ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

Υπόθ. Αρ.: 4839/23

25 Ιουλίου 2025

[Μ. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ, ΔΔΔΔΠ.]

Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος

Μεταξύ:

L. E. N.  

Αιτήτρια

-και-

Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω Υπηρεσίας Ασύλου

Καθ' ων η Αίτηση

 

Αν. Δημητρίου (κος), Δικηγόρος για την Αιτήτρια

Μ. Βασιλείου (κα) για Ν. Κουρσάρη (κο), Δικηγόρος για τους Καθ' ων η Αίτηση

ΑΠΟΦΑΣΗ

 

Μ. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π:  Με την παρούσα προσφυγή η Αιτήτρια προσβάλλει την απόφαση των Καθ' ων η Αίτηση, ημερομηνίας 12/12/2023, με την οποία απορρίφθηκε το αίτημα της για διεθνή προστασία ως άκυρη, αντισυνταγματική, παράνομη και στερημένη οποιουδήποτε έννομου αποτελέσματος και έκδοση απόφασης του Δικαστηρίου επί της ουσίας του αιτήματός της για απόδοση σε αυτήν καθεστώτος διεθνούς προστασίας.

 

Τα ουσιώδη γεγονότα της παρούσας υπόθεσης, ως έχουν τεθεί στην Ένσταση των Καθ' ων η Αίτηση, έχουν ως ακολούθως:

 

Η Αιτήτρια είναι υπήκοος Καμερούν και εισήλθε παράνομα στην Κυπριακή Δημοκρατία. Στις 27/07/2020 υπέβαλε αίτηση για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας.

 

Στις 06/12/2023 πραγματοποιήθηκε συνέντευξη της Αιτήτριας ενώπιον αρμόδιου λειτουργού της Υπηρεσίας Ασύλου προς εξέταση του αιτήματος της για διεθνή προστασία. Μετά την συνέντευξη, ο αρμόδιος λειτουργός ετοίμασε Έκθεση-Εισήγηση ημερ. 06/12/2023 προς τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας Ασύλου. Εξουσιοδοτημένος από τον Υπουργό Εσωτερικών ως ο Νόμος ορίζει,  λειτουργός της Υπηρεσίας Ασύλου, ενέκρινε για λογαριασμό του Προϊσταμένου  την ανωτέρω εισήγηση στις 12/12/2023 και απέρριψε την αίτηση για διεθνή προστασία.

 

Στις 20/12/2023 ετοιμάστηκε επιστολή ενημέρωσης της Αιτήτριας για την απόφαση του Προϊστάμενου της Υπηρεσίας Ασύλου, η οποία της επιδόθηκε δια χειρός αυθημερόν.

 

Στις 22/12/2023 καταχωρήθηκε η υπό κρίση προσφυγή στο Δικαστήριο.

 

Η Αιτήτρια δια της γραπτής αγόρευσης του ευπαίδευτου συνηγόρου της, ισχυρίζεται πρωτίστως ότι κατά τη διάρκεια της συνέντευξης ενώπιον των διοικητικών αρχών δεν παρίστατο διερμηνέας, γεγονός το οποίο – όπως η ίδια υποστηρίζει – συνιστά σοβαρή διαδικαστική παράλειψη, ικανή να οδηγήσει στην ακύρωση της επίμαχης διοικητικής απόφασης. Ειδικότερα, υποστηρίζεται ότι από τα στοιχεία του διοικητικού φακέλου δεν αποδεικνύεται ότι ο αρμόδιος υπάλληλος διέθετε επαρκή γνώση ή κατανόηση της αγγλικής γλώσσας, ώστε να διασφαλιστεί η αποτελεσματική επικοινωνία με την Αιτήτρια. Περαιτέρω, είναι θέση του συνηγόρου της ότι δεν εξετάστηκε καθόλου το ότι η Αιτήτρια έχει ανήλικο τέκνο και το ότι ήταν θύμα βιασμού ενώ παράλληλα δεν τηρήθηκαν οι διαδικαστικές εγγυήσεις αναφορικά με την ευαλωτότητα της αφού ο ισχυρισμός της για βιασμό δεν εξετάστηκε από την λειτουργό που διεξήγαγε τη συνέντευξη.  Οι ισχυρισμοί αυτοί, ιδίως δεδομένου ότι δεν εξετάστηκαν από τις αρμόδιες αρχές, θεωρεί ότι παραβιάζουν το Άρθρο 15 του περί Προσφύγων Νόμου, το οποίο επιβάλλει την υποχρέωση στους Καθ’ ων η Αίτηση να παραπέμψουν την Αιτήτρια σε ιατρική και ψυχολογική αξιολόγηση, όσον αφορά τα βασανιστήρια που ισχυρίζεται ότι υπέστη. Επίσης, εισηγείται ότι η απόφαση για επιστροφή της στη χώρα καταγωγής της, χωρίς να ληφθεί υπόψη το γεγονός ότι υπήρξε θύμα βιασμού στο πλαίσιο της εσωτερικής ένοπλης σύρραξης στο Καμερούν, συνιστά παραβίαση της αρχής της μη επαναπροώθησης. Στηρίζοντας την επιχειρηματολογία του, ο συνήγορος της Αιτήτριας παραθέτει εξωτερικές πηγές πληροφόρησης σε σχέση με την κατάσταση ασφαλείας και τους βιασμούς στη χώρα καταγωγής της.

 

Ο ευπαίδευτος συνήγορος των Καθ' ων η Αίτηση αντικρούοντας τους ισχυρισμούς, υπέβαλε δια της γραπτής αγόρευσής του ότι η προσβαλλόμενη απόφαση λήφθηκε ορθά και νόμιμα, σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις του Συντάγματος και των Νόμων, κατόπιν δέουσας έρευνας και σωστής ενάσκησης των εξουσιών που δίνει ο Νόμος στους Καθ' ων η αίτηση, αφού λήφθηκαν υπόψη όλα τα σχετικά γεγονότα και περιστατικά της υπόθεσης, είναι δε επαρκώς και δεόντως αιτιολογημένη, ενώ η Αιτήτρια δεν κατάφερε να αποσείσει το βάρος της απόδειξης που της αναλογεί. Ως εκ τούτου εισηγήθηκε όπως απορριφθεί η παρούσα προσφυγή και επικυρωθεί η προσβαλλόμενη απόφαση. 

 

Αρχικά, επισημαίνω ότι παρά το ότι η Αιτήτρια έχει ανήλικο τέκνο στη Δημοκρατία, στοιχείο το οποίο καταγράφηκε στα πρακτικά της συνέντευξής της και στην επιστολή με την οποία της κοινοποιήθηκε η επίδικη απόφαση, δεν αποτελεί  διάδικο μέρος της δικαστικής διαδικασίας και περαιτέρω, ούτε η Αιτήτρια αλλά ούτε ο συνήγορος της, προέβαλαν οποιοδήποτε επιχείρημα που το αφορά.

 

Επιπρόσθετα, σε σχέση με τον ισχυρισμό του συνηγόρου της Αιτήτριας ότι απουσίαζε διερμηνέας κατά τη διάρκεια της συνέντευξης και δεν δόθηκε η ευκαιρία στην Αιτήτρια να αναπτύξει διεξοδικά τους ισχυρισμούς της, παραπέμπω στα πρακτικά της συνέντευξής της (βλ. ερυθρό 18-24 του διοικητικού φακέλου), από τα οποία προκύπτει ότι αυτά καταγράφηκαν στην αγγλική γλώσσα, γλώσσα την οποία η Αιτήτρια δήλωσε ως μητρική της (βλ. ερυθρό 3) και στο τέλος η ίδια υπέγραψε και βεβαίωσε ότι τα όσα αναφέρθηκαν ήταν ορθά και αληθινά και ότι κατανόησε πλήρως τις πληροφορίες που της έδωσε ο λειτουργός.  Επίσης βεβαίωσε ότι η ίδια δεν επιθυμούσε να αλλάξει οποιαδήποτε γραπτή της δήλωση ή πληροφορία που δόθηκε κατά τη συνέντευξη (βλ. ερυθρό 19).   Ως εκ τούτου, το επιχείρημα του συνηγόρου της Αιτήτριας απορρίπτεται ως αβάσιμο.

 

 

Δεδομένου του περιορισμού της υπό εξέταση προσφυγής στην έλλειψη δέουσας και λαμβάνοντας υπόψιν ότι σύμφωνα με τον περί Ίδρυσης και Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμο του 2018 (Ν. 73(Ι)/2018), το Διοικητικό Δικαστήριο Διεθνούς Προστασίας έχει την εξουσία να εξετάσει την παρούσα υπόθεση και επί της ουσίας και όχι μόνο ως ακυρωτικό Δικαστήριο, προχωρώ στην εξέταση της επίδικης απόφασης σε συνάρτηση με τα γεγονότα της παρούσας υπόθεσης, όπως προκύπτουν από τον διοικητικό φάκελο της υπόθεσης.

 

Περί τούτου, κρίνω σκόπιμη την παράθεση αρχικά των ισχυρισμών της Αιτήτριας ως αυτοί προβλήθηκαν καθ' όλη τη διαδικασία εξέτασης του αιτήματός της και οι οποίοι συμπεριλαμβάνονται στο περιεχόμενο του διοικητικού φακέλου. 

 

Κατά το στάδιο υποβολής της αίτησης διεθνούς προστασίας η Αιτήτρια κλήθηκε να καταγράψει τους λόγους για τους οποίους εγκατέλειψε την χώρα καταγωγής της και τους λόγους για τους οποίους δεν επιθυμεί να επιστρέψει σε αυτήν. Η Αιτήτρια δήλωσε ότι εγκατέλειψε το Καμερούν εξαιτίας της εν εξελίξει αγγλόφωνης κρίσης, από την οποία έχασε τον πατέρα της το 2019. Περαιτέρω, δήλωσε ότι τόσο αυτή όσο και η οικογένειά της απειλήθηκαν από τους αποσχιστές Ambazonians, επειδή η ίδια ήταν φοιτήτρια και ο πατέρας της κυβερνητικός υπάλληλος, γεγονός που έθετε τις ζωές τους σε κίνδυνο (βλ. ερυθρό 1 του διοικητικού φακέλου).

 

Κατά τη διάρκεια της συνέντευξης της για διεθνή προστασία, η Αιτήτρια δήλωσε ότι είναι υπήκοος Καμερούν,  γεννημένη στην πόλη Limbe, της Νοτιοδυτικής Επαρχίας (Southwest Region), η οποία αποτελεί και τον τόπο τελευταίας συνήθους διαμονή της, μιλά Αγγλικά και Bayangi, και είναι Χριστιανή. Περαιτέρω, ως προς το μορφωτικό της υπόβαθρο, δήλωσε πως ολοκλήρωσε τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση αλλά όχι τις σπουδές της, ενώ ως προς την επαγγελματική της εμπειρία ανέφερε ότι δεν εργάστηκε στο Καμερούν, διότι την στήριζαν οικονομικά η θεία και ο πατέρας της. Επίσης, η Αιτήτρια δήλωσε ότι έχει ένα ανήλικο γιο, τον οποίο γέννησε αφότου έφτασε στην Κύπρο. Επίσης, αναφορικά με την οικογένειά της, δήλωσε ότι ο πατέρας της απεβίωσε, δεν διατηρεί επαφή με τη μητέρα και τη θεία της, και έχει έναν ετεροθαλή αδελφό από την πλευρά του πατέρα της.

 

Ερωτηθείσα σχετικά με τους λόγους για τους οποίους εγκατέλειψε την χώρα καταγωγής της, η Αιτήτρια κατά το στάδιο της ελεύθερης αφήγησης ισχυρίστηκε εγκατέλειψε το Καμερούν κυρίως επειδή υπήρξε θύμα βιασμού και γιατί ο πατέρας της, ο οποίος ήταν δάσκαλος, απεβίωσε. Επιπλέον, λόγω της γενικότερης ανασφάλειας που προκαλεί η αγγλόφωνη κρίση, ήθελε να εξασφαλίσει ασφάλεια για την ίδια και το μωρό της. Όταν ρωτήθηκε αν είχε άλλους λόγους για τους οποίους αιτήθηκε διεθνή προστασία, η Αιτήτρια απάντησε αρνητικά. Η Αιτήτρια δήλωσε επίσης ότι ποτέ δεν έχει συλληφθεί ή κρατηθεί στη χώρα καταγωγής της και ότι οι αρχές θα της επέτρεπαν να επιστρέψει.

 

Κατά το στάδιο των διευκρινίσεων δόθηκε η ευκαιρία στην Αιτήτρια μέσω πρόσθετων ερωτήσεων να ενισχύσει τους ισχυρισμούς της και να αποσαφηνίσει τα κρίσιμα βιοτικά γεγονότα της αφήγησής της.

 

Η Αιτήτρια επιβεβαίωσε ότι συμπλήρωσε την αίτηση μόνη της και ότι όλες οι πληροφορίες που παρείχε είναι αληθείς. Στην συνέχεια, της επισημάνθηκε από την λειτουργό η εξής αντίφαση, ότι δηλαδή αν και στην αίτησή της ανέφερε ότι είχε δεχθεί απειλές λόγω του πατέρα της και επειδή ήταν φοιτήτρια, κατά τη διάρκεια της συνέντευξης ανέφερε ότι είχε βιαστεί, κάτι που δεν είχε συμπεριλάβει στην αίτηση. Η Αιτήτρια με την σειρά της διευκρίνισε ότι η οικογένειά της δέχθηκε απειλές μετά τον θάνατο του πατέρα της και ότι, επειδή υπέστη και βιασμό, αποφάσισε ότι είναι καλύτερο να φύγει από τη χώρα.

 

Η Αιτήτρια ανέφερε ότι οι απειλές προέρχονταν από τους Ambazonins επειδή ο πατέρας της ήταν κρατικός εκπαιδευτικός. Είπε ότι οι απειλές απευθύνονταν σε εκείνη και στον ετεροθαλή αδελφό της, εξηγώντας ότι ο πατέρας της είχε παιδί με άλλη γυναίκα, το οποίο αναγνώρισε, αλλά δεν ζούσε μαζί του. Όταν ρωτήθηκε γιατί οι απειλές έγιναν μετά τον θάνατο του πατέρα της και όχι όσο εκείνος ήταν ζωντανός, απάντησε ότι η ομάδα ζητούσε χρήματα για να στηρίξει τον αγώνα της κατά της κυβέρνησης.

 

Περιέγραψε ότι οι Ambazonians εμφανίστηκαν για να ζητήσουν χρήματα μια εβδομάδα μετά τον θάνατο του πατέρα της, ενώ κατόπιν προσέθεσε ότι συνολικά την επισκέφτηκαν δύο φορές, στις αρχές και στα μέσα Δεκεμβρίου 2019, ζητώντας χρήματα και λέγοντας της να εγκαταλείψει το χωριό. Παρόλα αυτά, η ίδια έφυγε από το Καμερούν τέσσερις μήνες αργότερα, τον Μάρτιο του 2020. Όταν της επισημάνθηκαν αντιφάσεις στις ημερομηνίες που ανέφερε, δεδομένου ότι πατέρας της απεβίωσε στις 11 Νοεμβρίου 2019, η Αιτήτρια επέμεινε ότι ο πατέρας της πέθανε στις 21 Νοεμβρίου 2019, αλλάζοντας την προηγούμενη δήλωσή της. Με το πέρας της συνέντευξης, η Αιτήτρια ανέφερε ότι δεν είχε κάτι επιπλέον να προσθέσει και δεν επιθυμούσε να καταθέσει επιπλέον έγγραφα για να στηρίξει την αίτησή της.

 

Οι ισχυρισμοί της Αιτήτριας αξιολογήθηκαν από τον αρμόδιο λειτουργό ο οποίος εντόπισε στην Έκθεση - Εισήγησή του τέσσερις (4) ουσιώδεις πραγματικούς ισχυρισμούς, οι οποίοι προκύπτουν από τις δηλώσεις της Αιτήτριας:

 

1)   Είναι υπήκοος του Καμερούν, γεννημένη στο Limbe city, Southwest region, μιλά Αγγλικά και Bayangi, είναι Χριστιανή, ολοκλήρωσε τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση αλλά όχι το πτυχίο της και διέμενε στο Limbe city, Southwest region, μέχρι που αναχώρησε από το Καμερούν

2)   Αναχώρησε από το Καμερούν γιατί ήταν θύμα βιασμού

3)   Αναχώρησε από το Καμερούν γιατί απειλήθηκε από τους Αμπαζόνιανς, μετά το θάνατο του πατέρα της, εξαιτίας του ότι εκείνος εργαζόταν σαν δάσκαλος και γιατί εκείνη ήταν φοιτήτρια

4)    Αναχώρησε από το Καμερούν λόγω της γενικής κατάστασης ανασφάλειας εξαιτίας της κρίσης με τους αγγλόφωνους

 

 

Ο αρμόδιος λειτουργός έκανε αποδεκτό τον πρώτο ουσιώδη ισχυρισμό, αφού κρίθηκε ως αξιόπιστος στο σύνολό του, τόσο από πλευρά εσωτερικής όσο και εξωτερικής αξιοπιστίας.  Ομοίως αποδεκτός έγινε και ο τέταρτος ισχυρισμός περί της κατάστασης ανασφάλειας εξαιτίας της κρίσης με τους αγγλόφωνους στο Καμερούν. Αντιθέτως, οι υπ’ αρ. 2 και 3 ισχυρισμοί δεν έτυχαν αποδοχής.

 

Όσον αφορά στον δεύτερο ισχυρισμό, περί του ότι η Αιτήτρια έπεσε θύμα βιασμού, είναι θέση των Καθ’ ων ότι αυτός ο ισχυρισμός δεν εμπίπτει στον Περί Προσφύγων Νόμο, επομένως -κατ’ αυτούς- δεν δύναται να οδηγήσει σε προσφυγικό καθεστώς ή καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας. Σημειώνεται, ωστόσο, ότι εντοπίστηκε σοβαρή αντίφαση και/ή χρονική ασυνέπεια στους ισχυρισμούς της Αιτήτριας. Συγκεκριμένα, η Αιτήτρια δήλωσε ότι έμεινε έγκυος από αυτό τον βιασμό και το παιδί γεννήθηκε στις 07/07/2020, παρότι σε άλλο σημείο ανέφερε ότι ο βιασμός έλαβε χώρα τον Απρίλιο του 2019. Συνεπώς, όπως διαπιστώνουν, εάν βιάστηκε τον Απρίλιο του 2019, είναι αδύνατο να γέννησε 15 μήνες αργότερα. Επιπλέον, συναξιολόγησαν και το γεγονός ότι η Αιτήτρια δεν ανέφερε το γεγονός αυτό στην αίτησή της για διεθνή προστασία -την οποία συμπλήρωσε και υπέγραψε η ίδια.

Ως προς δε την εξωτερική αξιοπιστία, επισημαίνουν ότι τα όσα ανέφερε η Αιτήτρια στη συνέντευξη αποτελούν το μοναδικό τεκμήριο προς υποστήριξη του αιτήματός της και δεν υπάρχουν εύλογοι λόγοι που να δικαιολογούν την οποιαδήποτε ανάλυση των εν λόγω δεδομένων μέσω άλλων πηγών πληροφόρησης.

 

Όσον αφορά τον τρίτο ισχυρισμό, σε σχέση με τις απειλές από τους Ambazonians, είναι θέση των Καθ΄ ων ότι η Αιτήτρια δεν παρείχε επαρκείς και πειστικές εξηγήσεις για τους ισχυρισμούς της σχετικά με τις απειλές που δέχθηκε, παρουσιάζοντας αντιφάσεις, ασυνέπειες στις ημερομηνίες και έλλειψη ευλογοφάνειας. Όπως εξηγούν οι Καθ’ ων, οι αναφορές της για τις απειλές από τους Ambazonians έγιναν μόνο όταν της ζητήθηκε να εξηγήσει τη διαφορά με όσα είχε αρχικά δηλώσει στην αίτηση, ενώ οι εξηγήσεις της για τη σύνδεση των απειλών με το επάγγελμα του πατέρα της ως δασκάλου και την ύπαρξη αυτών μετά τον θάνατο του πατέρα της -και όχι νωρίτερα- κρίθηκαν ασαφείς και μη πειστικές. Επιπλέον, δεν αιτιολόγησε επαρκώς γιατί παρέμεινε στο Καμερούν για μήνες μετά τα υποτιθέμενα περιστατικά. Επίσης, δεν επιβεβαίωσε τον ισχυρισμό ότι απειλήθηκε επειδή ήταν φοιτήτρια, γεγονός που υπονομεύει τη συνολική αξιοπιστία της αφήγησής της. Δεδομένου ότι δεν προσκομίστηκαν άλλα αποδεικτικά στοιχεία και ότι η αξιοπιστία των δηλώσεών της κρίθηκε επισφαλής, ο συγκεκριμένος ισχυρισμός απορρίφθηκε.

 

Υπό το φως τον ανωτέρω, στη βάση και των δύο αποδεδειγμένων πραγματικών ισχυρισμών της Αιτήτριας, και λαμβανομένων υπόψιν πληροφοριών από τη χώρα καταγωγής της σχετικά με την κατάσταση ασφαλείας στην Νοτιοδυτική Επαρχία (Sud - Ouest Region) του Καμερούν, όπου διέμενε η Αιτήτρια στην χώρα καταγωγής της, διαπιστώθηκε ότι υπάρχουν εύλογοι λόγοι να πιστεύεται ότι συντρέχει εύλογη πιθανότητα να αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο σοβαρής βλάβης, σε περίπτωση επιστροφής της στην χώρα καταγωγής της και ειδικότερα στην πόλη Limbe στην Νοτιοδυτική περιοχή.

 

Ακολούθως, ο αρμόδιος λειτουργός προέβη σε αξιολόγηση του νομοθετικού πλαισίου για το προσφυγικό καθεστώς, καθώς επίσης και αυτό της συμπληρωματικής προστασίας, σε συνάρτηση με τους ισχυρισμούς της Αιτήτριας, προκειμένου να εξακριβωθεί εάν πληρούνταν οι προϋποθέσεις για την υπαγωγή της Αιτήτριας σε οιοδήποτε καθεστώς διεθνούς προστασίας.  Ως αναφέρεται στην έκθεση εισήγηση, βάσει των ισχυρισμών της Αιτήτριας, δεν τεκμηριώθηκε φόβος δίωξης για έναν από τους πέντε λόγους που προβλέπονται στο άρθρο 1Α(2) της Σύμβασης της Γενεύης, του άρθρου 2(δ) της Οδηγίας 2011/95/ΕΕ (από τούδε και στο εξής, «η Οδηγία») και του άρθρου 3(1) του περί Προσφύγων Νόμου και ως εκ τούτου η Αιτήτρια δεν δικαιούταν να της χορηγηθεί το καθεστώς του πρόσφυγα.

 

Επιπλέον, κρίθηκε ότι βάσει των αποδεκτών πραγματικών περιστατικών δεν προέκυψε πραγματικός κίνδυνος θανατικής ποινής ή εκτέλεσης σύμφωνα με το άρθρο 15(α) της Οδηγίας, ούτε μπορούσε να θεωρηθεί ως πραγματικός κίνδυνος βασανιστηρίων ή απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης ή τιμωρίας δυνάμει του άρθρου 15(β) της Οδηγίας.  Αναφορικά με το άρθρο 15(γ) της Οδηγίας, το οποίο αντιστοιχεί στο άρθρο 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου, ο αρμόδιος λειτουργός κατέληξε στο συμπέρασμα ότι, λαμβάνοντας υπόψη τις πληροφορίες σχετικά με την κατάσταση ασφαλείας στις περιοχές του Βορειοδυτικού και Νοτιοδυτικού Καμερούν, καταδεικνύεται ότι δεν υφίσταται κίνδυνος σοβαρής και ατομικής απειλής για τη ζωή ή την ασφάλεια της Αιτήτριας, λόγω αδιάκριτης βίας απλώς και μόνο λόγω της παρουσίας της στις αγγλόφωνες περιοχές, καθώς λαμβάνοντας υπόψη ότι η Αιτήτρια δεν απέδειξε ότι οι προσωπικές της περιστάσεις  αυξάνουν τις πιθανότητες να διατρέξει πραγματικό κίνδυνο σοβαρής και ατομικής απειλής για τη ζωή ή την ασφάλειά της σε περίπτωση επιστροφής στη χώρα της και συγκεκριμένα στην πόλη Limbe, στη νοτιοδυτική περιοχή του Καμερούν, λόγω αδιάκριτης βίας στο πλαίσιο εσωτερικής σύγκρουσης. Συγκεκριμένα, όπως σημειώνουν, πρόκειται για άμαχη πολίτη, η οποία είναι άτομο ενήλικο, υγιές, δεν παρουσίασε θέματα ευαλωτότητας και έχει εργασιακή εμπειρία στην οικογενειακή γη, ενώ διαθέτει και συγγενείς στο χωριό καταγωγής και συνήθους διαμονής της. Επιπλέον, δεν διαπιστώθηκαν περιστατικά προηγούμενης δίωξης στο πρόσωπό της, Επομένως, η Αιτήτρια δεν πληροί τις προϋποθέσεις για καθεστώς επικουρικής προστασίας.

 

Υπό το φως των ανωτέρω σημείων που έχω αναλύσει, κρίνω ότι ορθά και εμπεριστατωμένα οι Καθ’ ων η Αίτηση αξιολόγησαν το αίτημα της Αιτήτριας και κατέληξαν στη μη υπαγωγή της σε προσφυγικό καθεστώς και στη συνέχεια στη μη παραχώρηση συμπληρωματικής προστασίας.  O συνήγορος της Αιτήτριας με τη γραπτή του αγόρευση, δεν αμφισβήτησε ειδικώς σημεία της αξιολόγησης της αξιοπιστίας της Αιτήτριας παρά μόνο αναφέρθηκε σε ελλιπή αξιολόγηση του κινδύνου και αναφέρθηκε γενικά και αόριστα στις αρχές που διέπουν την αξιολόγηση κινδύνου.  Οι θέσεις του κρίνονται γενικές και αόριστες και ως τέτοιες απορρίπτονται.  

 

Ως εκ τούτου, από τα ανωτέρω προκύπτει ότι η επίδικη απόφαση λήφθηκε ορθά και νόμιμα, και η αιτιολόγηση της συμπληρώνεται από τα στοιχεία του διοικητικού φακέλου (βλ. άρθρο 29 του Ν. 158(Ι)/1999, Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου κ.α. ν. Δημοκρατίας (1990) 3 Α.Α.Δ. 1171 και Διογένους ν. Δημοκρατίας (1999) 4 Α.Α.Δ. 371 και Στέφανος Φράγκου ν. Κυπριακής Δημοκρατίας (1998) 3 Α.Α.Δ. 270).  Η έρευνα που είχε προηγηθεί ήταν επαρκής και είχαν συλλεγεί και διερευνηθεί όλα τα ουσιώδη στοιχεία σε συνάρτηση πάντα με τους ισχυρισμούς που είχε προβάλει η Αιτήτρια, όπως αναλύεται ανωτέρω. 

 

Κατά τα παραπάνω, δεν μπορεί να παραχωρηθεί στην Αιτήτρια ούτε καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας επί τη βάσει των άρθρων 19 (2) (α) και (β) του Περί Προσφύγων Νόμου, καθώς δεν έχει στοιχειοθετηθεί πραγματικός κίνδυνος σοβαρής βλάβης υπό τις εκεί προβλεπόμενες μορφές.

 

Αναφορικά με την υπαγωγή της Αιτήτριας σε καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας δυνάμει του άρθρου 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου, το οποίο προϋποθέτει ουσιώδεις λόγους να πιστεύεται ότι η Αιτήτρια θα υποστεί σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής της ακεραιότητας, λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης, σε περίπτωση επιστροφής της στη χώρα καταγωγής της, υπάρχει ευρεία νομολογία τόσο του Ανωτάτου Δικαστηρίου Κύπρου (βλ. Galina Bindioul v. Αναθεωρητική Αρχή Προσφύγων, Υποθ. Αρ. 685/2012, ημερομηνίας 23/04/13 και Mushegh Grigoryan κ.α. v. Κυπριακή Δημοκρατία, Υποθ. Αρ. 851/2012, ημερομηνίας 22/9/2015, ECLI:CY:AD:2015:D619) όσο και του ΔΕΕ (βλ. C-285/12, A. Diakité v. Commissaire général aux réfugiés et aux apatrides, 30/01/2014, C-465/07, Meki Elgafaji and Noor Elgafaji v. Staatssecretaris van Justitie, 17/02/2009), καθώς επίσης και του ΕΔΔΑ (βλ. K.A.B. v. Sweden, 886/11, 05/09/2013 (final 17/02/2014), Sufi and Elmi v. the United Kingdom, 8319/07 and 11449/07, 28/11/2011) στις οποίες ερμηνεύεται η έννοια της αδιακρίτως ασκούμενης βίας και της ένοπλης σύρραξης και τίθενται κριτήρια ως προς τη σοβαρότητα του κινδύνου που προϋποτίθεται για την αξιολόγηση των περιπτώσεων στις οποίες εξετάζεται η πιθανότητα παραχώρησης συμπληρωματικής προστασίας δυνάμει του άρθρου 15(γ) της Οδηγίας 2011/95/ΕΕ, το οποίο αντιστοιχεί στο άρθρο 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου.

 

Από επικαιροποιημένη έρευνα σε εξωτερικές πηγές πληροφόρησης στην οποία προέβη το Δικαστήριο, σχετικά με την κατάσταση ασφαλείας στο Καμερούν προκύπτουν τα ακόλουθα:

 

Ως προς τη γενικότερη κατάσταση ασφαλείας στο Καμερούν, το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ σε έκθεση αναφορικά με τις εξελίξεις στην κατάσταση ασφαλείας στην Κεντρική Αφρική, η οποία δημοσιεύτηκε στις 31 Μαΐου 2023 σημειώνει ότι στις Βορειοδυτικές και Νοτιοδυτικές Περιφέρειες του Καμερούν, συνέχισαν οι αναφορές και καταγγελίες για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που διαπράχτηκαν από δυνάμεις ασφαλείας και άμυνας και ένοπλες αυτονομιστικές ομάδες εναντίον αμάχων, συμπεριλαμβανομένων των δολοφονιών και της καταστροφής περιουσίας. Επιπλέον, η αναγκαστική απαγόρευση κυκλοφορίας, η χρήση αυτοσχέδιων εκρηκτικών μηχανισμών και η απαγωγή αμάχων από ένοπλες ομάδες περιόρισαν την διανομή της απαραίτητης ανθρωπιστικής βοήθειας.^[1] 

 

Σύμφωνα με το Human Rights Watch σε έκθεση για την χώρα η οποία καλύπτει το έτος 2023, αναφέρεται πως το 2023, ένοπλες ομάδες και κυβερνητικές δυνάμεις συνέχισαν τη διάπραξη παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένων παράνομων δολοφονιών, στις αγγλόφωνες περιοχές του Καμερούν και στην περιοχή του Άπω Βορρά. Η βία στις δύο αγγλόφωνες βορειοδυτικές και νοτιοδυτικές περιοχές συνεχίστηκε για έκτη χρονιά, παρά το γεγονός ότι ο Πρόεδρος Paul Biya  δήλωσε τον Ιανουάριο ότι πολλές ένοπλες αυτονομιστικές ομάδες είχαν παραδοθεί και ότι η απειλή που αποτελούσαν είχε μειωθεί σημαντικά. Μέχρι τα μέσα του έτους, υπήρχαν πάνω από 638.000 εσωτερικά εκτοπισμένοι στις αγγλόφωνες περιοχές και τουλάχιστον 1,7 εκατομμύρια άνθρωποι χρειάστηκαν ανθρωπιστική βοήθεια. Άμαχοι αντιμετώπισαν δολοφονίες και απαγωγές από ένοπλες ισλαμιστικές ομάδες στην περιοχή του Άπω Βορρά, συμπεριλαμβανομένης της Μπόκο Χαράμ και του Ισλαμικού Κράτους στην επαρχία της Δυτικής Αφρικής (ISWAP). Οι αυτονομιστές μαχητές συνέχισαν να στοχεύουν αμάχους, αναγκάζοντας τους να μένουν κλεισμένοι στα σπίτια τους και εξαπολύοντας επιθέσεις γύρω από μεγάλα γεγονότα, όπως των εκλογών καθώς και του ανοίγματος των σχολείων την περίοδο του Σεπτεμβρίου. Οι δυνάμεις ασφαλείας απάντησαν στις αυτονομιστικές επιθέσεις, αποτυχαίνοντας συχνά να προστατεύσουν τους αμάχους σε όλες τις αγγλόφωνες περιοχές»^[2].

 

Σύμφωνα με πρόσφατη ανάλυση για την χώρα στην ιστοσελίδα του ACAPS της χώρας αναφέρεται πως το Καμερούν βιώνει διάφορες κρίσεις στην χώρα. Οι μακροχρόνιες δυσαρέσκειες της αγγλόφωνης κοινότητας στις βορειοδυτικές και νοτιοδυτικές περιοχές, μετά από δεκαετίες περιθωριοποίησης των μειονοτικών αγγλόφωνων περιοχών από τη γαλλόφωνη Κυβέρνηση, κλιμακώθηκαν σε εκτεταμένες διαμαρτυρίες και απεργίες στα τέλη του 2016. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα την εμφάνιση διαφορετικών αυτονομιστικών να φωνάζουν/διαδηλώνουν υπέρ της αυτοαποκαλούμενης Δημοκρατίας της Ambazonias στα βορειοδυτικά και νοτιοδυτικά. Οι συγκρούσεις μεταξύ του στρατού και των αυτονομιστικών δυνάμεων έχουν εντείνει την ανασφάλεια στις ανωτέρω περιοχές, οδηγώντας 638.400 ανθρώπους σε εκτοπισμό  στο εσωτερικό της χώρας και 64.000 σε αναζήτηση καταφυγίου στη γειτονική Νιγηρία μέχρι τις 9 Φεβρουαρίου 2024. Επίσης, η εξέγερση της Boko Haram  στα βορειοανατολικά της Νιγηρίας έχει επίσης εξαπλωθεί στην περιοχή του Άπω Βορρά (extreme Nord), όπου 120.869 Νιγηριανοί πρόσφυγες έχουν καταφύγει στον Άπω Βορρά του Καμερούν, ενώ η βία από την Μπόκο Χαράμ και το Ισλαμικό Κράτος έχει εκτοπίσει εσωτερικά περισσότερους από 453.600 ανθρώπους^[3].

 

Εν προκειμένω, αναφορικά με τον τόπο τελευταίας συνήθους διαμονής της Αιτήτριας, ήτοι την Νοτιοδυτική Επαρχία του Καμερούν, το Δικαστήριο προχώρησε σε επικαιροποιημένη έρευνα αναφορικά με τις επικρατούσες εκεί συνθήκες.

 

Σύμφωνα με τη βάση δεδομένων RULAC (Rule of Law in Armed Conflict) της Ακαδημίας της Γενεύης παρατηρείται ότι το  Καμερούν εμπλέκεται σε μη διεθνή ένοπλη σύρραξη με την Boko Haram στο Βορρά (περιοχή Far North)^[4] ενώ στις βορειοδυτικές και νοτιοδυτικές περιοχές (Northwest και Southwest ) αναφέρεται ότι αριθμός αγγλόφωνων αποσχιστικών ομάδων μάχεται έναντι της κυβέρνησης για την ανεξαρτησία των περιοχών. Ωστόσο, η βία δεν ισοδυναμεί με μη διεθνή ένοπλή σύρραξη.^[5]  

 

Στις περιοχές Βορειοδυτικού και Νοτιοδυτικού Καμερούν, γνωστές και ως Αγγλόφωνες περιοχές^[6], οι συγκρούσεις μεταξύ των κυβερνητικών δυνάμεων και των αποσχιστών συνεχίζονται από το 2017, όταν οι αποσχιστές επιχείρησαν να ιδρύσουν ένα ανεξάρτητο κράτος^[7]. Το Armed Conflict Location & Event Data Project (ACLED) ανέφερε ότι το 2023, οι εσωτερικές διαφωνίες μεταξύ των ηγετών των αποσχιστών χώρισαν τις αυτοανακηρυχθείσες αγγλόφωνες κυβερνήσεις σε περισσότερες από 50 αποσχιστικές ομάδες, αποδυναμώνοντας τις πολιτικές τους απαιτήσεις και την ικανότητά τους να αντισταθούν στις κυβερνητικές επιθέσεις^[8]. Το ACLED περαιτέρω έδειξε ότι η συνεχιζόμενη σύγκρουση και οι ανταγωνιστικές εδαφικές διεκδικήσεις μεταξύ αυτονομιστικών ομάδων και της κεντρικής κυβέρνησης έχουν μετατρέψει τις αγγλόφωνες περιοχές σε ένα κατακερματισμένο σύστημα φορολογίας, ασφάλειας και δημόσιων υπηρεσιών, τις οποίες διαχειρίζονται διάφοροι ασυντόνιστοι παράγοντες, μεταξύ των οποίων αυτονομιστές, η κυβέρνηση, ιδιωτικές εταιρείες και ανθρωπιστικές οργανώσεις^[9].

 

Τον Ιανουάριο του 2024, το UNOCHA ανέφερε ότι οι πληθυσμοί στις περιοχές Βορειοδυτικού και Νοτιοδυτικού Καμερούν «συνεχίζουν να υφίστανται κακομεταχείριση, συμπεριλαμβανομένων των δολοφονιών, της καταστροφής περιουσιών, των απαγωγών για λύτρα, της παράνομης φορολόγησης, των αυθαίρετων συλλήψεων και των εκβιασμών»^[10]. Η κατάσταση ασφάλειας παρέμεινε «εξαιρετικά ασταθής» καθ' όλη τη διάρκεια του 2024^[11], με αύξηση της εγκληματικότητας, επιδρομές από NSAGs (Μη Κρατικές Ένοπλες Ομάδες) σε αστικά κέντρα, επιθέσεις στις δυνάμεις ασφαλείας του κράτους, απειλές κατά των πολιτών και χρήση αυτοσχέδιων εκρηκτικών συσκευών (IEDs) από τις NSAGs^[12]. Σύμφωνα με το ACLED, «η σύγκρουση στην Αγγλόφωνη περιοχή αυξάνεται κάθε χρόνο, με τα βίαια περιστατικά να αυξάνονται κατά μέσο όρο 49% ετησίως από το 2020 έως το 2023»^[13]. Η ίδια πηγή ανέφερε ότι οι αποσχιστές επέβαλαν κλεισίματα και απεργίες στις σχολικές δραστηριότητες και ήταν υπεύθυνοι για το 89% των σχεδόν 50 βίαιων περιστατικών που στόχευαν δασκάλους το 2023^[14].

 

Για την πληρότητα της έρευνας θα παρατεθούν τα πλέον πρόσφατα ποσοτικά δεδομένα για την ένταση της ένοπλης σύρραξης. Σύμφωνα με τη βάση δεδομένων ACLED, κατά την χρονική περίοδο 13/07/2024 – 11/07/2025 στην συγκεκριμένη περιοχή καταγράφηκαν 417 περιστατικά ασφαλείας τα οποία είχαν ως αποτέλεσμα 455 ανθρώπινες απώλειες. Τα 5456 περιστατικά έχουν κατηγοριοποιηθεί ως ακολούθως: 235 περιστατικά βίας κατά πολιτών (violence against civilians) τα οποία είχαν ως αποτέλεσμα 83 ανθρώπινες απώλειες, 13 ταραχές (riots) οι οποίες είχαν ως αποτέλεσμα 2 ανθρώπινες απώλειες, 144 μάχες (battles) οι οποίες είχαν ως αποτέλεσμα 361 απώλειες σε ανθρώπινες ζωές, 14 εκρήξεις/απομακρυσμένη βία (explosions/remote violence) οι οποίες είχαν ως αποτέλεσμα 9 ανθρώπινες απώλειες, και 11 διαμαρτυρίες (protests) χωρίς ανθρώπινες απώλειες.^[15] Σύμφωνα με την ίδια πηγή, στην πόλη Limbe, τόπο τελευταίας συνήθους διαμονής της Αιτήτριας, κατά το ίδιο χρονικό διάστημα καταγράφηκαν συνολικά 5 περιστατικά βίας (2 μάχες, 1 διαμαρτυρία, 1 ταραχή, 1 επίθεση κατά αμάχων) που είχαν ως αποτέλεσμα 3 ανθρώπινες απώλειες. Σημειώνεται, ότι ο πληθυσμός της Νοτιοδυτικής περιφέρειας (Southwest region) ανέρχεται στα 1, 534,232 (2015).^[16]

 

Από τις ανωτέρω πληροφορίες προκύπτει ότι στη Νοτιοδυτική Περιφέρεια του Καμερούν,  λαμβάνει χώρα εσωτερική ένοπλη σύρραξη μεταξύ των κρατικών δυνάμεων και των αυτονομιστών, που συμπαρασύρει τον άμαχο πληθυσμό, σημειώνοντας αρκετές απώλειες. Ωστόσο, λαμβάνοντας υπόψη τα περιστατικά ασφαλείας για το τόπο συνήθους διαμονής της Αιτήτριας, ως αναλύθηκαν ανωτέρω, συνάγεται ότι η ένοπλη σύρραξη που συντελείται, δεν επηρεάζει τη πόλη Limbe σε τέτοιο βαθμό ώστε μόνη η παρουσία κάποιου εκεί να τον εκθέτει σε κίνδυνο. Επικουρικά, λαμβάνοντας υπόψιν και τις ιδιαίτερες περιστάσεις της Αιτήτριας για την αξιολόγηση του προσωπικού κινδύνου που θα αντιμετωπίσει ως άμαχη αν επιστρέψει στη χώρα καταγωγής της, ήτοι ότι είναι άτομο ενήλικο, υγιές χωρίς θέματα ευαλωτότητας, έχει εργαστεί σε οικογενειακές εργασίες στη χώρα της και έχει συγγενείς στη χώρα καταγωγής της και στον τόπο προηγούμενης συνήθους διαμονής της, καταλήγω ότι δεν συντρέχουν ουσιώδεις λόγοι στο πρόσωπο της Αιτήτριας, ώστε να πιστεύεται ότι αν επιστρέψει στη χώρα καταγωγής της θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη.

 

Ως εκ τούτου, με βάση το σύνολο των στοιχείων που τέθηκαν ενώπιον μου, καταλήγω ότι η Αιτήτρια δεν κατάφερε να αποδείξει ότι πάσχει η ορθότητα και νομιμότητα της προσβαλλόμενης απόφασης και ότι στο πρόσωπό της πληρούνται οι προϋποθέσεις για την υπαγωγή της στο καθεστώς του πρόσφυγα ή την παραχώρηση συμπληρωματικής προστασίας σύμφωνα με τις πρόνοιες του περί Προσφύγων Νόμου.

 

Ως εκ τούτου, η προσφυγή αποτυγχάνει και απορρίπτεται.  Επιδικάζονται €800 έξοδα εναντίον της Αιτήτριας και υπέρ των Καθ' ων η Αίτηση. Η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται. 

 

Μ. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π