
ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
Υπόθ. Αρ.: T1159/24
17 Ιουνίου, 2025
[Μ. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]
Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος
Μεταξύ:
N.N.
Αιτητής
-και-
Υπηρεσίας Ασύλου
Καθ' ων η Αίτηση
Ο Αιτητής εμφανίζεται προσωπικά
Καμία εμφάνιση για Καθ’ ων η Αίτηση
[Παρούσα η κα Ζωή Αγαπίου, για πιστή μετάφραση από Ελληνικά σε Αγγλικά και αντίστροφα]
ΑΠΟΦΑΣΗ
Μ. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π: Με την παρούσα προσφυγή o Αιτητής προσβάλλει την απόφαση των Καθ' ων η Αίτηση, ημερομηνίας 22/10/2024, με την οποία απορρίφθηκε η αίτησή του για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας, ως προδήλως αβάσιμη δυνάμει του άρθρου 12Βτρις, 12Δ και 12ΣΤ του Περί Προσφύγων Νόμου.
Τα ουσιώδη γεγονότα της παρούσας υπόθεσης εκτίθενται στο Υπόμνημα των Καθ’ ων η Αίτηση και υποστηρίζονται από τα στοιχεία του σχετικού Διοικητικού Φακέλου που έχει κατατεθεί από τους Καθ’ ων η Αίτηση. Όπως προκύπτει από αυτά, ο Αιτητής είναι υπήκοος Νιγηρίας και στις 14/10/2024 υπέβαλε αίτηση για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας αφού εισήλθε παράνομα στις ελεγχόμενες από τη Δημοκρατία περιοχές στις 08/10/2024.
Στις 21/10/2024 πραγματοποιήθηκε συνέντευξη του Αιτητή από αρμόδιο λειτουργό της Υπηρεσίας Ασύλου. Στη συνέχεια ο αρμόδιος λειτουργός ετοίμασε Έκθεση/Εισήγηση προς τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας Ασύλου σχετικά με την συνέντευξη του Αιτητή, με την εισήγηση όπως απορριφθεί το αίτημά του για διεθνή προστασία ως προδήλως αβάσιμο δυνάμει του άρθρου 12Βτρις, 12Δ, και του 12ΣΤ, με έκδοση απόφασης επιστροφής στη Νιγηρία σύμφωνα με το άρθρο 12Δ(3)(γ) καθώς η χώρα ιθαγένειας του Αιτητή συμπεριλαμβάνεται στον κατάλογο ασφαλών χωρών ιθαγένειας δυνάμει της Κ.Δ.Π. 191/2024 του Υπουργού Εσωτερικών και αφού έχουν ληφθεί δεόντως υπόψιν όλες οι προσωπικές περιστάσεις του Αιτητή. Ακολούθως, στις 22/10/2024, αρμοδίως εξουσιοδοτημένος από τον Υπουργό Εσωτερικών λειτουργός να εκτελεί καθήκοντα Προϊσταμένου της Υπηρεσίας Ασύλου, αφού υιοθέτησε την Έκθεση/Εισήγηση του αρμόδιου λειτουργού απέρριψε το αίτημα του Αιτητή.
Στις 15/11/2024 η Υπηρεσία Ασύλου εξέδωσε απορριπτική του αιτήματος του Αιτητή επιστολή, στην οποία συμπεριέλαβε την αιτιολόγηση της απόφασης της, και η οποία κοινοποιήθηκε αυθημερόν στον Αιτητή. Στις 26/11/2024, ο Αιτητής καταχώρησε εναντίον της ως άνω αναφερόμενης απορριπτικής απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου την υπό κρίση προσφυγή.
Ο Αιτητής εμφανίζεται προσωπικά στο Δικαστήριο και προσβάλλει την απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου με την οποία απορρίφθηκε το αίτημά του για διεθνή προστασία προβάλλοντας ισχυρισμούς επί της ουσίας.
Ως καταγράφει στο εισαγωγικό δικόγραφο της επίδικης υπόθεσης, δεν δύναται να επιστρέψει στη χώρα καταγωγής του λόγω της γενικής κατάστασης ασφαλείας που επικρατεί στα νοτιοανατολικά της χώρας, περιοχή καταγωγής του, όπου υπάρχουν πολλές απαγωγές, φόνοι, και άλλα παρόμοια περιστατικά.
Ενόψει της υποχρέωσης που έχει το παρόν Δικαστήριο να προβαίνει σε έλεγχο, εκτός της νομιμότητας, και της ορθότητας κάθε προσβαλλόμενης απόφασης, εξετάζοντας πλήρως και από τούδε και στο εξής τα γεγονότα και τα νομικά ζητήματα που τη διέπουν, και την ανάγκη χορήγησης διεθνούς προστασίας σύμφωνα με τις διατάξεις του περί Προσφύγων Νόμου (βλ. άρθρο 11(3) του περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμου του 2018 (73(I)/2018), θα προχωρήσω να εξετάσω την υπόθεση επί της ουσίας. Περί τούτου, κρίνω σκόπιμη την παράθεση των ισχυρισμών του Αιτητή, ως αυτοί προβλήθηκαν καθ' όλη τη διαδικασία εξέτασης του αιτήματός του και οι οποίοι συμπεριλαμβάνονται στο περιεχόμενο του Διοικητικού Φακέλου (στο εξής Δ.Φ.).
Ο Αιτητής στην αίτηση διεθνούς προστασίας που υπέβαλε ανέφερε ότι εγκατέλειψε τη χώρα του λόγω των υψηλών περιστατικών απαγωγών για λύτρα στην νοτιοανατολική περιοχή της χώρας που είναι ο τόπος καταγωγής του. Ως περαιτέρω κατέγραψε, αρκετοί πολίτες σκοτώθηκαν ή απήχθησαν από άγνωστους ένοπλους άντρες, λόγος ο οποίος τον οδήγησε να φύγει από τη χώρα για να αναζητήσει ασφάλεια και προστασία (ερυθρό 1 Δ.Φ.).
Κατά τη διάρκεια της προφορικής του συνέντευξης ενημερώθηκε αναφορικά με την υπαγωγή του αιτήματος του στην ταχύρρυθμη διαδικασία του άρθρου 12Δ του Περί Προσφύγων Νόμου και της Κ.Δ.Π. 191/2024 του Υπουργού Εσωτερικών, βάσει της οποίας καθορίστηκε η χώρα καταγωγής του Αιτητή (Νιγηρία) ως ασφαλής χώρα ιθαγένειας.
Στα πλαίσια της συνέντευξης του, δήλωσε ότι είναι υπήκοος Νιγηρίας, με τόπο καταγωγής και συνήθους διαμονής το χωριό Nkwoegwu της Πολιτείας Abia. Ως προς το μορφωτικό του επίπεδο δήλωσε ότι είναι απόφοιτος δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Όσον αφορά το οικογενειακό του πλαίσιο, δήλωσε ότι οι γονείς του και τα 5 αδέρφια του (3 αδερφές και 2 αδερφοί) εξακολουθούν να διαμένουν στη Νιγηρία και έχει επικοινωνία μαζί τους.
Ως προς τους λόγους που τον ώθησαν να εγκαταλείψει τη χώρα του, ο Αιτητής αναφέρθηκε σε απαγωγές και δολοφονίες που λαμβάνουν χώρα στη Νιγηρία, προβάλλοντας κατόπιν σχετικής ερώτησης ότι δεν θα είναι ασφαλής σε περίπτωση επιστροφής του.
Κατά τη διάρκεια διευκρινιστικών ερωτήσεων, ως προς τους δράστες των απαγωγών και των δολοφονιών αναφέρθηκε σε άγνωστη συμμορία, χωρίς, ωστόσο, να δώσει περαιτέρω πληροφορίες για την εν λόγω ομάδα, παρά μόνο ότι προέβαιναν στις συγκεκριμένες ενέργειες για χρήματα. Ερωτηθείς δε αν συνέβη κάτι στον ίδιο ή στα αδέρφια του, ο Αιτητής απάντησε αρνητικά.
Ο αρμόδιος λειτουργός στην Έκθεση/Εισήγηση που ετοίμασε διαμόρφωσε δύο (2) ουσιώδεις ισχυρισμούς, ως ακολούθως:
1. Ταυτότητα, χώρα καταγωγής και προσωπικά στοιχεία/ προφίλ του Αιτητή.
2. Γενική κατάσταση ασφαλείας στη χώρα καταγωγής του.
Προχωρώντας στην αξιολόγηση των δύο (2) ισχυρισμών του Αιτητή, ο αρμόδιος λειτουργός τους έκρινε ως αποδεκτούς. Κατά την αξιολόγηση κινδύνου, λαμβάνοντας υπόψιν τα αποδεκτά ουσιώδη πραγματικά περιστατικά, και με παραπομπές σε δηλώσεις του Αιτητή και διαδικτυακές πηγές κατέληξε ότι δεν υπάρχουν εύλογοι/βάσιμοι λόγοι να γίνει αποδεκτό ότι σε περίπτωση επιστροφής του Αιτητή στη χώρα καταγωγής του, και ειδικότερα στην Πολιτεία Abia, θα αντιμετωπίσει δίωξη ή κίνδυνο σοβαρής βλάβης. Αναφορικά δε με το δεύτερο ουσιώδες περιστατικό, διαπίστωσε ότι δεν μπορεί να συνδεθεί με μορφή πράξης δίωξης ως ορίζεται από το άρθρο 3Γ στον περί Προσφύγων Νόμο ούτε σε κίνδυνο σοβαρής βλάβης ως ορίζεται στο άρθρο 19(1) και (2). Σε σχέση με την επικρατούσα κατάσταση ασφαλείας στην Πολιτεία Abia, όπου αναμένεται να επιστρέψει ο Αιτητής, ο λειτουργός παρέπεμψε σε εξωτερικές πηγές πληροφόρησης και κατέγραψε ότι δεν παρατηρούνται συνθήκες ενόπλων συγκρούσεων κι επομένως δεν υπάρχουν εύλογοι λόγοι σε περίπτωση επιστροφής του να αντιμετωπίσει δίωξη ή πραγματικό κίνδυνο σοβαρής βλάβης.
Σε σχέση με το προσωπικό προφίλ και τις ιδιαίτερες περιστάσεις του Αιτητή, διαπιστώθηκε πως πρόκειται για αυτόνομο ενήλικα άντρα, χωρίς προβλήματα υγείας και χαρακτηριστικά ευαλωτότητας, με οικογενειακό υποστηρικτικό δίκτυο, και ικανοποιητικό μορφωτικό επίπεδο.
Ακολούθως, ο λειτουργός προέβη σε ανασκόπηση του νομοθετικού πλαισίου και υπαγωγής του αιτήματος του Αιτητή στην ταχύρρυθμη διαδικασία καθώς η Νιγηρία έχει οριστεί ασφαλής χώρα σύμφωνα με την Κ.Δ.Π. 191/2024 του Υπουργού Εσωτερικών. Στη συνέχεια, προχώρησε στην αξιολόγηση του νομοθετικού πλαισίου για το προσφυγικό καθεστώς, καθώς επίσης, και αυτό της συμπληρωματικής προστασίας, σε συνάρτηση με τους ισχυρισμούς του Αιτητή, προκειμένου να εξακριβωθεί εάν πληρούνται οι προϋποθέσεις για την υπαγωγή του Αιτητή σε οιοδήποτε καθεστώς διεθνούς προστασίας. Ως αναφέρεται στην Έκθεση/Εισήγηση, βάσει των ισχυρισμών του Αιτητή, του προσωπικού του προφίλ και της αξιολόγησης κινδύνου και με δεδομένο ότι ο Αιτητής προέρχεται από ασφαλή χώρα καταγωγής, κρίθηκε πως δεν τεκμηριώνεται βάσιμος φόβος δίωξης για ένα από τους λόγους που αναφέρονται στο εδάφιο (1) του άρθρου 3 του περί Προσφύγων Νόμου και ως εκ τούτου ο Αιτητής δεν πληροί τις προϋποθέσεις για υπαγωγή του στο καθεστώς του πρόσφυγα.
Επιπλέον, κρίθηκε ότι ο κίνδυνος που μπορεί να αντιμετωπίσει ευλόγως ο Αιτητής κατά την επιστροφή του στη Νιγηρία, δεν συνιστά πραγματικό κίνδυνο θανατικής ποινής ή εκτέλεσης σύμφωνα με το άρθρο 19(2)(α) του περί Προσφύγων Νόμου, ούτε μπορεί να θεωρηθεί ως πραγματικός κίνδυνος βασανιστηρίων ή απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης ή τιμωρίας δυνάμει του άρθρου 19(2)(β) του ιδίου νόμου. Αναφορικά δε με το άρθρο 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου, ο λειτουργός παρέπεμψε σε εξωτερικές πηγές πληροφόρησης αναφορικά με την κατάσταση που επικρατεί στην Πολιτεία Abia της Νιγηρίας, καταλήγοντας ότι δεν παρατηρούνται συνθήκες ένοπλων συγκρούσεων υπό την έννοια του άρθρου 19(2)(γ) και συνεπώς δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις για υπαγωγή του στο καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας.
Καταληκτικά, ο λειτουργός έκρινε ότι με βάση τους ισχυρισμούς, δεδομένα, και αποδεκτά ουσιώδη πραγματικά περιστατικά, διαπιστώθηκε ότι ο Αιτητής δεν ανέτρεψε το τεκμήριο του χαρακτηρισμού της χώρας καταγωγής του ως ασφαλούς στη συγκεκριμένη περίπτωση, και δεν στοιχειοθέτησε το δικαίωμα υπαγωγής του στο καθεστώς διεθνούς προστασίας.
Κατά συνέπεια, από τα ανωτέρω προκύπτει ότι έγινε δέουσα έρευνα πριν τη λήψη της επίδικης απόφασης, η αιτιολόγηση της οποίας συμπληρώνεται από τα στοιχεία του Διοικητικού Φακέλου ως ανωτέρω αναλύεται (βλ. άρθρο 29 του Ν. 158(Ι)/1999, Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου κ.α. ν. Δημοκρατίας (1990) 3 Α.Α.Δ. 1171 και Διογένους ν. Δημοκρατίας (1999) 4 Α.Α.Δ. 371 και Στέφανος Φράγκου ν. Κυπριακής Δημοκρατίας (1998) 3 Α.Α.Δ. 270). Είναι δε πάγια νομολογημένο ότι η έρευνα είναι επαρκής εφόσον εκτείνεται στη διερεύνηση κάθε γεγονότος που σχετίζεται με το θέμα που εξετάζεται (βλ. Motorways Ltd v. Δημοκρατίας Α.Ε. 2371/25.6.99). Εξουσιοδοτημένος δε από τον Υπουργό Εσωτερικών λειτουργός, μετά από μελέτη της Έκθεσης/Εισήγησης, ενέκρινε την εισήγηση του αρμόδιου λειτουργού και ορθά και νόμιμα απορρίφθηκε το αίτημα του Αιτητή. Η έρευνα που είχε προηγηθεί ήταν επαρκής και είχαν συλλεγεί και διερευνηθεί όλα τα ουσιώδη στοιχεία σε συνάρτηση πάντα με τους ισχυρισμούς που είχε προβάλει ο Αιτητής.
Πέραν των ανωτέρω, κατά τη διάρκεια της εκδίκασης της παρούσας υπόθεσης, ο Αιτητής δεν ανέφερε ενώπιον μου οποιονδήποτε λόγο που να καταδεικνύει ότι έχει γνήσιο αίτημα διεθνούς προστασίας ή ότι η επίδικη απόφαση λήφθηκε παράνομα και/ή λανθασμένα. Τονίζω δε ότι το βάρος απόδειξης του αιτήματός του βαραίνει αρχικά τον ίδιο τον Αιτητή (Άρθρο 18(5) του περί Προσφύγων Νόμου) και στην παρούσα δεν μπόρεσε να αποδείξει τους λόγους για τους οποίους η νομική ανάλυση και υπαγωγή των Καθ' ων η Αίτηση ήταν λανθασμένη, σύμφωνα με τα κριτήρια και προϋποθέσεις που θέτει ο περί Προσφύγων Νόμος.
Προκειμένου δε να διαπιστωθεί εάν συντρέχουν ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι, σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του, ο Αιτητής θα αντιμετωπίσει σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής του ακεραιότητας λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης, ως οι διατάξεις του άρθρου 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου, το Δικαστήριο ανέτρεξε σε επικαιροποιημένες πηγές πληροφόρησης για τη χώρα καταγωγής του Αιτητή, προς εξέταση της κατάστασης που επικρατεί σε αυτήν και συγκεκριμένα στην Πολιτεία Abia της Νιγηρίας, η οποία, όπως αναφέρθηκε ανωτέρω, θεωρείται η περιοχή της προηγούμενης συνήθους διαμονής του.
Ως προς τη γενικότερη κατάσταση ασφαλείας σύμφωνα με το διαδραστικό χάρτη του RULAC (Rule of Law in Armed Conflict) της Ακαδημίας της Γενεύης, η Νιγηρία εμπλέκεται σε δύο παράλληλες μη διεθνείς ένοπλες συγκρούσεις κατά των μη κρατικών ένοπλων ομάδων Boko Haram και Ισλαμικού Κράτους (Islamic State in West Africa Province/ISWAP). Επιπλέον, υπάρχει μια μη διεθνής ένοπλη σύγκρουση μεταξύ του Ισλαμικού Κράτους (ISWAP) και της Boko Haram. Από το 2014, η πολυεθνική ομάδα που δημιουργήθηκε (Multinational Joint Task Force) – η οποία περιλαμβάνει στρατεύματα από το Καμερούν, το Τσαντ, τον Νίγηρα, το Μπενίν και τη Νιγηρία – έχει παρέμβει προς υποστήριξη της νιγηριανής κυβέρνησης, αφήνοντας έτσι αμετάβλητο τον χαρακτηρισμό της κατάστασης ως μη διεθνούς.[1]
Ειδικότερα όσον αφορά την επικρατούσα κατάσταση ασφαλείας στην Πολιτεία Abia, σύμφωνα με τη βάση δεδομένων ACLED τη χρονική περίοδο 23/05/2024 – 23/05/2025 καταγράφηκαν στην πολιτεία Abia 99 περιστατικά ασφαλείας στα οποία χάθηκαν 97 ανθρώπινες ζωές. Τα 99 περιστατικά έχουν κατηγοριοποιηθεί ως ακολούθως: 5 ταραχές (riots) οι οποίες είχαν ως αποτέλεσμα 2 ανθρώπινες απώλειες, 24 διαμαρτυρίες (protests), 21 περιστατικά βίας κατά πολιτών (violence against civilians) τα οποία είχαν ως αποτέλεσμα 23 απώλειες σε ανθρώπινες ζωές, 42 μάχες (battles) οι οποίες είχαν ως αποτέλεσμα 72 ανθρώπινες απώλειες, και 7 εκρήξεις/απομακρυσμένη βία (explosions/remote violence) χωρίς απώλειες.[2] Σημειώνεται ότι ο πληθυσμός της πολιτείας Abia το 2022 εκτιμάται ότι ανερχόταν στα 4,143,000 κατοίκους.[3]
Κατά συνέπεια, στην Πολιτεία Abia, όπου ανήκει γεωγραφικά το χωριό Nkwoegwu, από το οποίο κατάγεται ο Αιτητής και το οποίο το Δικαστήριο θεωρεί ως την περιοχή της προηγούμενης συνήθους διαμονής του, βάσει της αξιολόγησης της αξιοπιστίας των ισχυρισμών του Αιτητή ως παρατέθηκε ανωτέρω, παρότι, καταγράφονται περιστατικά και απώλειες, εντούτοις, δεν φαίνεται να ανάγονται σε τόσο υψηλό επίπεδο, ώστε να θεωρούνται ότι πληρούν το όριο του άρθρου 15(γ) της Οδηγίας, ως αυτό ερμηνεύθηκε από το ΔΕΕ. Λαμβάνοντας υπόψιν και τις ιδιαίτερες περιστάσεις του Αιτητή, θεωρώ ότι δεν εγείρονται ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι αυτός θα διατρέξει κίνδυνο να υποστεί σοβαρές βλάβες σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του και συγκεκριμένα στην Πολιτεία Abia, όπου ανήκει γεωγραφικά το χωριό Nkwoegwu.
Πέραν των όσων ανέφερα πιο πάνω, λαμβάνω υπόψη μου ότι η χώρα καταγωγής του Αιτητή, η Νιγηρία, συμπεριλαμβάνεται στις χώρες που έχουν ορισθεί ως ασφαλείς χώρες ιθαγένειας σύμφωνα με το εν ισχύ Διάταγμα του Υπουργού Εσωτερικών (Κ.Δ.Π. 145/25).
Ως εκ τούτου, η προσφυγή αποτυγχάνει και απορρίπτεται. Επιδικάζονται €500 έξοδα εναντίον του Αιτητή και υπέρ των Καθ' ων η Αίτηση. Η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται.
Μ. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.
[1] RULAC (Rule of Law in Armed Conflict), Ακαδημία Γενεύης, Τελευταία Ενημέρωση: 02.03.2023 https://www.rulac.org/browse/conflicts/non-international-armed-conflict-in-nigeria [Ημερομηνία Πρόσβασης: 23/05/2025]
[2] ACLED - DISAGGREGATED DATA COLLECTION - ANALYSIS & CRISIS MAPPING PLATFORM, The Armed Conflict Location & Event Data Project, διαθέσιμο στον ακόλουθο διαδικτυακό σύνδεσμο https://acleddata.com/explorer/ (βλ. πλατφόρμα Explorer, με χρήση των ακόλουθων στοιχείων ανάλυσης: METRIC: Event Counts/Fatality Counts, EVENT CATEGORIES: Select Specific Event Types (Battles / Violence against civilians / Explosions/Remote violence / Riots / Protests) DATE RANGE: 23/05/2024 – 23/05/2025, REGION: Africa, COUNTRY: Nigeria, ADMIN UNIT: Abia) [Ημερομηνία Πρόσβασης: 23/05/2025]
[3] City Population, https://www.citypopulation.de/en/nigeria/admin/NGA001__abia/ [[Ημερομηνία Πρόσβασης: 23/05/2025]
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο