M.G.M. ν. Κυπριακής Δημοκρατίας δια του Υπουργού Εσωτερικών Υπηρεσία Ασύλου, Υπόθεση Αρ.: 1593/2023, 6/10/2025
print
Τίτλος:
M.G.M. ν. Κυπριακής Δημοκρατίας δια του Υπουργού Εσωτερικών Υπηρεσία Ασύλου, Υπόθεση Αρ.: 1593/2023, 6/10/2025

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

Υπόθεση Αρ.: 1593/2023

06 Οκτωβρίου, 2025

[Ε. ΡΗΓΑ Δ. Δ.Δ.Δ.Π.]

Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος

Μεταξύ:

M.G.M.

από Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό

Αιτητή

-και-

Κυπριακής Δημοκρατίας δια του Υπουργού Εσωτερικών Υπηρεσία Ασύλου

Καθ' ων η Αίτηση

                                                                                       

 

Δικηγόρος για Αιτητή: Γ. Κορυζής (κος)

Δικηγόρος για Καθ' ων η Αίτηση: Ελ. Ιωάννου (κα) για Χρ. Δημητρίου (κα), Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας

 

ΑΠΟΦΑΣΗ

 

Ε. ΡΗΓΑ, Δ. Δ.Δ.Δ.Π.: Με την υπό κρίση προσφυγή, ο Αιτητής προσβάλλει την απόφαση των Καθ' ων η Αίτηση ημερ. 26.04.2023, με την οποία απορρίφθηκε η αίτησή του για διεθνή προστασία, καθότι κρίθηκε ότι δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις των άρθρων 3 και 19 του περί Προσφύγων Νόμου του 2000, Ν. 6(Ι)/2000, ως έχει τροποποιηθεί (στο εξής αναφερόμενος ως «ο περί Προσφύγων Νόμος»).

 

ΓΕΓΟΝΟΤΑ

 

Προτού εξεταστούν οι εκατέρωθεν ισχυρισμοί, επιβάλλεται η σκιαγράφηση των γεγονότων που περιβάλλουν την υπό κρίση υπόθεση, όπως αυτά προκύπτουν από την αίτηση του Αιτητή, την Ένσταση των Καθ’ ων η Αίτηση αλλά και από το περιεχόμενο του διοικητικού φακέλου ο οποίος κατατέθηκε στα πλαίσια της παρούσας διαδικασίας και σημειώθηκε ως Τεκμήριο 1 (στο εξής αναφερόμενος ως «ο δ.φ.» ή «ο διοικητικός φάκελος»).

 

Ο Αιτητής κατάγεται από τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό (στο εξής αναφερόμενη ως «ΛΔΚ»), από την οποία αναχώρησε στις 21.02.2021 και αφίχθηκε στις μη ελεγχόμενες από τη Δημοκρατία περιοχές, όπου και παρέμεινε μέχρι τις 29.03.2021, ημερομηνία κατά την οποία (ακολούθως) εισήλθε παράτυπα στις ελεγχόμενες από τη Δημοκρατία περιοχές, υποβάλλοντας αίτηση για διεθνή προστασία στις 15.05.2021. Στις 17.10.2022 και 03.04.2023 πραγματοποιήθηκαν συνεντεύξεις στον Αιτητή από λειτουργό της EUAA, ο οποίος στις 20.04.2023, υπέβαλε Εισηγητική Έκθεση προς τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας Ασύλου, με την οποία εισηγήθηκε την απόρριψη της αίτησης διεθνούς προστασίας. Ακολούθως, δεόντως εξουσιοδοτημένος από τον Υπουργό Εσωτερικών αρμόδιος λειτουργός της Υπηρεσίας Ασύλου ενέκρινε στις 26.04.2023 την εν λόγω εισήγηση, αποφασίζοντας την απόρριψη της αίτησης διεθνούς προστασίας του Αιτητή, απόφαση η οποία κοινοποιήθηκε στον Αιτητή στις 18.05.2023 μέσω σχετικής επιστολής της Υπηρεσίας Ασύλου ημερομηνίας 12.05.2023. Η απόφαση αυτή αποτελεί το αντικείμενο της υπό εξέταση προσφυγής, η οποία καταχωρήθηκε από τον συνήγορο που εκπροσωπεί τον Αιτητή στις 25.05.2023.

 

ΝΟΜΙΚΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ

 

Με το εισαγωγικό δικόγραφο της προσφυγής του, ο Αιτητής δια του συνηγόρου του, επικαλείται γενικούς και αορίστους νομικούς ισχυρισμούς προς ακύρωση της προσβαλλόμενης πράξης, ωστόσο, με τη γραπτή του αγόρευση, περιορίζεται στους ισχυρισμούς περί πλάνης περί τα πράγματα, έλλειψης αιτιολογίας και έλλειψης δέουσας έρευνας (απαλείφοντας ρητώς όλους τους υπόλοιπους νομικούς λόγους ακύρωσης επί του αιτητικού της υπό εξέταση προσφυγής). Περαιτέρω, κατά το στάδιο των Διευκρινήσεων ενώπιον του παρόντος Δικαστηρίου, ο συνήγορος του Αιτητή περιορίστηκε στους ισχυρισμούς περί έλλειψης δέουσας έρευνας και αιτιολογίας, αποσύροντας τον (εναπομείναντα) ισχυρισμό για πλάνη περί τα πράγματα.

 

Ειδικότερα, με τη γραπτή του αγόρευση, ο Αιτητής ισχυρίζεται δεν έγινε ουσιαστική και σε βάθος έρευνα των γεγονότων που αφορούν στις προσωπικές του συνθήκες, προβάλλοντας ότι η προσβαλλόμενη απόφαση είναι αποτέλεσμα πλημμελούς και επιφανειακής έρευνας, και δεν στηρίζεται σε πραγματικά περιστατικά. Επιπλέον, προβάλλει ότι η εισηγητική έκθεση αμφισβητεί και απορρίπτει την εσωτερική του αξιοπιστία, κατά τρόπο αόριστο, ατεκμηρίωτο και χωρίς σαφή αιτιολογία, στη βάση λεπτομερειών τις οποίες ο ίδιος (ως φέρεται) δεν ήταν σε θέση να διευκρινίσει.

 

Αναφορικά με την ουσία της αίτησής του, στα πλαίσια και πάλι της γραπτής του αγόρευσης, ο Αιτητής ισχυρίζεται πως ο ίδιος κινδυνεύει με δίωξη στη χώρα καταγωγής του, από το άμεσο οικογενειακό και κοινωνικό περιβάλλον της φυλής στην κοινότητά του, λόγω άρνησης του να αναλάβει καθήκοντα εκτέλεσης θρησκευτικών τελετουργιών που δεν συνάδουν με τη Χριστιανική του πίστη, προβάλλοντας επίσης, ότι στη χώρα του δεν υπάρχει αποτελεσματική προστασία από τις κρατικές αρχές ασφαλείας.

 

Από την πλευρά τους, οι Καθ΄ ων η αίτηση υπεραμύνονται της νομιμότητας της επίδικης πράξης και αντικρούοντας τους ισχυρισμούς που προβάλει ο Αιτητής προς ακύρωση της προσβαλλόμενης πράξης, υποστηρίζουν ότι η επίδικη απόφαση λήφθηκε ορθά και νόμιμα, σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις του Συντάγματος και των Νόμων, κατόπιν δέουσας έρευνας και ορθής ενάσκησης των εκ του νόμου παρεχόμενων εξουσιών, αφού λήφθηκαν υπόψη όλα τα σχετικά γεγονότα και περιστατικά της υπόθεσης, και είναι επαρκώς και δεόντως αιτιολογημένη. Διατείνονται δε, ότι οι ισχυρισμοί του Αιτητή στην παρούσα προσφυγή δεν στοιχειοθετούν κανένα λόγο ακυρότητας και δεν αποσείουν το βάρος απόδειξης που ο ίδιος φέρει. Αποτελεί επίσης θέση των Καθ’ ων η Αίτηση πως δεν κατάφερε ο Αιτητής να αποδείξει την ύπαρξη δικαιολογημένου φόβου δίωξης για κάποιον από τους λόγους που προϋποθέτει το άρθρο 3(1) του περί Προσφύγων Νόμου, αλλά ούτε και κατάφερε να στοιχειοθετήσει και να τεκμηριώσει ότι συντρέχει οποιοσδήποτε λόγος για να του αποδοθεί καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας. Προς υποστήριξη τούτης της θέσης τους, οι Καθ' ων η αίτηση παραθέτουν επιχειρηματολογία παραπέμποντας και σε σχετική νομολογία που άπτεται της νομιμότητας και της ουσίας της παρούσας υπόθεσης, απαντώντας και στους νομικούς ισχυρισμούς που προβάλλονται από την πλευρά του Αιτητή.

 

Κατά το στάδιο των Διευκρινίσεων ενώπιον του παρόντος Δικαστηρίου, από την πλευρά του Αιτητή, ο συνήγορός του υποστήριξε ότι αυτός χρήζει προστασίας, προβάλλοντας τους θρησκευτικούς λόγους για τους οποίους (ως ανέφερε) ο Αιτητής θα αντιμετωπίσει κίνδυνο σε περίπτωση επιστροφής στη χώρα καταγωγής του. Αναφέρθηκε επίσης και στο πρόβλημα υγείας του Αιτητή, υποβάλλοντας ότι αφορά μια κατάσταση χρόνιας ασθένειας που αυτός αντιμετωπίζει και ότι πάσχει από χρόνια ασθένεια καρδιακής ανεπάρκειας και δεν θα μπορεί να έχει κατάλληλη θεραπεία στη χώρα του. Από την πλευρά τους, οι Καθ’ ων η αίτηση υποστήριξαν πως έγινε επαρκής διερεύνηση και αξιολόγηση των όσων επικαλείται ο Αιτητής, όπου κρίθηκε ότι αυτός μπορεί να επιστρέψει στη χώρα καταγωγής του, σημειώνοντας ότι, από προηγουμένως ο Αιτητής είχε το εν λόγω πρόβλημα υγείας και μπορεί να λαμβάνει θεραπεία στη χώρα του.

 

Κατά την τελευταία δικάσιμο, ο συνήγορος του Αιτητή προσκόμισε ιατρική έκθεση από επεμβατικό καρδιολόγο του Ο.Κ.Υπ.Υ., ημερ.28.02.2025, αναφορικά με την κατάσταση της υγείας του Αιτητή και τη φαρμακευτική αγωγή που του χορηγήθηκε από τον εν λόγω ιατρό, έγγραφο το οποίο κατατέθηκε και σημειώθηκε ως Τεκμήριο 2 στην παρούσα διαδικασία. Σύμφωνα με την εν λόγω ιατρική διάγνωση για την περίπτωση του Αιτητή, πρόκειται για ασθενή ‘με ατομικό ιστορικό φυματίωσης και μη ισχαιμικής μυοκαρδιοπάθειας’ που ‘εξακολουθεί να είναι συμπτωματικός και παρουσιάζει συμπτώματα καρδιακής ανεπάρκειας με μειωμένη ανοχή στην άσκηση και δύσπνοια στην ελάχιστη προσπάθεια’. Τοποθετούμενος επί του εν λόγω ιατρικού προβλήματος, ο συνήγορος του Αιτητή υποστήριξε πως αυτός δεν θα μπορεί να έχει την κατάλληλη θεραπεία για την ορθή εξέλιξη της υγείας του στη χώρα καταγωγής. Ακολούθως, τοποθετήθηκε η συνήγορος των Καθ’ ων η αίτηση, αναφέροντας ότι ο Αιτητής είχε από πριν αυτά τα προβλήματα υγείας και αυτά δεν αποτελούν νέα προβλήματα, αλλά δεδομένα που είχαν ήδη αξιολογηθεί από την Υπηρεσία Ασύλου. Υποστήριξε δε, ότι ο Αιτητής θα έχει μια φυσιολογική ζωή εάν επιστρέψει στη χώρα καταγωγής του και θα μπορεί να λαμβάνει φαρμακευτική αγωγή ως προκύπτει, και επίσης, ως αξιολογήθηκε, θα μπορεί να έχει κατάλληλη θεραπεία στη χώρα του για το πρόβλημα της χρόνιας καρδιακής ανεπάρκειας από την οποία πάσχει.

 

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΚΑΤΕΡΩΘΕΝ ΙΣΧΥΡΙΣΜΩΝ

 

Καταρχάς, μελετώντας την γραπτή αγόρευση του Αιτητή διαπιστώνεται ότι αυτή δεν πληροί τα όσα επιτάσσει τόσο ο Κανονισμός 7 του Διαδικαστικού Κανονισμού του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου 1962, όσο και ο Κανονισμός 8 των περί της Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διαδικαστικών Κανονισμών (Αρ.1) του 2015[1], κατά την επιταγή του οποίου η γραπτή αγόρευση οφείλει να παρουσιάζει συνοπτικά τον «σκελετό» των επιχειρημάτων (περίγραμμα επιχειρημάτων) στη βάση μόνο των νομικών σημείων που προτείνονται προς ακύρωση της προσβαλλόμενης πράξης.

 

Παρατηρώ επιπλέον συναφώς ότι οι ισχυρισμοί του Αιτητή, ως αυτοί προωθούνται στο πλαίσιο της γραπτής του αγόρευσης, αναπτύσσονται ως ενιαίο κείμενο χωρίς να υπάρχει σαφής διαχωρισμός των λόγων ακυρώσεως που προωθούνται, αντίθετα προς την επιταγή του Κανονισμού 7 των περί της Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Διαδικαστικών Κανονισμών του 2019 (ως έχει τροποποιηθεί). Κατά τον εν λόγω Κανονισμό 7, δομικά η αγόρευση πρέπει να χωρίζεται σε παραγράφους -ευκρινώς, όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται- οι οποίες να αντιστοιχούν στο κάθε νομικό σημείο, τα οποία αναφέρονται εύληπτα και συνοπτικά.

 

Πέραν της ως άνω επισήμανσης, είναι με τέτοιο τρόπο διατυπωμένη η γραπτή αγόρευση του Αιτητή, που ο δικαστικός έλεγχος καθίσταται ιδιαίτερα δυσχερής. Δεν αποτελεί έργο του Δικαστηρίου η καθ' υπόθεση εξαγωγή των ισχυρισμών και των λόγων ακυρώσεως που επιδιώκεται να προωθηθούν. Ο Αιτητής οφείλει, δια του συνηγόρου του, να είναι σαφής τόσο ως προς τους λόγους ακυρώσεως που προωθεί με την προσφυγή του, όσο και ως προς την υπαγωγή των πραγματικών περιστατικών της υπόθεσης στους λόγους που προωθούνται και στους κανόνες δικαίου που κατ' ισχυρισμό παραβιάζονται. Κατά συνέπεια, οι λόγοι ακυρώσεως ως αυτοί προωθήθηκαν με την προσφυγή του Αιτητή και υιοθετήθηκαν στα πλαίσια της γραπτής του αγόρευσης, χωρίς καμία ωστόσο ανάπτυξη, πάσχουν από προφανή αοριστία και ασάφεια και είναι, ως εκ τούτου ανεπίδεκτοι δικαστικής εξέτασης. Είναι διαχρονική η θέση της ημεδαπής νομολογίας ότι τα επίδικα θέματα στοιχειοθετούνται και προσδιορίζονται από τη δικογραφία[2], ενώ ξεκάθαρη είναι και η απαίτηση για αιτιολόγηση των νομικών σημείων της αίτησης ακυρώσεως, ούτως ώστε αυτά να μπορούν να τύχουν εξέτασης από το Δικαστήριο[3].

 

Υπό το φως της πιο πάνω διαπίστωσης, το Δικαστήριο δεν δύναται να εξετάσει τους λόγους ακυρώσεως που ο Αιτητής προωθεί με τη γραπτή του αγόρευση, αφού ο ίδιος δεν προβαίνει σε οποιαδήποτε εξειδίκευση αυτών σε συνάρτηση με τα πραγματικά περιστατικά της υπόθεσής του.

 

Ανεξαρτήτως της ως άνω κατάληξης μου, ενόψει και της υποχρέωσης που έχει το παρόν Δικαστήριο να προβαίνει σε έλεγχο τόσο της νομιμότητας όσο και της ορθότητας κάθε προσβαλλόμενης απόφασης, εξετάζοντας πλήρως και από τούδε και στο εξής (ex nunc) τα γεγονότα και τα νομικά ζητήματα που τη διέπουν (Βλ. άρθρο 11(3)(α) του περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμου του 2018, N. 73(I)/2018), θα προχωρήσω στην εξέταση της ουσίας της παρούσας υπόθεσης, προσεγγίζοντας το θέμα με βάση όλα τα στοιχεία που τέθηκαν ενώπιον του Δικαστηρίου και το περιεχόμενο του διοικητικού φακέλου, εξετάζοντας τα ουσιώδη στοιχεία και πραγματικά περιστατικά που οι Καθ' ων η Αίτηση είχαν ενώπιόν τους.

 

 

 

Επί της ουσίας της υπόθεσης

 

Στο πλαίσιο της αίτησής του για διεθνή προστασία, ο Αιτητής κατέγραψε αναφορικά με τους λόγους για τους οποίους εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του, ότι οι γονείς του πίστευαν σε παραδοσιακές δοξασίες και ο πατέρας του επιθυμούσε να πάρει ο Αιτητής την παραδοσιακή εξουσία, ωστόσο, ο ίδιος αρνήθηκε καθώς δεν επιθυμούσε να  εγκαταλείψει την χριστιανική του πίστη. Λόγω της άρνησής του, ο πατέρας του ήθελε να τον σκοτώσει ως μέρος μιας θυσίας, ενώ ως ο ίδιος ισχυρίζεται επίσης, του έδωσαν διάφορα παραδοσιακά φάρμακα που του προξένησαν κάποιες ασθένειες, ώστε να τον σκοτώσουν με αργό θάνατο. Καταληκτικά, ο Αιτητής δήλωσε ότι επιθυμεί να μορφωθεί (φοιτώντας) και να συνεχίσει να εξασκεί την πίστη του ως Χριστιανός, κυρίως δε, να ζει ελεύθερος όπως και ο υπόλοιπος κόσμος. [βλ. μετάφραση κειμένου στο ερυθρό 24 του δ.φ.]

 

Κατά την (πρώτη) συνέντευξή του (ημερ.17.10.2022) από λειτουργό της EUAA (στο εξής αναφερόμενος ως «ο Λειτουργός»), ο Αιτητής δήλωσε ότι δεν αισθανόταν εντελώς καλά ώστε να προχωρήσει με τη διαδικασία, εξαιτίας της φαρμακευτικής αγωγής που λάμβανε για το πρόβλημα υγείας με την καρδιά και τους πνεύμονες του. Δήλωσε επίσης, ότι στη χώρα του έπασχε από φυματίωση, αλλά πλέον δεν έχει συμπτώματα της εν λόγω ασθένειας, ωστόσο, έχει προβλήματα με την καρδιά του και το στομάχι του. Επιπλέον, ανέφερε ότι το συκώτι του είναι πρησμένο και ότι η καρδιά του λειτουργεί κατά 30%[4].  Ανέφερε επίσης, ότι είχε προγραμματισμένο ραντεβού με τον ιατρό του για τις 23.01.2023, στα πλαίσια ιατρικής του παρακολούθησης από όταν ήρθε στην Κύπρο για τα πιο πάνω προβλήματα υγείας που έχει. [βλ. ερυθρό 42 του δ.φ.]

 

Κατά τη (δεύτερη) συνέντευξή του (ημερ.03.04.2023), ο Αιτητής επιβεβαίωσε ότι αισθανόταν καλά ώστε να συνεχίσει με τη διαδικασία, ενώ ως προς την κατάσταση της υγείας του, ανέφερε πως αντιμετωπίζει προβλήματα με την καρδιά του και έχει υγρά στο στομάχι, θέματα για τα οποία λαμβάνει φαρμακευτική αγωγή, ως δήλωσε (ο Αιτητής είχε προσκομίσει σχετικό ιατρικό έγγραφο από το Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας, ημερ.25.01.2023 – βλ. ερυθρό 51 του δ.φ.), και επιπλέον, ανέφερε ότι αντιμετωπίζει φούσκωμα στο συκώτι του (ερυθρό 66/1Χ του δ.φ.). Ακολούθως, ανέφερε ότι αρχικά το 2017 είχε νοσήσει με φυματίωση, για την οποία λάμβανε φαρμακευτική αγωγή στη χώρα του, ενώ ήταν καλά και παρακολουθούσε τα μαθήματα όπου φοιτούσε, ως δήλωσε, καθώς και ακολουθούσε τη θεραπεία για την ασθένειά του, αλλά κατόπιν ξεκίνησαν τα άλλα προβλήματα, ως είπε, επιβεβαιώνοντας συνάμα, ότι δεν είχε αντιμετωπίσει οποιοδήποτε πρόβλημα ως προς την προσβασιμότητα σε θεραπεία στη χώρα του και ότι ήταν σε θέση να αυτοσυντηρείται από μόνος του και χωρίς την οποιαδήποτε συνδρομή (ερυθρό 66/2Χ του δ.φ.). Ερωτηθείς κατά πόσο η φαρμακευτική αγωγή που πλέον λάμβανε τον βοηθούσε να ανταπεξέλθει με το (τρέχον) πρόβλημα υγείας του, ο Αιτητής απάντησε καταφατικά (ερυθρό 66/2Χ του δ.φ.), ως επίσης, καταφατικά αποκρίθηκε και στο ερώτημα κατά πόσο θα ήταν σε θέση να λαμβάνει τα εν λόγω φάρμακα και στη ΛΔΚ (ερυθρό 65/1Χ του δ.φ.). Αναφορικά με το πως επηρέασε τη ζωή του η ασθένειά του, ο Αιτητής δήλωσε ότι ο ιατρός του είπε ορισμένες φορές να μην περπατά, επιβεβαιώνοντας ότι δεν έχει επηρεαστεί ο ίδιος κατά κάποιον άλλο τρόπο, ούτε και λάμβανε κάποια άλλη θεραπεία, πέραν της χορηγούμενης φαρμακευτικής αγωγής, που αποτελείτο από τρία φάρμακα (τα οποία κατονόμασε ο Αιτητής), ενώ επιβεβαίωσε πως σε περίπτωση που επέστρεφε στη χώρα καταγωγής του, ο ίδιος θα ήταν σε θέση να λαμβάνει τα εν λόγω φάρμακα που του χορηγήθηκαν (ερυθρό 65/1Χ του δ.φ.).

 

Ακολούθως, ως προς τα προσωπικά του στοιχεία, ο Αιτητής ανέφερε ότι κατάγεται από την Kinshasa της ΛΔΚ, ενώ δήλωσε Χριστιανός Προτεστάντης στο θρήσκευμα, καθώς και ότι ανήκει στην εθνοτική φυλή των Yansi (ερυθρό 65/2Χ του δ.φ.). Αναφορικά με το μορφωτικό του επίπεδο, δήλωσε ότι ολοκλήρωσε το λύκειο στην Kinshasa το 2016, ωστόσο μετέπειτα δεν συνέχισε με τις σπουδές του, ενώ ομιλεί τα Lingala και τα Γαλλικά, ως επίσης ανέφερε (ερυθρό 64/1Χ του δ.φ.). Ως προς την περιοχή συνήθους διαμονής στη χώρα του, ο Αιτητής δήλωσε τη συνοικία Kimbanseke (τμήμα Tshangu) στην Kinshasa (ερυθρό 64/1Χ του δ.φ.). Αναφορικά με την οικογενειακή του κατάσταση, δήλωσε άγαμος και χωρίς εξαρτώμενα, ενώ ως προς τα μέλη της οικογένειάς του, ανέφερε ότι οι γονείς του και τα τέσσερα αδέλφια του, διαμένουν στο χωριό Nsiala (τμήμα Bagata) της επαρχίας Kwilu, και ως ισχυρίστηκε, δεν διατηρεί επικοινωνία μαζί τους λόγω του ότι σχετίζονται με το λόγο ο ίδιος που έφυγε από την χώρα του (ερυθρό 64/2Χ του δ.φ.). Σχετικά με την εργασιακή του εμπειρία στη χώρα καταγωγής του, ο Αιτητής ανέφερε ότι κατά την περίοδο 2015 έως 2017 εργαζόταν ως καθαριστής σε εστιατόριο (ο Αιτητής είχε προσκομίσει σχετική κάρτα εργασίας – βλ. ερυθρό 49 του δ.φ.) και από το 2018 έως και την αναχώρησή του από τη χώρα του, είχε γραμματειακά καθήκοντα σε μουσικές πλατφόρμες, δηλώνοντας επίσης, κατόπιν σχετικού ερωτήματος, ότι ουδέποτε είχε βιώσει οποιοδήποτε πρόβλημα κατά τις εν λόγω περιόδους που εργαζόταν στη χώρα του (ερυθρό 63/1Χ του δ.φ.). Καταλήγοντας, ως προς το ταξίδι του στην Κύπρο, ο Αιτητής δήλωσε πως αναχώρησε από το διεθνές αεροδρόμιο της Kinshasa, ταξιδεύοντας με το διαβατήριό του (το οποίο προσκόμισε – βλ. αντίγραφο στο ερυθρό 139 του δ.φ.), ενώ δεν αντιμετώπισε κάποιο εμπόδιο κατά την έξοδό του από τη ΛΔΚ και ως επίσης ανέφερε, τα έξοδα για το ταξίδι του, τα ανέλαβε ένας πάστορας (ερυθρό 63/2Χ του δ.φ.).

 

Αναφορικά με τους λόγους που εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του, κατά το στάδιο της ελεύθερης αφήγησης του, ο Αιτητής ανέφερε (γενικότερα) ότι του είχε ζητηθεί να απαρνηθεί την πίστη του και να αναλάβει την παραδοσιακή εξουσία. Ειδικότερα δε, ο Αιτητής ισχυρίστηκε πως ο πατέρας του καθώς και η οικογένεια του πατέρα του, ζήτησαν από τον ίδιο αλλάξει τη θρησκεία του, λέγοντας του ότι έφτασε η στιγμή που ο ίδιος θα έπρεπε να γίνει ο παραδοσιακός αρχηγός, θέση την οποία κατείχε προηγουμένως ο θείος του και αδελφός του πατέρα του, ως επικαλέστηκε. Επίσης, ο Αιτητής ισχυρίστηκε πως τον ανάγκασαν να πιει κάποια παραδοσιακά ροφήματα από βότανα, καθώς και ότι τον είχαν κλείδωσαν μέσα σε ένα δωμάτιο με σκοπό να ξεκινήσουν τη διαδικασία της μύησης. Εφόσον ο ίδιος αρνήθηκε την παραδοσιακή εξουσία, τότε τα άτομα του χωριού και η οικογένειά του, άρχισαν να τον απειλούν, ως ανέφερε. Ακολούθως, ο Αιτητής επιβεβαίωσε πως εγκατέλειψε τη χώρα του επειδή αρνήθηκε να αναλάβει τη θέση του παραδοσιακού αρχηγού και κατόπιν δεχόταν απειλές από την οικογένειά του και από τα άτομα του χωριού, επικαλούμενος επίσης, ότι εκείνοι πήγαν στην Kinshasa και απλώς τον ακολουθούσαν, χωρίς (ενδεχομένως) να τον ενοχλήσουν με κάποιο άλλο τρόπο (ερυθρό 62/2Χ του δ.φ.). Στη συνέχεια, τέθηκαν στον Αιτητή διευκρινιστικά ερωτήματα σχετικά με τους πιο πάνω ισχυρισμούς του. Κληθείς να αναφέρει τα περιστατικά που σχετίζονται με τους λόγους που τον ανάγκασαν να εγκαταλείψει τη χώρα του, ο Αιτητής επανέλαβε πως του είχαν ζητήσει να γίνει ο παραδοσιακός αρχηγός και ο ίδιος αρνήθηκε, έτσι τον ακολουθούσαν στην Kinshasa από το 2018 μέχρι που έφυγε από τη χώρα του, ενώ το 2020, ως επικαλέστηκε, τον είχαν απαγάγει κάποια άτομα από το χωριό, αλλά κατάφερε να διαφύγει, όπως είπε. Επιβεβαίωσε δε, ότι πέραν τούτων των περιστατικών που ανέφερε, ο ίδιος δεν είχε βιώσει οτιδήποτε άλλο που να τον ανάγκασε να φύγει από τη χώρα του. Σε περίπτωση επιστροφής του στη ΛΔΚ, φοβάται ότι θα τον σκοτώσουν τα μέλη της οικογένειας του και τα άτομα από το χωριό του (ερυθρό 61/1Χ του δ.φ.).

 

Ακολούθως, ανέφερε ότι τα προβλήματα άρχισαν όταν ο ίδιος αρνήθηκε την πρότασή τους, ενώ έκτοτε εκείνοι τον έλεγχαν και δεν τον άφηναν να απομακρυνθεί από κοντά τους, έτσι ο ίδιος δεν μπορούσε να έχει μια κανονική ζωή και επίσης, θυμάται ότι τον είχαν απαγάγει, ως είπε (ερυθρό 61/2Χ του δ.φ.). Κληθείς να αναφέρει τι γνωρίζει σχετικά με την παραδοσιακή αρχηγία, ο Αιτητής αναφέρθηκε στην γνώση του για κάποιους κανόνες, όπως η λατρεία πνευμάτων των νεκρών, κάτι που είναι απαγορευμένο στη θρησκεία του (ερυθρό 61/2Χ του δ.φ.). Ωστόσο, δεν γνώριζε την ονομασία της εν λόγω παράδοσης, ούτε και τους κανόνες αυτής, επικαλέστηκε δε, ότι ήθελαν να τον αναγκάσουν να παντρευτεί με μια μεγαλύτερη γυναίκα, χωρίς να θυμάται περαιτέρω λεπτομέρειες. Ερωτηθείς σχετικά με τα καθήκοντα του παραδοσιακού αρχηγού, ο Αιτητής ανέφερε πως ο αρχηγός είναι υπεύθυνος για τη γη και για τις κτηματικές διαφορές, και επίσης διεξάγει ορισμένες τελετουργίες [ερυθρό 60/1Χ του δ.φ.].

 

Ακολούθως, ο Αιτητής ανέφερε πως όταν τελείωσε το σχολείο, είχε πάει στο χωριό για να επισκεφθεί την οικογένεια του και εκεί ο πατέρας του και ο αδελφός του πατέρα του ζήτησαν από τον ίδιο περί τα τέλη του 2016 να αναλάβει την παραδοσιακή αρχηγία, επικαλούμενοι ορισμένους παραδοσιακούς κανόνες, ως προς το λόγο που τον επέλεξαν για αυτή τη θέση, τους οποίους και του ανέφεραν, και επίσης, σύμφωνα με εκείνους, ο ίδιος ήταν διαφορετικός από τα άλλα παιδιά, όπως είπε (ερυθρό 60/2Χ του δ.φ.). Εν συνεχεία, ανέφερε ότι του είπαν πως είχε επιλεγεί από τους προγόνους, ωστόσο ο ίδιος τους είπε ότι δεν θα αναλάβει τη θέση και αρνήθηκε, έτσι εκείνοι ξεκίνησαν την τελετή χωρίς την έγκρισή του, ωστόσο δεν τον είχαν ανακηρύξει αρχηγό, ως δήλωσε (ερυθρό 59/1Χ του δ.φ.). Ισχυρίστηκε επίσης, ότι τον είχαν αναγκάσει να συμμετάσχει στην εν λόγω τελετή ενάντια στη θέλησή του και επίσης, του ζήτησαν να αποκηρύξει την πίστη του, κάτι που δεν έκανε ωστόσο, αλλά και να εκτελέσει κάποιες τελετουργίες, κάτι που επίσης αρνήθηκε να κάνει. Έπειτα, όπως είπε, τον ανάγκασαν να πιει ένα ρόφημα και ο ίδιος ένιωσε περίεργα και αδύναμος, ενώ ισχυρίστηκε πως για δύο ημέρες του αποστέρησαν την τροφή ώστε να τον πιέσουν να αποδεχτεί, λέγοντάς του πως θα έχει αργό θάνατο (ερυθρό 59/2Χ του δ.φ.). Μετέπειτα, ο Αιτητής επικαλέστηκε πως κατόπιν της άρνησής του να αναλάβει την αρχηγία, ήθελαν να τον σκοτώσουν, ώστε να παραμείνει η εξουσία στην οικογένειά τους και να μην την πάρει κάποια άλλη οικογένεια (ερυθρό 58/1Χ,2Χ του δ.φ.).

 

Στη συνέχεια, ισχυρίστηκε πως εντός του 2020 τον πήγαν κοντά στο ποτάμι για μια τελετή, όπου του είπαν να μπει στο νερό, αλλά ο ίδιος αρνήθηκε να συμμετάσχει, έτσι τον κλείδωσαν μέσα σε ένα δωμάτιο στο χωριό, χωρίς φαγητό, ενώ του έδιδαν κάποια ροφήματα για να πιεί (ερυθρό 58/2Χ του δ.φ.). Παρέμεινε έγκλειστος εκεί για 4 μήνες, όπως είπε, χωρίς όμως να αναφέρει την περίοδο συγκεκριμένα, ούτε γνώριζε ποιοι τον κρατούσαν και σε ποια περιοχή βρισκόταν (ερυθρό 57/1Χ του δ.φ.). Ως προς το λόγο που τον κρατούσαν εκεί, ο Αιτητής ισχυρίστηκε πως δεν ήθελαν ο ίδιος να φύγει από κοντά τους και για τούτο, τον είχαν έγκλειστο (ερυθρό 57/1Χ του δ.φ.). Ως ισχυρίστηκε ακολούθως, ο ίδιος διέφυγε από εκεί με τη βοήθεια κάποιου ατόμου (τον οποίο κατονόμασε με το μικρό του όνομα), ο οποίος ήθελε να πάρει την εξουσία, κάτι που θα μπορούσε να συμβεί εάν ο ίδιος παρέμενε ζωντανός, όπως είπε, ενώ ανέφερε επίσης, ότι το εν λόγω άτομο έστειλε τους ανθρώπους του εκεί περί τον Σεπτέμβριο-Νοέμβριο του 2020 και τον απελευθέρωσαν, και ακολούθως, ο ίδιος μετέβη στην Kinshasa, ως ανέφερε (ερυθρό 57/1Χ,2X του δ.φ.).

 

Ερωτηθείς στη συνέχεια εάν κατήγγειλε το εν λόγω περιστατικό στην αστυνομία, ο Αιτητής αποκρίθηκε αρνητικά, ενώ επικαλέστηκε πως είχε καταφύγει στην αστυνομία ήδη από το 2018 και το πρόβλημα είχε τότε επιλυθεί, ωστόσο, το 2019 άρχισαν και πάλι να τον απειλούν, ως ισχυρίστηκε (ερυθρό 57/2Χ του δ.φ.). Ως προς το λόγο που δεν κατήγγειλε το περιστατικό του 2020, ο Αιτητής ανέφερε πως πέραν του ότι δεν τον είχαν βοηθήσει στο παρελθόν, συνάμα φοβόταν να κάνει καταγγελία, επικαλούμενος πως εκείνοι είχαν υποστήριξη από την κυβέρνηση και συγκεκριμένα, στήριξη από έναν κυβερνήτη (ερυθρό 56/1Χ του δ.φ.). Όσον αφορά τις απειλές που δέχτηκε από το 2018 μέχρι και το 2019, ο Αιτητής ισχυρίστηκε πως τα άτομα από το χωριό του πήγαν στο σπίτι του στην Kinshasa και του είπαν να παραμείνει εκεί, ενώ τον προειδοποίησαν ότι σε περίπτωση που αρνηθεί να αναλάβει την εξουσία, τότε θα τον σκότωναν, ωστόσο, ο ίδιος δεν θυμόταν πότε ακριβώς έγινε το εν λόγω συμβάν, ούτε και το ανέφερε στην αστυνομία, προβάλλοντας τους ίδιους με πριν λόγους για τούτο (ερυθρό 56/2Χ του δ.φ.). Ισχυρίστηκε επίσης, ότι κατά την εν λόγω περίοδο, τα άτομα από το χωριό του, τον ακολουθούσαν και του άφηναν απειλητικά μηνύματα, αφού γνώριζαν που διέμενε ο ίδιος στην Kinshasa καθώς και σε ποια εκκλησία πήγαινε εκεί, ενώ ήθελαν να τον πάρουν μαζί τους στο χωριό για να αναλάβει την εξουσία (ερυθρό 55/1Χ,2Χ του δ.φ.). Κατά την εν λόγω περίοδο, όπως είπε, ο πάστορας τον είχε κρυμμένο, ωστόσο, το 2020 τον απήγαγαν και τον οδήγησαν στο χωριό για να συνεχίσουν με την τελετή, αλλά ο ίδιος εν τέλει κατάφερε να διαφύγει από το χωριό με τη βοήθεια του εν λόγω ατόμου που ανέφερε προηγουμένως και να επιστρέψει στην Kinshasa, όπου και παρέμεινε έκτοτε, μέχρι την ημέρα που έφυγε από τη χώρα (ερυθρό 55/2Χ του δ.φ.). Επανέλαβε δε, ότι στην Kinshasa είχε επιστρέψει περί τον Σεπτέμβριο-Νοέμβριο του 2020, ενώ επιβεβαίωσε πως τα εν λόγω άτομα από το χωριό του, που τον είχαν απαγάγει προηγουμένως στην Kinshasa περί τον Μάρτιο-Απρίλιο του 2020, ουδέποτε τον είχαν ενοχλήσει ξανά (ερυθρό 54/1Χ,2Χ του δ.φ.). Ισχυρίστηκε ωστόσο, ότι τα εν λόγω άτομα από το χωριό του συνέχισαν να τον αναζητούν, αλλά δεν γνώριζαν που βρισκόταν ο ίδιος, επικαλούμενος πως ρωτούσαν για τον ίδιο στην εκκλησία και επίσης, πήγαν στο μέρος όπου ο ίδιος διέμενε προηγουμένως, αλλά ουδέποτε τον εντόπισαν, ως δήλωσε (ερυθρό 53/1Χ του δ.φ.).

 

Καταληκτικά, ο Αιτητής επιβεβαίωσε ότι δεν αντιμετώπισε οποιοδήποτε άλλο πρόβλημα πέραν του ότι τον αναζητούσαν μέχρι που έφυγε από τη χώρα του, ούτε υπήρξε κάποιο άλλο περιστατικό που τον ανάγκασε να φύγει από τη χώρα, ενώ ως προς το κατά πόσο πιστεύει πως οι αρχές της χώρα του θα ήταν σε θέση να του παρέχουν προστασία από τα άτομα που ήθελαν να τον βλάψουν, ο Αιτητής αποκρίθηκε λέγοντας πως δεν θα μπορούσαν να τον προστατεύσουν καθότι ούτε στο παρελθόν τον είχαν προστατεύσει από τα εν λόγω άτομα (ερυθρό 53/2Χ του δ.φ.). Ως προς την πιθανότητα να επιστρέψει στη ΛΔΚ και να ζήσει με ασφάλεια στην Kinshasa, ο ίδιος αποκρίθηκε αρνητικά, επικαλούμενος ότι τον αναζητούν εκεί, ενώ αρνητικά απάντησε και στο κατά πόσο πιστεύει πως θα μπορούσε να ζήσει σε κάποιο άλλο μέρος στη χώρα του, επικαλούμενος ότι θα τον εντόπιζαν (ερυθρά 53/2Χ και 52/1Χ του δ.φ.).

 

Αξιολόγηση των ισχυρισμών του Αιτητή από τους Καθ' ων η αίτηση

 

Κατά την αξιολόγηση των ως άνω παρατιθέμενων ισχυρισμών του Αιτητή, ο Λειτουργός διέκρινε δύο ουσιώδεις ισχυρισμούς, απορρέοντες από το σύνολο των λεχθέντων του Αιτητή κατά τη συνέντευξή του (βλ. ερυθρό 121 του δ.φ.).

 

Ο πρώτος ουσιώδης ισχυρισμός του Αιτητή, που αφορά στην ταυτότητα, το προφίλ και τη χώρα καταγωγής του, έγινε αποδεκτός καθώς κρίθηκε ότι στοιχειοθετήθηκε τόσο η εσωτερική όσο και η εξωτερική του αξιοπιστία (όπου το δεύτερο ήταν εφικτό). Ειδικότερα, οι σχετικές δηλώσεις του Αιτητή κρίθηκαν ως λεπτομερείς και σαφείς, καθώς επίσης, επιβεβαιώθηκαν από εξωτερικές πηγές. Συγκεκριμένα, αξιόπιστες κρίθηκαν οι δηλώσεις του Αιτητή αναφορικά με το ότι κατάγεται από την Kinshasa και ότι διέμενε στη συνοικία Kimbanseke μέχρι να φύγει από τη χώρα του, καθώς και ότι είναι Χριστιανός Προτεστάντης στο θρήσκευμα, ανήκει στην εθνοτική φυλή Yansi, και ομιλεί τα Lingala και τα γαλλικά. Επίσης, κρίθηκε αξιόπιστος ως προς τα όσα ανέφερε για τα μέλη της πατρικής του οικογένειας και τον τόπο διαμονής τους στη ΛΔΚ, καθώς και για το μορφωτικό του επίπεδο και το εργασιακό του υπόβαθρο στη χώρα καταγωγής του. Περαιτέρω, παρατηρείται ότι στο ίδιο πλαίσιο, ο λειτουργός προέβη και σε αξιολόγηση της αξιοπιστίας των δηλώσεων του Αιτητή αναφορικά με την κατάσταση της υγείας του, κρίνοντας αποδεκτό το γεγονός ότι, σύμφωνα με τις δηλώσεις του, ο ίδιος έπασχε από φυματίωση, περί το 2016/2017 και ενόσω βρισκόταν στη χώρα καταγωγής του, αλλά θεραπεύτηκε, ενώ από το 2017 και έκτοτε, αντιμετώπιζε προβλήματα με την καρδιά και το στομάχι του, για τα οποία λάμβανε φαρμακευτική αγωγή (βλ. ερυθρά 121-119 του δ.φ.).

 

Ως προς τον δεύτερο ουσιώδη ισχυρισμό του Αιτητή, που αφορούσε στην άρνησή του να αναλάβει τη θέση του παραδοσιακού αρχηγού και κατόπιν, δέχθηκε απειλές από την οικογένειά του και από τα άτομα του χωριού του, αυτός έτυχε απόρριψης λόγω έλλειψης εσωτερικής αξιοπιστίας, εφόσον τα λεγόμενά του σχετικά με τον εν λόγω ισχυρισμό κρίθηκαν ως μη συγκεκριμένα και χωρίς λεπτομέρεια (βλ. ερυθρά 119-117 του δ.φ.). Ειδικότερα, αρχικά παρατηρήθηκε ότι ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση να περιγράψει με λεπτομέρεια τις συνθήκες υπό τις οποίες του ζητήθηκε να αναλάβει την παραδοσιακή αρχηγία (ερυθρό 61/2Χ του δ.φ.), αλλά ούτε να δώσει συγκεκριμένες πληροφορίες αναφορικά με τα προβλήματα που επικαλέστηκε ότι ξεκίνησαν για τον ίδιο κατόπιν της άρνησής του να αναλάβει την αρχηγία (ερυθρό 61/2Χ του δ.φ.). Περαιτέρω, ούτε ήταν σε θέση να επεξηγήσει σε τι συνίσταται η παραδοσιακή αρχηγία (ερυθρό 61/2Χ του δ.φ.), καθώς επίσης, δεν γνώριζε να αναφέρει την ονομασία της εν λόγω παράδοσης και τους κανόνες αυτής (ερυθρό 60/1Χ του δ.φ.). Ως επίσης διαπιστώθηκε, ενώ ο Αιτητής επικαλέστηκε πως ήθελαν να τον αναγκάσουν να παντρευτεί με μια μεγαλύτερη γυναίκα, εντούτοις, όταν ρωτήθηκε σχετικά, δεν γνώριζε να αναφέρει οτιδήποτε περαιτέρω για τούτο (ερυθρό 60/1Χ του δ.φ.), για το οποίο εύλογα αναμενόταν ο ίδιος να γνωρίζει λεπτομέρειες εφόσον αφορούσε γεγονός που (κατ’ ισχυρισμό) βίωσε ο ίδιος προσωπικά. Συνάμα, ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση να δώσει λεπτομερείς πληροφορίες σχετικά με τις αρμοδιότητες του παραδοσιακού αρχηγού, παρά μόνο ανέφερε (γενικότερα) πως ο αρχηγός ήταν υπεύθυνος για τη γη και τη συμμετοχή σε τελετές, χωρίς να παρέχει περαιτέρω διευκρινίσεις (ερυθρό 60/1Χ του δ.φ.). Ομοίως, ούτε ήταν σε θέση να δώσει λεπτομερείς πληροφορίες σχετικά με την παραδοσιακή αρχηγία και το λόγο για τον οποίο επέλεξαν τον ίδιο για να γίνει αρχηγός, όπου αναφέρθηκε (αόριστα) σε παραδοσιακούς κανόνες, χωρίς να παρέχει περαιτέρω λεπτομέρειες (ερυθρό 60/2Χ του δ.φ.). Επιπλέον, παρατηρήθηκε ότι ο Αιτητής δεν αποκρίθηκε επαρκώς και με λεπτομέρεια, όταν κλήθηκε να περιγράψει, δίδοντας λεπτομέρειες, τις τελετουργίες στις οποίες, ως ο ίδιος ανέφερε, συμμετείχε το 2016 (ερυθρό 59/1Χ του δ.φ.). Περαιτέρω, ενώ ο Αιτητής ανέφερε ότι τον απήγαγαν κατά το 2020 και παρέμεινε έγκλειστος για 4 μήνες (ερυθρό 58/2Χ του δ.φ.), εντούτοις, δεν γνώριζε να αναφέρει συγκεκριμένα τη χρονική περίοδο που έγινε το εν λόγω περιστατικό (ερυθρό 57/1Χ του δ.φ.), ούτε ήταν σε θέση να δώσει πληροφορίες σχετικά με το μέρος όπου κρατείτο καθώς και για τα άτομα που τον κρατούσαν εκεί (ερυθρό 57/1Χ του δ.φ.). Συνάμα, κρίθηκε ότι, η περιγραφή που ο ίδιος έδωσε αναφορικά με την παραμονή του ως έγκλειστος καθώς και σχετικά με τον τρόπο που κατάφερε να διαφύγει από εκεί (ερυθρό 57/1Χ,2Χ του δ.φ.), στερείτο σαφήνειας και λεπτομέρειας. Όσον αφορά τα περιστατικά που ο ίδιος επικαλέστηκε, ο Αιτητής δήλωσε ότι δεν κατέφυγε στην αστυνομία για να κάνει καταγγελία, ισχυριζόμενος πως οι εμπλεκόμενοι είχαν την υποστήριξη του κυβερνήτη, ωστόσο, όταν στη συνέχεια κλήθηκε να δώσει περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τούτο, ο ίδιος απέφυγε να αναφέρει οτιδήποτε περαιτέρω, υπεκφεύγοντας την ερώτηση (ερυθρό 56/1Χ του δ.φ.). Τέλος, όσον αφορά τις απειλές που ισχυρίστηκε ο Αιτητής ότι δέχθηκε, διαπιστώθηκε περί τούτου, ότι ο ίδιος δεν κατάφερε να παράσχει επαρκείς λεπτομέρειες σχετικά με το περιεχόμενο των φερόμενων απειλών, τη συχνότητα με την οποία τις λάμβανε, το λόγο για τον οποίο δεν τις ανέφερε στην αστυνομία, αλλά ούτε και να προσδιορίσει με σαφήνεια ποιος ακριβώς τον απειλούσε, καθώς δήλωσε γενικά ότι επρόκειτο για άτομα από το χωριό του (ερυθρό 55/1Χ,2Χ του δ.φ.).

 

Ως προς την εξωτερική αξιοπιστία του πιο πάνω ουσιώδες ισχυρισμού του Αιτητή, ο Λειτουργός παρέθεσε πληροφορίες (γενικού περιεχομένου) από εξωτερικές πηγές, αναφορικά με τη φυλή Yansi (στην οποία δήλωσε ότι ανήκει ο Αιτητής) και τις παραδόσεις της εν λόγω φυλής (βλ. ερυθρά 81-79 του δ.φ.), καθώς και σχετικά με τις παραδοσιακές πεποιθήσεις και τη μαγεία στη ΛΔΚ (βλ. ερυθρά 83-82 του δ.φ.), πρακτικές που φαίνεται να είναι διαδεδομένες στη χώρα. Ωστόσο, καταλήγοντας, ο Λειτουργός σημείωσε πως παρά τις εν λόγω πληροφορίες από εξωτερικές πηγές, που επιβεβαιώνουν την ύπαρξη συγκεκριμένων παραδόσεων/πεποιθήσεων στη ΛΔΚ, εντούτοις, δεν στοιχειοθετείται η εσωτερική αξιοπιστία των εν λόγω ισχυρισμών του Αιτητή. Ως εκ τούτου, ο υπό αναφορά ουσιώδης ισχυρισμός απορρίφθηκε στο σύνολό του. [βλ. ερυθρά 117-116 του δ.φ.]

Εν συνεχεία, ο Λειτουργός προχώρησε σε εκτίμηση του (μελλοντικού) κινδύνου σε περίπτωση επιστροφής του Αιτητή στη ΛΔΚ, στη βάση των ισχυρισμών του Αιτητή που έγιναν αποδεκτοί, ήτοι περί των προσωπικών στοιχείων και περιστάσεών του, όπου αρχικά, αξιολογήθηκε η κατάσταση ασφαλείας στον τόπο συνήθους διαμονής του Αιτητή, ήτοι στην Kinshasa της ΛΔΚ. Στο πλαίσιο αυτό, ο Λειτουργός καταρχάς παρέθεσε πληροφορίες από εξωτερικές πηγές, αναφορικά με τη γενικότερη κατάσταση ασφαλείας στη ΛΔΚ (βλ. ερυθρά 86-84 του δ.φ.), καθώς και σχετικά με τα ποσοτικά δεδομένα των περιστατικών ασφαλείας στη ΛΔΚ (βλ. ερυθρά 92-87 του δ.φ.). Επίσης, παρέθεσε ποσοτικά στοιχεία και άλλα δεδομένα από εξωτερικές πηγές πληροφόρησης αναφορικά με την κατάσταση ασφαλείας στην Kinshasa συγκεκριμένα (βλ. ερυθρά 100-99, 98-96, 95-93 και 92-87 του δ.φ.), καταλήγοντας ότι, με βάση την κατάσταση που υφίστατο (περί το 2021) στην εν λόγω επαρχία, δεν προκύπτει οποιοσδήποτε τέτοιος κίνδυνος για τον Αιτητή σε περίπτωση επιστροφής του στην Kinshasa της ΛΔΚ. Σημειώθηκε δε, όσον αφορά τις περιστάσεις της αναχώρησής του από την ΛΔΚ, ότι βάσει των όσων ο ίδιος ανέφερε (ερυθρά 63/2Χ και 62/1Χ του δ.φ.), εκτιμάται πως δεν υπάρχουν οιεσδήποτε ενδείξεις που να παραπέμπουν σε κατάσταση εμπορίας ή εκμετάλλευσης προσώπου και της οποίας να ήταν θύμα ο Αιτητής. [βλ. ερυθρά 116-115 του δ.φ.]

 

Εν συνεχεία, στα πλαίσια και πάλι της εκτίμησης του (μελλοντικού) κινδύνου σε περίπτωση επιστροφής του Αιτητή στη ΛΔΚ, λήφθηκε επίσης υπόψη το πρόβλημα υγείας που αντιμετωπίζει ο Αιτητής με την καρδιά του, αφού σύμφωνα με τα σχετικά ιατρικά έγγραφα που προσκόμισε (βλ. ερυθρά 51, 39 και 38 του δ.φ.), προκύπτει πως ο ίδιος στο παρελθόν έπασχε από την ασθένεια της φυματίωσης, ενώ έκτοτε που θεραπεύτηκε, πλέον πάσχει από σοβαρή καρδιακή ανεπάρκεια (ερυθρό 66/1Χ του δ.φ.). Πιο συγκεκριμένα, ο Λειτουργός καταρχάς σημείωσε τα όσα ο ίδιος δήλωσε αναφορικά με την κατάσταση της υγείας του, τη θεραπεία που ακολουθούσε στη χώρα του και τη φαρμακευτική αγωγή που ακολουθεί πλέον (ερυθρά 66/2Χ και 65/1Χ του δ.φ.). Ακολούθως, ο Λειτουργός παρέθεσε σχετικές πληροφορίες από πηγές, που συγκεντρώνονται στην έκθεση ‘Medical Country of Origin Information’ της EASO, του Αυγούστου 2021, αναφορικά με το σύστημα υγείας στη ΛΔΚ, καθώς και ειδικότερα, σχετικά με τη διαθεσιμότητα και προσβασιμότητα σε θεραπείες και φάρμακα για τις καρδιαγγειακές παθήσεις, υποδεικνύοντας συγκεκριμένα εξειδικευμένα ιατρικά νοσηλευτήρια/κλινικές που βρίσκονται κυρίως στην Kinshasa (βλ. ερυθρά 107-101 του δ.φ.). Ως εκ τούτων, ο Λειτουργός καταλήγει στο συμπέρασμα ότι ο Αιτητής θα είναι σε θέση να λαμβάνει τη φαρμακευτική του αγωγή στη ΛΔΚ, χωρίς να αντιμετωπίσει οποιοδήποτε πρόβλημα. [βλ. ερυθρά 114-113 του δ.φ.]

 

Εκ των ανωτέρω, βάσει του προφίλ του Αιτητή και τις ιδιαίτερες του περιστάσεις, ο Λειτουργός κατέληξε στο συμπέρασμα ότι δεν υφίσταται εύλογος βαθμός πιθανότητας ο Αιτητής να αντιμετωπίσει δίωξη ή πραγματικό κίνδυνο σοβαρής βλάβης κατά την επιστροφή του στην Kinshasa της ΛΔΚ (βλ. ερυθρό 112 του δ.φ.).

 

Στα πλαίσια της τελικής εισήγησης δε, καταγράφηκε ότι, με βάση τις δηλώσεις του Αιτητή, το προσωπικό του προφίλ και τη νομική ανάλυση, συμπεραίνεται πως δεν πληροί τις προϋποθέσεις για το καθεστώς του πρόσφυγα, εφόσον δεν θεμελιώθηκε βάσιμος φόβος δίωξης για κάποιον από τους λόγους που ορίζονται από το άρθρο 3(1) του περί Προσφύγων Νόμου, ούτε και πληροί τις προϋποθέσεις για την υπαγωγή του στο καθεστώς της συμπληρωματικής προστασίας, εφόσον δεν συνέτρεχαν οι προϋποθέσεις του άρθρου 19, εδάφια (1) και (2), του περί Προσφύγων Νόμου. Ομοίως, διαπιστώθηκε πως δεν υπήρχαν οιεσδήποτε ενδείξεις ότι σε περίπτωση επιστροφής του Αιτητή στη χώρα καταγωγής του, θα αντιμετώπιζε πραγματικό κίνδυνο να υποστεί βασανιστήρια, ή απάνθρωπη ή εξευτελιστική μεταχείριση ή τιμωρία, κατά παράβαση του Άρθρου 3 της ΕΣΔΑ και της αρχής της μη επαναπροώθησης, ως εκ τούτου, η επιστροφή του στη ΛΔΚ κρίθηκε ως εφικτή. [βλ. ερυθρό 112 του δ.φ.]

 

Η εκτίμηση του Δικαστηρίου

 

Αξιολογώντας λοιπόν τα όσα έχουν ανωτέρω αναφερθεί υπό το φως και των νομοθετημένων προνοιών και μελετώντας επισταμένως τόσο την εισηγητική έκθεση, που αποτελεί και την αιτιολογική βάση της επίδικης απόφασης των Καθ’ ων η Αίτηση, όσο και τους λοιπούς ισχυρισμούς του Αιτητή, ως αυτοί παρουσιάστηκαν τόσο κατά τη διοικητική διαδικασία όσο και κατά την ενώπιον του παρόντος Δικαστηρίου διαδικασία, καταλήγω στα εξής:

 

Αρχικά συντάσσομαι με την κρίση και κατάληξη των Καθ’ ων η Αίτηση ως προς την αποδοχή του πρώτου ουσιώδους ισχυρισμού, εφόσον οι εν λόγω δηλώσεις του Αιτητή, σε σχέση με τα προσωπικά του στοιχεία και περιστάσεις, κρίνονται ως σαφείς, χωρίς δε, να προκύπτουν στοιχεία περί του αντιθέτου, και ειδικότερα, εφόσον τούτα τα στοιχεία επιβεβαιώνονται από αξιόπιστες πηγές πληροφόρησης, ως προκύπτει από τη σχετική έρευνα των Καθ’ ων η Αίτηση, καθώς και από τα έγγραφα που ο Αιτητής είχε προσκομίσει στην Υπηρεσία Ασύλου.

 

Αναφορικά με το δεύτερο ουσιώδη ισχυρισμό του Αιτητή, παρατηρείται ότι (από τα λεγόμενά του) τούτος συναρτάται στο ότι εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του επειδή είχε αρνηθεί να αναλάβει τη θέση του παραδοσιακού αρχηγού και λόγω τούτου, ο ίδιος δεχόταν απειλές από την οικογένειά του και από άτομα στο χωριό του (βλ. ερυθρό 62/2Χ του δ.φ.), ενώ δεν επιθυμεί να επιστρέψει στη χώρα του, λόγω του ότι τον αναζητούν εκεί και φοβάται πως σε τέτοια περίπτωση, η οικογένειά του και τα άτομα στο χωριό του, θα τον σκοτώσουν (ερυθρό 61/1Χ του δ.φ.). Έχοντας εξετάσει ενδελεχώς τα όσα ανέπτυξε ο Αιτητής σε όλα τα στάδια της διοικητικής και δικαστικής διαδικασίας, παρατηρώ σε συμφωνία και με τους Καθ’ ων η Αίτηση ότι συνολικά οι σχετικές του δηλώσεις διακρίνονται από γενικότητα, αοριστία και ασάφεια.

 

Ειδικότερα, διαπιστώνεται ότι ορθά οι Καθ’ ων η Αίτηση έκριναν πως δεν θεμελιώνεται η εσωτερική αξιοπιστία του Αιτητή όσον αφορά τους πιο πάνω ισχυρισμούς του. Συνάμα, θεωρείται επαρκώς αιτιολογημένη η εν λόγω κατάληξη, όπως προκύπτει μέσα από την αξιολόγηση των Καθ’ ων η Αίτηση, όπου δε, σε γενικές γραμμές, προκύπτει ότι τα αφηγήματα του Αιτητή ήταν μη συγκεκριμένα και χωρίς επαρκή λεπτομέρεια, ενώ εύλογα θα αναμενόταν από τον ίδιο να ήταν σε θέση να εξειδικεύσει τις περιγραφές του με ικανοποιητική λεπτομέρεια καθώς και να αναφερθεί σε συγκεκριμένες ημερομηνίες, τουλάχιστον σε ότι αφορά τα κρίσιμα περιστατικά που ο ίδιος επικαλείται και αφορούν (κατ’ ισχυρισμό) προσωπικά του βιώματα.

 

Στο σημείο αυτό, σε αντίθεση με την κρίση των Καθ’ ων η Αίτηση, διακρίνεται πως σε ότι αφορά τη μερική άγνοια του Αιτητή σχετικά με ορισμένες παραδοσιακές πρακτικές και πεποιθήσεις της φυλής του (βλ. ερυθρά 61/2Χ και 60/1Χ,2Χ του δ.φ.), αυτή η έλλειψη γνώσης μπορεί να δικαιολογείται εν μέρει, εφόσον ο ίδιος διέμενε καθ’ όλη τη διάρκεια που ζούσε στη χώρα του, σε συνοικία εντός της πρωτεύουσας Kinshasa (βλ. ερυθρό 64/1Χ του δ.φ.), μακριά δε, από τα άτομα και την οικογένειά του, που ζούσαν σε χωριό, το οποίο εντοπίζεται σε άλλη επαρχία (ερυθρό 64/2Χ του δ.φ.), άρα ευλόγως να μην γνώριζε ο Αιτητής για τις συγκεκριμένες παραδόσεις και τους σχετικούς κανόνες στη φυλή του, που τηρούνταν (ενδεχομένως) στο εν λόγω χωριό.

 

Ωστόσο, τα ανωτέρω στοιχεία κρίνεται ότι δεν έχουν ουσιαστικό χαρακτήρα, αλλά περιορίζονται σε γενικότητες, σε αντίθεση με τα κρίσιμα περιστατικά που επικαλέστηκε ο Αιτητής, τα οποία αναδεικνύουν σαφείς αντιφάσεις και πλήττουν την εσωτερική του αξιοπιστία. Ειδικότερα, αναφορικά με τα γεγονότα που, κατά τους ισχυρισμούς του, βίωσε, από τις ίδιες του τις δηλώσεις απουσιάζουν τα βασικά χαρακτηριστικά μιας πραγματικά βιωματικής και προσωπικής εμπειρίας. Πιο συγκεκριμένα, οι περιγραφές του σχετικά με τα όσα φέρεται να υπέστη στη χώρα του, λόγω της άρνησής του να αναλάβει την παραδοσιακή αρχηγία του χωριού του (όπως ο ίδιος επικαλείται), παρουσιάζουν συνολικά ανεπαρκή λεπτομέρεια και πληροφόρηση (βλ. ερυθρά 62/2Χ, 61/2Χ, 59/2Χ και 55/1Χ,2Χ του δ.φ.), ενώ διακρίνονται από αδιαφορία και υπεκφυγή στην παράθεση συγκεκριμένων δεδομένων (βλ. ερυθρά 58/1Χ, 57/2Χ και 56/1Χ του δ.φ.). Επιπλέον, χαρακτηρίζονται από έλλειψη σαφήνειας, ακρίβειας και πληρότητας, τόσο ως προς τον προσδιορισμό χρονολογικών στοιχείων (βλ. ερυθρά 59/1Χ, 58/2Χ, 56/2Χ και 54/1Χ του δ.φ.), όσο και άλλων κρίσιμων παραμέτρων που σχετίζονται με τα επικαλούμενα περιστατικά (βλ. ερυθρά 57/1Χ,2Χ και 54/2Χ του δ.φ.).

 

Πέραν των σημείων αναξιοπιστίας που καταγράφονται ήδη στην εισηγητική έκθεση των Καθ’ ων η Αίτηση, εντοπίζονται επιπλέον σημαντικές αντιφάσεις στα λεγόμενα του Αιτητή. Ειδικότερα, ενώ ο ίδιος δηλώνει ότι έπασχε από φυματίωση και ακολουθούσε σχετική θεραπεία στη χώρα του κατά το 2017 (βλ. ερυθρό 66/2Χ του δ.φ.), παράλληλα επικαλείται γεγονότα και περιστατικά που φέρεται να βίωσε στο χωριό του κατά την περίοδο από το 2016/2017 και εντεύθεν (βλ. ερυθρά 62/2Χ και 61/1Χ,2Χ του δ.φ.). Τα εν λόγω περιστατικά, ωστόσο, δεν παρουσιάζονται με σαφήνεια και ευλογοφάνεια, ούτε ο ίδιος τα συνέδεσε με την κατάσταση της υγείας του, όπως την είχε αρχικά περιγράψει (βλ. ερυθρό 66/2Χ του δ.φ.).

 

Περαιτέρω, οι περιγραφές του για τα όσα διαδραματίστηκαν μετά την επιστροφή του το 2016 στο χωριό του (βλ. ερυθρό 59/1Χ,2Χ του δ.φ.) αφήνουν ουσιώδη κενά, ιδίως ως προς τις συνθήκες και τον τρόπο με τον οποίο το 2018 επέστρεψε στην Kinshasa. Ο ίδιος ισχυρίστηκε ότι από το 2018 έως το 2020 τον ακολουθούσαν εκεί (βλ. ερυθρό 61/1Χ του δ.φ.), χωρίς όμως να παράσχει περαιτέρω πληροφορίες ή λεπτομέρειες για όσα ακολούθησαν της άρνησής του να αναλάβει την παραδοσιακή αρχηγία (βλ. ερυθρό 58/1Χ του δ.φ.). Αντιθέτως, με ασυνέπεια, επικαλέστηκε ότι εξαιτίας της άρνησής του εξαναγκάστηκε να παραμείνει στο χωριό (βλ. ερυθρό 61/2Χ του δ.φ.).

Επιπλέον, οι αναφορές του σε απειλές από άτομα του χωριού στερούνται συνάφειας και συνοχής, αφού τοποθετούνται μόνο κατά την περίοδο 2018-2019, όταν ο ίδιος βρισκόταν στην Kinshasa (βλ. ερυθρό 56/2Χ του δ.φ.), παρά το ότι ισχυρίζεται πως είχε αρνηθεί την ανάληψη της αρχηγίας ήδη από το 2016 (βλ. ερυθρό 60/2Χ του δ.φ.) και ότι την περίοδο 2016-2017 βρισκόταν στο χωριό του (βλ. ερυθρά 61/1Χ και 59/1Χ του δ.φ.), αλλά και μεταγενέστερα εντός του 2020 (βλ. ερυθρά 58/2Χ και 57/2Χ του δ.φ.).

 

Τέλος, οι δηλώσεις του εμφανίζουν διαδοχικές αντιφάσεις, καθώς τα κατ’ ισχυρισμό περιστατικά στο χωριό του τοποθετούνται χρονικά στις περιόδους 2016/2017 (βλ. ερυθρά 61/1Χ και 59/1Χ του δ.φ.) και 2020 (βλ. ερυθρά 58/2Χ και 57/2Χ του δ.φ.), μολονότι ο ίδιος, σύμφωνα με τις δηλώσεις του, διέμενε στην Kinshasa τόσο κατά το διάστημα 2015-2017, όταν εργαζόταν εκεί, όσο και από το 2018 μέχρι την αναχώρησή του από τη χώρα (βλ. ερυθρό 63/1Χ του δ.φ.· βλ. επίσης κάρτα εργασίας, ερυθρό 49 του δ.φ., όπου αναφέρεται η συνοικία Kimbanseke της Kinshasa, καθώς και δήλωσή του ότι βρισκόταν στην Kinshasa κατά την περίοδο 2018-2020, ερυθρό 61/1Χ του δ.φ.).

 

Έχοντας ανατρέξει σε εξωτερικές πηγές πληροφόρησης, εντοπίζονται τα ακόλουθα:

 

 

·         Ως προς την ύπαρξη της παραδοσιακής αρχηγίας στη ΛΔΚ, το άρθρο 3 (κεφ. 1) του Συντάγματος του 2005 προβλέπει ότι οι αποκεντρωμένες εδαφικές οντότητες περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, και την «αρχηγία» (‘la chefferie’) [5], ενώ το άρθρο 207 (κεφ. 3) αναγνωρίζει την εθιμική εξουσία, η οποία μεταβιβάζεται σύμφωνα με τα τοπικά έθιμα, εφόσον δεν αντίκεινται στο Σύνταγμα, τον νόμο, τη δημόσια τάξη ή την ηθική [Σύνταγμα ΛΔΚ 2005, άρθρα 3 και 207] [6].

 

·         Σύμφωνα με το International Crisis Group (Ιούλιος 2013), οι ηγεμονίες διοικούνται από παραδοσιακό αρχηγό και το συμβούλιό του, ενώ, κατά το The Conversation (Φεβρ. 2021) [7], πάνω από 250 ηγεμονίες αναγνωρίζονται επίσημα και διοικούν σημαντικό τμήμα του αγροτικού πληθυσμού, εφαρμόζοντας σύγχρονους και εθιμικούς νόμους [ICG, 2013· The Conversation, 2021][8].

 

·         Το σχετικό νομοθετικό πλαίσιο (Loi organique n° 08/016, 07.10.2008, άρθρο 67) ορίζει ότι η ηγεμονία είναι ομοιογενής ομάδα κοινοτήτων, ηγείται από Αρχηγό που ορίζεται βάσει εθίμου, και αναγνωρίζεται από τις δημόσιες αρχές, διοικούμενη τόσο από το δίκαιο όσο και από το έθιμο [Ν. 08/016/2008, άρθρο 67] [9].

 

·         Ως προς τη διαδοχή, το ICG (2013) αναφέρει ότι το αξίωμα είναι κληρονομικό (πατέρας–γιος) [10], ωστόσο, σε σύγγραμμα του 2010 αναφορικά με την ’Παραδοσιακή Εξουσία και Κρατική Εξουσία στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό’, καταγράφεται πως [μεταφράσεις] «το δικαίωμα της γέννησης δεν είναι απόλυτο δικαίωμα» και «στην πράξη, ο μεγαλύτερος σε ηλικία γίνεται το άτομο με τις περισσότερες ιδιότητες για πρόσβαση στην εξουσία» και «επομένως, ο ευγενής υποψήφιος με τα μεγαλύτερα κοινωνικά διαπιστευτήρια είναι αυτός που ανέρχεται στην εξουσία», ενώ «δεν προσφέρεται καμία ευκαιρία σε άτομα εκτός της κυβερνούσας οικογένειας να ασκήσουν εξουσία»[11], δεδομένα που επιβεβαιώνονται και από σχετικές πληροφορίες σε άλλη πηγή[12]. Περαιτέρω, στο ανωτέρω σύγγραμμα του 2010 αναφέρεται ότι [μεταφράσεις], «ο αρχηγός παραμένει αφοσιωμένος σε όλη του τη ζωή» και «οι παραδοσιακοί αρχηγοί που έχουν παραιτηθεί από το θρόνο τους το έχουν κάνει, αναμφίβολα λόγω κοινωνικών περιορισμών», ενώ «αντιθέτως, ολίγοι αρχηγοί παραιτούνται οικειοθελώς από την εθιμική εξουσία».[13] Στην ίδια πηγή, αναφέρεται επιπλέον πως [μεταφράσεις] «συνήθως, ένας αρχηγός ανέρχεται στον θρόνο για το υπόλοιπο της ζωής του» και «η θητεία του εξακολουθεί να είναι απεριόριστη», ενώ «η διαδοχή είναι δυνατή μόνο σε περίπτωση θανάτου, απομάκρυνσης από την εξουσία ή παραίτησης του αρχηγού».[14]

 

·         Ως προς την εξουσία του παραδοσιακού αρχηγού, ο σχετικός νόμος της ΛΔΚ για την καθιέρωση του καθεστώτος των εθιμικών/παραδοσιακών αρχηγών του Αυγούστου του 2015, σύμφωνα με το άρθρο 1 (κεφάλαιο Ι) αυτού, εφαρμόζεται στις εθιμικές οντότητες που αφορούν τον ‘αρχηγό ηγεμονίας’ (ή φυλής), τον ‘αρχηγό ομάδας’ (ή συνοικίας/κοινότητας) και τον ‘αρχηγό χωριού’, [μετάφραση] «διορισμένο σύμφωνα με τοπικό έθιμο».[15] Σύμφωνα με την υποσημείωση που υπάρχει στο ίδιο άρθρο του εν λόγω νόμου, [μετάφραση] «ένας παραδοσιακός αρχηγός είναι οποιοδήποτε πρόσωπο διορισμένο σύμφωνα με τα τοπικά έθιμα, αναγνωρισμένο από τις δημόσιες αρχές και υπεύθυνο για τη διαχείριση μιας εθιμικής οντότητας», ενώ σύμφωνα με το άρθρο 3 (κεφάλαιο ΙΙ) του ιδίου νόμου, [μετάφραση] «η εθιμική εξουσία ασκείται εντός των ακόλουθων εδαφικών οντοτήτων», τη φυλή/ηγεμονία, την ομάδα και το χωριό.[16] Σύμφωνα δε, με το άρθρο 7 (κεφάλαιο ΙΙ) του σχετικού νόμου της ΛΔΚ για την καθιέρωση του καθεστώτος των εθιμικών/παραδοσιακών αρχηγών του Αυγούστου του 2015, η εξουσία του παραδοσιακού αρχηγού τερματίζεται σε συγκεκριμένες περιπτώσεις, όπως [μετάφραση] ‘θάνατος’, ‘παραίτηση’, ‘μόνιμο κώλυμα’, ‘δήμευση σύμφωνα με τα τοπικά έθιμα’.[17] Σε τέτοια περίπτωση δε, η συγκεκριμένη διαδικασία διαδοχής ενός εθιμικού αρχηγού, ορίζεται στην ενότητα 5 (κεφάλαιο ΙΙ), άρθρα 11-17, του εν λόγω νόμου και (μεταξύ άλλων) προβλέπει, όπως [μετάφραση] ‘ο επαρχιακός κυβερνήτης ή ο εκπρόσωπός του, ο αρχηγός της ηγεμονίας/φυλής στην περίπτωση ομάδας, ο τοπικός αρχηγός για το χωριό, ή ο δήμαρχος, ως ορίζει η κάθε περίπτωση’, «μεταβαίνει στον τόπο και συντάσσει επίσημη έκθεση για την κένωση της παραδοσιακής εξουσίας» (άρθρο 14).[18] Κατόπιν, [μεταφράσεις] «εάν ο διάδοχος είναι γνωστός, η προαναφερθείσα ανώτερη αρχή εγκρίνει την τοποθέτησή του» (άρθρο 15), ενώ «εάν ο διάδοχος δεν είναι γνωστός, η [ανώτερη αρχή] διορίζει έναν προσωρινό και ανοίγει τον δρόμο για τη διαδοχή» (άρθρο 16), όπου και για τις δύο περιπτώσεις, για την πλήρωση της κενής θέσης, η εν λόγω αρχή συντάσσει εκθέσεις (άρθρο 17) σχετικά με [μετάφραση] την ‘αυθεντικότητα του γενεαλογικού δέντρου‘, την ‘ακρόαση των μελών της σειράς του δικαιούχου διαδόχου’, ‘τους κατά περίπτωση μάρτυρες’ και την ‘ανακήρυξη του αρχηγού που διορίζεται σύμφωνα με τα τοπικά έθιμα’.[19] Σύμφωνα δε, με τη σχετική ερμηνεία στο άρθρο 2 (κεφάλαιο Ι) του πιο πάνω νόμου της ΛΔΚ, η ‘ενθρόνιση’ αφορά [μετάφραση] «το σύνολο εθιμικών τελετών και τελετουργιών που εκτελούνται σύμφωνα με τα τοπικά έθιμα μετά το διορισμό του νέου αρχηγού με σκοπό την εγκαθίδρυσή του».[20]

 

·         Αναφορικά με τη φυλή Yansi συγκεκριμένα (στην οποία δήλωσε ότι ανήκει ο Αιτητής – βλ. ερυθρό 65/2Χ του δ.φ.), που είναι επίσης γνωστή ως ‘Bayansi’ και της οποίας τα μέλη ομιλούν τη διάλεκτο Bantu[21],[22] και εντοπίζονται στο νοτιοδυτικό μέρος της ΛΔΚ[23], στην πλατφόρμα Africa 101 Last Tribes συνοψίζονται πληροφορίες από πηγές, που αναφέρουν ότι στο παρελθόν, «αναγνωρίζονταν στην κοινωνία μόνο δύο τάξεις ανθρώπων, [οι] ελεύθεροι και [οι] σκλάβοι», ενώ «η πολιτική εξουσία ήταν εναρμονισμένη σε όλες τις ομάδες με παρόμοιο τρόπο» και «όλα τα αξιώματα ήταν κληρονομικά»[24]. Επιπλέον, στην ίδια πλατφόρμα καταγράφεται ότι «η κύρια εξουσία είναι ο αρχηγός, ο οποίος προέρχεται πάντα από τους παλαιότερους απογόνους της ιδρυτικής οικογένειας της φυλής» και «εκπληρώνει πολιτικές και θρησκευτικές λειτουργίες», ενώ «το επόμενο επίπεδο εξουσίας αποτελείται από τους επικεφαλής των χωριών, οι οποίοι είναι υπεύθυνοι για τη διαχείριση των δικών τους εδαφών, [όπως] κατανομή γης, κοινοτική εργασία, κυρώσεις κ.λπ.».[25] Σύμφωνα με σχετικές καταγραφές, οι Bayansi εντοπίζονταν κυρίως σε βόρειες περιοχές της επαρχίας Kwilu.[26] Ειδικότερα δε, σχετικά με τις εθιμικές πρακτικές/παραδόσεις της εν λόγω φυλής, αναφέρεται ότι «για τους Yansi (και άλλους λαούς της ΛΔΚ) η στάχτη είναι σύμβολο ευλογίας και απελευθέρωσης από τα δεσμά των μάγων» και η τέφρα είχε ‘τελετουργική χρήση’ μεταξύ των Yansi.[27]

 

Από την ανάλυση των ανωτέρω εξωτερικών πηγών προκύπτει ότι ο θεσμός της κληρονομικής αρχηγίας στη ΛΔΚ αναγνωρίζεται ως παραδοσιακή τοπική εξουσία, με δυνατότητα τερματισμού της θητείας του αρχηγού μόνο σε συγκεκριμένες περιπτώσεις, οπότε και η διαδοχή ρυθμίζεται από εκ του νόμου διαδικασίες. Η πρακτική αυτή περιορίζεται αποκλειστικά στα μέλη της οικογένειας που κατέχει την εξουσία και δεν μεταβιβάζεται σε άλλη οικογένεια. Συνεπώς, οι ισχυρισμοί του Αιτητή περί επικείμενης διαδοχής του θείου του από τον ίδιο και κινδύνου ζωής λόγω μη αποδοχής της θέσης, ώστε να μην μεταβιβαστεί η αρχηγία σε άλλη οικογένεια, δεν ευρίσκουν έρεισμα στις εξωτερικές πληροφορίες. Ούτε τεκμηριώνεται ο ισχυρισμός περί απειλών εναντίον του για την άρνησή του να αναλάβει τη θέση, αφού, σύμφωνα με τον νόμο, η διαδικασία διαδοχής απαιτεί εμπλοκή εθιμικών αρχών και έγκριση της κυβέρνησης. Ομοίως, οι αναφορές του περί εξαναγκασμού σε τελετές «ενθρόνισης» κρίνεται ότι στερούνται βασιμότητας, καθότι η εν λόγω έννοια αφορά εθιμικές τελετές που ακολουθούν τον ήδη ολοκληρωμένο διορισμό νέου αρχηγού. Επομένως, οι σχετικοί ισχυρισμοί του Αιτητή παρουσιάζουν σοβαρά κενά ως προς την εξωτερική τους αξιοπιστία.

 

Επί της ουσίας, προκύπτει ότι ο τόπος συνήθους διαμονής του Αιτητή ήταν η συνοικία Kimbanseke στην Kinshasa (βλ. ερυθρό 64/1Χ του δ.φ.), σε μεγάλη απόσταση από το χωριό των γονιών του στην περιοχή Bagata της επαρχίας Kwilu, όπου – κατά τους ισχυρισμούς του – διαμένουν όσοι τον καταδιώκουν, περιλαμβανομένης της οικογένειάς του (βλ. ερυθρά 62/2Χ και 61/1Χ του δ.φ.). Από την αφήγησή του, ωστόσο, δεν προκύπτει οποιαδήποτε πράξη που να συνιστά δίωξη ή σοβαρή βλάβη, πέραν λεκτικών απειλών (βλ. ερυθρά 62/2Χ, 56/2Χ και 55/1Χ του δ.φ.), ούτε στοιχειοθετείται ενδεχόμενος κίνδυνος λόγω των όσων επικαλέστηκε (βλ. ερυθρά 61/2Χ, 59/2Χ, 58/2Χ, 56/1Χ και 55/2Χ του δ.φ.).

 

Εξάλλου, ο ίδιος ανέφερε ότι κατά την παραμονή του στην Kinshasa (Σεπτέμβριο/Νοέμβριο 2020 – Φεβρουάριο 2021) ουδείς τον ενόχλησε (βλ. ερυθρό 54/1Χ του δ.φ.), ενώ οι ισχυρισμοί του ότι τον αναζητούσαν εκεί στερούνται σαφήνειας και βασίζονται σε εικασίες περί έρευνας στο παλιό του σπίτι ή στην εκκλησία (βλ. ερυθρό 53/1Χ του δ.φ.). Ο ίδιος, άλλωστε, επιβεβαίωσε ότι δεν εντοπίστηκε ποτέ στην Kinshasa ούτε υπέστη οτιδήποτε μέχρι την αναχώρησή του (βλ. ερυθρά 53/1Χ, 53/2Χ του δ.φ.).

 

Τέλος, οι γενικόλογες αναφορές του ότι σε περίπτωση επιστροφής δεν θα είναι ασφαλής επειδή «θα τον εντοπίσουν» (βλ. ερυθρά 53/2Χ, 52/1Χ του δ.φ.) έρχονται σε αντίφαση με την ίδια του τη δήλωση ότι, ενώ βρισκόταν στην Kinshasa, ουδέποτε κατάφεραν να τον βρουν (βλ. ερυθρό 53/1Χ του δ.φ.).

 

Βάσει και της ανωτέρω ανάλυσης, συντάσσομαι με την κατάληξη των Καθ' ων η Αίτηση σχετικά με την απόρριψη του δεύτερου ουσιώδους ισχυρισμού του Αιτητή, που σύμφωνα με την πιο πάνω ανάλυση και υπό τις περιστάσεις, ο εν λόγω ισχυρισμός περί κινδύνου του Αιτητή λόγω άρνησής του να αναλάβει την παραδοσιακή αρχηγία στο χωριό του, δεδομένης της έλλειψης εσωτερικής συνέπειας που πλήττει την αξιοπιστία του Αιτητή, καθώς και της αμφισβητούμενης εξωτερικής αξιοπιστίας στα όσα ο ίδιος επικαλείται, κρίνεται ως αβάσιμος.

 

Σύμφωνα με τα όσα ο Αιτητής παρέθεσε και έγιναν αποδεκτά ως πραγματικά γεγονότα, με βάση τα δεδομένα της περίπτωσής του και τις προσωπικές του περιστάσεις, διαπιστώνεται ότι πρόκειται για νεαρό άντρα, με πλήρη δευτεροβάθμια μόρφωση και με εργασιακή εμπειρία στη χώρα καταγωγής του, χωρίς περαιτέρω ενδείξεις ευαλωτότητας, πέραν από το ιστορικό της υγείας του, αλλά και με ικανότητα να εργαστεί, που (όμως) περιορίζεται σε ελαφράς/απλής μορφής εργασίες (ως ενδεχομένως προκύπτει, λόγω του προβλήματος/ιστορικού της υγείας του), ο οποίος και είχε ως τόπο συνήθους διαμονής του, την Kinshasa στη ΛΔΚ.

 

Ως ορίζει το άρθρο 3(1) του περί Προσφύγων Νόμου, «πρόσφυγας αναγνωρίζεται το πρόσωπο που, λόγω βάσιμου φόβου καταδίωξης του για λόγους φυλετικούς, θρησκευτικούς, ιθαγένειας ή ιδιότητας μέλους συγκεκριμένου κοινωνικού συνόλου ή πολιτικών αντιλήψεων, είναι εκτός της χώρας της ιθαγενείας του και δεν είναι σε θέση, ή, λόγω του φόβου αυτού, δεν είναι πρόθυμο, να χρησιμοποιήσει την προστασία της χώρας αυτής...».

 

Υπό το φως των προλεχθέντων και των πιο πάνω δεδομένων στην περίπτωση του Αιτητή, που έχουν γίνει αποδεκτά από το παρόν Δικαστήριο, κρίνω ότι δεν δικαιολογείται η υπαγωγή του στο καθεστώς του πρόσφυγα, καθώς δεν διαπιστώνονται τέτοιοι δείκτες κινδύνου σε περίπτωση επιστροφής του στη ΛΔΚ, ώστε σωρευτικά να πληρούνται οι (ως άνω) νομικές προϋποθέσεις του ορισμού του πρόσφυγα (βλ. άρθρο 3(1) του περί Προσφύγων Νόμου). Ειδικότερα δε, ουδέποτε ο Αιτητής εξέφρασε οιανδήποτε δυσμενή κατάσταση, που (ενδεχομένως) ο ίδιος να βίωσε στον τόπο καταγωγής του στη ΛΔΚ, λόγω της φυλής του ή/και κάποιου ιδιαίτερού του χαρακτηριστικού. Ουδόλως δε, προκύπτει ότι ο ίδιος είχε αντιμετωπίσει οποιαδήποτε δυσχέρεια στη χώρα καταγωγής του, λόγω (ενδεχομένως) των προσωπικών του περιστάσεων, σε ότι αφορά το ιστορικό της υγείας του (ήτοι, από το γεγονός ότι έπασχε από φυματίωση και έπειτα, αντιμετώπιζε άλλα προβλήματα υγείας – βλ. ερυθρό 66/2Χ του δ.φ.). Συνάμα, σύμφωνα με δικές του ρητές δηλώσεις, ο ίδιος σαφώς είχε πρόσβαση σε διαθέσιμη θεραπεία και φαρμακευτική αγωγή στη χώρα καταγωγής του, για τα εν λόγω ιατρικά του ζητήματα, την οποία και ήταν σε θέση να λαμβάνει εκεί, ήταν δε, επίσης σε θέση να συντηρεί ο ίδιος, από μόνος του, τον εαυτό του (βλ. ερυθρό 66/2Χ του δ.φ.). Επικουρικώς δε, διακρίνεται ότι η τελευταία εργασία που έκανε ο Αιτητής στη χώρα του, για δύο περίπου έτη (ήτοι από το 2018 έως και τον Φεβρουάριο του 2021 που αναχώρησε από τη χώρα καταγωγής του – βλ. ερυθρό 63/1Χ,2Χ του δ.φ.), κατηγοριοποιείται ως ‘ελαφράς μορφής’ εργασία.

 

Συνακόλουθα, αξιολογώντας τον κίνδυνο για τον Αιτητή σε περίπτωση επιστροφής στη χώρα καταγωγής του επιβάλλεται αξιολόγηση της κατάστασης της υγείας του Αιτητή.  Σύμφωνα με την ιατρική έκθεση ημερ. 28.02.2025 (βλ. Τεκμήριο 2) που ο ίδιος προσκόμισε στο Δικαστήριο, πρόκειται για άτομο με ιστορικό φυματίωσης, που (έκτοτε) πάσχει από καρδιακή ανεπάρκεια και (πλέον) παρακολουθείται από επεμβατικό καρδιολόγο και λαμβάνει φαρμακευτική αγωγή (που συνίσταται από τα εξής φάρμακα: Entresto 50mg, Concor 5mg, Lasix 40mg, Spironolactone 25mg και Jardiance 10mg).

 

Καταρχάς, αναφορικά με τον τομέα της υγείας στη ΛΔΚ, από έρευνα του Δικαστηρίου σε εξωτερικές πηγές πληροφόρησης, προκύπτουν τα ακόλουθα:

 

·         Σε σχετική μελέτη του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (WHO) του Οκτωβρίου του 2015, το σύστημα υγείας της χώρας περιγράφεται ως δυσλειτουργικό και εξαρτώμενο από εξωτερική χρηματοδότηση, εξαιτίας του ότι «η δημόσια χρηματοδότηση από την κυβέρνηση είχε περιοριστεί από το 1990» και «η χρηματοδότηση της υγείας εξαρτήθηκε σχεδόν πλήρως από άμεσες πληρωμές και εξωτερική βοήθεια, η οποία βασιζόταν ουσιαστικά στην ανθρωπιστική αρωγή».[28]

 

·         Σύμφωνα δε, με μελέτη του 2019 από το Global Financing Facility του International Bank for Reconstruction and Development (που υποστηρίζεται από την World Bank Group), το Αναθεωρημένο Εθνικό Σχέδιο Ανάπτυξης της Υγείας (PNDSPlan National de Développement Sanitaire) για την περίοδο 2019-2022 του Υπουργείου Υγείας της ΛΔΚ του Νοεμβρίου του 2018, περιλάμβανε ως στόχο τη «χρησιμοποίηση καινοτόμων μηχανισμών χρηματοδότησης, συμπεριλαμβανομένων των στρατηγικών αγορών, της άμεσης χρηματοδοτικής διευκόλυνσης και της συλλογικής χρηματοδότησης μέσω μίας ενιαίας σύμβασης».[29] Στα συμπεράσματά της, η εν λόγω μελέτη του 2019 από το Global Financing Facility καταλήγει στο ότι «η κυβέρνηση της ΛΔΚ έχει επιδείξει πρόοδο στην αύξηση της εγχώριας χρηματοδότησης της υγείας», σημειώνοντας παράλληλα την αύξηση κατά 1,5% στο μερίδιο του εθνικού προϋπολογισμού που διατίθεται για την υγεία, με βάση τους εθνικούς λογαριασμούς του τομέα της υγείας για το 2019, που «θέτει τη χώρα σε τροχιά επίτευξης του στόχου κατανομής του 10% για την υγεία έως το 2022».[30]

 

·         Σύμφωνα και πάλι με το Αναθεωρημένο Εθνικό Σχέδιο Ανάπτυξης της Υγείας (PNDSPlan National de Développement Sanitaire) για την περίοδο 2019-2022 του Υπουργείου Υγείας της ΛΔΚ του Νοεμβρίου του 2018, οι εγκαταστάσεις υγείας στη ΛΔΚ περιλαμβάνουν ένα δίκτυο δημόσιων αλλά και ιδιωτικών οργανισμών/φορέων, με το δημόσιο τομέα να περιλαμβάνει τα κέντρα υγείας, τα περιφερειακά νοσοκομεία, τα επαρχιακά νοσοκομεία, καθώς και κάποια κρατικά τμήματα που παρέχουν υγειονομική περίθαλψη στους εργαζομένους τους, ενώ [μετάφραση] «ο ιδιωτικός τομέας υποδιαιρείται σε δύο κατηγορίες: ιδιωτικό και κερδοσκοπικό, ιδιωτικό και μη κερδοσκοπικό (υπηρεσίες υγείας που παρέχονται από μη κυβερνητικές οργανώσεις και θρησκευτικούς οργανισμούς)» και [μετάφραση] «ο  φαρμακευτικός τομέας βρίσκεται κυρίως σε ιδιωτικά χέρια».[31]

 

·         Από την έκθεση της EASO του Αυγούστου του 2021 σχετικά με ιατρικές πληροφορίες για τη χώρα, προκύπτει γενικότερα ότι «είναι ευρέως αποδεκτό πως η ΛΔΚ αντιμετωπίζει κρίσιμη έλλειψη επαγγελματιών υγείας», με παραπομπή σε πληροφορίες του 2020 από το Εθνικό Παρατηρητήριο Ανθρώπινου Δυναμικού για την Υγεία στη ΛΔΚ (ONRHSCObservatoire National Des Ressources Humaines de La Santé En RD. Congo)[32]. Περαιτέρω, στο Αναθεωρημένο Εθνικό Σχέδιο Ανάπτυξης της Υγείας (PNDSPlan National de Développement Sanitaire) για την περίοδο 2019-2022 του Υπουργείου Υγείας της ΛΔΚ του Νοεμβρίου του 2018, σημειώθηκε ότι [μεταφράσεις] «υπάρχει συγκέντρωση του προσωπικού της υγείας στις μεγάλες πόλεις, ιδιαίτερα στην Kinshasa και στα αστικά κέντρα των επαρχιών»[33], καθώς και ότι «εκτός από τους νοσηλευτές και τους γιατρούς, των οποίων ο αριθμός φαίνεται να είναι επαρκής, η χώρα αντιμετωπίζει έλλειψη σε ορισμένες επαγγελματικές κατηγορίες», όπου αυτό «ισχύει ιδιαίτερα για τους βοηθούς φαρμακείου και τους φαρμακοποιούς, τους χειρούργους-οδοντίατρους, τους αναισθησιολόγους, τους τεχνικούς ακτινολόγους, τους φυσιοθεραπευτές και τους ειδικούς φυσικής ιατρικής».[34]

 

·         Περαιτέρω, παρατηρείται ότι σύμφωνα με πληροφορίες κατά τον Αύγουστο-Νοέμβριο του 2020, από τον ιατρό και τοπικό σύμβουλο της EASO στη ΛΔΚ (που παρουσιάζονται στην έκθεση της EASO του Αυγούστου του 2021 σχετικά με ιατρικές πληροφορίες για τη ΛΔΚ), [μετάφραση] «με εξαίρεση τις ασθένειες προτεραιότητας, ιδίως τον ιό HIV/AIDS και τη φυματίωση, όλες οι [ιατρικές] συμβουλές, οι διαγνωστικές υπηρεσίες και οι θεραπείες είχαν χρέωση σε όλους τους τύπους μονάδων υγείας» και «οι χρεώσεις ήταν συνήθως χαμηλότερες στις δημόσιες μονάδες υγείας σε σχέση με τα ιδιωτικά ιδρύματα».[35] Σύμφωνα με την ίδια πηγή, στη ΛΔΚ «η συνολική κάλυψη των βασικών δημόσιων υπηρεσιών, συμπεριλαμβανομένης της υγειονομικής περίθαλψης, ήταν πολύ περιορισμένη».[36] Ειδικότερα δε, σε άρθρο της Guardian του Νοεμβρίου του 2023, αναφέρεται ότι «η ΛΔΚ δεν έχει καθολική υγειονομική κάλυψη και οι περισσότεροι άνθρωποι δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα για την όποια περιορισμένη περίθαλψη υπάρχει» και «είναι γνωστό ότι τα νοσοκομεία ‘κρατούν’ τους ασθενείς μέχρι να εξοφλήσουν πλήρως τους ιατρικούς λογαριασμούς».[37]

 

·         Όσον αφορά συγκεκριμένα, τις υπηρεσίες που παρέχονται (ως μέρος της πρωτοβάθμιας ιατρικής φροντίδας) στα κέντρα υγείας και στα ιατρικά κέντρα στη ΛΔΚ, αυτές περιλαμβάνουν και βασικές υπηρεσίες για τη φυματίωση[38], αν και «η έλλειψη πόρων, συμπεριλαμβανομένου του εξοπλισμού και των διαγνωστικών εξετάσεων, σημαίνει ότι τα κέντρα υγείας και τα ιατρικά κέντρα συχνά δεν έχουν την ικανότητα να παρέχουν υγειονομική περίθαλψη»[39] και ως αποτέλεσμα, ‘συχνά καταλήγουν σε ελλιπείς/ανεπαρκείς διαγνώσεις ασθενειών’[40].

 

·         Σχετικά με τη δευτεροβάθμια ιατρική φροντίδα, όπου οι ασθενείς μπορούν (ενδεχομένως) να λάβουν πιο εξειδικευμένη και σύνθετη φροντίδα σε κέντρα υγείας αναφοράς και επαρχιακά νοσοκομεία στη ΛΔΚ, από γενικούς ιατρούς, καθώς και άλλους εργαζόμενους στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης, οι διαθέσιμες σε αυτό το επίπεδο υπηρεσίες περιλαμβάνουν (μεταξύ άλλων) υπηρεσίες για τη φυματίωση (όπως στην πρωτοβάθμια περίθαλψη) και υπηρεσίες για μη μεταδοτικά νοσήματα (όπως έλεγχος, παρακολούθηση και θεραπεία καρδιακών παθήσεων και του διαβήτη).[41] Ειδικότερα δε, στο επίπεδο της τριτοβάθμιας φροντίδας, οι ασθενείς μπορούν (ενδεχομένως) να λάβουν εξειδικευμένη φροντίδα από ειδικευμένους ιατρούς, σε πανεπιστημιακά νοσοκομεία και στο εθνικό νοσοκομείο της ΛΔΚ, όπου όλες οι διαθέσιμες υπηρεσίες στα κέντρα δευτεροβάθμιας περίθαλψης είναι επίσης διαθέσιμες και σε κέντρα τριτοβάθμιας φροντίδας, ενώ οι πρόσθετες υπηρεσίες περιλαμβάνουν (μεταξύ άλλων) διαγνωστικές υπηρεσίες για τη φυματίωση και υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης, συμπεριλαμβανομένης της βασικής χειρουργικής επέμβασης έκτακτης ανάγκης.[42]

 

·         Περαιτέρω, όσον αφορά την αντιμετώπιση και θεραπεία των καρδιαγγειακών παθήσεων/νοσημάτων στη ΛΔΚ, οι υπηρεσίες που διατίθενται στις μονάδες πρωτοβάθμιας περίθαλψης περιλαμβάνουν ‘συμβουλές για τον τρόπο ζωής’, ‘παρακολούθηση παραγόντων κινδύνου’ και ‘χορήγηση φαρμάκων’, όπως διουρητικά[43]. Σύμφωνα δε, με τα όσα καταγράφονται στην έκθεση της EASO του Αυγούστου του 2021, σχετικές πληροφορίες κατά τον Αύγουστο του 2020, από τον Διευθυντή εθνικού προγράμματος στο Υπουργείο Υγείας της ΛΔΚ και Ιατρικό Διευθυντή και Επικεφαλής του Καρδιολογικού σε μια ‘εξέχουσα’ μονάδα με έδρα την Kinshasa, αναφέρουν ότι «υπήρχαν πολύ περιορισμένες εξειδικευμένες υπηρεσίες φροντίδας που διατίθενται σε επαρχιακές μονάδες δευτεροβάθμιας ή τριτοβάθμιας περίθαλψης», ενώ σύμφωνα με πληροφορίες κατά τον Αύγουστο-Νοέμβριο του 2020, από τον ιατρό και τοπικό σύμβουλο της EASO στη ΛΔΚ (που παρουσιάζονται στην ίδια έκθεση της EASO του Αυγούστου του 2021), «οι περισσότεροι [ασθενείς] αναζητούσαν εξειδικευμένη φροντίδα από έναν επιλεγμένο αριθμό ιατρικών μονάδων που βρίσκονται στην Kinshasa».[44] Σύμφωνα και πάλι με πληροφορίες κατά τον Αύγουστο-Νοέμβριο του 2020, από τον εν λόγω ιατρό και τοπικό σύμβουλο της EASO στη ΛΔΚ (που επίσης παρουσιάζονται στην εν λόγω έκθεση της EASO του Αυγούστου του 2021), οι ιατρικές αυτές μονάδες στην Kinshasa περιλαμβάνουν την Kinshasa University Clinic (Clinique Universitaire de Kinshasa), το Kinshasa General Hospital (Hôpital Général de Kinshasa) και την Ngaliema Clinic, του δημόσιου τομέα, καθώς και ένα νοσοκομείο και τρία ιατρικά κέντρα στον ιδιωτικό τομέα.[45] Ωστόσο, σύμφωνα με σχετικές πληροφορίες που δόθηκαν στην EASO κατά τον Αύγουστο του 2020 (ως καταγράφονται στην έκθεση της EASO του Αυγούστου του 2021), «λόγω έλλειψης εξειδικευμένων καρδιολόγων, οι υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης που διατίθενται σε αυτά τα κέντρα υγείας ήταν συχνά περιορισμένες», ενώ «τα ιατρικά κέντρα βασίζονταν σε διεθνείς καρδιολόγους που τα επισκέπτονται, προκειμένου να εκτελούν έναν περιορισμένο αριθμό προγραμματισμένων υπηρεσιών».[46]

 

·         Όσον αφορά την πρόσβαση σε θεραπεία, σύμφωνα με πληροφορίες κατά τον Αύγουστο-Νοέμβριο του 2020, από τον ιατρό και τοπικό σύμβουλο της EASO στη ΛΔΚ (που παρουσιάζονται στην πιο πάνω έκθεση της EASO του Αυγούστου του 2021), «η πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη στη ΛΔΚ ήταν περιορισμένη, ιδίως για εξειδικευμένη περίθαλψη» και «τα φάρμακα, μαζί με τις συμβουλές για τον τρόπο ζωής, αποτελούσαν τις κύριες επιλογές θεραπείας για ασθενείς με καρδιαγγειακά νοσήματα στη ΛΔΚ».[47]

 

·         Ομοίως, σύμφωνα με πληροφορίες του Αυγούστου του 2020, που καταγράφονται στην εν λόγω έκθεση της EASO του Αυγούστου του 2021, στη ΛΔΚ «δεν υπήρχαν προγράμματα οικονομικής υποστήριξης για τη θεραπεία των καρδιαγγειακών παθήσεων»[48], ενώ σύμφωνα με το Αναθεωρημένο Εθνικό Σχέδιο Ανάπτυξης της Υγείας (PNDSPlan National de Développement Sanitaire) για την περίοδο 2019-2022 του Υπουργείου Υγείας της ΛΔΚ του Νοεμβρίου του 2018, «η συντριπτική πλειοψηφία των δαπανών υγειονομικής περίθαλψης των νοικοκυριών γίνεται μέσω ιδιωτικών πληρωμών στο σημείο παροχής της περίθαλψης»[49], δεδομένα που σύμφωνα και πάλι με πληροφορίες του Αυγούστου του 2020 στην εν λόγω έκθεση της EASO του Αυγούστου του 2021, «αποτέλεσαν σημαντικό εμπόδιο στην υγειονομική περίθαλψη», όπου δε, «για την πλειονότητα του πληθυσμού, η θεραπεία πέρα ​​από τις συμβουλευτικές υπηρεσίες πρωτοβάθμιας περίθαλψης δεν ήταν οικονομικά προσβάσιμη»[50].

 

Στο σημείο αυτό, σημειώνεται πως εφόσον (από τα ανωτέρω δεδομένα του τομέα της υγείας στη ΛΔΚ) δεν διαπιστώνεται κάποια σκοπιμότητα ή πρόθεση, που να παραπέμπει (ενδεχομένως) σε συγκεκριμένο φορέα δίωξης ή σοβαρής βλάβης, το γεγονός από μόνο του ότι ένα άτομο πάσχει από σοβαρή (έστω) ασθένεια και χρήζει ιατρικής περίθαλψης, ακόμη και εν απουσία κατάλληλης θεραπευτικής αγωγής στη χώρα καταγωγής του, δεν θα μπορούσε τούτο να αποτελέσει λόγο παραχώρησης καθεστώτος διεθνούς προστασίας (Βλ. συναφώς, ΔΕΕ C-542/13, Mohamed MBodj v Βελγικού Δημοσίου, ημερ.18.12.2014, παρ. 41).

 

Διακρίνεται δε, από παρουσίαση του Αυγούστου του 2024 από το Υπουργείο Υγείας της ΛΔΚ, σχετικά με το Εθνικό Σχέδιο Ανάπτυξης Υγείας και Κοινωνικής Ασφάλισης 2024-2033 (Plan national de développement sanitaire et prévoyance sociale 2024-2033 – PNDS-PS 2024-2033)[51], το οποίο (σύμφωνα με την ετήσια έκθεση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας του 2024) ‘υιοθετήθηκε’[52], ‘αναπτύχθηκε και επικυρώθηκε’ εντός του 2024 στη ΛΔΚ[53], ότι το εν λόγω εθνικό σχέδιο περιλαμβάνει στους στρατηγικούς στόχους, την [μετάφραση] «προώθηση της κοινωνικής προστασίας και του μετριασμού του οικονομικού κινδύνου για τη βελτίωση της πρόσβασης σε ποιοτικές υπηρεσίες υγείας και περίθαλψης»[54], ενώ ανάμεσα στους στρατηγικούς άξονες, περιλαμβάνονται, η [μετάφραση] «επέκταση της κοινωνικής προστασίας και [ο] μετριασμός του οικονομικού κινδύνου» και η [μετάφραση] «ενίσχυση της διακυβέρνησης του συστήματος υγείας και κοινωνικής ασφάλισης»[55].

 

Σε κάθε περίπτωση (ωστόσο), ως προς την αξιολόγηση του ενδεχόμενου επιστροφής του Αιτητή στη χώρα καταγωγής του, δέον να εξεταστεί κατά πόσο στη ΛΔΚ υπάρχει (όντως) διαθέσιμη η συγκεκριμένη θεραπευτική αγωγή για το πρόβλημα που αντιμετωπίζει ο ίδιος με την καρδιά του, βάσει των ατομικών του δεδομένων αναφορικά με την κατάσταση της υγείας του και τη φαρμακευτική αγωγή που του δόθηκε, σύμφωνα με τις ιατρικές πληροφορίες που ο ίδιος προσκόμισε στο Δικαστήριο (Βλ. ιατρική έκθεση από επεμβατικό καρδιολόγο του Ο.Κ.Υπ.Υ., ημερ.28.02.2025).[56] Κατόπιν της εξέτασης αυτής, εντοπίστηκαν τα ακόλουθα από αξιόπιστες πηγές πληροφόρησης:

 

·         Στην έκθεση της EASO για τη ΛΔΚ του Αυγούστου του 2021, παρατίθενται πληροφορίες του Αυγούστου-Νοεμβρίου 2020 αναφορικά με το σχετικό κόστος θεραπείας για τα καρδιαγγειακά νοσήματα/παθήσεις, όπου δε, το ημερήσιο κόστος για την κλινική εισαγωγή για ενδονοσοκομειακή ή εξωνοσοκομειακή θεραπεία σε δημόσια νοσηλευτήρια (τμήμα καρδιολογίας) ανερχόταν περίπου στα USD 17 και ομοίως, στα ιδιωτικά νοσηλευτήρια ανερχόταν περίπου στα USD 50-100 για την κλινική εισαγωγή για εξωνοσοκομειακή θεραπεία και στα USD 100-300 για ενδονοσοκομειακή θεραπεία, πλέον, και στις δύο περιπτώσεις (δημόσιων και ιδιωτικών νοσηλευτηρίων), των χρώσεων (ανά επίσκεψη) για ιατρικές συμβουλές από καρδιολόγο, που ανέρχονταν στα USD 10 για ενδονοσοκομειακή ή εξωνοσοκομειακή θεραπεία σε δημόσια νοσηλευτήρια και (αντιστοίχως) στα USD 40 για ενδονοσοκομειακή ή εξωνοσοκομειακή θεραπεία σε ιδιωτικά νοσηλευτήρια (εξαιρουμένων σε όλες τις περιπτώσεις, των φαρμάκων που επιβαρύνονται με επιπλέον χρεώσεις, ενώ το κόστος νοσηλείας δεν περιλαμβάνει διατροφή).[57] Σύμφωνα και πάλι με σχετικές πληροφορίες από την ίδια (πιο πάνω) πηγή, το κόστος για ηλεκτροκαρδιογράφημα, ανερχόταν στα USD 10-30 για ενδονοσοκομειακή ή εξωνοσοκομειακή θεραπεία σε δημόσια νοσηλευτήρια και (αντιστοίχως) στα USD 30-150 για ενδονοσοκομειακή ή εξωνοσοκομειακή θεραπεία σε ιδιωτικά νοσηλευτήρια, ενώ (ομοίως) το κόστος για ηχοκαρδιογράφημα (υπερηχογράφημα καρδιάς), ανερχόταν στα USD 50-100 για ενδονοσοκομειακή ή εξωνοσοκομειακή θεραπεία σε δημόσια νοσηλευτήρια, ενώ στα ιδιωτικά νοσηλευτήρια ανερχόταν περίπου στα USD 50-100 για την εξωνοσοκομειακή θεραπεία και στα USD 70-100 για την ενδονοσοκομειακή θεραπεία.[58]

 

·         Περαιτέρω, όσον αφορά το κόστος των φαρμάκων (με βάση τη φαρμακευτική αγωγή που λαμβάνει ο Αιτητής), από σχετικές πληροφορίες στην έκθεση της EASO για τη ΛΔΚ του Αυγούστου του 2021, το κόστος για το Valsartan (που μαζί με το sacubitril, το οποίο δεν αναφέρεται στο σχετικό κατάλογο με το κόστος των φαρμάκων, αποτελεί δραστικό συστατικό του φαρμάκου Entresto[59] - 50mg) ανερχόταν στα USD 30,50 (πρόκειται για 30 δισκία των 80mg), για το Bisoprolol (δραστικό συστατικό του φαρμάκου Concor[60] - 5mg) ανερχόταν στα USD 12 (πρόκειται για 30 δισκία των 10mg), για το Furosemide (δραστικό συστατικό του φαρμάκου Lasix[61] - 40mg) ανερχόταν στα USD 28,50 (πρόκειται για 30 δισκία των 10mg), για το Spironolactone (δραστικό συστατικό του φαρμάκου Spironolactone[62] - 25mg) ανερχόταν στα USD 11 (πρόκειται για 30 δισκία των 25mg) ή (εναλλακτικά) στα USD 15 (πρόκειται για 30 δισκία των 50mg), ενώ το Empagliflozin (δραστικό συστατικό του φαρμάκου Jardiance[63] - 10mg) δεν αναφέρεται στο σχετικό κατάλογο με το κόστος των φαρμάκων.[64]

 

·         Ειδικότερα δε, ως προκύπτει από συγκεκριμένες (επικαιροποιημένες) ιατρικές πληροφορίες για τη ΛΔΚ και όσον αφορά το εν λόγω πρόβλημα υγείας του Αιτητή, παρατηρείται ότι στη χώρα καταγωγής του, υπάρχουν διαθέσιμες υπηρεσίες ιατρικής παρακολούθησης/διάγνωσης και θεραπείας, και εκεί είναι επίσης διαθέσιμα τα φάρμακα που ο ίδιος (ήδη) λαμβάνει σύμφωνα με την πιο πάνω φαρμακευτική του αγωγή.

 

·         Πιο συγκεκριμένα, ως καταγράφεται στις εν λόγω ιατρικές πληροφορίες για τη ΛΔΚ (από το MedCOI Portal του EUAA MedCOI Sector), η ‘νοσηλεία σε νοσοκομείο από καρδιολόγο’ είναι διαθέσιμη στο Kinshasa University Clinics (Cliniques Universitaires de Kinshasa)[65],[66],[67], καθώς και στο Ngaliema Clinic (Clinique Ngaliema), Gombe, Kinshasa[68], και η ‘εξωνοσοκομειακή θεραπεία και παρακολούθηση από καρδιολόγο’ είναι επίσης διαθέσιμη στο Kinshasa University Clinics (Cliniques Universitaires de Kinshasa)[69],[70],[71], καθώς και στο Ngaliema Clinic (Clinique Ngaliema), Gombe, Kinshasa[72]. Ομοίως, η ‘διαγνωστική απεικόνιση - ηλεκτροκαρδιογράφημα’ είναι διαθέσιμη στο Kinshasa University Clinics (Cliniques Universitaires de Kinshasa)[73],[74], καθώς και στο Ngaliema Clinic (Clinique Ngaliema), Gombe, Kinshasa[75], και η ‘διαγνωστική απεικόνιση - υπερηχογράφημα καρδιάς / ηχοκαρδιογράφημα’ είναι επίσης διαθέσιμη στο Kinshasa University Clinics (Cliniques Universitaires de Kinshasa)[76], καθώς και στο Ngaliema Clinic (Clinique Ngaliema), Gombe, Kinshasa[77]. Η ‘διαγνωστική απεικόνιση - καρδιαγγειακή μαγνητική τομογραφία’ είναι διαθέσιμη στο HJ Hospitals (Kinshasa)[78], καθώς και η ‘διαγνωστική απεικόνιση – στεφανιογραφία (στεφανιαία αγγειογραφία)’ είναι επίσης διαθέσιμη στο HJ Hospitals (Kinshasa)[79].

 

Περαιτέρω, όσον αφορά τη φαρμακευτική αγωγή που λαμβάνει ο Αιτητής (που αναφέρεται λεπτομερώς ανωτέρω), ως αναφέρεται επίσης στις εν λόγω ιατρικές πληροφορίες για τη ΛΔΚ (από το MedCOI Portal του EUAA MedCOI Sector), το bisoprolol (δραστικό συστατικό του Concor) είναι διαθέσιμο στο New Clinics Pharmacy (New Pharmacie Des Cliniques), Gombe, Kinshasa[80],[81],[82], το Furosemide (δραστικό συστατικό του Lasix) είναι επίσης διαθέσιμο στο New Clinics Pharmacy (New Pharmacie Des Cliniques), Gombe, Kinshasa[83],[84], τo Spironolactone είναι και αυτό επίσης διαθέσιμο στο New Clinics Pharmacy (New Pharmacie Des Cliniques), Gombe, Kinshasa[85], όπως και το Empagliflozin (δραστικό συστατικό του Jardiance) είναι διαθέσιμο στο New Clinics Pharmacy (New Pharmacie Des Cliniques), Gombe, Kinshasa[86],[87]. Σχετικά με το Entresto (ως συνδυασμός των sacubitril + valsartan), αυτό ήταν διαθέσιμο στο New Clinics Pharmacy (Gombe, Kinshasa) σύμφωνα με πληροφορίες του Μάϊου του 2023[88], ωστόσο, από πιο πρόσφατες πληροφορίες, επιβεβαιώνεται μόνο ότι το Valsartan (ένα εκ των δραστικών συστατικών του Entresto) είναι διαθέσιμο στο Espoir Faustin Pharmacy (Kinshasa)[89],[90], όμως σε κάθε περίπτωση, το Carvedilol (που αποτελεί εναλλακτικό φάρμακο για το Entresto[91]) αναφέρεται ότι είναι διαθέσιμο στο New Clinics Pharmacy (New Pharmacie Des Cliniques), Gombe, Kinshasa[92],[93].

 

Αξιολογώντας την εξατομικευμένη περίπτωση του Αιτητή, ως προς το πρόβλημα υγείας που ο ίδιος αντιμετωπίζει και συγκεκριμένα, το γεγονός ότι πάσχει από καρδιακή ανεπάρκεια, από τα πιο πάνω δεδομένα, διαπιστώνεται ότι στη ΛΔΚ και πιο συγκεκριμένα στον τόπο επιστροφής του (ήτοι στην Kinshasa), υπάρχει διαθέσιμη (βασική) ιατρική φροντίδα, καθώς και ειδικότερα, η φαρμακευτική αγωγή που (ήδη) λαμβάνει διατίθεται από συγκεκριμένο φαρμακείο στην Kinshasa. Παρά δε, το ότι τέτοιες υπηρεσίες και φάρμακα (ενδεχομένως) επιφέρουν εντούτοις κάποιο (ανάλογο) κόστος, κρίνεται ωστόσο εφικτή στην περίπτωση του Αιτητή (είτε από ιδίους ή διαθέσιμους πόρους, ή/και μέσω οικονομικής αρωγής από τρίτους, ή από κοινωνικά/θρησκευτικά σύνολα στον τόπο καταγωγής του) η προσβασιμότητα σε ιατροφαρμακευτική περίθαλψη στη χώρα καταγωγής του, υπό τις υφιστάμενες και προσωπικές του περιστάσεις. Τούτο, εεφόσον ο ίδιος δεν φέρει κάποιας σοβαρής μορφής ανικανότητα, ούτε και παρουσιάζει άλλα θέματα ευαλωτότητας, πέραν της μειωμένης ανοχής στην άσκηση και δύσπνοιας, τα οποία δε, προκαλούνται λόγω συγκεκριμένου ιατρικού προβλήματος για το οποίο ο ίδιος λαμβάνει θεραπεία.

 

Υπό το φως της ανωτέρω ανάλυσης, σε συνάρτηση με τα στοιχεία του φακέλου και τις αιτιάσεις του Αιτητή που έχουν γίνει αποδεκτοί από το παρόν Δικαστήριο, κρίνω ότι δεν δικαιολογείται η υπαγωγή του Αιτητή στο καθεστώς του πρόσφυγα, καθώς δεν τεκμηριώθηκε η συνδρομή βάσιμου φόβου δίωξης ή κινδύνου για τη ζωή/ακεραιότητα του κατά την επιστροφή του στη χώρα καταγωγής, για κάποιον από τους λόγους που εξαντλητικά αναφέρονται στο άρθρο 3(1) του περί Προσφύγων Νόμου.

 

Εν συνεχεία, αναφορικά με την εξέταση του κατά πόσο υπάρχει δυνατότητα να υπαχθεί ο Αιτητής στο καθεστώς της συμπληρωματικής προστασίας, ως αυτό καθορίζεται από άρθρο 19, εδάφια (1) και (2), του περί Προσφύγων Νόμου, λαμβάνονται υπόψη τα εξής:

 

Με βάση τις περιστάσεις της υπό κρίση υπόθεσης, ο Αιτητής, ως ορθώς κατέληξαν οι Καθ' ων η Αίτηση, δεν μπορεί να πιθανολογείται ότι, σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής, ο ίδιος θα εκτεθεί σε κίνδυνο βλάβης συγκεκριμένης μορφής, ως ορίζεται στα υποεδάφια (α) και (β) του άρθρου 19(2) του περί Προσφύγων Νόμου. Ειδικότερα, ως διαπιστώνεται, ελλείψει οιασδήποτε προσωπικής απειλής και/ή στοχοποίησης του Αιτητή στον τόπο καταγωγής του, από το προαναφερόμενο ιστορικό του και ενόψει των προσωπικών του περιστάσεων, δεν προκύπτουν στοιχεία εκ των οποίων μπορεί να συναχθεί ότι κατά την επιστροφή του στη ΛΔΚ, ο Αιτητής θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο θανατικής ποινής ή εκτέλεσης (σύμφωνα με το Άρθρο 15(α) της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2011/95/ΕΕ), ούτε ενδέχεται να αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο βασανιστηρίων ή απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης ή τιμωρίας (σύμφωνα με το Άρθρο 15(β) της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2011/95/ΕΕ) [Βλ. συναφώς, απόφαση της 17.2.2009, C-465/07, ECLI:EU:C:2009:94, Elgafaji, σκέψη 32]. Ειδικότερα, ως προς το άρθρο 19(2)(β) του περί Προσφύγων Νόμου, διαπιστώνεται πως στην περίπτωσή του, λαμβάνοντας υπόψη τα όσα σχετικά αναλύθηκαν ανωτέρω, ούτε προκύπτουν επιτακτικοί/ουσιώδεις λόγοι, ούτως ώστε να πιστεύεται ότι, «εάν επιστρέψει στη χώρα ιθαγένειάς του, θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη» λόγω του ιατρικού του ιστορικού/προβλήματος (Βλ. συναφώς, ΔΕΕ C-353/16, MP v Secretary of State for the Home Department, ημερ.24.04.2018, παρ. 39).

 

Απομένει συνεπώς η εξέταση των προϋποθέσεων που θέτει το υποεδάφιο (γ) του άρθρου 19(2) του περί Προσφύγων Νόμου.

 

Γενικότερα, όσον αφορά την κατάσταση ασφαλείας στη ΛΔΚ, στις σχετικές (μηνιαίες) εκθέσεις του ACLED για τους μήνες μεταξύ Ιανουαρίου και Αυγούστου 2025, καταγράφονται οι (συνεχιζόμενες) ένοπλες συγκρούσεις που υφίστανται στις ανατολικές (κυρίως) επαρχίες της χώρας, μεταξύ της οργάνωσης M23 και της Rwandan Defense Force (RDF) από τη μία πλευρά και των κρατικών δυνάμεων ασφαλείας και των Allied Democratic Forces (ADF) από την άλλη πλευρά, καθώς επίσης, αναφέρονται και περιστατικά στοχοποίησης και βίας εναντίον πολιτών από την M23 και την ADF στις εν λόγω ανατολικές επαρχίες της ΛΔΚ (που βρίσκονται σε κατάσταση ένοπλης σύρραξης), τα οποία και συνεχίστηκαν κατά τον Αύγουστο του 2025 στις επαρχίες North Kivu και South Kivu, χωρίς (ωστόσο) να υπάρχουν οποιεσδήποτε αναφορές για επέκταση (ενδεχομένως) των εν λόγω συγκρούσεων και βιαιοπραγιών στην Kinshasa (συγκεκριμένα).[94],[95],[96],[97],[98],[99],[100],[101]

 

Περαιτέρω, όσον αφορά την κατάσταση ασφαλείας συγκεκριμένα στον τόπο επιστροφής του Αιτητή (ήτοι στην Kinshasa της ΛΔΚ), από (επικαιροποιημένη) έρευνα του Δικαστηρίου προκύπτει, σύμφωνα με πληροφορίες σε έκθεση του Φεβρουαρίου 2025 από την Cedoca του Βελγίου, ότι [μετάφραση] «όσον αφορά την Kinshasa, αναφέρθηκαν σποραδικά περιστατικά ασφαλείας κατά τη διάρκεια του 2024, συμπεριλαμβανομένων διαδηλώσεων, μιας απόπειρας πραξικοπήματος, ένα [περιστατικό] απόδρασης από τη φυλακή Makala και ορισμένων περιστατικών στην αγροτική περιοχή της κοινότητας Maluku λόγω της σύγκρουσης που λαμβάνει χώρα στη γειτονική επαρχία Mai-Ndombe»[102]. Στην ίδια έκθεση αναφέρεται ότι σύμφωνα με το United Nations Joint Human Rights Office η επαρχία της Kinshasa [μετάφραση]  ‘θεωρείται πως δεν επηρεάστηκε από ένοπλη σύγκρουση’, καθώς επίσης, στην εν λόγω έκθεση καταγράφεται ότι [μετάφραση] «από την επιδείνωση της κατάστασης ασφαλείας στα ανατολικά το 2025, εκτός από διαδηλώσεις εναντίον Δυτικών πρεσβειών, δεν έχουν αναφερθεί σημαντικά περιστατικά ασφαλείας στην Kinshasa».[103]

 

Ως προς τους παράγοντες που δύνανται να ληφθούν υπόψιν αναφορικά με την αξιολόγηση του συστατικού στοιχείου της αδιάκριτης βίας, το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (εφεξής «ΔΕΕ») επεσήμανε στην απόφασή του C-901/19, CF, DN κατά Bundesrepublic Deutschland, ημερομηνίας 10.06.2021 (σκέψη 43) τα εξής: «… μπορούν επίσης να συνεκτιμηθούν, μεταξύ άλλων, η ένταση των ενόπλων συγκρούσεων, το επίπεδο οργάνωσης των εμπλεκομένων ενόπλων δυνάμεων και η διάρκεια της σύρραξης ως στοιχεία λαμβανόμενα υπόψη κατά την εκτίμηση του πραγματικού κινδύνου σοβαρής βλάβης, κατά την έννοια του άρθρου 15, στοιχείο γʹ, της οδηγίας 2011/95 (πρβλ. απόφαση της 30ής Ιανουαρίου 2014, Diakité, C‑285/12, EU:C:2014:39, σκέψη 35), καθώς και άλλα στοιχεία όπως η γεωγραφική έκταση της κατάστασης αδιάκριτης άσκησης βίας, ο πραγματικός προορισμός του αιτούντος σε περίπτωση επιστροφής στην οικεία χώρα ή περιοχή και οι τυχόν εκ προθέσεως επιθέσεις κατά αμάχων εκ μέρους των εμπόλεμων μερών.».

 

Περαιτέρω, ως προς τον προσδιορισμό του επιπέδου της ασκούμενης αδιάκριτης βίας, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (εφεξής ΕΔΔΑ) στην απόφασή του στην υπόθεση Sufi and Elmi κατά Ηνωμένου Βασιλείου (αιτήσεις υπ’ αριθμό 8319/07 και 11449/07), ημερομηνίας 28.11.2011 (σκέψη 241), σημείωσε ότι, ως περαιτέρω καθοδήγηση σχετικά με τον τρόπο αξιολόγησης της έντασης μιας σύγκρουσης, είχαν προσδιοριστεί τα ακόλουθα κριτήρια: «πρώτον, εάν τα μέρη στη σύγκρουση είτε χρησιμοποιούσαν μεθόδους και τακτικές πολέμου που αύξαναν τον κίνδυνο απωλειών αμάχων είτε στόχευαν άμεσα αμάχους· δεύτερον, εάν η χρήση τέτοιων μεθόδων και/ή τακτικών ήταν ευρέως διαδεδομένη μεταξύ των μερών της σύγκρουσης· τρίτον, εάν οι μάχες ήταν τοπικές ή εκτεταμένες· και τέλος, ο αριθμός των αμάχων που σκοτώθηκαν, τραυματίστηκαν και εκτοπίστηκαν ως αποτέλεσμα των μαχών», επισημαίνοντας (παράλληλα) πως: «Μολονότι αυτά τα κριτήρια δεν πρέπει να θεωρηθούν ως εξαντλητικός κατάλογος για εφαρμογή σε όλες τις μελλοντικές υποθέσεις, στο πλαίσιο της παρούσας υπόθεσης το Δικαστήριο θεωρεί ότι αποτελούν κατάλληλο μέτρο για την αξιολόγηση του επιπέδου βίας… .».

 

Όπως διευκρίνισε δε, το ΔΕΕ στην υπόθεση C-465/07, Meki Elgafaji, Noor Elgafaji v. Staatssecretaris van Justitie, ημερ. 17.02.2009 (σκέψεις 33-39) [έμφαση και υπογράμμιση του παρόντος Δικαστηρίου]:

 

«33         Αντιθέτως, η κατά το άρθρο 15, στοιχείο γ΄, της οδηγίας βλάβη, καθόσον συνίσταται σε «σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής ακεραιότητας» του αιτούντος, αναφέρεται σε ένα γενικότερο κίνδυνο βλάβης.

 

34.          Συγκεκριμένα, η βλάβη αυτή αφορά, ευρύτερα, «απειλή [...]κατά της ζωής ή της σωματικής ακεραιότητας» αμάχου και όχι συγκεκριμένες πράξεις βίας. Επιπροσθέτως, η απειλή αυτή είναι συμφυής με μια γενική κατάσταση «διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης». Τέλος, η βία από την οποία προέρχεται η εν λόγω απειλή χαρακτηρίζεται ως «αδιακρίτως» ασκούμενη, όρος που σημαίνει ότι μπορεί να επεκταθεί σε άτομα ανεξαρτήτως των προσωπικών περιστάσεών τους.

 

35.          Στο πλαίσιο αυτό, ο όρος «προσωπική» πρέπει να νοείται ως χαρακτηρίζων βλάβη προξενούμενη σε αμάχους, ανεξαρτήτως της ταυτότητάς τους, όταν ο βαθμός της αδιακρίτως ασκούμενης βίας που χαρακτηρίζει την υπό εξέλιξη ένοπλη σύρραξη και λαμβάνεται υπόψη από τις αρμόδιες εθνικές αρχές οι οποίες επιλαμβάνονται των αιτήσεων περί επικουρικής προστασίας ή από τα δικαστήρια κράτους μέλους ενώπιον των οποίων προσβάλλεται απόφαση περί απορρίψεως τέτοιας αιτήσεως είναι τόσο υψηλός, ώστε υπάρχουν ουσιώδεις λόγοι να εκτιμάται ότι ο άμαχος ο οποίος θα επιστρέψει στην οικεία χώρα ή, ενδεχομένως, περιοχή θα αντιμετωπίσει, λόγω της παρουσίας του και μόνον στο έδαφος αυτής της χώρας ή της περιοχής, πραγματικό κίνδυνο να εκτεθεί σε σοβαρή απειλή κατά το άρθρο 15, στοιχείο γ΄, της οδηγίας.

 

36.          Η ερμηνεία αυτή, η οποία δύναται να διασφαλίσει ένα αυτοτελές πεδίο εφαρμογής στο άρθρο 15, στοιχείο γ΄, της οδηγίας, δεν αναιρείται από το γράμμα της εικοστής έκτης αιτιολογικής σκέψης, κατά το οποίο «οι κίνδυνοι στους οποίους εκτίθεται εν γένει ο πληθυσμός ή τμήμα του πληθυσμού μιας χώρας δεν συνιστούν συνήθως, αυτοί καθαυτοί, προσωπική απειλή που θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί ως σοβαρή βλάβη».

 

37.          Συγκεκριμένα, μολονότι η αιτιολογική αυτή σκέψη σημαίνει ότι η απλή αντικειμενική διαπίστωση κινδύνου απορρέοντος από τη γενική κατάσταση μιας χώρας δεν αρκεί, καταρχήν, για να γίνει δεκτό ότι οι προϋποθέσεις του άρθρου 15, στοιχείο γ΄, της οδηγίας, συντρέχουν ως προς συγκεκριμένο πρόσωπο, εντούτοις, καθόσον η αιτιολογική αυτή σκέψη χρησιμοποιεί τον όρο «συνήθως», αναγνωρίζει το ενδεχόμενο υπάρξεως μιας εξαιρετικής καταστάσεως, χαρακτηριζομένης από έναν τόσο υψηλό βαθμό κινδύνου, ώστε να υπάρχουν σοβαροί λόγοι να εκτιμάται ότι το πρόσωπο αυτό θα εκτεθεί ατομικώς στον επίμαχο κίνδυνο.

 

38.          Ο εξαιρετικός χαρακτήρας της καταστάσεως αυτής επιρρωννύεται, επίσης, από το γεγονός ότι η οικεία προστασία είναι επικουρική, καθώς και από την οικονομία του άρθρου 15 της οδηγίας, καθόσον η βλάβη, της οποίας τον ορισμό δίνει το άρθρο αυτό υπό τα στοιχεία α΄ και β΄, πρέπει να εξατομικεύεται σαφώς. Μολονότι είναι αληθές ότι στοιχεία που αφορούν το σύνολο του πληθυσμού αποτελούν σημαντικό παράγοντα για την εφαρμογή του άρθρου 15, στοιχείο γ΄, της οδηγίας, υπό την έννοια ότι σε περίπτωση διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης ο ενδιαφερόμενος, όπως και άλλα πρόσωπα, εντάσσεται στον κύκλο των δυνητικών θυμάτων μιας αδιακρίτως ασκούμενης βίας, εντούτοις, η ερμηνεία της εν λόγω διατάξεως πρέπει να γίνεται λαμβανομένου υπόψη του συστήματος στο οποίο εντάσσεται, δηλαδή σε σχέση με τις λοιπές δύο περιπτώσεις που προβλέπει το άρθρο 15 και, επομένως, να ερμηνεύεται σε στενή συνάρτηση με την εξατομίκευση αυτή.

 

39.          Συναφώς, πρέπει να διευκρινισθεί ότι όσο περισσότερο ο αιτών είναι σε θέση να αποδείξει ότι θίγεται ειδικώς λόγω των χαρακτηριστικών της καταστάσεώς του, τόσο μικρότερος θα είναι ο βαθμός της αδιακρίτως ασκούμενης βίας που απαιτείται προκειμένου ο αιτών να τύχει της επικουρικής προστασίας

 

Στη βάση της ως άνω νομολογίας, ως προς τον σκοπό εξέτασης των προϋποθέσεων που διαλαμβάνει το άρθρο 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου, το οποίο ενσωματώνει το Άρθρο 15(γ) της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2011/95/ΕΕ, κρίθηκε σκόπιμο όπως (πέραν των δεδομένων που ήδη αναφέρθηκαν ανωτέρω) παρατεθούν και ποσοτικά στοιχεία σχετικά με την κατάσταση ασφαλείας στην επαρχία Kinshasa της ΛΔΚ (εντός της οποίας εντοπίζεται γεωγραφικά η συνοικία Kimbanseke, τόπος καταγωγής και συνήθους διαμονής του Αιτητή στη χώρα του), όπου και αναμένεται να επιστρέψει ο Αιτητής.

 

Από επικαιροποιημένη έρευνα του Δικαστηρίου και σύμφωνα με στοιχεία που καταγράφονται στην πλατφόρμα ACLED (Armed Conflict Location & Event Data Project), κατά την περίοδο 21.09.2024-19.09.2025 καταγράφηκαν (συνολικά) 90 περιστατικά πολιτικής βίας και 35 θάνατοι στην επαρχία Kinshasa, όπου τα 6 περιστατικά αφορούσαν μάχες (‘battles’) με 17 θανάτους, τα 49 αφορούσαν διαδηλώσεις (‘protests’) χωρίς καταγεγραμμένους θανάτους, τα 16 αφορούσαν ταραχές (‘riots’) με 4 θανάτους, ως επίσης, καταγράφηκε 1 περιστατικό έκρηξης / εξ αποστάσεως βίας (‘explosions / remote violence’) με 1 καταγεγραμμένο θάνατο, και τα υπόλοιπα 18 περιστατικά αφορούσαν βία κατά πολιτών (‘violence against civilians’) με 13 θανάτους.[104] Λαμβάνοντας υπόψη δε, τον συνολικό πληθυσμό της (ευρύτερης) επαρχίας Kinshasa (σύμφωνα με εκτίμηση για το 2025, οι κάτοικοι στην εν λόγω επαρχία ανέρχονται στα 17.778.500[105]), εκ των ανωτέρω στοιχείων διαπιστώνεται ότι η κατάσταση στην Kinshasa της ΛΔΚ δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ως κατάσταση ένοπλης σύρραξης επιφέρουσας συνθήκες αδιακρίτως ασκούμενης βίας (σύμφωνα και με τη σχετική νομολογία του ΔΕΕ).

 

Ειδικότερα, λαμβάνοντας υπόψιν όλα τα παραπάνω δεδομένα, δεν διακρίνω την ύπαρξη κατάστασης αδιάκριτης βίας λόγω ένοπλης σύρραξης στην Kinshasa ή έστω αδιάκριτης βίας λόγω κατάστασης ένοπλης σύρραξης, η οποία να εξικνείται σε τέτοιο βαθμό ώστε να υπάρχουν ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι ο Αιτητής λόγω της παρουσίας του και μόνο στο έδαφος της περιοχής αυτής θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο σοβαρής και προσωπικής απειλής κατά το άρθρο 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου. Ούτε δε, τα περιστατικά βίας και θανάτων στην εν λόγω επαρχία φθάνουν σε τέτοιο βαθμό/επίπεδο που (ενδεχομένως) να επηρεάσουν δυσχερώς τον ίδιο προσωπικά, εξαιτίας των ιδιαίτερων του περιστάσεων λόγω του ιατρικού προβλήματος που αντιμετωπίζει (ούτε και παρουσιάζει ο Αιτητής οιουσδήποτε άλλους παράγοντες ευαλωτότητας ή/και επίτασης του κινδύνου να υποστεί σοβαρή βλάβη με την επιστροφή του στον τόπο συνήθους διαμονής του στην Kinshasa της ΛΔΚ).

 

Επικουρικώς δε, παρατηρείται ότι στην περιοχή συνήθους διαμονής του Αιτητή στη ΛΔΚ, ήτοι στη συνοικία Kimbanseke της επαρχίας Kinshasa, στην πλατφόρμα ACLED καταγράφηκαν (κατά την περίοδο 21/09/2024-19/09/2025), 2 περιστατικά[106] (που αφορούσαν πολιτική βία[107]), χωρίς κανέναν καταγεγραμμένο θάνατο[108].

 

ΚΑΤΑΛΗΞΗ

 

Λαμβάνοντας υπόψη τα όσα ανωτέρω αναπτύχθηκαν, είναι η κατάληξή μου ότι ορθώς κρίθηκε και επί της ουσίας ότι ο Αιτητής δεν κατάφερε να αποδείξει βάσιμο και δικαιολογημένο φόβο δίωξης για λόγους φυλετικούς, θρησκευτικούς, ιθαγένειας ή ιδιότητας μέλους συγκεκριμένου κοινωνικού συνόλου ή πολιτικών αντιλήψεων και, περαιτέρω, ορθώς θεωρήθηκε ότι δεν κατάφερε να τεκμηριώσει ότι συντρέχουν ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι, εάν επιστρέψει στη χώρα ιθαγένειάς του, θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη, ως αμφότερες οι έννοιες αυτές ορίζονται από την οικεία νομοθεσία (βλ. άρθρα 3 και 19 του περί Προσφύγων Νόμου).

 

Με βάση συνεπώς το σύνολο των ενώπιόν μου δεδομένων και στοιχείων, ως έχω αναλύσει ανωτέρω, η προσφυγή απορρίπτεται και η προσβαλλόμενη απόφαση  επικυρώνεται. Λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιάζουσες συνθήκες της παρούσας περίπτωσης (εξαιτίας του ιατρικού του προβλήματος του Αιτητή), δεν επιδικάζονται έξοδα εναντίον του Αιτητή.

 

 

 

Ε. Ρήγα, Δ. Δ.Δ.Δ.Π.



[1] Σύμφωνα με τον Κανονισμό 2 των περί της Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Διαδικαστικών Κανονισμών του 2019 (ως έχει τροποποιηθεί): «Ο Διαδικαστικός Κανονισμός του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου 1962, και οι περί της Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διαδικαστικοί Κανονισμοί (Αρ.1) Διαδικαστικοί Κανονισμοί του 2015, τυγχάνουν εφαρμογής τηρουμένων των αναλογιών σε όλες τις προσφυγές που καταχωρούνται στο Διοικητικό Δικαστήριο Διεθνούς Προστασίας από 18.6.2019, με τις αναγκαίες τροποποιήσεις/προσθήκες που αναφέρονται στη συνέχεια και κατ’ ανάλογη εφαρμογή των δικονομικών κανόνων και πρακτικής που ακολουθούνται και εφαρμόζονται στις ενώπιον του Διοικητικού Δικαστηρίου προσφυγές εκτός αν ήθελε άλλως ορίσει το Δικαστήριο».

[2] Βλ. Δημοκρατία ν. Κουκκουρή κ.ά., (1993) 3 Α.Α.Δ. 598.

[3] Βλ. Ζωμενή-Παντελίδου ν. Α.Η.Κ., Υποθ. Αρ. 108/06, ημερ. 26.07.2007.

[4] Ο Αιτητής είχε προσκομίσει δύο ιατρικά έγγραφα από τον Ο.Κ.Υπ.Υ. σχετικά με τη νοσηλεία του και τις εξετάσεις που έκανε στο Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας από τον Ιούλιο μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2021, λόγω των πιο πάνω αναφερόμενων ιατρικών του προβλημάτων – βλ. ερυθρά 39 και 38 του δ.φ.]

[5] THE CONSTITUTION OF THE DEMOCRATIC REPUBLIC OF THE CONGO, 2005, Adopted by the National Assembly on May 13, 2005, and approved by the Congolese people by the referendum of December 18 and 19, 2005, διαθέσιμο στο https://constitutionnet.org/sites/default/files/DRC%20-%20Congo%20Constitution.pdf [ημερ. πρόσβασης 19/09/2025]

[6] THE CONSTITUTION OF THE DEMOCRATIC REPUBLIC OF THE CONGO, 2005, Adopted by the National Assembly on May 13, 2005, and approved by the Congolese people by the referendum of December 18 and 19, 2005, διαθέσιμο στο https://constitutionnet.org/sites/default/files/DRC%20-%20Congo%20Constitution.pdf [ημερ. πρόσβασης 19/09/2025]

[7] International Crisis Group (ICG), Comprendre les conflits dans l'Est du Congo (I) : la plaine de la Ruzizi, Rapport Afrique N°206, 23 July 2013, διαθέσιμο στο https://www.refworld.org/reference/countryrep/icg/2013/fr/97746, σελ. 3 [ημερ. πρόσβασης 19/09/2025]

[8] The Conversation, How DRC’s colonial legacy forged a nexus between ethnicity, territory and conflict (by Kasper Hoffmann, Post-doctorate researcher, Department of Conflict and Development Studies, University of Copenhagen), February 1, 2021, https://theconversation.com/how-drcs-colonial-legacy-forged-a-nexus-between-ethnicity-territory-and-conflict-153469 [ημερ. πρόσβασης 19/09/2025]

[9] Loi organique n° 08/016 du 07 octobre 2008 portant composition, organisation et fonctionnement des Entités Territoriales Décentralisées et leurs rapports avec l'Etat et les Provinces, Kinshasa, October 7, 2008, διαθέσιμο στο https://www.leganet.cd/Legislation/Droit%20Public/Administration.ter/L.08.16.17.10.2008.htm [ημερ. πρόσβασης 19/09/2025]

[10] International Crisis Group (ICG), Comprendre les conflits dans l'Est du Congo (I) : la plaine de la Ruzizi, Rapport Afrique N°206, 23 July 2013, διαθέσιμο στο https://www.refworld.org/reference/countryrep/icg/2013/fr/97746, σελ. 3 [ημερ. πρόσβασης 19/09/2025]

[11] Pouvoir traditionnel et pouvoir d’Etat en République Démocratique du Congo: Esquisse d’une théorie d’hybridation des pouvoirs politiques (by Dr. Mambi Tunga-Bau, Professor at the Department of Political and Administrative Sciences at the University of Kinshasa), MEDIASPAUL, Kinshasa, DRC, 2010, ISBN 9782741406631, σελ. 29 [ημερ. πρόσβασης 19/09/2025]

[12] IOSR Journal of Humanities and Social Science (IOSR-JHSS), Conflits De Pouvoir Coutumier Dans Le Bulega En RD Congo: Une Réalité Caractéristique D’un Etat En Panne Et Un Grand Défi Au Développement Local (by Par Mwilo-Mwihi Watuta Auguste, Political Scientist, Teacher, Researcher at the Official University of Bukavu and a Doctoral Student in Political and Administrative Sciences at the University of Kisangani in the Democratic Republic of Congo), Volume 23, Issue 8, Ver. 2 (August 2018) PP 09-25, e-ISSN: 2279-0837, p-ISSN: 2279-0845, https://www.iosrjournals.org/iosr-jhss/papers/Vol.%2023%20Issue8/Version-2/B2308020925.pdf, σελ. 15 [ημερ. πρόσβασης 19/09/2025]

[13] Pouvoir traditionnel et pouvoir d’Etat en République Démocratique du Congo: Esquisse d’une théorie d’hybridation des pouvoirs politiques (by Dr. Mambi Tunga-Bau, Professor at the Department of Political and Administrative Sciences at the University of Kinshasa), MEDIASPAUL, Kinshasa, DRC, 2010, ISBN 9782741406631, σελ. 26 [ημερ. πρόσβασης 19/09/2025]

[14] Pouvoir traditionnel et pouvoir d’Etat en République Démocratique du Congo: Esquisse d’une théorie d’hybridation des pouvoirs politiques (by Dr. Mambi Tunga-Bau, Professor at the Department of Political and Administrative Sciences at the University of Kinshasa), MEDIASPAUL, Kinshasa, DRC, 2010, ISBN 9782741406631, σελ. 26 [ημερ. πρόσβασης 19/09/2025]

[15] LOI Nº 15/015 DU 25 AOUT 2015 FIXANT LE STATUT DES CHEFS COUTUMIERS, Kinshasa, 31 August 2015, διαθέσιμο στο https://www.leganet.cd/Legislation/Droit%20Public/Administration.ter/Loi%2015.015.2015.html [ημερ. πρόσβασης 19/09/2025]

[16] LOI Nº 15/015 DU 25 AOUT 2015 FIXANT LE STATUT DES CHEFS COUTUMIERS, Kinshasa, 31 August 2015, διαθέσιμο στο https://www.leganet.cd/Legislation/Droit%20Public/Administration.ter/Loi%2015.015.2015.html [ημερ. πρόσβασης 19/09/2025]

[17] LOI Nº 15/015 DU 25 AOUT 2015 FIXANT LE STATUT DES CHEFS COUTUMIERS, Kinshasa, 31 August 2015, διαθέσιμο στο https://www.leganet.cd/Legislation/Droit%20Public/Administration.ter/Loi%2015.015.2015.html [ημερ. πρόσβασης 19/09/2025]

[18] LOI Nº 15/015 DU 25 AOUT 2015 FIXANT LE STATUT DES CHEFS COUTUMIERS, Kinshasa, 31 August 2015, διαθέσιμο στο https://www.leganet.cd/Legislation/Droit%20Public/Administration.ter/Loi%2015.015.2015.html [ημερ. πρόσβασης 19/09/2025]

[19] LOI Nº 15/015 DU 25 AOUT 2015 FIXANT LE STATUT DES CHEFS COUTUMIERS, Kinshasa, 31 August 2015, διαθέσιμο στο https://www.leganet.cd/Legislation/Droit%20Public/Administration.ter/Loi%2015.015.2015.html [ημερ. πρόσβασης 19/09/2025]

[20] LOI Nº 15/015 DU 25 AOUT 2015 FIXANT LE STATUT DES CHEFS COUTUMIERS, Kinshasa, 31 August 2015, διαθέσιμο στο https://www.leganet.cd/Legislation/Droit%20Public/Administration.ter/Loi%2015.015.2015.html [ημερ. πρόσβασης 19/09/2025]

[21] The British Museum, Bayanzi, [undated], https://www.britishmuseum.org/collection/term/x85222 [ημερ. πρόσβασης 19/09/2025]

[22] La Prospérité, Le peuple Yanzi : un peuple, une histoire (by Yann N’landu/CP), May 2, 2023, https://laprosperiteonline.net/2023/05/02/le-peuple-yanzi-un-peuple-une-histoire/ [ημερ. πρόσβασης 19/09/2025]

[23] The British Museum, Bayanzi, [undated], https://www.britishmuseum.org/collection/term/x85222 [ημερ. πρόσβασης 19/09/2025]

[24] Africa 101 Last Tribes, Yansi / Yanzi / Yan, [undated], https://www.101lasttribes.com/tribes/yansi.html [ημερ. πρόσβασης 19/09/2025]

[25] Africa 101 Last Tribes, Yansi / Yanzi / Yan, [undated], https://www.101lasttribes.com/tribes/yansi.html [ημερ. πρόσβασης 19/09/2025]

[26] Africa 101 Last Tribes, Yansi / Yanzi / Yan, [undated], https://www.101lasttribes.com/tribes/yansi.html [ημερ. πρόσβασης 19/09/2025]

[27] Africa 101 Last Tribes, Yansi / Yanzi / Yan, [undated], https://www.101lasttribes.com/tribes/yansi.html [ημερ. πρόσβασης 19/09/2025]

[28] World Health Organization (WHO), IMPROVING HEALTH SYSTEM EFFICIENCY: DEMOCRATIC REPUBLIC OF THE CONGO – Improving aid coordination in the health sector (by Kalambay Ntembwa H. and Van Lerberghe W.), 1 October 2015, https://iris.who.int/bitstream/handle/10665/186673/WHO_HIS_HGF_CaseStudy_15.4_eng.pdf, σελ. 7 [ημερ. πρόσβασης 24/09/2025]

[29] Global Financing Facility, CASE STUDY – Democratic Republic of Congo, 2019, https://www.globalfinancingfacility.org/sites/gff_new/GFF-annual-report-2019/drc [ημερ. πρόσβασης 24/09/2025]

[30] Global Financing Facility, CASE STUDY – Democratic Republic of Congo, 2019, https://www.globalfinancingfacility.org/sites/gff_new/GFF-annual-report-2019/drc [ημερ. πρόσβασης 24/09/2025]

[31] Ministère de la Santé, République Démocratique du Congo, Plan National de Développement Sanitaire recadré pour la période 2019-2022: Vers la Couverture Sanitaire Universelle, November 2018, https://santenews.info/wp-content/uploads/2020/04/PNDS-2019-2022_GOUVERNANCE.pdf, σελ. 11 [ημερ. πρόσβασης 24/09/2025]

[32] EASO, Democratic Republic of Congo (DRC) - Medical Country of Origin Information Report, August 2021, https://coi.euaa.europa.eu/administration/easo/PLib/2021_08_EASO_MedCOI_Report_DRC_update.pdf, σελ. 26 [ημερ. πρόσβασης 24/09/2025]

[33] Ministère de la Santé, République Démocratique du Congo, Plan National de Développement Sanitaire recadré pour la période 2019-2022: Vers la Couverture Sanitaire Universelle, November 2018, https://santenews.info/wp-content/uploads/2020/04/PNDS-2019-2022_GOUVERNANCE.pdf, σελ. 26 [ημερ. πρόσβασης 24/09/2025]

[34] Ministère de la Santé, République Démocratique du Congo, Plan National de Développement Sanitaire recadré pour la période 2019-2022: Vers la Couverture Sanitaire Universelle, November 2018, https://santenews.info/wp-content/uploads/2020/04/PNDS-2019-2022_GOUVERNANCE.pdf, σελ. 27 [ημερ. πρόσβασης 24/09/2025]

[35] EASO, Democratic Republic of Congo (DRC) - Medical Country of Origin Information Report, August 2021, https://coi.euaa.europa.eu/administration/easo/PLib/2021_08_EASO_MedCOI_Report_DRC_update.pdf, σελ. 21 [ημερ. πρόσβασης 24/09/2025]

[36] EASO, Democratic Republic of Congo (DRC) - Medical Country of Origin Information Report, August 2021, https://coi.euaa.europa.eu/administration/easo/PLib/2021_08_EASO_MedCOI_Report_DRC_update.pdf, σελ. 22 [ημερ. πρόσβασης 24/09/2025]

[37] The Guardian, DRC offers free maternity care to cut death rate among mothers and babies (by Patrice Citera in Kinshasa), 6 November 2023, https://www.theguardian.com/global-development/2023/nov/06/drc-offers-free-maternity-care-to-cut-death-rate-among-mothers-and-babies [ημερ. πρόσβασης 24/09/2025]

[38] Ministère de la Santé, République Démocratique du Congo, Plan National de Développement Sanitaire recadré pour la période 2019-2022: Vers la Couverture Sanitaire Universelle, November 2018, https://santenews.info/wp-content/uploads/2020/04/PNDS-2019-2022_GOUVERNANCE.pdf, σελ. 86-93 [ημερ. πρόσβασης 24/09/2025]

[39] EASO, Democratic Republic of Congo (DRC) - Medical Country of Origin Information Report, August 2021, https://coi.euaa.europa.eu/administration/easo/PLib/2021_08_EASO_MedCOI_Report_DRC_update.pdf, σελ. 22 [ημερ. πρόσβασης 24/09/2025]

[40] EASO, Democratic Republic of Congo (DRC) - Medical Country of Origin Information Report, August 2021, https://coi.euaa.europa.eu/administration/easo/PLib/2021_08_EASO_MedCOI_Report_DRC_update.pdf, σελ. 22 [ημερ. πρόσβασης 24/09/2025]

[41] Ministère de la Santé, République Démocratique du Congo, Plan National de Développement Sanitaire recadré pour la période 2019-2022: Vers la Couverture Sanitaire Universelle, November 2018, https://santenews.info/wp-content/uploads/2020/04/PNDS-2019-2022_GOUVERNANCE.pdf, σελ. 86-93 [ημερ. πρόσβασης 24/09/2025]

[42] Ministère de la Santé, République Démocratique du Congo, Plan National de Développement Sanitaire recadré pour la période 2019-2022: Vers la Couverture Sanitaire Universelle, November 2018, https://santenews.info/wp-content/uploads/2020/04/PNDS-2019-2022_GOUVERNANCE.pdf, σελ. 86-93 [ημερ. πρόσβασης 24/09/2025]

[43] Ministère de la Santé, République Démocratique du Congo, Plan National de Développement Sanitaire recadré pour la période 2019-2022: Vers la Couverture Sanitaire Universelle, November 2018, https://santenews.info/wp-content/uploads/2020/04/PNDS-2019-2022_GOUVERNANCE.pdf, σελ. 86-93 [ημερ. πρόσβασης 24/09/2025]

[44] EASO, Democratic Republic of Congo (DRC) - Medical Country of Origin Information Report, August 2021, https://coi.euaa.europa.eu/administration/easo/PLib/2021_08_EASO_MedCOI_Report_DRC_update.pdf, σελ. 39 [ημερ. πρόσβασης 24/09/2025]

[45] EASO, Democratic Republic of Congo (DRC) - Medical Country of Origin Information Report, August 2021, https://coi.euaa.europa.eu/administration/easo/PLib/2021_08_EASO_MedCOI_Report_DRC_update.pdf, σελ. 39-40 [ημερ. πρόσβασης 24/09/2025]

[46] EASO, Democratic Republic of Congo (DRC) - Medical Country of Origin Information Report, August 2021, https://coi.euaa.europa.eu/administration/easo/PLib/2021_08_EASO_MedCOI_Report_DRC_update.pdf, σελ. 40 [ημερ. πρόσβασης 24/09/2025]

[47] EASO, Democratic Republic of Congo (DRC) - Medical Country of Origin Information Report, August 2021, https://coi.euaa.europa.eu/administration/easo/PLib/2021_08_EASO_MedCOI_Report_DRC_update.pdf, σελ. 40 [ημερ. πρόσβασης 24/09/2025]

[48] EASO, Democratic Republic of Congo (DRC) - Medical Country of Origin Information Report, August 2021, https://coi.euaa.europa.eu/administration/easo/PLib/2021_08_EASO_MedCOI_Report_DRC_update.pdf, σελ. 41 [ημερ. πρόσβασης 24/09/2025]

[49] Ministère de la Santé, République Démocratique du Congo, Plan National de Développement Sanitaire recadré pour la période 2019-2022: Vers la Couverture Sanitaire Universelle, November 2018, https://santenews.info/wp-content/uploads/2020/04/PNDS-2019-2022_GOUVERNANCE.pdf, σελ. 40 [ημερ. πρόσβασης 24/09/2025]

[50] EASO, Democratic Republic of Congo (DRC) - Medical Country of Origin Information Report, August 2021, https://coi.euaa.europa.eu/administration/easo/PLib/2021_08_EASO_MedCOI_Report_DRC_update.pdf, σελ. 41 [ημερ. πρόσβασης 24/09/2025]

[51] Ministère de la Santé Publique, Hygiène et Prévoyance Sociale, Plan national de développement sanitaire et prévoyance sociale 2024-2033 (PNDS-PS 2024-2033), August 2024, https://gibs-rdc.org/wp-content/uploads/2024/12/9-PNDS-2024-2033-RETRAITE-GIBS-09DEC24.pdf [ημερ. πρόσβασης 24/09/2025]

[52] World Health Organization (WHO), Rapport annuel 2024 de l'OMS en République Démocratique du Congo, [2025], https://www.afro.who.int/fr/countries/democratic-republic-of-congo/publication/rapport-annuel-2024-de-loms-en-republique-democratique-du-congo [ημερ. πρόσβασης 26/09/2025]

[53] World Health Organization (WHO), Rapport Annuel 2024 – République Démocratique du Congo, [2025], https://www.afro.who.int/sites/default/files/2025-07/Rapport%20Annuel%202024_Bureau%20de%20l%27OMS%20en%20RDC%20-%20COD%20-%20Annual%20Report%202024%2C%20DRC.pdf, σελ. 6 και 13 [ημερ. πρόσβασης 26/09/2025]

[54] Ministère de la Santé Publique, Hygiène et Prévoyance Sociale, Plan national de développement sanitaire et prévoyance sociale 2024-2033 (PNDS-PS 2024-2033), August 2024, https://gibs-rdc.org/wp-content/uploads/2024/12/9-PNDS-2024-2033-RETRAITE-GIBS-09DEC24.pdf, σελ. 6 [ημερ. πρόσβασης 24/09/2025]

[55] Ministère de la Santé Publique, Hygiène et Prévoyance Sociale, Plan national de développement sanitaire et prévoyance sociale 2024-2033 (PNDS-PS 2024-2033), August 2024, https://gibs-rdc.org/wp-content/uploads/2024/12/9-PNDS-2024-2033-RETRAITE-GIBS-09DEC24.pdf, σελ. 7 [ημερ. πρόσβασης 24/09/2025]

[56] Βλ. Austria, Federal Administrative Court [Bundesverwaltungsgericht - BVwG], Applicant v Austrian Federal Office for Immigration and Asylum (Bundesamt für Fremdenwesen und Asyl- BFA), L530 1309578-5, ECLI:AT:BVWG:2022:L530.1309578.5.00, ημερ.04.01.2022, Απόφαση του ΔΕΕ ημερ.22.11.2022 στην υπόθεση C‑69/21, X κατά Staatssecretaris van Justitie en Veiligheid (τμήμα μείζονος συνθέσεως), καθώς και European Court of Human Rights, N. v. the United Kingdom, Application no. 26565/05, ημερ.27.05.2008.

[57] EASO, Democratic Republic of Congo (DRC) - Medical Country of Origin Information Report, August 2021, https://coi.euaa.europa.eu/administration/easo/PLib/2021_08_EASO_MedCOI_Report_DRC_update.pdf, σελ. 41 [ημερ. πρόσβασης 25/09/2025]

[58] EASO, Democratic Republic of Congo (DRC) - Medical Country of Origin Information Report, August 2021, https://coi.euaa.europa.eu/administration/easo/PLib/2021_08_EASO_MedCOI_Report_DRC_update.pdf, σελ. 42 [ημερ. πρόσβασης 25/09/2025]

[59] European Medicines Agency (EMA), Entresto – Overview, last updated on 23/06/2025, https://www.ema.europa.eu/en/medicines/human/EPAR/entresto [ημερ. πρόσβασης 25/09/2025]

[60] MERCK, Concor, August 2020, https://www1.ndmctsgh.edu.tw/pharm/pic/medinsert/005CON01E.pdf [ημερ. πρόσβασης 25/09/2025]

[61] Sanofi-Aventis U.S. LLC, LASIX, August 2011, https://www.accessdata.fda.gov/drugsatfda_docs/label/2012/016273s066lbl.pdf [ημερ. πρόσβασης 25/09/2025]

[62] US National Library of Medicine (NLM), DailyMed database, SPIRONOLACTONE, updated January 20, 2023, https://dailymed.nlm.nih.gov/dailymed/lookup.cfm?setid=c23b6b9b-aec3-48a8-a518-76e4097f6479 [ημερ. πρόσβασης 25/09/2025]

[63] European Medicines Agency (EMA), Jardiance – Overview, last updated on 30/06/2025, https://www.ema.europa.eu/en/medicines/human/EPAR/jardiance [ημερ. πρόσβασης 25/09/2025]

[64] EASO, Democratic Republic of Congo (DRC) - Medical Country of Origin Information Report, August 2021, https://coi.euaa.europa.eu/administration/easo/PLib/2021_08_EASO_MedCOI_Report_DRC_update.pdf, σελ. 42-44 [ημερ. πρόσβασης 25/09/2025]

[65] EUAA MedCOI Sector, MedCOI Portal [restricted access], Medical Country of Origin Information: Congo DRC – Availability of medical treatments (Source AVA 19483, International SOS), 24/06/2025, σελ. 4 [ημερ. πρόσβασης 25/09/2025].

[66] EUAA MedCOI Sector, MedCOI Portal [restricted access], Medical Country of Origin Information: Congo DRC – Availability of medical treatments (Source AVA 19287, International SOS), 02/05/2025, σελ. 2 [ημερ. πρόσβασης 25/09/2025]

[67] EUAA MedCOI Sector, MedCOI Portal [restricted access], Medical Country of Origin Information: Congo DRC – Availability of medical treatments (Source AVA 17771, International SOS), 08/02/2024, σελ. 2 [ημερ. πρόσβασης 25/09/2025]

[68] EUAA MedCOI Sector, MedCOI Portal [restricted access], Medical Country of Origin Information: Congo DRC – Availability of medical treatments (Source AVA 18355, International SOS), 26/09/2024, σελ. 3 [ημερ. πρόσβασης 26/09/2025]

[69] EUAA MedCOI Sector, MedCOI Portal [restricted access], Medical Country of Origin Information: Congo DRC – Availability of medical treatments (Source AVA 19483, International SOS), 24/06/2025, σελ. 4 [ημερ. πρόσβασης 25/09/2025]

[70] EUAA MedCOI Sector, MedCOI Portal [restricted access], Medical Country of Origin Information: Congo DRC – Availability of medical treatments (Source AVA 19287, International SOS), 02/05/2025, σελ. 2 [ημερ. πρόσβασης 25/09/2025]

[71] EUAA MedCOI Sector, MedCOI Portal [restricted access], Medical Country of Origin Information: Congo DRC – Availability of medical treatments (Source AVA 17771, International SOS), 08/02/2024, σελ. 2 [ημερ. πρόσβασης 25/09/2025]

[72] EUAA MedCOI Sector, MedCOI Portal [restricted access], Medical Country of Origin Information: Congo DRC – Availability of medical treatments (Source AVA 18355, International SOS), 26/09/2024, σελ. 3 [ημερ. πρόσβασης 26/09/2025]

[73] EUAA MedCOI Sector, MedCOI Portal [restricted access], Medical Country of Origin Information: Congo DRC – Availability of medical treatments (Source AVA 19287, International SOS), 02/05/2025, σελ. 3 [ημερ. πρόσβασης 25/09/2025]

[74] EUAA MedCOI Sector, MedCOI Portal [restricted access], Medical Country of Origin Information: Congo DRC – Availability of medical treatments (Source AVA 17771, International SOS), 08/02/2024, σελ. 3 [ημερ. πρόσβασης 25/09/2025]

[75] EUAA MedCOI Sector, MedCOI Portal [restricted access], Medical Country of Origin Information: Congo DRC – Availability of medical treatments (Source AVA 18355, International SOS), 26/09/2024, σελ. 3 [ημερ. πρόσβασης 26/09/2025]

[76] EUAA MedCOI Sector, MedCOI Portal [restricted access], Medical Country of Origin Information: Congo DRC – Availability of medical treatments (Source AVA 19287, International SOS), 02/05/2025, σελ. 4 [ημερ. πρόσβασης 25/09/2025]

[77] EUAA MedCOI Sector, MedCOI Portal [restricted access], Medical Country of Origin Information: Congo DRC – Availability of medical treatments (Source AVA 18355, International SOS), 26/09/2024, σελ. 3 [ημερ. πρόσβασης 26/09/2025]

[78] EUAA MedCOI Sector, MedCOI Portal [restricted access], Medical Country of Origin Information: Congo DRC – Availability of medical treatments (Source AVA 17935, International SOS), 12/03/2024, σελ. 3 [ημερ. πρόσβασης 25/09/2025]

[79] EUAA MedCOI Sector, MedCOI Portal [restricted access], Medical Country of Origin Information: Congo DRC – Availability of medical treatments (Source AVA 18355, International SOS), 26/09/2024, σελ. 7 [ημερ. πρόσβασης 26/09/2025]

[80] EUAA MedCOI Sector, MedCOI Portal [restricted access], Medical Country of Origin Information: Congo DRC – Availability of medical treatments (Source AVA 18917, International SOS), 28/01/2025, σελ. 5 [ημερ. πρόσβασης 26/09/2025]

[81] EUAA MedCOI Sector, MedCOI Portal [restricted access], Medical Country of Origin Information: Congo DRC – Availability of medical treatments (Source AVA 18484, International SOS), 04/09/2024, σελ. 3 [ημερ. πρόσβασης 26/09/2025]

[82] EUAA MedCOI Sector, MedCOI Portal [restricted access], Medical Country of Origin Information: Congo DRC – Availability of medical treatments (Source AVA 17771, International SOS), 08/02/2024, σελ. 6 [ημερ. πρόσβασης 25/09/2025]

[83] EUAA MedCOI Sector, MedCOI Portal [restricted access], Medical Country of Origin Information: Congo DRC – Availability of medical treatments (Source AVA 19160, International SOS), 24/04/2025, σελ. 9 [ημερ. πρόσβασης 26/09/2025]

[84] EUAA MedCOI Sector, MedCOI Portal [restricted access], Medical Country of Origin Information: Congo DRC – Availability of medical treatments (Source AVA 17771, International SOS), 08/02/2024, σελ. 8 [ημερ. πρόσβασης 25/09/2025]

[85] EUAA MedCOI Sector, MedCOI Portal [restricted access], Medical Country of Origin Information: Congo DRC – Availability of medical treatments (Source AVA 18355, International SOS), 26/09/2024, σελ. 12 [ημερ. πρόσβασης 26/09/2025]

[86] EUAA MedCOI Sector, MedCOI Portal [restricted access], Medical Country of Origin Information: Congo DRC – Availability of medical treatments (Source AVA 19807, International SOS), 23/09/2025, σελ. 8 [ημερ. πρόσβασης 26/09/2025]

[87] EUAA MedCOI Sector, MedCOI Portal [restricted access], Medical Country of Origin Information: Congo DRC – Availability of medical treatments (Source AVA 18355, International SOS), 26/09/2024, σελ. 14 [ημερ. πρόσβασης 26/09/2025]

[88] EUAA MedCOI Sector, MedCOI Portal [restricted access], Medical Country of Origin Information: Congo DRC – Availability of medical treatments (Source AVA 16872, International SOS), 30/05/2023, σελ. 6 [ημερ. πρόσβασης 26/09/2025]

[89] EUAA MedCOI Sector, MedCOI Portal [restricted access], Medical Country of Origin Information: Congo DRC – Availability of medical treatments (Source AVA 19287, International SOS), 02/05/2025, σελ. 7 [ημερ. πρόσβασης 25/09/2025]

[90] EUAA MedCOI Sector, MedCOI Portal [restricted access], Medical Country of Origin Information: Congo DRC – Availability of medical treatments (Source AVA 17771, International SOS), 08/02/2024, σελ. 6 [ημερ. πρόσβασης 25/09/2025]

[91] Drugs.com, Entresto Alternatives Compared, [Sep 2025], https://www.drugs.com/compare/entresto [ημερ. πρόσβασης 26/09/2025]

[92] EUAA MedCOI Sector, MedCOI Portal [restricted access], Medical Country of Origin Information: Congo DRC – Availability of medical treatments (Source AVA 18355, International SOS), 26/09/2024, σελ. 11 [ημερ. πρόσβασης 26/09/2025]

[93] EUAA MedCOI Sector, MedCOI Portal [restricted access], Medical Country of Origin Information: Congo DRC – Availability of medical treatments (Source AVA 17771, International SOS), 08/02/2024, σελ. 6 [ημερ. πρόσβασης 25/09/2025]

[94] ACLED (Armed Conflict Location & Event Data), Africa Overview: February 2025, 10 February 2025, https://acleddata.com/update/africa-overview-february-2025 [ημερ. πρόσβασης 29/09/2025]

[95] ACLED (Armed Conflict Location & Event Data), Africa Overview: March 2025, 7 March 2025, https://acleddata.com/update/africa-overview-march-2025 [ημερ. πρόσβασης 29/09/2025]

[96] ACLED (Armed Conflict Location & Event Data), Africa Overview: April 2025, 4 April 2025, https://acleddata.com/update/africa-overview-april-2025 [ημερ. πρόσβασης 29/09/2025]

[97] ACLED (Armed Conflict Location & Event Data), Africa Overview: May 2025, 9 May 2025, https://acleddata.com/update/africa-overview-may-2025 [ημερ. πρόσβασης 29/09/2025]

[98] ACLED (Armed Conflict Location & Event Data), Africa Overview: June 2025, 6 June 2025, https://acleddata.com/update/africa-overview-june-2025 [ημερ. πρόσβασης 29/09/2025]

[99] ACLED (Armed Conflict Location & Event Data), Africa Overview: July 2025, 4 July 2025, https://acleddata.com/update/africa-overview-july-2025 [ημερ. πρόσβασης 29/09/2025]

[100] ACLED (Armed Conflict Location & Event Data), Africa Overview: August 2025, 8 August 2025, https://acleddata.com/update/africa-overview-august-2025 [ημερ. πρόσβασης 29/09/2025]

[101] ACLED (Armed Conflict Location & Event Data), Africa Overview: September 2025, 5 September 2025, https://acleddata.com/update/africa-overview-september-2025 [ημερ. πρόσβασης 29/09/2025]

[102] COMMISSARIAT GÉNÉRAL AUX RÉFUGIÉS ET AUX APATRIDES (Belgium), Cedoca, COI Focus: REPUBLIQUE DEMOCRATIQUE DU CONGO - Situation sécuritaire, 25 February 2025, https://www.cgrs.be/sites/default/files/rapporten/coi_focus_rdc._situation_securitaire_20250225_2.pdf, σελ. 2 [ημερ. πρόσβασης 29/09/2025]

[103] COMMISSARIAT GÉNÉRAL AUX RÉFUGIÉS ET AUX APATRIDES (Belgium), Cedoca, COI Focus: REPUBLIQUE DEMOCRATIQUE DU CONGO - Situation sécuritaire, 25 February 2025, https://www.cgrs.be/sites/default/files/rapporten/coi_focus_rdc._situation_securitaire_20250225_2.pdf, σελ. 2 [ημερ. πρόσβασης 29/09/2025]

[104] ACLED (Armed Conflict Location & Event Data Project), Aggregated data on Africa [excel data file], [22/09/2025], https://acleddata.com/aggregated/aggregated-data-africa [registered access] [ημερ. πρόσβασης 29/09/2025]

[105] World Population Review, Cities – DR Congo – Kinshasa: Population 2025 [table], [2024], https://worldpopulationreview.com/cities/dr-congo/kinshasa [ημερ. πρόσβασης 29/09/2025]

[106] ACLED (Armed Conflict Location & Event Data Project), ACLED Explorer – Democratic Republic of Congo [map], Latest update: 19/09/2025, https://apps.acleddata.com/newexplorer/standard/?time=year&type=events&disorder=all#/country/180 [ημερ. πρόσβασης 29/09/2025]

[107] ACLED (Armed Conflict Location & Event Data Project), ACLED Explorer – Democratic Republic of Congo [map], Latest update: 19/09/2025, https://apps.acleddata.com/newexplorer/standard/?time=year&type=events&disorder=politicalviolence#/country/180 [ημερ. πρόσβασης 29/09/2025]

[108] ACLED (Armed Conflict Location & Event Data Project), ACLED Explorer – Democratic Republic of Congo [map], Latest update: 19/09/2025, https://apps.acleddata.com/newexplorer/standard/?time=year&type=fatalities&disorder=all#/country/180 [ημερ. πρόσβασης 29/09/2025]


cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο