ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

Υπόθ. Αρ.: 4744/24

 

       30 Ιουνίου, 2025

[Μ. ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]

Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος

Μεταξύ:

R.R., εκ Ένωσης των Κομορών

Αιτητής

-και-

 

Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω Διευθυντή ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ ΑΣΥΛΟΥ

Καθ' ων η Αίτηση

Εμφανίσεις:

Γ. Καρατσιόλη (κα) για Ν. Λοΐζου και Γ. Χριστούδια, Δικηγόροι για τον Αιτητή.

Κ. Σάββα (κα) για Ε. Παραδεισιώτη (κα), Δικηγόρος για Γενικό Εισαγγελέα, Δικηγόρος για τους Καθ' ων η Αίτηση.

Ο Αιτητής παρών

 

Α Π Ο Φ Α Σ Η

Με την παρούσα προσφυγή ο Αιτητής προσβάλλει την απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου, επιστολής ημερομηνίας 11/11/24, με την οποία απορρίφθηκε το αίτημα του για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας, ως άκυρη, αντισυνταγματική, παράνομη και στερημένη οποιουδήποτε νόμιμου αποτελέσματος.

 

ΓΕΓΟΝΟΤΑ

Ο Αιτητής υπέβαλε αίτηση για διεθνή προστασία στις 06/07/20, στις 06/08/24 πραγματοποιήθηκε συνέντευξη του και ετοιμάστηκε έκθεση/εισήγηση ημερομηνίας 08/10/24. Ο εξουσιοδοτημένος από τον Υπουργό Εσωτερικών αρμόδιος λειτουργός ενέκρινε την έκθεση/εισήγηση και αποφάσισε την απόρριψη της αίτησης στις 08/10/24, απόφαση που αποτελεί και το αντικείμενο της παρούσας προσφυγής.

 

ΝΟΜΙΚΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ

Κατά την ενώπιον μου διαδικασία η δικηγόρος για Αιτητή περιορίστηκε στο να αναφέρει ότι η προσβαλλόμενη απόφαση θα πρέπει να ακυρωθεί λόγω έλλειψης δέουσας έρευνας και/ή αιτιολογίας της προσβαλλόμενης πράξης, απέσυρε δε ρητώς τους υπόλοιπους λόγους ακύρωσης.

 

Οι Καθ' ων η Αίτηση υιοθέτησαν το περιεχόμενο της Ένστασης και της Γραπτής Αγόρευσης, απάντησαν δε ότι η προσβαλλόμενη πράξη είναι αιτιολογημένη και αποτέλεσμα δέουσας έρευνας.

 

ΚΑΤΑΛΗΞΗ

Ο μοναδικός λόγος ακύρωσης που προωθείται μέσω της Γραπτής Αγόρευσης είναι η έλλειψη αιτιολογίας σε συνάρτηση με έλλειψη δέουσας έρευνας της προσβαλλόμενης πράξης. Από την έκθεση/εισήγηση προκύπτει ότι τα προσωπικά στοιχεία του Αιτητή (προφίλ, ταυτότητα και χώρα καταγωγής) έγιναν αποδεκτά από την Υπηρεσία Ασύλου (ερυθρό 75-74 του διοικητικού φακέλου στο εξής «ΔΦ»). Αντιθέτως, οι λοιποί ισχυρισμοί του απορρίφθηκαν ως εσωτερικά αναξιόπιστοι, και συγκεκριμένα: (α) ο ισχυρισμός ότι προκάλεσε ατύχημα όπου σκοτώθηκαν η αδελφή του και η κόρη του θείου του, γεγονός που οδήγησε στην απόρριψη του από την οικογένεια του, (β) ο ισχυρισμός του περί του ότι ο θείος του ο οποίος είναι Ιμάμης, ασκεί επιρροή στην τοπική κοινότητα και πιστεύει ότι υπάρχει πιθανότητα εκδίκησης και (γ) ο ισχυρισμός του περί περιστατικού αναφοράς του οράματος του Αιτητή με τον Ιησού σε ραδιοφωνικό σταθμό της κοινότητας με αποτέλεσμα να επιδεινωθεί η κατάσταση στην κοινότητα, (ερυθρό 74-64 ΔΦ), καθότι κρίθηκε ότι υπήρξε αντιφατικός και καθόλου λεπτομερής ως προς τις απαντήσεις που έδωσε στον λειτουργό-εξεταστή της υπόθεσης του. Ειδικότερα ως προς:

 

(α) τον ισχυρισμό του περί του ότι προκάλεσε ατύχημα στο οποίο σκοτώθηκαν η αδελφή του και η κόρη του θείου του, γεγονός που οδήγησε στην απόρριψη του από την οικογένεια του. Ο Αιτητής δεν παρείχε σαφείς πληροφορίες για τις συνθήκες του ατυχήματος (ημερομηνία, τοποθεσία, άδεια οδήγησης ως μαθητής), ούτε για τον τρόπο που έμαθε για τον θάνατο των συγγενών του. Υπήρξε ασάφεια ως προς την ψυχολογική του κατάσταση, τις μετέπειτα ενέργειές του και την απόρριψη από την οικογένειά του. Οι δηλώσεις του για τον οδηγό που του επέτρεψε να οδηγήσει ήταν αντιφατικές, καθώς άλλα ανέφερε αρχικά και άλλα στη συνέχεια. Τέλος, η επίκληση της μουσουλμανικής νομοθεσίας περί ποινικής ευθύνης δεν συνοδευόταν από επαρκή τεκμηρίωση, γεγονός που θέτει υπό αμφισβήτηση την αξιοπιστία των ισχυρισμών του. Ως προς την εξωτερική αξιοπιστία του ισχυρισμού, ο λειτουργός προέβη σε έρευνα σχετικά με την κοινωνική θέση των γυναικών στις Κομόρες και διαπίστωσε ότι, παρότι οι γυναίκες μπορεί να έχουν επιρροή εντός της οικογένειας και σε παραδοσιακές εκδηλώσεις, ωστόσο δεν απολαμβάνουν πλήρη δικαιώματα και προστασία σε κρίσιμους τομείς της ζωής. Αντιμετωπίζουν φαινόμενα παιδικής εργασίας και έμφυλης βίας, γεγονός που αντιφάσκει με την εικόνα που παρουσίασε ο Αιτητής περί εξαιρετικής τιμής και αξίας προς τις κόρες, στην κοινωνία.

 

(β) τον ισχυρισμό του περί του ότι ο θείος του ο οποίος είναι Ιμάμης, ασκεί επιρροή στην τοπική κοινότητα και πιστεύει ότι υπάρχει πιθανότητα εκδίκησης. Ο Αιτητής, δεν παρείχε επαρκείς πληροφορίες για τον θείο του, ενώ η αναφορά του σε αυτόν ως Ιμάμη δεν συνοδεύεται από συγκεκριμένα περιστατικά που να τεκμηριώνουν επιρροή ή εμπλοκή στη δίωξή του. Επίσης, δεν εξήγησε με σαφήνεια το κίνητρο πίσω από τον εμπρησμό της οικίας του από την οικογένεια του θείου του, ούτε γιατί αυτό συνέβη δεκατέσσερα χρόνια μετά το αρχικό περιστατικό. Ως προς την εξωτερική αξιοπιστία του ανωτέρω ισχυρισμού, ο λειτουργός πραγματοποίησε έρευνα και διαπίστωσε ότι σε ορισμένα πολιτισμικά πλαίσια στις Κομόρες η εκδίκηση μπορεί να θεωρείται κοινωνικά αναμενόμενη, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις δολοφονίας στενού προσώπου. Ωστόσο, η σιωπή θεωρείται αποδεκτή στάση, κυρίως από χριστιανούς. 

 

(γ) τον ισχυρισμό του περί περιστατικού αναφοράς του οράματος του Αιτητή με τον Ιησού σε ραδιοφωνικό σταθμό της κοινότητας με αποτέλεσμα να επιδεινωθεί η κατάσταση στην κοινότητα. Ο Αιτητής όταν ρωτήθηκε γιατί αναφέρθηκε δημόσια στον Ιησού ως Σωτήρα, ενώ είναι μουσουλμάνος και ζει σε μουσουλμανική χώρα, ισχυρίστηκε ότι δεν είχε πρόθεση να ασπαστεί τον χριστιανισμό. Ο Αιτητής παρουσιάζει έλλειψη συνοχής και συνέπειας, καθώς, ενώ αναγνωρίζει τους κινδύνους της δημόσιας αναφοράς στον Ιησού ως Σωτήρα σε μουσουλμανική κοινότητα, ισχυρίζεται ότι ένιωσε υποχρεωμένος να το κάνει για λόγους αλήθειας. Ωστόσο, δεν παρέχει επαρκή εξήγηση για αυτή την επιλογή, γεγονός που δημιουργεί αμφιβολίες σχετικά με την κατανόηση των κινδύνων και τα πραγματικά του κίνητρα. Οι ισχυρισμοί του Αιτητή ότι έθεσε τη ζωή του σε κίνδυνο χωρίς πλήρη επίγνωση των συνεπειών δεν συνάδουν με τις προβλέψεις του Ποινικού Κώδικα. Ως προς την εξωτερική αξιοπιστία του ανωτέρω ισχυρισμού, ο λειτουργός πραγματοποίησε έρευνα και διαπίστωσε ότι η δημόσια προώθηση του χριστιανισμού μπορεί να επιφέρει ποινικές κυρώσεις, όπως φυλάκιση ή πρόστιμο, κάτι που ο Αιτητής παρέλειψε να αναφέρει, παρουσιάζοντας τις πράξεις του ως μια απλή προσωπική μαρτυρία, χωρίς να αναγνωρίζει τις πιθανές νομικές επιπτώσεις.

 

Ως εκ τούτου, οι ανωτέρω ισχυρισμοί δεν γίνονται αποδεκτοί λαμβάνοντας υπόψη τα κριτήρια αξιοπιστίας όπως αυτά αναλύθηκαν πιο πάνω.

 

Υπάρχουν δε επί της έκθεσης-εισήγησης εκτεταμένες καταγραφές του λειτουργού ως προς τα ευρήματα αναξιοπιστίας του αιτούντα ασύλου (ως η ανωτέρω ανάλυση) ως επίσης και εκτενείς παραπομπές σε εξωτερικές πηγές πληροφόρησης σε σχέση με το τί επικρατεί στην χώρα καταγωγής, τα οποία ουδόλως αμφισβητήθηκαν κατά την δικαστική διαδικασία από τον συνήγορο του Αιτητή και/ή ούτε κατά την ενώπιον του Δικαστηρίου διαδικασία υπέδειξε σημεία επί της συνέντευξης ή της έκθεσης/εισήγησης που να τεκμηριώνουν ελλιπή υπό τις περιστάσεις έρευνα της αρμόδιας αρχής κατά την αξιολόγηση των ισχυρισμών του, ούτε προσκομίστηκε οποιαδήποτε μαρτυρία για αξιολόγηση και/ή για να ενισχυθεί το αίτημα του (Βλέπε Δημοκρατία ν. Κουκκουρή(1993) 3 Α.Α.Δ. 598, Latomia Estate Ltd v. Δημοκρατίας (2001) 3 Α.Α.Δ. 672, Δημοκρατία ν. Σπύρου (2007) 3 Α.Α.Δ. 533, Δημοκρατία ν. Shalaeva (2010) 3 Α.Α.Δ. 598, επίσης - Ιωσηφίδης ν. Γενικού Εισαγγελέα (1990) 3 Α.Α.Δ. 4599, Kadivari ν. Δημοκρατίας (αρ. 2) (1992) 4 Α.Α.Δ. 2924, βλέπε επίσης Υπόθ. Αρ. 107/2017, Χριστόδουλος Μιχαήλ (Συνταγματάρχης) κ.α. ν. Κυπριακή Δημοκρατία, μέσω Υπουργού Άμυνας, ημερομηνίας 11/12/2017 -όπου γίνεται επανάληψη της πάγιας νομολογίας επί του ζητήματος και ειδικά την Ε.Δ.Δ.Δ.Π. Αρ. 61/2022, LOUISE GARCIA NYEMB v. ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΜΕΣΩ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ ΑΣΥΛΟΥ, ημερ.30/10/24 αναφορικά με τους δικονομικά παραδεκτούς λόγους ακύρωσης). Ούτε από τα γεγονότα της περίπτωσης του σε συνάρτηση με τα στοιχεία του φακέλου και τις αιτιάσεις του (που δεν τεκμηριώθηκαν και/ή κρίθηκε ως αναξιόπιστος) προκύπτει να συντρέχουν στο πρόσωπο του εκείνα τα υποκειμενικά και αντικειμενικά κριτήρια που μπορούν να στοιχειοθετήσουν το γεγονός ότι εγκατέλειψε την χώρα καταγωγής του και δεν επιθυμεί να επιστρέψει σε αυτή λόγω δικαιολογημένου φόβου δίωξης (§37-38 του Εγχειριδίου για τις Διαδικασίες και τα Κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων, του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών). Ούτε υπάρχει ισχυρισμός ότι ανήκει σε οποιαδήποτε πολιτική, θρησκευτική, εθνική, στρατιωτική ή κοινωνική οργάνωση ή ομάδα στη χώρα καταγωγής που να αντιμετωπίζει δίωξη, ενώ σε περίπτωση επιστροφής του δεν θα αντιμετωπίσει οποιοδήποτε πρόβλημα από τις αρχές της χώρας του. Ούτε έχει υποδειχθεί με τις αιτιάσεις του ότι έχει καταδικασθεί, συλληφθεί, ή καταζητείται είτε από τις αρχές της χώρας του είτε από άλλους φορείς δίωξης (Βλέπε Άρθρα 3Α και 3Β του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν.6(Ι)/2000), αναχώρησε δε νόμιμα από την χώρα καταγωγής του χωρίς κανένα πρόβλημα αεροπορικώς (ερυθρό 3 ΔΦ).

 

Ως προς το εάν η περίπτωση του εμπίπτει στις προϋποθέσεις παροχής καθεστώτος συμπληρωματικής προστασίας, ο λειτουργός εξέτασε κατά πόσο θα υπόκειτο σε περίπτωση επιστροφής στην χώρα καταγωγής σε οποιαδήποτε τέτοια σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη ως προσδιορίζεται στο Άρθρο 19 του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν.6(Ι)/2000) και κατέληξε ότι τέτοιος κίνδυνος δεν υφίστατο (ερυθρά 61-65 ΔΦ). Ουδείς εκ των ισχυρισμών που πρόβαλε τεκμηρίωνε την ύπαρξη ουσιωδών λόγων ώστε να θεωρείτο ότι ο ίδιος προσωπικά, σε περίπτωση επιστροφής στη χώρα καταγωγής, θα υποβαλλόταν σε κίνδυνο θανατικής ποινής ή εκτέλεσης ή σε βασανιστήρια ή απάνθρωπη ή εξευτελιστική μεταχείριση ή τιμωρία. Ειδικά δε ως προς το σκέλος της διακινδύνευσης λόγω βίας ασκούμενης αδιακρίτως σε καταστάσεις ένοπλης σύρραξης, ο λειτουργός σημείωσε ότι βάσει των διαθέσιμων πληροφοριών από εξωτερικές πηγές πληροφόρησης επιβεβαιωνόταν ότι στην περιοχή του Αιτητή δεν παρατηρούνταν συνθήκες ένοπλων συγκρούσεων. Σημειώνεται ότι, σε κανένα στάδιο της διαδικασίας αξιολόγησης της αίτησής του ανέφερε ότι κινδύνευε λόγω ένοπλης σύρραξης στη χώρα του, ενώ από αναθεωρημένη έρευνα του Δικαστηρίου προκύπτει ότι τα περιστατικά  ασφαλείας που αφορούν συνολικά το νησί Grande Comore (ή αλλιώς Ngazidja ou Grande Comore), όπου υπάγεται το χωριό Vouvouni Mboude, παραμένουν σε χαμηλά επίπεδα^[1] (ως και τα συμπεράσματα του λειτουργού). Ως εκ τούτου, παρέλκει περαιτέρω διερεύνηση των προσωπικών του περιστάσεων για λόγους εφαρμογής της «αναπροσαρμοσμένης κλίμακας» όπως αυτή απορρέει από τη Νομολογία του Δικαστηρίου Ευρωπαϊκής Ένωσης^[2].

 

Για όλους τους πιο πάνω λόγους, δεν διαπιστώνω ελλιπή έρευνα κατά την έκδοση της προσβαλλόμενης απόφασης (Αντώνης Ράφτης ν. Δημοκρατίας, (2002) 3 Α.Α.Δ. 345 ) ούτε προκύπτει ανεπαρκής αιτιολόγηση (Βλέπε Φράγκου ν. Δημοκρατίας (1998) 3 Α.Α.Δ.270). Συνεπώς, η παρούσα προσφυγή απορρίπτεται ως απαράδεκτη με €1300 έξοδα εναντίον του Αιτητή και υπέρ των Καθ' ων η Αίτηση. Η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται.

 

 

                          Μ. ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.