B. S. ν. Κυπριακή Δημοκρατία, μέσω Διευθυντού Υπηρεσίας Ασύλου, Υπόθ. Αρ.: 1399/24, 31/7/2025
print
Τίτλος:
B. S. ν. Κυπριακή Δημοκρατία, μέσω Διευθυντού Υπηρεσίας Ασύλου, Υπόθ. Αρ.: 1399/24, 31/7/2025

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

Υπόθ. Αρ.: 1399/24

31 Ιουλίου, 2025

[Μ. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]

Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος

Μεταξύ:

B. S.

Αιτητής

-και-

 

 Κυπριακή Δημοκρατία, μέσω Διευθυντού Υπηρεσίας Ασύλου

 

Καθ' ων η Αίτηση

 

Γ. Βασιλόπουλος (κος) για Χρ. Χριστοδουλίδης (κος) Δικηγόρος για τον Αιτητή

Ν. Νικολάου (κος) για Μ. Βασιλείου (κα), Δικηγόρος για τους Καθ’ ων η Αίτηση

ΑΠΟΦΑΣΗ

 

Μ. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π:   Με την παρούσα προσφυγή, ο Αιτητής προσβάλλει την απόφαση των Καθ' ων η Αίτηση, ημερομηνίας 29/3/2024, η οποία του κοινοποιήθηκε στις 11/4/2024 και με την οποία απορρίφθηκε το αίτημά του για διεθνή προστασία, ως άκυρη και στερούμενη οποιουδήποτε έννομου αποτελέσματος ως άκυρη και/ή παράνομη και/ή αντισυνταγματική και/ή στερημένη οιουδήποτε νομικού αποτελέσματος και ζητά οποιαδήποτε άλλη θεραπεία ήθελε κρίνει ορθή και δίκαιη υπό τις περιστάσεις το Δικαστήριο.

 

Τα ουσιώδη γεγονότα της παρούσας υπόθεσης έχουν ως ακολούθως:

 

Ο Αιτητής, υπήκοος Αφγανιστάν και αφού εισήλθε παράνομα στα ελεγχόμενα από την Κυπριακή Δημοκρατία εδάφη, υπέβαλε αίτηση για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας στις 12/10/2022. Στις 15/3/2024 πραγματοποιήθηκε προσωπική συνέντευξη με λειτουργό της Υπηρεσίας Ασύλου προς εξέταση του αιτήματός του και στις 20/3/2024 ο αρμόδιος λειτουργός ετοίμασε Έκθεση-Εισήγηση προς τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας Ασύλου, εισηγούμενος την απόρριψη της αίτησης. Στις 29/3/2024 αρμοδίως εξουσιοδοτημένο πρόσωπο να ασκεί καθήκοντα Προϊσταμένου της Υπηρεσίας Ασύλου, ενέκρινε την Έκθεση-Εισήγηση, απορρίπτοντας επί της ουσίας την αίτηση.

 

Στις 11/4/2024 η Υπηρεσία Ασύλου συνέταξε απορριπτική επιστολή την οποία παρέλαβε ο Αιτητής αυθημερόν.

 

Στις 19/4/2024 καταχωρίστηκε η υπό εξέταση προσφυγή.

 

Ο Αιτητής, δια της γραπτής αγόρευσης του συνηγόρου του, προωθεί ως λόγους ακύρωσης της προσβαλλόμενης 1) την αναρμοδιότητα του οργάνου που την εξέδωσε και 2) την έλλειψη δέουσας έρευνας και επαρκούς αιτιολογίας που οδήγησε σε πλάνη του οργάνου που την εξέδωσε.   Ο ισχυρισμός περί αναρμοδιότητας οργάνου αποσύρθηκε μερικώς κατά τις διευκρινήσεις της υπόθεσης στις 20/05/25.

 

Από τη μεριά του η συνήγορος των Καθ’ ων η Αίτηση με τη δική της γραπτή αγόρευση αντιτείνει ότι η προσβαλλόμενη είναι νόμιμη, ορθή και πλήρως αιτιολογημένη. Ισχυρίζεται ότι ο Αιτητής δεν κατάφερε να αποσείσει το βάρος απόδειξης και δεν κατάφερε να αποδείξει βάσιμο λόγο δίωξης για φυλετικούς, θρησκευτικούς λόγους, ιθαγένειας ή ιδιότητας μέλους συγκεκριμένου κοινωνικού συνόλου ή αντιλήψεων, όπως προβλέπεται από το άρθρο 3(1) του Νόμου. Επομένως, σωστά και εύλογα οι Καθ’ ων η Αίτηση, ασκώντας την εξουσία που τους παρέχεται από τον Νόμο και βάσει του ενώπιον τους υλικού κατέληξαν στην επίδικη απόφαση.

 

Προχωρώ στην εξέταση του πρώτου λόγου ακύρωσης του Αιτητή περί αναρμοδιότητας του οργάνου που εξέδωσε την προσβαλλόμενη και την παραβίαση της διαδικασίας εν γένει. Ο συγκεκριμένος λόγος ακύρωσης αφορά δύο σκέλη, αφενός μεν την ισχύ της από 9/6/2022 εξουσιοδότησης του Υπουργού Εσωτερικών κ. Νουρή, προς το πρόσωπο του κ. Καζαντζή, δεδομένης της μεταβολής στο πρόσωπο του Υπουργού Εσωτερικών και την ανάληψης καθηκόντων από τον κ. Ιωάννου και αφετέρου την ισχύ της ως άνω εξουσιοδότησης, απουσία προσώπου που να ασκεί χρέη Προϊσταμένου για την Υπηρεσία Ασύλου. Σημειώνεται, ότι στα πλαίσια του ως άνω λόγου ακύρωσης, ο συνήγορος του Αιτητή επικαλέστηκε την αναρμοδιότητα του οργάνου να αποφασίσει επί της σχετικής έκθεσης – εισήγησης λόγω του καθεστώτος του λειτουργού που την υπογράφει, ισχυρισμός που εντούτοις αποσύρθηκε κατά την επ’ ακροατηρίω διαδικασία.

 

Όσον αφορά το πρώτο σκέλος του λόγου ακύρωσης αποτελεί θέση του δικηγόρου του Αιτητή, ότι η από 9/6/2022 εξουσιοδότηση του τέως Υπουργού Εσωτερικών έπαυσε να ισχύει από την 1/3/2023, όταν και διορίστηκε ως νέος Υπουργός Εσωτερικών ο κ. Ιωάννου.

 

Από τη μεριά τους οι Καθ’ ων υποστηρίζουν τη νομιμότητα της προσβαλλόμενης, επικαλούμενοι των αρχών της συνέπειας και της συνέχειας που διέπει την διοίκηση και την απουσία πράξης ανάκλησης της εξουσιοδότησης.

 

Όπως προκύπτει από τα επισυναπτόμενα έγγραφα ο τέως Υπουργός Εσωτερικών κ. Νουρής, με την από 9/6/22, η οποία είναι κατατεθειμένη ως ερυθρό 54 του διοικητικού φακέλου, είχε εξουσιοδοτήσει τον κ. Καζαντζή όπως ασκεί μέρος των εξουσιών και καθηκόντων του Προϊσταμένου της Υπηρεσίας Ασύλου, που αφορούν μεταξύ άλλων την έκδοση αποφάσεων επί αιτημάτων διεθνούς προστασίας. Η ως άνω εξουσιοδότηση ήταν σε πλήρη ισχύ στις 29/3/2024, χρόνο έκδοσης της προσβαλλόμενης, καθώς ουδέποτε ανακλήθηκε. Υιοθετώ επίσης το σκεπτικό μου στην απόφασή μου ημερομηνίας 29/11/24 στην υπόθεση 2199/23, στην οποία έκρινα ότι δεν μπορεί να υπάρχει αυτόματη ανάκληση οποιασδήποτε απόφασης ή εξουσιοδότησης Υπουργού ή άλλου αξιωματούχου με την παύση του ή αντικατάστασή του από άλλο άτομο. Προς τούτο παρέπεμψα σε αποφάσεις του Διοικητικού Δικαστηρίου και του Ανωτάτου Δικαστηρίου καθώς και στο σύγγραμμα του καθηγητή Δαγτόγλου «Γενικό Διοικητικό Δίκαιο». Επί του σημείου αυτού υιοθετώ την απόφασή μου στην ολότητά της και απορρίπτω τον ισχυρισμό του συνηγόρου του Αιτητή.

 

Βάσει των ανωτέρω, απορρίπτεται και το δεύτερο σκέλος του λόγου ακύρωσης περί αναρμοδιότητας, λόγω λήξης της απόσπασης της κα Χρυσομηλά – Κουτσούμπα από την Υπηρεσία Ασύλου στις 8/12/2022, η οποία είχε αναλάβει να εκτελεί χρέη προϊσταμένου. Τούτο διότι, όπως έγινε δεκτό ανωτέρω, η εξουσιοδότηση του Υπουργού Εσωτερικών προς το πρόσωπο του κ. Καζαντζή, ημερομηνίας 9/6/2022, ήταν σε πλήρη ισχύ κατά το επίμαχο διάστημα, δίνοντας του την αρμοδιότητα να εκτελεί μέρος των εξουσιών και καθηκόντων του Προϊσταμένου της Υπηρεσίας Ασύλου, που αφορούν μεταξύ άλλων την έκδοση αποφάσεων επί αιτημάτων διεθνούς προστασίας.

 

Σημειώνεται ότι βασική προϋπόθεση για να είναι μια διοικητική πράξη έγκυρη είναι η νόμιμη υπόσταση του οργάνου που την εκδίδει (βλ. άρθρο 15 του Νόμου 158(Ι)/1999). Η αρμοδιότητα ενός διοικητικού οργάνου καθορίζεται από το Σύνταγμα ή από το νόμο ή από τη κανονιστική  ή διοικητική πράξη που εκδίδεται κατ' εξουσιοδότηση νόμου (βλ. άρθρο 17(2) του Νόμου 158(Ι)/99).  Η διοικητική αρμοδιότητα πρέπει να ασκείται από το όργανο στο οποίο έχει ανατεθεί από το νόμο (βλ. άρθρο 17(6) του Νόμου 158(Ι)/99) και μπορεί να μεταβιβαστεί ολικά ή μερικά η άσκηση εξουσίας από ένα όργανο όταν υπάρχει ρητή διάταξη του νόμου που να το επιτρέπει (βλ. άρθρο 17(4) του Νόμου 158(Ι)/99). Μόνο το όργανο στο οποίο μεταβιβάζονται οι αρμοδιότητες δύναται να ασκήσει τις αρμοδιότητες που του έχουν ανατεθεί ρητώς σύμφωνα με το πλαίσιο. (βλ. Μιχάλης Ευαγγέλου ν Δημοκρατία (2009) 4 ΑΑΔ 836). 

 

Την εξουσία για έκδοση αποφάσεων επί αιτημάτων διεθνούς προστασίας έχει ο Προϊστάμενος της Υπηρεσίας Ασύλου, σύμφωνα με τον περί Προσφύγων Νόμο.  Οι εξουσίες και τα καθήκοντά του μπορούν να ασκηθούν και από άλλο αρμόδιο λειτουργό της Υπηρεσίας Ασύλου που εξουσιοδοτείται από τον Υπουργό Εσωτερικών, αφού ως προβλέπεται από το άρθρο 2 του περί Προσφύγων Νόμου "Προϊστάμενος" σημαίνει αρμόδιο λειτουργό ο οποίος προΐσταται της Υπηρεσίας Ασύλου και περιλαμβάνει οποιοδήποτε άλλο αρμόδιο λειτουργό της εν λόγω Υπηρεσίας που εξουσιοδοτείται από τον Υπουργό, για να ασκεί όλες ή οποιεσδήποτε από τις εξουσίες ή να εκτελεί όλα ή οποιαδήποτε από τα καθήκοντα του Προϊσταμένου.

 

Επί του δεύτερου λόγου ακυρώσεως προχωρώ να εξετάσω επί της ουσίας την παρούσα υπόθεση, ενόψει και της υποχρέωσης που έχει το παρόν Δικαστήριο να προβαίνει σε έλεγχο, εκτός της νομιμότητας, και της ορθότητας κάθε προσβαλλόμενης απόφασης, εξετάζοντας πλήρως και από τούδε και στο εξής τα γεγονότα και τα νομικά ζητήματα που τη διέπουν, και την ανάγκη χορήγησης διεθνούς προστασίας σύμφωνα με τις διατάξεις του περί Προσφύγων Νόμου (βλ. άρθρο 11(3) του περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμου του 2018 (73(I)/2018).  Προς τούτο, κρίνω σκόπιμη την παράθεση αρχικά των ισχυρισμών του Αιτητή, ως αυτοί προβλήθηκαν καθ' όλη τη διαδικασία εξέτασης του αιτήματός του και οι οποίοι συμπεριλαμβάνονται στο περιεχόμενο του Διοικητικού Φακέλου (στο εξής «Δ.Φ.»).

 

Κατά την υποβολή της αίτησης για χορήγηση διεθνούς προστασίας, ο Αιτητής δήλωσε ότι εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του εξαιτίας απειλών κατά της ζωής του από τους Ταλιμπάν, λόγω της ιδιότητας του πατέρα του ως κυβερνητικού υπαλλήλου. Πρόσθεσε δε, ότι όταν εμφανίστηκαν οι Ταλιμπάν έφυγε για να σωθεί και πως δεν ήταν σε θέση να συνεχίσει τις σπουδές του. (ερ. 1 Δ.Φ.)

  

Κατά τη διάρκεια της προσωπική του συνέντευξης, δήλωσε Αφγανός υπήκοος με τόπο καταγωγής και συνήθους διαμονής την Kabul (ερ. 46 Δ.Φ.), εθνοτικής καταγωγής Pashtun, σουνίτης μουσουλμάνος, απόφοιτος πανεπιστημίου, που εργαζόταν ως γραμματέας του Ubaidullah Kalimzai, μέλους του κοινοβουλίου, για την περίοδο 2020 – 2021 μέχρι την ανάληψη της εξουσίας από τους Ταλιμπάν (ερ. 46 - 47 Δ.Φ.). Η πατρική του οικογένεια αποτελείται από τους γονείς του και 3 αδέρφια, όλοι τους διαμένοντες στην Kabul, πλην ενός αδερφού που βρίσκεται στη Γερμανία. (ερ. 48 Δ.Φ.). Επίσης, δήλωσε ότι η οικογένεια του πατέρα του διαβιεί στην επαρχία Lugar. (ερ. 47 Δ.Φ.). Τέλος, ως προς την κατάσταση της υγείας του, δήλωσε ότι δεν αντιμετωπίζει κάποιο πρόβλημα (ερ. 48 Δ.Φ.).

 

Ερωτηθείς σχετικά με το επάγγελμα των γονέων του, δήλωσε ότι η μητέρα του εργαζόταν στο Υπουργείο εσωτερικών μέχρι το 2006, όταν σταμάτησε λόγω των Ταλιμπάν, στη συνέχεια απασχολήθηκε σε διάφορους οργανισμούς και από το 2016 απασχολούνταν σε τμήμα ηλεκτρονικής ταυτοποίησης, όπου και πάλι λόγω της κατάληψης της εξουσίας από τους Ταλιμπάν σταμάτησε. Ο πατέρας του εργαζόταν στην εθνική υπηρεσία κατασκευών και εφοδιασμού τη περίοδο 2007 – 2009, δηλώνοντας πως έκτοτε δεν απασχολήθηκε με κάποια άλλη εργασία, λόγω της μεταχείρισης από τους Ταλιμπάν. Ερωτηθείς αν ο ίδιος αντιμετώπισε κάποιο πρόβλημα εξαιτίας της εργασίας των γονέων του, απάντησε αρνητικά  (ερ. 46 - 47 Δ.Φ.).

 

Ως προς τους λόγους για τους οποίους εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του αναφέρθηκε στην απροθυμία να ακολουθήσει τους κανόνες των Ταλιμπάν και την αντίθεσή του στην ιδεολογία τους (ερ. 44 Δ.Φ.).

 

Ερωτηθείς σχετικά με την επιρροή που είχε στην προσωπική του ζωή η κατάληψη της εξουσίας από τους Ταλιμπάν, δήλωσε ότι δεν μπορούσε να επιλέγει ελεύθερα την ένδυσή του και να διαμορφώνει την εξωτερική του εμφάνιση, όντας υποχρεωμένος να τηρεί τους κανόνες των Ταλιμπάν (ερ. 44 Δ.Φ.).

 

Ως προς την αντίθεση του στην ιδεολογία τους, δήλωσε ότι ο ίδιος πιστεύει στη δημοκρατία και ότι διαφέρουν στον τρόπο σκέψεις. Όταν του ζητήθηκε να αναφέρει συγκεκριμένα παραδείγματα, αναφέρθηκε εκ νέου στην ένδυση και στην κόμμωση, ενώ ερωτηθείς αν αντιμετώπισε κάποιο πρόβλημα λόγω της διαφορετικής ιδεολογίας απάντησε αρνητικά (ερ. 44 Δ.Φ.).

 

Ερωτηθείς αν θα μπορούσε να εξακολουθεί να εργάζεται ως γραμματέας μέλους του κοινοβουλίου αν ο τελευταίος δεν είχε εγκαταλείψει τη θέση του, απάντησε θετικά, ενώ σχετικά με τη δυνατότητα του να εργαστεί σε κάποιο άλλο επάγγελμα, δήλωσε ότι ήταν επιλογή του να μην το κάνει, καθώς δεν ήθελε να εργαστεί υπό την εξουσία των Ταλιμπάν (ερ. 43 - 44 Δ.Φ.).

 

Σχετικά  με το φόβο του σε περίπτωση επιστροφής του, δήλωσε την απροθυμία του να επιστρέψει ενόσω είναι στην εξουσία οι Ταλιμπάν, ενώ ερωτηθείς εκ νέου αν δέχτηκε ποτέ κάποια απειλή ή αν αντιμετώπισε κάποιο πρόβλημα με τις αρχές απάντησε αρνητικά (ερ. 43 Δ.Φ.).

 

Σχετικά με τη δυνατότητά του να εγκατασταθεί σε κάποια άλλη περιοχή του Αφγανιστάν, μεταξύ των οποίων και η Herat, υπήρξε αρνητικός, δηλώνοντας πως τον έλεγχο έχουν οι Ταλιμπάν και πως ο ίδιος δεν επιθυμεί να τελεί υπό την εξουσία τους (ερ. 42 – 43 Δ.Φ.).

 

Τέλος, ερωτηθείς αν οι αρχές τις χώρας καταγωγής του θα του επιτρέψουν να επιστρέψει απάντησε θετικά (ερ. 42 Δ.Φ.).

 

Προς επίρρωση των ισχυρισμών του ενώπιον της Υ. Α. προσκόμισε τα κάτωθι:

1)   Πρωτότυπο διαβατήριο με αριθμό P04207925/2.1.2022,

2)   Αντίγραφο επαγγελματικής ταυτότητας της μητέρας του, Amania Safi, ως εκπαιδεύτρια υγείας στον οργανισμό Aschiana και

3)   Αντίγραφο επαγγελματικής ταυτότητας του πατέρα του, Mohammad Ommar, ως φύλακας ασφαλείας στην εθνική υπηρεσία κατασκευών και εφοδιασμού.

 

Ο αρμόδιος λειτουργός στην Έκθεση-Εισήγηση την οποία ετοίμασε διαμόρφωσε δύο ουσιώδεις ισχυρισμούς, ο πρώτος σχετικά με τα προσωπικά στοιχεία του Αιτητή και ο δεύτερος σχετικά με την εγκατάλειψη της χώρας καταγωγής του λόγω της αντίθεσής του στην ιδεολογία των Ταλιμπάν.  

 

Ο πρώτος ισχυρισμός έγινε αποδεκτός στο σύνολό του ως αξιόπιστος, λαμβάνοντας υπόψη, αφενός τις δηλώσεις του Αιτητή, αφετέρου το προσκομισθέν διαβατήριο και σχετικές πληροφορίες για την χώρα καταγωγής του Αιτητή.

 

Παρομοίως, και ο δεύτερος ισχυρισμός έγινε αποδεκτός, κρίνοντας πως οι δηλώσεις του ήταν σαφείς και συνεκτικές και ενισχύονται από τις εξωτερικές πηγές πληροφόρησης.

 

Προχωρώντας στην αξιολόγηση του κινδύνου που ενδέχεται να αντιμετωπίσει ο Αιτητής σε περίπτωση επιστροφής στη χώρα καταγωγής του, ο αρμόδιος λειτουργός εξετάζοντας την κατάσταση ασφαλείας που επικρατεί στη Kabul και λαμβάνοντας υπόψη το προσωπικό προφίλ του Αιτητή και την απουσία προγενέστερης δίωξης προς το πρόσωπό του,  έκρινε κατ’ αρχάς, ότι δεν υπάρχουν εύλογοι λόγοι να πιστεύεται ότι σε περίπτωση επιστροφής του θα αντιμετωπίσει κίνδυνο δίωξης ή πραγματικό κίνδυνο σοβαρής βλάβης.

 

Εν συνεχεία, αξιολογώντας τον κίνδυνο που ενδέχεται να αντιμετωπίσει ο Αιτητής στη βάση του δεύτερου ισχυρισμού που έγινε αποδεκτός, σημείωσε κατ’ αρχάς ότι σε περίπτωση επιστροφής του, είναι ευλόγως πιθανό να κινδυνεύσει η ζωή του, λόγω διαφοροποίησης στην ενδυμασία και τη γενειάδα. Εντούτοις, παραθέτοντας πληροφορίες για τη χώρα καταγωγής, βάσει των οποίων οι ως άνω περιορισμοί αφορούν συγκεκριμένες κοινωνικές ομάδες, στις οποίες δεν ανήκει ο Αιτητής, έκρινε ότι δεν συντρέχει κίνδυνος για το πρόσωπό του,  σημειώνοντας παράλληλα ότι οι εν λόγω περιορισμοί δεν παραβιάζουν απαρέγκλιτα ανθρώπινα δικαιώματα.

 

Ακολούθως, ο λειτουργός προέβη σε αξιολόγηση του νομοθετικού πλαισίου για το προσφυγικό καθεστώς, καταλήγοντας ότι δεν προκύπτουν εκείνα τα υποκειμενικά και αντικειμενικά στοιχεία που θα μπορούσαν να στοιχειοθετήσουν βάσιμο φόβο δίωξης σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του, για ένα από τους λόγους που προνοεί το άρθρο 3(1) του περί Προσφύγων Νόμου και 1Α(2) της Συνθήκης της Γενεύης του 1951.

 

Επιπλέον, κρίθηκε ότι ο κίνδυνος που μπορεί να αντιμετωπίσει ευλόγως ο Αιτητής κατά την επιστροφή του στο Αφγανιστάν δεν συνιστά πραγματικό κίνδυνο θανατικής ποινής ή εκτέλεσης σύμφωνα με το άρθρο 19(2)(α) του περί Προσφύγων Νόμου, αντίστοιχο 15(α) της Οδηγίας, ούτε μπορεί να θεωρηθεί ως πραγματικός κίνδυνος βασανιστηρίων ή απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης ή τιμωρίας δυνάμει του άρθρου 19(2)(β) του ιδίου νόμου, αντίστοιχο 15(β) της Οδηγίας. Αναφορικά με το άρθρο 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου, το οποίο αντιστοιχεί στο άρθρο 15(γ) της Οδηγίας, ο λειτουργός, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ο Αιτητής σε περίπτωση που επιστρέψει στη Kabul, δεν θα αντιμετωπίσει κίνδυνο ή σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής της ακεραιότητας ως άμαχος λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας, καθώς παρά την ύπαρξη περιστατικών ασφαλείας, δεν είναι τόσα υψηλά, ενώ δεν συντρέχουν και επιβαρυντικές περιστάσεις στο πρόσωπο του Αιτητή. Ως εκ τούτου, ο λειτουργός κατέληξε ότι ο Αιτητής δεν δικαιούται ούτε το καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας.

 

Υπό το φως της ανωτέρω ανάλυσης, κρίνω ότι ορθά και εμπεριστατωμένα οι Καθ' ων η Αίτηση αξιολόγησαν το αίτημα του Αιτητή και κατέληξαν στη μη υπαγωγή του σε καθεστώς διεθνούς προστασίας. Τούτο διότι ο Αιτητής δεν επικαλέστηκε, ούτε προέκυψε από τα τεκμήρια που προσκόμισε κατά την ενώπιον μου διαδικασία, κάποιο περιστατικό που να μπορούσε να οδηγήσει σε διαφορετικό συμπέρασμα, αλλά αντιθέτως, όταν ερωτήθηκε επανειλημμένως για τυχόν προβλήματα είτε λόγω της επαγγελματικής ιδιότητας των γονέων του, είτε του ίδιου, είτε λόγω της ιδεολογικής του διαφοροποίησης από τους Ταλιμπάν, υπήρξε αρνητικός. Εξάλλου, σε σχέση με τους κανόνες ενδυμασίας και γενειάδας που επιβάλλονται από τους Ταλιμπάν, ο Αιτητής ουδέποτε αντιμετώπισε κάποιο πρόβλημα ή στοχοποίηθηκε από κάποιον, άλλα ούτε εύλογα αναμένεται ότι θα συμβεί σε περίπτωση που επιστρέψει στη χώρα του. Αυτό προκύπτει και από τις πληροφορίες που παρέθεσε ο αρμόδιος λειτουργός, βάσει των οποίων οι περιορισμοί αυτοί αφορούν συγκεκριμένες κοινωνικές ομάδες, στις οποίες δεν υπάγεται ο Αιτητής. Εξάλλου, ο Αιτητής, απουσιάζει από τη χώρα καταγωγής του για μικρό χρονικό διάστημα, ώστε να μη θεωρείται εύλογη τυχόν δυτικοποίησή του, κάτι που εξάλλου και ο ίδιος δεν κατάφερε να στηρίξει στην όλη διαδικασία εξέτασης του αιτήματός του, αρκούμενος σε γενικές αναφορές περί τρόπου ζωής.

 

Τονίζω ότι το βάρος απόδειξης του αιτήματος βαραίνει αρχικά τον ίδιο τον αιτητή (Άρθρο 18(5) του περί Προσφύγων Νόμου). Στην παρούσα υπόθεση ο Αιτητής δεν κατάφερε να στηρίξει με σαφήνεια και ευλογοφάνεια τον πυρήνα του αιτήματος του, παρά τις ευκαιρίες που του δόθηκαν κατά τη διάρκεια της συνέντευξης του και ενώπιον του Δικαστηρίου.  

 

Προκειμένου δε να διαπιστωθεί εάν συντρέχουν ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι, σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του, ο Αιτητής θα αντιμετωπίσει σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής της ακεραιότητας λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης, ως οι διατάξεις του άρθρου 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου, το Δικαστήριο ανέτρεξε σε επικαιροποιημένες πηγές πληροφόρησης για τη χώρα του Αιτητή, προς εξέταση της κατάστασης που επικρατεί σε αυτήν και συγκεκριμένα στην Kabul, η οποία, όπως αναφέρθηκε ανωτέρω, θεωρείται η περιοχή συνήθους διαμονής του.

 

Ως προς την τρέχουσα κατάσταση ασφαλείας στο Αφγανιστάν σημειώνεται ότι αν και τα επίπεδα ένοπλης βίας[1] και οι απώλειες αμάχων μειώθηκαν σημαντικά[2] μετά την ανάληψη της εξουσίας από τους Ταλιμπάν το 2021, σε σύγκριση με τα προηγούμενα χρόνια της σύγκρουσης, εντούτοις, ένοπλες ομάδες που αντιτίθενται στους Ταλιμπάν εμφανίστηκαν κατά τη διάρκεια της ανάληψης της εξουσίας και την άνοιξη του 2022.[3] Μεταξύ αυτών των ομάδων, το Εθνικό Μέτωπο Αντίστασης (NRF) και το Μέτωπο Ελευθερίας του Αφγανιστάν (AFF) αναφέρθηκαν ότι παρέμειναν ενεργά το 2023 και το 2024,[4] με τους τελευταίους μήνες του 2023 να καταγράφεται αύξηση των επιθέσεων της AFF κατά μαχητών Ταλιμπάν και τις περισσότερες επιθέσεις να καταγράφονται σε Kabul και στις βορειοανατολικές επαρχίες Laghman, Kapisa, Parwan and Takhar».[5]

 

Σύμφωνα δε, με την ιστοσελίδα Rule of Law in Armed Conflict (RULAC), πρωτοβουλίας της Ακαδημίας της Γενεύης για το Διεθνές Ανθρωπιστικό Δίκαιο και τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, το Αφγανιστάν βρίσκεται σε δύο  παράλληλες μη διεθνείς ένοπλες συρράξεις, μια κατά του Εθνικού Μετώπου Αντίστασης (πιστού στην προηγούμενη κυβέρνηση) και μια άλλη κατά του ISKP. [6]

 

Η Διεθνής Αμνηστίας, σε έκθεσή της του 2025 σημειώνει ότι οι πολίτες συνέχισαν να δέχονται επιθέσεις σε ολόκληρη τη χώρα παρά τη μείωση της βίας που σχετίζεται με συγκρούσεις μετά την κατάληψη της εξουσίας από τους Ταλιμπάν, με την πλειοψηφία αυτών των επιθέσεων να αποδίδεται στην ένοπλη ομάδα Ισλαμικό Κράτος ISKP.[7]

 

Από την άλλη μεριά, σύμφωνα με Αφγανό αναλυτή[8], οι de facto αρχές φαίνεται να έχουν καταστεί πιο αποτελεσματικές στην αποδόμηση των πυρήνων του ΙSKP.  Στις πόλεις Kabul και Herat, η ασφάλεια είχε «χαλαρώσει αρκετά σημαντικά» έως τον Σεπτέμβριο του 2024, σύμφωνα με τις παρατηρήσεις της ίδιας πηγής. Στο παρελθόν, οι de facto υπεύθυνοι ασφαλείας σταματούσαν όλα τα οχήματα στα σημεία ελέγχου και έκαναν ερωτήσεις. Τον Σεπτέμβριο του 2024, δεν φαίνονταν να ασχολούνται με εντατικό έλεγχο, και κάποιες φορές δεν βρίσκονταν καν στις θέσεις τους. Η GDI (Γενική Διεύθυνση Πληροφοριών) παραμένει ωστόσο πολύ δραστήρια, σύμφωνα με την ίδια πηγή, όμως η φυσική παρουσία των de facto υπευθύνων ασφαλείας στον δημόσιο χώρο έχει μειωθεί «αρκετά πολύ».[9]

 

Σύμφωνα με τη βάση δεδομένων ACLED, τη χρονική περίοδο 20/07/2024 – 18/07/2025, καταγράφηκαν στη Kabul, τόπο συνήθους διαμονής του Αιτητή, 173 περιστατικά ασφαλείας τα οποία είχαν ως αποτέλεσμα 257 απώλειες σε ανθρώπινες ζωές. Τα περιστατικά αυτά έχουν κατηγοριοποιηθεί ως ακολούθως: 71 περιστατικά βίας κατά πολιτών (90 απώλειες), 68 μάχες (133 απώλειες), 31 περιστατικά εκρήξεων/απομακρυσμένης βίας (26 απώλειες) και 3 περιστατικά  ταραχών (8 απώλειες).[10] Ο πληθυσμός της Kabul ανέρχεται σήμερα στους 5,204,700 σύμφωνα με επίσημη καταμέτρηση του έτους 2020.[11]

 

Από τα ανωτέρω, προκύπτει ότι παρά την επισφαλή κατάσταση που επικρατεί στη Kabul, ο κίνδυνος δεν είναι τόσο υψηλός ώστε κάποιος να κινδυνεύει με μόνη τη παρουσία του εκεί υπό την έννοια του άρθρου 15 (γ) της Οδηγίας 2011/95/ΕΕ. Ούτε εξάλλου, στο πρόσωπο του Αιτητή εντοπίζονται περιστάσεις που να αυξάνουν τον κίνδυνο για τον ίδιο. Αντιθέτως, πρόκειται για έναν νέο άντρα και υγιή, με πλούσιο υποστηρικτικό δίκτυο στη χώρα καταγωγής του.

 

Επομένως, στη βάση των όσων αναλύθηκαν ανωτέρω, κρίνω πως o Αιτητής  δεν κατάφερε να αποδείξει ότι πάσχει η ορθότητα και νομιμότητα της επίδικης απόφασης και ότι στο πρόσωπό του πληρούνται οι προϋποθέσεις για την υπαγωγή του στο καθεστώς του πρόσφυγα ή  για να του παραχωρηθεί καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας, σύμφωνα με τις πρόνοιες του περί Προσφύγων Νόμου (Ν. 6(Ι)/2000) και της Σύμβασης της Γενεύης του 1951.

 

Ως εκ τούτου, η προσφυγή αποτυγχάνει και απορρίπτεται. Επιδικάζονται €800 έξοδα εναντίον του Αιτητή και υπέρ των Καθ' ων η Αίτηση. Η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται.

 

Μ. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.

 



[1] UN Security Council, The situation in Afghanistan and its implications for international peace and security, 28 January 2022, para. 3, διαθέσιμο σε: The situation in Afghanistan and its implications for international peace and security - Report of the Secretary-General (A/76/667–S/2022/64) [EN/AR/RU/ZH] - Afghanistan | ReliefWeb (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 28/07/2025)

[2] UNAMA, Human Rights in Afghanistan 15 August 2021–15 June 2022, July 2022, p. 3, διαθέσιμο σε: unama_human_rights_in_afghanistan_report_-_june_2022_english.pdf (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 28/07/2025)

[3] EUAA, Afghanistan – Country Focus, December 2023, p. 17. Διαθέσιμο σε: https://coi.euaa.europa.eu/administration/easo/PLib/2023_12_EUAA_COI_Report_Afghanistan_Country_Focus.pdf  (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 28/07/2025)

[4] UN Security Council, The Situation in Afghanistan and its implications for international peace and security, 28 February 2024, para. 21, διαθέσιμο σε: https://unama.unmissions.org/sites/default/files/sg_report_on_afghanistan_march_2024.pdf (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 28/07/2025)

[5] EUAA - European Union Agency for Asylum (formerly: European Asylum Support Office, EASO): Afghanistan Country Focus, December 2023, σελ.31-34
https://www.ecoi.net/en/file/local/2101835/2023_12_EUAA_COI_Report_Afghanistan_Country_Focus.pdf (
ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 28/07/2025)

[6] RULAC, 'Non-International Armed Conflicts in Afghanistan, Τελευταία Ενημέρωση: 17/8/2023  διαθέσιμο σε: https://www.rulac.org/browse/conflicts/non-international-armed-conflicts-in-afghanistan#collapse1accord   (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 28/07/2025)

[7] Amnesty International: The State of the World's Human Rights; Afghanistan 2024, 29 April 2025

https://www.ecoi.net/en/document/2124593.html  (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 28/07/2025)

[8] Afghan analyst, online interview 1 October 2024. The interview was conducted by the EUAA in cooperation with the COI units at the Austrian Federal Office for Immigration and Asylum and the Swedish Migration Agency, as well as Landinfo – the Norwegian COI Centre.

[9] EUAA, Afghanistan Country Focus, November 2024, p. 58 διαθέσιμο σε: https://euaa.europa.eu/publications/coi-report-afghanistan-country-focus-1 (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 28/07/2025)

[10] ACLED - DISAGGREGATED DATA COLLECTION - ANALYSIS & CRISIS MAPPING PLATFORM, The Armed Conflict Location & Event Data Project, διαθέσιμο στον ακόλουθο διαδικτυακό σύνδεσμο https://acleddata.com/explorer/ (βλ. πλατφόρμα Explorer, με χρήση των ακόλουθων στοιχείων ανάλυσης: METRIC: Event Counts/Fatality Counts, EVENT CATEGORIES: Event Types (Battles / Violence against civilians / Explosions/Remote violence / Riots / Protests), DATE RANGE: 20/07/2024 – 18/07/2025, REGION: Asia-Pacific, COUNTRY: Afghanistan, ADMIN UNIT: Kabul, LOCATION: (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 28/07/2025)

[11] City Population, Afghanistan, available at: Afghanistan: https://www.citypopulation.de/en/afghanistan/cities/   (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 28/07/2025)

 


cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο