C.O.A. ν. Κυπριακή Δημοκρατία μέσω Υπηρεσίας Ασύλου, Υπoθ. Αρ.: 3035/23, 27/8/2025
print
Τίτλος:
C.O.A. ν. Κυπριακή Δημοκρατία μέσω Υπηρεσίας Ασύλου, Υπoθ. Αρ.: 3035/23, 27/8/2025

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

Υπoθ. Αρ.: 3035/23

27 Αυγούστου 2025

[Α.Α.ΑΓΡΟΤΗ, ΔΔΔΔΠ.]

Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος

 

Μεταξύ:

C.O.A.

Αιτητής

 -και-

 

Κυπριακή Δημοκρατία μέσω

Υπηρεσίας Ασύλου

Καθ' ων η Αίτηση

 

 

Γ. Κωνσταντινίδου (κα) για Μ. Παπαλοϊζου, Δικηγόρος για τον Αιτητή

Β. Θωμά (κα) για Θ. Παπανικολάου (κα) Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ' ων η αίτηση

Παρών ο Αιτητής.

 

Α Π Ο Φ Α Σ Η

 

Α.Α.ΑΓΡΟΤΗ Δ ΔΔΔΠ: Με την παρούσα προσφυγή ο Αιτητής προσβάλλει την απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου η οποία περιέχεται σε επιστολή ημερομηνίας 18/08/2023, σύμφωνα με την οποία το αίτημά του για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας απορρίφθηκε και καλεί το Δικαστήριο όπως κηρύξει αυτήν άκυρη, παράνομη, στερημένη οποιουδήποτε έννομου αποτελέσματος. Παράλληλα, με δεύτερη αιτούμενη θεραπεία καλεί το Δικαστήριο όπως αναγνωρίσει τον Αιτητή ως πρόσφυγα.

 

Όπως προκύπτει τόσο από την Ένσταση, αλλά και από το περιεχόμενο του διοικητικού φακέλου, που αποτελεί τεκμήριο Α στην παρούσα διαδικασία, τα ουσιώδη γεγονότα που αφορούν την υπό εξέταση υπόθεση είναι τα ακόλουθα:

 

Ο Αιτητής είναι ενήλικας, υπήκοος Νιγηρίας και κάτοχος διαβατηρίου της χώρας καταγωγής του ο οποίος κατά δήλωσή του το Νοέμβριο 2021 εγκατέλειψε την χώρα καταγωγής του και μέσω Αιθιοπίας και Τουρκίας μετέβη εν τέλει στις κατεχόμενες περιοχές της Κύπρου, από όπου στη συνέχεια εισήλθε παράτυπα στις ελεγχόμενες από την Κυπριακή Δημοκρατία περιοχές. Στις 04/02/2022 συμπλήρωσε αίτηση διεθνούς προστασίας την οποία αφού υπέβαλε παρέλαβε στις 10/02/2022 σχετική βεβαίωση υποβολής αίτησης διεθνούς προστασίας.

 

Στις 31/07/2023 πραγματοποιήθηκε συνέντευξη στον Αιτητή από λειτουργό της Υπηρεσίας Ασύλου, ο οποίος στη συνέχεια στις 05/08/2023 συνέταξε Έκθεση/Εισήγηση προς τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας Ασύλου, με την οποία εισηγείται την απόρριψη του αιτήματος του Αιτητή. Αυθημερόν συγκεκριμένος λειτουργός δεόντως εξουσιοδοτημένος από τον Υπουργό Εσωτερικών να ασκεί καθήκοντα Προϊστάμενου της Υπηρεσίας Ασύλου κατόπιν εξέτασης της εισηγητικής έκθεσης αποφάσισε την απόρριψη της αίτησης του Αιτητή.

 

Η εν λόγω απόφαση κοινοποιήθηκε στον Αιτητή μέσω επιστολής των Καθ’ ων η αίτηση ημερομηνίας 18/08/2023 την οποία αυτός παρέλαβε αυθημερόν δια χειρός θέτοντας την υπογραφή του.

 

Εμπρόθεσμα, ο Αιτητής καταχώρησε, μέσω του συνηγόρου του, την με τον πιο πάνω αριθμό και τίτλο προσφυγή εναντίον της απόφασης των Καθ' ων η αίτηση, προβάλλοντας σωρεία νομικών ισχυρισμών για ακύρωση της προσβαλλόμενης πράξης, ωστόσο με τη γραπτή του αγόρευση περιορίστηκε στη προώθηση της θέση του ότι η προσβαλλόμενη απόφαση είναι εσφαλμένη ως αποτέλεσμα μιας καθόλα αντινομικής διαδικασίας και ότι η αυτή στερείται δέουσας έρευνας.

 

Οι Καθ’ων η αίτηση από τη πλευρά τους με την γραπτή τους αγόρευση υπεραμύνονται της νομιμότητας και της ορθότητας της προσβαλλόμενης πράξης απορρίπτοντας όλους τους προωθούμενους από τον Αιτητή ισχυρισμούς. Αποτελεί θέση τους πως οι Καθ’ ων η αίτηση ενήργησαν ορθά και νόμιμα και μετά από δέουσα έρευνα εξέδωσαν πλήρως αιτιολογημένη απόφαση, ως εκ τούτου καλούν το Δικαστήριο όπως απορρίψει την προσφυγή και επικυρώσει την προσβαλλόμενη απόφαση.

 

Κατά το στάδιο των διευκρινήσεων, η ευπαίδευτη συνήγορος για τον Αιτητή περιόρισε και προώθησε την θέση της περί έλλειψης δέουσας έρευνας εγκαταλείποντας τους λοιπούς ισχυρισμούς της.

 

Έχω μελετήσει με μεγάλη προσοχή τα όσα τέθηκαν ενώπιον μου από τους συνηγόρους των διαδίκων και δεδομένου ότι το παρόν Δικαστήριο, δυνάμει του άρθρου 11 του περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμου του 2018, Ν. 73(Ι)/2018 κέκτηται εξουσίας όπως εξετάζει πέραν από την νομιμότητα της προσβαλλόμενης πράξης και την ουσιαστική ορθότητα αυτής, ήτοι εξέταση επί της ουσίας του αιτήματος του Αιτητή, κρίνω σκόπιμο όπως παραθέσω πιο κάτω όλους τους ισχυρισμούς που ο Αιτητής προέβαλε σε όλα τα στάδια εξέτασης του αιτήματός του, προκειμένου να εξετάσω την ορθότητα της προσβαλλόμενης απόφασης αλλά και για να διαφανεί εάν οι Καθ' ων η αίτηση αποφάσισαν μετά από δέουσα έρευνα, ορθά, νόμιμα και εντός των πλαισίων της νόμιμης άσκησης της διακριτικής τους ευχέρειας, εξετάζοντας παράλληλα και τον προωθούμενο από τον Αιτητή ισχυρισμό προς ακύρωση της απόφασης των Καθ' ων η αίτηση.

 

Ο Αιτητής κατά την καταγραφή του αιτήματος του δήλωσε ότι εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του μετά από ένα περιστατικό όπου μια ομάδα αγοριών επιτέθηκαν στο φίλο του με τον οποίο βρίσκονταν μαζί σε πάρκο, πυροβολώντας τον. Η αστυνομία συνέλαβε τον Αιτητή και κατά την ανάκριση, του αναφέρθηκε πως πρόκειται για μια μυστική οργάνωση (cult group), απελευθερώνοντας τον. Επιστρέφοντας στο σπίτι του, όπως συνεχίζει ο ίδιος να δηλώνει στην αίτησή του, μέλη της μυστικής αυτή οργάνωση τον έψαξαν στο σπίτι του με τον Αιτητή να διαφεύγει για να σωθεί. Ολοκληρώνοντας δηλώνει πως τα άτομα αυτά ανέφεραν στον γείτονά του πως όπου τον βρουν θα τον σκοτώσουν.

 

Κατά τη συνέντευξή του και ως προς τα προσωπικά του στοιχεία ο Αιτητής δήλωσε ότι γεννήθηκε στην πόλη Ibadan της επαρχίας Oyo, όπου και διέμενε μέχρι το έτος 2013. Κατά τα έτη 2013-2017 μετακινήθηκε και διέμενε στην επαρχία Kano, όπου σπούδασε στο πανεπιστήμιο Bayero λογιστική. Τα τελευταία δύο χρόνια πριν φύγει από τη Νιγηρία διέμενε στην πρωτεύουσα Abuja, όπου εργαζόταν ως αγρότης. Κατά δήλωσή του άγαμος και άτεκνος, οι γονείς του διαμένουν στην πόλη Ibadan και έχει τέσσερις αδερφούς σε διαφορετικές περιοχές της Νιγηρίας.

 

Ως προς του λόγους για τους οποίους εγκατέλειψε τη Νιγηρία, ο Αιτητής κατά την ελεύθερη αφήγησή του, αναφέρθηκε σε ένα περιστατικό κατά το οποίο ως ισχυρίζεται, καθώς καλλιεργούσε το χωράφι του, τον προσέγγισε άγνωστο προς αυτόν άτομο, ο οποίος ενδιαφερόταν να του μάθει να καλλιεργεί μανιτάρια. Ένα βράδυ το άτομο αυτό του ζήτησε να μιλήσουν για τις καλλιέργειες και τις επιχειρήσεις.  Ο Αιτητής δεν γνώριζε ότι ο άνθρωπος αυτός ανήκε σε μια μυστική οργάνωση και ξαφνικά καθώς συνομιλούσαν εμφανίστηκαν άτομα της μυστικής αυτής οργάνωσης και άρχισαν να επιτίθενται στο φίλο του. Με την άφιξη της αστυνομίας, έγιναν συλλήψεις όλων των παρευρισκόμενων στο χώρο περιλαμβανομένου και του Αιτητή. Κατά δήλωσή του παρέμεινε υπό κράτηση δύο ημέρες ανακρινόμενος, ωστόσο με την ολοκλήρωση των ανακρίσεων, ο Αιτητής αφέθηκε ελεύθερος.  Επιστρέφοντας στο σπίτι του αντιλήφθηκε ότι κάποια άτομα είχαν εισβάλει εντός της οικίας και ένας γείτονας του είπε να φύγει αμέσως γιατί τα άτομα αυτά έδειχναν ύποπτα, όπως και έγινε. Παράλληλα και πάλι ξαφνικά, έλαβε στο κινητό του τηλέφωνο ένα μήνυμα, το οποίο έλεγε ότι είχε προδώσει τον σύντροφό τους και υπέθεσε ότι το μήνυμα αυτό προερχόταν από κάποιον που ανήκε στη μυστική αυτή οργάνωση. Μετά από αυτό δεν μπορούσε να συνεχίσει να διαμένει στη Νιγηρία και έφυγε από τη χώρα. 

 

Προβαίνοντας σε διευκρινιστικές ερωτήσεις για περαιτέρω διερεύνηση των ισχυρισμών του ο Αιτητής προσδιόρισε ότι το άτομο αυτό που τον πλησίασε εκείνη τη μέρα που καλλιεργούσε το χωράφι του, ζούσε στην ίδια γειτονιά με τη δική του και όταν καλλιεργούσε το χωράφι του τον παρακολουθούσε.

 

Ερωτηθείς πώς αντιλήφθηκε ότι ο άνθρωπος αυτός ήταν μέλος μυστικής οργάνωσης, ο Αιτητής αναφέρθηκε στην ενδυμασία τους, ήτοι μαύρες στολές με κόκκινα καπέλα. Χρονικά προσδιόρισε ότι το περιστατικό αυτό συνέβη τον Φεβρουάριο του 2020. Αναφορικά με τον αριθμό των ατόμων αυτών, ο Αιτητής προσδιόρισε ότι ήταν έξι. Ερωτηθείς αν τα άτομα αυτά του ανέφεραν κάτι ασυνήθιστο, ο Αιτητής αποκρίθηκε αρνητικά, ενώ ερωτηθείς ποιο ήταν το όνομα της μυστικής αυτής οργάνωσης, ανέφερε ότι στη Νιγηρία υπάρχουν αρκετές μυστικές ομάδες και δεν γνωρίζει το όνομα της συγκεκριμένης ομάδας. Ερωτηθείς να προσδιορίσει πού πήγε μετά την απελευθέρωσή του από την αστυνομία, ο Αιτητής δήλωσε ότι πήγε να κρυφτεί στο σπίτι ενός φίλου του στην Abuja, επειδή ο γείτονάς του τού είπε ότι κάποια άτομα είχαν εισβάλει στο σπίτι του και έδειχναν ύποπτα.

 

Επιπλέον, ερωτηθείς να περιγράψει τη μέρα που τα άτομα της μυστικής αυτής οργάνωσης σκότωσαν τον αναφερόμενο γείτονά του, o Αιτητής περιέγραψε ότι ήταν Φεβρουάριος του 2020, ήταν άγνωστα άτομα, δεν τα γνώριζε ούτε ο γείτονάς του και κρατούσαν τσεκούρια και μαχαίρια, μάλλον είχαν μαζί τους και όπλα και άρχισαν να επιτίθενται στον γείτονά του και ο ίδιος έφυγε τρέχοντας.

 

Περαιτέρω, ερωτηθείς να προσδιορίσει αν όλο αυτό το χρονικό διάστημα μέχρι να φύγει από τη Νιγηρία τον Νοέμβριο του 2021 διέμενε στο σπίτι του φίλου του στην Abuja, ο Αιτητής αποκρίθηκε αρνητικά, προσθέτοντας ότι εκεί παρέμεινε για δύο χρόνια κι έπειτα πήγε στην επαρχία Kano, όπου διέμεινε σε ένα διαμέρισμα και εκεί έλαβε ένα μήνυμα. Ερωτηθείς πότε έλαβε το μήνυμα αυτό, ο Αιτητής παρέθεσε ότι το έλαβε ενόσω βρισκόταν στην επαρχία Kano, περίπου τον Αύγουστο του 2020, προσθέτοντας πως δεν γνωρίζει πώς αυτοί βρήκαν τον αριθμό του τηλεφώνου του και ότι, αφού έλαβε το μήνυμα αυτό, άλλαξε δύο κάρτες sim στο κινητό του τηλέφωνο και την κάρτα στην οποία του είχαν στείλει το μήνυμα αυτό την πέταξε επειδή φοβόταν.

 

Κληθείς να εξηγήσει γιατί δεν κατήγγειλε στην αστυνομία το περιστατικό αυτό, ο Αιτητής δήλωσε πως ένα άτομο της αστυνομίας τον συμβούλευσε να φύγει από τη χώρα, ενώ δεν προσπάθησε να εντοπίσει την ταυτότητα αυτών.

 

Ερωτηθείς να παραθέσει τί πιστεύει ότι θα του συμβεί σε περίπτωση επιστροφής του στη Νιγηρία, ο Αιτητής δήλωσε άγνοια.

 

Αξιολογώντας τις πιο πάνω δηλώσεις του Αιτητή, οι Καθ' ων η αίτηση σχημάτισαν δύο ουσιώδεις ισχυρισμούς. Ο πρώτος αφορά την ταυτότητα, το προφίλ και τη χώρα καταγωγής του Αιτητή και ο δεύτερος το γεγονός ότι ο Αιτητής εγκατέλειψε τη Νιγηρία επειδή φοβόταν μια άγνωστη συμμορία τα μέλη της οποίας πίστευαν ότι ήταν συνεργός στη δολοφονία ενός μέλους τους.

 

Ο πρώτος ισχυρισμός του Αιτητή ως προς τον τόπο καταγωγής του και τα προσωπικά του στοιχεία έγινε αποδεκτός, καθώς οι πληροφορίες που έδωσε ο Αιτητής κρίθηκαν συνεκτικές, ενώ ήταν σε θέση να δώσει επαρκείς πληροφορίες, οι οποίες επιβεβαίωναν την εθνικότητα και τον τόπο γέννησής του και την πόλη Abuja ως τόπο τελευταίας συνήθους διαμονής του στη Νιγηρία.

 

Αντίθετα, ο δεύτερος ισχυρισμός του, που αφορά στο φόβο δίωξής του από άγνωστη συμμορία, διότι πίστευαν ότι ήταν συνεργός στη δολοφονία ενός από τα μέλη τους, απορρίφθηκε. Ειδικότερα, κρίθηκε πως ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση να παράσχει επαρκείς και συγκεκριμένες πληροφορίες σε θέματα που άπτονται στον πυρήνα του αιτήματός του, ενώ επίσης στις δηλώσεις του εντοπίστηκαν αντιφάσεις και μη ευλογοφάνεια. Καταρχήν, ασυνέπεια παρατηρείται στις δηλώσεις του Αιτητή σχετικά με το πώς γνώριζε ότι πρόκειται για τσακωμούς μεταξύ δύο συμμοριών, καθώς ερωτηθείς σχετικά δεν ήταν σε θέση να παράσχει ξεκάθαρες απαντήσεις, αρκούμενος να δηλώσει με υπεκφυγές ότι ‘’το κατάλαβα επειδή ενώ καθόμουν στο πάρκο, εμφανίστηκαν αυτοί ξαφνικά με μαύρες στολές και κόκκινα καπέλα. Αυτό συνέβη τον Φεβρουάριο του 2020’’. Επίσης, κληθείς να εξηγήσει γιατί πήγαν στο πάρκο για να μιλήσουν και όχι στο χωράφι που συναντήθηκαν καθώς και το λόγο που σκότωσαν το άλλο άτομο, ο Αιτητής απάντησε με αόριστο και ασαφή τρόπο, χωρίς να δίνει περαιτέρω πληροφορίες, όπως ευλόγως αναμενόταν.

 

Κληθείς για δεύτερη φορά να περιγράψει τί συνέβη εκείνη τη νύχτα που όπως ισχυρίστηκε ένας γείτονας του είπε ότι μια ομάδα ατόμων εισέβαλε στο σπίτι του και τον έψαχναν, ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση να παράσχει συγκεκριμένες και επαρκείς πληροφορίες, όπως ευλόγως αναμενόταν από αυτόν, δεδομένου ότι το γεγονός αυτό αποτελεί και τη γενεσιουργό αιτία της ισχυριζόμενης δίωξής του. Ακόμα, ο Αιτητής δήλωσε ότι μετά την εισβολή στην οικία του ο ίδιος μετέβη στην Abuja, όπου παρέμεινε για 2 χρόνια. Ερωτηθείς γιατί έφυγε από το σπίτι του και γιατί φοβόταν να γυρίσει να μείνει σε αυτό, ο Αιτητής παρείχε μη ξεκάθαρες, αόριστες και ασαφείς απαντήσεις.

 

Αναφορικά με το ισχυριζόμενο μήνυμα που έλαβε, ανέφερε με ασάφεια ότι το έλαβε τον Αύγουστο του 2020. Ερωτηθείς γιατί δεν απευθύνθηκε στην αστυνομία, ο Αιτητής παρείχε μια μη ευλογοφανή απάντηση, αναφέροντας ότι ένας από τους αστυνομικούς τον συμβούλευσε να εγκαταλείψει τη χώρα. Σε διευκρινιστική ερώτηση του λειτουργού, ο Αιτητής ανέφερε ότι μετεγκαταστάθηκε στην πρωτεύουσα Abuja από το 2020, χωρίς να του συμβεί οτιδήποτε και αμέσως εγκατέλειψε τη χώρα του. Ας σημειωθεί ακόμα ότι ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση να διευκρινίσει τί φοβάται σε περίπτωση επιστροφής του στη Νιγηρία, απαντώντας με ασάφεια ότι δεν γνωρίζει.

Συμπερασματικά, κρίθηκε πως οι ισχυρισμοί του Αιτητή, όντας μη συγκεκριμένοι, δεν προσδιορίζουν ξεκάθαρα τον ισχυριζόμενο φορέα δίωξής του και τον λόγο που κατ’ ισχυρισμό διώκεται. Αναμένεται ευλόγως από τον Αιτητή να είναι σε θέση να δηλώσει με βεβαιότητα αν το συγκεκριμένο περιστατικό σχετίζεται με τον ισχυριζόμενο διώκτη, αφού αποτελεί μέρος του πυρήνα της ισχυριζόμενης δίωξής του. Όμως, οι ισχυρισμοί του χαρακτηρίζονται από ασάφειες, αοριστίες και προσωπικές του εικασίες. Επιπρόσθετα, ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση να παράσχει συγκεκριμένες πληροφορίες για τους φορείς δίωξής του, δεδομένου ότι το μοναδικό στοιχείο που είχε ήταν ότι ένας γείτονας του είπε ότι μια νύχτα κάποια άτομα τον αναζητούσαν στο σπίτι του. Οι απαντήσεις του Αιτητή χαρακτηρίζονται από αοριστίες, ασάφειες και έλλειψη ευλογοφάνειας. Επιπλέον, κρίθηκε πως από τις δηλώσεις του ο Αιτητής δεν υπέστη οποιαδήποτε μορφή δίωξης που να δικαιολογεί την απόφασή του να εγκαταλείψει τη χώρα του.

 

Ως προς την εξωτερική αξιοπιστία του ισχυρισμού, οι Καθ' ων η αίτηση έκριναν πως τα όσα ανέφερε ο Αιτητής αποτελούν το μοναδικό τεκμήριο προς υποστήριξη του αιτήματος του και δεν υπάρχουν εύλογοι λόγοι που να δικαιολογούν την οποιαδήποτε ανάλυση μέσω άλλων πηγών πληροφόρησης, καταλήγοντας πως δεδομένου ότι ο Αιτητής υπέπεσε σε ασάφειες, ασυνέπειες, αοριστίες και έλλειψη ευλογοφάνειας στα λεγόμενα του, λόγω της απουσίας εσωτερικής αξιοπιστίας, ο ισχυρισμός του δεν μπορεί να γίνει αποδεκτός και απορρίφθηκε.

 

Υπό το φως του μοναδικού ισχυρισμού που έγινε αποδεκτός και αφορά στα προσωπικά στοιχεία του Αιτητή, κατά την αξιολόγηση κινδύνου και τη νομική ανάλυση, οι Καθ’ ων η αίτηση έκριναν ότι δεν τεκμηριώθηκε βάσιμος φόβος δίωξης για κάποιον από τους περιοριστικά αναφερόμενους λόγους στο άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου και άρα ο Αιτητής δεν δικαιούται να αναγνωριστεί ως πρόσφυγας. Επιπρόσθετα, κρίθηκε ότι ο Αιτητής ότι δεν μπορεί να αναγνωριστεί ούτε ως δικαιούχος συμπληρωματικής προστασίας, καθώς δεν προέκυψε ότι θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο σοβαρής βλάβης σε περίπτωση επιστροφής του στη Νιγηρία, όπως προνοείται στο άρθρο 19 (1) και (2) του περί Προσφύγων Νόμου. Ειδικά ως προς το στοιχείο (γ) του άρθρου 19 (2) ο αρμόδιος λειτουργός παρέπεμψε σε εξωτερικές πηγές πληροφόρησης επισημαίνοντας ότι στη Νιγηρία δεν παρατηρούνται συνθήκες διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης. Τούτων λεχθέντων οι Καθ' ων η αίτηση απέρριψαν το αίτημα του Αιτητή στο σύνολό του ως αβάσιμο.

 

Σύμφωνα με το άρθρο 3 του Ν. 6(Ι)/2000, «πρόσφυγας αναγνωρίζεται το πρόσωπο, που λόγω βάσιμου φόβου καταδίωξης του για λόγους φυλετικούς, θρησκευτικούς, ιθαγένειας ή ιδιότητας μέλους συγκεκριμένου κοινωνικού συνόλου ή πολιτικών αντιλήψεων, είναι εκτός της χώρας της ιθαγένειας του και δεν είναι σε θέση ή λόγω του φόβου αυτού, δεν είναι πρόθυμο, να χρησιμοποιήσει την προστασία της χώρας αυτής». Για να αναγνωριστεί πρόσωπο ως πρόσφυγας, θα πρέπει να αποδεικνύεται βάσιμος και δικαιολογημένος φόβος δίωξης, του οποίου τόσο το υποκειμενικό όσο και το αντικειμενικό στοιχείο πρέπει να εκτιμηθούν από το αρμόδιο όργανο προτού καταλήξει σε απόφαση.

 

Το άρθρο 18(5) του περί Προσφύγων Νόμου, Ν. 6(Ι)/2000 προνοεί ότι «εναπόκειται στον Αιτητή να τεκμηριώσει την αίτηση διεθνούς προστασίας», χωρίς να απαιτείται να προσκομίσει τυπικά αποδεικτικά στοιχεία. Ο Αιτητής έχει την ευθύνη να εκθέσει με την αίτησή του αλλά και μέσα από την ενώπιον της αρμόδιας αρχής συνέντευξη του, ακόμα και ενώπιον του Δικαστηρίου, μέσω της ορθής δικονομικής διαδικασίας, με στοιχειώδη σαφήνεια, τα συγκεκριμένα πραγματικά περιστατικά τα οποία του προκαλούν, κατά τρόπο αντικειμενικό, δικαιολογημένο φόβο δίωξης υφιστάμενο στη χώρα καταγωγής του. Ο Αιτητής οφείλει να επικαλεστεί με λεπτομέρεια, σαφήνεια και αληθοφάνεια συγκεκριμένα πραγματικά περιστατικά που στηρίζουν το υποβληθέν αίτημά του για διεθνή προστασία, το δε αρμόδιο όργανο εξετάζοντας την αίτηση του Αιτητή, οφείλει να λάβει υπόψη του κάθε σχετικό με την υπόθεση γεγονός. Επί τούτου ο συνήγορος του Αιτητή ισχυρίζεται ότι οι Καθ΄ ων η αίτηση στα πλαίσια εξέτασης της αίτησής του, δεν προέβησαν σε δέουσα έρευνα.

 

Είναι πάγια νομολογημένο ότι δέουσα έρευνα κρίνεται από το Δικαστήριο ότι έγινε, όταν το αρμόδιο όργανο εξετάζει κάθε σχετικό με την υπόθεση γεγονός (βλ. Motorways Ltd v. Υπουργού Οικονομικών (1999) 3ΑΑΔ 447).  Ορθή και πλήρης έρευνα θεωρείται αυτή που εκτείνεται στη διερεύνηση των ουσιωδών στοιχείων της υπόθεσης (βλ. Νικολαΐδη v. Μηνά (1994) 3ΑΑΔ 321, Ττουσούνα ν. Κυπριακής Δημοκρατίας (2013) 3 Α.Α.Δ. 151, Χωματένος ν. Δημοκρατίας κ.α. (2013) 3 Α.Α.Δ. 120, Α. Παπουτέ ν. Χρ. Κασάπη και Κυπριακής Δημοκρατίας, Συν. Αναθ. Έφεση 112/15 και 131/15 ημερομηνίας 13/07/2022).  Η έκταση της έρευνας εξαρτάται πάντοτε από τα περιστατικά της κάθε υπόθεσης (βλ. Δημοκρατία v. Ευαγγέλου κ.α. (2013) 3ΑΑΔ 414) και το αρμόδιο όργανο οφείλει να βρει τον κατάλληλο τρόπο για να εκπληρώσει την υποχρέωσή του για επαρκή έρευνα.

 

Στο πλαίσιο ελέγχου της ορθότητας της προσβαλλόμενης απόφασης, και εξετάζοντας τον ισχυρισμό του Αιτητή περί μη διεξαγωγής δέουσας έρευνας, με βάση τα όσα προκύπτουν από το περιεχόμενο του διοικητικού φακέλου και κυρίως το πρακτικό της διενεργηθείσας συνέντευξης ενώπιον της Υπηρεσίας Ασύλου και της εισηγητικής έκθεσης, κρίνω ορθή την κατάληξη της αξιολόγησης των Καθ’ ων η αίτηση βάσει των δηλώσεων που ο Αιτητής προέβαλε κατά την προφορική του συνέντευξη, τόσο ως προς τον ουσιώδη ισχυρισμό που αφορά τη χώρα καταγωγής, την ταυτότητα, τα προσωπικά του στοιχεία και τον τόπο καταγωγής και τελευταίας συνήθους διαμονής του, όσο και ως προς τον ουσιώδη ισχυρισμό που αφορά στο φόβο δίωξής του από άγνωστη συμμορία, διότι πίστευαν ότι ήταν συνεργός στη δολοφονία ενός από τα μέλη τους.

 

Πράγματι διαπιστώνω πως οι δηλώσεις του Αιτητή δεν είναι επαρκείς ως προς τις λεπτομέρειες, είναι ασαφείς, σε σημεία αντιφατικές και μη εύλογες. Ειδικότερα αναφέρω τα εξής, πέραν των όσων εντοπίστηκαν από τους Καθ’ ων η αίτηση. Ο Αιτητής υπέπεσε σε χρονικές ασυνέπειες, και χωρίς συνοχή δηλώσεις. Δεν ήταν σε θέση να προσδιορίσει ακριβώς τι συνέβη από τη στιγμή της απελευθέρωσής του από τη κράτηση του για σκοπούς ανακρίσεων στον αστυνομικό σταθμό, μέχρι της διαφυγής του από τη χώρα. Ενώ αρχικά ανέφερε ότι το περιστατικό στο πάρκο έλαβε χώρα το Φεβρουάριο του 2020 και αμέσως συνελήφθηκε από τις αρχές όπου και κρατήθηκε για δύο ημέρες, με την απελευθέρωσή του επιστρέφοντας στο σπίτι του ενημερώθηκε από γείτονα του ότι ύποπτα άτομα τον έψαχναν και μέσω του γείτονά του απείλησαν για το θάνατό του, ενώ παράλληλα έλαβε μήνυμα στο κινητό του με το οποίο απειλείτο, ωστόσο στη συνέχεια δήλωσε ότι το μήνυμα το έλαβε τον Αύγουστο του 2020 και όχι αμέσως μετά το περιστατικό, χωρίς να καλύπτει το κενό που άφησε στην αφήγησή του. Ασάφεια επίσης εντοπίζεται και στις δηλώσεις του Αιτητή, ως προς το που διέμενε από την μέρα του συγκεκριμένου περιστατικού μέχρι και την αναχώρησή του από τη χώρα. Κρίνω ότι τα στοιχεία αυτά, δημιουργούν σοβαρές αμφιβολίες ως προς αλήθεια των ισχυρισμών του εφόσον o Αιτητής όφειλε να εξηγήσει σαφώς και καθαρά τα γεγονότα τα οποία κατά τον ισχυρισμό του βίωσε και αποτελούν τον μοναδικό λόγο για τον οποίο εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής τους. Επιπλέον, διαπιστώνω και τονίζω δήλωσή του ότι από το Φεβρουάριο του 2020 μέχρι και τον Νοέμβριο 2021 όταν και εγκατέλειψε τη χώρα, ουδείς τον αναζήτησε και ουδέν περιστατικό επεσυνέβει εναντίον του, γεγονός που από μόνο του γεννά αμφιβολίες για τη σοβαρότητα της κατάστασης και το επίπεδο του κινδύνου που κατ΄ισχυρισμό αντιμετώπιζε. Σε κάθε περίπτωση ο Αιτητής δεν ήταν θέση να προσδιορίσει τον φορέα δίωξης εναντίον του αλλά και τους λόγους της δίωξής του. Οι δηλώσεις του κρίνονται ιδιαιτέρως γενικές και συνοπτικές ως προς τις λεπτομέρειες καθιστώντας το αφήγημά του ασαφές.

 

Πέραν των πιο πάνω παρατηρώ από τα λεγόμενα του Αιτητή, ότι ουδέποτε ζήτησε βοήθεια, ούτε απευθύνθηκε στις αρχές της χώρας καταγωγής του, για να ζητήσει προστασία, ισχυριζόμενος πως αυτό που τον συμβούλευσαν ήταν να εγκαταλείψει τη χώρα καταγωγής του, χωρίς και πάλιν να δίνει περισσότερες και ευλογοφανείς πληροφορίες προς τούτο.  

 

Κρίνω πως από τα λεγόμενα του, δεν διαφαίνεται ότι ελλοχεύει κάποιος κίνδυνος εναντίον του, ότι δέχτηκε κάποια απειλή ή ότι τα εν λόγω άτομα έχουν στοχοποιήσει προσωπικά εκείνον.

 

Στο σημείο αυτό επισημαίνεται ότι ο Αιτητής, κατά την ενώπιον μου διαδικασία, εκπροσωπούμενος δια συνηγόρου δεν προσπάθησε να στοιχειοθετήσει την υπόθεσής του και να καλύψει τα κενά που οι Καθ'ων η αίτηση επεσήμαναν κατά την αξιολόγηση των δηλώσεών του. Ως εκ των άνω, το Δικαστήριο κρίνει τον υπό εξέταση ισχυρισμό ως εσωτερικά μη αξιόπιστο.

 

Προχωρώντας στην αξιολόγηση της εξωτερικής αξιοπιστίας του υπό εξέταση ισχυρισμού, το Δικαστήριο κρίνει ότι τα εκ του Αιτητή εξιστορισθέντα αποτελούν υποκειμενικής φύσης περιστατικά, εκ των οποίων δεν απορρέει κάποιο στοιχείο που θα μπορούσε να αποτελέσει αντικείμενο έρευνας. Επιπλέον, το γεγονός της έλλειψη εσωτερικής συνοχής του ισχυρισμού του Αιτητή, ο οποίος διακατέχεται από γενικότητα, αοριστία και σε σημεία αντιφατικότητα, δεν καθιστά επιτακτική ανάγκη αναφοράς σε πηγές πληροφόρησης για εξέταση της εξωτερικής συνοχής του εν λόγω ισχυρισμού. (βλ FERDINAND EBELE EWELUKWA v. Κυπριακής Δημοκρατίας μέσω Υπηρεσίας Ασύλου, Έφεση κατά Απόφασης Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Αρ. 18/2023, 31.10.2024.)

 

Μελετώντας τον διοικητικό φάκελο, διαπιστώνω ότι οι Καθ' ων η αίτηση, συνεκτίμησαν και αξιολόγησαν όλα τα στοιχεία που είχαν ενώπιόν τους προτού καταλήξουν στην προσβαλλόμενη απόφαση και, στη βάση αυτών, εξέδωσαν αιτιολογημένη απόφαση. Συνεπώς, από το ιστορικό του Αιτητή όπως αυτό φαίνεται πιο πάνω, έχοντας κατά νου τα δεδομένα που προκύπτουν από τον διοικητικό φάκελο και από την ανωτέρω αξιολόγηση των ισχυρισμών του, ορθά κρίθηκε ότι ο Αιτητής δεν στοιχειοθέτησε κανένα απολύτως ισχυρισμό που να εμπίπτει στις προϋποθέσεις αναγνώρισης προσώπου ως πρόσφυγα.

 

Ο «Πρακτικός Οδηγός της ΕΑΣΟ: Αξιολόγηση των Αποδεικτικών Στοιχείων» (Μάρτιος 2015) καθορίζει πως στη βάση της συλλογής πληροφοριών θα πρέπει να προσδιορίζονται τα ουσιώδη πραγματικά περιστατικά, τα οποία στη συνέχεια θα πρέπει να συνδέονται με τις απαιτήσεις του ορισμού του πρόσφυγα και αν δεν υπάρχει κατάληξη ότι μπορεί να δοθεί προσφυγικό καθεστώς, τότε το αρμόδιο όργανο θα πρέπει να εκτιμήσει εάν τα ουσιώδη πραγματικά περιστατικά συνδέονται με τις απαιτήσεις του ορισμού του προσώπου που δικαιούται συμπληρωματική προστασία.

 

Εξετάζοντας πλήρως την υπόθεση, διαπιστώνω επίσης, ότι ορθά κρίθηκε από τους Καθ' ων η αίτηση ότι δεν πληρούνται ούτε οι προϋποθέσεις του άρθρου 19 του N.6(I)/2000 για να παρασχεθεί στον Αιτητή το καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας, εφόσον δεν αποδείχθηκε ότι συνέτρεχαν οι προϋποθέσεις αναφορικά με τον κίνδυνο να υποστεί σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη σε περίπτωση επιστροφής στη χώρα του.

 

Για τη διαπίστωση αυτού του πραγματικού κινδύνου θα πρέπει να υπάρχουν, όπως ρητά προνοεί το άρθρο 19(1), του Ν.6(Ι)/2000 «ουσιώδεις λόγοι». Περαιτέρω, σοβαρή βλάβη ή σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη κατά το εδάφιο (2) του άρθρου 19, του Ν.6(Ι)/2000 σημαίνει κίνδυνο αντιμετώπισης θανατικής ποινής, βασανιστηρίων ή απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης ή τιμωρίας ή να υπάρχει σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής ακεραιότητας αμάχου, λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης (βλ.Galina Bindioul v. Αναθεωρητική Αρχή Προσφύγων, Υποθ. Αρ. 685/2012, ημερομηνίας 23/04/13 και Mushegh Grigoryan κ.α. ν. Κυπριακή Δημοκρατία, Υποθ. Αρ. 851/2012, ημερομηνίας 22/9/2015, ECLI:CY:AD:2015:D619, ECLI:CY:AD:2015:D619, ECLI:CY:AD:2015:D619, ECLI:CY:AD:2015:D619).

Προκειμένου να διαπιστωθεί εάν συντρέχουν ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι, σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του, ο Αιτητής θα αντιμετωπίσει σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής του ακεραιότητας λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης, ως οι διατάξεις του άρθρου 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου, το Δικαστήριο ανέτρεξε σε έγκυρες πηγές πληροφόρησης για τη χώρα καταγωγής του Αιτητή, προς εξέταση της κατάστασης που επικρατεί σε αυτήν και συγκεκριμένα στην πρωτεύουσα Abuja όπου ο Αιτητής έχει τα τελευταία χρόνια τη συνήθη διαμονή του.

 

Σύμφωνα με την έρευνα που διενεργήθηκε από το παρόν Δικαστήριο, ως προς τη γενικότερη κατάσταση ασφαλείας στη Νιγηρία βάσει του Portal RULAC (Rule of Law in Armed Conflict) της Ακαδημίας της Γενεύης, η Νιγηρία είναι αναμεμειγμένη σε δύο παράλληλες μη διεθνείς ένοπλες συρράξεις ενάντια στις μη κρατικές ένοπλες ομάδες Boko Haram και ISWAP (Islamic State in West Africa Province[1]

 

Η Boko Haram δρα στις πολιτείες Borno, Yobe, και Adamawa. Το 2019, παρατηρήθηκε αναζωπύρωση και κλιμάκωση της κρίσης της Boko Haram σε ολόκληρη τη βορειοανατολική Νιγηρία και από το 2019 επεκτάθηκε στη βορειοδυτική Νιγηρία με επιθέσεις που έλαβαν χώρα στην Kaduna, Katsina, Sokoto και Zamfara.[2] Συνεπώς δεν λαμβάνει στον τόπο τελευταίας συνήθους διανομής του Αιτητή, ήτοι την πολιτεία Lagos, οποιαδήποτε εσωτερική ή διεθνής ένοπλη σύρραξη.

 

Ως προς τον αριθμό των περιστατικών ασφαλείας, η βάση δεδομένων ACLED κατά την χρονική περίοδο 06.07.2024 έως 04.07.2025 έχει καταγράψει στην Federal Capital Territory (FCT), πρωτεύουσα της οποίας είναι η Abuja[3], 113 περιστατικά ασφαλείας τα οποία επέφεραν 92 απώλειες. Eξ αυτών καταγράφηκαν τα 20 ως μάχες (20 ανθρώπινες απώλειες), ένα ως διαμαρτυρία (1 ανθρώπινη απώλεια), τα 32 ως ταραχές (24 ανθρώπινες απώλειες), τα 58 ως βία κατά αμάχων (44 ανθρώπινες απώλειες), και 2 ως εκρήξεις/απομακρυσμένη βία (3 ανθρώπινες απώλειες).  Σημειώνεται ότι ο πληθυσμός της Abuja, σύμφωνα με πρόβλεψη του 2025, ανέρχεται σε 4.209.940 κατοίκους[4]

 

Τα εν λόγω στοιχεία καταδεικνύουν ότι δεν υπάρχουν συνθήκες αδιάκριτης βίας λόγω ένοπλης σύρραξης στην εν λόγω περιοχή που θα μπορούσαν να θέσουν υπό απειλή την ζωή ενός πολίτη από την παρουσία του και μόνο στην εν λόγω περιοχή, υπό την έννοια του άρθρου 15(γ) της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2011/95/ΕΕ.

 

Κρίνω, υπό τις περιστάσεις και στη βάση του συνόλου των στοιχείων που τέθηκαν ενώπιον μου, ότι το αίτημα του Αιτητή εξετάστηκε πλήρως η δε απόφαση είναι πλήρως αιτιολογημένη. Ο Αιτητής δεν κατάφερε να τεκμηριώσει σε κανένα στάδιο της διαδικασίας τη βασιμότητα του αιτήματός του για αναγνώριση της ιδιότητας του πρόσφυγα, δυνάμει του περί Προσφύγων Νόμου και της Σύμβασης της Γενεύης, ούτε για την παραχώρηση της συμπληρωματικής προστασίας που προβλέπεται στο άρθρο 19 του Νόμου.

 

Η προσβαλλόμενη απόφαση λήφθηκε στο πλαίσιο άσκησης της διακριτικής ευχέρειας του αρμόδιου διοικητικού οργάνου, το οποίο συνεκτίμησε όλα τα πραγματικά στοιχεία και εξέδωσε τελική αιτιολογημένη απόφαση. Δεν έχει καταδειχθεί οτιδήποτε το μεμπτό, ούτως ώστε να δικαιολογείται επέμβαση του παρόντος Δικαστηρίου. Η προσβαλλόμενη απόφαση είναι αποτέλεσμα δέουσας έρευνας και επαρκώς αιτιολογημένη.

 

Η προσφυγή αποτυγχάνει και απορρίπτεται με €1000 έξοδα υπέρ των Καθ’ ων η αίτηση και εναντίον του Αιτητή. Η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται.

 

Α.Α. ΑΓΡΟΤΗ Δ.Δ.Δ.Δ.Π.



[1] https://www.rulac.org/browse/countries/nigeria#collapse1accord, (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 04.7.2025)

[2]Country of Origin Information, Nigeria, security Situation (Ιούνιος 2021), https://euaa.europa.eu/sites/default/files/publications/2021_06_EASO_COI_Report_Nigeria_Security_situation.pdf σελ. 32, (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 09.7.2025)

[3] ACLED - DISAGGREGATED DATA COLLECTION - ANALYSIS & CRISIS MAPPING PLATFORM, The Armed Conflict Location & Event Data Project, 2023, διαθέσιμο στον ακόλουθο διαδικτυακό σύνδεσμο, https://acleddata.com/explorer/  με στοιχεία ανάλυσης ως εξής: ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΣΥΜΒΑΝΤΩΝ: 06/07/2024 – 04/07/2025, ΤΥΠΟΣ ΣΥΜΒΑΝΤΩΝ: Battles / Violence against civilians / Explosions/Remote violence / Riots, ΠΕΡΙΟΧΗ: Africa - Nigeria – Federal Capital Territory) (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 11/07/2025). 

[4] World population review, 2025, Διαθέσιμο σε: https://worldpopulationreview.com/cities/nigeria/abuja (ημ. πρόσβασης 11/07/2025)


cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο