
ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
Υπόθ. Αρ.: 4209/23
18 Ιουνίου, 2025
[Μ. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]
Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος
Μεταξύ:
N.G.
Αιτητής
-και-
Κυπριακή Δημοκρατία, μέσω Υπηρεσίας Ασύλου
Καθ' ων η Αίτηση
Ρ. Καλογήρου (κα) για Ελίνα Μαχταβή (κα), Δικηγόροι για τον Αιτητή
Ι. Χαραλάμπους (κα), Δικηγόρος για τους Καθ’ ων η Αίτηση
Αιτητής παρών
ΑΠΟΦΑΣΗ
Μ. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π: Με την παρούσα προσφυγή ο Αιτητής προσβάλλει την απόφαση των Καθ' ων η Αίτηση, ημερομηνίας 29/09/2023, η οποία κοινοποιήθηκε στον Αιτητή στις 24/10/2023 με την οποία απορρίφθηκε το αίτημά του για διεθνή προστασία ως άκυρη, και/ή παράνομη, και/ή αντισυνταγματική, και/ή στερούμενη οποιουδήποτε έννομου αποτελέσματος.
Τα ουσιώδη γεγονότα της παρούσας υπόθεσης έχουν ως ακολούθως:
Ο Αιτητής είναι υπήκοος Τουρκίας, ο οποίος αφού εισήλθε παράνομα στα ελεγχόμενα από την Κυπριακή Δημοκρατία εδάφη συμπλήρωσε αίτηση για παροχή διεθνούς προστασίας στις 06/08/2002. Στις 02/09/2003 πραγματοποιήθηκε συνέντευξη του Αιτητή και στις 11/09/2003 αρμόδιος λειτουργός της Υπηρεσίας Ασύλου ετοίμασε Έκθεση-Εισήγηση προς τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας Ασύλου εισηγούμενος την απόρριψη του αιτήματος του Αιτητή. Στις 29/10/2003 η Υπηρεσία Ασύλου εξέδωσε απορριπτική επιστολή μαζί με την αιτιολόγηση της απόφασής της σχετικά με το αίτημα του Αιτητή, η οποία κοινοποιήθηκε στον Αιτητή στις 18/11/2003.
Στις 23/07/2019 ο Αιτητής συμπλήρωσε αίτημα για επανάνοιγμα του φακέλου του για παροχή διεθνούς προστασίας. Στις 28/09/2020 αρμόδιος λειτουργός της Υπηρεσίας Ασύλου με Σημείωμα/Εισήγηση προς τον Προϊστάμενο εισηγήθηκε όπως η μεταγενέστερη αίτηση του Αιτητή κριθεί παραδεκτή, εισήγηση η οποία εγκρίθηκε στις 08/10/2020. Στις 10/10/2022 πραγματοποιήθηκε συνέντευξη του Αιτητή με αρμόδιο λειτουργό του Οργανισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το Άσυλο (εφεξής «EUAA») προς εξέταση του αιτήματός του. Στις 21/09/2023 ο αρμόδιος λειτουργός ετοίμασε Έκθεση-Εισήγηση προς τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας Ασύλου, εισηγούμενος την απόρριψη της αίτησης του Αιτητή. Στις 29/09/2023 αρμοδίως εξουσιοδοτημένο άτομο να ασκεί καθήκοντα Προϊσταμένου της Υπηρεσίας Ασύλου, ενέκρινε την Έκθεση-Εισήγηση και απέρριψε το αίτημα του Αιτητή. Στις 24/10/2023 η Υπηρεσία Ασύλου συνέταξε απορριπτική επιστολή την οποία παρέλαβε αυθημερόν ο Αιτητής. Στις 09/11/2023 καταχωρίστηκε η υπό εξέταση προσφυγή.
Ο Αιτητής, δια της γραπτής αγόρευσης της συνηγόρου του, προβάλει πλείονες λόγους ακύρωσης χωρίς, ωστόσο, να εξειδικεύονται και να αναπτύσσονται επαρκώς. Είναι η θέση του Αιτητή ότι η προσβαλλόμενη απόφαση στερείται δέουσας έρευνας και επαρκούς αιτιολογίας, και ως εκ τούτου είναι άκυρη, παράνομη κα στερείται οιουδήποτε έννομου αποτελέσματος.
Η συνήγορος των Καθ’ ων η Αίτηση με τη δική της Γραπτή Αγόρευση αντιτείνει ότι οι λόγοι ακύρωσης δεν εγείρονται ως προβλέπει ο Κανονισμός 7 του Διαδικαστικού Κανονισμού του Ανώτατου Συνταγματικού Δικαστηρίου 1962, και ως εκ τούτου δεν πρέπει να τύχουν εξέτασης. Ως προς τον ισχυρισμό περί ελλιπούς δέουσας έρευνας είναι η θέση των Καθ’ ων η Αίτηση ότι ο Αιτητής δεν κατάφερε να τεκμηριώσει το αίτημά του και να αποσείσει το απαιτούμενο βάρος απόδειξης που του αναλογεί. Εν προκειμένω, ο Αιτητής απέτυχε να παραθέσει λεπτομέρειες, διευκρινήσεις και γενικά να παρουσιάσει την ιστορία του αξιόπιστα, και συνεπώς δεν δύναται να του αναγνωριστεί ούτε το ευεργέτημα της αμφιβολίας. Ο Αιτητής δεν κατάφερε να αποδείξει βάσιμο λόγο δίωξης ή σοβαρής βλάβης ώστε να του αναγνωρισθεί το καθεστώς του πρόσφυγα ή της συμπληρωματικής προστασίας.
Θα προχωρήσω με την εξέταση των ισχυρισμών περί ελλιπούς δέουσας έρευνας και αιτιολογίας ενόψει και της υποχρέωσης που έχει το παρόν Δικαστήριο να προβαίνει σε έλεγχο, εκτός της νομιμότητας, και της ορθότητας κάθε προσβαλλόμενης απόφασης, εξετάζοντας πλήρως και από τούδε και στο εξής τα γεγονότα και τα νομικά ζητήματα που τη διέπουν, και την ανάγκη χορήγησης διεθνούς προστασίας σύμφωνα με τις διατάξεις του περί Προσφύγων Νόμου (βλ. άρθρο 11(3) του περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμου του 2018 (73(I)/2018). Προς τούτο, κρίνω σκόπιμη την παράθεση των ισχυρισμών του Αιτητή, ως αυτοί προβλήθηκαν με την υποβολή και εξέταση του μεταγενέστερου του αιτήματός του και οι οποίοι συμπεριλαμβάνονται στο περιεχόμενο του Διοικητικού Φακέλου (στο εξής «Δ.Φ.»).
Στο πλαίσιο του αιτήματος για επανάνοιγμα του φακέλου του ο Αιτητής κατέγραψε ότι αν επιστρέψει στην Τουρκία θα συλληφθεί για αυτό αναζήτησε καταφύγιο στη Δημοκρατία (ερυθρό 4 Δ.Φ.).
Στα πλαίσια αξιολόγησης του αιτήματος επανανοίγματος του φακέλου του Αιτητή, ο ίδιος κλήθηκε σε συνέντευξη η οποία διεξήχθη στις 28/09/2020. Ως προς τους λόγους για τους οποίους επιθυμεί επανάνοιγμα του φακέλου του, ο Αιτητής πρόβαλε την ενεργή συμμετοχή του στο ΡΚΚ (κουρδικό κίνημα) και τις δικαστικές υποθέσεις που εκκρεμούν εναντίον του στην Τουρκία.
Λειτουργός της Υπηρεσίας Ασύλου στο Σημείωμα-Εισήγηση που ετοίμασε εισηγήθηκε όπως η μεταγενέστερη αίτηση του Αιτητή κριθεί παραδεκτή, εισήγηση η οποία εγκρίθηκε από αρμόδιο λειτουργό και στις 10/10/2022 πραγματοποιήθηκε συνέντευξη του Αιτητή με λειτουργό του EUAA.
Κατά τη διάρκεια της συνέντευξης του, ο Αιτητής δήλωσε ότι είναι σουνίτης μουσουλμάνος, κουρδικής εθνικότητας (ερυθρό 63 Δ.Φ.). Όσον αφορά το οικογενειακό του πλαίσιο, ο Αιτητής δήλωσε ότι είναι παντρεμένος και έχει 7 παιδιά από τον πρώτο του γάμο και 2 παιδιά από τον δεύτερο. Ο πατέρας του απεβίωσε, η μητέρα του διαμένει στην πόλη Sanliurfa στην Τουρκία και έχει 7 αδέρφια (5 αδερφούς και 2 αδερφές) εκ των οποίων τα 5 μένουν στην Τουρκία (ερυθρά 61/1Χ και 62/2Χ Δ.Φ.). Ως προς το μορφωτικό του επίπεδο, ο Αιτητής ανέφερε ότι ολοκλήρωσε την πρωτοβάθμια εκπαίδευση (ερυθρό 61/2Χ Δ.Φ.). Αναφορικά με τον τόπο καταγωγής του, ο Αιτητής δήλωσε ότι γεννήθηκε στην πόλη Sanliurfa (ερυθρό 59/1Χ Δ.Φ.), η οποία προσδιορίστηκε και ως ο τόπος συνήθους διαμονής του. Το 2002 ήρθε στην Δημοκρατία και το 2004 με την απόρριψη του αιτήματος του επέστρεψε πίσω στην Τουρκία (ερυθρό 59/1Χ Δ.Φ.).
Στα πλαίσια της ελεύθερης αφήγησής του, ο Αιτητής υποστήριξε ότι με την επιστροφή του στην Τουρκία φυλακίστηκε και ως εκ τούτου δεν είχε οποιαδήποτε άλλα νομικά ζητήματα εναντίον του που εκκρεμούσαν. Το 2019, εργαζόταν ως οδηγός και κατηγορήθηκε ότι εργαζόταν για το εν λόγω κόμμα. Ως ισχυρίστηκε υπάρχουν 11 υποθέσεις εναντίον του οι οποίες εκκρεμούν στο δικαστήριο. Το συγκεκριμένο κόμμα είναι επίσημο κόμμα, ωστόσο, είναι κουρδικό. Ως επεσήμανε ο Αιτητής, έφυγε από την Τουρκία λόγω των εκκρεμουσών δικαστικών υποθέσεων και όχι για οικονομικούς λόγους (ερυθρό 59/2Χ Δ.Φ.).
Κατά το στάδιο της διερεύνησης του ανωτέρω αφηγήματος, σε ερωτήσεις αναφορικά με τη φυλάκιση του κατά την επιστροφή του στην Τουρκία, ο Αιτητής δήλωσε ότι αστυνομία τον παρέδωσε στις τουρκικές αρχές και τον έστειλαν στην πόλη Sanliurfa όπου συνελήφθη και φυλακίστηκε για 4 χρόνια και 15 μέρες στην φυλακή Siverek με την κατηγορία της συμμετοχής στο ΡΚΚ (ερυθρό 57/1Χ Δ.Φ.). Με την αποφυλάκιση του επανεντάχθηκε στην κοινωνία (ερυθρό 57/2Χ Δ.Φ.), εργαζόταν ως οδηγός δικού του λεωφορείου, ταξιδεύοντας από πόλη σε πόλη χωρίς να αντιμετωπίσει οποιαδήποτε προβλήματα (ερυθρό 56/1Χ Δ.Φ.). Κληθείς να εξηγήσει τι συνέβη το 2018, ο Αιτητής προέβαλε ότι προέκυψε θέμα λόγω του ότι οδηγούσε το λεωφορείο πολιτικού κόμματος. Ως υποστήριξε ένας από τους οδηγούς του συγκεκριμένου λεωφορείου ήταν μέλος του ΡΚΚ, και όταν αποκαλύφθηκε κατηγορήθηκαν όλοι (ερυθρό 56/3Χ Δ.Φ.).
Το 2019 του απαγορεύτηκε η έξοδος από τη χώρα, και ο δικηγόρος του τον ενημέρωσε ότι θα του επιβληθεί ποινή (ερυθρό 56 Δ.Φ.). Σε ερώτηση αν είναι μέλος του ΡΚΚ ο Αιτητής απάντησε ότι επίσημα δεν είναι μέλος, προβάλλοντας ότι είναι επίσημο μέλος του κόμματος HDP (ερυθρό 56/2Χ Δ.Φ.). Ερωτηθείς αν αντιμετώπισε οτιδήποτε λόγω του ότι είναι μέλος του HDP ο Αιτητής απάντησε αρνητικά (ερυθρό 56/2Χ Δ.Φ.). Σε ερωτήσεις αναφορικά με τα τρέχοντα θέματα που αντιμετωπίζει με την αστυνομία, ο Αιτητής προέβαλε ότι ανακάλυψαν από τις κάμερες ότι ήταν ο οδηγός και έκτοτε αντιμετωπίζει προβλήματα. Σε ερώτηση αν αντιμετώπισε οποιοδήποτε πρόβλημα κατά την αναχώρηση του από το αεροδρόμιο Sabiha, ο Αιτητής απάντησε αρνητικά, ενώ αρνητικά απάντησε και στις ερωτήσεις που αφορούσαν την οικογένεια του και εάν αντιμετώπισαν οποιαδήποτε προβλήματα λόγω των δικών του θεμάτων και της συμμετοχής του στις δραστηριότητες του HDP (ερυθρό 54 Δ.Φ.).
Στη συνέχεια, ο Αιτητής κλήθηκε να απαντήσει σε ερωτήσεις αναφορικά με τη συμμετοχή του στο HDP, όπου ανέφερε ότι είναι επίσημο μέλος για 20 χρόνια, και είναι κάτοχος κάρτας μέλους (ερυθρό 54/1Χ Δ.Φ.), την οποία ωστόσο άφησε στην Τουρκία (ερυθρό 53/2Χ Δ.Φ.). Κληθείς να εξηγήσει τη σύνδεση μεταξύ του HDP και του ΡΚΚ, ο Αιτητής δήλωσε ότι το HDP είναι το επίσημο και νόμιμο πολιτικό κόμμα στην Τουρκία, το οποίο ανεπίσημα ανήκει στο ΡΚΚ, και εκπροσωπεί όλους τους Κούρδους στην Τουρκία (ερυθρό 53/2Χ Δ.Φ.). Σε ερωτήσεις αναφορικά με τον ρόλο του στο κόμμα, ο Αιτητής ανέφερε ότι δεν είχε επίσημο ρόλο, απλά τους στήριζε και τους βοηθούσε εθελοντικά στις εκλογές (ερυθρό 53/1Χ και 4Χ Δ.Φ.).
Ο αρμόδιος λειτουργός στην Έκθεση-Εισήγηση την οποία ετοίμασε διαμόρφωσε τέσσερις ουσιώδεις ισχυρισμούς ως ακολούθως:
1. Ταυτότητα, υπόβαθρο (background) και χώρα καταγωγής του Αιτητή.
2. Φυλάκιση του Αιτητή με την επιστροφή του στην Τουρκία το 2004.
3. Συμμετοχή του Αιτητή ως μέλος στο κόμμα HDP στην Τουρκία και παροχή εθελοντικής βοήθειας κατά τη διάρκεια των εκλογών το 2018.
4. Ισχυριζόμενη δίωξη του από την αστυνομία, με την κατηγορία ότι οδηγούσε όχημα με μέλος του ΡΚΚ κατά τη διάρκεια των εκλογών το 2018.
Με παραπομπές στις δηλώσεις του Αιτητή και αναφορές σε διαδικτυακές πηγές, ο λειτουργός έκανε αποδεκτό τον πρώτο ουσιώδη ισχυρισμό. Ωστόσο, οι υπόλοιποι ισχυρισμοί απορρίφθηκαν.
Ειδικότερα, όσον αφορά τον δεύτερο ουσιώδη ισχυρισμό, ο λειτουργός έκρινε ότι οι δηλώσεις του Αιτητή ήταν γενικές και αόριστες. Συγκεκριμένα, ο Αιτητής δεν κατάφερε να προβάλει με λεπτομέρεια και συνοχή πληροφορίες αναφορικά με τη φυλάκιση του το 2004, τις κατηγορίες, τις συνθήκες και τη διαδικασία∙ ενώ ως ο ίδιος δήλωσε μετά την αποφυλάκιση του είχε ομαλή επανένταξη στην κοινωνία. Αναφορικά με την εξωτερική αξιοπιστία του εν λόγω ισχυρισμού, ο αρμόδιος λειτουργός έκρινε ότι λόγω της προσωπικής φύσης του συγκεκριμένου ισχυρισμού, οι πληροφορίες δεν δύναται να επιβεβαιωθούν από εξωτερικές πηγές. Ωστόσο, προέβη σε έρευνα αναφορικά με τις συνθήκες στις τούρκικες φυλακές, όπου σύμφωνα με εξωτερικές πηγές προκύπτουν περιστατικά κακομεταχείρισης κατάδικων από δεσμοφύλακες. Αξιολογώντας την εσωτερική και εξωτερική αξιοπιστία, ο αρμόδιος λειτουργός απέρριψε τον εν λόγω ισχυρισμό λόγω μη τεκμηρίωσης της εσωτερικής αξιοπιστίας.
Αναφορικά με τον τρίτο ουσιώδη ισχυρισμό, ήτοι την συμμετοχή του Αιτητή ως μέλος στο κόμμα HDP, ο αρμόδιος λειτουργός έκρινε ότι ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση να δώσει επαρκείς πληροφορίες αναφορικά με το κόμμα το οποίο στηρίζει. Θα αναμένετο λόγω της συμμετοχής του, σύμφωνα με τις δηλώσεις του, να είναι σε θέση να δώσει λεπτομερείς περιγραφές αναφορικά με την ιδεολογία του κόμματος, τους ιδρυτές και την εξέλιξη του. Επιπρόσθετα, ενώ υποστήριξε ότι έχει προβλήματα με τις αρχές λόγω της συμμετοχής του στο συγκεκριμένο κόμμα και έχει δεχθεί ποινική δίωξη, ισχυριζόμενος ότι έγγραφα της ποινικής διαδικασίας είναι διαθέσιμα διαδικτυακά, όταν του ζητήθηκε να τα εντοπίσει από τον υπολογιστή υποστήριξε ότι μόνο από το κινητό του τηλέφωνο έχει πρόσβαση, ενώ μέχρι και την μέρα ετοιμασίας της συγκεκριμένης έκθεσης δεν προσκόμισε οτιδήποτε. Ως προς την εξωτερική αξιοπιστία, ο αρμόδιος λειτουργός προέβη σε έρευνα αναφορικά με το κόμμα HDP όπου επιβεβαιώθηκε η ύπαρξη και δραστηριοποίηση του, ωστόσο λόγω μη τεκμηρίωσης της εσωτερικής και εξωτερικής αξιοπιστίας ο εν λόγω ισχυρισμό απορρίφθηκε.
Ακολούθως, ο λειτουργός προχώρησε στην αξιολόγηση του τέταρτου και τελευταίου ουσιώδους ισχυρισμού περί ισχυριζόμενης δίωξης του από την αστυνομία, με την κατηγορία ότι οδηγούσε όχημα με μέλος του ΡΚΚ κατά τη διάρκεια των εκλογών το 2018. Ο λειτουργός έκρινε ότι ο Αιτητής δεν κατάφερε μέσα από τις δηλώσεις του να στηρίξει και να τεκμηριώσει τον συγκεκριμένο ισχυρισμό, καθώς οι απαντήσεις του στερούντο εξειδίκευσης, συνοχής και λεπτομέρειας. Ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση να δώσει επαρκείς πληροφορίες αναφορικά με τον λόγο της σύλληψης του, καθώς και για τη διαδικασία που μετέπειτα ακολουθήθηκε. Επιπρόσθετα, δεν ήταν σε θέση να αιτιολογήσει με ουσιαστικό τρόπο την απόφαση του να εγκαταλείψει τη χώρα του τον Ιούνιο του 2019 ενώ το συγκεκριμένο περιστατικό έλαβε χώρα το 2018.
Αναφορικά με την εξωτερική αξιοπιστία, ο Αιτητής προσκόμισε 2 αντίγραφα ηλεκτρονικών καταγραφών (E-dvlet) στα οποία φαίνεται το όνομα του Αιτητή σε εκκρεμούσες υποθέσεις στην Τουρκία (ερυθρά 70-71, και 74-75 Δ.Φ.), και αντίγραφο εγγράφου που αναφέρει ότι υπάρχει ένταλμα σύλληψης εναντίον του Αιτητή (ερυθρό 72 Δ.Φ.). Αξιολογώντας τα εν λόγω έγγραφα ο αρμόδιος λειτουργός κατέληξε ότι η γνησιότητα των συγκεκριμένων εγγράφων είναι αμφίβολη, και ως εκ τούτου δεν δύναται να επιβεβαιώσουν ή να διαψεύσουν τους ισχυρισμούς του Αιτητή. Στη συνέχεια ο λειτουργός προέβη σε έρευνα αναφορικά με το ΡΚΚ και το νομικό σύστημα τη Τουρκίας, όπου προέκυψαν πληροφορίες αναφορικά με αυθαίρετες συλλήψεις υποστηρικτών υψηλού προφίλ του κόμματος. Ωστόσο, λόγω μη στοιχειοθέτησης της εσωτερικής αξιοπιστίας ο συγκεκριμένος ισχυρισμός απορρίφθηκε.
Λαμβάνοντας υπόψη τον μοναδικό αποδεκτό ουσιώδη ισχυρισμό του Αιτητή, ο λειτουργός προέβη σε αξιολόγηση του κινδύνου που θα αντιμετωπίσει ο Αιτητής σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του. Λαμβάνοντας υπόψη πληροφορίες από εξωτερικές πηγές αναφορικά με τη γενική κατάσταση ασφαλείας στην Τουρκία, καθώς και το προσωπικό προφίλ του Αιτητή, αλλά και τις ιδιαίτερες του περιστάσεις, κατέληξε ότι δεν υφίσταται εύλογη πιθανότητα ο Αιτητής να υποβληθεί σε μεταχείριση η οποία θα μπορούσε να ανέλθει σε επίπεδο δίωξης ή σοβαρής βλάβης σε περίπτωση επιστροφής στη χώρα καταγωγής του και ειδικότερα στην πόλη Sanliurfa, τόπο συνήθους διαμονής του.
Ακολούθως, ο λειτουργός προέβη σε αξιολόγηση του νομοθετικού πλαισίου για το προσφυγικό καθεστώς, καθώς επίσης και αυτό της συμπληρωματικής προστασίας, σε συνάρτηση με τους ισχυρισμούς του Αιτητή, προκειμένου να εξακριβωθεί εάν πληρούνται οι προϋποθέσεις για την υπαγωγή του σε οιοδήποτε καθεστώς διεθνούς προστασίας. Ως αναφέρεται στην Έκθεση-Εισήγηση, βάσει των ισχυρισμών του Αιτητή, το προσωπικό του προφίλ και την αξιολόγηση κινδύνου, δεν προκύπτουν εκείνα τα υποκειμενικά και αντικειμενικά στοιχεία που θα μπορούσαν να στοιχειοθετήσουν βάσιμο φόβο δίωξης σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του, για ένα από τους λόγους που προνοεί το άρθρο 3(1) του περί Προσφύγων Νόμου και 1Α(2) της Συνθήκης της Γενεύης του 1951. Ως εκ τούτου, δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις του ορισμού του πρόσφυγα, και ο Αιτητής δεν εμπίπτει στο συγκεκριμένο καθεστώς.
Επιπλέον, κρίθηκε ότι ο κίνδυνος που μπορεί να αντιμετωπίσει ευλόγως ο Αιτητής κατά την επιστροφή του στην Τουρκία δεν συνιστά πραγματικό κίνδυνο θανατικής ποινής ή εκτέλεσης σύμφωνα με το άρθρο 19(2)(α) του περί Προσφύγων Νόμου, αντίστοιχο 15(α) της Οδηγίας, ούτε μπορεί να θεωρηθεί ως πραγματικός κίνδυνος βασανιστηρίων ή απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης ή τιμωρίας δυνάμει του άρθρου 19(2)(β) του ιδίου νόμου, αντίστοιχο 15(β) της Οδηγίας. Αναφορικά με το άρθρο 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου, το οποίο αντιστοιχεί στο άρθρο 15(γ) της Οδηγίας, ο λειτουργός, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ο Αιτητής σε περίπτωση που επιστρέψει στην Τουρκία, και ειδικά στην πόλη Sanliurfa, δεν θα αντιμετωπίσει κίνδυνο ή σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής του ακεραιότητας ως άμαχος λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας. Ως εκ τούτου, ο λειτουργός κατέληξε ότι ο Αιτητής δεν δικαιούται ούτε το καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας.
Υπό το φως της ανωτέρω ανάλυσης, κρίνω ότι ορθά και εμπεριστατωμένα οι Καθ' ων η Αίτηση αξιολόγησαν το αίτημα του Αιτητή και κατέληξαν τόσο στα ευρήματα περί αναξιοπιστίας του όσο και στη μη υπαγωγή του σε καθεστώς διεθνούς προστασίας. Συμφωνώ με την αιτιολόγηση της Διοίκησης ότι οι δηλώσεις του Αιτητή στερούνταν επάρκειας πληροφοριών και εξειδίκευσης. Ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση να στοιχειοθετήσει τους ισχυρισμούς του περί δίωξης του λόγω συμμετοχής του στο πολιτικό κόμμα HDP, ούτε και των ποινικών διαδικασιών που εκκρεμούν εναντίον του λόγω διασύνδεσης του με μέλος του ΡΚΚ. Ο Αιτητής δεν κατάφερε να στοιχειοθετήσει τη θέση του με συνεκτικότητα, συνοχή και περιγραφικότητα. Οι πληροφορίες που παρέθεσε είναι γενικές και συγκεχυμένες, χωρίς την εξειδίκευση που θα αναδείκνυε το προσωπικό στοιχείο του βιώματος που θα στοιχειοθετούσε την εσωτερική αξιοπιστία. Τονίζω ότι το βάρος απόδειξης του αιτήματος βαραίνει αρχικά τον ίδιο τον αιτητή (Άρθρο 18(5) του περί Προσφύγων Νόμου). Στην παρούσα υπόθεση ο Αιτητής δεν κατάφερε να στηρίξει με σαφήνεια και ευλογοφάνεια τον πυρήνα του αιτήματος του, παρά τις ευκαιρίες που του δόθηκαν κατά τη διάρκεια της συνέντευξης του. Επισημαίνω δε ότι ούτε οι συνήγοροι του Αιτητή κατέδειξαν στην γραπτή τους αγόρευση συγκεκριμένα σημεία τα οποία αξιολογήθηκαν λανθασμένα από τους Καθ’ων η Αίτηση.
Ως προς τα έγγραφα που προσκόμισε ο Αιτητής ενώπιον της Υπηρεσίας Ασύλου, επισημαίνω τα ακόλουθα:
Στον Οδηγό του Οργανισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το Άσυλο Δικαστική Ανάλυση: Αξιολόγηση των αποδεικτικών στοιχείων και αξιοπιστίας στο πλαίσιο του κοινού ευρωπαϊκού συστήματος ασύλου αναφέρεται ότι οι αρχές που διέπουν την αξιολόγηση τόσο των γεγονότων και περιστάσεων όσο και των αποδεικτικών στοιχείων που έχει αναφέρει ή προσκομίσει ο αιτητής, περιλαμβάνουν την αξιολόγηση με βάση, μεταξύ άλλων, όλα τα συναφή στοιχεία και τα ουσιώδη πραγματικά περιστατικά. Συνεπώς, τα έγγραφα δεν πρέπει να αξιολογούνται χωριστά, αλλά με βάση το σύνολο των αποδεικτικών στοιχείων και των δηλώσεων του αιτητή. Σε κάθε περίπτωση, πριν από οποιαδήποτε αρνητική διαπίστωση, θα πρέπει να έχει παρασχεθεί στον αιτούντα η κατάλληλη ευκαιρία ώστε να δώσει εξηγήσεις ή να σχολιάσει τις σχετικές ανησυχίες. [1]
Στη βάσει των ανωτέρω, και στα πλαίσια της αξιολόγησης της εξωτερικής αξιοπιστίας των ισχυρισμών του Αιτητή, κρίνω ότι αυτά δεν έχουν καμία αποδεικτική αξία. Τα συγκεκριμένα έγγραφα είναι αντίγραφα των οποίων η γνησιότητα δεν μπορεί να επιβεβαιωθεί. Τονίζω δε ότι η συγκεκριμένη κατάληξη απορρέει σε συνάρτηση πάντα με την μη τεκμηρίωση της εσωτερικής αξιοπιστίας.
Για σκοπούς πληρότητας το παρόν Δικαστήριο προέβη σε επικαιροποιημένη έρευνα αναφορικά με το πολιτικό κόμμα HDP, καθώς και για το κουρδικό κίνημα ΡΚΚ, τα ευρήματα της οποία είναι τα ακόλουθα:
Σύμφωνα με έκθεση (2023) του Υπουργείου Εσωτερικών του Ηνωμένου Βασιλείου αναφορικά με τα κόμματα HDP και YSP της Τουρκίας «παρά το γεγονός ότι το Λαϊκό Δημοκρατικό Κόμμα (HDP) θεωρείται νόμιμο πολιτικό κόμμα, οι τουρκικές αρχές συχνά το συγχέουν με την απαγορευμένη τρομοκρατική οργάνωση, το Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν (PKK). Τον Μάρτιο του 2021, ένας εισαγγελέας υπέβαλε αγωγή στο Συνταγματικό Δικαστήριο της Τουρκίας για την απαγόρευση του HDP, κατηγορώντας το κόμμα για συνωμοσία με το PKK». [2] Επιπρόσθετα, σύμφωνα με την ίδια έκθεση, στις γενικές εκλογές του Μαΐου 2023, το HDP αποφάσισε όπως εκπρόσωποί του υποβάλουν υποψηφιότητα με το YSP (Πράσινο Αριστερό Κόμμα), με την ηγεσία του HDP να δηλώνει ότι η απόφαση αυτή οφειλόταν στην απειλή επίσημου τερματισμού της λειτουργίας του HDP από την κυβέρνηση πριν από τις εκλογές.[3]
Δεδομένης δε της ταύτισης του HDP με το PKK από τις τουρκικές αρχές, η ανωτέρω έκθεση του Υπουργείου Εσωτερικών του ΗΒ κάνει αναφορά στην απόφαση [2203] UKIAT 34. Στην εν λόγω υπόθεση, το Ανώτατο Δικαστήριο (Upper Tribunal) καθόρισε 15 (μη εξαντλητικούς) παράγοντες που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη κατά την αξιολόγηση αιτημάτων που βασίζονται σε πολιτικές ή "αυτονομιστικές" πεποιθήσεις και δραστηριότητες, οι οποίοι ως επισημαίνεται, δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται ως λίστα ελέγχου (check list). Ως περαιτέρω αναφέρει η εν λόγω έκθεση ενώ η νομολογία είναι 20 ετών, οι γενικές αρχές που θέτει αναφορικά με τον τρόπο αξιολόγησης του κινδύνου παραμένουν επίκαιρες. Το αρχικό σημείο θα πρέπει να είναι η φερόμενη εμπλοκή του ατόμου στο HDP και στις δραστηριότητές του, εφαρμόζοντας το σχετικό βάρος και πρότυπο απόδειξης. Η απλή συμμετοχή και υποστήριξη του HDP/YSP δεν οδηγεί σε πιθανότητα δίωξης. Ο κίνδυνος που πιθανόν να αντιμετωπίσει ένα πρόσωπο εξαρτάται από το προφίλ και τις δραστηριότητές του.[4] Στην ανωτέρω αναφερόμενη απόφαση [2203] UKIAT 34, επισημαίνεται ότι όλα εξαρτώνται από το άτομο και τις δραστηριότητές του στην Τουρκία και στο εξωτερικό, και το γεγονός ότι είναι κουρδικής καταγωγής δεν συνιστά από μόνο του παράγοντα υψηλού κινδύνου για απάνθρωπη μεταχείριση.[5]
Όσον αφορά το κουρδικό κίνημα ΡΚΚ, σύμφωνα με την διαδικτυακή εγκυκλοπαίδεια Brittanica, το ΡΚΚ αποτελεί κουρδική εθνικιστική οργάνωση που ιδρύθηκε από τον Abdullah Öcalan στα τέλη της δεκαετίας του 1970. Αν και η ομάδα αρχικά προωθούσε αιτήματα για την ίδρυση ενός ανεξάρτητου κουρδικού κράτους, στη συνέχεια, οι επίσημοι στόχοι της μετριάστηκαν σε εκκλήσεις για μεγαλύτερη κουρδική αυτονομία. Τον Μάρτιο του 2025 το ΡΚΚ κήρυξε κατάπαυση του πυρός και τον Μάιο αποφασίστηκε ο αφοπλισμός και διάλυση του.[6] Η πληροφορία περί διάλυσης του ΡΚΚ επιβεβαιώνεται και από την ιστοσελίδα του Crisis Group όπου ως αναφέρει «στα τέλη Φεβρουαρίου 2025, ο φυλακισμένος ηγέτης του PKK, Abdullah Öcalan, εξέδωσε μια πρωτοποριακή δήλωση, καλώντας το PKK να καταθέσει τα όπλα και να διαλυθεί. Το PKK απάντησε κηρύσσοντας μονομερή κατάπαυση του πυρός δύο ημέρες αργότερα, και στη συνέχεια αποφάσισε, σε συνέδριο τον Μάιο (2025) να τερματίσει τον ένοπλο αγώνα του και να διαλυθεί».[7] Η συγκεκριμένη απόφαση αποτέλεσε είδηση στα μεγαλύτερα ειδησεογραφικά πρακτορεία.[8]
Λαμβάνοντας υπόψιν τις ανωτέρω πληροφορίες, τα όσα παρέθεσε ο Αιτητής τόσο κατά τη διοικητική όσο και κατά τη δικαστική διαδικασία, σε συνδυασμό με τον αποδεκτό ουσιώδη ισχυρισμό, κρίνω πως δεν στοιχειοθετείται βάσιμος φόβος δίωξης ή σοβαρής βλάβης του Αιτητή από τις αρχές της χώρας καταγωγής του.
Καταλήγω δε ότι από τα ανωτέρω προκύπτει ότι έγινε δέουσα έρευνα πριν τη λήψη της επίδικης απόφασης, η αιτιολόγηση της οποίας συμπληρώνεται από τα στοιχεία του Διοικητικού Φακέλου ως ανωτέρω αναλύεται (βλ. άρθρο 29 του Ν. 158(Ι)/1999, Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου κ.α. ν. Δημοκρατίας (1990) 3 Α.Α.Δ. 1171 και Διογένους ν. Δημοκρατίας (1999) 4 Α.Α.Δ. 371 και Στέφανος Φράγκου ν. Κυπριακής Δημοκρατίας (1998) 3 Α.Α.Δ. 270). Είναι δε πάγια νομολογημένο ότι η έρευνα είναι επαρκής εφόσον εκτείνεται στη διερεύνηση κάθε γεγονότος που σχετίζεται με το θέμα που εξετάζεται (βλ. Motorways Ltd v. Δημοκρατίας Α.Ε. 2371/25.6.99). Εξουσιοδοτημένος από τον Υπουργό Εσωτερικών λειτουργός, μετά από μελέτη της Έκθεσης-Εισήγησης, ενέκρινε την εισήγηση του αρμόδιου λειτουργού και ορθά και νόμιμα απορρίφθηκε το αίτημα του Αιτητή. Η έρευνα που είχε προηγηθεί ήταν επαρκής και είχαν συλλεγεί και διερευνηθεί όλα τα ουσιώδη στοιχεία σε συνάρτηση πάντα με τους ισχυρισμούς που είχε προβάλει ο Αιτητής, όπως αναλύεται ανωτέρω.
Προκειμένου δε να διαπιστωθεί εάν συντρέχουν ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι, σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του, ο Αιτητής θα αντιμετωπίσει σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής του ακεραιότητας λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης, ως οι διατάξεις του άρθρου 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου, το Δικαστήριο ανέτρεξε σε επικαιροποιημένες πηγές πληροφόρησης για τη χώρα του Αιτητή, προς εξέταση της κατάστασης που επικρατεί σε αυτήν και συγκεκριμένα στην πόλη Sanliurfa, η οποία, όπως αναφέρθηκε ανωτέρω, θεωρείται η περιοχή συνήθους διαμονής του.
Σύμφωνα με τη βάση δεδομένων ACLED, στην πόλη Sanliurfa, τόπο συνήθους διαμονής του Αιτητή, τη χρονική περίοδο 11/06/2024 – 11/06/2025, καταγράφηκαν 150 περιστατικά ασφαλείας χωρίς, ωστόσο, οποιεσδήποτε καταγεγραμμένες απώλειες. Τα 150 περιστατικά έχουν κατηγοριοποιηθεί ως ακολούθως: 2 ταραχές (riots), 3 περιστατικά βίας κατά πολιτών (violence against civilians), και 145 διαμαρτυρίες (protests).[9]
Τα εν λόγω στοιχεία καταδεικνύουν ότι δεν υπάρχουν συνθήκες αδιάκριτης βίας και γενικά δεν υφίσταται πραγματικός κίνδυνος για έναν πολίτη να επηρεαστεί προσωπικά μόνο από την παρουσία του στην εν λόγω περιοχή, υπό την έννοια του άρθρου 15 (γ) της Οδηγίας 2011/95/ΕΕ.
Επομένως, στη βάση των όσων αναλύθηκαν ανωτέρω, κρίνω πως ο Αιτητής δεν κατάφερε να αποδείξει ότι πάσχει η ορθότητα και νομιμότητα της επίδικης απόφασης και ότι στο πρόσωπό του πληρούνται οι προϋποθέσεις για την υπαγωγή του στο καθεστώς του πρόσφυγα ή της παραχώρησης συμπληρωματικής προστασίας, σύμφωνα με τις πρόνοιες του περί Προσφύγων Νόμου (Ν. 6(Ι)/2000) και της Σύμβασης της Γενεύης του 1951.
Ως εκ τούτου, η προσφυγή αποτυγχάνει και απορρίπτεται. Επιδικάζονται €800 έξοδα εναντίον του Αιτητή και υπέρ των Καθ' ων η Αίτηση. Η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται.
Μ. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.
[1] EUAA, Δικαστική Ανάλυση: Αξιολόγηση των αποδεικτικών στοιχείων και αξιοπιστίας στο πλαίσιο του κοινού ευρωπαϊκού συστήματος ασύλου, 2018, σελ. 108, EASO-Evidence-and-Credibility-Assessment-JA-EL.pdf
[2] UK Home Office, Country Policy and Information Note Turkey: Peoples' Democratic Party/ Green Left Party (HDP/YSP), Version 5.0, October 2023, σελ. 4 TUR+CPIN+-+Peoples+Democratic+Party+_HDP_.pdf [Ημερομηνία Πρόσβασης: 11/06/2025]
[3] Ibid
[4] Ibid
[5] [2203] UKIAT 34, 28/07/2003, σελ. 12, 2003_ukiat_00034_ia___others_turkey_cg.pdf [Ημερομηνία Πρόσβασης: 11/06/2025]
[6] Brittanica, Kurdistan Workers’ Party, https://www.britannica.com/topic/Kurdistan-Workers-Party [Ημερομηνία Πρόσβασης: 11/06/2025]
[7] International Crisis Group, Türkiye’s PKK Conflict: A Visual Explainer, https://www.crisisgroup.org/content/turkiyes-pkk-conflict-visual-explainer [Ημερομηνία Πρόσβασης: 11/06/2025]
[8] Reuters, https://www.reuters.com/world/middle-east/kurdish-pkk-dissolves-after-decades-struggle-with-turkey-news-agency-close-2025-05-12/ ; Deutsche Welle, https://www.dw.com/en/pkk-disarms-disbands-how-will-it-impact-the-middle-east/a-72531367 ; BBC, https://www.bbc.com/news/articles/czel3ry9x1do [Ημερομηνία Πρόσβασης: 11/06/2025]
[9] ACLED - DISAGGREGATED DATA COLLECTION - ANALYSIS & CRISIS MAPPING PLATFORM, The Armed Conflict Location & Event Data Project, διαθέσιμο στον ακόλουθο διαδικτυακό σύνδεσμο https://acleddata.com/explorer/ (βλ. πλατφόρμα Explorer, με χρήση των ακόλουθων στοιχείων ανάλυσης: METRIC: Event Counts/Fatality Counts, EVENT CATEGORIES: Event Types (Battles / Violence against civilians / Explosions/Remote violence / Riots / Protests), DATE RANGE: 11/06/2024 – 11/06/2025, REGION: Middle East, COUNTRY: Turkey, ADMIN UNIT: Sanliurfa) [Ημερομηνία Πρόσβασης: 11/06/2025]
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο