ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
Υπόθ. Αρ.: 2534/2024
18 Ιουλίου, 2025
[Μ. ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]
Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος
Μεταξύ:
Ζ.Α.Ο. από τη Σομαλία
Αιτητής
-και-
Κυπριακής Δημοκρατίας μέσω της Υπηρεσίας Ασύλου
Καθ' ων η Αίτηση
Εμφανίσεις:
Γ. Αϊβαζίδης (κος), Δικηγόρος για τον Αιτητή.
Ρ. Προδρόμου (κα) για Ε. Χατζηγιάννη (κα), Δικηγόρος για Γενικό Εισαγγελέα, Δικηγόρος για τους Καθ΄ ων η αίτηση.
Ο Αιτητής Παρών.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Με την παρούσα προσφυγή ο Αιτητής προσβάλλει την απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου, επιστολής ημερομηνίας 05/07/24, με την οποία απορρίφθηκε το αίτημα του για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας, ως άκυρη, αντισυνταγματική, παράνομη και στερούμενη κάθε έννομου αποτελέσματος και/ή ζητείται οποιαδήποτε άλλη θεραπεία το Δικαστήριο κρίνει δίκαια υπό τις περιστάσεις.
ΓΕΓΟΝΟΤΑ
Ο Αιτητής υπέβαλε αίτηση διεθνούς προστασίας στις 25/10/21 και στις 20/05/24 πραγματοποιήθηκε η προσωπική του συνέντευξη. Στις 31/05/24 εκδόθηκε η σχετική έκθεση/εισήγηση του αρμόδιου λειτουργού, με την οποία εισηγείτο την απόρριψη του αιτήματος του και αυθημερόν ο εξουσιοδοτημένος από τον Υπουργό Εσωτερικών αρμόδιος λειτουργός της Υπηρεσίας Ασύλου αποφάσισε την απόρριψη της αίτησης του και την επιστροφή του Αιτητή στη Σομαλία. Η απόφαση αυτή αποτελεί και το αντικείμενο της παρούσας προσφυγής.
ΝΟΜΙΚΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ
Από πλευράς του Αιτητή εγείρονται με την προσφυγή διάφοροι λόγοι ακύρωσης της προσβαλλόμενης πράξης. Ειδικότερα, o Αιτητής, δια του συνηγόρου του, προβάλλει μέσω της Γραπτής του Αγόρευσης ότι: η προσβαλλόμενη απόφαση λήφθηκε κατά παράβαση του περί Προσφύγων Νόμου (6(Ι)/2000), κατά παράβαση των Γενικών Αρχών του Διοικητικού Δικαίου Νόμο (158(Ι)/1999), η προσβαλλόμενη απόφαση εξεδόθη καθ' υπέρβαση εξουσίας και με κακή άσκηση της διακριτικής ευχέρειας της αρμόδιας αρχής, η προσβαλλόμενη απόφαση στερείται δέουσας έρευνας σε όλα τα στάδια της διοικητικής ενέργειας, είναι αποτέλεσμα νομικής πλάνης, η προσβαλλόμενη παραβιάζει τα Άρθρα 13, 14 και 17 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ) και τις αρχές της χρηστής διοίκησης και δικαιολογημένης εμπιστοσύνης του πολίτη προς την διοίκηση.
Οι Καθ' ων η Αίτηση, αντικρούουν τους ισχυρισμούς που προβάλλονται και αντιτείνουν ότι η προσβαλλόμενη με την παρούσα προσφυγή απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου είχε ληφθεί ορθά και νόμιμα, σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις του Συντάγματος και των Νόμων, μετά από δέουσα έρευνα και ορθή ενάσκηση των εκ του Νόμου εξουσιών τους, αφού λήφθηκαν υπόψη όλα τα σχετικά γεγονότα και περιστατικά της υπόθεσης, καθώς και ότι η επίδικη απόφαση είναι επαρκώς και δεόντως αιτιολογημένη. Ο Αιτητής δεν κατάφερε να αποσείσει το βάρος απόδειξης των ισχυρισμών επί των οποίων θεμελιώνεται το αίτημά του για διεθνή προστασία αλλά ούτε και να αποδείξει βάσιμο φόβο δίωξης για να του παραχωρηθεί το καθεστώς του πρόσφυγα ή της συμπληρωματικής προστασίας.
ΚΑΤΑΛΗΞΗ
Θα πρέπει να υποδειχθεί ότι η Γραπτή Αγόρευση του συνηγόρου του Αιτητή περιορίζεται και αναλώνεται σε επανάληψη αρχών του διοικητικού δικαίου και/ή του Συντάγματος και/ή Νόμων και/ή κανόνων δικαίου χωρίς να γίνεται έστω επουσιώδης ή γενική αναφορά και/ή υπαγωγή των πραγματικών περιστάσεων και νομικών δεδομένων της υπόθεσης με αποτέλεσμα να καθίστανται ανεπαρκούς αιτιολόγησης. Με βάση τον Κανονισμό 7 του Διαδικαστικού Κανονισμού του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου του 1962, που εφαρμόζονται κατ’ αναλογία και από το παρόν Δικαστήριο (Βλέπε Κανονισμός 2 των περί της Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Διαδικαστικών Κανονισμών του 2019 έως 2022 (3/2019), επιβάλλεται η υποχρέωση στον αιτητή όχι μόνο να εγείρει με το δικόγραφο του όλα τα σημεία τα οποία υποστηρίζουν την προσφυγή του αλλά ταυτόχρονα να τα αιτιολογεί πλήρως. Η αιτιολόγηση νομικών σημείων είναι απαραίτητη για την εξέταση λόγων ακύρωσης από το Δικαστήριο, οποιαδήποτε αοριστία ή ασάφεια, αναπόφευκτα επηρεάζει τη νομική τους βάση με αποτέλεσμα να κινδυνεύουν να κριθούν αναιτιολόγητοι και ανεπίδεκτοι δικαστικής εκτίμησης. Επομένως, δεν μπορούν να γίνουν αποδεκτοί ισχυρισμοί που δεν εξειδικεύονται ή δεν αιτιολογούνται διότι με αυτό τον τρόπο το Δικαστήριο, παρόλο που ασκεί και έλεγχο ουσίας, θα οδηγείτο σε συζήτηση σχεδόν οιουδήποτε θέματος κατά παράβαση των δικονομικών διατάξεων και του ρόλου που διαδραματίζουν στον καθορισμό των επίδικων θεμάτων και της διεξαγωγής της διοικητικής δίκης (Βλέπε Δημοκρατία ν. Κουκκουρή(1993) 3 Α.Α.Δ. 598, Latomia Estate Ltd v. Δημοκρατίας (2001) 3 Α.Α.Δ. 672, Χριστόδουλος Μιχαήλ (Συνταγματάρχης) κ.α. ν. Κυπριακή Δημοκρατία, μέσω Υπουργού Άμυνας, ημερομηνίας 11/12/2017 -όπου γίνεται επανάληψη της πάγιας νομολογίας επί του ζητήματος και ειδικά την Ε.Δ.Δ.Δ.Π. Αρ. 61/2022, LOUISE GARCIA NYEMB v. ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΜΕΣΩ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ ΑΣΥΛΟΥ, ημερ.30/10/24 αναφορικά με τους δικονομικά παραδεκτούς λόγους ακύρωσης).
Ούτε τεκμηριώνεται από τους γενικούς ισχυρισμούς του δικηγόρου του Αιτητή που να δεικνύει πως η προσβαλλόμενη απόφαση πάσχει είτε νομικά είτε ως προς τα ουσιαστικά γεγονότα που παρουσιάστηκαν ενώπιον της διοικητικής αρχής κατά την έκδοση της προσβαλλόμενης πράξης που να οδηγούν σε ακύρωση της απόφασης και/ή ουδόλως έχουν υποδειχθεί συγκεκριμένα και/ή λεπτομερή στοιχεία που να ανατρέπουν τα όσα καταγράφονται λεπτομερώς στην έκθεση/εισήγηση του λειτουργού εξεταστή της υπόθεσης που αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της απόφασης απόρριψης ασύλου του Αιτητή. Όπως έχει λεχθεί/επαναβεβαιωθεί προηγούμενη νομολογία επί του ζητήματος σε πρόσφατη απόφαση στην Ε.Δ.Δ.93/2021, Δημοκρατία, μέσω Λειτουργού Μετανάστευσης, Υπουργείο Εσωτερικών v. MD NURUL AMIN, ημερομηνίας 30/06/2025 - «Κατά τη νομολογία, λόγος ακύρωσης περί ελλιπούς δέουσας έρευνας μπορεί να γίνει αποδεκτός από το Δικαστήριο, μόνο όταν ο προσφεύγων καταδείξει τι έπρεπε να διερευνηθεί και δεν ερευνήθηκε, διότι μόνο τότε αίρει το μαχητό τεκμήριο περί επάρκειας της διοικητικής έρευνας (Έφεση Κατά Απόφασης Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Αρ. 61/2022 Nyemb v. Δημοκρατίας, απόφαση Εφετείου ημερ. 30.10.2024).»
Ανεξαρτήτως των πιο πάνω, που θα έπρεπε να οδηγήσει σε απόρριψη της προσφυγής στο σύνολο της διότι ο Αιτητής δεν έχει αποσείσει το βάρος απόδειξης των νομικών του ισχυρισμών, ούτε με βάση την κατωτέρω ανάλυση η προσβαλλόμενη απόφαση πάσχει είτε νομικά είτε ως προς την ουσία του αιτήματος του.
Ο Αιτητής δήλωσε υπήκοος Σομαλίας, γεννηθείς στην Mogadishu στις 23/12/99, όπου διέμενε μέχρι που εγκατέλειψε την χώρα καταγωγής του, πλην της περιόδου 20/06/21 έως τον Σεπτέμβρη του ίδιου έτους, όπου διέμενε με τον πατέρα του στην Hirshabelle. Ανήκει στην φυλή/εθνοτική ομάδα Abgaal, και είναι Μουσουλμάνος στο θρήσκευμα. Δήλωσε άγαμος και άτεκνος. Εγκατέλειψε την χώρα καταγωγής του μαζί με τον αδελφό του στις 21/09/21 αεροπορικώς και το ταξίδι τους χρηματοδοτήθηκε από τον πατέρα τους. Ως προς την κατάσταση της υγείας του δήλωσε, ότι πάσχει από πέτρες στο συκώτι και λαμβάνει φαρμακευτική αγωγή, χωρίς ωστόσο να δηλώνει ότι αντιμετωπίζει επιπλοκές, υπέβαλε και ιατρικό έγγραφο που αναφέρει πως πάσχει και από ουρολιθίαση. Στην αίτηση του για διεθνή προστασία ο Αιτητής δήλωσε πως εγκατέλειψε την χώρα καταγωγής του για λόγους ασφαλείας και/ή πως είχε πρόβλημα με την Al Shabaab[1] επειδή ο πατέρας του εργαζόταν για την κυβέρνηση. Η μητέρα του είχε χωρίσει με τον πατέρα του και ο ίδιος διέμενε με τη μητέρα και τον πατριό του. Μετά το θάνατο του πατριού του, ο πατέρας του τους επισκέφτηκε στο σπίτι συνοδεία στρατιωτών της κυβέρνησης και από εκείνη την ημέρα η Al Shabaab τους στοχοποίησε. Μετά η Al Shabaab απειλούσε τον ίδιο και τον αδελφό του, με αποτέλεσμα ο πατέρας του να τους βοηθήσει να εγκαταλείψουν τη χώρα. Δήλωσε, κατά την συνέντευξη, απειλές από την Al Shabaab εξαιτίας της εργασίας του πατέρα του ως επιτρόπου οικονομικών της περιφέρειας Adale. Ανέφερε ότι στις 15/06/21 ενώ ήταν στο πανεπιστήμιο προσεγγίστηκε από έναν άγνωστο άνδρα που επέμεινε ότι ήξερε τα πάντα για τον ίδιο και την οικογένειά του. Ο Αιτητής επέστρεψε σπίτι του και επικοινώνησε με τον πατέρα του, ο οποίος του αποκάλυψε ότι ο άνδρας που τον είχε πλησιάσει ήταν μέλος της οργάνωσης Al-Shabaab. Ο πατέρας του, συνεπεία αυτού του περισταστικού τον μετέφερε στο σπίτι του στο Adale, περιοχή Hirshabelle. Ο λόγος μετακίνησης του, όπως δήλωσε, ήταν λόγω των απειλών της Al Shabaab στον πατέρα του. Κληθείς να αποκριθεί τι θα του συμβεί σε περίπτωση επιστροφής του δήλωσε ότι φοβάται την Al Shabaab. Από διευκρινιστικές ερωτήσεις σχετικά με την εργασία του πατέρα του, απάντησε πως ήταν επίτροπος για οικονομικές υποθέσεις στην περιοχή Adale. Δήλωσε ότι δεν μπορούσε να προσδιορίσει το διάστημα κατά το οποίο ο πατέρας του λάμβανε απειλές. Τέθηκαν, επίσης, στον Αιτητή διερευνητικές ερωτήσεις σχετικά με τις απειλές που δέχθηκε από την Al Shabaab, καθώς και για τις συνθήκες υπό τις οποίες μέλος της οργάνωσης τον προσέγγισε μέσα στην αίθουσα του πανεπιστημίου. Ανέφερε ότι δεν είχε συμβεί οτιδήποτε στον ίδιο κατά το διάστημα διαμονής του με τον πατέρα του στη Hirshabelle, από τον 06ο-9ο/2021, ούτε έλαβε κάποια άλλη απειλή από την οργανωση. Κληθείς να απαντήσει για ποιο λόγο ενώ, όπως επιβεβαίωσε, ο πατέρας του ήταν ο στόχος της ανωτέρω οργάνωσης, εντούτοις, ο πατέρας του και η οικογένεια του παρέμειναν στην Hirshabelle, αποκρίθηκε με ασάφεια. Διευκρίνισε ότι τα ετεροθαλή αδέλφια του είναι μια χαρά επειδή μένουν με την οικογένεια της συζύγου του πατέρα του και άλλους συγγενείς. Επεξήγησε, κατά το τέλος της συνέντευξης του, ότι ο πατέρας του πήγε στο σπίτι που έμενε στην Mogadishu με την μητέρα του δύο φορές, την πρώτη φορά μετά το θάνατο του πατριού του, τον Απρίλιο του 2021, και τότε ήταν που οι γείτονες κατάλαβαν ότι ο πατέρας του εργάζεται για την κυβέρνηση και την δεύτερη φορά όταν πήγε να τον πάρει μετά το περιστατικό στο πανεπιστήμιο. Σημειώνεται ότι, κατά την διαδικασία ενώπιον της Υπηρεσίας Ασύλου προσκόμισε: (α) αντίγραφο ταυτότητας του ιδίου από το People’s University, Horn of Africa University, (β) αντίγραφο ταυτότητας του Ahmed Omar Qanyare εκδοθείσας από το Somali Peace & Democratic Union με ημερομηνία ισχύος 01/10/11-03/05/23, (γ) αντίγραφο ταυτότητας του Ahmed Omar Qanyare από το Γραφείο του Κυβερνήτη της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Σομαλίας, (δ) αντίγραφο διαβατηρίου Σομαλίας του Ahmed Omar Qanyare, (ε) αντίγραφα δύο άρθρων που, σύμφωνα με τον Αιτητή, σχετίζονται με τον θάνατο του πατέρα του, (στ) αντίγραφα πιστοποιητικών δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης που υπέβαλε στην Υπηρεσία Ασύλου στις 23/01/23 (ερυθρά 198-196, 62, 58-55, 47-32, 19, 16, 9 ,1 του διοικητικού φακέλου στο εξής ΔΦ).
Ο λειτουργός στο πλαίσιο της έκθεσης-εισήγησής του εντόπισε δύο ουσιώδεις ισχυρισμούς, ο μεν πρώτος σχετικά με τα προσωπικά στοιχεία του, ο οποίος έγινε αποδεκτός στο σύνολό του και ο δεύτερος ο οποίος απορρίφθηκε. Όπως καταγράφονται στην σχετική έκθεση/εισήγηση αρκετά σημεία στα λεγόμενα του Αιτητή διαπιστώθηκε ασάφεια, ανεπάρκεια πληροφοριών και αντιφάσεις. Ειδικότερα, αναφορικά με τις κατ΄ ισχυρισμό απειλές της Al Shabaab προς τον Αιτητή επειδή ο πατέρας του εργαζόταν για την κυβέρνηση (δεύτερος ουσιώδης ισχυρισμός) κρίθηκε ως μη επαρκής, αντιφατικός, γενικόλογος και μη συνεκτικός στις απαντήσεις του. Αρχικά, επισημάνθηκε πως όσα ο Αιτητής δήλωσε, σε σχέση με τους λόγους για τους οποίους εγκατέλειψε την χώρα του, κατά την υποβολή της αίτησης του, έρχονται σε αντίθεση με τις δηλώσεις του κατά την συνέντευξη του. Όταν του επισημάνθηκαν αυτές οι αντιφάσεις, απάντησε με μη συνεκτικό τρόπο, υποστηρίζοντας ότι δεν έκανε αναφορά στην επίσκεψη του πατέρα του στο σπίτι τους μετά τον θάνατο του πατριού του, επειδή ο πατέρας του, ως μέλος της κυβέρνησης, συνοδεύεται πάντοτε από ασφάλεια. Κατά τον λειτουργό, δεν προκύπτει από τα λεγόμενα του Αιτητή με ποια χρονική σειρά έλαβαν χώρα τα γεγονότα στα οποία αναφέρθηκε τόσο κατά την υποβολή της αίτησης του όσο και κατά την συνέντευξη του. Δεν καθίσταται σαφές εάν η Al Shabaab τον στοχοποίησε πριν ή μετά την επίσκεψη του πατέρα του, ή πριν ή μετά το συμβάν στο πανεπιστήμιο, καθώς και ούτε διευκρινίζεται ποιο γεγονός αποτέλεσε την απαρχή της στοχοποίησης του. Αναμενόταν ευλόγως, από τον Αιτητή, εφόσον πράγματι είχε στοχοποιηθεί από μια οργάνωση όπως η Al Shabaab, να είναι σαφής και συνεκτικός στην περιγραφή των περιστατικών που συνθέτουν την εν λόγω ισχυριζόμενη στοχοποίησή του. Περαιτέρω, ανέφερε για πρώτη φορά μετά το πέρας της συνέντευξης του ότι ο πατέρας του τους επισκέφτηκε δύο φορές στο σπίτι τους, μια φορά μετά το θάνατο του πατριού του και μια φορά για να τον πάρει μαζί του στην Hirshabelle. Ωστόσο, παρέθεσε ασαφείς εξηγήσεις ως προς το λόγο για τον οποίο δεν είχε αναφέρει τα ανωτέρω σε προγενέστερο στάδιο της διαδικασίας, ενώ του διαβάστηκαν όσα είχε δηλώσει κατά την υποβολή της αίτησης του κατά το στάδιο των διευκρινιστικών ερωτήσεων, καθώς και του δόθηκε η δυνατότητα να επεξηγήσει τις εντοπισθείσες ασυνέπειες στις δηλώσεις του. Κρίθηκε δε ότι θα αναμένονταν να έχει αναφερθεί στην ύπαρξη του πατριού του κατά την διερεύνηση του προσωπικού του προφίλ, λαμβάνοντας υπόψη ότι αργότερα ισχυρίστηκε ότι ο θάνατος του πατριού του ήταν η αιτία να τους επισκεφτεί ο πατέρας του και έτσι να στοχοποιηθεί και ο ίδιος από την Al Shabaab. Ούτε ήταν σε θέση να προσδιορίσει το χρονικό διάστημα κατά το οποίο ο πατέρας του λάμβανε απειλές από την Al Shabaab ώστε ο τελευταίος να σταματήσει την εργασία του. Θα αναμένονταν να είναι σε θέση να προσδιορίσει έστω και κατά προσέγγιση τη χρονική περίοδο κατά την οποία ο πατέρας του δεχόταν απειλές, δεδομένης της καλής του σχέσης με τον πατέρα του καθώς και ότι οι απειλές αυτές προέρχονταν από μια τρομοκρατική οργάνωση. Περαιτέρω, ως μη συνεκτικές κρίθηκαν οι δηλώσεις του Αιτητή όταν κλήθηκε να επεξηγήσει εάν μια οργάνωση σαν την Al Shabaab συνηθίζει μόνο να απειλεί και να μην υλοποιεί τις απειλές της, με τον Αιτητή να αποκρίνεται ότι είναι συνήθης πρακτική της οργάνωσης να στοχοποιεί τα μέλη της οικογένειας και για το πρόσωπο που εργάζεται για την κυβέρνηση μετά τις απειλές να σταματά. Ως εκ τούτου, οι ανωτέρω ισχυρισμοί του δεν συνάδουν με τις εξωτερικές πηγές πληροφόρησης αλλά και στερούνται λογικής συνέχειας αφού θα αναμένονταν να στοχοποιηθούν και τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας του. Ούτε κατάφερε να παραθέσει επαρκείς και πειστικές εξηγήσεις σχετικά με το λόγο για τον οποίο μόνο ο ίδιος και ο αδελφός του εγκατέλειψαν την χώρα ενώ ο πατέρας του και τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας παρέμειναν στην χώρα χωρίς να τους συμβεί κάτι. Επίσης ως μη συνεκτική κρίθηκε η απόκριση του όταν κλήθηκε να επεξηγήσει για ποιο λόγο πιστεύει ότι αποτελεί ακόμη στόχο της Al Shabaab ενώ ο πατέρας του απολύθηκε από την κυβέρνηση το 2023. Επισημάνθηκε ότι οι ισχυρισμοί του Αιτητή περί στοχοποίησης λόγω της εργασίας μέλους της οικογένειάς του στην κυβέρνηση δεν συνάδουν με το γεγονός ότι δεν υπέστη κάτι ούτε ο ίδιος, ούτε ο πατέρας του, ούτε κανένα άλλο μέλος της οικογένειάς του. Ως προς την εξωτερική αξιοπιστία του υπό κρίση ισχυρισμού, παρατίθενται πληροφορίες από εξωτερικές πηγές πληροφόρησης από την χώρα καταγωγής του Αιτητή σχετικά με την Al Shabaab, το προφίλ των ατόμων που στοχοποιεί καθώς και σε σχέση με τον τρόπο δράσης της. Από τις πληροφορίες προκύπτει ότι η στοχοποίηση από την Al Shabaab πραγματοποιείται μέσω βίαιων μεθόδων, όπως δολοφονίες, εκρήξεις, απαγωγές, επιθέσεις αυτοκτονίας και πως ο συνηθέστερος τρόπος επίθεσης εναντίον κυβερνητικών δυνάμεων και αξιωματούχων είναι η χρήση εκρηκτικών μηχανισμών. Στο πλαίσιο αυτό, οι ισχυρισμοί του Αιτητή σχετικά με τον τρόπο προσέγγισής του από την Al Shabaab, καθώς και με τις απειλές που δέχθηκε ο πατέρας του από την εν λόγω οργάνωση και το γεγονός ότι, παρά τις απειλές, εκείνος συνέχισε να εργάζεται χωρίς να υποστεί καμία βλάβη ούτε ο ίδιος ούτε οποιοδήποτε άλλο μέλος της οικογένειάς του, δεν συνάδουν με τις ανωτέρω εξωτερικές πηγές πληροφόρησης που περιγράφουν τον βίαιο τρόπο δράσης της Al Shabaab. Επίσης, τα έγγραφα που προσκόμισε κατά τη διάρκεια της συνέντευξης του δεν μπορούν να συσχετιστούν με τους ισχυρισμούς του περί στοχοποίησης του και απειλών από την Al Shabaab αφού δεν περιέχουν οποιαδήποτε σχετική πληροφορία. Τέλος, κρίθηκε ότι, ακόμη και αν γίνει δεκτό ότι η Al Shabaab στοχοποιεί γενικά κυβερνητικούς υπαλλήλους στη Σομαλία, ο Αιτητής δεν κατάφερε να τεκμηριώσει ότι ο ίδιος αποτέλεσε στόχο απειλής λόγω της ιδιότητας του πατέρα του, και το αφήγημα του, ως αναλύθηκε ανωτέρω, στερείται εσωτερικής αξιοπιστίας. Ως εκ τούτου ο εν λόγω ισχυρισμός απορρίφθηκε στο σύνολο του (ερυθρά 193-187, 38-27, 100-88 ΔΦ).
Από την έκθεση/εισήγηση προκύπτει ότι η έρευνα του λειτουργού ήτο ενδελεχής και επεκτάθηκε σε όλα τα στοιχεία που προσκομίστηκαν, ενώ από δε από συνολική αξιολόγηση της γενικότερης αξιοπιστίας του, των όσων τέθηκαν ενώπιον της Υπηρεσίας Ασύλου υπό μορφή δηλώσεων και εγγράφων[2] διαπιστώνω ότι αυτή δεν τεκμηριώνεται. Επιβεβαιώνονται, δε τα ευρήματα και συμπεράσματα του λειτουργού. Ούτε παρείχε κάθε διαθέσιμη βοήθεια στον εξεταστή για τη διαπίστωση των στοιχείων της υπόθεσής του, ούτε τεκμηρίωσε τους ισχυρισμούς του με επαρκή λεπτομέρεια. (Άρθρο 18 του περί Προσφύγων Νόμου 2000 (Ν. 6(Ι)/2000) έως 2023), βλέπε επίσης Πρακτικός Οδηγός της ΕΑΣΟ: Αξιολόγηση των Αποδεικτικών Στοιχείων, Μάρτιος 2015, σελ.11 και Evidence and credibility assessment in the context of the Common European Asylum System της EUAA, February 2023, σελ.57-72, 103-112, 120-131, επίσης, § 205 του Εγχειριδίου για τις Διαδικασίες και τα Κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων, του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών). Σε αρκετές διευκρινιστικές ερωτήσεις του λειτουργού για αριθμό ζητημάτων δεν ήταν ικανός ο Αιτητής να παράσχει ικανοποιητικές απαντήσεις[3] αλλά ούτε θα μπορούσε να τύχει του ευεργετήματος της αμφιβολίας το οποίο δίνεται μόνο όταν έχουν προσκομισθεί όλα τα διαθέσιμα αποδεικτικά στοιχεία και όταν ο εξεταστής είναι γενικά ικανοποιημένος από την αξιοπιστία του αιτούντα. (Βλέπε §204 του Εγχειριδίου για τις Διαδικασίες και τα κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών). Από έρευνα σε εξωτερικές πηγές, επί αυτού του σημείου του αιτήματος, επιβεβαιώνεται ότι πιθανοί στόχοι συχνών επιθέσεων από την Al Shabaab αποτελούν άτομα που εκπροσωπούν επίσημα ή de facto τη διοίκηση της Ομοσπονδιακής Κυβέρνησης της Σομαλίας (FGS) ή των Ομόσπονδων Πολιτειών (FMS) και/ή προσώπων που εργάζονται επίσημα ή ανεπίσημα, για την υποστήριξη των εν λόγω θεσμών. Παρόλο δε που τα υψηλότερα προφίλ μπορεί να προτιμώνται από την οργάνωση[4]. Έκθεση του Υπουργείου Εξωτερικών της Ολλανδίας του Απριλίου 2025, αναφέρει πως τα άτομα που δραστηριοποιούνται στην πολιτική, κυβερνητικοί αξιωματούχοι, πρεσβύτεροι φατριών, δικαστές και εργαζόμενοι σε ανθρωπιστικές οργανώσεις θεωρούνταν από την οργάνωση ως συνεργάτες της κυβέρνησης των αποστατών. Κατά την περίοδο αναφοράς της έκθεσης (7ος/23-2ος/25), η Al-Shabaab πραγματοπoίησε τακτικά επιθέσεις, μεταξύ άλλων εναντίον νυν ή πρώην μελών των ομοσπονδιακών και πολιτειακών κοινοβουλίων, κυβερνητικών αξιωματούχων, αστυνομικών, ενός δικαστή και ενός δεσμοφύλακα[5]. Ο Αιτητής, όμως ως τα ευρήματα ανωτέρω, απέτυχε να τεκμηριώσει επαρκώς προσωπική απειλή ή δίωξη και/ή κρίθηκε εσωτερικά αναξιόπιστος. Από τα γεγονότα της περίπτωσης του σε συνάρτηση με τα στοιχεία του φακέλου και τις αιτιάσεις του δεν προκύπτει να συντρέχουν στο πρόσωπο του εκείνα τα υποκειμενικά και αντικειμενικά κριτήρια που μπορούν να στοιχειοθετήσουν το γεγονός ότι εγκατέλειψε την χώρα καταγωγής του και δεν επιθυμεί να επιστρέψει σε αυτή λόγω δικαιολογημένου φόβου δίωξης (§37-38 του Εγχειριδίου για τις Διαδικασίες και τα Κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων, του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών). Δεν έπεισε για το υπαρκτό απειλών ή οιανδήποτε μορφής δίωξη από την εν λόγω οργάνωση και/ή απέτυχε να τεκμηριώσει τον πυρήνα του αιτήματος του. Ούτε η θολή εικόνα που προβάλει για τις κατ΄ ισχυρισμό απειλές που δέχθηκε, πληρούν τα κριτήρια μορφής δίωξης ως οι πρόνοιες του Άρθρου 3Γ του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023,(Ν.6(Ι)/2000). Υπάρχουν δε επί της έκθεσης-εισήγησης εκτεταμένες καταγραφές του λειτουργού ως προς τα ευρήματα αναξιοπιστίας του Αιτητή ως επίσης και εκτενείς παραπομπές σε εξωτερικές πηγές πληροφόρησης σε σχέση με το τί επικρατεί στην χώρα καταγωγής, τα οποία ουδόλως αμφισβητήθηκαν επαρκώς κατά την δικαστική διαδικασία από τον συνήγορο του και/ή ούτε κατά την ενώπιον του Δικαστηρίου διαδικασία υπέδειξε σημεία επί της συνέντευξης ή της έκθεσης/εισήγησης που να τεκμηριώνουν ελλιπή υπό τις περιστάσεις έρευνα της αρμόδιας αρχής κατά την αξιολόγηση των ισχυρισμών του. Αποτελεί δε ουσιαστικό γεγονός ότι μέλη της οικογενείας του βρίσκονται ακόμα στην χώρα καταγωγής που κατ΄ ισχυρισμό θα αποτελούσαν επίσης στόχο της οργάνωσης, σημείο που εγείρει αμφιβολίες ως προς την γνησιότητα του ισχυρισμού του. Συνεπώς και με βάση το σύνολο των στοιχείων που υποβλήθηκαν από τον Αιτητή δεν έχει τεκμηριώσει ότι ανήκει σε οποιαδήποτε πολιτική, θρησκευτική, εθνική, στρατιωτική ή κοινωνική οργάνωση ή ομάδα στη χώρα καταγωγής του που να αντιμετωπίζει δίωξη, ενώ σε περίπτωση επιστροφής του δεν θα αντιμετωπίσει οποιοδήποτε πρόβλημα από τις αρχές της χώρας του ή άλλους φορείς (ως η Al-Shabaab), ορθώς δε κρίθηκε ότι δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις του Άρθρου 3 του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν.6(Ι)/2000).
Ούτε η περίπτωση του Αιτητή εμπίπτει στις προϋποθέσεις παροχής σε αυτόν καθεστώτος συμπληρωματικής προστασίας. Ο λειτουργός κατά την νομική ανάλυση και/ή κατά την υπαγωγή των προσωπικών του δεδομένων του Αιτητή εξέτασε κατά πόσο θα υπόκειτο σε περίπτωση επιστροφής του στην χώρα καταγωγής σε οποιαδήποτε τέτοια σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη ως προσδιορίζεται στο Άρθρου 19 του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν.6(Ι)/2000), καταλήγοντας ότι τέτοιος κίνδυνος δεν υφίσταται. Ουδείς εκ των ισχυρισμών που πρόβαλε τεκμηριώνει την ύπαρξη ουσιωδών λόγων ώστε να πιστεύεται ότι ο ίδιος προσωπικά, σε περίπτωση επιστροφής στη χώρα καταγωγής του, θα υποβληθεί σε κίνδυνο θανατικής ποινής ή εκτέλεσης ή σε βασανιστήρια ή απάνθρωπη ή εξευτελιστική μεταχείριση ή τιμωρία, βάσει του Άρθρου 15, εδάφια (α) και (β), της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2011/95/ΕΕ[6] που αντιστοιχεί στο Άρθρο 19(2), εδάφια (α) και (β), του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν. 6(Ι)/2000). Ειδικά δε ως προς το σκέλος της διακινδύνευσης λόγω βίας ασκούμενης αδιακρίτως σε καταστάσεις ένοπλης σύρραξης, ο λειτουργός κατά την νομική ανάλυση εξέτασε σε συνάρτηση με τη περιοχή προηγούμενης διαμονής του Αιτητή ότι δεν θα επηρεαστεί προσωπικά κατά την έννοια του Άρθρου 15 (γ) της Οδηγίας 95/11/ΕΕ δηλαδή λόγω ύπαρξης σοβαρής και προσωπικής απειλής κατά της ζωής ή της σωματικής ακεραιότητας αμάχου λόγω αδιάκριτης ασκήσεως βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης. Η ύπαρξη «ένοπλης σύρραξης» στο έδαφος μιας χώρας ή μιας περιοχής της ή διάφορων περιοχών της, (όπως στην προκειμένη περίπτωση) αν και αναγκαία, δεν είναι επαρκής προϋπόθεση από μόνη της για παραχώρηση συμπληρωματικής προστασίας. Σημειώνεται σε αυτό το σημείο ότι υπάρχει εκτενέστατη αξιολόγηση όλων των συναφών στοιχείων του αιτήματος του Αιτητή από τον λειτουργό στο μέρος της έκθεσης/εισήγησης και/ή αξιολόγησης κινδύνου επιστροφής σε συνάρτηση με την περιοχή διαμονής του όπου γίνεται παράθεση πληροφοριών αναφορικά με την κατάσταση ασφαλείας και/ή εκτενής καταγραφή εξωτερικών πηγών πληροφόρησης σε σχέση με την περιοχή του (ερυθρά 187-175, 171-66 ΔΦ).
Το Δικαστήριο στα πλαίσια των εξουσιών του και αναλύοντας τη γενικότερη κατάσταση ασφαλείας σύμφωνα με το διαδραστικό χάρτη του RULAC (Rule of Law in Armed Conflict) της Ακαδημίας της Γενεύης, η κυβέρνηση της Σομαλίας εμπλέκεται σε μη διεθνή ένοπλη σύγκρουση στην επικράτεια της ενάντια στην Al Shabaab. Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση της Σομαλίας υποστηρίζεται από την Αποστολή της Αφρικανικής Ένωσης στη Σομαλία (AMISOM), την Κένυα, την Αιθιοπία και τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής.[7] Σύμφωνα με την ανάλυση της κατάστασης ασφαλείας και του κινδύνου συγκρούσεων στη Σομαλία, η ιστοσελίδα Crisis 24, αναφέρει ότι το προφίλ κινδύνου κυριαρχείται από στρατιωτικές επιχειρήσεις εναντίον της ισλαμικής στρατιωτικής οργάνωσης Al Shabaab, η οποία διατηρεί σημαντική και αποσταθεροποιητική παρουσία σε κεντρικές και νότιες περιοχές της χώρας. Η οργάνωση δέχτηκε συνεχείς πιέσεις τα τελευταία χρόνια από την Αποστολή της Αφρικανικής Ένωσης στη Σομαλία (AMISOM) και τις αεροπορικές επιδρομές των ΗΠΑ, αλλά αυτές οι επιχειρήσεις είχαν μέχρι στιγμής περιορισμένη επιτυχία στην αποδυνάμωση της. Η δε κατάσταση ασφαλείας στη Μογκαντίσου έχει χαρακτηριστεί ως «διάτρητη».[8] Οι δυνάμεις που βρίσκονται στην πόλη περιλαμβάνουν τις ομοσπονδιακές δυνάμεις ασφαλείας, την Προεδρική Φρουρά, αστυνομικές δυνάμεις, δυνάμεις ασφαλείας που υπάγονται στις περιφερειακές αρχές του Banaadir, πολυάριθμες ιδιωτικές εταιρείες ασφαλείας και δυνάμεις προστασίας των φυλών.[9] Παρότι η Al Shabaab δεν διατηρεί μόνιμες βάσεις στη Μογκαντίσου [10], δραστηριοποιείται στην πόλη, βασιζόμενη στην παρουσία πρακτόρων της υπηρεσίας πληροφοριών της, Amniyat, σε περιοχές που ελέγχονται από την κυβέρνηση, των οποίων τη δράση οι κρατικές υπηρεσίες ασφαλείας δυσκολεύονται να αποτρέψουν.[11] Τον 9ο/2024, ο ειδησεογραφικός ιστότοπος Somali Digest ανέφερε ότι η οργάνωση είχε δημιουργήσει δίκτυο βάσεων σε στρατηγικές τοποθεσίες στα βόρεια προάστια της Μογκαντίσου, όπου συνέλεγε φόρους και απέδιδε «δικαιοσύνη».[12] Πιο πρόσφατα, τον 3ο/2025, αναφέρθηκε ότι και άλλα προάστια παρουσίασαν σημαντική αύξηση στις επιχειρήσεις της Al Shabaab, συμπεριλαμβανομένης της περιοχής Daynile στα βορειοδυτικά προάστια, η οποία έως τότε θεωρούνταν σχετικά σταθερή και με ισχυρή παρουσία δυνάμεων ασφαλείας.[13] Κάτοικοι των περιοχών αυτών ανέφεραν ότι οι μαχητές κινούνται ανενόχλητοι, στήνουν σημεία ελέγχου, πραγματοποιούν περιπολίες και εξαπολύουν επιθέσεις.[14] Έκθεση του Συμβουλίου των Ηνωμένων εθνών για την κατάσταση ασφαλείας στην Σομαλία σημειώνει πως εξακολουθεί η περιοχή Banaadir να αποτελεί περιοχή στόχο για την Al Shabaab. Ειδικότερα αναφέρει πως «οι αρχές της Σομαλίας ανακοίνωσαν ότι κατά την περίοδο αναφοράς (Μάιος-Σεπτέμβριος του 2024) πραγματοποιήθηκαν επιχειρήσεις για την αντιμετώπιση της Al-Shabaab στην περιοχή Banaadir και στις πολιτείες Galmudug, Hirshabelle, Jubbaland και νοτιοδυτικά. Τον 6ο-7ο/2024, οι ομοσπονδιακές και κρατικές δυνάμεις κατάφεραν να ανακαταλάβουν εδάφη και στη συνέχεια να αποκρούσουν τις επιθέσεις της Al Shabaab στα χωριά Harbolle και Bulo Haji, στην περιοχή Lower Juba[15]. Περαιτέρω, τον 6ο/2024, η Μεταβατική Αποστολή της Αφρικανικής Ένωσης στη Σομαλία δήλωσε ότι: «…η ασφάλεια παραμένει σχετικά ήρεμη σε περιοχές υπό κυβερνητική παρουσία FGS και ATMIS. Η απειλή της Al-Shabaab όμως παραμένει απρόβλεπτη…».[16] Προκειμένου να ολοκληρωθεί η εικόνα αναφορικά με την κατάσταση ασφαλείας στην περιφερειακή ενότητα Banaadir/Mogadishu, κρίνεται σκόπιμο να παρατεθούν και ορισμένα αριθμητικά δεδομένα. Ειδικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία του Armed Conflict Location & Event Data Project (ACLED), στην περιφέρεια Banaadir (όπου υπάγεται η Mogadishu), κατά τη χρονική περίοδο 06/07/24 – 04/07/25 καταγράφηκαν 384 περιστατικά ασφαλείας, τα οποία είχαν ως συνέπεια 351 απώλειες σε αμάχους. Τα 368 περιστατικά έχουν κατηγοριοποιηθεί ως ακολούθως: 46 διαμαρτυρίες (protests) οι οποίες οδήγησαν σε 0 απώλειες, 112 μάχες (battles) οι οποίες είχαν ως αποτέλεσμα 130 απώλειες, 124 περιστατικά βίας κατά πολιτών (violence against civilians) τα οποία είχαν ως αποτέλεσμα 87 απώλειες, 8 περιστατικά ταραχών (riots) τα οποία είχα ως αποτέλεσμα 4 απώλειες και 94 περιστατικά εκρήξεων/απομακρυσμένης χρήσης βίας (explosions/remote violence) τα οποία οδήγησαν σε 130 απώλειες σε αμάχους.[17] Ο συνολικός πληθυσμός της Mogadishu εκτιμάται στους 2,587,183 κατοίκους.[18] Σύμφωνα με τις κατευθυντήριες αρχές της EUAA για τη Σομαλία, του Αυγούστου 2023, η περιφέρεια Banaadir συγκαταλέγεται στις περιοχές στις οποίες «η παρουσία και μόνο» των αμάχων δεν είναι αρκετή για να στοιχειοθετηθεί πραγματικός κίνδυνος σοβαρής βλάβης, ωστόσο, τα επίπεδα της αδιακρίτως ασκούμενης βίας είναι υψηλά και, για τον λόγο αυτό απαιτούνται λιγότερα ατομικά στοιχεία για να καταδειχθεί ότι υπάρχουν βάσιμοι λόγοι για να πιστεύεται ότι οι άμαχοι που θα επιστρέψουν σε αυτές τις περιοχές θα διατρέξουν πραγματικό κίνδυνο σοβαρής βλάβης[19]
Ως εκ των ανωτέρω δεδομένων, το Δικαστήριο προχωρά σε επαναξιολόγηση του κινδύνου που ενδεχομένως ο Αιτητής να αντιμετωπίσει σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του, στη βάση του αποδεκτού ισχυρισμού του (προσωπικών στοιχείων του μόνο), σε συνάρτηση με τον υψηλό αριθμό περιστατικών ασφαλείας και σε συσχέτιση και τον υψηλό αριθμό πληθυσμού της περιοχής - για λόγους εφαρμογής της «αναπροσαρμοσμένης κλίμακας» όπως αυτή απορρέει από τη Νομολογία του Δικαστηρίου Ευρωπαϊκής Ένωσης[20] (ως διατυπώθηκε από το ΔΕΕ στην υπόθεση Elgafaji C-465/07[21] και στην υπόθεση Diakité C-285/12[22]).
Ως προς το στοιχείο της σοβαρής και προσωπικής απειλής, το ΔΕΕ στην απόφαση Elgafaji διευκρίνισε πως «ο όρος «προσωπική» πρέπει να νοείται ως χαρακτηρίζων βλάβη προξενούμενη σε αμάχους, ανεξαρτήτως της ταυτότητάς τους. Θα πρέπει δε να εκτιμάται ότι ο άμαχος/αιτούντας άσυλο ο οποίος θα επιστρέψει στην χώρα του και ακολούθως περιοχή συνήθους διαμονής του ενδεχομένως, λόγω της παρουσίας του και μόνον εκεί θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να εκτεθεί σε σοβαρή απειλή. Κατά το Δικαστήριο το ενδεχόμενο μιας τέτοιας εξαιρετικής κατάστασης, στην οποία ο βαθμός κινδύνου είναι τόσο υψηλός, αξιολογείται το κατά πόσο υπάρχουν σοβαροί λόγοι να θεωρηθεί ότι το πρόσωπο διατρέχει ατομικό κίνδυνο σοβαρής βλάβης, ακόμη και χωρίς να στοχοποιείται ειδικά. Ακολούθως, διατυπώνεται στην απόφαση ότι η έννοια της αναπροσαρμοζόμενης κλίμακας, όπου: «όσο περισσότερο ο αιτών είναι σε θέση να αποδείξει ότι θίγεται ειδικώς λόγω των χαρακτηριστικών της καταστάσεώς του, τόσο μικρότερος θα είναι ο βαθμός της αδιακρίτως ασκούμενης βίας που απαιτείται προκειμένου ο αιτών να τύχει της επικουρικής προστασίας». Η δε «εξατομίκευση» που απαιτείται για να θεωρηθεί η απειλή ως «προσωπική» μπορεί να προκύπτει είτε από παράγοντες ειδικού κινδύνου, οι οποίοι σχετίζονται με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά ή τις περιστάσεις ενός προσώπου, είτε από παράγοντες «γενικού κινδύνου», οι οποίοι προκύπτουν από εξαιρετική κατάσταση πολύ υψηλού βαθμού βίας.[23] Επομένως, η έννοια της αναπροσαρμοζόμενης κλίμακας, παρέχει ένα ενιαίο ερμηνευτικό πλαίσιο για τη στάθμιση μεταξύ γενικού κινδύνου (όταν υπάρχει αδιακρίτως ασκούμενη βία σε τόσο υψηλό βαθμό ώστε και μόνο η ιδιότητα του αμάχου συνιστά κίνδυνο) και του ειδικού κινδύνου (όταν υπάρχει εξατομικευμένη απειλή). Ως προς την εκτίμηση του βαθμού/έντασης της αδιάκριτης βίας, το ΔΕΕ στις αποφάσεις Elgafaji και Diakite δεν παρείχε συγκεκριμένες κατευθύνσεις προς στα εθνικά δικαστήρια σχετικά με τη μεθοδολογία που πρέπει να ακολουθούν για να αξιολογούν ήτοι (α) την ένταση της βίας που επικρατεί σε συγκεκριμένη περιοχή ή περιφέρεια μιας χώρας, και (β) το κατά πόσον η εν λόγω βία δημιουργεί πραγματικό κίνδυνο σοβαρής βλάβης, είτε για τον άμαχο πληθυσμό συνολικά, είτε για άτομα με βάση τις προσωπικές τους περιστάσεις, είτε βάσει συνδυασμού των δύο. Το ζήτημα της σοβαρής και προσωπικής απειλής τέθηκε εκ νέου ενώπιον του ΔΕΕ αρκετά χρόνια αργότερα, στην υπόθεση CF και DN[24] όπου επικαλούμενο τη συλλογιστική στην υπόθεση Elgafagi, έκρινε ότι η ποσοτική αξιολόγηση του κινδύνου θανάτου και τραυματισμού, ο οποίος εκφράζεται ως ο λόγος του αριθμού των θυμάτων στην οικεία περιοχή προς τον συνολικό αριθμό των ατόμων που αποτελούν τον πληθυσμό της περιοχής αυτής είναι κρίσιμη για τη διαπίστωση της ύπαρξης σοβαρής και προσωπικής απειλής, αλλά ότι «η διαπίστωση αυτή δεν μπορεί να αποτελέσει το μόνο καθοριστικό κριτήριο. Σημειώνεται, επί τούτου ότι Εθνικό Δικαστήριο Ασύλου της Γαλλίας (National Court of Asylum) σε απόφαση του, στις 20/09/23, εφάρμοσε τις Κατευθυντήριες Γραμμές της EUAA για τη Σομαλία, του Αυγούστου 2023, και σημείωσε ότι, παρόλο που η κατάσταση ασφαλείας στο Benadir και τη Middle Shabelle δεν φτάνει το επίπεδο της αδιακρίτως ασκούμενης βίας ώστε να θεωρηθεί ότι ένα πρόσωπο αντιμετωπίζει σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής του ακεραιότητας λόγω και μόνο της παρουσίας του εκεί, εντούτοις είναι τέτοιο το επίπεδο της αδιακρίτως ασκούμενης βίας που απαιτείται χαμηλότερος βαθμός προσωπικών επιβαρυντικών περιστάσεων για να χορηγηθεί επικουρική προστασία. Σε αυτή την υπόθεση, όμως, το Δικαστήριο έκρινε ότι οι συνθήκες της αιτούσας δικαιολογούν τη χορήγηση σε αυτήν επικουρικής προστασίας, ιδίως λόγω του ότι είναι μόνη μητέρα ενός μικρού κοριτσιού που γεννήθηκε στη Γαλλία, η οποία δεν έχει πλέον επαφή με την οικογένειά της, η οποία μετακινήθηκε σε άλλη περιοχή.[25] Τουναντίον σε άλλη δε απόφαση το Council for Alien Law Litigation [Conseil du Contentieux des Étrangers - CALL] του Βελγίου, αποφάνθηκε σε υπόθεση αιτούντος διεθνή προστασία από τη Σομαλία (άρρενα), παραπέμποντας στις Κατευθυντήριες Γραμμές της EUAA για τη Σομαλία (2023), ότι ο αιτών δύναται να επιστρέψει στην περιοχή Lower Shabelle, εφόσον δεν υφίστανται ατομικές περιστάσεις που να τον θέτουν σε πραγματικό κίνδυνο σοβαρής βλάβης.[26]
Προσαρμόζοντας, τώρα στην βάση της πιο πάνω νομολογίας, την περίπτωση του Αιτητή εμφανώς πρόκειται για ενήλικο, άρρενα, νεαρό, ικανό προς εργασία πρόσωπο, χωρίς στοιχεία ευαλωτότητας, ύπαρξης οικογενειακών δεσμών στην χώρα καταγωγής και προέρχεται από την φυλή/ clan Abgaal (που πηγές δείχνουν ότι αποτελεί πλειοψηφική φυλή με μεγάλη επιρροή στην χώρα[27] που ασκεί σημαντική επιρροή και στρατιωτική ισχύ στη Μογκαντίσου[28] και ο ισχυρισμός του για προσωπική απειλή έχει κριθεί αναξιόπιστος. Συνεπώς, το Δικαστήριο κατόπιν επαναξιολόγησης όλων των προσωπικών περιστάσεων του Αιτητή, της κατάστασης ασφαλείας, τον συνολικό αριθμό θανάτων αμάχων και σε συνάρτηση με τον αριθμό πληθυσμού της γενικότερης περιοχής, καταλήγει ότι δεν υπάρχουν ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι με την επιστροφή του στην περιοχή του, θα αντιμετωπίσει προσωπικά πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη.
Βάσει των στοιχείων του φακέλου και της έκθεσης/εισήγησης της λειτουργού (ως αναλύονται ανωτέρω) διαπιστώνω επαρκή έρευνα υπό τις περιστάσεις από την Υπηρεσία Ασύλου κατά την έκδοση της προσβαλλόμενης απόφασης. Η έκταση της έρευνας, ο τρόπος και η διαδικασία που ακολουθήθηκε από την αρμόδια αρχή (Βλέπε Δημοκρατία ν. Κοινότητας Πυργών κ.ά. (1996) 3 Α.Α.Δ. 503, Επιτροπή Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας ν. Ζάμπογλου (1997) 3 Α.Α.Δ. 270, Αντώνης Ράφτης ν. Δημοκρατίας (2002) 3 Α.Α.Δ. 345) ήταν σύμφωνα με την νομοθεσία και υπό την καθοδήγηση σχετικών επί του θέματος εγχειριδίων. Η απόφαση είναι επαρκώς αιτιολογημένη και είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τα πραγματικά και νομικά περιστατικά της υπόθεσης, ενώ η αιτιολογία της προσβαλλόμενης πράξης συμπληρώνεται και/ή αναπληρώνεται μέσα από τα στοιχεία του φακέλου του Αιτητή ήτοι της έκθεσης/εισήγησης της λειτουργού η οποία αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της απόφασης του εξουσιοδοτημένου από τον Υπουργό Εσωτερικών αρμόδιου λειτουργού, όπως επίσης και από το σύνολο της όλης διοικητικής ενέργειας με αποτέλεσμα να καθίσταται εφικτός ο δικαστικός έλεγχος (Βλέπε Φράγκου ν. Δημοκρατίας (1998) 3 Α.Α.Δ.270). Μετά δε από έλεγχο νομιμότητας/ορθότητας και πραγματικό έλεγχο των περιστάσεων του Αιτητή, όπως αναλύεται ανωτέρω, το Δικαστήριο στα πλαίσια των εξουσιών του, καταλήγει στο ίδιο εύρημα ότι δηλαδή δεν μπορεί να του αναγνωριστεί το καθεστώς του πρόσφυγα ή συμπληρωματικής προστασίας.
Ως εκ τούτου, η παρούσα προσφυγή απορρίπτεται με €1300 έξοδα εναντίον του Αιτητή και υπέρ των Καθ' ων η αίτηση και η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται.
Μ. ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.
[1] Al-Shabaab is an Islamist Sunni Salafi jihadist armed group based in Somalia. Formed in the early 2000s, the group seeks to establish an Islamic State in the country. Its main unifying idea is the ‘opposition to the Western-backed government – Βλέπε ΕUUA Country Guidance Somalia August 2023 p.71
[2] Βλέπε Άρθρο 18(5) του περί Προσφύγων Νόμου του 2000 (Ν. 6(Ι)/2000) έως 2023
[3] EYAA, Evidence and Credibility Assessment in the Context of the Common European Asylum System, Judicial Analysis 2nd Edition, February 2023, σελ.122-123
[4] EUAA, COI Report – Somalia: Country Focus, May 2025, https://coi.euaa.europa.eu/administration/easo/PLib/2025_05_EUAA_COI_Report_Somalia_C ountry_Focus.pdf,
[5] Netherlands Ministry of Foreign Affairs: General Country of Origin Information Report on Somalia, 4 April 2025
https://www.ecoi.net/en/file/local/2126350/Country of Origin Information report Somalia 2025.pdf. σελ.103-104
[6] του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Δεκεμβρίου 2011, σχετικά με τις απαιτήσεις για την αναγνώριση των υπηκόων τρίτων χωρών ή των απάτριδων ως δικαιούχων διεθνούς προστασίας, για ένα ενιαίο καθεστώς για τους πρόσφυγες ή για τα άτομα που δικαιούνται επικουρική προστασία και για το περιεχόμενο της παρεχόμενης προστασίας
[7] RULAC (Rule of Law in Armed Conflict), Ακαδημία Γενεύης, https://www.rulac.org/browse/map]
[8] Somali Digest (The), Al-Shabab Establishes Bases North of Mogadishu, Temporarily Cleared by Government Forces, 28 September 2024, https://thesomalidigest.com/al-shabab-establishes-bases-north-of-mogadishu-temporarily-cleared-by-government-forces/ (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 14.07.2025)
[9] EASO, Somalia – Security Situation, September 2021 , https://coi.euaa.europa.eu/administration/easo/PLib/2021_09_EASO_COI_Report_Somalia_Security_situation.pdf,
[10] HIPS, Mogadishu: City Report, 28 August 2024, https://heritageinstitute.org/wp-content/uploads/2024/08/Mogadishu-City-report.pdf , σελ.10
[11] UNSC, Report of the Panel of Experts on Somalia pursuant to resolution 2713 (2023), S/2024/748, 28 October 2024, https://digitallibrary.un.org/record/4066421?v=pdf , παρα.6
[12] Somali Digest (The), Al-Shabab Establishes Bases North of Mogadishu, Temporarily Cleared by Government Forces, 28 September 2024, https://thesomalidigest.com/al-shabab-establishes-bases-north-of-mogadishu-temporarily-cleared-by-government-forces/ (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 14.07.2025)
[13] Somali Digest (The), Al-Shabab Resurgence Around Mogadishu Exposes Government Failures, 17 March 2025, https://thesomalidigest.com/al-shabab-resurgence-around-mogadishu-exposes-government-failures/ (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 14.07.2025)
[14] Somali Digest (The), Al-Shabab Resurgence Around Mogadishu Exposes Government Failures, 17 March 2025, https://thesomalidigest.com/al-shabab-resurgence-around-mogadishu-exposes-government-failures/, (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 14.07.2025)
[15] UN Security Council: Situation in Somalia - Report of the Secretary-General [S/2024/698], 27 September 2024, https://www.ecoi.net/en/file/local/2116024/n2426310.pdf σελ.2
[16] RDC - Refugee Documentation Centre, Legal Aid Board: COI Query Response - Somalia – Security situation, 31 July 2024
https://www.ecoi.net/en/file/local/2116903/2024_07_Somalia_Security_situation.pdf (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 14.07.2025)
[17]ACLED EXPLORER, με στοιχεία ανάλυσης ως εξής: ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΣΥΜΒΑΝΤΩΝ: 06/07/2024 - 04/07/2025, ΠΕΡΙΟΧΗ: Africa - Somalia – Banaadir), διαθέσιμο στον ακόλουθο διαδικτυακό σύνδεσμο https://acleddata.com/explorer/ (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 14.07.2025)
[18] https://www.worldometers.info/world-population/somalia-population/#google_vignette (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 08.07.2025)
[19] EUAA, Country Guidance: Somalia, Common analysis and guidance note, August 2023, https://euaa.europa.eu/publications/country-guidance-somalia-1 , σελ.51
[20] EASO, Άρθρο 15 στοιχείο γ) της οδηγίας για τις ελάχιστες απαιτήσεις ασύλου (2011/95/ΕΕ) Δικαστική Ανάλυση, Νοέμβριος 2014, σελ. 26 – 1.6.2. έννοια της «αναπροσαρμοζόμενης κλίμακας» (https://easo.europa.eu/sites/default/files/Article-15c-QD_a-judicial-analysis-EL.pdf)
[21]Απόφαση του ΔΕΕ (τμήμα μείζονος συνθέσεως) της 17/02/09 C-465/07, MekiElgafaji και NoorElgafaji κατά StaatssecretarisvanJustitie
[22]Απόφαση του ΔΕΕ της 30/01/14 στην υπόθεση C-285/12, Aboubacar Diakité κατά Commissaire général aux réfugiés etaux apatrides
[23] European Asylum Support Office, Άρθρο 15 στοιχείο γ) της οδηγίας για τις ελάχιστες απαιτήσεις ασύλου (2011/95/ΕΕ) Δικαστική ανάλυση, Δεκέμβριος 2014, https://euaa.europa.eu/sites/default/files/publications/Article-15c-QD_a-judicial-analysis-EL.pdf , σελ.36 ·(ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 08.07.2025)
[24] ΔΕΕ, απόφαση της 10ης Ιουνίου 2021, CF και DN κατά Bundesrepublik Deutschland, C-901/19, EU:C:2021:472, https://curia.europa.eu/juris/document/document.jsf?text=&docid=242566&pageIndex=0&doclang=EL&mode=lst&dir=&occ=first&part=1&cid=24708794 , σκέψεις 30, 31, 32
[25] FR: The CNDA applied EUAA's Country Guidance on Somalia (published in August 2023) to the regions of Middle Shabelle and Benadir, 20/09/2023, https://caselaw.euaa.europa.eu/pages/viewcaselaw.aspx?CaseLawID=3820&returnurl=%2fPages%2fsearch.aspx ·(ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 14.07.2025)
[26] BE: The CALL ruled in a case concerning a Somali applicant, with reference to the EUAA Country Guidance on Somalia (2023) that the applicant could return to the Lower Shabelle region in the absence of individual circumstances placing him at a real risk of serious harm, Case No 306075, 03/05/2024, https://caselaw.euaa.europa.eu/pages/viewcaselaw.aspx?CaseLawID=4821&returnurl=%2fPages%2fsearch.aspx ·(ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 08.07.2025)
[27] Netherlands Ministry of Foreign Affairs: General Country of Origin Information Report on Somalia, 4 April 2025
https://www.ecoi.net/en/file/local/2126350/Country of Origin Information report Somalia 2025.pdf. σελ.33, Afyare A. Elmi, and Faisal N. A., Mogadishu: City report, August 2024, https://heritageinstitute.org/wp-content/uploads/2024/08/Mogadishu-City-report.pdf , σελ.11
[28] Wicaksono, Nicolas, King, Tom (authors), LASER PULSE (Purdue University) (ed.): Somalia Resilience Food Security Activities: A Political Economy Analysis, 19 January 2024
https://laserpulse.org/wp-content/uploads/2024/02/SPADe-Somalia-PEA-Final-Report.pdf , σελ.25
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο