
ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
15 Σεπτεμβρίου, 2025
[Ε. ΡΗΓΑ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]
Αναφορικά με τα άρθρα 28 και 146 του Συντάγματος
Μεταξύ:
G.R.N.B.,
από Αίγυπτο
Αιτητής
-και-
Κυπριακής Δημοκρατίας μέσω
Υπηρεσίας Ασύλου
Καθ' ων η Αίτηση
Για Αιτητή: καμία εμφάνιση.
Δικηγόρος για Καθ’ ων η αίτηση: Χ. Καστάνας, Δικηγόρος της Δημοκρατίας για Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας
Αιτητής απών
ΑΠΟΦΑΣΗ
(Δόθηκε αυθημερόν)
Ε. ΡΗΓΑ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.: Το Δικαστήριο, εξετάζοντας την υπόθεση αυτή, επισημαίνει ότι η προσφυγή του Αιτητή εκκρεμεί ενώπιόν του από τις 23.03.2023 (ημερομηνία καταχώρισης της προσφυγής). Πρόσθετα για χρονικό διάστημα ενάμιση και πλέον έτους (από τις 14.02.2024) δεν έχει καταστεί δυνατή η ουσιαστική προώθηση της υπόθεσης εξαιτίας της επανειλημμένης απουσίας του Αιτητή από τις δικασίμους. Ο Αιτητής, σε διαδοχικές περιπτώσεις, επικαλέστηκε λόγους υγείας προς δικαιολόγηση της απουσίας του, προσκομίζοντας (μέσω τηλεομοιότυπου) σχετικά ιατρικά πιστοποιητικά.
Κατά την δικάσιμο της 11ης Ιουνίου του 2025 το Δικαστήριο τόνισε ότι δεν είναι αποδεκτή η υποβολή απλών ιατρικών βεβαιώσεων για άδεια ανάπαυσης, αλλά ότι θα πρέπει να προσκομίζονται σαφή και πλήρη πιστοποιητικά από αρμόδιο ιατρό, τα οποία να βεβαιώνουν ρητώς αδυναμία μετακίνησης και εμφάνισης στο Δικαστήριο. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το πρακτικό του Δικαστηρίου ημερ. 11.06.2025:
«Ο Αιτητής δεν είναι ενώπιον του Δικαστηρίου. Έχει ένα χρόνο τώρα που προσκομίζει πιστοποιητικά από το Φεβρουάριο του 2024, υποβάλλοντας αιτήματα αναβολής και η υπόθεση εκκρεμεί για σημαντικό χρονικό διάστημα γεγονός που θίγει την αρχή της εύλογης διάρκειας της δίκης. Ο Αιτητής προσκομίζει σχετικά πιστοποιητικά ασθενείας που ωστόσο δεν τεκμηριώνουν την πλήρη αδυναμία του για να μετακινηθεί ή να είναι ενώπιόν του Δικαστηρίου. Ο Αιτητής έχει υποβληθεί και σε εγχείρηση ανοικτής καρδίας, έχει προβληματικό ιστορικό. Ωστόσο, τα πιστοποιητικά αυτά δεν τεκμηριώνουν τη δικαιολογία ώστε να μην παρευρίσκεται ενώπιόν του Δικαστηρίου. Ενόψει αυτών, δίδεται αναβολή της εκδίκασης της υπόθεσης για τελευταία φορά. Κατά την επόμενη δικάσιμο ο Αιτητής οφείλει να παρίσταται αυτοπροσώπως ή δια συνηγόρου ενώπιον του Δικαστηρίου, σε περίπτωση μη παρουσίας του δεν θα γίνει αποδεκτό ένα απλό ιατρικό πιστοποιητικό.
Τυχόν αίτημα αναβολής λόγω υγείας θα πρέπει να συνοδεύεται από τεκμηριωμένη και πλήρως αιτιολογημένη ιατρική βεβαίωση από αρμόδιο ιατρό. Αυτά που έχω ενώπιόν μου είναι όλα του ΟΚΥΠΥ. Η όποια βεβαίωση να βεβαιώνει ρητά την πραγματική αδυναμία του Αιτητή να μετακινηθεί και να μην μπορεί να παρευρεθεί στο Δικαστήριο. Σε αντίθετη περίπτωση το Δικαστήριο θα απορρίψει την προσφυγή του λόγω μη προώθησης. Καλείται το αρμόδιο Πρωτοκολλητείο να μεριμνήσει για την πλήρη και σαφή ενημέρωση του Αιτητή συμπεριλαμβανομένων των συνεπειών ενδεχόμενης μη συμμόρφωσής του. Η υπόθεση ορίζεται στις 04/07/2025 για Προγραμματισμό ».
Ακολούθως των προλεχθέντων, μία μέρα πριν από την προγραμματισμένη δικάσιμο, ήτοι στις 03.07.2025, ο Αιτητής προώθησε μέσω τηλεομοιότυπου «Πιστοποιητικό Άδειας Ασθενείας» το οποίο φέρει ημερομηνία εξέτασης 02.07.2025, στο οποίο δηλώνεται ως διάγνωση «Οξεία οσφυαλγία, Αδυναμία βάδισης» και ως θεραπεία: «Ακινητοποίηση, Φαρμακευτική Αγωγή». Ενόψει αυτού, το Δικαστήριο ανέβαλε εκ νέου την δικάσιμο της 4ης Ιουλίου, επαναορίζοντας αυτήν για σήμερα, με τις ίδιες σαφείς οδηγίες.
Στις 11.09.2025, ο Αιτητής προώθησε μέσω τηλεομοιότυπου νέο πιστοποιητικό ασθενείας, το οποίο φέρει ημερ. 10.09.2025, του ιατρού Χρήστου Κουρίδη της Παθολογικής Κλινικής του Γενικού Νοσοκομείου Πάφου, σύμφωνα με το οποίο ο Αιτητής έχει διαγνωστεί με «Υπέρταση» και δόθηκε άδεια από την εργασία από 10.09.2025 μέχρι και 24.09.2025. Το πιστοποιητικό αυτό σημειώνεται ως Τεκμήριο 1 της σημερινής δικασίμου.
Εξετάζοντας το πιστοποιητικό αυτό (Τ1) που τέθηκε ενώπιόν του στις 12.09.2025, το Δικαστήριο παρατήρησε εμφανή αλλοίωση στις ημερομηνίες μέσω, ενδεχομένως, διορθωτικού υλικού, γεγονός που υπονόμευε τη γνησιότητά του. Δόθηκαν τότε σαφείς οδηγίες προς το Πρωτοκολλητείο να ενημερώσει τον Αιτητή ότι το εν λόγω πιστοποιητικό δεν δικαιολογεί τη μη εμφάνισή του στο Δικαστήριο κατά την προγραμματισμένη δικάσιμο της 15.09.2025, και ότι η μη συμμόρφωση θα οδηγούσε σε απόρριψη της προσφυγής, εκτός εάν προσκομιζόταν έγκυρο ιατρικό πιστοποιητικό που να βεβαιώνει ρητά αδυναμία μετακίνησης.
Ο Αιτητής φαίνεται να αντέδρασε έντονα στην ενημέρωση αυτή. Συγκεκριμένα, ως προκύπτει από την φόρμα τηλεφωνικής επικοινωνίας, ημερ. 12.09.2025 και ώρα 12.05, η οποία εντοπίζεται στον δικαστικό φάκελο:
«Λόγος τηλεφωνικής επικοινωνίας: Στις 15/9/25 οφείλει να παρουσιαστεί αλλιώς χρειάζεται πλήρη αιτιολόγηση: ιατρική βεβαίωση κτλ.
Σχόλια: Έντονος, απότομος, δεν άκουε την μεταφράστρια. Δεν δεχόταν τις οδηγίες του Δικαστηρίου όπως του είχαν μεταφερθεί. Είπε ότι είναι δύσκολο να στείλει ιατρική βεβαίωση μέχρι τη Δευτέρα».
Ακολούθως των πιο πάνω και εντός μίας ώρας και τριάντα πέντε λεπτών από την εν λόγω επικοινωνία, ο Αιτητής προώθησε μέσω τηλεομοιότυπου «Πιστοποιητικό Άδειας Ασθενείας» το οποίο φαίνεται να φέρει ημερομηνία εξέτασης 12.09.2025, στο οποίο δηλώνεται ως διάγνωση: «Οξεία οσφυαλγία, Αδυναμία βάδισης» και ως θεραπεία: «Ακινητοποίηση, Φαρμακευτική Αγωγή». Επισυναπτόμενα επί του πιστοποιητικού αυτού εντοπίζονται έγγραφα, τα οποία φέρουν ημερομηνίες του 2022. Το εν λόγω πιστοποιητικό με τα επισυνημμένα αυτά έγγραφα σημειώνεται ως Τεκμήριο 2 της σημερινής δικασίμου.
Η χρονική εγγύτητα της αποστολής του νέου τηλεομοιότυπου, μόλις μιάμιση ώρα μετά την έντονη αντίδρασή του κατά την τηλεφωνική επικοινωνία, δημιουργεί εύλογες υποψίες ως προς τη γνησιότητά του.
Εν πάση περιπτώσει και παρά το γεγονός ότι το Δικαστήριο δεν ασκεί πραγματογνωμοσύνη ούτε διενεργεί τεχνική εξέταση των εγγράφων, εντούτοις, από την απλή οπτική παρατήρηση του πιστοποιητικού (Τ2) προκύπτουν εμφανή σημεία παραποίησης, αφού είναι εμφανής η αλλοίωση των τεσσάρων ημερομηνιών που εντοπίζονται στο Τ2 -με χρήση ενδεχομένως διορθωτικού υλικού- γεγονός που εντείνει την υποψία ότι πρόκειται περί κατασκευασμένου εγγράφου. Περαιτέρω, διαπιστώνεται ουσιώδης διαφοροποίηση μεταξύ των δύο πιστοποιητικών Τ1 και Τ2 ως προς τη διάγνωση: στο μεν Τ1 αναγράφεται «υπέρταση», στο δε Τ2 «οξεία οσφυαλγία».
Παρατηρώ επιπλέον, πως το περιεχόμενο του Τ2 είναι ταυτόσημο με εκείνο του πιστοποιητικού που είχε προσκομίσει ο Αιτητής κατά τη δικάσιμο της 4ης Ιουλίου 2025, με μόνη διαφορά τις ημερομηνίες, οι οποίες – όπως ήδη επισημάνθηκε – φέρουν εμφανή σημάδια αλλοίωσης. Είναι χαρακτηριστικό ότι όλα τα λοιπά στοιχεία του εγγράφου (σφραγίδες, υπογραφή, χειρόγραφα συμπληρωμένα μέρη) είναι τοποθετημένα επακριβώς στα ίδια σημεία και εμφανίζουν απόλυτη ταύτιση, χωρίς καμία διαφοροποίηση στη γραφική κλίση. Το γεγονός αυτό, το οποίο είναι εξαιρετικά ασυνήθιστο για έγγραφο που συμπληρώνεται χειρόγραφα, ενισχύει περαιτέρω την κρίση ότι πρόκειται για μη γνήσια αναπαραγωγή με μεταγενέστερη επέμβαση στις ημερομηνίες. Τα τεχνικά χαρακτηριστικά ενισχύουν την πεποίθηση ότι έγινε μη γνήσια αναπαραγωγή και μεταγενέστερη προσθήκη ημερομηνιών.
Λαμβάνοντας υπόψη το ιστορικό της υπόθεσης, την παρατεταμένη μη εμφάνιση του Αιτητή, τη συστηματική αποφυγή της παρουσίας του στις δικασίμους, την κατάθεση πιστοποιητικών που δεν πληρούν τα κριτήρια που το ίδιο το Δικαστήριο είχε θέσει, και ιδίως την υποβολή εγγράφων (Τ1 και Τ2) η γνησιότητα των οποίων ευλόγως αμφισβητείται, το Δικαστήριο κρίνει ότι η προσφυγή δεν προωθείται με τον δέοντα τρόπο. Η συμπεριφορά του Αιτητή καθιστά σαφές ότι δεν υφίσταται πραγματική πρόθεση προώθησης της υπόθεσης επί της ουσίας και υπάρχει κατάχρηση της δικαστικής διαδικασίας, γεγονός που πλήττει την εύρυθμη απονομή της δικαιοσύνης.
Η προσφυγή δεν μπορεί να διαιωνίζεται επ’ αόριστον, ιδίως λόγω αδράνειας και επαναλαμβανόμενης μη συμμόρφωσης του Αιτητή προς τις σαφείς οδηγίες του Δικαστηρίου. Είχε μάλιστα δοθεί η δυνατότητα στον Αιτητή να παραστεί είτε αυτοπροσώπως είτε διά συνηγόρου, πλην όμως ο ίδιος δεν μερίμνησε να εξασφαλίσει νομική εκπροσώπηση, η οποία θα μπορούσε να διασφαλίσει την ομαλή προώθηση της διαδικασίας. Η παράλειψη αυτή ενισχύει την κρίση ότι δεν υπήρξε πραγματική πρόθεση προώθησης της προσφυγής επί της ουσίας. Η παράταση της διαδικασίας χωρίς ορατό τέλος, πέραν του ότι αντίκειται στην αρχή της εύλογης διάρκειας της δίκης, προκαλεί ανασφάλεια δικαίου και θίγει τα δικαιώματα των λοιπών διαδίκων.
Η νομολογία είναι απολύτως σαφής επί του ζητήματος αυτού. Στην Κούρτης[1], κρίθηκε ότι η χωρίς επαρκή λόγο παράλειψη συμμόρφωσης προς τις οδηγίες του Δικαστηρίου συνιστά λόγο απόρριψης προσφυγής. Η παράταση των διαδικασιών επ’ αόριστον λόγω αδράνειας ενός διαδίκου δημιουργεί ανασφάλεια και καταστρατηγεί τα δικαιώματα των άλλων διαδίκων.
Είναι αυτονόητο ότι το δικαίωμα πρόσβασης στη δικαιοσύνη, όπως προστατεύεται από το Άρθρο 30(2) του Συντάγματος, είναι θεμελιώδες, αλλά όχι απόλυτο καθώς υπόκειται σε περιορισμούς αναγκαίους για τη διασφάλιση της εύρυθμης απονομής δικαιοσύνης. Τα όσα έχουν προλεχθεί, δικαιολογούν την απόρριψη της προσφυγής λόγω μη προώθησης.
Δεν θεωρώ, τέλος, ότι με την απόρριψη της παρούσας προσφυγής θίγεται εν προκειμένω η αρχή της μη επαναπροώθησης καθότι ο Αιτητής διατηρεί - σε κάθε περίπτωση - κάθε δικαίωμα να προσβάλει, μεταξύ άλλων και στη βάση αυτή, το όποιο διάταγμα απέλασης ήθελε εκδοθεί, ως συνέπεια απώλειας της ιδιότητας του αιτητή ασύλου, ως αποτέλεσμα απόρριψης της προσφυγής της. Ως έχει πολύ προσφάτως επισημανθεί από το Εφετείο κατά την άσκηση της Αναθεωρητικής του λειτουργίας στην HENRIA TCHABON TCHIOUNDJE v. ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, MEΣΩ YΠΗΡΕΣΙΑΣ ΑΣΥΛΟΥ, Έφεση Κατά Απόφασης Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Αρ. 152/2023, 14.01.2025 (-έμφαση και υπογράμμιση του παρόντος Δικαστηρίου):
«Σημειώνεται ότι η εκτέλεση απόφασης (της Υπηρεσίας Ασύλου, εν προκειμένω) για απόρριψη αίτησης διεθνούς προστασίας δεν έχει αφ' εαυτής ως αποτέλεσμα την απομάκρυνση του αιτητή από τη Δημοκρατία και είναι έτσι καταρχήν συμβατή με την Αρχή της μη επαναπροώθησης και το προρρηθέν Άρθρο 47 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (απόφαση ΔΕΕ ημερ. 19.6.2018 στην Υπόθεση C-181/16 Gnandi, σκέψη 55), αφού η απομάκρυνσή του υλοποιείται με μεταγενέστερη διοικητική πράξη, ήτοι το διάταγμα απέλασης/απόφασης επιστροφής. Θεωρούμε ότι κατ' αναλογία το ίδιο ισχύει και για τη δικαστική απόφαση με την οποία απορρίπτεται δικαστική προσφυγή του αιτητή διεθνούς προστασίας ή/και η υπ' αυτού υποβληθείσα αίτηση επαναφοράς».
Ενόψει των όσων προανέφερα, η παρούσα προσφυγή απορρίπτεται λόγω μη προώθησης και η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται με έξοδα €300 υπέρ των Καθ' ων η αίτηση και εναντίον του Αιτητή.
Ε. Ρήγα, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.
[1] Milouca Motor Trading Ltd v. Κούρτης (1997) 1 Α.Α.Δ. 941
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο