ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
Υπoθ. Αρ.: Τ15/2025
30 Σεπτεμβρίου 2025
[ Α.Α.ΑΓΡΟΤΗ, ΔΔΔΔΠ.]
Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος
Μεταξύ:
Ρ.Ν.O
Αιτητής
-και-
Κυπριακή Δημοκρατία, μέσω
Υπηρεσίας Ασύλου
Καθ' ων η Αίτηση
Δημήτριος Α. Παυλίδης και Συνεργάτες ΔΕΠΕ, για τον Αιτητή
Στην απουσία των Καθ' ων η αίτηση δυνάμει των περί της Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Διαδικαστικών Κανονισμών του 2019 (3/2019)
Ο Αιτητής είναι παρών.
Παρών ο κ. Κώστας Σφέτσος για πιστή μετάφραση από τα Ελληνικά στα Αγγλικά.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Α.Α.ΑΓΡΟΤΗ Δ ΔΔΔΠ: Με την παρούσα προσφυγή ο Αιτητής προσβάλλει την απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου η οποία περιέχεται σε επιστολή ημερομηνίας 09/01/2025, σύμφωνα με την οποία το αίτημά του για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας απορρίφθηκε ως προδήλως αβάσιμη δυνάμει των άρθρων 12Στ και 12Βτρις του περί Προσφύγων Νόμου και καλεί το Δικαστήριο όπως κηρύξει αυτήν άκυρη, παράνομη και στερημένη οποιουδήποτε έννομου αποτελέσματος.
Η υπό εξέταση προσφυγή ορίστηκε απευθείας για Ακρόαση σύμφωνα με τις πρόνοιες του άρθρου 3 των περί της Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Διαδικαστικών Κανονισμών του 2019 (3/2019), αφού εν τω μεταξύ υποβλήθηκε από την Υπηρεσία Ασύλου Υπόμνημα συνοδευόμενο από το σχετικό διοικητικό φάκελο. Μελετώντας αυτόν, το Δικαστήριο, ασκώντας τη διακριτική του ευχέρεια δεν έκρινε σκόπιμη την παρουσία των Καθ' ων η αίτηση και η διαδικασία ολοκληρώθηκε στην παρουσία του Αιτητή, ο οποίος εκπροσωπείται από δικηγόρο.
Όπως προκύπτει από το Διοικητικό Φάκελο, τα ουσιώδη γεγονότα που αφορούν την υπό εξέταση υπόθεση είναι τα ακόλουθα:
Ο Αιτητής είναι ενήλικας, υπήκοος Νιγηρίας, κάτοχος διαβατηρίου εκδοθέντος από τις αρχές της χώρας καταγωγής του, ο οποίος, σύμφωνα με δική του δήλωση, εγκατέλειψε την Νιγηρία στις 27/08/2019, μεταβαίνοντας στις κατεχόμενες περιοχές της Κύπρου, όπου διέμεινε για περίοδο πέραν των πέντε ετών για σκοπούς εκπαίδευσης και εργασίας. Στη συνέχεια στις 14/11/2024 διήλθε παράτυπα στις ελεγχόμενες από την Κυπριακή Δημοκρατία περιοχές, υποβάλλοντας στις 25/11/2024 αίτηση διεθνούς προστασίας.
Στις 30/11/2024 πραγματοποιήθηκε συνέντευξη στον Αιτητή από λειτουργό της Υπηρεσίας Ασύλου ο οποίος αξιολογώντας τα λεγόμενα του Αιτητή, στις 02/12/2024, συνέταξε Έκθεση/Εισήγηση προς τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας Ασύλου, με την οποία εισηγείται την απόρριψη του αιτήματος του Αιτητή. Στις 03/12/2024, συγκεκριμένος λειτουργός δεόντως εξουσιοδοτημένος από τον Υπουργό Εσωτερικών να ασκεί καθήκοντα Προϊστάμενου της Υπηρεσίας Ασύλου κατόπιν εξέτασης της εισηγητικής έκθεσης αποφάσισε την απόρριψη της αίτησης του Αιτητή ως προδήλως αβάσιμη.
Η απορριπτική απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου μαζί με την αιτιολογία αυτής, η οποία περιέχεται στην επιστολή ημερομηνίας 09/01/2025, παραλήφθηκε από τον Αιτητή αυθημερόν ούσα μεταφρασμένη σε γλώσσα κατανοητή από τον Αιτητή, ήτοι την αγγλική.
Εμπρόθεσμα ο Αιτητής, μέσω του συνηγόρου του, καταχώρησε την με τον πιο πάνω αριθμό και τίτλο προσφυγή εναντίον της απόφασης των Καθ' ων η αίτηση, προβάλλοντας με την αίτηση ακυρώσεως του αρκετούς νομικούς ισχυρισμούς προς ακύρωση της προσβαλλόμενης πράξης, ωστόσο ενώπιον του Δικαστηρίου κατά την Ακρόαση της παρούσας, περιορίστηκε στη προώθηση της θέσης του περί έλλειψης δέουσας έρευνας και αιτιολογίας. Στη βάση αυτών, αιτείται την ακύρωση της απόφασης των Καθ' ων η αίτηση καλώντας το Δικαστήριο όπως αναγνωρίσει τον Αιτητή ως δικαιούχο διεθνούς προστασίας ή εναλλακτικά δικαιούχο συμπληρωματικής προστασίας.
Στα πλαίσια της ίδιας διαδικασίας ο Αιτητής κλήθηκε από το Δικαστήριο να εξηγήσει ποια η σχέση του με τη ομάδα Biafra, δηλώνοντας πως δεν έχει καμία σχέση με την εν λόγω ομάδα και ότι πρόκειται για άτομα που τρομοκρατούν τον κόσμο. Ερωτηθείς να περιγράψει πώς ο ίδιος στοχοποιήθηκε από την ομάδα Biafra, o Αιτητής ανέφερε ότι του επιτέθηκαν τον Νοέμβριο του 2024, προσθέτοντας ότι του επιτέθηκαν προκειμένου να λάβουν πληροφορίες.
Έχω μελετήσει με μεγάλη προσοχή τα όσα τέθηκαν ενώπιον μου και δεδομένου ότι το παρόν Δικαστήριο, δυνάμει του άρθρου 11 του περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμου του 2018, Ν. 73(Ι)/2018, κέκτηται εξουσίας όπως εξετάζει πέραν από την νομιμότητα της προσβαλλόμενης πράξης και την ορθότητα αυτής, ήτοι εξέταση επί της ουσίας του αιτήματος του Αιτητή, κρίνω σκόπιμο όπως καταγραφούν όλοι οι ισχυρισμοί που προέβαλε ο Αιτητής σε όλα τα στάδια εξέτασης του αιτήματος του, προκειμένου να εξετάσω την ορθότητα της προσβαλλόμενης απόφασης αλλά και για να διαφανεί εάν οι Καθ' ων η αίτηση αποφάσισαν μετά από δέουσα έρευνα, ορθά, νόμιμα και εντός των πλαισίων της διακριτικής τους ευχέρειας, έχοντας κατά νου και τους εγειρόμενους από τον Αιτητή ισχυρισμούς προς ακύρωσης της προσβαλλόμενης απόφασης.
Με την αίτησή του για παροχή διεθνούς προστασίας ο Αιτητής δήλωσε ότι κατάγεται από τον νοτιοανατολικό μέρος της χώρας και λόγω της διαμάχης μεταξύ του κράτους της Νιγηρίας και της Biafra, υπάρχουν σκοτωμοί και επηρέασε αρνητικά κάποιους συγγενείς του. Επιπλέον, δήλωσε ότι εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του λόγω σπουδών. Ο Αιτητής κατέγραψε πως στις κατεχόμενες περιοχές της Κύπρου σπούδαζε και εργαζόταν, αλλά όταν έχασε την εργασία του δεν μπορούσε να ανταπεξέλθει οικονομικά και συγκατοίκησε με ένα πρόσωπο, ο οποίος ήταν μπλεγμένος σε κάποιες εγκληματικές δραστηριότητες, με αποτέλεσμα να δεχτεί ο ίδιος επίθεση και να νοσηλευτεί στο νοσοκομείο. Πρόσθεσε ότι δεν μπορούσε να ανταπεξέλθει οικονομικά και εισήλθε στις ελεύθερες περιοχές της Κύπρου για να ζητήσει προστασία.
Στα πλαίσια της προφορικής του συνέντευξης, ο Αιτητής ανέφερε ότι τόπος καταγωγής του είναι η πόλη Amorka, της επαρχίας Anambra. Την περίοδο 2010 έως το 2013 διέμενε στο Lagos, στη συνέχεια μετέβη στη Μαλαισία, όπου παρέμεινε για 9 μήνες και ακολούθως στην Ταϊλάνδη, όπου διέμεινε και εργάστηκε για 3 έτη. Έπειτα, ισχυρίστηκε πως επέστρεψε στο Lagos, όπου παρέμεινε μέχρι τον Αύγουστο του 2019, όταν και εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του με προορισμό τις κατεχόμενες περιοχές της Κύπρου όπου διέμεινε για σκοπούς φοίτησης και εργασίας μέχρι την είσοδό του στις ελεύθερες περιοχές. Είναι απόφοιτος δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και ως προς την εργασιακή του εμπειρία ανέφερε ότι τη περίοδο 2010-2012 εργαζόταν στο Lagos ως καθαριστής. Όσον αφορά τη πατρική του οικογένεια ανέφερε ότι οι γονείς και ο αδελφός του διαμένουν στη Νιγηρία.
Ο Αιτητής, κατά την ελεύθερη αφήγησή του, ισχυρίστηκε ότι εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του λόγω της ομάδας Biafra, η οποία είναι πολύ επικίνδυνη, σκοτώνει ανθρώπους και ήθελαν να σκοτώσουν και τον ίδιο. Κληθείς να παραθέσει περισσότερες πληροφορίες για την ομάδα Biafra, δήλωσε ότι προσπαθούν να ελευθερώσουν την φυλή Igbo, στην οποία ανήκει και ο ίδιος, και ότι αρπάζουν περιουσίες και σκοτώνουν ανθρώπους και ότι η κατάσταση με την ομάδα Biafra ξεκίνησε στη χώρα του το 2022. Ερωτηθείς τον λόγο που η ομάδα Biafra ήθελε να τον σκοτώσει, ανέφερε την οικονομική του κατάστασης. Κληθείς να παρέχει περαιτέρω λεπτομέρειες σχετικά με πότε δημιουργήθηκε η ομάδα Biafra, εάν γνωρίζει το σύμβολο τους, εάν τον καταδίωκαν, εάν γνωρίζει άλλα άτομα που αντιμετώπιζαν προβλήματα με την ομάδα αυτή, πότε και πώς ξεκίνησαν τα προβλήματα του με την ομάδα αυτή, ο Αιτητής δεν παρείχε καμία απάντηση, αναφέροντας είτε πως δεν θυμάται είτε πως δεν γνωρίζει. Επίσης, αρνητική ήταν η απάντησή του όταν κλήθηκε από τον λειτουργό να αναφέρει εάν συνέβη οτιδήποτε στον ίδιο προσωπικά από την ομάδα Biafra. Κληθείς να εξηγήσει πώς επηρεάστηκε από την κατάσταση με την ομάδα Biafra που όπως ο ίδιος δήλωσε, δημιουργήθηκε το 2022, ενώ ο ίδιος αποχώρησε από τη Νιγηρία τον Αύγουστο του 2019, ο Αιτητής αποκρίθηκε ότι δεν γνωρίζει.
Ως προς τις συνθήκες διαβίωσής του στις κατεχόμενες περιοχές της Κύπρου, ο Αιτητής ισχυρίστηκε ότι η ζωή του ήταν καλή και εργαζόταν σε ένα εστιατόριο. Κληθείς να εξηγήσει τις δηλώσεις του επί της αιτήσεως του, περί επίθεσης που δέχτηκε εξαιτίας του συγκατοίκου του, ο οποίος ήταν μπλεγμένος σε εγκληματικές δραστηριότητες, ο Αιτητής εξήγησε ότι τον Ιούλιο του 2024 ο συγκάτοικος τους μαζί με δυο άντρες του επιτέθηκαν στην οικία όπου διέμενε επειδή δεν είχε πληρώσει το ενοίκιο, με αποτέλεσμα ο ίδιος να καταλήξει στο νοσοκομείο, όπου παρέμεινε για 2 μέρες.
Ο αρμόδιος λειτουργός στην εισηγητική του έκθεση διέκρινε δυο ουσιώδεις ισχυρισμούς. Ο πρώτος ισχυρισμός αφορά στην ταυτότητα, χώρα καταγωγής και προσωπικά στοιχεία/προφίλ του Αιτητή και ο δεύτερος αφορά τον ισχυριζόμενο φόβο του Αιτητή από την ομάδα Biafra.
Ο πρώτος ουσιώδης ισχυρισμός έγινε αποδεκτός αφού δεν προέκυψαν στοιχεία περί του αντιθέτου και οι δηλώσεις του Αιτητή επιβεβαιώθηκαν και/ή εντοπίστηκαν σε εξωτερικές πηγές πληροφόρησης. Επιπλέον, ο Αιτητής προσκόμισε διαβατήριο από τη χώρα καταγωγής του.
Αντίθετα, ο δεύτερος ουσιώδης ισχυρισμός έτυχε απόρριψης, καθότι οι δηλώσεις του Αιτητή υπήρξαν γενικές, ασαφείς, δεν ήταν σε θέση να παράσχει επαρκείς πληροφορίες και λεπτομέρειες. Ειδικότερα, κρίθηκε πως ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση να παράσχει καμία συγκεκριμένη πληροφορία για την ομάδα Biafra, ούτε ήταν σε θέση να προσδιορίσει την σχέση που ο ίδιος είχε με την ομάδα αυτή και επίσης δεν κατάφερε να τεκμηριώσει τον ισχυρισμό ότι ήθελαν να τον σκοτώσουν.
Υπέπεσε σε χρονολογική αντίφαση ως προς το πότε άρχισαν τα προβλήματα με την ομάδα Biafra στη χώρα του, καθότι δήλωσε το έτος 2022, ωστόσο προηγουμένως είχε ισχυριστεί ότι εγκατέλειψε τη χώρα του το 2019. Επιπλέον, ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση να απαντήσει πότε και πώς άρχισαν τα προβλήματά του, ενώ ταυτόχρονα δήλωσε ότι δεν του συνέβη τίποτα προσωπικό κατά τη διάρκεια των επιθέσεων της ομάδας Biafra. Ασυνεπείς κρίθηκαν οι αναφορές του ως προς τις μετακινήσεις του εντός και εκτός της Νιγηρίας. Αρχικά δήλωσε ότι διέμενε στο Lagos για τρία έτη, στη συνέχεια ανέφερε ότι για 9 μήνες βρισκόταν στη Μαλαισία και σε επόμενο σημείο της συνέντευξης του ισχυρίστηκε ότι διέμενε στην Ταϊλάνδη, όπου εργάστηκε για 3 έτη και έπειτα εγκαταστάθηκε στη κατεχόμενο Κύπρο. Ωστόσο, όταν του ζητήθηκε να περιγράψει το ταξίδι αναχώρησης του, δήλωσε ότι ταξίδεψε από το Lagos υποπίπτοντας σε αντίφαση, καθώς προηγουμένως είχε δηλώσει ότι αφίχθηκε στην Κύπρο από την Ταϊλάνδη. Οι αναφορές του ως προς το περιστατικό που συνέβη στις μη ελεγχόμενες από τη Κυπριακή Δημοκρατία περιοχές κρίθηκαν γενικόλογες και χωρίς λεπτομέρειες και ενώ νοσηλεύτηκε για δυο ημέρες στο νοσοκομείο, δεν είχε κανένα αποδεικτικό στοιχείο.
Ως προς την εξωτερική αξιοπιστία του ισχυρισμού, οι Καθ' ων η αίτηση παρέθεσαν σχετικές πληροφορίες από εξωτερικές πηγές, και ειδικότερα πληροφορίες σχετικά με την ομάδα Biafra και τη δράση της στη Νιγηρία. Καταλήγουν δε, ότι, λόγω της μη ύπαρξης εσωτερικής αξιοπιστίας στα λεγόμενα του Αιτητή, ο ισχυρισμός του δεν γίνεται αποδεκτός.
Προχωρώντας σε αξιολόγηση κινδύνου βάσει των αποδεκτών ισχυρισμών, ήτοι των προσωπικών στοιχείων του Αιτητή, ο αρμόδιος λειτουργός έκρινε ότι, επί τη βάσει των διαθέσιμων πληροφοριών από εξωτερικές πηγές αναφορικά με τη χώρα καταγωγής του Αιτητή, δεν προκύπτει εύλογη πιθανότητα ότι σε περίπτωση επιστροφής του στην χώρα καταγωγής του, και συγκεκριμένα στην πόλη Amorka της πολιτείας Anambra, στη Νιγηρία, θα αντιμετωπίσει δίωξη ή πραγματικό κίνδυνο βλάβης.
Προχωρώντας στη νομική ανάλυση ο λειτουργός έκρινε ότι από τα στοιχεία και το προφίλ του Αιτητή, τις δηλώσεις του και την ανάλυση κινδύνου δεν προκύπτει βάσιμος και δικαιολογημένος φόβος δίωξής του σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του στο πλαίσιο του άρθρου 3 του περί Προσφύγων Νόμου, προσθέτοντας ότι δεν προέκυψε κίνδυνος σοβαρής βλάβης ούτε στο πλαίσιο του άρθρου 19 (1) και (2) του περί Προσφύγων Νόμου, σε περίπτωση επιστροφής του Αιτητή στη χώρα καταγωγής. Σε σχέση δε με τις προϋποθέσεις ένταξής του Αιτητή στο άρθρου 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου, κρίθηκε ότι αυτός δεν θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο σοβαρής και ατομικής απειλής λόγω αδιάκριτης βίας σε κατάσταση διεθνούς και εσωτερικής ένοπλης σύγκρουσης, εφόσον η χώρα καταγωγής του, δεν βρίσκεται σε κατάσταση διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύγκρουσης.
Σύμφωνα με το άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου, Ν.6(Ι)/2000, «πρόσφυγας αναγνωρίζεται το πρόσωπο, που λόγω βάσιμου φόβου καταδίωξης του για λόγους φυλετικούς, θρησκευτικούς, ιθαγένειας ή ιδιότητας μέλους συγκεκριμένου κοινωνικού συνόλου ή πολιτικών αντιλήψεων, είναι εκτός της χώρας της ιθαγένειας του και δεν είναι σε θέση ή λόγω του φόβου αυτού, δεν είναι πρόθυμο, να χρησιμοποιήσει την προστασία της χώρας αυτής».
Είναι καθόλα κατανοητό, ότι για να αναγνωριστεί πρόσωπο ως πρόσφυγας, θα πρέπει να αποδεικνύεται βάσιμος και δικαιολογημένος φόβος δίωξης, του οποίου τόσο το υποκειμενικό όσο και το αντικειμενικό στοιχείο πρέπει να εκτιμηθούν από το αρμόδιο όργανο προτού καταλήξει σε απόφαση.
Το άρθρο 18(5) του περί Προσφύγων Νόμου, Ν. 6(Ι)/2000 προνοεί ότι «εναπόκειται στον Αιτητή να τεκμηριώσει την αίτηση διεθνούς προστασίας», χωρίς να απαιτείται να προσκομίσει τυπικά αποδεικτικά στοιχεία. Ο Αιτητής έχει την ευθύνη να εκθέσει με την αίτησή του αλλά και μέσα από την ενώπιον της αρμόδιας αρχής συνέντευξη του ακόμα και ενώπιον του Δικαστηρίου, μέσω της ορθής δικονομικής διαδικασίας, με στοιχειώδη σαφήνεια, τα συγκεκριμένα πραγματικά περιστατικά τα οποία του προκαλούν, κατά τρόπο αντικειμενικό, δικαιολογημένο φόβο δίωξης υφιστάμενο στη χώρα καταγωγής του. Ο Αιτητής οφείλει να επικαλεστεί με λεπτομέρεια, σαφήνεια και αληθοφάνεια συγκεκριμένα πραγματικά περιστατικά που στηρίζουν το υποβληθέν αίτημά του για διεθνή προστασία, το δε αρμόδιο όργανο εξετάζοντας την αίτηση του Αιτητή, οφείλει να λάβει υπόψη του κάθε σχετικό με την υπόθεση γεγονός.
Είναι πάγια νομολογημένο ότι δέουσα έρευνα κρίνεται από το Δικαστήριο ότι έγινε, όταν το αρμόδιο όργανο εξετάζει κάθε σχετικό με την υπόθεση γεγονός (βλ. Motorways Ltd v. Υπουργού Οικονομικών (1999) 3ΑΑΔ 447). Ορθή και πλήρης έρευνα θεωρείται αυτή που εκτείνεται στη διερεύνηση των ουσιωδών στοιχείων της υπόθεσης (βλ. Νικολαΐδη v. Μηνά (1994) 3ΑΑΔ 321, Ττουσούνα ν. Κυπριακής Δημοκρατίας (2013) 3 Α.Α.Δ. 151, Χωματένος ν. Δημοκρατίας κ.α. (2013) 3 Α.Α.Δ. 120, Α. Παπουτέ ν. Χρ. Κασάπη και Κυπριακής Δημοκρατίας, Συν. Αναθ. Έφεση 112/15 και 131/15 ημερομηνίας 13/07/2022). Η έκταση της έρευνας εξαρτάται πάντοτε από τα περιστατικά της κάθε υπόθεσης (βλ. Δημοκρατία v. Ευαγγέλου κ.α. (2013) 3ΑΑΔ 414) και το αρμόδιο όργανο οφείλει να βρει τον κατάλληλο τρόπο για να εκπληρώσει την υποχρέωσή του για επαρκή έρευνα
Στο πλαίσιο ελέγχου της ορθότητας της προσβαλλόμενης απόφασης, με βάση τα όσα προκύπτουν από το περιεχόμενο του διοικητικού φακέλου και κυρίως το πρακτικό της διενεργηθείσας συνέντευξης ενώπιον της Υπηρεσίας Ασύλου και της εισηγητικής έκθεσης, κρίνω ορθή την κατάληξη της αξιολόγησης των Καθ’ ων η αίτηση βάσει των δηλώσεων που ο Αιτητής προέβαλε κατά την συνέντευξή του, ως προς τον ουσιώδη ισχυρισμό που αφορά τη χώρα καταγωγής, την ταυτότητα, τα προσωπικά του στοιχεία και τον τόπο καταγωγής και τελευταίας συνήθους διαμονής του.
Εξετάζοντας το δεύτερο ισχυρισμό του Αιτητή, ήτοι το κατ΄ισχυρισμό φόβο από την ομάδα Biafra, ο οποίος και απορρίφθηκε από τους Καθ' ων η αίτηση, διαπιστώνω ότι πράγματι οι δηλώσεις του Αιτητή στερούνταν επαρκών πληροφοριών και οι απαντήσεις του στις ερωτήσεις που του τέθηκαν χαρακτηρίζονταν από γενικότητες και ασάφειες. Αρχικά παρατηρείται ότι οι απαντήσεις του Αιτητή σε πολλά σημεία της συνέντευξής του ήταν μονολεκτικές, επαναλαμβάνοντας ότι δεν γνωρίζει ή δεν θυμάται, ενώ δεν μπορούσε να προβεί σε περαιτέρω ανάλυση των ισχυρισμών του, γεγονός που μαρτυρά πως ο ισχυρισμός του δεν αποτελεί βιωματικό περιστατικό. Ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση να τεκμηριώσει τις δηλώσεις του, ήτοι δίωξη του από την ομάδα Biafra, ενώ ρητά ανέφερε ότι δεν επηρεάστηκε ο ίδιος προσωπικά και δεν εξέφρασε ή δεν παρατηρείται από τα λεγόμενά του κάποια προσωπική στοχοποίηση του ίδιου. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Αιτητής εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του χωρίς να βιώσει οτιδήποτε προσωπικό εναντίον του, γεγονός που υποδεικνύει ότι δεν αντιμετώπιζε άμεσο ή επικείμενο κίνδυνο κατά το χρονικό διάστημα πριν την αναχώρησή του. Δεν παραγνωρίζω άλλωστε ότι ο Αιτητής υπέβαλε αίτηση διεθνούς προστασίας 5 χρόνια μετά την εγκατάλειψη της χώρας του, γεγονός που κρίνω ότι αποδυναμώνει την γνησιότητα του αιτήματος του.
Στο σημείο αυτό επισημαίνεται ότι ο Αιτητής, κατά την ενώπιον μου διαδικασία, εκπροσωπούμενος δια συνηγόρου δεν προσπάθησε να στοιχειοθετήσει την υπόθεσή του και να καλύψει τα κενά που οι Καθ'ων η αίτηση επεσήμαναν κατά την αξιολόγηση των δηλώσεών του. πέραν τούτου ακόμα και ενώπιον του Δικαστηρίου ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση να εξηγήσει και να προβάλει συγκεκριμένα και με σαφήνεια τους λόγους για τους οποίους αιτείται προστασία στη χώρα μας. Η δήλωσή του ότι ο ίδιος στοχοποιήθηκε από τους Biafra μόλις «πριν έρθω εδώ» ήτοι τον Νοέμβριο 2024 δεν κρίνεται εύλογη εφόσον ο ίδιος εγκατέλειψε τη Νιγηρία από το 2019, χωρίς να είναι σε θέση να παράσχει οποιαδήποτε εξήγηση για αυτήν του την χρονική ανακρίβεια. Ως εκ των άνω, το Δικαστήριο, αντίθετα στη θέση του κ. Παυλίδη κρίνει τον υπό εξέταση ισχυρισμό ως εσωτερικά μη αξιόπιστο και κρίνω πως δεν χρήζει περαιτέρω ανάλυσης μέσω εξωτερικών πηγών πληροφόρησης.
Προχωρώντας στην αξιολόγηση του κινδύνου που θα διατρέξει ο Αιτητής σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής, ανατρέχοντας στο πρακτικό της συνέντευξης, και σύμφωνα με τους ισχυρισμούς που έγιναν αποδεκτοί, το Δικαστήριο κρίνει ότι το συγκεκριμένο σκέλος του φόβου του Αιτητή δεν είναι βάσιμο και δικαιολογημένο καθώς δεν προκύπτουν στοιχεία επικείμενης στοχοποίησης και/ή δίωξης του Αιτητή, σε περίπτωση επιστροφής του στη Νιγηρία.
Από το ιστορικό του Αιτητή όπως αυτό φαίνεται πιο πάνω, στη βάση των δεδομένων του διοικητικού φακέλου και από την ανωτέρω αξιολόγηση των ισχυρισμών του, προκύπτει ότι ορθά και μετά από δέουσα έρευνα κρίθηκε από τους Καθ'ων η αίτηση ότι ο Αιτητής δε στοιχειοθέτησε κανέναν ισχυρισμό που να εμπίπτει στις προϋποθέσεις αναγνώρισης προσώπου ως πρόσφυγα. Τα όσα ανέφερε δεν θα μπορούσαν να τον εντάξουν στην έννοια του πρόσφυγα, όπως αυτή ερμηνεύεται από τη Σύμβαση της Γενεύης του 1951 και από το άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου, Ν.6(Ι)/2000. Ως εκ τούτου ο σχετικός ισχυρισμός του Αιτητή απορρίπτεται.
Ο «Πρακτικός Οδηγός της ΕΑΣΟ: Αξιολόγηση των Αποδεικτικών Στοιχείων» (Μάρτιος 2015) καθορίζει πως στη βάση της συλλογής πληροφοριών θα πρέπει να προσδιορίζονται τα ουσιώδη πραγματικά περιστατικά, τα οποία στη συνέχεια θα πρέπει να συνδέονται με τις απαιτήσεις του ορισμού του πρόσφυγα και αν δεν υπάρχει κατάληξη ότι μπορεί να δοθεί προσφυγικό καθεστώς, τότε το αρμόδιο όργανο θα πρέπει να εκτιμήσει εάν τα ουσιώδη πραγματικά περιστατικά συνδέονται με τις απαιτήσεις του ορισμού του προσώπου που δικαιούται συμπληρωματική προστασία.
Σύμφωνα με το άρθρο 19 του περί Προσφύγων Νόμου, καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας δύναται να παραχωρηθεί σε οποιοδήποτε Αιτητή σε σχέση με τον οποίο υπάρχουν ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι, εάν επιστρέψει στη χώρα καταγωγής του, θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη.
Για τη διαπίστωση αυτού του πραγματικού κινδύνου θα πρέπει να υπάρχουν, όπως ρητά προνοεί το άρθρο 19(1), του Ν.6(Ι)/2000 «ουσιώδεις λόγοι». Περαιτέρω, σοβαρή βλάβη ή σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη κατά το εδάφιο (2) του άρθρου 19, του Ν.6(Ι)/2000 σημαίνει (α) κίνδυνο αντιμετώπισης θανατικής ποινής, ή (β) βασανιστηρίων ή απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης ή τιμωρίας ή (γ) να υπάρχει σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής ακεραιότητας αμάχου, λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης (βλ. Galina Bindioul v. Αναθεωρητική Αρχή Προσφύγων, Υποθ. Αρ. 685/2012, ημερομηνίας 23/04/13 και Mushegh Grigoryan κ.α. v. Κυπριακή Δημοκρατία, Υποθ. Αρ. 851/2012, ημερομηνίας 22/9/2015, ECLI:CY:AD:2015:D619, ECLI:CY:AD:2015:D619).
Σε σχέση με το ενδεχόμενο σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής ο Αιτητής να αντιμετωπίσει κίνδυνο σοβαρής βλάβης στο πλαίσιο των άρθρων 19(2)(α) και (β) του ιδίου Νόμου, δεν προέκυψαν στοιχεία εκ των οποίων να συνάγεται ότι σε περίπτωση επιστροφής του Αιτητή στη Νιγηρία, θα του επιβληθεί θανατική ποινή ή εκτέλεση ή άλλως θα κινδυνεύσει με βασανιστήρια ή απάνθρωπη ή εξευτελιστική μεταχείριση ή τιμωρία.
Ως εκ τούτου, το Δικαστήριο θα διερευνήσει την πιθανή πλήρωση των προϋποθέσεων του άρθρου 19 (2) (γ) του περί Προσφύγων Νόμου. Ως προς τους παράγοντες που δύνανται να ληφθούν υπόψιν ως προς την αξιολόγηση του συστατικού στοιχείου της αδιάκριτης βίας, το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (στο εξής: το ΔΕΕ) επεσήμανε σε απόφασή του ότι συνιστούν «[.]μεταξύ άλλων, η ένταση των ενόπλων συγκρούσεων, το επίπεδο οργάνωσης των εμπλεκομένων ενόπλων δυνάμεων και η διάρκεια της σύρραξης ως στοιχεία λαμβανόμενα υπόψη κατά την εκτίμηση του πραγματικού κινδύνου σοβαρής βλάβης, κατά την έννοια του άρθρου 15, στοιχείο γʹ, της οδηγίας 2011/95 (πρβλ. απόφαση της 30ής Ιανουαρίου 2014, Diakité, C‑285/12, EU:C:2014:39, σκέψη 35), καθώς και άλλα στοιχεία όπως η γεωγραφική έκταση της κατάστασης αδιάκριτης άσκησης βίας, ο πραγματικός προορισμός του αιτούντος σε περίπτωση επιστροφής στην οικεία χώρα ή περιοχή και οι τυχόν εκ προθέσεως επιθέσεις κατά αμάχων εκ μέρους των εμπόλεμων μερών» (ΔΕΕ, C-901/19, ημερομηνίας 10.6.2021, CF, DN κατά Bundesrepublic Deutschland, σκέψη 43).
Περαιτέρω, ως προς τον προσδιορισμό του επιπέδου της ασκούμενης αδιάκριτης βίας, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (στο εξής: το ΕΔΔΑ) στην απόφασή του Sufi and Elmi (ΕΔΔΑ, απόφαση επί των προσφυγών 8319/07 και 11449/07, ημερομηνίας 28.11.2011) αξιολόγησε, διευκρινίζοντας ότι δεν κατονομάζονται εξαντλητικά, τη χρήση μεθόδων και τακτικών πολέμου εκ μέρους των εμπόλεμων πλευρών, οι οποίες αυξάνουν τον κίνδυνο αμάχων θυμάτων ή ευθέως στοχοποιούν αμάχους, εάν η χρήση αυτών είναι διαδεδομένη μεταξύ των αντιμαχόμενων πλευρών, και, τελικά, τον αριθμό των αμάχων που έχουν θανατωθεί, τραυματιστεί και εκτοπιστεί ως αποτέλεσμα της σύγκρουσης.
Επιπλέον, όπως διευκρίνισε το ΔΕΕ, «ο όρος «προσωπική» πρέπει να νοείται ως χαρακτηρίζων βλάβη προξενούμενη σε αμάχους, ανεξαρτήτως της ταυτότητάς τους, όταν ο βαθμός της αδιακρίτως ασκούμενης βίας που χαρακτηρίζει την υπό εξέλιξη ένοπλη σύρραξη και λαμβάνεται υπόψη από τις αρμόδιες εθνικές αρχές, οι οποίες επιλαμβάνονται των αιτήσεων περί επικουρικής προστασίας ή από τα δικαστήρια κράτους μέλους ενώπιον των οποίων προσβάλλεται απόφαση περί απορρίψεως τέτοιας αιτήσεως είναι τόσο υψηλός, ώστε υπάρχουν ουσιώδεις λόγοι να εκτιμάται ότι ο άμαχος ο οποίος θα επιστρέψει στην οικεία χώρα ή, ενδεχομένως, περιοχή, θα αντιμετωπίσει, λόγω της παρουσίας του και μόνον στο έδαφος αυτής της χώρας ή της περιοχής, πραγματικό κίνδυνο να εκτεθεί σε σοβαρή απειλή κατά το άρθρο 15, στοιχείο γ΄, της οδηγίας» (Βλ. Απόφαση στην υπόθεση C-465/07, Meki Elgafaji, Noor Elgafaji κ. Staatssecretaris van Justitie, ημερ.17.2.2009). Ιδίως ως προς την εφαρμογή της αναπροσαρμοζόμενης κλίμακας, το ΔΕΕ στην ως άνω απόφαση διευκρίνισε ότι «όσο περισσότερο ο αιτών είναι σε θέση να αποδείξει ότι θίγεται ειδικώς λόγω των χαρακτηριστικών της καταστάσεώς του, τόσο μικρότερος θα είναι ο βαθμός της αδιακρίτως ασκούμενης βίας που απαιτείται προκειμένου ο αιτών να τύχει της επικουρικής προστασίας».
Εν προκειμένω, ως προς τον κίνδυνο που ενδέχεται να αντιμετωπίσει ο Αιτητής λόγω αδιακρίτως ασκούμενης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης, το Δικαστήριο ανέτρεξε σε πρόσφατες και έγκυρες πληροφορίες από εξωτερικές πηγές αναφορικά με την τρέχουσα κατάσταση ασφαλείας στην πολιτεία Anambra στην Νιγηρία, η οποία αποτελεί τον τόπο καταγωγής του Αιτητή.
H έκθεση της ACLED του Φεβρουαρίου 2023, αναφέρει ότι η IPOB είναι ιδιαίτερα ενεργή στις πολιτείες Anambra, Enugu και ιδιαίτερα στην πολιτεία Imo.[1]
Σύμφωνα με Έκθεση της EUAA, που αφορά την περίοδο 1 Ιανουαρίου 2023 έως 31 Μαρτίου 2024, στη νοτιοανατολική περιφέρεια, όπου εντάσσεται η πολιτεία Anambra, το 2023 οι κύριοι παράγοντες που ενεπλάκησαν σε εντάσεις ήταν οι «αποσχιστικές φατρίες», ή η Ομάδα Αυτοχθόνων του Biafra (Indigenous People of Biafra - IPOB) και το Ανατολικό Δίκτυο Ασφαλείας (Eastern Security Network - ESN). Οι αποσχιστές του Biafra, που βρίσκονται στη νοτιοανατολική Νιγηρία, περιγράφηκαν ως «ο νόμος πλέον», έχοντας αναλάβει τις εξουσίες των κυβερνητικών αξιωματούχων και των παραδοσιακών ηγετών στην περιοχή. Άγνωστοι ένοπλοι ήταν επίσης παρόντες στη νοτιοανατολική Νιγηρία καθ' όλη τη διάρκεια του 2023, με τη φράση «επιθέσεις από άγνωστους ένοπλους» να χρησιμοποιείται συχνά για να περιγράψει τη σεχταριστική βία στη συγκεκριμένη περιοχή.[2]
Οι κρατικές δυνάμεις ήταν επίσης παρούσες στη νοτιοανατολική Νιγηρία το 2023. Σύμφωνα με την εφημερίδα 'Premium Times', η οποία επικαλείται επίσημες πηγές, αναφέρεται ότι την περίοδο μεταξύ 11 Φεβρουαρίου 2024 και 7 Μαρτίου 2024, δυνάμεις ασφαλείας που έδρασαν συνδυαστικά σκότωσαν μεγάλο αριθμό ύποπτων μελών της Ομάδας Αυτοχθόνων του Biafra (IPOB) και της ένοπλης στρατιωτικής της πτέρυγας, του Ανατολικού Δικτύου Ασφαλείας (ESN), σε διάφορες περιοχές στη νοτιοανατολική Νιγηρία. Σύμφωνα με επίσημη πηγή, οι επιχειρήσεις διεξήχθησαν από την Joint Task Force of Operation Udoka, η οποία αποτελείται από προσωπικό του Νιγηριανού Στρατού, του Νιγηριανού Ναυτικού, της Νιγηριανής Πολεμικής Αεροπορίας και της Αστυνομικής Δύναμης της Νιγηρίας· προσωπικό από την Υπηρεσία Κρατικής Ασφαλείας και το Σώμα Ασφαλείας και Πολιτικής Άμυνας της Νιγηρίας συμμετείχε επίσης. Οι ύποπτες τοποθεσίες του IPOB/ESN εντοπίστηκαν στις κοινότητες Orsu, Eke-Ututu και Ihiteukwa, Ihittenansa, που βρίσκονται στη διοικητική περιοχή Orsu στην πολιτεία Imo. Κατά την ίδια περίοδο, επιπλέον τοποθεσίες καταστράφηκαν στη διοικητική περιοχή Ihiala, στην πολιτεία Anambra.[3]
Σύμφωνα με τη βάση δεδομένων ACLED, κατά το τελευταίο έτος καταγράφηκαν στην πολιτεία Anambra 120 περιστατικά ασφαλείας με 198 ανθρώπινες απώλειες.[4] Ο εκτιμώμενος πληθυσμός για το 2022 ανέρχεται για την πολιτεία Anambra στους 5,953,500 κατοίκους.[5]
Τα εν λόγω στοιχεία καταδεικνύουν ότι δεν υπάρχουν συνθήκες αδιάκριτης βίας λόγω ένοπλης σύρραξης στην εν λόγω περιοχή που θα μπορούσαν να θέσουν υπό απειλή την ζωή ενός πολίτη από την παρουσία του και μόνο στην εν λόγω περιοχή, υπό την έννοια του Άρθρου 15(γ) της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2011/95/ΕΕ.
Βάσει των ανωτέρω πληροφοριών, δεν διαπιστώνεται ότι, σε περίπτωση επιστροφής του στην πολιτεία Anambra, ο Αιτητής θα διατρέξει κίνδυνο σοβαρής βλάβης λόγω αδιακρίτως ασκούμενης βίας.
Εξετάζοντας τις προσωπικές περιστάσεις του Αιτητή, εκ του περισσού ενόψει της ανωτέρω κατάληξης μου, το Δικαστήριο διαπιστώνει ότι πρόκειται για άνδρα νεαρής ηλικίας, υγιή και μορφωμένο, με επαγγελματική εμπειρία και με υποστηρικτικό περιβάλλον στην χώρα καταγωγής του.
Ενόψει των ανωτέρω, κρίνω, υπό τις περιστάσεις, ότι ο Αιτητής δεν κατάφερε να τεκμηριώσει σε κανένα στάδιο της διαδικασίας τη βασιμότητα του αιτήματός του για αναγνώριση της ιδιότητας του πρόσφυγα, δυνάμει του περί Προσφύγων Νόμου και της Σύμβασης της Γενεύης, ούτε για την παραχώρηση συμπληρωματικής προστασίας που προβλέπεται στο άρθρο 19 του Νόμου. Η απόφαση των Καθ' ων η αίτηση κρίνεται ορθή και νόμιμη πλήρως αιτιολογημένη.
Λαμβάνεται υπόψιν και το γεγονός ότι ούτε στο πλαίσιο της παρούσας διαδικασίας ο Αιτητής κατόρθωσε να αντικρούσει τα ευρήματα περί αναξιοπιστίας των ισχυρισμών του από τους Καθ' ων η αίτηση, ούτε όμως προέβαλε οποιονδήποτε στοιχειοθετημένο ισχυρισμό σε σχέση με τον πυρήνα του αιτήματός του για διεθνή προστασία, τουναντίον δημιούργησε περισσότερες ασάφειες ως προς τον πυρήνα του αιτήματος του.
Με βάση τα πιο πάνω η προσφυγή αποτυγχάνει και απορρίπτεται με €1.000 έξοδα υπέρ των Καθ' ων η αίτηση και εναντίον του Αιτητή, η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται.
Α.ΑΓΡΟΤΗ, Δ ΔΔΔΠ
[1] ACLED - Armed Conflict Location & Event Data Project (Author), published by ReliefWeb: Election Watch; Political Violence and the 2023 Nigerian Election, 22 February 2023 διαθέσιμο στο: https://reliefweb.int/attachments/98aea690-853c-46bb-8a2e-9b46e5e51865/Political%20Violence%20and%20the%202023%20Nigerian%20Election.pdf [Ημερομηνία πρόσβασης 26/09/2025]
[2] EUAA - European Union Agency for Asylum (formerly: European Asylum Support Office, EASO): Nigeria- Country Focus, July 2024, σελ. 45-46,
https://www.ecoi.net/en/file/local/2112320/2024_07_EUAA_COI_Report_Nigeria_Country_Focus.pdf [Ημερομηνία πρόσβασης 26/09/2025]
[3] Ibid
[4] Πλατφόρμα ACLED Explorer, η οποία από 30/07/2025 είναι προσβάσιμη κατόπιν εγγραφής, με χρήση των εξής φίλτρων αναζήτησης: Country: Nigeria, Anambra, Events / Fatalities, Political Violence (violence against civilians, explosions/remote violence, riots, battles, protests), Past Year (last update 19/09/2025), διαθέσιμη σε https://acleddata.com/platform/explorer [Ημερομηνία πρόσβασης 26/09/2025]
[5] City Population, Nigeria, Anambra, https://citypopulation.de/en/nigeria/admin/ [Ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 26/09/2025]
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο