ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
Υπόθ. Αρ.: ΝΑ39/25
16 Ιουνίου, 2025
[Μ. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]
Ο ΠΕΡΙ ΝΟΜΙΚΗΣ ΑΡΩΓΗΣ
ΔΙΑΔΙΚΑΣΤΙΚΟΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (Αρ. 1) ΤΟΥ 2003
Ο ΠΕΡΙ ΝΟΜΙΚΗΣ ΑΡΩΓΗΣ ΝΟΜΟΣ ΤΟΥ 2002 (Ν.165(Ι)/2002)
Μεταξύ:
B.R.F.
Αιτητής
-και-
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
Καθ' ων η Αίτηση
Ο Αιτητής εμφανίζεται προσωπικά
Μ. Βασιλείου (κα), για Καθ' ων η Αίτηση
[Παρούσες η κα Ζωή Αγαπίου, για πιστή μετάφραση από Ελληνικά σε Αγγλικά και αντίστροφα, και η κα Lima Wahedi, για πιστή μετάφραση από Αγγλικά σε Farsi και αντίστροφα.]
ΑΠΟΦΑΣΗ
Μ. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π: Ο Αιτητής καταχώρησε την παρούσα αίτηση για παροχή προς αυτόν δωρεάν νομικής αρωγής έτσι ώστε να του δοθεί η δυνατότητα να διορίσει δικηγόρο, προκειμένου να προωθήσει προσφυγή κατά της νομιμότητας της απόφασης ημερομηνίας 18/12/2024, σύμφωνα με την οποία απορρίφθηκε η αίτησή του για διεθνή προστασία.
Σύμφωνα με τα γεγονότα που παρατίθενται στο Σημείωμα που έχει καταχωρηθεί εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα και υποστηρίζεται από σχετικά Παραρτήματα, ο Αιτητής είναι υπήκοος του Ιράν και υπέβαλε αίτηση διεθνούς προστασίας στις 30/10/2024, αφού εισήλθε παράνομα στις ελεγχόμενες από την Κυπριακή Δημοκρατία περιοχές.
Στις 16/12/2024 πραγματοποιήθηκε συνέντευξη του Αιτητή από αρμόδιο λειτουργό της Υπηρεσίας Ασύλου (στο εξής ο «αρμόδιος λειτουργός»). Στις 18/12/2024, ο αρμόδιος λειτουργός, ετοίμασε Έκθεση/Εισήγηση προς τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας Ασύλου, με την οποία εισηγήθηκε την απόρριψη του αιτήματος του Αιτητή, εισήγηση η οποία εγκρίθηκε αυθημερόν από αρμοδίως εξουσιοδοτημένο λειτουργό να ασκεί καθήκοντα Προϊσταμένου.
Στις 20/01/2025, η Υπηρεσία Ασύλου εξέδωσε απορριπτική επιστολή, η οποία, την ίδια μέρα, επιδόθηκε και μεταφράστηκε στον Αιτητή.
Στις 27/01/2025, ο Αιτητής καταχώρησε αίτηση ακυρώσεως κατά της απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου ημερ. 18/12/2024, και στις 25/02/2025 καταχώρησε την υπό κρίση αίτηση για παραχώρηση δωρεάν νομικής αρωγής.
Η εκπρόσωπος του Γενικού Εισαγγελέα ανέφερε μέσω του γραπτού της σημειώματος ότι δεν πληρείται η προϋπόθεση ύπαρξης πραγματικής επιτυχίας της προσφυγής σύμφωνα με την παράγραφο (ββ) του εδαφίου 2 του άρθρου 6Β του Νόμου 165(Ι)/2002, και ως εκ τούτου η παρούσα αίτηση θα πρέπει να απορριφθεί.
Σύμφωνα με το άρθρο 3 του Περί Νομικής Αρωγής Νόμου του 2002 ως τροποποιήθηκε, δωρεάν νομική αρωγή παρέχεται στις διαδικασίες που αναφέρονται στα άρθρα 4-6γ του Νόμου. Η κρίσιμη διάταξη του Νόμου Περί Νομικής Αρωγής είναι το άρθρο 6Β, εδάφιο 2, παράγραφος (α) το οποίο προβλέπει τα ακόλουθα:
«(6Β)(2) Παρέχεται δωρεάν νομική αρωγή σε αιτητή διεθνούς προστασίας, ο οποίος ασκεί προσφυγή ενώπιον του Διοικητικού Δικαστηρίου, δυνάμει των διατάξεων του Άρθρου 146 του Συντάγματος -
(α) Κατά δυσμενούς απόφασης του Προϊστάμενου επί της αίτησης διεθνούς προστασίας του εν λόγω αιτητή, την οποία απόφαση ο Προϊστάμενος έλαβε δυνάμει των διατάξεων του άρθρου 5, 12Βδις, 12Βτετράκις, 12Δ ή 13 του περί Προσφύγων Νόμου του 2000, (.)»
Tο ανωτέρω άρθρο, ωστόσο, προβλέπει τις ακόλουθες προϋποθέσεις:
1. Η δωρεάν νομική αρωγή αφορά μόνο την πρωτοβάθμια εκδίκαση της προσφυγής ενώπιον του Διοικητικού Δικαστηρίου δυνάμει των διατάξεων του Άρθρου 146 του Συντάγματος.
2. Κατά την κρίση του Διοικητικού Δικαστηρίου η προσφυγή έχει πραγματικές πιθανότητες επιτυχίας.
Νοείται ότι σε αυτή την περίπτωση, η διάταξη που αφορά στις πραγματικές πιθανότητες επιτυχίας εφαρμόζεται χωρίς να περιορίζεται αυθαίρετα η παροχή της δωρεάν νομικής αρωγής και χωρίς να εμποδίζεται η ουσιαστική πρόσβαση του αιτητή διεθνούς προστασίας στη δικαιοσύνη.
Το Δικαστήριο έχει ευρεία διακριτική ευχέρεια να αποφασίσει κατά πόσο η προσφυγή του Αιτητή έχει πραγματικές πιθανότητες επιτυχίας. Τούτο χωρίς να αποφασίζει επί της οριστικής τύχης της προσφυγής που έχει καταχωρήσει ο Αιτητής. Τονίζεται πως το αποτέλεσμα της παρούσας αίτησης δεν επηρεάζει την τελική απόφαση επί της προσφυγής.
Έχω μελετήσει προσεκτικά την απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου και την εισηγητική έκθεση που ετοιμάστηκε από τον αρμόδιο λειτουργό και λαμβάνω επίσης υπόψιν μου τα όσα ο ίδιος ο Αιτητής ανέφερε κατά την διάρκεια της παρούσας διαδικασίας ενώπιον Δικαστηρίου.
Ως προς το λόγο για τον οποίο εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του, ο Αιτητής κατέγραψε στην αίτησή του για διεθνή προστασία ότι ανήκει στην μειονοτική ομάδα Yarsan, η οποία έχει διαφορετικά θρησκευτικά πιστεύω, ήθη, και έθιμα. Η συγκεκριμένη ομάδα αντιμετωπίζει διακρίσεις, ρατσισμό, και δίωξη, καθώς σύμφωνα με το Ισλάμ τα μέλη της θεωρούνται άπιστοι (infidels). Το 2010 συνελήφθη και ανακρίθηκε ως διαδηλωτής εναντίον της Ιρανικής Κυβέρνησης, και για να αποφύγει την φυλάκιση υπέγραψε μαζί με φίλους του δήλωση μελλοντικής αποχής από διαδηλώσεις. Το 2022 συμμετείχε και πάλι, συνελήφθη και στάλθηκε σε τοπικό αστυνομικό σταθμό. Ο δικηγόρος του στην πορεία ανακάλυψε ότι παραβίασε την δήλωση του 2010 και τον ενημέρωσε ότι οι αρχές θα καταχωρήσουν υπόθεση εναντίον του. Καθώς φοβήθηκε για την προσωπική του ασφάλεια, τον συμβούλευσε να φύγει από την χώρα γιατί το αποτέλεσμα της δίκης θα ήταν η φυλάκιση. Για αυτό έφυγε και ζητά διεθνή προστασία, καθώς 14 χρόνια πριν, φίλος του ο οποίος φυλακίστηκε για τους ίδιους λόγους πέθανε λόγω βασανιστηρίων.
Κατά το στάδιο της συνέντευξης, ως προς τα προσωπικά του στοιχεία, ο Αιτητής δήλωσε ως τόπο καταγωγής και συνήθους διαμονής του την Τεχεράνη. Ως προς το θρήσκευμα του δήλωσε Yarsan. Αναφορικά με το οικογενειακό του πλαίσιο ανέφερε ότι ο πατέρας του απεβίωσε το 2014, ενώ η μητέρα του και η αδερφή του εξακολουθούν να διαμένουν στην Τεχεράνη. Ως προς το μορφωτικό του επίπεδο δήλωσε κάτοχος διπλώματος κινηματογράφησης (cinematography), και ως προς την εργασιακή του πείρα ανέφερε ότι εργαζόταν ως ελεύθερος επαγγελματίας για περιοδικά και εφημερίδες.
Ως προς τους λόγους που τον ώθησαν να εγκαταλείψει τη χώρα του, ο Αιτητής κατά τη διάρκεια της ελεύθερης αφήγησης του πρόβαλε τη συμμετοχή του σε διαδηλώσεις το 2010, και τη φυλάκιση του. Ως περαιτέρω ανέφερε η δεύτερη φορά που έλαβε μέρος σε διαδήλωση ήταν το 2023 και για αυτό το λόγο εγκατέλειψε τη χώρα του. Όταν τον άφησαν ελεύθερο, πήγαν στον σπίτι του και ρώτησαν την μητέρα του που βρίσκεται.
Σε διευκρινιστικές ερωτήσεις αναφορικά με τη θρησκεία Yarsan, ο Αιτητής ανέφερε ότι ακολουθεί αυτή την θρησκεία λόγω της οικογένειας του. Ως χαρακτηριστικά της θρησκείας των Yarsan ανέφερε ότι δεν πιστεύουν στην ύπαρξη της κόλασης και του παράδεισου, δεν ξυρίζουν το μουστάκι, δεν έχουν εκκλησίες, 2 φορές τον χρόνο νηστεύουν και με την ολοκλήρωση της πρώτης νηστείας γιορτάζουν την Πρωτοχρονιά. Ερωτηθείς αν έχει αντιμετωπίσει οτιδήποτε, ο ίδιος προσωπικά, που να σχετίζεται με τη θρησκεία του, ο Αιτητής απάντησε αρνητικά.
Σε διευκρινιστικές ερωτήσεις αναφορικά με τις διαδηλώσεις στις οποίες συμμετείχε, ο Αιτητής ανέφερε ότι η πρώτη ήταν μετά τις προεδρικές εκλογές το 2010 στην Τεχεράνη, όπου συνελήφθη από ένστολους, οι οποίοι του έκλεισαν τα μάτια και τον μετέφεραν σε άγνωστο για τον ίδιο μέρος, όπου του έκαναν κάποιες ερωτήσεις. Στη συνέχεια, σύμφωνα με τα λεγόμενα του, τους ζητήθηκε να υποσχεθούν και τους άφησαν ελεύθερους. Αναφορικά με τη συμμετοχή του για δεύτερη φορά σε διαδήλωση, ο Αιτητής υποστήριξε ότι η διαδήλωσε έλαβε χώρα τον Σεπτέμβριο του 2022 και συνελήφθη τον Νοέμβριο του 2022. Ως ισχυρίστηκε τον συνέλαβαν, τον έβαλαν σε αυτοκίνητο βαν, ένα άτομο τους πρόσεχε, τους έκλεισαν τα μάτια, τους έκαναν ερωτήσεις, έγραψε την υπόσχεση του και στη συνέχεια αφέθηκε ελεύθερος. Τέλος, ως ανέφερε κάποιος δικηγόρος τον βοήθησε να εγκαταλείψει τη χώρα του.
Ο αρμόδιος λειτουργός, στην Έκθεση/Εισήγηση που ετοίμασε διαμόρφωσε 3 ουσιώδεις ισχυρισμούς ως ακολούθως:
1. Ταυτότητα, χώρα καταγωγής και προσωπικά στοιχεία/προφίλ του Αιτητή.
2. Θρησκευτικοί λόγοι.
3. Συμμετοχή σε διαδηλώσεις.
Ο πρώτος και ο δεύτερος ισχυρισμός έγιναν αποδεκτοί. Ο τρίτος, ωστόσο, απορρίφθηκε καθώς ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση να δώσει ικανοποιητικές και επαρκείς πληροφορίες σε θέματα που άπτονται στον πυρήνα του αιτήματος του, ενώ εντοπίστηκαν αντιφάσεις και ασάφεια πληροφοριών. Ειδικότερα, ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση να δώσει πληροφορίες αναφορικά με τις διαδηλώσεις στις οποίες έλαβε μέρος, τις συλλήψεις του και τις απελευθερώσεις του.
Κατά τη διαδικασία εξέτασης της αίτησής του για νομική αρωγή στο Δικαστήριο, στον Αιτητή δόθηκε χρόνος ώστε να μελετήσει το Σημείωμα και τα επισυνημμένα Παραρτήματα και να εξηγήσει τους λόγους που θεωρεί ότι η προσφυγή του έχει πραγματικές πιθανότητες επιτυχίας. Ο Αιτητής κατά την ακρόαση ουσιαστικά επανέλαβε τους ισχυρισμούς που πρόβαλε κατά τη διοικητική διαδικασία περί δίωξης του λόγω θρησκευτικών πεποιθήσεων και συμμετοχής σε διαδηλώσεις.
Έχοντας ανατρέξει στο πρακτικό της συνέντευξης του Αιτητή, παρατηρώ - εκ πρώτης όψεως- ότι ο αρμόδιος λειτουργός εντόπισε και αξιολόγησε όλους τους ουσιώδεις ισχυρισμούς του Αιτητή που σχετίζονται με το λόγο που αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τη χώρα καταγωγής του. Ως προκύπτει, ο Αιτητής ισχυρίστηκε ότι αντιμετωπίζει φόβο δίωξης λόγω συμμετοχής του σε διαδηλώσεις, χωρίς ωστόσο να δώσει επαρκείς λεπτομέρειες και να εξηγήσει πειστικώς τα όσα ανέφερε κατά το στάδιο της συνέντευξής του. Σημειώνεται ότι ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση να παραθέσει βασικές πληροφορίες αναφορικά με τις διαδηλώσεις στις οποίες συμμετείχε, καθώς και αναφορικά με τη σύλληψη και φυλάκιση του, στοιχείο το οποίο αποδυναμώνει τα λεγόμενά του και ως εκ τούτου την αξιοπιστία του. Επιπρόσθετα, πρόβαλε φόβο δίωξης λόγω της θρησκείας του η οποία αποτελεί μειονοτική ομάδα, χωρίς ωστόσο να προβάλει οποιεσδήποτε πληροφορίες και ενέργειες στοχοποίησης είτε δικής του είτε της οικογένειας του, ώστε να στοιχειοθετείται, έστω εκ πρώτης όψεως, δίωξη, ως αυτή καθορίζεται στο άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου.
Για τους λόγους αυτούς και έχοντας υπόψη ότι βάσει των προνοιών της σχετικής νομοθεσίας, ο Αιτητής έχει το βάρος να καταδείξει ότι έχει πραγματικές πιθανότητες να εκδοθεί δικαστική απόφαση υπέρ του και χωρίς να αποφασίζεται οριστικά το αποτέλεσμα της προσφυγής που έχει καταχωρήσει (Tarrago Durgo Man v Δημοκρατίας, Υπόθ. Αρ. 278/09, ημερ. 15/7/09, Nacira Baghour and Maged Ahmad Odeh, Υπόθ. Αρ. 10/12, ημερ. 28/3/12), κρίνω στη βάση των ενώπιον μου στοιχείων πως δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι η προσφυγή που καταχώρησε έχει πραγματικές πιθανότητες επιτυχίας και ως εκ τούτου η αίτηση απορρίπτεται χωρίς έξοδα. Επαναλαμβάνω ότι ο Αιτητής έχει το δικαίωμα, αν επιθυμεί, να προωθήσει την προσφυγή που ήδη έχει καταχωρήσει με δικά του έξοδα.
Τα έξοδα των μεταφραστών καθ' όλη τη διάρκεια της διαδικασίας να καταβληθούν από τη Δημοκρατία.
Μ. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο