ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
Υπόθεση Αρ. 5/24
31 Οκτωβρίου 2025
[Α. Α. ΑΓΡΟΤΗ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]
Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος
Μεταξύ:
A. N. P
Αιτητή,
-και-
Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω
Διευθυντή Υπηρεσίας Ασύλου
Καθ’ ων η αίτηση.
…………………….
Αίτηση ημερομηνίας 02/05/2025 για επαναφορά της προσφυγής
Π. Δουρτμέ (κα) για κ.κ. Νίκος Λοίζου & Χρίστος Χριστούδιας, Δικηγόροι για τον Αιτητή
Ι. Χαραλάμπους (κα), Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ’ ων η αίτηση
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Α. Α.ΑΓΡΟΤΗ, Δ ΔΔΔΠ: Ο Αιτητής με την προσφυγή του προσβάλλει την απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου, που του κοινοποιήθηκε με επιστολή ημερομηνίας 12/12/2023 και με την οποία απορρίφθηκε η αίτηση του για παραχώρηση του καθεστώτος διεθνούς προστασίας.
Η προσφυγή καταχωρήθηκε στις 02/01/2024 και ορίστηκε για πρώτη εμφάνιση στις 02/02/2024, όπου και δόθηκαν σχετικές οδηγίες για καταχώρηση των αγορεύσεων των μερών. Με την συμπλήρωση των αγορεύσεων η υπό εξέταση υπόθεση ορίστηκε για πρώτη φορά για διευκρινήσεις στις 15/01/2025 με οδηγίες για τυχόν καταχώρηση Απαντητικής αγόρευσης. Στις 15/01/2025, η προσφυγή ορίστηκε εκ νέου για διευκρινίσεις στις 08/04/2025. Κατά την αυτή δικάσιμο, διαπιστώθηκε η μη εμφάνιση του συνηγόρου του Αιτητή, αλλά και του ίδιου του Αιτητή, ως η υποχρέωσή του δυνάμει των εν ισχύει διαδικαστικών κανονισμών[1] μέχρι την ώρα που συνεδρίαζε το Δικαστήριο και μετά από αίτημα της συνηγόρου για τους Καθ’ ων η αίτηση για απόρριψη της προσφυγής λόγω μη προώθησης της, το Δικαστήριο λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν έτυχε οποιασδήποτε ενημέρωσης για τυχόν κώλυμα του συνηγόρου να παραστεί ενώπιον του Δικαστηρίου για προώθηση της προσφυγής, αποφάσισε την απόρριψη της προσφυγής.
Στις 02/05/2025 ο Αιτητής μέσω του συνηγόρου του καταχώρησε την υπό εξέταση αίτηση με την οποία αιτείται την επαναφορά της προσφυγής του.
Η αίτησή του βασίζεται στους περί Πολιτικής Δικονομίας Κανονισμούς 6, 7, 13, 14, 16, 20, 22, 23, 25 (6) (7), 37 (2) (3), και 60, στα άρθρα 2, 11, 12, 14 και 15 του περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμου του 2018 (Ν.73(Ι)/2018), στους Κανονισμούς 2, 7, 8, 9, 10 και 11 του περί Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Διαδικαστικοί Κανονισμοί του 2019, στους Κανονισμούς 4, 7, 9, 10, 11, 12, 13, 17, 18, 19 και 22 του Διαδικαστικού Κανονισμού του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου του 1962, στο άρθρο 12 του περί Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Νόμου του 2015 (Ν.131(Ι)/2015), στους Κανονισμούς των περί Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου (Αρ.1) Διαδικαστικών Κανονισμών του 2015, στους Θεσμούς Πολιτικής Δικονομίας Δ.17 Θ 14(2), Δ.20 Θ.14, Θ. 1-9, Δ.26 Θ14, Δ.33 Θ.1, 4, 5, Δ.39, Δ.40 Θ.11, Δ.47, Δ.48 ΘΘ. 1-9, Δ.57 Θ.2 και Δ.64 και επί των Άρθρων 144, 146, 148 και του Συντάγματος της Κυπριακής Δημοκρατίας και επί των Άρθρων 1Α, στη Νομοθεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στις Οδηγίες 2005/85/ΕΚ και 2013/32/ΕΕ (άρθρο 46), στις Αρχές της επιείκειας και στις Γενικές και Συμφυείς εξουσίες του Δικαστηρίου, στο άρθρο 8 και 23 του Συντάγματος καθώς και στις αρχές της επιείκειας (equity), στη νομολογία, την πρακτική, τη διακριτική ευχέρεια και στις συμφυείς εξουσίες του Δικαστηρίου.
Η αίτηση υποστηρίζεται από συνημμένη ένορκη δήλωση του κ. Ν. Λοίζου, δικηγόρου στο δικηγορικό γραφείο Νίκος Λοίζου & Χρίστος Χριστούδιας, δικηγόρων του Αιτητή, ο οποίος αναφέρει στη παράγραφο 4 αυτής πως «η μη εμφάνιση μας ενώπιον του Σεβαστού Δικαστηρίου οφείλεται από λάθος και/ή αβλεψία μας και για τον λόγο ότι ο φάκελος της υπόθεσης δεν εντοπίστηκε έγκαιρα, επειδή εκ λάθους εκ των υστέρων διαπιστώθηκε ότι τοποθετήθηκε σε θυρίδα άλλης ημερομηνίας». Ο ομνύων επίσης εισηγείται ως ορθό και δίκαιο και προς το συμφέρον της δίκαιης απονομής της δικαιοσύνης, όπως η προσφυγή επαναφερθεί.
Η αίτηση του Αιτητή έφερε την αντίδραση των Καθ’ ων η αίτηση, οι οποίοι την 29/05/2025 καταχώρησαν ειδοποίηση για πρόθεση υποβολής ένστασης, εισηγούμενοι την απόρριψη της αίτησης του Αιτητή. Αποτελεί θέση των Καθ΄ ων η αίτηση ότι δεν πληρούνται οι νομοθετικές και νομολογιακές προϋποθέσεις για την έκδοση του διατάγματος επαναφοράς και ότι η αίτηση προωθείται καταχρηστικά και/ή κακόπιστα από τον Αιτητή. Από όσα περιέχονται στην αίτηση και στην ένορκη δήλωση που την συνοδεύει, δεν παρατίθενται, ως προβάλλουν οι Καθ’ ων η αίτηση οποιαδήποτε μαρτυρία στη βάση της οποίας δύναται να ελεγχθεί το αίτημα του Αιτητή, αφού δεν προβάλλονται ικανοποιητικοί και αποδεκτοί λόγοι και δεν αποκαλύπτεται κανένας λόγος που να επιτρέπει την επαναφορά της προσφυγής και ή κανένας λόγος που να αποδεικνύει ότι η μη προώθηση δεν ανταποκρίνεται στην πρόθεση εγκατάλειψης της προσφυγής. Πρόσθετα, η ομνύουσα ισχυρίζεται ότι εγείρεται θέμα επαναφοράς προσφυγής μόνο όπου λόγοι πέραν της θέλησης του διαδίκου εμποδίζουν την άσκηση του δικαιώματος του και αυτό δεν συμβαίνει όταν οφείλεται σε αδιαφορία, αμέλεια ή σφάλμα του, όπως στη παρούσα. Επιπλέον η ομνύουσα υποβάλλει ότι δεν αποκαλύπτεται καλός λόγος μη εμφάνισης του Αιτητή στο Δικαστήριο τη καθορισμένη ημέρα και δεν κατάφερε να αποδείξει ότι η απόρριψη της προσφυγής ήταν αποτέλεσμα γνήσιου λάθους ή έλλειψης πραγματικής πρόθεσης απόσυρσης. Τέλος ισχυρίζονται οι Καθ’ ων η αίτηση ότι με τα όσα προβλήθηκαν από τον Αιτητή δεν δικαιολογείται η επαναφορά της προσφυγής καλώντας το Δικαστήριο όπως απορρίψει την αίτηση.
Με τη γραπτή του αγόρευση ο συνήγορος για τον Αιτητή, επανέλαβε τους ίδιους ισχυρισμούς, ήτοι ότι ο φάκελος της υπόθεσης εκ καλόπιστου και ανθρώπινου λάθους τοποθετήθηκε σε θυρίδα άλλης ημερομηνίας, με αποτέλεσμα να μην εμφανιστούν ενώπιον του Δικαστηρίου και χωρίς να ειδοποιήσουν σχετικά τον Αιτητή, τονίζοντας παράλληλα ότι καθ’ όλη τη διάρκεια της προσφυγής και σε όλες τις δικασίμους ήταν παρών στο Δικαστήριο και συνεπής προς τις οδηγίες του Δικαστηρίου και δεν επέδειξε ποτέ πρόθεση εγκατάλειψης της προσφυγής.
Αγορεύοντας ενώπιον του Δικαστηρίου, η συνήγορος των Καθ’ ων η αίτηση, κάλεσε το Δικαστήριο όπως απορρίψει την αίτηση επαναφοράς, επαναλαμβάνοντας τις θέσεις της όπως αυτές περιέχονται στην ένσταση των Καθ’ ων η αίτηση καθώς επίσης στην ένορκη δήλωση που την συνοδεύει .
Έχω ακούσει με μεγάλη προσοχή τις θέσεις των διαδίκων όπως έχουν προωθηθεί από τους ευπαίδευτους συνηγόρου τους.
Σύμφωνα με την πάγια νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου αίτηση επαναφοράς προσφυγής αντιμετωπίζεται πάντοτε με αυστηρότητα, εφόσον η προθεσμία καταχώρησης προσφυγής στο Διοικητικό Δικαστήριο Διεθνούς Προστασίας, δεν μπορεί να επεκταθεί με οποιοδήποτε τρόπο (βλ. Issam Lotfy Mohamed El Aassy v. Δημοκρατίας, Υποθ. Αρ. 1252/2010, ημερ. 17.5.2011 και Nader Mt Matanes v. Δημοκρατίας, Υποθ. Αρ. 540/2012, ημερ. 30.11.2012).
Θα πρέπει βέβαια να αναφερθεί πως, ακριβώς λόγο της προθεσμίας καταχώρησης προσφυγής λαμβάνεται υπόψη το κατά πόσον υπήρχε πρόθεση εγκατάλειψης της προσφυγής και κατά πόσον ο χρόνος που ο Aιτητής υποβάλλει το αίτημα επαναφοράς του, ήταν εύλογο. Το εύλογο χρονικό διάστημα καταχώρησης αίτησης επαναφοράς μπορεί να καθοριστεί και από τα γεγονότα που ο Aιτητής προωθεί ενώπιον του Δικαστηρίου.
Στην υπό εξέταση περίπτωση ο λόγος που απορρίφθηκε η προσφυγή του Αιτητή την 08/04/2025 ήταν η μη εμφάνιση του συνηγόρου του Αιτητή κατά την ημέρα που η υπόθεση ήταν ορισμένη για διευκρινήσεις, χωρίς την οποιαδήποτε ενημέρωση του Δικαστηρίου για τυχόν κώλυμα του. Μάλιστα το Δικαστήριο αναμένοντας την εμφάνιση του συνηγόρου του Αιτητή επιλήφθηκε της υπόθεσης στις 10.15 π.μ. αντί στις 8.30 π.μ. που ήταν ορισμένη, δίδοντας με τον τρόπο αυτό αρκετό περιθώριο χρόνου για την εμφάνιση του συνηγόρου ή και του ιδίου του Αιτητή για την προώθηση της υπόθεσής του.
Πέραν των πιο πάνω, σημαντικό στοιχείο στην εξέταση αίτηση επαναφοράς αποτελεί και η σπουδή με την οποία καταχωρείται μία αίτηση επαναφοράς. Στην προκειμένη περίπτωση, ο συνήγορος του Αιτητή στην παράγραφο 6 της Ένορκης Δήλωσης του που συνοδεύει την αίτηση, αναφέρει ότι έλαβε γνώση της απόρριψης της προσφυγής μετά τις εορτές του Πάσχα, ισχυρισμός αόριστος και γενικός. Σε κάθε περίπτωση διαπιστώνω ότι η υπό εξέταση αίτηση καταχωρήθηκε 23 ημέρες μετά την απόρριψη της προσφυγής. Θα συμφωνήσω με την θέση των Καθ' ων η αίτηση ότι ουδέν αναφέρεται στην αίτηση και στην ένορκη δήλωση που την συνοδεύει για την καθυστέρηση στην υποβολή της αίτησης, οδηγώντας με σε συμπέρασμα έλλειψης πραγματικού ενδιαφέροντας για την υπόθεση.
Ο μοναδικός ισχυρισμός μη εμφάνισης ενώπιον του Δικαστηρίου που προβάλλεται από τον συνήγορο του Αιτητή και αφορά στη λανθασμένη τοποθέτηση του φακέλου του Αιτητή σε θυρίδα άλλης ημερομηνίας, δεν μπορεί να γίνει αποδεκτός καθότι δεν υποστηρίχθηκε με την αναγκαία τεκμηρίωση του, πέραν του ότι δεν αποτελεί λόγο για επαναφορά προσφυγής. Ως εκ τούτου παρέμεινε γενικός και αόριστος και εκτεθειμένος σε απόρριψη.
Παραθέτω σχετικό απόσπασμα από την απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου στην υπόθεση υπ’αριθμόν 540/12, NADER MT MATANES v. Κυπριακής Δημοκρατίας, ημερομηνίας 30/11/2012, στην οποία λέχθηκαν τα εξής:
«Όπως έχει αναφερθεί στην El Aassy (ανωτέρω), απόφαση του παρόντος Δικαστηρίου, με έρεισμα την υπόθεση Ανδρέα Μαύρου ν. Δημοκρατίας (1997) 4 Α.Α.Δ. 3020, δεν υπάρχει πρόνοια στους Θεσμούς Πολιτικής Δικονομίας που εφαρμόζονται με βάση τον Καν. 19 του Διαδικαστικού Κανονισμού του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου του 1962, για επαναφορά αγωγής και κατ΄ επέκταση προσφυγής στην αναθεωρητική δικαιοδοσία όταν η αγωγή ή η προσφυγή αποσύρεται και απορρίπτεται. Στην υπό κρίση περίπτωση βεβαίως η προσφυγή δεν αποσύρθηκε, αλλά απορρίφθηκε λόγω μη προώθησης της. Οπότε λειτουργούν οι αντίστοιχες διατάξεις των Θεσμών Πολιτικής Δικονομίας για απορριφθείσα αγωγή λόγω μη εμφάνισης κατά την ακρόαση, κατά τη Δ.35 θ.4 και το ενδεχόμενο ακύρωσης της απόφασης που δόθηκε σε αίτηση που καταχωρείται εντός 15 ημερών, με βάση τη Δ.35 θ.5, στην οποία όμως δεν εδράζεται η επίδικη αίτηση.
Λειτουργεί βεβαίως υπέρ του αιτητή, η σπουδή με την οποία καταχώρησε την αίτηση επαναφοράς, μόλις την επόμενη μέρα, αλλά και εναντίον του η παντελής έλλειψη ουσιαστικής αιτιολογίας για την μη έγκαιρη εμφάνιση του συνηγόρου του. Όχι μόνο η ένορκη δήλωση που υποστηρίζει την αίτηση δεν επεξηγεί το λόγο μη εμφάνισης (αναφέρει απλώς ότι λόγω φόρτου εργασίας δεν κατέστη δυνατή η έγκαιρη ετοιμασία και κατάθεση της γραπτής αγόρευσης του αιτητή, που αφορά βεβαίως άλλο γεγονός από το ζητούμενο), αλλά και εντελώς λανθασμένα παρουσιάζει την υπόθεση ως να ήταν για οδηγίες ορισμένη στις 9.10.2012 (που δεν ήταν), αναμένοντας μάλιστα να ειδοποιείτο για την επόμενη ορισθείσα ημερομηνία από το Πρωτοκολλητείο λόγω μη εμφάνισης. Αυτό αναγράφεται στην παρ. 4 της ένορκης δήλωσης, σε αντίθεση, πρέπει να παρατηρηθεί, με το γεγονός που καταγράφεται στην παρ. 2, ότι η υπόθεση ήταν ορισμένη για διευκρινίσεις.
[………]
Η υποχρέωση του δικηγόρου να εμφανισθεί κατά τη δικάσιμο συνιστά μια σοβαρή ευθύνη που σχετίζεται άμεσα με την ίδια την απονομή της δικαιοσύνης, εφόσον δεν αποτελεί ζήτημα απλής τυπικότητας, αλλά ζήτημα ουσίας. Αποφάσεις όπως η Ξενοφώντος ν. Χατζηαράπη (1999) 1 Α.Α.Δ. 221 και Βαρδιάνος ν. Richards- πιο πάνω -, τονίζουν την επιτακτική ανάγκη συμμόρφωσης με τις οδηγίες του Δικαστηρίου και τον κανόνα ότι λάθος ή παράλειψη του δικηγόρου δεν νοείται να προβάλλεται προς υπερφαλάγγιση των προθεσμιών ή την αναγέννηση των διαδικασιών.
[……..]
Στην Tsingi v. Republic (1984) 3C.L.R. 1262 και Rousos and Another v. Republic (1985) 3C.L.R. 119, τονίσθηκε ότι αιτήσεις επαναφοράς πρέπει να εξετάζονται υπό το φως της αναθεωρητικής φύσης της όλης διαδικασίας, ώστε να μην θεωρείται ως εγκαταληφθείσα, αν πράγματι δεν υπήρξε πρόθεση εγκατάλειψης. Όμως, η αναθεωρητική δικαιοδοσία, παρά τον εξεταστικό της χαρακτήρα, θεωρείται από πλευράς διαδικασίας ως ιδιαίτερης φύσης, εφόσον η ίδια η προσφυγή πρέπει να καταχωρηθεί, χωρίς περιθώριο επέκτασης, εντός 75 ημερών. Η απόρριψη της θέτει τέρμα στην ίδια την ύπαρξη της, οπότε η αναβίωση της, μέσω επαναφοράς ανατρέπει την ανατρεπτική αυτή προθεσμία εφόσον δίδει νέα ευκαιρία στο διοικούμενο να προωθήσει την αίτηση ακύρωσης.»
Λαμβάνοντας υπόψη τα ανωτέρω, η υπό εξέταση αίτηση δεν μπορεί να επιτύχει διότι δεν έχει υποστηριχτεί με επάρκεια ούτε το Δικαστήριο έχει ικανοποιηθεί ότι ο Αιτητής όντως δεν είχε πρόθεση να εγκαταλείψει την προσφυγή του.
Για τους λόγους που έχω αναφέρει ανωτέρω, η αίτηση επαναφοράς απορρίπτεται, με €300 έξοδα, υπέρ των Καθ' ων η αίτηση και εναντίον του Αιτητή.
Α. ΑΓΡΟΤΗ, Δ ΔΔΔ Π.
[1] Περί της Λειτουργείας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Διαδικαστικοί Κανονισμοί του 2019 (3/2019)
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο