ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

Υπόθ. Αρ.: 559/23

 13 Ιουνίου, 2025

[Μ. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]

Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος

Μεταξύ:

A.L.K.

Αιτητής

-και-

 

 Κυπριακή Δημοκρατία, μέσω της Υπηρεσίας Ασύλου

Καθ' ων η Αίτηση

 

Α. Πλιάκα (κα), για Χρίστο Αλεξάνδρου και Διονυσία Κυριάκου, Δικηγόροι για τον Αιτητή

Α. Παπαδοπούλου (κα) για Θ. Παπανικολάου (κα), Δικηγόροι για τους Καθ’ ων η Αίτηση

Αιτητής παρών

ΑΠΟΦΑΣΗ

 

Μ. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π: Με την παρούσα προσφυγή ο Αιτητής προσβάλλει την απόφαση των Καθ' ων η Αίτηση, ημερομηνίας 10/01/2023, η οποία του γνωστοποιήθηκε στις 19/01/2023 με επιστολή ιδίας ημερομηνίας, και με την οποία απορρίφθηκε το αίτημά του για διεθνή προστασία ως άκυρη, και/ή παράνομη, και/ή αντισυνταγματική, και/ή στερούμενη οποιουδήποτε έννομου αποτελέσματος, και αιτείται απόφαση και/ή δήλωση του Δικαστηρίου, με την οποία να αναγνωρίζεται ο Αιτητής ως πρόσφυγας και/ή ως δικαιούχος συμπληρωματικής προστασίας. Εναλλακτικά, με το αιτητικό (Β) αιτείται οιανδήποτε άλλη θεραπεία το Δικαστήριο κρίνει ορθή και δίκαια.

  

Τα ουσιώδη γεγονότα της παρούσας υπόθεσης έχουν ως ακολούθως:

Ο Αιτητής είναι ενήλικας, υπήκοος της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό (στο εξής «ΛΔΚ) ο οποίος εισήλθε παράνομα στα ελεγχόμενα από την Κυπριακή Δημοκρατία εδάφη στις 18/04/2022.

 

Στις 21/11/2022 υπέβαλε αίτηση για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας και στις 14/12/2022 πραγματοποιήθηκε συνέντευξη με τον Αιτητή από αρμόδιο λειτουργό του Οργανισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το Άσυλο (στο εξής «EUAA») προς εξέταση του αιτήματός του. Στις 19/12/2022 ο αρμόδιος λειτουργός ετοίμασε Έκθεση-Εισήγηση προς τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας Ασύλου, εισηγούμενος την απόρριψη της αίτησης του Αιτητή. Στις 10/01/2023 αρμοδίως εξουσιοδοτημένο άτομο να ασκεί καθήκοντα Προϊσταμένου της Υπηρεσίας Ασύλου, ενέκρινε την Έκθεση-Εισήγηση και απέρριψε το αίτημα του Αιτητή. Στις 19/01/2023 η Υπηρεσία Ασύλου συνέταξε απορριπτική επιστολή, η οποία κοινοποιήθηκε στον Αιτητή την ίδια μέρα.

 

Στις 20/02/2023 καταχωρίστηκε η υπό εξέταση προσφυγή.

 

Με τη Γραπτή του Αγόρευση ο Αιτητής, μέσω των συνηγόρων του, πρόβαλε ως λόγους ακύρωσης την πλάνη περί τα πράγματα ή/και το νόμο, την έλλειψη δέουσας έρευνας και αιτιολογίας, και την κατάχρηση εξουσίας. Ειδικότερα, είναι η θέση του Αιτητή ότι οι Καθ’ ων η Αίτηση δεν έλαβαν υπόψη στοιχεία που ανέφερε ο Αιτητής, δεν προέβησαν σε δέουσα έρευνα και οδηγήθηκαν σε πλάνη περί τα πράγματα και τον νόμο. Επιπρόσθετα, δεν εφαρμόστηκαν τα άρθρα 9ΚΣΤ και 15 για παραπομπή του Αιτητή σε ενδεδειγμένο ψυχολόγο, ο οποίος θα συνέδραμε ως προς την κατανόηση του τραύματος λόγω της βίας που υπέστη και συντείνει στο βάσιμο του φόβου. Τέλος, επικαλούνται μη παραπομπή του Αιτητή σε εξετάσεις καθώς πάσχει από Mantoux, και δεν αξιολόγησαν τις συνθήκες ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης στη χώρα καταγωγής του.   

 

Η συνήγορος των Καθ’ ων η Αίτηση με τη δική της Γραπτή Αγόρευση αντιτείνει ότι η επίδικη απόφαση έχει ληφθεί ορθώς κι νομίμως, σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις του Συντάγματος και των Νόμων, κατόπιν δέουσας έρευνας και ορθής ενάσκησης των εξουσιών που παρέχει ο Νόμος στους Καθ’ ων η Αίτηση, αφού λήφθηκαν υπόψη όλα τα σχετικά γεγονότα και περιστατικά της υπόθεσης, και είναι επαρκώς και δεόντως αιτιολογημένη.

 

 Όσον αφορά την παραβίαση των άρθρων 9ΚΣΤ και 15 του περί Προσφύγων Νόμου, είναι η θέση των Καθ΄ ων η Αίτηση ότι σε καμία περίπτωση δεν παραβιάστηκαν τα εν λόγω άρθρα καθότι ο Αιτητής κρίθηκε ως μη αξιόπιστος, ενώ δεν εντοπίστηκαν ενδείξεις που να υποδηλώνουν παρελθούσα δίωξη ή σοβαρή βλάβη. Επισημάνθηκε, επίσης, ότι η παραπομπή Αιτητή σε ιατρική ή ψυχολογική εξέταση εναπόκειται στη διακριτική ευχέρεια του αρμόδιου λειτουργού. Τέλος, όσον αφορά την επίκληση της ασθένειας Mantoux, οι Καθ΄ ων η Αίτηση παραπέμπουν στο ερυθρό 59 του Διοικητικού Φακέλου (στο εξής «Δ.Φ.») όπου διαφαίνεται από τις ιατρικές εξετάσεις ότι ο Αιτητής είναι υγιής, και απαλλαγμένος από μολυσματικές νόσους.    

 

Καταρχάς, δεν διαπιστώνω οποιαδήποτε παραβίαση των άρθρων 9ΚΣΤ και 15 του περί Προσφύγων Νόμου που αφορά την παραπομπή του Αιτητή για ιατρική και ψυχολογική εξέταση. Ως διαφαίνεται από το έντυπο ειδικών αναγκών (ερυθρά 8-9 Δ.Φ.) δεν έγινε αντιληπτή οποιαδήποτε ένδειξη βασανιστηρίων, ψυχολογικής, σωματικής ή σεξουαλικής κακοποίησης, ή οποιονδήποτε άλλων ψυχολογικών προβλημάτων. Επιπρόσθετα, επισημαίνεται ότι κατά την έναρξη της συνέντευξης ο Αιτητής ρωτήθηκε αν αντιμετωπίζει οποιαδήποτε θέματα υγείας, με τον ίδιο να απαντά αρνητικά (ερυθρό 30/1Χ Δ.Φ.)∙ ενώ ως διαφαίνεται από τα πρακτικά της συνέντευξης κατά τη διάρκεια αυτής δεν υπάρχουν οποιεσδήποτε παρατηρήσεις του αρμόδιου λειτουργού, ή να συνάγεται από τις δηλώσεις του Αιτητή ότι προκύπτουν θέματα που να χρήζουν διερεύνησης από επαγγελματία ψυχικής υγείας. Επιπρόσθετα, όπως προκύπτει από το λεκτικό του άρθρου 15 του περί Προσφύγων Νόμου, παραπομπή για εξέταση σε ιατρό ή/και ψυχολόγο, γίνεται όταν ο αρμόδιος λειτουργός το κρίνει σκόπιμο για την αξιολόγηση της αίτησης, κάτι που δεν υφίστατο στην περίπτωση του Αιτητή. Ως εκ τούτου, ο εν λόγω ισχυρισμός απορρίπτεται.

 

Όσον αφορά την επίκληση της ασθένειας Mantoux, υιοθετώ τη θέση των Καθ’ ων η Αίτηση. Ως προκύπτει από το ιατρικό πιστοποιητικό (ερυθρό 59 Δ.Φ.) ο Αιτητής «είναι υγιής και απαλλαγμένος από μολυσματικές νόσους» και παρόλο που σημειώθηκε ότι πάσχει από Mantoux χωρίς ακτινολογικά ευρήματα από το  Chest-Xray, o Αιτητής δεν αναφέρθηκε σε επιπλοκές ή συμπτώματα της ασθένειας ούτε κατά τη συνέντευξή του αλλά ούτε στο Δικαστήριο.  Ο Αιτητής προέβαλε τον ισχυρισμό αυτό περί ασθένειας του μέσω των συνηγόρων του, χωρίς να προσκομίσει οποιαδήποτε στοιχεία περί τούτου και εν πάση περιπτώσει χωρίς να επιχειρηματολογήσει σε σχέση με τις επιπτώσεις της ασθένειας στην υγεία του και την περίθαλψη που παρέχεται στη χώρα καταγωγής του.  Συνεπώς, και ο εν λόγω ισχυρισμός παρέμεινε γενικός και αόριστος και ως τέτοιος απορρίπτεται.

 

Προχωρώ, στη συνέχεια, να εξετάσω τους ισχυρισμούς περί έλλειψης δέουσας έρευνας και επαρκούς αιτιολογίας. Λαμβάνοντας υπόψη τα ανωτέρω, έχω εξετάσει την προσβαλλόμενη απόφαση υπό το πρίσμα όλων των στοιχείων που τέθηκαν ενώπιον του Δικαστηρίου και ενόψει και της υποχρέωσης που έχει το παρόν Δικαστήριο να προβαίνει σε έλεγχο, εκτός της νομιμότητας, και της ορθότητας κάθε προσβαλλόμενης απόφασης, εξετάζοντας πλήρως και από τούδε και στο εξής τα γεγονότα και τα νομικά ζητήματα που τη διέπουν, και την ανάγκη χορήγησης διεθνούς προστασίας σύμφωνα με τις διατάξεις του Περί Προσφύγων Νόμου (βλ. άρθρο 11(3) του περί Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμου του 2018 (73(Ι)/2018).

 

Περί τούτου, κρίνω σκόπιμη την παράθεση αρχικά των ισχυρισμών του Αιτητή, ως αυτοί προβλήθηκαν καθ' όλη τη διαδικασία εξέτασης του αιτήματός του και οι οποίοι συμπεριλαμβάνονται στο περιεχόμενο του Διοικητικού Φακέλου.

 

Ο Αιτητής στην αίτηση διεθνούς προστασίας την οποία υπέβαλε, κατέγραψε ότι εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του λόγω απειλής κατά της ζωής του (death threat) που δέχθηκε από τον θείο του. Ο λόγος είναι η γη που αγόρασε ο πατέρας του για τον ίδιο, την αδερφή του και την μητέρα του. Τα αδέρφια του πατέρα του, επιθυμούσαν την συμπερίληψη τους στο συμβόλαιο ως ιδιοκτήτες. Ο πατέρας του αρνήθηκε, του έστειλαν 4 φορές ασθένειες, και τον έκαναν να υποφέρει για 2 χρόνια. Μετά το θάνατο του συνέχισαν, και στην κηδεία ζήτησαν τα έγγραφα που αφορούσαν την γη. Ο πατέρας του, άφησε οδηγίες πριν αποβιώσει, να μην τους δοθεί οτιδήποτε. Στη συνέχεια σκότωσαν την αδερφή του, και τότε αποφάσισε να φύγει από τη χώρα (ερυθρό 1 Δ.Φ.).

 

Κατά την προφορική του συνέντευξη ο Αιτητής, δήλωσε ότι ο πατέρας του απεβίωσε στις 28/01/2022, η αδερφή του απεβίωσε στις 13/02/2022, και η μητέρα του εξακολουθεί να διαμένει στην πόλη Kinshasa (ερυθρό 29/3Χ Δ.Φ.). Ως προς το μορφωτικό του επίπεδο, δήλωσε ότι είναι απόφοιτος πανεπιστημίου (ερυθρό 29/1Χ), ενώ ως προς την εργασιακή του πείρα δήλωσε ότι αγόραζε ξύλο και το πωλούσε  (ερυθρό 28/1Χ Δ.Φ.). Ως τόπος καταγωγής και συνήθους διαμονής του προσδιορίστηκε η πόλη Kinshasa (ερυθρό 29/2Χ Δ.Φ.).

 

Στα πλαίσια της ελεύθερης αφήγησής του, ο Αιτητής επανέλαβε τα όσα κατέγραψε στην αίτησή του, ήτοι τη κτηματική διένεξη με τους θείους του. Ως υποστήριξε ο πατέρας του αγόρασε γη για τον ίδιο, ωστόσο τα αδέρφια του πατέρα του ζήτησαν να είναι και τα δικά τους ονόματα στο έγγραφο που αφορούσε την γη (land certificate), κάτι το οποίο ο πατέρας του αρνήθηκε, με τα αδέρφια του πατέρα του να αποκρίνονται «θα δείτε». Στις 10/01/2022 επισκέφθηκαν το σπίτι τους εγκληματίες (criminals) οι οποίοι ζήτησαν χρήματα και το συγκεκριμένο έγγραφο. Καθώς ο πατέρας του ήταν άρρωστος, προσπάθησε ο ίδιος να προστατεύσει την οικογένεια, και ένας από τους εγκληματίες τον χτύπησε στα δόντια με το όπλο και τον τραυμάτισε με μαχαίρι, ενώ προσπάθησαν να βιάσουν την μητέρα και την αδερφή του.

 

Μετά το εν λόγω περιστατικό, και συγκεκριμένα στις 28/01/2022 ο πατέρας του απεβίωσε. Τα αδέρφια του πατέρα του, τους επισκέφθηκαν και ζήτησαν το εν λόγω έγγραφο, και ο Αιτητής διερωτήθηκε αν είναι τα αδέρφια του πατέρα του που έστειλαν τους εγκληματίες στο σπίτι. Κάθε φορά τους έλεγαν «θα δείτε αν θα βρίσκεστε εν ζωή». Στη συνέχεια σκότωσαν την αδερφή του, με τον γιατρό να επιβεβαιώνει την δολοφονία. Ο θείος του προσέλαβε ένα φίλο του δικηγόρο, ο οποίος του είπε ότι δεν είναι ασφαλής και ότι το συγκεκριμένο έγγραφο πρέπει να δοθεί στα αδέρφια του πατέρα του. Εγκατέλειψε τη χώρα του καθώς δεν ήταν ασφαλής και δεν υπάρχει δικαιοσύνη (ερυθρά 27/2Χ και 26/1Χ Δ.Φ.).   

 

Κατά το στάδιο της διερεύνησης του ανωτέρω αφηγήματος, τέθηκαν ερωτήματα στον Αιτητή αναφορικά με τους θείους του και τις κτηματικές διαφορές. Ως προέβαλε ο Αιτητής, οι θείοι του επισκέπτονταν τον πατέρα του και συζητούσαν για τη γη με τον ίδιο, ωστόσο, να είναι παρών μόνο μία φορά (ερυθρό 26/2Χ Δ.Φ.), ενώ από το 2022 και έπειτα δεν είχε καμία επαφή μαζί τους (ερυθρό 25/1Χ Δ.Φ.). Σε ερωτήσεις αναφορικά με τη γη, ο Αιτητής ανέφερε ότι ο πατέρας του την αγόρασε το 2005, έκτισαν σπίτι και ζούσαν εκεί, και χρησιμοποιείται από τον ίδιο και τη μητέρα του (ερυθρό 25/2Χ Δ.Φ.). Σε ερωτήματα που τέθηκαν αναφορικά με την επίσκεψη εγκληματιών στο σπίτι του, ο Αιτητής πρόβαλε ότι 4 άτομα με καλυμμένα πρόσωπα εισέβαλαν στο σπίτι του τα μεσάνυχτα από το παράθυρο. Η μητέρα και η αδερφή του κοιμόντουσαν, ενώ ο ίδιος έβλεπε τηλεόραση και ο πατέρας του ήταν ξύπνιος. Ο ένας από αυτούς είχε μαχαίρι και όπλα, τον πλησίασε και ρώτησε που είναι ο πατέρας του και τα χρήματα. Απάντησε ότι δεν γνωρίζει, τους είπε ότι ο πατέρας του είναι άρρωστος, άκουσε την αδερφή του να κλαίει, και ένας από αυτούς τον τραυμάτισε με το μαχαίρι στο μπράτσο και τον χτύπησε με το όπλο, ενώ κάποιος άλλος έψαχνε για τα χρήματα. Ο Αιτητής φώναξε για βοήθεια, και οι εγκληματίες αποχώρησαν (ερυθρά 25/2Χ και 24/1Χ Δ.Φ.).

 

Ο αρμόδιος λειτουργός στην Έκθεση-Εισήγηση την οποία ετοίμασε διαμόρφωσε δύο ουσιώδεις ισχυρισμούς ως ακολούθως:

1.   Ταυτότητα, προφίλ, τόπος καταγωγής και συνήθους διαμονής του Αιτητή.

2.   Κτηματική διαμάχη με τους θείους του.

 

Με παραπομπές στις δηλώσεις του Αιτητή και αναφορές σε διαδικτυακές πηγές, ο λειτουργός έκανε αποδεκτό τον πρώτο ουσιώδη ισχυρισμό.

 

Αναφορικά δε με τον δεύτερο ουσιώδη ισχυρισμό, ο λειτουργός δεν τον αποδέχτηκε. Ως κατέγραψε στην έκθεση-εισήγησή του, οι δηλώσεις του Αιτητή ήταν γενικές και αόριστες χωρίς επαρκή συνοχή και λεπτομέρεια. Ειδικότερα, ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση να δώσει επαρκείς πληροφορίες αναφορικά με την διαμάχη και δεν ήταν σε θέση να την πλαισιώσει χρονικά. Ομοίως ανεπαρκείς και περιορισμένες κρίθηκαν και οι πληροφορίες που έδωσε για τους θείους του, καθώς απλά ανέφερε ότι ήταν 5 και ζούσαν στην Kinshasa, ενώ η πρώτη φορά που τους είδε ήταν το 2022. Επιπρόσθετα, ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση να αφηγηθεί με ευκρίνεια και περιγραφικότητα τις απειλές που κατ’ ισχυρισμό δέχθηκε, δηλώνοντας ότι του επιτέθηκαν λεκτικά λέγοντας του ότι «θα δει», χωρίς να δίνει επαρκείς και βασικές πληροφορίες (ερυθρό 23/1Χ Δ.Φ.).

  

Επιπρόσθετα, ο αρμόδιος λειτουργός επισήμανε ότι ο Αιτητής δεν προέβη σε καταγγελία στις αρμόδιες αρχές προβάλλοντας ως λόγο την κακή οικονομική του κατάσταση (ερυθρό 24/2Χ Δ.Φ.).

 

Κατά την αξιολόγηση της εξωτερικής αξιοπιστίας του εν λόγω ισχυρισμού, ο αρμόδιος λειτουργός προέβη σε έρευνα σε εξωτερικές πηγές αναφορικά με το δικαίωμα ιδιοκτησίας γης όπου σύμφωνα με παραπομπές «το πρόγραμμα έκδοσης τίτλων γης στη ΛΔΚ αύξησε την πρόθεση των πολιτών να επισημοποιήσουν την κυριότητά τους κατά 45% και την πιθανότητα τα νοικοκυριά να αποκτήσουν τίτλο ιδιοκτησίας κατά 14%». Αξιολογώντας την εσωτερική και εξωτερική αξιοπιστία, ο αρμόδιος λειτουργός κατέληξε ότι ο συγκεκριμένος ισχυρισμός δεν γίνεται αποδεκτός λόγω μη τεκμηρίωσης της εσωτερικής αξιοπιστίας.

 

Προχωρώντας στην αξιολόγηση κινδύνου, ο λειτουργός έκρινε ότι, επί τη βάσει του αποδεδειγμένου ουσιώδους πραγματικού περιστατικού που προέκυψε από τις δηλώσεις του Αιτητή, καθώς επίσης και επί τη βάσει των διαθέσιμων πληροφοριών για την κατάσταση ασφαλείας στον τελευταίο τόπο διαμονής του,  ήτοι την πόλη Kinshasa της ΛΔΚ, διαπιστώνεται ότι δεν υφίσταται εύλογη πιθανότητα ο Αιτητής να υποβληθεί σε μεταχείριση η οποία θα μπορούσε να ανέλθει σε επίπεδο δίωξης ή σοβαρής βλάβης σε περίπτωση επιστροφής στη χώρα καταγωγής του.

 

Ακολούθως, ο λειτουργός προέβη σε αξιολόγηση του νομοθετικού πλαισίου για το προσφυγικό καθεστώς, καθώς επίσης και αυτό της συμπληρωματικής προστασίας, σε συνάρτηση με τους ισχυρισμούς του Αιτητή, προκειμένου να εξακριβωθεί εάν πληρούνται οι προϋποθέσεις για την υπαγωγή του σε οιοδήποτε καθεστώς διεθνούς προστασίας. Ως αναφέρεται στην Έκθεση-Εισήγηση, βάσει των ισχυρισμών του Αιτητή, του προσωπικού του προφίλ και της αξιολόγησης κινδύνου, δεν τεκμηριώνεται φόβος δίωξης σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του, την ΛΔΚ, για έναν από τους λόγους που προβλέπονται στο άρθρο 1Α(2) της Σύμβασης της Γενεύης, και του άρθρου 3(1) του περί Προσφύγων Νόμου, και ως εκ τούτου ο Αιτητής δεν δικαιούται το καθεστώς του πρόσφυγα.

 

Επιπλέον, κρίθηκε ότι ο κίνδυνος που μπορεί να αντιμετωπίσει ευλόγως ο Αιτητής κατά την επιστροφή του στη ΛΔΚ δεν συνιστά πραγματικό κίνδυνο θανατικής ποινής ή εκτέλεσης σύμφωνα με το άρθρο 15(α) της Οδηγίας και 19(2)(α) του περί Προσφύγων Νόμου, ούτε μπορεί να θεωρηθεί ως πραγματικός κίνδυνος βασανιστηρίων ή απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης ή τιμωρίας δυνάμει του άρθρου 15(β) της Οδηγίας, αντίστοιχο άρθρο 19(2)(β) του περί Προσφύγων Νόμου. Αναφορικά με το άρθρο 15(γ) της Οδηγίας, το οποίο αντιστοιχεί στο άρθρο 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου, ο λειτουργός, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ο Αιτητής σε περίπτωση επιστροφής του στην πόλη Kinshasa της ΛΔΚ, δεν θα αντιμετωπίσει κίνδυνο ή σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής του ακεραιότητας ως άμαχος λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας. Ως εκ τούτου, ο λειτουργός κατέληξε ότι ο Αιτητής δεν δικαιούται ούτε το καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας.

 

Υπό το φως της ανωτέρω ανάλυσης, κρίνω ότι ορθά και εμπεριστατωμένα οι Καθ' ων η Αίτηση αξιολόγησαν το αίτημα του Αιτητή και κατέληξαν τόσο στα ευρήματα περί αναξιοπιστίας του όσο και στη μη υπαγωγή του σε προσφυγικό καθεστώς. Συμφωνώ με την αιτιολόγηση της Διοίκησης ότι οι δηλώσεις του Αιτητή στερούνταν επαρκών πληροφοριών, λεπτομερειών και συνοχής. Επιπρόσθετα, ο Αιτητής δεν κατάφερε να στοιχειοθετήσει τυχόν σύνδεση του θανάτου του πατέρα και της αδερφής του με τους θείους του, και δεν πρόβαλε οτιδήποτε που να παραπέμπει σε προσωπική στοχοποίηση και δίωξη. Τονίζω δε ότι το βάρος απόδειξης του αιτήματος βαραίνει αρχικά τον ίδιο τον Αιτητή (Άρθρο 18(5) του περί Προσφύγων Νόμου). Θα προσθέσω επίσης ότι ο ισχυρισμός που πρόβαλε ο Αιτητής αφορά ιδιωτικής φύσεως διαφορές, και ο Αιτητής δεν έχει συνδέσει τα εν λόγω περιστατικά ή την απροθυμία του να απευθυνθεί στις αρχές της ΛΔΚ με κάποιον από τους λόγους που αναφέρονται στο άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου.    

 

Κατά συνέπεια, από τα ανωτέρω προκύπτει ότι έγινε δέουσα έρευνα πριν τη λήψη της επίδικης απόφασης, η αιτιολόγηση της οποίας συμπληρώνεται από τα στοιχεία του Διοικητικού Φακέλου ως ανωτέρω αναλύεται (βλ. άρθρο 29 του Ν. 158(Ι)/1999, Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου κ.α. ν. Δημοκρατίας (1990) 3 Α.Α.Δ. 1171 και Διογένους ν. Δημοκρατίας (1999) 4 Α.Α.Δ. 371 και Στέφανος Φράγκου ν. Κυπριακής Δημοκρατίας (1998) 3 Α.Α.Δ. 270).  Είναι δε πάγια νομολογημένο ότι η έρευνα είναι επαρκής εφόσον εκτείνεται στη διερεύνηση κάθε γεγονότος που σχετίζεται με το θέμα που εξετάζεται (βλ. Motorways Ltd v. Δημοκρατίας Α.Ε. 2371/25.6.99).  Εξουσιοδοτημένος από τον Υπουργό Εσωτερικών λειτουργός, μετά από μελέτη της Έκθεσης-Εισήγησης, ενέκρινε την εισήγηση του αρμόδιου λειτουργού και ορθά και νόμιμα απορρίφθηκε το αίτημα του Αιτητή. Η έρευνα που είχε προηγηθεί ήταν επαρκής και είχαν συλλεγεί και διερευνηθεί όλα τα ουσιώδη στοιχεία σε συνάρτηση πάντα με τους ισχυρισμούς που είχε προβάλει ο Αιτητής, όπως αναλύεται ανωτέρω.

 

Αναφορικά με τη θέση του Αιτητή  ότι η απόφαση εκδόθηκε υπό πλάνη,  διαφαίνεται ότι αυτή λήφθηκε κατόπιν εξέτασης των στοιχείων που λήφθηκαν από την Υπηρεσία Ασύλου και με βάση τα περιστατικά που είχε ενώπιον της  και ειδικότερα στη βάση των αποδεκτών ισχυρισμών του Αιτητή. Σύμφωνα με την πάγια νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου, το βάρος απόδειξης περί πλάνης περί του ουσιώδους της πλάνης και περί της έλλειψης δέουσας έρευνας βαραίνει τον αιτητή (βλ. Παπαδόπουλος ν. Διευθυντή Τμήματος Εσωτερικών Προσόδων (1990) 3 Α.Α.Δ. 262). Δεν φαίνεται να υπάρχει οτιδήποτε στον διοικητικό φάκελο της υπόθεσης που να στηρίζει τη θέση του Αιτητή ότι υπήρξε πλάνη και/ή ότι δεν έχει γίνει δέουσα έρευνα. Επιπρόσθετα, ο Αιτητής δεν είχε προσκομίσει και/ή προωθήσει κατά την διάρκεια της παρούσας διαδικασίας οποιοδήποτε νέο στοιχείο ή μαρτυρία που να ανατρέπει τα ευρήματα των Καθ' ων η Αίτηση ώστε να εξεταστούν πλήρως από το Δικαστήριο.

 

Προκειμένου δε να διαπιστωθεί εάν συντρέχουν ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι, σε περίπτωση επιστροφής στη χώρα καταγωγής του, ο Αιτητής θα αντιμετωπίσει σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής του ακεραιότητας λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης, ως οι διατάξεις του άρθρου 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου, το Δικαστήριο ανέτρεξε σε επικαιροποιημένες πηγές πληροφόρησης για τη χώρα του Αιτητή, προς εξέταση της κατάστασης που επικρατεί σε αυτήν και συγκεκριμένα στην πρωτεύουσα Kinshasa, η οποία, όπως αναφέρθηκε ανωτέρω, θεωρείται ο τελευταίος τόπος διαμονής του Αιτητή.

 

Συγκεκριμένα, αναφορικά με την κατάσταση ασφαλείας στη ΛΔΚ, και ειδικότερα στην πρωτεύουσα Kinshasa, οι πληροφορίες από τις εξωτερικές πηγές πληροφόρησης αναφέρουν τα κάτωθι:

 

Σύμφωνα με τη διαδικτυακή πύλη RULAC «Η Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό (ΛΔΚ) εμπλέκεται σε πολλές μη διεθνείς ένοπλες συγκρούσεις (NIAC) εντός των εδαφών της εναντίον αριθμού ενόπλων ομάδων στις περιοχές  Ituri, Kasai και Kivu»[1], σημειώνεται ωστόσο, ότι δεν αναφέρεται η δραστηριοποίηση ενεργών, μη κρατικών, ένοπλων ομάδων στην Kinshasa. Επιπρόσθετα, Έκθεση (2024) της Διεθνούς Αμνηστίας για τη ΛΔΚ αναφέρει ότι οι ένοπλες συγκρούσεις στα ανατολικά συνεχίστηκαν, με τις κυβερνητικές δυνάμεις να μάχονται εναντίον ένοπλων ομάδων∙ ενώ η διακοινοτική βία επεκτάθηκε και στις επαρχίες Kasai, Kwango, Kwilu, Mai-Ndombe και Tshopo, και οδήγησε σε περαιτέρω σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.[2] Ως διαφαίνεται από τις ανωτέρω πληροφορίες, στην Kinshasa δεν επικρατούν συνθήκες εσωτερικής ένοπλης σύρραξης και η κατάσταση ασφαλείας παρουσιάζεται σταθερή.

 

Προχωρώντας να εξετάσω την επικρατούσα κατάσταση ασφαλείας στην Kinshasa, τελευταίο τόπο διαμονής του Αιτητή, σύμφωνα με τη βάση δεδομένων ACLED, κατά την χρονική περίοδο 29/05/2024 – 29/05/2025 στην συγκεκριμένη περιοχή καταγράφηκαν 87 περιστατικά ασφαλείας τα οποία είχαν ως αποτέλεσμα 234 ανθρώπινες απώλειες. Τα 87 περιστατικά έχουν κατηγοριοποιηθεί ως ακολούθως: 12 περιστατικά βίας κατά πολιτών (violence against civilians) τα οποία είχαν ως αποτέλεσμα 17 ανθρώπινες απώλειες, 16 ταραχές (riots) οι οποίες είχαν ως αποτέλεσμα 203 ανθρώπινες απώλειες, 5 μάχες (battles) οι οποίες είχαν ως αποτέλεσμα 14 απώλειες σε ανθρώπινες ζωές, και 54 διαμαρτυρίες (protests).^[3] Σημειώνεται, ότι σύμφωνα με εκτιμήσεις ο πληθυσμός της πόλης Κinshasa το 2023 ανερχόταν στα 16,316,000 κατοίκους.^[4]

 

Εκ των ανωτέρω πληροφοριών, δεν εντοπίζεται η ύπαρξη ένοπλης σύγκρουσης στην Κinshasa, απαραίτητη προϋπόθεση εφαρμογής του άρθρου 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου και δεν φαίνεται να υφίσταται πραγματικός κίνδυνος να θιγεί προσωπικά άμαχος υπό την έννοια του ως άνω άρθρου.  

 

Επομένως, στη βάση των όσων αναλύθηκαν ανωτέρω, κρίνω πως ο Αιτητής δεν κατάφερε να αποδείξει ότι πάσχει η ορθότητα και νομιμότητα της επίδικης απόφασης και ότι στο πρόσωπό του πληρούνται οι προϋποθέσεις για την υπαγωγή του στο καθεστώς του πρόσφυγα ή της παραχώρησης συμπληρωματικής προστασίας, σύμφωνα με τις πρόνοιες του περί Προσφύγων Νόμου (Ν. 6(Ι)/2000) και της Σύμβασης της Γενεύης του 1951.

 

Ως εκ τούτου, η προσφυγή αποτυγχάνει και απορρίπτεται. Επιδικάζονται €800 έξοδα εναντίον του Αιτητή και υπέρ των Καθ' ων η Αίτηση. Η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται.

 

 

Μ. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.