ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

 

      Υπόθεση Αρ. 2048/2023

 

11 Σεπτεμβρίου, 2025

 

[X. ΜΙΧΑΗΛΙΔΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]

 

Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος

 

Μεταξύ:

 

 M. Y.

Αιτήτρια

 

-και-

 

Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω Υπηρεσίας Ασύλου

 

Καθ’ ων η αίτηση.

 …………………….

 

 

Η αιτήτρια παρουσιάστηκε ενώπιον του Δικαστηρίου

 

Γεωργία Καρατσιόλη για Χρύσα Ματθαίου, Δικηγόρος για την αιτήτρια

 

Χριστίνα Δημητρίου, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους καθ’ ων η αίτηση

 

 

Α Π Ο Φ Α Σ Η

 

 

Χ. Μιχαηλίδου, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.:  Η αιτήτρια προσφεύγει με την παρούσα αίτηση ακυρώσεως εναντίον της απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου ημερομηνίας 20/04/2023, με την οποία απορρίφθηκε το αίτημά της για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας.

 

Όπως προκύπτει από την Ένσταση που καταχωρήθηκε από την ευπαίδευτη συνήγορο που εκπροσωπεί τον Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας, τα γεγονότα της υπό εξέταση περίπτωσης έχουν ως κατωτέρω:  H αιτήτρια είναι υπήκοος του Καμερούν και υπέβαλε αίτηση για παροχή διεθνούς προστασίας στις 23/03/2023, αφού εισήλθε νόμιμα στις ελεγχόμενες από την Κυπριακή Δημοκρατία περιοχές, παραλαμβάνοντας αυθημερόν Βεβαίωση Υποβολής Αιτήματος Διεθνούς Προστασίας (“Confirmation of Submission of an Application for International Protection") από την Υπηρεσία Ασύλου.

 

Στις 05/04/2023 πραγματοποιήθηκε συνέντευξη της αιτήτριας από λειτουργό της Υπηρεσίας Ασύλου. Στις 18/04/2023 ο λειτουργός ετοίμασε έκθεση-εισήγηση προς τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας σχετικά με τη συνέντευξη της αιτήτριας. Στις 20/04/2023, συγκεκριμένος λειτουργός που δύναται δυνάμει σχετικής εξουσιοδότησης από τον Υπουργό Εσωτερικών, να εκτελεί καθήκοντα Προϊσταμένου της Υπηρεσίας Ασύλου, υιοθέτησε την εισήγηση του λειτουργού και προχώρησε στην απόρριψη της αίτησης της αιτήτριας. Την 01/06/2023 η Υπηρεσία Ασύλου εξέδωσε επιστολή στην οποία συμπεριέλαβε την απόφαση της σχετικά με το αίτημα της αιτήτριας, η οποία παραλήφθηκε από την ίδια αυθημερόν. Στη συνέχεια, η αιτήτρια καταχώρησε την υπό εξέταση προσφυγή στο Διοικητικό Δικαστήριο Διεθνούς Προστασίας με την οποία αμφισβητεί την απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου.

 

Η ευπαίδευτη συνήγορος της αιτήτριας κατά το στάδιο των διευκρινίσεων ενώπιον του Δικαστηρίου, απέσυρε όλους τους νομικούς ισχυρισμούς που προωθούσε μέσω της Γραπτής της Αγόρευσης και δήλωσε πως προωθεί μόνο το νομικό ισχυρισμό περί έλλειψης δέουσας έρευνας εκ μέρους του αρμόδιου οργάνου. Συνεπώς, οι νομικοί ισχυρισμοί που αποσύρθηκαν, απορρίφθηκαν από το Δικαστήριο κατά την ίδια δικάσιμο.  Η ευπαίδευτη συνήγορος των καθ' ων η αίτηση, υποστήριξε ότι η προσβαλλόμενη απόφαση λήφθηκε κατόπιν δέουσας υπό τις περιστάσεις έρευνας και σωστής ενάσκησης των εξουσιών που δίνει ο Νόμος στο αρμόδιο όργανο και εισηγείται πως η υπό εξέταση προσφυγή θα πρέπει να απορριφθεί από το Δικαστήριο.

 

Θα πρέπει να επισημανθεί ότι, σύμφωνα με τον περί Ίδρυσης και Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμο του 2018 (Ν.73(Ι)/2018), το Διοικητικό Δικαστήριο Διεθνούς Προστασίας έχει την εξουσία να εξετάσει την υπό εξέταση υπόθεση και επί της ουσίας.  Το γεγονός αυτό, οφείλεται στο ότι η υπό εξέταση υπόθεση αφορά αίτηση που χρονικά εμπίπτει στις προϋποθέσεις του άρθρου 11 του περί Ίδρυσης και Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμου του 2018 (Ν.73(Ι)/2018), οι οποίες δίδουν στο Δικαστήριο την υποχρέωση ελέγχου νομιμότητας και ορθότητας της προσβαλλόμενης απόφασης.

 

Προχωρώ να εξετάσω το μοναδικό ισχυρισμό που προωθεί η αιτήτρια περί του ότι εσφαλμένα και λόγω έλλειψης δέουσας και/ή επαρκούς έρευνας, το αρμόδιο όργανο απέρριψε το αίτημά της για χορήγηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας. Θεωρώ χρήσιμο να καταγραφούν όλοι οι ισχυρισμοί που πρόβαλε η αιτήτρια σε όλα τα στάδια της εξέτασης του αιτήματός της, προκειμένου να εξετάσω την ορθότητα της προσβαλλόμενης απόφασης αλλά και για να διαφανεί εάν το αρμόδιο όργανο αποφάσισε μετά από δέουσα έρευνα, ορθά, νόμιμα και εντός των πλαισίων της σχετικής νομοθεσίας.

 

Στην αίτηση που υπέβαλε η αιτήτρια στην Υπηρεσία Ασύλου κατέγραψε πως  εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής της γιατί εξαναγκάστηκε, όπως επέβαλλε η παράδοση, να παντρευτεί τον αρχηγό του χωριού, ο οποίος ήταν 62 χρονών. Όπως δήλωσε, δεν τον αγαπούσε και εκείνος κάθε φορά την κακοποιούσε στην προσπάθειά του να έρθουν σε συνουσία χωρίς τη θέλησή της. Ένιωθε σαν σκλάβα που της είχαν αφαιρέσει την ελευθερία και εξαιτίας αυτού υπέφερε από ψυχολογικά τραύματα. Μια ημέρα επέστρεψε στο σπίτι εξοργισμένος και επιχείρησε να την βιάσει και έτσι δραπέτευσε. Ανέβηκε στο μοτοποδήλατο ενός ταξιτζή, αλλά εκείνος τους ακολούθησε με το αυτοκίνητο. Αγανακτισμένη από όλα αυτά πήρε την απόφαση να εγκαταλείψει τη χώρα της γιατί υπέφερε ψυχικά. Φοβάται πως αν επιστρέψει θα της συμβούν τα ίδια. Όπως ισχυρίστηκε, το έτος  2021 ήταν μια τραυματική χρονιά για την ίδια (ερυθρό 26, του διοικητικού φακέλου).

 

Κατά τη διάρκεια της συνέντευξής της και ως προς τα προσωπικά της στοιχεία, η αιτήτρια δήλωσε πως έχει καμερουνέζικη καταγωγή, προερχόμενη από την πόλη Douala της Περιφέρειας Littoral, όπου γεννήθηκε και έζησε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής της. Ωστόσο, επεσήμανε ότι από το 2014 μέχρι και το 2021 εγκαταστάθηκε μαζί με τους γονείς της στο χωριό Batie της Δυτικής Περιφέρειας (ερυθρά 19, 1Χ και 18, 1Χ του διοικητικού φακέλου), όπου και έλαβαν χώρα τα γεγονότα που την ανάγκασαν να εγκαταλείψει τη χώρα, όπως αναλύεται παρακάτω. Περαιτέρω, η αιτήτρια ανέφερε ότι είναι Χριστιανή Καθολική και ότι ανήκει στην εθνοτική ομάδα των Bamilike (ερυθρό 22, του διοικητικού φακέλου).

 

Όσον αφορά στο μορφωτικό της υπόβαθρο, η αιτήτρια ανέφερε ότι ολοκλήρωσε τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση στη χώρα καταγωγή της και συγκεκριμένα στην πόλη Douala αλλά δεν προχώρησε σε περαιτέρω σπουδές λόγω των οικονομικών δυσκολιών που αντιμετώπιζε. Αναφορικά δε με την εργασιακή της εμπειρία δήλωσε πως ασχολήθηκε ως «βοηθός σε μια κυρία που διένειμε λαχανικά και άλλα είδη τροφίμων σε ένα ξενοδοχείο στην Douala», από τον Ιούνιο του 2021 μέχρι και τον Ιούνιο του 2022, οπότε και εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής της. Τέλος, ως προς την οικογένεια της, η αιτήτρια ανέφερε ότι μεγάλωσε με τους γονείς της, οι οποίοι πλέον ζουν στο χωριό Batie, ενώ έχει ακόμα πέντε (5) αδέρφια (2 αδελφές και 3 αδελφούς), εκ των οποίων δύο ζουν στο εξωτερικό και οι υπόλοιποι είναι εγκατεστημένοι στην Douala (ερυθρό 18, 2Χ του διοικητικού φακέλου). Όπως προσέθεσε, δεν διατηρεί επικοινωνία με κανένα από τα μέλη της οικογένειάς της και κατά συνέπεια δεν γνωρίζουν την κατάσταση στην οποία βρίσκεται σήμερα (ερ.18, 3X του διοικητικού φακέλου).

 

Αναφορικά με τους λόγους που την ώθησαν να εγκαταλείψει τη χώρα καταγωγής της, η αιτήτρια κατά το στάδιο της ελεύθερης αφήγησης ισχυρίστηκε ότι ο λόγος που εγκατέλειψε το Καμερούν συνίστατο στο ότι ήταν θύμα εξαναγκαστικού γάμου. Αναλυτικά, προέβαλε ότι εγκαταστάθηκε στο χωριό [ενν. Batie] μαζί με τους γονείς της το 2014 και έζησε εκεί μέχρι το 2021. Κατά τη διάρκεια της παραμονής της, συνέβη κάτι που άλλαξε δραματικά τη ζωή της. Σύμφωνα με την τοπική παράδοση – την οποία δεν γνώριζε καλά ούτε καταλάβαινε πλήρως – ένα κορίτσι δεν έχει το δικαίωμα να αρνηθεί όταν την επιλέξει ο αρχηγός του χωριού για σύζυγο.

 

Μια μέρα, χωρίς να γνωρίζει οτιδήποτε εκ των προτέρων, έμαθε πως ο αρχηγός του χωριού είχε επικοινωνήσει με τη μητέρα της και της ανέφεραν πως θα  παντρευόταν τον αρχηγό του χωριού. Δεν της είπαν πότε άρχισαν να μιλάνε, ούτε της εξήγησαν πώς πάρθηκε η απόφαση. Ήταν ένας μεγαλύτερης ηλικίας άνδρας και η απόφαση αυτή της επιβλήθηκε χωρίς καμία δυνατότητα αντίρρησης. Οι γονείς της, ακολουθώντας την παράδοση, την πίεσαν και τελικά την εξανάγκασαν να προχωρήσει σε αυτό τον γάμο, ο οποίος έγινε τον Ιανουάριο του 2021 και έτσι ακολούθησε η συγκατοίκηση με τον αρχηγό του χωριού, μέσα σε μια κατάσταση που δεν είχε επιλέξει και δεν επιθυμούσε.

 

Όπως εξήγησε, ο άντρας αυτός ήδη από το πρώτο διάστημα της συγκατοίκησης προσπαθούσε να την «αγγίξει», αλλά εκείνη τον σταματούσε λέγοντάς του ότι δεν ήταν έτοιμη. Ωστόσο, αργότερα ισχυρίστηκε πως της έβαλε κάτι στο ποτό της, με αποτέλεσμα να έχει συμπτώματα συνεχούς κόπωσης και υπνηλίας καθώς επίσης και κολπικό πόνο. Στην αρχή, όπως εξήγησε, δεν έδωσε σημασία στα σημάδια, αλλά στη συνέχεια, αποφάσισε να είναι πιο προσεκτική με το τι έπινε, μέχρι που συνειδητοποίησε τι της συνέβη και τότε άρχισαν τα προβλήματά της. Όπως περιέγραψε, ο άντρας αυτός της φώναζε και συχνά την ανάγκαζε να έρθει σε συνουσία μαζί του χωρίς τη θέλησή της. Μάλιστα, την κλείδωσε για μια εβδομάδα στην κρεβατοκάμαρα, όπου εκείνη έκλαιγε και προσπαθούσε να βρει δικαιολογίες για να διορθώσει την κατάσταση. Όπως χαρακτηριστικά δήλωσε, «Μετά από αυτό, δεν ήταν εύκολο να έρθεις σε συνουσία με ένα άτομο που δεν αγαπάς. Δεν είχα κανένα συναίσθημα γι' αυτόν. Ήταν πολύ μεγαλύτερος από μένα».

 

Επιπρόσθετα, περιέγραψε ένα περιστατικό όπου ο άντρας αυτός επέστρεψε στο σπίτι νευριασμένος και όταν η αιτήτρια αρνήθηκε να συνευρεθούν, ήρθαν σε ρήξη με αποτέλεσμα να εγκαταλείψει την οικία της. Στην αρχή, περπατούσε χωρίς προορισμό, αλλά στη συνέχεια πήρε ένα μοτοποδήλατο ταξί για να απομακρυνθεί όσο πιο πολύ μπορούσε. Ωστόσο, ο άντρας την ακολουθούσε και άρχισε να κορνάρει, προσπαθώντας να τη σταματήσει. Παρόλα αυτά, εκείνη έλεγε στον οδηγό να μην σταματήσει αλλά εκείνος κατάφερε τελικά και τους χτύπησε με το όχημά του, με αποτέλεσμα να πέσουν από τη μοτοσικλέτα και η αιτήτρια να τραυματιστεί. Κατόπιν, περαστικοί ήρθαν στο σημείο και τη μετέφεραν στο κοντινότερο κέντρο υγείας, όπου επικοινώνησε με τη μητέρα της, η οποία στη συνέχεια τηλεφώνησε στον αρχηγό του χωριού λέγοντάς του πως χρειαζόταν να μείνει μαζί με την κόρη της μέχρι να αναρρώσει πλήρως. Η αιτήτρια ισχυρίστηκε πως το ατύχημα συνέβη τον Απρίλιο.

 

Δεδομένης της κατάστασης η αιτήτρια αποφάσισε να εγκαταλείψει το χωριό και να επιστρέψει στη Douala, όπου πήγε στο σπίτι μιας φίλης της, η οποία τη στήριξε και τη φρόντισε. Έπειτα από έναν μήνα, η υγεία της είχε αποκατασταθεί πλήρως, κατάφερε να βρει εργασία, άρχισε να εργάζεται και να εξοικονομεί χρήματα, μέχρι που εγκατέλειψε οριστικά τη χώρα της. Όταν ρωτήθηκε αν είχε άλλο λόγο για τον οποίο εγκατέλειψε τη χώρα της, η αιτήτρια απάντησε αρνητικά (για όλα τα παραπάνω βλ. ερυθρό 16, του διοικητικού φακέλου).

 

Κατά το στάδιο των διευκρινιστικών ερωτήσεων δόθηκε η ευκαιρία στην αιτήτρια μέσω πρόσθετων ερωτήσεων να εμπλουτίσει την επιχειρηματολογία της και να αποσαφηνίσει τα κρίσιμα γεγονότα της αφήγησής της.  Αναφερόμενη στο πώς εξαναγκάστηκε σε γάμο με τον αρχηγό του χωριού, εξήγησε ότι, σύμφωνα με την τοπική παράδοση, πραγματοποιούνται τελετές και ιεροτελεστίες που μόνο όσοι συμμετέχουν μπορούν να κατανοήσουν πλήρως. Κάποια στιγμή, ο αρχηγός του χωριού επισκέφθηκε τη μητέρα της και μίλησαν για περίπου μισή ώρα σε μια διάλεκτο που η ίδια δεν καταλάβαινε. Στη συνέχεια, η ίδια και ο πατέρας της την πήγαν σε έναν τόπο τελετών και χωρίς να της έχουν εξηγήσει τι θα συνέβαινε, της δόθηκε ένα είδος τοπικού λευκού κρασιού το οποίο ήπιε μαζί με τον αρχηγό. Αυτό, σύμφωνα με την παράδοση, σήμαινε πως δινόταν σε γάμο. Ακολούθησε εορταστική τελετή με τραγούδια, χορούς και την καταβολή της «προίκας», και έτσι, παρά τη θέλησή της, εξαναγκάστηκε να παντρευτεί τον αρχηγό του χωριού (ερυθρό 25, 3Χ-4Χ του διοικητικού φακέλου).

 

Περαιτέρω, όταν ρωτήθηκε αν είχε μιλήσει στους γονείς της για την κακοποίηση που υπέστη από τον άνδρα αυτό, απάντησε ότι τους το είχε πει πολλές φορές, αλλά δεν γνωρίζει αν την πίστεψαν ή αν φοβόντουσαν τον αρχηγό. Μάλιστα, ισχυρίστηκε πως δεν ανέφερε σε οποιοδήποτε πρόσωπο οτιδήποτε σχετικό μέχρι που έφτασε στη Douala, και ούτε επιχείρησε να ζητήσει βοήθεια, γιατί πίστευε ότι δεν υπήρχε κάτι που θα μπορούσε να αλλάξει, αφού κανείς δεν μπορούσε να πάει ενάντια στον αρχηγό (ερυθρό 15, 5Χ-7Χ του διοικητικού φακέλου). Επίσης, η αιτήτρια δήλωσε πως ο αρχηγός του χωριού δεν είχε άλλες συζύγους και επιλέχθηκε η ίδια λόγω του ότι συγκριτικά με τα υπόλοιπα κορίτσια του χωριού ήταν περισσότερο πεπαιδευμένη (ερυθρό 15, 8Χ-9Χ του διοικητικού φακέλου). Ωστόσο, διευκρίνισε πως δεν ήταν νομίμως παντρεμένη αλλά μόνο «παραδοσιακά» (ερυθρό 16, 2Χ του διοικητικού φακέλου).  

 

Όπως ανέφερε, παρόλο που είχε εγκαταλείψει το χωριό, ζούσε με διαρκή φόβο ότι θα την εντοπίσει ο αρχηγός και θα την αναγκάσει να επιστρέψει (ερυθρό 14, 6Χ, 8Χ του διοικητικού φακέλου). Μάλιστα, ο αρχηγός προσπάθησε να την καλέσει στο τηλέφωνο πολλές φορές, αλλά εκείνη δεν απαντούσε και άλλαξε τη συσκευή και τον αριθμό της, ώστε να διακόψει κάθε επαφή. Το ίδιο έκανε και με κάποιους συγγενείς και φίλους που επίσης προσπάθησαν να επικοινωνήσουν μαζί της. Οι γονείς της την καλούσαν για να της πουν ότι η φυγή της ήταν προσβολή στην παράδοση και ότι ντροπιάζει την οικογένεια (ερυθρό 14, 2Χ-4Χ του διοικητικού φακέλου).

 

Αναφορικά με το χρονοδιάγραμμα του ταξιδιού της, δήλωσε ότι από τον Απρίλιο του 2021 που εγκατέλειψε το χωριό, παρέμεινε στη χώρα μέχρι τα μέσα Ιουλίου του 2022, όταν κατάφερε να ταξιδέψει. Όπως εξήγησε, δεν μπορούσε να φύγει νωρίτερα, γιατί έπρεπε να εξοικονομήσει χρήματα και να αποπληρώσει το άτομο που τη βοήθησε με το ταξίδι. Τέλος, προσέθεσε ότι στην Κύπρο συνελήφθη στο αεροδρόμιο της Πάφου και μεταφέρθηκε στο Κέντρο Κράτησης στη Μεννόγεια (ερυθρό 14, 5Χ-8Χ του διοικητικού φακέλου).

 

Στη βάση των ανωτέρω ισχυρισμών, ο αρμόδιος λειτουργός αξιολογώντας τους ισχυρισμούς που παρέθεσε στην αφήγησή της η αιτήτρια, διέκρινε στην έκθεση - εισήγησή του δύο ουσιώδεις ισχυρισμούς, ως κατωτέρω: (1) τα προσωπικά στοιχεία, τη χώρα καταγωγής και τον τόπο τελευταίας συνήθους διαμονής της αιτήτριας και (2) τον ισχυρισμό ότι εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής της λόγω εξαναγκαστικού γάμου με τον αρχηγό του χωριού Batie ο οποίος την κακοποιούσε σεξουαλικά.  Ο αρμόδιος λειτουργός έκανε αποδεκτό τον πρώτο ουσιώδη ισχυρισμό της αιτήτριας ως προς τα προσωπικά στοιχεία καθώς οι δηλώσεις της αιτήτριας κρίθηκαν σαφείς, συνεκτικές ενώ διασταυρώθηκαν από εξωτερικές πηγές πληροφόρησης.

 

Αναφορικά με το δεύτερο ισχυρισμό, ο αρμόδιος λειτουργός έκρινε ότι η αιτήτρια δεν ήταν σε θέση να δώσει ικανοποιητικές και επαρκείς πληροφορίες σε θέματα που άπτονται στον πυρήνα του αιτήματός της, ενώ υπέπεσε σε αντιφάσεις, ανακολουθίες και αποκλίσεις κατά το αφήγημά της.  Αναλυτικά, μερικά από τα ευρήματα των καθ’ ων η αίτηση είναι τα εξής. Αρχικά, η εξήγηση γιατί την προτίμησε ο αρχηγός (λόγω εκπαίδευσης) θεωρείται μη ευλογοφανής, καθώς ζούσε ήδη 6 χρόνια στο χωριό χωρίς να έχει δείξει ενδιαφέρον για αυτήν (ερυθρό 15, 9Χ του διοικητικού φακέλου). Επίσης, δεν έδωσε σαφείς απαντήσεις για το πώς περνούσε τον χρόνο της από το 2014 έως το 2021 (ερ. 15, 9Χ του διοικητικού φακέλου). Περαιτέρω, ανέφερε ότι ο αρχηγός δεν είχε άλλες συζύγους, κάτι που κρίθηκε ως απίθανο λόγω της ηλικίας του (ερ. 15, 8Χ του διοικητικού φακέλου).

 

Ακόμα, μίλησε γενικά και αόριστα για τις παραδόσεις και τις τελετές, δίνοντας αντιφατικές περιγραφές για το πώς έγινε ο γάμος (ερυθρό 15, 3Χ του διοικητικού φακέλου) . Στη συνέχεια, υποστήριξε ότι κακοποιήθηκε για 4 μήνες, όμως έφυγε μόνο μία φορά μετά από καβγά, κάτι που κρίθηκε πως δεν συνάδει με τα λεγόμενά της. Όπως παρατηρούν οι καθ’ ων η αίτηση, αυτό είναι αντιφατικό αφού όπως ισχυρίστηκε η αιτήτρια, διαπληκτίζονταν συχνά και όπως φάνηκε από την περιγραφή της για το πρόσωπο του αρχηγού, ήταν οξύθυμος και δεν την άφηνε ελεύθερη να εκφραστεί, πόσο μάλλον να βγει από το σπίτι και να φύγει μετά από καβγά (ερυθρό 15, 5Χ-7Χ του διοικητικού φακέλου).

 

Επιπρόσθετα, η περιγραφή της περί του τραυματισμού και της μετ’ έπειτα νοσηλείας είχε κενά και αντιφάσεις σχετικά με τη στάση του συζύγου της (ερυθρό 16, 1Χ του διοικητικού φακέλου). Τέλος, όσον αφορά στο διάστημα που ακολούθησε της φυγής της, οι καθ’ ων η αίτηση εκτιμούν ότι η αιτήτρια δεν εξήγησε τις προσπάθειες επικοινωνίας του συζύγου της μετά την αποχώρησή της, ενώ επισημαίνουν πως εργάστηκε χωρίς να την ενοχλήσει κανείς για πάνω από ένα χρόνο προτού εγκαταλείψει τη χώρα (ερυθρό 14, 2Χ-5Χ του διοικητικού φακέλου). Ομοίως, όταν ρωτήθηκε τι θα συμβεί αν επιστρέψει, απάντησε αοριστολογώντας ότι θα την ξαναβρεί ο άντρας και θα την πάρει μαζί του, δίχως να μπορεί να τεκμηριώσει την απάντησή της (ερυθρό 14, 8Χ του διοικητικού φακέλου).

 

Αναφορικά με την εξωτερική αξιοπιστία του εν λόγω ισχυρισμού, όπως σημειώνει ο λειτουργός, οι πηγές πληροφόρησης δείχνουν ότι οι αναγκαστικοί γάμοι συνήθως γίνονται σε πολύ νεαρότερη ηλικία, ενώ η αιτήτρια ήταν σχεδόν 26 ετών. Επίσης, οι περιγραφές της για τους παραδοσιακούς και εξαναγκαστικούς γάμους ήταν αντιφατικές σε σχέση με τις πηγές που συμβουλεύτηκε ο λειτουργός (ερυθρά  59-48 του διοικητικού φακέλου). Κατά τα λοιπά, κρίθηκε από τον αρμόδιο λειτουργό πως τα όσα ανέφερε η αιτήτρια στη συνέντευξη της αποτελούν το μοναδικό τεκμήριο προς υποστήριξη του αιτήματός της και δεν υπάρχει λόγος για ανάλυση του ισχυρισμού μέσω άλλων πηγών πληροφόρησης.

 

Κατά την αξιολόγηση κινδύνου, ο αρμόδιος λειτουργός, λαμβάνοντας υπόψη το μοναδικό αποδεκτό ισχυρισμό και τις προσωπικές περιστάσεις της αιτήτριας και κατόπιν αξιολόγησης πληροφοριών αναφορικά με τη γενικότερη κατάσταση ασφαλείας στη χώρα καταγωγής της και συγκεκριμένα στην περιοχή της προηγούμενης συνήθους διαμονής της, διαπίστωσε πως δεν υφίσταται εύλογη πιθανότητα η αιτήτρια να υποβληθεί σε μεταχείριση, η οποία θα μπορούσε να ανέλθει σε επίπεδο δίωξης ή σοβαρής βλάβης σε περίπτωση επιστροφής στην πόλη Douala της Περιφέρειας Littoral του Καμερούν.

 

Προχωρώντας στη νομική ανάλυση, ο αρμόδιος λειτουργός, έκρινε ότι δεν συνέτρεχαν στο πρόσωπο της αιτήτριας εκείνα τα υποκειμενικά και αντικειμενικά στοιχεία που θα μπορούσαν να τεκμηριώσουν βάσιμο και δικαιολογημένο φόβο δίωξης σε περίπτωση επιστροφής της στη χώρα καταγωγής της για έναν από τους λόγους του άρθρου 3 (1) του περί Προσφύγων Νόμου Ν.6(Ι)/2000 και του άρθρου 1Α(2) της Σύμβασης της Γενεύης του 1951. Στη συνέχεια, διαπίστωσε πως η αιτήτρια δεν υπήρχε εύλογη πιθανότητα να αντιμετώπιζε κίνδυνο σοβαρής βλάβης όπως αυτός καθορίζεται στο άρθρο 19 του προαναφερθέντος Νόμου, αφού η κατάσταση στην περιοχή διαμονής της στην οποία αναμενόταν να επέστρεφε, δεν χαρακτηριζόταν από διεθνή η εσωτερική ένοπλη σύγκρουση.  Το περιεχόμενο της υπό αναφορά Έκθεσης-Εισήγησης εξέτασε ο αρμόδιος εξουσιοδοτημένος από τον Υπουργό Εσωτερικών λειτουργός που εκτελεί καθήκοντα Προϊσταμένου και απέρριψε το αίτημα της αιτήτριας.

 

Στα πλαίσια εξέτασης της ορθότητας της προσβαλλόμενης απόφασης, προχωρώ να εξετάσω κατ' ουσίαν το αίτημα της αιτήτριας λαμβάνοντας υπόψη βεβαίως όλα όσα τέθηκαν ενώπιον μου από τη συνήγορό της αλλά και από τη συνήγορο που εκπροσωπεί τους καθ' ων η αίτηση.  Με τον πρώτο ουσιώδη ισχυρισμό, ο οποίος ορθά έγινε αποδεκτός, δεν θεωρώ αναγκαίο να ασχοληθώ, εφόσον κρίθηκαν οι δηλώσεις της αιτήτριας ότι ήταν αρκούντως ικανοποιητικές και περιεκτικές. Ακολούθως, θα συμφωνήσω με τα ευρήματα του αρμόδιου λειτουργού της Υπηρεσίας Ασύλου περί αναξιοπιστίας της αιτήτριας ως προς τον δεύτερο ουσιώδη ισχυρισμό. 

 

Αναφορικά με τον δεύτερο ισχυρισμό, ότι η αιτήτρια εξαναγκάστηκε σε γάμο με τον αρχηγό του χωριού Batie, ο οποίος την κακοποιούσε σεξουαλικά θα συμφωνήσω με τα ευρήματα του αρμόδιου λειτουργού, ο οποίος έκρινε πως οι δηλώσεις της αιτήτριας στερούντο επάρκειας πληροφοριών, συνοχής και συνέπειας.  Η αιτήτρια δεν περιέγραψε με σαφήνεια τον παραδοσιακό της γάμο, ούτε τα περιστατικά που βίωσε με τον άνδρα αυτό και δεν παρέθεσε λεπτομέρειες που να παρουσίαζαν ότι βίωσε τα όσα εξιστορούσε.  Κατά τη διάρκεια της συνέντευξης είχε την ευκαιρία να εξηγήσει με σαφήνεια την ιστορία της αλλά αρκέστηκε σε γενικές και αόριστες αναφορές.  Πρόσθετα, στα πλαίσια της δικαστικής διαδικασίας είχε τη δυνατότητα να αντικρούσει, να επεξηγήσει και να ξεκαθαρίσει τα ζητήματα που προέκυψαν από το αφήγημά της και εντοπίστηκαν από τον αρμόδιο λειτουργό, πράγμα που δεν έπραξε.  Κατά συνέπεια, από το αφήγημα της αιτήτρια δεν τεκμηριώθηκε η εσωτερική αξιοπιστία των δηλώσεών της, εφόσον προέβη σε γενικές και αόριστες αναφορές.

 

Ως προς την εξωτερική αξιοπιστία του ισχυρισμού, θα πρέπει να αναφέρω πως διεξήγαγα έρευνα σε έγκυρες πηγές πληροφόρησης σε σχέση με τους καταναγκαστικούς γάμους στο Καμερούν και τις γυναίκες θύματα βιασμού.  Ο καταναγκαστικός γάμος είναι μια ευρέως διαδεδομένη πρακτική στο Καμερούν, σύμφωνα με έκθεση του USDOS για την κατάσταση ανθρωπίνων δικαιωμάτων για το έτος 2020^[1] και με την πιο πρόσφατη έκθεση της UN OCHA του Ιανουαρίου του 2023 για τη μηνιαία ανθρωπιστική κατάσταση στην χώρα.^[2] Η πρακτική είναι ευρέως διαδεδομένη, με το πρόβλημα να επικεντρώνεται κυρίως στους μουσουλμανικούς πληθυσμούς. Σύμφωνα με τις αρχές του Καμερούν, όπως αναφέρει το Voice of America (VOA), 6 στα 10 κορίτσια αναγκάζονται να παντρευτούν πριν φτάσουν τα 16 τους χρόνια σε αυτές τις κοινότητες, και στη χώρα συνολικά σχεδόν το ένα τρίτο των κοριτσιών έχουν τελέσει γάμο πριν φτάσουν 18 ετών. Η πρακτική του καταναγκαστικού γάμου χήρων με έναν από τους συγγενείς του αποθανόντος συζύγου τους συνεχίστηκε σε κάποιο βαθμό, ως ένας τρόπος για να εξασφαλιστεί η περιουσία που άφησε ο σύζυγος, συμπεριλαμβανομένης της συζυγικής κατοικίας.^[3]

 

Τον Ιούλιο του 2020, 300 ανύπαντρες μητέρες στο δυτικό Καμερούν βγήκαν στους δρόμους για να διαμαρτυρηθούν για την πρακτική του καταναγκαστικού γάμου. Οι περισσότερες διαδηλώτριες είχαν παντρευτεί άγνωστους άνδρες σε ηλικία 14 ετών και μερικές αποφάσισαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους με τα μωρά τους αφού οι σύζυγοί τους έφεραν στο σπίτι άλλες συζύγους. ^[4]

 

Παλαιότερες πληροφορίες αναφέρουν ότι στο Καμερούν, ο αναγκαστικός γάμος είναι στην πραγματικότητα παράνομος. Ο ποινικός κώδικας αναφέρει επίσης ότι ο γάμος πρέπει να περιλαμβάνει τη συγκατάθεση και των δύο μερών και πρέπει να αναγνωρίζεται από επίσημο πιστοποιητικό. Στην πράξη, ωστόσο, ο νόμος δεν προστατεύει τις περισσότερες γυναίκες. Ενώ τα κορίτσια εξαναγκάζονται σε αυτούς τους γάμους, οι οποίοι είναι μερικές φορές καταχρηστικοί και κακοποιητικοί γάμοι, δεν γνωρίζουν ποια νομική προστασία προσφέρει το κράτος. Βασικά, αυτοί οι καταναγκαστικοί γάμοι ακολουθούν εθιμικούς κανόνες που καταλήγουν να είναι καταπιεστικοί για τις γυναίκες, οι οποίες είτε αναγκάζονται να πληρώσουν τη νυφική τους τιμή είτε εκδιώκονται μαζί με τα παιδιά τους μετά το  θάνατο του συζύγου τους.^[5]

 

Πηγές δείχνουν ότι η πρακτική του καταναγκαστικού γάμου ποικίλλει από περιοχή σε περιοχή. Ένας καθηγητής Αφρικανικής Ανθρωπολογίας στο Πανεπιστήμιο του Άμστερνταμ δήλωσε στο Συμβούλιο για τη Μετανάστευση και τους Πρόσφυγες του Καναδά το 2013 ότι, γενικά, οι γυναίκες είναι ανεξάρτητες, μπορούν να μετακινηθούν και ελεύθερες να πάρουν διαζύγιο. Ωστόσο, οι πρώιμοι γάμοι, οι αναγκαστικοί γάμοι και υπάρχουν ακόμη και σήμερα. Η παράδοση δημιουργεί την πεποίθηση ότι η γυναίκα εξακολουθεί να θεωρείται ιδιοκτησία.^[6]

 

Σχετικά με το νομικό πλαίσιο για τα θέματα βιασμού θα πρέπει να αναφερθεί πως  ο Νόμος του Καμερούν 2016/007 της 12ης Ιουλίου 2016 που αφορά τον Ποινικό Κώδικα ποινικοποιεί τον βιασμό ως εξής:

 

ΆΡΘΡΟ 296: Βιασμός

Όποιος, με τη χρήση βίας ή ηθικής επιρροής, αναγκάζει οποιοδήποτε άτομο, είτε είναι πάνω είτε κάτω από την ηλικία της εφηβείας, να έχει σεξουαλική επαφή μαζί του, θα τιμωρείται με φυλάκιση από 5 (πέντε) έως 10 (δέκα) χρόνια.

 

ΆΡΘΡΟ 297: Μεταγενέστερος Γάμος

Ο γάμος που συμφωνείται ελεύθερα μεταξύ του δράστη και του θύματος, ακόμη και αν το θύμα είναι πάνω από την ηλικία της εφηβείας κατά τη στιγμή διάπραξης του αδικήματος που προβλέπεται στα Άρθρα 295 [ιδιωτική αιδημοσύνη/απρέπεια] και 296 ανωτέρω, δεν θα έχει καμία επίπτωση στη δίωξη και καταδίκη του δράστη.^[7]

 

Η Έκθεση του Υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ (USDOS) για τα ανθρώπινα δικαιώματα στο Καμερούν που καλύπτει το 2022 περιέγραψε ότι «ο νόμος δεν αναφέρεται στον βιασμό εντός γάμου»^[8]. Επιπλέον, το Άρθρο 339 (2) του Ποινικού Κώδικα αναφέρει ότι «σε περίπτωση εγκυμοσύνης που προκύπτει από βιασμό, η άμβλωση από πιστοποιημένο ιατρό μετά από βεβαίωση από τον εισαγγελέα ότι η υπόθεση είναι νόμιμη δεν αποτελεί αδίκημα»^[9].

 

Μια Έκθεση για την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο Καμερούν με αποσπασματικά δεδομένα για τη βία λόγω φύλου (GBV – Gender Based Violence), η οποία συλλέχθηκε από το Υπουργείο Δικαιοσύνης του Καμερούν και καλύπτει το 2021, περιέγραφε ότι «από 219 υποθέσεις βιασμού που κατατέθηκαν στα δικαστήρια, οι 168 κατέληξαν σε καταδίκες των δραστών με ποινές φυλάκισης»^[10]. Μια προηγούμενη έκδοση της έκθεσης ανέφερε ότι «οι αρχές του Καμερούν κατέγραψαν 9.292 περιπτώσεις έμφυλης βίας, εκ των οποίων οι 856 αφορούσαν περιπτώσεις βιασμού, το 2020»^[11]. Επιπλέον πληροφορίες για τον συνολικό αριθμό των περιπτώσεων βιασμού σε όλο το Καμερούν δεν βρέθηκαν μετά το 2020.

 

Η Έκθεση του Υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ (USDOS) σημείωσε ότι «η αστυνομία και τα δικαστήρια σπάνια ερευνούν ή διώκουν υποθέσεις βιασμού, ιδιαίτερα αφού τα θύματα συχνά δεν τις αναφέρουν»^[12]. Το Freedom House, σε μια αναφορά για το 2022, σημείωσε ότι ο βιασμός ήταν «διαδεδομένος και οι δράστες σπάνια διώκονται»^[13].

 

Σε σχέση με την κοινωνική αντίληψη για τα θύματα βιασμού η ετήσια Έκθεση τoυ Human Rights Watch (HRW) για τo Καμερούν που καλύπτει το 2021, επιβεβαίωσε ότι «η διάκριση κατά των γυναικών είναι διαδεδομένη στην κοινωνία του Καμερούν»^[14]. Σύμφωνα με μια έκθεση του Γραφείου Συντονισμού Ανθρωπιστικών Υποθέσεων των Ηνωμένων Εθνών (UNOCHA) του 2023, οι γυναίκες είναι τα κύρια θύματα της βίας λόγω φύλου (GBV), συμπεριλαμβανομένου του βιασμού, «λόγω του συνδυασμένου αποτελέσματος των προϋπαρχουσών πολιτιστικών και παραδοσιακών διακριτικών κανόνων και πρακτικών, της διάκρισης λόγω φύλου και της κοινωνικοοικονομικής ευπάθειας που προκαλείται από την κρίση [κρίση στις βορειοδυτικές και νοτιοδυτικές περιοχές]»^[15].

 

Σύμφωνα με έκθεση του 2022 από την International Crisis Group για τις γυναίκες στην περιοχή της Αγγλόφωνης σύγκρουσης, «σχεδόν τα μισά» από τα καταγεγραμμένα 4.300 περιστατικά σεξουαλικής και έμφυλης βίας στην Αγγλόφωνη περιοχή μεταξύ Φεβρουαρίου και Δεκεμβρίου 2020 αφορούσαν βιασμό, αν και υπήρχε «δισταγμός να αναφερθεί ο βιασμός λόγω στίγματος»^[16]. Ένα άρθρο ειδήσεων του 2021 από την Al Jazeera επιβεβαίωσε περαιτέρω ότι οι στατιστικές για εγκλήματα σεξουαλικής και έμφυλης βίας στη Νοτιοδυτική περιοχή «είναι πιθανώς σοβαρά υποτιμημένες» καθώς «τα εγκλήματα δεν αναφέρονται λόγω φόβου και κοινωνικού στίγματος»^[17].

 

Θα πρέπει βέβαια να αναφερθεί πως η USDOS δήλωσε ότι η κυβέρνηση δημιούργησε μηχανισμούς όπως «νομική υποστήριξη στους επιζώντες μέσω του δικαστικού δικτύου, γενική κλινική φροντίδα που προσφέρεται στις υγειονομικές εγκαταστάσεις και συλλογή δεδομένων μέσω του Συστήματος Υγειονομικών Πληροφοριών Περιφέρειας και παροχή ανάλυσης της κατάστασης» για να υποστηρίξει τα θύματα σεξουαλικής βίας^[18]. Η ίδια πηγή προσέθεσε ότι «πολλά από τα προγράμματα πρόληψης και βασικής υποστήριξης για τους επιζώντες έμφυλης βίας υλοποιήθηκαν από κοινοτικές οργανώσεις»^[19]. Επιπλέον, δεν υπήρχε εύκολη παροχή επείγουσας αντισύλληψης για τους επιζώντες σεξουαλικής βίας από την κυβέρνηση^[20].

 

Η μελέτη που δημοσιεύθηκε από το Ethiopian Journal of Reproductive Health (EJRH), σε μετα-βιαστικές διαβουλεύσεις σε 3 νοσοκομεία στην Γιαουντέ, σημείωσε ότι «ο HIV, η Ηπατίτιδα B, η εξέταση εγκυμοσύνης και η Σύφιλη ήταν οι πιο συχνές εξετάσεις που συνταγογραφήθηκαν σε περισσότερους από τους μισούς επιζώντες» και τα περισσότεροι θύματα έλαβαν ψυχολογική υποστήριξη στο 85%^[21].

 

Η Αναφορά του Ιουλίου 2022 για την κατάσταση στις περιοχές Βορειοδυτικού και Νοτιοδυτικού Καμερούν από το Γραφείο Συντονισμού Ανθρωπιστικών Υποθέσεων των Ηνωμένων Εθνών (UNOCHA) ανέφερε ότι οι ανθρωπιστικοί εταίροι προσέφεραν παρεμβάσεις για την έμφυλη βία σε 70.485 άτομα, όπως «δραστηριότητες ευαισθητοποίησης για την έμφυλη βία, υπηρεσίες πρόληψης μείωσης κινδύνου για παιδιά και γυναίκες, υποστήριξη ψυχικής υγείας και ψυχοκοινωνική υποστήριξη, ιατρική βοήθεια που περιλαμβάνει κιτ μετά τον βιασμό, επαγγελματική κατάρτιση και οικονομική υποστήριξη για γυναίκες και κορίτσια»^[22].

 

Παρόλο που υπάρχουν πληροφορίες για τη χώρα καταγωγής της αιτήτριας σε σχέση με τους εξαναγκαστικούς γάμους στο Καμερούν και τη σεξουαλική κακοποίηση γυναικών, αυτό δεν είναι αρκετό για να τεκμηριωθεί ο δεύτερος ουσιώδης ισχυρισμός, εφόσον η αιτήτρια κατά το αφήγημά της περιείχε γενικές και αόριστες αναφορές και δεν παρείχε επαρκείς πληροφορίες για τα βιώματα της σε σχέση με τον πυρήνα του αιτήματός της.  Τα όσα ανέφερε η αιτήτρια είναι η προσωπική της ιστορία και δεν θα μπορούσε βεβαίως να εντοπιστεί αυτή σε πηγές πληροφόρησης από τη χώρα καταγωγής της, ούτε αναμένετο κάτι τέτοιο και οι πληροφορίες βεβαίως που παρατέθηκαν αφορούν τη γενικότερη κατάσταση που επικρατεί στη χώρα της. Κατά συνέπεια, και ο δεύτερος ουσιώδης ισχυρισμός δεν γίνεται αποδεκτός.

 

Το άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου, Ν. 6 (Ι)/2000 προβλέπει πως (υπογράμμιση του παρόντος Δικαστηρίου):  «Ως πρόσφυγας αναγνωρίζεται το πρόσωπο που, λόγω βάσιμου φόβου καταδίωξης του για λόγους φυλετικούς, θρησκευτικούς, ιθαγένειας ή ιδιότητας μέλους συγκεκριμένου κοινωνικού συνόλου ή πολιτικών αντιλήψεων, είναι εκτός της χώρας της ιθαγενείας του και δεν είναι σε θέση, ή, λόγω του φόβου αυτού, δεν είναι πρόθυμο, να χρησιμοποιήσει την προστασία της χώρας αυτής [.]».

 

Είναι ξεκάθαρο τόσο από το άρθρο 3 του Ν.6(Ι)/2000, όσο και από το άρθρο 1 Α της Σύμβασης της Γενεύης του 1951 για το Καθεστώς των Προσφύγων, πως για να αναγνωριστεί πρόσωπο ως πρόσφυγας, θα πρέπει να αποδεικνύεται βάσιμος και δικαιολογημένος φόβος δίωξης, του οποίου τόσο το υποκειμενικό, όσο και το αντικειμενικό στοιχείο, πρέπει να εκτιμηθούν από το αρμόδιο όργανο προτού καταλήξει σε απόφαση (Βλ. σχ. παρ.37 και 38 του Εγχειριδίου για τις Διαδικασίες και τα Κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων, της Ύπατης Αρμοστείας των Ηνωμένων Εθνών).

 

Αδιαμφισβήτητα όπως προκύπτει από το άρθρο 18 (5) του περί Προσφύγων Νόμου (Ν. 6 (Ι)/2000), ο αιτητής που επιθυμεί την υπαγωγή του στο ειδικό προστατευτικό καθεστώς της Σύμβασης, οφείλει να εκθέσει στη διοίκηση με στοιχειώδη σαφήνεια, τα συγκεκριμένα πραγματικά περιστατικά τα οποία του προκαλούν, κατά τρόπο αντικειμενικό, δικαιολογημένο φόβο δίωξης στη χώρα καταγωγής του.  Η αιτήτρια δεν είναι υποχρεωμένη να προσκομίσει για την απόδειξη των ισχυρισμών της, τυπικά αποδεικτικά στοιχεία, αυτό όμως δεν αίρει την υποχρέωσή της να επικαλεσθεί με λεπτομέρεια, σαφήνεια και αληθοφάνεια συγκεκριμένα πραγματικά περιστατικά που στηρίζουν το αίτημα που υπέβαλε στις αρμόδιες αρχές.

 

Ως νομολογιακά έχει κριθεί, γενικοί και αόριστοι ισχυρισμοί, καθώς και ισχυρισμοί για κίνδυνο ζωής χωρίς στοιχειοθετημένες και τεκμηριωμένες αναφορές, δεν θεμελιώνουν βάσιμο φόβο δίωξης ή πραγματικό κίνδυνο σοβαρής βλάβης, ώστε να ισοδυναμεί με εκείνη της προσβολής των θεμελιωδών δικαιωμάτων του ανθρώπου από τα οποία δεν χωρεί παρέκκλιση και δεν στοιχειοθετεί περιστάσεις, οι οποίες λαμβανομένης υπόψη της εξατομικευμένης κατάστασης της αιτήτριας να συνιστούν απειλή έτσι ώστε ευλόγως να δύναται να θεωρηθεί ότι η αιτήτρια έχει βάσιμο φόβο δίωξης (βλ. απόφασή στην υπόθεση υπ' αριθμόν 121/20, A.S.R. v. Κυπριακή Δημοκρατία, ημερομηνίας 31/7/2020).

 

Όλο το πιο πάνω ιστορικό στο οποίο στηρίζεται το αίτημα διεθνούς προστασίας που υπέβαλε η αιτήτρια δεν παρουσιάζει οποιοδήποτε βάσιμο και δικαιολογημένο φόβο δίωξης στη χώρα καταγωγής της.  Η αιτήτρια δεν κατάφερε να τεκμηριώσει με αξιοπιστία και αληθοφάνεια τους προβαλλόμενους ισχυρισμούς που θα την ενέτασσαν στον ορισμό του πρόσφυγα προκειμένου να επωφεληθεί των ευεργετημάτων τέτοιου καθεστώτος.

 

Από τα στοιχεία που τέθηκαν ενώπιον μου προκύπτει πως η αιτήτρια είχε αρκετές ευκαιρίες κατά το στάδιο της συνέντευξής της να αναπτύξει με κάθε λεπτομέρεια τον πυρήνα του αιτήματός της και να θεμελιώσει τον ισχυριζόμενο κίνδυνο που αντιμετωπίζει στη χώρα καταγωγής της.  Η αιτήτρια ούτε στην ενώπιόν μου διαδικασία που είχε τη δυνατότητα να εμπλουτίσει την επιχειρηματολογία της, να διευκρινίσει τις ασυνέπειες και τις ανακρίβειες των δηλώσεών της με το ορθό δικονομικό διάβημα, έθεσε ενώπιον μου οποιοδήποτε στοιχείο.  Κατά συνέπεια, ενόψει των προβαλλόμενων ισχυρισμών δεν θα μπορούσε να παραχωρηθεί στην αιτήτρια καθεστώς πρόσφυγα σύμφωνα με το άρθρο 3, του περί Προσφύγων Νόμου, Ν.6(Ι)/2000.

 

Πρόσθετα, από το σύνολο των στοιχείων που τέθηκαν ενώπιον μου κρίνω ότι δεν πληρούνται ούτε οι προϋποθέσεις του άρθρου 19, του Ν. 6 (Ι)/2000 για να παραχωρηθεί στην αιτήτρια το καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας, εφόσον δεν αποδείχθηκε ότι συντρέχουν οι προϋποθέσεις αναφορικά με τον κίνδυνο να υποστεί σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη σε περίπτωση επιστροφής στη χώρα καταγωγής της. 

 

Για τη διαπίστωση αυτού του πραγματικού κινδύνου θα πρέπει να υπάρχουν, όπως ρητά προνοεί το άρθρο 19(1), του Ν. 6(Ι)/2000, «ουσιώδεις λόγοι».  Περαιτέρω, σοβαρή βλάβη ή σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη κατά το εδάφιο (2) του άρθρου 19, του Ν. 6 (Ι)/2000 σημαίνει κίνδυνο αντιμετώπισης θανατικής ποινής ή εκτέλεσης βασανιστηρίων ή απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης ή τιμωρίας ή να υπάρχει σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής ακεραιότητας αμάχου, λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης (Βλ. Galina Bindioul v. Αναθεωρητική Αρχή Προσφύγων, Υποθ. Αρ. 685/2012, ημερομηνίας 23/04/13 και Mushegh Grigoryan κ.α. v. Κυπριακή Δημοκρατία, Υποθ. Αρ. 851/2012, ημερομηνίας 22/9/2015), ECLI:CY:AD:2015:D619, ECLI:CY:AD:2015:D619, ECLI:CY:AD:2015:D619).

 

Ο αρμόδιος λειτουργός, έχοντας αποδεχθεί ότι ο τελευταίος τόπος συνήθους διαμονής της αιτήτριας στη χώρα καταγωγής της βρίσκεται στην πόλη Douala που συνιστά και την περιοχή καταγωγής της, διεξήγαγε έρευνα για την κατάσταση ασφαλείας στην εν λόγω τοποθεσία, από την οποία προέκυψε ότι δεν υφίστατο εύλογη πιθανότητα η αιτήτρια να αντιμετώπιζε δίωξη ή πραγματικό κίνδυνο σοβαρής βλάβης. Περαιτέρω, λαμβάνοντας υπόψη και τις προσωπικές περιστάσεις της αιτήτριας, σημείωσε πως πρόκειται για άμαχο πολίτη, η οποία μέχρι την αναχώρησή της από την χώρα δεν αντιμετώπισε οποιαδήποτε δίωξη ή σοβαρή βλάβη, ενώ ταυτόχρονα πρόκειται για άτομο ενήλικο, υγιές, με εργασιακή εμπειρία και χωρίς δείκτες ευαλωτότητας. Ως εκ τούτου, κρίθηκε πως δεν πληρούνταν οι προϋποθέσεις για παραχώρηση καθεστώτος συμπληρωματικής προστασίας.  Σε κάθε περίπτωση, διεξήγαγα περαιτέρω έρευνα σχετικά με την κατάσταση ασφαλείας στον τελευταίο τόπο συνήθους διαμονής της αιτήτριας, σε πρόσφατες πηγές πληροφόρησης, στα πλαίσια βεβαίως της ex nunc δικαιοδοσίας του παρόντος Δικαστηρίου και προς εκπλήρωση της υποχρέωσης του Δικαστηρίου για έλεγχο της ορθότητας της προσβαλλόμενης απόφασης.  

 

Αναφορικά με τη γενικότερη κατάσταση ασφαλείας στο Καμερούν, το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ σε έκθεση αναφορικά με τις εξελίξεις στην κατάσταση ασφαλείας στην Κεντρική Αφρική, η οποία δημοσιεύτηκε στις 31 Μαΐου 2023 σημειώνει ότι στις Βορειοδυτικές και Νοτιοδυτικές Περιφέρειες του Καμερούν, συνέχισαν οι αναφορές και καταγγελίες για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που διαπράχτηκαν από δυνάμεις ασφαλείας και άμυνας και ένοπλες αυτονομιστικές ομάδες εναντίον αμάχων, συμπεριλαμβανομένων των δολοφονιών και της καταστροφής περιουσίας. Επιπλέον, η αναγκαστική απαγόρευση κυκλοφορίας, η χρήση αυτοσχέδιων εκρηκτικών μηχανισμών και η απαγωγή αμάχων από ένοπλες ομάδες περιόρισαν την διανομή της απαραίτητης ανθρωπιστικής βοήθειας.^[23] 

 

Σύμφωνα με πρόσφατη ανάλυση για τη χώρα στην ιστοσελίδα του ACAPS, το Καμερούν βιώνει διάφορες κρίσεις στη χώρα. Οι μακροχρόνιες δυσαρέσκειες της αγγλόφωνης κοινότητας στις βορειοδυτικές και νοτιοδυτικές περιοχές, μετά από δεκαετίες περιθωριοποίησης των μειονοτικών αγγλόφωνων περιοχών από τη γαλλόφωνη Κυβέρνηση, κλιμακώθηκαν σε εκτεταμένες διαμαρτυρίες και απεργίες στα τέλη του 2016. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα την εμφάνιση διαφορετικών αυτονομιστικών να φωνάζουν/διαδηλώνουν υπέρ της αυτοαποκαλούμενης Δημοκρατίας της Ambazonias στα βορειοδυτικά και νοτιοδυτικά. Οι συγκρούσεις μεταξύ του στρατού και των αυτονομιστικών δυνάμεων έχουν εντείνει την ανασφάλεια στις ανωτέρω περιοχές, οδηγώντας 638.400 ανθρώπους σε εκτοπισμό  στο εσωτερικό της χώρας και 64.000 σε αναζήτηση καταφυγίου στη γειτονική Νιγηρία μέχρι τις 9 Φεβρουαρίου 2024. Επίσης, η εξέγερση της Boko Haram  στα βορειοανατολικά της Νιγηρίας έχει επίσης εξαπλωθεί στην περιοχή του Άπω Βορρά (extreme Nord), όπου 120.869 Νιγηριανοί πρόσφυγες έχουν καταφύγει στον Άπω Βορρά του Καμερούν, ενώ η βία από την Μπόκο Χαράμ και το Ισλαμικό Κράτος έχει εκτοπίσει εσωτερικά περισσότερους από 453.600 ανθρώπους^[24].

 

Από τις ανωτέρω πληροφορίες δεν ανακύπτει ότι  η περιφέρεια Litoral πλήττεται από συγκρούσεις, συμπέρασμα το οποίο ενδυναμώνεται και από έρευνα της βάσης ACLED αναφορικά με το πρώτο τρίμηνο του 2025, κατά τη διάρκεια του οποίου στην περιφέρεια Litoral του Καμερούν έλαβε χώρα μόλις ένα περιστατικό ασφαλείας χωρίς να επιφέρει κάποια απώλεια^[25]  Σύμφωνα άλλωστε με δεδομένα της βάσης ACLED, κατά τη διάρκεια του τελευταίου έτους στην περιφέρεια Littoral του Καμερούν, επί της οποίας εντοπίζεται η πόλη Douala^[26], καταγράφηκαν 12 περιστατικά ασφαλείας τα οποία επέφεραν 4 απώλειες, εκ των οποίων τα 9 (με 3 απώλειες) έλαβαν χώρα συγκεκριμένα στην πόλη Douala. Επισημαίνεται πως ο πληθυσμός της Περιφέρειας Littoral εκτιμάται στους 3.355.000 κατοίκους σύμφωνα με εκτίμηση του 2015^[27] και ο πληθυσμός της Douala εκτιμάται στους 3.793.693 κατοίκους σύμφωνα με εκτίμηση του 2023.

 

Αποτιμώντας τα προαναφερόμενα δεδομένα, δεν καταδεικνύεται εύλογη πιθανότητα η αιτήτρια να αντιμετωπίσει κατά την επιστροφή της κίνδυνο σοβαρής βλάβης, καθότι η συχνότητα περιστατικών ασφαλείας στην περιοχή στην οποία αναμένεται να επιστρέψει, δεν είναι τέτοιας έντασης ώστε να διατρέχει κίνδυνο εξαιτίας και μόνο της παρουσίας της στην περιοχή.  Εξετάζοντας περαιτέρω τις προσωπικές περιστάσεις της αιτήτριας παρατηρώ ότι αυτή είναι ενήλικη, υγιής και  πλήρως ικανή προς εργασία. Η αιτήτρια δεν έχει θέσει οποιαδήποτε ατομικά χαρακτηριστικά στην ενώπιον μου δικαστική διαδικασία, που να υποδηλώνουν ότι μπορεί να τεθεί με οποιονδήποτε τρόπο σε δυσμενή θέση ή σε κίνδυνο δίωξης ή βλάβης.

 

 

 

Κατά πάγια νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου, δέουσα έρευνα κρίνεται από το Δικαστήριο ότι έγινε, όταν το αρμόδιο όργανο εξετάζει κάθε σχετικό με την υπόθεση γεγονός (Βλ. Motorways Ltd v. Υπουργού Οικονομικών (1999) 3ΑΑΔ 447). Ορθή και πλήρης έρευνα θεωρείται αυτή που εκτείνεται στη διερεύνηση των ουσιωδών στοιχείων της υπόθεσης (Βλ. Νικολαΐδη v. Μηνά (1994) 3ΑΑΔ 321, Τουσούνα ν. Δημοκρατίας (2013) 3 Α.Α.Δ. 151, Χωματένος ν. Δημοκρατίας κ.α. (2 Α.Α.Δ. 120).  Η έκταση της έρευνας εξαρτάται πάντοτε από τα περιστατικά της κάθε υπόθεσης (Βλ. Δημοκρατία v. Ευαγγέλου κ.α. (2013) 3ΑΑΔ 414) και το αρμόδιο όργανο οφείλει να βρει τον κατάλληλο τρόπο για να εκπληρώσει την υποχρέωσή του για δέουσα έρευνα.

 

Οι καθ' ων η αίτηση συνεκτίμησαν και αξιολόγησαν όλα τα στοιχεία που είχαν ενώπιον τους προτού καταλήξουν στην προσβαλλόμενη απόφαση και ενόψει των ισχυρισμών που πρόβαλε η αιτήτρια, το αρμόδιο όργανο διεξήγαγε τη δέουσα υπό τις περιστάσεις έρευνα, εκδίδοντας με τον τρόπο αυτό πλήρως αιτιολογημένη απόφαση και εντός των πλαισίων της σχετικής νομοθεσίας.  Ως εκ τούτου, ο σχετικός προβαλλόμενος νομικός ισχυρισμός απορρίπτεται στο σύνολό του, εφόσον το αρμόδιο όργανο διενήργησε τη δέουσα υπό τις περιστάσεις έρευνα και αποφάσισε εντός της προβλεπόμενης από το νόμο διαδικασίας.

 

Με βάση λοιπόν το σύνολο των στοιχείων που τέθηκαν ενώπιον μου, καταλήγω ότι το αίτημα της αιτήτριας εξετάστηκε με επάρκεια και επιμέλεια σε όλα τα στάδια και υπήρξε η δέουσα αιτιολόγηση εκ μέρους του αρμόδιου οργάνου. Το περιεχόμενο της απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου, η οποία συμπληρώνεται από την αιτιολογημένη Έκθεση-Εισήγηση του αρμόδιου λειτουργού της Υπηρεσίας Ασύλου, στην οποία εκτίθενται λεπτομερώς οι λόγοι της απόρριψης του αιτήματος, αποκαλύπτει ότι η απόφασή της είναι απόλυτα ορθή και στα πλαίσια της σχετικής νομοθεσίας.  Από τον κατ' ουσίαν έλεγχο που διεξήγαγα στα πλαίσια των αρμοδιοτήτων μου δεν εντόπισα ότι υπάρχει οποιοδήποτε σφάλμα στην κρίση του αρμόδιου οργάνου σε σχέση με την εξέταση του αιτήματος της αιτήτριας.

 

Η προσφυγή απορρίπτεται και η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται, με έξοδα €1000 υπέρ των καθ' ων η αίτηση, και εναντίον της αιτήτριας.

 

 

 

Χ. Μιχαηλίδου, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.