S.Τ. ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω Υπηρεσίας Ασύλου, Υπόθ. Αρ.: 4239/2023, 21/7/2025
print
Τίτλος:
S.Τ. ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω Υπηρεσίας Ασύλου, Υπόθ. Αρ.: 4239/2023, 21/7/2025

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

Υπόθ. Αρ.: 4239/2023

21 Ιουλίου, 2025

[Μ. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ, ΔΔΔΔΠ.]

Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος

Μεταξύ:

S.Τ.

Αιτητής

-και-

Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω Υπηρεσίας Ασύλου

Καθ’ ων η Αίτηση

 

Δ. Παυλίδης (κος) για Δημήτριος Α. Παυλίδης και Συνεργάτες ΔΕΠΕ, Δικηγόροι για τον Αιτητή

Α. Παπαδοπούλου (κα) για Μ. Καρπούζη (κα) Δικηγόρος για τους Καθ’ ων η Αίτηση

[Αιτητής: Παρών]

ΑΠΟΦΑΣΗ

 

Μ. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π: Με την παρούσα προσφυγή ο Αιτητής προσβάλλει την απόφαση των Καθ’ ων η Αίτηση ημερομηνίας 15/10/2023 με την οποία απορρίφθηκε το αίτημά του για διεθνή προστασία ως άκυρη και/ή παράνομη και/ή στερημένη οποιουδήποτε έννομου αποτελέσματος.

 

Τα ουσιώδη γεγονότα της παρούσας υπόθεσης έχουν τεθεί στην Ένσταση των Καθ’ ων η αίτηση και υποστηρίζονται από τα στοιχεία του διοικητικού φακέλου που έχει κατατεθεί ως Τεκμήριο Α κατά τις διευκρινήσεις.

 

Ο Αιτητής είναι ενήλικας υπήκοος του Καμερούν. Στις 22/09/2019 εγκατέλειψε την χώρα καταγωγής του και στις 28/10/2019 εισήλθε παράνομα στην Κυπριακή Δημοκρατία δια μέσω των μη ελεγχόμενων από την Κυβέρνηση της Δημοκρατίας περιοχών. Κατόπιν, στις 29/10/2019 συμπλήρωσε αίτηση παροχής διεθνούς προστασίας, βεβαίωση υποβολής της οποίας παρέλαβε από το Επαρχιακό Γραφείο Αλλοδαπών Λευκωσίας στις 30/10/2019.

Προς εξέταση της ουσίας της αίτησης του Αιτητή διεξήχθη προσωπική συνέντευξη στις 25/09/2023 από αρμόδιο λειτουργό της Υπηρεσίας Ασύλου. Στις 10/10/2023 ο αρμόδιος λειτουργός ετοίμασε έκθεση-εισήγηση προς τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας Ασύλου, η οποία εγκρίθηκε από τον τελευταίο στις 15/10/2023 και απέρριψε την αίτηση του Αιτητή.

 

Στις 08/11/2023 εξεδόθη επιστολή γνωστοποίησης της απορριπτικής απόφασης του Προϊσταμένου της Υπηρεσίας Ασύλου προς τον Αιτητή, μαζί με συνοδευτική επιστολή αιτιολόγησης της απόφασης. Και οι δύο επιστολές παραδόθηκαν δια χειρός στον Αιτητή αυθημερόν.

 

Στις 10/11/2023 καταχωρήθηκε η υπό κρίση προσφυγή.

 

Ο Αιτητής, μέσω των δικηγόρων του, προέβαλε στην αίτηση ακυρώσεώς πλήθος λόγων ακυρώσεως, τους οποίους περιόρισε με την γραπτή του αγόρευση και στη συνέχεια στο στάδιο των διευκρινήσεων υιοθέτησε τους ακόλουθους τρεις λόγους ακυρώσεως:

1.         Η προσβαλλόμενη απόφαση πάσχει από έλλειψη έρευνας σε όλα τα στάδια της διοικητικής ενέργειας.

2.         Η προσβαλλόμενη απόφαση είναι αναιτιολόγητη και/ή μη δεόντως αιτιολογημένη.

3.         Η προσβαλλόμενη απόφαση λήφθηκε από τους Καθ’ ων η Αίτηση υπό πλάνη περί τα πράγματα. 

 

Αναφορικά με τον πρώτο λόγο ακύρωσης, ο Αιτητής επιχειρηματολογεί ότι ο λειτουργός δεν προέβη σε επαρκή έρευνα και οδηγήθηκε σε λανθασμένα συμπεράσματα.  Επίσης, δεν έθεσε επαρκείς ερωτήσεις στον Αιτητή ώστε να εκμαιεύσει τις κατάλληλες απαντήσεις και να διασαφηνίσει τα θέματα που αφορούσαν την αίτηση του Αιτητή. Αναφορικά με τον δεύτερο λόγο ακύρωσης, ο Αιτητής δια των συνηγόρων του επιχειρηματολογεί πως ούτε ο αρμόδιος λειτουργός ως γνωμοδοτικό όργανο ούτε η Υπηρεσία Ασύλου ως αποφασίζον όργανο ανταποκρίθηκαν στο καθήκον τους για πλήρη και επαρκή αιτιολογία της απόφασής τους. Αναφορικά με τον τρίτο λόγο ακύρωσης, ο συνήγορος του Αιτητή επιχειρηματολογεί πως η έλλειψη δέουσας έρευνας συνδέεται με τον ακυρωτικό λόγο της πλάνης περί τα πράγματα και πως αρκεί η ύπαρξη πιθανότητας εμφιλοχώρησης πλάνης για να παρασυρθεί στην ακυρότητα η προσβαλλόμενη πράξη.

 

Η ευπαίδευτη συνήγορος των Καθ’ ων η Αίτηση ισχυρίστηκε ότι η προσβαλλόμενη απόφαση είναι ορθή και νόμιμη και αποτέλεσμα ορθής ενάσκησης των εξουσιών με τις οποίες περιβάλλονται οι Καθ’ ων η Αίτηση, κατ’ εφαρμογή των αρχών του διοικητικού δικαίου και λήφθηκε μετά από δέουσα έρευνα, αφού αξιολογήθηκαν όλα τα σχετικά γεγονότα και στοιχεία της υπόθεσης, είναι δε επαρκώς και/ή δεόντως αιτιολογημένη. Περαιτέρω οι καθ’ ων η Αίτηση ισχυρίζονται ότι ο Αιτητής δεν κατάφερε να αποσείσει το βάρος απόδειξης των λόγων ακυρότητας που προωθεί μέσω της γραπτής του αγόρευσης καθότι οι ισχυρισμοί που προβάλλει είναι γενικοί και αόριστοι και εισηγούνται όπως οι λόγοι ακύρωσης που προβάλλει ο Αιτητής δεν εξεταστούν από το Δικαστήριο καθότι δεν εξειδικεύονται ρητώς και αιτιολογημένα δια της αγορεύσεώς του ή/και δεν δικογραφούνται.

 

Προτού προχωρήσω στην εξέταση των ισχυρισμών του Αιτητή, κρίνω σκόπιμο να εξετάσω τους ισχυρισμούς που προέβαλε o Αιτητής υπό το πρίσμα των πραγματικών γεγονότων και ισχυρισμών που προώθησε ο Αιτητής καθ’ όλη την διάρκεια της διαδικασίας εξέτασης του αιτήματός του ενώπιον της Υπηρεσίας Ασύλου, ως προκύπτει από τα στοιχεία του διοικητικού φακέλου.

 

Κατά το στάδιο υποβολής της αίτησης διεθνούς προστασίας του, ο Αιτητής δήλωσε ότι έφυγε από τη χώρα του λόγω του πολέμου στο Καμερούν (βλ. ερ. 1 του διοικητικού φακέλου).

 

Κατά το στάδιο της προσωπικής του συνέντευξης, ο Αιτητής δήλωσε, κατ’ αρχάς, σε σχέση με τα προσωπικά του στοιχεία και προφίλ, ότι είναι υπήκοος Καμερούν, γεννηθείς την 19/09/1990 στη Mendankwe του Καμερούν και κάτοικος της Penda Mboko της επαρχίας Littoral Region έως την αναχώρησή του από τη χώρα καταγωγής την 22/09/2019 (βλ ερ 38 και 34 3χ). Δήλωσε περαιτέρω ότι είναι Χριστιανός, ότι είναι απόφοιτος του πανεπιστημίου της Buea με πτυχίο λογιστικής, ότι ομιλεί Αγγλικά, Γαλλικά και Mendankwe (μητρική του γλώσσα)  (βλ ερ 36 2χ, 35 2χ και 34 1χ),  και ότι στη χώρα του διατηρούσε υποκατάστημα της εταιρείας Express Union και παρείχε χρηματικά δάνεια σε ενδιαφερόμενους (βλ ερ 34 2χ). Ως προς την οικογενειακή του κατάσταση δήλωσε άγαμος και πατέρας μίας κόρης 8 μηνών, η οποία ζει στη Δημοκρατία (βλ ερ 35 1χ). Επιπλέον δήλωσε πως στο Καμερούν ζουν η μητέρα του και οι τρεις αδερφοί του, ένας εκ των οποίων είναι μέλος των αυτονομιστών μαχητών Ambazonians (βλ ερ 36 4χ και 35 1χ).

 

Αναφορικά με τους λόγους που εγκατέλειψε την χώρα καταγωγής του, δήλωσε ότι εγκατέλειψε το Καμερούν διότι είχε προβλήματα με τους αυτονομιστές μαχητές Ambazonians του Καμερούν. Συγκεκριμένα, ο Αιτητής δήλωσε ότι εξέδωσε δάνειο αξίας 20.000 φράγκων προς έναν πελάτη ο οποίος όμως καθυστερούσε να το αποπληρώσει. Επτά μήνες μετά το δάνειο και ενώ, σύμφωνα με τον Αιτητή, όλα τα υπόλοιπα υποκαταστήματα της εταιρείας Express Union είχαν ήδη κλείσει στην περιοχή, ο Αιτητής δέχτηκε επίσκεψη στο κατάστημά του από αυτονομιστές μαχητές οι οποίοι απαίτησαν να το κλείσει. Αργότερα την ίδια ημέρα ο Αιτητής, σύμφωνα με δήλωσή του, επικοινώνησε με τον προαναφερόμενο οφειλέτη του και του ζήτησε εκ νέου να αποπληρώσει τις οφειλές του, με τον ίδιο να του ζητά συνάντηση σε προκαθορισμένο μέρος. Όταν ο Αιτητής μετέβη στο σημείο συνάντησησ διαπίστωσε ότι εκεί βρίσκοταν ο οφειλέτης με κάποιους αυτονομιστές μαχητές και τον διέταξε να μην ξανανοίξει το κατάστημά του. Σύμφωνα με τον Αιτητή, ο ίδιος μετέβη σε στρατιωτικό στρατόπεδο και υπέβαλε καταγγελία κατά του οφειλέτη του.

 

Κατόπιν των ανωτέρω περιστατικών, ο Αιτητής μετέβη στην πόλη Yaoundé και, τρεις ημέρες αργότερα, ενώ επισκεπτόταν τους γονείς του στην περιοχή Muyuka, η εν λόγω περιοχή δέχθηκε επίθεση από αυτονομιστικές ένοπλες ομάδες, με αποτέλεσμα εκτεταμένες καταστροφές. Ο ίδιος, όπως ισχυρίστηκε, διέφυγε τρέχοντας προς παρακείμενη δασική έκταση μαζί με άλλους πολίτες προκειμένου να διασωθεί.

 

Κατά τη διάρκεια της παραμονής του στο δάσος, και σύμφωνα με τη σχετική δήλωσή του, ενημερώθηκε από τρίτο πρόσωπο ότι οι αυτονομιστές τον αναζητούσαν. Ακολούθως, φέρεται να εντοπίστηκε από μέλη της εν λόγω ένοπλης ομάδας, να αιχμαλωτίστηκε και να κρατήθηκε για διάστημα τριών ημερών, κατά το οποίο υπέστη βασανιστήρια. Όπως ισχυρίστηκε, οι αυτονομιστές θεωρούσαν ότι ο Αιτητής είχε αποκαλύψει στις στρατιωτικές δυνάμεις το κρησφύγετό τους, γεγονός που – κατά τους ισχυρισμούς του – οδήγησε σε στρατιωτική επιχείρηση με αποτέλεσμα τον θάνατο των περισσοτέρων μαχητών.

 

Ο Αιτητής υποστήριξε ότι κατάφερε να διαφύγει από την αιχμαλωσία και, με τη συνδρομή – αρχικά – φίλου του και στη συνέχεια του μεγαλύτερου αδελφού του, εξασφάλισε τους αναγκαίους πόρους και διέφυγε από τη χώρα καταγωγής του. (βλ ερ 33 2χ).

 

Ερωτώμενος σχετικά με το εκδοθέν δάνειο, ο Αιτητής διευκρίνισε ότι υπέγραψαν δανειακή σύμβαση τον Ιανουάριο του 2019 και πως o δανειολήπτης προσέφερε την μοτοσυκλέτα του ως ενέχυρο (βλ ερ 32 3χ 4χ).

 

Όταν ερωτήθηκε από τον αρμόδιο λειτουργό αν γνωρίζει ποια συγκεκριμένη ομάδα των αυτονομιστών μαχητών εμπλέκεται στην υπόθεσή του αυτός αποκρίθηκε θετικά λέγοντας ότι πρόκειται για τους Red Dragons και πως τους ταυτοποίησε από το κόκκινο ύφασμα που έχουν στα όπλα τους και στα ρούχα τους (βλ ερ 32 1χ 2χ).

 

Σε ερώτηση του αρμόδιου λειτουργού σχετικά με το λόγο για τον οποίο επισκέφτηκε την Yaounde μετά την καταγγελία που υπέβαλε, ο Αιτητής εξήγησε πως πήγε για επαγγελματικούς λόγους και πως τη στιγμή εκείνη δεν είχε συνειδητοποιήσει ότι βρισκόταν σε κίνδυνο (βλ ερ 32 12χ και 31 1χ). Σε περαιτέρω ερώτηση σχετικά με το πως είχε άγνοια κινδύνου εφόσον γνώριζε ήδη πως ο οφειλέτης ήταν μέλος των αυτονομιστών ο Αιτητής απάντησε πως αυτή την λεπτομέρεια δεν την αποκάλυψε κατά την καταγγελία που υπέβαλε και πως απλά ήθελε να πληρωθεί τα οφειλόμενα (βλ ερ 33 2χ).

 

Ερωτώμενος το λόγο που αποφάσισε να επισκεφτεί τους γονείς του στη Muyuka ενώ ήταν σε κίνδυνο ο Αιτητής απάντησε πως ήθελε να ενημερώσει τους γονείς του για τα συμβάντα και δεν είχε ακόμη συνειδητοποιήσει πως βρισκόταν σε κίνδυνο καθώς είχε συμμορφωθεί με τις εντολές των αυτονομιστών και είχε κλείσει την επιχείρησή του (βλ ερ 31 11χ 12χ).

 

Όταν του ζητήθηκε να παρέχει περισσότερες πληροφορίες σε σχέση με την κράτησή του από τους αυτονομιστές, ο Αιτητής δήλωσε πως τον είχαν δεμένο και καθήμενο στο πάτωμα, τον κλωτσούσαν στα πόδια και τον πίεζαν να ομολογήσει πως αυτός αποκάλυψε στον στρατό τα πάντα και πως τον κράτησαν νηστικό μέχρι την τρίτη ημέρα της κράτησής του (βλ 31 ερ 7χ). Σε ερώτηση του λειτουργού σχετικά με το πως κατάφερε να δραπετεύσει, ο Αιτητής δήλωσε πως 3 από τους 4 φρουρούς του ήταν υπό την επήρεια ναρκωτικών και κοιμόντουσαν και πως όταν ο τέταρτος απομακρύνθηκε από το σημείο που τον κρατούσαν, έχοντας ανακτήσει τις δυνάμεις του αφότου έφαγε άρχισε να τρέχει μακριά (βλ ερ 31 10χ).

 

Σε διευκρινιστικές ερωτήσεις του λειτουργού σχετικά με τον αδερφό του Αιτητή ο οποίος είναι μέλος των αυτονομιστών, ο Αιτητής δήλωσε πως δε γνωρίζει ούτε πότε αυτός έγινε μέλος ούτε σε ποια συγκεκριμένη ομάδα τους ανήκει (βλ ερ 30 1χ 2χ). Σε ερώτηση του λειτουργού σχετικά με το αν οι αρχές του Καμερούν θα μπορούσαν να τον προστατεύσουν,  ο Αιτητής αποκρίθηκε πως δεν τις εμπιστεύεται καθώς σκοτώνουν πολίτες σε καθημερινή βάση (βλ ερ 30 3χ). Ερωτώμενος τέλος αν οι αρχές της χώρας του θα του επέτρεπαν να επιστρέψει ο Αιτητής απάντησε καταφατικά (βλ ερ 30 4χ 7χ).

 

Ο αρμόδιος λειτουργός της Υπηρεσίας Ασύλου με την εισηγητική του έκθεση διέκρινε τους ακόλουθους τρεις ουσιώδεις ισχυρισμούς:

(α) Προσωπικά στοιχεία και προφίλ του Αιτητή.

(β) Κράτηση και βασανισμός από τους αποσχιστών Ambazonians επειδή θεώρησαν πως αποκάλυψε την τοποθεσία τους στο στρατό του Καμερούν.

(γ) Συγγενής μέλους των αποσχιστών Ambazonians.

 

Ως προς τον πρώτο ισχυρισμό του Αιτητή, ο λειτουργός αξιολόγησε αυτόν ως εσωτερικά και εξωτερικά αξιόπιστο και συνεπώς τον έκανε δεκτό, αποδεχόμενος τα στοιχεία του προφίλ του Αιτητή όπως αυτά δηλώθηκαν καθώς οι δηλώσεις του Αιτητή κρίθηκαν επαρκώς λεπτομερείς, συνεκτικές και συνεπείς και οι δηλώσεις του επιβεβαιώθηκαν από το διαβατήριο και την ταυτότητα τα οποία προσκόμισε και από εξωτερικές πηγές πληροφόρησης. Ο Αιτητής δήλωσε ότι είναι υπήκοος του Καμερούν γεννηθείς την 19/09/1990 στη Mendankwe του Καμερούν και κάτοικος της Penda Mboko της επαρχίας Littoral Region η οποία αποτελεί και τον τελευταίο τόπο διαμονής του στη χώρα καταγωγής.

 

Ως προς τον δεύτερο ισχυρισμό του Αιτητή, ο λειτουργός αξιολόγησε αυτόν ως εσωτερικά αναξιόπιστο καθώς κατά τη διάρκεια της συνέντευξης ο Αιτητής ο Αιτητής υπέπεσε σε αντιφάσεις τις οποίες δεν ήταν σε θέση να εξηγήσει με ευλογοφάνεια. Συγκεκριμένα, ο λειτουργός έκρινε ότι η δήλωση του Αιτητή πως δε γνώριζε τους λόγους για τους οποίους οι γονείς του και η αδερφή του μετακόμισαν στη Muyuka και πως δεν ήταν ο ρόλος του να τους ανακρίνει για τις προθέσεις τους δεν ήταν ευλογοφανής. Επιπλέον, ο λειτουργός έκρινε πως ο Αιτητής υπέπεσε σε αντίφαση όταν δήλωσε πως η αδερφή του σκοτώθηκε στο χωριό Mendankwe ενώ ζούσε στη Muyuka και η εξήγηση που έδωσε ότι η μητέρα του και η αδερφή του μετακόμισαν εκεί μετά το θάνατο του πατέρα τους δεν ήταν ευλογοφανής.

 

Προχωρώντας στην εκτίμηση της εξωτερικής αξιοπιστίας του ισχυρισμού, ο λειτουργός παρέθεσε πληροφορίες σχετικά με την έναρξη και τη φύση της σύγκρουσης στις αγγλόφωνες περιοχές του Καμερούν, παρέχοντας περαιτέρω σχετικές πληροφορίες της από το 2020 έκθεσης του Human Right Watch για το Καμερούν. Σύμφωνα με την έκθεση αυτή, με τα όσα διαδραματίστηκαν το 2019 στις αγγλόφωνες περιοχές η βία εντάθηκε καθώς οι κυβερνητικές δυνάμεις διεξήγαγαν επιχειρήσεις ασφαλείας μεγάλης κλίμακας και οι ένοπλοι αυτονομιστές πραγματοποίησαν όλο και πιο περίπλοκες επιθέσεις, ενώ πάνω από 3.000 άμαχοι και εκατοντάδες στελέχη των δυνάμεων ασφαλείας έχουν σκοτωθεί στις αγγλόφωνες περιοχές από το 2016, όταν ξεκίνησε η κρίση. Η δε αναταραχή στις περιοχές αυτές οδήγησε στον εκτοπισμό πάνω από μισό εκατομμύριο ανθρώπων.

 

Ο λειτουργός κατέληξε στο συμπέρασμα πως ο ισχυρισμός δεν γίνεται δεκτός διότι παρά την ύπαρξη εξωτερικών πηγών πληροφόρησης που καταδεικνύουν την τεταμένη κατάσταση μεταξύ του στρατού του Καμερούν και των αυτονομιστών μαχητών και την καταπάτηση θεμελιωδών δικαιωμάτων των αμάχων και από τις δύο αυτές πλευρές, ο Αιτητής υπέπεσε σε αντιφάσεις τις οποίες δεν κατάφερε να εξηγήσει με ευλογοφάνεια, καθιστώντας τον ισχυρισμό αναξιόπιστο στο σύνολό του.

 

Ως προς τον τρίτο ισχυρισμό του Αιτητή, ο λειτουργός αξιολόγησε αυτόν ως εσωτερικά και εξωτερικά αναξιόπιστο καθώς ο Αιτητής δεν ήτο σε θέση να παρέχει την οποιαδήποτε πληροφορία σχετικά με την επικαλούμενη συμμετοχή του αδερφού του σε ομάδα των αυτονομιστών μαχητών Ambazonians, πληροφορίες τις οποίες σύμφωνα με τον λειτουργό όφειλε να γνωρίζει.

 

Κατά συνέπεια, οι Καθ’ ων η Αίτηση απέρριψαν την υπαγωγή του Αιτητή στο άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου, αφού έκριναν ότι οι ισχυρισμοί του Αιτητή είχαν απορριφθεί ως αναξιόπιστοι και ο Αιτητής δεν πληρούσε τις προϋποθέσεις για υπαγωγή στο καθεστώς του πρόσφυγα. Στη συνέχεια, αφού διαπίστωσαν την ύπαρξη ένοπλης, εσωτερικής σύρραξης στην επαρχία Southwest Region του Καμερούν, έκριναν εν τέλει ότι οι προσωπικές περιστάσεις του Αιτητή, ήτοι ότι πρόκειται για άντρα νεαρής ηλικίας χωρίς σοβαρά προβλήματα υγείας ή κάποια ευαλωτότητα, ο οποίος είναι μορφωμένος, έχει οικογενειακό υποστηρικτικό δίκτυο,  και γνωρίζει από την οργάνωση και διατήρηση μια επιχείρησης, δεν θα μπορούσε να υπαχθεί στο άρθρο 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου ώστε να του παραχωρηθεί το καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας.

 

Από τα πιο πάνω, συνάγεται ότι η έρευνα που είχε προηγηθεί της απόφασης για απόρριψη της αίτησης του Αιτητή ήταν επαρκής και είχαν συλλεγεί και διερευνηθεί όλα τα ουσιώδη στοιχεία σε συνάρτηση πάντα με τους ισχυρισμούς που είχε προβάλει ο Αιτητής κατά τη διάρκεια της συνέντευξής του. Από τα στοιχεία που έχω ενώπιον μου, θεωρώ ότι η προσβαλλόμενη απόφαση είναι πλήρως αιτιολογημένη και η αιτιολόγηση συμπληρώνεται και από τα στοιχεία του διοικητικού φακέλου, όπως αυτά έχουν αναλυθεί ανωτέρω (βλ. άρθρο 29 του Ν. 158 (Ι)/1999, Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου κ.α. ν Δημοκρατίας (1990) 3 Α.Α.Δ. 1171 και Διογένους ν. Δημοκρατίας (1999) 4 Α.Α.Δ., 371 Στέφανος Φράγκου ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, (1998) 3 ΑΑΔ 270). Ειδικότερα, επισημαίνω ότι στην έκθεση-εισήγηση του αρμόδιου λειτουργού καταγράφονται με λεπτομέρεια οι λόγοι που απορρίφθηκε το αίτημα του με παραπομπή στις απαντήσεις του Αιτητή, οι οποίες κρίνονται και από το Δικαστήριο ως αόριστες, ασαφείς και ατεκμηρίωτες. Ως εκ τούτου, απορρίπτεται ο λόγος ακυρώσεως που έχει προωθηθεί από τον Αιτητή.

 

Ως προς το ειδικότερο ζήτημα της υπαγωγής του Αιτητή σε καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας δυνάμει των άρθρων 19(1) και 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου, έχω εξετάσει επικαιροποιημένες πηγές πληροφόρησης για να αξιολογήσω την κατάσταση ασφαλείας στη περιφέρεια Littoral του Καμερούν, όπου βρίσκεται η προηγούμενη περιοχή συνήθους διαμονής του Αιτητή. Σύμφωνα με αυτές «το Καμερούν αντιμετωπίζει μια πολύπλευρη ανθρωπιστική κρίση και κρίση προστασίας που προκαλείται από συγκρούσεις, ενδοκοινοτική βία και τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής»[1]. Πηγές ανέφεραν ότι το Καμερούν συνέχισε να επηρεάζεται από δύο μεγάλες συγκρούσεις: τη σύγκρουση στη λεκάνη της λίμνης Τσαντ στον Άπω Βορρά και την εσωτερική κρίση στις βορειοδυτικές και νοτιοδυτικές περιοχές (NWSW)[2].

 

Η περιοχή του Άπω Βορρά, που θεωρείται «γεωστρατηγική τοποθεσία» στο «σταυροδρόμι των σημαντικών διαδρομών επικοινωνίας μεταξύ του Καμερούν, του Τσαντ, της Νιγηρίας και του Νίγηρα, «σημαδεύτηκε» από ασθενέστερη εθνική ενσωμάτωση, εν μέρει λόγω των ιστορικών τρωτών συνόρων που εκμεταλλεύονται μη κρατικές ένοπλες ομάδες (NSAGs)[3].  Σύμφωνα με το Γραφείο των Ηνωμένων Εθνών για τον Συντονισμό της Ανθρωπιστικής Υποθέσεων (UNOCHA), η σύγκρουση με τις NSAG έχει εντείνει τις υπάρχουσες διακοινοτικές εντάσεις και κρυφές συνεχιζόμενες εγκληματικές δραστηριότητες[4]. Το μέσο ενημέρωσης Voice of America (VOA), ανέφερε ότι «τουλάχιστον 36.000 άνθρωποι έχουν σκοτωθεί και 3 εκατομμύρια έχουν εγκαταλείψει τα σπίτια τους από το 2009, όταν οι μάχες μεταξύ νιγηριανών κυβερνητικών στρατευμάτων και μαχητών της Μπόκο Χαράμ εξαπλώθηκαν στο Καμερούν, στο Νίγηρα και στο Τσαντ»[5]. Τρομοκρατικές επιθέσεις της Μπόκο Χαράμ και του Ισλαμικού Κράτους Δύτικης Αφρικής (ISWAP) συνεχίστηκαν το 2023, στοχεύοντας κυρίως τους Mayo-Sava, Mayo-Tsanaga, και τα τμήματα Logone-et-Chari[6]. Οι φυσικοί πόροι ήταν «στη ρίζα των διακοινοτικών αντιπαλοτήτων στον Άπω Βορρά του Καμερούν»[7].

 

Στις βορειοδυτικές και νοτιοδυτικές επαρχίες, κοινώς γνωστές ως αγγλόφωνες περιοχές[8], οι μάχες μεταξύ των κυβερνητικών δυνάμεων και των αυτονομιστών μαχητών συνεχίζονται από το 2017 όταν οι αυτονομιστές προσπάθησαν να ιδρύσουν ένα ανεξάρτητο κράτος[9].

 

Η Human Rights Watch (HRW) ανέφερε μια αυξανόμενη τάση περιορισμών στην ελευθερία του λόγου στο Καμερούν, που αναδύεται ενόψει των προεδρικών εκλογών του 2025[10]. Ομοίως, μετά από επίσκεψη στο Καμερούν τον Αύγουστο του 2024, το Γραφείο των Ηνωμένων Εθνών της  Ύπατης Αρμοστείας για την Ανθρώπινα δικαιώματα (OHCHR) ανέφερε «σοβαρές ανησυχίες σχετικά με περιορισμούς στην ελευθερία της έκφρασης και συναναστροφής και το δικαίωμα στην ειρηνική συγκέντρωση»[11]. Στις 9 Οκτωβρίου 2024, ο Υπουργός Εδαφικής Διοίκησης του Καμερούν, Paul Atanga Nji, κυκλοφόρησε μια δήλωση που απαγορεύει τις συζητήσεις στα μέσα ενημέρωσης σχετικά με την υγεία του Προέδρου Paul Biya και προειδοποίησε ότι οι παραβάτες θα υπόκεινται σε νομικές συνέπειες[12]. Στις 12 Μαρτίου 2024, ο υπουργός Nji δήλωσε σε δελτίο τύπου ότι δύο αντιπολιτευόμενοι συνασπισμοί, η Πολιτική Συμμαχία για την Αλλαγή (APC) και η Συμμαχία για μια Πολιτική Μετάβαση στο Καμερούν (ATP), δεν πληρούσαν τις νομικές προϋποθέσεις για να χαρακτηριστούν ως πολιτικά κόμματα και ως εκ τούτου απαγορεύεται να εμπλέκονται σε οποιαδήποτε πολιτική δραστηριότητα εντός της εθνικής επικράτειας[13].

Πηγές ανέφεραν περαιτέρω συλλήψεις και κρατήσεις ατόμων που θεωρούνται ότι αντιτίθενται στην τωρινή κυβέρνηση[14]. Στην Έκθεση Χώρας του 2023 για τις Πρακτικές Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, το Υπουργείο Εσωτερικών των Η.Π.Α (USDOS) ανέφερε ότι αρκετές οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων «είχαν περιορισμένη πρόσβαση σε πολιτικούς κρατούμενους»[15].

 

Αναφορικά με τα περιστατικά ασφαλείας, σύμφωνα με τα πρόσφατα δεδομένα της βάσης δεδομένων ACLED (The Armed Conflict Location & Event Data Project), ενός μη κερδοσκοπικού οργανισμού με έργο τη συλλογή, ανάλυση και χαρτογράφηση δεδομένων σχετικά με τις ημερομηνίες, τους δρώντες, τις τοποθεσίες, τους θανάτους και τους τύπους όλων των καταγεγραμμένων  γεγονότων πολιτικής βίας και διαμαρτυρίας σε παγκόσμια κλίμακα, κατά το χρονικό διάστημα μεταξύ 11/05/2024 και 9/05/2025 στο Καμερούν καταγράφηκαν συνολικά 2115 περιστατικά ασφαλείας από τα οποία επήλθε ο θάνατος συνολικά 1563 πολιτών. Πιο συγκεκριμένα, στην επαρχία Littoral Region 4 εξ αυτών καταγράφηκαν ως περιστατικά χρήσης βίας κατά πολιτών (με 2 θύματα), 4 ως ταραχές/εξεγέρσεις (με 2 θύματα), και 2 ως διαμαρτυρίες (δίχως θύματα)[16].

 

Σημειώνεται ότι στη Penda Mboko της επαρχίας Littoral Region η οποία αποτελεί και τον τελευταίο τόπο διαμονής του Αιτητή στη χώρα καταγωγής, την ανωτέρω χρονική περίοδο δεν καταγράφηκαν περιστατικά ασφαλείας. Ο πληθυσμός δε της εν λόγω επαρχίας καταγράφεται στους 2.510.263 κατοίκους σύμφωνα με την πιο πρόσφατη επίσημη καταμέτρηση του 2005[17] ενώ σύμφωνα με εκτίμηση του 2015 ο πληθυσμός υπολογίζεται στους 3.355.000 κατοίκους.  Ειδικότερα στην Penda Mboko ο πληθυσμός υπολογίζεται στους 21.254 κατοίκους[18].

 

Από τις ανωτέρω πληροφορίες προκύπτει ότι στην χώρα του Αιτητή λαμβάνει χώρα εσωτερική ένοπλη σύρραξη μεταξύ των κρατικών δυνάμεων και των αυτονομιστών, που συμπαρασύρει τον άμαχο πληθυσμό, σημειώνοντας απώλειες. Ωστόσο, λαμβάνοντας υπόψη τα περιστατικά ασφαλείας για το τόπο συνήθους διαμονής του Αιτητή, ως αναλύθηκαν ανωτέρω, συνάγεται ότι η ένοπλη σύρραξη που συντελείται, δεν επηρεάζει τη πόλη Penda Mboko σε τέτοιο βαθμό ώστε μόνη η παρουσία κάποιου εκεί να τον εκθέτει σε κίνδυνο. Επικουρικά, λαμβάνοντας υπόψιν και τις ιδιαίτερες περιστάσεις του Αιτητή για την αξιολόγηση του προσωπικού κινδύνου που θα αντιμετωπίσει ως άμαχος αν επιστρέψει στη χώρα καταγωγής του, ήτοι ότι πρόκειται για άντρα νεαρής ηλικίας χωρίς σοβαρά προβλήματα υγείας ή κάποια ευαλωτότητα, ο οποίος είναι μορφωμένος, έχει οικογενειακό υποστηρικτικό δίκτυο,  και γνωρίζει από την οργάνωση και διατήρηση μια επιχείρησης, καταλήγω ότι δεν συντρέχουν ουσιώδεις λόγοι στο πρόσωπο του Αιτητή, ώστε να πιστεύεται ότι αν επιστρέψει στη χώρα καταγωγής του θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη, ώστε να του παραχωρηθεί καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας σύμφωνα με το άρθρο 19(1) και (2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου.

 

Στη βάση των όσων αναλύθηκαν ανωτέρω, θεωρώ πως ο Αιτητής δεν κατάφερε να αποδείξει ότι πάσχει η ορθότητα και η νομιμότητα της απόφασης των Καθ' ων η Αίτηση. Επίσης δεν κατάφερε να αποδείξει ότι στο πρόσωπό του πληρούνται οι προϋποθέσεις για την υπαγωγή του στο καθεστώς του πρόσφυγα ή της παραχώρησης συμπληρωματικής προστασίας, σύμφωνα με τις πρόνοιες του περί Προσφύγων Νόμου και της Σύμβασης της Γενεύης του 1951.

 

Ως εκ τούτου, η προσφυγή αποτυγχάνει και απορρίπτεται. Επιδικάζονται €800  έξοδα εναντίον του Αιτητή και υπέρ των Καθ' ων η Αίτηση. Η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται.

Μ. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.



[1] UNHCR, Fact Sheet; UNHCR Cameroon Refugee; July 2024, 10 September 2024, https://data.unhcr.org/en/documents/download/111089  σελ. 1 (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 15/05/2025)

[2] European Commission, Cameroon, last updated 25 November 2024, url; UNOCHA, Cameroon Humanitarian

Needs Overview 2024, 14 April 2024, https://reliefweb.int/attachments/32c8a7cb-5dac-4c5f-92ec-f232a7bed6d0/CMR_HNO_2024_EN_20240123_v2%20%281%29.pdf , σελ. 9
(ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 15/05/2025)

[3] UNOCHA, Humanitarian Needs Overview Cameroon, April 2024, https://reliefweb.int/attachments/32c8a7cb-5dac-4c5f-92ec-f232a7bed6d0/CMR_HNO_2024_EN_20240123_v2%20%281%29.pdf σελ. 10, (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 15/05/2025)

[4] UNOCHA, Humanitarian Needs Overview Cameroon, April 2024, https://reliefweb.int/attachments/32c8a7cb-5dac-4c5f-92ec-f232a7bed6d0/CMR_HNO_2024_EN_20240123_v2%20%281%29.pdf σελ. 10, (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 15/05/2025)

[5] VOA, Cameroon military frees 300 Boko Haram captives along northern border, 14 May 2024, ur https://www.voanews.com/a/cameroon-military-frees-300-boko-haram-captives-along-northern-border-with-chad-and-nigeria-/7610292.html , (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 15/05/2025)

[6] USDOS, Country Report on Terrorism 2023 - Chapter 1 - Cameroon, 12 December 2024, https://www.state.gov/reports/country-reports-on-terrorism-2023/cameroon/ (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 15/05/2025)

[7] ISS, Cameroon’s community violence adds to Lake Chad Basin security woes, 4 October 2021, https://issafrica.org/iss-today/cameroons-community-violence-adds-to-lake-chad-basin-security-woes (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 15/05/2025)

[8] International Crisis Group, A Second Look at Cameroon’s Anglophone Special Status, 31 March 2023, https://www.crisisgroup.org/africa/central-africa/cameroon/b188-second-look-cameroons-anglophone-special-status (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 15/05/2025) 

[9] GCR2P, Cameroon – Population at risk, 1 December 2024, url; ACLED, Non-State Armed Groups and Illicit

Economies, September 2024, https://acleddata.com/acleddatanew/wp-content/uploads/2024/09/d4248905-7022-462d-a85a-5d2645fc5b22.pdf σελ. 10 (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 15/05/2025) 

[10] HRW, Another Troubling Decision For Free Speech in Cameroon, 11 October 2024, https://www.hrw.org/news/2024/10/11/another-troubling-decision-free-speech-cameroon (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 15/05/2025) 

[11] OHCHR, UN High Commissioner for Human Rights Volker Türk concludes official visit to Cameroon, 7 August 2024, https://www.ohchr.org/en/statements/2024/08/un-high-commissioner-human-rights-volker-turk-concludes-official-visit-cameroon   (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 15/05/2025) 

[12] BBC News, Cameroon bans reports on President Biya’s health, 11 October 2024, https://www.bbc.com/news/articles/cwye2gljdewo; Al Jazeera, Cameroon bans media from talking about President Biya’s health, 11 Oct 2024, https://www.aljazeera.com/news/2024/10/11/cameroon-bans-media-from-talking-about-missing-presidents-health (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 15/05/2025) 

[13] Afrique – sur 7, Cameroun – Présidentielle 2025 : deux coalitions de l’opposition interdites, 13 March 2024, https://www.afrique-sur7.fr/cameroun-deux-coalitions-de-lopposition-interdites ;

Jeune Afrique, Au Cameroun, le gouvernement met en garde deux coalitions d’opposition, 13 March 2024, https://www.jeuneafrique.com/1546792/politique/au-cameroun-le-gouvernement-met-en-garde-deux-coalitions-dopposition/ (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 15/05/2025) 

[14] AI, Cameroon: Civil society members arbitrarily detained in Garoua must be immediately released, 26 September 2024, https://www.amnesty.org/en/latest/news/2024/09/cameroon-civil-society-members-arbitrarily-detained-in-garoua-must-be-immediately-released/ ; CIVICUS, Opposition Coalitions, Irreverent  Language Against Institutions And Discussing The President's Health Are Banned; Long List Of Arbitrary Arrests Of Activists And Journalists, 31 October 2024, https://monitor.civicus.org/explore/opposition-coalitions-irreverent-language-against-institutions-and-discussing-the-presidents-health-are-banned-long-list-of-arbitrary-arrests-of-activists-and-journalists/ ; HRW, World Report 2024 - Cameroon, 11 January 2024, https://www.hrw.org/world-report/2024/country-chapters/cameroon (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 15/05/2025) 

[15] USDOS, 2023 Country Report on Human Rights Practices: Cameroon, 23 April 2024, https://www.state.gov/wp-content/uploads/2024/02/528267-CAMEROON-2023-HUMAN-RIGHTS-REPORT.pdf σελ. 11 (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 15/05/2025) 

[16]   ACLED - The Armed Conflict Location & Event Data Project, https://acleddata.com/ . Περιστατικά ασφαλείας για το χρονικό διάστημα μεταξύ 11/05/2024 και 9/05/2025 στο Καμερούν, Littoral Region: https://acleddata.com/explorer/ (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης στις 15/05/2025)

[17]   City Population, Cameroon, Littoral Region, https://citypopulation.de/en/cameroon/cities/  (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 15/05/2025) 

[18] https://www.fallingrain.com/world/CM/05/Penda_Mboko.html (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 15/05/2025) 


cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο