ΕΠΑΡΧΙΑΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ
ΕΝΩΠΙΟΝ: Κ. Ηλία, Ε.Δ.
Αγωγή αρ. 2094/22
Μεταξύ:-
Χάρης Παπαδόπουλος
Ενάγων
-και-
Λουκία Κωνσταντίνου
Εναγομένη
ΑΠΟΦΑΣΗ
Ημερομηνία: 19 Μαΐου 2025
Για Ενάγοντα: Δημήτριος Α. Παυλίδης και Συνεργάτες Δ.Ε.Π.Ε.
Για Εναγόμενη: Αργυρού & Δημοσθένους Δ.Ε.Π.Ε.
Με την ως άνω αγωγή, ο Ενάγων αξιώνει εναντίον της Εναγομένης γενικές και ειδικές αποζημιώσεις λόγω παράνομης επέμβασης και/ή οχληρίας, διατακτικά διατάγματα και παραδειγματικές και/ή τιμωρητικές αποζημιώσεις.
Δεδομένου του ύψους της αξίωσης, ως καθορίστηκε από την πλευρά του Ενάγοντα, η υπόθεση κατατάχθηκε ως ταχείας εκδίκασης και δόθηκαν οδηγίες για εκατέρωθεν καταχώριση γραπτής μαρτυρίας. Από μέρους του Ενάγοντα, κατατέθηκε η έγγραφη, ένορκη μαρτυρία του ιδίου (ΜΕ) και, ομοίως, από μέρους της Εναγομένης κατατέθηκε η έγγραφη, ένορκη μαρτυρία της ιδίας (ΜΥ). Ουδείς εκ των μαρτύρων αντεξετάστηκε.
Η δικογραφημένη εκδοχή του Ενάγοντα, η οποία προωθήθηκε μέσω της ένορκης δήλωσης του («εφεξής ΕΔ Ενάγοντα»), ήταν συνοπτικά η εξής:
Ο Ενάγων είναι ο ιδιοκτήτης οικίας στο Καϊμακλί και η Εναγόμενη είναι η κάτοχος και ιδιοκτήτρια ακινήτου που συνορεύει με το ακίνητο του.
Στις 4/10/2021 η Εναγόμενη προέβη σε κόψιμο κλαδιών από δέντρα που βρίσκονταν στο ακίνητο της και αφού έκοψε τα κλαδιά και τους κορμούς των δέντρων της, «τα έριξε και τα εναπόθεσε και τα άφησε να πέσουν» στο ακίνητο του. Επισυνάπτεται ως Τεκμήριο 1 επιστολή της [] (εφεξής «η ΕΛ»), ημερομηνίας 20/4/2021.
Συνεπεία τούτου, προκλήθηκαν ζημιές στην οροφή υποστέγου εντός του ακινήτου του Ενάγοντα με αποτέλεσμα να καταστραφεί η μεταλλική σκεπή και τα στηρίγματα του. Καταστράφηκε, επίσης, μεταλλικό στήριγμα για άπλωμα ρούχων και προκλήθηκαν ζημιές σε μια ελιά και δύο παπουτσοσυκιές.
Η Εναγόμενη δεν μάζεψε ποτέ τα εν λόγω κλαδιά. Ο Ενάγων ειδοποίησε σχετικά την Εναγόμενη με επίδοση επιστολής, ημερομηνίας 8/6/2022 (Τεκμήρια 2 και 3) και αναγκάστηκε να πληρώσει «συνεργείο και ανθρώπους» για να μαζέψουν και να πετάξουν τους κλώνους και τα κλαδιά από την κατοικία του. Προστίθεται δε στις λεπτομέρειες που παρατίθενται ότι η Εναγομένη τον εξύβρισε όταν την κάλεσε να σταματήσει «την εν λόγω παράνομη επέμβαση και οχληρία και ανησυχία».
Σύμφωνα με τις λεπτομέρειες που παρατίθενται, ο Ενάγων υπέστη τις ακόλουθες ειδικές ζημιές:
- €420 για πρόκληση ζημιάς και καταστροφή του υπόστεγου γκαράζ, συμπεριλαμβανομένων και των εργατικών για την επανατοποθέτηση των μεταλλικών στηριγμάτων και των τσίγκων,
- €100 για μεταλλικό στήριγμα για άπλωμα ρούχων,
- €150 συνολική αξία μιας ελιάς και δύο παπουστοσυκιών,
- €100 για το μάζεμα και την απομάκρυνση όλων των κλαδιών,
- €100 για τα έξοδα της επιστολής των δικηγόρων του.
Από την άλλη, με την Υπεράσπιση της, πέραν των παραδοχών στις οποίες προβαίνει, η Εναγόμενη αρνείται την αξίωση του Ενάγοντα.
Τόσο δικογραφικά όσο και με την ένορκη δήλωση της (εφεξής «ΕΔ Εναγομένης») η Εναγόμενη προβάλλει ότι ο Ενάγων της δημιουργεί συνεχώς προβλήματα με αποτέλεσμα να υπάρχουν εκ μέρους της αρκετές καταγγελίες και αναφορές εναντίον του στην αστυνομία (Τεκμήρια 2α και 2β). Ισχυρίζεται ότι η αγωγή αποτελεί ένα ψευδές και κακόβουλο κατασκεύασμα, υποκινούμενο από αλλότρια κίνητρα σε σχέση με ποινική υπόθεση που εκκρεμεί εναντίον του Ενάγοντα (Τεκμήριο 3), η οποία αφορά δημόσια εξύβριση, απειλή και άσκηση ψυχολογικής βίας εναντίον της Εναγομένης.
Σε ό,τι αφορά το επίδικο υποστατικό, η Εναγόμενη προβάλλει ότι ο Ενάγων το ανήγειρε παράνομα περί το 2021. Διαμαρτυρήθηκε στον ίδιο για την παράνομη επέμβαση επί του περιτοιχίσματος της οικίας της και υπέβαλε παράπονο στον Δήμο Λευκωσίας στις 19/5/2022 (Τεκμήρια 4 έως και 7). Κατά την ανέγερση του, ο Ενάγων έλαβε την άδεια της και εισήλθε στην αυλή της οικίας της με σκοπό να κόψει κλαδιά από συκιά, η οποία βρισκόταν στο δικό της χώρο και τα οποία έγερναν προς την πλευρά της οικίας του. Στην παρουσία της, ο Ενάγων με δεντροκοπτική μηχανή έκοψε κλώνους και κλαδιά από το δέντρο της, κάποια εκ των οποίων έπεσαν στην αυλή της και άλλα στην αυλή της οικίας του Ενάγοντα, ο οποίος τα άφησε εκεί για μεγάλο χρονικό διάστημα χωρίς να τα συμμαζέψει.
Κατά την διάρκεια του καλοκαιριού 2022 και ενώ η Εναγόμενη βρισκόταν στο εξωτερικό, έλαβε τηλεφώνημα από την αστυνομία περί του ότι ο Ενάγων έκανε παράπονο για κλαδιά που έπεσαν στη αυλή του από δέντρο που βρίσκεται στην αυλή της Εναγομένης. Με την επιστροφή της στην Κύπρο, ο κηπουρός της μετέβη στην οικία του Ενάγοντα και απομάκρυνε όλα τα κλαδιά έναντι αμοιβής που η Εναγόμενη του κατέβαλε (Τεκμήριο 8).
Ουδέν περιστατικό έλαβε χώρα κατά ή περί τις 3/10/2021 μεταξύ της ίδιας και του Ενάγοντα, ο οποίος απουσίαζε από την οικία του κατά την ώρα του ισχυριζόμενου περιστατικού. Αντίθετα, η γειτόνισσα, ΕΛ, η οποία, ως παραδέχεται, είναι συγγενής πρώτου βαθμού με τον Ενάγοντα, απρόκλητα, χωρίς λόγο και αιτία επιτέθηκε στην Εναγόμενη λεκτικά ενόσω βρισκόταν πάνω σε ανυψωτική σκάλα και κλάδευε μέσα στην αυλή της. Η Εναγόμενη προέβη σε καταγγελία προς την αστυνομία σε σχέση με την επιθετική συμπεριφορά της ΕΛ (Τεκμήριο 9) και της απέστειλε επιστολή μέσω δικηγόρου (Τεκμήρια 10 και 11).
Δηλώνει, δε, ότι καμιά ζημιά έγινε στο υποστατικό του Ενάγοντα και ότι ουδεμία επιστολή έλαβε από τον Ενάγοντα και/ή τους δικηγόρους του.
Η Εναγόμενη αναφέρεται, επίσης, σε συνεχή και συστηματική οχληρία που προκαλείται από τις μεγάλου κυβισμού μοτοσυκλέτες του Ενάγοντα και σε περιστατικό που συνέβη περί τις αρχές Ιουνίου 2022, το οποίο κατέληξε με καταγγελία του Ενάγοντα από την Εναγομένη στην αστυνομία (Τεκμήριο 2α) και καταχώριση ποινικής υπόθεσης εναντίον του (Τεκμήριο 3). Το εν λόγω περιστατικό είχε, επίσης, ως αποτέλεσμα η Εναγόμενη να υποστεί νευρικό κλονισμό και να λάβει ιατρική συμβουλή για φαρμακευτική αγωγή και άδεια ασθενείας από την εργασία της. Κατά τη διερεύνηση του εν λόγω περιστατικού, ο Ενάγων προέβη σε ψευδείς καταγγελίες εναντίον της Εναγομένης, πλην, όμως, η αστυνομία κατέληξε ότι δεν προέκυπτε οποιοδήποτε ποινικό αδίκημα εναντίον της.
Περαιτέρω, η Εναγόμενη αναφέρεται σε οχληρία που προκαλείται από μεγαλόσωμα σκυλιά που διατηρεί ο Ενάγων στο χώρο του παράνομου υποστατικού.
Με την Απάντηση του, ο Ενάγων αρνείται και απορρίπτει τους ισχυρισμούς που δικογραφικά προέβαλε η Εναγόμενη.
Η ακρόαση ολοκληρώθηκε με τις γραπτές αγορεύσεις των ευπαιδεύτων συνηγόρων, οι οποίες έχουν μελετηθεί και δεν κρίνεται σκόπιμη η λεπτομερής αναφορά σε αυτές.
Ανάλυση και αξιολόγηση μαρτυρίας
Η προσκομισθείσα μαρτυρία αξιολογείται με σκοπό να διαφανούν τα πραγματικά γεγονότα της υπόθεσης (δέστε Wynne v Mavronicola (2009) 1 ΑΑΔ 1138). Εξέτασα με προσοχή το σύνολο της μαρτυρίας και τα όσα τέθηκαν ενώπιον μου έχοντας κατά νου τη σχετική νομολογία που αφορά στην αξιολόγηση της μαρτυρίας.
Καταρχάς θα πρέπει να λεχθεί πως το γεγονός ότι ο Ενάγων είναι ο ιδιοκτήτης οικίας στο Καϊμακλί και η Εναγόμενη είναι η κάτοχος και ιδιοκτήτρια ακινήτου και οικίας που συνορεύει με το ακίνητο του δεν αμφισβητείται.
Καταφανώς, από το σύνολο της μη αμφισβητηθείσας μαρτυρίας προκύπτει η κοινή συνισταμένη ότι οι σχέσεις μεταξύ του Ενάγοντα και της Εναγομένης είναι τεταμένες. Ωσαύτως, η μαρτυρία αμφότερων χρήζει προσεχτικής αξιολόγησης.
Ο Ενάγων παραπονείται για περιστατικό που έλαβε χώρα στις 4/10/2021. Ουδόλως αναφέρεται ρητά στην ΕΔ του κατά πόσο ο ίδιος ήταν παρών και είδε την Εναγόμενη να ρίχνει, εναποθέτει και να αφήνει να πέσουν στο ακίνητο του, ως αναφέρει, τα κλαδιά από τα δέντρα που έκοβε. Όσον αφορά την αναφορά του ότι η Εναγομένη τον εξύβρισε όταν την κάλεσε να σταματήσει «την εν λόγω παράνομη επέμβαση και οχληρία και ανησυχία» ουδόλως προσδιορίζεται κατά πόσο τούτο έλαβε χώρα κατά την εξέλιξη του περιστατικού ή μεταγενέστερα και ούτε προσδιορίζεται ο τρόπος με τον οποίο την κάλεσε, σημειώνοντας ότι η επιστολή των δικηγόρων του, σύμφωνα με τα Τεκμήρια 2 και 3 που παρουσίασε, φέρει ημερομηνία και στάληκε στην Εναγόμενη αρκετούς μήνες αργότερα, ήτοι στις 8/6/2022.
Ο Ενάγων επισύναψε στην ΕΔ του ως Τεκμήριο 1 επιστολή της ΕΛ στην οποία αναφέρεται ότι η Εναγόμενη ανέβηκε σε σκάλα και κλάδευε τη συκιά της και η ΕΛ την είδε από το ανοικτό παράθυρο του υπνοδωματίου της να πετά ό,τι κλάδευε στην αυλή της οικίας Παπαδοπούλου. Ακολούθως, ζήτησε το λόγο από την Εναγόμενη, «γιατί δηλαδή να πετά τα κλαδιά στο ξένο σπίτι» φωνάζοντας δυνατά στην Εναγόμενη για να την ακούσει, ένεκα της μεταξύ τους απόστασης 15 μέτρων. Η Εναγόμενη της απάντησε ότι πήρε την άδεια τους και, ακολούθως, η ΕΛ τηλεφώνησε στον Ενάγοντα, ο οποίος της είπε ότι δεν έδωσαν τέτοια άδεια, για να επανέλθει στην Εναγόμενη και να της αναφέρει ότι είπε ψέματα και ότι έπρεπε να σταματήσει.
Αν ο Ενάγων ήταν παρών κατά την εξέλιξη του επίδικου περιστατικού, λογικά και αναμενόμενα, δεν θα χρειαζόταν η ΕΛ, η οποία, ως αναφέρεται την επιστολή της, βρισκόταν στην δική της οικία, 15 μέτρα μακριά, και δεν έχει καταδειχθεί να είχε οποιαδήποτε σχέση ιδιοκτησίας ή κατοχής με το επίδικο ακίνητο του Ενάγοντα, να φωνάξει και μάλιστα δυνατά στην Εναγόμενη για να σταματήσει, ειδικότερα, μάλιστα, μετά το τηλεφώνημα της προς τον ίδιο τον Ενάγοντα.
Η δε Εναγόμενη στην ΕΔ της ρητώς αναφέρει ότι κατά τον εν λόγω χρόνο, τον οποίο τόσο η ίδια όσο και η ΕΛ τοποθετούν στις 3/10/2021 και περί ώρα 18:00 ενώ ο Ενάγων αναφέρεται στις 4/10/2021, ουδέν περιστατικό έλαβε χώρα μεταξύ της ίδιας και του Ενάγοντα, ο οποίος απουσίαζε από την οικία του. Η εν λόγω θέση της Εναγόμενης δεν απάδει προς τα όσα προβάλλονται με τη μαρτυρία που προσκομίστηκε από πλευράς του Ενάγοντα και δεν βρίσκω οποιοδήποτε λόγο που να την καθιστά αναξιόπιστη ή αναληθή. Δέχομαι, επομένως, ότι ο Ενάγων δεν ήταν παρών κατά το επίδικο περιστατικό και ως εκ τούτου τα όσα ο ίδιος αναφέρει στην ΕΔ του δεν συνιστούν άμεση μαρτυρία σε σχέση με τα όσα διεμήφθησαν κατά την εξέλιξη του επίδικου περιστατικού. Αυτό που προκύπτει από το σύνολο της μαρτυρίας του Ενάγοντα είναι ότι ο ίδιος ενημερώθηκε για το περιστατικό από την ΕΛ εξ ου και επισύναψε ως Τεκμήριο 1 στην ΕΔ του την επιστολή της.
Σημειώνω ότι, ως προκύπτει τόσο από το περιεχόμενο της εν λόγω επιστολής όσο και από τα Τεκμήρια 10 και 11 που επισύναψε η Εναγόμενη στην ΕΔ, τα οποία δεν αμφισβητήθηκαν, η επιστολή της ΕΛ (ημ. 20/10/2021) στάλθηκε στον τότε δικηγόρο της Εναγομένης εις απάντηση δικής του επιστολής (ημ. 14/10/2021), η οποία είχε προηγουμένως επιδοθεί στην ΕΛ (Τεκμήρια 10 και 11 στην ΕΔ Εναγομένης).
Σε σχέση με το περιεχόμενο της εν λόγω επιστολής, για ό,τι αφορά στα επίδικα θέματα της παρούσας αγωγής, η Εναγόμενη δέχεται ότι κατά την εν λόγω ημερομηνία και ώρα βρισκόταν «πάνω σε ανυψωτική σκάλα και κλάδευ[ε] μέσα στην αυλή της» και ότι ακολούθησε συζήτηση μεταξύ της ιδίας και της ΕΛ, πλην, όμως, η Εναγόμενη ισχυρίζεται ότι η ΕΛ είναι απρόκλητα, χωρίς λόγο και αιτία που της επιτέθηκε λεκτικά προσθέτοντας ότι καμιά ζημιά υπέστη το υποστατικό του Ενάγοντα. Η Εναγόμενη, ουσιαστικά, αρνείται τον βασικό ισχυρισμό της εκδοχής του Ενάγοντα ότι πετούσε τα κλαδιά στην αυλή της οικίας του. Ενώ, δηλαδή, προκύπτει ως κοινώς αποδεκτό γεγονός ότι η Εναγόμενη κλάδευε εβρισκόμενη μέσα στην αυλή της, αυτό που αρνείται και θα πρέπει να αποδειχθεί είναι κατά πόσο πετούσε τα κλαδιά στην αυλή της οικίας του Ενάγοντα.
Τα όσα διαλαμβάνονται στην επιστολή της ΕΛ συνιστούν εξ ακοής μαρτυρία, η βαρύτητα της οποίας αξιολογείται με βάση τις πρόνοιες του α. 27, Κεφ. 9 (δέστε Λευκόνικο Χρηματιστηριακή Λτδ ν Χριστοδούλου (2016) 1 ΑΑΔ 1779). Καταρχάς, η ΕΛ δεν προσήλθε ως μάρτυρας στη διαδικασία και προς τούτο ουδόλως προβλήθηκε οποιοσδήποτε λόγος ή εξήγηση. Αν και δεν τίθεται οποιοδήποτε ζήτημα σε σχέση με το χρονικό διάστημα μεταξύ της αρχικής δήλωσης και των γεγονότων στα οποία αυτή αναφέρεται, εφόσον η επιστολή συντάχθηκε κάποιες μέρες μετά, το βαθμό της εξ ακοής μαρτυρίας και την επακριβή μεταφορά της αρχικής δήλωσης, αφού προσήχθη το ίδιο το έγγραφο υπογεγραμμένο από την ΕΛ, ζήτημα τίθεται σε σχέση με το κίνητρο της ΕΛ να αποκρύψει ή να παραποιήσει τα γεγονότα σε συνάρτηση με το πλαίσιο μέσα στο οποίο και τον σκοπό για τον οποίο έγινε η αρχική δήλωση. Ως αναφέρεται στην εν λόγω επιστολή, η ΕΛ είναι συγγενής πρώτου βαθμού με την οικογένεια του Ενάγοντα, θέση την οποία η Εναγόμενη δέχεται. Προκύπτει, επίσης, από το περιεχόμενο της εν λόγω επιστολής ότι η ΕΛ δεν είναι αμέτοχη και αποστασιοποιημένη από τις τεταμένες σχέσεις μεταξύ των διαδίκων. Τούτο προκύπτει τόσο από το αναφερόμενο γεγονός ότι «ζήτησε το λόγο» από την Εναγόμενη και ακολούθως επικοινώνησε με τον Ενάγοντα επανερχόμενη στην Εναγόμενη για να της πει ότι ψευδώς της ανέφερε ότι πήρε την άδεια τους όσο και από τη θέση της ΕΛ ότι η αναφορά στην επιστολή του δικηγόρου της Ενάγουσας ότι «οι σχέσεις καλής γειτονίας με τους συντοπίτες μας αποτελούν τον στυλοβάτη της τοπικής κοινωνίας», «θα πρέπει να υποδειχθεί στην κα Κωνσταντίνου και ας απαντήσει η ίδια … γιατί δεν διατηρεί σχέσεις καλής γειτονίας με τους γείτονές της». Όσον αφορά το πλαίσιο και τον σκοπό της εν λόγω επιστολής, αυτή συντάχθηκε από την ΕΛ απαντώντας σε επιστολή του δικηγόρου της Εναγομένης απευθυνόμενης προς την ίδια με θέμα «Υποβολή Παραπόνου από την δρ. Λουκία Κωνσταντίνου για εξύβριση προς το πρόσωπό της – Αδικαιολόγητες φωνές και οχλαγωγία», δια της οποίας η ΕΛ ενημερωνόταν ότι οι αναφερόμενες συμπεριφορές δεν γίνονταν ανεκτές και «άπαξ δε και επαναληφθούν τότε [είχαν] εντολή, χωρίς άλλη προειδοποίηση, να [κινηθούν] νομικά εναντίον [της] για εξύβριση και προφορική δυσφήμιση κατά της προσωπικότητας της πελάτισσάς [τους].». Η ΕΛ ενημερώθηκε, επίσης, με την επιστολή του δικηγόρου της Εναγομένης ότι το συμβάν είχε καταχωριστεί στον οικείο αστυνομικό σταθμό και τούτο πράγματι επιβεβαιώνεται από το Τεκμήριο 9 που επισυνάπτεται στην ΕΔ της Εναγομένης, το οποίο δεν έχει αμφισβητηθεί. Λαμβάνοντας τα πιο πάνω υπόψη, υπό το φως του συνόλου των περιστάσεων της παρούσας υπόθεσης, δεν φαίνεται να διευκολύνεται η ορθή αξιολόγηση της βαρύτητας των όσων η ΕΛ αναφέρει στην επιστολή της και δεν θεωρώ ασφαλές να αποδοθεί σε αυτά οποιαδήποτε βαρύτητα. Λαμβάνω ιδιαίτερα υπόψη ότι υπήρχε καλύτερη μαρτυρία την οποία η πλευρά του Ενάγοντα θα μπορούσε να είχε προσκομίσει, ήτοι αυτή της ίδιας της ΕΛ. Όχι μόνο δεν το έπραξε αλλά ούτε και επεξήγησε τον λόγο για τον οποίο δεν το έπραξε.
Είναι γεγονός ότι η Εναγόμενη αναφέρεται σε δύο περιστατικά κατά τα οποία κλαδιά από τη συκιά της έπεσαν στην αυλή του Ενάγοντα, πλην, όμως αμφότερα αφορούν σε χρόνους άλλους από αυτόν στον οποίο τόσο δικογραφικά όσο και με την ΕΔ του αναφέρεται ο Ενάγων. Το πρώτο περιστατικό αναφέρεται στο χρόνο ανέγερσης του επίδικου υποστατικού, κατά το οποίο, σύμφωνα με την Εναγόμενη, ο ίδιος ο Ενάγων, κατόπιν άδειας της, έκοψε κλαδιά από τη συκιά της και κάποια από αυτά έπεσαν στην αυλή του. Το δεύτερο περιστατικό αναφέρεται στο καλοκαίρι 2022, σε σχέση με το οποίο ο κηπουρός της μετέβη στην οικία του Ενάγοντα και απομάκρυνε όλα τα κλαδιά έναντι αμοιβής που η Εναγόμενη του κατέβαλε (Τεκμήριο 8). Η Εναγόμενη δεν αντεξετάστηκε και τα εν λόγω περιστατικά δεν καλύπτονται από τη δικογραφημένη απαίτηση του Ενάγοντα και το αντικείμενο της παρούσας αγωγής.
Σε ό,τι αφορά τον ισχυρισμό της Εναγόμενης περί του ότι η αγωγή καταχωρίστηκε από μέρους του Ενάγοντα υποκεινούμενου από αλλότρια κίνητρα σε σχέση με ποινική υπόθεση, η οποία, ως γίνεται δικογραφικά παραδεκτό, εκκρεμεί εναντίον του με παραπονούμενη την Εναγόμενη, δεν θα ήμουν διατεθειμένη να τον αποδεκτώ και να του αποδώσω οποιαδήποτε βαρύτητα καθότι αφορά κατά βάση υπόθεση της Εναγόμενης.
Σε ό,τι αφορά τις ειδικές ζημιές που ο Ενάγων κατ’ ισχυρισμό του υπέστη, καλά γνωστές είναι οι αρχές που διέπουν την απόδειξη τους. Ως λέχθηκε στην Παναγιώτου ν Φραγκέσκου κ.α. (1999) 1 ΑΑΔ 687, «σύμφωνα με τη νομολογία ο ενάγων βαρύνεται να αποδείξει με καθαρή μαρτυρία τα κονδύλια που διεκδικεί ως ειδικές ζημιές. Η απόδειξη ειδικών ζημιών κινείται μέσα σε αυστηρά πλαίσια. (Βλ., μεταξύ άλλων, Ηρακλέους ν. Πίτρου (1994) 1 Α.Α.Δ. 239.)» (δέστε, επίσης, Σπύρου ν Χατζηχαραλάμπους (1989) 1Ε ΑΑΔ 298, Ηρακλέους ν Πίτρου (1994) 1 ΑΑΔ 239). Επίσης, στην Αντωνίου ν A. Panagides Contracting Ltd, Πολ. Εφ. 259/11, ημερομηνίας 4/10/2017, ECLI:CY:AD:2017:A333 λέχθηκαν τα ακόλουθα: «Οι ειδικές αποζημιώσεις πέραν του ότι πρέπει να εξειδικεύονται στην απαίτηση με λεπτομέρεια πρέπει να αποδεικνύονται με αυστηρότητα, σαφήνεια και με συγκεκριμένα στοιχεία (βλ. Παναγιώτου ν. Φραγκίσκου κ.α. (1999) 1 ΑΑΔ 687, Αλεξάνδρου ν. Ιωάννου (1996) 1 ΑΑΔ 1157, Χριστοδούλου ν. Αγαθοκλέους (1977) 1 ΑΑΔ 396, Ηρακλέους ν. Πίτρου (1994) 1 ΑΑΔ 239, Λοϊζου ν. Μουρτζή (1999) 1 ΑΑΔ 883, Μουττά ν. Γεωργίου κ.α. (1998) 1 ΑΑΔ 1, Ζήνων Μερκής Λτδ. ν. Ελληνικής Τράπεζας (1999) 1 ΑΑΔ 1923, Παπαϊωάννου ν. Κωνσταντίνου (2008) 1 (Β) ΑΑΔ 1083, Ismail v. Αντωνίου κ.α., Πολιτική Έφεση Αρ. 333/2009, 12.2.2014).».
Εν προκειμένω, ο Ενάγων ουδέν υποστηρικτικό στοιχείο ή έγγραφο παρουσίασε σε σχέση με τις ειδικές ζημιές που κατ’ ισχυρισμό του υπέστη και ως εκ τούτου, υπό το φως των ως άνω νομολογιακών αρχών, ουδόλως θεωρώ ότι απέδειξε ή μπορεί να γίνει αποδεκτός ο ισχυρισμός του ότι υπέστη τα αναφερόμενα έξοδα ή ζημιές. Σε σχέση με τα έξοδα της επιστολής του δικηγόρου του, σημειώνω ότι, σε κάθε περίπτωση, δεν θα μπορούσε να του αποδοθεί το αναφερόμενο κονδύλι αφού η αμοιβή δικηγόρου για αναγκαία επιστολή πριν την έγερση αγωγής ρυθμίζεται από σχετικό κανονισμό.
Πέραν της απουσίας οποιωνδήποτε αποδεικτικών στοιχείων για την κατ’ ισχυρισμό οικονομική ζημιά του Ενάγοντα, η Εναγόμενη προβάλλει ότι το υποστατικό του ουδεμία ζημιά υπέστη και ουδόλως αντεξετάστηκε. Σημειώνω επί τούτου ότι οι βασικοί κανόνες απόδειξης δεν ατονούν επειδή η δίκη διεξάγεται στη βάση έγγραφης μαρτυρίας. Εφόσον, δηλαδή, πρόκειται για την ακρόαση της ουσίας της διαφοράς, η αποδεικτική αξία της προσκομισθείσας μαρτυρίας εξετάζεται με βάση τους συνήθεις κανόνες απόδειξης. Ως λέχθηκε στην Λ. Κ. ν Δημοκρατίας (2011) 2 ΑΑΔ 547, «…στις περιπτώσεις όπου είναι η θέση του αντίδικου ότι τα γεγονότα που ισχυρίζεται η άλλη πλευρά δεν έγιναν, απαιτείται αντεξέταση και μάλιστα σφοδρή...» Επίσης, στην Frederickou Schools Co. Ltd κ.α. ν Acuac Inc. (2002) 1 ΑΑΔ 1527 λέχθηκε ότι «…ο μάρτυρας πρέπει να αντεξετασθεί επί όλων των ουσιαστικών γεγονότων τα οποία αμφισβητούνται. Διαφορετικά το δικαστήριο θεωρεί - και το εκλαμβάνει - ότι η μαρτυρία του δεν αμφισβητήθηκε…».
Σε ό,τι αφορά τη θέση του Ενάγοντα ότι απέστειλε στην Εναγόμενη επιστολή μέσω των δικηγόρων του, ημερομηνίας 8/6/2022, (Τεκμήριο 2, ΕΔ Ενάγοντα), η Εναγόμενη προβάλλει ότι ουδεμία επιστολή έλαβε από τον Ενάγοντα και/ή τους δικηγόρους του, πλην, όμως, ουδόλως αμφισβήτησε καθ’ οιονδήποτε τρόπο την ένορκη δήλωση ιδιώτη επιδότη, η οποία επισυνάπτεται ως Τεκμήριο 3 στην ΕΔ Ενάγοντα, σύμφωνα με την οποία η εν λόγω επιστολή «αφέθηκε κάτω από την θύρα της οικίας της Λουκίας Κωνσταντίνου». Η διεύθυνση που αναγράφεται επί της εν λόγω επιστολής είναι η διεύθυνση που η Εναγόμενη δέχεται ότι έχει. Επομένως, δεν θα ήμουν διατεθειμένη να δεχτώ την επί του προκειμένου θέση της Εναγομένης και δέχομαι ότι η εν λόγω επιστολή αφέθηκε κάτω από τη θύρα της οικίας της.
Τέλος, η Εναγόμενη προβάλλει ισχυρισμούς σε σχέση με την κατά την ίδια παράνομη κατασκευή του επίδικου υποστατικού, συνεχή και συστηματική οχληρία που προκαλείται από τις μεγάλου κυβισμού μοτοσυκλέτες του Ενάγοντα και οχληρία που προκαλείται από μεγαλόσωμα σκυλιά που διατηρεί ο Ενάγων στο χώρο του. Τούτοι οι ισχυρισμοί καμία σχέση δεν έχουν με τα επίδικα θέματα της υπό κρίση αγωγής και ως εκ τούτου κρίνονται άσχετοι και δεν λαμβάνονται υπόψη.
Στη βάση της πιο πάνω αξιολόγησης, σε ό,τι αφορά τα επίδικα θέματα της υπό κρίση αγωγής, δεν θεωρώ ότι η μαρτυρία που προσκομίστηκε από την πλευρά του Ενάγοντα μπορεί να αποτελέσει ασφαλές υπόβαθρο για την εξαγωγή οποιωνδήποτε συμπερασμάτων. Από την άλλη, η Εναγόμενη, σε σχέση με το επίδικο περιστατικό, αναφέρθηκε εν πολλοίς σε γεγονότα που ούτως ή άλλως συνιστούν κοινώς αποδεκτό υπόβαθρο και δεν αντεξετάστηκε, ενώ αναφέρθηκε σε άλλες περιπτώσεις που πράγματι κλαδιά έπεσαν στην αυλή του Ενάγοντα. Κρίνω ότι η μαρτυρία της επί των επιδίκων γεγονότων είναι γενικά αξιόπιστη, με εξαίρεση τη θέση της σε σχέση με την επιστολή των δικηγόρων του Ενάγοντα.
Ευρήματα
Στη βάση της πιο πάνω αξιολόγησης και των κοινώς αποδεκτών γεγονότων, προβαίνω στα πιο κάτω ευρήματα:
- Ο Ενάγων είναι ο ιδιοκτήτης οικίας στο Καϊμακλί και η Εναγόμενη είναι η κάτοχος και ιδιοκτήτρια ακινήτου και οικίας που συνορεύει με το ακίνητο του.
- Στις 3/10/2021, περί ώρα 18:00, η Εναγόμενη βρισκόταν πάνω σε ανυψωτική σκάλα και κλάδευε τη συκιά της μέσα στην αυλή της.
- Το υποστατικό του Ενάγοντα δεν υπέστη οποιαδήποτε ζημιά.
- Η επιστολή των δικηγόρων του Ενάγοντα, ημερομηνίας 8/6/2022, αφέθηκε κάτω από τη θύρα της οικίας της Εναγομένης στις 8/6/2022.
Βάρος απόδειξης
Στις πολιτικές υποθέσεις, η επιτυχία της αγωγής εξαρτάται από το αν ο ενάγων παρουσίασε επαρκή και αξιόπιστη μαρτυρία με την αναγκαία αποδεικτική βαρύτητα ώστε να ικανοποιήσει το εφαρμοζόμενο βάρος απόδειξης. Το επίπεδο απόδειξης είναι αυτό του ισοζυγίου των πιθανοτήτων. Όπως διευκρινίσθηκε στην υπόθεση Μαρσέλ κ.α. ν. Λαϊκή Τράπεζα Λτδ (2001) 1(B) ΑΑΔ 1858, «το κριτήριο δεν είναι αν η θέση ή η εκδοχή του διαδίκου που φέρει το βάρος της απόδειξης (onus of proof) είναι «η πιο πιθανή παρά η αντίθετη», εκείνη δηλαδή του αντιδίκου του. Το κριτήριο είναι κατά πόσο ο διάδικος που φέρει το βάρος της απόδειξης ικανοποίησε το Δικαστήριο, με επαρκή αποδεικτικά στοιχεία, ότι η θέση του ή η εκδοχή του είναι πιο πιθανή παρά όχι (is more probable than not).».
Νομική πτυχή
Αν και ο Ενάγων δικογραφικά αναφέρεται διαζευκτικά στα αστικά αδικήματα της παράνομης επέμβασης και της ιδιωτικής οχληρίας, στην γραπτή τους αγόρευση οι ευπαίδευτοι συνήγοροι του αναφέρονται μόνο στο αστικό αδίκημα της παράνομης επέμβασης (α. 43, Κεφ. 148) και τούτο κατά την κρίση μου ορθώς αφού η αμεσότητα της αποδιδόμενης στην Εναγόμενη πράξης, ήτοι η εναπόθεση ή ρίψη κλαδιών στο ακίνητο του Ενάγοντα, την εντάσσει στο αστικό αδίκημα της παράνομης επέμβασης (Χάμπου κ.α. ν Christoforou & Avraam (Catering Services) Ltd (2008) 1 ΑΑΔ 524).
Το άρθρο 43, Κεφ. 148 προβλέπει τα ακόλουθα:
«(1) Παράvoμη επέμβαση σε ακίvητη ιδιoκτησία συvίσταται σε παράvoμη είσoδo ή σε παράvoμη πρόκληση ζημιάς ή σε παράvoμη παρέμβαση στηv ιδιoκτησία αυτή από oπoιoδήπoτε πρόσωπo.
(2) Αv η πράξη για τηv oπoία εγείρεται η αγωγή είvαι επιτρεπτή κατά τoπικό έθιμo, αυτό αφoύ απoδειχθεί συvιστά υπεράσπιση αλλά σε αγωγή πoυ εγείρεται για παράvoμη επέμβαση σε ακίvητη ιδιoκτησία τo βάρoς της απόδειξης ότι η πράξη για τηv oπoία εγείρεται η αγωγή δεv ήταv παράvoμη φέρει o εvαγόμεvoς.».
Το εν λόγω αστικό αδίκημα στρέφεται εναντίον της κατοχής ακινήτου και όχι της κυριότητας και σκοπός του είναι η προστασίας τέτοιας κατοχής (Adamou v Christofi (1974) 1 CLR 100, Liasidou and another v Papademetriou (1975) 1 CLR 122, Panayi v Zouvani (1987) 1 CLR 58). Όπως λέχθηκε στην Λάμπρου κ.α. ν Κεφάλα κ.α. (2000) 1 ΑΑΔ 1516, «ο ιδιοκτήτης που δεν έχει κατοχή δεν μπορεί να ενάγει σε σχέση με παράνομη επέμβαση στην ιδιοκτησία του, με εξαίρεση την περίπτωση όπου υπάρχει πρόκληση ζημιάς στην περιουσία ή όπου η επέμβαση έχει μόνιμο χαρακτήρα.» (δέστε, επίσης, Orams κ.α. ν Αποστολίδη (2006) 1 ΑΑΔ 1402, Καϊλης κ.α. ν Κώστας Μιχαήλ Λειβαδιώτης Λτδ, Πολ. Εφ. Αρ. 133/2012, ημ. 28/11/2017, ECLI:CY:AD:2017:A419). Ως λέχθηκε, όμως, στην Γλυκύς ν Ιεράς Μονής Μαχαιρά (1999) 1 ΑΑΔ 654), «η απόδειξη ιδιοκτησίας αποτελεί εκ πρώτης όψεως απόδειξη κατοχής εκτός αν προκύπτει από μαρτυρία ότι την κατοχή την έχει άλλος: βλ. Hebbert v. Thomas & Another [1835] 149 E.R. 1329, 1330.».
Εν προκειμένω, αφενός η Εναγόμενη ουδόλως προέβαλε ότι ο ιδιοκτήτης, Ενάγων, δεν έχει την κατοχή του επίδικου ακινήτου ή ότι την κατοχή την έχει άλλος, και, αφετέρου ο Ενάγων παραπονείται για ζημιά που κατ’ ισχυρισμό του προκλήθηκε στην περιουσία του. Επομένως, κρίνω ότι νομιμοποιείται να εγείρει την παρούσα αγωγή.
Το ουσιώδες, όμως, είναι ότι η μαρτυρία που προσήχθη από την πλευρά του Ενάγοντα περί του ότι η Εναγόμενη εναπόθετε ή έριχνε τα κλαδιά από το δέντρο της στο ακίνητο του δεν έγινε αποδεκτή ως ασφαλές υπόβαθρο για την εξαγωγή οποιωνδήποτε συμπερασμάτων. Το κοινώς αποδεκτό γεγονός και εύρημα ότι η Εναγόμενη βρισκόταν πάνω σε ανυψωτική σκάλα και κλάδευε τη συκιά της μέσα στην αυλή της δεν συνεπάγεται απαρέγκλιτα ότι τα κλαδιά έπεφταν ή ρίχνονταν στην αυλή του Ενάγοντα. Τούτο θα συνιστούσε ανεπίτρεπτη υπόθεση. Η εν λόγω αποδιδόμενη στην Εναγόμενη πράξη θα έπρεπε να είχε αποδειχθεί με αξιόπιστη μαρτυρία στη βάση του ισοζυγίου των πιθανοτήτων, πράγμα που ο Ενάγων απέτυχε να πράξει.
Στη βάση των πιο πάνω, κρίνω, λοιπόν, ότι ο Ενάγων δεν απέδειξε ότι η Εναγόμενη τέλεσε το αστικό αδίκημα της παράνομης επέμβασης εις βάρος του.
Σημειώνω ότι σε περίπτωση που οι ισχυρισμοί του Ενάγοντα περί της ευθύνης της Εναγομένης ήθελε γίνουν αποδεκτοί, η μη απόδειξη ζημιάς δεν θα αποτελούσε κώλυμα για την επιτυχία της αγωγής, αφού η παράνομη επέμβαση σε ακίνητη ιδιοκτησία είναι αστικό αδίκημα αγώγιμο per se. Όπου, όμως, δεν αποδεικνύεται η ύπαρξη ζημιάς μπορεί να επιδικαστούν μόνο ονομαστικές αποζημιώσεις, τις οποίες θα καθόριζα στο ποσό των €100 και δεν θα επεδίκαζα έξοδα υπέρ του Ενάγοντα (Ttantis v Hadjimichael and another (1982) 1 CLR 301, Kakoullou and another v Kakoulli (1985) 1 CLR 355, Παπακόκκινου κ.α. ν Θεοδοσίου (1991) 1 ΑΑΔ 379, Παπακόκκινου κ.α. ν Δήμου Πάφου (Αρ. 1) (1998) 1 ΑΑΔ 634, Ευθυβούλου κ.α. ν Συμβουλίου Βελτιώσεως Κισσόνεργας κ.α. (1998) 1 ΑΑΔ 1059, Παπακόκκινου κ.α. ν Κυριακίδη (2010) 1 ΑΑΔ 789).
Κατάληξη
Για όλους τους πιο πάνω λόγους, η αγωγή αποτυγχάνει και απορρίπτεται.
Επιδικάζονται έξοδα υπέρ της Εναγομένης και εναντίον του Ενάγοντα, ως υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή και εγκριθούν από το Δικαστήριο, πλέον Φ.Π.Α..
(Υπ.)……………………….
Κ. Ηλία, Ε.Δ.
Πρωτοκολλητής
Πιστό αντίγραφο
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο