F.S.M. ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω Υπηρεσίας Ασύλου, Υπόθ. Αρ.: 4229/2023, 26/6/2025
print
Τίτλος:
F.S.M. ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω Υπηρεσίας Ασύλου, Υπόθ. Αρ.: 4229/2023, 26/6/2025

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

Υπόθ. Αρ.: 4229/2023

26 Ιουνίου, 2025

[Μ. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ, ΔΔΔΔΠ.]

Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος

Μεταξύ:

F.S.M.

Αιτητής

-και-

Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω Υπηρεσίας Ασύλου

Καθ’ ων η Αίτηση

 

Ιωαννίδου, Α. (κα) για Γ. Στυλιανού & Συνεργάτες Δ.Ε.Π.Ε., Δικηγόροι για τον Αιτητή

Κίτσιου, Α. (κα) Δικηγόρος για τους Καθ’ ων η Αίτηση

[Αιτητής: Παρών]

ΑΠΟΦΑΣΗ

 

Μ. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π: Με την παρούσα προσφυγή ο Αιτητής προσβάλλει την απόφαση των Καθ’ ων η Αίτηση ημερομηνίας 12/10/2023 με την οποία απορρίφθηκε το αίτημά του για διεθνή προστασία ως άκυρη, παράνομη και στερημένη οποιουδήποτε νομικού αποτελέσματος και αιτείται την αναγνώριση του ως πρόσφυγά ή/και απόφαση με την οποία να αναγνωρίζεται ως δικαιούχος συμπληρωματικής προστασίας.

 

Τα ουσιώδη γεγονότα της παρούσας υπόθεσης έχουν τεθεί στην Ένσταση των Καθ’ ων η αίτηση και υποστηρίζονται από τα στοιχεία του διοικητικού φακέλου που έχει κατατεθεί ως Τεκμήριο Α κατά τις διευκρινήσεις.

 

Ο Αιτητής είναι ενήλικας υπήκοος του Καμερούν. Στις 15/10/2019 εγκατέλειψε την χώρα καταγωγής του και στις 25/10/2019 εισήλθε παράνομα στην Κυπριακή Δημοκρατία δια μέσω των μη ελεγχόμενων από την Κυβέρνηση της Δημοκρατίας περιοχών και συμπλήρωσε αίτηση παροχής διεθνούς προστασίας, βεβαίωση υποβολής της οποίας παρέλαβε από το Επαρχιακό Γραφείο Αλλοδαπών Λευκωσίας.

 

Προς εξέταση της ουσίας της αίτησης του Αιτητή διεξήχθη προσωπική συνέντευξη στις 10/10/2023 από αρμόδιο λειτουργό της Υπηρεσίας Ασύλου. Στις 12/10/2023 ο αρμόδιος λειτουργός ετοίμασε έκθεση-εισήγηση προς τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας Ασύλου, η οποία εγκρίθηκε από τον τελευταίο αυθημερόν. Στις 25/10/2023 ετοιμάστηκε επιστολή γνωστοποίησης της απορριπτικής απόφασης του Προϊσταμένου της Υπηρεσίας Ασύλου προς τον Αιτητή, μαζί με συνοδευτική επιστολή αιτιολόγησης της απόφασης. Και οι δύο επιστολές παραδόθηκαν δια χειρός στον Αιτητή αυθημερόν.

 

Στις 10/11/2023 καταχωρήθηκε η υπό κρίση προσφυγή.

 

Ο Αιτητής και προέβαλε μέσω της αίτησης ακυρώσεως πολλούς λόγους ακυρώσεως, τους οποίους περιόρισε αρχικά με την γραπτή του αγόρευση και στη συνέχεια στο στάδιο των διευκρινήσεων υιοθέτησε μόνο τους ακόλουθους δύο λόγους ακυρώσεως:

1.         Η προσβαλλόμενη πράξη και/ή απόφαση διέπεται από νομική και πραγματική πλάνη κατά παράβαση του άρθρου 46 του Ν. 158(Ι)/1999.

2.         Η προσβαλλόμενη πράξη και/ή απόφαση έχει ληφθεί χωρίς τη διενέργεια δέουσας και επαρκούς έρευνας και έχει λάβει χώρα χωρίς να ληφθούν υπόψη όλα τα σχετικά με την υπόθεση στοιχεία, γεγονότα και περιστατικά.

 

Αναφορικά με τον πρώτο λόγο ακύρωσης, ο Αιτητής δια της συνηγόρου του επιχειρηματολογεί παράλληλα ότι παραβιάζεται το άρθρο 13 του Ν.6(Ι)/2000 καθώς ο Αιτητής υπέβαλε αίτημα διεθνούς προστασίας την 25/10/2019 και η συνέντευξη ασύλου πραγματοποιήθηκε την 10/10/2023, δίχως η Υπηρεσία Ασύλου να ενημερώσει τον Αιτητή για την αίτησή του ή για την καθυστέρηση εξέτασης του αιτήματός του. Περαιτέρω, ο Αιτητής αναφέρει πως ο αρμόδιος Λειτουργός έκρινε πως η παρουσία διερμηνέα στη συνέντευξη δεν ήταν απαραίτητη δίχως να γίνει η οποιαδήποτε αναφορά στο κατά πόσο ο ίδιος είχε τα απαραίτητα προσόντα ώστε να προχωρήσει η συνέντευξη χωρίς αυτή.

 

Αναφορικά με τον δεύτερο λόγο ακύρωσης, ο Αιτητής δια της συνηγόρου του επιχειρηματολογεί πως οι Καθ’ ων η αίτηση δεν έλαβαν υπόψιν τους ισχυρισμούς του αναφορικά με το φόβο για τη ζωή του μετά το επικαλούμενο συμβάν και πως η έλλειψη επαρκούς έρευνας τους οδήγησε σε πλάνη περί τα πράγματα.

 

Οι δε Καθ’ ων η Αίτηση ισχυρίζονται ότι ουδεμία πλάνη στοιχειοθετήθηκε και πως η καθυστέρηση στην εξέταση του αιτήματος του Αιτητή ήταν απολύτως δικαιολογημένη και ουδεμία ζημιά και βλάβη προκάλεσε στον Αιτητή. Περαιτέρω ο Αιτητής δεν κατάφερε να αποσείσει το βάρος απόδειξης των λόγων ακυρότητας και των ισχυρισμών του στον απαιτούμενο βαθμό ούτως ώστε να του αναγνωριστεί οποιοδήποτε καθεστώς διεθνούς προστασίας. Η δε Υπηρεσία Ασύλου εξέτασε τους προσβαλλόμενους στην προσφυγή του αιτούντος ισχυρισμούς, ως επίσης και όσα ο Αιτητής ισχυρίστηκε κατά την διάρκεια των συνεντεύξεων του, υπέβαλε επαρκή αριθμό ερωτήσεων και ορθώς κατέληξε ότι η εσωτερική και εξωτερική αξιοπιστία του Αιτητή δεν τεκμηριώθηκε.

 

Όσον αφορά τον ισχυρισμό του συνηγόρου του Αιτητή περί αδικαιολόγητης καθυστέρησης στην εξέταση του αιτήματος του Αιτητή, θα υιοθετήσω τα όσα λέχθηκαν από την αδελφή Δικαστή, κα Καρλεττίδου, Πρ.Δ.Δ.Δ.Π. αναφορικά με παρόμοιο ισχυρισμό, στην υπόθεση αρ. ΔΔΠ 593/19, SAXXXXX ν. Κυπριακή Δημοκρατία μέσω Υπηρεσίας Ασύλου, απόφαση ημερ. 24 Νοεμβρίου 2020:

«Περαιτέρω δεν εξηγεί ο Αιτητής που στηρίζει τον ισχυρισμό του  καθώς η Υπηρεσία Ασύλου με βάση το άρθρο 13(6) του Περί Προσφύγων Νόμου δεν είχε υποχρέωση να ολοκληρώσει την εξέταση της αίτησής του πριν το πέρας έξι μηνών από την υποβολή της. Σύμφωνα με το εδάφιο (7)(β) του άρθρου 13 του περί Προσφύγων Νόμου ο  Προϊστάμενος δύναται να παρατείνει την προθεσμία των έξι (6) μηνών που ορίζεται στο εν λόγω εδάφιο, για χρονικό διάστημα όχι μεγαλύτερο από εννέα (9) επιπλέον μήνες, σε οποιαδήποτε από τις ακόλουθες περιπτώσεις:

(α) ………………

(β) μεγάλος αριθμός υπηκόων τρίτων χωρών ή ανιθαγενών αιτούνται ταυτόχρονα διεθνή προστασία, γεγονός που καθιστά στην πράξη πολύ δύσκολη την ολοκλήρωση της διαδικασίας εντός της προθεσμίας των έξι (6) μηνών·

 (γ) …………………………

Θα συμφωνήσω με τους Καθ΄ων η αίτηση ότι όπως φαίνεται από το πιο πάνω εδάφιο, ο Νόμος προνοεί για παράταση του χρόνου εξέτασης σε περίπτωση που μεγάλος αριθμός αιτήσεων εκκρεμούν στην Υπηρεσία Ασύλου ταυτόχρονα, πράγμα που έκδηλα ίσχυε και ισχύει κατά τη σχετική περίοδο.

 

Η συσσώρευση μερικών χιλιάδων αιτήσεων οι οποίες εκκρεμούν    και αναμένετε να εξεταστούν είναι πλέον γεγονός πασίγνωστο και αποτελεί κοινή γνώση εφόσον έχει δημοσιοποιηθεί αρκετές φορές από το πλέον αρμόδιο πρόσωπο, στα μέσα μαζικής ενημέρωσης ήτοι τον Υπουργό Εσωτερικών και αυτό κατά τη κρίση μου  αποτελεί Δικαστική γνώση(βλ. ΛΙΝΑ Ν. ΝΕΟΚΛΕΟΥΣ, ΓΕΝΙΚΟΥ ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΩΣ ΔΙΑ ΚΑΙ ΕΚ ΜΕΡΟΥΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, (1993) 1 ΑΑΔ 352

 

Περαιτέρω παραπέμπω στον περί των Γενικών Αρχών του Διοικητικού Δικαίου Νόμος (158(Ι)/1999), όπου προβλέπεται στο άρθρο 11(1) ότι «οι προθεσμίες που τάσσονται για έκδοση μιας διοικητικής πράξης είναι ενδεικτικές, εκτός αν ορίζεται ρητά ότι είναι ανατρεπτικές. [...]» και στη παρούσα περίπτωση το άρθρο 13 του Περί Προσφύγων Νόμου δεν ορίζει την εξάμηνη προθεσμία ρητά ως ανατρεπτική έτσι ώστε να απαγορεύεται η όποια παρέκκλιση από την προθεσμία αυτή. Αντίθετα, το εδάφιο (10) του ίδιου άρθρου έχει ως ακολούθως:

«Σε κάθε περίπτωση, η Υπηρεσία Ασύλου ολοκληρώνει τη διαδικασία εξέτασης αίτησης το αργότερο εντός εικοσιένα (21) μηνών από την κατάθεση της αίτησης.»

 

Η θέσπιση της προθεσμίας των είκοσι ενός (21) μηνών, επιβεβαιώνει επακριβώς το ενδεικτικό των προθεσμιών που αναφέρονται στα εδάφια που προηγούνται.

 

Συνεπώς ο ισχυρισμός περί αδικαιολόγητης καθυστέρησης δεν ευσταθεί και απορρίπτεται. Προσθέτω ότι ο Αιτητής είχε την ιδιότητα του αιτητή ασύλου καθόλη την διάρκεια εξέτασης του αιτήματος του και επωφελείτο από όλα τα προνόμια και ευεργετήματα της ιδιότητας του αυτής, χωρίς να έχει υποστεί οποιαδήποτε ζημιά από την καθυστέρηση που επικαλείται. Σχετική είναι και η υπόθεση Postolachi Konstantin v. Κυπριακής Δημοκρατίας δια Αναθεωρητικής Αρχής Προσφύγων Αρ. 1458/2009, ημερ. 25/02/2011 στην οποία αναφέρονται τα ακόλουθα:

«Ορθά, περαιτέρω, η Δημοκρατία απαντά ότι οι προθεσμίες που αναφέρονται από τον αιτητή αφορούν την ταχύρυθμη διαδικασία που η Υπηρεσία Ασύλου δεν έκρινε ότι υπήρχε λόγος να ακολουθήσει στην περίπτωση του αιτητή.  Αναμφίβολα δε οι όποιες προθεσμίες αναφέρονται δεν είναι ανατρεπτικές, αλλά απλώς ενδεικτικές, ο δε αιτητής δεν έχει καταδείξει με ποιο τρόπο έχουν επηρεαστεί τα δικαιώματα του από την έστω καθυστερημένη έκδοση της προσβαλλόμενης πράξης.  Αντίθετα η καθυστέρηση τον έχει βοηθήσει στο να παραμείνει για περαιτέρω χρόνο στη Δημοκρατία μέχρι την έκδοση της απόφασης.» 

Για τον ενδεικτικό χαρακτήρα των προθεσμιών στις διοικητικές διαδικασίες παραπέμπω και στην υπόθεση Tingiridou v. Republic (1987) 3 C.L.R. 1181.  

 

Ως εκ τούτου, ο ανωτέρω ισχυρισμός των συνηγόρων του Αιτητή απορρίπτεται.

 

Προχωρώντας, κρίνω σκόπιμο να εξετάσω τους ισχυρισμούς που προέβαλε o Αιτητής υπό το πρίσμα των πραγματικών γεγονότων και ισχυρισμών που προώθησε ο Αιτητής καθ’ όλη την διάρκεια της διαδικασίας εξέτασης του αιτήματός του ενώπιον της Υπηρεσίας Ασύλου, ως προκύπτει από τα στοιχεία του διοικητικού φακέλου.

 

Κατά το στάδιο υποβολής της αίτησης διεθνούς προστασίας του, ο Αιτητής δήλωσε ότι έφυγε από τη χώρα του λόγω του πολέμου στο Νότιο Καμερούν (βλ. ερυθρό 1 του διοικητικού φακέλου).

 

Κατά το στάδιο της προσωπικής του συνέντευξης, ο Αιτητής δήλωσε, κατ’ αρχάς, σε σχέση με τα προσωπικά του στοιχεία και προφίλ, ότι είναι υπήκοος Καμερούν, γεννηθείς την 04/12/1994 στη Mbouda της επαρχίας Southwest Region και κάτοικος της Muyuka της επαρχίας Southwest Region έως την αναχώρησή του από τη χώρα καταγωγής την 15/10/2019 (βλ. ερ. 23 1x- 3x). Δήλωσε περαιτέρω ότι είναι Καθολικός Χριστιανός, ότι είναι φοίτησε στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση την οποία όμως δεν ολοκλήρωσε (βλ. ερ. 22 1χ 2χ) και ότι στη χώρα του δεν εργάστηκε, αλλά συντηρείτο από το μαγαζί που έστησε ο αδερφός του στη Muyuka (βλ. ερ. 22 3χ 4χ και 21 1χ 2χ). Ως προς την οικογενειακή του κατάσταση δήλωσε ότι έχει ένα γιο έξι ετών ο οποίος ζει με τη μητέρα του Αιτητή στη Bafoussam (βλ. ερ. 22 7χ 8χ).

 

Αναφορικά με τους λόγους που εγκατέλειψε την χώρα καταγωγής του, δήλωσε ότι εγκατέλειψε το Καμερούν διότι είχε προβλήματα με τον κυβερνητικό στρατό του Καμερούν. Συγκεκριμένα, ο Αιτητής δήλωσε ότι η Αγγλόφωνη κρίση στο Καμερούν  επηρέασε αυτόν και την οικογενειακή επιχείρηση στη Muyuka στην οποία απασχολείτο, καθώς οι αυτονομιστές μαχητές μία μέρα το 2016 μπήκαν στο κατάστημά τους και πήραν δια της βίας διάφορα προϊόντα. Όταν, στη συνέχεια ο κυβερνητικός στρατός έφτασε στη Muyuka για να βρει τους αυτονομιστές, τον έκριναν ύποπτο για παροχή τροφής προς τους μαχητές, ωθώντας τον να φύγει. Σύμφωνα δε με τον Αιτητή, μία εβδομάδα μετά την αναχώρησή του από τη χώρα καταγωγής το κατάστημά του καταστράφηκε ολοσχερώς (βλ ερ 10 1χ).

 

Ερωτώμενος τι πιστεύει ότι θα του συμβεί σε περίπτωση που επιστρέψει στο Καμερούν, ο Αιτητής δήλωσε ότι θα τον σκοτώσουν (βλ ερ 20 4χ). Σε ερώτηση του Λειτουργός σχετικά με το αν θα παρέμενε στο Καμερούν εάν δεν είχε προκύψει το προαναφερόμενο θέμα ο Αιτητής απάντησε αποφατικά εξηγώντας ότι η κατάσταση στη χώρα του δεν είναι καλή για τον ίδιο (βλ ερ 20). 

 

Ερωτώμενος από τον αρμόδιο λειτουργό σχετικά με το περιστατικό στην οικογενειακή επιχείρηση, ο Αιτητής ανέφερε ότι αυτό έλαβε χώρα κάποια στιγμή στη Muyuka το 2016, χωρίς να θυμάται ακριβή ημερομηνία, με τον ίδιο να είναι παρών, περιγράφοντας πως οι μαχητές μπήκαν στο κατάστημα και άρχισαν να παίρνουν προϊόντα ενώ όταν ο ίδιος προσπάθησε να τους μιλήσει τον απείλησαν με όπλα (βλ. ερ. 20 5χ-8χ και 19 1χ). Στη συνέχεια, σύμφωνα με τον Αιτητή, ήρθε ο στρατός και τον θεώρησε ύποπτο για παροχή τροφίμων προς στους αυτονομιστές. Ερωτώμενος το λόγο για τον οποίο τον έκριναν ύποπτο για κάτι τέτοιο, ο Αιτητής διευκρίνισε πως στην περιοχή ζούσε ένας φρουρός ασφαλείας ο οποίος ήλεγχε τα καταστήματα της περιοχής και πως εκείνος μίλησε με το στρατό και τους ενημέρωσε πως οι μαχητές είχαν πάει στο κατάστημά του (βλ. ερ. 19 10χ). Σε επόμενη ερώτηση σχετικά με το πως ενημερώθηκε για αυτό το γεγονός με τον φρουρό ασφαλείας, ο Αιτητής αποκρίθηκε πως του τηλεφώνησε ένας φίλος του και τον ενημέρωσε σχετικά και πως το ίδιο βράδυ έφυγε από τη Muyuka για τη Douala όπου και έζησε για ενάμιση έτος (βλ. ερ. 19 10χ- 13χ).Όταν ο λειτουργός του επισήμανε πως στην αρχή της συνέντευξης δεν ανέφερε πως έζησε στη Douala όταν ρωτήθηκε σχετικά με τους τόπους διαμονής του στο Καμερούν ο Αιτητής απολογήθηκε (βλ. ερ. 18 1χ).

 

Σε ερώτηση του λειτουργού σχετικά με το εάν ο στρατός τον προσέγγισε προσωπικά ο Αιτητής απάντησε αρνητικά και επιβεβαίωσε πως δεν του συνέβη το οτιδήποτε  και πως όλα τα χρόνια που έζησε στο Καμερούν μετά το περιστατικό που επικαλείτο δεν βίωσε κανένα σοβαρό πρόβλημα (βλ. ερ. 18 2χ 3χ 6χ).Ερωτώμενος το λόγο για τον οποίο αποφάσισε να επιστρέψει στη Muyuka μετά το ενάμιση έτος μακριά και παρά το γεγονός ότι ο στρατός τον αναζητούσε ο Αιτητής απάντησε πως επέστρεψε διότι έπρεπε να βοηθήσει τη μητέρα του να πάει στο Bafoussam (βλ. ερ. 18 4χ 5χ).

 

Σε ερώτηση του λειτουργού σχετικά με τον  αν θα μπορούσε να είναι ασφαλής σε κάποια άλλη περιοχή του Καμερούν, ο Αιτητής αποκρίθηκε αρνητικά εξηγώντας πως στη Muyuka υφίσταται κρίση και ουδείς μπορεί να ζήσει εκεί. Ερωτώμενος αν οι αρχές της χώρας του θα του επέτρεπαν να επιστρέψει ο Αιτητής απάντησε αποφατικά διότι πιστεύουν πως αυτός παρείχε τρόφιμα στους αυτονομιστές. Τέλος, σε σχετική ερώτηση ο Αιτητής δήλωσε πως θα μπορούσε να πάει και να ζήσει στη Douala (βλ. ερ. 17 1χ 3χ).  

 

Ο αρμόδιος λειτουργός της Υπηρεσίας Ασύλου με την εισηγητική του έκθεση διέκρινε τους ακόλουθους δύο ουσιώδεις ισχυρισμούς:

(α) Ταυτότητα, χώρα καταγωγής και προσωπικά στοιχεία/προφίλ του Αιτητή.

(β) Ισχυριζόμενα προβλήματα από το στρατό του Καμερούν.

 

Ως προς τον πρώτο ισχυρισμό του Αιτητή, ο λειτουργός αξιολόγησε αυτόν ως εσωτερικά και εξωτερικά αξιόπιστο και συνεπώς τον έκανε δεκτό, αποδεχόμενος τα στοιχεία του προφίλ του Αιτητή όπως αυτά δηλώθηκαν καθώς ο Αιτητής απάντησε με ακρίβεια και κατέβαλε πραγματική προσπάθεια να παρέχει όσο το δυνατόν περισσότερες πληροφορίες σε ό,τι αφορά αυτό το μέρος του αιτήματός του και οι δηλώσεις του επιβεβαιώθηκαν από την ταυτότητα την οποία προσκόμισε και από εξωτερικές πηγές πληροφόρησης.

 

Ο Αιτητής δήλωσε ότι είναι αγγλόφωνος υπήκοος του Καμερούν γεννηθείς την 04/12/1994 στη Mbouda της επαρχίας Southwest Region και κάτοικος της Muyuka της επαρχίας Southwest Region του Καμερούν η οποία αποτελεί και τον τελευταίο τόπο διαμονής του στη χώρα καταγωγής.

 

Ως προς τον δεύτερο ισχυρισμό του Αιτητή, ο λειτουργός αξιολόγησε αυτόν ως εσωτερικά αναξιόπιστο καθώς κατά τη διάρκεια της συνέντευξης ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση να δώσει ικανοποιητικές και επαρκείς πληροφορίες σε θέματα που άπτονται στον πυρήνα του αιτήματός του. Όταν δε κλήθηκε να παρέχει περισσότερες πληροφορίες για τα ισχυριζόμενα γεγονότα ο λειτουργός έκρινε πως ο Αιτητής υπέπεσε σε αντιφάσεις, έλλειψη ευλογοφάνειας και έλλειψη επαρκών πληροφοριών.

 

Ο λειτουργός επεσήμανε αρχικά πως όταν ζητήθηκε από τον Αιτητή να επισημάνει συγκεκριμένα τη χρονική περίοδο που έλαβε χώρα το περιστατικό που επικαλέστηκε, ο ίδιος δεν ήταν σε θέση να ανακαλέσει την ακριβή ημερομηνία παρά μόνο το έτος, παρόλο που πρόκειται για τη γενεσιουργό αιτία των προβλημάτων του που τον ώθησαν να εγκαταλείψει τη χώρα καταγωγής του. Όταν δε του ζητήθηκε να περιγράψει το συμβάν λεπτομερώς, ο Αιτητής δεν ήτο σε θέση να τεκμηριώσει τους ισχυρισμούς του με αρκετές λεπτομέρειες, όπως ήταν αναμενόμενο δεδομένου ότι επρόκειτο για βιωματική εμπειρία.

 

Εν συνεχεία ο λειτουργός επεσήμανε πως ο Αιτητής επιβεβαίωσε πως δε συνέβη το οτιδήποτε στον ίδιο και πως δεν αποτάθηκε στις αστυνομικές αρχές ενώ όταν του ζητήθηκε να παρέχει συγκεκριμένες πληροφορίες για το τι συνέβη εν συνεχεία, αυτός υποστήριξε ότι ο στρατός του Καμερούν κατέφθασε στην περιοχή και θεώρησε τον ίδιο ύποπτο για την παροχής βοήθειας προς τους αυτονομιστές υπό τη μορφή τροφίμων. Όταν δε του ζητήθηκε να εξηγήσει πως είναι δυνατόν ο στρατός να γνωρίζει εάν οι Ambazonians προμηθεύτηκαν φαγητό από τον ίδιο, ο Αιτητής κρίθηκε πως δεν παρείχε επαρκείς πληροφορίες καθώς ανέφερε πως ένας φρουρός των καταστημάτων ενημέρωσε το στρατό για την έφοδο των Ambazonians στο μαγαζί του, χωρίς ωστόσο να είναι σε θέση να εξηγήσει την αιτία επισήμανσης ενός τέτοιου γεγονός στο στρατό του Καμερούν.

 

Εν συνεχεία ο Λειτουργός επεσήμανε μια αντίφαση στα λεγόμενα του Αιτητή, καθώς ανέφερε πως κατόπιν του επικαλούμενου περιστατικού μετακόμισε στη Douala όπου και έζησε για ενάμιση έτος, ενώ στην αρχή της συνεντεύξεως όταν συζητούντο οι τόποι διαμονής του Αιτητή δεν είχε αναφερθεί σε αυτή. Όταν δε του δόθηκε η ευκαιρία να παρέχει σχετικές εξηγήσεις ο Αιτητής αρκέστηκε στο να απολογηθεί. Επιπρόσθετα, ο Αιτητής αυτοβούλως ανέφερε ότι ο στρατός του Καμερούν δεν τον προσέγγισε ποτέ προσωπικά και πως δεν αντιμετώπισε κανένα απολύτως θέμα σχετικά με το ζήτημα, στα 3 χρόνια που μεσολάβησαν μεταξύ του επικαλούμενου περιστατικού και της αναχώρησής του από τη χώρα καταγωγής.

 

Σύμφωνα με τον λειτουργό, όταν ζήτησε από τον Αιτητή να εξηγήσει το τρόπο με τον οποίο κατάφερε να εγκαταλείψει τη χώρα του, αυτός δήλωσε πως αναχώρησε δίχως να έχει το παραμικρό θέμα με τις αρχές καθώς στην πόλη Douala, από την οποία ταξίδεψε, δεν γινόταν έρευνα από τις αρχές, δήλωση η οποία κρίθηκε να παρουσιάζει έλλειψη ευλογοφάνειας. Τέλος, σε ερώτηση του λειτουργού σχετικά με το αν θα μπορούσε να διαμείνει στην Douala, ο Αιτητής αποκρίθηκε καταφατικά, γεγονός που έρχεται σε αντίφαση με την αρχική του δήλωση πως δεν θα ήταν ασφαλής σε άλλη περιοχή του Καμερούν.

 

Προχωρώντας στην εκτίμηση της εξωτερικής αξιοπιστίας του ισχυρισμού, ο λειτουργός επεσήμανε ότι λόγω της ιδιωτικής φύσης του ισχυρισμού, δε βρέθηκαν βάσιμες πηγές πληροφόρησης που να επιβεβαιώνουν τον ισχυρισμό Αιτητή και πως τα όσα ανέφερε στη συνέντευξη αποτελούν το μοναδικό τεκμήριο προς υποστήριξη του αιτήματός του, συμπεραίνοντας ότι δεν υπάρχουν εύλογοι λόγοι που να δικαιολογούν την οποιαδήποτε ανάλυση των εν λόγω δεδομένων μέσω άλλων πηγών πληροφόρησης. Ως εκ των άνω, ο ισχυρισμός απορρίφθηκε ως αναξιόπιστος.

 

Κατά συνέπεια, οι Καθ’ ων η Αίτηση απέρριψαν την υπαγωγή του Αιτητή στο άρθρο 3 του Περί Προσφύγων Νόμου. Κατόπιν, αφού διαπίστωσαν την ύπαρξη ένοπλης, εσωτερικής σύρραξης στην επαρχία Southwest Region του Καμερούν έκριναν εν τέλει ότι οι προσωπικές περιστάσεις του Αιτητή, ήτοι ότι πρόκειται για άντρα νεαρής ηλικίας χωρίς σοβαρά προβλήματα υγείας ο οποίος έχει παρακολουθήσει δευτεροβάθμια εκπαίδευση και ο οποίος ομιλεί αγγλικά και γαλλικά, δεν θα μπορούσαν να υπαγάγουν τον Αιτητή στο Άρθρο 19 (2) (γ) του περί Προσφύγων Νόμου. Συνεπώς, έκριναν ότι δεν μπορούσε να του παραχωρηθεί ούτε το καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας.

 

Από τα πιο πάνω, συνάγεται ότι η έρευνα που είχε προηγηθεί της απόφασης για απόρριψη της αίτησης του Αιτητή ήταν επαρκής και είχαν συλλεγεί και διερευνηθεί όλα τα ουσιώδη στοιχεία σε συνάρτηση πάντα με τους ισχυρισμούς που είχε προβάλει ο Αιτητής κατά τη διάρκεια της συνέντευξής του. Από τα στοιχεία που έχω ενώπιον μου, θεωρώ ότι η προσβαλλόμενη απόφαση είναι πλήρως αιτιολογημένη και η αιτιολόγηση συμπληρώνεται και από τα στοιχεία του διοικητικού φακέλου, όπως αυτά έχουν αναλυθεί ανωτέρω (βλ. άρθρο 29 του Ν. 158 (Ι)/1999, Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου κ.α. ν Δημοκρατίας (1990) 3 Α.Α.Δ. 1171 και Διογένους ν. Δημοκρατίας (1999) 4 Α.Α.Δ., 371 Στέφανος Φράγκου ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, (1998) 3 ΑΑΔ 270). Ειδικότερα, επισημαίνω ότι στην έκθεση-εισήγηση του αρμόδιου λειτουργού καταγράφονται με λεπτομέρεια οι λόγοι που απορρίφθηκε το αίτημα του με παραπομπή στις απαντήσεις του Αιτητή, οι οποίες κρίνονται και από το Δικαστήριο ως αόριστες, ασαφείς και ατεκμηρίωτες. Ως εκ τούτου, απορρίπτεται ο λόγος ακυρώσεως που έχει προωθηθεί από τον Αιτητή.

 

Ως προς το ειδικότερο ζήτημα της υπαγωγής του Αιτητή σε καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας δυνάμει των άρθρων 19(1) και 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου, έχω εξετάσει επικαιροποιημένες εξωτερικές πηγές πληροφόρησης για να αξιολογήσω την κατάσταση ασφαλείας στη περιφέρεια Southwest Region του Καμερούν, όπου βρίσκεται η προηγούμενη περιοχή συνήθους διαμονής του Αιτητή. Σύμφωνα με αυτές «το Καμερούν αντιμετωπίζει μια πολύπλευρη ανθρωπιστική κρίση και κρίση προστασίας που προκαλείται από συγκρούσεις, ενδοκοινοτική βία και τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής»[1]. Πηγές ανέφεραν ότι το Καμερούν συνέχισε να επηρεάζεται από δύο μεγάλες συγκρούσεις: τη σύγκρουση στη λεκάνη της λίμνης Τσαντ στον Άπω Βορρά και την εσωτερική κρίση στις βορειοδυτικές και νοτιοδυτικές περιοχές (NWSW)[2].

 

Σε σχετικό ενημερωτικό δελτίο της Ύπατης Αρμοστείας των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες (UNHCR) που δημοσιεύθηκε το 2024, αναφέρεται ότι «το Καμερούν αντιμετωπίζει μια πολύπλευρη ανθρωπιστική κρίση και κρίση προστασίας που προκλήθηκε από συγκρούσεις, ενδοκοινοτική βία και τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής».[3]

 

Σε πρόσφατη έκθεση του Global Centre for the Responsibility to Protect που δημοσιεύθηκε το 2025, αναφέρεται ότι τον Οκτώβριο του 2017, οι αγγλόφωνοι αυτονομιστές διακήρυξαν την ανεξαρτησία τους και ανακήρυξαν ένα νέο κράτος, αυτό της «Ambazonia» στις βορειοδυτικές και νοτιοδυτικές περιοχές του Καμερούν, που συνιστούν τις αγγλόφωνες περιοχές. Έκτοτε, στις εν λόγω περιοχές, αυτονομιστές μαχητές και κρατικές δυνάμεις ασφαλείας εμπλέκονται σε συγκρούσεις, με αποτέλεσμα να λαμβάνουν χώρα εκτεταμένες φρικαλεότητες κατά του άμαχου πληθυσμού.[4]

 

Κατά τη διάρκεια των συγκρούσεων, οι δυνάμεις ασφαλείας ευθύνονται για την πρόκληση αυθαίρετων δολοφονιών, για τη διάπραξη εκτεταμένων αδικημάτων σεξουαλικής βίας και βίας λόγω φύλου, για την καταστροφή αγγλόφωνων χωριών και για την υποβολή υπόπτων με αυτονομιστικούς δεσμούς σε αυθαίρετη κράτηση, βασανιστήρια και κακομεταχείριση. Επιπρόσθετα, ένοπλοι αυτονομιστές ευθύνονται για δολοφονίες και απαγωγές, ενώ διεκδικούν σταθερά τον έλεγχο σε μεγάλα τμήματα των αγγλόφωνων περιοχών. Οι αυτονομιστές και οι κυβερνητικές δυνάμεις έχουν διαπράξει στοχευμένες επιθέσεις σε εγκαταστάσεις υγείας και κατά εργαζομένων στον τομέα παροχής ανθρωπιστικής βοήθειας, περιορίζοντας την παροχή και την πρόσβαση σε ζωτικής σημασίας βοήθεια και αναγκάζοντας διάφορες διεθνείς ανθρωπιστικές οργανώσεις να αναστείλουν τις δραστηριότητές τους. Οι αυτονομιστές έχουν απαγορεύσει κιόλας την κρατική μόρφωση, συχνά επιτίθενται, τρομοκρατούν και απαγάγουν μαθητές και δασκάλους, ενώ καίνε, καταστρέφουν και λεηλατούν σχολεία.[5]

 

Ως προς τον αριθμό των περιστατικών ασφαλείας, σύμφωνα με τα στοιχεία του Armed Conflict LocationEvent Data Project (ACLED), για το διάστημα από 11/04/2024 έως 11/04/2025, στη Νοτιοδυτική περιφέρεια ("South-West Region") του Καμερούν σημειώθηκαν 687 περιστατικά ασφαλείας, τα οποία είχαν ως αποτέλεσμα τον θάνατο 680 ανθρώπων. Μεταξύ αυτών, 249 περιστατικά συνίσταντο σε μάχες (534 θάνατοι), 393 ήταν περιστατικά βίας κατά αμάχων (128 θάνατοι), 12 ήταν περιστατικά διαμαρτυριών (κανένας θάνατος), 18 ήταν περιστατικά εξεγέρσεων/ ταραχών (2 θάνατοι) και 15 ήταν περιστατικά εκρήξεων/ απομακρυσμένης βίας (16 θάνατοι). Στην πόλη Nguti που εμπίπτει στην εν λόγω περιφέρεια και που συνιστά την περιοχή καταγωγής και συνήθους της Αιτήτριας, την ίδια περίοδο αναφοράς σημειώθηκαν 6 περιστατικά ασφαλείας, τα οποία είχαν ως αποτέλεσμα τον θάνατο 7 ανθρώπων. Μεταξύ αυτών, 3 περιστατικά συνίσταντο σε μάχες (6 θάνατοι) και 3 ήταν περιστατικά βίας κατά αμάχων (1 θάνατος).[6] O πληθυσμός της Νοτιοδυτικής περιφέρειας του Καμερούν καταγράφεται στους 1,553,300 κατοίκους σύμφωνα με επίσημες εκτιμήσεις που έλαβαν χώρα το έτος 2015.[7]

 

Η κατάσταση γενικευμένης βίας χαρακτηρίζεται από διαρκή, γενικά και παρατεταμένα επίπεδα βίας σε μια χώρα ή σε μια περιοχή. Δεν αρκεί για τη συνδρομή των προϋποθέσεων της παραπάνω διάταξης η διαπίστωση σποραδικών και μεμονωμένων περιστατικών τρομοκρατικών ενεργειών ή άλλων βίαιων επεισοδίων ούτε αυξημένης εγκληματικότητας, η οποία αντιμετωπίζεται στο πλαίσιο της έννομης τάξης και των μέτρων για τη δημόσια ασφάλεια κάθε οργανωμένου κράτους. 

 

Σημειώνεται ότι στην πόλη Muyuka, την ανωτέρω χρονική περίοδο καταγράφηκαν συνολικά 22 περιστατικά ασφαλείας, 11 καταγράφηκαν ως περιστατικά χρήσης βίας κατά πολιτών (με 17 θύματα), 10 ως μάχες (με 25 θύματα) και 1 ως έκρηξη (δίχως θύματα)[8]. Στην πόλη Muyuka ο πληθυσμός ανέρχεται στους 28.046 κατοίκους[9].

 

Από τις ανωτέρω πληροφορίες προκύπτει ότι στη Νοτιοδυτική Περιφέρεια του Καμερούν, λαμβάνει χώρα εσωτερική ένοπλη σύρραξη μεταξύ των κρατικών δυνάμεων και των αυτονομιστών, που συμπαρασύρει τον άμαχο πληθυσμό, σημειώνοντας αρκετές απώλειες. Ωστόσο, λαμβάνοντας υπόψη τα περιστατικά ασφαλείας για το τόπο συνήθους διαμονής του Αιτητή, ως αναλύθηκαν ανωτέρω, συνάγεται ότι η ένοπλη σύρραξη που συντελείται, δεν επηρεάζει τη πόλη Muyuka σε τέτοιο βαθμό ώστε μόνη η παρουσία κάποιου εκεί να τον εκθέτει σε κίνδυνο. Επικουρικά, λαμβάνοντας υπόψιν και τις ιδιαίτερες περιστάσεις του Αιτητή για την αξιολόγηση του προσωπικού κινδύνου που θα αντιμετωπίσει ως άμαχος αν επιστρέψει στη χώρα καταγωγής του, ήτοι ότι πρόκειται άντρα νεαρής ηλικίας χωρίς σοβαρά προβλήματα υγείας ο οποίος έχει παρακολουθήσει δευτεροβάθμια εκπαίδευση και ο οποίος ομιλεί αγγλικά και γαλλικά, καταλήγω ότι δεν συντρέχουν ουσιώδεις λόγοι στο πρόσωπο του Αιτητή, ώστε να πιστεύεται ότι αν επιστρέψει στη χώρα καταγωγής του θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη ώστε να του παραχωρηθεί συμπληρωματική προστασία.

 

Στη βάση των όσων αναλύθηκαν ανωτέρω, θεωρώ πως ο Αιτητής δεν κατάφερε να αποδείξει ότι πάσχει η ορθότητα και η νομιμότητα της απόφασης των Καθ' ων η Αίτηση. Επίσης δεν κατάφερε να αποδείξει ότι στο πρόσωπό του πληρούνται οι προϋποθέσεις για την υπαγωγή του στο καθεστώς του πρόσφυγα ή της παραχώρησης συμπληρωματικής προστασίας, σύμφωνα με τις πρόνοιες του περί Προσφύγων Νόμου και της Σύμβασης της Γενεύης του 1951.

 

Ως εκ τούτου, η προσφυγή αποτυγχάνει και απορρίπτεται. Επιδικάζονται €800  έξοδα εναντίον του Αιτητή και υπέρ των Καθ' ων η Αίτηση. Η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται.

 

 

Μ. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.



[1] UNHCR, Fact Sheet; UNHCR Cameroon Refugee; July 2024, 10 September 2024, https://data.unhcr.org/en/documents/download/111089  σελ. 1 (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 13/05/2025)

[2] European Commission, Cameroon, last updated 25 November 2024, url; UNOCHA, Cameroon Humanitarian

Needs Overview 2024, 14 April 2024, https://reliefweb.int/attachments/32c8a7cb-5dac-4c5f-92ec-f232a7bed6d0/CMR_HNO_2024_EN_20240123_v2%20%281%29.pdf , σελ. 9
(ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 13/05/2025)

[3] UNHCR, ‘UNHCR Cameroon Response’ (2024) 1, διαθέσιμο σε https://data.unhcr.org/en/documents/details/111089 (ημερομηνία πρόσβασης 16/04/2025

[4] Global Centre for the Responsibility to Protect, ‘Cameroon - Populations at risk’ (2025), διαθέσιμο σε https://www.globalr2p.org/countries/cameroon/ (ημερομηνία πρόσβασης 16/04/2025

[5] Ibid

[6] ACLED - DISAGGREGATED DATA COLLECTION - ANALYSIS & CRISIS MAPPING PLATFORM, The Armed Conflict Location & Event Data Project, διαθέσιμο στον ακόλουθο διαδικτυακό σύνδεσμο https://acleddata.com/explorer/ [βλ. πλατφόρμα Explorer, με χρήση των ακόλουθων στοιχείων ανάλυσης: METRIC: Event Counts/Fatality Counts, EVENT CATEGORIES: Event Types (Battles / Violence against civilians / Explosions/Remote violence / Riots / Protests) DATE RANGE: 11/04/2024 – 11/04/2025, REGION: Africa, COUNTRY: Cameroon, ADMIN UNIT: Sud-Ouest, LOCATION: Nguti] (ημερομηνία πρόσβασης 16/04/2025)

[7] City population, https://www.citypopulation.de/en/cameroon/cities/?admid=6823 (Cameroon - Sud-Ouest) (ημερομηνία πρόσβασης 16/04/2025)

[8]   ACLED - The Armed Conflict Location & Event Data Project, https://acleddata.com/ . Περιστατικά ασφαλείας για το χρονικό διάστημα μεταξύ 04/05/2024 και 02/05/2025 στη Muyuka,  Καμερούν, Southwest Region: https://acleddata.com/explorer/ (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης στις 13/05/2025)

[9] City Population, Cameroon, Muyuka, https://citypopulation.de/en/cameroon/cities/?cityid=1200 (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 13/05/2025) 


cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο