ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

Υπόθ. Αρ.: 789/24

21 Ιουλίου, 2025

[Μ. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]

 

Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος

 

Μεταξύ:

 

A.E.M.

Αιτητής

-και-

 

Κυπριακής Δημοκρατίας μέσω της Υπηρεσίας Ασύλου

Καθ’ ων η Αίτηση

 

Γ. Λουκαΐδου (κα) για ΓΙΩΤΑ ΜΙΛΤΙΑΔΟΥ & ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ Δ.Ε.Π.Ε., Δικηγόροι για τον Αιτητή

Ε. Χατζηγιάννη για Π. Βρυωνίδου (κα), Δικηγόροι για τους Καθ' ων η Αίτηση.

 

ΑΠΟΦΑΣΗ 

 

Μ. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.: Με την παρούσα προσφυγή ο Αιτητής προσβάλλει την απόφαση των Καθ’ ων η Αίτηση, ημερομηνίας 19/12/2023, με την οποία απορρίφθηκε το αίτημά του για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας, ως άκυρη, παράνομη και στερημένη οποιουδήποτε έννομου αποτελέσματος.

 

Τα ουσιώδη γεγονότα της παρούσας υπόθεσης, ως έχουν τεθεί στην Ένσταση των Καθ' ων η Αίτηση και υποστηρίζονται από τον διοικητικό φάκελο, έχουν ως ακολούθως:

 

Ο Αιτητής είναι υπήκοος του Καμερούν και εισήλθε παράτυπα στα ελεγχόμενα από την Κυπριακή Δημοκρατία εδάφη περί τις αρχές Δεκεμβρίου του 2021.

 

Στις 25/01/2022, ο Αιτητής υπέβαλε αίτηση για παραχώρηση διεθνούς προστασίας και στις 27/11/2023 πραγματοποιήθηκε συνέντευξη του Αιτητή από αρμόδιο λειτουργό της Υπηρεσίας Ασύλου προς εξέταση του αιτήματός του. Στις 05/12/2023, ο εν λόγω λειτουργός ετοίμασε εισηγητική έκθεση προς τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας Ασύλου, η οποία εγκρίθηκε στις 19/12/2023 από εξουσιοδοτημένο από τον Υπουργό Εσωτερικών αρμόδιο λειτουργό, απορρίπτοντας το αίτημα του Αιτητή.

 

Στις 07/02/2024, ετοιμάστηκε επιστολή γνωστοποίησης της εν λόγω απορριπτικής απόφασης προς τον Αιτητή, την οποία ο Αιτητής παρέλαβε προσωπικά αυθημερόν (μαζί με τη σχετική εισηγητική έκθεση ως αιτιολογικό της επίδικης απόφασης).

 

Η εν λόγω απορριπτική απόφαση αποτελεί το αντικείμενο της παρούσας προσφυγής, η οποία καταχωρήθηκε στις 05/03/2024.

 

Ο Αιτητής, δια της αγόρευσης των συνηγόρων του, προωθεί επιχειρηματολογία περί λανθασμένης απόφασης των Καθ' ων η Αίτηση για απόρριψη του αιτήματος του, η οποία λήφθηκε χωρίς επαρκή αιτιολογία (κατά παράβαση του άρθρου 26 του Ν. 158(Ι)/1999) και χωρίς να γίνει δέουσα και επαρκής έρευνα (κατά παράβαση του άρθρου 45 του Ν. 158(Ι)/1999), γεγονός που οδήγησε σε πλάνη περί τα πράγματα (σύμφωνα με το άρθρο 46 του Ν. 158(Ι)/1999). Επιπλέον, αναφέρουν ότι  η επίδικη απόφαση λήφθηκε κατά παράβαση των αρχών της χρηστής διοίκησης (παράβαση του άρθρου 50 του Ν. 158(Ι)/1999), της αρχής της καλής πίστεως και αρχής προστασίας της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης. Καταληκτικά, παραπέμποντας σε σχετική νομολογία του ΔΕΕ αναφορικά με το άρθρο 15(γ) της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2011/95/ΕΕ, καθώς και σε πληροφορίες για την κατάσταση στις αγγλόφωνες περιοχές του Καμερούν, υποβάλλουν ότι θα έπρεπε οι Καθ’ ων η Αίτηση (σε συνάρτηση με τις σχετικές διαπιστώσεις τους) να παραχωρήσουν συμπληρωματική προστασία στον Αιτητή (σύμφωνα με το άρθρο 19, εδάφια (1) και (2)(γ), του περί Προσφύγων Νόμου).

 

Με τη γραπτή της αγόρευση, η συνήγορος των Καθ' ων η Αίτηση αντέκρουσε τους νομικούς ισχυρισμούς του Αιτητή και υποστήριξε ότι με βάση τα πραγματικά γεγονότα όπως υποστηρίζονται από τα στοιχεία του διοικητικού φακέλου, η επίδικη απόφαση έχει ληφθεί ορθά και νόμιμα, σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις του Συντάγματος και των Νόμων, κατόπιν δέουσας έρευνας και ορθής άσκησης των εκ του Νόμου παρεχόμενων εξουσιών στους Καθ’ ων η Αίτηση, αφού λήφθηκαν υπόψη όλα τα σχετικά γεγονότα και περιστατικά της υπόθεσης, καθώς και ότι η επίδικη απόφαση είναι επαρκώς και δεόντως αιτιολογημένη. Επιπλέον, υποδεικνύει ότι ο Αιτητής δεν κατόρθωσε να αποσείσει το βάρος απόδειξης το οποίο φέρει ως προς τη θεμελίωση του αιτήματός του για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας.

 

Περαιτέρω, οι Καθ’ ων η Αίτηση υποστηρίζουν ότι σε καμία περίπτωση δεν έχει εμφιλοχωρήσει πλάνη κατά τη λήψη της επίδικης απόφασης, η οποία λήφθηκε αφότου έλαβαν υπόψη και στάθμισαν όλα τα γεγονότα και δεδομένα της υπόθεσης. Τέλος, αναφέρουν ότι ενήργησαν ορθά, νόμιμα και καλόπιστα υπό τις περιστάσεις, σύμφωνα με την αρχή της χρηστής διοίκησης και εντός των πλαισίων της διακριτικής τους ευχέρειας, ενώ ο Αιτητής δεν έχει ανατρέψει το τεκμήριο της κανονικότητας.

 

Δεδομένων των πιο πάνω, κρίνω σκόπιμο όπως εξεταστούν οι εν λόγω λόγοι ακύρωσης, αφού συνδέονται άμεσα ως προς τα πραγματικά γεγονότα και την αξιολόγηση των ισχυρισμών που πρόβαλε ο Αιτητής σε συνάρτηση με τα γεγονότα της παρούσας υπόθεσης, όπως προκύπτουν από τη διαδικασία ενώπιον του παρόντος Δικαστηρίου αλλά και από τον διοικητικό φάκελο της υπόθεσης. Επισημαίνω στο σημείο αυτό ότι, σύμφωνα με τον περί Ίδρυσης και Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμο του 2018 (Ν. 73(Ι)/2018), το Διοικητικό Δικαστήριο Διεθνούς Προστασίας έχει την εξουσία να εξετάσει την παρούσα υπόθεση και επί της ουσίας και όχι μόνο ως ακυρωτικό Δικαστήριο.

 

Περί τούτου, κρίνω σκόπιμη την παράθεση αρχικά των ισχυρισμών του Αιτητή ως προβλήθηκαν από τον ίδιο καθ' όλη τη διαδικασία εξέτασης του αιτήματός του και των πραγματικών γεγονότων ως αυτά προκύπτουν από το περιεχόμενο του διοικητικού φακέλου (από τούδε και στο εξής, «Δ.Φ.»).

 

Στο πλαίσιο της αίτησής του για διεθνή προστασία, ο Αιτητής κατέγραψε ότι εγκατέλειψε τη χώρα του λόγω της πολιτικής κρίσης και της ανασφάλειας των αγγλόφωνων στις βόρειες και νότιες περιοχές της χώρας (ερυθρό 1 Δ.Φ.).

 

Κατά τη διάρκεια της συνέντευξής του, ο Αιτητής ανέφερε ότι αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τη χώρα καταγωγής του λόγω σοβαρών απειλών κατά της ζωής του, οι οποίες προέρχονταν από τον θείο του. Οι εν λόγω απειλές, σύμφωνα με τα όσα ισχυρίστηκε, σχετίζονταν με τη διαδοχή στον θρόνο της κοινότητάς του, καθώς, μετά τον θάνατο του πατέρα του το έτος 2010 – τον οποίο, όπως υποστήριξε, δολοφόνησε ο θείος του για να καταλάβει τη θέση του ως βασιλιάς – ο Αιτητής επρόκειτο να αναλάβει τη διαδοχή σε ηλικία 24 ετών.

 

Προκειμένου να προστατεύσει τη ζωή του, το έτος 2017 εγκατέλειψε την πόλη Limbe και μετακινήθηκε στην πόλη Buea, σε μια προσπάθεια να ξεκινήσει νέα ζωή. Ωστόσο, όπως ανέφερε, οι απειλές σε βάρος του συνεχίστηκαν και στις δύο πόλεις. Ισχυρίστηκε ότι δέχθηκε τέσσερις επιθέσεις από άγνωστα πρόσωπα τα οποία, κατά δήλωσή του, είχαν πληρωθεί από τον θείο του – δύο εκ των επιθέσεων έλαβαν χώρα στην πόλη Limbe και δύο στην πόλη Buea.

 

Μετά την τέταρτη και τελευταία επίθεση, ο Αιτητής αποφάσισε να εγκαταλείψει τη χώρα του, φοβούμενος για την προσωπική του ασφάλεια. Όπως δήλωσε, έλαβε οικονομική υποστήριξη για την πραγματοποίηση του ταξιδιού από τους γονείς φίλων του. Μετά την αναχώρησή του, τρίτα πρόσωπα φέρεται να συνέχισαν να τον αναζητούν. Καθώς δεν κατέστη δυνατός ο εντοπισμός του, επιτέθηκαν σε φίλο του, στον οποίο έριξαν καυτό νερό, και στη συνέχεια τράβηξαν φωτογραφίες του τραυματισμένου προσώπου, τις οποίες τον ανάγκασαν να αποστείλει στον Αιτητή με σκοπό να τον εκφοβίσουν και να τον αποτρέψουν από ενδεχόμενη επιστροφή στη χώρα καταγωγής του (ερυθρό 15/1Χ Δ.Φ.).    

 

Σε διευκρινιστικές ερωτήσεις του αρμόδιου λειτουργού αναφορικά με τις απειλές που δέχθηκε, ο Αιτητής υποστήριξε ότι την μια φορά τον απείλησαν με μαχαίρι, την δεύτερη φορά μέσω τηλεφωνικής κλήσης, και τις άλλες δύο φορές του επιτέθηκαν και τον χτύπησαν (ερυθρό 15/6Χ Δ.Φ.). Αναφορικά με τα προστατευτικά μέτρα που έλαβε, ο Αιτητής ανέφερε ότι το δήλωσε στην αστυνομία, η οποία θα προέβαινε σε διερεύνηση χωρίς ωστόσο να γίνει κάτι (ερυθρό 14/3Χ Δ.Φ.).

 

Στην εισηγητική έκθεση (ερυθρά 107-91 Δ.Φ.), ο λειτουργός της Υπηρεσίας Ασύλου έκανε αποδεκτό τον πρώτο ισχυρισμό του Αιτητή ως προς την ταυτότητα, το προφίλ, τα προσωπικά του στοιχεία και τη χώρα καταγωγής του (ερυθρά 105-104 Δ.Φ.). Ως προς τον δεύτερο ισχυρισμό, περί του ότι εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του, λόγω απειλών που δέχθηκε από τον θείο του, αυτός έτυχε απόρριψης, λόγω μη τεκμηρίωσης της εσωτερικής αξιοπιστίας. Ως κρίθηκε, ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση να δώσει επαρκείς και ικανοποιητικές πληροφορίες, με τον αρμόδιο λειτουργό να καταγράφει στην εισηγητική του έκθεση τα σημεία και ισχυρισμούς του Αιτητή κατά τη συνέντευξη του που τον οδήγησαν στο εν λόγω συμπέρασμα και στην απόρριψη του συγκεκριμένου ισχυρισμού.  Ως προς την εξωτερική αξιοπιστία, ο αρμόδιος λειτουργός προέβη σε εκτενή έρευνα αναφορικά με το θεσμό του παραδοσιακού αρχηγού/βασιλιά, και τις παραδοσιακές διαδικασίες που ακολουθούνται προς επιλογή του. Κατέληξε, ωστόσο, ότι οι πληροφορίες που συνέλεξε ήταν αντιφατικές με τα λεγόμενα του Αιτητή, κάτι που οδήγησε σε μη στοιχειοθέτηση της εσωτερικής και εξωτερικής αξιοπιστίας, με αποτέλεσμα ο συγκεκριμένος ισχυρισμός να μην γίνει αποδεκτός (ερυθρά 104-101 Δ.Φ.).

 

Κατόπιν αξιολόγησης του κινδύνου και νομικής ανάλυσης της υπόθεσης, βασισμένης αποκλειστικά στον μοναδικό ουσιώδη ισχυρισμό του Αιτητή, ο οποίος κρίθηκε αξιόπιστος – ήτοι στις προσωπικές του περιστάσεις – και λαμβάνοντας υπόψη τις διαθέσιμες πληροφορίες σχετικά με την κατάσταση ασφαλείας στις αγγλόφωνες περιοχές της χώρας καταγωγής του, ήτοι του Καμερούν, ο λειτουργός της Υπηρεσίας Ασύλου κατέληξε στο συμπέρασμα ότι δεν μπορεί να παραχωρηθεί καθεστώς διεθνούς προστασίας στον Αιτητή.

 

Ειδικότερα, η αίτησή του απορρίφθηκε καθώς δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις για την αναγνώρισή του ως πρόσφυγα, δεδομένου ότι δεν προκύπτει βάσιμος και δικαιολογημένος φόβος δίωξης για έναν από τους λόγους που προβλέπονται στο άρθρο 3(1) του περί Προσφύγων Νόμου. Περαιτέρω, κρίθηκε ότι δεν πληρούνται ούτε οι προϋποθέσεις για χορήγηση συμπληρωματικής προστασίας, σύμφωνα με το άρθρο 19, εδάφια (1) και (2), του ιδίου Νόμου. (ερυθρά 101-94 Δ.Φ.).

 

Όσον αφορά τις προϋποθέσεις υπό το άρθρο 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου, ο λειτουργός παρέθεσε πληροφορίες από τη χώρα καταγωγής του Αιτητή αναφορικά με την αγγλόφωνη κρίση, επισημαίνοντας πως παρότι υπάρχουν περιστατικά βίας και ενόπλων συγκρούσεων στις αγγλόφωνες περιοχές του Καμερούν και το αποτέλεσμα αυτής της κατάστασης δημιουργεί συνθήκες όπου παρατηρούνται περιστατικά πράξεων αδιακρίτως ασκούμενης βίας στις εν λόγω περιοχές, εντούτοις, λαμβάνοντας υπόψιν τις ιδιαίτερες προσωπικές περιστάσεις του Αιτητή στη συγκεκριμένη περίπτωση, δεν υφίστανται οι προϋποθέσεις ότι σε περίπτωση που επιστρέψει στην περιοχή, υπάρχουν εύλογοι λόγοι να πιστεύεται ότι θα υποστεί σοβαρή και προσωπική απειλή λόγω της παρουσίας του και μόνο εκεί.  Ειδικότερα, ο αρμόδιος λειτουργός σημείωσε ότι πρόκειται για άμαχο ενήλικα πολίτη, άντρα νεαρής ηλικίας, ο οποίος δεν αντιμετωπίζει θέματα ευαλωτότητας ή υγείας.  Η τελευταία περιοχή διαμονής του μέχρι την ημέρα αναχώρησης του ήταν η πόλη Buea, όπου ενοικίαζε σπίτι με κάποιον φίλο του.  Επιπρόσθετα είναι απόφοιτος πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, ομιλεί Αγγλικά και Γαλλικά και εργαζόταν στον τομέα επιδιόρθωσης αυτοκινήτων, ενώ έχει συχνή επικοινωνία με τις ξαδέρφες του (ερυθρά 101-99 και 94-93 Δ.Φ.).  Ως εκ τούτου, κρίθηκε ότι ο Αιτητής δεν πληροί τις προϋποθέσεις για υπαγωγή στο καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας.

 

Από τα στοιχεία που έχω ενώπιόν μου διαπιστώνω ότι κατά τη διάρκεια της συνέντευξης, τέθηκε στον Αιτητή επαρκής αριθμός ερωτήσεων για να του δοθεί η ευκαιρία να προβάλει τους ισχυρισμούς του και να τεκμηριώσει το αίτημά του, σε περίπτωση που πράγματι υφίστατο φόβος δίωξης στη χώρα καταγωγής του ή πληρούνταν οι προϋποθέσεις για να του παραχωρηθεί καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας. Οι απαντήσεις που έδωσε, αξιολογήθηκαν από τον αρμόδιο λειτουργό σε συνάρτηση με πληροφορίες από τη χώρα καταγωγής του Αιτητή και τη σχετική νομολογία, και διαπιστώθηκε ότι οι λόγοι που εγκατέλειψε τη χώρα του και δεν επιθυμεί να επιστρέψει σε αυτή, δεν στοιχειοθετούν φόβο δίωξης ή πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη. Γενικότερα, οι ισχυρισμοί που επικαλέστηκε ο Αιτητής ώστε να τεκμηριώσει τους λόγους που εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του πάσχουν λόγω έλλειψης ευλογοφάνειας και επαρκών πληροφοριών. Τα ευρήματα του λειτουργού ήταν ορθά και τεκμηριωμένα, με παραπομπές στους ισχυρισμούς που πρόβαλε ο Αιτητής κατά τη διάρκεια της συνέντευξής του, σε πηγές πληροφοριών από τη χώρα καταγωγής του, καθώς και σε νομολογία προς υποστήριξη της νομικής ανάλυσης. 

 

Ούτε και οι συνήγοροι του Αιτητή με την αγόρευση τους εντόπισαν ισχυρισμούς του Αιτητή που αξιολογήθηκαν λανθασμένα από τους Καθ’ων η Αίτηση, αλλά πρόβαλαν με παραπομπές σε εκθέσεις και εξωτερικές πηγές την αγγλόφωνη κρίση και την κατάσταση που επικρατεί στις αγγλόφωνες περιοχές. Επισημαίνω, ωστόσο, ότι ο Αιτητής δεν εξέφρασε κατά τη διάρκεια της συνέντευξης ή της παρούσας διαδικασίας οποιοδήποτε ισχυρισμό αναφορικά με την αγγλόφωνη κρίση και την κατάσταση ασφαλείας στον τόπο συνήθους διαμονής του, ούτε και οποιαδήποτε περιστατικά τα οποία να καταδεικνύουν επικινδυνότητα ή βάσιμο φόβο σε περίπτωση επιστροφής του. Ο ισχυρισμός ο οποίος προέβαλε και αφορά απειλές τις οποίες δέχθηκε από τον θείο του δεν στιοχειοθετήθηκε, ενώ δεν τεκμηριώθηκε ούτε η άρνηση ή έλλειψη προστασίας από τις κρατικές αρχές.

 

Ως προς τα έγγραφα που προσκόμισε ο Αιτητής με την αίτηση ακυρώσεως, επισημαίνω τα ακόλουθα:

Στον Οδηγό του Οργανισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το Άσυλο Δικαστική Ανάλυση: Αξιολόγηση των αποδεικτικών στοιχείων και αξιοπιστίας στο πλαίσιο του κοινού ευρωπαϊκού συστήματος ασύλου αναφέρεται ότι οι αρχές που διέπουν την αξιολόγηση τόσο των γεγονότων και περιστάσεων όσο και των αποδεικτικών στοιχείων που έχει αναφέρει ή προσκομίσει ο αιτητής, περιλαμβάνουν την αξιολόγηση με βάση, μεταξύ άλλων, όλα τα συναφή στοιχεία και τα ουσιώδη πραγματικά περιστατικά. Συνεπώς, τα έγγραφα δεν πρέπει να αξιολογούνται χωριστά, αλλά με βάση το σύνολο των αποδεικτικών στοιχείων και των δηλώσεων του αιτητή.[1]

 

Στη βάσει των ανωτέρω, και στα πλαίσια της αξιολόγησης της εξωτερικής αξιοπιστίας του ισχυρισμού του Αιτητή, κρίνω ότι αυτά δεν έχουν καμία αποδεικτική αξία. Οι φωτογραφίες, στις οποίες κατ’ ισχυρισμό απεικονίζεται ο ίδιος τραυματισμένος, και ο θείος του μετά την ανάληψη της εξουσίας, είναι μαυρόασπρες, χωρίς διαυγή και καθαρή εικόνα, ενώ τα πρόσωπα των ατόμων δεν δύναται να ταυτοποιηθούν. Όσον αφορά το έγγραφο με τίτλο “The Senior Divisional Officer for Faco”, αποτελεί αντίγραφο με δυσδιάκριτο κείμενο, του οποίου η γνησιότητα είναι αμφίβολη και δεν δύναται να εξακριβωθεί. Συνεπώς, δεν γίνονται αποδεκτά, και δεν έχουν καμία υποστηρικτική αξία ως προς το αφήγημα του Αιτητή. Σημειώνω ότι η συγκεκριμένη κατάληξη απορρέει σε συνάρτηση πάντα με την μη τεκμηρίωση της εσωτερικής αξιοπιστίας.

 

Συνεπώς, διαπιστώνω ότι η έρευνα που είχε προηγηθεί ήταν επαρκής και είχαν συλλεγεί και διερευνηθεί όλα τα ουσιώδη στοιχεία σε συνάρτηση πάντα με τους ισχυρισμούς που είχε προβάλει ο Αιτητής, όπως αναλύεται ανωτέρω. Είναι πάγια νομολογημένο ότι η μορφή της έρευνας είναι συνυφασμένη με τα περιστατικά της κάθε υπόθεσης, ενώ η τελική εκτίμηση των γεγονότων και η λήψη της σχετικής απόφασης αποτελεί καθήκον και υποχρέωση του αρμόδιου οργάνου. Η έρευνα είναι επαρκής εφόσον εκτείνεται στη διερεύνηση κάθε γεγονότος που σχετίζεται με το θέμα που εξετάζεται (βλ. Motorways Ltd v. Δημοκρατίας Α.Ε. 2371/25.6.99).

 

Επισημαίνεται ότι δυνάμει του άρθρου 18(5) του περί Προσφύγων Νόμου, ο Αιτητής φέρει καταρχήν το βάρος να τεκμηριώσει την αίτησή για διεθνή προστασία. Από την άλλη πλευρά, αποτελεί καθήκον της αρμόδιας αρχής να αξιολογεί, σε συνεργασία με τον αιτούντα, τα συναφή στοιχεία της αίτησης (Βλ. Προτάσεις της Γενικής εισαγγελέως, συνεκδικασθείσες υποθέσεις C-148/13, C-149/13 και C-150/13, A, B και C, 17 Ιουλίου 2014, σημεία 73 και 74). Στην παρούσα περίπτωση, δεν διακρίνω για ποιο λόγο θα υπείχαν υποχρέωση οι Καθ' ων η αίτηση να διερευνήσουν περαιτέρω την αίτηση του Αιτητή, καθότι οι ισχυρισμοί του εξετάστηκαν δεόντως και αξιολογήθηκαν. Ως εκ τούτου, οι ισχυρισμοί του Αιτητή περί μη δέουσας έρευνας και πλάνης περί τα πράγματα απορρίπτονται.

 

Τέλος αναφορικά με τον ισχυρισμό περί έλλειψης επαρκούς αιτιολογίας, από τα στοιχεία που έχω ενώπιον μου, θεωρώ ότι η προσβαλλόμενη απόφαση είναι πλήρως αιτιολογημένη, εφόσον η σχετική εισηγητική έκθεση (που αποτελεί και την αιτιολογική βάση της απόφασης των Καθ’ η Αίτηση) είχε επισυναφθεί και στην απορριπτική επιστολή, η οποία επιδόθηκε στον Αιτητή  στις 21/04/2023 σε γλώσσα που κατανοεί (ερυθρό 109 Δ.Φ.). Επισημαίνω δε, ότι η αιτιολογία συμπληρώνεται/αναπληρώνεται και από τα στοιχεία του διοικητικού φακέλου, όπως αυτά έχουν αναλυθεί ανωτέρω (βλ. άρθρο 29 του Ν. 158(Ι)/1999, Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου κ.α. ν Δημοκρατίας (1990) 3 Α.Α.Δ. 1171 και Διογένους ν. Δημοκρατίας (1999) 4 Α.Α.Δ., 371 Στέφανος Φράγκου ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, (1998) 3 ΑΑΔ 270).

 

Στη βάση της ανωτέρω ανάλυσης, καταλήγω στο ότι δεν πληρούνται στο πρόσωπο του Αιτητή οι προϋποθέσεις που θέτει το άρθρο 3(1) του περί Προσφύγων Νόμου και το αντίστοιχο Άρθρο 1(Α) της Σύμβασης της Γενεύης για το Καθεστώς των Προσφύγων, για την υπαγωγή του σε προσφυγικό καθεστώς.

 

Αναφορικά με το ενδεχόμενο παραχώρησης συμπληρωματικής προστασίας στον Αιτητή, παραπέμπω στο άρθρο 19, εδάφια (1) και (2), του περί Προσφύγων Νόμου:

 

«(1) Ο Προϊστάμενος, με απόφασή του αναγνωρίζει καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας, σε οποιοδήποτε αιτητή, ο οποίος δεν αναγνωρίζεται ως πρόσφυγας ή σε οποιοδήποτε αιτητή του οποίου η αίτηση σαφώς δεν βασίζεται σε οποιουσδήποτε από τους λόγους του εδαφίου (1) του άρθρου 3, αλλά σε σχέση με τον οποίο υπάρχουν ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι, εάν επιστρέψει στη χώρα ιθαγένειάς του, θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη και δεν είναι σε θέση ή, λόγω του κινδύνου αυτού, δεν είναι πρόθυμος, να θέσει τον εαυτό του υπό την προστασία της χώρας αυτής.

(2) Για τους σκοπούς του παρόντος Νόμου, "σοβαρή βλάβη" ή "σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη" σημαίνει-

(α) θανατική ποινή ή εκτέλεση, ή

(β) βασανιστήρια ή απάνθρωπη ή εξευτελιστική μεταχείριση ή τιμωρία του αιτητή στη χώρα καταγωγής του, ή

(γ) σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής ακεραιότητας αμάχου, λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης.»

 

Εν προκειμένω, ο Αιτητής δια της γραπτής του αγόρευσης μέσω των συνηγόρων του, παραθέτει κάποιες (γενικές) πληροφορίες σχετικά με την κατάσταση στις αγγλόφωνες περιοχές του Καμερούν και επικαλείται ότι στην περίπτωση του διατρέχει ειδικό κίνδυνο εάν επιστρέψει στη χώρα καταγωγής του, υποβάλλοντας ενώπιον και του παρόντος Δικαστηρίου ότι θα έπρεπε να του παραχωρηθεί συμπληρωματική προστασία, εξαιτίας της κατάστασης στις αγγλόφωνες περιοχές του Καμερούν, από όπου κατάγεται, όπου παρατηρείται η ύπαρξη αδιακρίτως ασκούμενης βίας λόγω εσωτερικής ένοπλης σύρραξης.  Το Δικαστήριο ανέτρεξε σε επικαιροποιημένες πηγές πληροφόρησης, από τις οποίες προκύπτουν τα ακόλουθα:

 

Ως προς την (ανθρωπιστική) κατάσταση που επικρατεί (γενικότερα) στις αγγλόφωνες περιοχές του Καμερούν, από πληροφορίες στις σχετικές εκθέσεις αναφοράς (οι τρεις τελευταίες διαθέσιμες εκθέσεις αφορούν τους μήνες Σεπτέμβριο, Οκτώβριο και Νοέμβριο του 2024) του Γραφείου των Η.Ε. για το Συντονισμό Ανθρωπιστικών Θεμάτων (UN OCHA), προκύπτει ότι η κατάσταση στις αγγλόφωνες περιοχές «παραμένει ασταθής και χαρακτηρίζεται από βία που προέρχεται από αντιπαραθέσεις μεταξύ των μερών της κρίσης» και «Η επίμονη χρήση αυτοσχέδιων εκρηκτικών μηχανισμών (IEDs) σε δημόσιους χώρους και κεντρικούς δρόμους, σε συνδυασμό με άλλες στοχευμένες επιθέσεις, συνεχίζει να επηρεάζει τους πληθυσμούς στις δύο περιφέρειες».[2] Επιπλέον, η κατάσταση στην περιοχή «χαρακτηρίζεται από συνεχιζόμενη βία κατά αμάχων και συγκρούσεις μεταξύ μη κρατικών ένοπλων ομάδων (NSAGs) και των Δυνάμεων Κρατικής Ασφάλειας (SSFs)»[3], ενώ «ο πληθυσμός εξακολουθεί να υφίσταται τις συνέπειες βίαιων επεισοδίων, είτε ως άμεσοι στόχοι είτε εγκλωβισμένοι σε εχθροπραξίες/διασταυρούμενα πυρά, ή εκρήξεις αυτοσχέδιων εκρηκτικών μηχανισμών (IED)».[4] Ειδικότερα, υπάρχουν επίσης αναφορές για αρκετές επιθέσεις σε σχολικές εγκαταστάσεις και ακαδημαϊκό προσωπικό (κυρίως στη Βορειοδυτική Περιφέρεια), καθώς και περιορισμούς στην (οδική) διακίνηση του πληθυσμού και στην παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας και προμηθειών στις αγγλόφωνες περιοχές, ενώ «[η] συνεχιζόμενη βία έχει οδηγήσει στον εκτοπισμό» μερικών χιλιάδων ατόμων «σε κοντινούς θάμνους, χωριά και πόλεις» στις αγγλόφωνες περιοχές. Δεν διαφαίνεται, ωστόσο, ότι η παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας έχει παύσει/διακοπεί ή ότι έχει καταστεί ανέφικτη, ούτε από τις αναφορές που υπάρχουν σε γεγονότα/τοποθεσίες στις εν λόγω περιοχές, προκύπτουν οποιαδήποτε περιστατικά που να επηρεάζουν συγκεκριμένα τον τόπο επιστροφής του Αιτητή (ήτοι, την πόλη Buea της Νοτιοδυτικής περιφέρειας του Καμερούν).[5]^,[6],[7]

 

Αναφορικά με τη γενικότερη κατάσταση ασφαλείας στο Καμερούν, σύμφωνα με τη διαδικτυακή πύλη RULAC (Rule of Law in Armed Conflict): «Το Καμερούν εμπλέκεται σε παράλληλες μη διεθνείς ένοπλες συγκρούσεις (NIAC) κατά της Boko Haram στο Far North και εναντίον αριθμού αγγλόφωνων αυτονομιστικών ομάδων, που μάχονται εναντίον της κυβέρνησης για την ανεξαρτησία της περιοχής στις βορειοδυτικές και νοτιοδυτικές περιφέρειες».[8] Πιο συγκεκριμένα, από πληροφορίες στην ίδια πηγή, προκύπτουν τα ακόλουθα:

 

«Υπάρχουν αρκετές ένοπλες ομάδες που μάχονται εναντίον των κρατικών δυνάμεων, αν και το επίπεδο συντονισμού αυτών των ενόπλων ομάδων παραμένει ασαφές. Οι ένοπλες δυνάμεις του Καμερούν, συμπεριλαμβανομένης μιας επίλεκτης μονάδας μάχης, του Τάγματος Ταχείας Επέμβασης (Rapid Intervention Battalion, RIB), έχουν εμπλακεί σε μη διεθνή ένοπλη σύρραξη (non-international armed conflict, NIAC) εναντίον ορισμένων αυτονομιστικών ομάδων που δρουν στις βορειοδυτικές και νοτιοδυτικές περιοχές του Καμερούν, ιδίως του Διοικητικού Συμβουλίου της Αμπαζονίας (Ambazonia Governing Council, AGC), της στρατιωτικής του πτέρυγας (Ambazonia Defense Forces, ADF), της προσωρινής κυβέρνησης της Αμπαζονίας (Interim Government of Ambazonia, IG) και της στρατιωτικής της πτέρυγας (Ambazonia Self-Defence Council, ASC) […] Στις αρχές του 2022, η βία συνεχίστηκε, αν και σε χαμηλότερο επίπεδο […] Τον Σεπτέμβριο του 2022, η κυβέρνηση τερμάτισε αιφνιδίως μια [.] ειρηνευτική διαδικασία με τις αυτονομιστικές ομάδες. Στις 10-14 Οκτωβρίου 2022, αγγλόφωνες αυτονομιστικές ομάδες και η κυβέρνηση διεξήγαγαν ειρηνευτικές συνομιλίες [...] ενώ η κοινωνία των πολιτών οργάνωσε διαδηλώσεις στην πρωτεύουσα, καλώντας για ειρήνη στις αγγλόφωνες περιοχές». [9]

 

Σύμφωνα με τη Δικαστική Ανάλυση για το Άρθρο 15(γ) της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2011/95/ΕΕ (EASO, Δεκέμβριος 2014, σελ. 29-30), «ακόμη και αν» ο Αιτητής «μπορεί να αποδείξει πραγματικό κίνδυνο σοβαρής βλάβης στην περιοχή καταγωγής του» (ή καθ' οδόν προς τη συγκεκριμένη περιοχή καταγωγής), «το «δικαίωμα επικουρικής προστασίας μπορεί να κατοχυρωθεί μόνο εάν» ο Αιτητής «δεν μπορεί να επιτύχει εγχώρια προστασία σε άλλο τμήμα της χώρας», καθώς επίσης, «[ό]ταν αποφασίζεται η τοποθεσία της περιοχής καταγωγής ενός αιτούντος ως προορισμός επιστροφής, απαιτείται η εφαρμογή προσέγγισης βασισμένης στα πραγματικά περιστατικά όσον αφορά την περιοχή του τελευταίου τόπου διαμονής και την περιοχή συνήθους διαμονής».

 

Εν προκειμένω, ως περιοχή επιστροφής του Αιτητή στη χώρα καταγωγής του, θεωρείται η πόλη Buea της Νοτιοδυτικής περιφέρειας (Southwest region) του Καμερούν. Όσον αφορά τη δυνατότητα πρόσβασης στην εν λόγω τοποθεσία, σημειώνεται ότι, με βάση τα δεδομένα και στοιχεία αναφορικά με την κατάσταση στις αγγλόφωνες περιφέρειες του Καμερούν (ως παρατίθενται ανωτέρω), δεν διαφαίνεται ότι αυτή είναι ανέφικτη, ούτε πως οι οδικές διαδρομές προς τα εκεί έχουν αποκοπεί/επηρεαστεί.

 

Όσον αφορά την κατάσταση ασφαλείας στη Νοτιοδυτική περιφέρεια (South-West region) του Καμερούν, σύμφωνα με έκθεση (2025) της EUAA η οποία αποτελεί απάντηση σε ερώτημα (COI Query) αναφορικά με την κατάσταση ασφαλείας στις Βορειοδυτικές και Νοτιοδυτικές περιοχές, καθώς και στις περιοχές του Άπω Βορρά (Far North), από τις 13/10/2023 μέχρι και τις 06/12/2023, στη βάση δεδομένων ACLED καταγράφηκαν 961 βίαια περιστατικά στη Νοτιοδυτική περιφέρεια του Καμερούν, εκ των οποίων τα 338 κατηγοριοποιήθηκαν ως μάχες, τα 12 ως εκρήξεις, τα 35 ως ταραχές και τα 576 ως βία κατά πολιτών. Την ίδια χρονική περίοδο καταγράφηκαν 930 απώλειες, εκ των οποίων οι 300 προήλθαν από περιστατικά βίας κατά πολιτών.[10]

 

Ειδικότερα, ως προς τον αριθμό των περιστατικών ασφαλείας (γενικότερα) στη Νοτιοδυτική περιφέρεια (South-West region) του Καμερούν, σύμφωνα με τη βάση δεδομένων ACLED (Armed Conflict Location & Event Data), την χρονική περίοδο 11/06/2024 – 11/06/2025 καταγράφηκαν συνολικά 501 περιστατικά ασφαλείας τα οποία είχαν ως αποτέλεσμα 500 απώλειες σε ανθρώπινες ζωές. Τα 501 περιστατικά έχουν κατηγοριοποιηθεί ως ακολούθως: 14 ταραχές (riots) οι οποίες είχαν ως αποτέλεσμα 2 ανθρώπινες απώλειες, 278 περιστατικά βίας κατά πολιτών (violence against civilians) τα οποία είχαν ως αποτέλεσμα 89 ανθρώπινες απώλειες, 181 μάχες (battles) οι οποίες είχαν ως αποτέλεσμα 400 απώλειες σε ανθρώπινες ζωές, 15 εκρήξεις/απομακρυσμένη βία (explosions/remote violence) οι οποίες είχαν ως αποτέλεσμα 9 απώλειες, και 13 διαμαρτυρίες (protests).^[11]

 

Στην πόλη Buea, την ανωτέρω χρονική περίοδο, καταγράφηκαν στην εν λόγω βάση δεδομένων 22 περιστατικά ασφαλείας τα οποία είχαν ως αποτέλεσμα 14 απώλειες σε ανθρώπινες ζωές. Τα 22 περιστατικά κατηγοριοποιήθηκαν ως ακολούθως: 4 ταραχές (riots), 14 περιστατικά βίας κατά πολιτών (violence against civilians) τα οποία είχαν ως αποτέλεσμα 11 ανθρώπινες απώλειες, 1 μάχη (battle) η οποία είχε ως αποτέλεσμα 3 απώλειες σε ανθρώπινες ζωές, και 3 διαμαρτυρίες (protests).^[12]  Σημειώνεται δε, ότι ο πληθυσμός της Νοτιοδυτικής περιφέρειας (South-West region) του Καμερούν καταγράφεται στο 1.553.300 κατοίκους (σύμφωνα με επίσημη εκτίμηση για το 2015[13]), ενώ ο πληθυσμός της πόλης Buea καταγράφεται στους 90.090 κατοίκους (σύμφωνα με επίσημη καταμέτρηση του 2005[14]).

 

Εκ των ανωτέρω στοιχείων και δεδομένων, παρόλο που σημειώνονται αρκετά περιστατικά βίας/ασφαλείας στη Νοτιοδυτική περιφέρεια (South-West region) του Καμερούν λόγω της κατάστασης που επικρατεί, και ως προκύπτει υπάρχουν συνθήκες αδιάκριτης βίας λόγω ένοπλης σύρραξης στις αγγλόφωνες περιφέρειες του Καμερούν∙ εντούτοις, από τα συγκεκριμένα στοιχεία, εξεταζόμενα συνδυαστικά με τον συνολικό πληθυσμό στην υπό αναφορά περιοχή (και αντίστοιχα, στον τόπο καταγωγής/επιστροφής του Αιτητή εκεί), δεν διαπιστώνεται ότι υφίσταται πραγματικός κίνδυνος για τον Αιτητή να αντιμετωπίσει, με την επιστροφή του, σοβαρή και προσωπική απειλή υπό την έννοια του άρθρου 15(γ) της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2011/95/ΕΕ (αντίστοιχο άρθρο 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου), ώστε να πληρούνται οι προϋποθέσεις για εφαρμογή του εν λόγω άρθρου.

 

Επικουρικά, λαμβάνοντας υπόψιν και τις ιδιαίτερες περιστάσεις του Αιτητή για την αξιολόγηση του προσωπικού κινδύνου που θα αντιμετωπίσει ως άμαχος αν επιστρέψει στη χώρα καταγωγής του, ήτοι ενήλικας, άρρεν, υγιής, με βασικό επίπεδο μόρφωσης, χωρίς σημεία ευαλωτότητας ή ζητήματα υγείας, με εργασιακή εμπειρία στη χώρα του, και με υποστηρικτικό δίκτυο (ο Αιτητής είναι σε συχνή επικοινωνία με τις ξαδέρφες του, ερυθρό 18/3Χ Δ.Φ.), ο οποίος διαβίωσε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του στη χώρα καταγωγής του χωρίς να αντιμετωπίσει κάποιο πρόβλημα, καταλήγω ότι δεν συντρέχουν ουσιώδεις λόγοι στο πρόσωπο του Αιτητή, ώστε να πιστεύεται ότι αν επιστρέψει στο Καμερούν θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη.

 

Επομένως, στη βάση των όσων αναλύθηκαν ανωτέρω, κρίνω πως ο Αιτητής δεν κατάφερε να αποδείξει ότι πάσχει η ορθότητα και νομιμότητα της προσβαλλόμενης απόφασης, ούτε ότι στο πρόσωπό του πληρούνται οι προϋποθέσεις για την υπαγωγή του στο καθεστώς του πρόσφυγα ή για να του παραχωρηθεί συμπληρωματική προστασία, σύμφωνα με τις πρόνοιες του περί Προσφύγων Νόμου.

 

Με βάση το σύνολο των στοιχείων που τέθηκε ενώπιον μου, όπως τα έχω αναλύσει ανωτέρω, η προσφυγή αποτυγχάνει και απορρίπτεται. Επιδικάζονται €800 έξοδα εναντίον του Αιτητή και υπέρ των Καθ’ ων η Αίτηση. Η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται.

 

 

Μ. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.