ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ 

                                                                                      Υπόθεση αρ.3327/24

 

16 Ιουλίου 2025

 

[Α. ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]

 

Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος

Μεταξύ:

L. C.

                                                                                                                        Αιτήτρια

Και

Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω Υπηρεσίας Ασύλου

                                                                                                                        Καθ’ ων η αίτηση

 

Αιτήτρια εμφανίζεται αυτοπροσώπως

Κα Ρ. Προδρόμου, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους καθ’ ων η αίτηση

Κος Ρ. Ευαγγέλου – μεταφραστής για πιστή μετάφραση από Ελληνικά σε Αγγλικά και αντίστροφα            

Α Π Ο Φ Α Σ Η

Με την προσφυγή η αιτήτρια προσβάλλει την απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου η οποία της κοινοποιήθηκε στις 05/08/24, με επιστολή ημ.29/06/24, η οποία και συνάπτεται στην προσφυγή.

Ως εκτίθεται στην Ένσταση που καταχωρήθηκε από τους καθ’ ων η αίτηση και προκύπτει από το περιεχόμενο του σχετικού Διοικητικού Φάκελου που κατατέθηκε στα πλαίσια των διευκρινήσεων, η αιτήτρια κατάγεται από τη Λιβερία, εισήλθε στις ελεγχόμενες από τη Δημοκρατία περιοχές μέσω κατεχομένων στις 10/10/21 και στις 25/10/21 υπέβαλε την επίδικη αίτηση διεθνούς προστασίας (ερ.1-3, 19).

Στις 17/06/24 πραγματοποιήθηκε συνέντευξη με την αιτήτρια από την Υπηρεσία προς εξέταση του αιτήματός για διεθνή προστασία, όπου της δόθηκε η ευκαιρία, μέσα από σχετικές ερωτήσεις, να εκθέσει τους λόγους στους οποίους στηρίζει το αίτημα της (ερ.12-19). Μετά το πέρας της συνέντευξης ετοιμάστηκε Έκθεση και στις 16/06/24 το αίτημα για διεθνή προστασία απορρίφθηκε (ερ.36-45).  

Ακολούθως ετοιμάστηκε σχετική επιστολή ενημέρωσης της αιτήτριας για την απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου, η οποία της δόθηκε διά χειρός στις 05/08/24, στην μητρική της γλώσσα (ερ.47, 3).

Στην επίδικη αίτηση η αιτήτρια κατέγραψε ότι εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής της λόγω του ότι την κακομεταχειρίζονταν («hurt») η μητριά, ο ετεροθαλής αδελφός και αδελφή της, εξαιτίας μια περιουσίας, μετά το θάνατο του πατέρα της. Η μητέρα της είχε αποβιώσει την ημέρα που (η αιτήτρια) γεννήθηκε. Ως περαιτέρω αναφέρει, η αιτήτρια «[έζησε] τη χειρότερη μέρα της ζωής [της] το 2017, μετά που [έχασε] τον πατέρα [της], ο οποίος ήταν και το μόνο άτομο με τα μέσα για να επιβιώσει», τον οποίον δηλητηρίασαν.

Κατά τη διάρκεια της συνέντευξης που διενεργήθηκε η αιτήτρια ανέφερε ότι είναι υπήκοος Λιβερίας, διέμενε στο Congo Town, στην Monrovia, και , για 1 ½ έτος, μεταξύ 2018-2020, διέμενε στην πόλη New Martela, μόνη της. Ως ανέφερε η αιτήτρια, αυτή μεγάλωσε με τον πατέρα, την μητριά της και τα 2 ετεροθαλή αδέλφια της, καθώς η μητέρα της απεβίωσε το 2011, μετά που δηλητηριάστηκε, όταν η αιτήτρια ήταν στη 12^η τάξη του σχολείου. Σε σχετική ερώτηση η αιτήτρια ανέφερε ότι δεν διέμενε με την μητέρα της όταν αυτή πέθανε αλλά το έμαθε όταν πήγε με την αδελφή της στο σπίτι όπου διέμενε η μητέρα τους και τη βρήκαν νεκρή. Ο πατέρας της απεβίωσε το 2017 λόγω προβλημάτων με τα επίπεδα ζάχαρης στο αίμα του. Τότε η μητριά της ανέφερε στην αιτήτρια ότι θα πρέπει να φύγει από το σπίτι και έτσι αυτή άρχισε να μένει μόνη της. Η αιτήτρια έχει ολοκληρώσει τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση της και έχει φοιτήσει για 2 έτη σε κολλέγιο, όμως σταμάτησε όταν ο πατέρας της αρρώστησε, λόγω οικονομικών προβλημάτων, και έχει εργαστεί στο παρελθόν (ερ.14 – Χ3).

Ερωτώμενη για τους λόγους που την οδήγησαν να εγκαταλείψει τη χώρα καταγωγής της η αιτήτρια ανέφερε ότι ήταν λόγω οικονομικών προβλημάτων που αντιμετώπιζε μετά που η μητριά της την έδιωξε από το σπίτι. Ως ανέφερε δεν υπάρχει άλλος λόγος πέραν τούτου και – σε σχετική ερώτηση – ανέφερε ότι δεν θα είναι ευτυχισμένη αν επιστρέψει αλλά θα διαμείνει όσο το μπορεί πιο μακριά από την μητριά της.

Οι καθ’ ων η αίτηση, εξετάζοντας τα όσα ανέφερε η αιτήτρια εντόπισαν και αξιολόγησαν δύο ουσιώδεις ισχυρισμούς, ως ακολούθως.

1.    Ταυτότητα, προφίλ, χώρα ιθαγενείας και τόπο διαμονής της αιτήτριας

2.    Για λόγους οικονομικού περιεχομένου

Εκ των ως άνω ισχυρισμών άπαντες έγιναν αποδεκτοί.

Κατά την αξιολόγηση κινδύνου στη βάση των ως άνω αποδεκτών ισχυρισμών, κατόπιν αξιολόγησης της κατάστασης ασφαλείας στον τόπο διαμονής της αιτήτριας (Monrovia – Congo Town), σε συνάρτηση με το προφίλ της, εκ του όποιου – ως αναφέρουν (ερ.40) -δεικνύεται ότι η αιτήτρια είναι αυτόνομο άτομο, ικανό, χωρίς προβλήματα υγείας, με καλό μορφωτικό επίπεδο και προηγούμενη εργασιακή εμπειρία, οι καθ’ ων η αίτηση κατέληξαν ότι δεν δεικνύεται εύλογη πιθανότητα κατά την επιστροφή της να υποστεί δίωξη ή σοβαρή βλάβη. 

Συνεπεία των ανωτέρω η επίδικη αίτηση διεθνούς προστασίας απορρίφθηκε ως αβάσιμη και εκδόθηκε απόφαση επιστροφής της αιτήτριας στη χώρα καταγωγής της.

Η αίτηση αποτελείται από χειρόγραφα συμπληρωμένο Έντυπο αρ.1 επί του οποίου δεν καταγράφονται νομικοί λόγοι και χωρίς έκθεση γεγονότων. Το μόνο που αναφέρεται είναι ότι η αιτήτρια δεν μπορεί να επιστρέψει στη χώρα καταγωγής της καθότι «δεν [νιώθει] ασφαλής».

Στην γραπτή αγόρευση που καταχώρησε η αιτήτρια επανέρχεται επί των όσων αυτή είχε καταγράψει στην επίδικη αίτηση περί κινδύνου από την μητριά της, αναφέροντας όμως ότι δεν γνωρίζει που βρίσκονται ο αδελφός και αδελφή της.  

Οι καθ' ων η αίτηση αντέταξαν – αγορεύοντας προφορικά κατά τις διευκρινήσεις - ότι τα όσα αναφέρει η αιτήτρια στη γραπτή της αγόρευση έρχονται σε αντίθεση με τα όσα η ίδια είχε αναφέρει κατά την επίδικη συνέντευξη, πράγμα που δεικνύει – ως εισηγήθηκαν – την παντελή αναξιοπιστία τους. Υπεραμύνθηκαν περαιτέρω της νομιμότητας και ορθότητας της προσβαλλόμενης απόφασης.

Δεδομένου ότι εδώ έχουν γίνει δεκτοί άπαντες οι ισχυρισμοί της αιτήτριας, προχωρώ στην εξέταση του κατά πόσο προκύπτουν εξ αυτών ανάγκες διεθνούς προστασίας.

Έχοντας διέλθει με προσοχή του περιεχομένου του φακέλου, της γραπτής αγόρευσης της αιτήτριας και της προφορικής τοποθέτησης των καθ’ ων η αίτηση θα συμφωνήσω με τα όσα σχετικά καταγράφονται στην επίδικη έκθεση (ερ.36-40), ως παρατίθενται εν συντομία και πιο πάνω, στα πλαίσια της παρούσης, τα οποία υιοθετώ και επί των οποίων ουδέν έχω να προσθέσω. Δεδομένου δε του ότι παρατίθενται πιο πάνω δεν κρίνω σκόπιμο να τα επαναλάβω, πέραν του να σημειώσω ότι εν προκειμένω, ως εκ των ισχυρισμών της αιτήτριας προκύπτει ευθέως, αυτή είναι οικονομικός μετανάστης, ως περιγράφεται και στο Εγχειρίδιο για τις Διαδικασίες και τα Κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ, όπου, στην παρ.62, λέγεται ότι: «[ε]άν ωθείται αποκλειστικά από οικονομικά κίνητρα, είναι οικονομικός μετανάστης και όχι πρόσφυγας.».

Δεδομένων των ως άνω θεωρώ σκόπιμο να σημειωθεί και το ότι επί των όσων η αιτήτρια κατέγραψε στην επίδικη αίτηση ουδέν ανέφερε κατά τη συνέντευξη που ακολούθησε, για να επανέλθει στα πλαίσια της αγόρευσης της με παρόμοιους ισχυρισμούς, όλως γενικούς και αόριστους, περί κινδύνου από την μητριά της, χωρίς όμως αυτή τη φορά να συνδέει τον κατ’ ισχυρισμό κίνδυνο αυτό με περιουσιακές διαφορές, ως είχε αναφέρει στην επίδικη αίτηση. Αυτό, σε συνδυασμό και με το ότι στην επίδικη αίτηση μιλά για κίνδυνο και από τ’ αδέλφια της, ενώ στην αγόρευση της αναφέρει ότι δεν γνωρίζει που βρίσκονται αλλά και το ότι, ενώ στην επίδικη αίτηση αναφέρει ότι ο πατέρας της δηλητηριάστηκε και η μητέρα της πέθανε κατά τη γέννα (της αιτήτριας), στη συνέντευξη της ανέφερε ότι η μητέρα της δηλητηριάστηκε το 2011 (ήταν 16 ετών η αιτήτρια τότε) και ο πατέρας της απεβίωσε λόγω ασθένειας, καθιστά αναμφίβολα καταφανώς αναξιόπιστους τέτοιους ισχυρισμούς και πλήττει μοιραία κάθε ισχυρισμό πέραν των αμιγώς οικονομικής φύσεως ισχυρισμών της αιτήτριας. Θεωρώ λοιπόν ότι ουδεμία περαιτέρω ενασχόληση με τους ισχυρισμούς αυτούς χρήζει εν προκειμένω.

Ενόψει της ως άνω απομένει λοιπόν μια επικαιροποιημένη αποτίμηση της κατάστασης ασφαλείας στον τόπο διαμονής της αιτήτριας (Monrovia – επαρχία Monteserrado). Θα πρέπει εδώ να σημειωθεί ότι η πόλη Congo Town, όπου η αιτήτρια διέμενε, είναι κατ’ ουσία προάστιο της Monrovia, που υπάγεται στην ίδια επαρχία [1].

Στη βάση δεδομένων ACLED για την περίοδο από 02/05/24 μέχρι 02/05/25 στην επαρχία Montserrado, όπου υπάγεται η Monrovia και το Congo Town, καταγράφηκαν συνολικά 29 περιστατικά ασφαλείας, με 2 απώλειες. Πρόκειται συγκεκριμένα για 1 μάχη (0 απώλειες), 20 διαδηλώσεις (με 0 απώλειες) και 8 εξεγέρσεις (με 2  απώλειες).[2] Στη πόλη Monrovia, την ίδια χρονική περίοδο καταγράφηκαν συνολικά 20 περιστατικά, χωρίς να καταγραφούν απώλειες, εκ των οποίων τα 15 καταγράφηκαν ως διαδηλώσεις και 5 ως εξεγέρσεις.[3] O πληθυσμός της Monrovia ανέρχεται περί τα 1.8 εκατομμύρια κατοίκων.[4] Τα ως άνω δεδομένα σχηματίζουν μια εικόνα γενικά ασφαλούς περιοχής για τον τόπο διαμονής της αιτήτριας και δεν δεικνύουν κίνδυνο στη βάση αυτή.

Είναι λοιπόν κατάληξη μου ότι δεν καταδεικνύεται εδώ εύλογη πιθανότητα η αιτήτρια να αντιμετωπίσει κατά την επιστροφή της κίνδυνο σοβαρής βλάβης καθότι η συχνότητα περιστατικών ασφαλείας στην Monrovia, στην οποία εύλογα αναμένεται να επιστρέψει, δεν είναι τέτοιας έντασης ώστε να διατρέχει κίνδυνο εξαιτίας και μόνο της παρουσίας της στην περιοχή. Δεν μπορώ δε να εντοπίσω ιδιαίτερες περιστάσεις που επιτείνουν τον κίνδυνο ειδικώς για την εδώ αιτήτρια, σε σύγκρισή με τον γενικό πληθυσμό στη βάση της «αναπροσαρμοζόμενης κλίμακας» [5] (βλ. και απόφαση ΔΕΕ, C-901/19 CF and DN). 

Προς τα ως άνω λαμβάνω υπόψη, ως έχουν πράξει και οι καθ’ ων η αίτηση, ότι η αιτήτρια είναι νεαρή ενήλικη (περί των 30 ετών), χωρίς παρελθόν δίωξης, με δευτεροβάθμια μόρφωση, εργασιακή εμπειρία και χωρίς στοιχεία ευαλωτότητας. Πρέπει να σημειωθεί ότι – δεδομένης απόρριψης των ισχυρισμών της αιτήτριας περί του θανάτου των γονέων της και μη επικοινωνίας της με τ’ αδέλφια της - δεν μπορώ να δεχθώ ότι η αιτήτρια δεν είναι σε θέση να ανακτήσει επικοινωνία με κάποιον – έστω έναν – από τους ως άνω συγγενείς της με την επιστροφή της. Εκ τούτου δεικνύεται θεωρώ ότι η αιτήτρια διατηρεί εύλογες πιθανότητες να εξασφαλίσει προσωρινή έστω στέγαση και στήριξη και – εν καιρώ - επαρκή βιοπορισμό κατά την επιστροφή της και πως οι όποιες δυσκολίες αντιμετωπίσει δεν θα καθιστούσαν τη ζωή της ανυπόφορη και δεν θα την εξέθεταν σε κινδύνους που υπερβαίνουν τον μέσο κίνδυνο που αντιμετωπίζει ο τοπικός πληθυσμός. Εξάλλου, ως και στην αιτιολογική σκέψη 35 της Οδ.2011/95/ΕΕ αναφέρεται, «[οι] κίνδυνοι στους οποίους εκτίθεται εν γένει ο πληθυσμός ή τμήμα του πληθυσμού μιας χώρας δεν συνιστούν συνήθως, αυτοί καθαυτοί, προσωπική απειλή που θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί ως σοβαρή βλάβη.».

Έπεται λοιπόν ότι η αιτήτρια δεν κατάφερε να τεκμηριώσει βάσιμο φόβο «καταδίωξης [της] για λόγους φυλετικούς, θρησκευτικούς, ιθαγένειας ή ιδιότητας μέλους συγκεκριμένου κοινωνικού συνόλου ή πολιτικών αντιλήψεων» και δεν υφίστανται «ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι, εάν επιστρέψει στη χώρα ιθαγένειάς [της], θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη», ως αμφότερες αυτές οι έννοιες ορίζονται στα αρ.3 και 19 του Νόμου, αντίστοιχα.

Σε σχέση τέλος με την έκταση και εύρος προστασίας που παρέχεται από την αρχή της μη επαναπροώθησης, ως κατοχυρώνεται στο αρ.3 της Ευρωπαϊκής Συμβάσης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, έχει πολλάκις απασχολήσει τη νομολογία του ΕΔΑΔ, που στην απόφαση του στην M.S.S. v Belgium and Greece [GC], Application No. 30696/09, ημ.21/01/11, παρ.263, συνδέει την παράβαση του αρ.3 της ΕΣΔΑ με την εκεί διαπιστούμενη παντελή απουσία προοπτικών βελτίωσης των συνθηκών διαβίωσης του αιτητή, καταλήγοντας στα εξής:

«In the light of the above and in view of the obligations incumbent on the Greek authorities under the Reception Directive (see paragraph 84 above), the Court considers that the Greek authorities have not had due regard to the applicant’s vulnerability as an asylum-seeker and must be held responsible, because of their inaction, for the situation in which he has found himself for several months, living on the street, with no resources or access to sanitary facilities, and without any means of providing for his essential needs. The Court considers that the applicant has been the victim of humiliating treatment showing a lack of respect for his dignity and that this situation has, without doubt, aroused in him feelings of fear, anguish or inferiority capable of inducing desperation. It considers that such living conditions, combined with the prolonged uncertainty in which he has remained and the total lack of any prospects of his situation improving, have attained the level of severity required to fall within the scope of Article 3 of the Convention. »

Στην πιο πάνω απόφαση, ως και από το ως άνω απόσπασμα προκύπτει, καθοριστικής σημασίας για την διαπιστούμενη παράβαση του αρ.3 ήταν το γεγονός ότι ο αιτητής εκεί βρισκόταν χωρίς επαρκείς συνθήκες υποδοχής, χωρίς ουσιαστική πρόσβαση στην αγορά εργασίας και χωρίς πιθανότητες βελτίωσης της κατάστασης του στο άμεσα προβλέψιμο μέλλον, δεδομένης και της επί μακρόν αβεβαιότητας στην οποία βρισκόταν, συνεπεία μη ολοκλήρωσης της εξέτασης της εκκρεμούσης αιτήσεως διεθνούς προστασίας.

Υπό το φως των ως άνω διαπιστώσεων μου για τις συνθήκες που θα αντιμετωπίσει η αιτήτρια κατά την επιστροφή της, θεωρώ ότι τα ως άνω δεν ισχύουν εν προκειμένω.

Τα ως άνω σφραγίζουν την τύχη της παρούσης.

Η προσφυγή απορρίπτεται και η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται με έξοδα €800 υπέρ των καθ’ ων η αίτηση.

 

 

Α. Χριστοφόρου, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.