ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

Υπόθ. Αρ.: 1459/24

14 Αυγούστου, 2025

[Μ. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ, ΔΔΔΔΠ.]

Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος

Μεταξύ

J. M. T.   

Αιτήτρια

-και-

Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω Υπηρεσίας Ασύλου

Καθ' ων η Αίτηση

 

Ορ. Ηλιάδης (κ) για Ελ. Μυριάνθους (κα), Δικηγόρος για την Αιτήτρια

Π. Νικολάου (κα) για Α. Φιλίππου (κ), Δικηγόρος για τους Καθ' ων η Αίτηση

ΑΠΟΦΑΣΗ

 

Μ. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π:  Με την παρούσα προσφυγή η Αιτήτρια προσβάλλει την απόφαση των Καθ' ων η Αίτηση, ημερομηνίας 05/04/2024, με την οποία απορρίφθηκε το αίτημα της για διεθνή προστασία ως άκυρη, αντισυνταγματική, παράνομη και στερημένη οποιουδήποτε έννομου αποτελέσματος.

 

Τα ουσιώδη γεγονότα της παρούσας υπόθεσης, ως έχουν τεθεί στην Ένσταση των Καθ' ων η Αίτηση, έχουν ως ακολούθως:

 

Η Αιτήτρια είναι υπήκοος Καμερούν και εισήλθε παράνομα στην Κυπριακή Δημοκρατία. Στις 20/10/2022 υπέβαλε αίτηση για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας.

 

Στις 03/04/2024 πραγματοποιήθηκε συνέντευξη της Αιτήτριας ενώπιον αρμόδιου λειτουργού της Υπηρεσίας Ασύλου, προς εξέταση του αιτήματος της για διεθνή προστασία. Μετά την συνέντευξη, ο αρμόδιος λειτουργός ετοίμασε Έκθεση-Εισήγηση ημερ. 05/04/2024 προς τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας Ασύλου. Εξουσιοδοτημένος από τον Υπουργό Εσωτερικών ως ο Νόμος ορίζει,  λειτουργός της Υπηρεσίας Ασύλου, ενέκρινε για λογαριασμό του Προϊσταμένου  την ανωτέρω εισήγηση αυθημερόν και απέρριψε την αίτηση για διεθνή προστασία.

 

Στις 22/04/2024 ετοιμάστηκε επιστολή ενημέρωσης της Αιτήτριας για την απόφαση του Προϊστάμενου της Υπηρεσίας Ασύλου, η οποία της επιδόθηκε δια χειρός αυθημερόν.

 

Στις 24/04/2024 καταχωρήθηκε η υπό κρίση προσφυγή στο Δικαστήριο.

 

Η Αιτήτρια δια της γραπτής αγόρευσης της ευπαίδευτης συνηγόρου της, προώθησε τους ακόλουθους λόγους ακύρωσης: (α) η προσβαλλόμενη πράξη έχει ληφθεί χωρίς να διεξαχθεί η δέουσα έρευνα και/ή χωρίς να ληφθούν υπόψη όλα τα στοιχεία του φακέλου της υπόθεσης, (β) η προσβαλλόμενη πράξη ελήφθη και/ή υπογράφεται από αναρμόδιο πρόσωπο και/ή από πρόσωπο το οποίο δεν έλαβε την απαιτούμενη εξουσιοδότηση (γ) η πράξη και/ή απόφαση των Καθ΄ ων η Αίτηση στερείται επαρκούς και/ή δέουσας αιτιολογίας και/ή είναι ελλιπής και/ή στηρίζεται σε εσφαλμένη αιτιολογία και (δ) η προσβαλλόμενη πράξη έχει ληφθεί τελώντας υπό πλάνη περί τα πράγματα.

 

Ο ευπαίδευτος συνήγορος των Καθ' ων η Αίτηση αντικρούοντας τους ισχυρισμούς, υπέβαλε δια της γραπτής αγόρευσής του ότι η προσβαλλόμενη απόφαση λήφθηκε ορθά και νόμιμα, σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις του Συντάγματος και των Νόμων, κατόπιν δέουσας έρευνας και σωστής ενάσκησης των εξουσιών που δίνει ο Νόμος στους Καθ' ων η αίτηση, αφού λήφθηκαν υπόψη όλα τα σχετικά γεγονότα και περιστατικά της υπόθεσης, είναι δε επαρκώς και δεόντως αιτιολογημένη, ενώ η Αιτήτρια δεν κατάφερε να αποσείσει το βάρος της απόδειξης που της αναλογεί. Ως εκ τούτου εισηγήθηκε όπως απορριφθεί η παρούσα προσφυγή και επικυρωθεί η προσβαλλόμενη απόφαση. 

 

Κατά το στάδιο των διευκρινίσεων της παρούσας υπόθεσης στις 30/06/2025, ο συνήγορος της Αιτήτριας δήλωσε ότι αποσύρει τον ισχυρισμό περί αναρμοδιότητας οργάνου και ως αιτητικό ζήτησε να διατηρηθεί μόνο ο ισχυρισμός περί ακύρωσης της προσβαλλόμενης λόγω έλλειψης δέουσας έρευνας.

 

 

Δεδομένου του περιορισμού της υπό εξέταση προσφυγής στην έλλειψη δέουσας και λαμβάνοντας υπόψιν ότι σύμφωνα με τον περί Ίδρυσης και Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμο του 2018 (Ν. 73(Ι)/2018), το Διοικητικό Δικαστήριο Διεθνούς Προστασίας έχει την εξουσία να εξετάσει την παρούσα υπόθεση και επί της ουσίας και όχι μόνο ως ακυρωτικό Δικαστήριο, προχωρώ στην εξέταση της επίδικης απόφασης σε συνάρτηση με τα γεγονότα της παρούσας υπόθεσης, όπως προκύπτουν από τον διοικητικό φάκελο της υπόθεσης.

 

Περί τούτου, κρίνω σκόπιμη την παράθεση αρχικά των ισχυρισμών της Αιτήτριας ως αυτοί προβλήθηκαν καθ' όλη τη διαδικασία εξέτασης του αιτήματός της και οι οποίοι συμπεριλαμβάνονται στο περιεχόμενο του διοικητικού φακέλου. 

 

Κατά το στάδιο υποβολής της αίτησης διεθνούς προστασίας η Αιτήτρια κλήθηκε να καταγράψει τους λόγους για τους οποίους εγκατέλειψε την χώρα καταγωγής της και τους λόγους για τους οποίους δεν επιθυμεί να επιστρέψει σε αυτήν. Η Αιτήτρια ανέφερε ότι αναγκάστηκε να εγκαταλείψει το Καμερούν λόγω των τοπικών συγκρούσεων και των άμεσων απειλών κατά της ζωής της και της οικογένειάς της. Όπως ισχυρίζεται, ο πατέρας της είναι στρατιωτικός και αποτελεί στόχο των αυτονομιστών των Ambazonians, γεγονός που έθεσε σε σοβαρό κίνδυνο ολόκληρη την οικογένεια. Επιπλέον, η Αιτήτρια εργαζόταν ως κρατική δασκάλα μέσω του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων (PTA), κάτι που την καθιστά επίσης στόχο. Ανέφερε, επίσης, ότι οι  Ambazonians αντιτίθενται στη λειτουργία των κρατικών σχολείων και στοχοποιούν τους δασκάλους, με αποτέλεσμα η ζωή της να βρίσκεται σε άμεσο κίνδυνο (βλ. ερυθρό 1 του δ.φ.).

 

Κατά τη διάρκεια της συνέντευξης της για διεθνή προστασία, η Αιτήτρια δήλωσε ότι είναι αγγλόφωνη υπήκοος του Καμερούν, με καταγωγή από το χωριό Baba 1 στην επαρχία North West. Περαιτέρω, ανέφερε ότι είναι άγαμη και ως προς το θρήσκευμα μουσουλμάνα. Σε σχέση με το μορφωτικό της υπόβαθρο, δήλωσε ότι ολοκλήρωσε τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση το 2015, από το 2016 έως το 2019 διέμενε στο Tiko, ενώ το 2019-2020 φοίτησε στο Government Technical Teacher Training College στην πόλη Kumba για την εκπαίδευσή της ως δασκάλα. Στη συνέχεια, επέστρεψε και διέμενε στην πόλη Tiko για να εργαστεί ως δασκάλα μέχρι την αναχώρησή της από τη χώρα. Η εν λόγω πόλη αποτελεί και τον τόπο τελευταίας συνήθους διαμονής της. Επιπρόσθετα, σε σχέση με τους γονείς της δήλωσε ότι η μητέρα της απεβίωσε το 2021 και ο πατέρας της το 2024. Τέλος, σε σχέση με το δίκτυο γνωριμιών της, ανέφερε ότι έχει επαφές με γείτονες στο Tiko και συγγενείς από την πλευρά και των δύο γονέων της στο Baba 1, καθώς και φίλους στην πατρίδα της.

 

Ερωτηθείσα σχετικά με τους λόγους για τους οποίους εγκατέλειψε την χώρα καταγωγής της, η Αιτήτρια κατά το στάδιο της ελεύθερης αφήγησης ανέφερε ότι εγκατέλειψε το Καμερούν λόγω της κρίσης των αγγλόφωνων περιοχών. Δήλωσε ότι εργαζόταν ως δασκάλα μέσω του προγράμματος PTA και, καθώς οι αυτονομιστές Ambazonians αντιτίθενται στη λειτουργία των κρατικών σχολείων, ένιωθε ότι η ζωή της βρισκόταν σε κίνδυνο. Επιπλέον, δήλωσε ότι ο πατέρας της ήταν στρατιωτικός, γεγονός που τον καθιστούσε στόχο, γι΄ αυτό και από φόβο για την ασφάλειά του, μετεγκαταστάθηκε στη Bamenda και συμβούλεψε την Αιτήτρια να εγκαταλείψει τη χώρα για τη δική της προστασία. Ερωτηθείσα αν υπάρχουν άλλοι λόγοι, η Αιτήτρια ανέφερε επίσης ότι η μητέρα της είχε απαχθεί και πέθανε, γεγονός που επιδείνωσε την κατάστασή της και συνέβαλε στην απόφασή της να φύγει. Επιβεβαίωσε ότι οι βασικοί λόγοι που την οδήγησαν να εγκαταλείψει τη χώρα καταγωγής της ήταν η ιδιότητά της ως δασκάλας και η ιδιότητα του πατέρα της ως στρατιωτικού, που τους καθιστούσαν στόχους των Ambazonians.

 

Κατά το στάδιο των διευκρινίσεων δόθηκε η ευκαιρία στην Αιτήτρια μέσω πρόσθετων ερωτήσεων να εμπλουτίσει την επιχειρηματολογία της και να αποσαφηνίσει τα κρίσιμα βιοτικά γεγονότα της αφήγησής της.

 

Αρχικά η Αιτήτρια κλήθηκε να απαντήσει σε ερωτήσεις σχετικά με τον πατερά της, δεδομένου ότι τόνισε ότι ένας από τους κύριους λόγους για τους οποίους εγκατέλειψε το Καμερούν ήταν η στρατιωτική ιδιότητα του τελευταίου. Όταν ρωτήθηκε πότε ο πατέρας της κατατάχθηκε στον στρατό, απάντησε ότι δεν μπορούσε να θυμηθεί, καθώς ήταν πολύ μικρή τότε. Επίσης, ερωτηθείσα αν της συνέβη προσωπικά εξαιτίας της ιδιότητας του πατέρα της ως στρατιωτικού, απάντησε αρνητικά. Ωστόσο, εξήγησε ότι για λόγους αυτοπροστασίας δεν επισκέφθηκε ποτέ ξανά το χωριό της, Baba 1, από τη στιγμή που ξέσπασε η κρίση το 2016. Εκείνη την περίοδο, όπως δήλωσε, ζούσε στο Tiko και στη συνέχεια μετέβη στην Buea. Επιβεβαίωσε ότι κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου (το 2016) δεν της συνέβη προσωπικά κάτι συγκεκριμένο.

 

Περαιτέρω, όταν ρωτήθηκε εάν της συνέβη κάτι εξαιτίας της εργασίας της ως δασκάλα, η Αιτήτρια ανέφερε ότι το 2021, κατά τη διάρκεια του σχολικού έτους, οι αυτονομιστές εισέβαλαν στο σχολείο όπου εργαζόταν στο Tiko και απήγαγαν τον διευθυντή και την προειδοποίησαν, όπως είπε, να σταματήσει να πηγαίνει στο σχολείο. Ωστόσο, δεν μπορούσε να θυμηθεί τον ακριβή μήνα του περιστατικού. Όταν ρωτήθηκε αν της συνέβη κάτι άλλο μετά από αυτό το περιστατικό, απάντησε αρνητικά. Στη συνέχεια, η Αιτήτρια ανέφερε ότι σταμάτησε να εργάζεται ως δασκάλα τον Μάιο του 2021. Μετά τον θάνατο της μητέρας της στις 18 Απριλίου 2021, συνέχισε να διαμένει στο Tiko μόνη της. Όταν ρωτήθηκε γιατί δεν εργάστηκε σε διαφορετική δουλειά, απάντησε ότι δεν διέθετε άλλο πιστοποιητικό.

 

Σχετικά με τον θάνατο του πατέρα της, ισχυρίστηκε ότι την πληροφορία την έλαβε μέσω της εφαρμογής WhatsApp στις 12 Φεβρουαρίου 2024 από μέλη της οικογένειας της. Όταν ο λειτουργός της υπέδειξε ότι ένας από τους λόγους που εγκατέλειψε τη χώρα της, δηλαδή η ιδιότητα του πατέρα της ως στρατιωτικού, δεν υφίσταται πλέον λόγω του θανάτου του, και τη ρώτησε γιατί εξακολουθεί να φοβάται τους Ambazonians, η Αιτήτρια απάντησε ότι δεν γνωρίζει.

 

Επιβεβαίωσε επίσης ότι κατά τα δύο χρόνια που βρίσκεται στην Κύπρο δεν αντιμετώπισε κανένα πρόβλημα. Ανέφερε ότι διατηρεί επικοινωνία με τους γείτονές της στο Tiko, οι οποίοι παραμένουν στο Καμερούν. Όταν ρωτήθηκε γιατί πιστεύει ότι θα έχει προβλήματα με τους Ambazonians μετά από δύο χρόνια, απάντησε ότι η κρίση συνεχίζεται.

 

Στο κλείσιμο της συνέντευξης, όταν ρωτήθηκε ποιες πιστεύει ότι θα είναι οι συνέπειες σε περίπτωση που επιστρέψει στο Καμερούν, η Αιτήτρια απάντησε ότι δεν γνωρίζει. Επιβεβαίωσε δε ότι οι αρχές της χώρας της θα της επέτρεπαν να επιστρέψει.

 

Οι ισχυρισμοί της Αιτήτριας αξιολογήθηκαν από τον αρμόδιο λειτουργό ο οποίος εντόπισε στην Έκθεση - Εισήγησή του δύο (2) ουσιώδεις πραγματικούς ισχυρισμούς, οι οποίοι προκύπτουν από τις δηλώσεις της Αιτήτριας:

 

1) Ταυτότητα και χώρα καταγωγής της Αιτήτριας και προφίλ της.

2) Ανησυχία του πατέρα της λόγω της ιδιότητας του ως στρατιωτικού και της ιδιότητας της Αιτήτριας ως δασκάλας.

 

Ο αρμόδιος λειτουργός έκανε αποδεκτούς και τους δύο ισχυρισμούς αφού κρίθηκαν ως αξιόπιστοι στο σύνολό τους τόσο από πλευρά εσωτερικής όσο και εξωτερικής αξιοπιστίας.  

 

Υπό το φως τον ανωτέρω, στη βάση του πρώτου αποδεδειγμένου πραγματικού ισχυρισμού της Αιτήτριας, και λαμβανομένων υπόψιν πληροφοριών από τη χώρα καταγωγής της σχετικά με την κατάσταση ασφαλείας στην Νοτιοδυτική Επαρχία (Sud - Ouest Region) του Καμερούν, όπου διέμενε η Αιτήτρια στην χώρα καταγωγής της, διαπιστώθηκε ότι υπάρχουν εύλογοι λόγοι να πιστεύεται ότι συντρέχει εύλογη πιθανότητα να αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο σοβαρής βλάβης, σε περίπτωση επιστροφής της στην χώρα καταγωγής της και ειδικότερα στην πόλη Tiko στην Νοτιοδυτική περιοχή.

 

Αναφορικά με τον δεύτερο αποδεδειγμένο ισχυρισμό είναι θέση των Καθ΄ ων ότι αν και έγινε αποδεκτό ως πραγματικό γεγονός, δεν μπορεί να συνδεθεί με οποιαδήποτε μορφή πράξης δίωξης ή σοβαρής βλάβης όπως ορίζονται στον Περί Προσφύγων Νόμο 2000. Επίσης, δεν αποδείχθηκε παραβίαση θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων της Αιτήτριας και η απόφασή της να εγκαταλείψει τη χώρα καθώς και η απροθυμία της να επιστρέψει δεν τεκμηριώνονται ως δικαιολογημένες. Περαιτέρω, είναι θέση των Καθ’ ων ότι ο φόβος που εκδήλωσε δεν θεωρείται βάσιμος, καθώς δεν κατάφερε να αποδείξει ότι η παραμονή της στη χώρα της ήταν ή θα μπορούσε να γίνει αφόρητη για λόγους που σχετίζονται με τον ορισμό του πρόσφυγα. Συγκεκριμένα σημεία, όπως σημειώνουν οι Καθ’ ων,  που ενισχύουν την απόρριψη του ισχυρισμού περί δίωξης είναι τα εξής: (α) Δεν της συνέβη τίποτα λόγω της ιδιότητας του πατέρα της ως στρατιωτικού (β) Δεν της συνέβη τίποτα το 2016, όταν ξεκίνησε η κρίση στο Καμερούν και (γ) Το 2021, όταν εργαζόταν ως δασκάλα, δεν υπήρξε κάποια πράξη ή απειλή εναντίον της προσωπικά λόγω της επαγγελματικής της ιδιότητας.

 

Ακολούθως, ο αρμόδιος λειτουργός προέβη σε αξιολόγηση του νομοθετικού πλαισίου για το προσφυγικό καθεστώς, καθώς επίσης και αυτό της συμπληρωματικής προστασίας, σε συνάρτηση με τους ισχυρισμούς της Αιτήτριας, προκειμένου να εξακριβωθεί εάν πληρούνταν οι προϋποθέσεις για την υπαγωγή της Αιτήτριας σε οιοδήποτε καθεστώς διεθνούς προστασίας.  Ως αναφέρεται στην έκθεση εισήγηση, βάσει των ισχυρισμών της Αιτήτριας, δεν τεκμηριώθηκε φόβος δίωξης για έναν από τους πέντε λόγους που προβλέπονται στο άρθρο 1Α(2) της Σύμβασης της Γενεύης, του άρθρου 2(δ) της Οδηγίας 2011/95/ΕΕ (από τούδε και στο εξής, «η Οδηγία») και του άρθρου 3(1) του περί Προσφύγων Νόμου και ως εκ τούτου η Αιτήτρια δεν δικαιούταν να της χορηγηθεί το καθεστώς του πρόσφυγα.

 

Επιπλέον, κρίθηκε ότι βάσει των αποδεκτών πραγματικών περιστατικών δεν προέκυψε πραγματικός κίνδυνος θανατικής ποινής ή εκτέλεσης σύμφωνα με το άρθρο 15(α) της Οδηγίας, ούτε μπορούσε να θεωρηθεί ως πραγματικός κίνδυνος βασανιστηρίων ή απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης ή τιμωρίας δυνάμει του άρθρου 15(β) της Οδηγίας.  Αναφορικά με το άρθρο 15(γ) της Οδηγίας, το οποίο αντιστοιχεί στο άρθρο 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου, ο αρμόδιος λειτουργός κατέληξε στο συμπέρασμα ότι, λαμβάνοντας υπόψη τις πληροφορίες σχετικά με την κατάσταση ασφαλείας στις περιοχές του Βορειοδυτικού και Νοτιοδυτικού Καμερούν, καταδεικνύεται ότι δεν υφίσταται κίνδυνος σοβαρής και ατομικής απειλής για τη ζωή ή την ασφάλεια της Αιτήτριας, λόγω αδιάκριτης βίας απλώς και μόνο λόγω της παρουσίας της στις αγγλόφωνες περιοχές, καθώς λαμβάνοντας υπόψη ότι η Αιτήτρια δεν απέδειξε ότι οι προσωπικές της περιστάσεις  αυξάνουν τις πιθανότητες να διατρέξει πραγματικό κίνδυνο σοβαρής και ατομικής απειλής για τη ζωή ή την ασφάλειά της σε περίπτωση επιστροφής στη χώρα της και συγκεκριμένα στην πόλη Tiko, στη νοτιοδυτική περιοχή του Καμερούν, λόγω αδιάκριτης βίας στο πλαίσιο εσωτερικής σύγκρουσης.

 

Συγκεκριμένα, όπως σημειώνουν, πρόκειται για άμαχη πολίτη, γυναίκα νεαρής ηλικίας, μορφωμένη και αγγλόφωνη. Στη χώρα καταγωγής της, το Καμερούν, ήταν οικονομικά ανεξάρτητη και εργαζόταν ως δασκάλα. Επίσης, διατηρεί οικογενειακούς δεσμούς, καθώς εκεί διαμένουν συγγενείς της, όπως ξαδέρφια, θείοι και θείες, καθώς και γείτονες με τους οποίους διατηρεί επικοινωνία. Τέλος, κατά τη διάρκεια της διαδικασίας, δεν παρουσίασε ενδείξεις ευαλωτότητας ούτε ανέφερε κάποιο πρόβλημα υγείας. Επομένως, καταλήγουν πως η Αιτήτρια δεν πληροί τις προϋποθέσεις για καθεστώς επικουρικής προστασίας.

 

Υπό το φως των ανωτέρω σημείων που έχω αναλύσει, κρίνω ότι ορθά και εμπεριστατωμένα οι Καθ’ ων η Αίτηση αξιολόγησαν το αίτημα της Αιτήτριας και κατέληξαν στη μη υπαγωγή της σε προσφυγικό καθεστώς και στη συνέχεια στη μη παραχώρηση συμπληρωματικής προστασίας.  Η δε Αιτήτρια, ούτε ενώπιον του Δικαστηρίου προσκόμισε οποιαδήποτε πληροφορία ή ισχυρισμό ώστε να στηρίξει το αίτημα της να της δοθεί καθεστώς διεθνούς προστασίας. Τονίζω στο σημείο αυτό, ότι η ίδια ισχυρίστηκε ότι σταμάτησε να εργάζεται ως δασκάλα το 2021 και εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής της το 2022.  Συνεπώς, δεν αναμένεται εύλογα να εκτεθεί σε κίνδυνο λόγω της προηγούμενης ιδιότητας της ως δασκάλα.

 

Ως εκ τούτου, από τα ανωτέρω προκύπτει ότι η επίδικη απόφαση λήφθηκε ορθά και νόμιμα, και η αιτιολόγηση της συμπληρώνεται από τα στοιχεία του διοικητικού φακέλου (βλ. άρθρο 29 του Ν. 158(Ι)/1999, Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου κ.α. ν. Δημοκρατίας (1990) 3 Α.Α.Δ. 1171 και Διογένους ν. Δημοκρατίας (1999) 4 Α.Α.Δ. 371 και Στέφανος Φράγκου ν. Κυπριακής Δημοκρατίας (1998) 3 Α.Α.Δ. 270).  Η έρευνα που είχε προηγηθεί ήταν επαρκής και είχαν συλλεγεί και διερευνηθεί όλα τα ουσιώδη στοιχεία σε συνάρτηση πάντα με τους ισχυρισμούς που είχε προβάλει η Αιτήτρια, όπως αναλύεται ανωτέρω. 

 

Κατά τα παραπάνω, δεν μπορεί να παραχωρηθεί στην Αιτήτρια ούτε καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας επί τη βάσει των άρθρων 19 (2) (α) και (β) του Περί Προσφύγων Νόμου, καθώς δεν έχει στοιχειοθετηθεί πραγματικός κίνδυνος σοβαρής βλάβης υπό τις εκεί προβλεπόμενες μορφές.

 

Αναφορικά με την υπαγωγή της Αιτήτριας σε καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας δυνάμει του άρθρου 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου, το οποίο προϋποθέτει ουσιώδεις λόγους να πιστεύεται ότι η Αιτήτρια θα υποστεί σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής της ακεραιότητας, λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης, σε περίπτωση επιστροφής της στη χώρα καταγωγής της, υπάρχει ευρεία νομολογία τόσο του Ανωτάτου Δικαστηρίου Κύπρου (βλ. Galina Bindioul v. Αναθεωρητική Αρχή Προσφύγων, Υποθ. Αρ. 685/2012, ημερομηνίας 23/04/13 και Mushegh Grigoryan κ.α. v. Κυπριακή Δημοκρατία, Υποθ. Αρ. 851/2012, ημερομηνίας 22/9/2015, ECLI:CY:AD:2015:D619) όσο και του ΔΕΕ (βλ. C-285/12, A. Diakité v. Commissaire général aux réfugiés et aux apatrides, 30/01/2014, C-465/07, Meki Elgafaji and Noor Elgafaji v. Staatssecretaris van Justitie, 17/02/2009), καθώς επίσης και του ΕΔΔΑ (βλ. K.A.B. v. Sweden, 886/11, 05/09/2013 (final 17/02/2014), Sufi and Elmi v. the United Kingdom, 8319/07 and 11449/07, 28/11/2011) στις οποίες ερμηνεύεται η έννοια της αδιακρίτως ασκούμενης βίας και της ένοπλης σύρραξης και τίθενται κριτήρια ως προς τη σοβαρότητα του κινδύνου που προϋποτίθεται για την αξιολόγηση των περιπτώσεων στις οποίες εξετάζεται η πιθανότητα παραχώρησης συμπληρωματικής προστασίας δυνάμει του άρθρου 15(γ) της Οδηγίας 2011/95/ΕΕ, το οποίο αντιστοιχεί στο άρθρο 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου.

 

Από επικαιροποιημένη έρευνα σε εξωτερικές πηγές πληροφόρησης στην οποία προέβη το Δικαστήριο, σχετικά με την κατάσταση ασφαλείας στο Καμερούν προκύπτουν τα ακόλουθα:

 

Ως προς τη γενικότερη κατάσταση ασφαλείας στο Καμερούν, το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ σε έκθεση αναφορικά με τις εξελίξεις στην κατάσταση ασφαλείας στην Κεντρική Αφρική, η οποία δημοσιεύτηκε στις 31 Μαΐου 2023 σημειώνει ότι στις Βορειοδυτικές και Νοτιοδυτικές Περιφέρειες του Καμερούν, συνέχισαν οι αναφορές και καταγγελίες για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που διαπράχτηκαν από δυνάμεις ασφαλείας και άμυνας και ένοπλες αυτονομιστικές ομάδες εναντίον αμάχων, συμπεριλαμβανομένων των δολοφονιών και της καταστροφής περιουσίας. Επιπλέον, η αναγκαστική απαγόρευση κυκλοφορίας, η χρήση αυτοσχέδιων εκρηκτικών μηχανισμών και η απαγωγή αμάχων από ένοπλες ομάδες περιόρισαν την διανομή της απαραίτητης ανθρωπιστικής βοήθειας.^[1] 

 

Σύμφωνα με το Human Rights Watch σε έκθεση για την χώρα η οποία καλύπτει το έτος 2023, αναφέρεται πως το 2023, ένοπλες ομάδες και κυβερνητικές δυνάμεις συνέχισαν τη διάπραξη παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένων παράνομων δολοφονιών, στις αγγλόφωνες περιοχές του Καμερούν και στην περιοχή του Άπω Βορρά. Η βία στις δύο αγγλόφωνες βορειοδυτικές και νοτιοδυτικές περιοχές συνεχίστηκε για έκτη χρονιά, παρά το γεγονός ότι ο Πρόεδρος Paul Biya  δήλωσε τον Ιανουάριο ότι πολλές ένοπλες αυτονομιστικές ομάδες είχαν παραδοθεί και ότι η απειλή που αποτελούσαν είχε μειωθεί σημαντικά. Μέχρι τα μέσα του έτους, υπήρχαν πάνω από 638.000 εσωτερικά εκτοπισμένοι στις αγγλόφωνες περιοχές και τουλάχιστον 1,7 εκατομμύρια άνθρωποι χρειάστηκαν ανθρωπιστική βοήθεια. Άμαχοι αντιμετώπισαν δολοφονίες και απαγωγές από ένοπλες ισλαμιστικές ομάδες στην περιοχή του Άπω Βορρά, συμπεριλαμβανομένης της Μπόκο Χαράμ και του Ισλαμικού Κράτους στην επαρχία της Δυτικής Αφρικής (ISWAP). Οι αυτονομιστές μαχητές συνέχισαν να στοχεύουν αμάχους, αναγκάζοντας τους να μένουν κλεισμένοι στα σπίτια τους και εξαπολύοντας επιθέσεις γύρω από μεγάλα γεγονότα, όπως των εκλογών καθώς και του ανοίγματος των σχολείων την περίοδο του Σεπτεμβρίου. Οι δυνάμεις ασφαλείας απάντησαν στις αυτονομιστικές επιθέσεις, αποτυχαίνοντας συχνά να προστατεύσουν τους αμάχους σε όλες τις αγγλόφωνες περιοχές»^[2].

 

Σύμφωνα με πρόσφατη ανάλυση για την χώρα στην ιστοσελίδα του ACAPS της χώρας αναφέρεται πως το Καμερούν βιώνει διάφορες κρίσεις στην χώρα. Οι μακροχρόνιες δυσαρέσκειες της αγγλόφωνης κοινότητας στις βορειοδυτικές και νοτιοδυτικές περιοχές, μετά από δεκαετίες περιθωριοποίησης των μειονοτικών αγγλόφωνων περιοχών από τη γαλλόφωνη Κυβέρνηση, κλιμακώθηκαν σε εκτεταμένες διαμαρτυρίες και απεργίες στα τέλη του 2016. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα την εμφάνιση διαφορετικών αυτονομιστικών να φωνάζουν/διαδηλώνουν υπέρ της αυτοαποκαλούμενης Δημοκρατίας της Ambazonias στα βορειοδυτικά και νοτιοδυτικά. Οι συγκρούσεις μεταξύ του στρατού και των αυτονομιστικών δυνάμεων έχουν εντείνει την ανασφάλεια στις ανωτέρω περιοχές, οδηγώντας 638.400 ανθρώπους σε εκτοπισμό  στο εσωτερικό της χώρας και 64.000 σε αναζήτηση καταφυγίου στη γειτονική Νιγηρία μέχρι τις 9 Φεβρουαρίου 2024. Επίσης, η εξέγερση της Boko Haram  στα βορειοανατολικά της Νιγηρίας έχει επίσης εξαπλωθεί στην περιοχή του Άπω Βορρά (extreme Nord), όπου 120.869 Νιγηριανοί πρόσφυγες έχουν καταφύγει στον Άπω Βορρά του Καμερούν, ενώ η βία από την Μπόκο Χαράμ και το Ισλαμικό Κράτος έχει εκτοπίσει εσωτερικά περισσότερους από 453.600 ανθρώπους^[3].

 

Εν προκειμένω, αναφορικά με τον τόπο τελευταίας συνήθους διαμονής της Αιτήτριας, ήτοι την Νοτιοδυτική Επαρχία του Καμερούν, το Δικαστήριο προχώρησε σε επικαιροποιημένη έρευνα αναφορικά με τις επικρατούσες εκεί συνθήκες.

 

Σύμφωνα με τη βάση δεδομένων RULAC (Rule of Law in Armed Conflict) της Ακαδημίας της Γενεύης παρατηρείται ότι το  Καμερούν εμπλέκεται σε μη διεθνή ένοπλη σύρραξη με την Boko Haram στο Βορρά (περιοχή Far North)^[4] ενώ στις βορειοδυτικές και νοτιοδυτικές περιοχές (Northwest και Southwest ) αναφέρεται ότι αριθμός αγγλόφωνων αποσχιστικών ομάδων μάχεται έναντι της κυβέρνησης για την ανεξαρτησία των περιοχών. Ωστόσο, η βία δεν ισοδυναμεί με μη διεθνή ένοπλή σύρραξη.^[5]  

 

Στις περιοχές Βορειοδυτικού και Νοτιοδυτικού Καμερούν, γνωστές και ως Αγγλόφωνες περιοχές^[6], οι συγκρούσεις μεταξύ των κυβερνητικών δυνάμεων και των αποσχιστών συνεχίζονται από το 2017, όταν οι αποσχιστές επιχείρησαν να ιδρύσουν ένα ανεξάρτητο κράτος^[7]. Το Armed Conflict Location & Event Data Project (ACLED) ανέφερε ότι το 2023, οι εσωτερικές διαφωνίες μεταξύ των ηγετών των αποσχιστών χώρισαν τις αυτοανακηρυχθείσες αγγλόφωνες κυβερνήσεις σε περισσότερες από 50 αποσχιστικές ομάδες, αποδυναμώνοντας τις πολιτικές τους απαιτήσεις και την ικανότητά τους να αντισταθούν στις κυβερνητικές επιθέσεις^[8]. Το ACLED περαιτέρω έδειξε ότι η συνεχιζόμενη σύγκρουση και οι ανταγωνιστικές εδαφικές διεκδικήσεις μεταξύ αυτονομιστικών ομάδων και της κεντρικής κυβέρνησης έχουν μετατρέψει τις αγγλόφωνες περιοχές σε ένα κατακερματισμένο σύστημα φορολογίας, ασφάλειας και δημόσιων υπηρεσιών, τις οποίες διαχειρίζονται διάφοροι ασυντόνιστοι παράγοντες, μεταξύ των οποίων αυτονομιστές, η κυβέρνηση, ιδιωτικές εταιρείες και ανθρωπιστικές οργανώσεις^[9].

 

Τον Ιανουάριο του 2024, το UNOCHA ανέφερε ότι οι πληθυσμοί στις περιοχές Βορειοδυτικού και Νοτιοδυτικού Καμερούν «συνεχίζουν να υφίστανται κακομεταχείριση, συμπεριλαμβανομένων των δολοφονιών, της καταστροφής περιουσιών, των απαγωγών για λύτρα, της παράνομης φορολόγησης, των αυθαίρετων συλλήψεων και των εκβιασμών»^[10]. Η κατάσταση ασφάλειας παρέμεινε «εξαιρετικά ασταθής» καθ' όλη τη διάρκεια του 2024^[11], με αύξηση της εγκληματικότητας, επιδρομές από NSAGs (Μη Κρατικές Ένοπλες Ομάδες) σε αστικά κέντρα, επιθέσεις στις δυνάμεις ασφαλείας του κράτους, απειλές κατά των πολιτών και χρήση αυτοσχέδιων εκρηκτικών συσκευών (IEDs) από τις NSAGs^[12]. Σύμφωνα με το ACLED, «η σύγκρουση στην Αγγλόφωνη περιοχή αυξάνεται κάθε χρόνο, με τα βίαια περιστατικά να αυξάνονται κατά μέσο όρο 49% ετησίως από το 2020 έως το 2023»^[13]. Η ίδια πηγή ανέφερε ότι οι αποσχιστές επέβαλαν κλεισίματα και απεργίες στις σχολικές δραστηριότητες και ήταν υπεύθυνοι για το 89% των σχεδόν 50 βίαιων περιστατικών που στόχευαν δασκάλους το 2023^[14].

 

Στην επικαιροποιημένη της έκθεση που καλύπτει την περίοδο Ιουλίου - Σεπτεμβρίου 2024, η Global Protection Cluster ανέφερε αύξηση των παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων τον Ιούλιο του 2024, με τις SSF (Δυνάμεις Ασφάλειας του Κράτους) να εκτελούν «επιχειρήσεις αποκλεισμού και έρευνας» που οδήγησαν σε επτά περιστατικά αυθαίρετων συλλήψεων, με 303 θύματα, ενώ οι NSAGs εγκαθίδρυσαν περισσότερα παράνομα σημεία ελέγχου για εκβιασμό χρημάτων και απαγωγή πολιτών για λύτρα^[15]. Οι πιο συχνές παραβιάσεις που καταγράφηκαν ήταν αυθαίρετες συλλήψεις και κρατήσεις, σωματικές επιθέσεις ή κακοποίηση και δολοφονίες^[16]. Ο μεγαλύτερος αριθμός παραβιάσεων μεταξύ Ιουλίου και Σεπτεμβρίου 2024 «καταγράφηκε στην Buea (457 θύματα) και την Muyuka (199 θύματα), και οι δύο στη νοτιοδυτική περιοχή του Fako, ακολουθούμενες από την Meme επίσης στη νοτιοδυτική περιοχή και έπειτα τη Mezam στην βορειοδυτική περιοχή»^[17].

 

Το Δανέζικο Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες (DRC) διεξήγαγε μηνιαίες δραστηριότητες παρακολούθησης προστασίας στη νοτιοδυτική περιοχή μεταξύ Ιανουαρίου 2024 και Ιουνίου 2024 σε οκτώ κοινότητες των διαμερισμάτων Fako, Kupe Muanenguba και Meme^[18]. Σύμφωνα με πηγές που συμβουλεύτηκε το DRC, μεταξύ Ιανουαρίου και Μαρτίου 2024, οι βασικές παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων που αναφέρθηκαν από τον τοπικό πληθυσμό περιλάμβαναν αυθαίρετες συλλήψεις και παράνομες κρατήσεις, βασανιστήρια και απάνθρωπη μεταχείριση, κλοπές, οικονομικές απαγωγές, trafficking, και έμφυλη βία (GBV)^[19]. Το DRC κατέγραψε 55 περιστατικά προστασίας και 428 θύματα μεταξύ Απριλίου και Ιουνίου 2024^[20]. Οι παραβιάσεις που αναφέρθηκαν από τον τοπικό πληθυσμό περιλάμβαναν αυθαίρετες συλλήψεις, δολοφονίες, επιθέσεις και κακοποίηση, βασανιστήρια / απάνθρωπη μεταχείριση και έμφυλη βία, που διαπράχθηκαν από τις SSF και τις NSAGs^[21].

 

Για την πληρότητα της έρευνας θα παρατεθούν τα πλέον πρόσφατα ποσοτικά δεδομένα για την ένταση της ένοπλης σύρραξης. Σύμφωνα με τη βάση δεδομένων ACLED, κατά την χρονική περίοδο 13/07/2024 – 11/07/2025 στην συγκεκριμένη περιοχή καταγράφηκαν 417 περιστατικά ασφαλείας τα οποία είχαν ως αποτέλεσμα 455 ανθρώπινες απώλειες. Τα 5456 περιστατικά έχουν κατηγοριοποιηθεί ως ακολούθως: 235 περιστατικά βίας κατά πολιτών (violence against civilians) τα οποία είχαν ως αποτέλεσμα 83 ανθρώπινες απώλειες, 13 ταραχές (riots) οι οποίες είχαν ως αποτέλεσμα 2 ανθρώπινες απώλειες, 144 μάχες (battles) οι οποίες είχαν ως αποτέλεσμα 361 απώλειες σε ανθρώπινες ζωές, 14 εκρήξεις/απομακρυσμένη βία (explosions/remote violence) οι οποίες είχαν ως αποτέλεσμα 9 ανθρώπινες απώλειες, και 11 διαμαρτυρίες (protests) χωρίς ανθρώπινες απώλειες.^[22] Σημειώνεται, ότι ο πληθυσμός της Νοτιοδυτικής περιφέρειας (Southwest region) ανέρχεται στα 1, 534,232 (2015).^[23]

 

Από τις ανωτέρω πληροφορίες προκύπτει ότι στη Νοτιοδυτική Περιφέρεια του Καμερούν,  λαμβάνει χώρα εσωτερική ένοπλη σύρραξη μεταξύ των κρατικών δυνάμεων και των αυτονομιστών, που συμπαρασύρει τον άμαχο πληθυσμό, σημειώνοντας αρκετές απώλειες. Ωστόσο, λαμβάνοντας υπόψη τα περιστατικά ασφαλείας για το τόπο συνήθους διαμονής της Αιτήτριας, ως αναλύθηκαν ανωτέρω, συνάγεται ότι η ένοπλη σύρραξη που συντελείται, δεν επηρεάζει τη πόλη Τiko σε τέτοιο βαθμό ώστε μόνη η παρουσία κάποιου εκεί να τον εκθέτει σε κίνδυνο.

 

Επικουρικά, λαμβάνοντας υπόψιν και τις ιδιαίτερες περιστάσεις της Αιτήτριας για την αξιολόγηση του προσωπικού κινδύνου που θα αντιμετωπίσει ως άμαχη αν επιστρέψει στη χώρα καταγωγής της, ήτοι ότι είναι ενήλικη γυναίκα νεαρής ηλικίας, μορφωμένη, η οποία διαβίωσε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής της στο τόπο καταγωγής της, χωρίς να αντιμετωπίσει κάποιο πρόβλημα στο παρελθόν σύμφωνα με τις δηλώσεις της που κρίθηκαν αξιόπιστες και αποδεκτές,  με πλούσιο υποστηρικτικό δίκτυο, η οποία δεν παρουσίασε θέματα ευαλωτότητας, καταλήγω ότι δεν συντρέχουν ουσιώδεις λόγοι στο πρόσωπο της Αιτήτριας, ώστε να πιστεύεται ότι αν επιστρέψει στη χώρα καταγωγής της θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη.

 

Ως εκ τούτου, με βάση το σύνολο των στοιχείων που τέθηκαν ενώπιον μου, καταλήγω ότι η Αιτήτρια δεν κατάφερε να αποδείξει ότι πάσχει η ορθότητα και νομιμότητα της προσβαλλόμενης απόφασης και ότι στο πρόσωπό της πληρούνται οι προϋποθέσεις για την υπαγωγή της στο καθεστώς του πρόσφυγα ή την παραχώρηση συμπληρωματικής προστασίας σύμφωνα με τις πρόνοιες του περί Προσφύγων Νόμου.

 

Ως εκ τούτου, η προσφυγή αποτυγχάνει και απορρίπτεται.  Επιδικάζονται €800 έξοδα εναντίον της Αιτήτριας και υπέρ των Καθ' ων η Αίτηση. Η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται. 

 

  Μ. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.