ΕΠΑΡΧΙΑΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ

Αρ. Αγωγής: 5996/2016

Μεταξύ:

Masoud Asadi Lavasani, εκ Ιράν

Ενάγων

-εναντίον-

2. Θεόδωρος Κακουλλής

Εναγόμενος

Ημερομηνία: 29 Σεπτεμβρίου 2025

Εμφανίσεις:

Για τον Ενάγοντα: κα Α. Κλαΐδου

Για τον Εναγόμενο 2: κος Δ. Κακουλλής (αυτοπροσώπως)

-------------------

ΑΠΟΦΑΣΗ

 

Ο ενάγοντας αξιώνει την ειδική εκτέλεση πωλητηρίου εγγράφου  που είχε συνομολογηθεί μεταξύ του ενάγοντος και του εναγόμενου 1 ημερομηνίας 27.10.2010. Διαζευκτικά ζητεί αποζημιώσεις ύψους €277.000  για παράβαση της συμφωνίας και τιμωρητικές αποζημιώσεις για αμέλεια, διαφύγοντα κέρδη, και ψευδείς παραστάσεις που αποδίδει στους εναγόμενους.

Οι δικογραφημένοι ισχυρισμοί είναι ότι ο εναγόμενος 1 ήταν ιδιοκτήτης ακινήτου με αριθμό εγγραφής 0/7645 σε  οικόπεδο στον δήμο Έγκωμης  όπου υπήρχε μη εγγεγραμμένη οικία που όμως ανεγέρθηκε νόμιμα βάσει άδειας οικοδομής. Ο εναγόμενος 2 ήταν δικηγόρος του ενάγοντα  και ο ενάγοντας ο αγοραστής του ακινήτου. Ο ενάγοντας και ο εναγόμενος 1 ήταν σε διαπραγματεύσεις για την πώληση του ακινήτου και ο εναγόμενος 2 ενεργούσε ως νομικός σύμβουλος και των δύο μερών.

 

Κατά ή περί τις 27.10.2010 οι διάδικοι συμφώνησαν και συνομολόγησαν έγγραφη συμφωνία αγοραπωλησίας του Ακινήτου με τον τίτλο «Συμφωνία πώλησης ακινήτου» (εφεξής το «Πωλητήριο Έγγραφο») η οποία συνετάχθη από τον Εναγόμενο 2 και περιλάμβανε μεταξύ άλλων τα εξής:

1. Ο Εναγόμενος 1 ως ιδιοκτήτης – πωλητής της οικίας συμφώνησε να πωλήσει το Ακίνητο στον Ενάγοντα ως αγοραστή. (Παράγραφος 1).

2. Το τίμημα αγοράς του ακινήτου θα ανερχόταν σε €300.000,00 ευρώ (τριακόσιες χιλιάδες ευρώ), το οποία θα καταβαλλόταν από τον αγοραστή στον πωλητή σε δύο δόσεις. Το ποσό των €275.000,00 (διακοσίων εβδομήντα πέντε χιλιάδων) θα καταβαλλόταν με την υπογραφή της συμφωνίας ως προκαταβολή (Παράγραφος 2α) και το υπόλοιπο ποσόν των €25.000,00 ευρώ (είκοσι πέντε χιλιάδες ευρώ) θα πληρωνόταν με την μεταβίβαση του Ακινήτου μετά που ο Ενάγοντας, που είναι αλλοδαπός, θα εξασφάλιζε την απαιτούμενη άδεια από το Υπουργικό Συμβόλαιο για την μεταβίβαση ακινήτου επ’ ονόματι του (Παράγραφος 2β).

3. Ο αγοραστής θα αναλάμβανε την πληρωμή των μεταβιβαστικών δικαιωμάτων και της χαρτοσήμανσης του πωλητηρίου εγγράφου και, μετά την παράδοση του Ακινήτου στον Ενάγοντα, τους φόρους (Παράγραφος 3).

4. Ο πωλητής θα ήταν υποχρεωμένος ταυτόχρονα με την αποπληρωμή του πιο πάνω τιμήματος πώλησης να μεταβιβάσει το Ακίνητο στον Ενάγοντα ή σε οποιοδήποτε άλλο νομικό ή φυσικό πρόσωπο που θα του υποδείξει.

5. Η Συμφωνία αυτή ήταν δεσμευτική για τους διάδικους, τους κληρονόμους διαδόχους, διαχειριστές και εκδοχείς τους. (Παράγραφος 5)

6. Όλοι οι όροι της παρούσας Συμφωνίες είναι ουσιώδεις και η παραβίαση οποιουδήποτε όρου παρέχει το δικαίωμα στο αναίτιο μέρος να τερματίσει την Συμφωνία και να απαιτήσει νόμιμες αποζημιώσεις.»

 

Ο ενάγοντας εκπλήρωσε τις συμβατικές του υποχρεώσεις και πλήρωσε το τίμημα της αγοράς του ακινήτου. Ο ενάγοντας ανέλαβε κατοχή του ακινήτου την 3.1.2010. Στην συνέχεια κατέβαλε στον εναγόμενο 1 το ποσό των €2.000 δυνάμει της παραγράφου 2β της συμφωνίας ως ακολούθως:

 Ο Εναγόμενος 2 ενεργώντας ως δικηγόρος του Ενάγοντα επέδειξε αμέλεια και/ή παράβαση καθήκοντος επαγγελματικής ευθύνης και/ή αντιδεοντολογική συμπεριφορά και/ή δεν είχε αποκαλύψει ουσιώδη και/ή απαραίτητα γεγονότα στον Ενάγοντα τα οποία αφορούσαν την σύναψη της συμφωνίας για πώληση του ακινήτου μεταξύ του Ενάγοντα τα οποία αφορούσαν την σύναψη της συμφωνίας για πώληση του ακινήτου μεταξύ του Ενάγοντα και του Εναγόμενου 1 και/ή κατά την σύνταξη του Πωλητήριου Εγγράφου ως λεπτομερώς αναφέρεται κατωτέρω.»

 

Εάν ο εναγόμενος 2 είχε καταθέσει έγκαιρα την εξασφάλιση άδειας, τότε θα δινόταν το δικαίωμα σε όλους τους αγοραστές που δεν είχαν καταθέσει το πωλητήριο τους έγγραφο δυνάμει του νόμου 81(1)/2011 να καταθέσουν το πωλητήριο έγγραφο εντός της προθεσμίας των 6 μηνών. Επειδή είχε παρέλθει το διάστημα των έξι μηνών ήθελαν άδεια του Δικαστηρίου να το καταθέσουν. Τελικά ο ενάγοντας αποτάθηκε σε άλλο δικηγόρο και κατέθεσε το πωλητήριο έγγραφο την 30.4.2015 στο κτηματολόγιο με άδεια του Δικαστηρίου.

 

Ο εναγόμενος 2 είχε παραστήσει ψευδώς ότι υπέβαλε αίτημα για εξασφάλιση άδειας και στέρησε το δικαίωμα στον ενάγοντα να εξασφαλίσει την άδεια έγκαιρα.  Ο ενάγοντας πλήρωσε δικηγορικά έξοδα σε άλλο δικηγόρο για να κατατεθεί το πωλητήριο έγγραφο. Λόγω μεταγενέστερης κατάθεσης του πωλητηρίου εγγράφου ο ενάγοντας δεν είχε σειρά προτεραιότητας έναντι άλλων επιβαρύνσεων. Ο ενάγοντας δεν ήταν προστατευμένος για το ενδεχόμενο αφερεγγυότητας του εναγόμενου 1 και δεν είχε εξασφάλιση για την επίτευξη ειδικής εκτέλεσης της συμφωνίας.

 

Η αγωγή έχει απορριφθεί εναντίον του εναγόμενου 1 και η δικογραφημένη υπεράσπιση του εναγόμενου 2 είναι ότι η σύζυγος του ενάγοντα διεξήγαγε τις διαπραγματεύσεις για την πώληση του ακινήτου εκ μέρους του ενάγοντα. Η σύζυγος του ενάγοντα συμφώνησε για πώληση του ακινήτου σε άλλο χρόνο, ήτοι τον Νοέμβριο 2009. Ο εναγόμενος 2 δεν γνώριζε τον εναγόμενο 1 και ουδέποτε ενήργησε ως δικηγόρος του.

 

«Κατά / ή περί τον Νοέμβριο του 2009 η πρώην σύζυγος του Ενάγοντα SOGHRA TORKIAN, επισκέφθηκε τον Εναγόμενο 2 στο γραφείο του και του ανέφερε και / ή τον πληροφόρησε :

 

(i) ότι ο πρώην σύζυγος της δηλαδή ο Ενάγοντας, συμφώνησε να αγοράσει το ΑΚΙΝΗΤΟ και ότι θα του ανέθετε την ετοιμασία του συμβολαίου αγοραπωλησίας, καθώς και την ετοιμασία πληρεξουσίων εγγράφων ώστε αυτή να ενεργεί εκ μέρους του Ενάγοντα,

 

(ii) κατά την αναφερόμενη συνάντηση η SOGHRA TORKIAN παρουσίασε στον Εναγόμενο 2, φωτοαντίγραφο του τίτλου ιδιοκτησίας του ΑΚΙΝΗΤΟΥ,

 

(iii) στην πάνω αριστερή γωνία του φωτοαντίγραφου του τίτλου ιδιοκτησίας του ΑΚΙΝΗΤΟΥ που παρουσίασε η SOGHRA TORKIAN στον Εναγόμενο 2, υπήρχε γραπτή ένδειξη ύπαρξης υποθήκης την οποίαν ο Εναγόμενος 2 υπέδειξε στην SOGHRA TORKIAN και της εξήγησε περί τίνος επρόκειτο.

 

Η SOGHRA TORKIAN η οποία αμέσως αντιλήφθηκε περί τίνος επρόκειτο, ανέφερε στον Εναγόμενο 2 ότι γνώριζε την ύπαρξη της υποθήκης καθώς και το ποσό της υποθήκης γιατί το είχε ερευνήσει και ότι είχε συμφωνήσει με τον πωλητή (Εναγόμενο 1) ότι θα κρατούσε το αντίστοιχο ποσό της ποσό της υποθήκης και θα το κατέβαλλε ταυτόχρονα με την μεταβίβαση του ΑΚΙΝΗΤΟΥ.

 

Μετά από τα ως άνω λεχθέντα από την SOGHRA TORKIAN, ο Εναγόμενος 2 την συμβούλευσε ότι θα έπρεπε να καταβάλει ένα συμβολικό ποσό ως προκαταβολή για την αγορά του ΑΚΙΝΗΤΟΥ και το υπόλοιπο ποσό θα έπρεπε να καταβληθεί ταυτόχρονα με την μεταβίβαση του ΑΚΙΝΗΤΟΥ.

 

Μετά από τα πιο πάνω ο Εναγόμενος 2 :

 

(i)            συνέταξε και παρέδωσε στην SOGHRA TORKIAN πληρεξούσιο έγγραφο, σύμφωνα με το οποίο ο Ενάγοντας την πληρεξιοδοτούσε να προβεί στις απαιτούμενες ενέργειες προκειμένου να αγορασθεί και να εγγραφεί επ’ ονόματι του ακίνητη περιουσία,

και

 

(ii) αφού η SOGHRA TORKIAN έδωσε στον Εναγόμενο 2, περαιτέρω πληροφορίες και / ή στοιχεία αναφορικά με την προφορική συμφωνία αγοράς του ΑΚΙΝΗΤΟΥ, και συγκεκριμένα ότι το τίμημα πώλησης θα ανερχόταν στο ποσό των €346.000.00-, τον χρόνο παράδοσης του και / ή άλλες λεπτομέρειες, ο Εναγόμενος 2 στις 20/11/2019 συνέταξε συμφωνία πώλησης του ΑΚΙΝΗΤΟΥ, το οποίο παρέδωσε στην SOGHRA TORKIAN σε τρία αντίγραφα.

 

Η SOGHRA TORKIAN μετά από την πάροδο μερικών ημερών, σε νέα επίσκεψη της στο γραφείο του Εναγόμενου 2, του πληροφόρησε ότι ο Πωλητής (Εναγόμενος 1) δεν αποδέχτηκε και / ή απέρριψε κάποιους από τους όρους του συμβολαίου ημερ. 20/11/2019 και συγκεκριμένα απέρριψε :

 

(i) την υποχρέωση του και / ή τον όρο να άρει την υποθήκη που επιβάρυνε το ΑΚΙΝΗΤΟ εντός ενός μηνός από την υπογραφή της συμφωνίας αγοραπωλησίας του ΑΚΙΝΗΤΟΥ,

 

(ii) την καταβολή ενοικίου σε περίπτωση καθυστέρησης της παράδοσης του ΑΚΙΝΗΤΟΥ,

 

(iii) την καταβολή αποζημίωσης σε περίπτωση καθυστέρησης της μεταβίβασης του ΑΚΙΝΗΤΟΥ και της υποχρέωσης του να παρουσιάσει άδεια τελικής έγκρισης του ΑΚΙΝΗΤΟΥ η οποία θα αποτελούσε παράρτημα του πωλητηρίου εγγράφου και / ή άλλους όρους.»

 

Η σύζυγος του ενάγοντα έδωσε οδηγίες του εναγόμενου να τροποποιήσει την συμφωνία και ετοίμασε νέο συμβόλαιο στις 10.12.2009. Επίσης πληρώθηκε το τίμημα του ακινήτου με επιταγές και η σύζυγος  του ενάγοντα ανέθεσε στον εναγόμενο 2 να ετοιμάσει συμβόλαιο ενοικίασης για το ακίνητο. Η ημερομηνία υπογραφής του ενοικιαστηρίου συμβολαίου παραποιήθηκε για λόγους άγνωστους στον εναγόμενο 2 σε ημερομηνία 10.1.2015. Στις 3.12.2010 υπογράφθηκε νέο ενοικιαστήριο έγγραφο που ετοιμάσθηκε από άλλο δικηγόρο.

 

Σε κάποιο στάδιο η σύζυγος του ενάγοντα ενημέρωσε τον εναγόμενο 2 ότι το ακίνητο παρουσίαζε σοβαρές κακοτεχνίες. Παράλληλα με την πληρωμή του ποσού των €27.500 για το τίμημα του ακινήτου ο εναγόμενος 1 επέστρεψε χρήματα για την επιδιόρθωση προβλημάτων που παρουσίαζε το ακίνητο. Μετά την πληρωμή του ποσού των €27.500 και μετά από οδηγίες της συζύγου του ενάγοντα ο εναγόμενος 2 σύνταξε την συμφωνία πώλησης του ακινήτου.

Στις 3/12/2010 ο Εναγόμενος 2 μετά από οδηγίες της SOGHRA TORKIAN προέβην στη χαρτοσήμανση της «Συμφωνίας πώλησης ακινήτου» ημερομηνίας 27/10/2010, με σκοπό να κατατεθεί στο Κτηματολογικό Γραφείο και να χρησιμοποιηθεί για την υποβολή της αίτησης για την εξασφάλιση άδειας από την αρμόδια κρατική υπηρεσία για την απόκτηση ιδιοκτησίας από τον Εναγόμενο ο οποίος ήταν πολίτης τρίτης χώρας.

Την ίδια ημέρα της χαρτοσήμανσης της συμφωνίας δηλαδή στις 3/12/2010, όταν ο Εναγόμενος 2 επικοινώνησε μαζί με την SOKRA TORKIAN για να του καταβάλει την αμοιβή του για την χαρτοσήμανση του πωλητηρίου εγγράφου ημερ. 27/10/2023 και τα πραγματικά έξοδα της εν λόγω χαρτοσήμανσης, η SOKRA TORKIAN τον πληροφόρησε ότι το ποσό που απαιτείτο για την επιδιόρθωση του ΑΚΙΝΗΤΟΥ ήταν πολύ μεγαλύτερο από τα ποσά που έλαβε από τον Εναγόμενο 1 και ότι θα διαπραγματευόταν μαζί του για την αλλαγή του πωλητηρίου εγγράφου και ότι θα τον ενημέρωνε σχετικά, με αποτέλεσμα ο Εναγόμενος 2 να μην προβεί στη κατάθεση του στο Τμήμα Κτηματολογίου.»

Στις 6.10.2014 τον έπαυσαν και έβαλαν άλλο δικηγόρο. Το γεγονός της πληρωμής των €2.000 το πληροφορήθηκε την 2.2.2018.

 

Μαρτυρία

 

Δηλώθηκε ως παραδεκτό γεγονός ότι ο εναγόμενος 2 δεν είχε υποβάλει αίτηση στον δήμο Έγκωμης  και ότι το εν λόγω ακίνητο καλυπτόταν από σε ισχύ άδεια οικοδομής ή πιστοποιητικό τελικής έγκρισης κατά τον χρόνο σύναψης του πωλητηρίου εγγράφου ημερομηνίας 27.10.2010.

 

Ο Αιμίλιος Τσίγκης ΜΕ1 Κτηματολογικός Λειτουργός ανέφερε ότι για  το ακίνητο με αριθμό εγγραφής 0/7645 στον Δήμο Έγκωμης δεν είχε υποβληθεί στο κτηματολόγιο αίτηση έρευνας μεταξύ των ετών 2010 μέχρι 2014. Επιπρόσθετα, δεν υποβλήθηκε αίτηση έρευνας στο κτηματολόγιο από τον δικηγόρο Δώρο Κακουλλή. Το εν λόγω ακίνητο επιβαρύνεται με υποθήκη από το 2008 για το ποσό των €153.774,13 με ενυπόθηκο δανειστή την Τράπεζα Κύπρου. Υπάρχει δεύτερη υποθήκη με τον ίδιο ενυπόθηκο δανειστή ημερομηνίας 4.4.2008 για το ποσό των €280.000 και τρίτη υποθήκη ημερομηνίας 5.12.2002 υπέρ της Τράπεζας Κύπρου για το ποσό των €60.000. Υπάρχουν επιπρόσθετες επιβαρύνσεις επί του ακινήτου με ημερομηνίες στις 10.5.2011, 21.7.2011, 27.1.2012, 10.2.2012, 2.7.2012, 6.9.2012, 7.12.2012, 20.11.2013 και 17.2.2014 που αφορούν ΜΕΜΟ, δηλαδή δικαστηριακές αποφάσεις για χρέη του Γεώργιου Κουτρούπη.

 

Έκανε έρευνα  και ανακάλυψε ότι στις 30.10.2023 κατατέθηκε έγγραφο του αγοραστή Masoud Asadi Lavasani για το ΠΟΕ 608/2014 και η κατάθεση επιτράπηκε για να εξασφαλιστεί διάταγμα Δικαστηρίου για την εκπρόθεσμη κατάθεση του πωλητηρίου Εγγράφου. Η κατάθεση του πωλητηρίου εγγράφου έγινε την 14.10.2014 και έτσι οι επιβαρύνσεις που αφορούν υποθήκες και ΜΕΜΟ προηγούνται. Επηρεάζεται στο μέλλον η μεταβίβαση του ακινήτου στον αγοραστή με τίτλο ιδιοκτησίας ελεύθερο από κάθε βάρος. Εάν κάποιος είχε διεξάγει έρευνα στο κτηματολόγιο θα ανακάλυπτε τις επιβαρύνσεις.

Αντεξεταζόμενος διευκρίνισε ότι κάποιος ως προτιθέμενος αγοραστής μπορεί μετά από άδεια αρμοδίου στον κλάδο εγγραφής να υποβάλει αίτηση έρευνας για συγκεκριμένο ακίνητο. Για να θεωρείται κάποιος προτιθέμενος αγοραστής θα πρέπει να παρουσιάσει κάποια έγγραφα για να τεκμηριώσει τον ισχυρισμό.

Του υποδείχθηκε έγγραφο επί του οποίου  αναγνώρισε σφραγίδα που επισημάνει τις λέξεις επί του εγγράφου ‘ mortgage’.

O ME2 Άντης Χ'’Χ’αννας είναι διοικητικός λειτουργός στην Επαρχιακή Διοίκηση και επιλαμβάνεται εγκρίσεις σε αιτήσεις για απόκτηση ακινήτων από αλλοδαπούς. Είχε στην κατοχή του τον διοικητικό φάκελο που αφορούσε την αγορά του επίδικου ακινήτου. Το αίτημα για έγκριση αγοράς του ακινήτου εγκρίθηκε την 25.4.2013.

Η ΜΕ3 Στέλλα Αγαθοκλέους εργαζόταν κατά τον επίδικο χρόνο στον δήμο Έγκωμης. Εξέταζε αιτήσεις για έκδοση αδειών οικοδομής. Υπάρχει διοικητικός φάκελος σε σχέση με το επίδικο ακίνητο και έχει εκδοθεί άδεια τελικής έγκρισης στις 3.6.2024.

Ο ΜΕ4 Σάββας Νικολάου εργαζόταν στο πρώην Συμβούλιο Υδατοπρομήθειας Λευκωσίας. Το επίδικο ακίνητο υδροδοτήθηκε στις 12.5.2004 από την εταιρεία Α.Μ. Στεγαστική Developments Ltd.  Αφορούσε διπλοκατοικία και χτίστηκαν δύο σπίτια. Παρουσίασε την δήλωση μεταβίβασης του υποστατικού στον ενάγοντα ημερομηνίας 5.11.2013.

Ο ΜΕ5 Χριστόδουλος Παπαλαμπριανού εργάζεται στην εταιρεία  Themis Portfolio Management  και ανέφερε ότι η  Themis Portfolio είναι ενυπόθηκος δανειστής  σε σχέση με το επίδικο ακίνητο  με αριθμό 4414/2008 για το ποσό των €280.000. Η  Themis  έχει τερματίσει τους λογαριασμούς των οφειλετών  και το 2011 καταχώρησε αγωγή εναντίον τους. Εκδόθηκε απόφαση στα πλαίσια της αγωγής που περιλάμβανε την πώληση του ακινήτου και έχουν σταλεί νενομισμένες ειδοποιήσεις σε ενδιαφερόμενα πρόσωπα για τον πλειστηριασμό του ενυπόθηκου ακινήτου. Στην κατοχή του ήταν οι δύο εκ των τριών δικαστικών αποφάσεων, η μια είναι η αγωγή 5714/2011 και η άλλη 6715/2011. Η Themis  απέκτησε το δικαίωμα της υποθήκης με διάταγμα του Δικαστηρίου στις 4.6.2021. Το οφειλόμενο ποσό της υποθήκης κατά τις 31.10.2022  ήταν  το ποσό των €424.253 πλέον τόκοι.

H  ΜΕ6 Soghra Torkian έδωσε μαρτυρία εκ μέρους του ενάγοντα ως πληρεξούσιος αντιπρόσωπος του. Είναι μόνιμος κάτοικος Κύπρου για τα τελευταία 36 χρόνια και εργάζεται ως μεταφραστής. Το έτος 2009 αποφάσισε με τον σύζυγο της να αγοράσουν σπίτι στην Κύπρο και κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι το σπίτι αυτό ήταν το επίδικο σπίτι στην Έγκωμη. Προχώρησαν να γίνει η πώληση με τον ιδιοκτήτη του ακινήτου εναγόμενου 1. Για να γίνει η πώληση ο σύζυγος της θα έπρεπε να εξασφαλίσει άδεια από την αρμόδια αρχή για αγορά του ακινήτου. Ο εναγόμενος 2 τους διαβεβαίωνε ότι θα διευθετούσε όλα τα νομικά ζητήματα και τους είπε να μην ανησυχούν. Ετοίμασε γραπτό συμβόλαιο και τους πληροφόρησε ότι είχε κάνει προηγουμένως έρευνα στο κτηματολόγιο και τους ανέφερε ότι δεν υπήρχε πρόβλημα με το σπίτι. Τους ενθάρρυνε να υπογράψουν το γραπτό συμβόλαιο αγοράς της οικίας. Ο εναγόμενος 2  ετοίμασε πληρεξούσιο έγγραφο ημερομηνίας 7.2.2010 για να ενεργεί η ΜΕ6 ως αντιπρόσωπος του ενάγοντα. Ο ενάγοντας αποχώρησε από την Κύπρου. Αρχές του 2010 ο εναγόμενος την κάλεσε στο γραφείο του να υπογράψει το πωλητήριο έγγραφο. Ήταν στην ελληνική γλώσσα και ο εναγόμενος την καθησύχασε ότι θα της διάβαζε την συμφωνία.

 

Ο εναγόμενος ουδέποτε έκανε δέουσα έρευνα σε σχέση με την συναλλαγή για να προστατεύσει τα συμφέροντα του πελάτη της. Η αρχική συμφωνία περιείχε λάθη και έπρεπε να γίνουν τροποποιήσεις  προκειμένου να τελειοποιηθεί το κείμενο της συμφωνίας. Το τελικό κείμενο τεκμήριο 17 ετοιμάσθηκε την 27.10.2010. Ο εναγόμενος ουδέποτε τους ενημέρωσε για τους κινδύνους αγοράς του ακινήτου. Δεν τους ενημέρωσε για το πρόβλημα επιβαρύνσεων επί του ακινήτου και ότι αυτό το γεγονός θα επηρέαζε την μεταβίβαση του τίτλου του ακινήτου. Το 2013 ο εναγόμενος 2 δεν ολοκλήρωσε την μεταβίβαση του ακινήτου στο όνομα του συζύγου της. Με την προτροπή νέας δικηγόρου, Νικολέττας Χαραλαμπίδου, έγινε έρευνα του τίτλου στο κτηματολόγιο. Ανακάλυψαν ότι το ακίνητο ήταν επιβαρυμένο με υποθήκες και ΜΕΜΟ.

Αμέσως πήγε στο γραφείο του εναγόμενου και τον ενημέρωσε και αυτός είχε εκπλαγεί από την ενημέρωση. Ουδέποτε έκανε άλλη έρευνα και στην συνέχεια σταμάτησε να της απαντά το τηλέφωνο της.

Ο επόμενος της δικηγόρος Βραχίμης την ενημέρωσε ότι το ακίνητο ήταν υποθηκευμένο εκ μέρους της τράπεζας. Επίσης, η άδεια οικοδομής του ακινήτου είχε εκπνεύσει. Περαιτέρω, δεν είχε εξασφαλισθεί άδεια για την αγορά του ακινήτου από το συμβούλιο Υπουργών. Απέστειλαν επιστολή στον πωλητή για την πραγματοποίηση της μεταβίβασης και μέχρι σήμερα αρνείται να παραστεί προκειμένου να γίνει η μεταβίβαση. Για τις υπηρεσίες του ο εναγόμενος 2  ζήτησε την πληρωμή του ποσού των €3.000, αλλά ουδέποτε εξέδωσε απόδειξη για την πληρωμή του εν λόγω ποσού.

 

Ο δικηγόρος Βραχίμη αποτάθηκε στο Δικαστήριο για την έκδοση διατάγματος για την εκπρόθεσμη κατάθεση στο κτηματολόγιο πωλητηρίου εγγράφου. Ο εναγόμενος δεν έκανε τίποτε να τους εξασφαλίσει και τους επέτρεψε να πληρώσουν το ποσό των €275.000 στον πωλητή χωρίς την αναγκαία εξασφάλιση. Η άδεια από το συμβούλιο υπουργών εξασφαλίσθηκε από άλλο δικηγόρο την 25.4.2013. Επίσης, παρέλειψε να εξασφαλίσει τελική έγκριση της οικοδομής από την αρμόδια αρχή.

 

Μέσω του δικηγόρου της καταχωρήθηκε η παρούσα αγωγή με την οποία καταλόγισε τα ακόλουθα εναντίον του εναγόμενου:

-      Παρέλειψε και/ ή αμέλησε να υποβάλει αίτημα εκ μέρους και προς όφελος του Ενάγοντα για εξασφάλιση Άδειας και/ή

-      Παρέλειψε να συμβουλεύσει επαρκώς ή καθόλου τον Ενάγοντα για την αναγκαιότητα και/ή χρησιμόητητα της εξασφάλισης Άδειας και/ή

-      Παρέλειψε να συμβουλεύσει επαρκώς ή καθόλου τον Ενάγοντα για την αναγκαιότητα της γρήγορης εξασφάλιστης Άδειας και/ή

-      Παρέλειψε και/ή αμέλησε να συμβουλεύσει επαρκώς και/ή καθόλου τον Ενάγοντα για τις υποχρεώσεις του Εναγομένου όταν ο Ενάγων θα είχε εξασφαλίσει την Άδεια και/ή

-      Παρέλειψε και/ή αμέλησε να συμβουλεύσει επαρκώς και/ή καθόλου τον Ενάγοντα για τα δικαιώματα του Ενάγοντα όταν θα είχε εξασφαλίσει την Άδεια και/ή

-      Όταν δόθηκε νέα προθεσμία για καταχώρηση του Πωλητήριου Εγγράφου με βάση το Ν.81(Ι)/2011 παρέλειψε και/ή αμέλησε έστω και την υστάτη να υποβάλει αίτημα στο Υπουργικό Συμβούλιο και/ή να προβεί σε όλες τις ενέργειες για την εξασφάλιση άδειας προτού παρέλθει και αυτή η νέα προθεσμία και/ή

-      Παρέλειψε και/ή αμέλησε να συμβουλεύσει επαρκώς ή καθόλου τον ενάγοντα για τα δικαιώματα του σε περίπτωση κατά την οποία απορριπτόταν το αίτημα για την έκδοση άδειας.

 

Ανέφερε ότι πλήρωσε το ποσό των €275.000 στην παρουσία του εναγόμενου. Ανέφερε ότι δεν γνώριζε την κατάσταση του ακινήτου προτού το αγοράσουν.

 

Αντεξεταζόμενη στην υποβολή πότε πληρώθηκαν τα χρήματα με αναφορά το συμβόλαιο αγοράς ημερομηνίας 27.10.2010 ανέφερε ότι τα χρήματα πληρώθηκαν σταδιακά. Οι πληρωμές έγιναν την 5.12.2010, 31.12.2009, 10.12.2009, και 23.11.2009. Τα χρήματα πληρώθηκαν πριν την 27.10.2010 επειδή από τις αρχές 2010 τέλη 2009 είχε μετακομίσει στο σπίτι και της είπε ο εναγόμενος 2 ότι έπρεπε να πληρώσει επειδή ήταν μέσα στο σπίτι. Υπήρχαν 4 συμβόλαια και το τελευταίο συμβόλαιο υπογράφτηκε όταν έπρεπε να εγκαταλείψει το σπίτι όπου ζούσε και να μετακομίσει σε νέο για να μην πληρώνει το ενοίκιο. Εμπιστευόταν πλήρως τον δικηγόρο της.

 

Αναγνώρισε προγενέστερο πωλητήριο έγγραφο που περιείχε πρόνοια αγοράς του ακινήτου με την προκαταβολή των €10.000 και €290.000 με την μεταβίβαση. Ανέφερε ότι έπαιρνε τηλέφωνο τον εναγόμενο και της έλεγε ότι  δεν μπορούσε να εντοπίσει τον πωλητή. Το συμβόλαιο δεν κατατέθηκε στο κτηματολόγιο και το συγκεκριμένο αγοραπωλητήριο ουδέποτε χαρτοσημάνθηκε, οπότε ήταν θέση της ότι δεν ισχύει. Αναγνώρισε την συμφωνία ημερομηνίας 10.12.2009. Ο εναγόμενος 2 της είπε ότι είχε υποχρέωση να πληρώσει τον πωλητή  όταν θα μετακόμιζε στο σπίτι. Είχε δημιουργηθεί θέμα ανακαινίσεων. Όλες οι πληρωμές έγιναν ενώπιον του εναγόμενου 2 στο γραφείο του αφού εντόπισε τον πωλητή.

 

Τον εμπιστεύθηκε τυφλά.  Υπέγραψε το συμβόλαιο ημερομηνίας 10.12.2009.  Γνώριζε ο εναγόμενος ότι η ΜΕ6  ήθελε να αγοράσει το ακίνητο για να έχει στέγη με τον αυτιστικό της υιό. Δεν ήταν καθυστερημένη να πληρώσει τις αποταμιεύσεις ζωής  σε ένα άτομο  εγκληματία που κυκλοφορεί ελεύθερα εάν ο εναγόμενος 2 δεν μπορούσε να την εξασφαλίσει. Βρήκε πολλούς δικηγόρους για να αναλάβουν την υπόθεση, αλλά ακόμη και αυτούς ο εναγόμενος 2  τους έπεισε να αποσυρθούν. Έλεγαν ότι δεν ήθελαν να αναλάβουν υπόθεση εναντίον συναδέλφου τους. Άλλαξε 5 δικηγόρους. Ο κ. Βραχίμης της είπε ότι δεν θέλει να πάει εναντίον του συναδέλφου του.

 

Στην υποβολή ότι ακυρώθηκε το συμβόλαιο ημερομηνίας 10.12.2009 επειδή ανακάλυψε ο εναγόμενος 2 ότι η ΜΕ1  ήδη πλήρωσε το τίμημα του διαμερίσματος στον εναγόμενο 1 απάντησε ότι οι πληρωμές έγιναν στην παρουσία του εναγόμενου 2.  Ανέφερε ότι ο ασκούμενος δικηγόρος που εργαζόταν στο γραφείο του εναγόμενου γνωρίζει όλα τα πράγματα που είχαν συμβεί. Ως προς την ερώτηση ποιος είναι ο Ρένος Ορφανού αναρωτήθηκε ποιος είναι αυτός. Έδωσε επιταγή στον εναγόμενο 1 και αυτός συμπλήρωσε το όνομα του δικαιούχου. Το όνομα στην επιταγή το έγραψε ο εναγόμενος 1.

 

Πλήρωσε σύνολο €77.000. Το ποσό των €2.000 πληρώθηκε το 2016 όταν πληρώθηκε η  διευθέτηση με τον δικηγόρο της να έρθει για την εγγραφή του σπιτιού.  Η πληρωμή έγινε από τον επόμενο δικηγόρο. Της υποδείχθηκε επιταγή ύψους €2.000 ημερομηνίας 6.10.2014 και είπε ότι η επιταγή δεν είναι δική της. Στην υποβολή κατά πόσο είχε παρουσιάσει την επιταγή ημερομηνίας 6.10.2014 στο πειθαρχικό συμβούλιο των δικηγόρων ανέφερε ότι στο πειθαρχικό συμβούλιο ήταν αναστατωμένη επειδή ο κ. Βραχίμης της απέστειλε επιστολή ότι θα σταματούσε να είναι ο δικηγόρος της. Τους έδωσε ό,τι ήταν μέσα στο φάκελο της. Ισχυρίζεται ότι έμαθε για τις επιβαρύνσεις το 2013.

 

Σε συνάντηση στο γραφείο του εναγόμενου  2 της είπε ότι είναι δικός της δικηγόρος και  όχι του εναγόμενου 1. Αρνήθηκε ότι είχε παραδώσει στον εναγόμενο αντίγραφο του τίτλου ιδιοκτησίας του ακινήτου με την λέξη   ‘mortgage’  καταγραμμένη πάνω. Ισχυρίσθηκε ότι ουδέποτε είχε δει το συγκεκριμένο έγγραφο. Σε αντίθεση με τον εναγόμενο 2 η  νέα δικηγόρος ΜΕ7 εξασφάλισε  άδεια του Υπουργικού Συμβουλίου για τον σύζυγο της. Βρήκε όλα τα άλλα έγγραφα που αφορούν το ακίνητο από το κτηματολόγιο και από την τράπεζα.

Αναφορικά με τα κατασκευαστικά προβλήματα της οικίας τα ανακάλυψε μετά που μετακόμισε στο σπίτι αρχές του 2010. Έφερε μελετητή στο σπίτι να εντοπίσει τα προβλήματα. Θεωρεί ότι ανεξάρτητα από τα συμβόλαια που της ετοιμάσαν οι δικηγόροι το 2009 ή το 2010 θα έπρεπε να εγγυηθούν ότι δεν θα υπήρχαν ζημιές στο σπίτι. Ο πωλητής θα πρέπει να είχε κάνει ανακαίνιση.  Το σπίτι είχε σοβαρά προβλήματα και έπρεπε να πληρώσει να επιδιορθωθούν. Ο πωλητής έκανε τα απαραίτητα  μόνο ώστε να μπορέσει να το πωλήσει.

Παραδέχθηκε ότι πλήρωσε €190.000 στον πωλητή στις 31/12/2009. Τα πλήρωσε αυτά ενώ ο πωλητής δεν την άφησε να μετακομίσει στο σπίτι από τον Γενάρη του 2009. Στην υποβολή ότι ο εναγόμενος 2 ουδέποτε συμβούλευσε την Ενάγουσα να πληρώσει στον πωλητή πέραν του ποσού των €10.000 απάντησε «γιατί δεν σφραγίσετε το συμβόλαιο, αυτό το συμβόλαιο δεν ήταν έγκυρο εσείς το γράψετε ο ίδιος άκυρο, μιλάτε για κάτι που δεν έχει καμιά νομική εγκυρότητα».
Στην υποβολή ότι η μάρτυρας παρέδωσε στον Εναγόμενο 2 το Τεκμήριο 35  αυτή απάντησε «ας υποθέσουμε ότι η θέση σας είναι ορθή, που δεν είναι, δεν είχα κανένα τρόπο για να ξέρω και δεν είναι τα γράμματά μου, τι κάνετε σαν δικηγόρος μου για να με προστατέψετε;». Ήταν θέση της ότι θα μπορούσε να είχαν εξασφαλίσει τραπεζική επιταγή και ότι το πρόβλημα δεν ήταν μόνο η υποθήκη. Στην υποβολή ότι την κατοχύρωσε, επειδή είχε ήδη πληρώσει στις 25/11/09 το ποσό των €10.000 και ότι το υπόλοιπο ποσό θα έπρεπε να πληρωθεί με τη μεταβίβαση απάντησε «ας υποθέσουμε ότι είναι σωστό, εσείς γράψετε το υπόλοιπο πρέπει να πληρωθεί και η μεταβίβαση να πραγματοποιηθεί μέχρι τις 2/1/10 εσείς να απαντήσετε». Συμφώνησε ότι το Τεκμήριο 20 αφορά  πληρωμή  ημερομηνίας 25/11/2009 για το ποσό των €10.000. Αρνήθηκε ότι θα πλήρωνε κάποιο ποσό χωρίς να υπάρχει συμβόλαιο εγγύησης.

Στην υποβολή ότι δεν υπογράφτηκε άλλο συμβόλαιο πριν από το Τεκμήριο 28  απάντησε «για να είναι απλό για εσάς, όλα πληρώθηκαν μπροστά σας και είναι σαν ένα σκάνδαλο να μου λέτε ότι ήξερα για την υποθήκη, δεν ήξερα».

 

Συμφώνησε ότι το πληρεξούσιο έγγραφο υπογράφτηκε τον Ιούλιο του 2009 και ότι ο Εναγόμενος το έκανε στο γραφείο του. Τότε δεν είχαν υπόψη τους την αγορά για το  συγκεκριμένο σπίτι, αλλά σίγουρα είχαν δει το συγκεκριμένο σπίτι. Στην υποβολή κατά πόσο συμφώνησαν με τον πωλητή να αγοράσουν το σπίτι κατά πόσο ο εναγόμενος 2 ήταν παρών απάντησε «ήρθα στο γραφείο σας μαζί του». Στην υποβολή ότι το πληρεξούσιο έγγραφο το σύνταξε ο Εναγόμενος, αλλά δεν υπογράφτηκε στο γραφείο του, απάντησε ότι είναι ψέμα. Επίσης, ήταν θέση της ότι ετοιμάστηκαν και άλλα συμφωνητικά έγγραφα πριν από το Τεκμήριο 28.

 

Στην υποβολή ότι η μάρτυρας του έδωσε οδηγίες να μην χαρτοσημάνει το Τεκμήριο 28 επειδή είχε πληρώσει χρήματα στον πωλητή απάντησε « έχετε τίποτε γραπτώς από εμένα που έχω το πληρεξούσιο από τον άντρα μου που έχετε οδηγίες από εμένα ή τον άνδρα μου για να κάνετε κάτι τέτοιο;». Αναγνώρισε την υπογραφή της επί του  Τεκμηρίου 28. Επίσης, στην υποβολή ότι εκείνη είχε δώσει οδηγίες στον δικηγόρο της να συντάξει έκθεση απαιτήσεως που  έγραφε ότι όλα τα γεγονότα είχαν αρχίσει τον Οκτώβριο του 2010 απάντησε ότι δεν ξέρει τι έγινε, ήταν εγκλωβισμένη αγοραστής και ότι ο κύριος Βραχίμης αποσύρθηκε από την υπόθεση, επειδή είναι συνάδελφος του Εναγόμενου. Επίσης, πρόσθεσε ότι αυτά που γράφονται στην έκθεση απαίτησης είναι λάθος εκτυπωτικό. Ρωτήθηκε κατά πόσο έδειξε στον δικηγόρο της το Τεκμήριο 28 και απάντησε ότι πρέπει να του το έδειξε και ότι είναι σίγουρη ότι του το έδειξε.

Ανέφερε ότι ο δικηγόρος Λάμπρος Ιωαννίδης, που τον είχε διορίσει παλαιά, της είχε πει ότι είναι προς όφελος της να μην πάει εναντίον του δικηγόρου της και να χαρτοσημάνει το συμβόλαιο της. Στο πειθαρχικό συμβούλιο των δικηγόρων ανέφερε ότι ήταν απελπισμένη και έγραψε αυτά που μπορούσε να θυμηθεί. Στο έγγραφο του πειθαρχικού συμβουλίου έγραψε ότι ο Λάμπρος Ιωαννίδης επικοινώνησε με τον δικηγόρο του ιδιοκτήτη, Kούσιο Κορφιώτη και απάντησε τελικά ότι εάν το είπε αυτό έτσι πρέπει να είναι τα γεγονότα. Στην υποβολή ότι είχε συνάντηση με τον δικηγόρο Λάμπρο Ιωαννίδη τον  Αύγουστο του 2010 και όχι 4 χρόνια μετά όπως είπε, απάντησε η μάρτυρας «η αμέλειά σας δεν έχει καμιά σχέση με αυτά που λέτε». Στη θέση κατά πόσο γνώριζε ότι ο ιδιοκτήτης είχε άλλο δικηγόρο απάντησε ναι, αλλά ότι δεν τον συνάντησε ποτέ. Όλοι οι δικηγόροι που έχει αλλάξει έρχονται σε κάποιο σημείο της υπόθεσης και της λένε ότι δεν μπορούν να συνεχίσουν, παίρνουν κάποια λεφτά και μετά δεν της απαντούν τα τηλεφωνήματα και αποσύρουν τις κατηγορίες. Στην υποβολή  που αφορούσε το περιεχόμενο του Τεκμηρίου 35, ότι το έγγραφο έγραφε «υποθήκη» και ότι του το είχε πει για την υποθήκη, η μάρτυρας απάντησε ότι δεν υπάρχει κάτι τέτοιο. Στην υποβολή ότι ο Ενάγοντας έπρεπε να πληρώσει στον Εναγόμενο 2, το ποσό των €2.000 για να εκδοθεί η εκ συμφώνου απόφαση για εκπρόθεσμη κατάθεση του πωλητήριου εγγράφου απάντησε ότι αυτό έγινε μέσω άλλου  δικηγόρου . Πλήρωσε τον δικηγόρο της τον κύριο Βραχίμη και ο κύριος Βραχίμης  πλήρωσε τον πωλητή.

 

Αναγνώρισε ενοικιαστήριο έγγραφο για το επίδικο υποστατικό ημερομηνίας 3/12/10. Εκείνην την περίοδο είχε πρόβλημα με τον σύζυγό της, θα έπαιρναν διαζύγιο λόγω της κατάστασης που είχε ο γιος της και συνέταξε ενοικιαστήριο έγγραφο για την δεκαετία. Αρνήθηκε ότι κατέθεσε το συγκεκριμένο στο πειθαρχικό συμβούλιο των δικηγόρων και είπε ότι το ενοικιαστήριο έγγραφο δεν έχει σχέση με την αμέλεια. Μετά από την κυρία Νικολέτα Χαραλαμπίδου πήγε στον κύριο Βραχίμη για να συντάξει το ενοικιαστήριο έγγραφο. Δεν μπορεί το έγγραφο να έγινε το 2010 διότι  δεν συνάντησε τον κύριο Βραχίμη το 2010. Της υποδείχθηκε το έγγραφο ( τεκμήριο 29) ανέφερε ότι δεν είναι δική της  υπογραφή και ότι ούτε οι μονογραφές είναι δικές της. Δεν υπέγραψε το Τεκμήριο 29. Ανέφερε ότι δεν ξέρει αν κατάθεσε τέτοιο έγγραφο ενώπιον του πειθαρχικού συμβουλίου. Στην συνέχεια της μαρτυρίας της διόρθωσε το πιο πάνω και αναγνώρισε το Τεκμήριο 29. Είπε ότι συντάχθηκε για λογαριασμό της από τον κύριο Βραχίμη.  Η τράπεζα ήταν να κατασχέσει το σπίτι και έτσι ετοίμασαν ενοικιαστήριο έγγραφο ούτως ώστε όταν έρθει η τράπεζα να της πει ότι πρέπει να εγκαταλείψει το σπίτι να τους πει ότι υπάρχει σύμβαση ενοικιάσεως για να μην επέλθει έξωση.  Συμπλήρωσαν στο ενοικιαστήριο έγγραφο το ενοίκιο €120 ετησίως για να την προστατέψει να μην τους βγάλει η τράπεζα έξω. Το ενοικιαστήριο έγγραφο δεν χαρτοσημάνθηκε.

 

Στην υποβολή ότι δεν επέτρεψε στον Εναγόμενο 2 να κατατεθεί το  αγοραπωλητήριο συμβόλαιο στο κτηματολόγιο για να  μπορέσει να συνεχίσει διαπραγματεύσεις με τον πωλητή να μειωθεί η τιμή πώλησης λόγω κακοτεχνιών, απάντησε ότι ο Εναγόμενος 2 προσπαθεί να ‘κάμει ιστορίες, διότι ολόκληρο το ποσό έπρεπε να πληρωθεί ως τον Φλεβάρη του 2010’. Το αγοραπωλητήριο έγγραφο  δεν ξεχώρισε το ποσό που πληρώθηκε  για τις ανακαινίσεις και το ποσό που ήταν για το σπίτι. Στην υποβολή γιατί πλήρωσε το ποσό των €275.000 παρά την ύπαρξη του συμβολαίου Τεκμηρίου 28,  που είχε άλλους όρους η μάρτυρας απάντησε ότι ‘απάντησε’.

 

Στην υποβολή ότι στην αγωγή (έκθεση απαιτήσεως) τα ανέφερε αλλιώς, δηλαδή ότι ο Εναγόμενος 2 αναμείχθηκε μετά τον Οκτώβριο του 2010, απάντησε «ο δικηγόρος μου έκανε λάθος, πρέπει να πληρώσω τα λάθη του δικηγόρου μου;».

 

Στην υποβολή ότι στο πειθαρχικό συμβούλιο είχε πει ότι το ποσό των €1.200 που ζήτησε ο Εναγόμενος 2 για την αμοιβή του τα έδωσε μέσω της  νέα δικηγόρου που είχε προσλάβει η μάρτυρας απάντησε  ότι πλήρωσε €3.000 όχι όλα μαζί  με τα χαρτόσημα και μια πληρωμή των €1.200 σε διάφορα στάδια.  Είναι λάθος η  θέση ότι θα έδινε την πληρωμή στη νέα της  δικηγόρο για να τη δώσει στον Εναγόμενο. Αυτά που κατέγραψε η μάρτυρας  στο Τεκμήριο 36 είναι λάθος και αυτό το έγγραφο το έγραψε όταν ήταν συντετριμμένη γιατί ήταν να πάρουν το σπίτι από τα χέρια της. Πήρε κάποιες σημειώσεις, δεν τα δακτυλογράφησε και κάθισε εκεί στο δικηγορικό σύλλογο και έγραψε αυτά τα οποία θυμόταν. Αρνήθηκε την υποβολή ότι ο Εναγόμενος μιλούσε με τον συνάδελφό του, Θανάση Κορφιώτη, ως δικηγόρος του πωλητή και όχι στον ίδιο τον πωλητή. Συμφώνησε ότι συνέχιζε τις διαπραγματεύσεις της με τον πωλητή  μετά την ετοιμασία του Τεκμηρίου 28.

 

Στην υποβολή ότι μειώθηκε η τιμή πώλησης του ακινήτου για να αντανακλά την αξία των απαραίτητων επιδιορθώσεων αρνήθηκε την υποβολή.

Κατά την υπόδειξη αντιφάσεων της μαρτυρίας της με τις  δικογραφημένες θέσεις της απάντησε ότι είναι λάθη των δικηγόρων της.  Αρχές του 2010 ζούσε μέσα στο σπίτι, επομένως δεν θα μπορούσε να πάρει  απόφαση για την αγορά της οικίας για το σπίτι τον Οκτώβριο 2010, δηλαδή 3 μήνες αφού έλαβε κατοχή. Μετακόμισε στην οικία την  7.1.2010. Παραδέχθηκε ότι υπέγραψε το  πωλητήριο έγγραφο ημερομηνίας 10.12.2009. Αναρωτήθηκε γιατί δεν απαίτησε ο δικηγόρος της τραπεζική επιταγή  για την πληρωμή της οικίας ή να πληρωθεί ο δανειστής. Αναρωτήθηκε εάν ο εναγόμενος 2 της είπε ότι το σπίτι είχε ΜΕΜΟ για ενός εκατομμυρίου ευρώ. Ακόμη και η τράπεζα μετά το έτος 2016 δεν την ενημέρωσε ότι  θα γινόταν  πλειστηριασμός για να την βγάλουν από το σπίτι. Συμφώνησε ότι πλήρωσε στον πωλητή το ποσό των €294.000 και όχι €275.000.  Στην υποβολή ότι ο εναγόμενος 2  δεν γνώριζε για τις πληρωμές που έγιναν στον εναγόμενο 1 απάντησε ‘θα βρω εκείνο το χαρτί και ίσως την επόμενη φορά να το φέρω στο Δικαστήριο’.

 

Η ΜΕ7 δικηγόρος Νικολέτα Χαραλαμπίδου προσεγγίστηκε από τον ενάγοντα και την ΜΕ6 στο γραφείο της το 2012. Της είπαν ότι είχε πρόβλημα με τον εναγόμενο 1 που απέφευγε να απαντήσει τα τηλεφωνήματα τους. Της είπαν ότι ο εναγόμενος 2 δεν τους έδιδε εξηγήσεις για ποιο λόγο ο πωλητής δεν είχε μεταβιβάσει το ακίνητο επ’ ονόματι του ενάγοντα και κατά πόσο είχε ληφθεί άδεια του ενάγοντα ως αλλοδαπός να αποκτήσει ακίνητο στην Κύπρο. Μέσα στον φάκελο της υπόθεσης που παρέλαβε δεν βρήκε έρευνα του κτηματολογίου, ή αίτηση του Υπουργικού Συμβουλίου για αίτηση για άδεια αγοράς κατοικίας από αλλοδαπό. Καταχώρησε αίτηση για την άδεια αγοράς στο υπουργικό συμβούλιο την 18.4.2013 και η αίτηση εγκρίθηκε την 25.4.2013. Μετά από έρευνα που έκανε στο κτηματολόγιο διαπίστωσε ότι το ακίνητο ήταν επιβαρυμένο με διάφορες υποθήκες. Της ζήτησε η ΜΕ6 να αναλάβει υπόθεση εναντίον του εναγόμενου 2 και αρνήθηκε.

 

Αντεξεταζόμενη ανέφερε ότι  δεν μπορούσε να τοποθετηθεί κατά πόσο είχε δει ποτέ το τεκμήριο 35. Συμφώνησε ωστόσο ότι εάν το είχε υπόψη της δεν θα έκανε έρευνα στο κτηματολόγιο επειδή αναφέρεται στον τίτλο ιδιοκτησίας η λέξη ‘mortgage’.

H εκδοχή που προέβαλε M.Y.1 ενόρκως ήταν ότι πληροφορήθηκε για τη διαπραγμάτευση για την αγορά του επίδικου διαμερίσματος από τη Μ.Ε.6 και όχι από τον Ενάγοντα. Η ΜΕ6 του είπε ότι ενεργούσε ως πληρεξούσιος αντιπρόσωπος του ενάγοντα. Του είπε η Μ.Ε.6 ότι συμφώνησε με τον εναγόμενο 1 για την αγοραπωλησία του ακίνητου τον Νοέμβριο 2009. Ουδέποτε ενήργησε ως δικηγόρος του Εναγόμενου 1 που δεν τον γνώριζε ή έλαβε μέρος σε διαπραγμάτευση μεταξύ της Μ.Ε.6 και του Εναγόμενου 1 για την αγοραπωλησία. Η Μ.Ε.6 επισκέφθηκε το γραφείο του τον Νοέμβριο του 2009 και του είπε ότι είχε συμφωνήσει να αγοράσει το ακίνητο και ότι του ανέθετε την ετοιμασία του συμβολαίου και του πληρεξούσιου εγγράφου για να ενεργεί εκ μέρους του Ενάγοντα. Εκείνην την ημέρα του παρέδωσε φωτοαντίγραφο του τίτλου ιδιοκτησίας, Τεκμήριο 36. Στην αριστερή γωνία του φωτοαντιγράφου υπήρχε γραπτή ένδειξη ύπαρξης υποθήκης που το υπέδειξε σε αυτήν. Η Μ.Ε.6 κατάλαβε περί τίνος επρόκειτο και του είπε ότι γνώριζε για την ύπαρξη της υποθήκης και για το ποσό της υποθήκης, διότι το είχε ερευνήσει. Είχε συμφωνήσει με τον εναγόμενο 1 ότι θα κρατούσε το αντίστοιχο ποσό της υποθήκης και θα το κατέβαλλε ταυτόχρονα με τη μεταβίβαση του ακίνητου. Την συμβούλευσε να καταβάλει συμβολικό ποσό ως προκαταβολή και ότι το υπόλοιπο ποσό έπρεπε να καταβληθεί ταυτόχρονα με τη μεταβίβαση ακίνητου. Σύνταξε τα έγγραφα που του ζήτησε και του είπε η Μ.Ε.6 για την προφορική συμφωνία, καθώς το ότι το τίμημα πώλησης του ακινήτου θα ανερχόταν στο ποσό των €346.000.

Σε νέα επίσκεψη στο γραφείο του η ΜΕ6 τον πληροφόρησε  ότι ο εναγόμενος 1 δεν αποδέχθηκε το συμβόλαιο  ημερομηνίας 20 Νοεμβρίου 2009. Απέρριψε την υποχρέωση του να άρει την υποθήκη που επιβάρυνε το ακίνητο μέσα σε έναν μήνα από την υπογραφή της συμφωνίας και  για την καταβολή ενοικίου σε περίπτωση καθυστέρησης παράδοσης του ακίνητου και καταβολή αποζημίωσης σε περίπτωση καθυστέρησης της μεταβίβασης. Παρά των συμβούλων του η Μ.Ε.6 του έδωσε οδηγίες να τροποποιήσει το αρχικό συμβόλαιο και ετοίμασε νέο συμβόλαιο στις  10/12/2009 και παρέδωσε 3 αντίγραφα στη Μ.Ε.6. Αυτό το συμβόλαιο είναι το Τεκμήριο 28 στο οποίο θα κατέβαλλε €10.000 ως προκαταβολή και το τίμημα αγοράς του ακινήτου  θα ήταν €300.000. Η μείωση της τιμής έγινε διότι διαπίστωσε ότι η οικία δεν είχε τελική έγκριση. Μετά την υπογραφή του Τεκμηρίου 28 η Μ.Ε.6 τον πληροφόρησε ότι είχε παραδώσει δύο επιταγές στον εναγόμενο 1 ημερομηνίας 23/11/09 και 25/11/09 μετά από απαίτηση του εναγόμενου 1 αντί μονό τις €10.000 προκαταβολή. Ετοίμασε ο Εναγόμενος 1 απόδειξη πληρωμής με ημερομηνία 19/11/2009 για το ποσό των €30.000. Το τίμημα πώλησης ανήλθε ξανά στο ποσό των €316.000. Θα καταβαλλόταν επιπλέον το ποσό των  €26.000 στον εναγόμενο 1 μέχρι τις 12/12/2009.

Προφανώς η αναγραφή της ημερομηνίας στην απόδειξη πληρωμής 19/11/09 αναγράφηκε λάθος και η ορθή ημερομηνία είναι 19/12. Στις 10/01/10 η Μ.Ε.6 του ανέθεσε τη σύνταξη ενοικιαστήριου εγγράφου για το ακίνητο. Για λόγους που δεν ξέρει παραποιήθηκε η ημερομηνία στο ενοικιαστήριο έγγραφο και φαίνεται η 10/1/2015 ως ημερομηνία σύναψης της υπογραφής του. Στις 03/12/10 υπογράφτηκε νέο ενοικιαστήριο έγγραφο το οποίο συντάχθηκε από άλλον δικηγόρο σύμφωνα με το οποίο ο εναγόμενος 1 ενοικίασε το ακίνητο στη Μ.Ε.6. Τον Ιανουάριο του 2010 η Μ.Ε.6 επικοινώνησε με το γραφείο του και του είπε ότι το ακίνητο παρουσίαζε λειτουργικά προβλήματα και κακοτεχνίες και ήθελε να ακυρώσει το πωλητήριο έγγραφο και ότι ήθελε να εξασφαλίσει έκθεση από ειδικό εμπειρογνώμονα. Στις αρχές Οκτωβρίου 2010 η Μ.Ε.6 τον επισκέφθηκε στο γραφείο του και τον πληροφόρησε ότι παρά τις πρόνοιες του συμβολαίου ημερομηνίας 10/12/2009 και απόδειξη ημερομηνίας 19/11/2009 είχε καταβάλει σε διάφορες ημερομηνίες το ποσό των  €275.000 στον εναγόμενο 1. Ο εναγόμενος 1 της επέστρεψε κάποιο ποσό για την επιδιόρθωση κακοτεχνιών που παρουσίαζε το ακίνητο. Μετά από οδηγίες της Μ.Ε.6 συνέταξε το πωλητήριο έγγραφο τεκμήριο 17 και στις 03/12/10 προέβηκε σε χαρτοσήμανση του τεκμηρίου 17 για να κατατεθεί στο κτηματολόγιο και για να υποβάλει αίτηση για την εξασφάλιση άδειας για την αγορά από την αρμόδια κρατική υπηρεσία. Την ημέρα της χαρτοσήμανσης ζήτησε από τη Μ.Ε.6 να του καταβάλει την αμοιβή του. Η Μ.Ε.6 του είπε ότι ήθελε πολύ μεγάλο ποσό το ακίνητο για την επιδιόρθωσή του και ότι το ποσό που έδωσε ήταν μεγαλύτερο από το ποσό που έλαβε από τον εναγόμενο και ότι θα διαπραγματευόταν μαζί του την αλλαγή του πωλητήριου εγγράφου και θα τον ενημέρωνε σχετικά. Η Μ.Ε.6 και ο Ενάγοντας έλαβαν κατοχή του ακίνητου αρχές του έτους 2010. Στις 6/10/14 δεν ήταν δικηγόρος της Μ.Ε.6 διότι αυτή διόρισε άλλο δικηγόρο. Πληροφορήθηκε στις 2/2/18 για την θέση της ότι τον κατηγορούσε ότι δεν προώθησε την αίτηση για εξασφάλιση άδειας απόκτησης της οικίας από το Υπουργικό Συμβούλιο και μεταβίβαση του ακινήτου. Η παράλειψη αυτή  οφειλόταν σε ρητή εντολή της Μ.Ε.6 που ήθελε να επαναδιαπραγματευτεί τη συμφωνία πώλησης του ακίνητου εκ νέου με τον εναγόμενο 1.

 

Αντεξεταζόμενος ανέφερε ότι παρείχε δικηγορικές υπηρεσίες τον προηγούμενο χρόνο στην Μ.Ε.6 για άλλα ζητήματα .  Αυτά που είπε ενόρκως η ΜΕ6 διαφέρουν από την δικογραφημένη της θέση. Σύμφωνα με την έκθεση απαίτησης  ο ενάγοντας του είχε αναθέσει  να ετοιμάσει το πωλητήριο έγγραφο το 2010, όμως τα πραγματικά γεγονότα είναι διαφορετικά και αυτό έγινε το 2009. Τον ενάγοντα ουδέποτε τον γνώρισε, όλες τις εντολές τις λάμβανε από τη Μ.Ε.6. Οι οδηγίες της ήταν να ετοιμάσει συμβόλαιο με βάση τη συμφωνία που είχε ήδη κάνει με τον πωλητή, δηλαδή να ετοιμάσει ένα συμβόλαιο για να το παρουσιάσει στον πωλητή για να δει κατά πόσο θα συμφωνήσει με το συμβόλαιο που θα ετοίμαζε. Διαφώνησε ότι της έδωσε οδηγίες για να υποβάλει αίτηση στο Υπουργείο για εξασφάλιση άδειας και για μεταβίβαση του ακίνητου σε εκείνο το στάδιο. Όταν του έδωσε τον τίτλο ιδιοκτησίας του έδωσε το έγγραφο που έγραφε ότι υπήρχε υποθήκη και της το υπέδειξε. Τα γράμματα ‘mortgage’ επί του τεκμηρίου 35 δεν είναι δικά του. Όταν του έδωσε αυτό το έγγραφο της είπε και της υπέδειξε να δώσει ένα πολύ μικρό ποσό για να κρατηθεί το ακίνητο, αλλά όχι περισσότερα χρήματα. Για να μπορέσει να ετοιμάσει το έγγραφο το 2009 έπρεπε να πάρει εις κατοχή του το έγγραφο τεκμήριο 35 για να γνωρίζει τα στοιχεία του ακινήτου. Της εξήγησε τους κινδύνους να αγοράσει ακίνητο με την υποθήκη προφορικά και ετοίμασε το πρώτο έγγραφο στις 10/12/09 για να δοθεί μικρή προκαταβολή.

Στην συνέχεια, το τεκμήριο 28 ακυρώθηκε. Τον πληροφόρησε η Μ.Ε.6 ότι είχε πληρώσει ένα τεράστιο ποσό έναντι της αγοράς του ακίνητου παρά την πρόνοια του συμβολαίου. Στο αρχικό συμβόλαιο υπήρχε χρονοδιάγραμμα για την ακύρωση της υποθήκης από τον πωλητή που δεν το δέχτηκε ο εναγόμενος 1. Το υπόλοιπο ποσό  του τιμήματος αγοράς σύμφωνα με εκείνο το συμβόλαιο θα δινόταν ταυτόχρονα με τη μεταβίβαση του ακίνητου. Αντ’ αυτού  στο μεσοδιάστημα που μεσολάβησε μέχρι τη σύναψη του δεύτερου συμβολαίου η M.E.6 είχε καταβάλει στον εναγόμενο 1 το ποσό των €270.000. Απέρριψε την υποβολή ότι αυτές οι πληρωμές έγιναν στην παρουσία του και υπέδειξε ότι αυτή η θέση έρχεται σε αντίθεση με την έκθεση απαιτήσεως που αναφέρει ότι η εναρκτήρια ημερομηνία της συναλλαγής στο γραφείο του είναι 27/10/10. Δεν γνώριζε γι' αυτές τις πληρωμές και έμαθε για τις εν λόγω πληρωμές εκ των υστέρων. Επίσης, απέρριψε την υποβολή ότι της είχε πει ότι αφού κατέχει το ακίνητο θα πρέπει να πληρώσει το τίμημα της πώλησης. Δεν θυμάται την αξία της υποθήκης, αλλά ήταν μεγάλο ποσό και είναι αυτός ο λόγος που της είχε δώσει συμβουλή να δώσει μια τυπική προκαταβολή για να κρατηθεί το ακίνητο. Είχε επικοινωνήσει με την τράπεζα και τον είχαν πληροφορήσει τηλεφωνικώς για το ποσό της υποθήκης. Ενυπόθηκος δανειστής  ήταν η Τράπεζα Κύπρου. Δεν είχε εντολή για την προστασία της αγοράς του ακινήτου. Αναφορικά με το ζήτημα να αποταθεί για  άδεια  του υπουργικού συμβουλίου για την αγορά του ακινήτου  δεν το έκανε, επειδή η Μ.Ε.6 του έδωσε οδηγίες ότι επρόκειτο να επαναδιαπραγματευτεί την πώληση του ακινήτου. Αναφορικά με το θέμα της χαρτοσήμανσης ήταν η θέση του ότι έκανε τη χαρτοσήμανση ως καθήκον του και  όταν της τηλεφώνησε για να τον πληρώσει για τη χαρτοσήμανση του είπε «περίμενε γιατί θα επαναδιαπραγματευτώ τη συμφωνία ». Τη χαρτοσήμανση του  την πλήρωσε το διάστημα που τον απέλυσε και  πήρε τον δικαστικό φάκελο από εκείνον. Απέρριψε την υποβολή ότι την χρέωσε  €3.000. Της είχε ζητήσει €1.250 όταν συντάχθηκε το πρώτο συμβόλαιο και επίσης του έδωσε το ποσό της χαρτοσήμανσης μόνο. Αν τον πλήρωσε άλλα χρήματα αυτά  αφορούσαν  την άλλη υπόθεση την οποία είχε αναλάβει. Ο δικηγόρος που εκπροσωπούσε τον πωλητή το 2009, εναγόμενο 1 στη συναλλαγή ήταν ο Θανάσης ο Κορφιώτης.  Δεν έχει αλληλογραφία γι’ αυτά που συζήτησε με τον δικηγόρο του εναγόμενου 1, αντάλλαξαν τηλεφωνήματα. Στην υποβολή ότι δεν γνώριζε η Μ.Ε.6 τι έγραφαν τα συμβόλαια απάντησε ότι η  Μ.Ε.6  γνωρίζει ελληνικά και μαζί της μιλούσε στα ελληνικά. Αναφορικά με τη λέξη «ΑΚΥΡΟ» επί του τεκμηρίου 28 δεν θυμάται αν είναι δικά του γράμματα. Μετά την υπογραφή εκείνου του συμβολαίου η Μ.Ε.6  είχε πληρώσει €270.000 στον εναγόμενο 1 και δεν υπήρχε οποιαδήποτε απόδειξη πέραν των επιταγών για τις πληρωμές αυτές. Οι πληρωμές που έκανε η Μ.Ε.6 εν αγνοία του είναι ο λόγος που  ακυρώθηκε το συμβόλαιο και έγινε δεύτερο συμβόλαιο. Όταν του υποδείχθηκαν οι διάφορες επιταγές τεκμήριο 20 ανάφερε ότι τώρα έβλεπε τις συγκεκριμένες επιταγές. Δεν γνώριζε για τις συγκεκριμένες πληρωμές  στις 10/12/09 όταν  συντάχθηκε το συμβόλαιο, ούτε γνωρίζει κατά πόσο αυτές οι επιταγές πράγματι δόθηκαν στον πωλητή. Η Μ.Ε.6 τον είχε πληροφορήσει εκ των υστέρων για τις εν λόγω πληρωμές. Εκείνος γνώριζε μόνο για την πληρωμή των €10.000. Η μόνη εντολή που του έδωσε η ΜΕ6  ήταν να συντάξει ένα συμβόλαιο για να το πάρει στον πωλητή, δεν είχε καμιά σχέση στις διαπραγματεύσεις. Τις εν λόγω επιταγές τις είδε για πρώτη φορά όταν του είχε παραδοθεί ο φάκελος από τον Γενικό Εισαγγελέα στα πλαίσια της πειθαρχικής καταγγελίας που υπέβαλε εναντίον του η Μ.Ε.6.

 

 

Αξιολόγηση

 

 Η θεραπεία της ειδικής εκτέλεσης πωλητηρίου εγγράφου ημερομηνίας 27.10.2010 δεν είναι θεραπεία λογικά που μπορεί να αφορά τον εναγόμενο 2 εναντίον του οποίου ο ενάγοντας αξιώνει αποζημίωση για επαγγελματική αμέλεια. Ο ενάγοντας επιχειρεί να συνδέσει την  αξίωση του  για  αποζημιώσεις  έναντι του εναγόμενου 2 σε σχέση  με τα χρήματα που πλήρωσε η Μ.Ε.6 στον εναγόμενο 1 δυνάμει του πωλητηρίου εγγράφου και διαφυγόντα κέρδη που θα αποκόμιζε για την πώληση του ακινήτου εξαιτίας κατ’ ισχυρισμό επαγγελματικής αμέλειας του εναγόμενου 2.  Με την απαίτηση ο ενάγοντας αποδίδει επαγγελματική αμέλεια στον εναγόμενο 2 για  συγκεκριμένα πράγματα  που έκανε και/ή  για παραλείψεις σε σχέση με πράξεις  που δεν έκανε με αποτέλεσμα να υποστεί την συγκεκριμένη ζημιά. Αυτά που του αποδίδει απαριθμούνται με λεπτομέρεια στην παράγραφο 10 της έκθεσης απαιτήσεως. Ένα από αυτά που του αποδίδει  ότι δεν το έκανε, επί παραδείγματι, είναι ότι δεν κατέθεσε το πωλητήριο έγγραφο στο κτηματολόγιο χωρίς να αναφέρει πότε έπρεπε να το καταθέσει και υπό ποιες συνθήκες έπρεπε να διενεργηθεί η κατάθεση του πωλητηρίου, δεδομένου ότι η επιβάρυνση επί του ακινήτου προϋπήρχε της συναλλαγής του ενάγοντα να αποκτήσει το ακίνητο από τον πωλητή με αγορά του ακινήτου. Η επιβάρυνση του ακινήτου υπήρχε από τις 4.4.2008. Η Μ.Ε.6 δεν εξήγησε γιατί η κατάθεση του πωλητηρίου σε ημερομηνία μεταγενέστερη της κατάθεσης της επιβάρυνσης  θα είχε ως αποτέλεσμα να αποφύγει την πρόκληση των ζημιών  που αξιώνει. Ούτε και είναι γνωστό πως ο ενάγοντας θα απέφευγε τις ζημιές εάν ο εναγόμενος 2 τον είχε συμβουλεύσει σωστά για την απόκτηση άδειας για την αγορά του ακινήτου ως αλλοδαπός που χρειαζόταν άδεια από το Υπουργικό Συμβούλιο για την απόκτηση τέτοιας άδειας.  Δεν εκφράζεται ολοκληρωμένα αιτία αγωγής για επαγγελματική αμέλεια, διότι δεν διατυπώνονται γεγονότα για την αιτιώδη συνάφεια των πράξεων και παραλείψεων του εναγόμενου 2 που αποτέλεσαν αιτία για την πρόκληση της ζημιάς. Εξαιτίας του ότι στην έκθεση απαιτήσεως του αποδίδονται αποσπασματικά κάποιες ενέργειες και παραλείψεις που συνιστούν  επαγγελματική αμέλεια χωρίς να επεξηγείται πώς αυτά συνδέονται με την ζημιά   που προκλήθηκε  στον ενάγοντα δεν σημαίνει ότι εκφράζεται ολοκληρωμένα αγώγιμο δικαίωμα κατά του εναγόμενου 2 στην βάση της επαγγελματικής αμέλειας.

Παρόλο τούτο, αξιολόγησα την εκδοχή που πρόβαλε η Μ.Ε.6 ενώπιον του Δικαστηρίου για να εξετάσω κατά πόσο δικαιολογείται  πραγματικό εύρημα ότι ο εναγόμενος 2 ήταν επαγγελματικά αμελής σε σχέση με συμπεριφορά ή παραλείψεις που αποτέλεσαν αιτία να προκληθεί ζημία στον ενάγοντα ύψους  €302.000. Υπό τις περιστάσεις ο μόνος τρόπος που ο ενάγοντας θα μπορούσε να  αποφύγει την συγκεκριμένη ζημιά θα ήταν να αποφύγει να κάνει την συγκεκριμένη συναλλαγή με τον εναγόμενο 1 ενόψει του ότι το εν λόγω ακίνητο ήταν ήδη υποθηκευμένο  για ποσό  πέραν του ποσού  των €400.000.  Άρα  κανένα  αντίκτυπο  δεν υπήρχε ως συνέπεια της μη κατάθεσης πωλητηρίου εγγράφου κατά τα έτη 2009-2010. Η ζημιά θα υπήρχε ακόμη και να κατέθετε το πωλητήριο έγγραφο ο εναγόμενος 2 διότι υπήρχαν προγενέστερες επιβαρύνσεις. Δεν εκφράζεται ολοκληρωμένα το αγώγιμο δικαίωμα του ενάγοντα έναντι του εναγόμενου 2 στην βάση της επαγγελματικής αμέλειας ως δικογραφείται η απαίτηση. Η ουσία είναι ότι ο μόνος τρόπος που θα μπορούσε να αποφύγει ο ενάγοντας την ζημιά  υπό τις περιστάσεις θα ήταν να αποφύγει την ίδια την συναλλαγή για την οποία ο ενάγοντας  αξιώνει ειδική εκτέλεση ή αποζημιώσεις επειδή δεν μπορεί να πετύχει η ειδική εκτέλεση. Το δυσνόητο της απαίτησης  είναι ένδειξη των αλλοπρόσαλλων θέσεων του ενάγοντα.     Ήταν φανερό ότι η Μ.Ε.6 δεν ήξερε τι θέλει να αποδείξει και ποιο θα ήταν το κατάλληλο πραγματικό υπόβαθρο αναγκαίο να καταδείξει ώστε να αποσείσει αλλού την ευθύνη για την μη αποφυγή της συναλλαγής που της επέφερε ζημιά. Μοναδικό της μέλημα ήταν να ρίξει το φταίξιμο για την απώλεια της στον εναγόμενο 2 με οποιονδήποτε τρόπο. Μόνο  για τον λόγο ότι αυτά που είπε ενόρκως δεν έχουν σχέση με τις δικογραφημένες θέσεις που διατύπωσε εναντίον του εναγόμενου 2 θα πρέπει να κριθεί αναξιόπιστη.

Η αξιολόγηση της μαρτυρίας πρέπει να γίνεται με βάση το περιεχόμενο της μαρτυρίας, την ποιότητα της και την πειστικότητα της σε σύγκριση με την υπόλοιπη μαρτυρία της υπόθεσης. (βλ. Ομήρου ν Δημοκρατία (2001) 2 ΑΑΔ 506). Ως εκ τούτου, έχω αξιολογήσει ξεχωριστά κάθε μάρτυρα σε σχέση με τα λεγόμενα του και τα αποδεικτικά στοιχεία που έχει προσκομίσει για να πείσει για την αλήθεια της εκδοχής του. Επιπρόσθετα, έχω αναλύσει τη μαρτυρία του κάθε μάρτυρα με αναφορά και την υπόλοιπη μαρτυρία της υπόθεσης, ώστε σε κάθε περίπτωση η προφορική μαρτυρία να έχει διασταυρωθεί με άλλα στοιχεία ή να έχει καταρριφθεί από άλλα στοιχεία και/ή μαρτυρία που αποδεικνύονται ως αναντίλεκτη στην υπόθεση. Έλαβα υπόψη μου πιθανά ελατήρια που μπορεί να είχε κάθε μάρτυρας να πει ή να μην πει την αλήθεια ώστε να διαπιστωθούν με τη μεγαλύτερη δυνατή ακρίβεια τα γεγονότα της υπόθεσης.

 Οι πρώτοι πέντε μάρτυρες ήταν τυπικοί μάρτυρες και αυτά που είπαν δεν αμφισβητούνται. Όλα τα διαβήματα για την μεταβίβαση του ακινήτου άδειες κτλ. έγιναν το 2013. Επίσης, είναι αναντίλεκτο ότι το ακίνητο ήταν υποθηκευμένο από το 2008 και ότι κατά την ημερομηνία που η Μ.Ε.6 πλήρωσε τα πρώτα χρήματα στον εναγόμενο 1 ήδη υπήρχε υφιστάμενη υποθήκη επί του ακινήτου.

 Η έκθεση απαίτησης προσδιορίζει τον χρόνο κατά τον οποίο ο ενάγοντας ενδιαφέρθηκε να αγοράσει το ακίνητο στην Κύπρο  και αυτός ο χρόνος ήταν κατά τον Οκτώβριο 2010.  Η έκθεση απαιτήσεως προσδιορίζει ότι ο χρόνος που τα μέρη συνάψαν συμφωνία για την αγοραπωλησία του ακινήτου είναι κατά ή περί τις 27.10.2010. Δικογραφείται ότι ο ενάγοντας έλαβε κατοχή του ακινήτου στις 3 Δεκεμβρίου 2010. Δικογραφείται ότι  ο ενάγοντας προσέγγισε τον εναγόμενο 1 για να αγοράσει την  οικία κατά τον Οκτώβρη του 2010. Ενόψει των, πιο πάνω, η θέση της Μ.Ε.6 ότι όλα ξεκίνησαν το τελευταίο τρίμηνο του 2009 δεν ταιριάζει. Η δικογραφημένη θέση του ενάγοντα δεν ταιριάζει με τα έγγραφα/τεκμήρια  που κατέθεσε η πλευρά του  ενάγοντα για να αποδείξει την αξίωση του , όπως τις επιταγές της πληρωμής, που καταδεικνύει ότι η πληρωμή των €275.000 προηγήθηκε της σύναψης της συμφωνίας πώλησης του ακινήτου. Η θέση της Μ.Ε.6 ότι ο ουσιώδης χρόνος ήταν το 2009 δεν ταιριάζει με τον ουσιώδη χρόνο της απαίτησης. Η ασυνέπεια μεταξύ της μαρτυρίας και της δικογραφίας δεν μπορεί να αποδοθεί σε λάθος δικηγόρου, διότι η διάσταση μεταξύ των δύο εκδοχών είναι ουσιαστική και διαφοροποιεί τα πραγματικά δεδομένα επί των οποίων θα μπορούσε να στηριχθεί το αγώγιμο δικαίωμα με βάση την επαγγελματική αμέλεια.

 

Κατά τον χρόνο που ετοιμάσθηκε το πρώτο συμβόλαιο ημερομηνίας 31.12.2009 η Μ.Ε.6 είχε ήδη πληρώσει στον εναγόμενο 1 το ποσό των €50.000. Επομένως, δεν είναι δυνατόν να ζητούσε από τον εναγόμενο να την διαφυλάξει το 2010 αφού  είχε πληρώσει το ποσό των €275.000 μέχρι την ημερομηνία ετοιμασίας του τεκμηρίου 2. Το συμβόλαιο που ετοιμάσθηκε τον Δεκέμβριο 2009 ( τεκμήριο 28)   προνοεί μόνο  για την πληρωμή του ποσού των €10.000 και το υπόλοιπο τίμημα να πληρωθεί με την μεταβίβαση του ακινήτου. Οι πρόνοιες αυτές υποστηρίζουν την εκδοχή του εναγόμενου 2 ότι επιχείρησε να προστατεύσει την Μ.Ε.6 θέτοντας πρόνοια στο συμβόλαιο ότι το υπόλοιπο το τίμημα θα πληρωνόταν με την μεταβίβαση του ακινήτου. Δεν είναι λογική η θέση της Μ.Ε.6 να είχε πληρώσει το ποσό των €275.000 ενώ δεν υπήρχε σε ισχύ αγοραπωλητήριο έγγραφο που να προνοούσε τέτοια πληρωμή.  Ο  δικηγόρος της ετοίμασε συμβόλαιο που τις έδιδε το δικαίωμα να πληρώσει το τίμημα μόνο με την μεταβίβαση του ακινήτου. Ο τίτλος ιδιοκτησίας του ακινήτου που καταγράφει την λέξη  ‘ mortgage’  τεκμήριο 35 εκδόθηκε στις 16 Ιουλίου 2009. Η Μ.Ε.6 δεν τοποθετεί τον εναγόμενο 2 στην εικόνα πριν το τέλος του 2009 σύμφωνα με την μαρτυρία του, επομένως, δεν είναι δυνατόν ο εναγόμενος 2 να είχε στην κατοχή του το τεκμήριο 35 εκτός εάν του το είχε δώσει η Μ.Ε.6. Στην περίπτωση που η Μ.Ε.6 είχε διαφυλάξει το συμβατικό της δικαίωμα να πληρώσει μόνο τις €10.000  ως προνοούσε το συμβόλαιο τεκμήριο 28 δεν θα ήταν εκτεθειμένη σε απώλειες και ζημιές. Εάν θέση της Μ.Ε.6 ήταν ότι η ζημιά προέκυψε επειδή ο εναγόμενος 2 στο γραφείο του την προέτρεψε στην παρουσία του να κάνει τις πληρωμές  που φανερώνονται επί του τεκμηρίου  20 είναι άξιο απορίας γιατί αυτό το ουσιώδες γεγονός δεν δικογραφήθηκε; Η εκδοχή της ήταν ότι ο εναγόμενος 2 την προέτρεπε να κάνει τις πληρωμές επειδή έλαβε την κατοχή του ακινήτου. Όμως σύμφωνα  με την δικογραφία έλαβε κατοχή του ακινήτου τον Φεβρουάριο 2010 και οι πληρωμές έγιναν το 2009. Επομένως, τα γεγονότα  της απαίτησης δεν συνάδουν με την εκδοχή της.

 

Ανέφερε ότι προσέλαβε διάφορους δικηγόρους, τουλάχιστον 5 σε αριθμό, και ότι είδαν το πρόβλημα, αλλά δεν αναλάμβαναν την υπόθεση κατά του εναγόμενου 2 . Αυτό δεν ισχύει, διότι η παρούσα αγωγή είχε καταχωρηθεί από τον Ρ. Βραχίμη εναντίον του εναγόμενου 2.  Επομένως, αυτό που είπε ήτοι, ότι ο κ. Βραχίμης σταμάτησε να την αντιπροσωπεύει επειδή δεν ήθελε να στραφεί εναντίον συναδέλφου του δεν αληθεύει. Αντί να καλέσει ως μάρτυρες τους δικηγόρους της, υποστήριξε  ότι αυτοί της συμπεριφέρθηκαν αντιδεοντολογικά και αποσύρθηκαν από την αντιπροσώπευση της επειδή τους είχε επηρεάσει ο εναγόμενος 2. Προέβη σε τέτοιες σοβαρές κατηγορίες εναντίον πέντε δικηγόρων χωρίς να τους κατονομάσει και γενικά και αόριστα. Στην επιστολή του δικηγόρου της ημερομηνίας 10.3.2015 ( Βραχίμης)  αναφέρεται ότι η Μ.Ε.1 πλήρωσε το ποσό των €2.000 προκειμένου η οικία να αποδεσμευθεί και να μεταβιβαστεί, αλλά όταν της υποδείχθηκε η επιταγή των €2.000 ημερομηνίας 6.10.2014 δεν την αναγνώρισε και επικαλέστηκε σύγχυση επειδή ο δικηγόρος της αργότερα αποσύρθηκε από την αντιπροσώπευση της.

 

Στην υποβολή γιατί υπέγραψε τις σημειώσεις της στον δικηγορικό σύλλογο που  περιέχουν ισχυρισμούς της για την υπόθεση που έρχονται σε αντίθεση με  τα γεγονότα της ένορκης μαρτυρίας ανέφερε ότι ήταν συγχυσμένη τότε και έγραφε ό,τι μπορούσε να θυμηθεί.

 

Όταν αντιλήφθηκε ότι το τεκμήριο 29 δεν την βοηθούσε να προωθήσει τις θέσεις της προσάρμοσε την εκδοχή της και είπε ότι δεν αναγνωρίζει την υπογραφή της επί του εγγράφου. Μετά το διάλειμμα κατά την διάρκεια της ακροαματικής διαδικασίας, αντιλαμβανόμενη τις συνέπειες της πρώτης της τοποθέτησης, αναίρεσε την προηγούμενη της θέση και είπε ότι τελικά το έγγραφο έγινε για λογαριασμό της από τον κ. Βραχίμη διότι η τράπεζα ήταν να κάνει κατάσχεση της οικίας. Ως ενοικιαστής θα μπορούσε να σταματήσει την διαδικασία. Η θέση που προέβαλε η Μ.Ε.6 ενόρκως στην κυρίως της εξέταση έρχεται σε αντίθεση με αυτά που είπε η Μ.Ε.7. Ήταν θέση της Μ.Ε.6 ότι έμαθε ότι ο εναγόμενος 2 δεν είχε αποταθεί στο Συμβούλιο Υπουργών για άδεια αγοράς ακινήτων από αλλοδαπό. Πληροφορήθηκε για την παράλειψη του αυτή από την Μ.Ε.7 όταν άλλαξε δικηγόρο  και αυτό ήταν για εκείνη μεγάλη έκπληξη. Αντίθετα, η θέση της  Μ.Ε.7  ήταν  ότι η Μ.Ε.6 της παραπονέθηκε ότι ο εναγόμενος απέφευγε να της μιλήσει και να της δώσει εξηγήσεις για το γεγονός ότι δεν είχε ληφθεί σχετική άδεια από το Υπουργικό Συμβούλιο, η  οποία να επέτρεπε στον ενάγοντα ως αλλοδαπό να  αποκτήσει στέγη στην Κύπρο. Εάν ήταν έκπληξη για την Μ.Ε.6  ότι η άδεια δεν είχε ληφθεί, δεν είναι δυνατόν να παραπονέθηκε για την μη λήψη της άδειας στην Μ.Ε.7. Η Μ.Ε.6 έλεγε διαφορετικά  πράγματα στους διάφορους δικηγόρους. Έλεγε και διάφορα πράγματα στον εναγόμενο 2 για την υπόθεση της αγοράς του ακινήτου  ανάλογα με το τι την συνέφερε να του αναφέρει  την δεδομένη στιγμή. Η εκδοχή της ήταν ρευστή και μεταβαλλόμενη. Έλεγε ένα πράγμα στον εναγόμενο 2, άλλα στους υπόλοιπους δικηγόρους της, άλλα πράγματα στο Πειθαρχικό Συμβούλιο Δικηγόρων ως προκύπτει από τις σημειώσεις της τεκμήριο 36, και ασφαλώς άλλα πράγματα στο Δικαστήριο. Δεν πρόβαλε σταθερή εκδοχή των γεγονότων ώστε να εμπνέει εμπιστοσύνη ότι έλεγε την αλήθεια. Είναι φανερό ότι δεν απεκάλυψε όλη την αλήθεια στο Δικαστήριο, και έτσι κρίνεται αναξιόπιστη.

 

Δεν έχω λόγω να αμφισβητήσω τα λεγόμενα της Μ.Ε.7. Ανέλαβε την συγκεκριμένη ενέργεια να αποταθεί στο συμβούλιο υπουργών για την άδεια αγοράς απόκτησης οικίας από αλλοδαπό και την έρευνα στο κτηματολόγιο. Όμως δεν καθόρισε την ημερομηνία που την επισκέφθηκε η Μ.Ε.6 στο γραφείο της το 2012. Η έρευνα του κτηματολογίου τεκμήριο 33 φέρει ημερομηνία 9.10.2012. Δεν έδωσε εξήγηση γιατί περίμενε μέχρι τις 19.4.2013 να αποταθεί στο συμβούλιο υπουργών για άδεια απόκτησης ακίνητης ιδιοκτησίας από αλλοδαπό. Στην αίτηση  που υπέβαλε για λογαριασμό του ενάγοντα  τεκμήριο 31 ανέφερε ότι η μεταβίβαση του ακινήτου θα γινόταν  με την πληρωμή του υπόλοιπου τιμήματος  της αγοράς των €25.000. Σε εκείνη την επιταγή εφόσον μιλά για μελλοντική μεταβίβαση της οικίας πώς είναι δυνατόν να αναρωτήθηκε η Μ.Ε.6 όταν αποτάθηκε κοντά της το 2012 τους λόγους για τους οποίους ο εναγόμενος 2 δεν της εξήγησε γιατί δεν έγινε η μεταβίβαση του ακινήτου. Επίσης, επί της έρευνας του κτηματολογίου τεκμήριο 1α προκύπτει ότι η αξία του 1/ΠΟΕ/608/2014 ως επιβάρυνση επί του ακινήτου είναι €300.000. Εφόσον δεν είχε πληρωθεί το ποσό των €25.000 μέχρι τον Απρίλιο 2013, γιατί προχώρησε να δώσει άλλες €25000 για  να τις χάσει; Αν πάλι πλήρωσε μόνο €275.000 ως ισχυρίζεται η Μ.Ε.7 με την επιστολή, τότε γιατί έγινε εγγραφή του πωλητηρίου εγγράφου με κατάθεση στο Κτηματολόγιο  για το ποσό των €300.000; Επίσης, η Μ.Ε.7 δεν ανέφερε στο Δικαστήριο γιατί αρνήθηκε να αντιπροσωπεύσει την Μ.Ε.6 ώστε να στραφεί εναντίον του εναγόμενου 2 για τα σφάλματα του. Η μαρτυρία της δεν υποστηρίζει την εκδοχή της ενάγουσας και μάλλον επιβεβαιώνει ότι η ενάγουσα γνώριζε πολύ περισσότερα απ’ ό,τι έλεγε στον κάθε δικηγόρο που την αντιπροσωπεύει και ότι στον κάθε ένα έλεγε κάτι το διαφορετικό.

 

Η επιστολή του δικηγόρου Ρ. Βραχίμη ημερομηνίας 10.3.2015 επιβεβαιώνει την εκδοχή του εναγόμενου 2  ότι η Μ.Ε.6 διαπραγματεύτηκε να αγοράσει το ακίνητο με τον εναγόμενο 1 το 2009. Καταγράφεται στην επιστολή ότι ‘ για το εν θέματι αγοραπωλητήριο κατά ή περί τα έτη 2009-2010 εισπράξετε από τον πελάτη μας το συνολικό ποσό των 275.000 ευρώ.’. Εφόσον η Μ.Ε.6 είχε προβεί σε πληρωμές από τον Νοέμβριο 2009 λέει την αλήθεια ο εναγόμενος 2 ότι τον προσέγγισε το 2009 και όχι ως ο ενάγοντας κατέγραψε στην απαίτηση του. Το γεγονός ότι ο εναγόμενος 2 συνέταξε το τεκμήριο 28 που μιλά για προκαταβολή των €10.000 και πληρωμή του υπολοίπου με την μεταβίβαση επαληθεύει την  εκδοχή του ότι ετοίμασε το συγκεκριμένο συμβόλαιο για τον διπλό σκοπό της προστασίας του πελάτη του και παράλληλα για να ικανοποιήσει την επιθυμία της Μ.Ε.6 να αποκτήσει το ακίνητο. Δεν είναι λογικό ο εναγόμενος να της ετοίμαζε το τεκμήριο 28 που αφορά πληρωμή μικρής προκαταβολής για την προστασία της και παράλληλα να την πιέζει να πληρώσει το ποσό των €275.000 σε αντίθεση με την γραπτή συμφωνία που της ετοίμασε. Η μια πληρωμή των €190.000 έγινε με τραπεζική επιταγή ημερομηνίας 31.12.2009. Επομένως δεν είναι δυνατόν να έγινε η πληρωμή στην παρουσία του εναγόμενου 2, ο οποίος ετοίμασε αρχές του μήνα συμβόλαιο που προνοούσε μόνο την πληρωμή προκαταβολής ύψους €10.000. Περαιτέρω, πρέπει να είναι αλήθεια ότι δεν του έδωσε οδηγίες για κατάθεση του πωλητηρίου εγγράφου ημερομηνίας 27.10.2010 στο κτηματολόγιο (τεκμήριο 17), διότι για  την περίοδο κατά ή περί την 3.12.2010  συντάχθηκε  το τεκμήριο 29 που αφορά ενοικιαστήριο της Μ.Ε.6 για το εν λόγω ακίνητο.

 

Η Μ.Ε.6 δεν αρνήθηκε ότι το τεκμήριο 36 είναι έγγραφο που παρουσίασε η ίδια ενώπιον του πειθαρχικού συμβουλίου των δικηγόρων. Το έγγραφο αυτό μιλά για 3 και 4 συμβόλαιο που ετοιμάσθηκε για λογαριασμό του ενάγοντα περί ή κατά την 27.10.2010 ώστε να διαπραγματευτεί με τον εναγόμενο 1 και να μειωθεί το τίμημα της πώλησης κατά €10.000. Αυτή η γραπτή δήλωση συνάδει με την θέση του εναγόμενου 2 ότι του είπε να μην καταθέσει το αγοραπωλητήριο ενόψει συνεχιζόμενων διαπραγματεύσεων αναφορικά με την τελική τιμή πώλησης.  Το τεκμήριο 17  περιέχει τίμημα για την αγοραπωλησία πιο ψηλή από την αρχική τιμή. Αυτό είναι ακόμη ένα στοιχείο που καταδεικνύει την λογικότητα της θέσης ότι η Μ.Ε.6 του είπε να μην καταθέσει το συγκεκριμένο πωλητήριο την δεδομένη στιγμή ώστε να έχει η Μ.Ε.6 την ευκαιρία να διαπραγματευτεί.  Το τεκμήριο 7 μιλά για τίμημα €300.000. Πρέπει να πέτυχε στην διαπραγμάτευση η Μ.Ε.6, διότι στην επιστολή του δικηγόρου της Ρ. Βραχίμη προβάλλεται  ισχυρισμός ότι ο εναγόμενος 1 πληρώθηκε μόνο το ποσό των €275.000 και υπολειπόταν το ποσό των €25.000 να πληρωθεί. Επίσης, στο έγγραφο αυτό ανέφερε ότι τα έτη 2011-2013  γνώριζε η Μ.Ε.6 ότι ο εναγόμενος  1 δεν είχε πληρώσει την υποθήκη και ότι μάλιστα αποτάθηκε στην τράπεζα για να μάθει το ύψος της αξίας της υποθήκης. Η θέση αυτή συνάδει με την θέση που πρόβαλε ενόρκως και συστηματικά ο εναγόμενος 2 ότι η Μ.Ε.6 γνώριζε εξ’ αρχής ότι το ακίνητο ήταν υποθηκευμένο και ότι η Μ.Ε.6 του είχε παραδώσει το τεκμήριο 35. Το τεκμήριο 35 φέρει ημερομηνία έκδοσης την 16.7.2009, επομένως δεν είναι δυνατόν να το κατείχε ο εναγόμενος εκτός εάν του την έδωσε κάποιο άλλο πρόσωπο, εφόσον η Μ.Ε.6 τον επισκέφθηκε στο γραφείο του περί το τέλος του 2009.  Στην  καλύτερη εκδοχή για την Μ.Ε.6  η πρώτη εμπλοκή του εναγόμενου 2 στην υπόθεση είναι τέλος του 2009 που ετοιμάσθηκε το τεκμήριο 28. Δεν μπορεί να είχε στην κατοχή του έγγραφο που εκδόθηκε τον Ιούλιο αφού σύμφωνα με την εκδοχή της Μ.Ε.6 τον προσέγγισε για το ακίνητο το νωρίτερο το τελευταίο τρίμηνο του 2009. Δεν υπάρχει κάποιο στοιχείο της μαρτυρίας που να αποκλείει ότι τα γεγονότα έγιναν ως εισηγήθηκε ο εναγόμενος 2.  Αναφορικά με το ενοικιαστήριο έγγραφο τεκμήριο 29 αυτό φέρει την υπογραφή του Ρ. Βραχίμη ως μάρτυρα, έτσι δεν μπορεί να είχε ετοιμασθεί το 2010 ως εισηγήθηκε ο εναγόμενος. Η περίοδος ενοικίασης είναι από 2010 μέχρι 2012 και ενδεχομένως να έγινε το 2015 όταν υπήρχε κίνδυνος εκποίησης της υποθήκης. Επίσης δεν έδωσε  ικανοποιητική εξήγηση για το γεγονός ότι δεν ήταν έντονος στις προφορικές  υποδείξεις του προς την Μ.Ε.6 εφόσον  αυτή γνώριζε ότι το ακίνητο ήταν ήδη υποθηκευμένο. Το Δικαστήριο υποχρεούται να αξιολογήσει κάθε  μαρτυρία και να προβεί στην κατάληξη του, αναφορικά με την αξιοπιστία του μάρτυρος, είτε αποδεχόμενο εξ ολοκλήρου τη μαρτυρία του ή μέρος αυτής, είτε απορρίπτοντας την στο σύνολο της (βλ. Μιχαήλ ν. Δημοκρατίας (2005) 2 Α.Α.Δ. 692).  Τα πλείστα που ανέφερε ο εναγόμενος  2 επιβεβαιώνονται στην βάση της γραπτής μαρτυρίας και είναι λογικό ότι δεν θα ετοίμαζε διάφορα συμβόλαια εκτός εάν είχε οδηγίες περί τούτου. Αποδέχομαι εκείνο το μέρος της μαρτυρίας του, αλλά δεν αποδέχομαι τον ισχυρισμό του ότι ετοίμασε το ενοικιαστήριο έγγραφο επειδή το περιεχόμενο του δεν συνάδει με τα λεγόμενα του.

Κατά τα άλλα κρίνεται αξιόπιστος και αποδέχομαι ως βάση των ευρημάτων τα υπόλοιπα λεγόμενά του.

 

Ευρήματα

 

Η Μ.Ε.6 προσέγγισε τον εναγόμενο για το ακίνητο προς το τέλος 2009 και γνώριζε για την ύπαρξη της υποθήκης. Του έδωσε οδηγίες να ετοιμάσει αγοραπωλητήριο έγγραφο και της ετοίμασε το τεκμήριο 28. Η Μ.Ε.6 πλήρωσε το ποσό των €275.000 με τον τρόπο που καταγράφεται στο τεκμήριο 20. Του έδωσε οδηγίες για να ακυρώσει το τεκμήριο 28 και του έδωσε οδηγίες να ετοιμάσει νέα συμβόλαια το  τεκμήριο  17 και έπειτα το τεκμήριο  7. Ο εναγόμενος 2 θα πρέπει να ήταν ενήμερος για τα προβλήματα επικοινωνίας της Μ.Ε.6 με τον εναγόμενο 1, καθώς και το ότι το ακίνητο ήταν υποθηκευμένο. Παρόλο τούτο, ακολούθησε τις οδηγίες της Μ.Ε.6 να της ετοιμάσει τα συμβόλαια. Του λέχθηκε να απέχει από άλλη κίνηση σε σχέση με την αγοραπωλησία μέχρι να του πει να προχωρήσει η Μ.Ε.6 με την κατάθεση του πωλητηρίου εγγράφου. Η Μ.Ε.6  διαπραγματευόταν με τον εναγόμενο 1 σε σχέση με το τίμημα και σε σχέση με τα κατασκευαστικά ελαττώματα της οικίας. Δεν την προέτρεψε ο εναγόμενος 2 να προβεί στις πληρωμές που εμφανίζονται στο τεκμήριο 20.  Όταν  η Μ.Ε.6 αποτάθηκε στον εναγόμενο 2 στο τέλος του 2009 για την ετοιμασία του συμβολαίου είχε ήδη αποφασίσει να αγοράσει το ακίνητο. Είναι αλήθεια ότι ο εναγόμενος 2 δεν έκανε κάτι να την εμποδίσει από του να δώσει τα χρήματα της  στον εναγόμενο 1, αλλά απορρίπτεται η εκδοχή της Μ.Ε.6  ότι την προέτρεψε να τα πληρώσει στην παρουσία του. Οι όροι εντολής του ήταν να της ετοιμάσει τα συμβόλαια δεδομένου ότι η Μ.Ε.6 ήδη είχε αποφασίσει και αγόρασε το ακίνητο και γνώριζε ότι υπήρχε υποθήκη.

 

Νομική Πτυχή

 

Οι γενικές αρχές της επαγγελματικής αμέλειας δικηγόρου σε σχέση με εξωδικαστηριακές υποθέσεις επεξηγούνται με σαφήνεια στην υπόθεση  Beaumont ν Παπακλεοβούλου 1 ΑΑΔ 525 (2010) ως ακολούθως :

 

Το καθήκον επιμέλειας ενός δικηγόρου

Στο κοινοδίκαιο, όπου επαγγελματίας προσφέρει τις υπηρεσίες του έναντι αμοιβής, ταυτόχρονα αναλαμβάνει συμβατικό καθήκον επιμέλειας.* Η ύπαρξη αυτού του καθήκοντος, το οποίο απορρέει από τη μεταξύ του επαγγελματία και του πελάτη του συμβατικής σχέσης, δεν αποκλείει την ταυτόχρονη και ανεξάρτητη ύπαρξη καθήκοντος επιμέλειας και της δυνατότητας καταλογισμού παράλληλης ευθύνης, δυνάμει του αστικού αδικήματος της αμέλειας.**

Η υποχρέωση επιμέλειας επαγγελματιών, καλύπτεται από το Άρθρο 51(2) του Περί Αστικών Αδικημάτων Νόμου, Κεφ. 148 το οποίο προβλέπει ότι:-

«51     (1)     ..................................

       (2)  Υποχρέωση, να μην επιδεικνύεται αμέλεια υφίσταται στις πιο κάτω περιπτώσεις, δηλαδή-

       ..............................

(ε) Πρόσωπο που ασκεί με αμοιβή ή άλλως πως επάγγελμα, επιτήδευμα ή ασχολία ή παρέχει υπηρεσίες σε άλλο πρόσωπο υπέχει τέτοια υποχρέωση έναντι κάθε προσώπου, επί του οποίου ή επί της ιδιοκτησίας του οποίου ασκεί το επάγγελμα, επιτήδευμα ή ασχολία ή προς στον οποίο παρέχει την υπηρεσία».

Οι δικηγόροι, δεν έχουν οποιαδήποτε ασυλία, αλλά συμπεριλαμβάνονται στην πιο πάνω γενική κατηγορία επαγγελματιών.  Το επίπεδο επιμέλειας τους καθορίζεται από το Άρθρο 51(1):-

«51(1) Αμέλεια συνίσταται-

(α) ..................,........ ή

(β) στην παράλειψη καταβολής τέτοιας δεξιότητας ή επιμέλειας για την άσκηση επαγγέλματος, επιτηδεύματος ή ασχολίας όπως ένα λογικό συνετό πρόσωπο, που έχει τα προσόντα για την άσκηση του επαγγέλματος αυτού, επιτηδεύματος ή ασχολίας θα κατέβαλλε υπό τις περιστάσεις,

και στην πρόκληση ζημιάς εξαιτίας αυτής:

...............................».

O δικηγόρος κρίνεται με βάση το βαθμό επιμέλειας και δεξιότητας που αναμένεται από το μέσο επαγγελματία της τάξης στην οποία ανήκει.* Το επίπεδο αυτό είναι του συνήθους, επιμελούς και ικανού επαγγελματία. Δεν είναι ούτε εκείνο του πολύ προσοντούχου, ούτε εκείνο ενός επαγγελματία που κατέχει τα ελάχιστα προσόντα.** Συμμόρφωση με τη γενική πρακτική του επαγγέλματος μπορεί να παρέχει κάποια κάλυψη αλλά όχι πάντα και ιδιαίτερα όταν η συγκεκριμένη πρακτική δεν έτυχε να δοκιμαστεί δικαστικά.***

Το καθήκον επιμέλειας στην προκειμένη περίπτωση των εξωδικαστηριακών υποθέσεων οριοθετείται στην βάση των οδηγιών που λαμβάνει από τους πελάτες του. Το πιο κάτω απόσπασμα

Σε περιπτώσεις εξωδικαστικών υποθέσεων, τα καθήκοντα ενός δικηγόρου* δεν είναι δυνατό να απαριθμηθούν, εκτός και αν περιορίζονται ρητά μέσα από τις οδηγίες που του δίδονται. Μεταξύ των κύριων καθηκόντων του, είναι με επιμέλεια να συμβουλεύει τον πελάτη του, να φέρει σε γνώση του τυχόν προβλήματα,** τυχόν εγγενείς κινδύνους,*** να τον προειδοποιεί γι' αυτούς και να προστατεύει τα συμφέροντά του. Για αποφυγή παρεξηγήσεων με τον πελάτη του, ο συνετός δικηγόρος, αν και δεν έχει νομική υποχρέωση, φροντίζει να πάρει γραπτώς τις οδηγίες του πελάτη του, ιδιαίτερα όταν αυτές περιοριστούν σε συγκεκριμένα θέματα ή όταν ο πελάτης του επιλέξει, παρά τις συμβουλές του, να ενεργήσει διαφορετικά.****

Ειδικά στην περίπτωση αγοράς γης, οικοδόμησης οικίας και υποβολής αίτησης στο Υπουργικό Συμβούλιο για άδεια για απόκτηση ακίνητης περιουσίας στην Κύπρο από αλλοδαπούς, θα λέγαμε ότι ο δικηγόρος, λόγω των πολυάριθμων νομοθετικών ρυθμίσεων και των εγγενών δυσκολιών, έχει αυξημένη υποχρέωση να βεβαιωθεί ότι τηρούνται όλες οι προϋποθέσεις του νόμου και ότι ο πελάτης του διασφαλίζεται με τον τρόπο που τον συμβουλεύει να ενεργήσει. Το τι ακριβώς αναμένεται να κάνει, καθορίζεται από το πλαίσιο του νόμου που διέπει κάθε περίπτωση. Στην περίπτωση αγοράς γης, όπως είναι η παρούσα, απώτερος σκοπός είναι η εξασφάλιση, είτε αμέσως είτε στο χρόνο που θα συμφωνηθεί, τίτλου ιδιοκτησίας προς όφελος του πελάτη του. Όπου δεν υπάρχει τίτλος για άμεση μεταβίβαση, όπως εδώ, τα καθήκοντα του καθίστανται πιο περίπλοκα και χρειάζονται εξειδικευμένες γνώσεις και ενέργειες, γι' αυτό εξάλλου και πλείστοι αγοραστές ακίνητης ιδιοκτησίας, ορθά καταφεύγουν σε δικηγόρους από τους οποίους αναμένουν προστασία των συμφερόντων τους.

Το πρώτο θέμα που ο δικηγόρος οφείλει να ερευνήσει*, είναι τη νομιμότητα του τίτλου που έχει ο προτιθέμενος πωλητής και ότι δεν υπάρχουν καταχωρημένα στο Κτηματολόγιο, εμπράγματα βάρη ή άλλα νομικά εμπόδια τα οποία ενδεχομένως να επηρεάσουν στο μέλλον τη μεταβίβαση στον πελάτη του, τίτλου ελεύθερου εμπραγμάτων βαρών (λόγοι έφεσης 1-4). Το καθήκον επιμέλειας σε αυτό τον τομέα δικαίου, εξειδικεύεται στο σύγγραμμα Jackson & Powell on Professional Liability, 6η Έκδοση (2007), παράγραφος 11-195, ως εξής:-

«Conveyancing

Protecting the client: customary searches. A large part of a solicitor's activities are directed towards protecting the client against possible future hazards. This is particularly true in the realm of conveyancing. If a solicitor fails to protect his client by making the customary enquiries and searches then he is negligent:-

"It is clear negligence if an attorney suffers himself to be misled by the apparent respectability of the vendor, and thereby neglects his obvious duty of making reasonable inquiries into his title." (Per Melford in Allen v. Clark [1863] 7 LT 78).

A purchaser's solicitor should ensure that the vendor can show a good legal title free from adverse interests. ........».

Σε ελεύθερη μετάφραση:-

«Μεταβιβάσεις

Προστασία του πελάτη: συνήθεις έρευνες. Ένα μεγάλο μέρος των δραστηριοτήτων του δικηγόρου κατευθύνεται στην προστασία του πελάτη του έναντι πιθανών μελλοντικών κινδύνων. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα στον τομέα των μεταβιβάσεων. Εάν ένας δικηγόρος αποτύχει να προστατεύσει τον πελάτη του με το να διενεργήσει τις συνήθεις έρευνες, τότε είναι αμελής:-

«Είναι καθαρή αμέλεια εάν ένας δικηγόρος αφήσει τον εαυτό του να παραπλανηθεί από την προφανή ευπρέπεια του πωλητή και συνεπώς παραμελεί το καθήκον του να προβεί σε εύλογες έρευνες ως προς τον τίτλο που κατέχει στην ακίνητη περιουσία.» (Απόσπασμα από την απόφαση του Δικαστή Melford στην υπόθεση Allen v. Clark [1863] 7 LT 78).

Ο δικηγόρος ενός αγοραστή πρέπει να διασφαλίζει ότι ο πωλητής μπορεί να παρουσιάσει ένα καλό νόμιμο τίτλο, απαλλαγμένο από εχθρικά συμφέροντα ...»

Το αποτέλεσμα της έρευνας του οφείλει να το κοινοποιήσει στον πελάτη του, ιδιαίτερα όταν από αυτή προκύπτουν προβλήματα, π.χ. ύπαρξη υποθηκών, εγγραφή δικαστικής απόφασης («μέμο»), δικαιώματα διάβασης κ.ά..

Όπου δεν υπάρχει ξεχωριστός τίτλος για τη συγκεκριμένη ακίνητη ιδιοκτησία που θα αγοράσει ο πελάτης του, οφείλει να ερευνήσει και παρεμφερή θέματα τα οποία ενδεχομένως να επηρεάσουν στο μέλλον την έκδοση τίτλου προς όφελος του πελάτη του. Αν κρίνει ότι τέτοια θέματα δεν εμπίπτουν στη σφαίρα της ειδικότητας του, οφείλει, αφού προειδοποιήσει τον πελάτη του, να τον συμβουλεύσει να ζητήσει τις υπηρεσίες άλλων επαγγελματιών.

Όπως έχουμε ήδη τονίσει, δεν είναι δυνατό να τεθούν εξαντλητικά τα θέματα που ενδεχομένως να χρειάζεται να στρέψει την προσοχή του ένας δικηγόρος. Για παράδειγμα, αν ο πελάτης του σκοπεύει να ανεγείρει οικία στη γη που θα αγοράσει, τότε ο δικηγόρος οφείλει να στρέψει την προσοχή του σε θέματα όπως η ύπαρξη πολεοδομικής άδειας* και άδειας οικοδομής και αν δεν υπάρχουν, οφείλει με σαφήνεια να εξηγήσει στον πελάτη του τους κινδύνους.** Ο δικηγόρος έχει καθήκον να συμβουλεύει τον πελάτη του επί νομικών θεμάτων και για ό,τι απορρέει από αυτά. Δεν έχει καθήκον να συμβουλεύει επί οικονομικών ή επιχειρηματικών θεμάτων ή για τους κινδύνους ανάληψης επιχειρηματικού ρίσκου. Όμως, κατά την άποψή μας, έχει καθήκον να προειδοποιήσει τον πελάτη του για τους κινδύνους που απορρέουν από το ενδεχόμενο αφερεγγυότητας των πωλητών. Δεν εννοούμε ότι έχει ο ίδιος υποχρέωση να ερευνήσει τη φερεγγυότητα του πωλητή, χωρίς να του το ζητήσει ο πελάτης του. Όμως οφείλει με τις κατάλληλες προειδοποιήσεις, να στρέψει την προσοχή του πελάτη του και σ' αυτούς τους κινδύνους, οι οποίοι είναι άμεσα συνδεδεμένοι με την έκδοση τίτλου, ιδιαίτερα στις περιπτώσεις που δεν υπάρχει οποιαδήποτε άλλη εξασφάλιση, εγγύηση ή δέσμευση για την έκδοσή του.*** Για παράδειγμα, αν ο πωλητής είναι εταιρεία, οφείλει να συμβουλεύσει τον πελάτη του ότι θα πρέπει να ερευνηθεί η φερεγγυότητα της και να ζητήσει τις οδηγίες του προς τούτο.

Σε περίπτωση που λάβει οδηγίες για σύνταξη σχετικής συμφωνίας, οφείλει να εισάξει σ' αυτή τέτοιους όρους που να διασφαλίζουν τα συμφέροντα του πελάτη του.

Αν ο πελάτης του είναι αλλοδαπός, οφείλει επίσης να στρέψει την προσοχή του στις προϋποθέσεις για εξασφάλιση της σχετικής άδειας από το Υπουργικό Συμβούλιο, για απόκτηση γης στην Κύπρο.

Με την υπογραφή της σύμβασης, ο δικηγόρος οφείλει να συμβουλεύσει τον πελάτη του για τα οφέλη που προκύπτουν από την κατάθεση της σύμβασης στο Κτηματολόγιο για σκοπούς ειδικής εκτέλεσης και να πάρει τις οδηγίες του προς τούτο.

 

Τα γεγονότα της υπόθεσης Beaumont, πιο πάνω, διαφέρουν από τα γεγονότα της δικής μας υπόθεσης επειδή σε εκείνη την περίπτωση το Δικαστήριο δεν δέχθηκε ότι οι οδηγίες που δόθηκαν στον Εφεσίβλητο από τους Εφεσείοντες ήταν καθ' οιονδήποτε τρόπο περιορισμένες.

 

Ως εξήγησα εξ’ αρχής, εκείνο που ζητά ο ενάγοντας είναι αποζημιώσεις επειδή το ακίνητο που απέκτησε ήταν υποθηκευμένο. Η αγωγή δεν εκφράζει αγώγιμο δικαίωμα υπό αυτούς τους όρους. Τα γεγονότα που προβλήθηκαν στην απαίτηση δεν συνάδουν με την μαρτυρία που προσκομίστηκε στο Δικαστήριο. Η ουσία του θέματος είναι ότι κατά τον χρόνο που η Μ.Ε.6 αποφάσισε  να  αγοράσει  το ακίνητο και πλήρωσε τον πωλητή, αυτό ήταν ήδη υποθηκευμένο. Το γνώριζε αυτό πριν καν πατήσει το πόδι της στο γραφείο του εναγόμενου 2. Εν τέλει απέκτησε άδεια από το συμβούλιο υπουργών και το πωλητήριο κατατέθηκε για σκοπούς ειδικής εκτέλεσης της συμφωνίας. Δεν είναι εκεί που θα πρέπει να εστιάζεται το αγώγιμο δικαίωμα για αμέλεια του εναγόμενου 2 . Με δεδομένο ότι η επιβάρυνση του ακινήτου με υποθήκη χρονολογείται από το 2008, το 2009 η μόνη ορθή συμβουλή δικηγόρου θα ήταν να αποφύγει την συναλλαγή εκτός και εάν  θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί η μεταβίβαση με ταυτόχρονη εξάλειψη της υποθήκης.

Το νομικό ερώτημα που χρήζει  απάντησης, όσον αφορά την αιτιώδη συνάφεια της αμέλειας του δικηγόρου και της ζημιάς του ενάγοντα, ήταν, αν ο εναγόμενος θα μπορούσε να προστατεύσει την Μ.Ε.6 από την πρόκληση της ζημιάς. Η θέση του ήταν ότι το έκανε με την ετοιμασία του τεκμηρίου 28, διότι σύνταξε συμβόλαιο που αφορούσε την  συμβολική πληρωμή του ποσού των €10.000 προκαταβολή με δεδομένο ότι η  Μ.Ε.6 είχε αγοράσει το ακίνητο και πλήρωσε ήδη €30.000  στις 23 και 25 Νοεμβρίου 2009 αντίστοιχα και γνώριζε για ύπαρξη εμπράγματων βαρών επί του ακινήτου. Το  εν λόγω συμβόλαιο προνοούσε ότι ο ενάγοντας  δεν είχε άλλη υποχρέωση να πληρώσει άλλο ποσό παρά την στιγμή της μεταβίβασης της οικίας. Το ότι ο εναγόμενος 2 δεν της εξασφάλισε άδεια από το Συμβούλιο Υπουργών δεν είναι αιτία των δεινών της και η εκ των υστέρων απόκτηση της άδειας με την βοήθεια της Μ.Ε.6 λίγες μέρες μετά την καταχώρηση της συγκεκριμένης  αίτησης αποδεικνύει ότι η έλλειψη της άδειας δεν ήταν το πρόβλημα, ή αιτία της ζημιάς.

 

Η επαγγελματική αμέλεια θα πρέπει να ιδωθεί υπό την σκοπιά ότι η Μ.Ε.6 πλησίασε τον εναγόμενο 2 αφού είχε ήδη αποφασίσει να αγοράσει το εν λόγω ακίνητο, είχε ήδη πληρώσει τουλάχιστον €20.000 (βλ.τεκμήριο 20) και γνώριζε ότι το ακίνητο ήταν υποθηκευμένο. Σε εκείνο το στάδιο ο εναγόμενος  2 της ετοίμασε συμβόλαιο ώστε η υποχρέωση της να πληρώσει το υπόλοιπο το τίμημα να επέρχεται μόνο με την μεταβίβαση του ακινήτου.

 

Για να αποδειχθεί επαγγελματική αμέλεια ο πήχης θα πρέπει να τεθεί αρκετά ψηλά σε σχέση με λάθη που έχει διαπράξει ο δικηγόρος. Πρέπει να γίνει κατάταξη του βαθμού του λάθους ανάλογα με την περίπτωση. (βλ. Ali Sydney Mitchell & Co [1980] AC 1998 differentiate between an error that was so blatant as to amount to negligence and an exercise of judgement which, though in the event it turned out to have been mistaken, was not outside the range of possible courses of action that in the circumstances reasonably competent members of the profession might have chosen to take.’

 

 Στο στάδιο που η Μ.Ε.6 ζήτησε επαγγελματική βοήθεια είχε ήδη δεσμευθεί. Αναμφίβολα, ο εναγόμενος 2 θα μπορούσε να την προτρέψει να μην προχωρήσει με την συναλλαγή, εκτός και εάν θα αλλοιωνόταν  η κατάσταση ώστε το ακίνητο να μεταβιβάζεται χωρίς την επιβάρυνση. Θα ήταν επίσης σωστό να την προέτρεπε ρητώς να μην δώσει άλλα χρήματα και να την βάλει να υπογράψει ότι της είπε να μην δώσει άλλα χρήματα πέραν των €20.000 που είχε πληρώσει την ημέρα που συνέταξε το τεκμήριο 28. Όμως η Μ.Ε.6 σε εκείνο το στάδιο δεν τον πληροφόρησε για τα χρήματα που πλήρωσε ή τα χρήματα που προτίθετο να πληρώσει. Δεν είχε όρους εντολής πέραν της ετοιμασίας συμφωνίας που να αντικατοπτρίζει μια συναλλαγή στην οποία είχε ήδη συμφωνήσει η Μ.Ε.6 εν γνώση της ότι το ακίνητο ήταν επιβαρυμένο με υποθήκη.

 

Στην υπόθεση Lyannais SA v Russel Jones Walker [2002] EWHC 1310  Αγγλικό Δικαστήριο επεξήγησε ότι είναι σημαντικό να ληφθεί υπόψη το καθήκον που ο δικηγόρος ανέλαβε να πράξει.

 

A solicitor is not a general insurer against his client's legal problems, His duties are defined by the terms of the agreed retainer. This is the normal case, although White v Jones [1995] 2 AC 207 suggests that obligations may occasionally arise outside the terms of the retainer, or where there is no retainer at all. Ignoring such exceptions, the solicitor has only to expend time and effort in what he has been engaged to do and for which the client has agreed to pay. He is under no general obligation to expend time and effort on issues outside the retainer. However, if, in the course of doing that for which he is retained, he becomes aware of a risk or a potential risk to the client, it is his duty to inform the client. In doing that, he is neither going beyond the scope of his instructions nor is he doing "extra" work for which he is not to be paid. He is simply reporting back to the client on issues of concern that he learns as a result of, and in the course of, carrying out his express instructions. In relation to this, I was struck by the analogy drawn by Mr Seitler. If a dentist is asked to treat a patient's tooth and, on looking into the latter's mouth, he notices that an adjacent tooth is in need of treatment, it is his duty to warn the patient accordingly. So too, if, in the course of carrying out instructions within his area of competence, a lawyer notices, or ought to notice, a problem or risk for the client of which it is reasonable to assume that the client may not be aware, the lawyer must warn him.

 

Δεν ήταν μέσα στα καθήκοντα του  εναγόμενου 2 να αστυνομεύει την Μ.Ε.6 ή τον πωλητή. Δεν ήταν καν καθήκον του να αποτρέψει την πληρωμή του υπόλοιπου ποσού εφόσον της συνέταξε συμβόλαιο που προνοούσε ότι το υπόλοιπο το τίμημα θα πληρωνόταν με την μεταβίβαση του ακινήτου.

 

Ετοιμάσθηκαν διάφορα συμβόλαια, αυτές ήταν οι οδηγίες της Μ.Ε.6 προς τον εναγόμενο 2. Μάλιστα, τον προέτρεψε να μην καταθέσει το συμβόλαιο στο κτηματολόγιο για σκοπούς ειδικής εκτέλεσης για να διαπραγματευτεί την τιμή πώλησης περαιτέρω. Νοείται ότι εφόσον το ζήτημα της διαπραγμάτευσης της τιμής ανάλογα  με την ανακαίνιση της οικίας δεν είχε κλείσει δεν ήταν το κατάλληλο στάδιο όπως αποταθεί για άδεια απόκτησης της οικίας στο υπουργικό συμβούλιο  που θα έπρεπε να συνοδεύεται από συμβόλαιο που να δεσμεύει τα μέρη της συναλλαγής. Το καθήκον του δικηγόρου περιορίζεται στις οδηγίες του πελάτη του και η ανάθεση εργασίας σε δικηγόρο με κανένα τρόπο δεν αφαιρεί την αυτονομία του πελάτη. ( βλ. Page v Kidd & Spoor Harper Solicitors [2021] 1 WLUK 294.

 Σε σχέση με το πιο πάνω σημείο δεν ήταν αναμενόμενο ή εφικτό να αποδίδεται καθήκον στον εναγόμενο να εμποδίσει τις ενέργειες της Μ.Ε.6  που της επέφεραν την ζημιά. Θεωρώ ότι θα ήταν μέσα στους όρους εντολής του αφ’ ης στιγμής ενημερώθηκε για την συναλλαγή και το γεγονός της επιβάρυνσης να συμβουλεύσει την Μ.Ε.6 να μην προχωρήσει με άλλη πληρωμή χωρίς να εξασφαλισθεί η μεταβίβαση του ακινήτου χωρίς επιβαρύνσεις, πράγμα που φαίνεται να έκανε εφόσον ετοίμασε συμβόλαιο γραπτό που προέβλεπε την πληρωμή του υπόλοιπου τιμήματος με την μεταβίβαση του ακινήτου. Ο ενάγοντας δεν έχει προσκομίσει αξιόπιστη μαρτυρία ότι δόθηκαν οδηγίες στον εναγόμενο 2 να διεξάγει ανεξάρτητη έρευνα για τον τίτλο του ακινήτου και το ύψος της υποθήκης. Η Μ.Ε.6 αποφάσισε να προχωρήσει με την συναλλαγή και πλήρωσε με τραπεζική επιταγή ποσό ύψους €190.000, ενώ είχε εις χείρας συμβόλαιο (τεκμήριο 28) υπογραμμένο από τον πωλητή που καθόριζε ότι δεν είχε τέτοια υποχρέωση. Δεν  μπορεί να κριθεί υπεύθυνος ο εναγόμενος 2 για τις επιλογές της.

 

Η αγωγή απορρίπτεται, τα έξοδα της αγωγής επιδικάζονται υπέρ του εναγόμενου 2 και εναντίον  του ενάγοντα όπως αυτά υπολογισθούν από τον πρωτοκολλητή και εγκριθούν από το Δικαστήριο.

 

(Υπ.)............................................................
Ν. Ταλαρίδου‑Κοντοπούλου, Π. Ε. Δ.

---

cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο