
ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
Υπoθ. Αρ.: 605/23
23 Ιουνίου 2025
[Α.Α.ΑΓΡΟΤΗ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]
Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος
Μεταξύ:
N.N.P
Αιτητής
-και-
Κυπριακή Δημοκρατία, μέσω Υπηρεσίας Ασύλου
Καθ' ων η Αίτηση
-------------------
Γ. Πουλτίδου (κα), για V.N. PANAYIOTOU LLC, Δικηγόρος για τον Αιτητή.
Ρ. Προδρόμου (κα) Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ' ων η Αίτηση.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Α.Α.ΑΓΡΟΤΗ, Δ ΔΔΔΠ: Με την παρούσα προσφυγή, ο Αιτητής προσβάλλει την απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου που περιέχεται σε επιστολή ημερομηνίας 19/01/2023, σύμφωνα με την οποία το αίτημά του για παραχώρηση διεθνούς προστασίας απορρίφθηκε και καλεί το Δικαστήριο όπως κηρύξει αυτήν άκυρη, παράνομη, αντισυνταγματική και στερημένη οποιουδήποτε έννομου αποτελέσματος.
Όπως προκύπτει τόσο από την Ένσταση αλλά και από το περιεχόμενο του διοικητικού φακέλου, που αποτελεί τεκμήριο "Α" στην παρούσα διαδικασία, τα ουσιώδη γεγονότα που αφορούν την υπό εξέταση υπόθεση είναι τα ακόλουθα:
Ο Αιτητής είναι ενήλικος, υπήκοος Καμερούν, κάτοχος διαβατηρίου, ο οποίος στις 04/03/2019 εγκατέλειψε την χώρα καταγωγής του και μέσω Τουρκίας αφίχθηκε στις κατεχόμενες περιοχές της Κύπρου από όπου στη συνέχεια εισήλθε παράνομα στις ελεγχόμενες από την Κυπριακή Δημοκρατία περιοχές. Στις 26/03/2019 συμπλήρωσε και υπέβαλε αίτηση για παροχή διεθνούς προστασίας.
Στις 06/09/2022 πραγματοποιήθηκε συνέντευξη του Αιτητή από λειτουργό του Οργανισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το Άσυλο και στις 14/10/2022 ο αρμόδιος λειτουργός συνέταξε Έκθεση/Εισήγηση προς τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας Ασύλου με την οποία εισηγήθηκε την απόρριψη του αιτήματος του. Στις 29/11/2022, συγκεκριμένος λειτουργός, δεόντως εξουσιοδοτημένος από τον Υπουργό Εσωτερικών να ασκεί καθήκοντα Προϊσταμένου της Υπηρεσίας Ασύλου, ενέκρινε την εισήγηση και αποφάσισε την απόρριψη της αίτησης του Αιτητή.
Η απορριπτική απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου, η οποία περιέχεται στην επιστολή ημερομηνίας 19/01/2023, μαζί με την αιτιολογία αυτής, παραλήφθηκε δια χειρός από τον Αιτητή στις 23/01/2023, θέτοντας την υπογραφή του αφού προηγουμένως του επεξηγήθηκε το περιεχόμενο της σε γλώσσα που κατανοεί πλήρως.
Εμπρόθεσμα ο Αιτητής καταχώρησε την παρούσα προσφυγή εναντίον της απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου, προβάλλοντας διάφορους ισχυρισμούς προς ακύρωση της προσβαλλόμενης πράξης χωρίς ωστόσο αυτοί να εξειδικεύονται και να συναρτώνται με τα πραγματικά περιστατικά της παρούσας υπόθεσης.
Ο συνήγορος του Αιτητή, μέσω της γραπτής του αγόρευσης, βάλλει κατά της προσβαλλόμενης απόφασης για εσφαλμένη εφαρμογή του άρθρου 19(1), (2),(α),(β) και (γ) του περί Προσφύγων Νόμου, Ν.6(Ι) 2000, ισχυριζόμενος πως η κατάσταση ασφαλείας στο Καμερούν και ειδικότερα στην περιοχή καταγωγής του είναι τόσο επικίνδυνη που δικαιολογεί την χορήγηση στον Αιτητή συμπληρωματικής προστασίας. Παρέθεσε στο σώμα της γραπτής του αγόρευσης πληροφορίες από εξωτερικές πηγές πληροφόρησης σχετικά με την κατάσταση ασφαλείας στο Αγγλόφωνο Καμερούν, οι οποίες οφείλω να παρατηρήσω αφορούν γεγονότα της περιόδου 2019-2021. Επιπλέον αποτελεί ισχυρισμό του ότι η προσβαλλόμενη απόφαση καταστρατηγεί τις πρόνοιες του άρθρου 19(2)(α)(β) και (γ) του περί Προσφύγων Νόμου του 20000 ως έχει τροποποιηθεί, λόγω έλλειψης δέουσας έρευνα σε πληροφορίες για τη χώρα καταγωγής του Αιτητή, εκ μέρους του αρμόδιου οργάνου καθώς επίσης προβάλλει ισχυρισμό περί αναρμοδιότητας του οργάνου που εξέδωσε την προσβαλλόμενη απόφαση, εφόσον εκλείπει, κατά τη θέση του, το πρακτικό λήψης της απόφασης επιστροφής.
Οι Καθ' ων η αίτηση, με τη γραπτή τους αγόρευση, υποστηρίζουν ότι η επίδικη απόφαση έχει ληφθεί ορθά και νόμιμα, σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις του Συντάγματος, των Νόμων και Κανονισμών, μετά από δέουσα έρευνα και ορθή ενάσκηση των εξουσιών που δίνει ο Νόμος στους Καθ' ων η αίτηση και αφού λήφθηκαν υπόψη όλα τα σχετικά στοιχεία, γεγονότα και περιστατικά της υπόθεσης, σύμφωνα με τις γενικές αρχές διοικητικού δικαίου είναι δε επαρκώς και δεόντως αιτιολογημένη. Υποστηρίζουν, ακόμη, πως ο Αιτητής δεν κατάφερε να αποσείσει το βάρος απόδειξης που φέρει από το νόμο και πως ο ισχυρισμός του περί του δεν υπάρχει πρακτικό λήψης της απόφασης επιστροφής είναι ανυπόστατος και δεν έχει δικογραφηθεί δεόντως.
Κατά το στάδιο των διευκρινήσεων, η συνήγορος του Αιτητή υιοθέτησε το περιεχόμενο της γραπτής της αγόρευσης μόνο ως προς τον ισχυρισμό της μη διεξαγωγής από πλευράς των Καθ’ ων η αίτηση της δέουσας έρευνας ως προς την κατάσταση ασφαλείας που επικρατεί στην χώρα καταγωγής του Αιτητή, εγκαταλείποντας τους λοιπούς ισχυρισμούς της, τους οποίους το Δικαστήριο δεν θα εξετάσει. Αντίστοιχα η πλευρά των Καθ’ ων η αίτηση, υιοθέτησε με τη σειρά της το περιεχόμενο της δικής της αγόρευσης κυρίως ως προς τον προωθούμενο ισχυρισμό.
Έχω μελετήσει με μεγάλη προσοχή τα όσα τέθηκαν ενώπιον μου από τους συνηγόρους των διαδίκων και δεδομένου ότι το Δικαστήριο, δυνάμει του άρθρου 11 του περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμου του 2018, Ν. 73(Ι)/2018, κέκτηται εξουσίας όπως εξετάζει πέραν από την νομιμότητα της προσβαλλόμενης πράξης και την ορθότητα αυτής, ήτοι εξέταση επί της ουσίας του αιτήματος του Αιτητή, κρίνω σκόπιμο όπως καταγραφούν όλοι οι ισχυρισμοί που αυτός προέβαλε σε όλα τα στάδια εξέτασης του αιτήματος του, προκειμένου να εξετάσω την ορθότητα της προσβαλλόμενης απόφασης αλλά και για να διαφανεί εάν οι Καθ' ων η αίτηση αποφάσισαν μετά από δέουσα έρευνα, ορθά, νόμιμα και εντός των πλαισίων της διακριτικής τους ευχέρειας, έχοντας κατά νου και τον μοναδικό προωθούμενο από τον Αιτητή ισχυρισμό προς ακύρωσης της προσβαλλόμενης απόφασης.
Με την αίτησή του για διεθνή προστασίας, ο Αιτητής δήλωσε πως εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής μετά από περιστατικό απαγωγής του από τους αποσχιστές κατά την επιστροφή του από το σχολείο. Δήλωσε πως τον χτύπησαν και τον απήγαγαν επειδή συνέχιζε να πηγαίνει στο σχολείο παρόλο που είχαν προειδοποιήσει όλους τους φοιτητές του πανεπιστημίου από τα τέλη του 2017/2018 να μην επιστρέψουν στο σχολείο. Η απαγωγή του, δήλωσε πως συνέβη την 01/02/2019. Τα άτομα που τον απήγαγαν ζήτησαν, από τον θείο του με τον οποίο μεγάλωσε αφότου πέθαναν οι γονείς του σε ηλικία 2 ετών, ένα εκατομμύριο φράγκα προκειμένου να τον αφήσουν ελεύθερο. Ο θείος του κατέβαλε το ποσό ωστόσο δεν τον απελευθέρωσαν αμέσως. Όταν αφέθηκε ελεύθερος επέστρεψε στην οικία του θείου του, αλλά ο τελευταίος και τα παιδιά του είχαν φύγει. Στις 11/02/2019, ημέρα της νεολαίας στην χώρα του, οι συμμαθητές του πήγαν να διαδηλώσουν και τους πυροβόλησαν. Αυτό τον φόβισε δημιουργώντας του συνεχόμενο αίσθημα κινδύνου.
Κατά την συνέντευξη του ενώπιον της Υπηρεσίας Ασύλου επιβεβαίωσε ότι είναι υπήκοος Καμερούν, γεννηθείς στην πόλη Belo, όπου έμεινε μέχρι την ηλικία των 12 ετών, στη συνεχεία, διέμεινε στην Bamenda μέχρι το 2016, όταν και επέστρεψε για ένα έτος στην πόλη Belo για να αποφοιτήσει από το γυμνάσιο. Ακολούθως επέστρεψε στην πόλη Bamenda όπου έμεινε μέχρι να εγκαταλείψει την χώρα καταγωγής του. Δήλωσε άγαμος και άτεκνος και αναφορικά με την πατρική του οικογένεια δήλωσε πως οι γονείς του έχουν αποβιώσει και πως μεγάλωσε με τον θείο του και την οικογένεια του. Ολοκλήρωσε ένα έτος στο πανεπιστήμιο της Bamenda (τμήμα performing and visual arts), το οποίο δεν συνέχισε εξαιτίας της αγγλόφωνης κρίσης. Εργάστηκε για ένα έτος ως εργάτης στον κατασκευαστικό τομέα. Εγκατέλειψε το Καμερούν στις 04/03/2019 με χρήση διαβατηρίου.
Αναφορικά με τους λόγους για τους οποίους εγκατέλειψε την χώρα καταγωγής του δήλωσε κατά την ελεύθερη αφήγηση πως την 01/02/2019 επιστρέφοντας από το πανεπιστήμιο της Bamenda απήχθη από τους Amba boys. Κατά την κράτηση του, οι αποσχιστές του είπαν πως τον απήγαγαν επειδή πήγαινε στο πανεπιστήμιο και ως τιμωρία για αυτό, τον χτύπησαν. Δήλωσε πως του ζήτησαν τον αριθμό τηλεφώνου της οικογένειας του, και ο ίδιος έδωσε τον αριθμό του τηλεφώνου του θείου του, από τον οποίο ζήτησαν ένα εκατομμύριο φράγκα για να τον απελευθερώσουν. Ο θείος του έδωσε τα λύτρα στους αποσχιστές και μια ημέρα αργότερα, ο Αιτητής αφέθηκε ελεύθερος. Όταν επέστρεψε σπίτι του, ο θείος του και η οικογένεια του είχαν φύγει. Μια γειτόνισσα του είπε πως θα μπορούσε να μιλήσει με τον θείο του και ο Αιτητής τον κάλεσε στο τηλέφωνο του. Ο θείος του, του είπε πως οι Amba boys του ζήτησαν περισσότερα χρήματα και ο ίδιος δεν είχε να τους δώσει. Για λόγους ασφαλείας δεν του αποκάλυψε που βρίσκονται και του είπε πως εάν χρειαζόταν φαγητό θα μπορούσε να πάρει από τη γειτόνισσα. Εκείνη την περίοδο, η αστυνομία ανακοίνωνε πως όποιος μαθητής θέλει να επιστρέψει στο σχολείο μπορούσε, καθώς το σχολείο πρόσφερε προστασία μέσω της αστυνομίας. Συνεχίζει την αφήγησή του λέγοντας πως οι φίλοι του δολοφονήθηκαν στις 11/02/2019 κατά την επιστροφή τους από το σχολείο αλλά δεν γνωρίζει από ποιους. Ο Αιτητής, μετά το ανωτέρω γεγονός, φοβήθηκε και πήγε στην γειτόνισσα ώστε να μιλήσει με τον θείο του προκειμένου αυτός να του βρει ένα τρόπο να διαφύγει.
Κληθείς να αναφέρει τι θα του συμβεί σε περίπτωση επιστροφής του στην χώρα καταγωγής του δήλωσε πως θα κινδυνεύσει η σωματική του ακεραιότητα από τους Amba boys καθότι ενώ θα έπρεπε να υποστηρίξει τον αγώνα τους εγκατέλειψε την χώρα. Επεξήγησε πως ένα άτομο της ηλικίας του, αναμένεται να συνδράμει στον αγώνα, και το ότι έφυγε θα σημαίνει ότι το έσκασε από τον αγώνα.
Σε σχέση με την απαγωγή του από τους αποσχιστές ο Αιτητής ειδικότερα, και απαντώντας σε σειρά διευκρινιστικών ερωτημάτων, δήλωσε ότι απήχθη ενώ πήγαινε στο σπίτι του θείου του, που βρίσκεται σε μια ορεινή περιοχή. Κατά την διάρκεια της ημέρας, δύο άνδρες με μηχανή και καλυμμένα τα πρόσωπα τους, τον πλησίασαν και τον ρώτησαν πως ήταν το σχολείο εκείνη την ημέρα. Σταμάτησαν μπροστά του και του είπαν πως παρόλο που απείλησαν να μην πάει κανείς στο σχολείο, αυτός παράκουσε την εντολή και πήγε. Του έδεσαν τα χέρια με κομμάτια από ρούχα και τον απείλησαν με μαχαίρια να μην φωνάξει και τον πήραν μαζί τους. Όταν έφτασαν στον προορισμό τους, του αποκάλυψαν ότι ήταν οι Ambazonians που τον απήγαγαν. Έμεινε μαζί τους για μια εβδομάδα κατά την διάρκεια της οποίας του είχαν κλειστά τα μάτια με ύφασμα και για αυτό τον λόγο δεν γνωρίζει εάν υπήρχαν εκεί και άλλοι απαχθέντες. Δήλωσε ότι άκουγε πολλές φωνές αλλά δεν γνώριζε πόσα άτομα ήταν εκεί. Δήλωσε πως τον χτύπησαν μια φορά, και πιο συγκεκριμένα κατά την πρώτη ημέρα της κράτησης του. Δεν προσπάθησε να αποδράσει επειδή άκουγε πολλές φωνές και καταλάβαινε ότι ήταν πολλά άτομα. Προσέθεσε πως πέρα από το να του πουν το λόγο της απαγωγής του (επειδή συνέχιζε να πηγαίνει στο σχολείο) και να ζητήσουν τον αριθμό τηλεφώνου του θείου του, δεν του είπαν τίποτα άλλο κατά την διάρκεια της κράτησης του. Δεν γνώριζε ποιος ήταν ο σκοπός της κράτησης του. Ο Αιτητής επεξήγησε πως δεν μίλησε με τον θείο του για την απαγωγή του και επανέλαβε πως ο θείος του το μόνο που του είπε είναι ότι οι Ambas τον κυνηγούν επειδή ήθελαν περισσότερα χρήματα και ότι του άφηναν επιστολές στην πόρτα του σπιτιού του ζητώντας περισσότερα λεφτά. Δεν γνωρίζει τις συνθήκες καταβολής των λύτρων. Σε σχέση με την απελευθέρωση του δήλωσε πως μια ημέρα μετά την καταβολή των λύτρων τον άφησαν ελεύθερο χωρίς να του πουν κάτι. Από την απελευθέρωση του μέχρι να εγκαταλείψει την χώρα, διέμενε στο σπίτι του θείου του, με τον οποίο ως ανέφερε μίλησε τρεις φορές στο τηλέφωνο. Την πρώτη φορά μίλησαν για τον κίνδυνο που διέτρεχε ο θείος του εξαιτίας των επιπλέον χρημάτων που του ζητούσαν και για το πως θα μείνει μόνος του στο σπίτι χωρίς τον θείο του και την οικογένεια του. Τις άλλες δύο φορές μίλησαν για την έξοδο του Αιτητή από τη χώρα.
Από τις 10 Φεβρουαρίου 2019, όταν και αφέθηκε ελεύθερος, μέχρι και την έξοδο του από την χώρα, δεν συνέβη κάτι στον ίδιο από τους Ambazonians. Ο Αιτητής δήλωσε πως εγκατέλειψε την χώρα παρότι οι Ambazonians δεν τον αναζήτησαν ξανά μετά την απελευθέρωσή του επειδή ήταν μόνος και δεν μπορούσε να πάει σχολείο και εξαρτιόταν από τη βοήθεια της γειτόνισσας για τροφή. Δήλωσε ακόμη πως το 2019 ήταν ακόμη φοιτητής και πως με τις οικοδομικές εργασίες πλήρωνε τα δίδακτρα του πανεπιστημίου, και ο θείος του τον βοηθούσε με το σπίτι και το φαγητό. Τέλος, δήλωσε πως δεν είχε αναφέρει την απαγωγή του στις αρχές, γιατί δεν ήξερε πώς να το κάνει.
Ο αρμόδιος λειτουργός αξιολογώντας τους προβαλλόμενους από τον Αιτητή ισχυρισμούς, διήκρινε δύο ουσιώδεις ισχυρισμούς, πρώτον το προσωπικό προφίλ, ταυτότητα και χώρα καταγωγής του Αιτητή και δεύτερο τις δηλώσεις του Αιτητή πως απήχθη από τους Ambazonians επειδή ήταν φοιτητής στο πανεπιστήμιο.
Ο πρώτος ισχυρισμός έγινε αποδεκτός καθώς οι δηλώσεις του Αιτητή σχετικά με τα στοιχεία του προσωπικού του προφίλ (φυλή, θρήσκευμα, περιοχή συνήθους διαμονής και γέννησης) κρίθηκαν συνεκτικές και επαρκείς πληροφοριών, βρίσκουν δε έρεισμα σε εξωτερικές πηγές πληροφόρησης από την χώρα καταγωγής του Αιτητή.
Αντίθετα, ο δεύτερος ισχυρισμός του περί του ότι απήχθη από τους Ambazonians επειδή ήταν φοιτητής στο πανεπιστήμιο δεν έγινε αποδεκτός. Επισημάνθηκε ότι ο Αιτητής δήλωσε με σαφήνεια πως ούτε ο ίδιος, ούτε κάποιο άλλο μέλος της οικογένειάς του είχε εμπλοκή με οποιαδήποτε από τις δύο αντιμαχόμενες πλευρές (αποσχιστές, κυβέρνηση). Προσέθεσε πως δεν είχε αντιμετωπίσει κανένα πρόβλημα από τους Ambazonians μέχρι και την ισχυριζόμενη απαγωγή του. Συνολικά, ο Αιτητής περιέγραψε με επάρκεια πληροφοριών πως πριν την ισχυριζόμενη απαγωγή του δεν αποτέλεσε πρόσωπο-στόχο για τους Ambazonians. Παρόλο που ο Αιτητής περιέγραψε με επάρκεια συγκεκριμένων πληροφοριών τις συνθήκες απαγωγής του, δεν ήταν σε θέση να περιγράψει με επάρκεια λεπτομερειών τον χώρο της κράτησης του, τους απαγωγείς του καθώς και τις συνθήκες της κράτησης του. Ανέφερε με γενικότητα πως κρατήθηκε για μια εβδομάδα και πως την πρώτη ημέρα της απαγωγής του τον χτύπησαν. Ως έναν βαθμό, είναι εύλογο ο Αιτητής να μην είναι σε θέση να παραθέσει πληροφορίες σχετικά με τα ανωτέρω γεγονότα, καθώς τα μάτια του ήταν καλυμμένα με μαύρο ύφασμα. Ωστόσο, δεδομένου ότι μπορούσε να ακούει τι συνέβαινε γύρω του και δεν ήταν απομονωμένος από τους απαγωγείς του, κρίθηκε πως θα αναμενόταν ευλόγως να είναι σε θέση να περιγράψει με λεπτομέρειες όσα άκουγε κατά τη διάρκεια της κράτησής του, η οποία διήρκεσε περίπου μία εβδομάδα.
Λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Αιτητής κατάφερε να επικοινωνήσει με το θείο του, δεν ήταν σε θέση να αναφέρει με συγκεκριμένο τρόπο όταν κλήθηκε να παραθέσει περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την απαγωγή του και πως πληρώθηκαν τα λύτρα στους απαγωγείς, αντίθετα ανέφερε με γενικότητα ότι συζήτησαν κυρίως ότι θα έμενε μόνος του στο σπίτι χωρίς τον θείο του και την οικογένεια του. Κατά τον λειτουργό, θα αναμένονταν ευλόγως ο Αιτητής, μετά από τρεις κλήσεις με τον θείο του, συνολικής διάρκειας περίπου 70 λεπτών, να μπορεί να παραθέσει λεπτομέρειες σχετικά με τους απαγωγείς του και τις συνθήκες της απελευθέρωσης του. Ούτε κατάφερε ο Αιτητής να επεξηγήσει με επάρκεια πληροφοριών και συνεκτικότητα για ποιο λόγο οι Ambazonians τον άφησαν ελεύθερο ενώ παράλληλα ζητούσαν περισσότερα χρήματα από τον θείο του. Περαιτέρω, κρίθηκε ότι ο Αιτητής δεν κατόρθωσε να τεκμηριώσει με επαρκή και συγκεκριμένο τρόπο ότι, μετά την απελευθέρωσή του, διέτρεχε οποιονδήποτε κίνδυνο από τους Ambazonians. Μάλιστα, ο Αιτητής, παρόλο που δήλωσε ότι οι αποσχιστές/απαγωγείς ζητούσαν περισσότερα χρήματα από τον θείο του, και ότι ο τελευταίος εγκατέλειψε την οικία του λόγω απειλητικών επιστολών που του έστειλαν στο κατώφλι της οικίας του, διέμεινε μετά την απελευθέρωση του στην ανωτέρω οικία χωρίς να του συμβεί κάτι. Ευλόγως θα αναμενόταν οι Ambazonians να είχαν μεταβεί στην οικία του θείου του, αναζητώντας είτε τον ίδιο είτε τον θείο του. Τέλος, κρίθηκε πως ο Αιτητής δεν μπορούσε να εξηγήσει επαρκώς για ποιο λόγο θα μπορούσε να κατηγορηθεί προσωπικά ότι δεν συνέβαλε στον αγώνα των αποσχιστών, σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του. Μάλιστα, δήλωσε γενικόλογα πως δεν φοβάται να επιστρέψει στο Καμερούν επειδή απήχθη από τους αποσχιστές αλλά επειδή δεν συνέδραμε στον αγώνα τους.
Ως προς την εξωτερική αξιοπιστία του υπό κρίση ισχυρισμού, κρίθηκε πως δεν μπορούν να εντοπισθούν εξωτερικές πηγές πληροφόρησης οι οποίες να επιβεβαιώνουν την απαγωγή του Αιτητή από τους Ambazonians ένεκα της φοιτητικής του ιδιότητας. Παρόλα αυτά, προβαίνοντας σε σχετική έρευνα ανευρέθηκαν πληροφορίες από τις οποίες προκύπτει μεγάλη ανασφάλεια κατά την περίοδο που ο Αιτητής ζούσε στο Καμερούν, το 2018, μεταξύ του γενικού πληθυσμού της πόλης Bamenda. Ενόψει όμως της μη θεμελιωθείσας εσωτερικής αξιοπιστίας του υπό κρίση ισχυρισμού, ο ισχυρισμός του Αιτητή δεν έγινε αποδεκτός στο σύνολο του.
Κατά την εξέταση του κινδύνου και στο πλαίσιο τoυ πρώτου ισχυρισμού που έγινε αποδεκτός, ο αρμόδιος λειτουργός έκρινε πως επί τη βάσει των πληροφοριών από εξωτερικές πηγές πληροφόρησης σχετικά με την κατάσταση ασφαλείας στο αγγλόφωνο Καμερούν συντρέχει εύλογη πιθανότητα να υποστεί ο Αιτητής μεταχείριση που ισοδυναμεί με δίωξη ή σοβαρή βλάβη σε περίπτωση επιστροφής του στην χώρα καταγωγής της εξαιτίας της κατάστασης ασφαλείας σχετιζόμενης με την αγγλόφωνη κρίση.
Προχωρώντας, στη νομική ανάλυση, κρίθηκε ότι εκλείπει το αντικειμενικό στοιχείο του φόβου του Αιτητή και συνεπώς, δεν προκύπτει βάσιμος και δικαιολογημένος φόβος δίωξης δυνάμει του άρθρου 3 του περί Προσφύγων Νόμου.
Εξετάζοντας στη συνέχεια δικαίωμα σε συμπληρωματική προστασία, με βάση τους ισχυρισμούς του Αιτητή, το προσωπικό του προφίλ και την αξιολόγηση κινδύνου διαπιστώθηκε ότι: (α) δεν θεωρείται ότι ο Αιτητής θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο θανατικής ποινής ή εκτέλεσης δυνάμει του άρθρου 15 (α) του Qualification Directive, (β) δεν θεωρείται ότι ο Αιτητής θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο βασανιστηρίων ή απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης ή τιμωρίας δυνάμει του άρθρου 15 (β) του Qualification Directive σε περίπτωση που επιστρέψει στην χώρα καταγωγής του και (γ) ούτε και κρίθηκε ότι ο Αιτητής με την επιστροφή στη χώρα καταγωγής του, διατρέχει κίνδυνο σοβαρής βλάβης ως άμαχος, συνεκτιμώντας τη κατάσταση που επικρατεί, σε συνδυασμό με το προσωπικό προφίλ του Αιτητή (ενήλικος, υγιής άνδρας, που έχει λάβει ενός έτους εκπαίδευση στο πανεπιστήμιο και με προηγούμενη εργασιακή εμπειρία στην χώρα καταγωγής του).
Κατά συνέπεια των πιο πάνω, οι Καθ’ ων η αίτηση απέρριψαν την αίτηση διεθνούς προστασίας του Αιτητή.
Σύμφωνα με το άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου, Ν.6(Ι)/2000, «πρόσφυγας αναγνωρίζεται το πρόσωπο, που λόγω βάσιμου φόβου καταδίωξης του για λόγους φυλετικούς, θρησκευτικούς, ιθαγένειας ή ιδιότητας μέλους συγκεκριμένου κοινωνικού συνόλου ή πολιτικών αντιλήψεων, είναι εκτός της χώρας της ιθαγένειας του και δεν είναι σε θέση ή λόγω του φόβου αυτού, δεν είναι πρόθυμο, να χρησιμοποιήσει την προστασία της χώρας αυτής».
Είναι καθόλα κατανοητό, ότι για να αναγνωριστεί πρόσωπο ως πρόσφυγας, θα πρέπει να αποδεικνύεται βάσιμος και δικαιολογημένος φόβος δίωξης, του οποίου τόσο το υποκειμενικό όσο και το αντικειμενικό στοιχείο πρέπει να εκτιμηθούν από το αρμόδιο όργανο προτού καταλήξει σε απόφαση.
Περαιτέρω το άρθρο 18(5) του περί Προσφύγων Νόμου, Ν. 6(Ι)/2000 προνοεί ότι «εναπόκειται στον Αιτητή να τεκμηριώσει την αίτηση διεθνούς προστασίας», χωρίς να απαιτείται να προσκομίσει τυπικά αποδεικτικά στοιχεία. Ο Αιτητής έχει την ευθύνη να εκθέσει με την αίτησή του αλλά και μέσα από την ενώπιον της αρμόδιας αρχής συνέντευξη του/της ακόμα και ενώπιον του Δικαστηρίου, μέσω της ορθής δικονομική διαδικασίας, με στοιχειώδη σαφήνεια, τα συγκεκριμένα πραγματικά περιστατικά τα οποία του/της προκαλούν, κατά τρόπο αντικειμενικό, δικαιολογημένο φόβο δίωξης υφιστάμενο στη χώρα καταγωγής του. Ο Αιτητής οφείλει να επικαλεστεί με λεπτομέρεια, σαφήνεια και αληθοφάνεια συγκεκριμένα πραγματικά περιστατικά που στηρίζουν το υποβληθέν αίτημά του για διεθνή προστασία, το δε αρμόδιο όργανο εξετάζοντας την αίτηση του Αιτητή, οφείλει να λάβει υπόψη του κάθε σχετικό με την υπόθεση γεγονός.
Είναι πάγια νομολογημένο ότι δέουσα έρευνα κρίνεται από το Δικαστήριο ότι έγινε, όταν το αρμόδιο όργανο εξετάζει κάθε σχετικό με την υπόθεση γεγονός (βλ. Motorways Ltd v. Υπουργού Οικονομικών (1999) 3ΑΑΔ 447). Ορθή και πλήρης έρευνα θεωρείται αυτή που εκτείνεται στη διερεύνηση των ουσιωδών στοιχείων της υπόθεσης (βλ. Νικολαΐδη v. Μηνά (1994) 3ΑΑΔ 321, Ττουσούνα ν. Κυπριακής Δημοκρατίας (2013) 3 Α.Α.Δ. 151, Χωματένος ν. Δημοκρατίας κ.α. (2013) 3 Α.Α.Δ. 120, Α. Παπουτέ ν. Χρ. Κασάπη και Κυπριακής Δημοκρατίας, Συν. Αναθ. Έφεση 112/15 και 131/15 ημερομηνίας 13/07/2022). Η έκταση της έρευνας εξαρτάται πάντοτε από τα περιστατικά της κάθε υπόθεσης (βλ. Δημοκρατία v. Ευαγγέλου κ.α. (2013) 3ΑΑΔ 414) και το αρμόδιο όργανο οφείλει να βρει τον κατάλληλο τρόπο για να εκπληρώσει την υποχρέωσή του για επαρκή έρευνα.
Από το ιστορικό του Αιτητή όπως αυτό φαίνεται πιο πάνω, στη βάση των δεδομένων του διοικητικού φακέλου, προκύπτει ότι οι Καθ' ων η αίτηση προέβησαν σε έρευνα όλων των ενώπιων τους ουσιωδών στοιχείων και δεδομένων. Συγκεκριμένα, ο αρμόδιος λειτουργός κατέγραψε τα γεγονότα της υπόθεσης, τους ισχυρισμούς που προέβαλε ο Αιτητής κατά τη συνέντευξή του, καθώς και σε αντιστοίχιση των αποδεκτών ισχυρισμών με πληροφορίες από τη χώρα καταγωγής του, επεξηγώντας τους λόγους αποδοχής και απόρριψης κάθε ισχυρισμού αλλά και τον λόγο για τον οποίο εν τέλει απορρίφθηκε το αίτημα του Αιτητή.
Δεν παραγνωρίζω ότι στα πλαίσια της παρούσας διαδικασίας, ο Αιτητής μέσω του συνηγόρου δεν αμφισβητεί την κατάληξη της απόφασης των Καθ’ ων η αίτηση ως προς την απόρριψη του αιτήματος του για εκχώρηση προσφυγικού καθεστώτος. Αντίθετα αποτελεί θέση του συνηγόρου του ότι οι Καθ’ ων η αίτηση λανθασμένα έκριναν πως ο Αιτητής δεν δικαιούται συμπληρωματικής προστασίας και αυτό εξαιτίας της κατάστασης ασφαλείας που επικρατεί στο Καμερούν και δη στο βορειοδυτικό μέρος αυτού.
Τούτων λεχθέντων η περαιτέρω ενασχόληση του Δικαστηρίου δεν κρίνεται επιβεβλημένη, η δε απόφαση των Καθ’ ων η αίτηση κρίνεται ορθή και επικυρώνεται.
Σημειώνω για σκοπούς πληρότητας ότι από το ιστορικό του Αιτητή όπως αυτό φαίνεται πιο πάνω, στη βάση των δεδομένων του διοικητικού φακέλου, κρίνω αυτός δεν στοιχειοθέτησε κανένα απολύτως ισχυρισμό που να εμπίπτει στις προϋποθέσεις αναγνώρισης προσώπου ως πρόσφυγα. Τα όσα ανέφερε άλλωστε κατά τη διάρκεια του συνόλου της διαδικασίας εξέτασης του αιτήματός του, δεν θα μπορούσαν να τον εντάξουν στην έννοια του πρόσφυγα, όπως αυτή ερμηνεύεται από τη Σύμβαση της Γενεύης του 1951 και από το άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου, Ν.6(Ι)/2000.
Ο «Πρακτικός Οδηγός της ΕΑΣΟ: Αξιολόγηση των Αποδεικτικών Στοιχείων» (Μάρτιος 2015) καθορίζει πως στη βάση της συλλογής πληροφοριών θα πρέπει να προσδιορίζονται τα ουσιώδη πραγματικά περιστατικά, τα οποία στη συνέχεια θα πρέπει να συνδέονται με τις απαιτήσεις του ορισμού του πρόσφυγα και αν δεν υπάρχει κατάληξη ότι μπορεί να δοθεί προσφυγικό καθεστώς, τότε το αρμόδιο όργανο θα πρέπει να εκτιμήσει εάν τα ουσιώδη πραγματικά περιστατικά συνδέονται με τις απαιτήσεις του ορισμού του προσώπου που δικαιούται συμπληρωματική προστασία.
Προχωρώντας σε εξέταση του μοναδικού προωθούμενου από το συνήγορο του Αιτητή ισχυρισμού περί πάσχουσας έρευνας των Καθ’ ων η αίτηση πριν την έκδοση απόφασης για μη εκχώρηση στον Αιτητή συμπληρωματικής προστασίας ένεκα της επικρατούσας κατάστασης ασφαλείας, σε αντίθεση με την θέση αυτή, αποτελεί κρίση μου ότι οι Καθ’ ων η αίτηση ορθά έκριναν ότι δεν πληρούνται ούτε οι προϋποθέσεις του άρθρου 19 του Ν.6(Ι)/2000 για να παρασχεθεί στον Αιτητή το καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας, εφόσον δεν αποδείχθηκε ότι συνέτρεχαν οι προϋποθέσεις αναφορικά με τον κίνδυνο να υποστεί σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη σε περίπτωση επιστροφής στη χώρα του.
Για τη διαπίστωση αυτού του πραγματικού κινδύνου θα πρέπει να υπάρχουν, όπως ρητά προνοεί το άρθρο 19(1), του Ν.6(Ι)/2000 «ουσιώδεις λόγοι». Περαιτέρω, σοβαρή βλάβη ή σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη κατά το εδάφιο (2) του άρθρου 19 του Ν.6(Ι)/2000 σημαίνει κίνδυνο αντιμετώπισης θανατικής ποινής, βασανιστηρίων ή απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης ή τιμωρίας ή να υπάρχει σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής ακεραιότητας αμάχου, λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης (βλ. Galina Bindioul v. Αναθεωρητική Αρχή Προσφύγων, Υποθ. Αρ. 685/2012, ημερομηνίας 23/04/13 και Mushegh Grigoryan κ.α. v. Κυπριακή Δημοκρατία, Υποθ. Αρ. 851/2012, ημερομηνίας 22/9/2015, ECLI:CY:AD:2015:D619, ECLI:CY:AD:2015:D619).
Στη συγκεκριμένη περίπτωση, τόσο κατά τη διοικητική, όσο και κατά την παρούσα διαδικασία, δεν προέκυψαν στοιχεία που να συνηγορούν στο ότι σε περίπτωση επιστροφής του στη πόλη Belo, στο Βορειοδυτικό Καμερούν, o Αιτητής θα αντιμετωπίσει κίνδυνο θανατικής ποινής, βασανιστηρίων ή απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης ή τιμωρίας σύμφωνα με τις πρόνοιες των άρθρων 19 (2) (α) και (β) του περί Προσφύγων Νόμου.
Σε σχέση δε με το άρθρο 19(2)(γ) του ανωτέρω Νόμου, ως προς τους παράγοντες που δύνανται να ληφθούν υπόψιν προς αξιολόγηση του συστατικού στοιχείου της αδιάκριτης βίας, το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (στο εξής: το ΔΕΕ) επεσήμανε σε πρόσφατη απόφασή του ότι συνιστούν «[.]μεταξύ άλλων, η ένταση των ενόπλων συγκρούσεων, το επίπεδο οργάνωσης των εμπλεκομένων ενόπλων δυνάμεων και η διάρκεια της σύρραξης ως στοιχεία λαμβανόμενα υπόψη κατά την εκτίμηση του πραγματικού κινδύνου σοβαρής βλάβης, κατά την έννοια του άρθρου 15, στοιχείο γʹ, της οδηγίας 2011/95 (πρβλ. απόφαση της 30ής Ιανουαρίου 2014, Diakité, C285/12, EU:C:2014:39, σκέψη 35), καθώς και άλλα στοιχεία όπως η γεωγραφική έκταση της κατάστασης αδιάκριτης άσκησης βίας, ο πραγματικός προορισμός του αιτούντος σε περίπτωση επιστροφής στην οικεία χώρα ή περιοχή και οι τυχόν εκ προθέσεως επιθέσεις κατά αμάχων εκ μέρους των εμπόλεμων μερών» (ΔΕΕ, C-901/19, ημερομηνίας 10.6.2021, CF, DN κατά Bundesrepublic Deutschland, σκέψη 43).
Περαιτέρω, ως προς τον προσδιορισμό του επιπέδου της ασκούμενης αδιάκριτης βίας, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (στο εξής: το ΕΔΔΑ) στην απόφασή του Sufi and Εlmi (ΕΔΔΑ, απόφαση επί των προσφυγών 8319/07 και 11449/07, ημερομηνίας 28.11.2011) αξιολόγησε, διευκρινίζοντας ότι δεν κατονομάζονται εξαντλητικά, τη χρήση μεθόδων και τακτικών πολέμου εκ μέρους των εμπόλεμων πλευρών, οι οποίες αυξάνουν τον κίνδυνο αμάχων θυμάτων ή ευθέως στοχοποιούν αμάχους, εάν η χρήση αυτών είναι διαδεδομένη μεταξύ των αντιμαχόμενων πλευρών, και, τελικά, τον αριθμό των αμάχων που έχουν θανατωθεί, τραυματιστεί και εκτοπιστεί ως αποτέλεσμα της σύγκρουσης.
Επιπλέον, όπως διευκρίνισε το ΔΕΕ, «ο όρος «προσωπική» πρέπει να νοείται ως χαρακτηρίζων βλάβη προξενούμενη σε αμάχους, ανεξαρτήτως της ταυτότητάς τους, όταν ο βαθμός της αδιακρίτως ασκούμενης βίας που χαρακτηρίζει την υπό εξέλιξη ένοπλη σύρραξη και λαμβάνεται υπόψη από τις αρμόδιες εθνικές αρχές, οι οποίες επιλαμβάνονται των αιτήσεων περί επικουρικής προστασίας ή από τα δικαστήρια κράτους μέλους ενώπιον των οποίων προσβάλλεται απόφαση περί απορρίψεως τέτοιας αιτήσεως είναι τόσο υψηλός, ώστε υπάρχουν ουσιώδεις λόγοι να εκτιμάται ότι ο άμαχος ο οποίος θα επιστρέψει στην οικεία χώρα ή, ενδεχομένως, περιοχή, θα αντιμετωπίσει, λόγω της παρουσίας του και μόνον στο έδαφος αυτής της χώρας ή της περιοχής, πραγματικό κίνδυνο να εκτεθεί σε σοβαρή απειλή κατά το άρθρο 15, στοιχείο γ΄, της οδηγίας» (Βλ. Απόφαση στην υπόθεση C-465/07, Meki Elgafaji, Noor Elgafaji κ. Staatssecretaris van Justitie, ημερ.17.2.2009). Ιδίως ως προς την εφαρμογή της αναπροσαρμοζόμενης κλίμακας, το ΔΕΕ στην ως άνω απόφαση διευκρίνισε ότι «όσο περισσότερο ο αιτών είναι σε θέση να αποδείξει ότι θίγεται ειδικώς λόγω των χαρακτηριστικών της καταστάσεώς του, τόσο μικρότερος θα είναι ο βαθμός της αδιακρίτως ασκούμενης βίας που απαιτείται προκειμένου ο αιτών να τύχει της επικουρικής προστασίας».
Εν προκειμένω, ως προς τον κίνδυνο που ενδέχεται να αντιμετωπίσει ο Αιτητής λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης, το Δικαστήριο προχώρησε σε επικαιροποιημένη έρευνα και ανέτρεξε σε πρόσφατες και έγκυρες πληροφορίες από εξωτερικές πηγές αναφορικά με την τρέχουσα κατάσταση ασφαλείας στη Βορειοδυτική περιφέρεια του Καμερούν, όπου βρίσκεται ο τόπος τελευταίας συνήθους διαμονής του Αιτητή.
Σύμφωνα με πρόσφατη ανάλυση για το Καμερούν στην ιστοσελίδα του ACAPS της χώρας αναφέρεται πως το Καμερούν βιώνει διάφορες κρίσεις. Οι μακροχρόνιες δυσαρέσκειες της αγγλόφωνης κοινότητας στις βορειοδυτικές και νοτιοδυτικές περιοχές, μετά από δεκαετίες περιθωριοποίησης των μειονοτικών αγγλόφωνων περιοχών από τη γαλλόφωνη Κυβέρνηση, κλιμακώθηκαν σε εκτεταμένες διαμαρτυρίες και απεργίες στα τέλη του 2016. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα την εμφάνιση διαφορετικών αυτονομιστικών να διαδηλώνουν υπέρ της αυτοαποκαλούμενης Δημοκρατίας της Ambazonias στα βορειοδυτικά και νοτιοδυτικά. Οι συγκρούσεις μεταξύ του στρατού και των αυτονομιστικών δυνάμεων έχουν εντείνει την ανασφάλεια στις ανωτέρω περιοχές, οδηγώντας 638.400 ανθρώπους σε εκτοπισμό στο εσωτερικό της χώρας και 64.000 σε αναζήτηση καταφυγίου στη γειτονική Νιγηρία μέχρι τις 9 Φεβρουαρίου 2024. Επίσης, η εξέγερση της Boko Haram στα βορειοανατολικά της Νιγηρίας έχει επίσης εξαπλωθεί στην περιοχή του Άπω Βορρά (extreme Nord), όπου 120.869 Νιγηριανοί πρόσφυγες έχουν καταφύγει στον Άπω Βορρά του Καμερούν, ενώ η βία από την Boko Haram και το Ισλαμικό Κράτος έχει εκτοπίσει εσωτερικά περισσότερους από 453.600 ανθρώπους.[1]
Στις περιοχές Southwest και Northwest, κοινώς γνωστές ως αγγλόφωνες περιοχές,[2] οι μάχες μεταξύ των κυβερνητικών δυνάμεων και των αυτονομιστών μαχητών συνεχίζονται από το 2017, όταν οι αυτονομιστές προσπάθησαν να ιδρύσουν ένα ανεξάρτητο κράτος.[3] Το Armed Conflict Location & Event Data Project (ACLED) ανέφερε ότι το 2023, εσωτερικές διαμάχες μεταξύ των ηγετών των αυτονομιστών χώρισαν τις αυτοαποκαλούμενες «αγγλόφωνες κυβερνήσεις» σε περισσότερες από 50 αυτονομιστικές ομάδες, αποδυναμώνοντας με αυτόν τον τρόπο τα πολιτικά τους αιτήματα και την ικανότητά τους να αντιστέκονται στις κρατικές επιθέσεις.[4] Το ACLED ανέφερε περαιτέρω ότι η συνεχιζόμενη σύγκρουση και οι ανταγωνιστικές εδαφικές διεκδικήσεις μεταξύ των αυτονομιστικών ομάδων και της κεντρικής κυβέρνησης έχουν μετατρέψει τις αγγλόφωνες περιοχές σε ένα «κατακερματισμένο σύστημα φορολογίας, ασφάλειας και δημόσιων υπηρεσιών», το οποίο διαχειρίζονται διάφοροι ασυντόνιστοι παράγοντες, συμπεριλαμβανομένων των αυτονομιστών, της κυβέρνησης, ιδιωτικών εταιρειών και ανθρωπιστικών οργανώσεων.[5]
Επίσης, η από την ίδια πιο πάνω πηγή προκύπτει πως μετά την εντατικοποίηση των στρατιωτικών επιχειρήσεων από τα μέσα του 2020, οι αυτονομιστές άρχισαν να χρησιμοποιούν αυξανόμενο αριθμό αυτοσχέδιων εκρηκτικών μηχανισμών – με σχεδόν 60 τέτοια περιστατικά να καταγράφονται το 2023. Η χρήση εξ αποστάσεως βίας από τους αυτονομιστές στόχευε κυρίως τον στρατό και την αστυνομία, αλλά έπληξε και αμάχους αρκετές φορές.[6] Ως προς την παρουσία των αυτονομιστών σε πυκνοκατοικημένες περιοχές αναφέρεται πως από το 2017, οι αρχικές αναταραχές σημειώθηκαν σε πυκνοκατοικημένες περιοχές της αγγλόφωνης ζώνης, όπως οι πόλεις Bamenda και Mamfe. Καθώς η υποστήριξη από τους πολίτες μειωνόταν και η καταστολή αυξανόταν, οι αυτονομιστές μετακινήθηκαν σε ορεινές και απομονωμένες περιοχές όπως το Bui, που προσφέρουν στρατηγικά πλεονεκτήματα και δυσκολεύουν την πρόσβαση του στρατού. Από το 2021, τα περιστατικά πολιτικής βίας με τη συμμετοχή αυτονομιστών έχουν μειωθεί σημαντικά σε περιοχές υψηλής πυκνότητας, σε περιοχές με πυκνότητα πληθυσμού άνω των 3.000 κατοίκων ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο, φτάνοντας κάτω από 2.500 το 2023.[7]
Τον Ιανουάριο του 2024, η United Nations Office for the Coordination of Humanitarian Affairs (UNOCHA) ανέφερε ότι οι πληθυσμοί στις περιοχές Southwest και Northwest «συνέχισαν να υποφέρουν από καταχρήσεις, συμπεριλαμβανομένων δολοφονιών, καταστροφών περιουσιών, απαγωγών για λύτρα, παράνομης φορολογίας, αυθαίρετων συλλήψεων και εκβιασμών».[8] Η κατάσταση της ασφάλειας παρέμεινε «πολύ ασταθής» καθ' όλη τη διάρκεια του 2024,[9] χαρακτηριζόμενη από αυξημένη εγκληματική δραστηριότητα, εισβολές μη κρατικών ενόπλων ομάδων σε αστικά κέντρα, επιθέσεις κατά των Σωμάτων Κρατικής Ασφάλειας, απειλές κατά αμάχων και χρήση αυτοσχέδιων εκρηκτικών μηχανισμών από μη κρατικές ένοπλες ομάδες.[10]
Σύμφωνα με το ACLED, «η σύγκρουση στην αγγλόφωνη περιοχή μεγάλωνε κάθε χρόνο, με βίαια γεγονότα να αυξάνονται κατά μέσο όρο 49% ετησίως από το 2020 έως το 2023».[11] Η ίδια πηγή ανέφερε ότι οι αυτονομιστές επέβαλαν το κλείσιμο και το lockdown στις σχολικές δραστηριότητες και ήταν υπεύθυνοι για το 89% των σχεδόν 50 περιστατικών κάλυψης βίαιων περιστατικών που στοχοποιούσαν δασκάλους το 2023.[12] Στην Έκθεση Κατάστασης που καλύπτει τον Δεκέμβριο του 2023, η UNOCHA ανέφερε πάνω από 96.815 εκτοπισμένους στις περιοχές Northwest και Southwest λόγω βίας, με πολλούς να αντιμετωπίζουν εκτοπισμό καθώς επέστρεφαν στα σπίτια τους σε περιόδους ηρεμίας, αλλά διέφευγαν ξανά κατά τη διάρκεια της αναζωπύρωσης της βίας.[13] Σύμφωνα με την Διεθνή Αμνηστία, σε έκθεση της για την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη χώρα, για το έτος 2024, αναφέρει πως περισσότεροι από 580.000 άνθρωποι έχουν εκτοπισθεί εξαιτίας της ένοπλης βίας στο Βορειοδυτικό και Νοτιοδυτικό Καμερούν.[14]
Πρόσφατη έκθεση της CEDOCA αναφέρει πως «οι ένοπλοι αυτονομιστές συνέχισαν να διαπράττουν σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, μεταξύ των οποίων επιθέσεις σε σχολεία, ανθρωποκτονίες, απαγωγές, βασανιστήρια, εκφοβισμούς, εκβιασμούς και καταστροφές περιουσιών.[15] Σύμφωνα με τη Διεθνή Αμνηστία, κύριοι στόχοι αυτών των πράξεων βίας είναι άτομα «ύποπτα για συνεργασία με τις δυνάμεις άμυνας και ασφάλειας ή κατηγορούνται για μη υπακοή στις εντολές που προσπαθούν να επιβάλουν στις περιοχές που θέλουν να ελέγξουν».[16]
Για λόγους πληρότητας της έρευνας θα παρατεθούν ποσοτικά δεδομένα αναφορικά την κατάσταση ασφαλείας στην περιοχή Northwest. Σύμφωνα με τη βάση δεδομένων ACLED κατά την περίοδο 15/06/2024 – 13/06/2025 σημειώθηκαν στην περιοχή Northwest συνολικά 648 περιστατικά ασφαλείας τα οποία είχαν ως αποτέλεσμα 333 απώλειες. Εξ’ αυτών, τα 439 κωδικοποιήθηκαν ως βία κατά αμάχων (137 απώλειες), τα 169 ως μάχες (177 απώλειες), τα 16 ως εκρήξεις / απομακρυσμένη βία (13 απώλειες) τα 10 ως εξεγέρσεις (4 απώλειες) και τα 14 ως διαμαρτυρίες (2 απώλειες).[17]
Από τα ανωτέρω ποσοτικά δεδομένα παρατηρείται πως οι μεγαλύτερες απώλειες σε αμάχους προήλθαν από μάχες, ακολουθούμενες από περιστατικά βίας κατά αμάχων. Επίσης, κατά το αντίστοιχο χρονικό διάστημα του προηγούμενου έτους (περίοδο αναφοράς 15 Ιουνίου 2023- 13 Ιουνίου 2024) είχαν καταγραφεί στην επαρχία North West 1191 περιστατικά ασφαλείας (653-βία κατά αμάχων, 452 -μάχες, 39-απομακρυσμένη βία, 32 -εξεγέρσεις, 15-διαδηλώσεις), εκ των οποίων είχαν προέλθει 688 απώλειες σε αμάχους.[18] Επομένως, παρατηρείται πτωτική τάση τόσο στον αριθμό των περιστατικών όσο και στις απώλειες, σε σύγκριση με την αντίστοιχη χρονική περίοδο του προηγούμενου έτους (βάσει δεδομένων ACLED).
Επίσης, σύμφωνα με τη βάση δεδομένων ACLED κατά την περίοδο 15/06/2024 – 13/06/2025 σημειώθηκαν ειδικά στην πολη Belo συνολικά 4 περιστατικά ασφαλείας τα οποία είχαν ως αποτέλεσμα 2 απώλειες. Εξ’ αυτών, τα 2 κωδικοποιήθηκαν ως μάχες (2 απώλειες), το 1 ως διαδήλωση (0 απώλειες), και το 1 ως βία κατά αμάχων (0 απώλειες).[19] Η πόλη Belo αριθμεί περί τους 40.757 κατοίκους.[20]
Ακόμη αναφέρεται πως στις 20 Μαΐου, ο δήμαρχος του Belo, στην επαρχία Boyo της Βορειοδυτικής περιοχής, μαζί με τον αναπληρωτή του και έναν επιθεωρητή πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, δολοφονήθηκαν με πυροβολισμούς.[21]
Εφαρμόζοντας την αναπροσαρμοζόμενη κλίμακα όπως αυτή απορρέει από τη νομολογία του ΔΕΕ και λαμβάνοντας υπόψη τις προσωπικές περιστάσεις του Αιτητή, διαπιστώνεται ότι δεν προκύπτουν στοιχεία τα οποία να συνηγορούν υπερ του ότι αυτός, λόγω των προσωπικών του περιστάσεων, θίγεται ειδικώς και αυξάνονται οι πιθανότητες να εκτεθεί σε περιστατικά αδιακρίτως ασκούμενης βίας κατά των αμάχων, αφού αποτελεί άνδρα ηλικίας 29 περίπου ετών, χωρίς πρόβλημα υγείας, έχοντας οικογενειακό υποστηρικτικό δίκτυο (τον θείο του και την οικογένεια του), ικανός προς εργασία και με εργασιακή πείρα στη χώρα του, με μόρφωση έχοντας ολοκληρώσει ένα έτος στο πανεπιστήμιο, χωρίς κάποια καταγεγραμμένη ευαλωτότητα, χωρίς καμία δράση ή συμμετοχή σε αντιπολιτευτικές ή απελευθερωτικές δραστηριότητες.
Το Δικαστήριο καταλήγει, απορρίπτοντας τον ισχυρισμό του συνηγόρου του Αιτητή, ότι δεν στοιχειοθετούνται ούτε οι προϋποθέσεις του άρθρου 19(2) (γ) του Ν.6(Ι)/2000 για να παρασχεθεί στον Αιτητή το καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας υπό τις πρόνοιες του ανωτέρω άρθρου.
Ενόψει των ανωτέρω, κρίνω, υπό τις περιστάσεις, ότι ο Αιτητής δεν κατάφερε να τεκμηριώσει σε κανένα στάδιο της διαδικασίας τη βασιμότητα του αιτήματός του για αναγνώριση της ιδιότητας του πρόσφυγα, δυνάμει του περί Προσφύγων Νόμου και της Σύμβασης της Γενεύης, ούτε για την παραχώρηση συμπληρωματικής προστασίας που προβλέπεται στο άρθρο 19 του Νόμου.
Με βάση όλα τα πιο πάνω η προσφυγή αποτυγχάνει και απορρίπτεται με €1000 έξοδα υπερ τον Καθ’ ων η αίτηση και εναντίον του Αιτητή. Η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται.
Α.ΑΓΡΟΤΗ, Δ ΔΔΔΠ
[1]ACAPS, Country analysis, CAMEROON, February 2024,
https://www.acaps.org/en/countries/cameroon# (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 17/06/2025).
[2] International Crisis Group, ‘A Second Look at Cameroon’s Anglophone Special Status’, 31/03/2023, διαθέσιμο στη διεύθυνση: A Second Look at Cameroon’s Anglophone Special Status | Crisis Group (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 18/06/2025).
[3] Global Cantre for the Responsibility to Protect (GCR2P), ‘Cameroon – Population at risk’, 1 Δεκεμβρίου 2024, διαθέσιμο στη διεύθυνση: Cameroon - Global Centre for the Responsibility to Protect (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 18/06/2025).
[4] ACLED and GI-TOC - Global Initiative against Organized Crime, ‘Non-State Armed Groups and Illicit Economies in West Africa: Anglophone separatists’, Σεπτέμβριος 2024, διαθέσιμο στη διεύθυνση: d4248905-7022-462d-a85a-5d2645fc5b22.pdf, σελ. 3, 13 (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 18/06/2025).
[5] ACLED and GI-TOC - Global Initiative against Organized Crime, ‘Non-State Armed Groups and Illicit Economies in West Africa: Anglophone separatists’, Σεπτέμβριος 2024, διαθέσιμο στη διεύθυνση: d4248905-7022-462d-a85a-5d2645fc5b22.pdf, σελ. 3 (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 18/06/2025).
[6] ACLED and GI-TOC - Global Initiative against Organized Crime, ‘Non-State Armed Groups and Illicit Economies in West Africa: Anglophone separatists’, Σεπτέμβριος 2024, διαθέσιμο στη διεύθυνση: https://acleddata.com/acleddatanew/wp-content/uploads/2024/09/d4248905-7022-462d-a85a-5d2645fc5b22.pdf , σελ. 16 (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 18/06/2025).
[7] ACLED and GI-TOC - Global Initiative against Organized Crime, ‘Non-State Armed Groups and Illicit Economies in West Africa: Anglophone separatists’, Σεπτέμβριος 2024, διαθέσιμο στη διεύθυνση: https://acleddata.com/acleddatanew/wp-content/uploads/2024/09/d4248905-7022-462d-a85a-5d2645fc5b22.pdf , σελ. 16(ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 18/06/2025).
[8] UNOCHA, ‘Cameroon: North-West and South-West - Situation Report No. 61 (January 2024)’, 8 Μαρτίου 2024, διαθέσιμο στη διεύθυνση: Cameroon: North-West and South-West - Situation Report No. 61 (January 2024) | OCHA (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 18/06/2025).
[9] Global Cantre for the Responsibility to Protect (GCR2P), ‘Cameroon – Population at risk’, 1 Δεκεμβρίου 2024, διαθέσιμο στη διεύθυνση: Cameroon - Global Centre for the Responsibility to Protect (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 18/06/2025).
[10] Global Protection Cluster (GPC), ‘Protection Monitoring Update; July - September 2024’, 30 Οκτωβρίου 2024, διαθέσιμο στη διεύθυνση: UNHCR (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 18/06/2025).
[11] ACLED and GI-TOC - Global Initiative against Organized Crime, ‘Non-State Armed Groups and Illicit Economies in West Africa: Anglophone separatists’, Σεπτέμβριος 2024, διαθέσιμο στη διεύθυνση https://acleddata.com/acleddatanew/wp-content/uploads/2024/09/d4248905-7022-462d-a85a-5d2645fc5b22.pdf , σελ. 13 (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 18/06/2025).
[12] ACLED and GI-TOC - Global Initiative against Organized Crime, ‘Non-State Armed Groups and Illicit Economies in West Africa: Anglophone separatists’, Σεπτέμβριος 2024, διαθέσιμο στη διεύθυνση: https://acleddata.com/acleddatanew/wp-content/uploads/2024/09/d4248905-7022-462d-a85a-5d2645fc5b22.pdf , σελ. 28 (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 18/06/2025).
[13] UNOCHA, ‘CAMEROON: North-West and South-West Situation Report No. 60’, Δεκέμβριος 2023, διαθέσιμο στη διεύθυνση: Cameroon: North-West and South-West - Situation Report No. 60 (December 2023) | OCHA, σελ. 2 (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 18/06/2025).
[14] Amnesty International: The State of the World's Human Rights; Cameroon 2024, 29 April 2025
https://www.ecoi.net/en/document/2124707.html (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 18/06/2025).
[15] CGRS-CEDOCA - Office of the Commissioner General for Refugees and Stateless Persons (Belgium), COI unit: Cameroun; Régions anglophones : situation sécuritaire, 28 June 2024
https://www.ecoi.net/en/file/local/2111910/coi_focus_cameroun._regions_anglophones._situation_securitaire_20240628.pdf , (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 18/06/2025), σελ 15.
[16] Amnesty International, Avec nous ou contre nous, 2023, https://www.amnesty.org/fr/wp-content/uploads/sites/8/2023/07/AFR1768382023FRENCH-1.pdf (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 18/06/2025).
[17] ACLED - DISAGGREGATED DATA COLLECTION - ANALYSIS & CRISIS MAPPING PLATFORM, The Armed Conflict Location & Event Data Project, 2023, διαθέσιμο στον ακόλουθο διαδικτυακό σύνδεσμο, https://acleddata.com/explorer/ με στοιχεία ανάλυσης ως εξής: ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΣΥΜΒΑΝΤΩΝ: 15/06/2024 – 13/06/2025, ΤΥΠΟΣ ΣΥΜΒΑΝΤΩΝ: Battles / Violence against civilians / Explosions/Remote violence / Riots, ΠΕΡΙΟΧΗ: Africa - Cameroon – Nord Ouest) (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 17/06/2025).
[18] ACLED - DISAGGREGATED DATA COLLECTION - ANALYSIS & CRISIS MAPPING PLATFORM, The Armed Conflict Location & Event Data Project, 2023, διαθέσιμο στον ακόλουθο διαδικτυακό σύνδεσμο https://acleddata.com/explorer/, με στοιχεία ανάλυσης ως εξής: ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΣΥΜΒΑΝΤΩΝ: 15/06/2023 – 13/06/2024, ΤΥΠΟΣ ΣΥΜΒΑΝΤΩΝ: Battles / Violence against civilians / Explosions/Remote violence / Riots, ΠΕΡΙΟΧΗ: Africa - Cameroon –Nord Ouest) (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 18/06/2025)
[19] ACLED - DISAGGREGATED DATA COLLECTION - ANALYSIS & CRISIS MAPPING PLATFORM, The Armed Conflict Location & Event Data Project, 2023, διαθέσιμο στον ακόλουθο διαδικτυακό σύνδεσμο https://acleddata.com/explorer/, με στοιχεία ανάλυσης ως εξής: ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΣΥΜΒΑΝΤΩΝ: 15/06/2024 – 13/06/2025, ΤΥΠΟΣ ΣΥΜΒΑΝΤΩΝ: Battles / Violence against civilians / Explosions/Remote violence / Riots, ΠΕΡΙΟΧΗ: Africa - Cameroon – Nord Ouest-Belo) (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 18/06/2025).
[20] https://www.citypopulation.de/en/cameroon/admin/boyo/070101__belo/ (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 18/06/2025).
[21] Amnesty International: The State of the World's Human Rights; Cameroon 2024, 29 April 2025
https://www.ecoi.net/en/document/2124707.html (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 18/06/2025).
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο