A.N.K. ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω της Υπηρεσίας Ασύλου, Υπόθεση αρ. 7251/2022, 30/7/2025
print
Τίτλος:
A.N.K. ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω της Υπηρεσίας Ασύλου, Υπόθεση αρ. 7251/2022, 30/7/2025

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ 

 

  Υπόθεση αρ. 7251/2022

 

30 Ιουλίου 2025

 

[Χ. ΠΛΑΣΤΗΡΑ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]

 

Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος

Μεταξύ:

A.N.K.

Αιτητής

Και

 

Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω της Υπηρεσίας Ασύλου

Καθ’ ων η αίτηση

 

Α. Δημητρίου (κος) για για Μούσουλος, Κανέλλα & Συνεργάτες Δ.Ε.Π.Ε, Δικηγόροι για Αιτητή

 

Α. Φιλίππου (κος) Δικηγόρος για Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας, για τους Καθ’ ων η αίτηση

 

Α Π Ο Φ Α Σ Η

Χ. ΠΛΑΣΤΗΡΑ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.: Με την προσφυγή του ο Αιτητής, αιτείται την ακύρωση της απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου ημερομηνίας 01/11/2022 η οποία κοινοποιήθηκε στον Αιτητή στις 14/11/2022 και δια της οποίας απορρίφθηκε η αίτησή του για παροχή διεθνούς προστασίας, ως άκυρης, παράνομης, αντισυνταγματικής και στερούμενης νομικού αποτελέσματος.

Ως εκτίθεται στην Ένσταση που καταχωρήθηκε από τους Καθ’ ων η αίτηση και προκύπτει από το περιεχόμενο του σχετικού Διοικητικού Φάκελου (εφεξής «Δ.Φ.») που κατατέθηκε στα πλαίσια των διευκρινίσεων της παρούσας προσφυγής ως Τεκμήριο 1, ο Αιτητής είναι ενήλικας υπήκοος της Λ.Δ.Κ και στις 13/07/2022 υπέβαλε αίτηση για παραχώρηση του καθεστώτος διεθνούς προστασίας.

Στις 18/10/2022 διεξήχθη συνέντευξη στον Αιτητή από λειτουργό της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Υποστήριξης για το Άσυλο (EASO και νυν EUAA, στο εξής αναφερόμενη ως «EASO»). Στις 26/10/2022, ο λειτουργός της EASO ετοίμασε εισηγητική έκθεση προς τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας Ασύλου σχετικά με τη συνέντευξη του Αιτητή. Στις 01/11/2022, ο Προϊστάμενος της Υπηρεσίας Ασύλου αποφάσισε την απόρριψη του αιτήματος διεθνούς προστασίας του αιτητή.

Στις 09/11/2022 η Υπηρεσία Ασύλου ετοίμασε επιστολή ενημέρωσης προς τον Αιτητή σχετικά με την απόρριψη του αιτήματός του. Η επιστολή και η αιτιολόγηση της απόφασης, παραλήφθηκε και υπογράφτηκε ιδιοχείρως από τον Αιτητή στις 24/11/2022, κατόπιν επεξήγησης του περιεχομένου σε γλώσσα την οποία κατανοεί.

Στη συνέχεια, ο Αιτητής καταχώρισε την υπό εξέταση προσφυγή.

Οι συνήγοροι του Αιτητή στα πλαίσια της προσφυγής και της γραπτής τους αγόρευσης, προώθησαν διάφορους λόγους ακύρωσης προς υποστήριξη του αιτήματος για ακύρωσης της προσβαλλόμενης πράξης, τους οποίους εν τέλει εγκατέλειψαν κατά το στάδιο των διευκρινίσεων και διατήρησαν μόνο τον λόγο ακύρωσης που αφορά την μη διεξαγωγή δέουσας έρευνας. Ενόψει των δηλώσεων του ευπαίδευτου συνηγόρου του Αιτητή, όλοι οι λόγοι ακύρωσης ως καταγράφονται στην προσφυγή, πέραν από τον λόγο ακύρωσης που αφορά τη μη δέουσα έρευνα των Καθ’ ων η αίτηση αποσύρονται και απορρίπτονται.

 

Δια της γραπτής τους αγόρευσης, οι Καθ’ ων η αίτηση υποβάλλουν ότι η  προσβαλλόμενη απόφαση είναι ορθή και νόμιμη, σύμφωνη με τις διατάξεις του Συντάγματος, των Νόμων και των Κανονισμών, είναι αποτέλεσμα ορθής ενάσκησης των εξουσιών με τις οποίες περιβάλλονται οι Καθ’ ων η αίτηση, κατ’ εφαρμογή των αρχών του διοικητικού δικαίου, και λήφθηκε μετά από δέουσα έρευνα, αφού αξιολογήθηκαν όλα τα σχετικά γεγονότα και στοιχεία της υπόθεσης, είναι δε επαρκώς και/ή δεόντως αιτιολογημένη.

Θα προχωρήσω να εξετάσω τον λόγο ακύρωσης που διατήρησε ο συνήγορος του Αιτητή, ήτοι τον ισχυρισμό περί μη διενέργειας της δέουσας έρευνας εκ μέρους των Καθ’ ων η αίτηση.

Κατά πάγια νομολογία, η επάρκεια της έρευνας, η έκταση και ο τρόπος διεξαγωγής της, ποικίλει ανάλογα με τα υπό διερεύνηση γεγονότα. Προκαθορισμένος τρόπος δεν υπάρχει. Με την προϋπόθεση ότι η έρευνα είναι επαρκής, το Δικαστήριο δεν επεμβαίνει στον τρόπο που η διοίκηση επέλεξε να διερευνήσει το θέμα, ούτε και υποκαθιστά τα υπ' αυτής διαπιστωθέντα πρωτογενή ευρήματα (βλ. Motorways Ltd v. Υπουργού Οικονομικών κ.ά. (1999) 3 Α.Α.Δ. 447 και Ράφτης ν. Δημοκρατίας κ.ά. (2002) 3 Α.Α.Δ. 345 και Κώστας Γρηγορίου ν. Δημοκρατίας, Υποθ. Αρ. 1002/2009, ημερ. 27.10.2011).

Στη βάση της πιο πάνω υποχρέωσης του αρμόδιου οργάνου για δέουσα έρευνα θεωρώ χρήσιμο να καταγραφούν οι ισχυρισμοί του Αιτητή σε όλα τα στάδια εξέτασης του αιτήματός του, για να διαφανεί εάν όντως το αρμόδιο όργανο προέβη στη δέουσα υπό τις περιστάσεις έρευνα.

Ο Αιτητής κατά την υποβολή της αίτησής του για διεθνή προστασία δήλωσε ότι ο θείος του με τον οποίο διέμενε ήταν εγκληματίας. Όταν ο θείος του έμαθε ότι ο Αιτητής πληροφορήθηκε τις δραστηριότητές του και ότι είναι μέλος ενός δικτύου εγκληματιών, άρχισε να τον αναζητά προκειμένου να το δολοφονήσει. Ο Αιτητής λοιπόν, εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του προκειμένου να αναζητήσει ασφάλεια (ερυθρό 2 και μετάφραση αυτού ερυθρό 13 του Δ.Φ.).

Στο πλαίσιο της συνέντευξής του, ο Αιτητής δήλωσε ότι οι γονείς του βρίσκονται στην Kananga και ότι έχει 9 αδέρφια, εκ των οποίων τα 6 μένουν με τους γονείς του, δύο ζουν στο Lubumbashi και 1 αδερφή του έχει παντρευτεί. Περαιτέρω δήλωσε ότι αφού ολοκλήρωσε το λύκειο ο αδερφός του πατέρα του, τον πήρε μαζί του στην συνοικία Matadi Mayo της κοινότητας Mont Ngafula της επαρχίας της Kinshasa, προκειμένου να σπουδάσει. Ως προς την οικογενειακή κατάσταση του θείου του, ο Αιτητής δήλωσε ότι ο θείος του είναι παντρεμένος και έχει δύο παιδιά μικρότερης ηλικίας από τον ίδιο (ερυθρό 22 δ.φ.).

Ως προς το μορφωτικό του επίπεδο, ο Αιτητής δήλωσε ότι ολοκλήρωσε τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση στην Kananga και εν συνεχεία πραγματοποίησε σπουδές απ’ όπου αποφοίτησε το 2017 (ερυθρό 21 δ.φ.). Ως προς το επαγγελματικό του υπόβαθρο, ο Αιτητής δήλωσε ότι αφού ολοκλήρωσε τις σπουδές του εργάστηκε για 3 μήνες ως ηλεκτρολόγος για μια αλυσίδα φούρνων. Στη συνέχεια δημιούργησε μια επαγγελματική ομάδα μηχανικών με άλλους δύο φίλους του και εργαζόταν μαζί τους μέχρι να φύγει από τη χώρα. Ανά περιόδους, βοηθούσε επίσης τη θεία του, η οποία εργαζόταν στην αγορά και του ζητούσε βοήθεια σε σχέση με ηλεκτρολογικά ζητήματά, καθώς και φίλους του (ερυθρό 23 δ.φ.).

Ως προς το τόπο καταγωγής του, ο Αιτητής δήλωσε ότι γεννήθηκε στην Kananga (Kasai Central) και διέμενε εκεί μέχρι και το τέλος του λυκείου το 2013. Ακολούθως, μετέβη στην Kinshasa, όπου διέμενε είτε στο σπίτι του θείου του στην κοινότητα Mont Ngafula είτε στο σπίτι του ξαδέρφου του στην κοινότητα Makala. Ερωτηθείς πόσα χρόνια έμενα στην Kinshasa, ο Αιτητής απάντησε ότι διέμενε εκεί 10 χρόνια, ενώ ερωτηθείς ποιος ήταν ο τελευταίος τόπος διαμονής του, ο Αιτητής δήλωσε ότι ήταν η κοινότητα Makala της Kinshasa (ερυθρό 21 δ.φ.).

Αναφορικά με το λόγο για τον οποίο εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του, ο Αιτητής ανέφερε ότι εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του για λόγους ασφαλείας. Ειδικότερα, ανέφερε ότι στις 4 Ιουλίου του 2021 ο θείος του, του ζήτησε να φέρει την τσάντα του από το αμάξι και τότε ο Αιτητής διαπίστωσε ότι στο πορτ μπαγκάζ του αυτοκινήτου υπήρχαν όπλα. Όταν ο Αιτητής επέστρεψε στο σπίτι ρώτησε τον θείο του μπροστά στους φίλους του, εάν είναι μέλος της αστυνομίας ή του στρατού και εκείνος του απάντησε ότι η προσωπική του ζωή δεν πρέπει να τον αφορά. Μετά από αυτό το συμβάν, η συμπεριφορά του θείου του απέναντί του άλλαξε. Στις 7 Ιουλίου του 2021, ο θείος του Αιτητή ζήτησε από τον Αιτητή να τον συνοδέψει. Ο Αιτητής ρώτησε το θείο του που επρόκειτο να πάνε, αλλά εκείνος δεν του απάντησε. Τελικά κατέληξαν σε ένα δάσος. Ο θείος του σταμάτησε το όχημα, είπε στον Αιτητή να περιμένει και έφυγε από το σημείο. Ενώ ο Αιτητής περίμενε μέσα στο όχημα, πέρασε ένας άνθρωπος και τον ρώτησε αν είναι ο γιος του πατέρα του και τί κάνει στο συγκεκριμένο μέρος. Ο Αιτητής επιβεβαίωσε την ταυτότητά του και ανέφερε ότι ήρθε στο συγκεκριμένο μέρος με το θείο του. Ακολούθως, ο περαστικός ο οποίος ήταν μέλος της εγκληματικής ομάδας στην οποία ανήκε και ο θείος του, τον ενημέρωσε ότι ο θείος του αποφάσισε να τον σκοτώσει γιατί φοβόταν ότι ο Αιτητής θα τον καταγγείλει αφότου είδε τα όπλα. Μετά από αυτή την πληροφορία, ο Αιτητής εγκατέλειψε το σημείο και πήγε να κρυφτεί. Κάποια στιγμή πήγε κρυφά στο σπίτι του θείου του να πάρει τα πράγματά του και τελικά πήρε την απόφαση να εγκαταλείψει τη χώρα (ερυθρό 20 δ.φ.).

Ερωτηθείς αναφορικά με τον άνδρα που τον πλησίασε στο δάσος, ο Αιτητής δήλωσε ότι δεν γνωρίζει το όνομά του ούτε το λόγο για τον οποίο βρισκόταν στην περιοχή και ότι τον ήξερε φυσιογνωμικά επειδή ήταν με το θείο του τη μέρα που είδε τα όπλα (ερυθρά 20-19 δ.φ.). Ερωτηθείς για ποιο λόγο ο άνδρας τον άφησε να φύγει, ενώ ήταν με το μέρος του θείου του, ο Αιτητής απάντησε ότι γνώριζε τον πατέρα του (ερυθρό 19 δ.φ.). Ερωτώμενος για ποιο λόγο ο θείος του δεν τον σκότωσε παρόλο που είχε αυτήν την πρόθεση, ο Αιτητής δήλωσε ότι θα ήταν ορατός αν έκανε κάτι τέτοιο στο συγκεκριμένο σημείο (ερυθρό 19 δ.φ.).

Ερωτηθείς που διέμενε την κρίσιμη περίοδο, ο Αιτητής δήλωσε ότι διέμενε στο σπίτι του ξαδέρφου του στη συνοικία Kabila της κοινότητας Makala (ερυθρό 19 δ.φ.) και ότι παρέμεινε εκεί από τις 8 Ιουλίου μέχρι και τη στιγμή που εγκατέλειψε τη χώρα (ερυθρό 19 δ.φ.). Ερωτώμενος πότε πήρε τα πράγματα του από το σπίτι του θείου του, ο Αιτητής δήλωσε ότι τα πήρε στις 8 Ιουλίου, αφού έλαβε πληροφόρηση από έναν φίλο του που διέμενε στην ίδια γειτονιά ότι ο θείος του έλειπε (ερυθρό 19 δ.φ.). Σε σχετική ερώτηση αν του συνέβη κάτι, ο Αιτητής απάντησε αρνητικά επεξηγώντας ότι δεν υπήρχε κάποιος στο σπίτι (ερυθρό 19 .δ.φ.).

Κατόπιν υποβολής σχετικού ερωτήματος, για ποιο λόγο ο θείος του δεν τον έβλαψε από το διάστημα μεταξύ 8 Ιουλίου και 26 Οκτωβρίου που εγκατέλειψε τη χώρα, ο Αιτητής δήλωσε ότι ο θείος του δεν γνώριζε που βρισκόταν δεδομένου ότι ζούσε σε άλλη κοινότητα της Kinshasa (ερυθρό 19 δ.φ.). Ερωτηθείς ακολούθως για ποιο λόγο εγκατέλειψε την περιοχή δεδομένου ότι ο θείος του δεν γνώριζε πού βρισκόταν, ο Αιτητής δήλωσε ότι αν παρέμενε στην ίδια χώρα με το θείο του θα υπήρχε πάντα η πιθανότητα να τον εντοπίσει ο τελευταίος (ερυθρό 19 δ.φ.). Ερωτώμενος τί φοβάται ότι θα συμβεί σε περίπτωση επιστροφής του στη ΛΔΚ, ο Αιτητής δήλωσε ότι ο θείος του θα του κάνει κακό (ερυθρό 19 δ.φ.).

Ο λειτουργός της EASO αξιολόγησε όσα ο Αιτητής δήλωσε στην συνέντευξη του και διέκρινε τους εξής ουσιώδεις ισχυρισμούς: Ο πρώτος ουσιώδης ισχυρισμός αφορά την ιθαγένεια, τον τόπο καταγωγής (Kananga) και τον τόπο τελευταίας συνήθους διαμονής του Αιτητή (Makala, Kinshasa) και έγινε δεκτός, καθώς στοιχειοθετήθηκε τόσο η εσωτερική όσο και η εξωτερική αξιοπιστία του ισχυρισμού.

Ο δεύτερος ουσιώδης ισχυρισμός αφορά τον ισχυρισμό ότι ο Αιτητής εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του λόγω του φόβου δίωξής του από τον θείο του από τη στιγμή που έμαθε ότι ο τελευταίος δουλεύει παράνομα. Ο ισχυρισμός δεν έγινε δεκτός. Υπό το σκέλος της εσωτερικής αξιοπιστίας, ο αρμόδιος λειτουργός κατέγραψε ότι οι δηλώσεις του Αιτητή χαρακτηρίζονται από ασάφεια, καθώς επίσης έλλειψη επαρκών λεπτομερειών, συνέπειας και λογικής συνοχής. Ειδικότερα, τόνισε δύο αντιφατικά σημεία: πρώτον, τη δήλωση του Αιτητή ότι επέστρεψε στο σπίτι σε συνδυασμό με τη δήλωση του Αιτητή ότι δεν επέστρεψε στο σπίτι, αλλά αντ’ αυτού πήγε να κρυφτεί, και δεύτερον, τη δήλωση του Αιτητή ότι πήγε στο σπίτι του θείου του με έναν φίλο του συνδυαστικά με τη δήλωση ότι κανένας φίλος του δεν γνώριζε που βρίσκεται το σπίτι του θείου λόγω της απαγόρευσης του θείου του προς τον Αιτητή να δέχεται στο σπίτι κόσμο. Ο λειτουργός εντόπισε αντίφαση και μεταξύ της αρχικής δήλωσης του Αιτητή ότι δεν γνώριζε τον άνδρα στο δάσος και της μετέπειτα δήλωσής του είχε ξαναδεί τον άνδρα στο σπίτι του θείου του τη μέρα που είδε και τα όπλα. Περαιτέρω, ο λειτουργός θεώρησε μη ικανοποιητική την εξήγηση του Αιτητή αναφορικά με το γιατί ο θείος του δεν τον σκότωσε στην δασώδη περιοχή, ενώ αντίστοιχα έκρινε μη ευλογοφανή τη δήλωσή του ότι ο φίλος του θείου του τον άφησε να διαφύγει. Ως προς την «επίσκεψή» του στο σπίτι του θείου του για να συλλέξει τα πράγματά του, ο λειτουργός κατέγραψε ότι η συγκεκριμένη δήλωση παρίσταται ως μη αληθοφανής δεδομένης της δήλωσής του ότι φοβόταν το θείο του και δεν συνάδει με την ύπαρξη φόβου δίωξης. Επίσης, ο λειτουργός βρήκε αντιφατική τη δήλωση του Αιτητή ότι οι φίλοι του δεν γνώριζαν το σπίτι του συνδυαστικά με τη δήλωσή του ότι ένας φίλος του παρακολουθούσε το σπίτι προκειμένου να τον ενημερώσει για τις κινήσεις του θείου του. Τέλος, ο λειτουργός έκρινε ως μη ικανοποιητική την εξήγηση του Αιτητή αναφορικά με το γιατί δεν δέχθηκε κάποιας μορφής βλάβη από το θείο του μέχρι να εγκαταλείψει τη χώρα.

Υπό το σκέλος της εξωτερικής αξιοπιστίας, ο λειτουργός κατέγραψε ότι οι δηλώσεις του Αιτητή αποτελούν το μοναδικό τεκμήριο προς υποστήριξη του αιτήματός του και δεν υπάρχουν εύλογοι λόγοι που να δικαιολογούν οποιαδήποτε ανάλυση αυτών μέσω άλλων πηγών πληροφόρησης.

Αξιολογώντας ακολούθως τον κίνδυνο που ενδέχεται να αντιμετωπίσει ο Αιτητής σε περίπτωση επιστροφής στη χώρα καταγωγής του και προχωρώντας στη νομική ανάλυση στη βάση του μοναδικού ισχυρισμού που έγινε αποδεκτός, ήτοι των στοιχείων του προσωπικού προφίλ και της χώρας καταγωγής του Αιτητή, ο αρμόδιος λειτουργός έκρινε ότι ο Αιτητής δεν πληροί της προϋποθέσεις χορήγησης προσφυγικού καθεστώς, αφού δεν στοιχειοθετήθηκε ευλόγως βάσιμος και δικαιολογημένος φόβος δίωξης του Αιτητή σε περίπτωση επιστροφής του στη Δημοκρατία του Κογκό, συνδεόμενος με την εθνικότητα, τη φυλή, τη θρησκεία, την ιδιότητα μέλους σε συγκεκριμένη κοινωνική ομάδα ή την πολιτική του γνώμη όπως περιγράφεται στο άρθρο 1Α της Σύμβασης της Γενεύης του 1951, στο άρθρο 10 της Οδηγίας 2011/95/ΕΕ και στο άρθρο 3 και 3Δ του Περί Προσφύγων Νόμου.

 

Περαιτέρω, και όσον αφορά την πιθανή εκχώρηση καθεστώτος συμπληρωματικής προστασίας προς τον Αιτητή, ο λειτουργός κατέληξε ότι δεν δικαιολογείται αναγνώριση συμπληρωματικής προστασίας στο πρόσωπό του, καθότι δεν προέκυψαν στοιχεία που να συνηγορούν υπέρ του ότι σε περίπτωση επιστροφής του στη ΛΔΚ, ο Αιτητής θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο θανατικής ποινής ή εκτέλεσης, δυνάμει του άρθρου 15(α) και της Οδηγίας 2011/95/ΕΕ (αντίστοιχο άρθρο 19(2) (α) του περί Προσφύγων Νόμου), ούτε κίνδυνο να αντιμετωπίσει βασανιστήρια ή απάνθρωπη ή εξευτελιστική μεταχείριση, δυνάμει του άρθρου 15 (β) της Οδηγίας 2011/95/ΕΕ (αντίστοιχο άρθρο 19 (2) (β) του περί Προσφύγων Νόμου, αλλά ούτε και κίνδυνο σοβαρής βλάβης ως άμαχος, λόγω αδιακρίτως ασκούμενης βίας στα πλαίσια εσωτερικής ή εξωτερικής σύγκρουσης, δυνάμει του άρθρου 15 (γ) της Οδηγίας 2011/95/ΕΕ (αντίστοιχο άρθρο 19 (2) (γ) του περί Προσφύγων Νόμου.

 

Ενόψει των πιο πάνω αναφερθέντων, κρίνω ότι ουδεμία περαιτέρω έρευνα χρειαζόταν για την εξέταση της αίτησης του αιτητή.

 

Ενόψει των πιο πάνω αναφερθέντων, θα προχωρήσω να εξετάσω την ορθότητα της προσβαλλόμενης απόφασης στη βάση του άρθρου 11 (3) (α) του περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμου του 2018 (Ν. 73(I)/2018) και ενόψει τούτου να κρίνω αν ορθά το αρμόδιο όργανο απέρριψε το αίτημα του Αιτητή.

 

Ο πρώτος ουσιώδης ισχυρισμός ο οποίος έγινε αποδεκτός από την Υπηρεσία Ασύλου και αφορά την ταυτότητα, τη χώρα καταγωγής και διαμονής και το προφίλ του Αιτητή δεν χρειάζεται περαιτέρω σχολιασμό, εφόσον προκύπτει πως ορθά έγινε αποδεκτός από τους Καθ’ ων η αίτηση.  

 

Λαμβάνοντας υπόψιν τις δηλώσεις του Αιτητή, ως προς τον δεύτερο ουσιώδη ισχυρισμό του, ήτοι ότι ο αιτητής κινδύνευε από τον θείο του καθότι διαπίστωσε ότι δουλεύει παράνομα, παρατηρώ εκ προοιμίου ότι αυτός δεν ήταν σε θέση να τεκμηριώσει επαρκώς τον ισχυρισμό αυτό. Παρά τις ευκαιρίες που του δόθηκαν, έτσι ώστε να μπορεί να γίνει αποδεκτή η αξιοπιστία του, ο Αιτητής έδωσε γενικόλογες, ασαφείς και μη ευλογοφανείς απαντήσεις σε διευκρινιστικές ερωτήσεις που του τέθηκαν, χωρίς να παραθέτει λεπτομέρειες για τα περιστατικά που αφηγήθηκε. Οι ανεπαρκείς και ασαφείς απαντήσεις του Αιτητή δεν αντικατοπτρίζουν βιωματικής φύσης γεγονότα. Θα συμφωνήσω με την αξιολόγηση στην οποία έχει προβεί ο αρμόδιος λειτουργός ως καταγράφεται στην έκθεση – εισήγηση και με τα σημεία που εντόπισε περί του να καταλήξει σε εύρημα περί της μη αξιοπιστίας του αιτητή,  και επομένως παρέλκει η όποια επανάληψη τους.

 

Στη βάση των ανωτέρω συμπερασμάτων, διαπιστώνω ότι δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις για την αναγνώριση του Αιτητή ως πρόσφυγα, καθώς όπως προκύπτει από το πιο πάνω ιστορικό, ο Αιτητής δεν στοιχειοθέτησε κανένα απολύτως ισχυρισμό επί του οποίου θα μπορούσε να πιθανολογηθεί ευλόγως βάσιμος και δικαιολογημένος φόβος δίωξής του για λόγους φυλετικούς, θρησκευτικούς, ιθαγένειας, ιδιότητας μέλους συγκεκριμένου κοινωνικού συνόλου ή πολιτικών αντιλήψεων σε περίπτωση επιστροφής του στην Λ.Δ.Κ, ο οποίος θα ενέπιπτε στις προϋποθέσεις αναγνώρισης του καθεστώτος του πρόσφυγα στο πρόσωπό του Αιτητή, έτσι όπως η έννοια του πρόσφυγα ερμηνεύεται στην Σύμβαση της Γενεύης του 1951 και σύμφωνα με το άρθρο 3 του Περί Προσφύγων Νόμου.

 

Συνακόλουθα, ελλείψει οιασδήποτε πραγματικής, προσωπικής και υφιστάμενης απειλής εις βάρος του, δεν προκύπτουν στοιχεία εκ των οποίων θα μπορούσε να πιθανολογηθεί ευλόγως ότι σε περίπτωση επιστροφής της στην Λ.Δ.Κ, o Αιτητής θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη, προκειμένου να κριθεί ότι πληρούνται οι προϋποθέσεις χορήγησης καθεστώτος συμπληρωματικής προστασίας προς το πρόσωπό του, σύμφωνα με τις πρόνοιες του άρθρου 19 του Περί προσφύγων Νόμου. Ειδικότερα, δεν ανέκυψε οιοσδήποτε πραγματικός κίνδυνος θανατικής ποινής ή εκτέλεσης, ή βασανιστηρίων ή απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης ή τιμωρίας εις βάρος του Αιτητή, σε περίπτωση επιστροφής στη χώρα καταγωγής του, δυνάμει του άρθρου 19(2), εδάφια (α) και (β), του Περί Προσφύγων Νόμου.

Περαιτέρω, προκειμένου να διαπιστωθεί εάν συντρέχουν ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι ο Αιτητής, σε περίπτωση επιστροφής στη χώρα καταγωγής του και δη στην κοινότητα Makala της Kinshasa, θα αντιμετωπίσει σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής του ακεραιότητας λόγω αδιακρίτως ασκούμενης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης, ως οι διατάξεις του άρθρου 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου προβλέπουν, το Δικαστήριο ανέτρεξε σε έγκυρες πηγές πληροφόρησης προς εξέταση της κατάστασης ασφαλείας που επικρατεί στην κοινότητα Makala της Kinshasa, περιοχή η οποία αποτελεί τον τόπο τελευταίας συνήθους διαμονής του Αιτητή στη ΛΔΚ και προορισμός επί του οποίου ευλόγως αναμένεται να εγκατασταθεί ο αιτητής σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής. 

Σύμφωνα με το RULAC[1] η ΛΔΚ εμπλέκεται σε διάφορες μη διεθνείς ένοπλες συγκρούσεις στο έδαφός της εναντίον διαφόρων μη κρατικών ένοπλων ομάδων. Μια ειρηνευτική επιχείρηση των Ηνωμένων Εθνών, η UN Organization Stabilization Mission in the Democratic Republic of the Congo (MONUSCO), υποστηρίζει τις ένοπλες δυνάμεις του Κονγκό (FARDC). Η Ρουάντα έχει παρέμβει στη ΛΔΚ προς υποστήριξη της ένοπλης ομάδας M23. Επιπλέον, η Κένυα έχει αναπτύξει ειρηνευτικά στρατεύματα στη ΛΔΚ προκειμένου να πολεμήσουν στη Goma[2].

Η σύγκρουση μεταξύ των κοινοτήτων Teke και Yaka[3], η οποία ξεκίνησε το 2022 λόγω μιας εδαφικής διαμάχης, «προκάλεσε επιδείνωση» της ανθρωπιστικής κατάστασης και της κατάστασης ασφαλείας σε πολλές επαρχίες κοντά στην πρωτεύουσα Kinshasa.[4] Η σύγκρουση έφτασε επίσης στην ίδια την Kinshasa.[5]

Σύμφωνα με το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, στην περιοχή Kwamouth και στη δημοτική κοινότητα Maluku της Kinshasa, η σύγκρουση οδήγησε στην καταστροφή των μισών χωριών, όπου «εκατοντάδες σχολεία και ιατρικά κέντρα καταστράφηκαν ή αναγκάστηκαν να κλείσουν». Αναφέρθηκαν σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένης της σεξουαλικής βίας, των απαγωγών για λύτρα και των βασανιστηρίων.[6]

Η Διεθνής Αμνηστία (Amnesty International – AI) ανέφερε το 2022 ότι «οι διοικητικές αρχές στην Kinshasa απαγόρευσαν παράνομα και συστηματικά όλες τις διαδηλώσεις που θεωρούνταν επικριτικές προς τον Πρόεδρο Tshisekedi ή την κυβέρνησή του».[7]

Για παράδειγμα, στις 20 Μαΐου 2023, οι δυνάμεις ασφαλείας «έριξαν δακρυγόνα και συγκρούστηκαν στους δρόμους της πρωτεύουσας Kinshasa με αντικυβερνητικούς διαδηλωτές» που διαμαρτύρονταν για την αύξηση του κόστους ζωής, την ανασφάλεια και τις παρατυπίες στην εγγραφή ψηφοφόρων.[8] Σύμφωνα με το International Crisis Group, οι δυνάμεις ασφαλείας αντέδρασαν με βία, που είχε ως αποτέλεσμα «δεκάδες τραυματισμούς», σύμφωνα με την αντιπολίτευση.[9] Τον Δεκέμβριο του 2023, 11 πολίτες φέρεται να τραυματίστηκαν κατά τη διάρκεια σύγκρουσης μεταξύ της αστυνομίας και διαδηλωτών της αντιπολίτευσης στην Kinshasa.[10]

Στην ετήσια έκθεση του 2025 του Human Rights Watch για την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων για το έτος 2024 στη Λ.Δ.Κ., σε σχέση με τις ένοπλες συγκρούσεις στην ανατολική πλευρά της χώρας,  αναφέρεται ότι εκεί δραστηριοποιούνται πάνω από 100 ένοπλες ομάδες, κυρίως στις περιοχές Ituri, North Kivu, και South Kivu.[11] Σε έκθεση της UNHCR που δημοσιεύθηκε τον Μάρτιο του 2025, αναφέρεται ότι μετά από συνεχιζόμενη επιδείνωση της ασφάλειας, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της ανθρωπιστικής κατάστασης στις περιοχές North Kivu, South Kivu και Ituri από τον Νοέμβριο του 2022, η ένοπλη βία στις ανατολικές επαρχίες της Λ.Δ.Κ. κλιμακώθηκε τον Ιανουάριο του 2025.[12]

Σύμφωνα με τα πρόσφατα δεδομένα της βάσης δεδομένων ACLED (The Armed Conflict Location & Event Data Project), ενός μη κερδοσκοπικού οργανισμού με έργο τη συλλογή, ανάλυση και χαρτογράφηση δεδομένων σχετικά με τις ημερομηνίες, τους δρώντες, τις τοποθεσίες, τους θανάτους και τους τύπους όλων των καταγεγραμμένων γεγονότων πολιτικής βίας και διαμαρτυρίας σε παγκόσμια κλίμακα, κατά το χρονικό διάστημα μεταξύ 27/07/2024 και 25/07/2025 στην επαρχία Kinshasa της ΛΔΚ, καταγράφηκαν συνολικά 27 περιστατικά ασφαλείας από τα οποία επήλθε ο θάνατος συνολικά 229 ανθρώπων. Πιο αναλυτικά, 3 εξ αυτών καταγράφηκαν ως μάχες (με 13 θύματα), κανένα ως εκρήξεις/απομακρυσμένη βία, 12 ως περιστατικά χρήσης βίας κατά πολιτών (με 13 θύματα), 10 ως ταραχές/εξεγέρσεις (με 203 θύματα) και 2 ως διαδηλώσεις (χωρίς καταγεγραμμένα θύματα).[13]

 

Σημειώνεται ότι η συντριπτική πλειοψηφία των συγκεκριμένων περιστατικών ασφαλείας και των συνεπακόλουθων απωλειών, έλαβε χώρα στις 02/09/2024 όταν κρατούμενοι της φυλακής Makala στην Κινσάσα εξεγέρθηκαν και επιχείρησαν μαζική απόδραση. Προκλήθηκαν τουλάχιστον 130 θάνατοι, τόσο από την άτακτη φυγή και τα ποδοπατήματα, όσο και από πυροβολισμούς των αρχών που προσπάθησαν να σταματήσουν την απόδραση κρατουμένων. [14]

Σύμφωνα δε με εκτιμήσεις, ο πληθυσμός της επαρχίας Κινσάσα υπολογίζεται ότι κατά το 2020 ανερχόταν σε 14.565.700 κατοίκους, ενώ ο πληθυσμός της πόλης Κινσάσα ανερχόταν σε 7.273.947 κατοίκους σύμφωνα με υπολογισμούς του 2004.[15] Εκ των ανωτέρω πληροφοριών καθίσταται σαφές ότι ο ανωτέρω αναφερόμενος αριθμός θανάτων στην εν λόγω περιοχή από περιστατικά ασφαλείας (229 θάνατοι)  δεν ανέρχεται σε τόσο υψηλά επίπεδα σε σχέση με τον συνολικό πληθυσμό της περιοχής, έτσι ώστε να μπορεί να συναχθεί ότι στην Κinshasa επικρατούν συνθήκες αδιακρίτως ασκούμενης βίας κατά των αμάχων στα πλαίσια οιασδήποτε εσωτερικής και/ή διεθνούς ένοπλης σύγκρουσης. Συνεπώς, δεν υπάρχει πραγματικός κίνδυνος για κάποιον πολίτη να επηρεαστεί προσωπικά από συνθήκες οι οποίες εμπίπτουν στις πρόνοιες του άρθρου 15(γ) της Οδηγίας 2011/95/ΕΕ.

Κατά συνέπεια, η κοινότητα Makala που βρίσκεται στην Kinshasa, και την οποία το Δικαστήριο θεωρεί ως την περιοχή της προηγούμενης συνήθους διαμονής του αιτητή, βάσει της αξιολόγησης της αξιοπιστίας των ισχυρισμών του ως παρατέθηκε ανωτέρω, παρότι χαρακτηρίζεται γενικά από αστάθεια και υψηλή εγκληματικότητα,  εντούτοις, δεν φαίνεται να πλήττεται σε τέτοιο βαθμό από συγκρούσεις και περιστατικά βίας, τα οποία να ανάγονται σε τόσο υψηλό επίπεδο, ώστε να θεωρούνται ότι πληρούν το όριο του άρθρου 15(γ) της Οδηγίας, ως αυτό ερμηνεύθηκε από το ΔΕΕ[16]. Λαμβάνοντας υπόψιν και την απουσία των επιβαρυντικών περιστάσεων από το προφίλ του αιτητή, θεωρώ ότι δεν εγείρονται ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι αυτός θα διατρέξει κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του και συγκεκριμένα στην κοινότητα Makala, στην Kinshasa.

Με βάση το σύνολο των στοιχείων που τέθηκαν ενώπιον μου τα οποία περιορίζονται στο περιεχόμενο του σχετικού διοικητικού φακέλου, αφού ουδεμία περαιτέρω μαρτυρία προσκομίστηκε στα πλαίσια της παρούσας προς υποστήριξη της αιτήσεως και αφού εξέτασα τόσο τη νομιμότητα όσο και την ουσία της υπό αναφορά υπόθεσης, καταλήγω ότι το αίτημα του  αιτητή εξετάστηκε επιμελώς σε κάθε στάδιο της διαδικασίας και εύλογα η Υπηρεσία Ασύλου απέρριψε την αίτηση του αιτητή.

Η παρούσα προσφυγή απορρίπτεται και η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται με €1000 έξοδα υπέρ των Καθ’ ων η αίτηση και εναντίον του αιτητή.

 

 

 Χ. ΠΛΑΣΤΗΡΑ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.

 



[1] To RULAC (Rule of Law in Armed Conflicts) είναι μια διαδικτυακή πύλη της Ακαδημίας της Γενεύης που καταγράφει και αναλύει ένοπλες συγκρούσεις παγκοσμίως, προσδιορίζοντας τα εμπλεκόμενα μέρη και το εφαρμοστέο διεθνές δίκαιο.https://www.rulac.org/

[3] UN Security Council, Midterm report of the Group of Experts on the Democratic Republic of the Congo, 30 December 2023, https://digitallibrary.un.org/record/4032027?v=pdf, paras. 7-14

[4] Reuters, Ethnic conflict kills 11 people in western Congo, 31 January 2024, https://www.reuters.com/world/africa/ethnic-conflict-kills-11-people-western-congo-2024-01-31/; UN Security Council, Midterm report of the Group of Experts on the Democratic Republic of the Congo, 30 December 2023, https://digitallibrary.un.org/record/4032027?v=pdf, para. 7

[5] New Humanitarian (The), Conflict in western DRC simmers unnoticed amid rebel gains in the East, 12 February 2024, https://www.thenewhumanitarian.org/news-feature/2024/02/12/conflict-western-drc-democratic-republic-of-the-congo-amid-rebel-gains-east

[6] UN Security Council, Midterm report of the Group of Experts on the Democratic Republic of the Congo, 30 December 2023, https://digitallibrary.un.org/record/4032027?v=pdf, para. 9

[7] AI, Amnesty International Report 2022/23; The State of the World's Human Rights; Democratic Republic of The Congo 2022, 27 March 2023, https://www.amnesty.org/en/location/africa/east-africa-the-horn-and-great-lakes/democratic-republic-of-the-congo/report-democratic-republic-of-the-congo/

[8] Reuters, DR Congo security forces clash with anti-govt protesters in Kinshasa, 25 May 2023, https://www.france24.com/en/africa/20230520-dr-congo-security-forces-clash-with-anti-govt-protesters-in-kinshasa

[9] International Crisis Group, Tracking Conflicts Worldwide - Democratic Republic of Congo, May 2023, https://www.crisisgroup.org/crisiswatch/july-alerts-and-june-trends-2023

[10] BBC News, DR Congo elections: Fayulu's supporters clash with police in Kinshasa, 27 December 2023, https://www.bbc.com/news/world-africa-67826862; Africanews, Opposition protesters clash with police in Kinshasa after partial results released, 28 December 2023, https://www.africanews.com/2023/12/28/opposition-protesters-clash-with-police-in-kinshasa-after-partial-results-released/; France 24, DR Congo police disperse banned protest by the opposition, 27 December 2023, https://www.france24.com/en/africa/20231227-dr-congo-police-disperse-banned-protest-by-the-opposition

[11] HRW - Human Rights Watch, 'World Report 2025 - Democratic Republic of Congo' (16 January 2025)
διαθέσιμο σε https://www.ecoi.net/en/document/2120071.html

[12] UNHCR - UN High Commissioner for Refugees, 'UNHCR Position on Returns to North Kivu, South Kivu and Ituri in the Democratic Republic of the Congo - Update IV' (March 2025) 2-3, διαθέσιμο σε 
https://www.ecoi.net/en/file/local/2122583/unhcr_position_on_returns_to_the_drc_-_march_2025_final.pdf

 

[14] Human Rights Watch -HRW, DR Congo: Investigate Prison Deaths, Sexual Violence, 6 September 2024, https://www.hrw.org/news/2024/09/06/dr-congo-investigate-prison-deaths-sexual-violence

 

[15] City Population, Democratic Republic of the Congo: Regions, Major cities and Towns – Population Statistics, Maps, Charts, Weather and Wed Information- Kinshasa, διαθέσιμο σε: https://www.citypopulation.de/en/drcongo/cities/

 

[16] Βλ.  C-285/12 Aboubacar Diakité ν. Commissaire général aux réfugiés et aux apatrides και στην C-465/07 Meki Elgafaji, Noor Elgafali  v Staatssecretaris van Justitie


cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο