
ΣΤΟ ΕΠΑΡΧΙΑΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ
Ενώπιον: Μ-Α ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ, Ε.Δ.
Αρ. Αγωγής: 1763/2018
Μεταξύ:
ΒΛΑΔΙΜΗΡΟΥ ΑΝΘΥΜΙΑΔΗ
Ενάγοντας
και
1. ΑΛΚΗ ΣΠΥΡΟΥ
2. ROYAL CROWN INSURANCE COMPANY LIMITED
Εναγόμενης
Ημερομηνία: 28 Μαρτίου 2025
Εμφανίσεις:
Για Ενάγοντα: κα Κυπριανίδου
Για Εναγόμενους 1 και 2: κα Μάρκου
ΑΠΟΦΑΣΗ
Η απόφαση δίδεται χωρίς τη φυσική παρουσία των συνηγόρων των διαδίκων και διαβιβάζεται σε αυτούς ηλεκτρονικά, με τη συγκατάθεσή τους.
Με την υπό κρίση αγωγή ο Ενάγοντας αξιώνει γενικές και ειδικές αποζημιώσεις για σωματικές βλάβες και ζημιές τις οποίες ως ισχυρίζεται υπέστη συνεπεία τροχαίου δυστυχήματος την 14/11/2017 στην οδό Μάρκου Δράκου ενώ οδηγούσε τη μηχανή με αριθμό [ ] (στο εξής «ως η μοτοσικλέτα») και συγκρούστηκε με το όχημα που οδηγούσε ο Εναγόμενος 1 με αριθμό εγγραφής [ ] (στο εξής «ως το όχημα»). Ισχυρίζεται ότι το ατύχημα οφείλεται στην αποκλειστική αμέλεια και/ή παράβαση των εκ του νόμου απορρεόντων καθηκόντων του Εναγόμενου 1 το όχημα του οποίου ήταν ασφαλισμένο στην Εναγόμενη 2. Παραθέτει δε λεπτομέρειες αμέλειας σωματικών βλαβών και ειδικών ζημιών.
Σύμφωνα με τη δικογραφημένη εκδοχή του Ενάγοντα, αυτός οδηγούσε τη μηχανή κατά μήκος της οδού Μάρκου Δράκου προς Παλλουριώτισσα. Κατά μήκος του ίδιου δρόμου οδηγούσε το όχημα ο Εναγόμενος 1, o οποίος σύμφωνα με τη δικογραφημένη εκδοχή του Ενάγοντα τον ακολουθούσε. Ο Εναγόμενος 1 στη συνέχεια, τον προσπέρασε από δεξιά και έστριψε απότομα αριστερά για να εισέλθει στην οικία του. Iσχυρίζεται ότι αυτές οι ενέργειες είχαν σαν αποτέλεσμα να αποκόψουν την πορεία του.
Οι Εναγόμενοι 1 και 2 αρνούνται ότι το δυστύχημα συνέβη ως παρουσιάζει ο Ενάγοντας. Αρνούνται ότι ο Εναγόμενος 1 υπήρξε αμελής και ισχυρίζονται ότι το δυστύχημα οφείλεται στην αποκλειστική αμέλεια και/ή παράβαση των εκ του Νόμου απορρεόντων καθηκόντων του Ενάγοντα. Παραθέτουν λεπτομέρειες αμέλειας. Ισχυρίζονται ότι ο Εναγόμενος 1 επιχειρούσε να εισέλθει στο χώρο στάθμευσης της οικίας του στην οδό Μάρκου Δράκου, είχε κάνει εμφανή την πρόθεση του να στρίψει αριστερά με το δείκτη του οχήματος του, επιχείρησε αριστερή στροφή, ο Ενάγοντας επιχείρησε να τον προσπεράσει από αριστερά και σφήνωσε τη μοτοσικλέτα του μεταξύ του οχήματος του Εναγόμενου 1 και του πεζοδρομίου.
Για να αποδείξει τις αξιώσεις του ο Ενάγοντας κατάθεσε ο ίδιος (ΜΕ1). Εκ μέρους των Εναγόμενων 1 και 2 κατάθεσε ο Εναγόμενος 1 (ΜΥ1).
Σημειώνεται ότι η διαδικασία διευκολύνθηκε με την από κοινού δήλωση των συνηγόρων των διαδίκων για τις γενικές και ειδικές αποζημιώσεις επί πλήρους ευθύνης. Έχουν δηλωθεί ως ειδικές αποζημιώσεις το ποσό των € 5,655 και ως γενικές αποζημιώσεις το ποσό των €12,000.
Επιπλέον της προφορικής μαρτυρίας κατετέθηκε και έγγραφη. Η ακροαματική διαδικασία ολοκληρώθηκε με τις εκατέρωθεν αγορεύσεις.
Η προφορική μαρτυρία είναι καταγεγραμμένη στα πρακτικά της διαδικασίας, η δε έγγραφη είναι καταχωρισμένη ως Τεκμήρια. Συνοπτικά παρατίθενται τα κύρια σημεία της μαρτυρίας.
Πρωτίστως να αναφερθεί ότι το βάρος απόδειξης της απαίτησης το φέρει ο Ενάγοντας στη βάση του ισοζυγίου των πιθανοτήτων.[1] Ο Ενάγοντας δηλαδή θα πρέπει να παρουσιάσει επαρκή και αξιόπιστη μαρτυρία με την απαραίτητη αποδεικτική βαρύτητα ώστε να αποσείσει το βάρος απόδειξης που το βαραίνει. Το κριτήριο είναι να ικανοποιηθεί το Δικαστήριο με επαρκή στοιχεία ότι η θέση του είναι πιο πιθανή[2].
Μαρτυρία
ΜΕ1
O ME1 σαν μέρος της κυρίως εξέτασης του κατάθεσε το Έγγραφο Α μέσω του οποίου περιέγραψε πως ο ίδιος βίωσε το επίδικο συμβάν. Συγκεκριμένα αναφέρει ότι ενώ οδηγούσε τη μηχανή του συνάντησε κόκκινο φως στη διασταύρωση της Λεωφόρου Λάρνακος με Μάρκου Δράκου και συνέχεια μετά το πράσινο φως στην οδό Μάρκου Δράκου. Οδηγούσε στην αριστερή άκρη του δρόμου και ο Εναγόμενος 1 οδηγούσε δίπλα του το όχημα. Στο σημείο που ανοίγει η δεύτερη λωρίδα ο Εναγόμενος 1 πήρε τη δεύτερη λωρίδα ως η πορεία του στα δεξιά και ενώ αυτός συνέχιζε την πορεία του, ο Εναγόμενος 1 ξαφνικά έστριψε αριστερά στην αριστερή λωρίδα για να μπει στην πολυκατοικία και του ανέκοψε την πορεία. Έπεσε πάνω στην μπροστινή πλευρά του συνοδηγού, στο πεζοδρόμιο και τραυματίστηκε. Αρνείται ότι σφήνωσε η μηχανή του ή ότι επιχείρησε να τον προσπεράσει από αριστερά.
Ο Ενάγοντας κατάθεσε επίσης αντίγραφα φωτογραφιών 1-9 μέρος του Τεκμηρίου 1. Παράλληλα περιέγραψε τι απεικονίζουν οι φωτογραφίες.
Κατά την αντεξέταση του υποδείχθηκε σ’ αυτόν ότι τα όσα παράθεσε δια ζώσης έρχονται σε αντίθεση με το δικόγραφο του όπου αναφέρει ότι τον ακολουθούσε ο Εναγόμενος 1 ενώ στη μαρτυρία του ισχυρίστηκε ότι ο Εναγόμενος 1 οδηγούσε το όχημα του μπροστά του.
Αντεξεταζόμενος ανάφερε ότι δεν υπήρχε πολλή κίνηση στο δρόμο. Ανάφερε ότι ο Εναγόμενος 1 εισήλθε στη δεξιά λωρίδα πολύ νωρίτερα από την είσοδο της πολυκατοικίας του. Βρισκόταν πιο πίσω και έβλεπε τις κινήσεις του. Ανάφερε επίσης ότι δεν μπορούσε να γνωρίζει ότι θα έστριβε αριστερά ο Εναγόμενος 1 και ότι θα εισέλθει στην αριστερή λωρίδα από τη δεξιά.
ΜΥ1
Ο Εναγόμενος 1 ως μέρος της κυρίως εξέτασης του κατάθεσε το έγγραφο Β. Μέσω του Εγγράφου Β περιγράφει πως συνέβη το τροχαίο ατύχημα. Κατάθεσε ως Τεκμήριο 2 έγγραφο από Rescue Line Auto Services Ltd. Ως αναφέρει οδηγούσε στην αριστερή λωρίδα και προχωρούσε ευθεία. Το σπίτι του είναι στην αριστερή πλευρά του δρόμου και επειδή ήξερε ότι θα σταματούσε ως ανάφερε είχε χαμηλή ταχύτητα, έλεγξε το καθρεφτάκι του να δει εάν ερχόταν κάποιος από πίσω και είδε ότι δεν ερχόταν κανένας, κινήθηκε λίγο δεξιότερα εντός της λωρίδας του, είχε κίνηση δεν μπορούσε να εισέλθει σε οποιαδήποτε λωρίδα, έστριψε με πολύ χαμηλή ταχύτητα και όταν γύρισε είδε τη μοτοσικλέτα που οδηγούσε ο Ενάγοντας να προσπαθεί να τον προσπεράσει από αριστερά. Παρόλο που σταμάτησε αμέσως η σύγκρουση δεν αποφεύχθηκε.
Εξηγώντας τη φωτογραφία αρ. 8 του Τεκμηρίου 1 υπόδειξε ότι το όχημα του βρισκόταν στο σημείο που φαίνεται να υπάρχει στο δρόμο ένα βέλος προς τα αριστερά, είχε πάρει κλίση και είχαν βγει οι τροχοί του πάνω στη ράμπα για να εισέλθει στο χώρο στάθμευσης και όταν γύρισε τη 2η φορά είδε τη μοτοσικλέτα. Σφηνώθηκε είπε μεταξύ εκείνου και κάποιου σταθμευμένου οχήματος που βρισκόταν πάνω στο πεζοδρόμιο. Η μοτοσικλέτα παρέμεινε όρθια χωρίς να πέσει κάτω ούτε η μοτοσικλέτα ούτε ο οδηγός.
Η τροχαία κίνηση σύμφωνα με τον Εναγόμενο 1 ήταν πυκνή, υπήρχε ουρά οχημάτων και ήθελε να βγει από αυτήν αριστερά και να εισέλθει στο σπίτι του. Αντεξεταζόμενος ανάφερε ότι είχε αυτοκίνητα και μπροστά και πίσω όπως και δεξιά. Στη δεξιά λωρίδα περιμένουν τα οχήματα στα φώτα για να στρίψουν δεξιά.
Υποδείχθηκε στο μάρτυρα ότι κινήθηκε δεξιά και είχε εισέλθει στην άλλη λωρίδα και ότι δε χωρούσε εντός της λωρίδας να κινηθεί δεξιότερα με το μάρτυρα να αρνείται τις υποβολές.
Αντεξεταζόμενος συμφώνησε ότι η δεύτερη λωρίδα προς τα δεξιά ξεκινά λίγα μέτρα πριν το σπίτι του αλλά αρνήθηκε ότι είχε εισέλθει στη δεξιά λωρίδα. Επέμεινε ότι οδηγούσε καθ’ όν ουσιώδη χρόνο στην αριστερή λωρίδα με ευθεία πορεία στην οδό Μάρκου Δράκου. Την πρώτη φορά που επιχείρησε να στρίψει αριστερά όταν κοίταξε πίσω του δεν είδε κάποιον να εισέρχεται.
Αξιολόγηση
Προτού προχωρήσω στην αξιολόγηση της μαρτυρίας σημειώνω ότι παρακολούθησα τους μάρτυρες ενώ έδιδαν τη μαρτυρία τους και έλαβα υπόψη την ποιότητα της μαρτυρίας, τη σαφήνεια στον τρόπο απάντησης, στη φυσικότητα και αμεσότητα των απαντήσεων, την ύπαρξη τυχόν συμφέροντος, τυχόν ουσιαστικές αντιφάσεις, τη μνήμη των μαρτύρων, τους λόγους που είχαν να τα θυμούνται αυτά κοσκινίζοντας τη μαρτυρία τους, συγκρίνοντας, συσχετίζοντας και αντιπαραβάλλοντας τούτη με τα όσα ανάφερε ο κάθε μάρτυρας ξεχωριστά.[3] Το Δικαστήριο θα εξετάσει την υπόθεση στηριζόμενο στους ισχυρισμούς που προβάλλονται στα δικόγραφα σε συνδυασμό με την μαρτυρία που έχει προσφερθεί εκ μέρους των δύο πλευρών.
Αποτελούν παραδεκτά γεγονότα ότι το τροχαίο ατύχημα συνέβη την 14/11/2017 στην οδό Μάρκου Δράκου στη Παλλουριώτισσα το απόγευμα γύρω στις 6:25 στην αριστερή λωρίδα κυκλοφορίας με ευθεία πορεία. Ο Ενάγοντας οδηγούσε τη μοτοσικλέτα με αριθμούς εγγραφής [ ] και ο Εναγόμενος 1 το όχημα με αρ. εγγραφής [ ].
ΜΕ1
Ως θα εξηγήσω αμέσως πιο κάτω μεγάλο μέρος της μαρτυρίας του Ενάγοντα κινείται εκτός δικογράφων. Συγκεκριμένα η μαρτυρία που παράθεσε ο Ενάγοντας ως προς τις συνθήκες πρόκλησης του ατυχήματος δε συνάδει με τη δικογραφημένη εκδοχή του. Περαιτέρω ακόμα και η μαρτυρία που παρουσίασε περιέχει αντιφάσεις και διαφορετικούς ισχυρισμούς.
Στο δικόγραφο του Ενάγοντα ως προς τις συνθήκες περιγραφής του δυστυχήματος αναφέρονται τα ακόλουθα:
«7. Κατά ή περί τις 14/11/2017, ο Ενάγοντας οδηγούσε τη μηχανή με αριθμό εγγραφής [ ], κατά μήκος της οδού Μάρκου Δράκου προς Παλλουριώτισσα. Ο Εναγόμενος 1 οδηγούσε το όχημα με αρ. εγγραφής [ ] κατά μήκος του ίδιου δρόμου και/ή με πρόθεση να εισέλθει αριστερά και/ή να εισέλθει σε οικία»
«8. Ενώ τα εν λόγω οχήματα οδηγούντο όπως αναφέρεται πιο πάνω ο Εναγόμενος 1 ενώ ακολουθούσε τον Ενάγοντα, τον προσπέρασε από δεξιά και έστριψε απότομα αριστερά για να εισέλθει στην οικία του και/ή σε οικία με αποτέλεσμα να αποκόψει απότομα την πορεία του Ενάγοντα και να συγκρουστούν».
Κατά την ακροαματική διαδικασία ο Ενάγοντας κατ΄ απόκλιση από τη δικογραφημένη εκδοχή του ανάφερε ότι οδηγούσε το όχημα του αρχικά στην ίδια λωρίδα με τον Εναγόμενο 1. Στη γραπτή του δήλωση αναφέρει ότι οδηγούσε δίπλα από τον Εναγόμενο 1 αρχικά στην αριστερή λωρίδα και ότι ο Ενάγοντας οδηγούσε στην αριστερή άκρη του δρόμου. Αντεξεταζόμενος ανάφερε ότι βρίσκονταν στα φώτα τροχαίας της διασταύρωσης της Λεωφ. Λάρνακος με Μάρκου Δράκου. Όταν άναψε το πράσινο φως προχώρησαν στην οδό Μάρκου Δράκου. Στα 50 μέτρα από τα φώτα τροχαίας ανοίγει προς τα δεξιά λωρίδα κυκλοφορίας την οποία ως ανάφερε ακολούθησε ο Εναγόμενος 1 ο οποίος αναφέρει ότι τελικά βρισκόταν μπροστά του και όχι δίπλα του. Ο Ενάγοντας συνέχισε την πορεία του ευθεία στην αριστερή λωρίδα. Οι εκδοχές που παρουσίασε στο Δικαστήριο καμία σχέση έχουν με τη θέση ότι ο Εναγόμενος 1 τον προσπέρασε από δεξιά και ότι στη συνέχεια εισήλθε απότομα στην αριστερή λωρίδα.
Σαφώς υπάρχει διάσταση της θέσης που δικογραφεί με τη μαρτυρία του ως προς την πορεία που ακολουθούσαν τα δύο οχήματα πριν τη σύγκρουση. Επισημαίνω ότι δε ζητήθηκε καθ’ οιονδήποτε τρόπο από το Δικαστήριο τροποποίηση της Έκθεσης Απαίτησης παρά μόνο έγινε αναφορά ότι έγινε λάθος περιγραφή στο δικόγραφο.
Νοείται ότι μαρτυρία που έρχεται σε αντίθεση με τη δικογραφημένη εκδοχή δε θα ληφθεί υπόψη καθότι ως έχει νομολογηθεί το Δικαστήριο δεν μπορεί να βασιστεί ή να επεκταθεί σε θέματα που δε δικογραφούνται.[4] Επιπροσθέτως η επιλογή του Ενάγοντα να προωθήσει διαφορετική εκδοχή από τη δικογραφημένη είχε σαν αποτέλεσμα να αφήσει κενά και ασάφεια στη μαρτυρία του. Το Δικαστήριο δεν μπορεί να προβεί με ασφάλεια σε ευρήματα αναφορικά με τη διαδρομή που ακολούθησε ο Εναγόμενος 1 πριν τη σύγκρουση του οχήματος του με τη μοτοσικλέτα του Ενάγοντος. Πέραν τούτου ενώ ανάφερε στη γραπτή του δήλωση ότι οδηγούσε δίπλα από τον Εναγόμενο 1 παράλληλα ανάφερε ότι ο Εναγόμενος 1 προπορευόταν και ότι ο Ενάγοντας τον ακολουθούσε. Προφανώς ο Ενάγοντας προσπάθησε να προωθήσει την εκδοχή που βόλευε με αποτέλεσμα να παρουσιαστούν 3 εκδοχές προκαλώντας σαφώς σύγχυση. Η εν γένει αξιοπιστία του έχει κλονιστεί.
Κατά συνέπεια δεν μπορώ να αποδεχθώ τη θέση του Ενάγοντα ως προς τις συνθήκες που επικρατούσαν πριν τη πρόκληση του ατυχήματος και γενικά για τις συνθήκες πρόκλησης του ατυχήματος.
Επίσης ο Ενάγοντας πρώτη φορά κατά την ακροαματική διαδικασία ανάφερε ότι ο Εναγόμενος 1 κατά την ώρα του ατυχήματος μιλούσε στο κινητό τηλέφωνο. Πέραν του ότι δε τεκμηριώθηκε αυτή η θέση, αν η θέση του Ενάγοντα ήταν ότι ο Εναγόμενος 1 δεν ήταν προσεκτικός επειδή μιλούσε στο κινητό τηλέφωνο όφειλε να το δικογραφήσει. Ισχυρίστηκε επίσης ότι ο Εναγόμενος 1 μετακίνησε το όχημα του πριν να έρθει η ασφαλιστική εταιρεία και να γίνει καταγραφή. Eν τέλει και ο ίδιος παραδέχθηκε ότι μετακινήθηκαν τα οχήματα μετά από υποδείξεις της αστυνομία. Παρατηρώ ότι στο Τεκμήριο 2 ο Εναγόμενος 1 δηλώνει τη δική του εκδοχή ως προς τις συνθήκες πρόκλησης του ατυχήματος, εκδοχή παντελώς αντίθετη με την εκδοχή του Ενάγοντος. Ο Ενάγοντας παρόλο που υπογράφει στη 2η σελίδα του εν λόγω Τεκμηρίου κάτω από τη δήλωση του Εναγόμενου 1, ο ίδιος δε προέβηκε σε κάποια δήλωση. Νοείται ότι δεν είναι μεμπτό το γεγονός μη δήλωσης των γεγονότων πρόκλησης του ατυχήματος από τη πλευρά του Ενάγοντος κατά το χρόνο πρόκλησης του ατυχήματος αλλά γεννάται ερώτημα γεννάται ως προς το λόγο που δε πρόβηκε σε κάποια δήλωση ως προς τις συνθήκες πρόκλησης του ατυχήματος ως πρόβηκε ο Εναγόμενος 1 στην εταιρεία Rescue Line Auto Services Ltd τη στιγμή που ο Εναγόμενος 1 πρόβαλε εντελώς διαφορετική εκδοχή από τον ίδιο.
Εν κατακλείδι αυτό που γίνεται αποδεκτό εφόσον ουσιαστικά είναι παραδεκτό είναι μόνο ότι το ατύχημα συνέβη εντός της οδού Μάρκου Δράκου στην αριστερή λωρίδα κυκλοφορίας με ευθεία κατεύθυνση ενόσω ο Εναγόμενος 1 προσπάθησε να εισέλθει στην οικία του στρίβοντας αριστερά. Επισημαίνω επίσης ότι δεν αμφισβητήθηκε η θέση του Ενάγοντα ότι κινείτο κατά τον ίδιο χρόνο στην οδό Μάρκου Δράκου στην ίδια κατεύθυνση όπου κινείτο ο Εναγόμενος 1 και ότι κρατούσε την αριστερή λωρίδα κυκλοφορίας με ευθεία πορεία και ότι οδηγούσε καθ’ όν χρόνο στην αριστερή άκρια του δρόμου.
Στο μεταξύ ως πρόκυψε από το σύνολο της μαρτυρίας ο Ενάγοντας κτύπησε με τη μοτοσικλέτα του στη μπροστινή πόρτα του συνοδηγού και στο μπροστινό αριστερό καθρεφτάκι του οχήματος του Εναγόμενου 1. Επισημαίνω επίσης ότι ο Ενάγοντας αρνήθηκε την υποβολή ότι η μοτοσικλέτα σφήνωσε στο πεζοδρόμιο προβάλλοντας επιχειρήματα σχετικά με τους τραυματισμούς του. Υπενθυμίζω ότι δεν αμφισβητήθηκε το γεγονός τραυματισμού του. Είναι αποδεκτή η θέση του ότι υπέστηκε τραύματα από το κτύπημα κυρίως στον ώμο και ότι έπεσε κάτω από τη μοτοσικλέτα.
Εν κατακλείδι η μαρτυρία του Ενάγοντα ως προς τις συνθήκες πρόκλησης του ατυχήματος και δη το πως κινήθηκε ο Εναγόμενος 1 πριν τη σύγκρουση δε γίνεται αποδεκτή με εξαίρεση τη μαρτυρία του ότι από το κτύπημα έπεσε κάτω και τραυματίστηκε.
ΜΥ1
Σε γενικές γραμμές η μαρτυρία του υπήρξε θετική και αξιόπιστη. Ειδικότερα ο Εναγόμενος 1 ήταν σαφής με τις περιγραφές του ως προς τις συνθήκες πρόκλησης του ατυχήματος. Παρόλο που παρατήρησα κάποια κενά και ασάφειες ως θα εξηγηθεί κατωτέρω, δεν είναι τέτοιας φύσεως ώστε να κλονιστεί η εν γένει αξιοπιστία του.
Πρωτίστως παρατηρώ ότι οι περιγραφές του Ενάγοντα ως προς τις συνθήκες πρόκλησης του ατυχήματος συνάδουν με τη δήλωση που πρόβηκε κατά το χρόνο που συνέβη το συμβάν (βλ. Τεκμήριο 2). Ο Ενάγοντας παρέμεινε σταθερός στις θέσεις και ισχυρισμούς που πρόβαλε εξ’ αρχής και δη από τη μέρα του επίδικου συμβάντος και εξήγησε με καθαρότητα πως ενήργησε κατά τον επίδικο χρόνο. Σημειώνω ότι το Τεκμήριο 2 που περιέχει τη δήλωση του Εναγόμενου 1 για το πως έγινε το επίδικο συμβάν το οποίο φέρει ως ημερομηνία τη μέρα του συμβάντος έγινε σε ανύποπτο χρόνο και νοείται πριν την έγερση αγωγής.
Είναι ορθό να αναφερθεί ότι ο Εναγόμενος 1 για πρώτη φορά ανάφερε κατά την ακροαματική διαδικασία ότι εντός της αριστερής λωρίδας που κατ’ ισχυρισμό ακολουθούσε κινήθηκε δεξιότερα αλλά εντός αυτής και ότι είχε πυκνή τροχαία κίνηση μπροστά του πίσω του και δίπλα στην άλλη λωρίδα κυκλοφορίας. Αναφορικά με τον ισχυρισμό για πυκνή τροχαία κίνηση κατά την αντεξέταση του ο Ενάγοντας απλώς ερωτήθηκε για το πως ήταν η κίνηση αναφέροντας ότι δεν είχε πολλή κίνηση. Πέραν των πιο πάνω άλλη μαρτυρία για το πως ήταν η τροχαία κίνηση τη δεδομένη στιγμή δεν παρουσιάστηκε με τον ισχυρισμό του Εναγόμενου 1 να παραμένει μετέωρος και να μην αποδίδεται κάποια βαρύτητα.
Παρατηρώ επιπροσθέτως ότι ο Εναγόμενος 1 δε δίστασε να αποκαλύψει στο Δικαστήριο ότι με το όχημα που οδηγούσε έπρεπε να κινηθεί δεξιότερα για να καταστεί εφικτό να στρίψει αριστερά για να εισέλθει στην οικία του. Η αποκάλυψη αυτή του Εναγόμενου αποτελεί δείγμα της ειλικρίνειας του και παρόλο που αυτό θα πυροδοτούσε την αντεξέταση του δεν το απόκρυψε. Δεν έχω λόγο να αμφισβητήσω ότι ο Εναγόμενος 1 κατά τον ουσιώδη χρόνο οδηγούσε το όχημα του στην οδό Μάρκου Δράκου και φθάνοντας κοντά στο σπίτι του κινήθηκε εντός της λωρίδας του δεξιότερα και μετά έστριψε αριστερά για να εισέλθει στην οικία του. Οι εξηγήσεις που παρείχε ήταν σαφείς και ξεκάθαρες.
Επισημαίνω όμως ότι σε κάθε περίπτωση δεν έχει παρουσιαστεί αξιόπιστη μαρτυρία που να είναι ικανή να αντικρούσει τη μαρτυρία του Εναγόμενου 1. Σε καμία περίπτωση ο Εναγόμενος 1 παρόλη την επίμονη αντεξέταση του στο ζήτημα δεν παραδέχθηκε ότι εισήλθε στη δεξιά λωρίδα ως εισηγείται η ευπαίδευτη συνήγορος του Ενάγοντα στην τελική της αγόρευση. Από τη μαρτυρία που παρουσιάστηκε και έγινε αποδεκτή προκύπτει μόνο ότι ο Εναγόμενος 1 για να μπορέσει να στρίψει αριστερά και να εισέλθει στην οικία του κινήθηκε δεξιότερα εντός της λωρίδας του. Η θέση που επίσης υποβλήθηκε στον Εναγόμενο 1 ότι ο δρόμος είναι στενός παρέμεινε μετέωρη. Δεν παρουσιάστηκε σχετική αξιόπιστη μαρτυρία.
Ο Εναγόμενος 1 περιγράφοντας επίσης πότε είδε για πρώτη φορά τον Ενάγοντα ανάφερε, ότι για πρώτη φορά τον είδε τη 2η φορά που γύρισε ενώ επιχειρούσε να στρίψει προς τα αριστερά για να εισέλθει στο σπίτι του. Τότε όταν γύρισε είδε τον Ενάγοντα να προσπαθεί να τον προσπεράσει από αριστερά. Σε ερώτηση που ακριβώς βρισκόταν το όχημα του όταν είδε τον Ενάγοντα απάντησε ότι το όχημα είχε πάρει ήδη κλίση και είχαν βγει οι τροχοί στη ράμπα για να εισέλθει στο χώρο στάθμευσης και τότε σταμάτησε μη μπορώντας να κάνει κάτι άλλο για να αποφύγει τη σύγκρουση.
Όταν δηλαδή εμφανίστηκε στο προσκήνιο ο Ενάγοντας, ο οποίος οδηγούσε τη μοτοσικλέτα του στην αριστερή άκρια του δρόμου στην αριστερή λωρίδα, ο Εναγόμενος 1 είχε ήδη ανέβει στη ράμπα με το όχημα του. Προφανώς ο Ενάγοντας δεν είδε τον Εναγόμενο 1 που είχε ήδη αρχίσει να στρίβει αριστερά. Παρόλο που δεν είναι ξεκάθαρο που ακριβώς έγινε η σύγκρουση ως προέκυψε από τη μαρτυρία του Εναγόμενου 1 όταν κτύπησε ο Ενάγοντας πάνω στο όχημα του είχαν ανέβει οι τροχοί στη ράμπα του πεζοδρομίου γεγονός που δεν αμφισβητήθηκε από την πλευρά του Ενάγοντα. Είναι παραδεκτό επίσης ότι ο Ενάγοντας κτύπησε με τη μοτοσικλέτα του στο αριστερό μπροστινό καθρεφτάκι και στην αριστερή πόρτα του οχήματος. Υπενθυμίζω το όχημα είχε πάρει κλίση προς τα αριστερά και οι τροχοί ανέβηκαν στη ράμπα. Το μπροστινό μέρος του οχήματος προφανώς ήταν πάνω στη ράμπα. Τα σημεία του οχήματος στα οποία κτύπησε ο Ενάγοντας συνάδουν με την περιγραφή που έκανε ο Ενάγοντας ως προς το που βρισκόταν το όχημα του όταν είδε για πρώτη φορά τον Ενάγοντα να περνά από την αριστερή πλευρά. Τούτων λεχθέντων μπορώ με ασφάλεια να προβώ σε εύρημα ότι η σύγκρουση συνέβη κάπου μεταξύ της αριστερής άκριας του δρόμου, και του πεζοδρομίου. Επίσης η μαρτυρία του Εναγόμενου 1 ως προς το ότι ο Ενάγοντας προσπάθησε να περάσει από αριστερά κρίνεται αξιόπιστη.
Έγινε αρκετή συζήτηση ως προς το εάν η μοτοσικλέτα του Εναγόμενου 1 σφηνώθηκε μεταξύ του πεζοδρομίου και του οχήματος του Εναγόμενου 1 και εάν ο Ενάγοντας έπεσε κάτω. Παρατήρησα ότι αρχικά ο Εναγόμενος 1 ανάφερε ότι δεν έπεσε από τη μοτοσικλέτα ο Ενάγοντας ενώ στη συνέχεια ανάφερε ότι θυμόταν ότι σφηνώθηκε η μοτοσικλέτα και μετά έπεσε στο αυτοκίνητο αλλά και ότι δε θυμόταν μετά από τόσα χρόνια. Ως επίσης ανάφερε εκείνη την ώρα είχε μέσα στο αυτοκίνητο τη 2,5 ετών κόρη του και λόγω του ατυχήματος ήταν σοκαρισμένος και είχε την έγνοια της κόρης του. Ανάφερε επίσης ότι ο ίδιος κάλεσε ασθενοφόρο για τον Ενάγοντα. Δε διαπιστώνω αυτή η ασάφεια που παρατηρήθηκε ως προς το εάν τελικά έπεσε η μοτοσικλέτα και ο Εναγόμενος ότι επηρεάζει την εν γένει αξιοπιστία του. Πρώτο ως έγινε αποδεκτό η σύγκρουση επήλθε ενώ ο Ενάγοντας είχε ήδη ανέβει με τους τροχούς του στο πεζοδρόμιο και συγκρούστηκαν κάπου μεταξύ πεζοδρομίου και άκριας του δρόμου. Κατά δεύτερο κρίνεται λογική η θέση του ότι ο Ενάγοντας βρέθηκε μεταξύ του οχήματος και του πεζοδρομίου. Κατά τρίτο ο Εναγόμενος 1 δεν αμφισβήτησε ότι ο Ενάγοντας τραυματίστηκε απλώς ως παραδέχθηκε εκείνη τη στιγμή ήταν σοκαρισμένος και δε θυμάται εάν έπεσε. Δεν έχει επίσης αμφισβητηθεί ότι από το κτύπημα ο Ενάγοντας τραυματίστηκε.
Αναφορικά με τη θέση του ότι κινήθηκε δεξιότερα εντός της λωρίδας του και ότι προτού στρίψει αριστερά έδειξε την πρόθεση του να το πράξει θεωρώ ότι περιγράφοντας τις κινήσεις του και το πως ενήργησε ότι παρουσίασε την αλήθεια. Ήταν σταθερός στις περιγραφές του. Ο Εναγόμενος 1 ως εξήγησε προτού στρίψει αριστερά είχε ελέγξει προηγουμένως το δρόμο και δεν είχε δει τον Ενάγοντα. Oδηγούσε με χαμηλή ταχύτητα. Είναι επίσης ξεκάθαρο ότι ο Εναγόμενος 1 προπορευόταν του Ενάγοντος και προφανώς οδηγούσαν και οι δύο στην ίδια λωρίδα κυκλοφορίας στην οδό Μάρκου Δράκου. Δεν έχει τεθεί ενώπιον μου μαρτυρία όμως πόση απόσταση ενδεχομένως είχαν τα δύο οχήματα μεταξύ τους. Το μόνο που με ασφάλεια μπορώ να αποδεχθώ με βάση τη μαρτυρία που έγινε αποδεκτή ότι οδηγούσε στον ίδιο δρόμο, ίδια λωρίδα με τον Ενάγοντα.
Με τις διευκρινήσεις ως ανωτέρω η μαρτυρία του Εναγόμενου 1 γίνεται αποδεκτή.
Οι φωτογραφίες του Τεκμηρίου 1 οι οποίες ουσιαστικά κατατέθηκαν από κοινού περιγράφουν τον επίδικο χρόνο σε χρόνο μετά το επίδικο ατύχημα. Μια φωτογραφία η γνησιότητα της οποίας δεν έχει αμφισβητηθεί αλλά ούτε η ίδια η φωτογραφία έχει αμφισβητηθεί μπορεί να γίνει αποδεκτή ως μαρτυρία για οποιοδήποτε σκοπό όπως για την παρουσίαση κάποιου χώρου ή για να υποδείξουν πως ήταν κάποιος χώρος κατά τον επίδικο χρόνο ή για να υποδείξουν κάτι για ένα χώρο ή αντικείμενο. Εν προκειμένω οι φωτογραφίες του Τεκμηρίου 1 είναι αποδεκτό ότι απεικονίζουν τον επίδικο δρόμο και καταδεικνύουν πως ήταν γενικά ο χώρος. Παρατηρώ ότι στις εν λόγω φωτογραφίες στην αριστερή πλευρά δίπλα από την αριστερή λωρίδα κυκλοφορίας υπάρχουν καταστήματα, πολυκατοικίες πεζοδρόμια και ράμπες ώστε να μπορεί προφανώς ένα όχημα να ανέβει. Στις εν λόγω φωτογραφίες φαίνεται ότι υπάρχουν στον εν λόγω δρόμο δύο λωρίδες που η μια κατευθύνεται ευθεία και η άλλη δεξιά.
Επί τη βάση λοιπόν της αξιολόγησης της μαρτυρίας, καταλήγω στα ακόλουθα ευρήματα αναφορικά με τα γεγονότα:
Ο Ενάγοντας την 14/11/2017 γύρω στις 18:20 μ.μ. οδηγούσε τη μοτοσικλέτα στην οδό Μάρκου Δράκου από Λευκωσία προς Παλλουριώτισσα έχοντας ευθεία πορεία. Υπάρχουν δύο λωρίδες κυκλοφορίας στην οδό Μάρκου Δράκου, η μια με κατεύθυνση ευθεία η αριστερή λωρίδα και η δεξιά λωρίδα με κατεύθυνση δεξιά. Ο Εναγόμενος 1 όπως ο Ενάγοντας ακολουθούσε την αριστερή λωρίδα με ευθεία πορεία. Το σπίτι του Εναγόμενου 1 βρίσκεται σε ευθεία πορεία στην οδό Μάρκου Δράκου πριν τα φώτα τροχαίας στα αριστερά. Ενώ ο Εναγόμενος 1 οδηγούσε στην αριστερή λωρίδα ως η πορεία του, εισήλθε δεξιότερα λίγα μέτρα εντός της λωρίδας του πριν εισέλθει στην οικία του προκειμένου να είναι πιο εύκολο να στρίψει αριστερά στη συνέχεια ώστε να μπορεί να εισέλθει στο χώρο στάθμευσης του σπιτιού του και αυτό λόγω της λίνιας του πεζοδρομίου.
Από το σύνολο της μαρτυρίας και από τον τρόπο που επεσυνέβη το ατύχημα προκύπτει ότι ο Εναγόμενος 1 προπορευόταν του Ενάγοντος. Ο Ενάγοντας κινείτο στην αριστερή άκρια του δρόμου.
Ο Εναγόμενος 1 ενώ έστριψε αριστερά αφού προηγουμένως έλεγξε το δρόμο και την πρόθεση του να εισέλθει αριστερά, και το αυτοκίνητο του πήρε κλίση προς τα αριστερά και ενώ οι τροχοί του αυτοκινήτου οι μπροστινοί είχαν ανέβει στη ράμπα του πεζοδρομίου, ο Ενάγοντας συγκρούστηκε πάνω του στο αριστερό μπροστινό μέρος και δη στο αριστερό καθρεφτάκι, αριστερή πόρτα συνοδηγού μπροστά και πίσω. Μόλις ο Εναγόμενος 1 αντιλήφθηκε τον Ενάγοντα πάτησε φρένο. Ο Ενάγοντας προσπάθησε να περάσει από τα αριστερά.
Ο Ενάγοντας πάτησε φρένα αλλά το ατύχημα δεν αποκρούστηκε. Έπεσε κάτω και τραυματίστηκε.
Νομική Πτυχή
Σε υποθέσεις αμέλειας το Δικαστήριο καλείται να εξετάσει πρωτίστως το θέμα της ευθύνης. Η στοιχειοθέτηση του αστικού αδικήματος της αμέλειας ουσιαστικά είναι θέμα γεγονότων και αποφασίζεται με βάση τις συνθήκες και περιστάσεις της κάθε υπόθεσης.[5]
Η ίδια η αμέλεια ως αστικό αδίκημα δεν μπορεί να εξετάζεται αφηρημένα, αλλά πάντοτε σε συνάρτηση με το συγκεκριμένο πρόσωπο που την επικαλείται και με αναφορά στην παράλειψη που προκάλεσε τη ζημιά.[6] Τα συστατικά στοιχεία που πρέπει να αποδειχθούν σε κάθε αγωγή για αμέλεια είναι τα ακόλουθα τρία: (1) αμελής πράξη ή παράλειψη, (2) υποχρέωση επιμέλειας προς το ζημιωθέν πρόσωπο και (3) πρόκληση ζημιάς. Ο εναγόμενος για να υπέχει ευθύνη πληρωμής αποζημιώσεων για το αστικό αδίκημα της αμέλειας πρέπει να αποδειχθεί ότι: (α) απέτυχε να επιδείξει επιμέλεια, (β) υπείχε υποχρέωση επιμέλειας προς το ζημιωθέν πρόσωπο και (γ) η αποτυχία του να επιδείξει επιμέλεια ήταν η αιτία που προκάλεσε τη ζημιά. Tο καθήκον για επιμέλεια γεννάται αφότου η διακίνηση άλλων προσώπων καθιστά εξ αντικειμένου μέριμνα του προσώπου που χρησιμοποιεί το δρόμο στη λήψη προφυλακτικών μέτρων για την προστασία της ασφάλειας τους.[7]
Η συμπεριφορά ενός οδηγού εξετάζεται και κρίνεται με βάση το επίπεδο του μέσου συνετού ανθρώπου, δηλαδή με βάση την αντίληψη ενός συνηθισμένου οδηγού όχι και του ενεχόμενου οδηγού[8], o δε προσδιορισμός του καθήκοντος ποικίλλει ανάλογα με τα αντικειμενικά δεδομένα που επικρατούν στη σκηνή. Το καθήκον για λήψη προφυλακτικών μέτρων διαφαίνεται κατά τη λογική πρόβλεψη.[9] Ως έχει επίσης νομολογηθεί το δικαίωμα του πεζού στη χρήση του δρόμου είναι το ίδιο με εκείνο του οδηγού αυτοκινήτου. Ο βαθμός της απαιτούμενης προσοχής από τον Ενάγοντα συσχετίζεται με τις περιστάσεις και τις συνθήκες που περιστοιχίζουν το ατύχημα. Ο κανόνας που διέπει την συμπεριφορά του Ενάγοντα είναι ότι πρέπει να φανεί ότι επέδειξε, για τη δική του ασφάλεια, την προσοχή που αναμένεται από το μέσο λογικό άνθρωπο που είναι συνυφασμένη με την έννοια της σωφροσύνης.[10]
Εάν αποδειχθεί η αμέλεια του Εναγόμενου τότε ο Ενάγοντας θα δικαιούται σε αποζημίωση για τη ζημιά που αποτελεί απόρροια της αμέλειας.
Εν προκειμένω ως προκύπτει από τα ευρήματα του Δικαστηρίου ο Ενάγοντας κατά τον επίδικο χρόνο οδηγούσε τη μοτοσικλέτα του στην οδό Μάρκου Δράκου. Δεν ήταν σταματημένος σε φώτα ήταν εν κινήσει. Οδηγούσε στην αριστερή άκρια στην αριστερή λωρίδα κυκλοφορίας. Ο Εναγόμενος 1 οδηγούσε στην ίδια οδό στην ίδια λωρίδα κυκλοφορίας. Αριστερά του δρόμου υπάρχουν ως φαίνεται στις φωτογραφίες του Τεκμηρίου 1 καταστήματα, πολυκατοικίες και σπίτια. Ήταν αναμενόμενο και προβλεπτό δηλαδή να κινηθεί το όχημα του Εναγόμενου 1 προς τα αριστερά και να στρίψει αριστερά. Τόσο ο Ενάγοντας όσο και ο Εναγόμενος 1 ήταν γνώστες του συγκεκριμένου δρόμου αφού τον χρησιμοποιούσαν. Γνώριζαν τις συνθήκες του δρόμου. Ο Ενάγοντας κατά συνέπεια γνώριζε ότι υπήρχε το ενδεχόμενο κάποιος χρήστης του δρόμου να στρίψει αριστερά για να εισέλθει σε κάποιο σπίτι, κατάστημα ή πολυκατοικία. Από την άλλη προφανώς ήταν προβλεπτό ότι δυνατόν να προκληθεί κίνδυνος σε άλλο χρήστη του δρόμου σε περίπτωση που κάποιος αποφάσιζε να στρίψει ξαφνικά στα αριστερά για να εισέλθει αριστερά.
Με βάση τα ευρήματα ως ανωτέρω ο Εναγόμενος 1 ο οποίος προπορευόταν του Ενάγοντος ως καταδείχθηκε γνώριζε τους κινδύνους από ξαφνική εισβολή προς τα αριστερά, γι’ αυτό προτού στρίψει αριστερά έλεγξε το δρόμο, είδε ότι δεν ερχόταν κάποιος πίσω του, χρησιμοποίησε το δείκτη του για να δείξει αυτή την πρόθεση του και αφού έκρινε ότι δεν ερχόταν κάποιος ξεκίνησε να στρίβει αριστερά έχοντας χαμηλή ταχύτητα.
Ο Ενάγοντας ο οποίος κινείτο στην αριστερή άκρια του δρόμου προσπάθησε να περάσει από αριστερά και τελικά προκλήθηκε η σύγκρουση. Υπό τις περιστάσεις αυτές κρίνω ότι δεν μπορεί να καταλογιστεί οποιαδήποτε αμέλεια στον Εναγόμενο 1. Αιτία του ατυχήματος ήταν η ενέργεια του Ενάγοντα οδηγώντας στην αριστερή άκρια να περάσει από αριστερά. Ως φαίνεται ο Ενάγοντας ουδόλως έλαβε υπόψη του τον Εναγόμενο 1 ο οποίος προπορευόταν, είχε δείξει την πρόθεση του να εισέλθει αριστερά και μάλιστα είχε ήδη ανεβάσει μέρος του οχήματος του στη ράμπα. Σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να λεχθεί ότι ο Ενάγοντας βρέθηκε σε κατάσταση απροσδόκητης εισόδου. Ως φάνηκε είδε τον Ενάγοντα όταν έγινε και η σύγκρουση. Η ενέργεια του Εναγόμενου 1 να στρίψει αριστερά ήταν νόμιμη. Επισημαίνω ότι δεν τέθηκε οτιδήποτε ενώπιον μου που να δεικνύει ότι ο Εναγόμενος 1 δε τήρησε τη δέουσα επόπτευση και παρακολούθηση του δρόμου όταν έκανε προσπάθεια να στρίψει αριστερά. Αφ’ ής στιγμής λοιπόν ο Ενάγοντας προτού επιχειρήσει να στρίψει αριστερά πρόβηκε σε όλες τις ενδεδειγμένες ενέργειες καμία υπαιτιότητα δεν μπορεί να του αποδοθεί. Αντιθέτως ο τρόπος οδήγησης του Ενάγοντα και το πέρασμα ουσιαστικά από αριστερά οδηγούν στο συμπέρασμα ότι δεν έλαβε υπόψη του ότι ο Εναγόμενος 1 προηγείτο. Ο Ενάγοντας προφανώς οδηγούσε χωρίς παρατηρητικότητα και προσοχή.
Στην υπόθεση Ανδρέου κ.α ν. Πηλέα[11] αναφέρθηκε ότι δεν δύναται να τεθεί σε ένα οδηγό η υποχρέωση να είναι εκ των προτέρων και σε διαρκή αναμονή για την πραγμάτωση της πιθανότητας εμφάνισης κινδύνου καθότι αυτό θα του δημιουργούσε υπέρμετρο βάρος και θα ανάτρεπε το ισοζύγιο των λογικών προσδοκιών και προβλέψεων. Επίσης ως προέκυψε από την εν λόγω απόφαση αυτό θα διαφοροποιούσε όλη την έννοια της αμελείας ως κατ' εξοχήν συναρτημένης προς τη λογική συμπεριφορά.
Η υπό συζήτηση υπόθεση διαφέρει από τα γεγονότα της υπόθεσης Τσαρτσίδης v. Ιατρικό Διαγνωστικό Κέντρο Μαγνητικής Τομογραφίας Άγιος Θέρισσος Λτδ[12] καθότι εν προκειμένω δεν έχει τεθεί ενώπιον μου μαρτυρία ότι καθ’ όλη τη διάρκεια ο Ενάγοντας ακολουθούσε τον Εναγόμενο 1 στην ίδια λωρίδα με ευθεία πορεία (ήταν διαφορετική η εκδοχή του Ενάγοντα) αλλά σε κάθε περίπτωση δεν υπάρχει μαρτυρία ποια ήταν η απόσταση μεταξύ τους. Σ’ εκείνη την υπόθεση βλ. Τσαρτσίδης ανωτέρω η σύγκρουση είχε γίνει στη δεξιά λωρίδα κυκλοφορίας όπου είχε εισέλθει το προπορευόμενο όχημα και ήταν φανερό ότι ο οδηγός του οχήματος που ακολουθούσε ήταν στη διαδικασία προσπεράσματος και κακώς δεν είχε γίνει αντιληπτός από τον οδηγό του προπορευόμενου οχήματος. Στην υπόθεση Τσαρτσίδης είχε γίνει εύρημα για συντρέχουσα αμέλεια. Τα γεγονότα της παρούσης ως αναφύονται δεν επιτρέπουν στην απόδοση οποιασδήποτε υπαιτιότητας στον Εναγόμενο 1.
Εν κατακλείδι ο Ενάγοντας δεν απόσεισε το βάρος απόδειξης και δεν απόδειξε ότι ο Εναγόμενος 1 παραβίασε το καθήκον επιμέλειας έναντι του. Παρόλο που οι ειδικές ζημιές και οι γενικές αποζημιώσεις είχαν δηλωθεί από κοινού, ελλείψει ευρήματος περί υπαιτιότητας του Εναγόμενου 1 δε τίθεται λόγος για να εξεταστεί οτιδήποτε άλλο. Επισημαίνω ότι η από κοινού δήλωση των γενικών και ειδικών αποζημιώσεων έγινε υπό την αίρεση απόδειξης εκ μέρους του Ενάγοντα ευθύνη και υπαιτιότητα του Εναγόμενου 1 για την πρόκληση του ατυχήματος.
Υπό το φως των πιο πάνω η αγωγή απορρίπτεται με έξοδα υπέρ των Εναγόμενων 1 και 2 ως θα υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή και εγκριθούν από το Δικαστήριο.
(Υπ.)…………….………………
Μ-Α Στυλιανού, Ε.Δ.
Πιστόν Αντίγραφο
Πρωτοκολλητής
[1] Πουρίκος v Σάββα κ.α. (1991) 1 ΑΑΔ 507.
[2] Βλ. σύγραμμα των κκ Τάκη Ηλιάδη και Νικόλα Γ. Σάντη “Το Δίκαιο της Απόδειξης Δικονομικές και Ουσιαστικές Πτυχές ” 2014, σελ. 196-198 και Σοφοκλέους ν Κυριάκου (2010) 1 Α.Α.Δ. 665 .
[4] Γεώργιος Παπαγεωργίου v Λούη Κλάππα (Investments Services Ltd) (1991) 1 Α.Α.Δ. 24
[5] Panayiotoy v Mavrou (1970)1 C.L.R. 215.
[8] Μαρκαντώνης ν. Δημάκη (1989) 1 C.L.R. 387
[10] Αβραάμ ν. Αρέστη Στυλιανού (2002) 1 Α.Α.Δ. 50
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο