ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

Υπόθ. Αρ.: 3604/2024

16 Ιουνίου, 2025

[Μ. ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]

Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος

Μεταξύ:

O.D. από τη Σιέρα Λεόνε και τώρα στη Λευκωσία

Αιτήτρια

-και-

 

Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ ΑΣΥΛΟΥ

 

Καθ' ων η Αίτηση

Εμφανίσεις:

Σ. Χ. Μιχαηλίδη (κα), Δικηγόρος για την Αιτήτρια.

Ρ. Προδρόμου (κα) για Α. Κίτσιου (κα), Δικηγόρος για Γενικό Εισαγγελέα, Δικηγόρος για τους Καθ' ων η Αίτηση.

Η Αιτήτρια Παρούσα.

 

Α Π Ο Φ Α Σ Η

Με την παρούσα προσφυγή η Αιτήτρια προσβάλλει την απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου, επιστολής ημερομηνίας 23/07/24 (της κοινοποιήθηκε 16/08/24), με την οποία απορρίφθηκε το αίτημά της για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας, ως άκυρη και/ή παράνομη και/ή αντισυνταγματική και στερείται οποιουδήποτε εννόμου αποτελέσματος και/ή ζητά απόφαση του Δικαστηρίου για παραχώρηση διεθνούς προστασίας.

 

ΓΕΓΟΝΟΤΑ

Η Αιτήτρια υπέβαλε αίτηση για διεθνή προστασία στις 02/02/22, πραγματοποιήθηκε η συνέντευξη της στις 22/07/24, ετοιμάστηκε σχετική έκθεση/εισήγηση ημερομηνίας 23/07/24 και απόφαση απόρριψης του αιτήματός της αυθημερόν, απόφαση που αποτελεί και το αντικείμενο της παρούσας προσφυγής.

 

ΝΟΜΙΚΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ

Η δικηγόρος για την Αιτήτρια υιοθέτησε τους λόγους για τους οποίους υποβλήθηκε αίτημα ασύλου περί έλλειψης δέουσας έρευνας, αιτιολογίας της προσβαλλόμενης απόφασης και πλάνης περί τα πράγματα. Ανέφερε ότι υποβλήθηκαν στα πλαίσια της Γραπτής της Αγόρευσης πηγές που επιβεβαιώνουν τους ισχυρισμούς της Αιτήτριας.

 

Οι Καθ' ων η αίτηση υιοθέτησαν το περιεχόμενο της ένστασης και του διοικητικού φακέλου, τονίζοντας ότι οι ισχυρισμοί της Αιτήτριας αξιολογήθηκαν επαρκώς από την Υπηρεσία Ασύλου αλλά κρίθηκε αναξιόπιστη και/ή ότι δεν πληροί τις προϋποθέσεις πρόσφυγα ή συμπληρωματικής προστασίας.

 

ΚΑΤΑΛΗΞΗ

Το Δικαστήριο λαμβάνοντας υπόψη τα όσα υποστηρίζονται από την Αιτήτρια, αυτά που απάντησαν οι Καθ’ ων η αίτηση, του περιεχομένου του διοικητικού φακέλου και αντλώντας τις εξουσίες που ορίζονται στο Άρθρο 11 του περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμων του 2018 έως 2023 (Ν. 73(I)/2018), προχωρεί να εξετάσει την ουσία του αιτήματός της.

 

Όπως προκύπτει από το περιεχόμενο της συνέντευξης και της έκθεσης/εισήγησης εντοπίζονται ως Ισχυρισμός 1 - η ταυτότητα, χώρα καταγωγής και προσωπικά στοιχεία της Αιτήτριας και ως Ισχυρισμός 2 – ο εξαναγκασμός της από τη θεία της εκ πατρός, να ενταχθεί στη κοινότητα Bondo. Ο λειτουργός κατά τη συγγραφή της έκθεσης – εισήγησής του αποδέχθηκε την ταυτότητα, τη χώρα καταγωγής και τα προσωπικά στοιχεία της Αιτήτριας - πλην του Ισχυρισμού 2 λόγω έλλειψης εσωτερικής αξιοπιστίας. Ειδικότερα κρίθηκε ότι όσα η Αιτήτρια ανέφερε σχετικά με την πίεση την οποία δέχθηκε από τη θεία της για να μυηθεί στην Bondo χαρακτηρίζονται από αντιφάσεις, έλλειψη ευλογοφάνειας και επαρκών πληροφοριών. Πιο συγκεκριμένα:

-       παρατηρείται έλλειψη επαρκών και ικανοποιητικών πληροφοριών αναφορικά με τη κοινότητα Bondo, πληροφορίες οι οποίες, ευλόγως θα αναμενόταν από την Αιτήτρια να γνώριζε δεδομένης της θέσης την οποία κατείχε η θεία της ως μέλος της εν λόγω κοινότητας, (ερυθρό 5 ΔΦ)

-       παρατηρείται αντίφαση στα λεγόμενα της, λόγω του ότι η εθνοτική ομάδα Krios στην οποία ανήκει δεν συμμετέχει στην κοινότητα Bondo,

-       εντοπίζονται αντιφατικά στοιχεία μεταξύ της αίτησης διεθνούς προστασίας και των λεπτομερειών της συνέντευξης, (ερυθρό 1, 38-33 ΔΦ)

-       ενώ αρχικά δήλωσε πως ο εξαναγκασμός για μύηση της στην εν λόγω κοινότητα προήλθε από την μητέρα της, στη συνέχεια δήλωσε πως ο εξαναγκασμός για μύηση προήλθε από την θεία της.

-       ενώ αρχικά δήλωσε πως δεχόταν θανάσιμες απειλές από μέλη της κοινότητας Bondo στη συνέχεια δήλωσε πως δεχόταν απειλές από τη θεία της, (ερυθρό 34 4X ΔΦ)

-       ενώ αρχικά δήλωσε πως κατάφερε να διαφύγει από το δάσος όπου την κρατούσαν δεμένη, στη συνέχεια δήλωσε πως ένας άνδρας που ήταν μέλος της κοινότητας Bondo τη βοήθησε να διαφύγει, (ερυθρό 35 5X 3X ΔΦ)

-       εντοπίστηκαν χρονολογικές αντιφάσεις αναφορικά με το περιστατικό εξαναγκασμού μύησης, ενώ αρχικά δήλωσε πως συνέβη τρείς βδομάδες πριν τον θάνατο του πατέρα της στη συνέχεια άλλαξε τα λεγόμενα της λέγοντας πως συνέβη μετά τον θάνατο του πατέρα της, (ερυθρό 35 4X ΔΦ)

 

Ο λειτουργός, παρόλο που έκρινε την Αιτήτρια ως αναξιόπιστη, προχώρησε σε αξιολόγηση της εξωτερικής αξιοπιστίας, όπου επιβεβαιώνεται η ύπαρξη και η δράση των μυστικών κοινοτήτων στη Σιέρα Λεόνε, ανάμεσα τους και η κοινότητα Bondo. Παρέθεσε πληροφορίες σχετικά με τη μεταχείριση που δύναται να αντιμετωπίσουν πρόσωπα τα οποία διαφεύγουν της μύησης στις μυστικές κοινότητες. Να σημειωθεί πως ο λειτουργός δεν προέβη σε οποιαδήποτε έρευνα ως προς την υποβολή των μελών της κοινότητας Bondo στη παραδοσιακή πρακτική ΑΓΓΟ (Ακρωτηριασμό Γυναικείων Γεννητικών Οργάνων). Το Δικαστήριο προέβη σε περαιτέρω έρευνα, όπου διαπιστώθηκε ότι η παραδοσιακή πρακτική ΑΓΓΟ είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τη κοινότητα Bondo. Πηγές αναφέρουν, ως αρχικό στάδιο της διαδικασίας εισδοχής στην εν λόγω κοινότητα, τον ακρωτηριασμό των γυναικείων γεννητικών οργάνων ο οποίος περιλαμβάνει την περιτομή σε κορίτσια με παραδοσιακό τρόπο όπου κρατούνται σε ένα σπίτι 'Bondo' στο δάσος, μέχρι να επουλωθούν και για να λάβουν μαθήματα για την ενηλικίωση.[1] Ως δηλαδή προκύπτει, η πρακτική του ακρωτηριασμού των γυναικείων γεννητικών οργάνων ασκείται ως μέρος της μύησης στην Bondo Society και τα κορίτσια υποβάλλονται σε αυτή κατά την εφηβική (συνήθως) ηλικία. Ωστόσο, σύμφωνα και με τα ευρήματα του λειτουργού, η εθνοτική ομάδα των χριστιανών Krios στην οποία εμπίπτει η Αιτήτρια, δεν συμμετέχει στη κοινότητα Bondo. Επομένως, πληροφορίες πηγών δεικνύουν ότι πλήττεται και η εξωτερική αξιοπιστία της Αιτήτριας.

 

Από το πρακτικό της συνέντευξης, προκύπτει, ότι ο λειτουργός διενήργησε ενδελεχείς ερωτήσεις στην Αιτήτρια για να διαπιστώσει την αξιοπιστία των ισχυρισμών της σε συνάρτηση με τους λόγους που εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής της (ερυθρά 40-33 του διοικητικού φακέλου στο εξής «ΔΦ»). Από την έκθεση/εισήγηση προκύπτει εμφανώς ότι η έρευνα του λειτουργού ήτο ενδελεχής και επεκτάθηκε σε όλα τα στοιχεία που προσκομίστηκαν/δηλώθηκαν από την Αιτήτρια. Μετά δε από συνολική αξιολόγηση της γενικότερης αξιοπιστίας της Αιτήτριας, των όσων τέθηκαν ενώπιον της Υπηρεσίας Ασύλου υπό μορφή δηλώσεων διαπιστώνω ότι αυτή δεν τεκμηριώνεται. Η πλήρης εικόνα που διαμορφώνεται μέσω των στοιχείων του φακέλου της, κατόπιν ορθολογικής ανάλυσης και δίκαιης στάθμισής τους, επιβεβαιώνει τα συμπεράσματα του λειτουργού. Το αφήγημα της εμπεριέχει δηλώσεις που ελλείπουν βιωματικά στοιχεία και ευλογοφάνεια που να τεκμηριώνουν προσωπική εμπλοκή και δίωξη όπως δε σωρεία αντιφάσεων μεταξύ των δηλώσεων της. Δεν παρείχε κάθε διαθέσιμη βοήθεια στον εξεταστή για τη διαπίστωση των στοιχείων της υπόθεσής της, ούτε τεκμηρίωσε για κάθε ένα ξεχωριστά από τα περιστατικά που ισχυρίστηκε ότι έζησε, ούτε τεκμηρίωσε τους ισχυρισμούς της με επαρκή λεπτομέρεια. (Βλέπε Άρθρο 18 του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν.6(Ι)/2000), βλέπε επίσης Πρακτικός Οδηγός της ΕΑΣΟ: Αξιολόγηση των Αποδεικτικών Στοιχείων, Μάρτιος 2015, σελ.11 και Evidence and credibility assessment in the context of the Common European Asylum System της EUAA, February 2023, σελ.57-72, 103-112, 120-131) Σύμφωνα και με την §205 του Εγχειριδίου για τις Διαδικασίες και τα Κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων, του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών, θα πρέπει, μεταξύ άλλων, ο αιτών να βοηθά τον εξεταστή με κάθε δυνατό τρόπο με την τεκμηρίωση των ισχυρισμών του, να κάνει προσπάθεια να υποστηρίξει τα λεγόμενά του με κάθε διαθέσιμο μέσο, να δώσει ικανοποιητική επεξήγηση για κάθε απουσία τεκμηρίων και να παρέχει όλες τις σχετικές πληροφορίες που αφορούν τον εαυτό του και τις προγενέστερες εμπειρίες του με όσο το δυνατόν περισσότερες λεπτομέρειες για να καταστήσει ικανό τον εξεταστή να αποδείξει τους σχετικούς ισχυρισμούς. Η Αιτήτρια θα αναμενόταν να είναι σε θέση να παραθέσει ένα συμπαγές αφήγημα το οποίο θα εμπεριείχε συνεκτικές και συνεπείς μεταξύ τους πληροφορίες. Ούτε θα μπορούσε να τύχει του ευεργετήματος της αμφιβολίας, το οποίο δίνεται μόνο όταν έχουν προσκομισθεί όλα τα διαθέσιμα αποδεικτικά στοιχεία και όταν ο εξεταστής είναι γενικά ικανοποιημένος από την αξιοπιστία της Αιτήτριας. (Βλέπε §204 του Εγχειριδίου για τις Διαδικασίες και τα κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών). Τα γεγονότα της περίπτωσης της Αιτήτριας σε συνάρτηση με τα στοιχεία του φακέλου και τις αιτιάσεις της δεν προκύπτει να συντρέχουν στο πρόσωπο της εκείνα τα υποκειμενικά και αντικειμενικά κριτήρια που μπορούν να στοιχειοθετήσουν το γεγονός ότι εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής της και δεν επιθυμεί να επιστρέψει σε αυτή λόγω δικαιολογημένου φόβου δίωξης (§37-38 του Εγχειριδίου για τις Διαδικασίες και τα Κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων, του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών). Δεν έχει τεκμηριώσει ότι σε περίπτωση επιστροφής της θα αντιμετωπίσει οποιοδήποτε πρόβλημα από τις αρχές της χώρας της και δεν έχει ούτε καταδικασθεί, συλληφθεί, ή καταζητείται και δεν έχει κακοποιηθεί ή διωχθεί. Μπορεί να αποτελεί καθήκον της αρμόδιας αρχής να αξιολογεί σε συνεργασία με τον αιτούντα τα συναφή στοιχεία της αίτησής του και/ή ότι αυτή η ευθύνη μοιράζεται μεταξύ του λειτουργού και του αιτούντα, αυτό όμως δεν αναιρεί την υποχρέωση του ιδίου να υποβάλει το συντομότερο δυνατό όλα τα στοιχεία που απαιτούνται για την τεκμηρίωση της αίτησης του, ήτοι δηλώσεις/έγγραφα που έχει στη διάθεσή του σχετικά με την ηλικία του, το προσωπικό του ιστορικό, καθώς και το ιστορικό των οικείων συγγενών του, την ταυτότητα, την ιθαγένεια, τη χώρα και το μέρος προηγούμενης διαμονής του, τις προηγούμενες αιτήσεις ασύλου, το δρομολόγιο που ακολούθησε, το δελτίο ταυτότητας και τα ταξιδιωτικά του έγγραφα και τους λόγους για τους οποίους ζητεί διεθνή προστασία και/ή ότι εναπόκειται πρώτα στον ίδιο τον αιτούντα να έχει καταβάλει πραγματική προσπάθεια να τεκμηριώσει την αίτησή του. Συνεπώς δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις του Άρθρου 3 του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν.6(Ι)/2000) καθώς οι σχετικοί ισχυρισμοί της απορρίφθηκαν ως μη αξιόπιστοι στο σύνολό τους και δεν κατάφερε να καταδείξει και/ή να τεκμηριώσει ότι σε περίπτωση επιστροφής στην χώρα καταγωγής, υπάρχει κίνδυνος δίωξής της για λόγους φυλετικούς, θρησκευτικούς, ιθαγένειας ή ιδιότητας μέλους συγκεκριμένου κοινωνικού συνόλου ή πολιτικών αντιλήψεων. Αναχώρησε δε νόμιμα χωρίς κανένα πρόβλημα με χρήση του διαβατηρίου της χώρας καταγωγής της^[2] (Republic Sierra Leone) (ερυθρό 2 ΔΦ). Ούτε έχουν αναπτυχθεί κατά την ακροαματική διαδικασία μέσω της συνηγόρου της λόγοι που να δεικνύουν πως η προσβαλλόμενη απόφαση πάσχει είτε νομικά είτε ως προς τα ουσιαστικά γεγονότα που παρουσιάστηκαν ενώπιον της διοικητικής αρχής κατά την έκδοση της προσβαλλόμενης πράξης που να οδηγούν σε ακύρωση της απόφασης και/ή ουδόλως έχουν υποδειχθεί συγκεκριμένα και/ή λεπτομερή στοιχεία που να ανατρέπουν τα όσα καταγράφονται λεπτομερώς στην έκθεση/εισήγηση του λειτουργού εξεταστή της υπόθεσης που αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της απόφασης απόρριψης ασύλου της Αιτήτριας. Δεν αμφισβητούνται οι πληροφορίες που παραπέμπει η συνήγορος της Αιτήτριας σε σχέση με την ύπαρξη ομάδας Bondo στην χώρα καταγωγής όπως επίσης και των πρακτικών ΑΓΓΟ (έρευνα που διενεργήθηκε και από το Δικαστήριο), πληροφορίες που επιβεβαιώνονται και από το Δικαστήριο[3]. Λόγω όμως σωρείας αντιφάσεων και έλλειψης ευλογοφάνειας επί της εσωτερικής της αξιοπιστίας της Αιτήτριας δεν θα μπορούσε να έχει θετικό πρόσημο το αίτημα της.

Ούτε η περίπτωση της εμπίπτει στις προϋποθέσεις παροχής σε αυτήν καθεστώτος συμπληρωματικής προστασίας. Ο λειτουργός εξέτασε κατά πόσο θα υπόκειτο σε περίπτωση επιστροφής της στην χώρα καταγωγής σε οποιαδήποτε τέτοια σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη ως προσδιορίζεται στο Άρθρου 19 του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν.6(Ι)/2000), καταλήγοντας ότι τέτοιος κίνδυνος δεν υφίσταται. Ουδείς εκ των ισχυρισμών που πρόβαλε τεκμηριώνει την ύπαρξη ουσιωδών λόγων ώστε να πιστεύεται ότι η ίδια προσωπικά, σε περίπτωση επιστροφής στη χώρα καταγωγής της, θα υποβληθεί σε κίνδυνο θανατικής ποινής ή εκτέλεσης ή σε βασανιστήρια ή απάνθρωπη ή εξευτελιστική μεταχείριση ή τιμωρία, βάσει του Άρθρου 19(2), εδάφια (α) και (β), του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν. 6(Ι)/2000). Ειδικά δε ως προς το σκέλος της διακινδύνευσης λόγω βίας ασκούμενης αδιακρίτως σε καταστάσεις ένοπλης σύρραξης, (ως το Άρθρο 19(2)(γ), του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν. 6(Ι)/2000) ο λειτουργός σημειώνει ότι βάσει των διαθέσιμων πληροφοριών από εξωτερικές πηγές πληροφόρησης επιβεβαιώνεται ότι στην περιοχή της Αιτήτριας δεν παρατηρούνται συνθήκες ένοπλων συγκρούσεων. Σημειώνεται επί τούτου ότι η ίδια σε κανένα στάδιο της διαδικασίας αξιολόγησης της αίτησης της ανέφερε ότι κινδυνεύει λόγω ένοπλης σύρραξης στη χώρα της. Μετά δε από επικαιροποιημένη έρευνα του Δικαστηρίου αναφορικά με την τρέχουσα κατάσταση ασφαλείας στην εν λόγω περιοχή όπως προσδιορίζονται στη βάση δεδομένων του ACLED^[4] επιβεβαιώνονται τα ευρήματα του λειτουργού καθότι με βάση τις παρατεθείσες πληροφορίες σε συνδυασμό με τον συνολικό αριθμό της πόλης[5], τα περιστατικά ασφαλείας δεν φτάνουν στο βαθμό κατά τον οποίο να τεκμηριώνεται ότι και μόνη η παρουσία της Αιτήτριας στο έδαφος της περιοχής την εκθέτει σε πραγματικό κίνδυνο βλάβης.

 

Για όλους τους πιο πάνω λόγους, δεν διαπιστώνω ελλιπή έρευνα (Αντώνης Ράφτης ν. Δημοκρατίας, (2002) 3 Α.Α.Δ. 345 ) ούτε προκύπτει ανεπαρκής αιτιολόγηση της διοικητικής απόφασης (Βλέπε Φράγκου ν. Δημοκρατίας (1998) 3 Α.Α.Δ.270). Το Δικαστήριο μετά από έλεγχο νομιμότητας/ορθότητας και πραγματικό έλεγχο των περιστάσεων της Αιτήτριας, όπως αναλύεται ανωτέρω, καταλήγει στο ίδιο εύρημα ότι δηλαδή δεν μπορεί να της αναγνωριστεί το καθεστώς του πρόσφυγα ή συμπληρωματικής προστασίας.

 

Συνεπώς, η παρούσα προσφυγή απορρίπτεται με €1300 έξοδα εναντίον της Αιτήτριας και υπέρ των Καθ' ων η Αίτηση. Η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται.

 

 

Μ. ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.