ΣΤΟ ΕΠΑΡΧΙΑΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ

Ενώπιον: Μ-Α ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ, Ε.Δ.  

 

  Αγωγή αρ: 2381/2017

Μεταξύ:

Γιάννος Μαυρογένους

                                                                                                                         Eνάγοντα

και

 

 Ασφαλιστική Εταιρεία η «Κεντρική» Λίμιτεδ

 

                                                                                                                               Εναγόμενης

Ημερομηνία:  24 Φεβρουαρίου 2025

 

Εμφανίσεις:

Για Ενάγοντα: κα Στέφανη Ανδρέου

Για Εναγόμενη: κος Κ. Κουκούνης με κο Α. Χατζηιωάννου

 

ΑΠΟΦΑΣΗ

 

Κατ’ εφαρμογή του Κανονισμού 6(β) του περί της Ηλεκτρονικής Δικαιοσύνης (Ηλεκτρονική Επικοινωνία) Διαδικαστικού Κανονισμού του 2021, η απόφαση δίδεται χωρίς τη φυσική παρουσία των συνηγόρων των διαδίκων και διαβιβάζεται σε αυτούς ηλεκτρονικά, με τη συγκατάθεσή τους.

 

Με την υπό την ως άνω αριθμό και τίτλο αγωγή ο Ενάγοντας αξιώνει γενικές και ειδικές αποζημιώσεις για σωματικές βλάβες, πόνο και ταλαιπωρία που ισχυρίζεται ότι υπέστη συνεπεία τροχαίου δυστυχήματος, περί την 25/08/2016 στην οδό Πραξάνδρου με κατεύθυνση από την οδό Αριάδνης προς τη Λεωφόρο Καντάρας στο Καιμακλί ενώ οδηγούσε τη μοτοσυκλέτα με αρ. εγγραφής [ ] (στο εξής «ως η μοτοσικλέτα»). Το όχημα με αριθμό εγγραφής [ ] (στο εξής ως το «όχημα») που ενεπλάκηκε στο δυστύχημα οδηγούσε o ασφαλισμένος της Εναγόμενης κος Θεοχάρης Θεοχαρίδης (στο εξής «ως ο Θεοχαρίδης»). Ως ισχυρίζεται σε κάποιο σημείο του δρόμου ο Θεοχαρίδης οδηγούσε το όχημα του στη Λεωφόρο Καντάρας με κατεύθυνση από τη Λεωφόρο Αγίου Ιλαρίωνος προς τη συμβολή με την οδό Πραξάνδρου. Φθάνοντας ο Θεοχαρίδης στην πιο πάνω συμβολή επιχείρησε στροφή αριστερά με σκοπό να εισέλθει στην οδό Πραξάνδρου. Εισήλθε στην αριστερή λωρίδα ως η πορεία του, κινήθηκε δεξιότερα και στη συνέχεια εισήλθε εντός της λωρίδας που ακολουθούσε ο Ενάγοντας ανακόπτοντας την πορεία του. Ο Ενάγοντας αποδίδει ευθύνη για την πρόκληση του ατυχήματος στον Θεοχαρίδη θέτοντας λεπτομέρειες αμέλειας και παράβαση των εκ του νόμου απορρεόντων καθηκόντων του.  

 

Η Εναγόμενη μέσω της Τροποποιημένης Υπεράσπισης της απορρίπτει τις θέσεις και ισχυρισμούς του Ενάγοντα. Αποτελεί θέση της ότι, το δυστύχημα, προκλήθηκε εξ υπαιτιότητας του Ενάγοντα, επειδή αυτός υπήρξε αμελής κατά την οδήγηση της μοτοσικλέτας, μη τηρώντας επίσης τον νόμο και τους σχετικούς κανονισμούς και/ή κατά παράβαση των καθηκόντων του. Ισχυρίζεται επίσης ότι ο Ενάγοντας προ του ατυχήματος αντιμετώπιζε προϋπάρχοντα προβλήματα και τραυματισμούς σε αμφότερα τα γόνατα του.

 

Ουσιαστικά δεν αμφισβητείται η επέλευση του ατυχήματος περί την 25/08/2016 αλλά αμφισβητούνται οι συνθήκες πρόκλησης του ατυχήματος, η ευθύνη για την πρόκληση αυτού όπως και η έκταση των ζημιών και/ή σωματικών βλαβών που προκλήθηκαν, θέματα τα οποία καλείται να εξετάσει το Δικαστήριο.

 

Για να αποδείξει τις αξιώσεις του ο Ενάγοντας κατέθεσαν ο ίδιος (ΜΕ2), ο Αστυφύλακας 1419 κος Θεοδώρου (ΜΕ1), o Δρ. Χριστοφόρου (ΜΕ3). Εκ μέρους της Εναγόμενης καταθέσαν ο κος Αταλιανής (ΜΥ1) και ο κος Χρίστος Μανούρης (ΜΥ2). Ακολούθως παρατίθεται συνοπτικά μέρος της μαρτυρίας τους. [1]

 

Μαρτυρία

 

Μαρτυρία εκ μέρους Ενάγοντα

 

ΜΕ1

 

Ο ΜΕ1 εξήγησε την εμπειρία του στη διερεύνηση τροχαίων δυστυχημάτων η οποία δεν αμφισβητήθηκε. Kατάθεσε το Τεκμήριο 1 πρόχειρο σχεδιαγράφημα το οποίο ετοίμασε ο ίδιος ως εξήγησε. Κατάθεσε επίσης το Τεκμήριο 2, αστυνομική έκθεση. Εξήγησε το σχεδιαγράφημα αλλά και πως διερευνάται ένα τροχαίο ατύχημα. Εξήγησε επίσης την πορεία που ακολουθούσε ο Ενάγοντας, την πορεία που ακολουθούσε ο Θεοχαρίδης, το σημείο σύγκρουσης Χ το πλάτος του δρόμου λέγοντας ότι η λωρίδα που είχε εισέλθει ο Θεοχαρίδης ήταν 4.10 μέτρα πλάτος ενώ η λωρίδα που ακολουθούσε ο Ενάγοντας ήταν 3.20 μέτρα πλάτος. Το δυστύχημα έγινε εντός της λωρίδας που ακολουθούσε ο Ενάγοντας σε απόσταση 1.80 μέτρα από το πεζοδρόμιο που είναι στο μέσο της λωρίδας που ακολουθούσε ο Ενάγοντας. Εξήγησε για ποιο λόγο στο Τεκμήριο 1 δεν υπάρχουν τοποθετημένα τα οχήματα. Ως επίσης ανάφερε σχεδίασε το όχημα Γ με διακεκομμένες γραμμές  το οποίο σύμφωνα με το Θεοχαρίδη βρισκόταν σταθμευμένο στη λωρίδα που ακολουθούσε και τον εμπόδιζε. Ως ανάφερε ο ΜΕ1, ο Θεοχαρίδης με βάση το τι του ανάφερε εμποδιζόταν από το όχημα σημείο Γ στο σχέδιο και γι΄ αυτό κινήθηκε δεξιότερα.  

 

Κατάθεσε επίσης το Τεκμήριο 3, δέσμη εγγράφων το οποία ως εξήγησε δεικνύουν καταχωρήσεις που ο ίδιος πρόβηκε ηλεκτρονικά στην Αστυνομία με τίτλο ημερολόγιο παραπονουμένων και συμβάντων. Εξήγησε ότι αν εντός 30 ημερών δεν του αποστείλει ο παραπονούμενος ιατρικό πιστοποιητικό το δυστύχημα κλείνει ως πληροφορία. Στην προκείμενη περίπτωση ο Ενάγοντας δεν του έστειλε ιατρικό πιστοποιητικό επειδή ως ανάφερε δεν είχε.

 

Αντεξεταζόμενος ανάφερε ότι ένα δυστύχημα χαρακτηρίζεται από σοβαρούς ή ελαφριούς τραυματισμούς αναλόγως των ιατρικών πιστοποιητικών που τους προσκομίζουν. Δε θυμόταν αν όταν επισκέφθηκε τη σκηνή του δυστυχήματος βρήκε εκεί και τους δύο ενεχόμενους οδηγούς.  Εξήγησε ότι εντόπισε το σημείο σύγκρουσης Χ με βάση το τι βρήκε στη σκηνή, την πορεία Α , Β και της θέσης  Γ που ήταν το σταθμευμένο όχημα ως φαίνονται στο σχέδιο. O Θεοχαρίδης του υπόδειξε ότι υπήρχε σταθμευμένο όχημα στο σημείο Γ το οποίο ήταν σταθμευμένο με αποτέλεσμα να μη βλέπει τη λωρίδα καθαρά και κινήθηκε δεξιότερα. Ο ίδιος δεν εντόπισε το όχημα στη σκηνή του δυστυχήματος γι’ αυτό το σχεδίασε με διακεκομμένες γραμμές. Αυτά του τα ανάφερε ο Θεοχαρίδης. Αντεξεταζόμενος ανάφερε ότι ο Θεοχαρίδης βρισκόταν αρχικά στη λωρίδα του και μετά εισήλθε στην αντίθετη λωρίδα ως φαίνεται από το σημείο σύγκρουσης.

 

Ανάφερε ότι ο Ενάγοντας ως φαίνεται από την πορεία Β οδηγούσε τη μοτοσικλέτα του στο μέσο της λωρίδα κυκλοφορίας.

 

ΜΕ2

 

Ο Ενάγοντας ως μέρος της κυρίως εξέτασης του κατάθεσε το Έγγραφο Α. Κατάθεσε επίσης τα Τεκμήρια 4-32. Tα Τεκμήρια 33-36 κατατέθηκαν κατά την αντεξέταση του.  Στη γραπτή του δήλωση περιγράφει τις συνθήκες πρόκλησης του τροχαίου ατυχήματος και το πως βίωσε ο ίδιος το δυστύχημα. Επισημαίνει ότι ενώ οδηγούσε τη μοτοσικλέτα βρισκόμενος στην αριστερή λωρίδα κυκλοφορίας κρατώντας ευθεία πορεία ο Θεοχαρίδης εισήλθε απότομα εντός της λωρίδας του και συγκρούστηκε με τη μοτοσικλέτα του.

 

Ο Θεοχαρίδης εισήλθε στη λωρίδα κυκλοφορίας που οδηγούσε ο Ενάγοντας πάνω στην στροφή και λίγο πριν από το «alt» της πορείας που ακολουθούσε ο Ενάγοντας με αποτέλεσμα αυτός να μην έχει περιθώρια να λάβει μέτρα για να αποφύγει το τροχαίο αυτό ατύχημα. Αναφέρει επίσης ότι είχε κορνάρει όταν είδε το Θεοχαρίδη και ότι φορούσε το κράνος του.

 

Κατάθεσε μεταξύ άλλων το τεκμήριο 5 αντίγραφα 9 φωτογραφιών που ληφθήκαν μετά το δυστύχημα οι οποίες ως ανάφερε δεικνύουν τις τελικές θέσεις των ενεχόμενων οχημάτων αλλά και τις ζημιές τους. Κατάθεσε επίσης ως τεκμήριο 6 αντίγραφο φιλικής δήλωσης τροχαίου ατυχήματος.

 

Ο Eνάγοντας περιέγραψε τα τραύματα τα οποία έχει υποστεί εξαιτίας του ατυχήματος κατάθεσε ιατρικά πιστοποιητικά σχετικά με τα τραύματα, παραπεμπτικά για να υποβληθεί σε ακτινογραφίες και μαγνητική τομογραφία, πιστοποιητικά ασθένειας, αποδείξεις πληρωμής ιατρικών εξόδων, ιατρική έκθεση του Δρ. Χριστοφόρου, συνταγολόγιο, παραπεμπτικό για διενέργεια φυσικοθεραπειών, βεβαιώσεις για χορήγηση αναρρωτικής άδειας.  Κατάθεσε επίσης βεβαίωση για διενέργεια αυτών των θεραπειών καθώς και απόδειξη αναφορικά με τα έξοδα της φυσιοθεραπευτικής αγωγής, αναλυτική κατάσταση αποδοχών ασφαλισμένου κατά εργοδότη καθώς και αιτήσεις για επίδομα ασθένειας.

 

Ως επίσης ανάφερε ο Ενάγοντας έχει υποστεί σοβαρό τραυματισμό ο οποίος τον ταλαιπώρησε για μεγάλο χρονικό διάστημα και τον ανάγκασε να παραμείνει κλινήρης και εκτός των εργασιακών και άλλων υποχρεώσεων του. Κατά τον επίδικο χρόνο είχε μωρό ηλικίας τότε πέντε μηνών και δεν μπορούσε να ανταποκριθεί ούτε σωματικά αλλά ούτε και εισοδηματικά για να το φροντίσει. Αναφέρθηκε στα τραύματα που έχει υποστεί με έμφαση στο δεξιό του γόνατο. Ανάφερε σήμερα ότι σε περίπτωση περιόδων έντονης κόπωσης ή αλλαγές καιρού ταλαιπωρείται και αναγκάζεται να λαμβάνει παυσίπονα  για μείωση του πόνου ή ακόμα χρειάζεται να του χορηγηθεί ενέσιμη θεραπεία με υαλουρονικό οξύ.

 

Κατά  την αντεξέταση του μάρτυρα αμφισβητήθηκε έντονα η ευθύνη του Θεοχαρίδη για την πρόκληση του ατυχήματος, η σοβαρότητα σωματικών βλαβών αλλά και γενικά η ύπαρξη σωματικών βλαβών. 

 

Ως ανάφερε αντεξεταζόμενος έπαιζε ποδόσφαιρο ερασιτεχνικά το οποίο σταμάτησε λόγω προβλήματος στο αριστερό του πόδι. Από τον Ιούνιο του 2022 μέχρι και σήμερα εργάζεται σε σκυβαλοφόρο όχημα του Δήμου Λευκωσίας. 

 

Υποδείχθηκε στο μάρτυρα ότι μετά τις 02/09/2017 δε χρειαζόταν επιπρόσθετη αναρρωτική άδεια. Υποδείχθηκαν στο μάρτυρα τα τεκμήρια  33-34 δέσμη αντιγράφων φωτογραφιών τα οποία φαίνεται να έχουν εκτυπωθεί  από την σελίδα facebook του Ενάγοντα και της συζύγου του,  γεγονός που ο ίδιος δεν αμφισβήτησε.  Ως επίσης υποδείχθηκε στο μάρτυρα ενόσω χρόνο βρισκόταν σε αναρρωτική άδεια φαίνεται να προέβη σε διάφορες δραστηριότητες ενώ ανάφερε ότι ήταν κλινήρης. Υποδείχθηκε στο μάρτυρα ότι 01/10/2016 επισκέφθηκε το κατεχόμενο Ριζοκάρπασο, περί το Νοέμβριο 2016 ταξίδεψε στην Αθήνα, ενώ το Δεκέμβριο 2016 πήγε για κυνήγι. Του υποδείχθηκε φωτογραφία ημερομηνίας 21 Μαΐου 2017 όπου φαίνεται να χορεύει χτυπώντας τα γόνατα. Υποδείχθηκε στον μάρτυρα ότι δεν είναι αλήθεια ότι δυσκολευόταν στις εργασιακές κι άλλες υποχρεώσεις του εφόσον φαίνεται να μπορούσε να προβαίνει σε δραστηριότητες μεταξύ της περιόδου Οκτώβριο 2016 μέχρι Ιανουάριο 2017. Ο Ενάγοντας αρνήθηκε ότι κατά τον επίδικο χρόνο που βρισκόταν με αναρρωτική άδεια ότι έκανε τις δραστηριότητες που φαίνονται στις φωτογραφίες, δεν πηγαίνει στο κατεχόμενο Ριζοκάρπασο, δεν σκαρφάλωνε σε βουνά ούτε πήγαινε κυνήγι. Ως ανάφερε οι φωτογραφίες λήφθηκαν σε προγενέστερο χρόνο αλλά τις ανάρτησε μεταγενέστερα.

 

Ως επίσης υποδείχθηκε στο μάρτυρα από το τροχαίο υπέστηκε  μικρό τραυματισμό μαλακών μορίων αριστερού αυχένα αριστερού ώμου, αριστερό αγκώνα, αριστερού γόνατος και αριστερής πηχεοκαρπικής. Παραδέχτηκε ότι στο αριστερό γόνατο είχε πρόβλημα πριν το ατύχημα και ότι υπεβλήθηκε σε επέμβαση πρόσφατα. Του υποδείχθηκε ότι τα όποια θέματα έχει με τα γόνατα του αυτά σχετίζονται με ευπάθεια που προϋπήρχε του ατυχήματος  και δεν έχουν σχέση  με το επίδικο συμβάν και τροχαίο. Υποδείχθηκε επίσης στο μάρτυρα ότι το δεξί γόνατο του σήμερα βρίσκεται σε φυσιολογικά επίπεδα και ότι σήμερα δεν έχει αστάθεια το δεξί του γόνατο. Ο μάρτυρας αρνήθηκε τις υποβολές και ανάφερε ότι από το δυστύχημα προκλήθηκε τραυματισμός στο δεξί γόνατο και όχι στο αριστερό που είχε ήδη πρόβλημα. 

 

ΜΕ3

 

Τρίτος μάρτυρας εκ μέρους του Ενάγοντος ήταν ο Δρ. Xριστοφόρου, ορθοπαιδικός χειρούργος. Εξήγησε την εμπειρία, εργασιακή του πορεία, εκπαίδευση και γενικά τα προσόντα του. Ο ΜΕ3 αναγνώρισε τα Τεκμήρια 15-23. Υιοθέτησε το περιεχόμενο τους.  Το Τεκμήριο 15 αναγνώρισε ότι είναι το ιατρικό πιστοποιητικό που συνέταξε ο ίδιος. Εξήγησε τα ευρήματα του και δη ότι στο Τεκμήριο 15 συμπεριέλαβε τα αποτελέσματα από τη μαγνητική τομογραφία (Τεκμήρια 25 και 26). Εξήγησε τι διαπιστώθηκε μετά από τη μαγνητική τομογραφία. Σύμφωνα με το μάρτυρα το βασικό τραύμα του Ενάγοντα διαπιστώθηκε στο δεξί πόδι όπου διαπιστώθηκε μικρή ρήξη πάνω στο μηνίσκο του δεξιού ποδιού στον έξω μυ. Ανάφερε επίσης ότι μετά το τροχαίο διαγνώσθηκε με κάκωση δεξιού γόνατος, αριστερού αγκώνα, δεξιάς πτέρνας. Δεν ήξερε ακριβώς πόσες φυσιοθεραπείες θα χρειάζονταν και έτσι δεν έγραψε αριθμό φυσιοθεραπειών. Εξέταζε τον Ενάγοντα μέχρι τις αρχές του έτους 2017.

Αντεξεταζόμενος ανάφερε ότι ο Ενάγοντας τον επισκέφθηκε στις ημερομηνίες που φαίνονται στις αναρρωτικές άδειες. Δε θυμάται αν τον εξέτασε στις 02/09/2016 δεν το απόκλεισε. Εξήγησε ότι ο πόνος είναι υποκειμενικός και πραγματικός. Συμφώνησε ότι εάν κάποιος δεν πάει στο γιατρό ότι αυτό συνεπάγεται ότι δεν τον χρειάζεται πλέον. Υποδείχθηκε στο μάρτυρα ότι στις 25/08/2016 δεν εντοπίστηκε από το Γενικό Νοσοκομείο οποιοσδήποτε τραυματισμός στο δεξί γόνατο του Ενάγοντα ούτε διάστρεμμα αυχενικής μοίρας με το μάρτυρα να απαντά τι εντόπισε ο ίδιος όταν τον εξέτασε.

 

Ο ΜΕ3 αντεξεταζόμενος συμφώνησε μετά από σχετική ερώτηση ότι εάν κάποιος πηγαίνει κυνήγι, εκδρομές, χορεύει ή ταξίδια νιώθει καλά στην υγεία του. Συμφώνησε επίσης ότι κάποιος ο οποίος έχει αστάθεια στο πόδι δεν μπορεί να βγει στο βουνό κυνήγι, και δεν κάνει έντονες σωματικές δραστηριότητες ούτε μπορεί να εργαστεί σε σκυβαλοφόρο.

 

Συμφώνησε ότι στο Τεκμήριο 25 γνωμάτευση ακτινολόγου μετά από μαγνητική τομογραφία ότι το αίμαθρο/ύδραθρο που διαπίστωσε ο μάρτυρας ήταν μικρό.

 

Αναφορικά με την υποβολή προς το μάρτυρα ότι το εύρημα από τη μαγνητική τομογραφία για ρήξη πρόσθιου χιαστού δεν ήταν απόρροια του ατυχήματος, ο μάρτυρας απάντησε ότι κτύπησε στο πόδι του την προηγούμενη μέρα και γι΄ αυτό του συνέστησε τη μαγνητική τομογραφία. Αν ήταν πρόσφατο αυτό μπορεί να το επιβεβαιώσει μόνο ο ακτινολόγος.

 

Ο ΜΕ3 δε γνώριζε ότι ο Ενάγοντας πριν το δυστύχημα είχε κάποιο πρόβλημα στο αριστερό του πόδι ούτε ότι έπαιζε ποδόσφαιρο ερασιτεχνικά.

 

Όσον αφορά τη ρήξη συνδέσμου συμφώνησε ότι πρόκειται για μικρή ρήξη δεν υπήρξε απώλεια της συνέχειας, δε κόπηκε ο σύνδεσμος.

 

Ο ΜΕ3 διαπίστωσε κλινικά οίδημα στο δεξί του πόδι και το MRI ως ανάφερε επιβεβαίωσε τα ευρήματα του. Εξήγησε τι πόνο παρουσίαζε ο Ενάγοντας όταν τον εξέτασε, όπως πόνο στον αυχένα, πόνο στο πόδι, στον αγκώνα.

Μαρτυρία εκ μέρους Εναγόμενης

 

ΜΥ1

 

Πρώτος μάρτυρας εκ μέρους της Εναγόμενης ήταν ο Δρ. Αταλιανής ο οποίος κατάθεσε το Τεκμήριο 37 ιατρική γνωμάτευση.  Εξήγησε τα ευρήματα του από την ιατρική εξέταση στην οποία υπέβαλε τον Ενάγοντα περί το Νοέμβριο 2023 αλλά σχολίασε επίσης και το Τεκμήριο 25.  Ανάφερε ότι η χονδρομαλάκυνση επιγονατίδας που εντοπίστηκε στο δεξί του γόνατο μετά από τη μαγνητική τομογραφία (Τεκμήριο 25) συνήθως προσβάλλει και τα δύο γόνατα το ένα σε μεγαλύτερο βαθμό από το άλλο. Στο αριστερό γόνατο του Ενάγοντα προϋπήρχε η χονδρομαλάκυνση τις επιγονατίδας. Μπορεί να προκληθεί άνευ λόγου και αιτίας από συχνούς τραυματισμούς στα γόνατα ή πίεση στην περιοχή της επιγονατίδος.

 

Εξήγησε τι σημαίνει ύδραρθρο. Εξήγησε ότι αίμαθρο/ύδραθρο υπάρχει στις περιπτώσεις που εντοπίζεται μεγάλο ενδοαρθρικό κάταγμα στην άρθρωση κάτι που δεν υπήρχε στην προκείμενη περίπτωση.

 

Όσον αφορά τη ρήξη του πρόσθιου χιαστού απάντησε ότι δεν μπορεί κάποιος με βεβαιότητα να πει ότι προήλθε από πρόσφατο τραυματισμό ή προϋπήρχε. Κατά το έτος 2023 διαπίστωσε ότι το δεξί γόνατο ήταν σταθερό, δεν υπήρχε σημασιολογία για μηνισκική ρήξη, ούτε άλλη συνδεσμική κάκωση, δεν υπήρχε ύδραθρο. Υπήρχε επίσης πλήρης κινητικότητα. 

 

Οι ενοχλήσεις που παραπονείται σήμερα ο Ενάγοντας ότι έχει πιστεύει οφείλονται στη χονδρομαλάκυνση της επιγονατίδας και όχι στην ενδοιστική ρήξη και δε χρήζει χειρουργικής επέμβασης ο χιαστός. Εξήγησε ότι η χονδρομαλάκυνση της επιγονατίδος που φαίνεται να διαγνώστηκε μέσω της μαγνητικής τομογραφίας αν προερχόταν από το δυστύχημα δε θα εμφανιζόταν τόσο σύντομα. Συμφώνησε ότι αυτή η κατάσταση μπορεί να χαρακτηριστεί ως εκφυλιστικής φύσεως προοδευτική κατάσταση.

 

Αντεξεταζόμενος εξήγησε τι σημαίνει πλήρης και μερική ρήξη του πρόσθιου χιαστού συνδέσμου και πότε υπάρχει αστάθεια γονάτου. Εξήγησε ότι διαδραματίζει ρόλο η κλινική εικόνα του ασθενή και η κλινική εξέταση για να αποφασιστεί η θεραπεία και για πιο ξεκάθαρα συμπεράσματα. Για να υπάρξει αστάθεια γονάτου ανάφερε αντεξεταζόμενος, πρέπει η ρήξη του χιαστού συνδέσμου να είναι μεγάλη. Συμφώνησε ότι η αστάθεια γονάτου είναι αποτέλεσμα κλινικής εξέτασης. Επεσήμανε ότι για τη σταθερότητα του γονάτου έχει λάβει υπόψη τη δική του ιατρική εξέταση, τα ευρήματα της μαγνητικής τομογραφίας (Τεκμήριο 25) αλλά και το ότι η μαγνητική τομογραφία έγινε ένα μήνα μετά το ατύχημα με ευρήματα για ενδοιστική ρήξη χωρίς παρεκτόπιση πρόσθια της κνήμης και με ελαφρύ οίδημα. Το τεκμήριο 25 εξήγησε υποδηλώνει σταθερότητα της άρθρωσης γιατί αν δεν ήταν σταθερή θα υπήρχε πρόσθια παρεκτόπιση της κνήμης και στη μαγνητική τομογραφία ή εάν υπήρχε μεγάλη ρήξη θα μπορούσε να φανεί και από την ακτινογραφία γόνατος.

 

ΜΥ2

 

Δεύτερος και τελευταίος μάρτυρας εκ μέρους της Εναγόμενης ήταν ο κύριος Χρ. Μανούρης ο οποίος είναι εκτιμητής μηχανοκίνητων οχημάτων για ασφαλιστικές εταιρείες. Παράθεσε τα προσόντα του, την εκπαίδευση που έλαβε. Ο ΜΥ2 κλήθηκε ώστε να μαρτυρήσει όχι ως εμπειρογνώμονας αλλά ζητήθηκε από αυτόν να μετρήσει το πλάτος του επίδικου δρόμου. Ως ανάφερε χρησιμοποίησε μια κορδέλα 50 μέτρων όπου μέτρησε από τον στύλο της Αρχής Ηλεκτρισμού μέχρι τη γραμμή του Αλτ και διαπίστωσε ότι είναι 29.5 μέτρα. Του ζητήθηκε να μετρήσει το πλάτος του δρόμου στην απόσταση από το στύλο της ΑΗΚ και 4 μέτρα προς το αλτ και βρήκε ότι το πλάτος του δρόμου είναι 6 μέτρα και 10 cm. Ανάφερε ότι μπορεί να χειρίζεται κορδέλα και να κάνει μετρήσεις δεν είναι κάτι δύσκολο.

 

Για τη συγκεκριμένη μαρτυρία έγινε ένσταση. Θα αναφερθώ στο ζήτημα κατωτέρω.

 

Αντεξεταζόμενος ανάφερε ότι του ζητήθηκε να προβεί στη μέτρηση από την ασφαλιστική εταιρεία μια μέρα πριν την δικάσιμο. Πήγε στο σημείο μαζί με κάποιον υπάλληλο της ασφαλιστικής εταιρείας. Πληρώθηκε για τη μέτρηση.

 

Αξιολόγηση

 

Σημειώνω ότι η αξιολόγηση της μαρτυρίας έγινε αφού παρακολούθησα τους μάρτυρες ενώ έδιδαν τη μαρτυρία τους και έλαβα υπόψη την ποιότητα της μαρτυρίας, τη σαφήνεια στον τρόπο απάντησης, τη φυσικότητα και αμεσότητα των απαντήσεων, την ύπαρξη τυχόν συμφέροντος, τυχόν ουσιαστικές αντιφάσεις, τη μνήμη των μαρτύρων, τους λόγους που είχαν να τα θυμούνται αυτά κοσκινίζοντας τη μαρτυρία τους, συγκρίνοντας, συσχετίζοντας και αντιπαραβάλλοντας τούτη με τα όσα ανάφερε ο κάθε μάρτυρας ξεχωριστά.^[2]

 

Προτού προχωρήσω στην αξιολόγηση γενικά της μαρτυρίας είναι χρήσιμο να αναφερθεί ότι μαρτυρία που δε δικογραφείται και θα έπρεπε να αποτελέσει μέρος της δικογράφησης δε θα ληφθεί υπόψη αλλά ούτε επίσης θα ληφθεί υπόψη μαρτυρία για την οποία έγινε προσπάθεια να εισαχθεί μέσω γραπτής αγόρευσης.^[3]  Επισημαίνω ότι παρατήρησα σε αρκετά σημεία των γραπτών αγορεύσεων αναφορά σε ισχυρισμούς είτε που δε δικογραφήθηκαν είτε αναφοράς σε μαρτυρίας που δεν τέθηκε στο Δικαστήριο. Ξεκαθαρίζω εξ’ αρχής τέτοια μαρτυρία δε θα ληφθεί υπόψη. Αν κριθεί αναγκαίο θα γίνει κατωτέρω σχετική αναφορά.

 

Α. Ευθύνη

 

Για σκοπούς καλύτερης κατανόησης της απόφασης θα προχωρήσω πρωτίστως στην αξιολόγηση της μαρτυρίας αναφορικά με την ευθύνη και συνέχεια θα προχωρήσω στην αξιολόγηση της ιατρικής μαρτυρίας και/ή της μαρτυρίας αναφορικά με τις σωματικές βλάβες και/ή άλλες ζημιές και απώλειες που ισχυρίζεται ότι έχει υποστεί ο Ενάγοντας.

 

Αναφορικά με το θέμα της ευθύνης καταθέσαν ο ΜΕ1, ο ΜΕ2, και ο ΜΥ2.

 

ΜΕ1

 

Προχωρώ πρωτίστως να αξιολογήσω τη μαρτυρία του ΜΕ1 του εξεταστή της υπόθεσης και δη το Τεκμήριο 1 και Τεκμήριο 2 σχεδιαγράφημα και αστυνομική έκθεση από τη σκηνή του τροχαίου ατυχήματος. Καταρχάς να σημειωθεί ότι δεν αμφισβητήθηκε η ιδιότητα και τα προσόντα του ΜΕ1 ως εξεταστή του οδικού ατυχήματος καθώς και ότι ετοίμασε το σχέδιο του Τεκμηρίου 1. Κρίνω ότι υπήρξε αντικειμενικός και ανεξάρτητος μάρτυρας. Δεν αμφισβητήθηκαν οι μετρήσεις στις οποίες πρόβηκε ούτε τα ευρήματα του. Δεν αμφισβητήθηκε γενικά η αποτύπωση της σκηνής του ατυχήματος. Επισημαίνω ότι δεν αμφισβητήθηκε κατά την αντεξέταση του ΜΕ1 οι μετρήσεις και δη τα όσα τοποθέτησε στο σχέδιο ήτοι την πορεία Α, Β το Γ και το σημείο σύγκρουσης Χ. Με λίγα λόγια δεν αμφισβητήθηκαν τα δεδομένα και στοιχεία που έλαβε υπόψη ο ΜΕ1 ώστε να ετοιμάσει το σχέδιο και να καταλήξει σε ευρήματα.

 

Έγινε προσπάθεια μέσω των αγορεύσεων να αμφισβητηθεί το σημείο σύγκρουσης Χ κάτι το οποίο είναι ανεπίτρεπτο. Όφειλε η Εναγόμενη εάν το αμφισβητούσε να το πράξει στο κατάλληλο στάδιο. Έγινε επίσης προσπάθεια από την Εναγόμενη μέσω του ΜΥ2 ως θα εξηγηθεί κατωτέρω ώστε να αμφισβητηθούν οι μετρήσεις που πρόβηκε ο ΜΕ1 ή να προστεθούν μετρήσεις ή ισχυρισμοί περί στενότητας του δρόμου ενώ ποτέ δεν υποδείχθηκε στο ΜΕ1 κάτι για τις μετρήσεις του. Σαφώς και δε θα ληφθούν υπόψη ισχυρισμοί που προβάλλονται είτε μέσω αγορεύσεων ή ισχυρισμοί που τείνουν να αντικρούσουν μαρτυρία η οποία ουσιαστικά δεν αμφισβητήθηκε στο κατάλληλο στάδιο. Αποδοχή τέτοιων ισχυρισμών ή μαρτυρίας θα καταστρατηγούσε το δικαίωμα του Ενάγοντα σε δίκαιη δίκη.

 

Σε γενικές γραμμές το συμμετρικό σχέδιο (Τεκμήριο 1) ως αποτυπώνεται απεικονίζει τα στοιχεία που υπήρξαν αμέσως μετά το δυστύχημα. Ο ΜΕ1 έχει εξηγήσει με επάρκεια τα ευρήματα του και τις μετρήσεις στις οποίες πρόβηκε. Κρίνω ότι το Τεκμήριο 1 αποκαλύπτει τα γεγονότα και τις συνθήκες του δυστυχήματος και μπορεί να αποτελέσει ασφαλή οδηγό για την εξαγωγή λογικών και ασφαλή συμπερασμάτων. [4]

 

Παρόλο που ο ΜΕ1 δε θυμόταν λεπτομέρειες από το επίδικο τροχαίο ατύχημα εξήγησε με επάρκεια το συμμετρικό σχέδιο. Από τη μαρτυρία του ως προκύπτει το σημείο σύγκρουσης Χ βρίσκεται εντός της λωρίδας κυκλοφορίας που ακολουθούσε ο Ενάγοντας και δη περίπου στο μέσο αυτής της λωρίδας. Το σημείο Α είναι η πορεία του οχήματος που οδηγούσε ο Θεοχαρίδης και βρίσκεται στην αριστερή λωρίδα κυκλοφορίας ως η πορεία που ακολουθούσε. Το σημείο Β είναι η πορεία της μοτοσικλέτας και βρίσκεται στην αριστερή λωρίδα κυκλοφορίας ως η πορεία που ακολουθούσε. Το σημείο Γ είναι η θέση που βρισκόταν το σταθμευμένο όχημα το οποίο εμπόδιζε το Θεοχαρίδη ως ανάφερε στο ΜΕ1 με αποτέλεσμα να κινηθεί δεξιότερα. Το σημείο Γ τοποθετήθηκε μετά από υποδείξεις του Θεοχαρίδη. Ουσιαστικά το σημείο σύγκρουσης Χ φαίνεται να προέκυψε σε μεγάλο βαθμό από το τι υποδείχθηκε από το Θεοχαρίδη ο οποίος κινήθηκε δεξιότερα ως ανάφερε στο ΜΕ1. Δεν αμφισβητήθηκαν επαναλαμβάνω τα δεδομένα που έλαβε υπόψη και δη ότι ο Θεοχαρίδης πρόβηκε σε υποδείξεις στο ΜΕ1 ή ότι ανάφερε στο ΜΕ1 πως κινήθηκε. Από το περιεχόμενο γενικά του Τεκμηρίου 2 αστυνομικής έκθεσης προκύπτουν οι ζημιές που προκλήθηκαν στα ενεχόμενα οχήματα.

 

Η μαρτυρία του ΜΕ1 λοιπόν ως και το Τεκμήριο 1 γίνεται αποδεκτό. Σημειώνω ότι η μαρτυρία του σχετικά με έκφραση γνώμης ως προς την ευθύνη σαφώς δε γίνεται αποδεκτή. 

 

ΜΕ2

 

Η μαρτυρία του Ενάγοντα (ΜΕ2) ως προς τις συνθήκες πρόκλησης του ατυχήματος σε γενικές γραμμές έκανε θετική εντύπωση. Αρχικά αναφέρω ότι η μαρτυρία του συνάδει με το σχεδιαγράφημα του Τεκμηρίου 1. Είναι ξεκάθαρο από το σχεδιαγράφημα ότι το επίδικο συμβάν συνέβη στην λωρίδα κυκλοφορίας που ακολουθούσε ο Ενάγοντας και δη περίπου στη μέση αυτής σε απόσταση 1.80 μέτρα από το πεζοδρόμιο και δη από τον πάσσαλο της ΑΗΚ (βλέπε Τεκμήριο 1).

 

Η μαρτυρία του γενικά αναφορικά με τις συνθήκες που συνέβη το συμβάν γίνεται αποδεκτή εφόσον περιέγραψε με σαφήνεια θα έλεγα και καθαρότητα τι προηγήθηκε του συμβάντος αλλά και τι έγινε την ώρα του συμβάντος.

Είναι επίσης αξιοσημείωτο ότι κατά την αντεξέταση έγινε προσπάθεια με την υποβολή ερωτήσεων αμφισβήτησης των μετρήσεων που πρόβηκε ο ΜΕ1 για το πλάτος του δρόμου που έγινε το επίδικο δυστύχημα. Συγκεκριμένα υποδείχθηκε στον Ενάγοντα ότι ο δρόμος είναι στενός και ότι το πλάτος του είναι 6 μέτρα. Εξ’ αρχής αναφέρω ότι αυτή η θέση ουδέποτε υποβλήθηκε στο ΜΕ1 που έκανε τις μετρήσεις ο οποίος μάλιστα υπολόγισε το πλάτος του δρόμου σε 7,30 μέτρα. Επισημαίνω ότι κατά την αντεξέταση του ΜΕ1 δεν αμφισβητήθηκαν οι μετρήσεις του ούτε τέθηκε σ’ αυτόν ότι ο δρόμος ήταν στενός. Εφόσον ο ΜΕ1 που έκανε τις μετρήσεις δεν αντεξετάστηκε επί αυτών των θεμάτων αυτό εκλαμβάνεται ότι η μαρτυρία του επί των μετρήσεων δεν αμφισβητήθηκε. Παραπέμπω σχετικά στην απόφαση Frederickou Schools Co Ltd v Aqua Inc.[5] Κατά συνέπεια μαρτυρία που τείνει να αντικρούσει μαρτυρία που δεν αμφισβητήθηκε δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή. Επισημαίνεται ότι σε κάθε περίπτωση δε δικογραφείται ότι ο δρόμος ήταν στενός.

 

Ο ΜΕ2 παρέμεινε σταθερός στη θέση του ότι οδηγούσε στην αριστερή λωρίδα κυκλοφορίας και δεν βρισκόταν στη μέση του δρόμου. Καταρχάς το σημείο σύγκρουσης Χ είναι περίπου στο μέσο της λωρίδας που ακολουθούσε ο Ενάγοντας ως αναφέρθηκε σε απόσταση 1.80 μέτρα από το πεζοδρόμιο. Η μέση του πλάτους του δρόμου ως προκύπτει από το Τεκμήριο 1 είναι στα 3.65 μέτρα.  Το κέντρο δηλαδή του δρόμου είναι στα 3.65 μέτρα.

 

Τέθηκε στο μάρτυρα ότι δε γίνεται να μπήκε απότομα ο Θεοχαρίδης στη λωρίδα του με το σκεπτικό ότι ο Ενάγοντας τον είδε ενόσω κινείτο αρχικά στη λεωφόρο, όταν έστριβε αλλά και ότι τον είδε να κατευθύνεται προς τον ίδιο. Όμως επισημαίνω ότι ο Ενάγοντας παρόλο που κάποιες ερωτήσεις ήταν μεγάλης έκτασης και κατ’ επέκταση λίγο συγχυστικές, αυτό που ανάφερε και τέθηκε ξεκάθαρα στο Δικαστήριο ήταν ότι είδε το Θεοχαρίδη να στρίβει από τη λεωφόρο προς την οδό Πραξάνδρου και να εισέρχεται στη λωρίδα κυκλοφορίας που έπρεπε να ακολουθήσει ως η πορεία του. Δεν είπε ότι τον είδε να εισέρχεται στην αντίθετη λωρίδα που ακολουθούσε ο ίδιος ο Ενάγοντας. Συγκεκριμένα ανάφερε: «Εγώ είπα ότι τον είδα να στρίβει από τη λεωφόρο προς την οδό Πραξάνδρου αλλά όχι κατεύθυνση προς εσένα»(προφανώς το εσένα είναι τυπογραφικό λάθος). Σε άλλη στιγμή της αντεξέτασης ενώ η θέση που υποβλήθηκε στο μάρτυρα ήταν ότι είχε δει τον Θεοχαρίδη ερωτήθηκε: «Εσείς λέω γιατί δεν τον είδατε?» με το μάρτυρα να απαντά «Τον είδα την ώρα που σταμάτησε πάνω μου.» Μετά από αυτή την απάντηση, ερωτήθηκε «άρα τον είδατε να έρχεται είπαμε ισχυρίζεστε ότι δεν σας έβλεπε εσάς, εσείς τί κάνατε?». Ο Ενάγοντας παρόλες τις επίμονες ερωτήσεις που του υποβλήθηκαν σχετικά με το πότε είδε το Θεοχαρίδη, η θέση του ήταν ότι το Θεοχαρίδη τον είδε όταν έστριψε στην οδό Πραξάνδρου. Επισημαίνω δεν ανάφερε ότι τον είδε όταν αυτός εισερχόταν στην αντίθετη λωρίδα. Ως ανάφερε ξεκάθαρα τον είδε στη δική του λωρίδα σε μικρή απόσταση και δεν μπορούσε να αντιδράσει.

 

Στο σημείο αυτό να αναφέρω ότι στη γραπτή αγόρευση της Εναγόμενης έγινε μεγάλη αναφορά σε μια απάντηση «Ναι» του Ενάγοντος μετά από μια πενταπλή υποβολή/ ερώτηση. Παρατηρώ ότι στήριξε τα επιχείρηματα της η Εναγόμενη σε αυτή την απάντηση «Ναι» που με όλο το σεβασμό αυτή η απάντηση «Ναι» δε μπορεί με ασφάλεια να καθορίσει σε ποια ακριβώς από τις πέντε υποβολές που έγιναν αφορά. Υπενθυμίζω ότι είχε ήδη απαντήσει ξεκάθαρα με όχι στην υποβολή ότι ο δρόμος ήταν πλάτους 6 μέτρα και άρα στενός. Μέρος της πενταπλής υποβολής υπήρξε ξανά η ίδια ερώτηση. Επίσης ως φαίνεται από τις πιο πάνω απαντήσεις του Ενάγοντα η ξεκάθαρη απάντηση του στο πότε είδε το Θεοχαρίδη είναι ότι τον είδε όταν έστριψε όχι όταν άρχισε να εισέρχεται στη λωρίδα του. Στα πρακτικά της σελίδας 15 ημερομηνίας 25/01/2024 ο Ενάγοντας ερωτήθηκε εάν συμφωνεί ότι συνολικά ο δρόμος είναι 6 μέτρα με το μάρτυρα να απαντά αρνητικά. Συνεχίζει στη συνέχεια η πενταπλή ερώτηση « Ε: Εγώ σας λέω ότι είναι περίπου 6 μέτρα και αντιλαμβάνομαι ότι εσείς είδατε το αυτοκίνητο να έρχεται από τη λεωφόρο να στρίβει αριστερά, να μπαίνει στην πάροδο, την οδό Πραξάνδρου που κινείστο και είδατε το αυτοκίνητο να πιάνει δεξιότερα στο δρόμο λόγω σταθμευμένων οχημάτων στα αριστερά του σωστά?» «Α: Ναι». Το «Ναι» του μάρτυρα δεν είναι ξακάθαρο τι αφορά και δεν μπορώ με ασφάλεια να κρίνω ότι το «Ναι» αφορούσε όλες αυτές τις υποβολές ειδικότερα εφόσον με την πρώτη υποβολή αλλά και το πότε είδε τον Θεοχαρίδη έδωσε μέσω άλλων ερωτήσεων ξεκάθαρη απάντηση. Η πολλαπλότητα της ερώτησης τολμώ να πω είναι λίγο παραπλανητική και δεν είναι ορθό και δίκαιο να αποβεί εις βάρος του Ενάγοντος.

 

Επισημαίνω ότι κατά τη διάρκεια της μαρτυρίας του ο Ενάγοντας δεν αμφισβήτησε όμως ότι είχε δει να υπάρχει στην πλευρά της λωρίδας που ακολουθούσε ο Θεοχαρίδης σταθμευμένο όχημα.

 

Αντεξεταζόμενος ανάφερε επίσης ότι όταν είδε το Θεοχαρίδη στη λωρίδα του  έκανε ελιγμό προς τα αριστερά και κόρναρε. Δεν έχει αντικρουστεί η θέση του ότι έκανε ελιγμό προς τα αριστερά ή ότι κόρναρε. Οι υποβολές και ερωτήσεις ότι βρισκόταν στο κέντρο του δρόμου παρέμειναν στο μεταξύ μετέωρες. Υπενθυμίζω το σημείο σύγκρουσης Χ βρισκόταν σε απόσταση 1.80 μέτρα από το πεζοδρόμιο και ήταν περίπου στο μισό της λωρίδας που ακολουθούσε ο Ενάγοντας. Σε κάθε περίπτωση το γεγονός ότι κινήθηκε ο Ενάγοντας αριστερότερα μόλις είδε το Θεοχαρίδη και δη ότι έκανε ελιγμό δε σημαίνει ότι κινείτο στο κέντρο του δρόμου. Ως ανάφερε με αναφορά στο Τεκμήριο 1 η πορεία του οχήματος του ήταν ως το Β, το πλάτος του δρόμου ήταν 7.30 μέτρα και πριν τη σύγκρουση οδηγούσε στο 5^ο μέτρο του δρόμου δεξιότερα προς αριστερά. Με τα λεγόμενα του ΜΕ1 οδηγούσε κατά τον επίδικο χρόνο στη λωρίδα του περί το μέσο αυτής ως η πορεία Β.

 

Επισημαίνω ότι η Εναγόμενη δεν αντέκρουσε τη μαρτυρία του Ενάγοντος ότι ο Θεοχαρίδης οδηγούσε το όχημα ερχόμενος από τη λεωφόρο προς την οδό Πραξάνδρου με ταχύτητα και κρατώντας κινητό τηλέφωνο.

 

Τέλος η μαρτυρία του ΜΕ2 συνάδει και με το περιεχόμενο των φωτογραφιών των Τεκμηρίων 5 δ και 5 ζ (φωτογραφίες Τεκμήρια 35 και 36). Καταρχάς μια φωτογραφία το περιεχόμενο της οποίας δεν έχει αμφισβητηθεί μπορεί να γίνει αποδεκτό ως μαρτυρία για οποιοδήποτε σκοπό όπως για την παρουσίαση κάποιου χώρου κατά τον επίδικο χρόνο και τις συνθήκες που επικρατούσαν ούτως ώστε να μπορέσει το Δικαστήριο να προβεί σε ασφαλή ευρήματα. Από τα Τεκμήρια 35 και 36 είναι αποδεκτό ότι απεικονίζεται ο δρόμος που έγινε το επίδικο συμβάν και δη απεικονίζεται ο χώρος μετά από το δυστύχημα. Στις εν λόγω φωτογραφίες φαίνεται στην άκρια του δρόμου της λωρίδας που ακολουθούσε ο Ενάγοντας να βρίσκεται πεσμένη η μοτοσικλέτα που οδηγούσε και το όχημα που οδηγούσε ο Θεοχαρίδης. Φαίνεται ότι το όχημα βρίσκεται ολόκληρο εντός της λωρίδας που ακολουθούσε ο Ενάγοντας σταματημένο. Ως ανάφερε ο Ενάγοντας κατά τη διάρκεια της μαρτυρίας του και δεν αμφισβητήθηκε τα οχήματα βρίσκονται στις τελικές θέσεις στις φωτογραφίες 5 δ και ζ (Τεκμήρια 35 και 36). Παρατηρώ επίσης ότι στις φωτογραφίες (Τεκμήρια 35 και 36) φαίνεται οι δυο λωρίδες κυκλοφορίας να διαχωρίζονται με άσπρη συνεχόμενη γραμμή.

 

Aναφορικά με το Τεκμήριο 6 δήλωση τροχαίου ατυχήματος, γίνεται αποδεκτό εφόσον δεν αμφισβητήθηκε ότι αυτό το έγγραφο αφορά το επίδικο τροχαίο δυστύχημα. Δεν αμφισβητήθηκε ότι στη 2^η σελίδα του εν λόγω εγγράφου περιλαμβάνεται  δήλωση του Θεοχαρίδη. Λαμβάνω υπόψη μου ότι στη 2^η σελίδα του εγγράφου περιλαμβάνονται εξ’ ακοής δηλώσεις του Θεοχαρίδη, ο οποίος  δεν προσήλθε στο Δικαστήριο για να καταθέσει ώστε να αντεξεταστεί επ’ αυτών. Παρόλο που δεν θα αποδοθεί ιδιαίτερη βαρύτητα στις δηλώσεις αυτές παρατηρώ ότι τα όσα καταγράφονται συνάδουν με την εκδοχή του Ενάγοντα.

 

Το Τεκμήριο 8 δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό και δη δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό ότι αποτελεί εσωτερικό σημείωμα της Εναγόμενης. Δεν έχει αποδειχθεί ποιος είναι ο συντάκτης του εγγράφου. Στην απουσία σχετικής μαρτυρίας δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό το περιεχόμενο του ούτε να αποτελέσει βάθρο για ασφαλή ευρήματα.

 

Η μαρτυρία του λοιπόν αναφορικά με τις συνθήκες πρόκλησης του ατυχήματος γίνεται αποδεκτή. Σε κάθε περίπτωση επουσιώδεις αντιφάσεις δεν κλόνισαν την αξιοπιστία του. Με λίγα λόγια δεν διαπιστώνω να συντρέχουν εγγενείς δυσκολίες στο να γίνει αποδεκτή η μαρτυρία του ως προς τις συνθήκες πρόκλησης του ατυχήματος. Δεν έχει επίσης αμφισβητηθεί το ποσό των τελών που έχουν καταβληθεί για την εξασφάλιση της αστυνομικής έκθεσης ως το Τεκμήριο 4.

 

Αναφορικά με τις σωματικές βλάβες και ειδικές ζημιές που αξιώνει παρατήρησα στη μαρτυρία του ΜΕ1 ότι υπήρξε υπερβολικός ως προς τις συνέπειες και επιπτώσεις των τραυματισμών του. Διαπίστωσα επίσης ανακρίβειες για τις οποίες όμως θα αναφερθώ κατωτέρω. Αναφορικά όμως με τα όσα βίωσε πριν αλλά και κατά το επίδικο συμβάν ήταν σαφής.

 

 

ΜΥ2

 

Προσεγγίζω τη μαρτυρία του ΜΥ2 με προσοχή καθότι είναι μάρτυρας που προσήλθε στο Δικαστήριο για να δώσει μαρτυρία προφανώς αφού έλαβε συγκεκριμένες οδηγίες από την Εναγόμενη. Ο ΜΥ2 αν και δεν αμφισβητείται ότι είναι εκτιμητής οχημάτων η μαρτυρία του δεν έχει σχέση με την ειδικότητα του. Μάλιστα η σύνοψη της μαρτυρίας του δεν τέθηκε στον κατάλογο με τη σύνοψη μαρτυρίας θέτοντας την άλλη πλευρά εξ’ απρόοπτου.

 

Ουσιαστικά η μαρτυρία του σκοπεί στο να βοηθήσει την προώθηση της Υπεράσπισης της Εναγόμενης ή να καλύψει κενά. Ο μάρτυρας αυτός προφανώς πρόκυψε την τελευταία στιγμή. Ως αναφέρθηκε ανωτέρω έγινε προσπάθεια ενώ ήδη αντεξετάστηκε ο ΜΕ1 να αμφισβητηθούν οι μετρήσεις του αναφορικά με το πλάτος του δρόμου αλλά και να εισαχθεί ισχυρισμός ότι ο δρόμος σε κάποιο σημείο ήταν πιο στενός. Το να αποδεχθεί το Δικαστήριο τέτοια μαρτυρία χωρίς να αμφισβητηθούν οι μετρήσεις του ΜΕ1 θα ισοδυναμούσε με ανισότητα στη διαδικασία. Η Εναγόμενη είχε την ευκαιρία να το πράξει και δεν το έκανε. Αντιθέτως δεν αμφισβητήθηκαν τα ευρήματα του ΜΕ1 και τα προσόντα του. Η μαρτυρία του ΜΥ2 δε μπορεί να γίνει αποδεκτή. Υπενθυμίζω ότι ουδέποτε δικογραφήθηκε σε κάθε περίπτωση ότι ο επίδικος δρόμος ήταν στενός.

 

Σε κάθε περίπτωση δεν έχουν τεθεί εχέγγυα ώστε να μπορώ να διαπιστώσω ότι ο συγκεκριμένος μάρτυρας είναι αντικειμενικός και ανεξάρτητος ώστε να μπορούσα να βασιστώ στις μετρήσεις του.

 

Β. Μαρτυρία αναφορικά με σωματικές βλάβες, πόνο ταλαιπωρία και ειδικές ζημιές

 

Σχετική για το θέμα αυτό είναι η μαρτυρία των ΜΕ1, ΜΕ3 και ΜΥ1.

 

Καταρχάς ως υποδείχθηκε στο ΜΕ2 κατά την αντεξέταση του και κατά συνέπεια αποτελεί παραδεκτό γεγονός ο ΜΕ2 από το δυστύχημα υπέστη θλάση μαλακών μορίων αυχένα αριστερού ώμου, αριστερού αγκώνα, αριστερού γόνατος και αριστερής πηχεοκαρπικής.

 

Αξιολόγηση μαρτυρίας για σωματικές βλάβες κ.α.

 

Για την αξιολόγηση της μαρτυρίας έχω λάβει υπόψη μου τις αρχές που αναφέρω αμέσως πιο πάνω. Σχετική είναι η μαρτυρία των ΜΕ2, ΜΕ3, ΜΥ1.

 

Ένα πρόσωπο μπορεί να θεωρηθεί ως εμπειρογνώμονας, με βάση, είτε τα ακαδημαϊκά του προσόντα είτε την πείρα του σ' ένα τομέα, η  οποία από μόνη της μπορεί να καταστήσει το μάρτυρα εμπειρογνώμονα ή πραγματογνώμονα. Το Δικαστήριο θα αξιολογήσει όλα τα γεγονότα της κάθε υπόθεσης, την όλη εντύπωση και τους λόγους που δίνει ο μάρτυρας για τα όσα κατάθεσε.^[6] Είναι σημαντικό όπως οι εμπειρογνώμονες εφοδιάζουν το Δικαστήριο με όλα εκείνα τα εχέγγυα έτσι ώστε το ίδιο να μπορεί να καταλήξει στην ορθότητα των συμπερασμάτων τους και να διαμορφώσει τη δική του άποψη.[7]

 

Όσον αφορά τη μαρτυρία των ΜΕ3 και ΜΥ1 παρόλο που δεν αμφισβητήθηκαν τα προσόντα τους τα έχω εξετάσει αυτά και κρίνω ότι είναι εμπειρογνώμονες στην ειδικότητά τους έχοντας κατά νου τις αρχές που καθορίζουν πότε ένας μάρτυρας είναι εμπειρογνώμονας.^[8] Επισημαίνω ότι τόσο ο ΜΕ3 όσο και ο ΜΥ1 είναι ορθοπαιδικοί χειρουργοί, τραυματολόγοι.

 

Ο δε ΜΕ3 εξέτασε τον Ενάγοντα μια μέρα μετά από το τροχαίο ατύχημα και συνέχισε να τον παρακολουθεί μέχρι τις αρχές Ιανουαρίου 2017. Παρόλο που μια μέρα προηγουμένως ο Ενάγοντας διαγνώστηκε στο Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας με άλλα συμπτώματα όπως τραυματισμό στο αριστερό γόνατο εξετάζοντας τον κλινικά ο ΜΕ3 διαπίστωσε κάκωση/διάστρεμμα στο δεξί του γόνατο, δεξιάς ποδοκνημικής, εκδορές στον αριστερό αγκώνα και αριστερή πηχεοκαρπική. Διάγνωσε θλάση της αυχενικής μοίρας. Συνέστησε στον Ενάγοντα να υποβληθεί σε μαγνητική τομογραφία δεξιού γόνατος, πράγμα που έγινε. Καταρχάς δεν αμφισβητούνται τα πορίσματα της μαγνητικής τομογραφίας μάλιστα βασίστηκαν σ’ αυτά τόσο ο ΜΕ3 όσο και ο ΜΥ1. Αυτό που αποτέλεσε αντικείμενο συζήτησης είναι η προέλευση των όσων διαπιστώθηκαν στη μαγνητική τομογραφία αλλά και κατά πόσο αποτελούν προβλήματα που συνδέονται με το τροχαίο ατύχημα.

 

Παρατηρώ επίσης ότι ενώ κατά την αντεξέταση του ΜΕ3 αμφισβητήθηκαν τα ευρήματα του περί τραυματισμού του δεξιού γόνατος  του ΜΕ1 (επίσης υποβλήθηκε στο ΜΕ1 κατά την αντεξέταση του ότι δε διαγνώστηκε με οποιονδήποτε τραυματισμό στο δεξί πόδι) εντούτοις παρατηρώ ότι ο ΜΥ1 ιατρός που εξέτασε τον Ενάγοντα εκ μέρους της Εναγόμενης περί το Νοέμβριο 2023 αναφέρει μεταξύ άλλων στην έκθεση του Τεκμήριο 37 ότι ο Ενάγοντας υπέστη συνεπεία του τροχαίου ατυχήματος τραυματισμό κάκωση στο δεξί γόνατο με ενδοιστική ρήξη πρόσθιου χιαστού και σύνοδο χονδροπάθεια που υποφέρει και το αριστερό του γόνατο. O MY1 επιπροσθέτως τόσο στην έκθεση του όσο και κατά την αντεξέταση του αναφέρθηκε σε τραυματισμό του δεξιού γόνατος αλλά ως εξήγησε δεν ήταν σοβαρής μορφής. Δε μου διαφεύγει ότι ανάφερε ο ΜΥ1 κατά την κυρίως εξέταση του μετά από ερώτηση που του τέθηκε ότι δεν μπορεί με απόλυτη βεβαιότητα να πει ή να μην πει γενικά αν μια ρήξη πρόσθιου χιαστού είναι αποτέλεσμα πρόσφατου ή παλαιού τραυματισμού στο γόνατο αλλά στην έκθεση του και αντεξεταζόμενος ο ίδιος αποδίδει το συγκεκριμένο τραυματισμό του Ενάγοντα στο δεξί γόνατο σε κάκωση με ενδοιστική ρήξη πρόσθιου χιαστού. Δεν τέθηκε ενώπιον του Δικαστηρίου να είχε ο Ενάγοντας άλλο τραυματισμό στο δεξί γόνατο. Ως φαίνεται από το σύνολο της μαρτυρίας ο ίδιος ο μάρτυρας θεώρησε τον τραυματισμό στο δεξί γόνατο (κάκωση με ενδοιστική ρήξη πρόσθιου χιαστού) ως να προήλθε από το ατύχημα. Σε αντίθεση με τη χονδομαλάκυνση γονάτου που γίνεται αναφορά πιο κάτω όπου εξηγήθηκε γιατί δε μπορεί να συνδέεται με το ατύχημα, η ενδοιστική ρήξη πρόσθιου χιαστού φαίνεται να συνδέεται με το ατύχημα με βάση τα όσα τέθηκαν στο Δικαστήριο.

 

Δεν έχω λόγο λοιπόν να αμφισβητήσω ότι συνεπεία του τροχαίου ατυχήματος ο Ενάγοντας μεταξύ άλλων τραυματίστηκε στο δεξί του γόνατο αλλά και ότι κατά την κλινική εξέταση του Ενάγοντα αμέσως μια μέρα μετά από το τροχαίο ατύχημα ο ΜΕ3 διαπίστωσε θλάση αυχένα, διάστρεμμα δεξιού γόνατος, αριστερού αγκώνα και αριστερής ποδοκνημικής. Τα όσα ανάφερε ο ΜΕ3 περί αστάθειας στο δεξιό γόνατο ως εξηγώ κατωτέρω δεν τεκμηριώθηκαν με επάρκεια από το ΜΕ3. Η σοβαρότητα σε κάθε περίπτωση του τραυματισμού εξετάζεται κατωτέρω. Επισημαίνω σε κάθε περίπτωση ότι στα Τεκμήρια 16,17 και 18 που συνέταξε μια μέρα μετά το δυστύχημα ο ΜΕ3 δε γίνεται αναφορά σε αστάθεια γονάτου αλλά απλώς σε κάκωση δεξιού γόνατος, αριστερού αγκώνα, πτέρνας, θλάση αυχένα.

 

Σημειώνω ότι ως εξήγησε ο ΜΕ3 δε διαπιστώθηκε κάταγμα και ότι η απώλεια ρήξης του πρόσθιου χιαστού ήταν μικρή όπως μικρό ήταν και το ύδραθρο που εντοπίστηκε μετά τη μαγνητική τομογραφία (Τεκμήριο 25).

 

Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι ο Ενάγοντας δεν εξετάστηκε σήμερα από το ΜΕ3 αλλά από το ΜΥ1 ο οποίος δε διαπίστωσε αστάθεια στο γόνατο το δεξί ή κάποιο κατάλοιπο από το τροχαίο ατύχημα. Εξηγώ σχετικά κατωτέρω.

 

Πρωτίστως παρατηρώ ότι ο ΜΕ3 παρουσίασε τα τραύματα του Ενάγοντα και δη τον τραυματισμό στο δεξί πόδι ως σοβαρό συνδέοντας το βασικά με τα ευρήματα της διαγνωστικής εξέτασης MRI. Παράλληλα ανάφερε αντεξεταζόμενος όμως ότι για να διαπιστωθεί εάν η χονδρομαλάκυνση επιγονατίδος  ήταν πρόσφατος τραυματισμός και δη εάν οφείλεται στο τροχαίο ατύχημα θα έπρεπε να ρωτηθεί ο ακτινολόγος. O ακτινολόγος δεν κλητεύθηκε ώστε να καταθέσει σχετικά. Επιπροσθέτως παρατηρώ ότι ο ΜΕ3 σύνδεσε τα αποτελέσματα της μαγνητικής τομογραφίας με το τροχαίο ατύχημα χωρίς να γνωρίζει ότι ο Ενάγοντας είχε ήδη τραυματισμό στο αριστερό γόνατο που προϋπήρχε. Ως εξήγησε όμως με σαφήνεια και επάρκεια ο ΜΥ1 η χονδρομαλάκυνση της επιγονατίδος εάν οφειλόταν στο τροχαίο ατύχημα δε θα εμφανιζόταν ένα μήνα μετά  το τροχαίο δυστύχημα στη μαγνητική τομογραφία.

 

Εξήγησε επίσης ο ΜΥ1 ότι οι ενοχλήσεις που έχει σήμερα ο Ενάγοντας απουσία και αστάθειας δεξιού γονάτου οφείλονται στη χονδρομαλάκυνση και όχι στη ρήξη πρόσθιου χιαστού. Εξήγησε με επάρκεια ότι εφόσον η ρήξη πρόσθιου χιαστού  είναι μικρή και δεν έχει κοπεί ο σύνδεσμος αφού υπέστη απλώς μια μικρή απώλεια της σύνδεσης, ότι αυτό δε δημιουργεί αστάθεια στο γόνατο.

 

Ο ΜΥ1 κατά τη διάρκεια της μαρτυρίας του θεωρώ ότι ήταν σαφής και επεξηγηματικός και εφοδίασε το δικαστήριο με όλα τα αναγκαία εχέγγυα για να μπορέσει να προβεί σε δικαστική κρίση. Εξήγησε ως αναλύεται ανωτέρω για ποιο λόγο η ρήξη πρόσθιου χιαστού δε συνεπάγεται αστάθεια γονάτου και πότε θα γινόταν αυτό. Λαμβάνω υπόψη μου θεράπον ιατρός του Ενάγοντα ήταν ο ΜΕ3 μέχρι τις αρχές Ιανουαρίου 2017 αλλά ως φαίνεται δεν είχε εις γνώση του όλα τα πραγματικά δεδομένα όπως ότι είχε τραυματιστεί ο Ενάγοντας στο αριστερό γόνατο πριν το δυστύχημα, ότι είχε χειρουργηθεί. Δεν ήταν σίγουρος πόσο πρόσφατη ήταν η χονδρομαλάκυνση ούτε έδωσε επαρκείς εξηγήσεις. Ενώ ανάφερε ότι η ρήξη πρόσθιου χιαστού ήταν μικρή επέμενε για αστάθεια γονάτου αλλά τελικά δεν κατάφερε να συνδέσει τη ρήξη πρόσθιου χιαστού με αστάθεια γονάτου. Ο ΜΥ1 ήταν επεξηγηματικός ως προς τα αποτελέσματα της μαγνητικής τομογραφίας και εξήγησε ότι στο ίδιο το Τεκμήριο 25 υποδηλώνεται σταθερότητα της άρθρωσης αποκλείοντας να υπήρχε αστάθεια. Ενόψει των πιο πάνω κρίνω ότι δε θα μπορούσα να βασιστώ με ασφάλεια στο εύρημα του ΜΕ3 για αστάθεια του δεξιού γόνατος. Παρόλο που επίσης δικαιολογείτο να συστήσει φυσιοθεραπεία για το γόνατο δεν εξηγήθηκε πόσες φυσιοθεραπείες χρειάζονταν ούτε φαίνεται να έδωσε ιδιαίτερη σημασία. Είναι αποδεκτό όμως ότι συνέστησε φυσιοθεραπεία και αντιφλεγμονώδη θεραπεία στον Ενάγοντα. Επισημαίνω ότι και ο ΜΥ1 αποδέχεται ότι για τον τραυματισμό στο γόνατο θα ήταν αρκετές 10-14 φυσιοθεραπείες.

 

Επίσης ως φαίνεται με την εξέταση που έγινε το έτος 2023 αλλά και με την περιγραφή της συμπεριφοράς του Ενάγοντα ως θα εξηγηθεί κατωτέρω (εφόσον από 01/10/2016 λάμβανε μέρος σε δραστηριότητες και δεν ήταν κλινήρης) ότι η άδεια αναπαύσεως που του δόθηκε δεν ήταν αναγκαία. Επίσης ως διαφάνηκε δεν ήταν τόσο σοβαρά τα τραύματα του.  Όσον αφορά την κατάσταση του σήμερα αποδέχομαι και κρίνω ότι είναι ασφαλής να βασιστώ στη γνώμη του ΜΥ1 ο οποίος όχι μόνο τον εξέτασε πρόσφατα αλλά επίσης τεκμηρίωσε τη γνώμη του με επάρκεια. Κρίνω επιπροσθέτως ως τεκμηριωμένους τους λόγους που παρείχε ο ΜΥ1 ως προς τις ενοχλήσεις που ισχυρίζεται ότι έχει σήμερα ο Ενάγοντας στο δεξί του γόνατο ότι ενδεχομένως δηλαδή να συνδέονται με το προϋπάρχουν πρόβλημα στο αριστερό του γόνατο. Νοείται ότι δεν μπορώ με βεβαιότητα να προβώ σε τέτοιο εύρημα αλλά ούτε μπορώ με βεβαιότητα και ασφάλεια να προβώ σε αντίθετο εύρημα. Δεν έχει δηλαδή καταδειχθεί σύνδεση των ενοχλήσεων σήμερα με το τροχαίο ατύχημα.

 

Εν κατακλείδι καταλήγω ότι ο Ενάγοντας κατά τον τραυματισμό του υπέστη θλάση του αυχένα σπονδυλικής στήλης, θλάση αριστερού ώμου, αριστερού αγκώνα, αριστερού γόνατος και αριστερής πηχεοκαρπικής και τραυματισμό του δεξιού γόνατος, κάκωση αυτού με ενδοιστική ρήξη πρόσθιου χιαστού χωρίς απώλεια της συνέχειας αυτού. Για τους λόγους που εξηγώ ανωτέρω δεν μπορώ να προβώ με ασφάλεια σε εύρημα για χονδρομαλάκυνση επιγονατίδας λόγω μη απόδειξης σύνδεσης του συγκεκριμένου τραυματισμού με το ατύχημα. Οι τραυματισμοί δεν ήταν σοβαροί και η άδεια ασθενείας που χορηγήθηκε από τον Οκτώβριο 2016 μέχρι τον Ιανουάριο 2017 δε δικαιολογείται. Για τους λόγους που εξηγώ κατωτέρω άδεια ασθενείας δικαιολογείται μέχρι την 01/10/2016. Επισημαίνω ότι ο ΜΥ1 ανάφερε ότι άδεια ασθενείας θα δικαιολογείτο 1-2 μήνες. Σήμερα δεν έχει απομείνει κάποιο κατάλοιπο στον Ενάγοντα ούτε έχουν συνδεθεί οι σημερινές ενοχλήσεις στο πόδι του με το τροχαίο ατύχημα. Γι’ αυτό καταλήγω ότι ο τραυματισμός δεν ήταν σοβαρός.

 

Στο σημείο αυτό αναφέρω ότι ο ΜΕ3 έχει επιβεβαιώσει ότι για τις υπηρεσίες του πληρώθηκε το ποσό των €150.  Δεν έχει αμφισβητηθεί ότι έχει καταβάλει ο Ενάγοντας στο Ιπποκράτειο Νοσοκομείο το ποσό των € 50 και το ποσό των €230 για μαγνητική τομογραφία. Σημειώνω ότι δεν αμφισβητείται ότι πλήρωσε επίσης το ποσό των €6 στο Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας. Eίναι επίσης αποδεκτό το Τεκμήριο 8 και δη ότι ο Ενάγοντας κατέβαλε στο Γενικό Νοσοκομείο την 25/08/2016 το ποσό των €10.00 για ιατρική εξέταση.

 

ΜΕ2

 

Ως αναφέρεται ανωτέρω κρίνω ότι ο ΜΕ1 κατά την περιγραφή των τραυματισμών του και επακόλουθων αυτών υπήρξε υπερβολικός. Βασιζόμενος στα αποτελέσματα μαγνητικής τομογραφίας μεγαλοποίησε τους τραυματισμούς του. Είναι αποδεκτό ως εξηγείται ανωτέρω ότι οι τραυματισμοί του δεν ήταν της σοβαρότητας που έχει παρουσιάσει.  Αναφορικά με το τι τελικά έχει υποστεί γίνεται αναφορά ανωτέρω και δε θα τα επαναλάβω. Επίσης κατά την ακροαματική διαδικασία υποδείχθηκαν στον Ενάγοντα τα Τεκμήρια 33 και 34 αντίγραφα φωτογραφιών του μεταξύ των χρονικών περιόδων Οκτωβρίου 2016 με 2019. Θα επικεντρωθώ όμως στις φωτογραφίες των Τεκμηρίων 33 και 34 με ημερομηνίες ανάρτησης Οκτώβριο 2016- Ιανουάριο 2017 που αφορά τη χρονική περίοδο που είχε δοθεί άδεια ασθενείας στον Ενάγοντα. Αρχικά αναφέρω ότι δεν έχει αμφισβητηθεί ότι οι φωτογραφίες αυτές απεικονίζουν τον Ενάγοντα και ότι μέσω αυτών φαίνεται να λαμβάνει μέρος σε κάποιες δραστηριότητες. Ο ισχυρισμός του ότι όλες οι φωτογραφίες λήφθηκαν σε προγενέστερο χρόνο του ατυχήματος αλλά αναρτήθηκαν μετά δεν έπεισε το Δικαστήριο. Επίσης δεν έκανε προσπάθεια να αποδείξει τον ισχυρισμό του αφήνοντας κενά και ασάφειες. Ήδη ισχυρίστηκε ότι ο τραυματισμός του τον ταλαιπώρησε για μεγάλο χρονικό διάστημα, αναγκάστηκε να παραμείνει κλινήρης και εκτός των εργασιακών και άλλων υποχρεώσεων του.

 

Κρίνω ότι μεγαλοποίησε το πρόβλημα και τους τραυματισμούς του. Από ότι φαίνεται από τον Οκτώβριο 2016 ήταν σε θέση να επιδίδεται σε δραστηριότητες όπως να πηγαίνει βόλτες, ταξίδια εκτός Κύπρου, κυνήγι. Ως παραδέχθηκε ο μάρτυρας το κυνήγι προϋποθέτει περπάτημα σε δύσβατα μονοπάτια. Πιο συγκεκριμένα η σύζυγος του Ενάγοντα ανάρτησε την 01/10/2016 φωτογραφία που απεικονίζει την ίδια με τον Ενάγοντα σε εστιατόριο στο κατεχόμενο Ριζοκάρπασο. Σχετικό είναι το Τεκμήριο 34. Περί το Νοέμβριο 2016 φαίνεται να βρίσκεται σε ταξίδι αναψυχής στην Ελλάδα. Μάλιστα σε μια φωτογραφία ως του υποδείχθηκε ανέβηκε σε βράχο στην Ακρόπολη στην Αθήνα. Περί το Δεκέμβριο 2016 απεικονίζεται σε φωτογραφία που φαίνεται να πήγε για κυνήγι. Υπάρχουν φωτογραφίες το έτος 2017 και 2019 που απεικονίζουν τον Ενάγοντα να χορεύει στα γόνατα. Ο ΜΕ3 ανάφερε ότι κάποιος που προβαίνει σε τέτοιες ενέργειες αυτό σημαίνει ότι είναι καλά στην υγεία του.

 

Συνεπώς έχω την άποψη ότι μετά τον Οκτώβριο 2016 δε δικαιολογείται η άδεια ασθενείας. Λαμβάνω υπόψη μου επίσης τη θέση του ΜΥ1 ότι άδεια ασθενείας θα δικαιολογείτο περί 1-2 μήνες. Από την 25/08/2016 μέχρι την 01/10/2016 είναι περίπου 35 μέρες. Θεωρώ λοιπόν δικαιολογημένη την άδεια ασθενείας ως την 01/10/2016. Μετά από αυτή την περίοδο ως φαίνεται και ως εξηγείται ανωτέρω δεν ήταν κλινήρης ο Ενάγοντας αλλά αντιθέτως μπορούσε να λαμβάνει μέρος σε διάφορες δραστηριότητες που απαιτούσαν περπάτημα ή ανάβαση σε βουνό.

 

Δεν αμφισβητείται η επίσκεψη του Ενάγοντος στο Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας περί την 02/09/2016 όπου και επανεξετάστηκε. Κατάθεσε απόδειξη πληρωμής για την επίσκεψη του στο Νοσοκομείο ως το Τεκμήριο 14. Η άλλη πλευρά εισηγείται ότι για να μην του δόθηκε αναρρωτική άδεια στις 02/09/2016 ότι δε χρειαζόταν.  Ελλείψει μαρτυρίας ως προς το τι έγινε στην επανεξέταση αλλά και του γεγονότος ότι είχε δοθεί άδεια ασθενείας από το ΜΕ3 μετά τις 02/09/2016 δεν μπορώ με ασφάλεια να προβώ σε εύρημα ότι αυτό συνεπάγεται ότι δεν κρίθηκε από το Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας η χορήγηση περαιτέρω αναρρωτικής άδειας. Σε κάθε περίπτωση ο ΜΥ1 έκρινε δικαιολογημένη άδεια ασθενείας για περίοδο 1-2 μηνών.

 

Έγινε αρκετή συζήτηση στο Δικαστήριο για τις φυσιοθεραπείες που ισχυρίζεται ότι υποβλήθηκε ο Ενάγοντας σχετικά με τους τραυματισμούς του, την αναγκαιότητα αυτών αλλά και για ποια προβλήματα/τραυματισμούς δέχθηκε φυσιοθεραπεία. Κατάθεσε σχετικά τα Τεκμήρια 28 και 29. Το πρόσωπο που συνέταξε τα έγγραφα αυτά δεν κλητεύθηκε στο Δικαστήριο ώστε να υποβληθεί στη βάσανο της αντεξέτασης. Ναι μεν είναι αποδεκτή η κατάθεση εξ’ ακοής μαρτυρίας αλλά η αποδεικτική βαρύτητα εξετάζεται κάτω υπό το πρίσμα του άρθρου 27 του περί αποδείξεως νόμου. Με γνώμονα το γεγονός ότι αμφισβητήθηκε έντονα η αναγκαιότητα των φυσιοθεραπειών  αλλά και εάν έγιναν αυτές αλλά και εάν οι φυσιοθεραπείες αφορούν τα τραύματα που υπέστη ο Ενάγοντας από το ατύχημα ή άλλα προ υπάρχοντα τραύματα ελλείψει κλήτευσης του φυσιοθεραπευτή που υπογράφει τα τεκμήρια 28 και 29 δεν αποδίδεται καμία βαρύτητα. Επιπροσθέτως είναι αξιοσημείωτο ότι στο Τεκμήριο 28 βεβαίωση γίνεται αναφορά σε φυσιοθεραπείες για τραυματισμούς που δε διάγνωσε ο ΜΕ3 ο οποίος σύστησε φυσιοθεραπείες. Καμία μαρτυρία δε δόθηκε ώστε να επεξηγηθεί πότε συγκεκριμένα υποβλήθηκε σε φυσιοθεραπεία. Ενόψει της ασάφειας λοιπόν που παρουσιάστηκε δεν μπορεί να εξαχθεί εύρημα περί των φυσιοθεραπειών που δυνατόν να υποβλήθηκε ο Ενάγοντας για τους τραυματισμούς του από το ατύχημα.  Λαμβάνω υπόψη μου ότι ο ΜΥ1 έκρινε ως δικαιολογημένη τη φυσιοθεραπεία στο δεξί γόνατο αλλά ελλείψει μαρτυρίας δεν μπορώ να πω με βεβαιότητα τι αφορούσε η φυσιοθεραπεία των 41 συνεδρίων.

 

Αναφορικά με τα Τεκμήρια 30,31 και 32 δεν έχει αντικρουστεί το περιεχόμενο τους και δη γίνεται αποδεκτό.

 

Με εξαίρεση, επομένως τα σημεία που αναφέρω πιο πάνω, η μαρτυρία του Ενάγοντα είναι μερικώς αποδεκτή. Έχει κριθεί νομολογιακά ότι όταν ένας μάρτυρας κριθεί αξιόπιστος, το Δικαστήριο μπορεί να αποδεχθεί μέρος της μαρτυρίας του και να απορρίψει άλλο.[9]

 

Ευρήματα

 

Για σκοπούς οικονομίας της δίκης η μαρτυρία που έγινε αποδεκτή ή δεν αμφισβητήθηκε αποτελεί εύρημα μου. Παραθέτω κατωτέρω συνοπτικά τα ευρήματα:

 

Ο Ενάγοντας την 25/08/2016 το πρωί οδηγούσε τη μοτοσικλέτα με ευθεία πορεία στην οδό Πραξάνδρου με κατεύθυνση την οδό Αριάδνης προς τη Λεωφόρο Καντάρας στο Καιμακλί. Ο δρόμος αποτυπώνεται στο πρόχειρο σχέδιο του Τεκμηρίου 1. Το τροχαίο ατύχημα διερευνήθηκε από το ΜΕ1 ο οποίος ετοίμασε το πρόχειρο σχέδιο από τη σκηνή του ατυχήματος. Οι μετρήσεις καθώς και το τι αποτυπώνεται στο εν λόγω σχέδιο γίνονται αποδεκτά.

 

Το συνολικό πλάτος του δρόμου είναι 7.30 μέτρα. Η λωρίδα κυκλοφορίας που ακολουθούσε ο Ενάγοντας έχει πλάτος 3.20 μέτρα. Η λωρίδα που ακολουθούσε ο Θεοχαρίδης είχε πλάτος 4.10 μέτρα.

 

Ο Θεοχαρίδης ασφαλισμένος της Εναγόμενης οδηγούσε το όχημα στη Λεωφόρο Καντάρας με κατεύθυνση από την Λεωφόρο Αγίου Ιλαρίωνος προς τη συμβολή με την οδό Πραξάνδρου με πρόθεση να εισέλθει στην ορό Πραξάνδρου, πράγμα που έκανε αφού έστριψε αριστερά. Εισερχόμενος στην εν λόγω οδό, στην πορεία που ακολουθούσε είχε σταθμευμένο όχημα ως το σημείο Γ στο Τεκμήριο 1. Ενόψει του ότι

στην πορεία του υπήρχε το εν λόγω όχημα κινήθηκε δεξιότερα, εισήλθε στην αντίθετη λωρίδα κυκλοφορίας και συγκρούστηκε στο σημείο Χ ως το Τεκμήριο 1 με τον Ενάγοντα.

 

Ο Ενάγοντας τον είδε όταν κινείτο στη Λεωφόρο και όταν έστριψε αριστερά. Τον είδε όταν βρισκόταν στη λωρίδα του. Είχε στο μεταξύ δει ο Ενάγοντας ότι υπήρχε στην πορεία του ασφαλισμένου σταθμευμένο το όχημα Γ.

 

Το Θεοχαρίδη τον είδε στη δική του λωρίδα κυκλοφορίας λίγα μέτρα πριν τη σύγκρουση. Έκανε ελιγμό προς τα αριστερά και κόρναρε. Το όχημα έφερε ζημιές στο μπροστινό μέρος-προφυλακτήρα, γρίλια, μπροστινό δεξιό φτερό και η μοτοσικλέτα έφερε ζημιές στο μπροστινό μέρος, σπάσιμο στα πλαστικά και στην αριστερή πλευρά της λόγω της πτώσης της στην άσφαλτο προς τα αριστερά.

 

Ο Ενάγοντας μεταφέρθηκε στο Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας. Εξήλθε από το Νοσοκομείο την ίδια μέρα. Το Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας τμήμα Πρώτων Βοηθειών ΤΑΕΠ παράπεμψε τον Ενάγοντα για διενέργεια ακτινογραφιών αριστερού ώμου, αριστερού αγκώνα, αριστερής πηχεοκαρπικής, δεξιού γόνατος, δεξιάς κνήμης, ποδοκνημικής κρανίου και αυχενικής μοίρας σπονδυλικής στήλης, λεκάνης-ισχίων ως τα Τεκμήρια 10 και 11. Ως Τεκμήριο 12 κατατέθηκε cd ακτινογραφιών με εκτυπωμένο το περιεχόμενο του. Δεν εξηγήθηκε το περιεχόμενο του Τεκμηρίου 12. Του δόθηκε επίσης παραπεμπτικό για επανεξέταση την 02/09/2016 στην ορθοπαιδική κλινική. Την 26/08/2016 επισκέφθηκε τον ιδιώτη ορθοπαιδικό χειρουργό ο οποίος τον παρακολουθούσε μέχρι το Δεκέμβριο 2016. Με οδηγίες του ΜΕ3 υποβλήθηκε σε μαγνητική τομογραφία στο δεξί του γόνατο το οποίο παρουσίαζε οίδημα. Περί το Νοέμβριο 2023 εξετάστηκε από το ιατρό της Εναγόμενης.

 

Ο Ενάγοντας κατά τον τραυματισμό του υπέστη θλάση του αυχένα σπονδυλικής στήλης, θλάση αριστερού ώμου, αριστερού αγκώνα, αριστερού γόνατος και αριστερής πηχεοκαρπικής και τραυματισμό κάκωση δεξιού γόνατος με ενδοιστική ρήξη πρόσθιου χιαστού χωρίς απώλεια της συνέχειας αυτού και μικρό ύδραθρο στο γόνατο. Σήμερα  δεν υπάρχει ύδραθρο, υπάρχει πλήρης κινητικότητα, οι αρθρώσεις είναι σταθερές. Οι τραυματισμοί δεν ήταν σοβαροί. Άδεια ασθενείας δικαιολογείται μέχρι την 01/10/2016. Σήμερα δεν έχει απομείνει κάποιο κατάλοιπο στον Ενάγοντα ούτε έχουν συνδεθεί οι ενοχλήσεις στο πόδι του με το τροχαίο ατύχημα. Δε χρήζει χειρουργικής επέμβασης.

 

Ο ΜΕ3 συνέστησε στον Ενάγοντα φυσιοθεραπεία αλλά έλαβε και αντιφλεγμονώδη θεραπεία.

 

Ο ΜΕ3 για τις υπηρεσίες του πληρώθηκε το ποσό των €150. Ο Ενάγοντας κατέβαλε στο Ιπποκράτειο Νοσοκομείο το ποσό των € 50 και το ποσό των €230 για μαγνητική τομογραφία. Πλήρωσε το συνολικό ποσό των €16 στο Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας. Πριν το ατύχημα λάμβανε από την εργασία του το ποσό των €759 μηνιαίως. (Τεκμήριο 30).

 

Ο Ενάγοντας έλαβε επίδομα ασθενείας για την περίοδο από 28/08/2016 μέχρι 06/01/2017 για το συνολικό ποσό των €2689,79σ. (Τεκμήρια 31 και 32).

 

Νομική Πτυχή-Συμπεράσματα

 

Σε υποθέσεις αμέλειας το Δικαστήριο καλείται να εξετάσει πρωτίστως το θέμα της ευθύνης. Η στοιχειοθέτηση του αστικού αδικήματος της αμέλειας ουσιαστικά είναι θέμα γεγονότων και αποφασίζεται με βάση τις συνθήκες και περιστάσεις της κάθε υπόθεσης.[10]

 

Η ίδια η αμέλεια ως αστικό αδίκημα δεν μπορεί να εξετάζεται αφηρημένα, αλλά πάντοτε σε συνάρτηση με το συγκεκριμένο πρόσωπο που την επικαλείται και με αναφορά στην παράλειψη που προκάλεσε τη ζημιά.[11] Τα συστατικά στοιχεία που πρέπει να αποδειχθούν σε κάθε αγωγή για αμέλεια είναι τα ακόλουθα τρία: (1) αμελής πράξη ή παράλειψη, (2) υποχρέωση επιμέλειας προς το ζημιωθέν πρόσωπο και (3) πρόκληση ζημιάς. Ο εναγόμενος για να υπέχει ευθύνη πληρωμής αποζημιώσεων για το αστικό αδίκημα της αμέλειας πρέπει να αποδειχθεί ότι: (α) απέτυχε να επιδείξει επιμέλεια, (β) υπείχε υποχρέωση επιμέλειας προς το ζημιωθέν πρόσωπο και (γ) η αποτυχία του να επιδείξει επιμέλεια ήταν η αιτία που προκάλεσε τη ζημιά. Tο καθήκον για επιμέλεια γεννάται αφότου η διακίνηση άλλων προσώπων καθιστά εξ αντικειμένου μέριμνα του προσώπου που χρησιμοποιεί το δρόμο στη λήψη προφυλακτικών μέτρων για την προστασία της ασφάλειας τους.[12]

 

Η  συμπεριφορά ενός οδηγού εξετάζεται και κρίνεται με βάση το επίπεδο του μέσου συνετού ανθρώπου, δηλαδή με βάση την αντίληψη ενός συνηθισμένου οδηγού όχι και του ενεχόμενου οδηγού[13], o δε προσδιορισμός του καθήκοντος ποικίλλει ανάλογα με τα αντικειμενικά δεδομένα που επικρατούν στη σκηνή. Το καθήκον για λήψη προφυλακτικών μέτρων διαφαίνεται κατά τη λογική πρόβλεψη.[14] Ως έχει επίσης νομολογηθεί το δικαίωμα του πεζού στη χρήση του δρόμου είναι το ίδιο με εκείνο του οδηγού αυτοκινήτου. Ο βαθμός της απαιτούμενης προσοχής από τον Ενάγοντα συσχετίζεται με τις περιστάσεις και τις συνθήκες που περιστοιχίζουν το ατύχημα. Ο κανόνας που διέπει την συμπεριφορά του Ενάγοντα είναι ότι πρέπει να φανεί ότι επέδειξε, για τη δική του ασφάλεια, την προσοχή που αναμένεται από το μέσο λογικό άνθρωπο που είναι συνυφασμένη με την έννοια της σωφροσύνης.[15]

 

Εάν αποδειχθεί η αμέλεια του Εναγόμενου τότε ο Ενάγοντας θα δικαιούται σε αποζημίωση για τη ζημιά που αποτελεί απόρροια της αμέλειας.

 

Στην υπόθεση Σταύρου Ελισάβετ v Σταύρου Νικολάου (2004) 1 ΑΑΔ 746 αποδόθηκε αποκλειστική ευθύνη για πρόκληση τροχαίου ατυχήματος σε οδηγό ελκυστήρα ο οποίος εισήλθε στη λωρίδα κυκλοφορίας εξ αντιθέτου επερχόμενου αυτοκινήτου και προκάλεσε σύγκρουση με αυτό. Η εφεσείουσα, η οποία επέβαινε στον ελκυστήρα που οδηγούσε ο τριτοδιάδικος-σύζυγός της, τραυματίστηκε όταν ο ελκυστήρας συγκρούστηκε με το αυτοκίνητο που οδηγούσε ο εφεσίβλητος από την αντίθετη κατεύθυνση.  Με γνώμονα το σημείο σύγκρουσης, όπως το εντόπισε ο εξεταστής της υπόθεσης, το οποίο απείχε μόνο 1.50 μέτρα από την άκρη του δρόμου σε σχέση με την πορεία του εφεσίβλητου, κατά τη στιγμή της σύγκρουσης ο ελκυστήρας βρισκόταν σχεδόν κατά ένα μέτρο στην λωρίδα κυκλοφορίας του εφεσίβλητου.  Οι θέσεις των διαδίκων ως προς τις συνθήκες του ατυχήματος διϊσταντο.  Το πρωτόδικο Δικαστήριο, στη βάση της μαρτυρίας του εξεταστή ο οποίος είχε κληθεί από την εφεσείουσα και η οποία ούτε καν αμφισβητήθηκε, διαπίστωσε πως πράγματι η σύγκρουση έγινε στην πλευρά του εφεσίβλητου.  Το Δικαστήριο, στη βάση της μαρτυρίας του εφεσίβλητου, τον οποίο έκρινε ως καθόλα αξιόπιστο, απέδωσε αποκλειστική ευθύνη στον τριτοδιάδικο και απέρριψε την αγωγή.

 

Η εφεσείουσα εφεσίβαλε την απόφαση υποστηρίζοντας ότι το πρωτόδικο Δικαστήριο λανθασμένα κατέληξε πως ο τριτοδιάδικος είχε αποκλειστική ευθύνη αφού δεν είχε λάβει καθόλου υπόψη τη μαρτυρία της και τη μαρτυρία του τριτοδιάδικου, όπως και την πορεία του οχήματος του εφεσίβλητου. 

Κρίθηκε ότι το πρωτόδικο Δικαστήριο αξιολόγησε σωστά τη μαρτυρία που είχε ενώπιον του και στη βάση της μαρτυρίας που είχε αποδεχθεί ως αξιόπιστη, κατέληξε στην ορθή διαπίστωση ότι δεν δικαιολογείτο η απόδοση συντρέχουσας αμέλειας στον εφεσίβλητο επειδή, κάτω από την αγωνία της στιγμής, δεν κινήθηκε αριστερότερα στο κράσπεδο, ώστε να αποφευχθεί η σύγκρουση.

Εν προκειμένω με γνώμονα το σημείο σύγκρουσης όπως το εντόπισε ο εξεταστής, το οποίο απείχε μόνο 1.80 μέτρα από την άκρη του δρόμου ως φαίνεται στο Τεκμήριο 1 σε σχέση με την πορεία του Ενάγοντα προκύπτει ότι η σύγκρουση επεσυνέβη εντός της λωρίδας κυκλοφορίας του Ενάγοντα  ο οποίος κατά τη στιγμή της σύγκρουσης οδηγούσε κανονικώς και νομίμως το όχημα του στην αριστερή λωρίδα. Ο Θεοχαρίδης ενώ βρισκόταν στην αντίθετη λωρίδα που ήταν πλάτους περίπου 4 μέτρα τελικά βρέθηκε στην αντίθετη λωρίδα της πορείας του Ενάγοντα καταλαμβάνοντας πέραν του ενός μέτρου της αντίθετης λωρίδας. Το όχημα που βρισκόταν σταθμευμένο στη λωρίδα του Θεοχαρίδη ως η πορεία του βρισκόταν σταθμευμένο στην άκρη του δρόμου και καταλάμβανε μέρος της λωρίδας. Προφανώς δεν καταλάμβανε πλάτος 4.10 μέτρα ως είναι το πλάτος της λωρίδας. Το όχημα Γ ως φαίνεται στο Τεκμήριο 1 βρίσκεται στην άκρη του δρόμου και φαίνεται να καταλαμβάνει περί το μισό πλάτος της λωρίδας. Ως αναφέρθηκε από το ΜΕ1 το σημείο Γ (σταθμευμένο το όχημα) υποδείχθηκε από το Θεοχαρίδη. Δεν αμφισβητήθηκε ούτε αντικρούστηκε αυτό. Ο ΜΕ1 ανάφερε επίσης ερωτώμενος κατά την αντεξέταση ότι περίπου ένα όχημα έχει πλάτος περίπου 2.20 μέτρα. Παρόλο που δεν είναι ειδικός για μετρήσεις οχημάτων δέχομαι στη βάση της κοινής λογικής ότι ένα κανονικό όχημα έχει πλάτος περίπου 2.20 μέτρα. Κατά συνέπεια προκύπτει αβίαστα ότι το σταθμευμένο όχημα δεν καταλάμβανε όλο το πλάτος της λωρίδας. Το γεγονός ότι η σύγκρουση έγινε σε 1.80 μέτρα απόσταση από το πεζοδρόμιο στην αντίθετη λωρίδα υποδεικνύει αβίαστα ότι ο Θεοχαρίδης δεν κινήθηκε λίγο δεξιότερα για να αποφύγει το σταθμευμένο όχημα αλλά εισήλθε στην αντίθετη λωρίδα καταβάλλοντας μεγάλο μέρος αυτής θέτοντας σε κίνδυνο την ασφάλεια του Ενάγοντος. Ερώτημα εγείρεται στο κατά πόσο είδε τον Ενάγοντα.

Κάποιος ο οποίος αντιμετωπίζει εμπόδιο στην πορεία του προτού λάβει απόφαση να κινηθεί δεξιότερα προφανώς ελέγχει εάν αυτό είναι ασφαλές να πράξει και αυτό θα πρέπει να γίνει με προσοχή. Το γεγονός ότι στη λωρίδα που ακολουθούσε ο Θεοχαρίδης υπήρχε όχημα που εμπόδιζε τη δική του πορεία δεν του δίδει αυτόματα το δικαίωμα να εισέλθει στην αντίθετη λωρίδα εκτός εάν προηγουμένως λάβει μέτρα ώστε να κρίνει ότι αυτό είναι ασφαλές. Δεν έχει τεθεί μαρτυρία τι μέτρα έλαβε και γιατί ενήργησε με αυτό τον τρόπο ο Θεοχαρίδης. Αντιθέτως με τη μαρτυρία που έγινε αποδεκτή ο Θεοχαρίδης οδηγούσε κρατώντας στο χέρι το κινητό τηλέφωνο και χωρίς προειδοποίηση κινήθηκε δεξιότερα. Εύλογα συνάγεται συμπέρασμα ότι ενώ όφειλε να ήταν ιδιαίτερα παρατηρητικός και προσεκτικός η ενέργεια του να εισέλθει καταλαμβάνοντας τόσο μεγάλο μέρος του πλάτους του δρόμου (εφόσον ως προκύπτει εισήλθε πέραν του ενός μέτρου στην αντίθετη λωρίδα) κρατώντας και κινητό τηλέφωνο δεν ήταν ιδιαίτερα προσεκτικός. Αντιθέτως επέδειξε αδιαφορία για τον Ενάγοντα και προφανώς για όσους χρησιμοποιούσαν το δρόμο.

Επισημαίνω ότι σε καμία περίπτωση δεν αποδείχθηκε ως είναι η εισήγηση της Εναγόμενης ότι η σύγκρουση έγινε στο κέντρο του δρόμου.

Ο Ενάγοντας ως ανάφερε θέση που κρίθηκε αξιόπιστη είχε δει το Θεοχαρίδη να στρίβει δεξιά στην οδό Πραξάνδρου από τη Λεωφόρο. Δεν είδε το Θεοχαρίδη να κινείται δεξιότερα και να εισέρχεται στη λωρίδα κυκλοφορίας του. Όταν τον είδε να κινείται στη λωρίδα του βρισκόταν ήδη πολύ κοντά από αυτόν και δη ως ανάφερε σταμάτησε πάνω του. Ενστικτωδώς κόρναρε και κινήθηκε αριστερότερα αλλά ήταν ήδη πολύ κοντά του και δεν μπορούσε να κάνει κάτι άλλο. Είναι σημαντικό να αναφερθεί σε κάθε περίπτωση η μαρτυρία του Ενάγοντα υποστηρίχθηκε από την πραγματική μαρτυρία (Τεκμήριο 1) οδηγώντας εύλογα σε συμπέρασμα ότι ο Θεοχαρίδης εισερχόμενος εντός της λωρίδας οδήγησης του Ενάγοντος απόκοψε την ελεύθερη πορεία του ο οποίος σαφώς και είχε προτεραιότητα διέλευσης.[16] Το γεγονός ότι είδε το Θεοχαρίδη να στρίβει δεξιά αλλά και το όχημα το σταθμευμένο στην πορεία διέλευσης του Θεοχαρίδη δεν υποδηλώνει ότι είναι σύνηθες φαινόμενο οι οδηγοί οχημάτων ενώ ακολουθούν συγκεκριμένη κατεύθυνση, να εισέρχονται εντός της άλλης λωρίδας και να αποκόπτουν την ελεύθερη διέλευση των οχημάτων που κινούνται νόμιμα και κανονικά σ’ αυτή. Θεωρώ σε κάθε περίπτωση ότι ο Θεοχαρίδης είχε επαυξημένο καθήκον να ελέγξει την τροχαία κίνηση προτού κινηθεί δεξιότερα εφόσον το εμπόδιο βρισκόταν στο δρόμο του.

Η αιτία λοιπόν πρόκλησης του δυστυχήματος δεν είναι άλλη από την οδική συμπεριφορά του Θεοχαρίδη ως περιγράφεται στην παρούσα και η οποία ανάκοψε τη διέλευση του Ενάγοντος. Είναι σαφές ότι ο κίνδυνος πρόκλησης ατυχήματος με την εισβολή στην αντίθετη λωρίδα κυκλοφορίας είναι πέραν του προβλεπτού. Έπεται πως ο Θεοχαρίδης ασφαλισμένος της Εναγόμενης υπήρξε αμελής.

 

Συντρέχουσα αμέλεια

 

Για να αποδοθεί συντρέχουσα ευθύνη στον οδηγό του οχήματος που έχει προτεραιότητας διέλευσης, όπως εν προκειμένω στον Ενάγοντα ο οποίος οδηγούσε κανονικώς και νομίμως το όχημα του θα πρέπει να αποδειχθεί ότι, υπό τις περιστάσεις, το όχημα  που οδηγούσε ο Θεοχαρίδης, αποτελούσε υπαρκτό κίνδυνο, αλλά παράλληλα είχε τη δυνατότητα να λάβει αποτρεπτικά μέτρα, μιας ενδεχόμενης σύγκρουσης και δεν τα έλαβε. Σε καμία περίπτωση δε δύναται το καθήκον επιμέλειας οδηγού του οχήματος που έχει προτεραιότητα διέλευσης, δυνατόν να επεκταθεί έναντι του κάθε δυνητικού κινδύνου, όταν ο κίνδυνος αυτός μπορεί να προκύψει μόνο συνεπεία αμέλειας του άλλου οδηγού (Θεοχαρίδη). Ως έχει αναφερθεί «Το καθήκον για επιμελή οδήγηση δεν επεκτείνεται στη λήψη προληπτικών μέτρων έναντι της πιθανότητας εκδήλωσης αμέλειας από άλλους οδηγούς. Ο νουνεχής οδηγός εύλογα μπορεί να υποθέσει ότι όπως ο ίδιος έτσι και οι άλλοι οδηγοί θα εκπληρώσουν το καθήκον επιμέλειας έναντι των ιδίων και των άλλων οδηγών».[17] Το βάρος για συντρέχουσα αμέλεια το φέρει ο διάδικος  που την αιτιάται.

 

Η ευθύνη που αναζητείται ώστε να αποδοθεί συντρέχουσα αμέλεια, είναι άρρηκτα συνυφασμένη με την αποτυχία λήψης μέτρων αυτοπροστασίας εκεί που τούτα, υπό τις περιστάσεις που προκαλείται η ζημιά στο διάδικο, αποτελούν εύλογα και δυνατά μέτρα που αναμενόμενο ήταν να ληφθούν από το μέσο συνετό οδηγό που θα βρισκόταν στη θέση του. Το δε βάρος απόδειξης συντρέχουσας αμέλεια, το φέρει ο διάδικος που την αιτιάται. [18]

 

Στην προκείμενη περίπτωση εισηγείται η Εναγόμενη ότι ο Ενάγοντας υπήρξε αμελής καθότι έπρεπε να κινηθεί αριστερότερα. Εισηγήθηκε επίσης ότι ο Ενάγοντας οδηγούσε στο κέντρο του δρόμου θέση που δεν έγινε αποδεκτή. Αποτέλεσε εύρημα του Δικαστηρίου ότι η σύγκρουση των δύο οχημάτων έγινε εντός της αριστερής λωρίδας κυκλοφορίας που οδηγούσε ο Ενάγοντας. Ο Ενάγοντας οδηγούσε κάπου στη μέση της λωρίδας του αλλά όχι στη δεξιά πλευρά προς το κέντρο του δρόμου. Είδε το σταθμευμένο όχημα και το Θεοχαρίδη να κατευθύνεται προς εκεί. Ο Θεοχαρίδης θα μπορούσε να σταματήσει βλέποντας το εμπόδιο ή να ελέγξει την τροχαία κίνηση ώστε εάν το έπραττε να διαπίστωνε την παρουσία του Ενάγοντα ή να κινηθεί δεξιότερα εντός εύλογων πλαισίων όχι να εισέλθει και να καταβάλει μέχρι και το μισό πλάτος της λωρίδας στην οποία κινείτο ο Ενάγοντας. Δεν είχε καθήκον ο Ενάγοντας να λάβει μέτρα και να κινηθεί αριστερότερα ώστε να προλάβει την αμέλεια του Ενάγοντος. Μπορεί να ήταν προβλεπτό ότι θα κινείτο δεξιότερα για να αποφύγει το εμπόδιο αλλά αυτό δεν εξυπακούει ότι ήταν προβλεπτός ο κίνδυνος ότι θα εισέβαλε στην αντίθετη λωρίδα κυκλοφορίας καταλαμβάνοντας πέραν του ενός μέτρου. Εάν ήταν προβλεπτός αυτός ο κίνδυνος σημαίνει ότι κάθε οδηγός θα οδηγούσε υπό το καθεστώς φόβου ότι μπορεί απροειδοποίητα κάποιος να εισέλθει της κανονικής πορείας του ώστε στο τέλος της ημέρας να μην είναι σε θέση να ελέγχει την πορεία που ακολουθεί. Νοείται ότι ο Ενάγοντας δεν δικαιούτο να λάβει ως δεδομένο  ότι έπρεπε να αγνοήσει κάθε κίνδυνο εάν ο κίνδυνος ήταν εύλογα φανερός και προβλεπτός. Ως αναφέρεται εν προκειμένω δεν ήταν εύλογα φανερός ο κίνδυνος. Κατά συνέπεια κρίνεται ότι η είσοδος του Θεοχαρίδη στην αντίθετη λωρίδα κυκλοφορίας έγινε αιφνίδια και απροειδοποίητα. Λαμβάνοντας υπόψη τα πιο πάνω κρίνω πως καμία ευθύνη δεν μπορεί να αποδοθεί στον Ενάγοντα. Ως έχει λεχθεί μέσα από τη νομολογία μας η όλη συμπεριφορά ενός οδηγού κρίνεται στο στενό περιθώριο χρόνου και στιγμή. Ο Ενάγοντας ό,τι μπορούσε να πράξει το έπραξε παρόλο της αιφνίδιας εισόδου στη λωρίδα του.

 

Η Εναγόμενη έχει ισχυριστεί ότι στην προκείμενη περίπτωση εφαρμογή έχει το σκεπτικό της απόφασης Χάρη Παπαχαραλάμπους v Χριστάκη Πατέρα (2000)1 Γ Α.Α.Δ 1497 εισήγηση με την οποία διαφωνώ. Στην εν λόγω υπόθεση το ατύχημα έγινε ενώ ο Εναγόμενος κινείτο στο κέντρο του δρόμου. Εν προκειμένω δεν έγινε κάτι τέτοιο ούτε αποτέλεσε εύρημα του Δικαστηρίου ότι η σύγκρουση έγινε σε άλλο σημείο από το σημείο σύγκρουσης Χ.

 

Ειδικές Αποζημιώσεις

 

Οι ειδικές ζημιές πρέπει να καταγράφονται στις έγγραφες προτάσεις και να αποδεικνύονται με αυστηρότητα. Κάθε διάδικος έχει την υποχρέωση να αποδεικνύει τη ζημία του με θετική μαρτυρία.^[19] Ο Ενάγοντας έχει καταθέσει διάφορα τεκμήρια προς απόδειξη των ειδικών ζημιών που έχει υποστεί. Έχει γίνει επίσης αποδεκτό ότι ο Ενάγοντας κατέβαλε τα ποσά που διαλαμβάνονται στα Τεκμήρια 4,8,14,15,24 και 26 ως εξηγείται αμέσως πιο πάνω. Κρίνω ότι έχουν αποδειχθεί με την αυστηρότητα που απαιτείται οι ειδικές ζημιές περιλαμβάνονται στα εν λόγω Τεκμήρια. Πιο συγκεκριμένα ο Ενάγοντας κατέβαλε το ποσό των €85 για λήψη αστυνομικής έκθεσης, το ποσό των €16,00 για ιατρικά έξοδα (Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας, € 50 ιατρικά έξοδα Ιπποκράτειο Νοσοκομείο, €150 ιατρικά έξοδα/έκθεση από ΜΕ3, €230 για μαγνητική τομογραφία και δη συνολικά υπέστη ως ειδικές ζημιές το ποσό των €531. Αναφορικά με το ποσό που διεκδικεί για φυσιοθεραπείες αυτό δεν έχει αποδειχθεί.

Προχωρώ να εξετάσω ποια είναι η απώλεια εισοδημάτων του Ενάγοντα για την περίοδο που απουσίαζε από την εργασία του. Ως αναφέρθηκε ανωτέρω δικαιολογείται άδεια ασθενείας και δη από 25/08/2016-01/10/2016. Με βάση την προσκομισθείσα μαρτυρία και το Τεκμήριο 30 ως προέκυψε ο Ενάγοντας λάμβανε το ποσό των €759 το μήνα από την εργασία του. Συνολικά για το χρονικό διάστημα που απουσίαζε θα λάμβανε ακάθαρτα το ποσό των €759 για το μήνα Σεπτέμβριο και το ποσό των €70 για το μήνα Αύγουστο (ως προκύπτει από το Τεκμήριο 30 το μήνα Αύγουστο πληρώθηκε μόνο το ποσό το €689.) Το ατύχημα έγινε 25/08 άρα του αποκόπηκε ποσό €70.) Το συνολικό ποσό που απώλεσε ανέρχεται σε ποσό € 829. Ως προκύπτει λοιπόν από το πιο πάνω ποσό δεν αφαιρέθηκε το ποσοστό εισφοράς του εργοδοτούμενου στις Υπηρεσίες Κοινωνικών Ασφαλίσεων. Ως έχει νομολογηθεί στον καθορισμό των ειδικών αποζημιώσεων πρέπει να λαμβάνεται υπόψη το καθαρό εισόδημα.[20] Δεν τέθηκε όμως ενώπιον μου μαρτυρία σε σχέση με το ποσοστό εισφοράς που ίσχυε κατά την επίδικη περίοδο για τους εργοδοτούμενους. Το Δικαστήριο, όμως πρέπει να προβεί σε υπολογισμό και να καταλήξει στο καθαρό ποσό των εισοδημάτων του Ενάγοντα όχι κατ' ανάγκη ακριβή, με βάση τους σχετικούς νόμους που αφορούν την πληρωμή φόρου εισοδήματος, έκτακτης εισφοράς, έκτακτης εισφοράς για την άμυνα και κοινωνικών ασφαλίσεων και να καταλήξει στο καθαρό ποσό των εισοδημάτων του. Λαμβάνοντας υπόψη τον περί Κοινωνικών Ασφαλίσεων Νόμο, Ν.59(Ι)/2010, ως προς το ποσοστό εισφοράς του εργοδοτούμενου τον Αύγουστο 2016 επί των ασφαλιστέων αποδοχών του και δη το άρθρο 5 (δ), τον περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμος του 2002 (118(I)/2002) ως προς το πότε επιβάλλεται φόρος εισοδήματος και έκτακτης εισφοράς εν απουσία παρουσίασης από τον Ενάγοντα του ποσού του καθαρού εισοδήματος του ότι το καθαρό ποσό που απώλεσε ανέρχεται περίπου σε €660.

 

Τούτο δοθέντος, το συνολικό ποσό των ειδικών ζημιών του Ενάγοντα ανέρχεται στο ποσό των €1191 επί πλήρους ευθύνης.

 

Γενικές Αποζημιώσεις

 

Σε σχέση με τις γενικές αποζημιώσεις, ο σκοπός για τον οποίο επιδικάζονται είναι η δίκαιη αποζημίωση του θύματος για τη ζημιά και τραυματισμούς που έχει υποστεί και συναρτώνται άμεσα με τη σοβαρότητα των τραυμάτων, τον πόνο, την οδύνη, τη δυσχέρεια που προκαλούν τα τραύματα, τη διάρκεια των τραυμάτων και τα κατάλοιπα από τους τραυματισμούς με την όποια μορφή αυτά παίρνουν. Δεν υπάρχει μέτρο, ούτε ζυγαριά, με τα οποία θα μπορούσαμε να μετρήσουμε και να ζυγίσουμε αυτό τούτο τον τραυματισμό και τα όσα πιθανόν να έπονται απ' αυτόν, χωρίς όμως να εναποτίθεται υπέρμετρο βάρος στον αδικοπραγούντα^[21]. Το επιδικασθέν ποσό πρέπει να είναι εύλογο,^[22] «κοινωνικά αποδεκτό»^[23] και να αντανακλά την ευαισθησία για τον ανθρώπινο πόνο που υπέστη το αθώο μέρος^[24]. Επίσης, χωρίς όμως να πρόκειται για απόλυτο κανόνα, διαπιστώνεται μια γενικά αυξητική τάση στα ποσά που επιδικάζονται ως γενικές αποζημιώσεις. ^[25] Η υποτίμηση του χρήματος στην περίοδο που διέρρευσε από τον χρόνο προηγουμένων επιδικασθέντων ποσών, είναι παράγοντας που κατά τον υπολογισμό των αποζημιώσεων θα πρέπει να λαμβάνεται υπ' όψη.^[26] Για τον λόγο αυτό, προηγούμενες αποφάσεις δεν αποτελούν δεσμευτικό προηγούμενο με την έννοια του δεδικασμένου αλλά παρέχουν απλή καθοδήγηση στο Δικαστήριο.^[27]

 

Για σκοπούς γενικών αποζημιώσεων έχω λάβει υπόψη μου την ηλικία του Ενάγοντα όταν έγινε το ατύχημα ότι υπέστηκε εκδορές, σε διάφορα μέρη του σώματος του, θλάση του αυχένα σπονδυλικής στήλης, θλάση αριστερού ώμου, αριστερού αγκώνα, αριστερού γόνατος και αριστερής πηχεοκαρπικής και τραυματισμό κάκωση δεξιού γονάτου με ενδοιστική ρήξη πρόσθιου χιαστού χωρίς απώλεια της συνέχειας αυτού. Οι τραυματισμοί δεν ήταν σοβαροί, η ενδοιστική ρήξη ήταν μικρή όπως και το ύδραθρο και σήμερα δεν έχει απομείνει κάποιο κατάλοιπο στον Ενάγοντα. Λαμβάνω υπόψη τον πόνο και την ταλαιπωρία που έχει υποστεί, τις ιατρικές εξετάσεις και θεραπεία που υποβλήθηκε. Σημειώνω ότι η θλάση στον αυχένα δεν αποδείχθηκε σοβαρή. Δε φαίνεται να φόρεσε κολλάρο ή να έκανε συγκεκριμένη θεραπεία στον αυχένα. Άδεια ασθενείας κρίθηκε δικαιολογημένη μέχρι την 01/10/2016. Από τον Οκτώβριο 2016 ο Ενάγοντας μπορούσε να επιδίδεται σε διάφορες δραστηριότητες αλλά και να ανταποκριθεί σε κοινωνικές υποχρεώσεις όπως ταξίδια ανάβαση σε βουνά. Δεν αποδείχθηκε αστάθεια γονάτου ούτε περιορισμός κινήσεων.

 

Ως προς το ύψος των γενικών αποζημιώσεων έχουν τεθεί υπόψη μου οι πιο κάτω αποφάσεις. Επισημαίνω ότι είναι αδύνατο να ανευρεθούν δύο υποθέσεις με ακριβώς τα ίδια στοιχεία. Εν προκειμένω γίνεται αναφορά κυρίως σε υποθέσεις με πολύ πιο σοβαρούς τραυματισμούς από την παρούσα: Ιωαννίδου ν. Αναστασίου Πολ. Εφ. 15/11 11.9.17, ECLI:CY:AD:2017:A288, Στεφάνου ν. Αντωνίου Πολ. Εφ. 508/12 17.12.18, ECLI:CY:AD:2018:A545, Χριστοδούλου ν. Hoffer Πολ. Έφ. Αρ. 263/2012, ημερ. 10.1.2018 Γεωργίου Τιτώνη ν. Χαρ. Πηλακούτας Λτδ (2001) 1Α Α.Α.Δ 479, Hasan Constantin v Γεώργιου Αντωνιάδη (2004) 1 Α.Α.Δ. 1701, Κωνσταντινίδης ν. Παπαμιλτιάδους κ.α. (2007) 1(Β) ΑΑΔ 733, Ανδρέας Νεοκλέους v. Simon John Worley (2001) 1 A.A.Δ. 652, Μερακλή και άλλος v. Ταλιώτη [1997] 1 ΑΑΔ 1148.

 

Λαμβάνοντας υπόψη τους τραυματισμούς του Ενάγοντα ως αναφέρω αμέσως πιο πάνω και τη σοβαρότητα αυτών κρίνω ότι το ποσό των €13.000 θα συνιστούσε δίκαιη και εύλογη αποζημίωση για τον Ενάγοντα.

 

Αναφορικά με το θέμα του τόκου επι των επιδικασθέντων ποσό θα επιδίκαζα νόμιμο τόκο επί των γενικών αποζημιώσεων από την ημερομηνία καταχώρησης της αγωγής και δη από την 07/06/2017 καθότι διαπιστώνω να υπήρξε ολιγωρία στην προώθηση της αγωγής εκ μέρους του Ενάγοντα. Και εξηγώ. Εν προκειμένω το ατύχημα συνέβη την 25/08/2016. Η αγωγή καταχωρήθηκε στις 07/06/2017 αλλά η Έκθεση Απαίτησης την 11/01/2018. Ως φαίνεται από το Τεκμήριο 15 και 25 η κατάσταση της υγείας του Ενάγοντα αποκρυσταλλώθηκε περί το Νοέμβριο 2016. Συνεπώς παρατηρείται καθυστέρηση στην καταχώρηση της αγωγής και Έκθεσης Απαίτησης, αδικαιολόγητα θα έλεγα. Εφόσον υπήρχαν προφανώς τα δεδομένα έγκαιρα και δη πριν την καταχώρηση της αγωγής καμία δικαιολογία δε δίδεται για την καθυστέρηση στην καταχώρηση της Έκθεσης Απαίτησης. Στην υπόθεση Daria v. Βλαβή[28] λέχθηκαν τα ακόλουθα:

 

«Επομένως εκεί όπου παρατηρείται αδικαιολόγητη καθυστέρηση στην προώθηση της αγωγής, ο Ενάγων θα πρέπει να στερείται των χρημάτων στα οποία δικαιούται, από την άποψη βέβαια τις επιδίκασης τόκου επ' αυτών, εφόσον η καθυστέρηση προέρχεται από δικό του σφάλμα.»

 

Επίσης θα επιδίκαζα κατ’ εφαρμογή των αρχών ως καθορίζονται στη νομολογία το νόμιμο τόκο και επί των ειδικών αποζημιώσεων, μειωμένο όμως κατά το ήμισυ από την ημερομηνία καταχώρησης της αγωγής μέχρι σήμερα έτσι ώστε να αντισταθμιστεί το ότι δεν προκύπτει όλη η ζημιά από την αρχή.^[29]

 

Ενόψει των ευρημάτων αναφορικά με την ευθύνη τα πιο πάνω ποσά θα υπολογιστούν με βάση τον επιμερισμό της ευθύνης. Το ποσό των ειδικών ζημιών του Ενάγοντα είναι για το ποσό των € 1191 έχω δε καθορίσει, επίσης επί πλήρους ευθύνης, ως το κατά την κρίση μου εύλογο και δικαιολογημένο ποσό για τις γενικές αποζημιώσεις το ποσό των €13.000,00. 

 

Εν όψει λοιπόν όλων των πιο πάνω, εκδίδεται απόφαση υπέρ του Ενάγοντα και εις βάρος της Εναγόμενης:

 

Εκδίδεται απόφαση υπέρ του Ενάγοντα και εναντίον της Εναγόμενης για το ποσό των €13.000 πλέον νόμιμο τόκο ετησίως από την 07/06/2017 μέχρι εξόφλησης, για το ποσό των €1.191 με νόμιμο τόκο από την 07/06/2017 μειωμένος στο ήμισυ μέχρι σήμερα και με νόμιμο τόκο από σήμερα μέχρι εξόφλησης, πλέον έξοδα στην κλίμακα της αγωγής όπως αυτά θα υπολογισθούν από τον Πρωτοκολλητή και θα εγκριθούν από το Δικαστήριο.

                                                                            

                                                                             (Υπ).…………….………………
                                                                                  Μ-Α Στυλιανού, Ε.Δ.

Πιστόν Αντίγραφο

Πρωτοκολλητής