ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
Υπόθ. Αρ.: 4734/2024
03 Ιουλίου, 2025
[Μ. ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]
Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος
Μεταξύ:
F.N.S. από την Λ.Κ. του Κογκό και τώρα Παραλίμνι
Αιτήτρια
-και-
Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω Υφυπουργείου Μετανάστευσης και Διεθνούς Προστασίας, Υπηρεσίας Ασύλου
Καθ' ων η Αίτηση
Εμφανίσεις:
Χ. Παφίτη (κα) για Α. Λαζάρου (κα), Δικηγόροι για την Αιτήτρια.
Α. Κίτσιου (κα) για Ρ. Προδρόμου (κα), Δικηγόρος για Γενικό Εισαγγελέα, Δικηγόρος για τους Καθ' ων η Αίτηση.
Η Αιτήτρια Παρούσα
ΑΠΟΦΑΣΗ
Με την παρούσα προσφυγή προσβάλλεται η απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου, επιστολής ημερομηνίας 22/01/24, με την οποία απορρίφθηκε το αίτημά της Αιτήτριας για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας, ως άκυρη, αντισυνταγματική, παράνομη και στερούμενη κάθε έννομου αποτελέσματος και/ή ζητά την έκδοση νέας απόφασης για παραχώρηση σε αυτήν καθεστώτος διεθνούς προστασίας καθώς και οποιαδήποτε άλλη θεραπεία το Δικαστήριο κρίνει δίκαια υπό τις περιστάσεις.
ΓΕΓΟΝΟΤΑ
Η Αιτήτρια υπέβαλε αίτηση για διεθνή προστασία στις 06/12/21, στις 22/10/24 διεξήχθη συνέντευξη, την 24/10/24 ετοιμάστηκε σχετική εισηγητική έκθεση και ο εξουσιοδοτημένος από τον Υπουργό Εσωτερικών λειτουργός αποφάσισε την απόρριψη της αίτησης αυθημερόν, απόφαση που αποτελεί και το αντικείμενο της παρούσας προσφυγής.
ΝΟΜΙΚΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ
Η συνήγορος για την Αιτήτρια κατά την ενώπιον του Δικαστηρίου διαδικασία περιόρισε τους νομικούς και/ή πραγματικούς λόγους ακύρωσης της προσβαλλόμενης πράξης στην έλλειψη δέουσας έρευνας και αιτιολογίας, απέσυρε δε ρητώς όλους τους υπόλοιπους λόγους όπως αυτοί καταγράφονται στην αίτηση και Γραπτή Αγόρευση.
Οι Καθ' ων η Αίτηση απαντούν ότι η επίδικη απόφαση λήφθηκε ορθά και νόμιμα, μετά από δέουσα έρευνα, ότι απόφαση είναι επαρκώς και δεόντως αιτιολογημένη.
ΚΑΤΑΛΗΞΗ
Το Δικαστήριο αντλώντας τις εξουσίες που ορίζονται στο Άρθρο 11 του περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμων του 2018 έως 2023 (Ν.73(Ι)/2018), προχωρεί σε αξιολόγηση της ουσίας του αιτήματος της Αιτήτριας σε συνάρτηση με τους ισχυρισμούς έλλειψης δέουσας έρευνας και ανεπαρκούς αιτιολόγησης της προσβαλλόμενης πράξης στη βάση του περιεχομένου του διοικητικού φακέλου (στο εξής «ΔΦ»).
Από την έκθεση/εισήγηση προκύπτει ότι τα προσωπικά στοιχεία της Αιτήτριας (προφίλ, ταυτότητα και χώρα καταγωγής) έγιναν αποδεκτά από την Υπηρεσία Ασύλου (ερυθρό 91-90 ΔΦ). Αντιθέτως, ο ισχυρισμός της για κακομεταχείριση από τον σύζυγο της μητέρας της απορρίφθηκε ως εσωτερικά αναξιόπιστος (ερυθρό 90-87 ΔΦ), καθότι κρίθηκε ότι υπήρξε ανεπαρκής και μη λεπτομερής ως προς τις απαντήσεις που έδωσε στον λειτουργό-εξεταστή της υπόθεσης της. Ειδικότερα ως προς την αξιοπιστία των ισχυρισμών της εντοπίστηκε έλλειψη πληροφοριών σε σχέση με το πότε άρχισε η σχέση του με την μητέρα της (ερυθρό 32-30 ΔΦ), υπέπεσε σε αντιφάσεις αναφορικά με τον ισχυριζόμενο βιασμό της καθότι αρχικά ανέφερε ότι έλαβε χώρα το 2019/ σε διευκρινιστική ερώτηση πρόσθεσε και το 2020 σε καθημερινή βάση και/ή οι πληροφορίες που προσέφερε επί του ζητήματος ήτο συγκεχυμένες και αντιφατικές (ερυθρό 28 ΔΦ). Επιπλέον, υπέπεσε σε αντιφάσεις σε σχέση με το κατά πόσο το είπε στην μητέρα της και/ή τις αντιδράσεις της τελευταίας αφού δήλωσε ότι μίλησε με την μητέρα και αυτή την πίστεψε αλλά στη συνέχεια ανέφερε ότι τελικά δεν την πίστεψε ποτέ (ερυθρό 32-27 ΔΦ). Υπέπεσε και σε αντιφάσεις για το πότε έφυγε από το σπίτι της καθότι αρχικά είπε τον 2ο/2020 (ερυθρό 34 ΔΦ), στη συνέχεια
τέλη του 2020 (ερυθρό 26 ΔΦ). Ερωτηθείς να αποσαφηνίσει την αντίφαση που δημιουργήθηκε απάντησε εκ νέου ότι από τον 2ο/2020 επισκεπτόταν την κοινότητα Ngiri Ngiri (πήγε στη φίλη της μετά που έφυγε από το σπίτι της) και τον 12ο/2020 πήγε μόνιμα. Παρόλα αυτά η δήλωση της κρίθηκε αντιφατική και/ή ότι η απάντηση της δεν ήτο ικανή να ανατρέψει τις προηγούμενες δηλώσεις της. Ασαφείς και συγκεχυμένες κρίθηκαν οι δηλώσεις και οι απαντήσεις της για τις περιστάσεις αλλαγής της τοποθεσίας διαμονής της και/ή μακριά από τον «διώκτη» σύντροφο της μητέρας της (ερυθρό 25 ΔΦ).
Μετά δε από συνολική αξιολόγηση της γενικότερης αξιοπιστίας της Αιτήτριας, των όσων τέθηκαν ενώπιον της Υπηρεσίας Ασύλου υπό μορφή δηλώσεων διαπιστώνω ότι αυτή δεν τεκμηριώνεται. Η πλήρης εικόνα που διαμορφώνεται μέσω των στοιχείων του φακέλου της, κατόπιν ορθολογικής ανάλυσης και δίκαιης στάθμισής τους, επιβεβαιώνει τα συμπεράσματα του λειτουργού. Το αφήγημα της εμπεριέχει δηλώσεις που ελλείπουν βιωματικά στοιχεία και ευλογοφάνεια που να τεκμηριώνουν προσωπική εμπλοκή και δίωξη όπως δε σωρεία αντιφάσεων μεταξύ των δηλώσεων της. Δεν παρείχε κάθε διαθέσιμη βοήθεια στον εξεταστή για τη διαπίστωση των στοιχείων της υπόθεσής της, ούτε τεκμηρίωσε για κάθε ένα ξεχωριστά από τα περιστατικά που ισχυρίστηκε ότι έζησε, ούτε τεκμηρίωσε τους ισχυρισμούς της με επαρκή λεπτομέρεια (Βλέπε Άρθρο 18 του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν.6(Ι)/2000), βλέπε επίσης Πρακτικός Οδηγός της ΕΑΣΟ: Αξιολόγηση των Αποδεικτικών Στοιχείων, Μάρτιος 2015, σελ.11 και Evidence and credibility assessment in the context of the Common European Asylum System της EUAA, February 2023, σελ.57-72, 103-112, 120-131) Σύμφωνα και με την §205 του Εγχειριδίου για τις Διαδικασίες και τα Κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων, του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών, θα πρέπει, μεταξύ άλλων, ο αιτών να βοηθά τον εξεταστή με κάθε δυνατό τρόπο με την τεκμηρίωση των ισχυρισμών του, να κάνει προσπάθεια να υποστηρίξει τα λεγόμενά του με κάθε διαθέσιμο μέσο, να δώσει ικανοποιητική επεξήγηση για κάθε απουσία τεκμηρίων και να παρέχει όλες τις σχετικές πληροφορίες που αφορούν τον εαυτό του και τις προγενέστερες εμπειρίες του με όσο το δυνατόν περισσότερες λεπτομέρειες για να καταστήσει ικανό τον εξεταστή να αποδείξει τους σχετικούς ισχυρισμούς. Η Αιτήτρια θα αναμενόταν να είναι σε θέση να παραθέσει ένα συμπαγές αφήγημα το οποίο θα εμπεριείχε συνεκτικές και συνεπείς μεταξύ τους πληροφορίες. Ούτε θα μπορούσε να τύχει του ευεργετήματος της αμφιβολίας, το οποίο δίνεται μόνο όταν έχουν προσκομισθεί όλα τα διαθέσιμα αποδεικτικά στοιχεία και όταν ο εξεταστής είναι γενικά ικανοποιημένος από την αξιοπιστία της Αιτήτριας (Βλέπε §204 του Εγχειριδίου για τις Διαδικασίες και τα κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών). Τα γεγονότα της περίπτωσης της σε συνάρτηση με τα στοιχεία του φακέλου και τις αιτιάσεις της δεν προκύπτει να συντρέχουν στο πρόσωπο της εκείνα τα υποκειμενικά και αντικειμενικά κριτήρια που μπορούν να στοιχειοθετήσουν το γεγονός ότι εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής της και δεν επιθυμεί να επιστρέψει σε αυτή λόγω δικαιολογημένου φόβου δίωξης (§37-38 του Εγχειριδίου για τις Διαδικασίες και τα Κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων, του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών). Δεν έχει τεκμηριώσει ότι σε περίπτωση επιστροφής της θα αντιμετωπίσει οποιοδήποτε πρόβλημα από τις αρχές της χώρας της και δεν έχει ούτε καταδικασθεί, συλληφθεί, ή καταζητείται και δεν έχει κακοποιηθεί ή διωχθεί. Συνεπώς δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις του Άρθρου 3 του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν.6(Ι)/2000) καθώς οι σχετικοί ισχυρισμοί της απορρίφθηκαν ως μη αξιόπιστοι στο σύνολό τους. Ούτε έχουν αναπτυχθεί επαρκώς κατά την ακροαματική διαδικασία μέσω της συνηγόρου της λόγοι που να δεικνύουν πως η προσβαλλόμενη απόφαση πάσχει είτε νομικά είτε ως προς τα ουσιαστικά γεγονότα που παρουσιάστηκαν ενώπιον της διοικητικής αρχής κατά την έκδοση της προσβαλλόμενης πράξης που να οδηγούν σε ακύρωση της απόφασης και/ή ουδόλως έχουν υποδειχθεί συγκεκριμένα και/ή λεπτομερή στοιχεία που να ανατρέπουν τα όσα καταγράφονται λεπτομερώς στην έκθεση/εισήγηση του λειτουργού εξεταστή της υπόθεσης που αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της απόφασης απόρριψης ασύλου της Αιτήτριας.
Ως προς το εάν η περίπτωση της εμπίπτει στις προϋποθέσεις παροχής καθεστώτος συμπληρωματικής προστασίας, ο λειτουργός εξέτασε κατά πόσο θα υπόκειτο σε περίπτωση επιστροφής της στην χώρα καταγωγής της σε οποιαδήποτε τέτοια σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη ως προσδιορίζεται στο Άρθρο 19 του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν.6(Ι)/2000) και κατέληξε ότι τέτοιος κίνδυνος δεν υφίσταται. Ουδείς εκ των ισχυρισμών που πρόβαλε τεκμηριώνει την ύπαρξη ουσιωδών λόγων ώστε να πιστεύεται ότι η ίδια προσωπικά σε περίπτωση επιστροφής στη χώρα καταγωγής της, θα υποβληθεί σε κίνδυνο θανατικής ποινής ή εκτέλεσης ή σε βασανιστήρια ή απάνθρωπη ή εξευτελιστική μεταχείριση ή τιμωρία. Ειδικά δε, ως προς το σκέλος της διακινδύνευσης λόγω βίας ασκούμενης αδιακρίτως σε καταστάσεις ένοπλης σύρραξης, ο λειτουργός σημειώνει ότι βάσει διαθέσιμων πληροφοριών από εξωτερικές πηγές πληροφόρησης η γενική κατάσταση ασφαλείας στην περιοχή της δεν οδηγούν στο συμπέρασμα ότι υπάρχουν εύλογοι λόγοι να γίνει αποδεκτό ότι σε περίπτωση επιστροφής της θα αντιμετωπίσουν δίωξη ή πραγματικό κίνδυνο σοβαρής βλάβης λόγω ένοπλης σύρραξης. Σημειώνεται ότι, η ίδια σε κανένα στάδιο της διαδικασίας αξιολόγησης της αίτησής της ανέφερε ότι κινδυνεύει λόγω ένοπλης σύρραξης στη χώρα της, ενώ από αναθεωρημένη έρευνα του Δικαστηρίου σε εξωτερικές πηγές πληροφόρησης ανευρέθηκε ότι δεν δραστηριοποιούνται μη κρατικοί ένοπλοι φορείς στην ευρύτερη περιοχή της Κινσάσα, αλλά μόνο στις ανατολικές περιοχές της χώρας[1], ενώ από τη βάση δεδομένων ACLED (The Armed Conflict Location & Event Data Project) προκύπτει ότι τα περιστατικά ασφαλείας που αφορούν συνολικά την περιοχή διαμονής της συνεχίζουν να παραμένουν σε χαμηλά επίπεδα,[2] ως και τα συμπεράσματα του λειτουργού έτσι ώστε η κατάσταση στην εν λόγω περιοχή να μην μπορεί να χαρακτηριστεί ως ένοπλη σύρραξη επιφέρουσα συνθήκες αδιακρίτως ασκούμενης βίας (ερυθρά 86-79 ΔΦ). Ως εκ τούτου, παρέλκει περαιτέρω διερεύνηση των προσωπικών της περιστάσεων για λόγους εφαρμογής της «αναπροσαρμοσμένης κλίμακας» όπως αυτή απορρέει από τη Νομολογία του Δικαστηρίου Ευρωπαϊκής Ένωσης[3]. Επιστρέφοντας, τώρα, σε σχέση με το προφίλ της Αιτήτριας (εγκυμονούσα) για σκοπούς μελλοντικού κινδύνου σε περίπτωση επιστροφής της ο λειτουργός-εξεταστής της υπόθεσης εξέτασε/αξιολόγησε πλήρως τις ιδιαίτερες περιστάσεις της σε συνάρτηση με εξωτερικές πηγές πληροφόρησης[4] και κατέληξε ότι δεν καθίσταται επικίνδυνη η επιστροφή της, εύρημα το οποίο συντάσσεται το Δικαστήριο (ερυθρά 71-41 ΔΦ).
Για όλους τους πιο πάνω λόγους, δεν διαπιστώνω ελλιπή έρευνα κατά την έκδοση της προσβαλλόμενης απόφασης (Αντώνης Ράφτης ν. Δημοκρατίας, (2002) 3 Α.Α.Δ. 345 ) ούτε προκύπτει ανεπαρκής αιτιολόγηση της διοικητικής απόφασης (Βλέπε Φράγκου ν. Δημοκρατίας (1998) 3 Α.Α.Δ.270). Το Δικαστήριο μετά από έλεγχο νομιμότητας/ορθότητας και πραγματικό έλεγχο των περιστάσεων της Αιτήτριας, όπως αναλύεται ανωτέρω, καταλήγει στο ίδιο εύρημα ότι δηλαδή δεν μπορεί να της αναγνωριστεί το καθεστώς του πρόσφυγα ή συμπληρωματικής προστασίας.
Συνεπώς, η παρούσα προσφυγή απορρίπτεται με €1300 έξοδα εναντίον της Αιτήτριας και υπέρ των Καθ' ων η Αίτηση. Η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται.
Μ. ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.
[1] RULAC, Non-international Armed Conflicts in Democratic Republic of Congo/ UN Security Council Resolutions για τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό/ HRW, Democratic Republic of Congo, Events of 2021, 13 January 2021/ UNHCR, Attacks by armed groups displace 20 000 civilians in eastern DRC, 16 July 2021/ USAID, Democratic Republic of the Congo – Complex Emergency, Fact Sheet #3, 13 May 2022. (assessed on 26/06/2025)
[2] ACLED, The Armed Conflict Location & Event Data Project, Africa, Democratic Republic of Congo: Kinshasa: τα πιο πρόσφατα δεδομένα κατά το διάστημα 22/06/24 – 20/06/25 καταδεικνύουν μόνο 83 περιστατικά ασφαλείας με 235 ανθρώπινες απώλειες. Εξ’ αυτών, τα κωδικοποιήθηκαν 50 ως διαμαρτυρίες (καμία απώλεια), τα 17 ως εξεγέρσεις (204 απώλειες), τα 12 ως βία κατά αμάχων (17 απώλειες) και 4 ως μάχες (14 απώλειες) διαθέσιμο: https://acleddata.com/explorer/ (assessed on 26/06/2025)
[3] EASO, Άρθρο 15 στοιχείο γ) της οδηγίας για τις ελάχιστες απαιτήσεις ασύλου (2011/95/ΕΕ) Δικαστική Ανάλυση, Νοέμβριος 2014, σελ. 26 – 1.6.2. έννοια της «αναπροσαρμοζόμενης κλίμακας»
[4] The World Bank, Democratic Republic of Congo Systematic Country Diagnostic, Policy Priorities for Poverty Reduction and Shared Prosperity in a Post-Conflict Country and Fragile State, March 2018, https://openknowledge.worldbank.org/bitstream/handle/10986/30057/DRC-SCD-FINAL-ENGLISH-06132018.pdf?sequence=1&isAllowed=y , p.1 EASO, Qualification for international protection, April 2018, σελίδα 68, https://euaa.europa.eu/easo-practical-guide-qualification-international-protection, βλ. και υποσημείωση 405 στην ίδια σελίδα σε νομολογία του United Kingdom Upper Tribunal (UKUT).
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο