
ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
Υπόθ. Αρ.: 5819/22
1 Αυγούστου, 2025
[Μ. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]
Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος
Μεταξύ:
S. R. S
Αιτητής
-και-
Κυπριακή Δημοκρατία, μέσω Υπηρεσίας Ασύλου
Καθ' ων η Αίτηση
Ε. Αλεξάνδρου (κα) για Χρ. Λάρκου & Συνεργάτες Δ.Ε.Π.Ε, Δικηγόροι για τον Αιτητή
Χατζηιωσήφ (κα) για Ν. Κουρσάρης (κος), Δικηγόρος για τους Καθ’ ων η Αίτηση
ΑΠΟΦΑΣΗ
Μ. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π: Με την παρούσα προσφυγή, ο Αιτητής προσβάλλει την απόφαση των Καθ' ων η Αίτηση, ημερομηνίας 16/07/2022, η οποία του κοινοποιήθηκε στις 18/8/2022 και με την οποία απορρίφθηκε το αίτημά του για διεθνή προστασία, ως άκυρη και στερούμενη οποιουδήποτε έννομου αποτελέσματος ως άκυρη και/ή παράνομη και/ή αντισυνταγματική και/ή στερημένης οιουδήποτε νομικού αποτελέσματος. Αιτείται επίσης την έκδοση νέας εκτελεστής απόφασης επί της ουσίας του αιτήματος του Αιτητή.
Τα ουσιώδη γεγονότα της παρούσας υπόθεσης έχουν ως ακολούθως:
Ο Αιτητής, υπήκοος Αφγανιστάν και εισήλθε παράνομα στα ελεγχόμενα από την Κυπριακή Δημοκρατία εδάφη την 1/5/2021.
Στις 11/6/2021 υπέβαλε αίτηση για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας, και στις 5/5/2021 πραγματοποιήθηκε προσωπική συνέντευξη με λειτουργό της Υπηρεσίας Ασύλου προς εξέταση του αιτήματός του. Στις 13/5/2022 ο αρμόδιος λειτουργός ετοίμασε Έκθεση-Εισήγηση προς τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας Ασύλου, εισηγούμενος την απόρριψη της αίτησης και στις 16/7/2022 αρμοδίως εξουσιοδοτημένο πρόσωπο να ασκεί καθήκοντα Προϊσταμένου της Υπηρεσίας Ασύλου, ενέκρινε την Έκθεση-Εισήγηση, απορρίπτοντας επί της ουσίας την αίτηση.
Στις 18/8/2022 η Υπηρεσία Ασύλου συνέταξε απορριπτική επιστολή την οποία παρέλαβε ο Αιτητής αυθημερόν.
Στις 13/9/2022 καταχωρίστηκε η υπό εξέταση προσφυγή, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει δυνάμει του από 19/3/2024 και με ημερομηνία σύνταξης 2/4/2024 Διατάγματος του παρόντος.
Ο Αιτητής, δια της γραπτής αγόρευσης των συνηγόρων του, προωθεί τους παρακάτω λόγους ακύρωσης της προσβαλλόμενης: 1) έλλειψη δέουσας έρευνας του αρμοδίου οργάνου και έλλειψη αιτιολογίας της προσβαλλόμενης, 2) παραβίαση των αρχών της καλής πίστης και της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης του διοικουμένου και 3) παραβίαση του δικαιώματος ακρόασης του Αιτητή.
Από τη μεριά του ο συνήγορος των Καθ’ ων η Αίτηση με τη δική του γραπτή αγόρευση αντιτείνει ότι η προσβαλλόμενη είναι νόμιμη, ορθή και πλήρως αιτιολογημένη, ζητά δε την απόρριψη όλων των ισχυρισμών του προσφεύγοντος εξαιτίας παραβίασης του Κανονισμού 7 του Διαδικαστικού Κανονισμού του Ανωτάτου Δικαστηρίου του 1962 και του Κανονισμού 6 των περί της Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Διαδικαστικών Κανονισμών του 2019. Επιπλέον, ισχυρίζεται ότι ο Αιτητής δεν κατάφερε να αποσείσει το βάρος απόδειξης και δεν κατάφερε να αποδείξει βάσιμο λόγο δίωξης για φυλετικούς, θρησκευτικούς λόγους, ιθαγένειας ή ιδιότητας μέλους συγκεκριμένου κοινωνικού συνόλου ή αντιλήψεων, όπως προβλέπεται από το άρθρο 3(1) του Νόμου. Επομένως, σωστά και εύλογα οι Καθ’ ων η Αίτηση, ασκώντας την εξουσία που τους παρέχεται από τον Νόμο και βάσει του ενώπιον τους υλικού κατέληξαν στην επίδικη απόφαση.
Παρατηρώ καταρχάς ότι όλοι οι ισχυρισμοί που προωθούν οι συνήγοροι του Αιτητή παρατίθενται κατά τρόπο γενικό και αόριστο, με αναφορά μόνο στις γενικές αρχές δικαίου και της νομολογίας, χωρίς όμως οποιοδήποτε ισχυρισμό σε σχέση με τα γεγονότα της παρούσας προσφυγής. Στην απόφαση της Ολομέλειας του Ανωτάτου Δικαστηρίου, Κυπριακή Δημοκρατία ν. Svetlana Shalaeva (2010) 3 Α.Α.Δ. 598), λέχθηκε ότι «οποιαδήποτε αοριστία ή ασάφεια, αναπόφευκτα επηρεάζει τη νομική βάση των λόγων, με αποτέλεσμα αυτοί να κινδυνεύουν να κριθούν αναιτιολόγητοι και ανεπίδεκτοι δικαστικής εκτίμησης. Σε διαφορετική δε περίπτωση, θα παρεχόταν η ευχέρεια για τη συζήτηση σχεδόν κάθε θέματος, με αποτέλεσμα τον εξοβελισμό των δικονομικών διατάξεων και του ρόλου τους στον καθορισμό των επίδικων θεμάτων και της διεξαγωγής της διοικητικής δίκης (βλ. Ανθούση ν. Δημοκρατίας (1995) 4(Γ) Α.Α.Δ. 1709).».
Επίσης, στην απόφαση Κώστας Παναγή ν. Δημοκρατίας, Υποθ. Αρ. 1250/2012, ημερ. 19.12.2013 αναλύεται η υποχρέωση αναφοράς και εξειδίκευσης ρητώς και αιτιολογημένα των νομικών λόγων ακύρωσης και στην απόφαση Λεωφορεία Λευκωσίας Λτδ ν. Δημοκρατίας (1999) 3 Α.Α.Δ. 56 επιβεβαιώνεται ότι μόνο στοιχειοθετημένοι λόγοι ακύρωσης μπορεί να παράσχουν έρεισμα στο αίτημα για την ακύρωση της διοικητικής απόφασης που προσβάλλεται (βλ. επίσης απόφαση Ολομέλειας του Διοικητικού Δικαστηρίου στην Χριστόδουλος Μιχαήλ (Συνταγματάρχης) κ.α. ν. Δημοκρατίας, Υττοθ. Αρ. 107/2017, ημερ. 11.12.2017).
Συνεπώς, όλοι οι λόγοι ακυρώσεως που τίθενται στην αγόρευση του Αιτητή δεν μπορούν να εξεταστούν από το Δικαστήριο αφού η οποιαδήποτε αοριστία ή ασάφεια, επηρεάζει τη νομική τους βάση, με αποτέλεσμα να είναι ανεπίδεκτοι δικαστικής εκτίμησης. Ως εκ τούτου απορρίπτω τους ισχυρισμούς των συνηγόρων του Αιτητή για παραβίαση των αρχών της καλής πίστης και της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης του διοικουμένου και παραβίαση του δικαιώματος ακρόασης του Αιτητή ως γενικούς και αόριστους, χωρίς να εξειδικευτούν στη βάση των περιστατικών και στοιχείων της παρούσας υπόθεσης.
Προχωρώ στη συνέχεια να εξετάσω επί της ουσίας την παρούσα υπόθεση ενόψει και της υποχρέωσης που έχει το παρόν Δικαστήριο να προβαίνει σε έλεγχο, εκτός της νομιμότητας, και της ορθότητας κάθε προσβαλλόμενης απόφασης, εξετάζοντας πλήρως και από τούδε και στο εξής τα γεγονότα και τα νομικά ζητήματα που τη διέπουν, και την ανάγκη χορήγησης διεθνούς προστασίας σύμφωνα με τις διατάξεις του περί Προσφύγων Νόμου (βλ. άρθρο 11(3) του περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμου του 2018 (73(I)/2018). Προς τούτο, κρίνω σκόπιμη την παράθεση αρχικά των ισχυρισμών του Αιτητή, ως αυτοί προβλήθηκαν καθ' όλη τη διαδικασία εξέτασης του αιτήματός του και οι οποίοι συμπεριλαμβάνονται στο περιεχόμενο του Διοικητικού Φακέλου (στο εξής «Δ.Φ.»).
Κατά την υποβολή της αίτησης για χορήγηση διεθνούς προστασίας, ο Αιτητής δήλωσε ότι εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του, εξαιτίας διαμάχης με την οικογένεια της συντρόφου του, που είχε ως αποτέλεσμα την δολοφονία της τελευταίας από τον αδερφό της. Ο ίδιος φυγαδεύτηκε στη Mazar-e-Sharif, όπου εντοπίστηκε από τον πατέρα της και στη συνέχεια μετέβη στην Kabul, απ’ όπου και εγκατέλειψε οριστικά τη χώρα του.
Κατά τη διάρκεια της προσωπική του συνέντευξη, δήλωσε Αφγανός υπήκοος με τόπο καταγωγής τη πόλη Gardez της επαρχίας Paktia και τόπο τελευταίας διαμονής την Kabul. Εθνοτικής καταγωγής Sadat, σιίτης μουσουλμάνος, άγαμος, άτεκνος και υγιής. Ως προς το μορφωτικό του επίπεδο, δήλωσε ότι φοίτησε για δύο έτη σε πανεπιστήμιο της Kabul, από το 2019 έως τις αρχές του 2021. Η πατρική του οικογένεια αποτελείται από τη μητέρα του και μια αδερφή που διαμένουν στη Kabul. Ο πατέρας του απεβίωσε το 2009.
Ως προς τους λόγους για τους οποίους εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του αναφέρθηκε στη δίωξή του και τη δολοφονία της συντρόφου του, από μέλη της οικογένειας της τελευταίας, λόγω της μεταξύ τους σχέσης. Ειδικότερα, δήλωσε πως με τη σύντροφό του διατηρούσαν κρυφή σχέση, η οποία άρχισε να γίνεται αντιληπτή από την οικογένεια της τελευταίας, αποφασίζοντας να διακόψουν για κάποιο διάστημα τη μεταξύ τους επαφή. Λίγες ημέρες αργότερα, πληροφορήθηκε από τη μητέρα του ότι ο αδερφός της συντρόφου του την δολοφόνησε και ότι η οικογένειά της τον αναζητεί. Έτσι, κατόπιν προτροπής ενός φίλου του, μετέβη στη Mazar -e Sharif για να παραλάβει τα πιστοποιητικά σπουδών του, με σκοπό να εγκαταλείψει τη χώρα του. Εκεί δέχτηκε επίθεση από άγνωστους άντρες, τραυματίζοντάς τον με μαχαίρι στην πλάτη, με τον Αιτητή να διαφεύγει στη Kabul και από εκεί εκτός της χώρας καταγωγής του. Επιπλέον, δήλωσε ότι όταν η οικογένεια της συντρόφου του όταν πληροφορήθηκε ότι ο Αιτητής είναι σιίτης, ζήτησε την αδερφή του ως αντάλλαγμα, σε περίπτωση που ο Αιτητής δεν επιστρέψει.
Σε διευκρινιστικές ερωτήσεις που του έγιναν σχετικά με τη σύντροφό του, δήλωσε ότι ονομάζεται Chara, εθνοτικής καταγωγής Pashtun και σουνίτισσα μουσουλμάνα στο θρήσκευμα. Γνωρίστηκαν όταν ο Αιτητής ήταν 21 ετών, καθώς φοιτούσαν σε διπλανά σχολεία, με τον Αιτητή να ζητάει το τηλέφωνό της, ενώ όταν ρωτήθηκε αν κάτι τέτοιο είναι κοινωνικά αποδεκτό, απάντησε αρνητικά, εξηγώντας ότι χρειάστηκε μια βδομάδα για να το πάρει. Οι συναντήσεις τους πραγματοποιούνταν κατά την επιστροφή προς την οικεία τους, όπου ο Αιτητής τη συνόδευε είτε με ταξί είτε πεζός. Ερωτηθείς εκ νέου αν κάτι τέτοιο είναι αποδεκτό, απάντησε αρνητικά, εξηγώντας ότι το έκανε 3-4 φορές. Τέλος, δήλωσε ότι η σχέση τους διήρκησε περίπου τεσσερισήμισι χρόνια.
Σχετικά με τον πατέρα της συντρόφου του, δήλωσε ότι βρισκόταν στο Πακιστάν, χωρίς να γνωρίζει παραπάνω πληροφορίες, ενώ ερωτηθείς σχετικά με τη δήλωσή του ότι ανήκει στους Ταλιμπάν, δήλωσε ότι πρόσφατα εντάχθηκε.
Όσον αφορά την δολοφονία της συντρόφου του και την αναζήτησή του ιδίου, δήλωσε ότι συντελέστηκε πριν το 2021, χωρίς να γνωρίζει την ημέρα. Κατά την περίοδο εκείνη, ο Αιτητής βρισκόταν στην Kabul. Ερωτηθείς εκ νέου δήλωσε ότι συνέβη περί τις αρχές του Δεκεμβρίου 2020. Όταν ζητήθηκε από τον Αιτητή να εξηγήσει τον λόγο που εξέδωσε το διαβατήριο του στις 29/11/2020, χρόνο προγενέστερο της δολοφονίας, δήλωσε ότι όλοι διαθέτουν διαβατήριο.
Όσον αφορά την επίθεση που δέχτηκε κατά τη παραμονή του στη Mazar-e-Sharif, δήλωσε ότι έγινε περί τις 15/1/2021, όταν άγνωστοί άντρες με μάσκες του επιτέθηκαν τα μεσάνυχτα, καταφέρνοντάς του 3 μαχαιριές στην πλάτη. Ο Αιτητής διέφυγε από το παράθυρο και με τη βοήθεια υπαλλήλων του ξενοδοχείου που διέμενε μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο, όπου νοσηλεύτηκε για 2-3 ημέρες. Ερωτηθείς σχετικώς, δήλωσε ότι ο λόγος που θεωρεί ότι εμπλέκεται η οικογένεια της συντρόφου του είναι λόγω των απειλών που λάμβαναν. Έπειτα της νοσηλείας του, παρέμεινε 11 - 12 ημέρες ακόμη στη Mazar και έπειτα μετέβη στη Kabul.
Σχετικά με τις απειλές που δέχεται η μητέρα του, δήλωσε ότι ξεκίνησαν 8 μήνες πριν, εξηγώντας ότι τα προβλήματα διογκώθηκαν μόλις αντιλήφθηκαν ότι ακολουθούν το σιιτικό δόγμα, απειλώντας τους ότι αν δεν επιστρέψει ο Αιτητής, θα πάρουν ως αντάλλαγμα την αδερφή του. Ερωτηθείς σχετικά με τους λόγους που η οικογένεια του είναι ακόμα ασφαλής, εξήγησε ότι αναμένουν την επιστροφή του ιδίου.
Όσον αφορά τυχόν προβλήματα λόγω του δόγματός του, ο Αιτητής δήλωσε ότι γενικά όσοι υποστηρίζουν το σιιτικό δόγμα υποφέρουν από τους Pashtun, επικαλούμενος εκ νέου τα προβλήματα που αντιμετώπισε από την οικογένεια της συντρόφου του και δηλώνοντας ότι όντας σιίτης αν επιστρέψει θα αντιμετωπίσει προβλήματα. Όταν του επισημάνθηκε ότι ο πατέρας του διατηρούσε δική του επιχείρηση και ο ίδιος σπούδασε, χωρίς να έχει αντιμετωπίσει πρόβλημα κανένα μέλος της οικογενείας του, δήλωσε ότι ο πατέρας του απλώς είχε ένα κατάστημα και ότι κάθε μέρα δολοφονούνται σιίτες. Ερωτηθείς αν η οικογένειά του δέχεται απειλές λόγω του δόγματός τους, απάντησε ότι δεν βγαίνουν έξω από το σπίτι, λόγω των δολοφονιών που γίνονται, ενώ όταν του επισημάνθηκε ότι μετοίκησαν στη Kabul, την έδρα των Ταλιμπάν, εξήγησε ότι το έκαναν για να αποφύγουν την οικογένεια της συντρόφου του.
Σχετικά με το μελλοντικό του φόβο, δήλωσε ότι σε περίπτωση επιστροφής του θα τον δολοφονήσει η οικογένεια της συντρόφου του, επικαλούμενος την ύπαρξη ηχητικού μηνύματος με παραλήπτη τη μητέρα του. Επίσης αναφέρθηκε στις απειλές εις βάρος της μητέρας του, καθώς και στο ενδεχόμενο να υπάρξει δικαστική υπόθεση εναντίον του. Ερωτηθείς σχετικώς, δήλωσε ότι ουδέποτε αντιμετώπισε πρόβλημα από τις αρχές τις χώρας καταγωγής του. Σχετικά με τη δυνατότητά του να εγκατασταθεί σε κάποια άλλη περιοχή του Αφγανιστάν, υπήρξε αρνητικός, υποστηρίζοντας ότι θα αντιμετωπίσει τα ίδια προβλήματα(βλ. ερυθρά 22-34 του Δ.Φ.).
Ο αρμόδιος λειτουργός στην Έκθεση-Εισήγηση την οποία ετοίμασε διαμόρφωσε δύο ουσιώδεις ισχυρισμούς, ο πρώτος σχετικά με τα προσωπικά στοιχεία του Αιτητή και ο δεύτερος σχετικά με το φόβο δίωξης του από την οικογένεια της συντρόφου του.
Ο πρώτος ισχυρισμός έγινε αποδεκτός στο σύνολό του ως αξιόπιστος, λαμβάνοντας υπόψη, αφενός τις δηλώσεις του Αιτητή, αφετέρου το προσκομισθέν διαβατήριο.
Ο δεύτερος ισχυρισμός εντούτοις, απορρίφθηκε, καθώς οι δηλώσεις του δεν κρίθηκαν αξιόπιστες. Ειδικότερα, ο αρμόδιος λειτουργός, παραθέτοντας τις επίμαχες δηλώσεις του Αιτητή, κατέληξε ότι αυτές είναι ασαφείς και γενικές, σε πολλά σημεία αντιφατικές, ασυνεπείς χρονικά και μη ευλογοφανείς. Πιο συγκεκριμένα, έκρινε ως ασαφείς τις δηλώσεις του σχετικά με τις απειλές που δέχεται η μητέρα του, επισημαίνοντας τη διαφοροποίηση τους στα διάφορα στάδια της συνέντευξης. Περαιτέρω, αντιφατικές κρίθηκαν οι δηλώσεις του σχετικά με τον τρόπο γνωριμίας με τη σύντροφό του, αναφέροντας αφενός ότι δεν είναι κοινωνικά αποδεκτό για κάποιον να προσεγγίζει κοπέλες με αυτόν τον τρόπο και από αφετέρου ότι ο ίδιος την προσέγγισε και τη συνόδευε δημόσια στην οικία της. Επίσης, ως μη ευλογοφανής κρίθηκε η άγνοια του επαγγέλματος του πατέρα της συντρόφου του, δεδομένου ότι είχαν συνάψει σχέση για τέσσερα περίπου έτη, ενώ αντιφατικές κρίθηκαν οι δηλώσεις του περί της ιδιότητας του ανωτέρω ως μέλους των Ταλιμπάν, δηλώνοντας αρχικώς ότι είναι διοικητής και αφετέρου ότι είχε ενταχθεί πρόσφατα στην οργάνωση.
Σε σχέση με τη δολοφονία της συντρόφου του και τη δίωξη του ιδίου, ο λειτουργός έκρινε ότι οι δηλώσεις του ήταν ασαφείς, καθώς δεν ήταν σε θέση να προσδιορίσει χρονικά τα συμβάντα, κάτι που θα αναμενόταν ευλόγως να δύναται να πράξει. Επιπλέον, ο λειτουργός επισήμανε τις χρονικές αντιφάσεις στα λεγόμενα του Αιτητή, σημειώνοντας ότι με βάση τις δηλώσεις του η γνωριμία τους συντελέστηκε περί το έτος 2018 – 2019 και η σχέση τους διήρκησε 4.5 χρόνια, ενώ η σύντροφός του δολοφονήθηκε πριν το 2021.
Περαιτέρω, σχετικά με την επίθεση που φέρεται να δέχτηκε στην περιοχή Mazar, ο λειτουργός επισήμανε την αντίφαση στις δηλώσεις του κατά τη συνέντευξη όπου αναφέρθηκε σε επίθεση από αγνώστους, σε σχέση με την αίτηση του για διεθνή προστασία, όπου είχε αναφέρει ότι εντοπίστηκε από τον πατέρα της συντρόφου του. Επιπρόσθετα, ως μη ευλογοφανείς κρίθηκαν οι δηλώσεις του σχετικά με τον τραυματισμό του από μαχαίρι και τον τρόπο διαφυγής του. Τέλος, ο λειτουργός επισήμανε την αναντιστοιχία των δηλώσεων του Αιτητή σχετικά με το χρονικό διάστημα που παρέμεινε στη Mazar.
Ως προς την εξωτερική αξιοπιστία του ισχυρισμού ο λειτουργός έλαβε υπόψη το ηχητικό μήνυμα που προσκόμισε ο Αιτητής, καταλήγοντας ότι δεν δύναται να ενισχύσει την αξιοπιστία του ισχυρισμού, δεδομένης της απουσίας στοιχείων σχετικά με τον πομπό του μηνύματος.
Λαμβάνοντας υπόψη τον μοναδικό αποδεκτό ουσιώδη ισχυρισμό, που αφορά στα προσωπικά στοιχεία του Αιτητή, την απουσία προγενέστερης δίωξης, του γεγονότος ότι η οικογένειά του εξακολουθεί να βρίσκεται και να είναι ασφαλής στη χώρα τους και εξετάζοντας την κατάσταση ασφαλείας που επικρατεί στη χώρα καταγωγής του, έκρινε ότι δεν υφίσταται εύλογη πιθανότητα να υποβληθεί σε μεταχείριση η οποία θα μπορούσε να ανέλθει σε επίπεδο δίωξης ή σοβαρής βλάβης σε περίπτωση επιστροφής στη χώρα καταγωγής του.
Ακολούθως, ο λειτουργός προέβη σε αξιολόγηση του νομοθετικού πλαισίου για το προσφυγικό καθεστώς, καταλήγοντας ότι δεν προκύπτουν εκείνα τα υποκειμενικά και αντικειμενικά στοιχεία που θα μπορούσαν να στοιχειοθετήσουν βάσιμο φόβο δίωξης σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του, για ένα από τους λόγους που προνοεί το άρθρο 3(1) του περί Προσφύγων Νόμου και 1Α(2) της Συνθήκης της Γενεύης του 1951.
Επιπλέον, κρίθηκε ότι ο κίνδυνος που μπορεί να αντιμετωπίσει ευλόγως ο Αιτητής κατά την επιστροφή του στο Αφγανιστάν δεν συνιστά πραγματικό κίνδυνο θανατικής ποινής ή εκτέλεσης σύμφωνα με το άρθρο 19(2)(α) του περί Προσφύγων Νόμου, αντίστοιχο 15(α) της Οδηγίας, ούτε μπορεί να θεωρηθεί ως πραγματικός κίνδυνος βασανιστηρίων ή απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης ή τιμωρίας δυνάμει του άρθρου 19(2)(β) του ιδίου νόμου, αντίστοιχο 15(β) της Οδηγίας. Αναφορικά με το άρθρο 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου, το οποίο αντιστοιχεί στο άρθρο 15(γ) της Οδηγίας, ο λειτουργός, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ο Αιτητής σε περίπτωση που επιστρέψει στο Αφγανιστάν, δεν θα αντιμετωπίσει κίνδυνο ή σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής της ακεραιότητας ως άμαχος λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας. Ως εκ τούτου, ο λειτουργός κατέληξε ότι ο Αιτητής δεν δικαιούται ούτε το καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας.
Υπό το φως της ανωτέρω ανάλυσης, κρίνω ότι ορθά και εμπεριστατωμένα οι Καθ' ων η Αίτηση αξιολόγησαν το αίτημα του Αιτητή και κατέληξαν τόσο στα ευρήματα περί αναξιοπιστίας του όσο και στη μη υπαγωγή του σε καθεστώς διεθνούς προστασίας. Συμφωνώ με την αιτιολόγηση της Διοίκησης ότι οι δηλώσεις του Αιτητή στερούνταν συνοχής, λεπτομέρειας και επάρκειας πληροφοριών. Ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση να στοιχειοθετήσει τους ισχυρισμούς περί δίωξης του από την οικογένεια της συντρόφου του, αλλά και κινδύνου που να σχετίζεται με το δόγμα του ως σιίτης. Οι πληροφορίες που παρέθεσε είναι ελάχιστες και γενικές, χωρίς την εξειδίκευση που θα αναδείκνυε το προσωπικό στοιχείο του βιώματος που θα στοιχειοθετούσε την εσωτερική αξιοπιστία. Τονίζω ότι το βάρος απόδειξης του αιτήματος βαραίνει αρχικά τον ίδιο τον αιτητή (Άρθρο 18(5) του περί Προσφύγων Νόμου). Στην παρούσα υπόθεση ο Αιτητής δεν κατάφερε να στηρίξει με σαφήνεια και ευλογοφάνεια τον πυρήνα του αιτήματος του, παρά τις ευκαιρίες που του δόθηκαν κατά τη διάρκεια της συνέντευξης του, αλλά ούτε στο Δικαστήριο προσκόμισε οποιαδήποτε μαρτυρία για να ανατρέψει το εύρημα αναξιοπιστίας των Καθ’ων η αίτηση.
Προκειμένου δε να διαπιστωθεί εάν συντρέχουν ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι, σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του, ο Αιτητής θα αντιμετωπίσει σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής του ακεραιότητας λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης, ως οι διατάξεις του άρθρου 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου, το Δικαστήριο ανέτρεξε σε επικαιροποιημένες πηγές πληροφόρησης για τη χώρα του Αιτητή, προς εξέταση της κατάστασης που επικρατεί σε αυτήν και συγκεκριμένα στην Kabul, η οποία, όπως αναφέρθηκε ανωτέρω, θεωρείται η περιοχή συνήθους διαμονής του.
Ως προς την τρέχουσα κατάσταση ασφαλείας στο Αφγανιστάν σημειώνεται ότι αν και τα επίπεδα ένοπλης βίας[1] και οι απώλειες αμάχων μειώθηκαν σημαντικά[2] μετά την ανάληψη της εξουσίας από τους Ταλιμπάν το 2021, σε σύγκριση με τα προηγούμενα χρόνια της σύγκρουσης, εντούτοις, ένοπλες ομάδες που αντιτίθενται στους Ταλιμπάν εμφανίστηκαν κατά τη διάρκεια της ανάληψης της εξουσίας και την άνοιξη του 2022.[3] Μεταξύ αυτών των ομάδων, το Εθνικό Μέτωπο Αντίστασης (NRF) και το Μέτωπο Ελευθερίας του Αφγανιστάν (AFF) αναφέρθηκαν ότι παρέμειναν ενεργά το 2023 και το 2024,[4] με τους τελευταίους μήνες του 2023 να καταγράφεται αύξηση των επιθέσεων της AFF κατά μαχητών Ταλιμπάν και τις περισσότερες επιθέσεις να καταγράφονται σε Kabul και στις βορειοανατολικές επαρχίες Laghman, Kapisa, Parwan and Takhar».[5]
Σύμφωνα δε, με την ιστοσελίδα Rule of Law in Armed Conflict (RULAC), πρωτοβουλίας της Ακαδημίας της Γενεύης για το Διεθνές Ανθρωπιστικό Δίκαιο και τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, το Αφγανιστάν βρίσκεται σε δύο παράλληλες μη διεθνείς ένοπλες συρράξεις, μια κατά του Εθνικού Μετώπου Αντίστασης (πιστού στην προηγούμενη κυβέρνηση) και μια άλλη κατά του ISKP. [6]
Η Διεθνής Αμνηστίας, σε έκθεσή της του 2025 σημειώνει ότι οι πολίτες συνέχισαν να δέχονται επιθέσεις σε ολόκληρη τη χώρα παρά τη μείωση της βίας που σχετίζεται με συγκρούσεις μετά την κατάληψη της εξουσίας από τους Ταλιμπάν, με την πλειοψηφία αυτών των επιθέσεων να αποδίδεται στην ένοπλη ομάδα Ισλαμικό Κράτος ISKP.[7]
Από την άλλη μεριά, σύμφωνα με Αφγανό αναλυτή[8], οι de facto αρχές φαίνεται να έχουν καταστεί πιο αποτελεσματικές στην αποδόμηση των πυρήνων του ΙSKP. Στις πόλεις Kabul και Herat, η ασφάλεια είχε «χαλαρώσει αρκετά σημαντικά» έως τον Σεπτέμβριο του 2024, σύμφωνα με τις παρατηρήσεις της ίδιας πηγής. Στο παρελθόν, οι de facto υπεύθυνοι ασφαλείας σταματούσαν κάθε όχημα στα σημεία ελέγχου και έκαναν ερωτήσεις. Τον Σεπτέμβριο του 2024, δεν φαίνονταν να ασχολούνται, και κάποιες φορές δεν βρίσκονταν καν στις θέσεις τους. Η GDI (Γενική Διεύθυνση Πληροφοριών) παραμένει ωστόσο πολύ δραστήρια, σύμφωνα με την ίδια πηγή, όμως η φυσική παρουσία των de facto υπευθύνων ασφαλείας στον δημόσιο χώρο έχει μειωθεί «αρκετά πολύ».[9]
Σύμφωνα με τη βάση δεδομένων ACLED, τη χρονική περίοδο 20/07/2024 – 18/07/2025, καταγράφηκαν στη Kabul, τόπο συνήθους διαμονής του Αιτητή, 173 περιστατικά ασφαλείας τα οποία είχαν ως αποτέλεσμα 257 απώλειες σε ανθρώπινες ζωές. Τα περιστατικά αυτά έχουν κατηγοριοποιηθεί ως ακολούθως: 71 περιστατικά βίας κατά πολιτών (90 απώλειες), 68 μάχες (133 απώλειες), 31 περιστατικά εκρήξεων/απομακρυσμένης βίας (26 απώλειες) και 3 περιστατικά ταραχών (8 απώλειες).[10] πληθυσμός της Kabul ανέρχεται σήμερα στους 5,204,700 σύμφωνα με επίσημη καταμέτρηση του έτους 2020.[11]
Από τα ανωτέρω, προκύπτει ότι παρά την επισφαλή κατάσταση που επικρατεί στη Kabul, ο κίνδυνος δεν είναι τόσο υψηλός ώστε κάποιος να κινδυνεύει με μόνη τη παρουσία του εκεί υπό την έννοια του άρθρου 15 (γ) της Οδηγίας 2011/95/ΕΕ. Ούτε εξάλλου, στο πρόσωπο του Αιτητή εντοπίζονται περιστάσεις που να αυξάνουν τον κίνδυνο για τον ίδιο. Αντιθέτως, πρόκειται για έναν νέο άντρα και υγιή, με πλούσιο υποστηρικτικό δίκτυο στη χώρα καταγωγής του.
Επομένως, στη βάση των όσων αναλύθηκαν ανωτέρω, κρίνω πως o Αιτητής δεν κατάφερε να αποδείξει ότι πάσχει η ορθότητα και νομιμότητα της επίδικης απόφασης και ότι στο πρόσωπό του πληρούνται οι προϋποθέσεις για την υπαγωγή του στο καθεστώς του πρόσφυγα ή της παραχώρησης συμπληρωματικής προστασίας, σύμφωνα με τις πρόνοιες του περί Προσφύγων Νόμου (Ν. 6(Ι)/2000) και της Σύμβασης της Γενεύης του 1951.
Ως εκ τούτου, η προσφυγή αποτυγχάνει και απορρίπτεται. Επιδικάζονται €800 έξοδα εναντίον του Αιτητή και υπέρ των Καθ' ων η Αίτηση. Η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται.
Μ. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.
[1] UN Security Council, The situation in Afghanistan and its implications for international peace and security, 28 January 2022, para. 3, διαθέσιμο σε: The situation in Afghanistan and its implications for international peace and security - Report of the Secretary-General (A/76/667–S/2022/64) [EN/AR/RU/ZH] - Afghanistan | ReliefWeb (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 28/07/2025)
[2] UNAMA, Human Rights in Afghanistan 15 August 2021–15 June 2022, July 2022, p. 3, διαθέσιμο σε: unama_human_rights_in_afghanistan_report_-_june_2022_english.pdf (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 28/07/2025)
[3] EUAA, Afghanistan – Country Focus, December 2023, p. 17. Διαθέσιμο σε: https://coi.euaa.europa.eu/administration/easo/PLib/2023_12_EUAA_COI_Report_Afghanistan_Country_Focus.pdf (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 28/07/2025)
[4] UN Security Council, The Situation in Afghanistan and its implications for international peace and security, 28 February 2024, para. 21, διαθέσιμο σε: https://unama.unmissions.org/sites/default/files/sg_report_on_afghanistan_march_2024.pdf (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 28/07/2025)
[5] EUAA - European Union Agency for Asylum (formerly: European Asylum Support Office, EASO): Afghanistan Country Focus, December 2023, σελ.31-34
https://www.ecoi.net/en/file/local/2101835/2023_12_EUAA_COI_Report_Afghanistan_Country_Focus.pdf (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 28/07/2025)
[6] RULAC, 'Non-International Armed Conflicts in Afghanistan, Τελευταία Ενημέρωση: 17/8/2023 διαθέσιμο σε: https://www.rulac.org/browse/conflicts/non-international-armed-conflicts-in-afghanistan#collapse1accord (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 28/07/2025)
[7] Amnesty International: The State of the World's Human Rights; Afghanistan 2024, 29 April 2025
https://www.ecoi.net/en/document/2124593.html (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 28/07/2025)
[8] Afghan analyst, online interview 1 October 2024. The interview was conducted by the EUAA in cooperation with the COI units at the Austrian Federal Office for Immigration and Asylum and the Swedish Migration Agency, as well as Landinfo – the Norwegian COI Centre.
[9] EUAA, Afghanistan Country Focus, November 2024, p. 58 διαθέσιμο σε: https://euaa.europa.eu/publications/coi-report-afghanistan-country-focus-1 (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 28/07/2025)
[10] ACLED - DISAGGREGATED DATA COLLECTION - ANALYSIS & CRISIS MAPPING PLATFORM, The Armed Conflict Location & Event Data Project, διαθέσιμο στον ακόλουθο διαδικτυακό σύνδεσμο https://acleddata.com/explorer/ (βλ. πλατφόρμα Explorer, με χρήση των ακόλουθων στοιχείων ανάλυσης: METRIC: Event Counts/Fatality Counts, EVENT CATEGORIES: Event Types (Battles / Violence against civilians / Explosions/Remote violence / Riots / Protests), DATE RANGE: 20/07/2024 – 18/07/2025, REGION: Asia-Pacific, COUNTRY: Afghanistan, ADMIN UNIT: Kabul, LOCATION: (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 28/07/2025)
[11] City Population, Afghanistan, available at: Afghanistan: https://www.citypopulation.de/en/afghanistan/cities/ (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 28/07/2025)
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο