
ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
Υπόθ. Αρ.: 714/2024
26 Ιουνίου, 2025
[Μ. ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]
Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος
Μεταξύ:
Y.A.
Αιτητής
-και-
Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ ΑΣΥΛΟΥ
Καθ' ων η Αίτηση
Εμφανίσεις:
Ο Αιτητής παρών
Μ. Βασιλείου (κα), Δικηγόρος για Γενικό Εισαγγελέα, Δικηγόρος για τους Καθ' ων η αίτηση.
M. Nasr (κος) παρών για πιστή μετάφραση από Ελληνικά σε Αραβικά και αντίστροφα.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Με την παρούσα προσφυγή ο Αιτητής προσβάλλει την απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου, επιστολής ημερομηνίας 27/02/24 η οποία του κοινοποιήθηκε αυθημερόν, με την οποία του αναγνωρίστηκε καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας αντί αυτό του καθεστώτος πρόσφυγα.
ΓΕΓΟΝΟΤΑ
Ο Αιτητής υπέβαλε αίτηση για διεθνή προστασία την 01/11/22, στις 18/01/24 πραγματοποιήθηκε η συνέντευξη του, ακολούθησε έκθεση/εισήγηση στις 26/01/24 και στις 31/01/24 αποφασίστηκε η χορήγηση του καθεστώτος συμπληρωματικής προστασίας (αντί του καθεστώτος πρόσφυγα που αιτείται ο Αιτητής), απόφαση που αποτελεί και το αντικείμενο της παρούσας προσφυγής.
ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ
Κατά την συμπλήρωση του εντύπου της προσφυγής του ο Αιτητής αναφέρει ότι έχασε το σπίτι του στην Γάζα από τους βομβαρδισμούς και σκορπίστηκε η οικογένεια του, έφυγε από την χώρα του και δεν μπορεί να επιστρέψει. Θεωρεί ότι θα έπρεπε να του αναγνωριστεί το καθεστώς πρόσφυγα. Κατά την ενώπιον του Δικαστηρίου διαδικασία δήλωσε ότι ο ξάδελφος του και όλη η οικογένεια του έλαβαν καθεστώς πρόσφυγα και ότι αυτοί είχαν την συνδρομή της United Nations Relief and Works Agency for Palestine Refugees - Οργανισμός Αρωγής και Έργων των Ηνωμένων Εθνών για τους Παλαιστίνιους Πρόσφυγες (στο εξής «UNRWA»). Δήλωσε ότι ο ίδιος δεν είχε την συνδρομή του εν λόγω οργανισμού αλλά οι γονείς του έκαναν τις διαδικασίες. Ανέφερε ότι σε περίπτωση τερματισμού του πολέμου δεν μπορεί να επιστρέψει στον τόπο συνήθους διαμονής του.
Οι Καθ' ων η Αίτηση υιοθέτησαν το περιεχόμενο της ένστασής τους και υποστήριξαν ότι η προσβαλλόμενη απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου λήφθηκε έπειτα από ορθή αξιολόγηση του αρμόδιου λειτουργού. Τόνισαν ότι ουδέποτε είχε αναφερθεί από τον Αιτητή στα πλαίσια της συνέντευξης του ότι έλαβε αυτός ή μέλη της οικογένειας του συνδρομή της UNRWA.
ΚΑΤΑΛΗΞΗ
Το Δικαστήριο λαμβάνοντας υπόψη τα όσα υποστηρίζονται από τον Αιτητή, αυτά που απάντησαν οι Καθ΄ ων η αίτηση, του περιεχομένου του διοικητικού φακέλου (στο εξής «ΔΦ») και αντλώντας τις εξουσίες που ορίζονται στο Άρθρο 11 του περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμων του 2018 έως 2023 (Ν. 73(I)/2018), προχωρεί να εξετάσει την ουσία του αιτήματος του και/ή κατά πόσο δικαιούται καθεστώς πρόσφυγα αντί αυτό της συμπληρωματικής προστασίας (καθεστώς που του έχει χορηγηθεί από την αρμόδια αρχή Υπηρεσία Ασύλου).
Κατά την καταγραφή του αιτήματός του για διεθνή προστασία ο Αιτητής δήλωσε ότι είναι γεννηθείς στις 08/03/1991, είναι σουνίτης μουσουλμάνος στο θρήσκευμα και ομιλεί μόνο την αραβική. Δήλωσε ότι εγκατέλειψε την περιοχή συνήθους διαμονής του (Λωρίδα της Γάζας) στις 16/02/21 και, διαμέσου Αιγύπτου, Τουρκίας και των μη ελεγχόμενων από την κυβέρνηση της Δημοκρατίας περιοχών, αφίχθηκε παράτυπα στην Κυπριακή Δημοκρατία στις 20/10/22 (ερυθρά 3-1 και μετάφραση ερυθρό 17-15 του Διοικητικού Φακέλου, στο εξής «ΔΦ»). Αναφορικά με τους λόγους για τους οποίους εγκατέλειψε την περιοχή συνήθους διαμονής του, ο Αιτητής κατέγραψε ότι ήταν εξαιτίας του «πολέμου από τους Εβραίους», της έλλειψης ευκαιριών απασχόλησης, καθώς και των πολιτικών συγκρούσεων μεταξύ των φατριών (ερυθρό 3 ΔΦ), προσκόμισε παράλληλα αντίγραφο διαβατηρίου που έχει εκδοθεί από την Παλαιστινιακή Αρχή στη Ραμάλα (Palestinian Authority - PA), με ημερομηνία έκδοσης 04/02/19 (ερυθρό 9-8 ΔΦ).
Ο λειτουργός με την έκθεση-εισήγηση του κατέγραψε δύο ουσιώδεις ισχυρισμούς αναφορικά με τους λόγους για τους οποίους ο Αιτητής εγκατέλειψε την Λωρίδα της Γάζας. Αποδέχθηκε τόσο την ταυτότητα, προφίλ και χώρα καταγωγής του, όσο και στο ότι αντιμετώπισε δυσκολίες εξαιτίας της κατάστασης ασφαλείας και της οικονομικής κατάστασης στην Γάζα. Ειδικότερα δε, παρέπεμψε σε αξιόπιστες πηγές πληροφόρησης αναφορικά με την κατάσταση που επικρατεί στη Γάζα, τόσο σε επίπεδο ασφαλείας όσο και οικονομίας, από την περίοδο που ο Αιτητής την εγκατέλειψε (κατά το 2021) έως και το 2022. Κατά την αξιολόγηση του κινδύνου στη βάση και των δύο αποδεκτών ισχυρισμών του, ο λειτουργός παρέθεσε πληροφορίες αναφορικά με την γενικότερη κατάσταση ασφαλείας κατά τα τελευταία έτη, συμπεριλαμβανομένων των τελευταίων κατά τον κρίσιμο χρόνο εξελίξεων, μετά την 07/10/23, έως και τον 1ο 2024 (ημερομηνία σύνταξης της έκθεσης/εισήγησης) (ερυθρό 77-46 ΔΦ). Στη βάση αυτών των δεδομένων ο λειτουργός κατέληξε ότι στην Λωρίδα της Γάζας υπάρχουν εύλογες πιθανότητες ο Αιτητής να υποστεί μεταχείριση που συνιστά δίωξη ή σοβαρή βλάβη σε περίπτωση επιστροφής του στο τόπο προηγούμενης συνήθους διαμονής του εξαιτίας της κατάστασης ασφαλείας εκεί (ερυθρό 88-87 ΔΦ). Προχωρώντας στη νομική ανάλυση, ο λειτουργός εξέτασε την υπαγωγή του Αιτητή στο καθεστώς του πρόσφυγα και κατέληξε ότι δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις αναγνώρισής του ως πρόσφυγα, καθώς δεν υπάρχει συσχετισμός των πράξεων δίωξης με έναν ή περισσότερους από τους λόγους δίωξης που προβλέπονται στη Σύμβαση και τον Νόμο. Ακολούθως ο λειτουργός έκρινε ότι ο Αιτητής δικαιούται καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας καθότι υπάρχει κίνδυνος να επηρεαστεί προσωπικά ως άμαχος λόγω αδιάκριτης βίας στα πλαίσια ένοπλης σύρραξης (η οποία είναι συνεχιζόμενη μέχρι και σήμερα).
Το Δικαστήριο μετά από έλεγχο όλων των σταδίων της διαδικασίας εξέτασης που ακολουθήθηκε από τον λειτουργό-εξεταστή της υπόθεσης, προκύπτει ότι ορθώς προχώρησε απευθείας σε εξέταση των προϋποθέσεων υπαγωγής του Αιτητή στο καθεστώς του πρόσφυγα και/ή ακολούθως κατά πόσο είναι δικαιούχος συμπληρωματικής προστασίας. Δεν προέκυψαν στοιχεία και/ή λόγοι για να εξεταστεί το αίτημα του Αιτητή υπό το πρίσμα του Άρθρου 1Δ της Σύμβασης της Γενεύης του 1951[1] και Άρθρου 5(1)(α) του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν.6(Ι)/2000) και/ή των προϋποθέσεων όπως αυτές έχουν διαμορφωθεί μέσω της νομολογίας του Δικαστηρίου Ευρωπαϊκής Ένωσης, δεδομένου του ότι οι Παλαιστίνιοι ειδικά προερχόμενοι από την Λωρίδα της Γάζας λαμβάνουν προστασία και/ή συνδρομή από την UNRWA. Σύμφωνα με τη νομολογία του Δικαστηρίου Ευρωπαϊκής Ένωσης (στο εξής «ΔΕΕ»), ειδικά στις περιπτώσεις που τυχόν εμπίπτουν στο Άρθρο 12(1)(α) της Οδηγίας 2011/95/ΕΕ[2] θα πρέπει να εξετάζεται πρώτα η συγκεκριμένη ρήτρα αποκλεισμού και έπειτα, εφόσον αυτή δεν πληρείται, να εξετάζονται οι ρήτρες υπαγωγής. Ειδικότερα στην C-585/16, Serin Alheto κατά Zamestnik-predsedatel na Darzhavna agentsia za bezhantsite Alheto, απόφαση ΔΕΕ (τμήμα μείζονος συνθέσεως), ημερ.25/07/2018 αποφασίστηκε ότι:
«Λαμβανομένων υπόψη των ανωτέρω, στο πρώτο ερώτημα πρέπει να δοθεί η απάντηση ότι το άρθρο 12, παράγραφος 1, στοιχείο αʹ, της οδηγίας 2011/95, σε συνδυασμό με το άρθρο 10, παράγραφος 2, της οδηγίας 2013/32, έχει την έννοια ότι για την εξέταση αίτησης διεθνούς προστασίας που υποβάλλεται από πρόσωπο εγγεγραμμένο στην UNRWA επιβάλλεται να εξετάζεται αν στο πρόσωπο αυτό παρέχεται αποτελεσματική προστασία ή συνδρομή από τον εν λόγω οργανισμό, υπό την προϋπόθεση ότι η αίτηση αυτή δεν έχει προηγουμένως απορριφθεί λόγω της συνδρομής άλλου λόγου αποκλεισμού ή απαραδέκτου πέραν του προβλεπόμενου στο άρθρο 12, παράγραφος 1, στοιχείο αʹ, πρώτη περίοδος, της οδηγίας 2011/95».
Κανένα στοιχείο υποβλήθηκε και/ή δηλώθηκε από τον Αιτητή κατά την συνέντευξη του στην Υπηρεσία Ασύλου ότι τύγχανε προστασίας από την UNRWA κατά την παραμονή του στη Λωρίδα της Γάζας. Δεν προκύπτει ότι ήταν εγγεγραμμένος και/ή ότι κατείχε σχετική κάρτα και/ή ο ίδιος και τα μέλη της οικογένειάς του γεννήθηκαν και μεγάλωσαν στην Λωρίδα της Γάζας (ερυθρό 39 ΔΦ). Επί αυτού του σημείου, θα πρέπει να επισημανθεί ότι στην C-31/09, Nawras Bolbol κατά Bevándorlási és Állampolgársági Hivatal, απόφαση ΔΕΕ (τμήμα μείζονος συνθέσεως), ημερ.17/06/2010, (που αφορούσε ανιθαγενή Παλαιστινιακής καταγωγής με τόπο προήγουμενης συνήθους διαμονής της τη Λωρίδα της Γάζας και μη εγγεγραμμένο πρόσωπο και/ή χωρίς να έχει τύχει ποτέ της προστασίας και/ή συνδρομής της UNRWA) το Δικαστήριο υιοθέτησε την άποψη ότι ο όρος «Παλαιστίνιος πρόσφυγας» αναφέρεται τόσο στα πρόσωπα με συνήθη διαμονή στην Παλαιστίνη κατά το χρονικό διάστημα μεταξύ 01/06/1946 – 15/05/1948 που απώλεσαν τις εστίες και τα υπάρχοντά τους λόγω της συρράξεως του 1948, όσο και σε άλλα πρόσωπα που μπορούν να τύχουν της συνδρομής ή προστασίας του UNRWA, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγονται τα μη εγγεγραμμένα πρόσωπα που εκτοπίσθηκαν λόγω των εχθροπραξιών του 1967 και των εχθροπραξιών που ακολούθησαν. Κατέληξε δε στο συμπέρασμα ότι πρόσωπα, όπως η αιτούσα σε εκείνα τα περιστατικά μπορούν να περιληφθούν στα πρόσωπα του Άρθρου 1Δ της Συμβάσεως της Γενεύης του 1951, μολονότι δεν είναι εγγεγραμμένα στην UNRWA και/ή ότι γενικά οι αιτούντες άσυλο Παλαιστίνιοι θα πρέπει να έχουν πράγματι κάνει χρήση της συνδρομής ή προστασίας του UNRWA, χωρίς να επαρκεί το γεγονός ότι δικαιούνται απλώς να επωφεληθούν αυτής. Τονίστηκε δε παράλληλα ότι μολονότι η εγγραφή ενός Παλαιστινίου στην UNRWA συνιστά επαρκή απόδειξη της πραγματικής παροχής συνδρομής εκ μέρους του εν λόγω φορέα των Ηνωμένων Εθνών, εντούτοις η συνδρομή αυτή μπορεί να παρασχεθεί ακόμη και ελλείψει εγγραφής και, στην περίπτωση αυτή, πρέπει το πρόσωπο που απολαύει αυτής να έχει τη δυνατότητα να αποδείξει την παροχή της με κάθε άλλο αποδεικτικό μέσο. Σε κάθε περίπτωση, όπως έχει επισημανθεί, πρόσωπα που δεν έτυχαν πράγματι της προστασίας ή συνδρομής του UNRWA πριν από την υποβολή αιτήσεως για την αναγνώριση του καθεστώτος του πρόσφυγα πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να ζητήσουν την εξέταση της σχετικής αιτήσεώς τους βάσει του Άρθρου 2(γ) της Οδηγίας 2004/83/ΕΚ[3] (όπως αντικαταστάθηκε από την Οδηγία 2011/95/ΕΕ). Αυτό έχει αποσαφηνιστεί και στην C-364/11, Mostafa Abed El Karem El Kott και λοιποί κατά Bevándorlási és Állampolgársági Hivatal, απόφαση ΔΕΕ (τμήμα μείζονος συνθέσεως), ημερ.19/12/2012, όπου καταγράφεται ότι:
« [.] μολονότι, βεβαίως, το πρόσωπο που δικαιούται αυτοδικαίως τα ευεργετήματα της οδηγίας 2004/83 δεν υποχρεούται κατ’ ανάγκην να αποδείξει φόβο διώξεως κατά την έννοια του άρθρου 2, στοιχείο γ΄, της ως άνω οδηγίας, πρέπει, εντούτοις, να υποβάλει, όπως εξάλλου έπραξαν οι προσφεύγοντες στην κύρια δίκη, αίτηση χορηγήσεως του καθεστώτος πρόσφυγα η οποία πρέπει να εξεταστεί από τις αρμόδιες αρχές του υπεύθυνου κράτους μέλους. Στο πλαίσιο της εξετάσεως αυτής, οι αρχές αυτές πρέπει να εξακριβώσουν όχι μόνο ότι ο αιτών είχε όντως τύχει της συνδρομής του UNRWA (βλ., συναφώς, προπαρατεθείσα απόφαση Bolbol, σκέψη 52) και ότι αυτή η συνδρομή έχει παύσει, αλλά επίσης ότι ο αιτών αυτός δεν εμπίπτει σε έναν από τους λόγους αποκλεισμού που προβλέπονται στο άρθρο 12, παράγραφοι 1, στοιχείο β΄, ή 2 και 3, της ως άνω οδηγίας.».
Το παράπονο του Αιτητή είναι ότι ομοεθνείς του έλαβαν το καθεστώς πρόσφυγα ενώ σε αυτόν χορηγήθηκε το μόνο το καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας – συμπληρώνοντας ότι αυτό τον εμποδίζει να αποκτήσει ευρύτερα δικαιώματα ως να ήτο κάτοχος προσφυγικού καθεστώτος. Από το περιεχόμενο του φακέλου του, από τις απαντήσεις και τις παραστάσεις του τόσο στην Υπηρεσία Ασύλου όσο και κατά την ενώπιον του Δικαστηρίου δεν προκύπτει ότι λάμβανε είτε αυτός είτε μέλη της οικογενείας του συνδρομή ή προστασία από την UNRWA κατά το χρονικό πλαίσιο από την ημερομηνία γέννησης του μέχρι και την αποχώρηση του από την Λωρίδα της Γάζας. Η επισήμανση του ότι έλαβε καθεστώς ξάδελφος του και/ή η οικογένεια αυτού που ήτο σε ίδια γειτονία με αυτόν δεν επιβεβαιώνεται από τα στοιχεία της συνέντευξης, τουναντίον είναι και σε αντίφαση με τις προηγούμενες δηλώσεις του κατά την διαδικασία συνέντευξης στην αρμόδια αρχή. Επομένως, δεν πληρούντο σωρευτικά οι προϋποθέσεις και/ή οι κατευθυντήριες γραμμές όπως αυτές έχουν διαμορφωθεί διαχρονικά ως η ανωτέρω νομολογία του ΔΕΕ για εφαρμογή του Άρθρου 1Δ της Σύμβασης της Γενεύης του 1951 και/ή του Άρθρου 5(1)(α) του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν.6(Ι)/2000)[4]. Ως εκ τούτου, αφού δεν συνέτρεχαν οι ανωτέρω περιστάσεις ορθώς η αίτηση διεθνούς προστασίας που υποβλήθηκε από τον Αιτητή ως Παλαιστίνιος προερχόμενος από την Λωρίδα της Γάζας έτυχε εξέτασης υπό το (γενικό) Άρθρο 1Α(2) της Σύμβασης της Γενεύης του 1951 και/ή το Άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν.6(Ι)/2000).
Στην συνέχεια το Δικαστήριο προχωρεί σε εξέταση του κατά πόσο ορθά με τα στοιχεία ενώπιον της Υπηρεσίας Ασύλου και των αναθεωρημένων πληροφοριών που αφορούν την Λωρίδα της Γάζας μπορεί να υπαχθεί ο Αιτητής στο καθεστώς πρόσφυγα αντί στο καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας το οποίο του έχει χορηγηθεί.
O Αιτητής είναι ανιθαγενής Παλαιστινιακής καταγωγής με τόπο προηγούμενης συνήθους διαμονής την Λωρίδα της Γάζας. Επαναλαμβάνεται ότι από τα γεγονότα της υπόθεσης ούτε ο ίδιος, ούτε οι πρόγονοί του είχαν εκτοπιστεί εξαιτίας των αραβοϊσραηλινών συρράξεων του 1948 και 1967. Σύμφωνα με το περιεχόμενο της εισηγητικής έκθεσης, ο λειτουργός-εξεταστής της υπόθεσης έχει δεχθεί τον «βάσιμο και δικαιολογημένο φόβο δίωξης» που έχει ο Αιτητής σε περίπτωση επιστροφής του, ήτοι το υποκειμενικό και αντικειμενικό στοιχείο του φόβου αυτού, έχοντας εξετάσει και πληροφορίες από τον τόπο προηγούμενης συνήθους διαμονής του (ερυθρό 87-86 ΔΦ). Έχει γίνει, επίσης, αποδεκτό ότι σε περίπτωση επιστροφής του, ενδέχεται να υποστεί «πράξεις δίωξης», υπό την έννοια των αρκούντως σοβαρών παραβιάσεων του δικαιώματός του στη ζωή και την προσωπική του ασφάλεια στα πλαίσια της συνεχιζόμενης ένοπλης σύρραξης.
Με βάση επίσημες πηγές πληροφόρησης ο Αιτητής δεν μπορεί να απευθυνθεί σε οποιονδήποτε για προστασία σε περίπτωση δίωξης του για τους πέντε λόγους που παρέχεται το καθεστώς πρόσφυγα. Στους φορείς δίωξης/προστασίας συμπεριλαμβάνονται το κράτος, ομάδες ή οργανώσεις που ελέγχουν το κράτος ή σημαντικό μέρος του εδάφους του, αλλά και μη κρατικοί φορείς[5]. Στην υπό εξέταση περίπτωση προκύπτει ότι κανένας από τους φορείς που δραστηριοποιούνται στην Λωρίδα της Γάζας μπορεί να θεωρηθεί φορέας προστασίας ήτοι της Hamas (έχει χαρακτηριστεί από πολλά κράτη ως τρομοκρατική οργάνωση)[6], η Παλαιστινιακή Αρχή (δεν δρα στην περιοχή της Λωρίδας της Γάζας) ή του κράτους του Ισραήλ (που βρίσκεται σε ένοπλη σύγκρουση με την Hamas)[7]. Ως προς την λειτουργία της UNRWA βρίσκεται σε εξελιξη διαδικασία ενώπιον του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης από τις 28/04/25 σχετικά με τις «υποχρεώσεις του κράτους του Ισραήλ σε σχέση με την παρουσία και τις δραστηριότητες των Ηνωμένων Εθνών, άλλων διεθνών οργανισμών και τρίτων κρατών στο κατεχόμενο παλαιστινιακό έδαφος και σε σχέση με αυτό»[8]. Παραμένει, όμως, αναγκαίο στοιχείο και/ή προϋπόθεση για παραχώρηση καθεστώτος πρόσφυγα να έχει διωχθεί για λόγους φυλετικούς, θρησκευτικούς, ιθαγένειας ή ιδιότητας μέλους συγκεκριμένου κοινωνικού συνόλου ή πολιτικών αντιλήψεων, δεδομένο το οποίο απουσιάζει από τα γραφόμενα της αίτησης διεθνούς προστασίας, περιεχομένου της συνέντευξης και από τις θέσεις του Αιτητή κατά την ενώπιον του Δικαστηρίου διαδικασία. Κανένας από τους λόγους που επικαλείται ο Αιτητής μπορούν να συνδεθούν με τους πέντε λόγους όπως αυτοί ορίζονται στο Άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν.6(Ι)/2000).
Ως προς το εάν η περίπτωση του Αιτητή εμπίπτει στις προϋποθέσεις παροχής καθεστώτος συμπληρωματικής προστασίας, ορθώς κρίθηκε από τον λειτουργό-εξεταστή ότι ουδείς εκ των ισχυρισμών που πρόβαλε τεκμηριώνει την ύπαρξη ουσιωδών λόγων ώστε να πιστεύεται ότι ο ίδιος προσωπικά, σε περίπτωση επιστροφής στη χώρα καταγωγής του, θα υποβληθεί σε κίνδυνο θανατικής ποινής ή εκτέλεσης, ή σε βασανιστήρια ή απάνθρωπη ή εξευτελιστική μεταχείριση ή τιμωρία, βάσει του Άρθρου 19(2), εδάφια (α) και (β), του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023 (Ν. 6(Ι)/2000). Ειδικά δε, ως προς το σκέλος της διακινδύνευσης λόγω βίας ασκούμενης αδιακρίτως σε καταστάσεις ένοπλης σύρραξης, σημειώνεται ότι βάσει των διαθέσιμων πληροφοριών από εξωτερικές πηγές πληροφόρησης διαπιστώθηκε ότι υπάρχει εκτεταμένη ένοπλη σύγκρουση στην περιοχή συνήθους διαμονής του και/ή υφίσταται κατάσταση αδιάκριτης βίας. Επανερχόμενοι, σε σχέση με αυτό το σημείο, ήτοι την συνεχιζόμενη δυσχερή κατάσταση ασφαλείας που παρουσιάζεται στην Λωρίδα της Γάζας καταγράφεται ότι «Η Γάζα βρίσκεται σε μια κατάσταση συνεχούς εξασθένησης, κυρίως ως αποτέλεσμα των παρατεταμένων από στεριά, αέρα και θάλασσα αποκλεισμών, οι οποίοι συλλογικά στερούν στους κατοίκους την “πρόσβαση σε επαρκή στέγαση, εκπαίδευση, νερό και εγκαταστάσεις υγιεινής, τα οποία προστίθενται στα επαναλαμβανόμενα περιστατικά εχθροπραξιών. Ως απότοκο αυτών των αλληλεπικαλυπτόμενων ζητημάτων, η ανθρωπιστική κατάσταση στην περιοχή, αφού δυσχέρανε λόγω της πανδημίας του COVID-19, επιδεινώθηκε σημαντικά κατά το 2021». Tο 63% των κατοίκων χρήζει ανθρωπιστικής βοήθειας/στήριξης, υπάρχει το υψηλότερο ποσοστό ανεργίας στον κόσμο, με έναν στους δύο κατοίκους να είναι άνεργος, ενώ το 62% του πληθυσμού καταγράφεται ως ανασφαλές σε σχέση με την τροφή. Αναφορικά με τον τομέα της υγείας, καταγράφονται συνεχείς καταστροφές των μονάδων υγείας με αποτέλεσμα να αδυνατεί να ανταπεξέλθει. Υπάρχει ελλιπής χρηματοδότηση, ανεπαρκής διαθεσιμότητα οικοδομικών υλικών εξαιτίας των αποκλεισμών των εισαγωγών και η άνοδος του πληθυσμού στην Λωρίδα της Γάζας, δυσχεραίνουν διαρκώς την ήδη προβληματική κατάσταση της στέγασης του πληθυσμού στην περιοχή. Τόσο η ηλεκτροδότηση όσο και οι παροχές νερού και εγκαταστάσεων υγιεινής στην περιοχή παρουσιάζονται ως ανεπαρκείς, κυρίως λόγω κατεστραμμένων ή/και ανύπαρκτων υποδομών και έλλειψης καυσίμων απαραίτητων για την λειτουργία τους. Κατά συνέπεια εντοπίζεται χρόνια ηλεκτρική ανεπάρκεια στην περιοχή ενώ καταγράφεται το ποσοστό του 96% των κατοίκων να λαμβάνει νερό το οποίο δεν θεωρείται ασφαλές για ανθρώπινη κατανάλωση[9]. Οι Παλαιστίνιοι της Λωρίδας της Γάζας είναι σε μεγάλο βαθμό εξαρτημένοι από ανθρωπιστική βοήθεια[10].
Αναφορικά με την πιο πρόσφατη κατάσταση ασφαλείας στις 07/10/23 η Hamas σε τρομοκρατική επίθεση σκότωσε 1.200 ανθρώπους και απήχθησαν δια της βίας 250 πρόσωπα. Αυτό πυροδότησε ισραηλινή στρατιωτική επίθεση στη Γάζα με χιλιάδες νεκρούς και τραυματίες[11]. Σύμφωνα με έκθεση του Υπουργείου Υγείας της Λωρίδας της Γάζας περισσότεροι από 44.000 άνθρωποι σκοτώθηκαν και 104.000 τραυματίστηκαν[12]. Τα στοιχεία για τους θανάτους και τους τραυματισμούς δεν περιλαμβάνουν την ιδιότητα του αμάχου, αλλά το 70% από τους 8.200 θανάτους που είχε επαληθεύσει το γραφείο του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα (OHCHR) μέχρι τον 9ο/2024 ήταν γυναίκες και παιδιά[13]. Το Global Conflict Tracker του Center for Preventive Action (CPA), αναφορικά με την επικρατούσα κατάσταση στη Λωρίδα της Γάζας, καταγράφει ότι στις 15/01/25 οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Αίγυπτος και το Κατάρ ανακοίνωσαν ότι μεσολάβησαν για μια κατάπαυση του πυρός μεταξύ των αντιμαχόμενων πλευρών ακολούθησε απελευθέρωση ομήρων και από τις δύο πλευρές[14]. Αναμφισβήτητα η κατάσταση στη Λωρίδα της Γάζας είναι τραγική λόγω της συνεχιζόμενης ένοπλης σύρραξης[15] με καταστροφικές συνέπειες για τον πληθυσμό που διαβιεί στην περιοχή, ιδίως για τις ευάλωτες ομάδες, συμπεριλαμβανομένων των παιδιών, των γυναικών και των ηλικιωμένων[16].
Διερευνώντας δε τα ποιοτικά και ποσοτικά στοιχεία της ανωτέρω σύγκρουσης γενικότερα στην περιοχή της Λωρίδας της Γάζας, σύμφωνα με τα στοιχεία του Armed Conflict Location & Event Data Project (ACLED), για το διάστημα από 30/03/24 - 28/03/25, σημειώθηκαν 9,627 περιστατικά ασφαλείας, τα οποία είχαν ως αποτέλεσμα τον θάνατο 21.029 ανθρώπων. Μεταξύ αυτών, 570 περιστατικά συνίσταντο σε μάχες (5.040 θάνατοι), 157 ήταν περιστατικά βίας κατά αμάχων (183 θάνατοι) και 8.900 καταγράφηκαν ως περιστατικά εκρήξεων / απομακρυσμένης βίας (15.806 θάνατοι)[17]. Στη πόλη Khan Yunis, περιοχή συνήθους διαμονής του Αιτητή, κατά την περίοδο αναφοράς σημειώθηκαν 535 περιστατικά, τα οποία επέφεραν το θάνατο 1.408 ανθρώπων. Εξ αυτών, 28 περιστατικά συνίσταντο σε μάχες (236 θάνατοι), 15 ήταν περιστατικά βίας κατά αμάχων (11 θάνατοι) και 236 καταγράφηκαν ως περιστατικά εκρήξεων / απομακρυσμένης βίας (1.161 θάνατοι)[18]. O εκτιμώμενος πληθυσμός της πόλης Khan Yunis το 2025 ανέρχεται στους 173.183 περίπου κατοίκους[19].
Λαμβάνοντας υπόψη όλα όσα αναλύθηκαν ανωτέρω κρίνω ότι η κατάληξη της Υπηρεσίας Ασύλου είναι αιτιολογημένη, (Βλέπε Φράγκου ν. Δημοκρατίας (1998) 3 Α.Α.Δ.270) λήφθηκε μετά από δέουσα έρευνα και στα πλαίσια του Νόμου (Βλέπε Δημοκρατία ν. Κοινότητας Πυργών κ.ά. (1996) 3 Α.Α.Δ. 503, Επιτροπή Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας ν. Ζάμπογλου (1997) 3 Α.Α.Δ. 270, Α.Ε.Aρ.3017, Αντώνης Ράφτης ν. Δημοκρατίας, ημερ. 05/06/2002, (2002) 3 Α.Α.Δ. 345 ). Με βάση τα όσα αναφέρθηκαν κατά την ενώπιον μου διαδικασία σε συνάρτηση με τα στοιχεία του φακέλου του Αιτητή και εξωτερικών πηγών πληροφόρησης καταλήγω ότι η απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου είναι εύλογη και δεν μπορεί να του χορηγηθεί το καθεστώς του πρόσφυγα.
Ως εκ τούτου η παρούσα προσφυγή απορρίπτεται με €600 έξοδα εναντίον του Αιτητή και υπέρ των Καθ' ων η αίτηση. Η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται.
Μ. ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π
[1] «Η Σύμβασις αύτη δεν εφαρμόζεται επί προσώπων άτινα απολαύουν σήμερον προστασίας ή συνδρομής παρεχομένης ουχί υπό του Υπάτου Αρμοστού των Ηνωμένων Εθνών διά τους πρόσφυγας αλλά εκ μέρους ετέρου οργάνου ή Οργανισμού των Ηνωμένων Εθνών. Όταν η ως άνω προστασία ή συνδρομή παύση παρεχομένη δι’ οιανδήποτε αιτίαν χωρίς συγχρόνως να έχη οριστικώς ρυθμισθή η τύχη των προσώπων τούτων, συμφώνως προς τας υπό της Γενικής Συνελεύσεως των Ηνωμένων Εθνών ληφθείσας σχετικάς αποφάσεις, τα πρόσωπα ταύτα θα απολαύουν αυτομάτως των εκ της Συμβάσεως ταύτης απορρεόντων ευεργετημάτων.»
[2] της 13ης Δεκεμβρίου 2011, σχετικά με τις απαιτήσεις για την αναγνώριση των υπηκόων τρίτων χωρών ή των απάτριδων ως δικαιούχων διεθνούς προστασίας, για ένα ενιαίο καθεστώς για τους πρόσφυγες ή για τα άτομα που δικαιούνται επικουρική προστασία και για το περιεχόμενο της παρεχόμενης προστασίας (αναδιατύπωση)
[3] της 29ης Απριλίου 2004 για θέσπιση ελάχιστων απαιτήσεων για την αναγνώριση και το καθεστώς των υπηκόων τρίτων χωρών ή των απάτριδων ως προσφύγων ή ως προσώπων που χρήζουν διεθνούς προστασίας για άλλους λόγους
[4] Άρθρο 5.-(1) Αιτητής αποκλείεται από το καθεστώς του πρόσφυγα- (α) σε περίπτωση που τυγχάνει ήδη διεθνούς προστασίας ή συνδρομής από όργανα ή οργανισμούς ή γραφεία των Ηνωμένων Εθνών άλλα από την Υπάτη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες∙ εάν η εν λόγω προστασία ή συνδρομή έχει παύσει για οποιοδήποτε λόγο, χωρίς να έχει διευθετηθεί οριστικά η κατάσταση τέτοιου προσώπου σύμφωνα με τα οικεία ψηφίσματα της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών, τέτοιο πρόσωπο δικαιούται αυτοδικαίως τα ευεργετήματα του παρόντος Νόμου∙
[5] Άρθρα 3Α και 3Β του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023 (Ν. 6(Ι)/2000)
[6] Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής: https://www.state.gov/foreign-terrorist-organizations/, Ηνωμένο Βασίλειο: https://www.gov.uk/government/publications/proscribed-terror-groups-or-organisations--2/proscribed-terrorist-groups-or-organisations-accessible-version#list-of-proscribed-international-terrorist-groups Ευρωπαϊκή Ένωση: https://www.consilium.europa.eu/en/press/press-releases/2024/01/19/hamas-and-palestinian-islamic-jihad-council-establishes-dedicated-sanctions-framework-and-lists-six-individuals/ και https://www.consilium.europa.eu/en/policies/sanctions-against-terrorism/, Καναδά: https://www.publicsafety.gc.ca/cnt/ntnl-scrt/cntr-trrrsm/lstd-ntts/crrnt-lstd-ntts-en.aspx, Νέα Ζηλανδία: https://www.beehive.govt.nz/release/nz-designates-entirety-hamas-terrorist-entity
[7] UK Home Office: Country Policy and Information Note; Occupied Palestinan Territories: the humanitarian situation in Gaza [Version 3.0], July 2022, σελ.9, διαθεσιμο σε: https://www.ecoi.net/en/file/local/2076683/PSE_CPIN_Gaza_humanitarian_situation_v3.0.pdf,
[8] UNRWA, Situation Report #169 on the Humanitarian Crisis in the Gaza Strip and the West Bank, including East Jerusalem, May 1, 2025, https://www.unrwa.org/resources/reports/unrwa-situation-report-169-situation-gaza-strip-and-west-bank-including-east-jerusalem
[9] Ibid 7.
[10] UK Home Office: Country Policy and Information Note; Occupied Palestinan Territories: the humanitarian situation in Gaza [Version 3.0], July 2022, σελ. 20, https://www.ecoi.net/en/file/local/2076683/PSE_CPIN_Gaza_humanitarian_situation_v3.0.pdf OCHA, Occupied Palestinian Territory (oPt) Humanitarian Needs Overview 2023, 25 January 2023, https://reliefweb.int/report/occupied-palestinian-territory/occupied-palestinian-territory-opt-humanitarian-needs-overview-2023-january-2023, p.27 UNRWA, Where we work, Gaza Strip https://www.unrwa.org/where-we-work/gaza-strip
[11] ΒΒC, What is Hamas and why is it fighting with Israel in Gaza?, 21/01/2025, διαθέσιμο σε https://www.bbc.com/news/world-middle-east-67039975
[12] ΗRW, World Report 2025, Israel – Palestine, Events of 2024, διαθέσιμο σε https://www.hrw.org/world-report/2025/country-chapters/israel-and-palestine
[13] Ibid 11.
[14] Global Conflict Tracker, Israeli-Palestinian Conflict, 31 March 2025, διαθέσιμο σε https://www.cfr.org/global-conflict-tracker/conflict/israeli-palestinian-conflict
[15] UNRWA, Situation Report #169 on the Humanitarian Crisis in the Gaza Strip and the West Bank, including East Jerusalem, May 1, 2025, https://www.unrwa.org/resources/reports/unrwa-situation-report-169-situation-gaza-strip-and-west-bank-including-east-jerusalem
[16] Ibid 15, επίσης - OHCHR, OPT: Deteriorating human rights and humanitarian situation in the Occupied Palestinian Territory, 25 April 2025, https://reliefweb.int/report/occupied-palestinian-territory/un-human-rights-office-opt-deteriorating-human-rights-and-humanitarian-situation-occupied-palestinian-territory
[17] ACLED, Dashboard, timeframe 30/03/2024 - 28/03/2025, Palestine, Gaza Strip, available at: ACLED Dashboard (acleddata.com)
[18] ACLED, Dashboard, timeframe 30/03/2024 - 28/03/2025, Palestine, Gaza Strip, Location: Khan Yunis, available at: ACLED Dashboard (acleddata.com)
[19] https://worldpopulationreview.com/countries/palestine, (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 08/04/2025)
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο