ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
Υπoθ. Αρ.: 4185/23
27 Αυγούστου 2025
[Α.Α.ΑΓΡΟΤΗ, ΔΔΔΔΠ.]
Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος
Μεταξύ:
F.U.O, από Νιγηρία
Αιτητής
-και-
Κυπριακή Δημοκρατία μέσω
Υπηρεσίας Ασύλου
Καθ' ων η Αίτηση
Γ. Κωνσταντινίδου (κα) για Μ. Παπαλοϊζου, Δικηγόρος για τον Αιτητή
Ν. Νικολάου (κος) Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ' ων η αίτηση
Παρών ο Αιτητής.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Α.Α.ΑΓΡΟΤΗ Δ ΔΔΔΠ: Με την παρούσα προσφυγή ο Αιτητής προσβάλλει την απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου η οποία περιέχεται σε επιστολή ημερομηνίας 04/10/2023, σύμφωνα με την οποία το αίτημά του για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας απορρίφθηκε και καλεί το Δικαστήριο όπως κηρύξει αυτήν άκυρη, παράνομη, στερημένη οποιουδήποτε έννομου αποτελέσματος.
Όπως προκύπτει τόσο από την Ένσταση, αλλά και από το περιεχόμενο του διοικητικού φακέλου, που αποτελεί τεκμήριο Α στην παρούσα διαδικασία, τα ουσιώδη γεγονότα που αφορούν την υπό εξέταση υπόθεση είναι τα ακόλουθα:
Ο Αιτητής είναι ενήλικας, υπήκοος Νιγηρίας και κάτοχος διαβατηρίου της χώρας καταγωγής του, ο οποίος κατά δήλωσή στις 02/11/2021 εγκατέλειψε την χώρα καταγωγής του και μέσω Τουρκίας μετέβη στις κατεχόμενες περιοχές της Κύπρου, όπου διέμενε και εργαζόταν για περίοδο τεσσάρων βδομάδων. Ακολούθως εισήλθε παράτυπα στις ελεγχόμενες από την Κυπριακή Δημοκρατία περιοχές, υποβάλλοντας στις 11/04/2022 αίτηση διεθνούς προστασίας.
Την 01/06/2023 πραγματοποιήθηκε συνέντευξη στον Αιτητή από λειτουργό της Υπηρεσίας Ασύλου, συντάσσοντας στη συνέχεια στις 16/06/2023 σχετική έκθεση υποβληθείσα προς τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας Ασύλου, με την οποία εισηγείται την απόρριψη του αιτήματος του Αιτητή. Κατόπιν εξέτασης της Έκθεσης/Εισήγησης, συγκεκριμένος λειτουργός δεόντως εξουσιοδοτημένος από τον Υπουργό Εσωτερικών να ασκεί καθήκοντα Προϊστάμενου της Υπηρεσίας Ασύλου στις 27/06/2023 αποφάσισε την απόρριψη της αίτησης του Αιτητή.
Η εν λόγω απόφαση μαζί με την αιτιολογία αυτής κοινοποιήθηκε στον Αιτητή στις 13/10/2023 μέσω επιστολής των Καθ’ ων η αίτηση ημερομηνίας 04/10/2023 την οποία παρέλαβε δια χειρός αφού προηγουμένως δήλωσε πλήρη κατανόηση του περιεχομένου της.
Εμπρόθεσμα, ο Αιτητής καταχώρησε, μέσω του συνηγόρου του, την με τον πιο πάνω αριθμό και τίτλο προσφυγή εναντίον της απόφασης των Καθ' ων η αίτηση, προβάλλοντας σωρεία νομικών ισχυρισμών για ακύρωση της προσβαλλόμενης πράξης, ωστόσο με τη γραπτή του αγόρευση περιορίστηκε στη προώθηση της θέση του ότι η προσβαλλόμενη απόφαση είναι εσφαλμένη ως αποτέλεσμα μιας καθόλα αντινομικής διαδικασίας και ότι αυτή εκδόθηκε χωρίς να διενεργηθεί από τους Καθ’ ων η αίτηση δέουσα έρευνα επί των ισχυρισμών του Αιτητή.
Οι Καθ’ων η αίτηση από τη πλευρά τους με την γραπτή τους αγόρευση υπεραμύνονται της νομιμότητας και της ορθότητας της προσβαλλόμενης πράξης απορρίπτοντας όλους τους προωθούμενους από τον Αιτητή ισχυρισμούς. Αποτελεί θέση τους πως ο Αιτητής δεν κατόρθωσε να καταδείξει τη συνδρομή των προϋποθέσεων για υπαγωγή του σε καθεστώς διεθνούς προστασίας. Συγκεκριμένα, αναφέρουν ότι οι λόγοι ακύρωσης προβάλλονται με γενικότητα και αοριστία χωρίς να γίνεται παραπομπή σε συγκεκριμένα πραγματικά περιστατικά. Επίσης, υποστηρίζουν ότι η επίδικη απόφαση έχει ληφθεί ορθά και νόμιμα, σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις του Συντάγματος, των Νόμων και Κανονισμών, μετά από δέουσα έρευνα και ορθή ενάσκηση των εξουσιών που δίνει ο Νόμος στους Καθ' ων η αίτηση και αφού λήφθηκαν υπόψη όλα τα σχετικά στοιχεία, γεγονότα και περιστατικά της υπόθεσης, σύμφωνα με τις γενικές αρχές διοικητικού δικαίου, είναι δε επαρκώς και δεόντως αιτιολογημένη. Επιπλέον, ο Αιτητής δεν κατάφερε να αποσείσει το βάρος απόδειξής του που φέρει από το νόμο και ως εκ τούτων καλούν το Δικαστήριο όπως απορρίψει την προσφυγή.
Κατά το στάδιο των διευκρινήσεων ενώπιον του Δικαστηρίου η ευπαίδευτη συνήγορος για τον Αιτητή περιόρισε έτι περαιτέρω τους νομικούς ισχυρισμούς της στη μη διεξαγωγή δέουσας έρευνας από πλευράς των Καθ' ων η αίτηση κατά την λήψη της προσβαλλόμενης απόφασης, εγκαταλείποντας τους λοιπούς λόγους ακύρωσης ως αυτοί προβάλλονται στην γραπτή αγόρευση του Αιτητή, ως εκ τούτου αυτοί δεν θα αποτελέσουν πλέον αντικείμενο προς εξέταση.
Έχω μελετήσει με μεγάλη προσοχή τα όσα τέθηκαν ενώπιον μου από τους συνηγόρους των διαδίκων και δεδομένου ότι το Δικαστήριο, δυνάμει του άρθρου 11 του περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμου του 2018, Ν. 73(Ι)/2018 κέκτηται εξουσίας όπως εξετάζει πέραν από την νομιμότητα της προσβαλλόμενης πράξης και την ορθότητα αυτής, ήτοι εξέταση επί της ουσίας του αιτήματος του Αιτητή, κρίνω σκόπιμο όπως παραθέσω πιο κάτω όλους τους ισχυρισμούς που ο Αιτητής προέβαλε σε όλα τα στάδια εξέτασης του αιτήματός του, προκειμένου να εξετάσω την ορθότητα της προσβαλλόμενης απόφασης αλλά και για να διαφανεί εάν οι Καθ' ων η αίτηση αποφάσισαν μετά από δέουσα έρευνα, ορθά, νόμιμα και εντός των πλαισίων της νόμιμης άσκησης της διακριτικής τους ευχέρειας, εξετάζοντας παράλληλα και τον προωθούμενο από τον Αιτητή ισχυρισμό προς ακύρωση της απόφασης των Καθ' ων η αίτηση.
Ο Αιτητής κατά την καταγραφή του αιτήματος του δήλωσε ότι εγκατέλειψε τη Νιγηρία λόγω απειλών κατά της ζωής του από τη μητριά του και τα παιδιά της. Ειδικότερα δήλωσε ότι το 2000 έχασε τον πατέρα του και το 2007 τη μητέρα του, προσθέτοντας πως η μητέρα του ήταν η δεύτερη γυναίκα του πατέρα του με την οποία ο τελευταίος απέκτησε δύο παιδιά, τον ίδιο και άλλον έναν μεγαλύτερο αδερφό, ο οποίος τον φρόντιζε και ο οποίος απεβίωσε λίγες εβδομάδες μετά που ζήτησε να μοιραστεί η οικογενειακή περιουσία. Μετά την κηδεία του αδερφού του, η μητριά του τού ανέφερε ότι θα είναι ο επόμενος. Κατά δήλωσή του στις 10 Ιουλίου 2021 άγνωστοι ένοπλοι άντρες μετέβησαν στο σπίτι του, αλλά ο ίδιος κατά τύχη του απουσίαζε αφού το βράδυ διέμεινε σε φιλικό του σπίτι και έτσι σώθηκε. Εγκατέλειψε την χώρα καταγωγής του επειδή δεν ήθελε να έχει την ίδια τύχη με τη μητέρα του και τον μεγαλύτερο αδερφό του.
Κατά τη συνέντευξή του, ενώπιον της Υπηρεσίας Ασύλου, και ως προς τα προσωπικά του στοιχεία, ο Αιτητής δήλωσε ότι γεννήθηκε στην πόλη Orlu της πολιτείας Imo, όπου και διέμενε μέχρι το 2011, έκτοτε μετακινήθηκε με τον μεγαλύτερο αδερφό του στην περιοχή Ajegunle της πόλης Apapa στην πολιτεία Lagos, όπου διέμενε μέχρι που εγκατέλειψε τη χώρα. Κατά δήλωσή του άγαμος και άτεκνος, οι γονείς του και ο μεγαλύτερος αδελφός του απεβίωσαν, διαθέτει δε ετεροθαλή αδέλφια. Δήλωσε ότι το 2013 ολοκλήρωσε τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση στη πολιτεία Lagos όπου διέμενε από το 2011 και έκτοτε εργαζόταν στην επιχείρηση του αδερφού του.
Κατά την ελεύθερη αφήγησή του σχετικά με τους λόγους για τους οποίους εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του ο Αιτητής ισχυρίστηκε ότι ο πατέρας του είχε παντρευτεί τρεις γυναίκες, η δεύτερη από τις οποίες ήταν η μητέρα του. Ο πατέρας του απεβίωσε τον Αύγουστο του 2000 και το Δεκέμβριο 2007 απεβίωσε και η μητέρα του. Μετά το θάνατο της μητέρας του, ο μεγαλύτερος αδερφός του ανέλαβε την ανατροφή του και το 2011 μετακινήθηκε μαζί με τον αδερφό του στη πολιτεία Lagos. To 2015 απεβίωσε και η τρίτη σύζυγος του πατέρα του.
Τον Απρίλιο του 2021, μετά το Πάσχα, είχαν μια συνάντηση στο χωριό του πατέρα του, όπου συγκεντρώθηκαν όλοι οι συγγενείς και τότε, στις 2 Απριλίου 2021, απεβίωσε αιφνιδίως και ο αδερφός του. Μετά την κηδεία του αδερφού του, ο Αιτητής κατηγόρησε τη μητριά του ότι είχε σκοτώσει τη μητέρα του και τον αδερφό του λόγω περιουσιακών διαφορών, και τότε η μητριά του και τα παιδιά της τον απείλησαν ότι εκείνος θα ήταν ο επόμενος. Ο Αιτητής τους απάντησε ότι δεν μπορούν να του κάνουν κανένα κακό και στις 10 Ιουλίου 2021 επέστρεψε στη πολιτεία Lagos.
Εκεί, επειδή το κινητό του τηλέφωνο είχε κλείσει από μπαταρία, ο Αιτητής πήγε στο σπίτι ενός φίλου του για να το φορτίσει και παρέμεινε εκεί το βράδυ. Την επόμενη μέρα που γύρισε στο σπίτι του, ο Αιτητής διαπίστωσε ότι κάποιοι είχαν μπει στο σπίτι του και πήρε τηλέφωνο τον φίλο του, ο οποίος του είπε ότι επρόκειτο για άγνωστα άτομα της κυβέρνησης για να τον σκοτώσουν και ότι ήταν τυχερός που δεν βρισκόταν εκεί.
Σε σειρά διευκρινιστικών ερωτήσεων, αναφορικά με τα όσα δήλωσε στο στάδιο της ελεύθερης αφήγησής του, ο Αιτητής προσδιόρισε ότι έφυγε επειδή κάποιοι άνθρωποι με όπλα μπήκαν στο σπίτι του για να τον σκοτώσουν, επειδή μετά τον θάνατο του αδερφού του ήταν ο μοναδικός που μπορούσε να διεκδικήσει την περιουσία του πατέρα του και θα ήταν ο επόμενος στόχος της μητριάς του και του γιου της. Κληθείς να εξηγήσει πώς γνωρίζει ότι οι ένοπλοι αυτοί άντρες σχετίζονται με τη μητριά του και τον γιο της, ο Αιτητής επανέλαβε πως μπήκαν στο σπίτι για να τον σκοτώσουν και δεν μπήκαν στο σπίτι για να κλέψουν εφόσον δεν έλειπαν πράγματα από το σπίτι του. Πρόσθεσε δε, ότι κατήγγειλε την επίθεση αυτή που δέχτηκε στο σπίτι του στην αστυνομία, λαμβάνοντας ως απάντηση ότι δεν έλειπε τίποτα από το σπίτι του.
Περαιτέρω, ερωτηθείς σχετικά με τη μητριά του και τον γιο της, ο Αιτητής παρέθεσε ότι η τελευταία φορά που τους είδε ήταν τον Μάιο του 2021 ένα μήνα μετά που επέστρεψε στο χωρίο του. Κληθείς να αναφέρει αν του συνέβη το οτιδήποτε κατά το διάστημα που ζούσε στο ίδιο σπίτι στο χωριό μαζί με τη μητριά του και τον γιο της κατά τη διάρκεια του Πάσχα 2021, ο Αιτητής δήλωσε ότι δέχτηκε ‘’πνευματική επίθεση’’, ενώ ερωτηθείς στη συνέχεια αν τυχόν έλαβε και κάποια σωματική επίθεση, η απάντησή του ήταν αρνητική, προσθέτοντας ότι δέχτηκε μόνο κάποιες απειλές, ότι θα είναι ο επόμενος στόχος.
Στη συνέχεια, κληθείς να διευκρινίσει αν έχει κάποια περιουσιακά στοιχεία του πατέρα του στο όνομά του, ο Αιτητής αποκρίθηκε αρνητικά, αναφέροντας ότι ο πατέρας του δε μοιράστηκε τίποτα μαζί του, προσδιορίζοντας πως τα περιουσιακά στοιχεία του πατέρα του συνίσταντο σε 4 εκτάσεις γης στην περιοχή της Umuna και κάποιες εκτάσεις γης σε άλλες περιοχές της Νιγηρίας. Ακολούθως ερωτηθείς να προσδιορίσει ποιος είναι υπεύθυνος μετά τον θάνατο του πατέρα του για να καλλιεργεί την αγροτική αυτή έκταση, ο Αιτητής παρέθεσε ότι η μητέρα του είχε τη δική της έκταση στην Umuna και ότι μπορείς να καλλιεργήσεις παντού. Προσδιόρισε ακόμα, ότι οι 4 εκτάσεις γης του πατέρα του, εκτός από την περιοχή της Umuna, βρίσκονταν μια στην περιοχή Awo Omamma και μια στην περιοχή Oru East της επαρχίας Imo. Πρόσθεσε επιπλέον ότι μετά τον θάνατο της μητέρας του την έκταση αυτή γης την καλλιεργούσε η τρίτη γυναίκα του πατέρα του και μετά τον θάνατό της το 2015, η περιουσία πέρασε στην πρώτη γυναίκα του πατέρα του και στον γιο της.
Αναφορικά με τα άτομα που εισέβαλαν στο σπίτι του με όπλα εκείνη τη νύχτα, ο Αιτητής ανάφερε ότι, αφού επέστρεψε στη Lagos τον Μάιο του 2021, τα άτομα αυτά του επιτέθηκαν μια μέρα καθώς γυρνούσε από την αγορά, τον Ιούνιο του 2021. Ενώ, αναφορικά με τη μητριά του και τον γιο της, ανέφερε ότι από τον Μάιο του 2021 που έφυγε από το χωριό του μέχρι και τον Νοέμβριο του 2021 που έφυγε από τη χώρα, δεν τους συνάντησε.
Ερωτηθείς τί πιστεύει ότι θα του συμβεί σε περίπτωση επιστροφής του στη Νιγηρία, ο Αιτητής ανέφερε ότι θα πεθάνει.
Αξιολογώντας τις πιο πάνω δηλώσεις του Αιτητή, οι Καθ' ων η αίτηση σχημάτισαν δύο ουσιώδεις ισχυρισμούς. Ο πρώτος σχετικά με την ταυτότητα, το προφίλ και τη χώρα καταγωγής του Αιτητή, ισχυρισμός ο οποίος έγινε αποδεκτός και ο δεύτερος ότι ο Αιτητής εγκατέλειψε τη Νιγηρία επειδή φοβόταν τα ετεροθαλή αδέρφια του του λόγω περιουσιακών διαφορών μετά τον θάνατο του πατέρα του, ισχυρισμός ο οποίος απορρίφθηκε.
Ειδικότερα, κρίθηκε πως ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση να παράσχει επαρκείς και συγκεκριμένες πληροφορίες σε θέματα που άπτονται στον πυρήνα του αιτήματός του, ενώ επίσης στις δηλώσεις του εντοπίστηκαν αντιφάσεις και μη ευλογοφάνεια. Καταρχήν, κληθείς να εξηγήσει γιατί πιστεύει ότι τα άτομα που μπήκαν στο σπίτι του εκείνη τη νύχτα είναι άγνωστα άτομα της κυβέρνησης, ο Αιτητής απάντησε ότι τα ετεροθαλή αδέρφια του τού είπαν ότι εκείνος θα είναι ο επόμενος στόχος μετά τη μητέρα του και τον μεγαλύτερο αδερφό του, χωρίς όμως να αναφέρεται σε άτομα της κυβέρνησης, απάντηση που δεν παρέχει τις απαραίτητες εξηγήσεις. Σε επόμενη ερώτηση γιατί πιστεύει ότι αυτή η ομάδα ατόμων που μπήκε εκείνη τη νύχτα στο σπίτι του αποτελείτο από άτομα της κυβέρνησης, ο Αιτητής συνέχισε να μην παράσχει σαφείς και συγκεκριμένες απαντήσεις, αναφέροντας ότι το κατάλαβε επειδή δεν έλειπε κάτι από το σπίτι του, χωρίς όμως να εξηγεί περαιτέρω τον ισχυρισμό του. Επίσης, αρνητική ήταν η απάντησή του όταν κλήθηκε να αναφέρει αν η ομάδα αυτή τον προσέγγισε κάποια στιγμή όσο βρισκόταν στη Νιγηρία.
Περαιτέρω, ο Αιτητής, αν και δήλωσε ότι κινδυνεύει από τη μητριά του και τον ετεροθαλή αδερφό του, ερωτηθείς να προσδιορίσει πού διέμενε ενόσω βρισκόταν στο χωριό του πατέρα του για ένα μήνα, από τον Απρίλιο μέχρι τον Μάιο του 2021, αποκρίθηκε ότι διέμενε στο ίδιο σπίτι μαζί τους, ισχυρισμός που όπως κρίθηκε από τους Καθ’ ων η αίτηση δεν ευσταθεί, ούτε δικαιολογείται, καθώς αν η μητριά του και ο ετεροθαλής αδερφός του επιθυμούσαν να τον σκοτώσουν, θα το είχαν δοκιμάσει, δεδομένου ότι κινδύνευε από αυτούς. Ερωτηθείς αν συνέβη οτιδήποτε στον ίδιο από τη μητριά του και τον ετεροθαλή αδερφό του, ο Αιτητής αποκρίθηκε ότι χτυπήθηκε πνευματικά και του ανέφεραν ότι θα είναι ο επόμενος στόχος, δηλώσεις που καταδεικνύουν ότι δεν συνέβη τίποτα στον ίδιο. Ερωτηθείς γιατί ενώ ο πατέρας του απεβίωσε το 2000, ο ετεροθαλής αδερφός του ζήτησε από όλα τα μέλη της οικογένειας να συναντηθούν το 2021 και όχι νωρίτερα, ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση να παράσχει κάποια σαφή και συγκεκριμένη απάντηση.
Επιπλέον, στο κατά πόσον κληρονόμησε οτιδήποτε από την περιουσία του πατέρα του, ο Αιτητής παρέθεσε γενικά και αόριστα ότι ο πατέρας του δεν μοίραζε την περιουσία του. Κρίθηκε πως θα ήταν αναμενόμενο ο Αιτητής να γνωρίζει αν ανήκει κάτι στον ίδιο από την περιουσία του πατέρα του. Ακόμα, όταν κλήθηκε να προσδιορίσει την περιουσία του πατέρα του, ο Αιτητής δήλωσε με ασάφεια ότι αυτή αποτελείτο από ένα τεμάχιο γης στην Umuna, 5-6 τεμάχια σε άλλες περιοχές, ενώ σε επόμενο σημείο της συνέντευξης ανέφερε ότι η περιουσία του πατέρα του αποτελείτο από 4 τεμάχια γης στο χωριό Umuna, δηλώσεις που καταδεικνύουν ότι ο Αιτητής δε γνωρίζει την περιουσία του πατέρα του. Σημειώνεται επίσης, ότι κληθείς να παραθέσει αν από τον Μάιο του 2021 που επέστρεψε στην πόλη Apapa, τον προσέγγισε η μητριά του ή ο ετεροθαλής αδερφός του, ο Αιτητής αποκρίθηκε αρνητικά, αναφέροντας ότι από τότε που έφυγε από το χωριό του πατέρα του και μέχρι να φύγει από τη Νιγηρία τον Νοέμβριο του 2021 δεν τους ξαναείδε. Επιπλέον αξιολογήθηκε και η θετική απάντηση του Αιτητή ως προς το ενδιαφέρον του για την περιουσία του πατέρα του, ωστόσο ο ίδιος όπως δήλωσε δεν προέβη σε οποιεσδήποτε ενέργειες για απόκτησή της εφόσον στην παρούσα στιγμή ως δήλωσε είναι ασφαλής, δήλωση η οποία κρίθηκε από τους Καθ’ων η αίτηση αδικαιολόγητη.
Ως προς την εξωτερική αξιοπιστία του ισχυρισμού, οι Καθ' ων η αίτηση δεν παρέθεσαν πληροφορίες από εξωτερικές πηγές, καθώς εκτίμησαν ότι πρόκειται για ισχυρισμό ιδιωτικής φύσης που δεν μπορεί να διασταυρωθεί με εξωτερικές πηγές. Καταλήγουν δε, ότι, λόγω της απουσίας εσωτερικής αξιοπιστίας στα λεγόμενα του Αιτητή, ο ισχυρισμός του δεν μπορεί να γίνει αποδεκτός.
Προχωρώντας στο στάδιο της αξιολόγησης κινδύνου, ο αρμόδιος λειτουργός εκτίμησε τον μελλοντικό κίνδυνο του Αιτητή σε περίπτωση επιστροφής του στη Νιγηρία και ειδικότερα στην περιοχή του Lagos, με βάση τον ισχυρισμό περί των προσωπικών στοιχείων του Αιτητή, ο οποίος έγινε αποδεκτός. Αξιολογήθηκε ότι δεν συντρέχουν εύλογοι λόγοι να πιστεύεται πως ο Αιτητής, σε περίπτωση επιστροφής του στη Νιγηρία, θα αντιμετωπίσει δίωξη ή πραγματικό κίνδυνο σοβαρής βλάβης.
Ως εκ τούτου, συνεχίζοντας στο στάδιο της νομικής ανάλυσης, ο αρμόδιος λειτουργός κατέληξε στο ότι ο Αιτητής δεν πληροί τις προϋποθέσεις υπαγωγής του στο προσφυγικό καθεστώς, καθώς κρίθηκε ότι δεν προκύπτει δικαιολογημένος φόβος δίωξής του δυνάμει του άρθρου 3 του περί Προσφύγων Νόμου. Όσον αφορά το καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας ο αρμόδιος λειτουργός κατέληξε στο ίδιο συμπέρασμα, ήτοι στο ότι ο Αιτητής δεν πληροί τις προϋποθέσεις υπαγωγής στο καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας, καθώς κρίθηκε ότι δεν προκύπτει πραγματικός κίνδυνος σοβαρής βλάβης αυτού ενόψει δυνάμει του άρθρου 19(2)(α) (β) και (γ) του περί Προσφύγων Νόμου.
Στη βάση της πιο πάνω αξιολόγησης οι Καθ’ ων η αίτηση απέρριψαν το αίτημα του Αιτητή.
Σύμφωνα με το άρθρο 3 του Ν. 6(Ι)/2000, «πρόσφυγας αναγνωρίζεται το πρόσωπο, που λόγω βάσιμου φόβου καταδίωξης του για λόγους φυλετικούς, θρησκευτικούς, ιθαγένειας ή ιδιότητας μέλους συγκεκριμένου κοινωνικού συνόλου ή πολιτικών αντιλήψεων, είναι εκτός της χώρας της ιθαγένειας του και δεν είναι σε θέση ή λόγω του φόβου αυτού, δεν είναι πρόθυμο, να χρησιμοποιήσει την προστασία της χώρας αυτής». Για να αναγνωριστεί πρόσωπο ως πρόσφυγας, θα πρέπει να αποδεικνύεται βάσιμος και δικαιολογημένος φόβος δίωξης, του οποίου τόσο το υποκειμενικό όσο και το αντικειμενικό στοιχείο πρέπει να εκτιμηθούν από το αρμόδιο όργανο προτού καταλήξει σε απόφαση.
Το άρθρο 18(5) του περί Προσφύγων Νόμου, Ν. 6(Ι)/2000 προνοεί ότι «εναπόκειται στον Αιτητή να τεκμηριώσει την αίτηση διεθνούς προστασίας», χωρίς να απαιτείται να προσκομίσει τυπικά αποδεικτικά στοιχεία. Ο Αιτητής έχει την ευθύνη να εκθέσει με την αίτησή του αλλά και μέσα από την ενώπιον της αρμόδιας αρχής συνέντευξη του, ακόμα και ενώπιον του Δικαστηρίου, μέσω της ορθής δικονομικής διαδικασίας, με στοιχειώδη σαφήνεια, τα συγκεκριμένα πραγματικά περιστατικά τα οποία του προκαλούν, κατά τρόπο αντικειμενικό, δικαιολογημένο φόβο δίωξης υφιστάμενο στη χώρα καταγωγής του. Ο Αιτητής οφείλει να επικαλεστεί με λεπτομέρεια, σαφήνεια και αληθοφάνεια συγκεκριμένα πραγματικά περιστατικά που στηρίζουν το υποβληθέν αίτημά του για διεθνή προστασία, το δε αρμόδιο όργανο εξετάζοντας την αίτηση του Αιτητή, οφείλει να λάβει υπόψη του κάθε σχετικό με την υπόθεση γεγονός. Επί τούτου ο συνήγορος του Αιτητή ισχυρίζεται ότι οι Καθ΄ ων η αίτηση στα πλαίσια εξέτασης της αίτησής του, δεν προέβησαν σε δέουσα έρευνα.
Είναι πάγια νομολογημένο ότι δέουσα έρευνα κρίνεται από το Δικαστήριο ότι έγινε, όταν το αρμόδιο όργανο εξετάζει κάθε σχετικό με την υπόθεση γεγονός (βλ. Motorways Ltd v. Υπουργού Οικονομικών (1999) 3ΑΑΔ 447). Ορθή και πλήρης έρευνα θεωρείται αυτή που εκτείνεται στη διερεύνηση των ουσιωδών στοιχείων της υπόθεσης (βλ. Νικολαΐδη v. Μηνά (1994) 3ΑΑΔ 321, Ττουσούνα ν. Κυπριακής Δημοκρατίας (2013) 3 Α.Α.Δ. 151, Χωματένος ν. Δημοκρατίας κ.α. (2013) 3 Α.Α.Δ. 120, Α. Παπουτέ ν. Χρ. Κασάπη και Κυπριακής Δημοκρατίας, Συν. Αναθ. Έφεση 112/15 και 131/15 ημερομηνίας 13/07/2022). Η έκταση της έρευνας εξαρτάται πάντοτε από τα περιστατικά της κάθε υπόθεσης (βλ. Δημοκρατία v. Ευαγγέλου κ.α. (2013) 3ΑΑΔ 414) και το αρμόδιο όργανο οφείλει να βρει τον κατάλληλο τρόπο για να εκπληρώσει την υποχρέωσή του για επαρκή έρευνα.
Στο πλαίσιο ελέγχου της ορθότητας της προσβαλλόμενης απόφασης, με βάση τα όσα προκύπτουν από το περιεχόμενο του διοικητικού φακέλου και κυρίως το πρακτικό της διενεργηθείσας συνέντευξης ενώπιον της Υπηρεσίας Ασύλου και της εισηγητικής έκθεσης, κρίνω ορθή την κατάληξη της αξιολόγησης των Καθ’ ων η αίτηση βάσει των δηλώσεων που ο Αιτητής προέβαλε κατά την προφορική του συνέντευξη, ως προς τους διακριθέντες ισχυρισμούς του Αιτητή.
Από ανάγνωση του πρακτικού της συνέντευξης του Αιτητή, πράγματι οι δηλώσεις του κρίνονται ασαφείς, χωρίς επαρκείς λεπτομέρειες, σε σημεία αντιφατικές και μη εύλογες. Διαπιστώνω ότι οι Καθ’ ων η αίτηση αξιολόγησαν μία προς μια όλες τις δηλώσεις του Αιτητή, δίνοντας του την ευκαιρία να διευκρινίσει όπου υφίστατο ασάφεια. Ωστόσο ο Αιτητής δεν κατάφερε να προβάλει ένα αφήγημα που να παραπέμπει σε βιωματικό περιστατικό. Ειδικότερα παρατηρώ, ότι ενώ ο πατέρας του απεβίωσε το 2000, η οικογένεια κάλεσε συνάντηση για διαμοιρασμό της περιουσίας 21 χρόνια αργότερα, χωρίς ο Αιτητής να είναι σε θέση να δώσει μια σαφή εξήγηση προς τούτο. Επιπλέον το γεγονός πως μετά τον θάνατο του αδελφού του και για περίοδο ενός μηνός εξακολουθούσε να διαμένει στην οικογενειακή στέγη μαζί με τους κατ’ ισχυρισμό διώκτες του χωρίς να έχει επισυμβεί το οτιδήποτε στον ίδιο, δεν δύναται να χαρακτηριστεί ως ευλογοφανές. Έτι περαιτέρω η δήλωση του ότι από όταν έφυγε από το χωριό του και δη την οικογενειακή στέγη δεν ξανασυναντήθηκε με τη μητριά του και το γιό της [κατ΄ ισχυρισμό διώκτες του], οι οποίοι ουδέποτε τον ενόχλησαν αποδυναμώνει ακόμα περισσότερο τον πυρήνα του αιτήματος του, όπως επίσης και το γεγονός ότι ενώ ενδιαφέρεται ως ισχυρίστηκε για την περιουσία του αποβιώσαντα πατέρα του σε ουδεμία ενέργεια έχει προβεί, εφόσον κατά δήλωσή του «τώρα είναι ασφαλής». Όλα τα πιο πάνω, δημιουργούν αμφιβολίες ως προς την σοβαρότητα της κατάστασης και το επίπεδο κινδύνου που αντιμετωπίζει, πάντα κατ’ ισχυρισμό του, στη χώρα καταγωγής του ώστε ο Αιτητής να αναχωρήσει από τη Νιγηρία. Εν κατακλείδι από τα λεγόμενά του, δεν διαφαίνεται ότι ελλοχεύει κάποιος κίνδυνος εναντίον του.
Στο σημείο αυτό επισημαίνεται ότι ο Αιτητής, κατά την ενώπιον μου διαδικασία, εκπροσωπούμενος δια συνηγόρου δεν προσπάθησε να στοιχειοθετήσει την υπόθεσής του και να καλύψει τα κενά που οι Καθ' ων η αίτηση επεσήμαναν κατά την αξιολόγηση των δηλώσεών του. Ως εκ των άνω, το Δικαστήριο κρίνει τον υπό εξέταση ισχυρισμό ως εσωτερικά μη αξιόπιστο.
Προχωρώντας στην αξιολόγηση της εξωτερικής αξιοπιστίας του υπό εξέταση ισχυρισμού, το Δικαστήριο κρίνει ότι τα εκ του Αιτητή εξιστορισθέντα αποτελούν υποκειμενικής φύσης περιστατικά, εκ των οποίων δεν απορρέει κάποιο στοιχείο που θα μπορούσε να αποτελέσει αντικείμενο έρευνας. Επιπλέον, το γεγονός της έλλειψη εσωτερικής συνοχής του ισχυρισμού του Αιτητή, ο οποίος διακατέχεται από γενικότητα, αοριστία και σε σημεία αντιφατικότητα, δεν καθιστά επιτακτική ανάγκη αναφοράς σε πηγές πληροφόρησης για εξέταση της εξωτερικής συνοχής του εν λόγω ισχυρισμού. (βλ FERDINAND EBELE EWELUKWA v. Κυπριακής Δημοκρατίας μέσω Υπηρεσίας Ασύλου, Έφεση κατά Απόφασης Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Αρ. 18/2023, 31.10.2024.)
Τούτων λεχθέντων, κρίνω ότι οι Καθ' ων η αίτηση, συνεκτίμησαν και αξιολόγησαν όλα τα στοιχεία που είχαν ενώπιόν τους προτού καταλήξουν στην προσβαλλόμενη απόφαση και, στη βάση αυτών, εξέδωσαν αιτιολογημένη απόφαση. Συνεπώς, από το ιστορικό του Αιτητή, έχοντας κατά νου τα δεδομένα που προκύπτουν από τον διοικητικό φάκελο και από την ανωτέρω αξιολόγηση των ισχυρισμών του, ορθά κρίθηκε ότι ο Αιτητής δεν στοιχειοθέτησε κανένα απολύτως ισχυρισμό που να εμπίπτει στις προϋποθέσεις αναγνώρισης προσώπου ως πρόσφυγα.
Επιπλέον, δεδομένης της προσωπικής φύσεως της διαφοράς, ακόμη και αν οι ισχυρισμοί του Αιτητή κρινόντουσαν ως αξιόπιστοι, οι περιουσιακές διαφορές δεν εμπίπτουν στους λόγους που ρητά προνοεί ο Νόμος για την παραχώρηση διεθνούς προστασίας. Είναι πλέον νομολογημένο ότι «δεν είναι επαρκές για αιτητή διεθνούς προστασίας, προς ευόδωση της αίτησής του, να επικαλείται φόβο δίωξης στη χώρα καταγωγής του προκαλούμενο από ιδιωτικούς φορείς, χωρίς να συγκεκριμενοποιεί οποιοδήποτε γεγονός προς τούτο και αναμένοντας από τις διοικητικές ή δικαστικές αρχές να διεξάγουν εξ ιδίων έρευνα ώστε να εξιχνιάσουν τα γεγονότα επαλήθευσης ή μη του ισχυρισμού του» (βλ. M.M.R. v Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω ΑΑΠ, Έφεση κατά απόφασης ΔΔΔΠ αρ. 5/2019, ημερομηνίας 04/10/2023).
Ο «Πρακτικός Οδηγός της ΕΑΣΟ: Αξιολόγηση των Αποδεικτικών Στοιχείων» (Μάρτιος 2015) καθορίζει πως στη βάση της συλλογής πληροφοριών θα πρέπει να προσδιορίζονται τα ουσιώδη πραγματικά περιστατικά, τα οποία στη συνέχεια θα πρέπει να συνδέονται με τις απαιτήσεις του ορισμού του πρόσφυγα και αν δεν υπάρχει κατάληξη ότι μπορεί να δοθεί προσφυγικό καθεστώς, τότε το αρμόδιο όργανο θα πρέπει να εκτιμήσει εάν τα ουσιώδη πραγματικά περιστατικά συνδέονται με τις απαιτήσεις του ορισμού του προσώπου που δικαιούται συμπληρωματική προστασία.
Εξετάζοντας πλήρως την υπόθεση, διαπιστώνω επίσης, ότι ορθά κρίθηκε από τους Καθ' ων η αίτηση ότι δεν πληρούνται ούτε οι προϋποθέσεις του άρθρου 19 του N.6(I)/2000 για να παρασχεθεί στον Αιτητή το καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας, εφόσον δεν αποδείχθηκε ότι συνέτρεχαν οι προϋποθέσεις αναφορικά με τον κίνδυνο να υποστεί σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη σε περίπτωση επιστροφής στη χώρα του.
Για τη διαπίστωση αυτού του πραγματικού κινδύνου θα πρέπει να υπάρχουν, όπως ρητά προνοεί το άρθρο 19(1), του Ν.6(Ι)/2000 «ουσιώδεις λόγοι». Περαιτέρω, σοβαρή βλάβη ή σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη κατά το εδάφιο (2) του άρθρου 19, του Ν.6(Ι)/2000 σημαίνει κίνδυνο αντιμετώπισης θανατικής ποινής, βασανιστηρίων ή απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης ή τιμωρίας ή να υπάρχει σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής ακεραιότητας αμάχου, λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης (βλ.Galina Bindioul v. Αναθεωρητική Αρχή Προσφύγων, Υποθ. Αρ. 685/2012, ημερομηνίας 23/04/13 και Mushegh Grigoryan κ.α. ν. Κυπριακή Δημοκρατία, Υποθ. Αρ. 851/2012, ημερομηνίας 22/9/2015, ECLI:CY:AD:2015:D619, ECLI:CY:AD:2015:D619, ECLI:CY:AD:2015:D619, ECLI:CY:AD:2015:D619).
Προκειμένου να διαπιστωθεί εάν συντρέχουν ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι, σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του, ο Αιτητής θα αντιμετωπίσει σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής του ακεραιότητας λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης, ως οι διατάξεις του άρθρου 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου, το Δικαστήριο ανέτρεξε σε έγκυρες πηγές πληροφόρησης για τη χώρα καταγωγής του Αιτητή, προς εξέταση της κατάστασης που επικρατεί σε αυτήν και συγκεκριμένα στην πόλη Αjegunle της πολιτείας Lagos, την οποία ο Αιτητής δήλωσε ως τόπο καταγωγής και τόπο τελευταίας συνήθους διαμονής.
Σύμφωνα με την έρευνα που διενεργήθηκε από το παρόν Δικαστήριο, ως προς τη γενικότερη κατάσταση ασφαλείας στη Νιγηρία βάσει του Portal RULAC (Rule of Law in Armed Conflict) της Ακαδημίας της Γενεύης, η Νιγηρία είναι αναμεμειγμένη σε δύο παράλληλες μη διεθνείς ένοπλες συρράξεις ενάντια στις μη κρατικές ένοπλες ομάδες Boko Haram και ISWAP (Islamic State in West Africa Province[1].
Η Boko Haram δρα στις πολιτείες Borno, Yobe, και Adamawa. Το 2019, παρατηρήθηκε αναζωπύρωση και κλιμάκωση της κρίσης της Boko Haram σε ολόκληρη τη βορειοανατολική Νιγηρία και από το 2019 επεκτάθηκε στη βορειοδυτική Νιγηρία με επιθέσεις που έλαβαν χώρα στην Kaduna, Katsina, Sokoto και Zamfara.[2] Συνεπώς δεν λαμβάνει στον τόπο τελευταίας συνήθους διανομής του Αιτητή, ήτοι την πολιτεία Lagos, οποιαδήποτε εσωτερική ή διεθνής ένοπλη σύρραξη.
Ως προς τον αριθμό των περιστατικών ασφαλείας, η βάση δεδομένων ACLED κατά την χρονική περίοδο 29.06.2024 έως 27.06.2025 έχει καταγράψει στην πολιτεία Lagos[3], η οποία υπήρξε ο τόπος τελευταίας συνήθους διαμονής του Αιτητή, 109 περιστατικά ασφαλείας τα οποία επέφεραν 76 απώλειες. Eξ αυτών καταγράφηκαν οι 58 ως μάχες (55 ανθρώπινες απώλειες), τα 21 ως ταραχές (6 ανθρώπινες απώλειες), και τα 30 ως βία κατά αμάχων (15 ανθρώπινες απώλειες). Σημειώνεται ότι ο πληθυσμός της Πολιτείας Lagos, σύμφωνα με πρόβλεψη του 2025, ανέρχεται σε 17,156,400 κατοίκους[4].
Τα εν λόγω στοιχεία καταδεικνύουν ότι δεν υπάρχουν συνθήκες αδιάκριτης βίας λόγω ένοπλης σύρραξης στην εν λόγω περιοχή που θα μπορούσαν να θέσουν υπό απειλή τη ζωή ενός πολίτη από την παρουσία του και μόνο στην εν λόγω περιοχή, υπό την έννοια του άρθρου 15(γ) της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2011/95/ΕΕ.
Κρίνω, υπό τις περιστάσεις και στη βάση του συνόλου των στοιχείων που τέθηκαν ενώπιον μου, ότι το αίτημα του Αιτητή εξετάστηκε πλήρως η δε απόφαση είναι πλήρως αιτιολογημένη. Ο Αιτητής δεν κατάφερε να τεκμηριώσει σε κανένα στάδιο της διαδικασίας τη βασιμότητα του αιτήματός του για αναγνώριση της ιδιότητας του πρόσφυγα, δυνάμει του περί Προσφύγων Νόμου και της Σύμβασης της Γενεύης, ούτε για την παραχώρηση της συμπληρωματικής προστασίας που προβλέπεται στο άρθρο 19 του Νόμου.
Η προσβαλλόμενη απόφαση, αντίθετα στους ισχυρισμούς των συνηγόρου του, λήφθηκε στο πλαίσιο άσκησης της διακριτικής ευχέρειας του αρμόδιου διοικητικού οργάνου, το οποίο συνεκτίμησε όλα τα πραγματικά στοιχεία και εξέδωσε τελική αιτιολογημένη απόφαση. Δεν έχει καταδειχθεί οτιδήποτε το μεμπτό, ούτως ώστε να δικαιολογείται επέμβαση του παρόντος Δικαστηρίου. Η προσβαλλόμενη απόφαση είναι αποτέλεσμα δέουσας έρευνας και επαρκώς αιτιολογημένη.
Η προσφυγή αποτυγχάνει και απορρίπτεται με €1000 έξοδα υπέρ των Καθ’ ων η αίτηση και εναντίον του Αιτητή. Η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται.
Α.Α. ΑΓΡΟΤΗ Δ.Δ.Δ.Δ.Π.
[1] https://www.rulac.org/browse/countries/nigeria#collapse1accord, (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 04.7.2025)
[2]Country of Origin Information, Nigeria, security Situation (Ιούνιος 2021), https://euaa.europa.eu/sites/default/files/publications/2021_06_EASO_COI_Report_Nigeria_Security_situation.pdf σελ. 32, (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 09.7.2025)
[3] ACLED - DISAGGREGATED DATA COLLECTION - ANALYSIS & CRISIS MAPPING PLATFORM, The Armed Conflict Location & Event Data Project, 2023, διαθέσιμο στον ακόλουθο διαδικτυακό σύνδεσμο, https://acleddata.com/explorer/ με στοιχεία ανάλυσης ως εξής: ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΣΥΜΒΑΝΤΩΝ: 29/06/2024 – 27/06/2025, ΤΥΠΟΣ ΣΥΜΒΑΝΤΩΝ: Battles / Violence against civilians / Explosions/Remote violence / Riots, ΠΕΡΙΟΧΗ: Africa - Nigeria – Lagos) (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 09/07/2025).
[4] World population review, 2025, Διαθέσιμο σε: https://worldpopulationreview.com/cities/nigeria/lagos, (ημ. πρόσβασης 09/07/2025)
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο