ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
Υπoθ. Αρ.:1975/2023
29 Οκτωβρίου 2025
[Α.Α.ΑΓΡΟΤΗ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]
Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος
Μεταξύ:
U.E.
Αιτητής
-και-
Κυπριακή Δημοκρατία, μέσω
Υπουργείου Εσωτερικών, Υπηρεσίας Ασύλου
Καθ' ων η Αίτηση
-------------------
Ο. Ηλιάδης (κος) για Α. Λαζάρου (κα), Δικηγόρος για τον Αιτητή.
Μ. Αμπελώμο (κος) Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ' ων η Αίτηση.
Ο Αιτητής παρών
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Α.Α.ΑΓΡΟΤΗ, Δ ΔΔΔΠ: Με την παρούσα προσφυγή, ο Αιτητής προσβάλλει την απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου που περιέχεται σε επιστολή ημερομηνίας 26/05/2023, σύμφωνα με την οποία το αίτημά του για παραχώρηση διεθνούς προστασίας απορρίφθηκε και καλεί το Δικαστήριο όπως κηρύξει αυτήν άκυρη και στερημένη οποιουδήποτε έννομου αποτελέσματος.
Όπως προκύπτει τόσο από την Ένσταση αλλά και από το περιεχόμενο του διοικητικού φακέλου, που αποτελεί τεκμήριο "Α" στην παρούσα διαδικασία, τα ουσιώδη γεγονότα που αφορούν την υπό εξέταση υπόθεση είναι τα ακόλουθα.
Ο Αιτητής είναι υπήκοος της Δημοκρατίας της Νιγηρίας (εφεξής Νιγηρία), ο οποίος συμπλήρωσε αίτηση για παροχή διεθνούς προστασίας στις 23/12/2020 αφού εισήλθε παράνομα στις ελεγχόμενες από την Κυπριακή Δημοκρατία περιοχές, παραλαμβάνοντας στις 13/01/2021 την σχετική Βεβαίωση Υποβολής Αιτήματος Διεθνούς Προστασίας. Στις 24/10/2022 πραγματοποιήθηκε συνέντευξη του Αιτητή από λειτουργό του Οργανισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το Άσυλο. Στις 11/01/2023 ο αρμόδιος λειτουργός συνέταξε Έκθεση/Εισήγηση προς τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας Ασύλου με την οποία εισηγήθηκε την απόρριψη του αιτήματος του. Στις 03/02/2023 συγκεκριμένος λειτουργός, δεόντως εξουσιοδοτημένος από τον Υπουργό Εσωτερικών να ασκεί καθήκοντα Προϊσταμένου της Υπηρεσίας Ασύλου, κατόπιν εξέτασης της εισηγητικής έκθεσης, αποφάσισε την απόρριψη της αίτησης.
Η απορριπτική απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου, η οποία περιέχεται σε επιστολή ημερομηνίας 26/05/2023, μαζί με την αιτιολογία αυτής, παραλήφθηκε δια χειρός από τον Αιτητή αυθημερόν, θέτοντας την υπογραφή του αφού προηγουμένως του επεξηγήθηκε το περιεχόμενο της σε γλώσσα που κατανοεί πλήρως.
Εμπρόθεσμα ο Αιτητής καταχώρισε την με τον πιο πάνω αριθμό και τίτλο προσφυγή εναντίον της απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου, προβάλλοντας αρκετούς νομικούς ισχυρισμούς. Επιπλέον, επισυνάπτει με την αίτηση ακυρώσεως του σε συμφωνία με τους εν ισχύει διαδικαστικούς κανονισμούς ένορκη δήλωση στην οποία παραπέμπει μέσω άρθρων, σχετικές πληροφορίες από τη χώρα καταγωγής του που αφορούν γενικά την οργάνωση Aiye Black Axe στην οποία κατ΄ισχυρισμό είναι μέλος καθώς και έγγραφα του Νοσοκομείου Λεμεσού επί των οποίων διαπιστώνεται η αναπηρία του στο μάτι, ουλές στην πλάτη και διαταραχή της αρχιτεκτονικής της διάφυσης της δεξιάς κνήμης, ωστόσο να αναφέρω ότι πρόκειται για ακτινολογικό εύρημα χωρίς να συνοδεύεται από ιατρική διάγνωση.
Με την γραπτή αγόρευση της συνηγόρου του, ο Αιτητής προωθεί, προς ακύρωση της προσβαλλόμενης απόφασης, πλείονες νομικούς ισχυρισμούς τους οποίους ωστόσο απέσυρε κατά το στάδιο των Διευκρινίσεων ενώπιον του Δικαστηρίου προωθώντας μόνο τη θέση ότι η προσβαλλόμενη απόφαση εκδόθηκε από τους Καθ΄ων η αίτηση χωρίς να προηγηθεί η δέουσα έρευνα επί των ισχυρισμών του Αιτητή.
Οι Καθ' ων η αίτηση, με τη γραπτή τους αγόρευση, υποστηρίζουν ότι η επίδικη απόφαση έχει ληφθεί ορθά και νόμιμα, μετά από δέουσα έρευνα, αφού λήφθηκαν υπόψη όλα τα σχετικά γεγονότα και περιστατικά της υπόθεσης, ενώ είναι πλήρως αιτιολογημένη και καλούν το Δικαστήριο όπως απορρίψει την προσφυγή και επικυρώσει την προσβαλλόμενη απόφαση.
Έχω μελετήσει με μεγάλη προσοχή τα όσα τέθηκαν ενώπιον μου από τους συνηγόρους των διαδίκων και δεδομένου ότι το παρόν Δικαστήριο, δυνάμει του άρθρου 11 του περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμου του 2018, Ν. 73(Ι)/2018, κέκτηται εξουσίας όπως εξετάζει πέραν από την νομιμότητα της προσβαλλόμενης πράξης και την ορθότητα αυτής, ήτοι εξέταση επί της ουσίας του αιτήματος του Αιτητή, κρίνω σκόπιμο όπως καταγραφούν όλοι οι ισχυρισμοί που προέβαλε ο Αιτητής σε όλα τα στάδια εξέτασης του αιτήματός του, προκειμένου να εξετάσω την ορθότητα της προσβαλλόμενης απόφασης αλλά και για να διαφανεί εάν οι Καθ' ων η αίτηση αποφάσισαν μετά από δέουσα έρευνα, ορθά, νόμιμα και εντός των πλαισίων της διακριτικής τους ευχέρειας.
Κατά την καταγραφή της αίτησής του, ο Αιτητής δήλωσε ότι αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την χώρα καταγωγής του, λόγω της συμμετοχής του σε μία κοινωνική ομάδα για πέντε μήνες. Ειδικότερα, ανέφερε ότι ένας φίλος του τον έπεισε πως με την ένταξή του στην εν λόγω ομάδα, θα γινόταν ισχυρός και διάσημος. Στη συνέχεια τα μέλη της ομάδας άρχισαν να έχουν προβλήματα με μια άλλη ομάδα, με αφορμή θέματα υπεροχής. Η κρίση κλιμακώθηκε σε ανεξέλεγκτο βαθμό και οδήγησε στο να φέρουν όπλα για αυτοάμυνα στις 30 Αυγούστου 2020, ημέρα κατά την οποία πολλοί από τους συντρόφους του δέχθηκαν πυρά. Ο Αιτητής πρόσθεσε ότι ως χριστιανός δεν ήθελε να φέρει όπλο ή να σκοτώσει κάποιο άλλο άτομο και γι’ αυτό αποφάσισε να εγκαταλείψει τη χώρα του, καθώς η ζωή του τελούσε σε κίνδυνο και η κυβέρνηση της χώρας, δεν μπορούσε να προβεί σε καμία ενέργεια για να τον προστατεύσει.
Κατά την συνέντευξη του ενώπιον της Υπηρεσίας Ασύλου επιβεβαίωσε ότι είναι υπήκοος Νιγηρίας, γεννηθείς στην περιοχή Agbor, της πολιτείας Delta της Νιγηρίας όπου διέμεινε μέχρι να εγκαταλείψει την χώρα καταγωγής του. Ως προς τις θρησκευτικές του πεποιθήσεις, δήλωσε ότι είναι χριστιανός καθολικός και ότι ανήκει στην φυλή igbo. Κατά δήλωσή του άγαμος και άτεκνος, ο μεν πατέρας του απεβίωσε το 2020 η δε μητέρα του και τα πέντε του αδέλφια διαμένουν στην περιοχή Agbor. Όσον αφορά το μορφωτικό του επίπεδο, δήλωσε ότι αποφοίτησε από το Delta State University, όπου σπούδασε Πολιτικές Επιστήμες. Τέλος, ανέφερε ότι παράλληλα και από ηλικία 14 ετών διατηρούσε στη χώρα καταγωγής του δικό του εστιατόριο.
Αναφορικά με τους λόγους για τους οποίους εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του, ο Αιτητής δήλωσε ότι σχετίζονται με την ομάδα στην οποία είχε γίνει μέλος, συγκεκριμένα την οργάνωση Aiye Confraternity ή Black Axe. Όπως ανέφερε, πείστηκε και ταυτόχρονα εξαναγκάστηκε από έναν φίλο του να ενταχθεί στην εν λόγω ομάδα, με την υπόσχεση ότι θα αποκτούσε φήμη και δύναμη. Ωστόσο, του ανατέθηκε αποστολή που περιλάμβανε την αφαίρεση ζωής ενός ατόμου, την οποία αρνήθηκε λόγω της χριστιανικής του πίστης. Η άρνησή του αυτή είχε ως συνέπεια να δεχθεί επίθεση από τα μέλη της οργάνωσης, τα οποία κατ΄ισχυρισμό του προχώρησαν και στη δολοφονία του πατέρα του.
Παράλληλα, ανέφερε ότι η αντίπαλη ομάδα, Eiye, τον θεωρούσε μέλος της Aiye, με αποτέλεσμα να βρίσκεται σε κίνδυνο, καθώς μεταξύ των δύο ομάδων υπήρχε διαμάχη. Σύμφωνα με τα λεγόμενά του, τα μέλη της Aiye του επέβαλαν όρκο που απαγόρευε την αποκάλυψη μυστικών της οργάνωσης, και τυχόν παράβαση αυτού είχε ως ποινή τον θάνατο του ίδιου ή της οικογένειάς του. Ο Αιτητής πρόσθεσε ότι οι ουλές που φέρει στην πλάτη του προήλθαν από ξυλοδαρμούς, εξαιτίας της άρνησής του να εκτελέσει την αποστολή. Πρόσθεσε ότι η οργάνωση έχει στην κατοχή της φωτογραφίες του και τον αναζητά.
Στη συνέχεια τέθηκαν διερευνητικές ερωτήσεις στον Αιτητή αναφορικά με την εν λόγω ομάδα και την συμμετοχή του σε αυτή, με αυτόν να αναφέρει ότι τα μέλη της δίνουν όρκο μυστικότητας κατά την είσοδό τους και ότι ακολουθούν πιστά τις εντολές της ομάδας. Όσον αφορά την ιδεολογία και τις πεποιθήσεις της ομάδας, ανέφερε ότι πιστεύουν στην εκδίκηση και στη διάπραξη δολοφονιών σε περίπτωση που κάποιος δεν τηρεί τις εντολές τους. Σχετικά με τη δομή της ομάδας, δήλωσε ότι υπάρχει αρχηγός και υπαρχηγός και ότι η ομάδα υφίσταται για να προστατεύει τα μέλη της μέσω μαγικών φυλαχτών και για να εκφοβίζει τρίτους.
Κληθείς να προσδιορίσει τον τρόπο με τον οποίο πείστηκε από τον φίλο του να ενταχθεί στην εν λόγω ομάδα, ο Αιτητής αναφέρθηκε σε πιέσεις που δέχτηκε από τον φίλο του, καθώς, κατά τα λεγόμενά του, εάν κάποιο άτομο είναι πιθανός στόχος για αυτούς, η ομάδα κάνει τα πάντα για να το στρατολογήσει. Αναφορικά με τον φίλο του, ο οποίος φέρει το όνομα Viktor, ο Αιτητής δήλωσε ότι πλέον δεν είναι εν ζωή, καθώς πυροβολήθηκε ενώ βρισκόταν με τη σύντροφό του. Κληθείς να παράσχει περισσότερες λεπτομέρειες για τον φίλο του, ανέφερε ότι υπήρξαν φίλοι για μερικά χρόνια και ότι ο Viktor επισκεπτόταν το κατάστημά του ως πελάτης, γεγονός που οδήγησε στην ανάπτυξη φιλικής σχέσης, δηλώνοντας άγνοια σχετικά με την οικογένεια του φίλου του, την εργασία και το εκπαιδευτικό του υπόβαθρο. Κληθείς να προσδιορίσει τον λόγο που δεν γνωρίζει περισσότερα για τον φίλο του, παρότι ήταν φίλοι επί χρόνια, απάντησε ότι τέτοιου είδους άτομα προσποιούνται ευγένεια προκειμένου να τους μυήσουν στην ομάδα, εξηγώντας πως ο Viktor προσποιήθηκε ευγένεια, γεγονός που του δημιούργησε την εντύπωση αληθινής φιλίας με σκοπό να τον μυήσει στην ομάδα.
Σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο πείστηκε να μυηθεί στην Aiye (Black Axe Confraternity) από τον φίλο του Viktor, ο Αιτητής ανέφερε ότι ο Viktor του είπε ότι θα γίνει ισχυρός και διάσημος, διευκρινίζοντας περαιτέρω ότι συναντήθηκαν μόνοι τους στο κατάστημά του πιθανόν περί το 2019, χωρίς να θυμάται την ακριβή ημερομηνία.
Περιγράφοντας τον τρόπο με τον οποίο τελικά εξαναγκάστηκε να ενταχθεί στην ομάδα, ο Αιτητής δήλωσε ότι ο Viktor με άλλα άγνωστα προς τον ίδιο άτομα, μέλη της συμμορίας, τον επισκέφτηκαν στο κατάστημά του με δύο μηχανές, του ζήτησαν να οδηγήσει τη μηχανή, ήταν οπλισμένοι, τους ακολούθησε και τον μετέφεραν, έχοντας του δεμένα τα μάτια σε άγνωστη τοποθεσία.
Αναφορικά με το τί συνέβη κατά την άφιξη του Αιτητή στο άγνωστο μέρος, ο Αιτητής δήλωσε ότι τον οδήγησαν στον χώρο της μύησης, όπου πραγματοποιήθηκε η τελετή. Παρουσίασε σημάδια στα χέρια του από τις τομές που έλαβε κατά την τελετή. Τα μέλη της ομάδας τραγουδούσαν τα τελετουργικά τους τραγούδια και, κατόπιν, χρησιμοποίησαν βελόνες ή σιδερένια αντικείμενα για να τρυπήσουν τον αντίχειρά του, ώστε να εμφανιστεί αίμα. Ο Αιτητής, έχοντας τα μάτια δεμένα, έλαβε το αίμα για να το πιει, ως μέρος του όρκου μυστικότητας.
Ερωτηθείς σχετικά με το τραγούδι που άκουγε κατά την διάρκεια της τελετής, ανέφερε ότι το τραγούδι περιείχε τη λέξη «Aye». Περαιτέρω, περιέγραψε ότι μετά την τελετή του έβγαλαν τα ρούχα, του έλυσαν τα μάτια και αντίκρισε μεταξύ άλλων έναν ανοιχτόχρωμο, μεγαλόσωμο άνδρα. Ο Viktor ήταν επίσης παρών ως οργανωτής της τελετής. Κατά την περιγραφή του τοπίου όταν του έλυσαν τα μάτια, ανέφερε ότι είδε θάμνους, αφρικανική σκόνη, κόκκινα υφάσματα και διάφορα φυλαχτά στο έδαφος. Σε σχετική ερώτηση για τα φυλαχτά, απάντησε ότι υπήρχε σκόνη και κόκκινα κομμάτια υφάσματος στο πάτωμα. Όσον αφορά τα παρόντα πρόσωπα, αναγνώρισε ανάμεσά τους, την ομάδα που τον μετέφερε και τον Viktor.
Ο Αιτητής δήλωσε ότι μετά την τελετή μύησης τον συνεχάρησαν για την ένταξή του και του παρουσίασαν τους στόχους και τις αρχές της ομάδας. Σε ερώτηση για το περιεχόμενο των στόχων της ομάδας, απάντησε ότι οφείλει να στηρίζει και να διαφυλάσσει τα ιδεώδη και τον «νόμο» της ομάδας και να είναι ο «φύλακας του αδελφού του». Σχετικά με τον «νόμο» αυτόν, ο Αιτητής ανέφερε πως πρέπει να σκοτώνει για να υπερασπιστεί τον εαυτό του, ότι μπορεί να του ανατεθεί να σκοτώσει κάποιον άλλον, και ότι σε περίπτωση μη συμμόρφωσης η οργάνωση θα στοχεύσει τον ίδιο και την οικογένειά του.
Όσον αφορά τις δραστηριότητές του ως μέλος της οργάνωσης, του επιβαλλόταν να εκτελεί αποστολές και να καταβάλλει χρηματικά ποσά για τη χρηματοδότηση της ομάδας. Όταν κλήθηκε να περιγράψει τις καθημερινές του δραστηριότητες ως μέλος, απάντησε ότι η υποχρέωσή του ήταν να ακολουθεί εντολές, ωστόσο, δήλωσε ότι από την πρώτη ημέρα ήταν αντίθετος με αυτές.
Σχετικά με το ρόλο, τις ευθύνες του και τις καθημερινές του δραστηριότητες, ο Αιτητής ανέφερε ότι ποτέ δεν συμμετείχε ενεργά στις αποστολές, καθώς φοβόταν διότι «είτε σκοτώνεις είτε σε σκοτώνουν», διευκρινίζοντας περαιτέρω ότι απέφευγε τις συναντήσεις και έτσι κατάφερνε να μην εκπληρώνει τα ανατιθέμενα καθήκοντα.
Αναφορικά με την ανατεθείσα αποστολή την οποία αρνήθηκε να εκτελέσει, ο Αιτητής εξήγησε ότι, σε περίπτωση αντιπαράθεσης με την αντίπαλη ομάδα Eiye, στους νεοεισερχόμενους ανατίθεντο δοκιμαστικές αποστολές για την επαλήθευση των ικανοτήτων τους. Όπως ανέφερε, η εν λόγω αποστολή που του ανατέθηκε ήταν να σκοτώσει. Εξήγησε ότι η εντολή κοινοποιούνταν μέσω SMS, το οποίο όριζε το χρονικό πλαίσιο, την ταυτότητα του προσώπου και τη διεύθυνση, και ζητούσε την εκτέλεση της αποστολής ή την αποστολή κάποιου προς αυτόν. Όταν ρωτήθηκε για το ακριβές περιεχόμενο του μηνύματος που έλαβε, ανέφερε ότι το μήνυμα του έλεγε να είναι «οπλισμένος και προετοιμασμένος να σκοτώσει».
Σχετικά με το περιστατικό κατά το οποίο ο Αιτητής ξυλοκοπήθηκε από την ομάδα Aye ως αποτέλεσμα της μη συμμόρφωσής του με τις εντολές τους, δήλωσε ότι του ανατέθηκε μια αποστολή και αρνήθηκε, τον μαχαίρωσαν στην πλάτη με την χρήση μπουκαλών και τσεκούρια και του έσπασαν το δεξί πόδι.
Κατά δήλωσή του το αναφερόμενο περιστατικό έλαβε χώρα στο κατάστημά του, παρουσία πελατών, οι οποίοι έσπευσαν να φύγουν, καθώς οι δράστες στόχευαν αποκλειστικά εκείνον. Το επεισόδιο, όπως το περιέγραψε, διήρκησε περίπου είκοσι λεπτά. Ανέφερε ότι το συμβάν έγινε μετά την τελετή μύησής του στην ομάδα Aiye, όταν του ανατέθηκε αποστολή δοκιμασίας, την οποία αρνήθηκε να εκτελέσει. Υποστήριξε ότι ο ξυλοδαρμός του έλαβε χώρα περί τον Φεβρουάριο του 2020, χωρίς να μπορεί να θυμηθεί περαιτέρω λεπτομέριες. Σε σχέση με τη σύγκρουση μεταξύ των οργανώσεων Aiye και Eiye, η οποία όπως δήλωσε ξεκίνησε στις 30 Αυγούστου 2020, ανέφερε ότι η συμμετοχή του στην Aiye τον υποχρέωνε να λάβει μέρος στην εμπλοκή μεταξύ των δύο ομάδων.
Σε ερώτηση σχετικά με τον θάνατο του πατέρα του, απάντησε ότι εκείνος πυροβολήθηκε λόγω της εμπλοκής του Αιτητή με την Aiye. Κληθείς να προσδιορίσει τον λόγο που θεωρεί ότι ο θάνατος του πατέρα του σχετίζεται με την δική του συμμετοχή στην εν λόγω ομάδα, απάντησε «διότι ο πατέρας μου πυροβολήθηκε».
Για το χρονικό διάστημα από τον Φεβρουάριο 2020 μέχρι τον Οκτώβριο 2020, ο Αιτητής δήλωσε ότι βρισκόταν σε κίνδυνο και παρέμενε κρυμμένος, προκειμένου να αποφύγει νέα επίθεση, καθότι κινδύνευε να τον σκοτώσουν. Εξήγησε ότι αμέσως μετά τον ξυλοδαρμό του ήταν αναίσθητος και μεταφέρθηκε σε τοπική κλινική, καθότι δεν μπορούσε να μεταβεί σε κανονικό νοσοκομείο, όπου νοσηλεύτηκε περίπου μία εβδομάδα και υποβλήθηκε σε ράμματα στην πλάτη. Μετά την ανάρρωσή του, μεταφέρθηκε στο Ekuku-Agbor, για περισσότερη ασφάλεια, όπου παρέμεινε μέχρι τον Σεπτέμβριο 2020 και από εκεί μετέβη στην κατοικία του θείου του στην Abuja.
Ερωτηθείς αν απευθύνθηκε στις αρχές της χώρας του για να ζητήσει προστασία έναντι της Aiye, απάντησε αρνητικά. Τέλος, ερωτηθείς αν υπάρχει ασφαλές μέρος στη Νιγηρία όπου θα μπορούσε να ζήσει χωρίς κίνδυνο σε περίπτωση επιστροφής, απάντησε επίσης αρνητικά, καθότι, σύμφωνα με τις δηλώσεις του, αυτά τα άτομα βρίσκονται παντού στην χώρα.
Πέραν των πιο πάνω, και ανεξάρτητα αυτών, ο Αιτητής δήλωσε ότι από περίπου 17–24 ετών αντιμετωπίζει προβλήματα όρασης από το αριστερό του μάτι και ότι υπέστη διακρίσεις εξαιτίας αυτού. Ανέφερε ότι, όταν προσέγγισε εργοδότες, τον ρωτούσαν για το μάτι του και του έλεγαν ότι θα επικοινωνήσουν μαζί του, χωρίς ωστόσο να τον καλέσουν, γεγονός που του προκάλεσε ντροπή. Ερωτηθείς για άλλες μορφές διακρίσεων, ανέφερε ότι οι φίλοι του πολλές φορές τον κορόιδευαν για το μάτι του, δηλώνοντας παράλληλα ότι σε αρκετές περιπτώσεις σκέφτηκε να αυτοκτονήσει, επειδή αισθάνονταν ότι η ζωή του δεν έχει νόημα. Εξήγησε ότι στη Νιγηρία τα άτομα με αναπηρίες αντιμετωπίζουν διακριτική μεταχείριση και ότι κανείς δεν ενδιαφέρεται, ότι τα άτομα αυτά δεν γίνονται αποδεκτά και δεν έχουν ευκαιρίες εργασίας.
Προς ενίσχυση των ισχυρισμών του ο Αιτητής προσκόμισε ενώπιον της Υπηρεσίας Ασύλου σειρά εγγράφω ν μεταξύ των οποίων το διαβατήριο και τη ταυτότητά του, τα ακαδημαικά του προσόντα και αντίγραφα φωτογραφιών οι οποίες απεικονίζουν τραυματισμένο σώμα (ερυθ. 132, 125 δ.φ.), φωτογραφίες σχετικά με την εμφάνιση και τα χρώματα της ομάδας Aye cult και την χειραψία των μελών (ερθυ. 123-121 δ.φ.), φωτογραρτίες που απεικονίζουν νεκους ανθρώπους (ερυθ. 130 – 126 δ.φ.), φωτογραφία που απεικονίζει το έμβλημα της ομάδας Eiye cult (ερυθ. 120 δ.φ.), φωτογραφία που απεικονίζει όπλα (ερυθ. 124 δ.φ.), φωτογραφίες που απεικονίζουν τρία άτομα με συγκεκριμένο μαύρο μπερέ (ερυθ. 133 δ.φ.) καθώς επίσης διαδικτυακά άρθρα σχετικά με τις δραστηριότητες ομάδων λατρείας στη Νιγηρία (ερυθ. 119-90 δ.φ.).
Ο αρμόδιος λειτουργός αξιολογώντας τους ισχυρισμούς που παρέθεσε στην αφήγησή του ο Αιτητής, διέκρινε τρείς ουσιώδεις ισχυρισμούς, οι οποίοι προκύπτουν από τις δηλώσεις του Αιτητή ως κατωτέρω: (1) το προσωπικό προφίλ, ταυτότητα και χώρα καταγωγής του Αιτητή, (2) ο Αιτητής αντιμετώπισε προβλήματα λόγω της συμμετοχής του στην ομάδα λατρείας Aiye Black Axe Confraternity στο Agbor της Νιγηρίας από τον Νοέμβριο του 2019 έως ότου εγκατέλειψε τη χώρα και (3) ο Αιτητής αντιμετώπισε διακρίσεις στη Νιγηρία λόγω της αναπηρίας στο αριστερό του μάτι και ως αποτέλεσμα αντιμετωπίζει αυτοκτονικές σκέψεις.
Ο πρώτος ισχυρισμός έγινε αποδεκτός καθώς οι δηλώσεις του Αιτητή σχετικά με τα στοιχεία του προσωπικού του προφίλ κρίθηκαν συνεκτικές και επαρκείς πληροφοριών, καθώς επίσης βρίσκουν έρεισμα σε εξωτερικές πηγές πληροφόρησης από την χώρα καταγωγής του Αιτητή.
Ομοίως, ο τρίτος ισχυρισμός του Αιτητή, ότι αντιμετώπισε διακρίσεις στη Νιγηρία λόγω της αναπηρίας στο αριστερό του μάτι και ως αποτέλεσμα αντιμετωπίζει αυτοκτονικές σκέψεις, έγινε αποδεκτός. Ειδικότερα, ο αρμόδιος λειτουργός διαπίστωσε ότι ο Αιτητής περιέγραψε με λεπτομέρεια πως σε ηλικία μεταξύ 17 και 24 ετών χτυπήθηκε στο αριστερό μάτι από πέτρα και έχασε την όραση σε αυτό, ότι αντιμετώπισε διακρίσεις στη Νιγηρία λόγω της αναπηρίας στο μάτι και ότι υπέστη σοβαρό ψυχολογικό αντίκτυπο, περιλαμβανομένου συναισθηματικού πόνου, κατάθλιψης και επαναλαμβανόμενων αυτοκτονικών σκέψεων. Ο Αιτητής περιέγραψε επίσης ότι κατά την παραμονή του στην Κύπρο ένιωσε κατάθλιψη και ότι ακόμη και σήμερα εμφανίζει παρόμοιες σκέψεις και ψυχολογική επιβάρυνση. Η φωτογραφία του αρχικού διαβατηρίου του επιβεβαίωσε τον ισχυρισμό για την αναπηρία στο μάτι. Περαιτέρω, ο λειτουργός παρέθεσε εξωτερικές πηγές, οι οποίες επιβεβαιώνουν ότι άτομα με αναπηρίες στη Νιγηρία υφίστανται κοινωνικό στίγμα και διακρίσεις στην πρόσβαση σε εργασία, στέγαση, υγειονομική περίθαλψη και δημόσιες υπηρεσίες. Δεδομένης της λεπτομέρειας και εξειδίκευσης των δηλώσεών του και της στήριξής τους από εξωτερικές πηγές, ο λειτουργός έκρινε ότι η εσωτερική και η εξωτερική αξιοπιστία των δηλώσεων τεκμηριώθηκαν.
Εντούτοις, ο δεύτερος ισχυρισμός του, περί του ότι ο Αιτητής αντιμετώπισε προβλήματα λόγω της συμμετοχής του στην ομάδα λατρείας Aiye Black Axe Confraternity στο Agbor της Νιγηρίας από τον Νοέμβριο του 2019 έως ότου εγκατέλειψε τη χώρα, δεν έγινε αποδεκτός. Ο αρμόδιος λειτουργός έκρινε ότι ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση να παράσχει αναλυτικές πληροφορίες, ως προς την ομάδα λατρείας στην οποία ήταν μέλος, ούτε αναφορικά με την ιδεολογία, τις πεποιθήσεις της ομάδας, τη δομή και τον λόγο ύπαρξης της. Ως προς τον τρόπο με τον οποίο πείστηκε από τον φίλο του να ενταχθεί, ο Αιτητής επανέλαβε αόριστα μόνο βασικές πληροφορίες,∙δεν ήταν σε θέση να δώσει πληροφορίες ως προς την σχέση τους, τον τρόπο που γνωρίστηκαν και να περιγράψει την πρώτη τους συνάντηση.
Επιπλέον ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση να διευκρινίσει τον λόγο για τον οποίο δεν γνωρίζει περισσότερα για τον φίλο του, Viktor, δεδομένου ότι ήταν φίλοι για χρόνια, δηλώνοντας με ασυνάρτητο τρόπο ότι αυτού του είδους τα άτομα προσποιούνται ότι είναι ευγενικά για να σε μυήσουν. Ερωτηθείς πώς αυτό συνδέεται με τον Viktor, απάντησε με ασυνάρτητο τρόπο σε σχέση με όσα είχε δηλώσει προηγουμένως για τη στενή τους σχέση, ότι πιθανότατα αυτό συνέβη και με τον Viktor. Ούτε ήταν σε θέση να διευκρινίσει για ποιο λόγο θεωρεί ότι ο Viktor τον προσέγγισε για να τον μυήσει, δεδομένου ότι ήταν φίλοι για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Περαιτέρω, ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση να διευκρινίσει τον τρόπο με τον οποίο πείστηκε να μυηθεί στην ‘Aye Black Axe Confraternity’, ούτε ήταν σε θέση να περιγράψει το περιστατικό κατά το οποίο πείστηκε. Αναφορικά με τον τρόπο με τον οποίο τελικά εξαναγκάστηκε να ενταχθεί στην ομάδα λατρείας, παρόλο που ο Αιτητής κλήθηκε με τρεις διαφορετικούς τρόπους να δώσει πληροφορίες, δεν ήταν σε θέση να δώσει αναλυτικές και συγκεκριμένες πληροφορίες, δηλώνοντας απλώς ότι ο Viktor ήρθε στο κατάστημά του με δύο μηχανές, κλήθηκε να οδηγήσει τη μηχανή, τους ακολούθησε και πήγαν σε άγνωστο μέρος. Επιπλέον, δεν ήταν σε θέση να δώσει πληροφορίες σχετικά με τα άτομα που ήταν μαζί με τον Viktor, παρέχοντας μη αναλυτικές δηλώσεις.
Αναφορικά με το τί συνέβη όταν έφτασαν στο άγνωστο μέρος, ο Αιτητής ήταν σε θέση να δώσει μια αναλυτική περιγραφή της τελετής μύησης, ωστόσο δεν ήταν σε θέση να δώσει αναλυτικές πληροφορίες για τα τραγούδια, κατά τη διάρκεια της τελετής, ως προς το τί συνέβη μετά την τελετή μύησης, ως προς το τί έβλεπε γύρω του όταν του έλυσαν τα μάτια, ως προς τα φυλαχτά και ως προς τα άτομα που ήταν παρόντα. Δήλωσε ότι μετά την τελετή μύησης τον συνεχάρησαν για την ένταξή του και του παρουσιάστηκαν οι στόχοι της ομάδας καθώς και τί πρεσβεύει η ομάδα, ωστόσο δεν ήταν σε θέση να παράσχει πληροφορίες, δηλώνοντας ότι οι στόχοι τους είναι ότι πρέπει να διατηρείς και να υποστηρίζεις αυτό που πρεσβεύουν. Ομοίως δεν ήταν σε θέση να διευκρινίσει, εάν μετά την τελετή μύησης τον πληροφόρησαν για την ομάδα και τί αναμένεται από αυτόν ως μέλος, δηλώνοντας ότι χρησιμοποιούν έναν συγκεκριμένο τρόπο χειραψίας για να αναγνωρίζονται μεταξύ τους, και προσθέτοντας γενικές πληροφορίες σχετικά με ένα κίτρινο μπερέ που φορούν τα μέλη της ομάδας.
Περαιτέρω, ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση να διευκρινίσει με λεπτομέρειες τις δραστηριότητές του ως μέλος της ομάδας, να περιγράψει τις καθημερινές του δραστηριότητες καθώς και τον τρόπο με τον οποίο κατάφερε να αποφύγει την εμπλοκή με τα καθήκοντά του. Αναφορικά με την αποστολή που του ανατέθηκε να εκτελέσει, την οποία τελικά δεν εκτέλεσε, ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση να δώσει αναλυτικές πληροφορίες, δηλώνοντας απλώς ότι αν έχουν πρόβλημα με την Aye, θα την αναθέσουν στους νέους για να δοκιμάσουν τις ικανότητές τους, χωρίς να επεκταθεί περαιτέρω. Ακολούθως, δεν ήταν σε θέση να δώσει περαιτέρω αναλυτικές πληροφορίες, σχετικά με την αποστολή που του ανατέθηκε από την ομάδα Aye, την οποία τελικά αρνήθηκε, οδηγώντας σύμφωνα με τις δηλώσεις του σε δίωξή του από την ομάδα. Σε αυτό το σημείο οι δηλώσεις του Αιτητή ήταν ασυνεπείς, σχετικά με το γεγονός ότι απέφυγε τα καθήκοντά του.
Ομοίως, ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση να δώσει συγκεκριμένες πληροφορίες, αναφορικά με το περιστατικό κατά το οποίο ξυλοκοπήθηκε από την ομάδα Aye ως αποτέλεσμα της μη συμμόρφωσής του με τις εντολές τους. Ούτε μπορούσε να τεκμηριώσει με λεπτομέρεια τον λόγο για τον οποίο πιστεύει ότι η δολοφονία του πατέρα του, προκλήθηκε από την ομάδα Aye. Επιπλέον, δεν ήταν σε θέση να προσδιορίσει την ημερομηνία θανάτου του πατέρα του, όταν δε του επισημάνθηκε ότι η ημερομηνία που ανέφερε ως ημερομηνία θανάτου του πατέρα του δεν υπάρχει (30 Φεβρουαρίου 2020).
Ως προς την εξωτερική αξιοπιστία του ισχυρισμού, ο λειτουργός σημειώνει ότι ο Αιτητής προς υποστήριξη των ισχυρισμών του, προσκόμισε δύο εκτυπωμένες φωτογραφίες που απεικονίζουν, σύμφωνα με τους ισχυρισμούς του, τον ίδιο τραυματισμένο. Ο λειτουργός έκρινε ότι δεδομένου πως στην πρώτη φωτογραφία δεν είναι ορατό το κεφάλι του απεικονιζόμενου ατόμου και ότι στη δεύτερη φωτογραφία το κεφάλι του καλύπτεται από το χέρι του, δεν μπορεί να διαπιστωθεί ότι το άτομο που απεικονίζεται στις φωτογραφίες είναι ο ίδιος ο Αιτητής. Επιπλέον, παρόλο που απεικονίζεται τραυματισμένο άτομο στις φωτογραφίες, δεν μπορεί να διαπιστωθεί πώς προκλήθηκαν οι τραυματισμοί, ενώ δεν υπάρχουν ενδείξεις βίας σχετιζόμενης με ομάδες λατρείας που να προκύπτουν από τις φωτογραφίες αυτές καθαυτές.
Ως προς τα πέντε διαδικτυακά άρθρα που προσκόμισε ο Αιτητής, ο λειτουργός σημειώνει ότι αφορούν τις δραστηριότητες ομάδων λατρείας στη Νιγηρία γενικά και δεν επιβεβαιώνουν με κανέναν τρόπο τους ισχυρισμούς του. Ως προς τις τέσσερις φωτογραφίες που τον απεικονίζουν τραυματισμένο, ο λειτουργός έκρινε ότι δεν δύναται να διαπιστωθεί ότι τα τραύματα αυτά προκλήθηκαν ως αποτέλεσμα της συμμετοχής του στην εν λόγω ομάδα. Ως προς τις τρεις φωτογραφίες που αφορούν την εμφάνιση και τα χρώματα της ομάδας Aye καθώς και τις τρεις φωτογραφίες που απεικονίζουν το έμβλημα της ομάδας και τη χειραψία των μελών, κρίθηκε ότι δεν επιβεβαιώνουν με κανέναν τρόπο τους ισχυρισμούς του σχετικά με τη συμμετοχή του στην ομάδα λατρείας και τα προβλήματα που αντιμετώπισε προσωπικά. Ομοίως οι φωτογραφίας οι οποίες απεικονίζουν νεκρούς ανθρώπους, οι οποίοι σύμφωνα με τους ισχυρισμούς του σκοτώθηκαν σε επίθεση αντιποίνων, δεν επιβεβαιώνουν με κανέναν τρόπο τους ισχυρισμούς του.
Με το ίδιο σκεπτικό, η φωτογραφία που απεικονίζει το έμβλημα της ομάδας Aye και οι φωτογραφίες που απεικονίζουν όπλα, η φωτογραφία που απεικονίζει προειδοποίηση υπό την απειλή δολοφονίας και οι φωτογραφίες που απεικονίζουν τρία μέλη της ομάδας Aye, καθώς και τα προσκομισθέντα άρθρα σχετικά με τις δραστηριότητες ομάδων λατρείας και σχετικά με δολοφονίες λατρείας, δεν επιβεβαιώνουν τους ισχυρισμούς του σχετικά με τη συμμετοχή του στην ομάδα λατρείας και τα προβλήματα που αντιμετώπισε.
Ο λειτουργός παρέθεσε περαιτέρω εξωτερικές πηγές πληροφόρησης αναφορικά με τις φοιτητικές ομάδες λατρείας στη Νιγηρία, την δομή τους καθώς και τις μεθόδους στρατολόγησης. Βάσει των ανωτέρω, δεδομένης της έλλειψης λεπτομέρειας, συνέπειας και συνοχής των δηλώσεων του, του γεγονότος ότι τα έγγραφα που υπέβαλε στην Υπηρεσία Ασύλου δεν επιβεβαιώνουν τους ισχυρισμούς του σχετικά με τη συμμετοχή του στην ομάδα Aye και τα προβλήματα που αντιμετώπισε, καθώς και του γεγονότος ότι οι δηλώσεις του υποστηρίζονται μόνο εν μέρει μέσω εξωτερικών πηγών σχετικά με τις φοιτητικές ομάδες λατρείας στη Νιγηρία, κρίθηκε ότι η εσωτερική και εξωτερική αξιοπιστία των δηλώσεων του, δεν έχει τεκμηριωθεί.
Κατά την εξέταση του κινδύνου και στο πλαίσιο των ισχυρισμών που έγιναν αποδεκτοί, ο αρμόδιος λειτουργός έκρινε πως επί τη βάσει των πληροφοριών από εξωτερικές πηγές πληροφόρησης σχετικά με την κατάσταση ασφαλείας στην Νιγηρία και λαμβάνοντας υπόψη το προσωπικό του προφίλ (ενήλικος άντρας, ο οποίος αντιμετώπισε διακρίσεις στην Νιγηρία λόγω της αναπηρίας στο αριστερό του μάτι) δεν συντρέχει εύλογη πιθανότητα να υποστεί ο Αιτητής μεταχείριση που ισοδυναμεί με δίωξη ή σοβαρή βλάβη σε περίπτωση επιστροφής του στην χώρα καταγωγής του και συγκεκριμένα στην Πολιτεία Delta της Νιγηρίας.
Προχωρώντας, στη νομική ανάλυση, κρίθηκε, επί τη βάσει των προβαλλόμενων αποδεκτών ισχυρισμών του Αιτητή, ότι εκλείπει το αντικειμενικό στοιχείο του φόβου του Αιτητή και συνεπώς, δεν προκύπτει βάσιμος και δικαιολογημένος φόβος δίωξης δυνάμει του άρθρου 3 του περί Προσφύγων Νόμου.
Αναφορικά δε, με το δικαίωμα στη συμπληρωματική προστασία, με βάση τους ισχυρισμούς του Αιτητή, το προσωπικό του προφίλ και την αξιολόγηση κινδύνου διαπιστώθηκε ότι: (α) δεν θεωρείται ότι ο Αιτητής θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο θανατικής ποινής ή εκτέλεσης δυνάμει του άρθρου 15 (α) του Qualification Directive, (β) δεν θεωρείται ότι ο Αιτητής θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο βασανιστηρίων ή απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης ή τιμωρίας δυνάμει του άρθρου 15 (β) του Qualification Directive σε περίπτωση που επιστρέψει στην χώρα καταγωγής του και (γ) ούτε και κρίθηκε ότι ο Αιτητής με την επιστροφή στη χώρα καταγωγής του, θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή και προσωπική απειλή λόγω αδιάκριτης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύγκρουσης, δεδομένου ότι η κατάσταση στην χώρα καταγωγής του, δεν επηρεάζεται από τη διεθνή ή εσωτερική ένοπλη σύγκρουση. Ως συνέπεια, η αίτηση διεθνούς προστασίας του Αιτητή απορρίφθηκε ως ουσία αβάσιμη.
Σύμφωνα με το άρθρο 3 του Ν. 6(Ι)/2000, «πρόσφυγας αναγνωρίζεται το πρόσωπο, που λόγω βάσιμου φόβου καταδίωξης του για λόγους φυλετικούς, θρησκευτικούς, ιθαγένειας ή ιδιότητας μέλους συγκεκριμένου κοινωνικού συνόλου ή πολιτικών αντιλήψεων, είναι εκτός της χώρας της ιθαγένειας του και δεν είναι σε θέση ή λόγω του φόβου αυτού, δεν είναι πρόθυμο, να χρησιμοποιήσει την προστασία της χώρας αυτής». Για να αναγνωριστεί πρόσωπο ως πρόσφυγας, θα πρέπει να αποδεικνύεται βάσιμος και δικαιολογημένος φόβος δίωξης, του οποίου τόσο το υποκειμενικό όσο και το αντικειμενικό στοιχείο πρέπει να εκτιμηθούν από το αρμόδιο όργανο προτού καταλήξει σε απόφαση.
Το άρθρο 18(5) του περί Προσφύγων Νόμου, Ν. 6(Ι)/2000 προνοεί ότι «εναπόκειται στον Αιτητή να τεκμηριώσει την αίτηση διεθνούς προστασίας», χωρίς να απαιτείται να προσκομίσει τυπικά αποδεικτικά στοιχεία. Ο Αιτητής έχει την ευθύνη να εκθέσει με την αίτησή του αλλά και μέσα από την ενώπιον της αρμόδιας αρχής συνέντευξη του, ακόμα και ενώπιον του Δικαστηρίου, μέσω της ορθής δικονομικής διαδικασίας, με στοιχειώδη σαφήνεια, τα συγκεκριμένα πραγματικά περιστατικά τα οποία του προκαλούν, κατά τρόπο αντικειμενικό, δικαιολογημένο φόβο δίωξης υφιστάμενο στη χώρα καταγωγής του. Ο Αιτητής οφείλει να επικαλεστεί με λεπτομέρεια, σαφήνεια και αληθοφάνεια συγκεκριμένα πραγματικά περιστατικά που στηρίζουν το υποβληθέν αίτημά του για διεθνή προστασία, το δε αρμόδιο όργανο εξετάζοντας την αίτηση του Αιτητή, οφείλει να λάβει υπόψη του κάθε σχετικό με την υπόθεση γεγονός. Επί τούτου ο συνήγορος του Αιτητή ισχυρίζεται ότι οι Καθ΄ ων η αίτηση στα πλαίσια εξέτασης της αίτησής του, δεν προέβησαν σε δέουσα έρευνα.
Είναι πάγια νομολογημένο ότι δέουσα έρευνα κρίνεται από το Δικαστήριο ότι έγινε, όταν το αρμόδιο όργανο εξετάζει κάθε σχετικό με την υπόθεση γεγονός (βλ. Motorways Ltd v. Υπουργού Οικονομικών (1999) 3ΑΑΔ 447). Ορθή και πλήρης έρευνα θεωρείται αυτή που εκτείνεται στη διερεύνηση των ουσιωδών στοιχείων της υπόθεσης (βλ. Νικολαΐδη v. Μηνά (1994) 3ΑΑΔ 321, Ττουσούνα ν. Κυπριακής Δημοκρατίας (2013) 3 Α.Α.Δ. 151, Χωματένος ν. Δημοκρατίας κ.α. (2013) 3 Α.Α.Δ. 120, Α. Παπουτέ ν. Χρ. Κασάπη και Κυπριακής Δημοκρατίας, Συν. Αναθ. Έφεση 112/15 και 131/15 ημερομηνίας 13/07/2022). Η έκταση της έρευνας εξαρτάται πάντοτε από τα περιστατικά της κάθε υπόθεσης (βλ. Δημοκρατία v. Ευαγγέλου κ.α. (2013) 3ΑΑΔ 414) και το αρμόδιο όργανο οφείλει να βρει τον κατάλληλο τρόπο για να εκπληρώσει την υποχρέωσή του για επαρκή έρευνα.
Στο πλαίσιο ελέγχου της ορθότητας της προσβαλλόμενης απόφασης, με βάση τα όσα προκύπτουν από το περιεχόμενο του διοικητικού φακέλου και κυρίως το πρακτικό της διενεργηθείσας συνέντευξης ενώπιον της Υπηρεσίας Ασύλου και της εισηγητικής έκθεσης, κρίνω ορθή την κατάληξη της αξιολόγησης του αρμόδιου λειτουργού βάσει των δηλώσεων που ο Αιτητής προέβαλε κατά την προφορική του συνέντευξη. Συγκεκριμένοι οι Καθ’ ων η αίτηση κατέγραψαν τα γεγονότα της υπόθεσης, τους ισχυρισμούς που προέβαλε ο Αιτητής κατά τη συνέντευξη του καθώς και σε αντιστοίχιση των αποδεκτών ισχυρισμών με πληροφορίες από τη χώρα καταγωγής του Αιτητή, επεξηγώντας τους λόγους αποδοχή ή απόρριψης του κάθε ισχυρισμού.
Κρίνω ορθή την αποδοχή του πρώτου ισχυρισμού του Αιτητή που αφορά τη χώρα καταγωγής, την ταυτότητα, τα προσωπικά του στοιχεία και τον τόπο καταγωγής και τελευταίας συνήθους διαμονής του, εφόσον οι δηλώσεις του είναι σαφείς και λεπτομερείς και επιβεβαιώθηκαν από εξωτερικές πηγές πληροφόρησης και/ή χαρτογράφησης.
Αποδεκτός γίνεται και ο ισχυρισμός του Αιτητή αναφορικά με τις διακρίσεις που αντιμετώπισε λόγω της αναπηρίας στο αριστερό του μάτι και ως αποτέλεσμα αυτών αντιμετωπίζει αυτοκτονικές σκέψεις. Δεν παραγνωρίζω βεβαίως την αρχή της απαγόρευσης της χειροτερεύσεως (reformation in peius) σύμφωνα με την όποια το Δικαστήριο δεν μπορεί να χειροτερεύσει τη θέση του Αιτητή και να ακυρώσει ένα ευνοϊκό για αυτόν μέρος της απόφασης[1].
Αξιολογώντας τον ισχυρισμό του Αιτητή περί των προβλημάτων που αντιμετώπισε λόγω της συμμετοχής του στην ομάδα Aiye Black Axe Confraternity στο Agbor της Νιγηρίας από τον Νοέμβριο του 2019 έως ότου εγκατέλειψε τη χώρα, κρίνω κατ’ αρχήν την διεξαχθείσα έρευνα και αξιολόγηση των Καθ’ ων η αίτηση ορθή και πλήρη. Διαπιστώνω πράγματι ότι ο Αιτητής δεν μπόρεσε να παράσχει με σαφήνεια και ευλογοφάνεια λεπτομέρειες τόσο ως προς τους λόγους μύησης του και στη συνέχεια συμμετοχή του στην εν λόγω ομάδα, κρίνοντας τις δηλώσεις του μη επαρκείς ως προς τις λεπτομέρειες, ασαφείς και μη εύλογες. Ανατρέχοντας στην εισηγητική έκθεση, διαπιστώνω ότι οι Καθ’ ων η αίτηση αξιολόγησαν μία προς μία όλες τις δηλώσεις του Αιτητή και ορθά έκριναν αυτόν αναξιόπιστο, προβαίνοντας μάλιστα και σε εκτενή σχετική έρευνα μέσω ανεξάρτητων πηγών πληροφόρησης όπως αυτά περιέχονται στο διοικητικό φάκελο προς αξιολόγηση της εξωτερικής αξιοπιστία του, τα οποία το Δικαστήριο υιοθετεί για σκοπούς αξιολόγησης της εξωτερικής αξιοπιστίας των ισχυρισμών του Αιτητή.
Στο σημείο αυτό επισημαίνεται ότι ο Αιτητής, κατά την ενώπιον μου διαδικασία, εκπροσωπούμενος δια συνηγόρου δεν προσπάθησε να στοιχειοθετήσει την υπόθεσής του και να καλύψει τα κενά που οι Καθ'ων η αίτηση επεσήμαναν κατά την αξιολόγηση των δηλώσεών του.
Προχωρώντας στη αξιολόγηση κινδύνου που ενδεχομένως να αντιμετωπίσει ο Αιτητής σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του και δη στην πολιτεία Delta, βάσει των αποδεκτών ισχυρισμών, το Δικαστήριο διαπιστώνει τα ακόλουθα, ειδικότερα σε σχέση με τις διακρίσεις λόγω αναπηρίας στο μάτι του.
Σύμφωνα με την έκθεση του 2025 της International Trade Administration, η Νιγηρία διαθέτει ένα υποανάπτυκτο σύστημα υγείας, με σοβαρές ελλείψεις σε σύγχρονες ιατρικές υποδομές και μερικούς από τους χειρότερους δείκτες υγείας στην Αφρική.[2] Η χώρα έχει ταχύτατα αυξανόμενο πληθυσμό και σημαντική έλλειψη ιατρικού προσωπικού, με πολύ χαμηλή αναλογία γιατρών ανά κάτοικο, γεγονός που επιδεινώνεται από τη μαζική μετανάστευση επαγγελματιών υγείας στο εξωτερικό. Η κυβέρνηση έχει εισαγάγει μεταρρυθμίσεις και νέες πρωτοβουλίες, όπως το Presidential Initiative on Unlocking Healthcare Value Chains (PVAC) το 2023, που στοχεύει στην προσέλκυση επενδύσεων και την αναδιάρθρωση του τομέα υγείας, καθώς και το Sector-Wide Approach (SWAP) το 2024, ύψους 1,2 δισ. δολαρίων, για την αντιμετώπιση ελλείψεων σε χρηματοδότηση, προσωπικό και υποδομές. Παράλληλα, ξεκίνησε το Healthcare Expansion Program της Nigeria Sovereign Investment Authority (NSIA), για την κατασκευή και τον εξοπλισμό διαγνωστικών κέντρων, ογκολογικών κέντρων και αιμοδυναμικών εργαστηρίων σε όλες τις γεωπολιτικές ζώνες της χώρας.[3]
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), η ψυχική ασθένεια, συμπεριλαμβανομένης της κατάθλιψης, του άγχους και της σχιζοφρένειας, επηρεάζει το 20% των Νιγηριανών. Ωστόσο, το στίγμα καθώς και η περιορισμένη ικανότητα ή εξειδίκευση του εργατικού δυναμικού για την αντιμετώπιση ψυχικών διαταραχών στο επίπεδο της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας εμποδίζουν την αναζήτηση βοήθειας.[4] Η έλλειψη ψυχιάτρων — μόλις 250 για πληθυσμό 200 εκατομμυρίων — αναδεικνύει την επείγουσα ανάγκη για προσοχή στην ψυχική υγεία στη χώρα.
Στην ίδια έκθεση σημειώνεται ότι οι προκλήσεις στην υλοποίηση εξειδικευμένων υπηρεσιών υγείας, όπως οι υπηρεσίες ψυχικής υγείας, οι οδοντιατρικές υπηρεσίες και οι υπηρεσίες φροντίδας οφθαλμών, περιλαμβάνουν την έλλειψη κατανόησης των βασικών αιτιών των ψυχικών ασθενειών, την έλλειψη οικονομικής υποστήριξης για τη λήψη θεραπείας ψυχικής υγείας, την έλλειψη κοινωνικής υποστήριξης (οικογένεια, φίλοι, γείτονες), τον φόβο του στιγματισμού και την έλλειψη ενσωμάτωσης των υπηρεσιών οφθαλμικής και οδοντιατρικής φροντίδας στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας.[5] Επιπλέον, η υλοποίηση περιορίζεται λόγω του χάσματος επικοινωνίας μεταξύ των υγειονομικών μονάδων που παρέχουν και λαμβάνουν παραπομπές, της έλλειψης δυναμικού εξειδικευμένης φροντίδας, των δυσκολιών στην πειθώ των ασθενών για τους λόγους των παραπομπών, καθώς και της έλλειψης ασθενοφόρων και διαθέσιμων κλινών για τη φιλοξενία ασθενών και συνοδών στις υγειονομικές μονάδες που δέχονται παραπομπές.[6]
Περαιτέρω, ο ιστότοπος του Ομοσπονδιακού Υπουργείου Υγείας της Νιγηρίας διαθέτει ένα μητρώο νοσοκομείων και κλινικών της Νιγηρίας (HFR), ένα ηλεκτρονικό σύστημα πληροφοριών που αναπτύχθηκε το 2017, το οποίο παρέχει έναν ενημερωμένο ανά πολιτεία, κατάλογο νοσοκομείων και κλινικών στη χώρα.[7]Σύμφωνα με έκθεση της EUAA, δεν υπάρχουν προγράμματα οικονομικής υποστήριξης για τη διαχείριση ψυχικών παθήσεων στη Νιγηρία.[8] Η πληρωμή από τον ίδιο τον ασθενή, είναι ο πιο συνηθισμένος τρόπος πρόσβασης σε υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης. Σύμφωνα με την Έκθεση Εθνικών Λογαριασμών Υγείας του 2017, οι δαπάνες υγείας των νοικοκυριών κατά το σημείο παροχής φροντίδας ήταν σημαντικές και ανήλθαν στο 77,5% των τρεχουσών δαπανών υγείας. Για την πλειονότητα του πληθυσμού, οι οικονομικές δυσκολίες αποτελούν σημαντική πηγή ανησυχίας.
Αναφορικά με τη διακριτική μεταχείριση που ενδέχεται να υφίστανται τα άτομα με αναπηρίες, επισημαίνονται τα ακόλουθα: Σύμφωνα με το άρθρο του Premium Times, παρότι ο Νόμος του 2018 για την Απαγόρευση Διακρίσεων κατά των Ατόμων με Αναπηρία προβλέπει προσβασιμότητα και κυρώσεις για παραβάτες, τα άτομα με αναπηρία στη Νιγηρία εξακολουθούν να υφίστανται σοβαρές διακρίσεις.[9] Αντιμετωπίζουν αποκλεισμό από δημόσια κτήρια και μεταφορές λόγω έλλειψης κατάλληλων υποδομών, ταπείνωση και άρνηση εξυπηρέτησης σε δημόσιους χώρους, εμπόδια στην πρόσβαση σε τράπεζες και βασικές υπηρεσίες, αλλά και διακρίσεις σε εργασία και εκπαίδευση. Παρά τη λήξη της μεταβατικής περιόδου πέντε ετών για συμμόρφωση, η εφαρμογή του νόμου παραμένει ανεπαρκής, χωρίς ουσιαστικές κυρώσεις για παραβάσεις, αφήνοντας εκατομμύρια άτομα με αναπηρία εκτεθειμένα σε καθημερινό αποκλεισμό και κοινωνικό στίγμα.[10]
Περαιτέρω, σύμφωνα με την έκθεση του Global Disability Fund, παρότι η Νιγηρία έχει θεσπίσει σημαντικό νομικό πλαίσιο (π.χ. το CRPD, τον Νόμο Discrimination Against Persons with Disabilities Act του 2018 και Κανονισμούς Πρόσβασης του 2023), η εφαρμογή είναι αδύναμη, η ευαισθητοποίηση χαμηλή και η χρηματοδότηση ανεπαρκής.[11] Τα άτομα με αναπηρία συχνά αντιμετωπίζουν διακρίσεις λόγω κοινωνικού στίγματος και προκαταλήψεων, έχουν περιορισμένη δυνατότητα εισόδου σε υπηρεσίες υγείας, εκπαίδευσης, απασχόλησης και κοινωνικής προστασίας, ενώ οι υποχρεωτικές ποσοστώσεις απασχόλησης και οι διατάξεις για προσβασιμότητα δεν τηρούνται. Επιπλέον, κάποιες ομάδες, όπως τα άτομα με διανοητική ή ψυχοκοινωνική αναπηρία, οι γυναίκες με αναπηρία, όσοι ζουν σε αγροτικές ή απομακρυσμένες περιοχές, ή με «αόρατες» αναπηρίες, είναι ιδιαίτερα αποκλεισμένες.[12] Σύμφωνα με το άρθρο του Punch Nigeria, οι Νιγηριανοί με αναπηρία αντιμετωπίζουν σοβαρές δυσκολίες στην αγορά εργασίας λόγω διακρίσεων και προκαταλήψεων.[13] Παρά την κατοχή προσόντων, πολλοί απορρίπτονται από εργοδότες που αμφισβητούν τις ικανότητές τους λόγω της αναπηρίας τους. Το άρθρο αναφέρει μαρτυρία ενός ατόμου, με προβλήματα όρασης, το οποίο αναγκάστηκε να εργαστεί σε πλυντήριο αυτοκινήτων για να επιβιώσει, παρά το πτυχίο του στη Διοίκηση Επιχειρήσεων. Οι μαρτυρίες των ατόμων, αναδεικνύουν τις καθημερινές προκλήσεις που αντιμετωπίζουν τα άτομα με αναπηρία στη Νιγηρία, καθώς και την ανάγκη για κοινωνική αλλαγή και υποστήριξη.[14]
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), η Νιγηρία αντιμετωπίζει τις διακρίσεις και το στίγμα γύρω από την ψυχική υγεία μέσω συνηγορίας, εκπαίδευσης και αλλαγών πολιτικής. Δημόσιες εκστρατείες, εκπαιδευτικές πρωτοβουλίες, προγράμματα κοινοτικής συμμετοχής και προγράμματα στα σχολεία στοχεύουν στην ευαισθητοποίηση και τη μείωση του στίγματος. Παράλληλα εφαρμόζεται μία ολιστική προσέγγιση που περιλαμβάνει διεπιστημονική συνεργασία, ενισχυμένη εκπαίδευση στην ψυχική υγεία και δράσεις ενημέρωσης σε επίπεδο κοινότητας.[15] Για παράδειγμα, η Health Circle Concept Initiative (HCCI) σε συνεργασία με το Niger Delta Youth Council (NDYC) και την Niger Delta Development Commission (NDDC) διοργάνωσαν το συνέδριο “Mental Health Summit 2024” στην Asaba, Delta, με θέμα “Σπάζοντας τη Σιωπή: Ενωμένοι για την Ψυχική Ευεξία”. Το συνέδριο στόχευε στην ευαισθητοποίηση περισσότερων από 200 νέων της περιοχής για θέματα ψυχικής υγείας.[16]
Περαιτέρω, σύμφωνα με την έκθεση της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Υποστήριξης για το Άσυλο (EUAA), οι τοπικές και διεθνείς μη κυβερνητικές οργανώσεις (ΜΚΟ) διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στην παροχή υπηρεσιών ψυχικής υγείας σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο στη Νιγηρία.[17] Επιπλέον, η Νιγηρία διαθέτει καθορισμένες και εξειδικευμένες μονάδες για τη διαχείριση ψυχικών διαταραχών, κατανεμημένες γεωγραφικά σε όλες τις διοικητικές ζώνες της χώρας. [18] Μεταξύ αυτών συγκαταλέγεται και το Federal Neuro-Psychiatric Hospital στην περιοχή Benin City, το οποίο αποτελεί δημόσια ψυχιατρική μονάδα, ιδρυθείσα το έτος 1964, η οποία λειτουργεί έως σήμερα.
Με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία, το σύστημα υγείας της Νιγηρίας παραμένει υποανάπτυκτο, με σοβαρές ελλείψεις σε υποδομές, εξειδικευμένο προσωπικό και χρηματοδότηση, γεγονός που περιορίζει ουσιαστικά την πρόσβαση των πολιτών σε ποιοτικές υπηρεσίες υγείας, ιδίως στον τομέα της ψυχικής υγείας. Παρά τις πρόσφατες κυβερνητικές πρωτοβουλίες και επενδύσεις, η φροντίδα παραμένει αποσπασματική και σε μεγάλο βαθμό ιδιωτικοποιημένη, με το κόστος να επιβαρύνει τους ίδιους τους ασθενείς. Οι ψυχικές διαταραχές είναι ιδιαίτερα διαδεδομένες, αλλά το κοινωνικό στίγμα, η έλλειψη επαγγελματιών ψυχικής υγείας και η απουσία προγραμμάτων οικονομικής ή κοινωνικής υποστήριξης αποτρέπουν πολλούς από το να αναζητήσουν βοήθεια. Παράλληλα, τα άτομα με αναπηρίες εξακολουθούν να βιώνουν εκτεταμένες μορφές διακριτικής μεταχείρισης και κοινωνικού αποκλεισμού, παρά το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο που απαγορεύει τις διακρίσεις. Η εφαρμογή των νόμων είναι περιορισμένη, η προσβασιμότητα ανεπαρκής και οι προκαταλήψεις βαθιά ριζωμένες, ιδίως απέναντι σε άτομα με ψυχοκοινωνικές ή «αόρατες» αναπηρίες. Ωστόσο, η δράση ορισμένων δημόσιων και μη κυβερνητικών πρωτοβουλιών, καθώς και οι προσπάθειες ευαισθητοποίησης του πληθυσμού μέσω εκστρατειών και συνεδρίων, συνιστούν βήματα προς τη βελτίωση της κατάστασης. Συνολικά, η πρόσβαση στην υγεία και η κοινωνική ένταξη των ευάλωτων ομάδων στη Νιγηρία παραμένουν περιορισμένες, με την πρόοδο να εξαρτάται από την αποτελεσματική εφαρμογή πολιτικών, την ενίσχυση των υποδομών και την αντιμετώπιση των βαθιά ριζωμένων κοινωνικών προκαταλήψεων.
Δεν παραγνωρίζω και λαμβάνω υπόψη ότι ο Αιτητής διατηρούσε από τα 14 του χρόνια, παράλληλα με τις σπουδές του, εστιατόριο χωρίς να δηλώσει ότι η αναπηρία του που προήλθε σε ηλικία μεταξύ 17 και 24 ετών του προκάλεσε οποιοδήποτε πρόβλημα στην διατήρηση της επιχείρησής του. Επιπλέον το γεγονός της ύπαρξης οικογενειακού υποστηρικτικού δικτύου στη χώρα καταγωγής του, ήτοι η μητέρα του και τα πέντε του αδέλφια αλλά και η μόρφωσή του, απόφοιτος τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, συνηγορούν υπερ της ψυχικής του ανθεκτικότητας, ως εκ τούτου ο εκπεφρασμένος φόβος του κρίνεται αβάσιμος και μη δικαιολογημένος.
Από το ιστορικό του Αιτητή όπως φαίνεται πιο πάνω, καταλήγω πως αυτός δεν στοιχειοθέτησε κανένα ισχυρισμό που να εμπίπτει στις προϋποθέσεις αναγνώρισης προσώπου ως πρόσφυγα. Τα όσα ανέφερε κατά τη διάρκεια του συνόλου της διαδικασίας εξέτασης του αιτήματος του, δε θα μπορούσαν να τον εντάξουν στην έννοια του πρόσφυγα, όπως αυτή ερμηνεύεται από τη Σύμβαση της Γενεύης του 1951 και από το άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου, Ν.6(Ι)/2000.
Ο «Πρακτικός Οδηγός της ΕΑΣΟ: Αξιολόγηση των Αποδεικτικών Στοιχείων» (Μάρτιος 2015) καθορίζει πως στη βάση της συλλογής πληροφοριών θα πρέπει να προσδιορίζονται τα ουσιώδη πραγματικά περιστατικά, τα οποία στη συνέχεια θα πρέπει να συνδέονται με τις απαιτήσεις του ορισμού του πρόσφυγα και αν δεν υπάρχει κατάληξη ότι μπορεί να δοθεί προσφυγικό καθεστώς, τότε το αρμόδιο όργανο θα πρέπει να εκτιμήσει εάν τα ουσιώδη πραγματικά περιστατικά συνδέονται με τις απαιτήσεις του ορισμού του προσώπου που δικαιούται συμπληρωματική προστασία.
Εξετάζοντας το μέρος αυτό της προσβαλλόμενης απόφασης, διαπιστώνω ότι ορθά κρίθηκε από τους Καθ' ων η αίτηση ότι δεν πληρούνται ούτε οι προϋποθέσεις του άρθρου 19 του N.6(I)/2000 για να παρασχεθεί στον Αιτητή το καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας, εφόσον δεν αποδείχθηκε ότι συνέτρεχαν οι προϋποθέσεις αναφορικά με τον κίνδυνο να υποστεί σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη σε περίπτωση επιστροφής στη χώρα του.
Για τη διαπίστωση αυτού του πραγματικού κινδύνου θα πρέπει να υπάρχουν, όπως ρητά προνοεί το άρθρο 19(1), του Ν.6(Ι)/2000 «ουσιώδεις λόγοι». Περαιτέρω, σοβαρή βλάβη ή σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη κατά το εδάφιο (2) του άρθρου 19, του Ν.6(Ι)/2000 σημαίνει κίνδυνο αντιμετώπισης θανατικής ποινής, βασανιστηρίων ή απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης ή τιμωρίας ή να υπάρχει σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής ακεραιότητας αμάχου, λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης (βλ.Galina Bindioul v. Αναθεωρητική Αρχή Προσφύγων, Υποθ. Αρ. 685/2012, ημερομηνίας 23/04/13 και Mushegh Grigoryan κ.α. ν. Κυπριακή Δημοκρατία, Υποθ. Αρ. 851/2012, ημερομηνίας 22/9/2015, ECLI:CY:AD:2015:D619, ECLI:CY:AD:2015:D619, ECLI:CY:AD:2015:D619, ECLI:CY:AD:2015:D619).
Στη συγκεκριμένη περίπτωση, τόσο κατά τη διοικητική, όσο και κατά την παρούσα διαδικασία, ως αναλύεται και πιο πάνω, δεν προέκυψαν στοιχεία που να συνηγορούν στο ότι σε περίπτωση επιστροφής του στη Νιγηρία θα αντιμετωπίσει κίνδυνο θανατικής ποινής, βασανιστηρίων ή απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης ή τιμωρίας σύμφωνα με τις πρόνοιες των άρθρων 19 (2) (α) και (β) του περί Προσφύγων Νόμου.
Προκειμένου να διαπιστωθεί εάν συντρέχουν ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι, σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του, ο Αιτητής θα αντιμετωπίσει σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής του ακεραιότητας λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης, ως οι διατάξεις του άρθρου 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου, το Δικαστήριο ανέτρεξε σε επίκαιρες και έγκυρες πηγές πληροφόρησης για τη χώρα καταγωγής του Αιτητή, προς εξέταση της κατάστασης που επικρατεί σε αυτήν γενικότερα και ειδικότερα στην πολιτεία Delta.
H έρευνα που εξέδωσε για τη Νιγηρία η EUAA τον Ιούλιο του 2024[19] αναφέρει ότι «η Νιγηρία αντιμετωπίζει συμπίπτουσες κρίσεις ασφαλείας για πάνω από μια δεκαετία.[20] Η Ευρωπαϊκή Ένωση ανέφερε ότι το «άνευ προηγουμένου κύμα διαφορετικών και αλληλοεπικαλυπτόμενων κρίσεων ασφαλείας» περιλάμβανε ληστείες, εγκλήματα και απαγωγές, εξεγέρσεις, αναταραχές από αυτονομιστές, τρομοκρατία και συγκρούσεις αγροτών/κτηνοτρόφων, τονίζοντας ότι το μεγαλύτερο μέρος της Νιγηρίας επηρεάστηκε από τη βία και το έγκλημα.[21] Το 2023, στα βορειοδυτικά, συμμορίες ληστών κατηγορήθηκαν για απαγωγές, σεξουαλική βία και λεηλασίες, ενώ στα Βορειοανατολικά, υπήρξε μια αναζωπύρωση της δράσης του Ισλαμικού Κράτους (ISWAP) στη Δυτική Αφρική. Επιπλέον, στη Μέση Ζώνη[22] και στη Βόρεια-Κεντρική περιοχή, συνεχίστηκε η διακοινοτική σύγκρουση μεταξύ γεωργών και κτηνοτρόφων, με αναφορές για θύματα. Οι δυνάμεις ασφαλείας της Νιγηρίας κατηγορήθηκαν για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένων αεροπορικών επιδρομών αδιακρίτως.[23] Το North-Central, μαζί με το North-West, ήταν οι δύο γεωπολιτικές ζώνες που επηρεάστηκαν κυρίως από ληστείες».[24]
Σε έκθεσή του το ‘Global Centre for the Responsibility to Protect’, η οποία δημοσιεύτηκε το 2025, αναφέρει ότι η Boko Haram και το ISWAP έχουν κλιμακώσει τις εκστρατείες τους το 2025, εξαπολύοντας καθημερινές επιθέσεις εναντίον αμάχων και δυνάμεων ασφαλείας.[25] Ύποπτοι αντάρτες της Boko Haram παραμένουν ενεργοί στα προπύργιά τους στις πολιτείες Yobe και Borno.
Αναφορικά με την πολιτεία Delta της Νιγηρίας, σύμφωνα με έκθεση της μη κυβερνητικής οργάνωσης ‘Foundation for Partnership Initiatives in the Niger Delta (PIND)’, το Δέλτα του Νίγηρα, το έτος 2024, παρουσίασε σχετική σταθερότητα, με αξιοσημείωτη μείωση του κινδύνου συγκρούσεων και της θανατηφόρας βίας σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος. Τα στοιχεία δείχνουν μείωση κατά 30% της θανατηφόρας βίας, με τις αναφερθείσες θανατηφόρες απώλειες να μειώνονται από 1.019 το 2023 σε 713 το 2024[26]. Σύμφωνα με την πιο πρόσφατη έκθεση της ως άνω οργάνωσης, κατά το πρώτο τρίμηνο του 2025, η περιοχή του Δέλτα του Νίγηρα στη Νιγηρία παρουσίασε αύξηση στη θανατηφόρα βία, παρά τη μείωση του συνολικού αριθμού των αναφερόμενων περιστατικών σε σύγκριση με το 2024.[27] Οι κύριοι παράγοντες της θανατηφόρας βίας κατά την περίοδο αυτή περιλάμβαναν εγκληματικές δραστηριότητες, κοινοτικές συγκρούσεις, βία μεταξύ συμμοριών, συγκρούσεις μεταξύ ομάδων λατρείας, αυτονομιστικές εντάσεις, διάδοση όπλων και ένοπλες συγκρούσεις μεταξύ παρανόμων και δυνάμεων ασφαλείας.
H πιο πρόσφατη έρευνα της αυστριακής ACCORD (Austrian Centre for Country of Origin and Asylum Research and Documentation) που δημοσιεύτηκε στις 7 Αυγούστου 2025 για την Νιγηρία και αφορά το πρώτο τρίμηνο του 2025, κάνει αναφορά στα περιστατικά ασφαλείας που έλαβαν χώρα στην Πολιτεία Delta, από την οποία προκύπτουν 36 περιστατικά ασφαλείας, τα οποία είχαν ως αποτέλεσμα 21 ανθρώπινες απώλειες.[28]
Για λόγους πληρότητας της έρευνας θα παρατεθούν ποσοτικά δεδομένα αναφορικά με την κατάσταση ασφαλείας στην πολιτεία Delta, στην οποία υπάγεται η περιοχή Agbor. Σύμφωνα με τη βάση δεδομένων ACLED κατά το τελευταίο έτος (με ημερομηνία τελευταίας ενημέρωσης την 22.09.2025) καταγράφηκαν 160 περιστατικά ασφαλείας (που περιλαμβάνουν περιστατικά πολιτικής βίας, εξεγέρσεων, καταστολής και τρομοκρατικής ενέργειας) τα οποία είχαν ως συνέπεια 104 απώλειες.[29] Από τα εν λόγω περιστατικά, δύο έλαβαν χώρα στην περιοχή Agbor, τα οποία είχαν ως αποτέλεσμα τέσσερις ανθρώπινες απώλειες. Σημειώνεται ότι ο εκτιμώμενος πληθυσμός για την πολιτεία Delta το 2020 ήταν 5,636,100.[30]
Δεδομένου ότι στον τόπο τελευταίας συνήθους διαμονής του Αιτητής, ήτοι στην περιοχή Agbor της πολιτείας Delta, η κατάσταση ασφαλείας καταγράφεται ως σταθερή, το Δικαστήριο κρίνει ότι παρέλκει περαιτέρω διερεύνηση των προσωπικών του περιστάσεων για λόγους εφαρμογής της «αναπροσαρμοζόμενης κλίμακας», όπως αυτή απορρέει από τη Νομολογία του ΔΕΕ. Ωστόσο εκ του περισσού σημειώνω ότι πρόκειται για ενήλικα, μορφωμένο, αυτοεργοδοτούμενο στο τομέα εστίασης διατηρώντας για σειρά ετών δικό του εστιατόριο, με οικογενειακό υποστηρικτικό δίκτυο τόσο τη μητέρα του όσο και τα αδέλφια του αλλά και το θείο του ο οποίος αποτέλεσε μέσω για την έξοδό του από τη χώρα. Το γεγονός της αποδεκτής αναπηρίας του δεν προκύπτει από ότι βρίσκεται ενώπιον του Δικαστηρίου να αποτέλεσε ουσιαστικό πρόβλημα για τον ίδιο να εγκαταλείψει τη χώρα του αιτούμενος προστασίας στη χώρα μας.
Κατά συνέπεια, η διαπίστωση των Καθ΄ ων η αίτηση ότι ο Αιτητής δεν πληροί τις προϋποθέσεις για αναγνώριση του καθεστώτος του πρόσφυγα αλλά ούτε του καθεστώτος συμπληρωματικής προστασίας κρίνονται εύλογα επιτρεπτές ενόψει όλων των στοιχείων που η διοίκηση είχε ενώπιον της.
Ενόψει των ανωτέρω, κρίνω, υπό τις περιστάσεις, ότι ο Αιτητής δεν κατάφερε να τεκμηριώσει σε κανένα στάδιο της διαδικασίας τη βασιμότητα του αιτήματός της για αναγνώριση της ιδιότητας του πρόσφυγα, δυνάμει του περί Προσφύγων Νόμου και της Σύμβασης της Γενεύης, ούτε για την παραχώρηση της συμπληρωματικής προστασίας που προβλέπεται στο άρθρο 19 του Νόμου. Η προσβαλλόμενη απόφαση λήφθηκε στο πλαίσιο άσκησης της διακριτικής ευχέρειας του αρμόδιου διοικητικού οργάνου, το οποίο συνεκτίμησε όλα τα πραγματικά στοιχεία και εξέδωσε τελική αιτιολογημένη απόφαση. Δεν έχει καταδειχθεί οτιδήποτε το μεμπτό, ούτως ώστε να δικαιολογείται επέμβαση του παρόντος Δικαστηρίου. Η προσβαλλόμενη απόφαση, αντίθετα στους ισχυρισμούς της συνηγόρου του Αιτητή είναι αποτέλεσμα δέουσας έρευνας και επαρκώς αιτιολογημένη.
Ως εκ τούτου η προσφυγή αποτυγχάνει και απορρίπτεται με €1.000 έξοδα υπέρ των Καθ' ων η αίτηση και εναντίον του Αιτητή. Η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται.
Α. AΓΡΟΤΗ, Δ. ΔΔΔΠ
[1] Π.Δ. Δαγτόγλου, Διοικητικό Δικονομικό Δίκαιο, 6η έκδοση, σελ. 638-639
[2] International Trade Administration, Nigeria Country Commercial Guide, available at: https://www.trade.gov/country-commercial-guides/nigeria-healthcare, (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 22/09/2025)
[3] Ο.π.
[4] WHO, Nigeria Country Health System and Services Profile, 2025, available at: https://iris.who.int/bitstream/handle/10665/380744/9789290314332-eng.pdf?sequence=6, p. 231, (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 23/09/2025)
[5] Ο.π.
[6] Ο.π.
[7] Vanguard News, ‘FG inaugurates health facility registry of Nigeria’, April 2019, https://www.vanguardngr.com/2019/04/fg-inaugurates-health-facility-registry-of-nigeria/ (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 23/09/2025)
[8] EUAA, Nigeria – Medical Country of origin Information, April 2022, available at: https://euaa.europa.eu/publications/medcoi-report-nigeria, (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 23/09/2025)
[9] Premium Times, Nigerians with disabilities experience discrimination despite existing laws, 03 April 2024, available at: https://www.premiumtimesng.com/health/health-features/682798-investigation-nigerians-with-disabilities-experience-discrimination-despite-existing-laws.html?tztc=1, (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 23/09/2025)
[10] Ο.π.
[11] UN, Global Disability Fund, Situational Analysis on the Rights of Persons with Disabilities in Nigeria, 2025, available at: https://globaldisabilityfund.org/new/wp-content/uploads/2025/07/SITAN-Nigeria-Brief.pdf
[12] Ο.π.
[13] Punch Nigeria, “Workforce discrimination forces PWDs to seek new means of living,” 2025, διαθέσιμο σε: https://punchng.com/workforce-discrimination-forces-pwds-to-seek-new-means-of-living, (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 23/09/2025)
[14] Ο.π.
[15] WHO, Nigeria Country Health System and Services Profile, 2025, available at: https://iris.who.int/bitstream/handle/10665/380744/9789290314332-eng.pdf?sequence=6, p. 231, (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 23/09/2025)
[16] HealthNika, Health news and perspectives, Mental Health: NGO Sensitises Youths in Delta, June 4 2024, available at: https://healthnika.com/2024/06/04/mental-health-ngo-sensitises-youths-in-delta/, (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 23/09/2025)
[17] EUAA, Nigeria – Medical Country of origin Information, April 2022, available at: https://euaa.europa.eu/publications/medcoi-report-nigeria, (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 23/09/2025)
[18] Ο.π.
[19] EUAA - European Union Agency for Asylum (formerly: European Asylum Support Office, EASO): Nigeria- Country Focus, July 2024, https://euaa.europa.eu/publications/coi-report-nigeria-country-focus, (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 23/09/2025)
[20] BBC News, Nigeria's security crises - five different threats, 19 July 2021, Nigeria's security crises - five different threats; AA, Nigeria grappling with security challenges for over a decade, 22 June 2022 https://www.aa.com.tr/en/africa/nigeria-grappling-with-security-challenges-for-over-a-decade/2620036; EU, 2023 Annual Report on Human Rights and Democracy in the world, 29 May 2024,
https://www.eeas.europa.eu/sites/default/files/documents/2024/2023%20EU%20country%20updates%20on%20human%20rights%20and%20democracy_2.pdf , p. 132 (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 23/09/2025)
[21] EU, 2023 Annual Report on Human Rights and Democracy in the world, 29 May 2024, 2023 EU country updates on human rights and democracy_2.pdf, p. 132 (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 22/09/2025)
[22] Ο όρος «Μεσαία Ζώνη» αναφέρεται συνήθως στις ακόλουθες Πολιτείες: Benue, FCT, Kogi, Kwara, Nasarawa, Niger, Plateau. Πηγή: Oasdom, List of Middle, List of Middle Belt States In Nigeria - Oasdom ; Αλλά κάποιοι θα πρόσθεταν επίσης τις Adamawa και Taraba, καθώς και «τα νότια τμήματα της πολιτείας Kaduna, της πολιτείας Kebbi, της πολιτείας Bauchi, της πολιτείας Gombe, της πολιτείας Yobe και της πολιτείας Borno. Πηγή: Legit, List of Middle Belt States in Nigeria: Which ones are they?, 19 Σεπτεμβρίου 2022, List of Middle Belt states in Nigeria: which ones are they? - Legit.ng (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 22/09/2025)
[23] HRW, World Report 2024 - Nigeria, 11 January 2024, World Report 2024: Nigeria | Human Rights Watch (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 22/09/2025)
[24] Nigeria Watch, Annual Report 2023, available at: Annual report 2023, p. 9 (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 22/09/2025)
[25] Nigeria Population at Risk, 15 July 2025, available at: https://www.globalr2p.org/countries/nigeria/, (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 22/09/2025)
[26] PIND Foundation, Niger Delta Annual Conflict Report: January – December 2024, available at: https://pindfoundation.org/niger-delta-annual-conflict-report-january-december-2024/ (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 22/09/2025)
[27]PIND, Niger Delta Annual Conflict Report: January – December 2024, PIND Foundation, 2025, available at: https://pindfoundation.org/niger-delta-quarterly-conflict-tracker-2025-q1/, (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 22/09/2025)
[28] ACCORD – Austrian Centre for Country of Origin and Asylum Research and Documentation: Nigeria, FIRST QUARTER 2025: Update on incidents according to the Armed Conflict Location & Event Data Project (ACLED), 7 August 2025, available at: Nigeria Security situation - Search (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 22/09/2025)
[29] Πλατφόρμα ACLED Explorer, η οποία από 22/09/2025 είναι προσβάσιμη κατόπιν εγγραφής, με χρήση των εξής φίλτρων αναζήτησης: Country: Nigeria, Events / Fatalities, Past Year, διαθέσιμη σε https://acleddata.com/platform/explorer (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 22/09/2025)
[30] City Population, Nigeria, available at: https://www.citypopulation.de/en/nigeria/admin/NGA010__delta/ (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 22/09/2025)
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο