ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

Υπόθ. Αρ.: 424/2025

    16 Οκτωβρίου, 2025

[Μ. ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]

Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος

Μεταξύ:

J.Τ.Α. από το Καμερούν και τώρα στην Λευκωσία

Αιτητής

-και-

 

Κυπριακής Δημοκρατίας μέσω Διευθυντή Υπηρεσίας Ασύλου

 

Καθ' ων η Αίτηση

Εμφανίσεις:

Γ. Καρατσιόλη (κα) για Ν. Α. Λοΐζου & Χρ. Γ. Χριστούδιας, Δικηγόροι για τον Αιτητή

Ι. Χαραλάμπους (κα) για Ι. Βασιλείου (κα), Δικηγόρος για Γενικό Εισαγγελέα, Δικηγόρος για τους Καθ' ων η Αίτηση

Αιτητής Παρών

 

Α Π Ο Φ Α Σ Η

Με την παρούσα προσφυγή ο Αιτητής προσβάλλει την απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου, επιστολής ημερομηνίας 27/01/25 (κοινοποιήθηκε στον Αιτητή αυθημερόν) με την οποία απορρίφθηκε το αίτημά του για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας, ως άκυρη, παράνομη, αντισυνταγματική και στερούμενη κάθε έννομου αποτελέσματος.

 

ΓΕΓΟΝΟΤΑ

Ο Αιτητής, υπέβαλε αίτηση για διεθνή προστασία στις 16/01/23, στις 09/12/24 διεξήχθη η συνέντευξή του, στις 13/12/24 ετοιμάστηκε σχετική έκθεση/εισήγηση και ακολούθησε στις 08/01/25 απορριπτική απόφαση από εξουσιοδοτημένο από τον Υπουργό Εσωτερικών αρμόδιο λειτουργό της Υπηρεσίας Ασύλου, απόφαση που αποτελεί και το αντικείμενο της παρούσας προσφυγής.

 

ΝΟΜΙΚΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ

Η δικηγόρος για τον Αιτητή υιοθέτησε τους λόγους αιτήματος διεθνούς προστασίας και περιόρισε τους λόγους ακύρωσης στο ότι η προσβαλλόμενη απόφαση λήφθηκε χωρίς δέουσα έρευνα, που οδήγησε σε πλάνη περί τα πράγματα  και αναιτιολόγητα.

 

Οι Καθ' ων η αίτηση υιοθέτησαν το περιεχόμενο της ένστασης και του διοικητικού φακέλου, τονίζοντας ότι η προσβαλλόμενη με την παρούσα προσφυγή απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου έχει ληφθεί ορθά και νόμιμα, μετά από δέουσα έρευνα και είναι δεόντως αιτιολογημένη.

 

ΚΑΤΑΛΗΞΗ

Αρχικά θα πρέπει να υποδειχθεί ότι ένα μεγάλο μέρος της Γραπτής Αγόρευσης του Αιτητή μέσω του δικηγόρου του αναλώνεται μόνο στην επανάληψη διατάξεων νόμων και κανόνων δικαίου χωρίς να γίνεται υπαγωγή τους σε πραγματικά γεγονότα και νομικά δεδομένα της υπόθεσης με αποτέλεσμα να καθίστανται ανεπαρκούς αιτιολόγησης. Με βάση τον Κανονισμό 7 του Διαδικαστικού Κανονισμού του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου του 1962, που εφαρμόζονται κατ’ αναλογία και από το παρόν Δικαστήριο (Βλέπε Κανονισμός 2 των περί της Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας  Διαδικαστικών Κανονισμών του 2019 έως 2022 (3/2019), επιβάλλεται η υποχρέωση στον Αιτητή όχι μόνο να εγείρει με το δικόγραφο του όλα τα σημεία τα οποία υποστηρίζουν την προσφυγή του αλλά ταυτόχρονα να τα αιτιολογεί πλήρως. Η αιτιολόγηση νομικών σημείων είναι απαραίτητη για την εξέταση λόγων ακύρωσης από το Δικαστήριο, οποιαδήποτε αοριστία ή ασάφεια, αναπόφευκτα επηρεάζει τη νομική τους βάση με αποτέλεσμα να κινδυνεύουν να κριθούν αναιτιολόγητοι και ανεπίδεκτοι δικαστικής εκτίμησης. Επομένως, δεν μπορούν να γίνουν αποδεκτοί ισχυρισμοί που δεν εξειδικεύονται ή δεν αιτιολογούνται διότι με αυτό τον τρόπο το Δικαστήριο, παρόλο που ασκεί και έλεγχο ουσίας, θα οδηγείτο σε συζήτηση σχεδόν οιουδήποτε θέματος κατά παράβαση των δικονομικών διατάξεων και του ρόλου που διαδραματίζουν στον καθορισμό των επίδικων θεμάτων και της διεξαγωγής της διοικητικής δίκης. (Βλέπε σχετικά, Δημοκρατία ν. Κουκκουρή (1993) 3 Α.Α.Δ. 598, Latomia Estate Ltd v. Δημοκρατίας (2001) 3 Α.Α.Δ. 672, Δημοκρατία ν. Σπύρου (2007) 3 Α.Α.Δ. 533, Δημοκρατία ν. Shalaeva (2010) 3 Α.Α.Δ. 598, επίσης - Ιωσηφίδης ν. Γενικού Εισαγγελέα (1990) 3 Α.Α.Δ. 4599, Kadivari ν. Δημοκρατίας (αρ. 2) (1992) 4 Α.Α.Δ. 2924, βλέπε επίσης Υπόθ. Αρ. 107/2017, Χριστόδουλος Μιχαήλ (Συνταγματάρχης) κ.α. ν. Κυπριακή Δημοκρατία, μέσω Υπουργού Άμυνας, ημερομηνίας 11/12/2017 -όπου γίνεται επανάληψη της πάγιας νομολογίας επί του ζητήματος).

 

Ανεξάρτητα, όμως, της πιο πάνω διαπίστωσης αντλώντας τις εξουσίες που ορίζονται στο Άρθρο 11 του περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμων του 2018 έως 2023 (Ν.73(Ι)/2018), προχωρώ σε αξιολόγηση της ουσίας του αιτήματος του Αιτητή σε συνάρτηση με τους ισχυρισμούς έλλειψης δέουσας έρευνας και ανεπαρκούς αιτιολόγησης της προσβαλλόμενης πράξης στη βάση του περιεχομένου του διοικητικού φακέλου (στο εξής «ΔΦ»). 

 

Μετά τη διενέργεια σχετικής συνέντευξης, ο λειτουργός εξετάζοντας τα όσα λέχθηκαν σε αυτήν, εντόπισε και αξιολόγησε δύο συνολικά ισχυρισμούς του. Ο μεν πρώτος αφορά την ταυτότητα, το προφίλ και τη χώρα καταγωγής του Αιτητή και ο δεύτερος αφορά τα κατ' ισχυρισμό προβλήματα από φιλικό του πρόσωπο, το οποίο προσπαθούσε να τον εντάξει στην οργάνωση των Ambazonians. Αποδέχθηκε τον ισχυρισμό περί της ταυτότητας, του προφίλ και της χώρας καταγωγής του (ερυθρά 94 – 96 ΔΦ), όμως απέρριψε τον έτερο ισχυρισμό του Αιτητή (ερυθρά 91 – 94 ΔΦ). Στη σχετική έκθεση/εισήγηση καταγράφηκαν οι ασυνέχειες, η έλλειψη επάρκειας πληροφοριών, οι γενικότητες και οι αοριστίες στα λεγόμενά του Αιτητή αναφορικά με τον δεύτερο ουσιώδη ισχυρισμό του. Ειδικότερα:

-       στα πλαίσια της ελεύθερης του αφήγησης ο Αιτητής δεν ήταν επαρκείς ως προς τις πληροφορίες που παρείχε και η αφήγησή του χαρακτηρίζεται αποδυναμωμένη με αποτέλεσμα να μην καταδεικνύει με ποιον τρόπο ο φίλος του Αιτητή ενήργησε εναντίον του και πως μαζί με την οργάνωση των Ambazonians αποτέλεσαν την αιτία ώστε ο Αιτητής να διαφύγει της χώρας καταγωγής του (ερυθρό 40 – 2Χ και 39 – 1Χ ΔΦ),

-       περαιτέρω, επαναλάμβανε τις ίδιες ανεπαρκείς και ασαφείς πληροφορίες όταν κλήθηκε να εξηγήσει τη δήλωσή του ότι «τους εξανάγκαζε» ο φίλος του να συμμετέχουν στην οργάνωση  αναφέροντας πως δεχόταν απειλές μέχρι το πέρας των εξετάσεων που μετέβη στην Douala, όπου και τον ακολούθησε (ερυθρό 38 – 6Χ ΔΦ),

-       δεν ήταν  σε θέση να παράσχει περαιτέρω πληροφορίες και λεπτομέρειες βιωματικού χαρακτήρα για τις ισχυριζόμενες απειλές επαναλαμβάνοντας τα προαναφερθέντα παρά το ότι θα αναμένετο να είναι πιο λεπτομερής και σαφής για ένα τραυματικό γεγονός που συνέβη στον ίδιο, όπως ισχυρίστηκε (ερυθρό 38 – 7Χ ΔΦ),

-       το ίδιο ασαφής και αόριστος υπήρξε και όσον αφορά την περίοδο που μετέβη στην Douala αφήνοντας αδιευκρίνιστο το τι συνέβη εκεί αναφέροντας για το φίλο του μόνο ότι εκείνος μετέβαινε εκεί όπου ήταν ο Αιτητής, δεν είναι εύλογη η αδυναμία του Αιτητή να είναι συγκεκριμένος και πιο λεπτομερής ως προς τα τεκταινόμενα και μάλιστα δεδομένων των ευκαιριών που δόθηκαν στον ίδιο να εξηγήσει τι συνέβαινε κατά τις επισκέψεις του φίλου του στην Douala (ερυθρά 38 – 8Χ, 37 – 1Χ-2Χ και 36 – 2Χ ΔΦ),

-       αναφερθείς στην απαγωγή δυο ατόμων και το θάνατο ενός εξ αυτών ο Αιτητής αυθαίρετα συμπεραίνει πως θα μπορούσε να είναι το επόμενο θύμα χωρίς να παράσχει πληροφορίες για το πως ο ίδιος επηρεάστηκε και/ή σχετιζόταν με το εν λόγω συμβάν (ερυθρό 37 – 3Χ ΔΦ),

-       με στόχο την χώρο-χρονική αποσαφήνιση των γεγονότων του τέθηκαν διευκρινιστικές ερωτήσεις στις οποίες δεν ανταποκρίθηκε και απάντησε με ελλιπείς λεπτομέρειες και ασυνέχεια στις αναφορές του. Πιο συγκεκριμένα, ανέφερε την διαμονή και τις σπουδές του στην Douala από το 2017 – 2019 χαρακτηρίζοντας την καθημερινότητα του και τη ζωή του εκεί καλή πλήττοντας με αυτό τον τρόπο την αξιοπιστία των ισχυρισμών του περί απειλών  ή εκφοβισμού εναντίον του από τον φίλο του (ερυθρό 37 – 4Χ-8Χ και 36 – 1Χ ΔΦ),

-       ερωτηθείς για την αλληλεπίδραση του ίδιου με τον φίλο του κατά τη διαμονή του στις μη ελεγχόμενες από την Κυπριακή Δημοκρατία περιοχές, υπήρξε ανεπαρκής και δεν συγκεκριμενοποίησε καμία πράξη βίας εναντίον επαναλαμβάνοντας απλώς όσα είχε αναφέρει σε προηγούμενο στάδιο της συνέντευξης περί εμπλοκής του φίλου του στους Ambazonians (ερυθρά 39 – 1Χ και 36 – 3Χ-6Χ ΔΦ),

-        σχετικά με την καταγραφή του στην αίτησή του για διεθνή προστασία περί του ότι προσεγγίστηκε για διακίνηση ναρκωτικών στις μη ελεγχόμενες από την Κυπριακή Δημοκρατία περιοχές, ο Αιτητής αρνήθηκε να τοποθετηθεί περαιτέρω (ερυθρό 36 – 7Χ, 35 – 1Χ και 1 ΔΦ),

-       ως προς την εξωτερική αξιοπιστία του ανωτέρω ισχυρισμού, ο λειτουργός κατέληξε πως δεδομένου του προσωπικού χαρακτήρα του ισχυρισμού του Αιτητή δεν χρήζει περαιτέρω έρευνας σε εξωτερικές ανεξάρτητες  πηγές πληροφόρησης και ότι τα όσα ανέφερε ο Αιτητής αποτελούν το μοναδικό διαθέσιμο τεκμήριο,

-       επομένως, λόγω έλλειψης της εσωτερικής του αξιοπιστίας ο υπό εξέταση ισχυρισμός απορρίφθηκε στο σύνολό του ως μη αξιόπιστος.

 

Από συνολική αξιολόγηση της γενικότερης αξιοπιστίας του Αιτητή και των όσων τέθηκαν ενώπιον της Υπηρεσίας Ασύλου υπό μορφή δηλώσεων^[1] διαπιστώνω ότι δεν θα μπορούσε να γίνει αποδεκτός ο ισχυρισμός του Αιτητή περί των ισχυριζόμενων προβλημάτων με τον φίλο του, ο οποίος προσπαθούσε να τον εξαναγκάσει να συμμετέχει στην οργάνωση Ambazonians. Η πλήρης εικόνα που διαμορφώνεται μέσω των στοιχείων του φακέλου του, κατόπιν ορθολογικής ανάλυσης και δίκαιης στάθμισής τους^[2], επιβεβαιώνει τα συμπεράσματα του λειτουργού. Το αφήγημά του εμπεριέχει δηλώσεις που δεν θεωρούνται αληθοφανείς. Οι συνθήκες δίωξής του, οι περιγραφές των πρωταγωνιστών του αφηγήματός του, οι ελλιπείς πληροφορίες και λεπτομέρειες, η μη ύπαρξη βιωματικών στοιχείων, αποδυναμώνουν σημαντικά τους δείκτες αξιοπιστίας του στο σύνολό τους. Ούτε σε διευκρινιστικές ερωτήσεις του λειτουργού για αριθμό ζητημάτων απαντούσε με επαρκή λεπτομέρεια και σαφήνεια (Άρθρο 18 του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν.6(Ι)/2000), βλέπε επίσης Πρακτικός Οδηγός της ΕΑΣΟ: Αξιολόγηση των Αποδεικτικών Στοιχείων, Μάρτιος 2015, σελ.11 και Evidence and credibility assessment in the context of the Common European Asylum System της EUAA, February 2023, σελ.57-72, 103-112, 120-131, βλέπε επίσης, § 205 του Εγχειριδίου για τις Διαδικασίες και τα Κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων, του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών).  Ούτε θα μπορούσε να τύχει του ευεργετήματος της αμφιβολίας το οποίο δίνεται μόνο όταν έχουν προσκομισθεί όλα τα διαθέσιμα αποδεικτικά στοιχεία και όταν ο εξεταστής είναι γενικά ικανοποιημένος από την αξιοπιστία του Αιτητή (Βλέπε §204 του Εγχειριδίου για τις Διαδικασίες και τα κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών). Τα γεγονότα της περίπτωσης του σε συνάρτηση με τα στοιχεία του φακέλου και τις αιτιάσεις του δεν προκύπτει να συντρέχουν στο πρόσωπο του εκείνα τα υποκειμενικά και αντικειμενικά κριτήρια που μπορούν να στοιχειοθετήσουν το γεγονός ότι εγκατέλειψε την χώρα καταγωγής του και δεν επιθυμεί να επιστρέψει σε αυτή λόγω δικαιολογημένου φόβου δίωξης (§37-38 του Εγχειριδίου για τις Διαδικασίες και τα Κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων, του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών). Ούτε στα πλαίσια της παρούσας διαδικασίας πρόβαλε τεκμηριωμένους ισχυρισμούς για να ενισχύσει το αίτημά του, το οποίο μέσω της συνέντευξης κρίθηκε ως μη τεκμηριωμένο. Σημειώνεται δε ότι, όταν παρουσιάζονται πληροφορίες που δημιουργούν ισχυρούς λόγους αμφισβήτησης της αλήθειας των ισχυρισμών ενός αιτούντος ασύλου, ο ενδιαφερόμενος πρέπει να παράσχει ικανοποιητική εξήγηση των προβαλλόμενων ανακριβειών των ισχυρισμών του. Δεν έχει τεκμηριώσει με τις αιτιάσεις του ότι έχει καταδικασθεί, συλληφθεί, ή καταζητείται είτε από τις αρχές της χώρας του είτε από άλλους φορείς δίωξης (Βλέπε Άρθρα 3Α και 3Β του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν.6(Ι)/2000). Επομένως, η κατάληξη της Υπηρεσίας Ασύλου είναι αιτιολογημένη, λήφθηκε μετά από δέουσα έρευνα και στα πλαίσια του Νόμου καθότι από τα γεγονότα που τέθηκαν ενώπιον της και από τις παραστάσεις του Αιτητή δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις του Άρθρου 3 του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν.6(Ι)/2000).

 

Ούτε η περίπτωση του εμπίπτει στις προϋποθέσεις παροχής σε αυτόν, καθεστώτος συμπληρωματικής προστασίας και/ή δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις του Άρθρου 19 του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν. 6(Ι)/2000). Ουδείς εκ των ισχυρισμών που πρόβαλε τεκμηρίωνε την ύπαρξη ουσιωδών λόγων ώστε να πιστεύεται ότι ο ίδιος προσωπικά, σε περίπτωση επιστροφής στη χώρα καταγωγής του, θα υποβαλλόταν σε κίνδυνο θανατικής ποινής ή εκτέλεσης ή σε βασανιστήρια ή απάνθρωπη ή εξευτελιστική μεταχείριση ή τιμωρία. Ως προς το σκέλος της διακινδύνευσης λόγω βίας ασκούμενης αδιακρίτως σε καταστάσεις ένοπλης σύρραξης διερευνήθηκε από τον εξεταστή-λειτουργό μέσω διαθέσιμων πληροφοριών από εξωτερικές πηγές πληροφόρησης και κατέληξε κατά τη νομική ανάλυση ότι δεν προέκυπτε σε συνδυασμό με τις προσωπικές του περιστάσεις ότι θα εκτίθετο σε κίνδυνο σοβαρής βλάβης λόγω μόνο της παρουσίας του σε περίπτωση επιστροφής του. Από αναθεωρημένη έρευνα του Δικαστηρίου από τη βάση δεδομένων του ACLED (Armed Conflict Location and Event Data) επιβεβαιώνεται, ότι παρόλο που γενικά στην χώρα και/ή επικράτεια[3] του Αιτητή λαμβάνουν χώρα αυξημένα περιστατικά ασφαλείας, στο τόπο συνήθους διαμονής (Littoral region όπου ανήκει η πόλη Douala)[4] ο αριθμός των επεισοδίων αυτών είναι πολύ χαμηλός - επομένως ο βαθμός αδιάκριτης βίας δεν φτάνει το βαθμό κατά τον οποίο να τεκμηριώνεται ότι και μόνη η παρουσία του Αιτητή στο έδαφος της περιοχής τον εκθέτει σε πραγματικό κίνδυνο βλάβης. Ούτε τo προφίλ του Αιτητή παρουσιάζει χαρακτηριστικά ευαλωτότητας ή σημεία ευπάθειας καθώς πρόκειται για υγιή ενήλικα, μορφωμένο με ικανότητα να εργαστεί και να έχει πρόσβαση σε μέσα αυτοσυντήρησης. Ούτε τεκμηρίωσε η συνήγορος του Αιτητή επαρκώς ότι με την επιστροφή του θα υποστεί βασανιστήρια ή απάνθρωπη ή εξευτελιστική μεταχείριση ή σοβαρή βλάβη.

 

Για όλους τους πιο πάνω λόγους, δεν διαπιστώνω ελλιπή έρευνα αλλά ούτε πλάνη περί το νόμο και των πραγματικών δεδομένων που λήφθηκαν υπόψη από την Υπηρεσία Ασύλου κατά την έκδοση της προσβαλλόμενης απόφασης (Αντώνης Ράφτης ν. Δημοκρατίας, (2002) 3 Α.Α.Δ. 345 ) ούτε προκύπτει ανεπαρκής αιτιολόγηση της διοικητικής απόφασης (Βλέπε Φράγκου ν. Δημοκρατίας (1998) 3 Α.Α.Δ.270). Το Δικαστήριο μετά από έλεγχο νομιμότητας/ορθότητας και πραγματικό έλεγχο των περιστάσεων του Αιτητή, όπως αναλύεται ανωτέρω, καταλήγει στο ίδιο εύρημα ότι δηλαδή δεν μπορεί να του αναγνωριστεί το καθεστώς του πρόσφυγα ή συμπληρωματικής προστασίας.

 

Η παρούσα προσφυγή απορρίπτεται με €1300 έξοδα εναντίον του Αιτητή και υπέρ των Καθ' ων η αίτηση. Η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται.

                         

 

Μ. ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.