ΣΤΟ ΕΠΑΡΧΙΑΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ

Ενώπιον: Μ-Α ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ, Ε.Δ.  

                

 

                                                                                       Αρ. Αγωγής: 2411/2018

                                                                         

Μεταξύ:

 

ΤΖΕΝΗΣ (ΤΖΕΝΙΦΕΡ) ΜΙΛΤΙΑΔΟΥΣ

                                                                                                       

                                                                                                                             Ενάγοντας

 

                                                            και

 

1.    ΑΛΕΞΑΝΔΡΑΣ ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΟΥ

2.    ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ Η «ΚΕΝΤΡΙΚΗ» ΛΙΜΙΤΕΔ (ΗΕ19119)

                                                                       

             Εναγόμενων

 

 

Μεταξύ:

 

                                                                                       Αρ. Αγωγής: 2412/2018

                                                                         

 

 

MΙΛΤΙΑΔΗ ΜΙΛΤΙΑΔΟΥΣ

                                                                                                       

                                                                                                                             Ενάγοντας

 

                                                            και

 

1.    ΑΛΕΞΑΝΔΡΑΣ ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΟΥ

2.    ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ Η «ΚΕΝΤΡΙΚΗ» ΛΙΜΙΤΕΔ (ΗΕ19119)

                                                                       

             Εναγόμενων

 

Ημερομηνία:  07 Αυγούστου 2025

 

Εμφανίσεις:

 

Για Ενάγοντες: κα Α. Κουντούρη

Για Εναγόμενους: κος Α. Κλεάνθους

 

                                                        ΑΠΟΦΑΣΗ

 

_{Η απόφαση δίδεται χωρίς τη φυσική παρουσία των συνηγόρων των διαδίκων και διαβιβάζεται σε αυτούς ηλεκτρονικά, με τη συγκατάθεσή τους.}

Οι υπό τις ως άνω συνεκδικαζόμενες αγωγές αφορούν οδικό ατύχημα που συνέβηκε περί την 19/07/2017 στη Λευκωσία. Η Ενάγουσα στην αγωγή αρ. 2411/2018 (στο εξής «ως η Ενάγουσα») είναι η οδηγός του οχήματος με αρ.εγγραφής [ ] (στο εξής ως «το αυτοκίνητο»), το οποίο όχημα ανήκει στον Ενάγοντα στην αγωγή αρ. 2412/2018 (στο εξής ως «ο Ενάγοντας») και οι δύο μαζί (στο εξής ως «οι Ενάγοντες»). Η Ενάγουσα διεκδικεί μεταξύ άλλων ειδικές αποζημιώσεις ύψους €3.960,00 πλέον γενικές αποζημιώσεις για σωματικές βλάβες, ζημιές και έξοδα. Ο Ενάγοντας διεκδικεί μεταξύ άλλων ειδικές αποζημιώσεις ύψους €1.785,00 για ζημιά που του αυτοκινήτου.

 

Αναφορικά με τις ζημιές του οχήματος η διαδικασία διευκολύνθηκε με την από κοινού δήλωση εκ μέρους των διαδίκων ότι οι ειδικές ζημιές για το αυτοκίνητο επί πλήρους ευθύνης σχετικά με την αγωγή αρ. 2412/2018 ανέρχονται στο ποσό των € 1.785 συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α.

 

Σύμφωνα με τους Ενάγοντες το πιο πάνω οδικό ατύχημα οφείλεται στην αμέλεια και/ή παράβαση των εκ του νόμου απορρεόντων υποχρεώσεων και καθηκόντων της Εναγόμενης 1 η οποία ήταν η οδηγός του οχήματος με αριθμούς εγγραφής [ ] (στο εξής ως «το αυτοκίνητο της Εναγόμενης») το οποίο ήταν ασφαλισμένο στην Εναγόμενη 2. Σύμφωνα με την Ενάγουσα, η Εναγόμενη 1 επιχείρησε να εξέλθει από παρακείμενη πάροδο δεξιά με σκοπό να εισέλθει στη Λεωφόρο Τσερίου ούτως ώστε να ακολουθήσει κατεύθυνση από Στρόβολο προς Λακατάμια με αποτέλεσμα να συγκρουστεί βίαια με το αυτοκίνητο που οδηγούσε η Ενάγουσα. Παρατίθενται λεπτομέρειες αμέλειας.  Η Ενάγουσα ισχυρίζεται ότι τραυματίστηκε παραθέτοντας λεπτομέρειες των τραυματισμών της και των ειδικών ζημιών που ισχυρίστηκε ότι έχει υποστεί.

 

Οι Εναγόμενοι 1 και 2, μέσω της Υπεράσπισης τους ισχυρίζονται ότι η Εναγόμενη 1, οδηγούσε το όχημα της στην οδό Θεμιστοκλέους η οποία είναι πάροδος της Λεωφόρου Τσερίου με πρόθεση να κατευθυνθεί προς Λακατάμια. Φθάνοντας στο αλτ και πριν εισέλθει  εντός της Λεωφόρου Τσερίου στρίβοντας δεξιά για να κατευθυνθεί προς τη Λακατάμια, σταμάτησε στο αλτ αναμένοντας και έχοντας αναμμένο το δείκτη πορείας της προς τα δεξιά όταν αυτοκίνητο που ερχόταν από τα δεξιά ως η πορεία της σταμάτησε δίδοντας της προτεραιότητα για να προχωρήσει και να εισέλθει εντός της Λεωφόρου Τσερίου. Ενώ η Εναγόμενη προχώρησε εντός του ελεγχόμενου τετραγώνου για να στρίψει δεξιά το όχημα με αρ. εγγραφής [ ] που οδηγείτο από την Ενάγουσα και ερχόταν από τα δεξιά ως η πορεία της προς Στρόβολο, προσπέρασε κατά μήκος συνεχούς άσπρης γραμμή το όχημα που έδωσε στην Εναγόμενη 1 προτεραιότητα και άφησε την Εναγόμενη να εισέλθει εντός της Λεωφόρου Τσερίου με αποτέλεσμα να συγκρουστούν στην αντίθετη λωρίδα κυκλοφορίας σε σχέση με την πορεία της Ενάγουσας. Αρνούνται λοιπόν ευθύνη για την πρόκληση του ατυχήματος. Θεωρούν ότι το ατύχημα οφείλεται στην αποκλειστική και/ή συντρέχουσα αμέλεια της Ενάγουσας. Παραθέτει δε λεπτομέρειες αμέλειας. Αρνούνται δε τις λεπτομέρειες των τραυματισμών και ειδικών ζημιών των Εναγόντων.

 

Για να αποδείξουν τις αξιώσεις τους οι Ενάγοντες καταθέσαν η Ενάγουσα (ΜΕ1), ο Δρ. Κωνσταντίνος Βιολάρης (ΜΕ2), ο Σπύρος Φωτίου (ΜΕ3) και εκ μέρους των Εναγόμενων κατάθεσε η Αλεξάνδρα Γαβριηλίδου (ΜΥ2).

 

Επιπλέον της προφορικής μαρτυρίας κατετέθηκε και έγγραφη. Η ακροαματική διαδικασία ολοκληρώθηκε με τις εκατέρωθεν αγορεύσεις. Η προφορική μαρτυρία είναι καταγεγραμμένη στα πρακτικά της διαδικασίας, η δε έγγραφη είναι καταχωρισμένη ως Τεκμήρια. Συνοπτικά παρατίθενται τα κύρια σημεία της μαρτυρίας.

 

Πρωτίστως να αναφερθεί ότι το βάρος απόδειξης της απαίτησης το φέρουν οι Ενάγοντες στη βάση του ισοζυγίου των πιθανοτήτων.[1] Θα πρέπει δηλαδή να παρουσιάσουν επαρκή και αξιόπιστη μαρτυρία με την απαραίτητη αποδεικτική βαρύτητα ώστε να αποσείσουν το βάρος απόδειξης που τους βαραίνει. Το κριτήριο είναι να ικανοποιηθεί το Δικαστήριο με επαρκή στοιχεία ότι η θέση του είναι πιο πιθανή[2]. Είναι ορθό επίσης να αναφερθεί ότι ο βασικός κανόνας είναι ότι τα δικόγραφα αποτελούν το θεμέλιο της δίκης και αποτελούν το αποκλειστικό μέσο για τον προσδιορισμό των επίδικων θεμάτων. Το Δικαστήριο δεν μπορεί να βασιστεί ή να επεκταθεί σε θέματα που δε δικογραφούνται.^[3]

 

Μαρτυρία

 

Αναφορικά με τις συνθήκες πρόκλησης του ατυχήματος σχετική είναι η μαρτυρία των ΜΕ1, και ΜΥ1. Η μαρτυρία των, ΜΕ2, και ΜΕ3 σχετίζεται με τις ισχυριζόμενες σωματικές βλάβες.

 

Η Ενάγουσα ως μέρος της κυρίως εξέτασης της κατάθεσε το Έγγραφο Α. Μαζί κατάθεσε τα Τεκμήρια 1-15. Kατά την κυρίως εξέταση της ουσιαστικά υιοθέτησε τα γεγονότα που περιέγραψε στην Έκθεση Απαίτηση της. Παρατήρησα  όμως ότι για πρώτη φορά έθεσε σαν γεγονός και/ή σαν λεπτομέρεια αμέλειας ότι η Εναγόμενη 1 παρέλειψε να σταματήσει σε σήμα αλτ. Στο Annual Practice 1958 σελ. 456 αναφέρεται ότι σε αγωγές αμέλειας στο δικόγραφο του Ενάγοντα για να συνάδει αυτό με τους κανόνες σύνταξης δικογράφων πρέπει να παρατίθενται οι λεπτομέρειες αμέλειας και/ή τα γεγονότα που κατά τη θέση του Ενάγοντα ή Εναγόμενης σε υπεράσπιση στοιχειοθετούν αμέλεια. Στο δικόγραφο της η Ενάγουσα δικογραφεί ότι η Εναγόμενη 1 παρέλειψε να χρησιμοποιήσει τα φρένα του οχήματος της, εγκαίρως και/ή καθόλου αλλά και ότι παρέλειψε να σταματήσει και/ή να ελαττώσει ταχύτητα και/ή να κατευθύνει το όχημα ούτως ώστε να μην προκαλέσει ατύχημα. Δε δικογράφησε ότι η Εναγόμενη 1 παρέλειψε να σταματήσει σε σήμα αλτ. Το εάν η Εναγόμενη 1 παράλειψε να σταματήσει σε σήμα αλτ αφορά γεγονός που θα έπρεπε να δικογραφηθεί. Ελλείψει δικογράφησης δε λαμβάνεται υπόψη.

 

Ως Τεκμήριο 2 κατάθεσε δήλωση δική της ως καταγράφηκε από το λειτουργό της οδικής ασφάλειας ο οποίος παρευρέθηκε στη σκηνή του ατυχήματος αμέσως μετά το ατύχημα. Ως Τεκμήριο 3  κατάθεσε δέσμη από 10 φωτογραφίες που λήφθηκαν από το λειτουργό της οδικής ασφάλειας μετά το ατύχημα. Εξήγησε επίσης μετά το ατύχημα τι ζημιές και σωματικές βλάβες είχε καταθέτοντας σχετικά έγγραφα ως τα Τεκμήρια 4-12. Επεσήμανε ότι ταλαιπωρήθηκε με ζαλάδες, τάσεις για εμετό, κεφαλαλγίες, ραχιαλγίες, έντονες οσφυαλγίες, μουδιάσματα στα χέρια, δυσκαμψία του αυχένα και ολόκληρου του κορμιού, πόνους με αντανάκλαση στα χέρια. Εξήγησε σε τι ιατρικές εξετάσεις υποβλήθηκε και με τι διαγνώστηκε. Έχει επηρεαστεί σε μεγάλο βαθμό. Ταλαιπωρήθηκε και συνεχίζει να ταλαιπωρείται μετά από έντονη εργασία ή αλλαγή του καιρού. Δεν μπορούσε για αρκετό χρονικό διάστημα την ορθοστασία, να σηκώνει βάρος, να ταξιδεύει για μεγάλα χρονικά διαστήματα ενώ η καθιστική θέση για πολλή ώρα προκαλεί πόνους στην πλάτη.

 

Ως Τεκμήρια 13 και 14 κατάθεσε βεβαίωση εργοδότη αλλά και κατάσταση αποδοχών ασφαλισμένου από τις Κοινωνικές Ασφαλίσεις για το έτος 2017. Κατάθεσε επίσης ως Τεκμήριο 15 δέσμη αλληλογραφίας με τους δικηγόρους της και την Εναγόμενη 2 και/ή των δικηγόρων της.

 

Ερωτώμενη κατά την αντεξέταση της πως βρέθηκε το όχημα της εντός της αντίθετης λωρίδας κυκλοφορίας, ανάφερε ότι ερχόταν από το Τσέρι προς Στρόβολο αλλά η Εναγόμενη δε σταμάτησε στο αλτ, στην προσπάθεια της να την αποφύγει πήγε στη δεξιά λωρίδα, δεν πρόλαβε, δεν πάτησε καν φρένα η Εναγόμενη 1.

 

Με αναφορά στη  φωτογραφία 1 του Τεκμηρίου 3 αποδέχθηκε ότι τα οχήματα βρίσκονται στις τελικές θέσεις τους και το σημείο σύγκρουσης των δύο οχημάτων είναι το σημείο που φαίνονται συντρίμμια στο δρόμο κάτω από την αριστερή μπροστινή γωνιά του οχήματος με χρώμα μαύρο που οδηγούσε η Εναγόμενη 1.

 

Αρνήθηκε την υποβολή ότι προσπερνούσε άλλα οχήματα από δεξιά και ότι οδηγούσε στην αντίθετη λωρίδα κυκλοφορίας αλλά και ότι προπορευόταν απ’ αυτήν άλλο όχημα που έδωσε προτεραιότητα στην Εναγόμενη 1 για να βγει από το αλτ της παρόδου.

 

Αναφορικά με τις σωματικές βλάβες ανάφερε ότι ζαλάδα ξεκίνησε να έχει μετά από ώρα όχι αμέσως μετά το ατύχημα. Το γιατρό δεν τον πλήρωσε για την έκθεση ακόμη, ως ανάφερε χρωστεί στο γιατρό της το Δρ. Βιολάρη τα έξοδα για την έκθεση.

 

Τελικά τον Οκτώβριο 2017 εργάστηκε ως ανάφερε γιατί είχε ανάγκη τη δουλειά όχι επειδή ένιωσε καλύτερα. Αντεξεταζόμενη ανάφερε ότι πριν το ατύχημα δεν είχε προβλήματα με τον αυχένα ούτε πόνους.

 

Ο ΜΕ2 και ο ΜΕ3 καταθέσαν για τις σωματικές βλάβες και ειδικές ζημιές που ισχυρίζεται η Ενάγουσα ότι έχει υποστεί.

 

O ME2, ειδικός νευροχειρουργός, εξήγησε στο Δικαστήριο τα προσόντα, εκπαίδευση του. Ο μάρτυρας αναγνώρισε και εξήγησε τα Τεκμήρια 5,6,8 και 9.

 

Όταν εξέτασε την Ενάγουσα αυτή παρουσίαζε συμπτώματα με πόνους στον αυχένα και αντανάκλαση στα άκρα. Παρουσίαζε κάποια συμπτώματα εγκεφαλικής διάσεισης, ζάλη και επειδή επέμεναν παραπέμφθηκε για μαγνητική τομογραφία αλλά και φυσιοθεραπείες. Διαγνώστηκε επίσης με θλάση μαλακών μορίων της αυχενικής μοίρας στη σπονδυλική στήλη. Η μαγνητική τομογραφία έδειξε επίσης ευθειασμό των σπονδύλων στον αυχένα. Εξήγησε γιατί σε τέτοιες περιπτώσεις είναι απαραίτητη η φυσιοθεραπεία. Ως ανάφερε σε τέτοιες περιπτώσεις συνήθως χρειάζονται 10-20 φυσιοθεραπείες.

 

Αντεξεταζόμενος ανάφερε ότι την Ενάγουσα την εξέτασε για πρώτη φορά στις 24/07/2017. Αναφορικά με τα συμπτώματα ζάλης, εγκεφαλικής διάσεισης, εμετών, αναγούλες εμφανίζονται είτε άμεσα, είτε μετά από 48 ώρες ή μετά από μερικές ώρες. Ως ανάφερε δεν είναι άμεσα συμπτώματα.

 

Απόρριψε το ενδεχόμενο τα προβλήματα που αντιμετώπισε η Ενάγουσα με τον αυχένα, σπονδυλικοί πόνοι και πονοκέφαλοι να σχετίζονται με το επάγγελμα της. Αν είχε παλαιότερο πρόβλημα με τον αυχένα της τότε στη μαγνητική τομογραφία θα πρόκυπτε και πρόβλημα δισκοπάθειας.

 

Από τον Οκτώβριο 2017 μέχρι σήμερα δεν εξέτασε ξανά την Ενάγουσα. Συμφώνησε ότι η βλάβη, κάκωση στον αυχένα της Ενάγουσας δεν ήταν ιδιαίτερα βαριά αλλά επέμεινε ότι ο μηχανισμός της κάκωσης προκάλεσε στην ασθενή κι άλλα συμπτώματα τα οποία την ταλαιπώρησαν. Αναφορικά με τις φυσιοθεραπείες συστήνεται να ξεκινούν μετά από 2-3 εβδομάδες από το κτύπημα.

 

Ο ΜΕ3 είναι φυσιοθεραπευτής ως ανάφερε. Παράθεσε τα προσόντα του, την εκπαιδευτική και επαγγελματική του κατάρτιση. Υποδείχθηκαν στο μάρτυρα αποδείξεις (Τεκμήριο 12) τις οποίες αναγνώρισε ως δικές του. Εξήγησε ότι ο ίδιος έκρινε ότι έπρεπε να γίνουν 32 φυσιοθεραπείες και αυτό έκανε.

 

Ο ΜΕ3 επέμεινε ότι η Ενάγουσα έκανε 32 φυσιοθεραπείες. Υποβλήθηκε στο μάρτυρα ότι η Ενάγουσα έκανε 20 φυσιοθεραπείες όχι περισσότερες με το μάρτυρα να αρνείται την υποβολή.

 

Εξήγησε τι είδους θεραπεία παρείχε στην Ενάγουσα και το λόγο που έκρινε να την υποβάλει σε 32 φυσιοθεραπείες. Όταν ολοκληρώθηκαν οι θεραπείες του ανάφερε ότι ήταν πολύ καλά και ότι είχε επανέλθει στην εργασία της. Μετά δεν τον ενόχλησε ξανά ούτε για φυσιοθεραπείες ούτε για κάτι άλλο.

 

Εκ μέρους των Εναγόμενων 1 και 2 κατάθεσε η Εναγόμενη 1 (ΜΥ1). Σαν μέρος της κυρίως εξέτασης της κατάθεσε το Έγγραφο Β. Αναγνώρισε τη δήλωση της ως καταγράφηκε από το λειτουργό της οδικής βοήθειας. (βλ. το Τεκμήριο 16). Κατά την κυρίως εξέταση της ως προς τις συνθήκες που έγινε το συμβάν ανάφερε ότι βρισκόταν στο αλτ, ήθελε να πάει δεξιά προς Τσέρι, ένα αυτοκίνητο από τα δεξιά την άφησε να εισέλθει στο ελεγχόμενο τετράγωνο. Εισήλθε εντός του ελεγχόμενου τετραγώνου και δη εντός του δρόμου για να ελέγξει εάν ήταν ελεύθερος ο δρόμος και τότε τη κτύπησε το όχημα που οδηγούσε η Ενάγουσα στο δεξί φανάρι και προφυλακτήρα. Η Ενάγουσα ερχόταν από τη δεξιά προς την αριστερή πλευρά. Με αναφορά στις φωτογραφίες του Τεκμηρίου 3, ανάφερε ότι τα οχήματα βρίσκονται στις τελικές τους θέσεις, το σημείο σύγκρουσης των δύο οχημάτων είναι στο χώρο με τα συντρίμμια κάτω από το όχημα της.  Η σύγκρουση έγινε στη δεξιά λωρίδα κυκλοφορίας.

 

Αντεξεταζόμενη ανάφερε ότι κατά τον επίδικο χρόνο υπήρχε πυκνή τροχαία κίνηση. Ειδικά στη λωρίδα που οδηγούσε προς Στρόβολο τα οχήματα πήγαιναν σημειωτό. Στο ελεγχόμενο τετράγωνο περίμενε περίπου 5 λεπτά. Στην αντίθετη λωρίδα είχε κίνηση αλλά όχι τόσο πυκνή. Όταν έγινε η σύγκρουση το όχημα της ήταν σταματημένο. Το όχημα της Ενάγουσας το είδε για πρώτη φορά τη στιγμή της σύγκρουσης, δεν το είδε από πριν. Σε ερώτηση αν ήταν πίσω από το όχημα που της έδωσε προτεραιότητα δε γνώριζε. Δε γνωρίζει εάν προηγουμένως προσπερνούσε οχήματα.

 

Αξιολόγηση

 

Προτού προχωρήσω στην αξιολόγηση της μαρτυρίας σημειώνω ότι παρακολούθησα τους μάρτυρες ενώ έδιδαν τη μαρτυρία τους και έλαβα υπόψη την ποιότητα της μαρτυρίας, τη σαφήνεια στον τρόπο απάντησης, στη φυσικότητα και  αμεσότητα των απαντήσεων, την ύπαρξη τυχόν συμφέροντος, τυχόν ουσιαστικές αντιφάσεις, τη μνήμη των μαρτύρων, τους λόγους που είχαν να τα θυμούνται αυτά κοσκινίζοντας τη μαρτυρία τους, συγκρίνοντας, συσχετίζοντας και αντιπαραβάλλοντας τούτη με τα όσα ανάφερε ο κάθε μάρτυρας ξεχωριστά.[4]

 

Σε σχέση με τον εμπειρογνώμονα, αυτός οφείλει να εφοδιάσει το Δικαστήριο με όλα τα αναγκαία επιστημονικά κριτήρια και δεδομένα που θα του επιτρέψουν να καταλήξει σε δικαστική κρίση. Ενώ η μαρτυρία πραγματογνώμονα, κατά κανόνα θεωρείται μαρτυρία ανεξάρτητου μάρτυρα, η εκτίμηση της εν λόγω μαρτυρίας δε διαφέρει από την εκτίμηση της μαρτυρίας άλλων μαρτύρων. Και τούτο, επειδή οι κανόνες που διέπουν τη μαρτυρία των πραγματογνωμόνων είναι ίδιοι με τους κανόνες που διέπουν τη μαρτυρία όλων των άλλων μαρτύρων. Ένα πρόσωπο μπορεί να θεωρηθεί ως εμπειρογνώμονας, με βάση, είτε τα ακαδημαϊκά του προσόντα είτε την πείρα του σ' ένα τομέα, η  οποία από μόνη της μπορεί να καταστήσει το μάρτυρα εμπειρογνώμονα ή πραγματογνώμονα. Το Δικαστήριο θα αξιολογήσει όλα τα γεγονότα της κάθε υπόθεσης, την όλη εντύπωση και τους λόγους που δίνει ο μάρτυρας για τα όσα κατάθεσε.[5]

 

Η λογική του πράγματος επιβάλλει την εξέταση πρωτίστως των συνθηκών πρόκλησης του ατυχήματος και δη τη μαρτυρία σχετικά με την ευθύνη. Τέτοια μαρτυρία παρατέθηκε από τη ΜΕ1 και τη ΜΥ1. Επίσης το Τεκμήριο 3 φωτογραφίες που κατατέθηκαν στα πλαίσια του ατυχήματος αποτελεί σημαντική μαρτυρία ως προς τις συνθήκες πρόκλησης του ατυχήματος.

 

Είναι ορθό να αναφερθεί ότι εάν δεν αμφισβητηθεί η γνησιότητα μιας φωτογραφίας δυνατόν να διαφωτίσει τα επίδικα θέματα μετά από συνυπολογισμό με την υπόλοιπη μαρτυρία ώστε να μπορέσει το Δικαστήριο να κρίνει κατά πόσο θα προβεί σε ευρήματα με βάση αυτές, αναφορικά με τις συνθήκες πρόκλησης του ατυχήματος ή για τις ζημιές που προκλήθηκαν. Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι πραγματική μαρτυρία αποτελεί καλό οδηγό για τη διακρίβωση αξιοπιστίας των μαρτύρων, βοηθά στην καλύτερη κατανόηση των συνθηκών του ατυχήματος αλλά και για την εξαγωγή λογικών συμπερασμάτων.[6]

 

Το Δικαστήριο επίσης δύναται σε κάποιες περιπτώσεις να στηριχθεί μόνο σε κάποια φωτογραφία για τη διαπίστωση για παράδειγμα των συνθηκών πρόκλησης του ατυχήματος αντί σε κάποια άλλη μαρτυρία.[7] Αυτό γίνεται όταν άλλη  μαρτυρία δυνατόν να είναι ασαφής και η πραγματική μαρτυρία όπως μια φωτογραφία να είναι σαφής ως προς τα ευρήματα της όπως π.χ. συνέβηκε στην υπόθεση Rushdi v. Αστυνομίας (2007) 2 Α.Α.Δ. 74. Έπεται όμως ότι η πραγματική μαρτυρία θα πρέπει να είναι διαφωτιστική και σαφής ως προς τις συνθήκες πρόκλησης του ατυχήματος και τα ευρήματα να είναι ξεκάθαρα.

 

Εν προκειμένω και οι δύο πλευρές στηρίχθηκαν στις φωτογραφίες του Τεκμηρίου 3. Δεν αμφισβητείται ότι στις φωτογραφίες απεικονίζεται η σκηνή του ατυχήματος και ότι τα οχήματα βρίσκονται στις τελικές τους θέσεις. Στις εν λόγω φωτογραφίες φαίνεται μέρος του οχήματος της Εναγόμενης 1 (μαύρο όχημα) εντός του ελεγχόμενου τετραγώνου. Το μπροστινό μέρος του οχήματος βρίσκεται εντός της άλλης λωρίδας κυκλοφορίας έχοντας κλίση προς δεξιά με κατεύθυνση προς Τσέρι/Λακατάμια. Κάτω από το αριστερό μπροστινό φανάρι του οχήματος της Εναγόμενης 1 υπάρχουν συντρίμια από το όχημα της Εναγόμενης 1. Το όχημα που οδηγούσε η Ενάγουσα (χρώμα ασημί) βρίσκεται στη λωρίδα κυκλοφορίας με κατεύθυνση προς Στρόβολο ευρισκομένο στην αντίθετη λωρίδα κυκλοφορίας με την πορεία που ακολουθούσε. Η λωρίδα στην οποία βρισκόταν η Ενάγουσα χρησιμοποιείται μόνο από τα οχήματα που κατευθύνονται προς Τσέρι.

 

Το όχημα της Εναγόμενης 1 υπέστηκε ζημιά στην αριστερή μπροστινή πλευρά στο φανάρι και κάτω από αυτό, ενώ το όχημα της Ενάγουσας κτυπήθηκε στην αριστερή πλευρά του. Με βάση τις φωτογραφίες αλλά και από το σύνολο της μαρτυρίας προκύπτει ότι το σημείο σύγκρουσης των δύο οχημάτων είναι στο χώρο που βρέθηκαν τα συντρίμμια του οχήματος της Εναγόμενης 1 και δη η σύγκρουση έγινε εντός της δεξιάς λωρίδας κυκλοφορίας αντίθετης από τη πορεία που ακολουθούσε η Ενάγουσα.

 

Από το περιεχόμενο των πιο πάνω φωτογραφιών καθίσταται σαφές ότι η Ενάγουσα λίγο πριν τη σύγκρουση οδήγησε εντός της αντίθετης λωρίδας κυκλοφορίας και δε κινήθηκε απλώς δεξιότερα της αριστερής λωρίδας.

 

Αξιολογώντας τη μαρτυρία της Ενάγουσας η εντύπωση που αποκόμισα δεν είναι θετική. Ως προς τις συνθήκες πρόκλησης του ατυχήματος η μαρτυρία της δεν υπήρξε διαφωτιστική. Αντιθέτως υπήρξε ασαφής και φάνηκε η προσπάθεια της να παρουσιάσει την εκδοχή που βόλευε. Ως εξηγώ κατωτέρω κατά την κυρίως εξέταση της περιέγραψε με λακωνικό τρόπο τις συνθήκες που συνέβη το ατύχημα παραλείποντας ουσιώδη γεγονότα όπως ως προς το που έγινε η σύγκρουση. Ορισμένες φορές επίσης υπήρξε διστακτική στις απαντήσεις της ή περιτριγύριζε την απάντηση.

 

Στη δια ζώσης μαρτυρία της ανάφερε ότι η Εναγόμενη 1 δε σταμάτησε στο σημείο αλτ θέση που δε δικογράφησε. Παρόλο που ως εξήγησα ανωτέρω δε λαμβάνεται υπόψη αυτός ο ισχυρισμός εντούτοις τόσο αυτός ο ισχυρισμός όσο και η δικαιολογία ως προς το λόγο που  οδήγησε το όχημα της στην αντίθετη λωρίδα κυκλοφορίας στην οποία έγινε και η σύγκρουση τέθηκαν ενώπιον του Δικαστηρίου για πρώτη φορά κατά την ακροαματική διαδικασία κατά την αντεξέταση της! Είναι ουσιώδες στοιχείο ο τόπος και σημείο σύγκρουσης αλλά παρέλειψε να το αναφέρει αυτό.

 

Επισημαίνω τη λακωνικότητα της περιγραφής στην οποία πρόβηκε για τις συνθήκες σύγκρουσης μέσω της γραπτής δήλωσης της (Έγγραφο Α). Επακριβώς αναφέρει: «Η Εναγόμενη 1 επιχείρησε να εξέλθει από παρακείμενη πάροδο με σκοπό να στρίψει δεξιά και να εισέλθει στη λεωφόρο Τσερίου ούτως ώστε να ακολουθήσει κατεύθυνση από Στρόβολο προς Λακατάμια. Επιχείρησε δηλαδή να εισέλθει στην αντίθετη λωρίδα κυκλοφορίας σε σχέση με τη δική μου κατεύθυνση με αποτέλεσμα να συγκρουστεί βίαια με το αυτοκίνητο μου το οποίο οδηγούσα νόμιμα και με κάθε επιμέλεια σε ευθεία πορεία ως συνετός οδηγός». Ούτε στη Γραπτή Δήλωση της αλλά ούτε κατά την αντεξέταση της είχε αναφέρει ότι η σύγκρουση έγινε στην αντίθετη λωρίδα κυκλοφορίας από τη λωρίδα που ως ισχυρίστηκε ακολουθούσε. Αντεξεταζόμενη μόνο μετά από ερώτηση που της τέθηκε παραδέχθηκε ότι το ατύχημα έγινε εντός της αντίθετης λωρίδας κυκλοφορίας. Η λωρίδα στην οποία βρέθηκε το όχημα της Ενάγουσας χρησιμοποιείται από οχήματα που κατευθύνονται προς Τσέρι από Στρόβολο. Είναι γεγονός ότι κατά την κυρίως εξέταση της απόκρυψε από το Δικαστήριο ότι η σύγκρουση έγινε εντός της άλλης λωρίδας και δη εντός της αντίθετης λωρίδας κυκλοφορίας, από την κατεύθυνση που ακολουθούσε.

 

Σε ερώτηση ως προς το λόγο που βρέθηκε εντός της άλλης λωρίδας, ανάφερε ότι ερχόταν από το Τσέρι προς Στρόβολο αλλά επειδή η Εναγόμενη δε σταμάτησε στο αλτ, στην προσπάθεια της να την αποφύγει πήγε στη δεξιά λωρίδα. Ο ισχυρισμός που πρόβαλε για πρώτη φορά κατά την ακροαματική διαδικασία όχι μόνο δεν είναι πειστικός αλλά αφήνει κενά και ερωτηματικά. Επιπροσθέτως δεν είναι ούτε λογική η αιτιολογία που παράθεσε ως προς το λόγο που βρέθηκε το όχημα της εντός της άλλης λωρίδας. Είναι φανερό από τις φωτογραφίες του Τεκμηρίου 3 ότι η σύγκρουση έγινε εντός της άλλης λωρίδας και σχεδόν στο μέσο αυτής. Η τελική θέση του οχήματος της Ενάγουσας είναι στο μέσο του δρόμου. Η εικόνα που παρουσιάζεται μέσω των φωτογραφιών οδηγεί εύλογα σε συμπέρασμα ότι η Ενάγουσα οδηγούσε λίγο πριν το ατύχημα στην άλλη λωρίδα εξ’ αντιθέτου της πορείας που ακολουθούσε.

 

Η ίδια ανάφερε κατά την αντεξέταση της επίσης, ότι γνωρίζει τον επίδικο δρόμο πολύ καλά και επεσήμανε ότι κατά τον επίδικο χρόνο υπήρχε πυκνή τροχαία κίνηση. Γνωρίζει πολύ καλά ότι στο δρόμο υπάρχει άσπρη συνεχόμενη διαχωριστική γραμμή, ελεγχόμενο τετράγωνο αλλά και πάροδος από όπου οχήματα μπορεί να στρίβουν δεξιά η αριστερά. Ενώ μέσω του Εγγράφου Α παρουσίαζε ότι  η Εναγόμενη 1 είναι αυτή που συγκρούστηκε βίαια στο όχημα, εν τέλει αυτό που φαίνεται μέσω των απαντήσεων της αλλά και από το περιεχόμενο των φωτογραφιών του Τεκμηρίου 3, είναι  ότι η ίδια υπέπεσε επί του οχήματος της Εναγόμενης 1. Επαναλαμβάνω από το περιεχόμενο των φωτογραφιών δε φαίνεται να κινήθηκε δεξιότερα εντός της  άλλης λωρίδας ως άφησε να νοηθεί αλλά βρισκόταν ήδη στην εξ’ αντιθέτου της πορείας της λωρίδα κυκλοφορίας.

 

Υπενθυμίζω ότι η ίδια αποδέχθηκε ότι το σημείο σύγκρουσης των δύο οχημάτων είναι εντός της άλλης λωρίδας. Οι ζημιές στο όχημα της Ενάγουσας ως φαίνεται από το περιεχόμενο του Τεκμηρίου 3 είναι στην αριστερή πλευρά και αυτό οδηγεί εύλογα σε συμπέρασμα ότι εφόσον η σύγκρουση έγινε με το πλαϊνό δεξιό μέρος του οχήματος της Εναγόμενης 1 η οποία βρισκόταν σε κλίση προς τα δεξιά, ότι η Ενάγουσα οδηγούσε έχοντας ευθεία πορεία και το όχημα της Εναγόμενης 1 στα αριστερά της.

 

Παρόλο που αρνήθηκε την υποβολή ότι προσπερνούσε άλλα οχήματα από δεξιά, εντούτοις η οδική συμπεριφορά της, ότι δηλαδή οδηγούσε στην άλλη λωρίδα λίγο πριν τη σύγκρουση, το γεγονός ότι πράγματι παραβίασε την άσπρη συνεχή γραμμή, ότι είχε πυκνή τροχαία κίνηση εύλογα οδηγεί στο συμπέρασμα ότι δεν οδηγούσε νόμιμα το όχημα της.

 

Η ίδια αντεξεταζόμενη ισχυρίστηκε ότι έκανε ελιγμό προς τα δεξιά. Σε ερώτηση κατά την αντεξέταση της πως έγινε αυτός ο ισχυριζόμενος ελιγμός απάντησε ότι έγινε ομαλά και ότι όταν είδε την Εναγόμενη 1 είχε όλο  το χρόνο για να πάρει κλίση προς τα δεξιά ώστε να αποφύγει τη σύγκρουση. Ακόμα κι αν γινόταν αποδεκτή η θέση της ότι με την είσοδο της Εναγόμενης 1 στο ελεγχόμενο τετράγωνο έκρινε ότι έπρεπε να την αποφύγει φαίνεται να είχε χρόνο να σκεφτεί τις κινήσεις της και να λάβει μέτρα προς αποφυγή της. Υπενθυμίζω είχε πυκνή τροχαία κίνηση και τα οχήματα πήγαιναν σημειωτό.  Οι συνθήκες που επικρατούσαν τη δεδομένη στιγμή, το γεγονός ότι είχε χρόνο να σκεφτεί τις κινήσεις της έρχονται σε αντίφαση με την ενέργεια της να οδηγήσει στην αντίθετη λωρίδα κυκλοφορίας. Σε κάθε περίπτωση το ουσιώδες είναι ότι λίγο πριν τη σύγκρουση οδηγούσε στη λανθασμένη πλευρά του δρόμου.

 

 

Επιπλέον η θέση της ως προς τις συνθήκες πρόκλησης του ατυχήματος δε συνάδει με το περιεχόμενο των φωτογραφιών του Τεκμηρίου 3. Αυτό που ξετυλίχθηκε ενώπιον του Δικαστηρίου είναι ένα ατύχημα σε αντίθετη λωρίδα κυκλοφορίας από τη λωρίδα που θα έπρεπε να ακολουθεί η Ενάγουσα. Και κάτι τελευταίο από τις φωτογραφίες του Τεκμηρίου 3 φαίνεται ότι το όχημα της Εναγόμενης 1 είχε ήδη εισέλθει στη δεξιά λωρίδα με κλίση προς τα δεξιά και ήταν στη διαδικασία να στρίψει δεξιά. Η θέση της Ενάγουσας ότι εισήλθε με το όχημα της η Εναγόμενη 1 και τη κτύπησε βίαια δε συνάδει με το περιεχόμενο του Τεκμηρίου 3 (φωτογραφίες) που παρουσιάζουν ευρήματα σύγκρουσης εντός της άλλης λωρίδας. Αυτός ο ισχυρισμός ενδεχομένως να είχε κάποια δυναμική, εάν η σύγκρουση γινόταν στην αριστερή λωρίδα κυκλοφορίας που οδηγεί προς Στρόβολο. Ούτε η εκδοχή της ότι εισήλθε ξαφνικά η Εναγόμενη 1 συνάδει με τη θέση της καθότι ως η ίδια παραδέχθηκε την είδε να εισέρχεται στο ελεγχόμενο τετράγωνο και είχε το χρόνο να αναλογιστεί τις κινήσεις της. Ως πρόκυψε από τη μαρτυρία της γνώριζε ότι υπήρχε άσπρη συνεχόμενη γραμμή και ότι με την είσοδο της στην αντίθετη λωρίδα κυκλοφορίας παραβίασε αυτήν. Προφανώς εν γνώση της οδήγησε στην άλλη λωρίδα κυκλοφορίας. Έχω επίσης κατά νου ότι στην αριστερή λωρίδα προς Στρόβολο είχε πυκνή τροχαία κίνηση. Προφανώς η ενέργεια αυτή θα τη βοηθούσε να κινηθεί γρηγορότερα. 

 

Πέραν των πιο πάνω η Ενάγουσα κατάθεσε δέσμη επιστολών ως το Τεκμήριο 15. Παρατηρώ ότι οι συγκεκριμένες επιστολές αποστάλθηκαν άνευ βλάβης στα πλαίσια διαπραγματεύσεων. Είναι άξιο απορίας ως προς το λόγο που η Ενάγουσα τις κατάθεσε. Στις επιστολές αυτές δεν προσδίδεται βαρύτητα. Εν πάση περιπτώσει δε προσδίδουν οτιδήποτε στα επίδικα θέματα εφόσον αφορά τις μεταξύ των συνηγόρων των διαδίκων συζητήσεις για εξώδικη διευθέτηση πριν την έγερση αγωγής. Όμως θεωρώ ορθό να παραπέμψω στην παράγραφο 3 της επιστολής που στάλθηκε εκ μέρους της Ενάγουσας στο δικηγόρο κο Ανδρέα Κλεάνθους ημερομηνίας 27/02/2018, όπου εκ μέρους της Ενάγουσας δηλώθηκε ότι κατά την ημερομηνία και ώρα του οδικού ατυχήματος υπήρχε προπορευόμενο του οχήματος της Ενάγουσας όχημα, το οποίο έδειχνε με το δείκτη πορείας του αριστερά.  Με την εν λόγω δήλωση η οποία ουσιαστικά έγινε εκ μέρους της Ενάγουσας, προκύπτει ότι πράγματι προπορευόταν του οχήματος της άλλο όχημα. Δια ζώσης όμως δεν αναφέρθηκε κάτι τέτοιο, παρά μόνο αρνήθηκε την υποβολή ότι μπροστά της είχε άλλο όχημα. Η άρνηση της να αποκαλύψει το προπορευόμενο όχημα μπροστά της οδηγεί εύλογα σε συμπέρασμα ότι ήθελε να προβάλει την εκδοχή που τη βόλευε.

 

Επίσης στην εν λόγω επιστολή του Τεκμηρίου 15 δε γίνεται αναφορά στα όσα πρόβαλε η Ενάγουσα αντεξεταζόμενη, ότι δηλαδή η Εναγόμενη 1 δε σταμάτησε στο σημείο αλτ ή ότι αναγκάστηκε να κινηθεί δεξιότερα ή ότι η σύγκρουση έγινε σε άλλη λωρίδα. Επισημαίνω επίσης ότι στο Τεκμήριο 2 δήλωση της Ενάγουσας προς το λειτουργό οδικής ασφάλειας περιορίζεται απλώς να αναφέρει ότι « οδηγούσα στη Τσερίου Λακατάμια προς Στρόβολο. Το όχημα [ ] βγήκε από το αλτ αριστερά μου και με κτύπησε στην αριστερή πλευρά μου». Η Ενάγουσα δεν ανάφερε στο λειτουργό ότι η σύγκρουση έγινε στην αντίθετη λωρίδα κυκλοφορίας.

 

Εν κατακλείδι η μαρτυρία της ως προς τις συνθήκες πρόκλησης του ατυχήματος δεν είναι πειστική. Έχει κλονιστεί σε τέτοιο βαθμό που δεν παρέχει εχέγγυα στο Δικαστήριο ώστε να βασιστεί σ’ αυτή για ασφαλή ευρήματα και έτσι απορρίπτεται εκτός της μαρτυρίας που συνάδει με τα ευρήματα επί του Τεκμηρίου 3 ή με άλλη αξιόπιστη μαρτυρία ή εάν η μαρτυρία της αφορά παραδοχές γεγονότων.

 

Αναφορικά με τη μαρτυρία της ως προς τους τραυματισμούς η σοβαρότητα αυτών θα εξεταστεί με την αξιολόγηση της ιατρικής μαρτυρίας. Όμως από τα όσα παράθεσε δεν έχω λόγο ώστε να μην αποδεχτώ ότι από το ατύχημα τραυματίστηκε και μεταφέρθηκε προς εξέταση στο Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας Τμήμα Πρώτων Βοηθειών με 1^η διάγνωση θλάση μυών ΑΜΣΣ. Δεν έχει αντικρουστεί η θέση της ότι έχει τραυματιστεί αλλά έχει αμφισβητηθεί η σοβαρότητα των τραυματισμών της. Από τη μαρτυρία της αποδέχομαι ότι από τον τραυματισμό υπέστη πόνο, στο κεφάλι, αυχένα, ζάλη και τάση για εμετό, συμπτώματα που την οδήγησαν στο να επισκεφθεί το Δρ. Βιολάρη. Όσον αφορά όμως την ένταση αυτών των συμπτωμάτων θεωρώ ότι υπήρξε λίγο υπερβολική. Για παράδειγμα ισχυρίστηκε ότι έχει επηρεαστεί σε ύψιστο βαθμό η απόδοση της στην εκτέλεση της εργασίας της ως κομμώτρια. Σαφώς το επάγγελμα αυτό απαιτεί ορθοστασία και πολλές ώρες εργασίας αλλά δεν έχει παρουσιαστεί μαρτυρία ότι έχει επηρεαστεί η απόδοση της. Επίσης δεν παρουσίασε μαρτυρία για πόσο χρονικό διάστημα δεν ήταν σε θέση να υποβάλλεται σε σωματική κόπωση. Είναι αποδεκτό ότι μετά το ατύχημα δεν μπορούσε να εργαστεί, ότι της είχε δώσει ο γιατρός άδεια ανάπαυσης και ότι δεν μπορούσε να υποβάλλεται σε ορθοστασία ή κόπωση αλλά ως φαίνεται από τον Οκτώβριο 2017 ήταν σε θέση να εργαστεί.

 

Είναι αποδεκτό ότι υποβλήθηκε σε φυσιοθεραπείες. Η αναγκαιότητα αυτών εξετάζεται κατωτέρω με την αξιολόγηση της μαρτυρίας του ΜΕ3.

 

Αναφορικά με τη λήψη άδειας ανάπαυσης και πότε εργάστηκε υπήρξε μια σύγχυση. Είναι αποδεκτό επίσης το περιεχόμενο του Τεκμηρίου 14 βεβαίωση από Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων ότι η Ενάγουσα δεν είχε αποδοχές για μέρος του μηνός Ιουλίου 2017, για τον Αύγουστο και Σεπτέμβριο 2017. Δεν αντικρούστηκε η θέση της ότι το Σεπτέμβριο 2017 δεν εργάστηκε.

 

Με εξαίρεση, επομένως τα σημεία που αναφέρω πιο πάνω, η μαρτυρία της Ενάγουσας είναι μερικώς αποδεκτή. Έχει κριθεί νομολογιακά ότι όταν ένας μάρτυρας κριθεί αξιόπιστος, το Δικαστήριο μπορεί να αποδεχθεί μέρος της μαρτυρίας του και να απορρίψει άλλο.^[8]

 

Για σκοπούς συνοχής προχωρώ στην αξιολόγηση της μαρτυρίας της Εναγόμενης 1 (ΜΥ1) η οποία είναι σχετική με τις συνθήκες πρόκλησης του ατυχήματος. Μεγάλο μέρος της μαρτυρίας της βρίσκεται σε συνάφεια με την πραγματική μαρτυρία και δη με το περιεχόμενο των φωτογραφιών του Τεκμηρίου 3, ως προς το που έγινε η σύγκρουση, πως κινήθηκαν τα εμπλεκόμενα με το ατύχημα οχήματα. Εντούτοις σε ορισμένα σημεία  της μαρτυρίας της παρέμειναν κενά και ασάφειες. Συγκεκριμένα είναι ασαφές ως προς το πότε είδε την Ενάγουσα. Η θέση της αρχικά ήταν ότι η Ενάγουσα προσπέρασε το όχημα το οποίο έδωσε στην ίδια προτεραιότητα για να περάσει αλλά εν τέλει ως ανάφερε αντεξεταζόμενη την Ενάγουσα είδε για πρώτη φορά τη στιγμή της σύγκρουσης που ερχόταν από δεξιά της και δε γνώριζε αν ήταν πίσω από το όχημα που της έδωσε προτεραιότητα να περάσει. Η ασάφεια αυτή όμως θεωρώ δεν επηρεάζει τη εν γένει αξιοπιστία της εφόσον η μαρτυρία της ως εξηγείται κατωτέρω ήταν σαφής και σε συνάφεια με την πραγματική μαρτυρία.

 

Σε κάθε περίπτωση πράγματι η Ενάγουσα ερχόταν εκ δεξιών της Εναγόμενης και μάλιστα είναι γεγονός ότι η σύγκρουση έγινε εντός της αντίθετης λωρίδας κυκλοφορίας, από τη λωρίδα κυκλοφορίας της πορείας που ακολουθούσε η Ενάγουσα. Δυστυχώς η μαρτυρία ως παρουσιάστηκε τόσο από την Ενάγουσα όσο και από την Εναγόμενη είναι ασαφές πότε χρονικά βρέθηκε να οδηγεί η Ενάγουσα στην αντίθετη λωρίδα κυκλοφορίας. Είναι όμως επίσης παραδεκτό και αυτό προκύπτει και από το περιεχόμενο του Τεκμηρίου 3 ότι η τελική θέση του οχήματος της Εναγόμενης 1 είναι τόσο στο ελεγχόμενο τετράγωνο όσο και στην άλλη λωρίδα έχοντας ήδη κλίση προς τα δεξιά. Η Εναγόμενη 1 δηλαδή είχε σχεδόν εξέλθει του ελεγχόμενου τετραγώνου και θα έστριβε δεξιά μέσω της άλλης λωρίδας όταν τελικά έγινε το ατύχημα. Είναι ξεκάθαρο δηλαδή από την τελική θέση του οχήματος της Εναγόμενης 1 ότι το ατύχημα δε συνέβη αμέσως μόλις εισήλθε στο ελεγχόμενο τετράγωνο, αφού περίμενε και λίγα λεπτά ως η ίδια ανάφερε αντεξεταζόμενη μεταξύ του ελεγχόμενου τετραγώνου και της δεξιάς λωρίδας. Παραμένουν ερωτηματικά ως προς το πότε χρονικά εισήλθε η Ενάγουσα στην αντίθετη λωρίδα. Παραμένει όμως ως γεγονός ότι η Ενάγουσα είναι αυτή που οδήγησε στην αντίθετη λωρίδα, παραβιάζοντας άσπρη συνεχόμενη γραμμή. Είναι προφανές ότι η Ενάγουσα οδήγησε στην αντίθετη λωρίδα κυκλοφορίας περνώντας προφανώς εκ δεξιά της λωρίδας κυκλοφορίας με κατεύθυνση προς Στρόβολο στην οποία τα οχήματα κινούνταν «σημειωτό» λόγω πυκνής τροχαίας κίνησης. Είναι αποδεκτή επίσης η θέση της Εναγόμενης 1, η οποία συνάδει και με τη δήλωση της στο Τεκμήριο 16 ότι εισήλθε στο ελεγχόμενο τετράγωνο μετά που της έδωσε προτεραιότητα άλλο όχημα.

 

Το σημείο και ο τόπος σύγκρουσης ως απεικονίζεται μέσω του Τεκμηρίου 3 συνάδουν με την εκδοχή της Εναγόμενης 1 ότι δηλαδή ενώ ανάμενε στο σημείο που βρέθηκαν τα συντρίμμια για να στρίψει δεξιά προς Λακατάμια κτυπήθηκε από το όχημα που οδηγούσε η Ενάγουσα. Η ασάφεια λοιπόν που προέκυψε ως προς το πότε είδε τελικά την Ενάγουσα, η Εναγόμενη 1 ή εάν την είδε να προσπερνά δεν είναι ουσιώδης με τα δεδομένα που προέκυψαν σχετικά με το σημείο σύγκρουσης και τη λωρίδα που έγινε η σύγκρουση. Το ουσιώδες είναι ότι η Ενάγουσα εμφανίστηκε εκ δεξιών της Εναγόμενης 1. Επισημαίνω όμως ότι δεν τέθηκε οτιδήποτε ενώπιον μου που να δεικνύει ότι η Εναγόμενη 1 δεν θα μπορούσε να δει την Ενάγουσα. Και πράγματι είναι επίσης άξιο απορίας που δεν την είδε προηγουμένως παρά μόνο τη στιγμή της σύγκρουσης.

 

Δε λησμονώ επίσης, ότι η Εναγόμενη 1 εισήλθε με το όχημα της τόσο εντός του ελεγχόμενου τετραγώνου, όσο και εντός της άλλης λωρίδας, ότι ενώ είχε απεριόριστη ορατότητα και γνώριζε ότι και στις δύο λωρίδες κινούνταν οχήματα εντούτοις εισήλθε και παρέμεινε εκεί για λίγα λεπτά. Ως ανάφερε αντεξεταζόμενη εισήλθε στο ελεγχόμενο τετράγωνο όταν έλεγξε ότι το όχημα που της έδωσε προτεραιότητα είχε σταματήσει. Η ίδια παρέμεινε τόσο εντός της αριστερής λωρίδας (εντός του ελεγχόμενου τετραγώνου) όσο και σε μέρος της δεξιάς λωρίδας βρισκόμενη προφανώς σταματημένη για λίγα λεπτά στο δρόμο. Σαφώς το όχημα της αποτελούσε εμπόδιο για λίγα λεπτά. Ενώ ήταν σταματημένη στο ελεγχόμενο τετράγωνο κοίταζε μόνο αριστερά ώστε να ελευθερωθεί ο δρόμος και να στρίψει δεξιά. Ως τέθηκε από τη δεξιά λωρίδα με κατεύθυνση προς Τσέρι παρόλο που είχε κίνηση, τα οχήματα δεν κινούνταν «σημειωτό» ως κινούνταν στη λωρίδα προς Στρόβολο.

 

Εν κατακλείδι η μαρτυρία της ως προς τις συνθήκες πρόκλησης του ατυχήματος έχει λογική αλληλουχία και συνάδει με την πραγματική μαρτυρία. Η μαρτυρία της λοιπόν ως προς τον τρόπο που εισήλθε εντός του ελεγχόμενου τετραγώνου, το πως κινήθηκε, το γεγονός ότι ήταν σταματημένη τόσο εντός της αριστερής όσο και εντός της δεξιάς λωρίδας (το μπροστινό μέρος του οχήματος) και ανέμενε έχοντας κλίση δεξιά ώστε να στρίψει δεξιά, το σημείο σύγκρουσης, τις ζημιές στο όχημα της γίνεται αποδεκτή. Αποδέχομαι επίσης τη θέση της ότι ήταν σταματημένη όταν το όχημα της Ενάγουσας συγκρούστηκε με το δικό της αλλά και ότι το όχημα της Ενάγουσας ήταν αυτό που συγκρούστηκε στο δικό της εφόσον ως φάνηκε η Ενάγουσα βρισκόταν σε κίνηση.

 

Μαρτυρία για σωματικές βλάβες ΜΕ2, ΜΕ3

 

Ο ΜΕ2 είναι ο ιατρός που εξέτασε την Ενάγουσα λίγες μέρες μετά την πρόκληση του ατυχήματος. Παρόλο που δεν αμφισβητήθηκαν τα προσόντα του και ότι αυτός είναι εμπειρογνώμονες στην ειδικότητά του, εξέτασα το επάγγελμα, την εκπαίδευση, τα προσόντα, τις γνώσεις και την πείρα του έχοντας κατά νου τις αρχές που καθορίζουν πότε ένας μάρτυρας είναι εμπειρογνώμονας, κρίνω ότι αυτός είναι εμπειρογνώμονας, στην ειδικότητα που έχει.[9] Εξήγησε επίσης με σαφήνεια και επάρκεια ότι η Ενάγουσα ουσιαστικά υπέστη θλάση μαλακών μορίων της αυχενικής μοίρας στην σπονδυλική στήλη. Εξήγησε ότι η θλάση είναι η αιτία μιας κάκωσης στον αυχένα ταξινομώντας παράλληλα την κάκωση αυχένα της Ενάγουσας σε μη σοβαρής μορφής τραυματισμό. Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι την Ενάγουσα την εξέταση λίγες μέρες μετά το ατύχημα.

 

Παρόλο που στην ιατρική γνωμάτευση του αναφέρει επιπροσθέτως ότι η Ενάγουσα υπέστη εγκεφαλική διάσειση και κάκωση κεφαλής εντούτοις κατά την ακροαματική διαδικασία έδωσε έμφαση στη θλάση μαλακών μορίων της αυχενικής μοίρας. Οι επεξηγήσεις που παρείχε στο ζήτημα αυτό ήταν επαρκείς. Εξήγησε επίσης το λόγο που παράπεμψε την Ενάγουσα για μαγνητική τομογραφία και το αποτέλεσμα αυτής. Σχετικά με το Τεκμήριο 7 εξηγώντας τα ευρήματα του ακτινολόγου ανάφερε ότι ήταν ήπια τα συμπτώματα.

 

Παρόλο που είναι αποδεκτό ότι η Ενάγουσα μετά το ατύχημα ένιωσε ζάλη, πόνους στην περιοχή αυχένα και είχε τάση για εμετό εντούτοις δεν τεκμηριώθηκε η θεώρηση του ΜΕ2 ότι θα υπέστηκε και εγκεφαλική διάσειση. Επισημαίνω ότι ο ίδιος ο μάρτυρας κατά τη δια ζώσης μαρτυρία του ανάφερε ότι η διάγνωση του ήταν για θλάση των μαλακών μορίων αυχένα. Επισημαίνω ότι ήταν ξεκάθαρος ότι για τέτοιου είδος τραυματισμό απαιτούνται 10-20 φυσιοθεραπείες και χρόνος ανάρρωσης συνήθως μέχρι δύο μήνες. Αναγνώρισε ο γιατρός τις άδειες ασθένειες που παραχώρησε.

 

Συμφώνησε ότι δε γνωρίζει σήμερα την κατάσταση της υγείας της Ενάγουσας ώστε να μπορεί να γνωρίζει εάν υπέστηκε αρθρίτιδα.

 

Η μαρτυρία του ΜΕ2 ως προς τη διάγνωση της Ενάγουσας με θλάση αυχενικών μορίων σπονδυλικής στήλης ως εξηγείται είναι τεκμηριωμένη και έχει συνδεθεί με το ατύχημα της Ενάγουσας. Επίσης βρίσκεται σε συνάφεια και με το πιστοποιητικό του Γενικού Νοσοκομείου τεκμηρίου 4 το περιεχόμενο του οποίου δεν αμφισβητήθηκε εν τέλει. Συνεπώς το Δικαστήριο από την ιατρική έκθεση του ΜΕ2 μπορεί να προβεί ευρήματα με βάση τη διάγνωση για θλάση αυχενικής μοίρας όπως και στη θέση του ότι η Ενάγουσα δεν υπέστη σοβαρό τραυματισμό. Η θέση του ότι ο τραυματισμός δεν ήταν σοβαρός συνάδει και με την άποψη του ότι χρόνος ανάρρωσης είναι μέχρι 2 μήνες. Η Ενάγουσα παρόλο που ως φαίνεται ανάφερε στο ΜΕ2 το Νοέμβριο 2017 (Τεκμήριο 5) ότι δεν μπορούσε την παρατεταμένη ορθοστασία εντούτοις από τον Οκτώβριο 2017 η Ενάγουσα άρχισε να εργάζεται κανονικά. Ανάφερε ότι το έκανε για οικονομικούς λόγους, όμως η εργασία της απαιτούσε παρατεταμένη ορθοστασία και σωματική κόπωση ως ανάφερε και η ίδια. Η λογική επιτάσσει ότι κάποιος που πράγματι δεν ανέχεται την παρατεταμένη ορθοστασία και έχει οδηγίες ανάπαυσης ότι αναπαύεται.

 

Ο ΜΕ2 εξήγησε την πολιτική χρεώσεων του. Χρέωσε για την ετοιμασία της έκθεσης του ως το Τεκμήριο 9, ποσό το οποίο οφείλει σ’ αυτόν η Ενάγουσα. Δεν αμφισβητήθηκε ότι η Ενάγουσα υποβλήθηκε σε μαγνητική τομογραφία και ότι κατέβαλε το ποσό των €420, ως το Τεκμήριο 10.

 

ΜΕ3

 

Τα προσόντα και ειδικότητα του ΜΕ3 ως φυσιοθεραπευτή δεν αμφισβητήθηκαν. Σε γενικές γραμμές ο μάρτυρας έκανε θετική εντύπωση. Δε θεωρώ ότι ήρθε στο Δικαστήριο για να αποκρύψει την αλήθεια. Θεωρώ ότι παρουσίασε με επάρκεια τι θεραπείες παρείχε στην Ενάγουσα.  Εξήγησε ότι οι θεραπείες που της παρείχε ήταν θεραπείες οι οποίες εμπίπτουν στην ειδικότητα της φυσιοθεραπείας. Αποδέχομαι ότι ο ΜΕ3 υπέβαλε την Ενάγουσα σε 32 φυσιοθεραπείες και ότι εξέδωσε τις αποδείξεις του Τεκμηρίου 12. Η κάθε φυσιοθεραπεία χρεωνόταν κάθε φορά €30. Όμως αυτό που φάνηκε είναι ότι αποφάσισε μόνος του να την υποβάλει σε τόσο μεγάλο αριθμό φυσιοθεραπειών αφού ο ΜΕ2 ιατρός ανάφερε ότι για τον τραυματισμό της θα μπορούσαν να γίνουν 10-20. Συνεπώς κρίνω ότι ναι μεν ήταν αναγκαίο να υποβληθεί η Ενάγουσα σε φυσιοθεραπείες αλλά ότι δικαιολογούνται μόνο οι 20 φυσιοθεραπείες στις οποίες υποβλήθηκε.

 

Συνεπώς η μαρτυρία του είναι αποδεκτή με τις διευκρινίσεις ως ανωτέρω.

 

Η μαρτυρία που έγινε αποδεκτή σαφώς αποτελεί εύρημα του Δικαστηρίου. Συνοψίζω τα ευρήματα ως ακολούθως:

 

Περί την 19/07/2017  η Ενάγουσα οδηγούσε το όχημα με αρ. Εγγραφής KVE 905 στη Λεωφόρο Τσερίου, στην επαρχία Λευκωσίας ιδιοκτησίας του Ενάγοντα στην αγωγή αρ. 2412/2018 περί τις 08:16 π.μ. με κατεύθυνση προς  Στρόβολο. Η Εναγόμενη 1 oδηγούσε το όχημα με αρ. Εγγραφής MHT 402 με σκοπό να εισέλθει στη Λεωφόρο Τσερίου από την οδό Θεμιστοκλέους για να κατευθυνθεί στη Λακατάμια. Η οδός Θεσμιστοκλέους είναι πάροδος της Λεωφόρου Τσερίου. Στη Λεωφόρο Τσερίου κατά τον επίδικο χρόνο επικρατούσε πυκνή τροχαία κίνηση με τα οχήματα που κατευθύνονταν προς Στρόβολο να κινούνται «σημειωτό».  Η Εναγόμενη 1 βρισκόταν στην πάροδο. Όχημα που ερχόταν από δεξιά την άφησε να εισέλθει στο ελεγχόμενο τετράγωνο. Η ίδια επιχείρησε να εξέλθει του ελεγχόμενου τετραγώνου, με σκοπό να στρίψει δεξιά προς Λακατάμια. Ενώ είχε σταματήσει τόσο εντός του ελεγχόμενου τετραγώνου όσο και στην άλλη λωρίδα κυκλοφορίας έχοντας κλίσης προς τα δεξιά συγκρούστηκε με το όχημα που οδηγούσε η Ενάγουσα η οποία τη δεδομένη χρονική στιγμή οδηγούσε στη Λεωφόρο Τσερίου στην αντίθετη λωρίδα κυκλοφορίας από την πορεία που ακολουθούσε. Το πως είναι ο δρόμος αποτυπώνεται στις φωτογραφίες του Τεκμηρίου 3. Το σημείο σύγκρουσης των δύο οχημάτων είναι το σημείο όπου φαίνονται στις φωτογραφίες του Τεκμηρίου 3 συντρίμμια από το όχημα της Εναγόμενης 1. Η σύγκρουση έγινε εντός της αντίθετης λωρίδας κυκλοφορίας από τη λωρίδα που έπρεπε να βρίσκεται η Ενάγουσα και σχεδόν στο μέσο αυτής. Οι ζημιές των οχημάτων απεικονίζονται επίσης στις εν λόγω φωτογραφίες. Η Ενάγουσα είναι αυτή που συγκρούστηκε στο όχημα της Εναγόμενης 1 η οποία Εναγόμενη 1 ήταν για λίγο σταματημένη εντός του ελεγχόμενου τετραγώνου. Στη σκηνή του ατυχήματος ήρθε λειτουργός οδικής ασφάλειας ο οποίος τράβηξε τις φωτογραφίες του Τεκμηρίου 3. Και οι δύο οδηγοί των ενεχόμενων με το ατύχημα πρόβηκαν σε δήλωση ως τα Τεκμήρια 2 και 16.

 

Μετά το ατύχημα η Ενάγουσα μετάβηκε στο Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας, υποβλήθηκε σε εξετάσεις. Έλαβε άδεια ασθενείας. Ενόψει του ότι ένιωθε πόνο στον αυχένα, ζάλη, τάση για εμετό επισκέφθηκε το Δρ. Βιολάρη, ο οποίος μετά από εξετάσεις διαπίστωσε ότι υπέστη θλάση μαλακών μορίων αυχενικής μοίρας στην σπονδυλική στήλη. Συνέστησε ανάπαυση και φυσιοθεραπείες. Η Ενάγουσα υποβλήθηκε σε φυσιοθεραπείες από το ΜΕ3.

 

Επίσης υποβλήθηκε σε μαγνητική τομογραφία όπου έδειξε ευθειασμό αυχένα. Οι τραυματισμοί της Ενάγουσας δεν ήταν σοβαροί. Από τον Οκτώβριο 2017 επέστρεψε στην εργασία της.

 

Νομική Πτυχή

 

Eίναι επίσης ορθό να αναφερθεί ότι το βάρος απόδειξης της απαίτησης το φέρει η Ενάγουσα στη βάση του ισοζυγίου των πιθανοτήτων.[10] Η Ενάγουσα δηλαδή θα πρέπει να παρουσιάσει επαρκή και αξιόπιστη μαρτυρία με την απαραίτητη αποδεικτική βαρύτητα ώστε να αποσείσει το βάρος απόδειξης που τη βαραίνει. Το κριτήριο είναι να ικανοποιηθεί το Δικαστήριο με επαρκή στοιχεία ότι η θέση της είναι πιο πιθανή[11].

 

Σε υποθέσεις αμέλειας το Δικαστήριο καλείται να εξετάσει πρωτίστως το θέμα της ευθύνης. Η στοιχειοθέτηση του αστικού αδικήματος της αμέλειας ουσιαστικά είναι θέμα γεγονότων και αποφασίζεται με βάση τις συνθήκες και περιστάσεις της κάθε υπόθεσης.^[12] Η ίδια η αμέλεια ως αστικό αδίκημα δεν μπορεί να εξετάζεται αφηρημένα, αλλά πάντοτε σε συνάρτηση με το συγκεκριμένο πρόσωπο που την επικαλείται και με αναφορά στην παράλειψη που προκάλεσε τη ζημιά.^[13] Τα συστατικά στοιχεία που πρέπει να αποδειχθούν σε κάθε αγωγή για αμέλεια είναι τα ακόλουθα τρία: (1) αμελής πράξη ή παράλειψη, (2) υποχρέωση επιμέλειας προς το ζημιωθέν πρόσωπο και (3) πρόκληση ζημιάς. Ο εναγόμενος για να υπέχει ευθύνη πληρωμής αποζημιώσεων για το αστικό αδίκημα της αμέλειας πρέπει να αποδειχθεί ότι: (α) απέτυχε να επιδείξει επιμέλεια, (β) υπείχε υποχρέωση επιμέλειας προς το ζημιωθέν πρόσωπο και (γ) η αποτυχία του να επιδείξει επιμέλεια ήταν η αιτία που προκάλεσε τη ζημιά. Tο καθήκον για επιμέλεια γεννάται αφότου η διακίνηση άλλων προσώπων καθιστά εξ αντικειμένου μέριμνα του προσώπου που χρησιμοποιεί το δρόμο στη λήψη προφυλακτικών μέτρων για την προστασία της ασφάλειας τους.^[14]

 

Η  συμπεριφορά ενός οδηγού εξετάζεται και κρίνεται με βάση το επίπεδο του μέσου συνετού ανθρώπου, δηλαδή με βάση την αντίληψη ενός συνηθισμένου οδηγού όχι και του ενεχόμενου οδηγού^[15], o δε προσδιορισμός του καθήκοντος ποικίλει ανάλογα με τα αντικειμενικά δεδομένα που επικρατούν στη σκηνή. Το καθήκον για λήψη προφυλακτικών μέτρων διαφαίνεται κατά τη λογική πρόβλεψη.^[16] Ο βαθμός της απαιτούμενης προσοχής από τον Ενάγοντα συσχετίζεται με τις περιστάσεις και τις συνθήκες που περιστοιχίζουν το ατύχημα. Ο κανόνας που διέπει την συμπεριφορά του Ενάγοντα είναι ότι πρέπει να φανεί ότι επέδειξε, για τη δική του ασφάλεια, την προσοχή που αναμένεται από το μέσο λογικό άνθρωπο που είναι συνυφασμένη με την έννοια της σωφροσύνης.^[17]

 

Εάν αποδειχθεί η αμέλεια του Εναγόμενου τότε ο Ενάγοντας θα δικαιούται σε αποζημίωση για τη ζημιά που αποτελεί απόρροια της αμέλειας.

 

Είναι ορθό να επισημανθεί ότι η Εναγόμενη 2 ενάγεται με βάση το Νόμο 96 (Ι)/2000, η οποία είναι η ασφαλιστική εταιρεία η οποία παρείχε ασφαλιστική κάλυψη στο όχημα της Εναγόμενης 1. Εάν αποδειχθεί η αμέλεια της οδηγού της Εναγόμενης 2 ήτοι της Εναγόμενης 1 τότε η Ενάγουσα θα δικαιούται αποζημίωση για τη ζημιά που αποτελεί απόρροια της αμέλειας.

 

Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι ένας οδηγός ο οποίος επιχειρεί να στρίψει δεξιά θα πρέπει να κάνει αντιληπτή την πρόθεση του, να είναι προσεκτικός, να ελέγξει την τροχαία κίνηση και να προβεί σε τέτοια ενέργεια μόνο όταν αυτό είναι ασφαλές.^[18] Ειδικότερα σε περίπτωση ελεγχόμενου τετραγώνου δεν επιτρέπεται να εισέλθει σ’ αυτό οδηγός οχήματος αν η έξοδος από τη συμβολή δεν είναι ελεύθερη. Η αναμονή σε ελεγχόμενο τετράγωνο ενέχει κινδύνους και σαφώς δημιουργεί εμπόδιο στη ελεύθερη διέλευση οχημάτων. Το να εμποδίζεται γενικά η ελεύθερη ροή οχημάτων είναι πολύ επικίνδυνο και απαιτείται από οδηγό οχήματος να μη προβαίνει σε τέτοιου είδους ενέργειες.

 

 

Εν προκειμένω με γνώμονα το σημείο σύγκρουσης το οποίο ως είναι παραδεκτό βρίσκεται εντός λωρίδας κυκλοφορίας που οδηγεί προς Τσέρι/Λακατάμια, τις τελικές θέσεις των οχημάτων και τη μαρτυρία που έγινε αποδεκτή προκύπτει ότι η Εναγόμενη 1, ναι μεν δεν εισήλθε εντός του ελεγχόμενου τετραγώνου ξαφνικά εντούτοις φαίνεται να εισήλθε σ’ αυτό χωρίς ο δρόμος να είναι κενός και ελεύθερος ο δρόμος από άλλα οχήματα. Το γεγονός και μόνο ότι ανάμενε να ελευθερωθεί ο δρόμος για να στρίψει δεικνύει ότι ο δρόμος δεν ήταν ελεύθερος.

Όφειλε να ελέγξει προτού εισέλθει στο ελεγχόμενο τετράγωνο εάν ο δρόμος ήταν ελεύθερος από άλλα οχήματα τόσο από δεξιά όσο και από αριστερά.  Αν ο δρόμος δεν ήταν ελεύθερος όφειλε να αναμένει στο σημείο αλτ και όχι εντός του οδοστρώματος. Η ίδια ανάφερε ότι περίμενε λίγα λεπτά σταματημένη μεταξύ του ελεγχόμενου τετραγώνου και της δεξιάς λωρίδας. Μέρος του οχήματος της ως φαίνεται από τις φωτογραφίες ήταν εντός της δεξιάς λωρίδας. Η ενέργεια της να αναμένει εντός 2 λωρίδων (η μια λωρίδα κατευθυνόταν προς Στρόβολο και η άλλη προς Τσέρι) σαφώς προκάλεσε εμπόδιο στην ελεύθερη ροή οχημάτων και από τις δύο κατευθύνσεις. Με δική της παραδοχή κοίταζε μόνο αριστερά για να ελευθερωθεί ο δρόμος. Δεξιά δε κοίταζε. Ενώ καταλάμβανε με το όχημα της και τις δύο λωρίδες κυκλοφορίας παρέλειψε να ελέγχει την τροχαία κίνηση από τη δεξιά πλευρά. Είχε πυκνή τροχαία κίνηση, ήταν προβλεπτός ο κίνδυνος να εισέλθει κάποιος εκ δεξιών είτε όχημα είτε μοτοσικλέτα ακόμα και να προσπεράσει εκ δεξιών τα οχήματα που εκείνη την ώρα κινούνταν σημειωτό.

 

Είναι προφανές ότι εισήλθε στη Λεωφόρο Τσερίου η οποία τη δεδομένη στιγμή είχε πυκνή τροχαία κίνηση χωρίς να ελέγξει κατά πόσο αυτό ήταν ασφαλές τόσο για την ίδια όσο και για τους υπόλοιπους χρήστες του δρόμου. Η Εναγόμενη 1 προφανώς εμπόδισε την ελεύθερη πορεία της Ενάγουσας παρόλο του γεγονότος ότι η Ενάγουσα οδηγούσε στη λανθασμένη και αντίθετη για την πορεία της λωρίδα κυκλοφορίας.

 

Εφόσον ανάμενε κάποια λεπτά προτού στρίψει όφειλε να αντιληφθεί την παρουσία της Ενάγουσας η οποία ως φαίνεται είχε εξέλθει από την ουρά οχημάτων της αριστερής λωρίδας, προσπέρασε άσπρη συνεχόμενη γραμμή και κινήθηκε εντός της δεξιάς λωρίδας κυκλοφορίας. Ο χρόνος αναμονής της Εναγόμενης 1 αλλά και το γεγονός ότι υπήρχε στο δρόμο καλή ορατότητα, (η Ενάγουσα την είχε δει) συνηγορούν υπέρ της θέσης ότι δεν ήταν παρατηρητική. Έχω τη γνώμη ότι η Εναγόμενη 1 όφειλε προτού εισέλθει εντός του ελεγχόμενου τετραγώνου να ελέγξει επαρκώς το δρόμο και από όλες τις κατευθύνσεις εφόσον πρόθεση της ήταν να διασταυρώσει το ελεγχόμενο τετράγωνο και να εισέλθει δεξιά μέσω της δεξιάς λωρίδας και να διερευνήσει την πιθανότητα κάποιος οδηγός να επιχειρούσε προσπέρασμα από τη δεξιά λωρίδα κυκλοφορίας. Υπενθυμίζω, ότι η Εναγόμενη  1 δεν είδε πριν τη σύγκρουση την Ενάγουσα η οποία Ενάγουσα την είδε δει και ερχόταν εκ δεξιών της.  Ως φαίνεται η Εναγόμενη 1 επιχειρώντας να εξέλθει της πορείας της προς τα δεξιά, δεν είχε στο μυαλό της την πιθανότητα ότι μπορεί να οδηγείτο κάποιο άλλο όχημα στην εξωτερική πλευρά της αριστερής λωρίδας και δη να είχε εισέλθει στη λανθασμένη αντίθετη λωρίδα, πιθανότητα που είναι ευλόγως προβλεπτή ειδικότερα σε περιπτώσεις πυκνής τροχαίας κίνησης. Ουσιαστικά η Εναγόμενη 1 θα έπρεπε να μην επιχειρούσε καν είσοδο στη λεωφόρο, εκτός και αν βεβαιωνόταν ότι αυτό ήταν ασφαλές, ασχέτως αν είχε σταματήσει κάποιο όχημα για να της δώσει την ευκαιρία να κινηθεί και να εισέλθει εντός του ελεγχόμενου τετραγώνου.[19]

 

Η οδική συμπεριφορά της Εναγόμενης 1 λοιπόν δικαιολογεί την απόδοση ευθύνης για οδική αμέλεια εναντίον της. Η Ενάγουσα είναι παραδεκτό ότι τραυματίστηκε συνεπεία της σύγκρουσης και δη ο τραυματισμός είναι απόρροια παραβίασης καθήκοντος επιμέλειας της Εναγόμενης προς την Ενάγουσα.

 

Αναμφίβολα όμως δεν μπορεί στην παρούσα περίπτωση να παραγνωριστεί και η ευθύνη της Ενάγουσας η οποία δεν είναι άμοιρη ευθυνών. Υπήρξε αμελής και αυτό φαίνεται από τον τρόπο που οδήγησε το όχημα της, το γεγονός ότι οδηγούσε σε πυκνή τροχαία κίνηση εντός πολυσύχναστης λεωφόρου και ενώ είχε δει την Εναγόμενη 1 να εισέρχεται εντός του ελεγχόμενου τετραγώνου με προβλεπτή πιθανότητα να επιχειρήσει να στρίψει δεξιά μέσω της αντίθετης λωρίδας κυκλοφορίας,  παραβιάζοντας άσπρη συνεχόμενη γραμμή, οδήγησε στην αντίθετη λωρίδα κυκλοφορίας.  Η  Ενάγουσα όφειλε εφόσον αποφάσισε να εισέλθει στην αντίθετη λωρίδα κυκλοφορίας είτε με σκοπό να προσπεράσει είτε για άλλο λόγο, να ήταν ιδιαίτερα προσεκτική και παρατηρητική στο δρόμο. Η ενέργεια της να οδηγήσει στην αντίθετη λωρίδα κυκλοφορίας με τις πιο πάνω συνθήκες είχαν σαν αποτέλεσμα να εκθέσει τόσο τον εαυτό της όσο και άλλους χρήστες στο δρόμο σε εμφανή κίνδυνο. Εν προκειμένω  όφειλε να οδηγεί με προσοχή.

 

Παραπέμπω στην υπόθεση Χρυσοστόμου ν. Cameron[20] στην οποία λέχθηκε ότι «η παραβίαση της άσπρης συνεχόμενης γραμμής αποτελεί παράβαση εκ του νόμου καθήκοντος και συνιστά αμέλεια». Η Ενάγουσα παραβίασε την άσπρη συνεχόμενη γραμμή συνειδητά. Σε συνάρτηση με τις συνθήκες που επικρατούσαν στο δρόμο και το γεγονός ότι το ατύχημα έγινε με την είσοδο της στην αντίθετη λωρίδα κυκλοφορίας κρίνω ότι και οι δικές της ενέργειες συνέτειναν στο ατύχημα.   

 

Όφειλε να έχει κατά νου ότι οχήματα που εξέρχονται από την πάροδο στη Λεωφόρο Τσερίου μέσω του ελεγχόμενου τετραγώνου ενδεχομένως να επιθυμούν να στρίψουν είτε αριστερά είτε δεξιά στη Λεωφόρο.

 

Έχω υπόψη μου την απόφαση Adamis and another v Eracleous[21]  στην οποία αυτοκίνητο οδηγούσε νύκτα στον κύριο δρόμο μπροστά από το ξενοδοχείο «Paphos Beach» αλλά στη λανθασμένη πλευρά του και συγκρούστηκε με αυτοκίνητο που οδηγούσε ο εναγόμενος 1-εφεσείοντας στη συμβολή παρόδου με τον κύριο δρόμο. Το αυτοκίνητο λοιπόν του εναγόμενου 1 εισήλθε στον κύριο δρόμο χωρίς να σταματήσει γεγονός που αυτό ήταν επικίνδυνο. Το Δικαστήριο βρήκε εξ΄ ίσου υπεύθυνους και τους δύο οδηγούς. Εν προκειμένω η Ενάγουσα γνώριζε την παρουσία της Εναγόμενης 1 στο δρόμο αφού την είδε να εισέρχεται στο ελεγχόμενο τετράγωνο. Οδηγώντας στην αντίθετη λωρίδα κυκλοφορίας έθεσε σε κίνδυνο τόσο τη δική της ασφάλεια όσο και της Εναγόμενης 1. Από την άλλη η Εναγόμενη 1 προφανώς με την αναμονή της εντός της λεωφόρου σταματημένη και στις δύο λωρίδες, πριν εισέλθει στο δρόμο δεν είχε βεβαιωθεί ότι η είσοδος και η δε αναμονή της ήταν ασφαλής.

 

Η υπόθεση Κυριακούδης v Μόσχου[22] διαφέρει από τα γεγονότα της παρούσης καθότι ο μοτοσυκλετιστής προσπερνούσε οχήματα αλλά οδηγούσε κανονικά και νόμιμα εντός της πορείας του. Συγκρούστηκε με οδηγό που εισήλθε από πάροδο ο οποίος του ανέκοψε την πορεία. Επισημαίνω η σύγκρουση έγινε εντός της λωρίδας που κινείτο κανονικά και νόμιμα ο μοτοσυκλετιστής με την είσοδο του οδηγού παρόδου να είναι ξαφνική.

 

Στην απόφαση Ιωαννίδης v Χαραλαμπίδης ανωτέρω βλ. αναφορά 19 ανωτέρω, κατ΄ έφεση επιμερίστηκε ποσοστό ευθύνης 50% στους δύο οδηγούς που ενεπλάκησαν σε ατύχημα όπου ο εφεσείων κρίθηκε αμελής γιατί οδηγώντας στο παγκέττο και αντιλαμβανόμενος ότι μπροστά του εντός του ασφαλτικού οδοστρώματος του δρόμου ήταν σταματημένο το αυτοκίνητο του ΜΥ2  και πίσω του ουρά σταματημένα οχήματα που έπρεπε να τον θέσουν σε εγρήγορση,  συνέχισε την πορεία του χωρίς να λάβει καμία προφύλαξη.  Χρησιμοποίησε τα φρένα του μόνο όταν αντιλήφθηκε μπροστά του το αυτοκίνητο του εφεσίβλητου να βρίσκεται εντός της πορείας του όταν πλέον ήταν αργά.  Ο εφεσίβλητος με πρόθεση να στρίψει δεξιά για να εισέλθει σε πρατήριο  βενζίνης που βρισκόταν στην αντίθετη πλευρά του δρόμου  διέσχισε τη συνεχή άσπρη γραμμή στο κέντρο του δρόμου και εισήλθε  στην πορεία του εφεσείοντα που οδηγούσε εντός του παγκέττου χωρίς προηγουμένως να ελέγξει σπιθαμή προς σπιθαμή το παγκέττο ότι ήταν ελεύθερο προτού το διασταυρώσει.   

 

Επίσης στην απόφαση Tranta v Boyadji[23] επικυρώθηκε η πρωτόδικη απόφαση μέσω της οποίας αποδόθηκε ευθύνη σε ποσοστό 50% στον οδηγό που εξέρχετο από πάροδο στον κύριο δρόμο και συγκρούστηκε με όχημα το οποίο κινείτο στον ίδιο δρόμο έστω και εάν η έξοδος του από την πάροδο έγινε σιγά-σιγά. Εν προκειμένω υπενθυμίζω ότι και στις δύο πλευρές υπήρχε καλή ορατότητα.

 

Είναι η κατάληξη μου λοιπόν πως η Ενάγουσα είναι συνυπεύθυνη για το τροχαίο ατύχημα εξ’ ημισείας με την Εναγόμενη 1 σε ποσοστό δηλαδή 50% εκάστη .

 

Προχωρώ στη συνέχεια να εξετάσω το ύψος των γενικών και ειδικών αποζημιώσεων.

 

Αναφορικά με τις γενικές αποζημιώσεις, έχω κατά νου ότι ο σκοπός για τον οποίο επιδικάζονται είναι η δίκαιη αποζημίωση του θύματος για τη ζημιά και τραυματισμούς που έχει υποστεί και συναρτώνται άμεσα με τη σοβαρότητα των τραυμάτων, τον πόνο, την οδύνη, τη δυσχέρεια που προκαλούν τα τραύματα, τη διάρκεια των τραυμάτων και τα κατάλοιπα από τους τραυματισμούς με την όποια μορφή αυτά παίρνουν. Δεν υπάρχει μέτρο, ούτε ζυγαριά, με τα οποία θα μπορούσαμε να μετρήσουμε και να ζυγίσουμε αυτό τούτο τον τραυματισμό και τα όσα πιθανόν να έπονται απ' αυτόν, χωρίς όμως να εναποτίθεται υπέρμετρο βάρος στον αδικοπραγούντα[24]. Έχω επίσης κατά νου ότι το επιδικασθέν ποσό πρέπει να είναι εύλογο,[25] «κοινωνικά αποδεκτό»[26] και να αντανακλά την ευαισθησία για τον ανθρώπινο πόνο που υπέστη το αθώο μέρος[27]. Επίσης, χωρίς όμως να πρόκειται για απόλυτο κανόνα, διαπιστώνεται μια γενικά αυξητική τάση στα ποσά που επιδικάζονται ως γενικές αποζημιώσεις. [28]

 

Η υποτίμηση του χρήματος στην περίοδο που διέρρευσε από τον χρόνο προηγουμένων επιδικασθέντων ποσών, είναι παράγοντας που κατά τον υπολογισμό των αποζημιώσεων θα πρέπει να λαμβάνεται υπ' όψη.[29] Για τον λόγο αυτό, προηγούμενες αποφάσεις δεν αποτελούν δεσμευτικό προηγούμενο με την έννοια του δεδικασμένου αλλά παρέχουν απλή καθοδήγηση στο Δικαστήριο.[30]

 

Για σκοπούς καθοδήγησης ως προς το ύψος των γενικών αποζημιώσεων έχω λάβει υπόψη μου, το ύψος των αποζημιώσεων που επιδικάστηκαν σε περιπτώσεις όπου η φύση και έκταση των τραυματισμών όπως και τα κατάλοιπα των τραυμάτων ήταν αντίστοιχα ή προσομοίαζαν με την παρούσα υπόθεση (βλέπε ενδεικτικά Δημητρίου ν Ιωάννου κ.α. (2003) 1 Α ΑΑΔ 274, Χριστοδούλου v Hoffer Π.Ε. αρ. 263/2012, ημερ. 11/01/2018,  Κωνσταντινίδης ν Παπαμιλτιάδους (2007) 1Β ΑΑΔ 733, Π.Ε. 288/2018 ΜιρέλαΜαρκίδου v ΧριστάκηςΠαπαμάρκου ημερ.16/07/2024, Αρετούλα Μερακλή κ.α. v. Α. Ταλιώτη (1997) 1 Α.Α.Δ. 1148, Ανδρέας Νεοκλέους v. Simon John Worley (2001) 1 A.A.Δ. 652, Κεζαρίδης Γρηγόρης v Κώστα Κωνσταντίνου (2007) 1 Α.Α.Δ. 1373, Κασιάνα Χαραλάμπους v. Γιαννάκη Αναστασιάδη (2003)1Γ Α.Α.Δ. 1709, Χαραλάμπους v. Αβραάμ (1999) 1 Α.Α.Δ. 1441. Σε κάποιες υποθέσεις υπήρξαν και σοβαρότερα τραύματα.

 

Για σκοπούς γενικών αποζημιώσεων λοιπόν λαμβάνω υπόψη μου τον πόνο και ενόχληση που είχε η Ενάγουσα  στον αυχένα, το γεγονός ότι υπέστη θλάση μαλακών μορίων αυχενικής μοίρας σπονδυλικής στήλης, ότι είχε κεφαλαλγίες, ζαλάδες, την ταλαιπωρία, πόνο, ότι υποβλήθηκε σε εξετάσεις και μαγνητική τομογραφία που υποβλήθηκε και ότι έλαβε αναρρωτική άδεια ως τα Τεκμήρια 4 και 8. Λαμβάνω υπόψη μου ότι μέχρι τον Οκτώβριο 2017 επέστρεψε στην εργασία της αλλά και ότι υποβλήθηκε σε φυσιοθεραπείες.

 

Συνυπολογίζοντας όλα τα πιο πάνω, θα έκρινα ως εύλογο και δίκαιο, το ποσό των €5.000 ως γενικές αποζημιώσεις επί πλήρους ευθύνης.

 

Αναφορικά με τις ειδικές ζημιές ως έχει πλειστάκις αναφερθεί αυτές πρέπει να καταγράφονται στις έγγραφες προτάσεις και να αποδεικνύονται με αυστηρότητα. Κάθε διάδικος έχει την υποχρέωση να αποδεικνύει τη ζημία του με θετική μαρτυρία.^[31]

 

Η Ενάγουσα έχει καταθέσει διάφορα τεκμήρια προς απόδειξη των ειδικών ζημιών που έχει υποστεί. Υπενθυμίζω ότι έχει γίνει κοινή δήλωση για το ποσό των €1785 για τις υλικές ζημιές του αυτοκινήτου του Ενάγοντα στην αγωγή αρ. 2412/2018.

 

Δεν έχουν επίσης αμφισβητηθεί ότι τα έξοδα της μαγνητικής τομογραφίας ανέρχονται στο ποσό των €420 ως το Τεκμήριο 10. Αναφορικά με τα ιατρικά έξοδα του Δρ. Βιολάρη, αποδέχομαι ότι ο γιατρός χρέωσε την Ενάγουσα το ποσό των €350, το οποίο μεν έχει ακόμη πληρώσει αλλά οφείλεται σ’ αυτόν. Σχετικό είναι το Τεκμήριο 9. Αφ’ ής στιγμής δεν έχει αμφισβητηθεί η χρέωση κρίνω ότι αφορά ποσό που το δικαιούται η Ενάγουσα. Αναφορικά με τις φυσιοθεραπείες εφόσον το Δικαστήριο έκρινε ως αναγκαίες φυσιοθεραπείες τις 20 τότε η οποία ως λέχθηκε και δεν αμφισβητήθηκε χρεωνόταν €30 η μία ότι το ποσό που δικαιούται η Ενάγουσα ανέρχεται σε € 600.

 

Προχωρώ να εξετάσω ποια είναι η απώλεια εισοδημάτων της Ενάγουσας για την περίοδο που απουσίαζε από την εργασία της ήτοι από 19/07/2017 μέχρι Σεπτέμβριο 2017. Με βάση το Τεκμήριο 14 το περιεχόμενο του οποίου δεν αντικρούστηκε οι αποδοχές της ανέρχονταν στο ποσό των €900 ακάθαρτα. Με παραδοχή της Ενάγουσας ξεκίνησε να εργάζεται από τον Οκτώβριο 2017. Δε συμφωνώ με τον ευπαίδευτο συνήγορο των Εναγομένων 1 και 2 ότι εφόσον δεν υπάρχει αναρρωτική άδεια για το Σεπτέμβριο 2017 ότι δε δικαιούται την απώλεια απολαβών. Τονίζω ότι δεν αμφισβητήθηκε ότι δεν εργάστηκε λόγω του ατυχήματος. Επιπροσθέτως δεν παρουσιάστηκε σαφής μαρτυρία ότι τον Αύγουστο 2017 συγκεκριμένα έλαβε ετήσια άδεια ή ότι πληρώθηκε αυτήν.

 

Με βάση την προσκομισθείσα μαρτυρία (βλ. Τεκμήριο 14) ως προέκυψε η Ενάγουσα έλαβε για το μήνα Ιούλιο 2017 το ποσό των €530, απώλεσε δηλαδή το ποσό των €370 ακάθαρτα. Συνολικά για το χρονικό διάστημα που απουσίαζε (μέρος Ιουλίου, Αύγουστο και Σεπτέμβριο 2017) θα λάμβανε ακάθαρτα το ποσό των € 2,170. Ως προκύπτει λοιπόν από το πιο πιο πάνω ποσό δεν αφαιρέθηκε το ποσοστό εισφοράς του εργοδοτούμενου στις Υπηρεσίες Κοινωνικών Ασφαλίσεων. Ως έχει νομολογηθεί στον καθορισμό των ειδικών αποζημιώσεων πρέπει να λαμβάνεται υπόψη το καθαρό εισόδημα.^[32] Δεν τέθηκε όμως ενώπιον μου μαρτυρία σε σχέση με το ποσοστό εισφοράς που ίσχυε κατά την επίδικη περίοδο για τους εργοδοτούμενους. Το Δικαστήριο, όμως πρέπει να προβεί σε υπολογισμό και να καταλήξει στο καθαρό ποσό των εισοδημάτων του Ενάγοντα. Με βάση τον περί Κοινωνικών Ασφαλίσεων Νόμο, Ν.59(Ι)/2010, και ειδικότερα στο άρθρο 5 (1)(δ) το ποσοστό εισφοράς του εργοδοτούμενου τον Ιούλιο 2017 μέχρι το Σεπτέμβριο 2017 ήταν 7.8% επί των ασφαλιστέων αποδοχών του. Ως ήδη αναφέρθηκε οι ασφαλιστέες αποδοχές της Ενάγουσας για την πιο πάνω περίοδο ήταν €2,170. Ο καθαρός μηνιαίος μισθός της ήταν €832.58 (€900 χ 7,8% = €67.42).  Για δύο μήνες απώλεσε το ποσό των € 1,659.60. Για το μήνα Ιούλιο ο καθαρός μηνιαίος μισθός επί του ποσού των €370, ανέρχεται σε €341.14 (370χ 7.8%κ 28.86). Η συνολική, επομένως, απώλεια απολαβών ανέρχεται στο ποσό των € 2000,74. Τούτο δοθέντος, το συνολικό ποσό των ειδικών ζημιών της Ενάγουσας ανέρχεται στο ποσό των € 3,370.74 επί πλήρους ευθύνης.

 

Ενόψει των ευρημάτων αναφορικά με την ευθύνη τα πιο πάνω ποσά θα υπολογιστούν με βάση τον επιμερισμό της ευθύνης. Το ποσό των ειδικών ζημιών της Ενάγουσας είναι για το ποσό των €3,370.74 έχω δε καθορίσει, επίσης επί πλήρους ευθύνης, ως το κατά την κρίση μου εύλογο και δικαιολογημένο ποσό για τις γενικές αποζημιώσεις το ποσό των €5.000,00. Συνακόλουθα και με βάση το ποσοστό ευθύνης που έχω αποφασίσει να επιμερίσω και καταλογίσω στη μεν Ενάγουσα σε ποσοστό 50%, στην δε Εναγόμενη 1 σε ποσοστό επίσης 50%, τα ποσά για τα οποία δικαιούται σε απόφαση η Ενάγουσα εναντίον των Εναγόμενων 1 και 2, διαμορφώνονται ως ακολούθως:

 

α) Ποσό € 1,685 για ειδικές ζημιές, πλέον νόμιμο τόκο από σήμερα.

 

β) Ποσό €2,500 για γενικές αποζημιώσεις με νόμιμο τόκο από την 19/07/2017 μέχρι πλήρους εξοφλήσεως. Αναφορικά με το νόμιμο τόκο επί των επιδικασθέντων ποσό θα επιδίκαζα νόμιμο τόκο επί των γενικών αποζημιώσεων από την ημερομηνία γένεσης του αγώγιμου δικαιώματος και δη από την 19/07/2017 καθότι  δε διαπιστώνω να υπήρξε ολιγωρία στην προώθηση της αγωγής εκ μέρους της Ενάγουσας.

 

Ο Ενάγοντας με τη διαμόρφωση ποσοστού ευθύνης δικαιούται απόφαση εναντίον των Εναγόμενων  1 και 2:

 

α)   Α) Ποσό €892.50σ πλέον  νόμιμο τόκο από σήμερα.

    

Εκδίδεται διάταγμα αποσυνένωσης των αγωγών 2411/2018 με την αγωγή 2412/2018.

 

Εν όψει λοιπόν όλων των πιο πάνω, εκδίδεται απόφαση υπέρ της Ενάγουσας στην αγωγή αρ. 2411/2018 και εις βάρος των Εναγόμενων 1 και 2 αλληλέγγυα και/ή κεχωρισμένα για το ποσό των €1,685 πλέον νόμιμο τόκο από σήμερα, για το ποσό των  €2,500 με νόμιμο τόκο από την 19/07/2017 μέχρι πλήρους εξοφλήσεως,  πλέον έξοδα ως υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή και εγκριθούν από το Δικαστήριο.

 

Εκδίδεται απόφαση υπέρ του Ενάγοντα στην αγωγή αρ. 2412/2018 και εις βάρος των Εναγόμενων 1 και 2 αλληλέγγυα και/ή κεχωρισμένα για το ποσό των €892,50σ πλέον  νόμιμο τόκο από σήμερα πλέον έξοδα ως υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή και εγκριθούν από το Δικαστήριο.

Νοείται ότι μετά την έκδοση διατάγματος συνένωσης των αγωγών θα επιδικαστεί ένα σετ εξόδων.

                                                                                                  (Υπ.)…………….………………
                                                                                              Μ-Α Στυλιανού, Ε.Δ.

Πιστόν Αντίγραφο

Πρωτοκολλητής