ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
Υπόθεση Αρ.: 4906/24
24 Οκτωβρίου, 2025
[Κ. Κ. Κλεάνθους, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]
Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος
Μεταξύ:
R.L.L.
Αιτητού,
και
Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω Προϊσταμένου της Υπηρεσίας Ασύλου
Καθ' ων η αίτηση
Ο Αιτητής εμφανίζεται αυτοπροσώπως
Β. Θωμά (κα), για Κ. Σάββα (κα), Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ' ων η αίτηση
T. Tshiabo (κος), για πιστή διερμηνεία από λινγκάλα στην ελληνική και αντίστροφα
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Κ. Κ. Κλεάνθους, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.: Ο Αιτητής με την παρούσα προσφυγή στρέφεται κατά της απόφασης των Καθ' ων η αίτηση, ημερομηνίας 26.11.2024, με την οποία απορρίφθηκε το αίτημά του για διεθνή προστασία, καθότι κρίθηκε ότι δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις των άρθρων 3 και 19 των περί Προσφύγων Νόμων του 2000 έως 2023 (στο εξής: o περί Προσφύγων Νόμος) και αποφασίστηκε η επιστροφή του στη χώρα καταγωγής του.
Γεγονότα
1. Τα γεγονότα της υπόθεσης έχουν ως ακολούθως: Ο Αιτητής κατάγεται από τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό (στο εξής: «ΛΔΚ»). Εισήλθε παράνομα στη Δημοκρατία από τις μη ελεγχόμενες από την Κυβέρνηση της Δημοκρατίας περιοχές και περί την 1.10.2021, υπέβαλε αίτηση διεθνούς προστασίας. Στις 12.11.2024, πραγματοποιήθηκε συνέντευξη του Αιτητή από λειτουργό, ο οποίος στις 26.11.2024 υπέβαλε Έκθεση-Εισήγηση προς τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας Ασύλου (στο εξής: Προϊστάμενος) για απόρριψη της αίτησης ασύλου του Αιτητή και επιστροφή του στη χώρα καταγωγής του. Η Εισήγηση εγκρίθηκε από τον Προϊστάμενο στις 26.11.2024. Η εν λόγω απορριπτική απόφαση, η οποία κοινοποιήθηκε στον Αιτητή στις 11.12.2024, αποτελεί το αντικείμενο της παρούσας προσφυγής.
Νομικοί Ισχυρισμοί
2. Στο εισαγωγικό δικόγραφο της παρούσας διαδικασίας, ο Αιτητής καταγράφει ότι προσβάλλει την απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου, διότι, κατά τους ισχυρισμούς του, στη χώρα καταγωγής του εργαζόταν στην οικία του Kikaya Barnabe, γνωστού πολιτικού προσώπου, το οποίο καταζητείτο από τις αρχές λόγω της εμπλοκής του σε πολιτικά ζητήματα της χώρας. Τόσο ο Αιτητής όσο και άλλοι υπάλληλοί του συνελήφθησαν. Ο Αιτητής ισχυρίζεται ότι κατόρθωσε να διαφύγει από τη φυλακή, ταξίδεψε στη Δημοκρατία προκειμένου να αιτηθεί διεθνή προστασία και ότι, σε περίπτωση επιστροφής του, η ζωή του θα τεθεί σε κίνδυνο.
3. Στο πλαίσιο της γραπτής αγόρευσής του, ο Αιτητής προέβαλε ότι εργαζόταν ως κηπουρός στην οικία του Barnabe Kikaya, ο οποίος ήταν διπλωματικός σύμβουλος του πρώην Προέδρου Joseph Kabila. Στις 27.6.2021, ο ίδιος και άλλα πρόσωπα συνελήφθησαν στην οικία του εν λόγω προσώπου από την Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών (ANR). Η σύλληψή τους, σύμφωνα με τους ισχυρισμούς του, πραγματοποιήθηκε κατόπιν πληροφόρησης που παρασχέθηκε στις αρχές από συγκεκριμένους υποστηρικτές του πρώην Προέδρου της χώρας, μεταξύ των οποίων και ο εργοδότης του, ότι οι συλληφθέντες επιθυμούσαν να προβούν σε πραξικόπημα και προετοιμάζονταν για την ανατροπή της κυβέρνησης. Κατά τους ισχυρισμούς του Αιτητή, κρατήθηκαν για αρκετές ημέρες σε μυστική τοποθεσία στην Kinshasa, όπου υποβάλλονταν καθημερινά σε βασανιστήρια, κατά τη διάρκεια των οποίων ένας εκ των κρατουμένων φονεύθηκε, ενώ οι υπόλοιποι απειλούνταν με θάνατο. Στις 24.7.2021, με τη συνδρομή του προσώπου «G», ο Αιτητής κατόρθωσε να δραπετεύσει και ακολούθως εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του. Από την πλευρά τους οι Καθ' ων η αίτηση, υπεραμύνονται της ορθότητας της επίδικης πράξης, υποστηρίζουν ότι ορθώς ο Αιτητής κρίθηκε αναξιόπιστος, καθώς περιέπεσε σε αντιφατικές δηλώσεις ως προς τον πυρήνα του αιτήματός του. Ως εκ τούτου, προβάλλουν ότι ο Αιτητής δεν κατόρθωσε να καταδείξει τη συνδρομή των προϋποθέσεων για υπαγωγή του σε καθεστώς διεθνούς προστασίας.
Το νομικό πλαίσιο
4. Η Σύμβαση περί του καθεστώτος των προσφύγων, η οποία υπογράφηκε στη Γενεύη στις 28 Ιουλίου 1951 και τέθηκε σε ισχύ στις 22 Απριλίου 1954 [Recueil des traités des Nations unies, τόμος 189, σ. 150, αριθ. 2545 (1954)], όπως συμπληρώθηκε με το Πρωτόκολλο περί του καθεστώτος των προσφύγων, το οποίο συνήφθη στη Νέα Υόρκη στις 31 Ιανουαρίου 1967 και τέθηκε σε ισχύ στις 4 Οκτωβρίου 1967 (στο εξής: Σύμβαση της Γενεύης), ορίζει, στο άρθρο 1, τμήμα Α, σημείο 2, πρώτο εδάφιο, ότι ο όρος «πρόσφυγας» εφαρμόζεται επί παντός προσώπου το οποίο, «συνεπεία δικαιολογημένου φόβου διώξεως λόγω φυλής, θρησκείας, εθνικότητος, κοινωνικής τάξεως ή πολιτικών πεποιθήσεων, ευρίσκεται εκτός της χώρας της οποίας έχει την ιθαγένεια και δεν δύναται ή, λόγω του φόβου τούτου, δεν επιθυμεί να απολαύη της προστασίας της χώρας ταύτης».
5. Ο Κανονισμός 2 των περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Διαδικαστικών Κανονισμών του 2019 έως 2023 έχει ως ακολούθως:
«Ο Διαδικαστικός Κανονισμός του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου 1962, και οι περί της Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διαδικαστικοί Κανονισμοί (Αρ.1) Διαδικαστικοί Κανονισμοί του 2015, τυγχάνουν εφαρμογής σε όλες τις προσφυγές που καταχωρούνται στο Διοικητικό Δικαστήριο Διεθνούς Προστασίας από 18.6.2019, με τις αναγκαίες τροποποιήσεις που αναφέρονται στη συνέχεια και κατ’ ανάλογη εφαρμογή των δικονομικών κανόνων και πρακτικής που ακολουθούνται και εφαρμόζονται στις ενώπιον του Διοικητικού Δικαστηρίου προσφυγές εκτός αν ήθελε άλλως ορίσει το Δικαστήριο.».
6. Το άρθρο 11 των περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμων του 2018 έως 2025 (στο εξής: o περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμος) καθορίζει τη δικαιοδοσία του παρόντος Δικαστηρίου.
7. Το άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου καθορίζει τις προϋποθέσεις αναγνώρισης προσώπου ως πρόσφυγα.
8. Το άρθρο 16 του περί Προσφύγων Νόμου ορίζει τα εξής:
«Υποχρεώσεις Αιτητή κατά την εξέταση της αίτησης και συναφής υποχρέωση αρμόδιων αρχών
16.-(1) Κατά την εξέταση της αίτησής του, ο Αιτητής οφείλει να συνεργάζεται με την Υπηρεσία Ασύλου με σκοπό την εξακρίβωση της ταυτότητάς του και των υπόλοιπων στοιχείων που αναφέρονται στην παράγραφο (α) του εδαφίου (2).
(2) Ιδίως, ο Αιτητής οφείλει-
(α) να υποβάλει το συντομότερο δυνατό όλα τα στοιχεία που απαιτούνται για την τεκμηρίωση της αίτησης, τα οποία στοιχεία συνίστανται σε δηλώσεις του Αιτητή και σε όλα τα έγγραφα που έχει ο Αιτητής στη διάθεσή του σχετικά με την ηλικία του, το προσωπικό του ιστορικό, καθώς και το ιστορικό των οικείων συγγενών του, την ταυτότητα, την ιθαγένεια, τη χώρα και το μέρος προηγούμενης διαμονής του, τις προηγούμενες αιτήσεις ασύλου, το δρομολόγιο που ακολούθησε, το δελτίο ταυτότητας και τα ταξιδιωτικά του έγγραφα και τους λόγους για τους οποίους ζητεί διεθνή προστασία∙ [...]».
9. Το άρθρο 19 του περί Προσφύγων Νόμου καθορίζει τις προϋποθέσεις αναγνώρισης καθεστώτος συμπληρωματικής προστασίας.
Κατάληξη
10. Είναι κρίσιμο να σημειωθεί εκ προοιμίου ότι το παρόν Δικαστήριο ως δικαστήριο ουσίας δικάζει την υπόθεση που άγεται ενώπιον του εξ υπαρχής και δεν περιορίζεται μόνο στην εξέταση της διαδικασίας και των στοιχείων κρίσης της διοικητικής αρχής που εξέδωσε την προσβαλλόμενη πράξη, αλλά εξετάζει την ουσιαστική της ορθότητα της de novo και ex nunc (Βλ. Aπόφαση του ΔΕΕ της 3ης Απριλίου 2025, C‑283/24 [Barouk], B. F. κατά Κυπριακής Δημοκρατίας, ECLI:EU:C:2025:236, απόφαση του ΔΕΕ ημερομηνίας 29 Ιουλίου 2019, Torubarov, C-556/17, EU:C:2019:626, σκέψεις 50 έως 53 (σύμφωνα με την οποία το δικαστήριο πραγματοποιεί «πλήρη και ex nunc εξέταση τόσο των πραγματικών όσο και των νομικών ζητημάτων, ιδίως, κατά περίπτωση, εξέταση των αναγκών διεθνούς προστασίας) Έφεση κατά Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Aρ. 107/2023, Δημοκρατία ν. Q.B.T., απόφαση ημερ. 11.2.2025, Έφεση κατά Απόφασης Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Αρ. 17/2021 Janelidze ν. Δημοκρατίας, απόφαση ημερ. 21.9.2021· Έφεση κατά Απόφασης Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Αρ. 35/2023 Lubangamu ν. Δημοκρατίας, απόφαση ημερ. 5.12.2024). Ο εκάστοτε αιτητής αναμένεται να προβάλει, στο πλαίσιο της διοικητικής ή και της παρούσας δικαστικής διαδικασίας, τέτοιους συγκεκριμένους και ειδικούς ισχυρισμούς, οι οποίοι εν δυνάμει θα δικαιολογούσαν την υπαγωγή του στο καθεστώς διεθνούς προστασίας.
11. Συναφές εν προκειμένω είναι και το άρθρο 16 του περί Προσφύγων Νόμου και ειδικότερα τα εδάφια (2) και (3) αυτού. Από τις εν λόγω διατάξεις απορρέει καταρχάς η υποχρέωση του Αιτητή να καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια προς τεκμηρίωση της αίτησης ασύλου του. Σύμφωνα με πάγια νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου (Βλ. ενδεικτικώς, Υπόθ. Αρ. 1721/2011, Ηοοman & Mahiab Khanbabaie v. Aναθεωρητικής Αρχής Προσφύγων, ημερ. 30.6.2016, ECLI:CY:AD:2016:D320) αποτελεί υποχρέωση του Αιτητή ασύλου να επικαλεστεί έστω και χωρίς να προσκομίσει τυπικά αποδεικτικά στοιχεία, συγκεκριμένα πραγματικά περιστατικά που του προκαλούν κατά τρόπο αντικειμενικώς αιτιολογημένο, φόβο δίωξης στη χώρα του για κάποιον από τους λόγους που αναφέρει το άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου (Βλ. επίσης νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας, αποφάσεις αρ. 1093/2008, 817/2009 και 459/2010). Εν συνεχεία ωστόσο, λόγω ακριβώς της δυσχέρειας του Αιτητή ασύλου να τεκμηριώσει με συγκεκριμένα στοιχεία την αίτησή του, γεννάται υποχρέωση της διοίκησης να συνδράμει τον Αιτητή σε αυτήν την προσπάθεια προβολής και τεκμηρίωσης των ισχυρισμών του (Βλ. Εγχειρίδιο για τις Διαδικασίες και τα Κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων της Υπάτης Αρμοστείας των Ηνωμένων Εθνών παρ. 195 επ., Βλ. επίσης αναφορικά με την ενεργό συνεργασία Απόφαση του ΔΕΕ της 22ας Νοεμβρίου 2012, Υπόθεση C‑277/11, M. M., ECLI: EU:C:2012:744, σκέψεις 63 έως 68).
12. Προχωρώντας στην εξέταση της ουσίας της υπόθεσης, ο Αιτητής κατά την καταγραφή της αίτησής του, δήλωσε ότι εργαζόταν ως κηπουρός στην οικία του Barnabe Kikaya, πρώην σύμβουλου του προέδρου της χώρας του. Το πρωί της 27.6.2021, μέλη ενός τμήματος το οποίο δεν κατονόμασε, εισέβαλαν στην οικία του εν λόγω προσώπου και συνέλαβαν πέντε πρόσωπα που εργάζονταν εκεί, ανάμεσα στα οποία, συγκαταλέγεται και ο Αιτητής. Εξαιτίας απειλών που λάμβανε κατά της ζωής του, εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του.
13. Κατά το στάδιο της συνέντευξης, ο Αιτητής δήλωσε ότι γεννήθηκε το 1993, στην κοινότητα Barumbu, που βρίσκεται στην Kinshasa, όπου και διέμενε μέχρι την ηλικία των δέκα ετών. Ακολούθως, ζούσε σε διάφορες κοινότητες της Kinshasa, ενώ ο τελευταίος τόπος συνήθους διαμονής του ήταν η κοινότητα Bumbu, επίσης στην Kinshasa. Ως προς την οικογενειακή του κατάσταση, ανέφερε ότι οι γονείς του έχουν αποβιώσει και ότι διαθέτει τέσσερα αδέλφια (ήτοι έναν αδελφό και τρεις αδελφές), τα οποία διαμένουν στην Kinshasa. Δήλωσε ότι είναι Χριστιανός Προτεστάντης ως προς το θρήσκευμα και εθνοτικής καταγωγής Mungala. Είναι αρραβωνιασμένος και έχει δύο ανήλικα τέκνα, τα οποία διαμένουν με την οικογένεια της αρραβωνιαστικιάς του στην κοινότητα Masina, που επίσης βρίσκεται στην Kinshasa. Αναφορικά με το μορφωτικό του επίπεδο, ο Αιτητής ανέφερε ότι είναι απόφοιτος δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Ως προς την επαγγελματική του εμπειρία, δήλωσε ότι ασχολείτο με τη γεωργία και ότι εργαζόταν ως κηπουρός.
14. Ερωτηθείς για τους λόγους εγκατάλειψης της χώρας καταγωγής του, ο Αιτητής, κατά την ελεύθερη αφήγησή του, ανέφερε ότι ο ίδιος και άλλοι τρεις εργαζόμενοι συνελήφθησαν στον χώρο εργασίας τους από την υπηρεσία ερευνών. Κατά τους ισχυρισμούς του, κρατήθηκαν επί είκοσι επτά (27) ημέρες, κατά τη διάρκεια των οποίων υποβάλλονταν σε βασανιστήρια, αναγκάστηκαν να συνευρεθούν μεταξύ τους και απειλούνταν με θάνατο, εάν δεν αποκάλυπταν στις αρχές τον τόπο όπου βρισκόταν ο εργοδότης τους. Ο Αιτητής ισχυρίστηκε ότι, επειδή βρισκόταν σε πολύ κακή σωματική κατάσταση, ένας εκ των υπαλλήλων της υπηρεσίας τον βοήθησε, ένα βράδυ, να διαφύγει από το μέρος όπου κρατείτο, μεταφέροντάς τον με το αυτοκίνητό του. Το εν λόγω πρόσωπο, όπως ανέφερε ο Αιτητής, επικοινώνησε με τη μητέρα του, ενημερώνοντάς την ότι η ζωή του υιού της βρισκόταν σε κίνδυνο και ότι έπρεπε να εγκαταλείψει τη χώρα, ζητώντας χρηματικό αντάλλαγμα για τη διευθέτηση του ταξιδιού του. Κατά τους ισχυρισμούς του, ο ίδιος παρέμεινε προσωρινά κρυμμένος σε αγροτική περιοχή για διάστημα περίπου ενός μήνα. Στις 17.9.2021, έλαβε μήνυμα από τη μητέρα του ότι έπρεπε να εγκαταλείψει τη χώρα· μετέβη στην Kinshasa, συναντήθηκε με το προαναφερθέν πρόσωπο, το οποίο τον μετέφερε στο αεροδρόμιο, προκειμένου να ταξιδέψει εκτός της χώρας καταγωγής του.
15. Κατά την υποβολή διευκρινιστικών ερωτημάτων, ο Αιτητής δήλωσε ότι η σύλληψή του έλαβε χώρα στις 20.6.2021, περί τις τρεις το απόγευμα, ενώ εργαζόταν ως κηπουρός στην οικία του Barnabe Kikaya Bin Karubi, συμβούλου του πρώην Προέδρου Joseph Kabila, στην κοινότητα Ngaliema. Όπως ανέφερε, μέλη της υπηρεσίας ερευνών μετέβησαν στην οικία αναζητώντας τον εργοδότη του, ο οποίος απουσίαζε, και συνέλαβαν όλα τα πρόσωπα που εργάζονταν εκεί, περιλαμβανομένου και του ιδίου. Ερωτηθείς για τον λόγο αναζήτησης του εργοδότη του, απάντησε ότι δεν γνωρίζει, αλλά υπέθεσε πως ενδεχομένως είχε προβλήματα με την κυβέρνηση. Σε περαιτέρω ερωτήσεις, ανέφερε ότι ο εργοδότης του υπήρξε σύμβουλος του πρώην Προέδρου και πολιτικός ή επιχειρηματίας, χωρίς να γνωρίζει αν διατηρούσε ακόμη αυτή την ιδιότητα. Η τελευταία επαφή μαζί του ήταν μία εβδομάδα πριν τη σύλληψη, ενώ έκτοτε αγνοείται η τύχη του. Ο Αιτητής εργαζόταν δύο έως τρεις ημέρες την εβδομάδα και, κατά διαστήματα, διέμενε σε δωμάτιο εντός της οικίας. Μετά τη σύλληψη, οι συλληφθέντες μεταφέρθηκαν σε εγκατάσταση της ANR, σε άγνωστη τοποθεσία, καθώς τους μετέφεραν με δεμένα μάτια. Κατά τους ισχυρισμούς του, κρατήθηκαν επί 27 ημέρες και υποβλήθηκαν σε βασανιστήρια και κακομεταχείριση, επί περίπου τρεις ώρες ημερησίως, με μετακινήσεις από δωμάτιο σε δωμάτιο, ενώ, για να τους εκφοβίσουν, τους εξανάγκαζαν να συνευρεθούν μεταξύ τους. Ο Αιτητής ανέφερε ότι τη νύχτα της 21.7.2021, ένας υπάλληλος της ANR τον βοήθησε να δραπετεύσει, πιθανότατα επειδή βρισκόταν σε κακή σωματική κατάσταση και ήταν τραυματισμένος. Ακολουθώντας τις οδηγίες του, κρυβόταν από 27.7. έως 17.9.2021 σε απομονωμένη αγροτική περιοχή, όπου είχε εργαστεί στο παρελθόν. Κατά το διάστημα αυτό, άγνωστα πρόσωπα τον αναζητούσαν στην οικία του στην κοινότητα Bumbu. Δήλωσε ότι δεν γνωρίζει αν εκδόθηκε ένταλμα σύλληψης εναντίον του και ότι το ίδιο πρόσωπο διευθέτησε τη φυγή του από τη χώρα, επιτρέποντάς του να επιβιβαστεί απευθείας στο αεροσκάφος χωρίς έλεγχο.
16. Όταν κλήθηκε να δώσει εξηγήσεις για αντιφατικές του δηλώσεις που εντοπίζονται στην αίτηση ασύλου του, πρωτίστως σε σχέση με το πότε έλαβε χώρα η σύλληψή του, ο Αιτητής ανέφερε ότι ήταν στις 26.6.2021. Δεν είχε κατονομάσει στην αίτηση ασύλου του την υπηρεσία που είχε διενεργήσει τη σύλληψή του, επειδή του ζητήθηκε να είναι συνοπτικός. Επιπρόσθετα, διευκρίνισε ότι συνελήφθησαν αυτός και άλλα τρία πρόσωπα και εξαιτίας της συναισθηματικής του φόρτισης, κατέγραψε λανθασμένα στην αίτηση ασύλου του, ότι ήταν πέντε στο σύνολο. Όσον αφορά στο γεγονός ότι στην συνέντευξή του δεν αναφέρθηκε σε απειλές θανάτου που κατέγραψε στην αίτηση ασύλου του ότι λάμβανε, ο Αιτητής δήλωσε ότι ως απειλές, εννοούσε τα βασανιστήρια που είχε υποστεί.
17. Ερωτηθείς ποιες πιστεύει ότι θα ήταν οι συνέπειες σε περίπτωση που επιστρέψει στη χώρα του, δήλωσε ότι δεν επιθυμεί να προβεί σε κάτι τέτοιο, και μάλιστα, κατά τις δηλώσεις του, δεν θα μπορούσε να επιστρέψει σε κανένα μέρος.
18. Αξιολογώντας τους ισχυρισμούς του Αιτητή, οι Καθ’ ων η αίτηση διέκριναν δύο ουσιώδεις ισχυρισμούς. Ο πρώτος αφορά στην ταυτότητα, στη χώρα καταγωγής και τα προσωπικά στοιχεία/προφίλ του, ενώ ο δεύτερος αφορά τον ισχυρισμό ότι εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του διότι συνελήφθη από τις υπηρεσίες έρευνας της ΛΔΚ. Ο πρώτος ουσιώδης ισχυρισμός του έγινε αποδεκτός, κρίνοντας ότι οι επιμέρους δηλώσεις του ήταν αρκούντως συγκεκριμένες και συνεκτικές, ευρισκόμενες σε συμφωνία με τα προσκομισθέντα από τον Αιτητή έγγραφα (διαβατήριο) και με εξωτερικές πηγές πληροφόρησης.
19. Αντιθέτως, ο δεύτερος ουσιώδης ισχυρισμός του Αιτητή έτυχε απόρριψης, καθότι διαπιστώθηκε ότι δεν ήταν σε θέση να παραθέσει ικανοποιητικές και επαρκείς πληροφορίες για ζητήματα που άπτονται του πυρήνα του αιτήματός του, οι συναφείς δηλώσεις του στερούνταν ευλογοφάνειας, υποπίπτοντας επίσης σε αντιφάσεις. Ως προς την εξωτερική αξιοπιστία του ισχυρισμού, οι Καθ’ ων η αίτηση έκριναν ότι τα όσα ανέφερε ο Αιτητής στη συνέντευξη αποτελούν το μοναδικό τεκμήριο προς υποστήριξη του αιτήματός του και ότι δεν υπάρχουν εύλογοι λόγοι που να δικαιολογούν την οποιαδήποτε ανάλυση των εν λόγω δεδομένων μέσω άλλων πηγών πληροφόρησης.
20. Στη βάση του μόνου αποδεκτού ισχυρισμού του Αιτητή, ήτοι της ταυτότητας, της χώρας καταγωγής και των προσωπικών του στοιχείων, και λαμβάνοντας υπόψη διαθέσιμες πληροφορίες αναφορικά με την κατάσταση ασφαλείας που επικρατεί στη χώρα καταγωγής του, κρίθηκε από τους Καθ' ων η αίτηση ότι δεν συντρέχουν εύλογοι λόγοι να πιστεύεται πως σε περίπτωση επιστροφής του στην Kinshasa, θα αντιμετωπίσει δίωξη ή πραγματικό κίνδυνο σοβαρής βλάβης.
21. Στο πλαίσιο της νομικής ανάλυσης, οι Καθ΄ ων η αίτηση κατέληξαν ότι δεν προκύπτει δικαιολογημένος φόβος δίωξης του Αιτητή δυνάμει του άρθρου 3 του περί Προσφύγων Νόμου, αλλά ούτε και πραγματικός κίνδυνος σοβαρής βλάβης αυτού δυνάμει του άρθρου 19(2) του περί Προσφύγων Νόμου. Ειδικά σχετικά με ενδεχόμενη υπαγωγή του στο άρθρο 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου, από τις πληροφορίες που παρατέθηκαν σχετικά με την κατάσταση ασφαλείας στη χώρα καταγωγής του Αιτητή, διαπιστώθηκε ότι δεν προκύπτει η ύπαρξη ένοπλης σύρραξης στην Kinshasa.
22. Κατά την ακροαματική διαδικασία ημερομηνίας 14.10.2025, ο Αιτητής δήλωσε ότι προτού εγκαταλείψει τη χώρα καταγωγής του διέμενε στην Kinshasa μαζί με τη σύντροφό του και τα δύο του τέκνα. Διαθέτει έναν αδελφό και τέσσερις αδελφές και οι γονείς του έχουν αποβιώσει. Η σύντροφός του και τα παιδιά του βρίσκονται στην Kinshasa, αλλά δεν έχουν σταθερό τόπο διαμονής, καθώς εξαιτίας του φόβου που τους προκάλεσαν κάποια περιστατικά που έλαβαν χώρα αφότου εγκατέλειψε τη χώρα του, που συνδέονται με το γεγονός της απόδρασής του του από την προγενέστερη σύλληψή του, δεν μπορούσαν να παραμείνουν στον τελευταίο τόπο διαμονής τους. Ειδικότερα, δήλωσε ότι τον Οκτώβριο του 2021, κατόπιν αναζήτησής του στην οικία της μητέρας του, η τελευταία συνελήφθη και τρείς ημέρες αργότερα ενημερώθηκαν ότι απεβίωσε. Επιπρόσθετα, το 2022, άγνωστα πρόσωπα προσπάθησαν να απαγάγουν το παιδί του από το σχολείο, και έκτοτε σταμάτησε τη φοίτησή του. Μετέπειτα, μετέβησαν και στην οικία που διέμεναν, και ως εκ τούτου, η σύζυγός του με τα παιδιά του, μετακόμισαν στην οικογένειά της.
23. Στην οικία του Barnabe Kikaya Bin Karubi, που βρισκόταν στην κοινότητα Gombe, εργαζόταν ως κηπουρός από το Δεκέμβριο του 2019 μέχρι το 2021 που συνελήφθη. Στις 27.6.2021, πριν το μεσημέρι, ενόσω βρισκόταν στην εργασία του, μέλη της ANR μετέβησαν στην οικία του εργοδότη του και συνέλαβαν τον Αιτητή και άλλα τέσσερα άτομα, που εργάζονταν επίσης εκεί. Ως ανέφερε, είχε αντιληφθεί ότι τα πρόσωπα που προέβησαν στη σύλληψή τους, ήταν μέλη της ANR, κατά την μεταφορά τους στο κρατητήριο όταν είδε το σχετικό σήμα της υπηρεσίας που έφερε ένας εξ αυτών. Κρατούνταν μαζί με άλλα άτομα σε κρατητήριο για διάστημα περίπου τριών εβδομάδων και κάτι ημερών, όπου τους κτυπούσαν κατά τις ανακρίσεις, τους βασάνιζαν και τους ανάγκαζαν να συνευρεθούν μεταξύ τους. Στις 24.7.2021, κατόπιν βοήθειας που έλαβε από εργαζόμενο στην ANR, ονόματι «G» δραπέτευσε και διέφυγε στην περιοχή Kongo Central, όπου και παρέμεινε για διάστημα ενός μηνός και κάτι εβδομάδων. Δεν γνωρίζει το λόγο που το εν λόγω πρόσωπο αποφάσισε να τον βοηθήσει να δραπετεύσει και θεωρούσε ότι «ήταν βοήθεια από τον Θεό».
24. Όσον αφορά τους λόγους για τους οποίους υπόκειντο σε ανάκριση, δήλωσε ότι θεωρούνταν αντάρτες που ετοίμαζαν όπλα για να πολεμήσουν κατά της κυβέρνησης και τους κακομεταχειρίζονταν κατά τις ανακρίσεις προκειμένου να αποκαλύψουν που βρίσκονται τα όπλα. Κληθείς τότε να σχολιάσει την αντιφατική του αναφορά κατά τη συνέντευξή του ότι είχαν συλληφθεί και υπόκειντο βασανιστήρια επειδή δεν γνώριζαν που βρίσκεται ο εργοδότης του, ο Αιτητής δήλωσε ότι είχαν ερωτηθεί την πρώτη ημέρα που συνελήφθησαν για το που βρίσκεται αυτός και ακολούθως τους βασάνιζαν κατά τις ανακρίσεις. Η τελευταία φορά που είδε τον εργοδότη του ήταν δύο εβδομάδες πριν τη σύλληψή του και ακόμη και σήμερα, δεν γνωρίζει που βρίσκεται. Επιπρόσθετα, δεν γνωρίζει που βρίσκεται το πρόσωπο που τον έχει βοηθήσει, ούτε τι έχει συμβεί στα υπόλοιπα πρόσωπα που είχαν συλληφθεί. Καταληκτικά, δεν είχε αντιμετωπίσει κανένα εμπόδιο κατά την έξοδό του από το αεροδρόμιο της χώρας του, καθώς το πρόσωπο που τον βοήθησε να δραπετεύσει, ανέλαβε όλες τις διευθετήσεις για το ταξίδι του.
25. Προχωρώντας στη de novo και ex nunc εξέταση των ενώπιόν μου δεδομένων, όπως υπαγορεύουν τα εδάφια (3) και (4) του άρθρου 11 του περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμου, επισημαίνονται τα κάτωθι:
26. Σε σχέση με τον πρώτο ουσιώδη ισχυρισμό, συντάσσομαι καταρχάς με το εύρημα των Καθ’ ων η αίτηση περί αξιοπιστίας του, για τους λόγους που καταγράφονται στην εισηγητική έκθεση, η οποία αποτέλεσε και την αιτιολογική βάση της προσβαλλόμενης απόφασης.
27. Αναφορικά με τον δεύτερο ουσιώδη ισχυρισμό του Αιτητή, το περιεχόμενό του αποδίδεται ορθότερα υπό τον τίτλο: «Φερόμενη σύλληψη του Αιτητή από μέλη της Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών (Agence nationale de renseignements, ANR), ένεκα της προηγούμενης εργασίας του στην οικία του Barnabe Kikaya Bin Karubi, συμβούλου του προέδρου της χώρας, Joseph Cabila».
28. Το Δικαστήριο καταλήγει ότι οι ισχυρισμοί του Αιτητή αναφορικά με τους λόγους για τους οποίους άγνωστο μέλος της ANR τον βοήθησε να δραπετεύσει, επικαλούμενος την κακή σωματική του κατάσταση, στερούνται ευλογοφάνειας, καθώς, κατά τα λεγόμενά του, και οι υπόλοιποι συγκρατούμενοι βρίσκονταν σε παρόμοια κατάσταση, ενώ ταυτόχρονα οι περιστάσεις της προσέγγισης από το εν λόγω πρόσωπο και της απόδρασής του περιγράφονται με γενικότητα και ασάφεια που δεν συνάδουν με πραγματικά βιωμένη εμπειρία. Επισημαίνεται επίσης ότι ο Αιτητής αποδίδει διαφορετικό όνομα για το πρόσωπο αυτό στη συνέντευξή (βλ. ερυθρό 36 δ.φ.) από εκείνο που κατέγραψε στη γραπτή αγόρευσή του. το οποίο τελευταίο επανέλαβε κατά την ακροαματική διαδικασία.
29. Περαιτέρω, τα όσα ανέφερε σχετικά με την παραμονή του στην απομακρυσμένη περιοχή μετά τη διαφυγή του είναι γενικόλογα και αόριστα, ενώ στερούνται πειστικότητας, καθόσον, παρά τον ισχυρισμό περί τραυματισμού του, δήλωσε ότι μετέβη μόνος του στην αγροτική τοποθεσία, όπου παρέμεινε επί μακρόν έως τη διευθέτηση του ταξιδιού του. Επιπλέον, παρότι υποστήριξε ότι εργάστηκε επί διετία περίπου στην οικία του εργοδότη του, δεν ήταν σε θέση να παραθέσει συγκεκριμένα στοιχεία για το πρόσωπό του, πέραν της γενικής αναφοράς ότι ήταν «σύμβουλος του πρώην Προέδρου».
30. Ο Αιτητής δεν προέβαλε καμία ευλογοφανή εξήγηση που να δικαιολογεί τη σύλληψη τη δική του και των συναδέλφων του, ενώ, επί του σημείου αυτού, περιέπεσε σε περαιτέρω αντιφάσεις. Κατά τη διοικητική διαδικασία, απέδωσε τη σύλληψή τους στο γεγονός ότι ο εργοδότης του δεν εντοπίστηκε στην οικία και ότι οι ίδιοι βασανίστηκαν για να αποκαλύψουν τον τόπο διαμονής του. Στη γραπτή του αγόρευση, προέβαλε διαφορετική εκδοχή, ότι δηλαδή οι αρχές ενημερώθηκαν από υποστηρικτές του πρώην Προέδρου, μεταξύ των οποίων και ο εργοδότης του, ότι εκείνος και οι λοιποί συλληφθέντες ετοίμαζαν πραξικόπημα. Κατά την ακροαματική διαδικασία, ισχυρίστηκε εκ νέου ότι εκλαμβάνονταν ως αντάρτες που προετοίμαζαν όπλα κατά της κυβέρνησης. Περαιτέρω, ενώ σε προγενέστερα στάδια ανέφερε ότι αγνοεί την τύχη των συγκρατουμένων του, στη γραπτή αγόρευση υποστήριξε ότι ένας εξ αυτών φονεύθηκε από μέλη της ANR. Εξάλλου, στη συνέντευξή του ανέφερε ότι η μητέρα του απεβίωσε από εγκεφαλικό επεισόδιο μετά την άφιξή του στη Δημοκρατία (ερυθρό 38x8 δ.φ.), ενώ, ερωτηθείς αν αναζητήθηκε μετά την απόδρασή του, περιορίστηκε να πει ότι τον αναζήτησαν στην οικία του στην κοινότητα Bumbu και αποχώρησαν όταν η σύζυγός του δήλωσε ότι αγνοεί τη διαμονή του. Ωστόσο, ουδέποτε προέβαλε στη διοικητική διαδικασία ότι η μητέρα του συνελήφθη ή ότι ο θάνατός της συνδέεται με τα προβλήματα που αντιμετώπιζε ο ίδιος στη χώρα καταγωγής, ούτε ότι έλαβε χώρα απόπειρα απαγωγής του τέκνου του το 2022. Τα εν λόγω γεγονότα, ένεκα της σοβαρότητας και της διασύνδεσής τους από τον Αιτητή με τον πυρήνα του αιτήματός του, ευλόγως αναμένονταν να είχαν ήδη προβληθεί. Επιπλέον, παραδέχθηκε ότι δεν γνωρίζει αν εκκρεμεί ένταλμα σύλληψης εναντίον του, ενώ το γεγονός ότι εξήλθε νομίμως της χώρας χρησιμοποιώντας το διαβατήριό του, χωρίς να αντιμετωπίσει οποιοδήποτε πρόβλημα στο αεροδρόμιο, ενισχύει την αμφιβολία ως προς την ύπαρξη πραγματικού κινδύνου δίωξης. Η εξήγησή του ότι το πρόσωπο της ANR που τον βοήθησε στην απόδραση διευθέτησε και τη φυγή του, ώστε να επιβιβαστεί χωρίς έλεγχο, στερείται πειστικότητας και ουσιωδών λεπτομερειών, καθώς προϋποθέτει απίθανη εμπλοκή υπαλλήλου υπηρεσίας ασφαλείας σε παράνομη διαφυγή κρατουμένου, κατά παράβαση των εντολών των προϊσταμένων του τόσο από το χώρο κράτησής του όσο και από την ίδια τη χώρα. Ταυτόχρονα, η αναφορά στο φερόμενο διασώστη του γίνεται με πρωτοφανή γενικότητα, καθώς πέραν του ονόματός του ουδεμία έτερη λεπτομέρεια δεν αναφέρει για το πρόσωπό του.
31. Ως προς την εξωτερική αξιοπιστία των δηλώσεών του, σημειώνεται ότι το αφήγημα του Αιτητή αποτελεί προσωπικό βίωμα, το οποίο δεν μπορεί καθ’ αυτό εύλογα να επιβεβαιωθεί από εξωτερικές πηγές. Παρά ταύτα, ως προς τις επιμέρους εκφάνσεις των δηλώσεών του, το Δικαστήριο ανέτρεξε σε εξωτερικές πηγές πληροφόρησης, από τις οποίες προκύπτουν τα ακόλουθα:
32. Σε έκθεση της Γαλλικής Υπηρεσίας Προστασίας Προσφύγων και Απάτριδων [Office français de protection des réfugiés et apatrides (OFPRA)] που εκδόθηκε στις 3.2.2022, αναφέρεται ότι ο Barnabé Kikaya Bin Karubi, αποτελούσε πρώην γραμματέα και διπλωματικό σύμβουλο του προέδρου της χώρας, Joseph Kabila[1]. Η πληροφορία ότι το εν λόγω πρόσωπο συνιστούσε σύμβουλο του Joseph Kabila επιβεβαιώνεται και από έτερες πηγές, όπως έκθεση του Institute for Security Studies του 2019[2], έκθεση του International Crisis Group του 2017[3] και άρθρο του BBC News του 2006[4]. Από έκθεση του UK Home Office που εκδόθηκε τον Ιανουάριο του 2020, προκύπτει ότι διετέλεσε και πρώην πρέσβης της ΛΔΚ στο Ηνωμένο Βασίλειο[5].
33. Σύμφωνα με την προαναφερόμενη έκθεση της OFPRA, ο Barnabé Kikaya Bin Karubi, συνιστά ένα εκ των στενών συνεργατών του πρώην προέδρου της χώρας που βρίσκονται στο στόχαστρο ερευνών της κυβερνητικής αρχής που φέρει την ονομασία General Inspectorate of Finance (IGF), αναφορικά με τη χρήση πιστωτικών καρτών που συνδέονται με τον τραπεζικό λογαριασμό του δημόσιου ταμείου[6].
34. Σε άρθρο του Radio France Internationale ημερομηνίας 15.8.2021, αναφέρεται ότι ο Barnabé Kikaya Bin Karubi βρισκόταν σε αφρικανική χώρα από τον Ιούνιο, αρνείτο τις κατηγορίες εναντίον του περί χρήσης τραπεζικών καρτών και ισχυρίστηκε ότι έλαβε απειλές[7]. Σύμφωνα με έτερα δημοσιεύματα που εντοπίζονται σε διαδικτυακές πλατφόρμες ειδήσεων στη ΛΔΚ, ο Barnabé Kikaya Bin Karubi, ισχυρίστηκε ότι κατόπιν προειδοποιήσεων και προτροπών από συγγενείς του, εγκατέλειψε τη ΛΔΚ και αναγκάστηκε να ζει κρυμμένος παρά τη θέλησή του, για να αποφύγει ένα δικαστικό σύστημα που χρησιμοποιείται για το ξεκαθάρισμα λογαριασμών με πολιτικούς αντιπάλους, αρνούμενος τις κατηγορίες εναντίον του αναφορικά με τη χρήση τραπεζικών καρτών που συνδέονταν με τον λογαριασμό του δημόσιου ταμείου ενόσω δεν κατείχε κάποιο αξίωμα[8]. Σημειώνεται ότι οι εν λόγω πληροφορίες που εντοπίζονται σε δημοσιεύματα μέσων ενημέρωσης, δεν κατέστη δυνατόν να επιβεβαιωθούν από άλλες επίσημες πηγές πληροφόρησης.
35. Από τις ανωτέρω πηγές επιβεβαιώνεται ότι ο πρώην εργοδότης του Αιτητή, Barnabé Kikaya Bin Karubi, συνιστούσε σύμβουλο του πρώην προέδρου της χώρας Joseph Kabila και πρόσωπο που φέρεται να αντιμετώπιζε κατηγορίες από τις αρχές της χώρας του. Ωστόσο δεν προκύπτει οι λόγοι αναζήτησής του να συνδέονται με σχεδιαζόμενο πραξικόπημα. Ως εκ τούτου, δεδομένης της μη θεμελίωσης της εσωτερικής αξιοπιστίας του Αιτητή ως προς τη φερόμενη σύλληψή του από μέλη της ANR λόγω της εργοδότησής του στην οικία του εν λόγω προσώπου, για τους λόγους που εκτενώς καταγράφονται ανωτέρω, ο υπό εξέταση ισχυρισμός απορρίπτεται στο σύνολό του.
36. Προχωρώντας στην αξιολόγηση του κινδύνου που διατρέχει ο Αιτητής, στη βάση του μόνου αποδεκτού ουσιώδους ισχυρισμού του ως προς τα προσωπικά του στοιχεία, επιπρόσθετα προς όσα καταγράφονται στην Εισηγητική-Έκθεση, ιδίως όσον αφορά στην επικαιροποιημένη εικόνα της κατάστασης ασφαλείας στη χώρα καταγωγής του, παρατηρώ τα εξής:
37. Σύμφωνα με την ιστοσελίδα RULAC (Rule of Law in Armed Conflict) της Ακαδημίας της Γενεύης, η ΛΔΚ εμπλέκεται σε αρκετές μη διεθνείς ένοπλες συγκρούσεις εντός των εδαφών της εναντίον ορισμένων μη κρατικών ένοπλων ομάδων, μεταξύ των οποίων οι ADF (Allied Democratic Forces), Mai-Mai Yakutumba, FDLR (Forces démocratiques de libération du Rwanda), CODECO (Coopérative de développement économique du Congo) και M23[9]. Ειρηνευτική αποστολή των Ηνωμένων Εθνών (UN Organization Stabilization Mission in the Democratic Republic of the Congo- MONUSCO) υποστηρίζει τις ένοπλες δυνάμεις της ΛΔΚ[10], και το Συμβούλιο Ασφαλείας, με το ψήφισμά του υπ’ αρ. 2765 (2024), αποφάσισε την επέκταση της εντολής της MONUSCO μέχρι τις 20.12.2025[11]. Οι περιοχές Kivu, Kasai και Ituri είναι αυτές οι οποίες πλήττονται σε μεγαλύτερο βαθμό από τις ένοπλες συγκρούσεις, αν και η βία είναι εκτεταμένη και επηρεάζει ολόκληρη τη χώρα[12]. Ειδικά στην Kinshasa, οι προαναφερόμενες οργανώσεις, δεν παρουσιάζονται δρώσες[13].
38. Ως προς τον αριθμό των περιστατικών ασφαλείας στην Kinshasa, ευρύτερη περιοχή στην οποία βρίσκεται ο τόπος καταγωγής και τόπος τελευταίας συνήθους διαμονής του Αιτητή, βάσει στοιχείων από το ACLED, κατά το τελευταίο έτος (με ημερομηνία τελευταίας ενημέρωσης την 17.10.2025), καταγράφηκαν 37 περιστατικά πολιτικής βίας[14], από τα οποία προκλήθηκαν 41 θανάτοι[15]. Σημειώνεται ότι, ειδικά στην κοινότητα Bumbu, που βρίσκεται στην Kinshasa και που συνιστά τον τόπο τελευταίας συνήθους διαμονής του Αιτητή, την ίδια περίοδο αναφοράς, σημειώθηκαν 3 περιστατικά πολιτικής βίας, από τα οποία προκλήθηκαν 2 θάνατοι[16]. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, ο πληθυσμός της Κinshasa το 2023, ανερχόταν στους 16,316,000 κατοίκους[17]. Υπό το φως των ανωτέρω ποσοτικών και αριθμητικών δεδομένων, δεν διαπιστώνεται οποιοσδήποτε κίνδυνος για τον Αιτητή ένεκα της κατάστασης ασφαλείας στον τόπο προηγουμένης διαμονής του.
39. Ως προς τις προσωπικές περιστάσεις του Αιτητή δεν προκύπτει οποιαδήποτε παράμετρος του προφίλ του, η οποία να επιτείνει με οποιοδήποτε τρόπο τον κίνδυνο που τυχόν αυτός διατρέχει, ούτε και καθαυτό κάποιο στοιχείο του προφίλ του δίδει βάσιμο έρεισμα για φόβο δίωξης. Ούτε και ο Αιτητής εξέφρασε οποιοδήποτε φόβο απορρέων από το προφίλ του, πέραν των όσων εξετάστηκαν ήδη ανωτέρω.
40. Ειδικώς ως προς το θρησκευτικό του προφίλ ως χριστιανού προτεστάντη, ούτε με βάση τα ενώπιον του Δικαστηρίου δεδομένα, αντιμετωπίζει ευλόγως κίνδυνο. Πέραν της απουσίας εκπεφρασμένου φόβου ένεκα αυτής της παραμέτρου ή άλλων συναφών προσωπικών περιστάσεων, σύμφωνα με εξωτερικές πηγές, το σύνταγμα της ΛΔΚ απαγορεύει τις θρησκευτικές διακρίσεις και προβλέπει την ελευθερία της θρησκείας και το δικαίωμα λατρείας, με την επιφύλαξη της «συμμόρφωσης με τον νόμο, τη δημόσια τάξη, την δημόσια ηθική και τα δικαιώματα των άλλων». Ορίζει δε ότι το δικαίωμα στη θρησκευτική ελευθερία δεν μπορεί να καταργηθεί ακόμη και όταν η κυβέρνηση κηρύξει κατάσταση έκτακτης ανάγκης ή πολιορκία. Σύμφωνα με έκθεση του Υπουργείου Εξωτερικών των Η.Π.Α του 2023, σχετικά με τη θρησκευτική ελευθερία στη ΛΔΚ, οι χριστιανοί αποτελούν το 95,1% του πληθυσμού και 48,1% των χριστιανών είναι προτεστάντες. Αν και καταγράφηκαν κάποιες επιθέσεις από το ISIS-DRC/ADF, αυτές αφορούσαν αδιακρίτως βία κατά πολιτών.[18]
41. Ως εκ τούτου, στην προκειμένη περίπτωση λαμβάνοντας υπόψη και το προσωπικό προφίλ του Αιτητή, ως αυτό έγινε αποδεκτό και ειδικότερα ότι ο Αιτητής είναι νεαρός, υγιής, με εργασιακή εμπειρία στον τόπο συνήθους διαμονής του και με υποστηρικτικό/οικογενειακό δίκτυο στη χώρα καταγωγής του, και χωρίς οποιοδήποτε σημείο ευαλωτότητας ή αποδεδειγμένο περιστατικό παρελθούσας δίωξης, κρίνεται πως σε συνάρτηση με τις παρατεθείσες πληροφορίες από εξωτερικές πηγές πληροφόρησης σχετικά με την τρέχουσα κατάσταση ασφαλείας στον τελευταίο τόπο συνήθους διαμονής του στη χώρα καταγωγής του, δεν πιθανολογείται ότι σε περίπτωση επιστροφής του εκεί, θα εκτεθεί ευλόγως σε κίνδυνο.
42. Υπό το φως της ανωτέρω ανάλυσης κινδύνου, δεν δικαιολογείται η υπαγωγή του Αιτητή στο καθεστώς του πρόσφυγα, καθώς δεν τεκμηριώθηκε η συνδρομή βάσιμου φόβου δίωξης για τους λόγους που εξαντλητικά αναφέρονται στο άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου.
43. Ούτε επίσης τεκμηριώνεται, η υπαγωγή του στο καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας (άρθρο 19 του περί Προσφύγων Νόμου), καθώς ο Αιτητής δεν τεκμηριώνει, αλλά και από τα ενώπιόν μου στοιχεία δεν προκύπτει ότι εάν επιστρέψει στη χώρα ιθαγένειάς του, θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη.
44. Ειδικότερα, στην προκειμένη περίπτωση από το προαναφερόμενο ιστορικό και δεδομένου ότι ο Αιτητής δεν τεκμηρίωσε, ότι ενόψει των προσωπικών του περιστάσεων, πιθανολογείται να εκτεθεί σε κίνδυνο βλάβης συγκεκριμένης μορφής [βλ. απόφαση της 17.2.2009, C-465/07, ECLI:EU:C:2009:94, Elgafaji, σκέψη 32)] δεν προκύπτει ότι αυτός διατρέχει κίνδυνο σοβαρής βλάβης, λόγω θανατικής καταδίκης ή εκτέλεσης, βασανιστηρίων, απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης ή τιμωρίας σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του [βλ άρθρο 19(2)(α) και (β)].
45. Ούτε εξάλλου, προκύπτει ότι συντρέχει αδιακρίτως ασκούμενη βία στον τελευταίο τόπο διαμονής του Αιτητή, ο βαθμός της οποίας να είναι τόσο υψηλός, ώστε να υπάρχουν ουσιώδεις λόγοι να εκτιμηθεί ότι ο προσφεύγων, ακόμα κι αν ήθελε υποτεθεί ότι θα επιστρέψει στη συγκεκριμένη γεωγραφική περιοχή, θα αντιμετωπίσει, λόγω της παρουσίας του και μόνον στο έδαφος αυτής της περιοχής, πραγματικό κίνδυνο να εκτεθεί στην εν λόγω απειλή (βλ. άρθρο 19(2)(γ) απόφαση της 17.2.2009, C-465/07, ECLI:EU:C:2009:94 Elgafaji, σκέψη 43).
46. Σημειώνεται συναφώς ότι «το καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας, αναγνωρίζεται σε οποιοδήποτε αιτητή, ο οποίος δεν αναγνωρίζεται ως πρόσφυγας ή σε οποιοδήποτε Αιτητή του οποίου η αίτηση σαφώς δε βασίζεται σε οποιουσδήποτε από τους λόγους του εδαφίου (1) του άρθρου 3, αλλά σε σχέση με τον οποίο υπάρχουν ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι, εάν επιστρέψει στη χώρα ιθαγένειάς του, θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη και δεν είναι σε θέση ή, λόγω του κινδύνου αυτού, δεν είναι πρόθυμος, να θέσει τον εαυτό του υπό την προστασία της χώρας αυτής». Ως «σοβαρή» ή «σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη» ορίζεται δυνάμει του άρθρου 19(2)(γ) ως «σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής ακεραιότητας αμάχου, λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης».
47. Ως προς τον όρο διεθνής ή εσωτερική ένοπλη σύρραξη, το ΔΕΕ, διευκρίνισε ότι της έννοιας της εσωτερικής ένοπλης συρράξεως, η σημασία και το περιεχόμενο των όρων αυτών πρέπει να καθορίζονται, κατά πάγια νομολογία του Δικαστηρίου, σύμφωνα με το σύνηθες νόημά τους στην καθημερινή γλώσσα, λαμβανομένου υπόψη του πλαισίου εντός του οποίου αυτοί χρησιμοποιούνται και των σκοπών που επιδιώκει η ρύθμιση στην οποία εντάσσονται (αποφάσεις της 22ας Δεκεμβρίου 2008, C‑549/07, Wallentin-Hermann, Συλλογή 2008, σ. I‑11061, σκέψη 17, και της 22ας Νοεμβρίου 2012, C‑119/12, Probst, σκέψη 20). Υπό το σύνηθες νόημά της στην καθημερινή γλώσσα, η έννοια της εσωτερικής ένοπλης συρράξεως αφορά κατάσταση στην οποία οι τακτικές δυνάμεις ενός κράτους συγκρούονται με μία ή περισσότερες ένοπλες ομάδες ή στην οποία δύο ή περισσότερες ένοπλες ομάδες συγκρούονται μεταξύ τους. (Βλ. απόφαση της 30ής Ιανουαρίου 2014, Diakité, C-285/12, EU:C:2014:39, σκέψεις 27 και 28). Με βάση την ανωτέρω ανάλυση, δεν λαμβάνει χώρα ένοπλη σύρραξη στην Kinshasa, τόπο τελευταίας συνήθους διαμονής του Αιτητή.
48. Ακολούθως ως προς τους παράγοντες που δύνανται να ληφθούν υπόψιν κατά την αξιολόγηση του συστατικού στοιχείου της αδιάκριτης βίας, το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (στο εξής: το ΔΕΕ) επεσήμανε ότι λαμβάνονται υπόψη «[.]μεταξύ άλλων, η ένταση των ενόπλων συγκρούσεων, το επίπεδο οργάνωσης των εμπλεκομένων ενόπλων δυνάμεων και η διάρκεια της σύρραξης ως στοιχεία λαμβανόμενα υπόψη κατά την εκτίμηση του πραγματικού κινδύνου σοβαρής βλάβης, κατά την έννοια του άρθρου 15, στοιχείο γʹ, της οδηγίας 2011/95 (Βλ. απόφαση της 30ής Ιανουαρίου 2014, Diakité, C-285/12, EU:C:2014:39, σκέψη 35), καθώς και άλλα στοιχεία όπως η γεωγραφική έκταση της κατάστασης αδιάκριτης άσκησης βίας, ο πραγματικός προορισμός του αιτούντος σε περίπτωση επιστροφής στην οικεία χώρα ή περιοχή και οι τυχόν εκ προθέσεως επιθέσεις κατά αμάχων εκ μέρους των εμπόλεμων μερών.» (Βλ. C-901/19, ημερομηνίας 10.6.2021, CF, DN κατά Bundesrepublic Deutschland, σκέψη 43).
49. Περαιτέρω, ως προς τον προσδιορισμό του επιπέδου της ασκούμενης αδιάκριτης βίας, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (στο εξής: το ΕΔΔΑ) στην απόφασή του Sufi and Elmi (ΕΔΔΑ, απόφαση επί των προσφυγών 8319/07 and 11449/07, ημερομηνίας 28.11.2011) αξιολόγησε, διευκρινίζοντας ότι δεν κατονομάζονται εξαντλητικά, τη χρήση μεθόδων και τακτικών πολέμου εκ μέρους των εμπόλεμων πλευρών οι οποίες αυξάνουν τον κίνδυνο αμάχων θυμάτων ή ευθέως στοχοποιούν αμάχους, εάν η χρήση αυτών είναι διαδεδομένη μεταξύ των αντιμαχόμενων πλευρών, και, τελικά, τον αριθμό των αμάχων που έχουν θανατωθεί, τραυματιστεί και εκτοπιστεί ως αποτέλεσμα της σύγκρουσης.
50. Επιπλέον, όπως διευκρίνισε το ΔΕΕ «ο όρος «προσωπική» πρέπει να νοείται ως χαρακτηρίζων βλάβη προξενούμενη σε αμάχους, ανεξαρτήτως της ταυτότητάς τους, όταν ο βαθμός της αδιακρίτως ασκούμενης βίας που χαρακτηρίζει την υπό εξέλιξη ένοπλη σύρραξη και λαμβάνεται υπόψη από τις αρμόδιες εθνικές αρχές οι οποίες επιλαμβάνονται των αιτήσεων περί επικουρικής προστασίας ή από τα δικαστήρια κράτους μέλους ενώπιον των οποίων προσβάλλεται απόφαση περί απορρίψεως τέτοιας αιτήσεως είναι τόσο υψηλός, ώστε υπάρχουν ουσιώδεις λόγοι να εκτιμάται ότι ο άμαχος ο οποίος θα επιστρέψει στην οικεία χώρα ή, ενδεχομένως, περιοχή θα αντιμετωπίσει, λόγω της παρουσίας του και μόνον στο έδαφος αυτής της χώρας ή της περιοχής, πραγματικό κίνδυνο να εκτεθεί σε σοβαρή απειλή κατά το άρθρο 15, στοιχείο γ΄, της οδηγίας.» (απόφαση στην υπόθεση C-465/07, Meki Elgafaji, Noor Elgafaji κ. Staatssecretaris van Justitie, ημερ.17.2.2009). Ιδίως ως προς την εφαρμογή της αναπροσαρμοζόμενης κλίμακας, το ΔΕΕ στην ως άνω απόφαση διευκρίνισε ότι «ότι όσο περισσότερο ο αιτών είναι σε θέση να αποδείξει ότι θίγεται ειδικώς λόγω των χαρακτηριστικών της καταστάσεώς του, τόσο μικρότερος θα είναι ο βαθμός της αδιακρίτως ασκούμενης βίας που απαιτείται προκειμένου ο αιτών να τύχει της επικουρικής προστασίας.».
51. Ενόψει των ανωτέρω ποιοτικών και ποσοτικών χαρακτηριστικών, δεν είναι δυνατό η επικρατούσα κατάσταση στον τόπο συνήθους διαμονής του Αιτητή, ήτοι στην ευρύτερη επαρχία της Kinshasa, να χαρακτηριστεί ως αδιάκριτη βία λόγω ένοπλης σύρραξης η οποία εξικνείται σε τέτοιο βαθμό ώστε ο Αιτητής μόνο λόγω της παρουσίας του εκεί να έρχεται αντιμέτωπος με πραγματικό κίνδυνο σοβαρής βλάβης εντός του πλαισίου του άρθρου 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου. Την ίδια στιγμή δεν προκύπτει οποιοσδήποτε παράγοντας επίτασης του κινδύνου στο πρόσωπο του Αιτητή (ΔΕΕ, C-285/12, Diakité, ημερ. 30/01/2014, σκ. 27-28). Ενόψει της έλλειψης της ουσιώδους αυτής προϋπόθεσης εφαρμογής του άρθρου 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου, δεν δικαιολογείται η υπαγωγή του Αιτητή στο αντίστοιχο καθεστώς.
52. Ως προς δε την απόφαση επιστροφής του, από τα ενώπιόν μου στοιχεία, δεν προκύπτει οποιοδήποτε άλλο ζήτημα συναφές με την αρχή της μη επαναπροώθησης και των προϋποθέσεων έκδοσης της απόφασης επιστροφής, πέραν των όσων ήδη εξετάστηκαν και αναλύθηκαν ανωτέρω (Βλ. απόφαση της της 17ης Οκτωβρίου 2024, υπόθεση C 156/23 [Ararat] K, L, M, N κατά Staatssecretaris van Justitie en Veiligheid, ECLI:EU:C:2024:892, ιδίως σκέψεις 50 έως 51).
Ως εκ τούτου, η παρούσα προσφυγή απορρίπτεται και η προσβαλλόμενη απόφαση τροποποιείται ως ανωτέρω, με €1000 έξοδα εναντίον του Αιτητή και υπέρ των Καθ' ων η αίτηση.
Κ. Κ. ΚΛΕΑΝΘΟΥΣ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.
[1] DIDR - Division de l'information, de la documentation et des  recherches (OFPRA) (author), OFPRA (ed. or publisher), ‘République  Démocratique du Congo : Bilan du premier mandat du président  Félix Tshisekedi (mise à jour)’ (3 February 2022) σελ. 9 διαθέσιμο σε 
  https://www.ofpra.gouv.fr/libraries/pdf.js/web/viewer.html?file=/sites/default/files/ofpra_flora/2112_rdc_bilan_felix_tshisekedi_154911_web.pdf (ημερομηνία πρόσβασης 22.10.2025)
[2] ISS - Institute for Security Studies, ‘Regional and continental responses to the DRC election crisis’ (9 December 2019) σελ. 9 διαθέσιμο σε https://issafrica.s3.amazonaws.com/site/uploads/car14.pdf (ημερομηνία πρόσβασης 22.10.2025)
[3] International Crisis Group, ‘Time for Concerted Action in DR Congo’  (4 December 2017) σελ. 20 διαθέσιμο σε 
  https://www.ecoi.net/en/file/local/1419893/5228_1513589578_257-time-for-concerted-action-in-dr-congo.pdf  (ημερομηνία πρόσβασης 22.10.2025)
[4] BBC News, ‘Kabila to contest DR Congo poll’ (7 February 2006) διαθέσιμο σε 
  http://news.bbc.co.uk/2/hi/africa/4688326.stm  (ημερομηνία πρόσβασης 22.10.2025)
[5] UK Home Office, ‘Country Policy and Information Note Democratic  Repulic of the Congo: Unsuccessful asylum seekers [Version 4.0]’ (January 2020)  σελ. 70 διαθέσιμο σε 
  https://www.ecoi.net/en/file/local/2023159/DRC_-_CPIN_-_UAS_-_v4_-_final.pdf  (ημερομηνία πρόσβασης 22.10.2025)
[6] DIDR - Division de l'information, de la documentation et des  recherches (OFPRA) (author), OFPRA (ed. or publisher), ‘République  Démocratique du Congo : Bilan du premier mandat du président  Félix Tshisekedi (mise à jour)’ (3 February 2022) σελ. 9 διαθέσιμο σε 
  https://www.ofpra.gouv.fr/libraries/pdf.js/web/viewer.html?file=/sites/default/files/ofpra_flora/2112_rdc_bilan_felix_tshisekedi_154911_web.pdf (ημερομηνία πρόσβασης 22.10.2025)
[7] RFI, ‘RDC: Barnabé Kikaya bin Karubi, ancien conseiller de Kabila, «obligé de fuir»’ (15 August 2021) διαθέσιμο σε https://www.rfi.fr/fr/afrique/20210815-rdc-barnab%C3%A9-kikaya-bin-karubi-ancient-conseiller-de-kabila-oblig%C3%A9-de-fuir (ημερομηνία πρόσβασης 22.10.2025)
[8] ACTUALITE.CD, ‘Kikaya: "ils ont essayé de me réduire au silence» (15 August 2021) διαθέσιμο σε https://actualite.cd/index.php/2021/08/15/kikaya-ils-ont-essaye-de-me-reduire-au-silence?utm; 24sur24.cd, ‘« J’ai eu des menaces qui étaient de plus en plus persistantes», Kikaya Bin Karubi’ (16 August 2021) διαθέσιμο σε https://24sur24.cd/jai-eu-des-menaces-qui-etaient-de-plus-en-plus-persistantes-kikaya-bin-karubi/?utm (ημερομηνία πρόσβασης 22.10.2025)
[9] RULAC (Rule of Law in Armed Conflict), Ακαδημία Γενεύης, ‘Non-international Armed Conflicts in Democratic Republic of Congo’, Last updated: Tuesday 14th February 2023, διαθέσιμο σε https://www.rulac.org/browse/conflicts/non-international-armed-conflict-in-democratic-republic-of-congo#collapse1accord (ημερομηνία πρόσβασης 22.10.2025)
[10] Ο.π.
[11] UNSC, S/RES/2765 (2024) διαθέσιμο σε https://digitallibrary.un.org/record/4069994?v=pdf (ημερομηνία πρόσβασης 22.10.2025)
[12] RULAC (Rule of Law in Armed Conflict), Ακαδημία Γενεύης, ‘Non-international Armed Conflicts in Democratic Republic of Congo’, Last updated: Tuesday 14th February 2023, διαθέσιμο σε https://www.rulac.org/browse/conflicts/non-international-armed-conflict-in-democratic-republic-of-congo#collapse1accord (ημερομηνία πρόσβασης 22.10.2025)
[13] Βλ. σχετικά Global Protection Cluster, https://www.globalprotectioncluster.org/sites/default/files/2024-02/points_saillants-situation_de_protection_decembre_2023_vf.pdf, Παρουσία των ανωτέρω ομάδων στην Kinshasa δε μαρτυρείται ούτε κατά την πρόσφατη επιστολή ομάδας ειδικών στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κογκό προς τον Πρόεδρο του Συμβουλίου Ασφαλείας UNSC, 'Letter dated 15 December 2023 from the Group of Experts on the Democratic Republic of the Congo addressed to the President of the Security Council' (2023), διαθέσιμο σε https://www.ecoi.net/en/file/local/2103043/N2336437.pdf (ημερομηνία πρόσβασης 22.10.2025)
[14] Σύμφωνα με τη βάση δεδομένων ACLED, η Πολιτική Βία (Political Violence) περιλαμβάνει τις ακόλουθες κατηγορίες περιστατικών: Βία κατά Αμάχων (Violence Against Civilians), Μάχες (Battles), Ταραχές (Riots), Εκρήξεις/Απομακρυσμένη Βία (Explosions/Remote Violence), Διαδηλώσεις (Protests)
[15] ACLED - DISAGGREGATED DATA COLLECTION - ANALYSIS & CRISIS MAPPING PLATFORM, The Armed Conflict Location & Event Data Project (βλ. πλατφόρμα Explorer, η οποία από 30/07/2025 είναι προσβάσιμη κατόπιν εγγραφής και είναι διαθέσιμη στον διαδικτυακό σύνδεσμο https://acleddata.com/platform/explorer, με χρήση των ακόλουθων στοιχείων ανάλυσης: METRIC: Event Counts/Fatality Counts, EVENT CATEGORIES: Political Violence, DATE RANGE: Past Year of ACLED Data, COUNTRY: Democratic Republic of Congo, Kinshasa) (ημερομηνία πρόσβασης 22.10.2025)
[16] ACLED - DISAGGREGATED DATA COLLECTION - ANALYSIS & CRISIS MAPPING PLATFORM, The Armed Conflict Location & Event Data Project (βλ. πλατφόρμα Explorer, η οποία από 30/07/2025 είναι προσβάσιμη κατόπιν εγγραφής και είναι διαθέσιμη στον διαδικτυακό σύνδεσμο https://acleddata.com/platform/explorer, με χρήση των ακόλουθων στοιχείων ανάλυσης: METRIC: Event Counts/Fatality Counts, EVENT CATEGORIES: Political Violence, DATE RANGE: Past Year of ACLED Data, COUNTRY: Democratic Republic of Congo, Kinshasa, Bumbu) (ημερομηνία πρόσβασης 22.10.2025)
[17] CIA, The World Factbook, DRC, https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/congo-democratic-republic-of-the/#people-and-society (ημερομηνία πρόσβασης 22.10.2025)
[18] USDOS - US Department of State, ‘DEMOCRATIC REPUBLIC OF THE CONGO 2023 INTERNATIONAL RELIGIOUS FREEDOM REPORT’ (26 June 2024) σελ. 3 διαθέσιμο σε https://www.state.gov/reports/2023-report-on-international-religious-freedom/democratic-republic-of-the-congo/ (ημερομηνία πρόσβασης 22.10.2025)
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο