M.S.K. ν. Κυπριακή Δημοκρατία, μέσω Υπηρεσίας Ασύλου, Υπόθ. Αρ.: 2179/24, 21/7/2025
print
Τίτλος:
M.S.K. ν. Κυπριακή Δημοκρατία, μέσω Υπηρεσίας Ασύλου, Υπόθ. Αρ.: 2179/24, 21/7/2025

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

Υπόθ. Αρ.: 2179/24

 21 Ιουλίου, 2025

[Μ. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]

Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος

Μεταξύ:

M.S.K.

Αιτητής

-και-

 

 Κυπριακή Δημοκρατία, μέσω Υπηρεσίας Ασύλου

Καθ' ων η Αίτηση

 

Γ. Κωνσταντινίδου (κα) για Μάριο Παπαλοίζου (κος), Δικηγόροι για τον Αιτητή

Χ. Καστάνης (κος) για Μ. Βασιλείου (κα), Δικηγόροι για τους Καθ’ ων η Αίτηση

Αιτητής παρών

[Παρούσα η κα Ζωή Αγαπίου, για πιστή μετάφραση από Ελληνικά σε Αγγλικά και αντίστροφα.]

ΑΠΟΦΑΣΗ

 

Μ. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π:  Με την παρούσα προσφυγή ο Αιτητής προσβάλλει την απόφαση των Καθ' ων η Αίτηση, ημερομηνίας 23/05/2024, η οποία του γνωστοποιήθηκε στις 13/06/2024 με επιστολή ιδίας ημερομηνίας, και με την οποία απορρίφθηκε το αίτημά του για διεθνή προστασία ως άκυρη, παράνομη, και στερούμενη οποιουδήποτε έννομου αποτελέσματος, και αιτείται οποιαδήποτε άλλη απόφαση και/ή διαταγή το Δικαστήριο ήθελε κρίνει δίκαιη και/ή εύλογη υπό τις περιστάσεις.

  

Τα ουσιώδη γεγονότα της παρούσας υπόθεσης έχουν ως ακολούθως:

Ο Αιτητής είναι ενήλικας, υπήκοος της Σιέρρα Λεόνε, ο οποίος εισήλθε παράνομα στα ελεγχόμενα από την Κυπριακή Δημοκρατία εδάφη στις 06/12/2021.

 

Στις 27/01/2021 υπέβαλε αίτηση για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας και στις 23/05/2024 πραγματοποιήθηκε συνέντευξη με τον Αιτητή από αρμόδιο λειτουργό της Υπηρεσίας Ασύλου προς εξέταση του αιτήματός του. Στις 23/05/2024 ο αρμόδιος λειτουργός ετοίμασε Έκθεση-Εισήγηση προς τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας Ασύλου, εισηγούμενος την απόρριψη της αίτησης του Αιτητή. Την ίδια μέρα αρμοδίως εξουσιοδοτημένο άτομο να ασκεί καθήκοντα Προϊσταμένου της Υπηρεσίας Ασύλου, ενέκρινε την Έκθεση-Εισήγηση και απέρριψε το αίτημα του Αιτητή. Στις 13/06/2024 η Υπηρεσία Ασύλου συνέταξε απορριπτική επιστολή, η οποία κοινοποιήθηκε αυθημερόν στον Αιτητή.

 

Στις 18/06/2024 καταχωρίστηκε η υπό εξέταση προσφυγή.

 

Ο Αιτητής δια της γραπτής αγόρευσης του ευπαίδευτου συνηγόρου του, προωθεί ότι οι Καθ' ων η Αίτηση έλαβαν την προσβαλλόμενη απόφαση (α) πρώτον, κατά παράβαση της ορθής και/ή νόμιμης διαδικασίας, (β) δεύτερον, χωρίς να προηγηθεί η δέουσα έρευνα, και (γ) τρίτον, εσφαλμένα λόγω του ότι έπρεπε να χορηγηθεί στον Αιτητή καθεστώς διεθνούς προστασίας.   

 

Από την πλευρά της η συνήγορος των Καθ΄ ων η αίτηση αντιτείνει ότι η προσβαλλόμενη απόφαση είναι νόμιμη και ορθή, και οι ισχυρισμοί του Αιτητή είναι εσφαλμένοι, και πραγματικά και νομικά ανυπόστατοι. Είναι η θέση των Καθ’ ων η Αίτηση ότι ο Αιτητής δεν κατόρθωσε να αποσείσει το βάρος απόδειξης και δεν κατάφερε να αποδείξει βάσιμο φόβο δίωξης για φυλετικούς, θρησκευτικούς λόγους, ιθαγένειας ή ιδιότητας μέλους συγκεκριμένου κοινωνικού συνόλου ή αντιλήψεων όπως προβλέπεται από το άρθρο 3(1) του Νόμου.  Ακόμη, αντικρούει τους ισχυρισμούς του Αιτητή, υποβάλλοντας ότι η προσβαλλόμενη απόφαση έχει ληφθεί ορθώς, νομίμως, σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις του Συντάγματος και των Νόμων, κατόπιν δέουσας έρευνας και ορθής ενάσκησης των εξουσιών που παρέχει ο Νόμος στους Καθ' ων η Αίτηση, αφού λήφθηκαν υπόψιν όλα τα σχετικά γεγονότα και περιστατικά της υπόθεσης.

 

Με τον πρώτο λόγο ακυρώσεως, ο συνήγορος του Αιτητή ισχυρίζεται πως κατά τη λήψη της προσβαλλόμενης απόφασης οι Καθ' ων η αίτηση δεν ακολούθησαν την ορθή διαδικασία ως προνοείται στο άρθρο 12 της Οδηγίας για τις Διαδικασίες Ασύλου (2013/32/ΕΕ). Συγκεκριμένα, υποστηρίζει ότι δεν του παρασχέθηκε η δυνατότητα επικοινωνίας με την Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες (UNHCR) ή με οργανώσεις που παρείχαν νομική αρωγή και/ή δεν διεξήχθη ορθή διαδικασία συνέντευξης, δεν του δόθηκε το δικαίωμα να εκπροσωπηθεί από δικηγόρο κατά τη διάρκεια της συνέντευξης και οι Καθ' ων δεν άσκησαν τη διακριτική τους ευχέρεια όπως καλέσουν τον Αιτητή σε επανάληψη της συνέντευξης και/ή να του παράσχουν το ευεργέτημα της αμφιβολίας.

 

Η συνήγορος των Καθ' ων η Αίτηση αντιτείνει ότι ο Αιτητής δεν κατάφερε να αποσείσει το βάρος απόδειξης του και δεν κατάφερε να αποδείξει βάσιμο λόγο δίωξης για φυλετικούς, θρησκευτικούς λόγους, ιθαγένειας ή ιδιότητας μέλους συγκεκριμένου κοινωνικού συνόλου ή αντιλήψεων, όπως προβλέπεται από το άρθρο 3(1) του Νόμου. Ο Αιτητής δεν κατάφερε να αποδείξει ότι συντρέχουν στο πρόσωπο του τα υποκειμενικά και αντικειμενικά στοιχεία δικαιολογημένου φόβου δίωξης, και σωστά και εύλογα οι Καθ’ ων η Αίτηση ασκώντας την εξουσία που τους παρέχεται από το Νόμο και βάσει του ενώπιον τους υλικού κατέληξαν στην επίδικη απόφαση.

 

Με τον δεύτερο λόγο ακύρωσης, ο συνήγορος του Αιτητή υποστηρίζει ότι οι Καθ’ ων η Αίτηση κατέληξαν σε λανθασμένα συμπεράσματα  και απόρριψη του αιτήματος του Αιτητή λόγω της αποτυχίας του λειτουργού της Υπηρεσίας Ασύλου να προβεί σε περαιτέρω διευκρινιστικές ή εκτενέστερες επί της ουσίας των ισχυρισμών του Αιτητή ερωτήσεις. Ισχυρισμός ο οποίος είναι άμεσα συνδεδεμένος και με τον τρίτο λόγο ακύρωσης, όπου προβάλλεται η εσφαλμένη αξιολόγηση των Καθ’ ων η Αίτηση με αποτέλεσμα την εσφαλμένη κατάληξη και απόρριψη του αιτήματος του Αιτητή λόγω ελλιπούς έρευνας.

 

Από την πλευρά της η συνήγορος των Καθ' ων η Αίτηση αντικρούει τους ανωτέρω ισχυρισμούς, προβάλλοντας ότι ο λειτουργός της Υπηρεσίας Ασύλου εξέτασε και αξιολόγησε έκαστο ισχυρισμό του Αιτητή, και για τους λόγους που εκτενώς καταγράφηκαν στην Έκθεση-Εισήγηση εύλογα κατέληξε στο συμπέρασμα ότι στο πρόσωπο του Αιτητή δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις των άρθρων 3 και 19 του περί Προσφύγων Νόμου.

 

Κατά το στάδιο των διευκρινίσεων ενώπιον του παρόντος Δικαστηρίου, η συνήγορος του Αιτητή υιοθέτησε το περιεχόμενο της αίτησης και της γραπτής αγόρευσης και ο συνήγορος των Καθ' ων η Αίτηση δήλωσε ότι υιοθετεί τα όσα καταγράφηκαν στην ένσταση και στη γραπτή αγόρευση.

 

Κρίνω σκόπιμο όπως οι τρείς λόγοι ακυρώσεως που προβάλλει ο Αιτητής εξεταστούν μαζί, αφού συνδέονται ως προς τα πραγματικά γεγονότα και την αξιολόγηση των ισχυρισμών που αυτός πρόβαλε.  Επισημαίνω ότι το παρόν Δικαστήριο κέκτηται δικαιοδοσίας να εξετάσει την παρούσα υπόθεση και επί της ουσίας της, και όχι μόνο υπό την ακυρωτικής φύσεως δικαιοδοσία του, αφού η παρούσα υπόθεση πληροί τις προϋποθέσεις του ισχύοντος άρθρου 11(2), (3) και (4) του περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμου του 2018 (Ν. 73(Ι)/ 2018).

 

Δεδομένων των πιο πάνω, προχωρώ στην εξέταση της επίδικης απόφασης σε συνάρτηση με τα γεγονότα της παρούσας υπόθεσης, όπως προκύπτουν από τη διαδικασία ενώπιον του παρόντος Δικαστηρίου αλλά και από τον Διοικητικό Φάκελο (στο εξής «Δ.Φ.») της υπόθεσης.

 

Ο Αιτητής στην αίτηση διεθνούς προστασίας την οποία υπέβαλε, κατέγραψε ότι εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του λόγω της άρνησης του να διαδεχθεί τον πατέρα του – όταν απεβίωσε – ως επικεφαλής της κοινότητας (society) . Λόγω της άρνησης του, μέλη της κοινότητας τον παρενοχλούσαν (harassing) με αποτέλεσμα να μετακινείται σε διαφορετικά μέρη. Λόγω του ότι η συγκεκριμένη κοινότητα είναι παράνομη στη Σιέρρα Λεόνε δεν μπορούσε να πάει στην αστυνομία, αλλά ούτε ο ίδιος επιθυμούσε να είναι μέλος της καθώς προέβαιναν σε κακές πράξεις. Εξακολουθούν να επισκέπτονται την μητέρα και την αδερφή του και να ρωτούν για τον ίδιο. Εξήγησε σε κάποιο φίλο του την κατάσταση ο οποίος τον βοήθησε να φύγει από τη χώρα (ερυθρό 1 Δ.Φ.).

 

Κατά την προφορική του συνέντευξη ο Αιτητής, δήλωσε ότι είναι μουσουλμάνος και ανήκει στη φυλή Temne (ερυθρό 49/1Χ και 2Χ Δ.Φ.). Ως προς το οικογενειακό του πλαίσιο, ο Αιτητής δήλωσε ότι ο πατέρας του απεβίωσε το 2020 και η μητέρα του και η αδερφή του διαμένουν στην πόλη Freetown (ερυθρό 46/2Χ Δ.Φ.). Ως προς το μορφωτικό του επίπεδο, δήλωσε ότι είναι απόφοιτος δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης (ερυθρό 48/1Χ Δ.Φ.), ενώ ως προς την εργασιακή του πείρα δήλωσε ότι εργαζόταν σε πρατήριο καυσίμων στην Freetown για 3 χρόνια (ερυθρό 48/3Χ Δ.Φ.). Ως τόπος καταγωγής και συνήθους διαμονής του προσδιορίστηκε η πρωτεύουσα Freetown, ωστόσο διευκρίνισε ότι έμεινε και στο Port Loko για 4 χρόνια (ερυθρό 47/1Χ Δ.Φ.).

 

Στα πλαίσια της ελεύθερης αφήγησής του, ο Αιτητής επανέλαβε τα όσα κατέγραψε στην αίτησή του, ήτοι την αναζήτηση του από μέλη της κοινότητας στην οποία ήταν αρχηγός ο πατέρας του με σκοπό να τον αντικαταστήσει. Ως υποστήριξε διέφυγε στη Γουινέα για να προστατεύσει τον εαυτό του και όταν το πρόβλημα μειώθηκε επέστρεψε στην πόλη Freetown, και στη συνέχεια έφυγε από τη χώρα (ερυθρό 43/1Χ Δ.Φ.).  

 

Κατά το στάδιο της διερεύνησης του ανωτέρω αφηγήματος, ο Αιτητής αναφέρθηκε στο όνομα της κοινότητας, ήτοι Poro society (ερυθρό 42/1Χ Δ.Φ.), και ως υποστήριξε μυήθηκε σε αυτή (ερυθρό 42/2Χ Δ.Φ.) σε ηλικία 16 ετών (ερυθρό 41/1Χ Δ.Φ.). Κληθείς να δώσει περισσότερες πληροφορίες αναφορικά με την τελετή μύησης του, ο Αιτητής ανέφερε ότι τον πήρε ο πατέρας του σε ένα μεγάλο χώρο, προβάλλοντας αρχικά ότι δεν θυμάται τι συνέβη και στη συνέχεια ότι δεν μπορεί να μοιραστεί πληροφορίες καθώς είναι προσωπικά στοιχεία (ερυθρό 41/1Χ και 2Χ Δ.Φ.). Κληθείς στη συνέχεια να δώσει πληροφορίες αναφορικά με την κοινότητα Poro, ο Αιτητής δήλωσε ότι είναι πολύ κακοί και μαζεύονται σε ένα χώρο που μοιάζει με σπίτι φτιαγμένο με φύλλα (ερυθρό 41/2Χ Δ.Φ.). Σε ερωτήσεις αναφορικά με τις πιθανές συνέπειες άρνησης διαδοχής θέσης στην συγκεκριμένη κοινότητα, ο Αιτητής απάντησε ότι δεν γνωρίζει, ίσως να προβούν σε πνευματικές επιπτώσεις, ενώ όσον αφορά προσωπική του στοχοποίηση, ο Αιτητής υποστήριξε ότι τον χτύπησαν και τον φυλάκισαν στη φυλακή της κοινότητας (ερυθρό 40/3Χ και 4Χ Δ.Φ.).

 

Σε ερωτήσεις αναφορικά με τη φυλάκισή του, ο Αιτητής ανέφερε ότι ο χώρος ήταν μικρός και αηδιαστικός (ερυθρό 40/4Χ Δ.Φ.), δεν του έδιναν φαγητό για εβδομάδες, τον χτυπούσαν και προέβαιναν σε πνευματικές πράξεις (ερυθρό 39/1Χ Δ.Φ.). Ερωτηθείς για τους ξυλοδαρμούς που υπέστη, ο Αιτητής ανέφερε ότι τον χτυπούσε με ραβδιά (sticks) ο αρχηγός της κοινότητας και έχει τραύματα στο σώμα, τα πόδια και τα χείλη (ερυθρό 39/2Χ και 3Χ Δ.Φ.). Κληθείς να περιγράψει τα μέλη της κοινότητας δήλωσε ότι είναι άνθρωποι με παραδοσιακές ενδυμασίες (ερυθρό 38/1Χ Δ.Φ.). Σε ερωτήσεις αναφορικά με την κράτηση και απόδραση του, ο Αιτητής ανέφερε ότι παρέμεινε φυλακισμένος για μία εβδομάδα και μερικές μέρες (ερυθρό 38/2Χ Δ.Φ.), και η απόδραση του ήταν θέλημα Θεού (ερυθρό 38/3Χ Δ.Φ.), προσθέτοντας κατόπιν επαναλαμβανόμενων ερωτήσεων ως προς τον πρακτικό τρόπο απόδρασης του ότι άνοιξε τα φύλλα και έφυγε (ερυθρό 38/3Χ Δ.Φ.). Τέλος, σε ερωτήσεις αναφορικά με τις παρενοχλήσεις που δέχθηκε, διευκρίνισε κατόπιν σχετικής ερώτησης ότι με την λέξη παρενόχληση εννοεί ότι τον έψαχναν (ερυθρό 33/3Χ Δ.Φ.), προσθέτοντας ότι τον ενημέρωσε η μητέρα του περί τούτου (ερυθρό 33/1Χ Δ.Φ.), ενώ ο ίδιος δεν είχε οποιαδήποτε επικοινωνία μαζί τους μετά την απόδραση του (ερυθρό 34/1Χ Δ.Φ.).     

 

Ο αρμόδιος λειτουργός στην Έκθεση-Εισήγηση την οποία ετοίμασε διαμόρφωσε δύο ουσιώδεις ισχυρισμούς ως ακολούθως:

1.   Ταυτότητα, χώρα καταγωγής και προσωπικά στοιχεία/προφίλ του Αιτητή.

2.   Ισχυριζόμενος φόβος του Αιτητή λόγω άρνησης του να αντικαταστήσει τον αποβιώσαντα πατέρα του στη μυστική κοινότητα Poro ως αρχηγός.

 

Με παραπομπές στις δηλώσεις του Αιτητή και αναφορές σε διαδικτυακές πηγές, ο λειτουργός έκανε αποδεκτό τον πρώτο ουσιώδη ισχυρισμό.

 

Αναφορικά δε με τον δεύτερο ουσιώδη ισχυρισμό, ο λειτουργός δεν τον αποδέχθηκε. Οι ισχυρισμοί του Αιτητή κρίθηκαν ως αβάσιμοι και ασαφείς, καθώς δεν είχαν την απαιτούμενη επάρκεια λεπτομερειών, συνέπεια και χρονική συνοχή, ενώ ο Αιτητής υπέπεσε σε αντιφάσεις και χρονικές ασυνέπειες. Ειδικότερα, ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση να δώσει επαρκείς πληροφορίες αναφορικά με την κοινότητα Poro, καθώς απλά ανέφερε ότι είναι κακοί και δεν γνωρίζει κάτι άλλο (ερυθρό 38/1Χ Δ.Φ.). Ερωτηθείς δε να τους περιγράψει απάντησε γενικά ότι είναι ανθρώπινα όντα όπως ο ίδιος (38/1Χ Δ.Φ.). Ομοίως γενικές και αόριστες κρίθηκαν και οι δηλώσεις του αναφορικά με την τελετή μύησης του, καθώς ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση να δώσει επαρκείς πληροφορίες, και έδινε άσχετες με τα ερωτήματα πληροφορίες, προβάλλοντας με υπεκφυγές, κατόπιν επαναλαμβανόμενων ερωτήσεων, ότι δεν μπορεί να μοιραστεί πληροφορίες καθώς αποτελούν προσωπικά στοιχεία (ερυθρό 41 Δ.Φ.).

 

Επιπρόσθετα, έλλειψη ευλογοφάνειας και λογικής παρατηρήθηκε και στις δηλώσεις του αναφορικά με την απόδραση του από το σημείο που τον φυλάκισαν μέλη της κοινότητας. Ως υποστήριξε ο Αιτητής η απόδραση του ήταν θεϊκή παρέμβαση (ερυθρό 38/3Χ Δ.Φ.), ενώ ερωτώμενος κατ’ επανάληψη να αναφέρει πρακτικά τον τρόπο διαφυγής του, ανέφερε ότι έκοψε τα φύλλα τα οποία αποτελούσαν τον τοίχο της φυλακής και έφυγε (ερυθρό 38/3Χ Δ.Φ.). Καταληκτικά σημειώνεται ότι εντοπίστηκαν αρκετές αντιφάσεις στα λεγόμενα του. Ενδεικτικά, ο Αιτητής ανέφερε ότι ο πατέρας του ήταν αρχηγός της κοινότητας και μετά το θάνατο του έπρεπε να τον διαδεχθεί, λόγω της άρνησης του μέλη της κοινότητας προέβησαν στην κράτηση του, όπου ως ισχυρίστηκε ο Αιτητής ο αρχηγός της κοινότητας τον χτυπούσε. Κληθείς να εξηγήσει την συγκεκριμένη ασυνέπεια, ως προς το ποιος ήταν ο αρχηγός, ο Αιτητής απάντησε «ουδέν σχόλιο» (ερυθρό 39/3Χ Δ.Φ.). Επιπρόσθετα, αντίφαση εντοπίστηκε και στην περίοδο κράτησης του, καθώς αρχικά ανέφερε ότι δεν του δόθηκε φαγητό για αρκετές εβδομάδες (ερυθρό 39/1Χ Δ.Φ.) στη συνέχεια ανέφερε ότι κρατείτο για μια εβδομάδα και μερικές μέρες (ερυθρό 38/2Χ Δ.Φ.).    

 

Κατά την αξιολόγηση της εξωτερικής αξιοπιστίας του εν λόγω ισχυρισμού, ο αρμόδιος λειτουργός προέβη σε έρευνα αναφορικά με την κοινότητα Poro, η οποία αποτελεί μυστική κοινότητα για τους άντρες, παραθέτοντας πληροφορίες για την μύηση των αντρών, τα χαρακτηριστικά της κοινότητας, και τις δραστηριότητες της, με παραπομπές σε διαδικτυακές πηγές. Ως καταλήγει, ο αρμόδιος λειτουργός, παρόλο που εξωτερικές πηγές πληροφόρησης συνηγορούν εν μέρει με τις αναφορές του Αιτητή, εντούτοις λόγω των διαδοχικών και πολλαπλών αντιφάσεων, της έλλειψης ευλογοφάνειας και επάρκειας πληροφοριών, ο συγκεκριμένος ισχυρισμός δεν έγινε αποδεκτός.  

 

Προχωρώντας στην αξιολόγηση κινδύνου, ο λειτουργός έκρινε ότι, επί τη βάσει του αποδεδειγμένου ουσιώδους πραγματικού περιστατικού που προέκυψε από τις δηλώσεις του Αιτητή, καθώς επίσης και επί τη βάσει των διαθέσιμων πληροφοριών για την κατάσταση ασφαλείας στον τελευταίο τόπο διαμονής του, ήτοι την πρωτεύουσα Freetown της Σιέρα Λεόνε, διαπιστώνεται ότι δεν υπάρχουν εύλογοι λόγοι να γίνει αποδεκτό ότι σε περίπτωση επιστροφής του Αιτητή στη χώρα καταγωγής του θα αντιμετωπίσει δίωξη ή πραγματικό κίνδυνο σοβαρής βλάβης.

 

Ακολούθως, ο λειτουργός προέβη σε αξιολόγηση του νομοθετικού πλαισίου για το προσφυγικό καθεστώς, καθώς επίσης και αυτό της συμπληρωματικής προστασίας, σε συνάρτηση με τους ισχυρισμούς του Αιτητή, προκειμένου να εξακριβωθεί εάν πληρούνται οι προϋποθέσεις για την υπαγωγή του σε οιοδήποτε καθεστώς διεθνούς προστασίας. Ως αναφέρεται στην Έκθεση-Εισήγηση, βάσει των ισχυρισμών του Αιτητή, διαφαίνεται ότι στο πρόσωπο του δεν συντρέχουν εκείνα τα υποκειμενικά και αντικειμενικά στοιχεία που θα μπορούσαν να στοιχειοθετήσουν βάσιμο και δικαιολογημένο φόβο δίωξης σε περίπτωση επιστροφής του στη Σιέρα Λεόνε, για ένα από τους λόγους που αναφέρονται στο εδάφιο (1) του άρθρου 3 του περί Προσφύγων Νόμου και στο άρθρο 1Α2 της Σύμβασης της Γενεύης του 1951, και ως εκ τούτου ο Αιτητής δεν δικαιούται το καθεστώς του πρόσφυγα.

 

Επιπλέον, κρίθηκε ότι ο κίνδυνος που μπορεί να αντιμετωπίσει ευλόγως ο Αιτητής κατά την επιστροφή του στη Σιέρα Λεόνε δεν συνιστά πραγματικό κίνδυνο θανατικής ποινής ή εκτέλεσης σύμφωνα με το άρθρο 19(2)(α) του περί Προσφύγων Νόμου, ούτε μπορεί να θεωρηθεί ως πραγματικός κίνδυνος βασανιστηρίων ή απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης ή τιμωρίας ως το άρθρο 19(2)(β) του περί Προσφύγων Νόμου προνοεί. Αναφορικά με το άρθρο 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου, ο λειτουργός, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ο Αιτητής σε περίπτωση επιστροφής του στην πρωτεύουσα Freetown της Σιέρα Λεόνε, δεν θα αντιμετωπίσει κίνδυνο ή σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής του ακεραιότητας ως άμαχος λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας. Ως εκ τούτου, ο λειτουργός κατέληξε ότι ο Αιτητής δεν δικαιούται ούτε το καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας.

 

Αξιολογώντας το περιεχόμενο του διοικητικού φακέλου και την εισηγητική έκθεση του αρμόδιου λειτουργού, κρίνω ότι έγιναν στον Αιτητή επαρκείς ερωτήσεις για να διερευνηθεί ο πυρήνας του αιτήματός του για διεθνή προστασία, αλλά ορθά κρίθηκε ότι δεν ήταν σε θέση να παράσχει ικανοποιητικές και επαρκείς πληροφορίες σχετικά με τα ισχυριζόμενα περιστατικά και να υποστηρίξει με σαφήνεια και ευλογοφάνεια τον ισχυρισμό περί δίωξης από την κοινότητα Poro. Οι δηλώσεις του χαρακτηρίζονται από ασυνέπεια, έλλειψη συνοχής και επάρκειας πληροφοριών, ενώ σε αρκετές περιπτώσεις αποκρίνετο στον αρμόδιο λειτουργό με υπεκφυγές ή δήλωνε άγνοια σε θέματα που θα αναμένετο να είναι σε θέση να περιγράψει λόγω της κατ’ισχυρισμόν του βιωματικής εμπειρίας.

 

Στη βάση των ανωτέρω, απορρίπτω τη θέση του συνηγόρου του Αιτητή ότι θα μπορούσε να κληθεί σε συμπληρωματική συνέντευξη και/ή να τύχει του ευεργετήματος της αμφιβολίας, το οποίο «δίνεται μόνον όταν έχουν προσκομισθεί και εξετασθεί όλα τα διαθέσιμα αποδεικτικά στοιχεία» και «ο αρμόδιος λειτουργός ή/και ο Προϊστάμενος ικανοποιούνται ότι ο αιτητής είναι γενικά αξιόπιστος» (βλ. άρθρο 13(4) του περί Προσφύγων Νόμου και §204 του Εγχειρίδιου για τις διαδικασίες και τα κριτήρια καθορισμού του καθεστώτος των προσφύγων σύμφωνα με τη Σύμβαση του 1951 και το Πρωτόκολλο του 1967 για το Καθεστώς των Προσφύγων, της Ύπατης Αρμοστείας των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες).  Στην παρούσα υπόθεση, οι Καθ' ων η Αίτηση έθεσαν επαρκείς ερωτήσεις στον Αιτητή και είχαν ενώπιον τους όλα τα στοιχεία τα οποία ορθώς συνηγορούσαν στο ότι οι ισχυρισμοί του Αιτητή ήταν ασαφείς, ασυνεπείς, μη ευλογοφανείς και ως εκ τούτου αναξιόπιστοι.

 

Διαπιστώνω ότι η έρευνα ήταν επαρκής και είχαν συλλεγεί και διερευνηθεί όλα τα ουσιώδη στοιχεία σε συνάρτηση πάντα με τους ισχυρισμούς που είχε προβάλει ο Αιτητής, όπως αναλύεται ανωτέρω.  Είναι πάγια νομολογημένο ότι η μορφή της έρευνας είναι συνυφασμένη με τα περιστατικά της κάθε υπόθεσης, ενώ η τελική εκτίμηση των γεγονότων και η λήψη της σχετικής απόφασης αποτελεί καθήκον και υποχρέωση του αρμόδιου οργάνου.  Η έρευνα είναι επαρκής εφόσον εκτείνεται στη διερεύνηση κάθε γεγονότος που σχετίζεται με το θέμα που εξετάζεται (βλ. Motorways Ltd v. Δημοκρατίας Α.Ε. 2371/25.6.99).   Εν προκειμένω, δεν διακρίνω για ποιο λόγο θα υπείχαν υποχρέωση οι Καθ' ων η Αίτηση να διερευνήσουν περαιτέρω την αίτηση του Αιτητή.  Ως εκ τούτου, οι ισχυρισμοί του Αιτητή περί μη δέουσας έρευνας απορρίπτονται.

 

Προκειμένου δε να διαπιστωθεί εάν συντρέχουν ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι, σε περίπτωση επιστροφής στη χώρα καταγωγής του, ο Αιτητής θα αντιμετωπίσει σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής του ακεραιότητας λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης, ως οι διατάξεις του άρθρου 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου, το Δικαστήριο ανέτρεξε σε επικαιροποιημένες πηγές πληροφόρησης για τη χώρα του Αιτητή, προς εξέταση της κατάστασης που επικρατεί σε αυτήν και συγκεκριμένα στην πρωτεύουσα Freetown, η οποία, όπως αναφέρθηκε ανωτέρω, θεωρείται ο συνήθης τόπος διαμονής του Αιτητή.

 

Συγκεκριμένα, αναφορικά με την κατάσταση ασφαλείας στη Σιέρα Λεόνε, και ειδικότερα στην πρωτεύουσα Freetown, οι πληροφορίες από τις εξωτερικές πηγές πληροφόρησης αναφέρουν τα κάτωθι:

 

Σύμφωνα με το διαδραστικό χάρτη της διαδικτυακής πύλης  Rule of Law in Armed Conflict (RULAC), πρωτοβουλία της Ακαδημίας της Γενεύης για το Διεθνές Ανθρωπιστικό Δίκαιο και τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, η Σιέρα Λεόνε δεν βρίσκεται υπό ένοπλη σύρραξη.[1]

 

Προχωρώντας να εξετάσω την επικρατούσα κατάσταση ασφαλείας στην Freetown, τόπο συνήθους διαμονής του Αιτητή, σύμφωνα με τη βάση δεδομένων ACLED, κατά την χρονική περίοδο 30/05/2024 – 30/05/2025 καταγράφηκαν στη χώρα 17  περιστατικά ασφαλείας τα οποία είχαν ως αποτέλεσμα 7 ανθρώπινες απώλειες.[2] Επίσης, στην δυτική περιφέρεια/γεωγραφική ζώνη στην οποία υπάγεται η πόλη Freetown, η οποία προσδιορίστηκε ως περιοχή συνήθους διαμονής του Αιτητή, καταγράφηκαν σύμφωνα με τη βάση δεδομένων ACLED κατά το ανωτέρω χρονικό διάστημα 10  περιστατικά ασφαλείας, τα οποία είχαν ως αποτέλεσμα 3 απώλειες σε ανθρώπινες ζωές. Τα 10 περιστατικά κατηγοριοποιήθηκαν ως ακολούθως: 5 διαμαρτυρίες (protests), 3 ταραχές (riots) οι οποίες είχαν ως αποτέλεσμα 1 ανθρώπινη απώλεια, και 2 περιστατικά βίας κατά πολιτών (violence against civilians) τα οποία είχαν ως αποτέλεσμα 2 απώλειες σε ανθρώπινες ζωές.[3] Σημειώνεται ότι ο πληθυσμός της πόλης Freetown ανέρχεται σύμφωνα με εκτιμήσεις για το 2025, στα 1.387.000 κατοίκους.[4]

 

Τα παραπάνω υποδηλώνουν, στο σύνολό τους, ότι στην πόλη Freetown δεν επικρατούν συνθήκες ένοπλης εσωτερικής σύγκρουσης και κατ' επέκταση συνθήκες βίας ασκούμενης αδιακρίτως κατά αμάχων, υπό την έννοια της παραπάνω διάταξης. Εν προκειμένω, η αξιολόγηση της συχνότητας, έντασης, έκτασης και διάρκειας πιθανών περιστατικών βίας ή τρομοκρατικών ενεργειών, καθώς και οι διαπιστούμενες απώλειες αμάχων λόγω των πράξεων αυτών στην πόλη Freetown, δεν οδηγούν το Δικαστήριο στο συμπέρασμα ότι επικρατεί εκεί κατάσταση γενικευμένης και αδιακρίτως ασκούμενης βίας.

 

Έχοντας ενώπιον μου το σύνολο των στοιχείων της διοικητικής διαδικασίας και υπό το φως όλων των δεδομένων, κρίνω ότι ο Αιτητής δεν κατάφερε να αποδείξει ότι πάσχει η ορθότητα και νομιμότητα της απόφασης των Καθ' ων η Αίτηση.  Επίσης δεν κατάφερε να αποδείξει ότι πληροί τις προϋποθέσεις του περί Προσφύγων Νόμου (Ν. 6(Ι)/2000) και της Σύμβασης της Γενεύης του 1951 για να αναγνωριστεί ως δικαιούχος διεθνούς προστασίας.  Δεν προβλήθηκαν και/ή δεν αποδείχθηκαν ισχυρισμοί, σε κανένα στάδιο της διοικητικής διαδικασίας, αλλά ούτε και της παρούσας διαδικασίας, οι οποίοι θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε υπαγωγή του Αιτητή στις διατάξεις των άρθρων 3 ή 19 του περί Προσφύγων Νόμου.

  

Με βάση το σύνολο των στοιχείων που τέθηκε ενώπιον μου, όπως τα έχω αναλύσει και πιο πάνω, η προσφυγή αποτυγχάνει και απορρίπτεται.  Επιδικάζονται €800 έξοδα εναντίον του Αιτητή  και υπέρ των Καθ' ων η αίτηση.  Η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται.

 

Μ. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.

 

 



[1] RULAC, Geneva Academy, https://www.rulac.org/browse/map [Ημερομηνία Πρόσβασης: 30/05/2025]

[2]ACLED - DISAGGREGATED DATA COLLECTION - ANALYSIS & CRISIS MAPPING PLATFORM, The Armed Conflict Location & Event Data Project, διαθέσιμο στον ακόλουθο διαδικτυακό σύνδεσμο https://acleddata.com/explorer/  (βλ. πλατφόρμα Explorer, με χρήση των ακόλουθων στοιχείων ανάλυσης: METRIC: Event Counts/Fatality Counts, EVENT CATEGORIES: Event Types (Battles / Violence against civilians / Explosions/Remote violence / Riots / Protests) DATE RANGE: 30/05/2024 – 30/05/2025, REGION: Africa, COUNTRY: Sierra Leone) [Ημερομηνία Πρόσβασης: 30/05/2025]

[3]ACLED - DISAGGREGATED DATA COLLECTION - ANALYSIS & CRISIS MAPPING PLATFORM, The Armed Conflict Location & Event Data Project, διαθέσιμο στον ακόλουθο διαδικτυακό σύνδεσμο https://acleddata.com/explorer/  (βλ. πλατφόρμα Explorer, με χρήση των ακόλουθων στοιχείων ανάλυσης: METRIC: Event Counts/Fatality Counts, EVENT CATEGORIES: Event Types (Battles / Violence against civilians / Explosions/Remote violence / Riots / Protests) DATE RANGE: 30/05/2024 – 30/05/2025, REGION: Africa, COUNTRY: Sierra Leone, ADMIN: Western) [Ημερομηνία Πρόσβασης: 30/05/2025]

[4] Freetown, Sierra Leone Metro Area Population 1950-2023 | MacroTrends [Ημερομηνία Πρόσβασης: 30/05/2025]


cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο