ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
Υπόθεση αρ.2787/23
25 Νοεμβρίου 2025
[Α. ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]
Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος
Μεταξύ:
Μ. L. K.
Αιτητής
Και
Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω Υπηρεσίας Ασύλου
Καθ’ ων η αίτηση
Αιτητής εμφανίζεται αυτοπροσώπως
Κα Μ. Βασιλείου, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους καθ’ ων η αίτηση Κος Ρ. Ευαγγέλου – μεταφραστής για πιστή μετάφραση από Ελληνικά σε Αγγλικά και αντίστροφα
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Με την προσφυγή ο αιτητής προσβάλλει την απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου η οποία κοινοποιήθηκε στις 10/08/23 με επιστολή ημ.09/08/23, δια της οποίας απορρίφθηκε η αίτηση διεθνούς προστασίας που υπέβαλε.
Ως εκτίθεται στην Ένσταση και προκύπτει από τον Διοικητικό Φάκελο που κατατέθηκε στα πλαίσια των Διευκρινήσεων, ο αιτητής κατάγεται από τη Σιέρρα Λεόνε, εισήλθε στις ελεγχόμενες από τη Δημοκρατία περιοχές μέσω κατεχομένων στις 16/11/21 και υπέβαλε την επίδικη αίτηση για παροχή διεθνούς προστασίας στις 05/01/22 (ερ.1-3, 36).
Στις 13/03/23 πραγματοποιήθηκε συνέντευξη στον αιτητή από την Υπηρεσία Ασύλου προς εξέταση του αιτήματός του για διεθνή προστασία όπου δόθηκε η ευκαιρία στον αιτητή, μέσα από σχετικές ερωτήσεις, μεταξύ άλλων, να εκθέσει τους λόγους στου οποίους στηρίζει το αίτημα του (ερ.17-36). Μετά το πέρας της συνέντευξης, ετοιμάστηκε Έκθεση και στις 30/03/23 αποφασίστηκε να μην παραχωρηθεί διεθνής προστασία στον αιτητή (ερ.48-57). Ακολούθως ετοιμάστηκε επιστολή ενημέρωσης του αιτητή για την απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου, η οποία του επιδόθηκε διά χειρός στις 10/08/23 (ερ.58).
Η αίτηση αποτελείται από χειρόγραφα συμπληρωμένο Έντυπο αρ.1 επί του οποίου δεν καταγράφονται νομικοί λόγοι και χωρίς έκθεση γεγονότων. Αυτό που αναφέρει ο αιτητής είναι ότι επιθυμεί να προσβάλει την επίδικη απόφαση καθότι δεν επιθυμεί να επιστρέψει στη χώρα καταγωγής του, καθώς, ως αναφέρει, έχει «φόβο δίωξης από την αστυνομία […] ήταν αστυνομικός, πέθανε κάποιος και η αστυνομία πιστεύει πως [αυτός] φταίει για τον θάνατο».
Ενόψει της μη συμπερίληψης οποιουδήποτε νομικού ισχυρισμού στην παρούσα αίτηση, απομένει η επί της ουσίας εξέταση της. Με βάση λοιπόν τα διαλαμβανόμενα στο αρ.146 (4) (α) του Συντάγματος αλλά και το άρθρο 11 (3) (α) του περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμου του 2018 (73(I)/2018) προχωρώ «σε έλεγχο της νομιμότητας και ορθότητας αυτής, εξετάζοντας πλήρως και από τούδε και στο εξής […] τα γεγονότα και τα νομικά ζητήματα που τη διέπουν» και «την ανάγκη χορήγησης διεθνούς προστασίας» (βλ. και Ε.Δ.Δ.Δ.Π. Αρ.107/2023, Q. B. T. v. Δημοκρατίας, ημ.11/02/25).
Στην επίδικη αίτηση ο αιτητής καταγράφει ότι στις 04/06/21, στην περιοχή Batkanu, στην περιφέρεια Karene, η 15χρόνη αδελφή και οι 2 υιοί του θα μυούνταν εξαναγκαστικά στις αδελφότητες Bondo και Poro, αντίστοιχα. Καθώς είναι ενάντια στα πιστεύω του αιτητή, στη χριστιανική θρησκεία και στις αντιλήψεις του για τον ακρωτηριασμό των γυναικείων γεννητικών οργάνων, αυτός τους απομάκρυνε και, λόγω του θυμού του, έκαψε τις θαμνώδεις περιοχές που συγκεντρώνονται οι κοινότητες (Society bushes). Εγκατέλειψαν την περιοχή το ίδιο βράδυ και καταδιώχθηκαν. Διασώθηκαν από κάποιο ιερέα.
Στη συνέντευξη ο αιτητής δήλωσε ότι δεν έχει κάποιο πρόβλημα υγείας, δεν ανήκει σε κάποια εθνοτική ομάδα, λάμβανε τριτοβάθμια εκπαίδευση πριν εγκαταλείψει τη Σιέρρα Λεόνε, διέμενε για περίοδο 15-16 ετών στο Grafton (πόλη πολύ κοντά στο Freetown, που είναι η πρωτεύουσα της χώρας). Είναι έγγαμος, πατέρας δύο βιολογικών τέκνων και ενός θετού. Δήλωσε αρχικά πως μητέρα του θετού του τέκνου είναι η αδελφή του, εξηγώντας μετέπειτα πως εννοεί την εξαδέλφη του. Η μητέρα του διέμενε στη ίδια κατοικία με αυτόν, έχοντας διαζευχθεί τον πατέρα του, ο οποίος επίσης διαμένει στο Freetown, χωρίς ο αιτητής να διατηρεί επαφή μαζί του. Ο αιτητής έχει δύο ετεροθαλείς αδελφές, από την πλευρά του πατέρα του, και μία αμφιθαλή αδελφή και εργαζόταν ως αξιωματούχος της αστυνομίας για περίοδο τεσσάρων ετών.
Ως προς τους λόγους που έφυγε από τη χώρα καταγωγής του, ο αιτητής εξήγησε πως στις 04/06/21, ο ίδιος με τη σύζυγο, τα τρία τέκνα του, τη μικρότερη αδελφή και τη μητέρα του ταξίδεψαν στην περιοχή Batkanu, για την κηδεία της γιαγιάς του. Εκεί διέμειναν στην κατοικία της αποβιώσασας και ο αιτητής έφυγε κατά τη δύση του ηλίου προκειμένου να προσευχηθεί. Κατά την επιστροφή του, η σύζυγός του εξήγησε πως ένας από τους θείους και μία θεία του απήγαγαν τα τρία τέκνα και την αδελφή του προκειμένου να μυηθούν στις μυστικές κοινότητες, ως απαιτεί η οικογενειακή παράδοση. Η μητέρα του επίσης, όπως τον είχε ενημερώσει, αποτελεί μέλος μυστικής κοινότητας, αν και οποιαδήποτε απόπειρα μύησης του ίδιου του αιτητή ή της αδελφής του δεν έχει λάβει χώρα, ως ανέφερε, παρότι ο ίδιος είχε πάει προηγουμένως στο χωριό σε παιδική και νεανική ηλικία.
Ο αιτητής, ενόψει την θρησκευτικών πεποιθήσεων και της γνώμης του για τις άνω κοινότητες, απομάκρυνε αρχικά την αδελφή του από το χώρο της κοινότητας Bondo και στη συνέχεια τα τέκνα του από αυτόν την κοινότητας Poro. Μετά πήγε στην κατοικία της γιαγιάς του, όπου συνέλεξε τα απαραίτητα σύνεργα για να θέσει πυρκαγιά στο χώρο της κοινότητας, το οποίο έπραξε. Κάποια μέλη της κοινότητας τα οποία ασπάζονται την ίδια θρησκεία με τον αιτητή τον οδήγησαν σε γειτονική τοποθεσία, καθώς των καταδίωκαν μέλη των εν λόγω κοινοτήτων. Την ίδια ημέρα επίσης η σύζυγος, τα τέκνα και η αδελφή του αιτητή έφυγαν από την περιοχή. Κάποιες ημέρες αργότερα η μητέρα του τηλεφώνησε, αναφέροντας ότι η θεία του υπέστη βλάβη από την πυρκαγιά. Ως ανέφερε ερωτώμενος σχετικά, καθώς εναντιώθηκε στην παράδοση, ο αιτητής θα δολοφονηθεί, αφού συγγενείς της μητέρας του και κάποια μέλη των δύο κοινοτήτων τον καταδιώκουν. Ο αιτητής δεν είχε επαφή με μέλη της οικογένειας της μητέρας του έκτοτε, ενώ η οικογένειά του δεν έχει προσεγγιστεί από μέλη της κοινότητας. Καλούμενος να αναφέρει τι γνωρίζει γι’ αυτές τις μυστικές κοινότητες, στις οποίες κατ’ ισχυρισμό θα μυούνταν εξαναγκαστικά μέλη της οικογένειας του, ο αιτητής ανέφερε ότι γνωρίζει μόνο ότι είναι ενάντια στη θρησκεία.
Ο αιτητής προσέθεσε ότι στη χώρα καταγωγής εργαζόταν ως αστυνομικός στην περιοχή Texaco και πως εγκατέλειψε την εργασία του χωρίς οποιαδήποτε προειδοποίηση, με αποτέλεσμα σε περίπτωση επιστροφής να βρίσκεται αντιμέτωπος με ποινή φυλάκισης έξι χρόνων. Εξήγησε, ωστόσο, πως σε επιστολή που απέστειλε ενημέρωσε πως θα απέχει από την εργασία του για περίοδο τεσσάρων ετών προκειμένου να σπουδάσει αλλά δεν είχε λάβει έγκριση πριν να φύγει από τη χώρα. Τον Οκτώβριο 2021 και ενώ ο αιτητής βρισκόταν στη Δημοκρατία δέχθηκε κλήση σε συνέντευξη προς εξέταση του λόγου για τον οποίο σταμάτησε την εργασία του και έχει ήδη απολυθεί από την εργασία αυτή.
Κατά την εξέταση της επίδικης αίτησης οι καθ’ ων η αίτηση εντόπισαν και αξιολόγησαν τους ακόλουθους ουσιώδεις ισχυρισμούς.
Ο 1ος αφορά τα προσωπικά στοιχεία του αιτητή, ήτοι χώρα καταγωγής, το προφίλ και τον τόπο διαμονής του (Grafton), και έγινε δεκτός.
Ο 2ος ισχυρισμός αφορούσε το ότι έφυγε από τη χώρα καταγωγής για την ασφάλεια του, καθώς κατέστρεψε τον χώρα μύησης της μυστικιστικής κοινότητας Poro και Bondo “bush” ώστε να μην μυήσουν τα παιδιά του, το παιδί της ξαδέλφης του και την αδελφή του και απορρίφθηκε ως αναξιόπιστος.
Επί του ως άνω 2ου ουσιώδους ισχυρισμού κρίθηκε, στα πλαίσια εξέτασης της εσωτερικής συνοχής του εν λόγω ισχυρισμού, ότι ο αιτητής δεν ήταν σε θέση να δώσει ικανοποιητικές και επαρκείς πληροφορίες και τα λεγόμενα του αναφορικά με τις μυστικές κοινότητες στις οποίες κατ’ ισχυρισμό θα μυούνταν μέλη της οικογένειας του, το τι έγινε εκείνο το βράδυ, πως μετέβη και έκαψε τον χώρο μύησης, πως διέφυγε και πως διωκόταν χαρακτηρίζονται από γενικότητα, παντελή έλλειψη λεπτομερειών και βιωματικών στοιχείων και ασάφεια.
Συγκεκριμένα, ως κρίθηκε, η άγνοια του για τις κινήσεις της οικογένειάς του, η αρνητική του απάντηση ως προς το αν μυήθηκαν τα τέκνα και η αδελφή του και η απάντησή του ότι ο ίδιος δεν προσεγγίστηκε ποτέ προς μύηση στερούνται ευλογοφάνειας. Αξιολογήθηκε επιπλέον η πλήρης άγνοιά του ως προς την κοινότητα Poro, τη δράση και τα πιστεύω τους, δεδομένης της άρνησης του να μυηθούν τα τέκνα του σε αυτήν και των απαντήσεων του σχετικά με την απροθυμία αυτή. Αξιολογήθηκε ακόμα η απάντησή του σχετικά με την ύπαρξη φανερών δράσεων της κοινότητας, η οποία αντίκειται στις πηγές πληροφόρησης (που κάνουν λόγω για μυστική δράση), και κρίθηκε άρα ως μη αληθοφανής. Η απάντησή του σχετικά με το αν εντοπίστηκε κατά το διάστημα διαμονής του στη χώρα κρίθηκε ότι συνιστά αποφυγή παροχής απάντησης, ενώ κρίθηκαν ως γενικόλογες οι απαντήσεις σχετικά με τον εμπρησμό και η περιγραφή του χώρου της κοινότητας. Στο πλαίσιο της εξωτερικής αξιοπιστίας του ισχυρισμού, παρατέθηκαν συνοπτικές πληροφορίες σχετικά με την κοινότητα Poro και τη μη αποκάλυψη πληροφοριών στους μη μυημένους, καθώς και σχετικά με την απόσταση μεταξύ των δύο περιοχών Batkanu και Kalangba.
Για τους πιο πάνω λόγους ο 2ος ουσιώδης ισχυρισμός απορρίφθηκε ως αναξιόπιστος.
Ενόψει των ανωτέρω ευρημάτων τους κατόπιν ανασκόπησης της γενικής κατάστασης ασφαλείας στον τόπο διαμονής του αιτητή (Grafton City), σε συνάρτηση με το προφίλ του, ως αυτό έγινε αποδεκτό, οι καθ’ ων η αίτηση κατέληξαν ότι δεν υφίσταται κίνδυνος δίωξης ή σοβαρής βλάβης και η επίδικη αίτηση απορρίφθηκε ως αβάσιμη, εκδόθηκε δε απόφαση επιστροφής του αιτητή στη χώρα καταγωγής του.
Στα πλαίσια της γραπτής του αγόρευσης ο αιτητής κατ’ ουσία επαναλαμβάνει τα όσα είχε αναφέρει κατά την επίδικη αίτηση και κατά τις διευκρινήσεις πρόσθεσε ότι του ζήτησαν να παρέχει την αστυνομική του ταυτότητα και – παρότι, ως ανέφερε – του έδωσα στοιχεία να επικοινωνήσει μαζί τους δεν τα κατάφερε. Ερωτώμενος κατά τις διευκρινήσεις αν έχει μαζί του άλλα στοιχεία απάντησε αρνητικά.
Οι καθ' ων η αίτηση αντιτάσσουν ότι η προσβαλλόμενη απόφαση είναι καθ' όλα νόμιμη, ορθή επί της ουσίας αυτής, ελήφθη στα πλαίσια ορθής και επιμελούς διαδικασίας, και, με αναφορές στα ευρήματα αξιοπιστίας του αιτητή και στην τελική τους κατάληξη, αναφέρουν ότι είναι επαρκώς και δεόντως αιτιολογημένη και τα επιμέρους ευρήματα τους είναι εύλογα και ορθά.
Προχωρώ σε αξιολόγηση των ενώπιον μου στοιχείων.
Δεδομένου εδώ ότι ο 1ος ουσιώδης ισχυρισμός του αιτητή έγινε αποδεκτός προέχει η αξιολόγηση της αξιοπιστίας του 3ου ουσιώδους ισχυρισμού, ο οποίος και απορρίφθηκε ως αναξιόπιστος.
Στο εγχειρίδιο του EASO «Αξιολόγηση αποδεικτικών στοιχείων και αξιοπιστίας στο πλαίσιο του κοινού ευρωπαϊκού συστήματος ασύλου», Δικαστική ανάλυση, 2018, σελ.98 του εγχειριδίου, αναφέρεται ότι «[…] απαιτείται ισορροπημένη και αντικειμενική αξιολόγηση του αν η αφήγηση του αιτούντος αντικατοπτρίζει την αφήγηση που αναμένεται από ένα πρόσωπο στην κατάσταση του αιτούντος το οποίο αφηγείται μια πραγματική προσωπική εμπειρία.».
Στη σελ.102 του ιδίου εγχειριδίου, αναφέρονται τα εξής:
«[Οι] δείκτες αξιοπιστίας είναι απλοί δείκτες και δεν συνιστούν αυστηρά κριτήρια ή προϋποθέσεις. Παρότι οι τέσσερις δείκτες που προσδιορίστηκαν ανωτέρω (εσωτερική και εξωτερική συνέπεια, επαρκώς λεπτομερείς πληροφορίες και ευλογοφάνεια) αποτυπώνουν τους δείκτες που εφαρμόζουν στην πράξη τα δικαστήρια, κανένας από αυτούς δεν μπορεί να θεωρηθεί καθοριστικός. Η σημασία τους από υπόθεση σε υπόθεση ποικίλλει σημαντικά. Σε κάθε περίπτωση είναι αναγκαία η εξέταση του σωρευτικού τους αντίκτυπου (305). […]
Από την ανωτέρω ανάλυση προκύπτει ότι δεν υπάρχει απλή απάντηση στο ερώτημα που αφορά τον τρόπο αξιολόγησης της αξιοπιστίας σε υποθέσεις διεθνούς προστασίας. Το μόνο που μπορεί να ειπωθεί είναι ότι η αξιολόγηση πρέπει να διενεργείται με βάση το σύνολο των αποδεικτικών στοιχείων, λαμβανομένων υπόψη των αρχών, των μεθόδων και των δεικτών που αναφέρονται στην παρούσα ανάλυση. Οι αρχές, οι μέθοδοι και οι δείκτες αυτοί θα πρέπει να εφαρμόζονται με προσοχή (307), αντικειμενικότητα και αμεροληψία, ώστε να αποφευχθεί τυχόν εσφαλμένη και απλοϊκή απόρριψη, ή αφελής και ανεπιφύλακτη αποδοχή μιας συγκεκριμένης αφήγησης.»
Εν προκειμένω, διερχόμενος με προσοχή του πρακτικού της συνέντευξης αλλά και της επίδικης έκθεσης, αποδέχομαι – ως ήταν και η κατάληξη των καθ’ ων η αίτηση - ότι εδώ οι πολλές και καίριες ελλείψεις εύλογα αναμενόμενων λεπτομερειών σχετικά με τα όσα ανέφερε ο αιτητής. Είναι εκ των ως άνω κατάληξη μου, σε συμφωνία με τους καθ’ ων η αίτηση, ότι ουδείς εκ των ισχυρισμών του διατηρεί χρονική συνέχεια και συνέπεια και άπαντα τα λεγόμενα του σχετικά με τον 3ο ουσιώδη ισχυρισμό στερούνται κάθε ψήγματος βιωματικής λεπτομέρειας ή και στοιχείου, τα οποία θεωρώ ότι αποτελούν εκ των υστέρων επινοήματα του ιδίου, προκειμένου να συνδέσει το αφήγημα του με περιστατικά που λαμβάνουν χώρα στη χώρα καταγωγής (επί τούτου θα επανέλθω πιο κάτω, όπου γίνεται επισκόπηση διαθέσιμων πληροφοριών - ΠΧΚ), ώστε να στηρίξει την άιτηση του και να προσδώσει αξιοπιστία, εδώ ανεπιτυχώς, στα όσα αυτός αναφέρει. Αξίζει να σημειωθεί εδώ ότι ο αιτητής τελικά ουδέν αναφέρει για το τι απέγιναν τα παιδιά και η αδελφή του μετά τη φυγή του από τη χώρα, αν αυτοί προσεγγίστηκαν εκ νέου και γιατί, ενόψει του ότι ο λόγος που έφυγε ο ίδιος είναι η δίωξη από τις αναφερόμενες μυστικές αδελφότητες, δεν θεώρησε σκόπιμο να πάρει μαζί του και την οικογένεια του, ο κίνδυνος αναγκαστικής μύησης των οποίων ήταν και ο λόγος που έγιναν τα όσα εξιστόρησε.
Σημειώνω τα εξής σε σχέση με την εξωτερική συνοχή του 2ου ουσιώδους ισχυρισμού.
Οι μυστικές κοινότητες αποτελούν ουσιώδες μέρος της κουλτούρας της Σιέρρα Λεόνε, με τους πρωταρχικούς τους σκοπούς τη ρύθμιση της σεξουαλικής ταυτότητας και κοινωνικής συμπεριφοράς και τη μεσολάβηση της σχέσης με τον πνευματικό κόσμο.[1] Βάσει άλλης πηγής, οι κοινότητες Bondo, για τις γυναίκες, και Poro για τους άνδρες συνιστούν κοινότητες οι οποίες «δημιουργήθηκαν προκειμένου να προετοιμάσουν τα αρσενικά και θηλυκά παιδιά για την ενηλικίωση.»[2] Πηγή έρευνας του IRB Canada υποδεικνύει ότι τα περισσότερα μέλη της κοινωνίας της Σιέρρα Λεόνε είναι μυημένα σε κάποια μυστική κοινότητα, με την ιδιότητα του μέλους να διατηρείται έως το θάνατο.[3]
Η κοινωνία Poro δεν έχει επίσημη κεντρική οργάνωση και λειτουργεί μέσω ανεξάρτητων τοπικών ομάδων.[4] Κάθε τοπική ομάδα Poro διαθέτει κάποιο ιερό μέρος εντός των θαμνώδων εκτάσεων όπου λαμβάνουν χώρα ιεροτελεστίες μύησης. Η μύηση συνήθως λαμβάνει χώρα κατά τη διάρκεια της εφηβείας και σηματοδοτεί όχι μόνο την είσοδο στην κοινότητα καθαυτή αλλά και τελετή περάσματος στην ενηλικίωση.[5] Η ιστοσελίδα Sierra Leone Heritage, ψηφιακή πηγή η οποία αποτελεί μέρος προγράμματος για την πολιτιστική κληρονομία της Σιέρρα Λεόνε[6], αναφέρει ότι κοντά στα περισσότερα χωριά υπάρχουν τέτοιες θαμνώδεις εκτάσεις (Poro bush), οι οποίες δεν είναι προσβάσιμες στους αμύητους. Ως προς τη διαδικασία της μύησης αναφέρεται ότι έχει τη μορφή μίας περιόδου απομόνωσης, όπου οι υποψήφιοι προς μύηση λαμβάνουν οδηγίες και ηθική εκπαίδευση, υποβάλλονται σε περιτομή και τους δίδεται το ‘Poro όνομά τους’. Κατά το τέλος της μύησης, υποβάλλονται σε σειρά δοκιμασιών προς έλεγχο του ανδρισμού τους.[7]
Αντίστοιχα, η κοινότητα Bondo αποτελεί ουσιώδες μέρος της κουλτούρας των γυναικών οι οποίες διαμένουν στη Σιέρρα Λεόνε, με κύριο σκοπό της την προετοιμασία των νέων γυναικών για την ενηλικότητα, τον παραδοσιακό ρόλο ως συζύγου, μητέρας και οικοκυράς, με την αναγνώριση της κίνησής τους προς την ωριμότητα και την εφηβεία. Θεωρείται ως αναγκαία από πολλές κοινότητες, ενώ στις νέες γυναίκες οι οποίες μυούνται στην κοινότητα Bondo δίδεται υψηλό κοινωνικό καθεστώς.[8] Αποτελεί «μυστικιστική παράδοση», με τον ακρωτηριασμό των γυναικείων οργάνων ως κεντρικό της άξονα. Οι γυναίκες πιστεύουν πως ακόμα και η ομιλία για την κοινότητα τις τοποθετεί σε κίνδυνο «κατάρας» και «δαιμόνων».[9] Η μύηση στην κοινότητα συνιστά το «φυσικά αναμενόμενο» για τις νέες γυναίκες, ενώ όσες δε μυούνται στην κοινότητα θεωρούνται ως παρίες, οι οποίοι απορρίπτουν την ταυτότητα και την ιστορία τους.[10] Αναφέρονται και πρακτικές εξαναγκαστικής μύησης των κοριτσιών, βάσει αναφοράς σε περίπτωση κοριτσιών οι οποίες έχουν εκφραστεί κατά του ακρωτηριασμού γεννητικών οργάνων, κατά παράβαση του «νόμου της Bondo».[11]
Εκ των ως άνω δεν θα πρέπει να αμφισβητείται ότι στη Σιέρρα Λεόνε δρουν οι μυστικές αδελφότητες Poro (για άνδρες) και Bondo (για γυναίκες), οι οποίες προβαίνουν, μεταξύ πολλών άλλων, με την ανοχή κοινοτήτων και Αρχών, σε αναγκαστικές μυήσεις ατόμων, κυρίως νεαρών και παιδιών, στις δε τελετές μύησης περιλαμβάνονται και τελετουργίες ακρωτηριασμού γεννητικών οργάνων.
Παρά όμως την ως άνω διαπίστωση , δεν μπορεί να παραγνωρισθεί η παντελής έλλειψη εσωτερικής συνοχής των ισχυρισμών του αιτητή, ως ανωτέρω εξηγώ, η οποία είναι τέτοια που, στα πλαίσια συνολικής αξιολόγησης και αποτίμησης των στοιχείων που απαρτίζουν την υπόθεση, δεν μπορεί παρά να αποβεί μοιραία για τη γενική και συνολική αξιοπιστία των ισχυρισμών του, καθώς η συμφωνία των ισχυρισμών του με διαθέσιμες ΠΧΚ, ως γενικές πληροφορίες που αναφέρουν ότι τέτοια φαινόμενα απειλών υφίστανται στη χώρα καταγωγής δεν αρκεί άνευ ετέρου, τη στιγμή που αυτοί στερούνται εσωτερικής συνοχής, ενόψει της συνολικής θεώρησης των δεικτών αξιοπιστίας. Πολύ απλά, αν η αξιολόγηση γινόταν στη βάση μόνο της εξωτερικής συνοχής, θα οδηγούσε σε αποδοχή ισχυρισμών για τούτο και μόνο τον λόγο, οι οποίοι στερούνται εσωτερικής συνοχής και θα οδηγούσε σε ανεπιφύλακτη αποδοχή, ενάντια σε κάθε εύλογη κριτική θεώρηση των λεγομένων του. Στα πλαίσια συνολικής θεώρησης και αποτίμησης ενός αφηγήματος, οι ισχυρισμοί ενός αιτητή και η εσωτερική συνοχή τους, δεν μπορεί παρά να παραμένει το πρωταρχικό σημείο αναφοράς. Άλλωστε, ως στο εγχειρίδιο του EASO «Αξιολόγηση αποδεικτικών στοιχείων και αξιοπιστίας στο πλαίσιο του κοινού ευρωπαϊκού συστήματος ασύλου», σελ.97, αναφέρεται, «[…] είναι αναγκαία η επαγρύπνηση για καταστάσεις στις οποίες ορισμένοι αιτούντες μπορεί να προσαρμόσουν τους ισχυρισμούς τους ώστε να είναι συνεπείς με συναφείς ΠΧΚ, οι οποίες κατά την άποψή τους θα στηρίξουν την αίτησή τους.»
Αξίζει περαιτέρω εδώ να σημειωθεί ότι ορθώς δεν υπήρξε ενασχόληση με τα όσα ανέφερε ο αιτητής περί κινδύνου φυλάκισης του, σύμφωνα με τη νομοθεσία της χώρας, καθότι, δεδομένου ότι ο εν λόγω ισχυρισμός αφορά σε ποινικές κυρώσεις στη βάση νόμου για εγκατάλειψη υπηρεσίας, δεν θα μπορούσε να συνδέεται τούτο, στην απουσία κάποιου ισχυρισμού που θα συνέδεε τούτο με κάποιο λόγο δίωξης, με τις προϋποθέσεις διεθνούς προστασίας, καθώς δεν θα μπορούσε τέτοια ποινή, στη βάση νόμου, να συνιστά πράξη δίωξης ή σοβαρής βλάβης. Ενόψει τούτου ουδεμία περαιτέρω ενασχόληση με αυτό είναι σκόπιμη πέραν του να σημειωθεί ότι, με βάση την οικεία νομοθεσία της Σιέρρα Λεόνε, σε περίπτωση λιποταξίας αστυνομικού εν υπηρεσία (ως ήταν ο ισχυρισμός του αιτητή), η ποινή είναι πρόστιμο ή φυλάκιση 6 μηνών, πληροφορίες που δεν συνάδουν με τους ισχυρισμούς του αιτητή.[12]
Ενόψει των ως άνω διαπιστώσεων μου απομένει μια αποτίμηση της γενικής κατάστασης ασφαλείας στον τόπο διαμονής του αιτητή (Grafton City).
Σύμφωνα με την βάση δεδομένων ACLED, κατά το τελευταίο έτος στην Σιέρρα Λεόνε (με ημερομηνία τελευταίας ενημέρωσης 01/11/25), καταγράφηκαν 28 περιστατικά πολιτικής βίας (“Political violence” περιλαμβάνει περιστατικά βίας κατά αμάχων, εκρήξεις, απομακρυσμένη βία, μάχες, εξεγέρσεις και διαμαρτυρίες), από τα οποία προκλήθηκαν 8 θάνατοι. Ειδικότερα, στη Δυτική Περιφέρεια (Westren Area), όπου βρίσκεται και η πόλη Grafton, κατά το ίδιο διάστημα καταγράφηκαν 17 περιστατικά πολιτικής βίας, από τα οποία προκλήθηκαν 4 θάνατοι[13]. Ο πληθυσμός της εν λόγω περιφέρειας εκτιμάται περί το 1,2 εκατομμυρίων κατοίκων [14].
Αποτιμώντας τα πιο πάνω δεδομένα είναι κατάληξη μου ότι δεν καταδεικνύεται εύλογη πιθανότητα ο αιτητής να αντιμετωπίσει με την επιστροφή του κίνδυνο σοβαρής βλάβης, καθώς δεν καταγράφεται αδιάκριτη βία και δεδομένου του ότι δεν μπορώ να εντοπίσω ιδιαίτερες περιστάσεις που επιτείνουν τον κίνδυνο ειδικώς για τον αιτητή σε σύγκρισή με τον γενικό πληθυσμό της περιοχής, δεδομένης της απόρριψης του αφηγήματος του, δεν υφίσταται, θεωρώ, κίνδυνος στη βάση του αρ.19 (2) (γ) του Νόμου, κατ’ εφαρμογή και της «αναπροσαρμοζόμενης κλίμακας»[15].
Έπεται λοιπόν ότι ο αιτητής δεν κατάφερε να τεκμηριώσει βάσιμο φόβο «καταδίωξης του για λόγους φυλετικούς, θρησκευτικούς, ιθαγένειας ή ιδιότητας μέλους συγκεκριμένου κοινωνικού συνόλου ή πολιτικών αντιλήψεων» και δεν υφίστανται «ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι, εάν επιστρέψει στη χώρα ιθαγένειάς του, θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη», ως αμφότερες αυτές οι έννοιες ορίζονται στα αρ.3 και 19 του Νόμου, αντίστοιχα. Δεδομένου δε του ότι δεν έχω εντοπίσει κάποιον άλλο κίνδυνο για τον αιτητή θεωρώ ότι τυχόν επιστροφή του στη χώρα καταγωγής δεν είναι αντίθετη με την αρχή της μη επαναπροώθησης.
Η προσφυγή απορρίπτεται και η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται με έξοδα €800 υπέρ των καθ’ ων η αίτηση.
Α. Χριστοφόρου, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.
[1] CORI, ‘Fear of forced initiation into the Poro Secret Society in Freetown’ (2009), 2 διαθέσιμο σε https://webarchive.archive.unhcr.org/20230521055729/https://www.refworld.org/docid/49db6ccb2.html (ημερομηνία πρόσβασης 19/02/2024)
[2] SMART Consortium, ‘Protecting the Living, Honouring the Dead: The Barriers and Enablers to Community Acceptance and Implementation of Safe Burials’ (2016), 16 διαθέσιμο σε https://jliflc.com/wp-content/uploads/2017/03/Report-on-Safe-and-Dignified-Burials-Jan-17.pdf (ημερομηνία πρόσβασης 19/02/2024)
[3] Martin et al., ‘The Role of Secret Societies in the Conservation of Sacred Forests in Sierra Leone’ (2011), όπως παρατίθεται σε IRB Canada, ‘Sierra Leone: Information on the Poro Society, Including Rituals and Initiation; Ability to Refuse Initiation or Leadership Roles; Availability of State Protection (2015- July 2017)’ (2017), διαθέσιμο σε https://irb.gc.ca/en/country-information/rir/Pages/index.aspx?doc=457213&pls=1 (ημερομηνία πρόσβασης 19/02/2024)
[4] CORI, ‘Fear of forced initiation into the Poro Secret Society in Freetown’ (2009), 2 διαθέσιμο σε https://webarchive.archive.unhcr.org/20230521055729/https://www.refworld.org/docid/49db6ccb2.html
[5] CORI, ‘Fear of forced initiation into the Poro Secret Society in Freetown’ (2009), 5 διαθέσιμο σε https://webarchive.archive.unhcr.org/20230521055729/https://www.refworld.org/docid/49db6ccb2.html
[6] Sierra Leone Heritage, ‘About’ (χωρίς χρονολογία), διαθέσιμο σε https://www.sierraleoneheritage.org/about (ημερομηνία πρόσβασης 20/02/2024)
[7] Sierra Leone Heritage, ‘Poro’ (χωρίς χρονολογία), διαθέσιμο σε https://www.sierraleoneheritage.org/glossary/poro
[8] FORWARD, ‘If You Go into the Bondo Society They Will Honour and Respect You’ (2017), 4 διαθέσιμο σε https://www.forwarduk.org.uk/wp-content/uploads/2019/06/Forward-Bondo-Report-2017-Updated-Branding-WEB.pdf (ημερομηνία πρόσβασης 20/02/2024)
[9] FORWARD, ‘If You Go into the Bondo Society They Will Honour and Respect You’ (2017), 3 διαθέσιμο σε https://www.forwarduk.org.uk/wp-content/uploads/2019/06/Forward-Bondo-Report-2017-Updated-Branding-WEB.pdf (ημερομηνία πρόσβασης 20/02/2024)
[10] FORWARD, ‘If You Go into the Bondo Society They Will Honour and Respect You’ (2017), 10 διαθέσιμο σε https://www.forwarduk.org.uk/wp-content/uploads/2019/06/Forward-Bondo-Report-2017-Updated-Branding-WEB.pdf (ημερομηνία πρόσβασης 20/02/2024)
[11]28 Τοο Μany, ‘FGM in Sierra Leone: Key Findings’ (2021) ,5 διαθέσιμο σε https://www.fgmcri.org/media/uploads/Country%20Research%20and%20Resources/Sierra%20Leone/key_findings_sierra_leone_v1_(september_2021).pdf (ημερομηνία πρόσβασης 20/02/2024)
[12] Police Ordinance, διαθέσιμο σε http://www.sierra-leone.org/Laws/Cap%20150.pdf
[13] Πλατφόρμα ACLED Explorer, η οποία από 30/07/2025 είναι προσβάσιμη κατόπιν εγγραφής, με χρήση των εξής φίλτρων αναζήτησης: Country: Sierra Leone, Events / Fatalities, Political Violence, Past Year, διαθέσιμη σε https://acleddata.com/platform/explorer (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 24/11/2025).
[14] City Population, Sierra Leone, Western Area, https://www.citypopulation.de/en/sierraleone/cities/?admid=7259
[15] Εγχειρίδιο EASO, Άρθρο 15 στοιχείο γ) της οδηγίας για τις ελάχιστες απαιτήσεις ασύλου (2011/95/ΕΕ) Δικαστική ανάλυση, σελ.26-28, διαθέσιμο εδώ: https://euaa.europa.eu/sites/default/files/publications/Article-15c-QD_a-judicial-analysis-EL.pdf
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο