ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

Υπόθ. Αρ.: 3069/23

 

25 Σεπτεμβρίου, 2025

[Μ. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ, ΔΔΔΔΠ.]

Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος

Μεταξύ:

Α.Κ.Κ.

Αιτητή

-και-

Κυπριακή Δημοκρατία, μέσω της

Υπηρεσίας Ασύλου

Καθ' ων η Αίτηση

 

A. Ιωάννου (κος) για Μούσουλος, Κανέλλα και Συνεργάτες Δ.Ε.Π.Ε., Δικηγόροι για τον Αιτητή

Αι. Κίτσιου (κα), Δικηγόρος για τους Καθ' ων η Αίτηση.

 

ΑΠΟΦΑΣΗ 

Μ. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π:  Με την παρούσα προσφυγή ο Αιτητής προσβάλλει την απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου ημερομηνίας 16/06/2023, με την οποία απορρίφθηκε το αίτημά του  για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας, ως άκυρη, παράνομη και στερημένη οποιουδήποτε έννομου αποτελέσματος.  Επίσης αιτείται την έκδοση νέας εκτελεστής απόφασης επί της ουσίας του αιτήματος του Αιτητή και ζητά από το Δικαστήριο να εξετάσει κατά πόσον παραβιάζεται η αρχή της μη επαναπροώθησης.

 

Τα ουσιώδη γεγονότα της παρούσας υπόθεσης έχουν ως ακολούθως:

 

Ο Αιτητής είναι ενήλικος, υπήκοος της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό (στο εξής αναφερόμενη ως «Λ.Δ.Κ.»), κάτοχος διαβατηρίου που έχει εκδοθεί από τις αρχές της χώρας καταγωγής του, το οποίο παρέδωσε στην Υπηρεσία Ασύλου και εισήλθε παράτυπα στην Κυπριακή Δημοκρατία, μέσω Τουρκίας και των μη ελεγχόμενων από την κυβέρνηση της Δημοκρατίας περιοχών, στις 25/02/2021.

 

Στις 07/07/2021, ο Αιτητής υπέβαλε αίτηση για παραχώρηση διεθνούς προστασίας και στις 26/05/2023, πραγματοποιήθηκε συνέντευξή του από λειτουργό (στο εξής αναφερόμενος και ως «λειτουργός»)  του Οργανισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το Άσυλο (EUAA) προς εξέταση του αιτήματός του. Στις 08/06/2023, ο λειτουργός ετοίμασε έκθεση-εισήγηση προς τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας Ασύλου, εισηγούμενος την απόρριψη του αιτήματος του Αιτητή.  Αρμοδίως εξουσιοδοτημένος από τον Υπουργό Εσωτερικών λειτουργός, ενέκρινε την εισήγηση του λειτουργού στις 16/06/2023, απορρίπτοντας το αίτημα του Αιτητή.

 

 

Στις 29/08/2023, η Υπηρεσία Ασύλου συνέταξε επιστολή μαζί με την αιτιολόγηση της απόφασης, την οποία ο Αιτητής παρέλαβε ιδιοχείρως αυθημερόν, αφότου του επεξηγήθηκε το περιεχόμενο της επιστολής με τη συνδρομή διερμηνέα.

 

Ο Αιτητής καταχώρησε την υπό κρίση προσφυγή στις 06/09/2023.

 

Δια της γραπτής αγόρευσης των συνηγόρων του, ο Αιτητής προωθεί ως λόγους ακυρώσεως ότι η προσβαλλόμενη εξεδόθη χωρίς να έχει προηγηθεί δέουσα έρευνα εκ μέρους των Καθ' ων η αίτηση, αφού υποστηρίζουν ότι δεν διεξήχθη εξατομικευμένη αξιολόγηση της αίτησης και δεν εκτιμήθηκαν οι συνθήκες που περικλείουν τα γεγονότα που ανέφερε ο Αιτητής κατά την προφορική του συνέντευξη, τα οποία στο σύνολό τους στοιχειοθετούν βάσιμο και δικαιολογημένο φόβο δίωξης λόγω αποδιδόμενης συμμετοχής στην ιδιαίτερη κοινωνική ομάδα των ομοφυλόφιλων στην ΛΔΚ. Περαιτέρω, οι συνήγοροι του Αιτητή εγείρουν ότι η προσβαλλόμενη απόφαση είναι αναιτιολόγητη, καθώς δεν καθίσταται σαφής από την ανάλυση της εσωτερικής και εξωτερικής αξιοπιστίας των ισχυρισμών του Αιτητή, ο λόγος για τον οποίο απορρίφθηκαν. Τέλος, και σε συνάρτηση με τα ανωτέρω, οι συνήγοροι του Αιτητή υποστηρίζουν ότι παραβιάστηκαν οι αρχές που διέπουν την διεξαγωγή των προσωπικών συνεντεύξεων.

 

Η συνήγορος των Καθ' ων η Αίτηση ισχυρίζεται στην αγόρευσή της ότι η προσβαλλόμενη απόφαση είναι ορθή, νόμιμη, σύμφωνη με τις διατάξεις των σχετικών Νόμων και Κανονισμών, είναι αποτέλεσμα ορθής ενάσκησης των εξουσιών με τις οποίες περιβάλλονται οι Καθ' ων η Αίτηση, έχει ληφθεί κατόπιν δέουσας έρευνας και ορθής διερεύνησης, αφού λήφθηκαν υπόψιν όλα τα ουσιώδη στοιχεία, γεγονότα και περιστατικά της υπόθεσης και είναι δεόντως αιτιολογημένη. Προς υποστήριξη της θέσης τους οι Καθ' ων η Αίτηση παραθέτουν επιχειρηματολογία που άπτεται της νομιμότητας και της ουσίας της παρούσας υπόθεσης, απαντώντας και στους νομικούς ισχυρισμούς που προβάλλονται από την πλευρά του Αιτητή.

 

Όσον αφορά το επίδικο πλαίσιο γεγονότων, η συνήγορος των Καθ' ων η Αίτηση παραπέμπει στην Ένσταση των Καθ' ων η Αίτηση και τα επισυνημμένα σε αυτήν Παραρτήματα, καθώς επίσης και στα όσα περιέχονται στο σχετικό διοικητικό φάκελο. Αναφορικά με τους ισχυρισμούς που εγείρει ο Αιτητής στη γραπτή του αγόρευση, οι Καθ' ων η Αίτηση προβάλλουν ότι αυτοί δεν εγείρονται σύμφωνα με τον Κανονισμό 7 του Διαδικαστικού Κανονισμού του Ανωτάτου Δικαστηρίου του 1962 αφού προβάλλονται με αόριστο τρόπο χωρίς να εξειδικεύονται επαρκώς και ως εκ τούτου πρέπει να θεωρηθούν ως εγκαταλειφθέντες και να μην εξεταστούν από το Δικαστήριο.

 

Με την συμπληρωματική τους αγόρευση που καταχώρισαν κατόπιν οδηγιών του παρόντος Δικαστηρίου, οι συνήγοροι του Αιτητή αναπτύσσουν επιπλέον επιχειρηματολογία αναφορικά με την αξιοπιστία του ισχυρισμού του Αιτητή περί αποδιδόμενης σεξουαλικής ταυτότητας, η οποία έχει στοιχειοθετηθεί επαρκώς όπως προκύπτει από τη συνέντευξη του Αιτητή, στην οποία παραπέμπουν. Υποστηρίζουν επίσης, ότι το επίπεδο απόδειξης που φαίνεται να απαιτήθηκε από τους Καθ’ ων η Αίτηση, τόσο κατά τη συνέντευξη όσο και κατά τη σύνταξη της Εισηγητικής Έκθεσης, είναι τόσο υψηλό ώστε δεν είναι λογικό ούτε ανταποκρίνεται σε όσα προβλέπονται στο πλαίσιο του προσφυγικού δικαίου.

 

Παρατηρώ  καταρχάς ότι ο ισχυρισμός που προωθούν οι συνήγοροι του Αιτητή στο πλαίσιο της γραπτής τους αγόρευσης αφορά κατ' ουσίαν την έλλειψη δέουσας έρευνας από μέρους των Καθ' ων η Αίτηση.  Ως εκ τούτου, θα προχωρήσω με την εξέταση του εν λόγω ισχυρισμού, ενόψει και της υποχρέωσης που έχει το παρόν Δικαστήριο να προβαίνει σε έλεγχο, εκτός της νομιμότητας, και της ορθότητας κάθε προσβαλλόμενης απόφασης, εξετάζοντας πλήρως και από τούδε και στο εξής τα γεγονότα και τα νομικά ζητήματα που τη διέπουν και την ανάγκη χορήγησης διεθνούς προστασίας σύμφωνα με τις διατάξεις του περί Προσφύγων Νόμου (βλ. άρθρο 11(3) του περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμου του 2018 (73(I)/2018).

 

Περί τούτου, κρίνω σκόπιμη την παράθεση αρχικά των ισχυρισμών του Αιτητή, ως αυτοί προβλήθηκαν καθόλη τη διαδικασία εξέτασης του αιτήματός του και οι οποίοι συμπεριλαμβάνονται στο περιεχόμενο του διοικητικού φακέλου.

 

Κατά την υποβολή του αιτήματός του για διεθνή προστασία στις 07/07/2021, ο Αιτητής δήλωσε ότι είναι υπήκοος Νιγηρίας, γεννηθείς στις 21/04/1999 στην Kinshasa, χριστιανός στο θρήσκευμα, με μητρική του γλώσσα τα Lingala, ενώ μιλά και γαλλικά. Ως προς την οικογενειακή του κατάσταση δήλωσε άγαμος. Εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του στις 23/02/2021 και αφίχθη στην Δημοκρατία μέσω Τουρκίας και των μη ελεγχόμενων από την κυβέρνηση της Δημοκρατίας περιοχών στις 25/02/2021.

 

Αναφορικά με τους λόγους για τους οποίους εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του, κατέγραψε ότι η ζωή του βρισκόταν σε κίνδυνο. Ειδικότερα, υποστήριξε ότι συγκατοικούσε με δύο ομοφυλόφιλα άτομα, τα οποία δέχθηκαν επίθεση από την τοπική κοινότητα και τα συνέλαβαν. Ως εκ τούτου, θεώρησαν ότι και ο Αιτητής είναι ομοφυλόφιλος, κάτι που απαγορεύεται στην χώρα καταγωγής του και τα ομοφυλόφιλα άτομα κινδυνεύουν με λιθοβολισμό  (ερ. 4-1 και μετάφραση ερ. 14-12 του διοικητικού φακέλου).

 

Ο Αιτητής προσκόμισε επίσης πρωτότυπο διαβατήριο που έχει εκδοθεί από τις αρχές της χώρας καταγωγής του, το οποίο παρέδωσε στην Υπηρεσία Ασύλου (ερ. 6 και 9 του διοικητικού φακέλου).

 

Κατά την συνέντευξη, η οποία διεξήχθη στις 26/05/2023 από αρμόδιο λειτουργό του Οργανισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το Άσυλο, ο Αιτητής δήλωσε ότι μετά την αποφοίτησή του από το σχολείο, φοίτησε σε Πανεπιστήμιο όπου σπούδασε Οικονομικά περί τα τέσσερα (4) έτη, ωστόσο δεν έλαβε πτυχίο καθώς εγκατέλειψε τη χώρα. Κατά το διάστημα 2018 έως τον Ιανουάριο του 2021, εργαζόταν πωλώντας κινητά τηλέφωνα.

Ο Αιτητής δήλωσε ότι έως το 2006 διέμενε στην Κινσάσα, συγκεκριμένα στην κοινότητα Gamba, ενώ κατά το διάστημα 2006-2017 διέμενε στο Oswe, στην κοινότητα Mashina. Ενόσω φοιτούσε στο πανεπιστήμιο, διέμενε σε φοιτητική εστία από την οποία εκδιώχθηκε από το Υπουργείο Παιδείας και τον Ιανουάριο του 2020 μετακόμισε στο N’djili όπου διέμενε με φιλικό του πρόσωπο έως ότου εγκατέλειψε τη χώρα το 2021 (ερ. 38 του διοικητικού φακέλου).

 

Ως προς την οικογενειακή του κατάσταση, ο Αιτητής δήλωσε ότι οι γονείς, τέσσερις (4) αδελφές και ένας (1) αδελφός του διαμένουν στην Κινσάσα, ενώ ο πατέρας του ζει μεταξύ της Κινσάσα και της επαρχίας Bandundu. Διατηρεί επικοινωνία με την μητέρα και τα αδέλφια του, όχι όμως με τον πατέρα του. Ο Αιτητής δήλωσε περαιτέρω ότι στην Δημοκρατία διατηρεί σχέση με υπήκοο ΛΔΚ, επίσης αιτήτρια ασύλου, η οποία κατά τον κρίσιμο χρόνο της συνέντευξης του Αιτητή, ήταν έγκυος (ερ. 37- 1X του διοικητικού φακέλου).

 

Κατά την ελεύθερη αφήγησή του, ο Αιτητής ισχυρίστηκε ότι από τις 06/01/2020, οπότε και εκδιώχθηκε από τις εστίες του Πανεπιστημίου του, συγκατοικούσε με δύο φιλικά του πρόσωπα τα οποία ήταν ομοφυλόφιλα και λόγω αυτού, υπήρχε η αντίληψη ότι και ο ίδιος είναι ομοφυλόφιλος, με αποτέλεσμα να λαμβάνει απειλητικά τηλεφωνήματα. Αναφέρει συγκεκριμένα ότι το πρώτο περιστατικό έλαβε χώρα στις 21/01/2021, όταν τέσσερα άτομα -από τα οποία γνώριζε το ένα από κοινή ομάδα συζήτησης σε εφαρμογή και επειδή σπούδαζαν στο ίδιο πανεπιστήμιο- του επιτέθηκαν στο δρόμο ασκώντας του σωματική βία και αποκαλώντας τον υποτιμητικά ομοφυλόφιλο, ενώ χάρη στην παρέμβαση άλλων ατόμων, ο Αιτητής κατάφερε να δραπετεύσει (ερ. 35 -2X του διοικητικού φακέλου). Το δεύτερο περιστατικό έλαβε χώρα στις 25/01/2021, όταν ο Αιτητής επέστρεφε από το Πανεπιστήμιο και του επιτέθηκαν λεκτικά τρία άτομα αποκαλώντας τον ομοφυλόφιλο και, στη συνέχεια, ένα εξ αυτών χτύπησε τον Αιτητή στη μύτη. Ταυτόχρονα, ο Αιτητής περιέγραψε πως, όπου κι αν βρισκόταν, τον αποκαλούσαν ομοφυλόφιλο, ακόμα και με μηνύματα στο κινητό του, ώστε δεν ένιωθε πλέον ασφαλής και είχε ξεκινήσει να σκέφτεται το ενδεχόμενο να εγκαταλείψει τη χώρα (ερ. 35 -3X του διοικητικού φακέλου).

 

Την ημέρα που ο Αιτητής είχε μεταβεί για να παραλάβει το διαβατήριό του, συγκεκριμένα στις 11/02/2021, άτομο από την γειτονιά του, είδε το ζευγάρι με το οποίο συγκατοικούσε ο Αιτητής να βρίσκονται σε σεξουαλική επαφή, με αποτέλεσμα να μαζευτούν και άλλα άτομα της γειτονιάς που επιτέθηκαν και άρχισαν να χτυπούν το ομοφυλόφιλο ζευγάρι, το οποίο τελικά συνελήφθη από την αστυνομία. Ο Αιτητής πληροφορήθηκε το περιστατικό από έτερο φίλο του και, κατόπιν αυτού, μετέβη στο Menkao της κοινότητας Maluku όπου διέμεινε με τον θείο του και άρχισε να προετοιμάζει το ταξίδι του εκτός της χώρας (ερ. 31 -2X, 3X του διοικητικού φακέλου).

 

Εξ όσων αναφέρει ότι γνωρίζει ο Αιτητής, το ζευγάρι των φίλων του μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο καθώς είχε χτυπηθεί και στη συνέχεια στην φυλακή Makala, ενώ δεν είχαν δικαστεί. Δεν είχε οποιαδήποτε άλλη επικοινωνία μαζί τους από όταν αφίχθη στην Δημοκρατία (ερ. 31 -2X του διοικητικού φακέλου).

 

Ερωτηθείς για ποιο λόγο δεν πήγε να μείνει με τον θείο του στο Menkao ή με την οικογένειά του στην Κινσάσα, αλλά συνέχισε να μένει με τους φίλους του και να υπομένει την κακομεταχείριση, ο Αιτητής απάντησε πως δεν επιθυμούσε να ζήσει με τους γονείς του, ενώ το Menkao ήταν αρκετά μακριά από την πόλη (ερ. 31 -3X του διοικητικού φακέλου). Σε επόμενο στάδιο της συνέντευξης, ο Αιτητής δήλωσε πως μετά το περιστατικό της 11/02/2021, ο κόσμος άρχισε να μιλάει προσβλητικά στη μητέρα του, λέγοντάς της ότι δεν εκπαίδευσε σωστά τον γιο της, καθώς και στην αδελφή του (ερ. 30 -1X του διοικητικού φακέλου).

Κληθείς να εξηγήσει πώς η ισχυριζόμενη κακομεταχείρισή του ως ομοφυλόφιλο ξεκίνησε στις αρχές του 2021, ενώ όπως δήλωσε, η αιτία της κακομεταχείρισης ξεκίνησε έναν χρόνο νωρίτερα, δηλαδή όταν μετακόμισε στο σπίτι των φίλων του, ο Αιτητής αποκρίθηκε ότι δε γνώριζαν πολλοί πού διέμενε καθώς το κρατούσε κρυφό και σταδιακά άρχισε να διαδίδεται (ερ. 32 του διοικητικού φακέλου).

 

Ερωτηθείς ως προς τις πιθανές συνέπειες σε περίπτωση επιστροφής του, ο Αιτητής υποστήριξε ότι θα κινδυνεύσει καθώς τον θεωρούν ομοφυλόφιλο και η κουλτούρα στη χώρα καταγωγής του απορρίπτει την ομοφυλοφιλία. Φοβάται ότι θα τον λιθοβολήσουν καθώς επίσης και ότι μπορεί να συλληφθεί εξαιτίας του περιστατικού της 11/02/2021.

 

Ο αρμόδιος λειτουργός συνέταξε εισηγητική έκθεση στη βάση των δηλώσεων του Αιτητή κατά τη διάρκεια της συνέντευξής του, απομονώνοντας τρεις ουσιώδεις ισχυρισμούς: ο πρώτος αναφορικά με το προφίλ, την ταυτότητα και χώρα καταγωγής του Αιτητή, ο δεύτερος αναφορικά με το ότι ο Αιτητής θεωρήθηκε ομοφυλόφιλος και δέχθηκε επίθεση στις 21/01/2021 και στις 25/01/2021 επειδή συζούσε με ομοφυλόφιλους φίλους του και ο τρίτος, αναφορικά με το ότι δεχόταν απειλητικά τηλεφωνήματα όταν συνελήφθησαν οι συγκάτοικοί του στις 11/02/2021 λόγω του σεξουαλικού τους προσανατολισμού (ερ. 75 του διοικητικού φακέλου).

 

Αποδεκτός έγινε μόνον ο πρώτος ουσιώδης ισχυρισμός, κατά την αξιολόγηση του οποίου ο αρμόδιος λειτουργός έκανε επίσης αποδεκτή την Κινσάσα, συγκεκριμένα την περιοχή N’djili, ως τόπο προηγούμενης  συνήθους διαμονής του Αιτητή.

 

Κατά την αξιολόγηση του δεύτερου ουσιώδους ισχυρισμού, ο αρμόδιος λειτουργός σημειώνει ότι οι δηλώσεις του Αιτητή αναφορικά με τα φιλικά του πρόσωπα που ήταν ομοφυλόφιλοι, ήταν αρκετά γενικές και μη λεπτομερείς, ιδίως ενόψει του ότι συγκατοικούσαν πέραν του ενός έτους και επομένως αναμενόταν να είναι πιο περιγραφικός και σαφής. Περαιτέρω, ενώ δήλωσε ότι ο ίδιος δεν είναι ομοφυλόφιλος, δεν ήταν σε θέση να απαντήσει με τρόπο συνεκτικό για το πώς ξεκίνησαν να τον θεωρούν ομοφυλόφιλο και/ή για το πώς ξεκίνησαν αυτές οι φήμες. Όταν δε, κλήθηκε επανειλημμένα να περιγράψει προσωπικές εμπειρίες και βιώματα κακομεταχείρισης, ο Αιτητής αναφερόταν σε εμπειρίες άλλων ατόμων (ερ. 73 του διοικητικού φακέλου). Ο αρμόδιος λειτουργός σημειώνει ότι ο Αιτητής δεν αντιμετώπισε οποιοδήποτε άλλο πρόβλημα ή περιστατικό πέραν των δύο που περιέγραψε, τα οποία συνέβησαν στις αρχές του 2021, ενώ ο ίδιος εγκατέλειψε τη χώρα περί το ένα έτος αργότερα. Κατά ανάλογο τρόπο, δεν ήταν σε θέση να εξηγήσει ικανοποιητικά πώς η κακομεταχείρισή του και η αποδιδόμενη σεξουαλική ταυτότητα ξεκίνησε ένα έτος αφότου μετακόμισε στο σπίτι των φίλων του (ερ. 73 του διοικητικού φακέλου). Τέλος, μη ευλογοφανής και ικανοποιητική κρίθηκε η απάντηση του Αιτητή ότι δεν κατήγγειλε τα ανωτέρω στην αστυνομία γιατί κάτι τέτοιο θα οδηγούσε σε φήμες ότι είναι ομοφυλόφιλος.

 

Αναφορικά με τον τρίτο ουσιώδη ισχυρισμό του Αιτητή και τα απειλητικά τηλεφωνήματα που δέχθηκε, ο αρμόδιος λειτουργός επισημαίνει ότι ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση να περιγράψει λεπτομερώς το περιεχόμενο των συνομιλιών αυτών, τα πρόσωπα που τον καλούσαν, τη συχνότητα με την οποία τον καλούσαν και την ένταση των απειλών. Παράλληλα, ενώ δήλωσε ότι εγκατέλειψε τον τόπο διαμονής του αμέσως μετά και μετέβη στο σπίτι του θείου του προετοιμάζοντας τη φυγή του εκτός της χώρας, δεν αναφέρθηκε σε οποιαδήποτε δυσκολία που αντιμετώπισε. Μη ευλογοφανής κρίθηκε και η απάντησή του ότι δεν επιθυμούσε να μείνει με τους γονείς του, ούτε με τον θείο του καθώς διέμενε μακριά από την πόλη (ερ. 71 του διοικητικού φακέλου).

 

Κατόπιν αξιολόγησης του κινδύνου που πιθανόν να διατρέξει ο Αιτητής σε περίπτωση επιστροφής του στην ΛΔΚ και ειδικότερα, στην Κινσάσα, στη βάση του μοναδικού αποδεκτού ισχυρισμού του, οι Καθ’ ων η Αίτηση κατέληξαν πως δε συντρέχουν οι προϋποθέσεις των άρθρων 3 ή 19 του περί Προσφύγων Νόμου, δεδομένου και ότι τα περιστατικά ασφαλείας που καταγράφηκαν στην Κινσάσα είναι ιδιαίτερα χαμηλά (ερ. 70 του διοικητικού φακέλου).

 

Πέραν των ανωτέρω, ούτε κατά τη διάρκεια της εκδίκασης της παρούσας υπόθεσης, ο Αιτητής προσκόμισε επιπρόσθετη μαρτυρία ή στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι λανθασμένα κρίθηκε η αξιοπιστία του και ότι έχει γνήσιο αίτημα διεθνούς προστασίας.  Οι συνήγοροι του Αιτητή υπέδειξαν με την συμπληρωματική τους αγόρευση τα στοιχεία και τις απαντήσεις του Αιτητή που κατά την άποψή τους δεν λήφθηκαν υπόψιν και/ή θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε διαφορετικό συμπέρασμα όσον αφορά την αξιοπιστία τους.  Παρολ’ αυτά, έχοντας εξετάσει όλα τα στοιχεία του φακέλου αλλά και τα συμπεράσματα του αρμόδιου λειτουργού των Καθ’ων η Αίτηση, κρίνω ότι το εύρημα αναξιοπιστίας του Αιτητή ήταν εύλογο εφόσον δεν διαφαίνεται να είχε δώσει λεπτομέρειες ή στοιχεία για τη σχέση των συγκατοίκων του και πως αυτή έγινε γνωστή στην κοινότητα τους.  Επίσης, έρεισμα στο  συμπέρασμα των Καθ’ων η Αίτηση περί αναξιοπιστίας του Αιτητή, δόθηκε και στη βάση έρευνας σε εξωτερικές πηγές πληροφόρησης οι οποίες ανέφεραν ότι η ομοφυλοφιλία είναι νόμιμη στη χώρα καταγωγής του Αιτητή, αν και τα πρόσωπα LGBTQI+ μπορεί να υποστούν παρενόχληση, βία και απειλές.  Σημειώνω ότι δεν διαφαίνεται σε κανένα σημείο ο Αιτητής να είχε ζητήσει την προστασία των αρχών της χώρας του.

 

Κατά συνέπεια, από τα ανωτέρω προκύπτει ότι έγινε δέουσα έρευνα πριν τη λήψη της επίδικης απόφασης, η αιτιολόγηση της οποίας συμπληρώνεται από τα στοιχεία του διοικητικού φακέλου ως ανωτέρω αναλύεται (βλ. άρθρο 29 του Ν. 158(Ι)/1999, Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου κ.α. ν. Δημοκρατίας (1990) 3 Α.Α.Δ. 1171 και Διογένους ν. Δημοκρατίας (1999) 4 Α.Α.Δ. 371 και Στέφανος Φράγκου ν. Κυπριακής Δημοκρατίας (1998) 3 Α.Α.Δ. 270).  Είναι δε πάγια νομολογημένο ότι η έρευνα είναι επαρκής εφόσον εκτείνεται στη διερεύνηση κάθε γεγονότος που σχετίζεται με το θέμα που εξετάζεται (βλ. Motorways Ltd v. Δημοκρατίας Α.Ε. 2371/25.6.99).  Εξουσιοδοτημένος από τον Υπουργό Εσωτερικών λειτουργός, μετά από μελέτη της εισηγητικής έκθεσης, ενέκρινε την εισήγηση του αρμόδιου λειτουργού και ορθά και νόμιμα απορρίφθηκε το αίτημα του Αιτητή. Η έρευνα που είχε προηγηθεί ήταν επαρκής και είχαν συλλεγεί και διερευνηθεί όλα τα ουσιώδη στοιχεία σε συνάρτηση πάντα με τους ισχυρισμούς που είχε προβάλει ο Αιτητής, όπως αναλύεται ανωτέρω. Ως εκ τούτου, απορρίπτω τον ισχυρισμό που προβλήθηκε από τους συνηγόρους του Αιτητή και αφορά στην έλλειψη δέουσας έρευνας.

 

Τονίζω δε ότι το βάρος απόδειξης του αιτήματός της βαραίνει αρχικά την ίδια την Αιτητής (Άρθρο 18(5) του περί Προσφύγων Νόμου). Σύμφωνα δε με την παράγραφο 205 του Εγχειριδίου για τις Διαδικασίες και τα Κριτήρια του Καθεστώτος των Προσφύγων (υπογράμμιση του παρόντος Δικαστηρίου):

«(α) Ο αιτών πρέπει:

(Ι) Να λέει την αλήθεια και να παρέχει κάθε βοήθεια στον εξεταστή για τη διαπίστωση των στοιχείων της υπόθεσής του.

(ΙΙ) Να προσπαθεί να τεκμηριώσει τους ισχυρισμούς του με κάθε διαθέσιμο αποδεικτικό μέσο και να δώσει ικανοποιητική εξήγηση για τυχόν ελλείψεις τους. Εάν παρουσιασθεί ανάγκη, πρέπει να προσπαθήσει να προσκομίσει πρόσθετα αποδεικτικά μέσα.

(ΙΙΙ) Να δώσει όλες τις σχετικές πληροφορίες που αφορούν τον ίδιο και τις προηγούμενες εμπειρίες του, τόσο λεπτομερειακά όσο είναι αναγκαίο, ώστε να δοθεί στον εξεταστή η δυνατότητα να διαπιστώσει τη συνδρομή των σχετικών γεγονότων. Πρέπει ακόμη να κληθεί να δώσει μια συναφή εξήγηση ως προς όλους τους λόγους που επικαλείται για να υποστηρίξει την αίτηση για το καθεστώς του πρόσφυγα και να απαντήσει σε όσες ερωτήσεις του τεθούν.»

 

Κατά συνέπεια, στη προκειμένη περίπτωση, κρίνω ότι δεν συντρέχουν στο πρόσωπο του Αιτητή εκείνα τα υποκειμενικά και αντικειμενικά στοιχεία που δικαιολογούν την θεμελίωση δικαιολογημένου φόβου δίωξης σύμφωνα με το άρθρο 3(1) του περί Προσφύγων Νόμου.  Επίσης, με βάση το προσωπικό της προφίλ υπό το φως των ισχυρισμών που ο ίδιος προώθησε, δεν θεωρώ ότι σε περίπτωση επιστροφής του υπάρχουν ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι ο Αιτητής θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη, όπως η εν λόγω έννοια ορίζεται στο άρθρο 19(2) του περί Προσφύγων Νόμου.

 

Ειδικότερα, εκ των όσων παρατέθηκαν ανωτέρω, διαφαίνεται ξεκάθαρα ότι ο Αιτητής δεν πληροί τις προϋποθέσεις για την υπαγωγή του σε καθεστώς διεθνούς προστασίας δυνάμει των προνοιών του περί  Προσφύγων Νόμου, καθότι ως αναφέρθηκε και ανωτέρω, δεν τεκμηριώνεται από τους ισχυρισμούς του στοχοποίησή ή δίωξη από οποιονδήποτε κρατικό ή μη κρατικό δρώντα.

 

Αναφορικά με την υπαγωγή του Αιτητή σε καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας δυνάμει του άρθρου 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου, το οποίο προϋποθέτει ουσιώδεις λόγους να πιστεύεται ότι ο Αιτητής θα υποστεί σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής του ακεραιότητας, λόγω αδιακρίτως ασκούμενης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης, σε περίπτωση επιστροφής στη χώρα καταγωγής του, υπάρχει ευρεία νομολογία τόσο του Ανωτάτου Δικαστηρίου Κύπρου (βλ. Galina Bindioul v. Αναθεωρητική Αρχή Προσφύγων, Υποθ. Αρ. 685/2012, ημερομηνίας 23/04/13 και Mushegh Grigoryan κ.α. v. Κυπριακή Δημοκρατία, Υποθ. Αρ. 851/2012, ημερομηνίας 22/9/2015, ECLI:CY:AD:2015:D619) όσο και του ΔΕΕ (βλ. C-285/12, A. Diakité v. Commissaire général aux réfugiés et aux apatrides, 30/01/2014, C-465/07, Meki Elgafaji and Noor Elgafaji v. Staatssecretaris van Justitie, 17/02/2009), καθώς επίσης και του ΕΔΔΑ (βλ. K.A.B. v. Sweden, 886/11, 05/09/2013 (final 17/02/2014), Sufi and Elmi v. the United Kingdom, 8319/07 and 11449/07, 28/11/2011), στις οποίες ερμηνεύεται η έννοια της αδιακρίτως ασκούμενης βίας και της ένοπλης σύρραξης και τίθενται κριτήρια ως προς τη σοβαρότητα του κινδύνου που προϋποτίθεται για την αξιολόγηση των περιπτώσεων στις οποίες εξετάζεται η πιθανότητα παραχώρησης συμπληρωματικής προστασίας δυνάμει του άρθρου 15(γ) της Οδηγίας 2011/95/ΕΕ, το οποίο αντιστοιχεί στο άρθρο 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου.

 

Εν προκειμένω, σύμφωνα με τις δηλώσεις του Αιτητή και βάσει της αξιολόγησης της αξιοπιστίας των ισχυρισμών του ως παρατέθηκε ανωτέρω, η περιοχή της προηγούμενης συνήθους διαμονής του στη χώρα καταγωγής του ήταν η πρωτεύουσα Kinshasa της ομώνυμης επαρχίας της Λ.Δ.Κ.. Προκειμένου δε να διαπιστωθεί εάν συντρέχουν ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι, σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του, ο Αιτητής θα αντιμετωπίσει σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής του ακεραιότητας λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης, ως οι διατάξεις του άρθρου 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου, το Δικαστήριο ανέτρεξε σε έγκυρες πηγές πληροφόρησης για τη χώρα του Αιτητή, προς εξέταση της κατάστασης που επικρατεί σε αυτήν και συγκεκριμένα στην επαρχία της Kinshasa, η οποία, όπως αναφέρθηκε ανωτέρω, θεωρείται η περιοχή της προηγούμενης συνήθους διαμονής του.

 

Ένοπλες συγκρούσεις εξακολουθούν να εντοπίζονται στις ανατολικές περιοχές του Κονγκό, όπως το Nord-Kivu, το Sud-Kivu και το Ituri, χωρίς να γίνεται καμία αναφορά στην επαρχία Kinshasa, στην οποία ανήκει η πόλη Kinshasa.[1] Η κατάσταση ασφαλείας στην ανατολική Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό παραμένει εύθραυστη, με την ανταρτική ομάδα Mouvement du 23 Mars (M23) να επεκτείνει περαιτέρω την παρουσία της στην επαρχία του North Kivu. Η πιο πρόσφατη έκθεση του Γενικού Γραμματέα, που δημοσιεύθηκε στις 20 Σεπτεμβρίου, σημειώνει ότι η κατάπαυση του πυρός μεταξύ των στρατιωτικών δυνάμεων της Ρουάντα και του Κονγκό έχει διατηρηθεί σε μεγάλο βαθμό, ενώ οι συγκρούσεις μεταξύ της M23 και άλλων ένοπλων ομάδων συνεχίζονται. Άλλες ένοπλες ομάδες που δρουν στην ανατολική Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, όπως οι Συμμαχικές Δημοκρατικές Δυνάμεις (ADF) και ο Συνεταιρισμός για την Ανάπτυξη του Κονγκό (CODECO), συνεχίζουν επίσης να στοχεύουν αμάχους στις επαρχίες North Kivu και Ituri της ανατολικής Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό.[2]

 

H έρευνα της αυστριακής ACCORD που δημοσιεύτηκε στις 8 Απριλίου 2024 και αφορά όλο το έτος 2023, κάνει αναφορά στα περιστατικά ασφαλείας που έλαβαν χώρα στην Kinshasa.  Συγκεκριμένα,  αναφέρθηκαν 132 περιστατικά στα οποία σκοτώθηκαν 71 άνθρωποι.  Οι ακόλουθες τοποθεσίες ήταν μεταξύ των πληγεισών: Bita, Dumi, Iye, Kinshasa, Kinshasa - Camp Luka, Kinshasa - Gombe, Kinshasa - Kalamu, Kinshasa - Kimbanseke, Kinshasa - Limete, Kinshasa - Lingwala, Kinshasa - Maluku, Kinshasa - Masina, Kinshasa - Ndjili Airport, Kinshasa - Ngaliema, Matadi Mayo, Mbankana, Mbete, Menkao, Mongata, Yuo.[3]

 

Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία από τη βάση δεδομένων της ACLED ("Armed Conflict Location and Event Data Project") για το διάστημα από 07/02/2024 έως 07/02/2025, καταγράφηκαν στην επαρχία Kinshasa  98 περιστατικά ασφαλείας, τα οποία είχαν ως αποτέλεσμα το θάνατο 226 ανθρώπων.  Αναλυτικότερα, έχουν καταγραφεί, 19 εξεγέρσεις/ταραχές (riots) με 202 ανθρώπινες απώλειες, 66 διαμαρτυρίες (protests) με καμία ανθρώπινη απώλεια, 9 περιστατικά βίας κατά πολιτών (violence against civilians) με  19 ανθρώπινες απώλειες και 4 μάχες (battles) με 5 ανθρώπινες απώλειες.[4]  Δεδομένου ότι ο εκτιμώμενος πληθυσμός της Kinshasa ανέρχεται σε 17,032,300[5] καθίσταται κατανοητό ότι ο ανωτέρω αναφερόμενος αριθμός θανάτων στην εν λόγω περιοχή από περιστατικά ασφαλείας (226 θάνατοι) δεν ανέρχεται σε τέτοια επίπεδα που σε σχέση με τον συνολικό πληθυσμό της περιοχής μπορεί να χαρακτηρίσει την επικρατούσα κατάσταση ως ένοπλη σύρραξη επιφέρουσα συνθήκες αδιακρίτως ασκούμενης βίας.

 

Τα παραπάνω επιβεβαιώνουν στο σύνολό τους, ότι στην πόλη Kinshasa, τόπο τελευταίας συνήθους διαμονής του Αιτητή, δεν επικρατούν συνθήκες ένοπλης εσωτερικής σύγκρουσης και κατ΄ επέκταση συνθήκες βίας ασκούμενης αδιακρίτως κατά αμάχων όπως το άρθρο 19 (2) (γ) του περί Προσφύγων Νόμου προνοεί.  Ως εκ τούτου, το Δικαστήριο κρίνει ότι παρέλκει περαιτέρω διερεύνηση των προσωπικών περιστάσεων του Αιτητή για λόγους εφαρμογής της «αναπροσαρμοσμένης κλίμακας» όπως αυτή απορρέει από τη Νομολογία του ΔΕΕ.

 

Επομένως, στη βάση των όσων αναλύθηκαν ανωτέρω, κρίνω πως ο Αιτητής δεν κατάφερε να αποδείξει ότι πάσχει η ορθότητα και νομιμότητα της επίδικης απόφασης και ότι στο πρόσωπό του πληρούνται οι προϋποθέσεις για την υπαγωγή του στο καθεστώς του πρόσφυγα ή της παραχώρησης συμπληρωματικής προστασίας, σύμφωνα με τις πρόνοιες του περί Προσφύγων Νόμου (Ν. 6(Ι)/2000) και της Σύμβασης της Γενεύης του 1951.

 

Ως εκ τούτου, η προσφυγή αποτυγχάνει και απορρίπτεται.  Επιδικάζονται €800 έξοδα εναντίον του Αιτητή και υπέρ των Καθ' ων η αίτηση. Η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται.

 

Μ. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.