ΣΤΟ ΕΠΑΡΧΙΑΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ
Ενώπιον: Μιχάλη Γ. Λοΐζου, Α. Ε. Δ.
Αγωγή με αρ.: 5322/2016.
Μεταξύ:
1. SERTUNC AKDOGU
2. SERHAN ORHAN
Ενάγοντες
-και-
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΜΕΣΩ ΤΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
Εναγόμενου
----------
Ημερομηνία: 13/10/2025.
[Εκδίκαση προδικαστικά ένστασης του Εναγόμενου που εγείρεται με την Έκθεση Υπεράσπισης του, αναφορικά με ζήτημα παραγραφής αγώγιμων δικαιωμάτων των Εναγόντων]
Εμφανίσεις:
Για τους Ενάγοντες: κα Ρ. Πεκρή για Νικολέττα Χαραλαμπίδου Δ.Ε.Π.Ε..
Για τον Εναγόμενο: κα Μ. Τσαγκάρη.
ΕΝΔΙΑΜΕΣΗ ΑΠΟΦΑΣΗ
[1.]. Στο πλαίσιο της παρούσας Αγωγής, το Δικαστήριο κλήθηκε να εξετάσει προδικαστικά την ένσταση που προέβαλε ο Εναγόμενος, η οποία αφορά τον ισχυρισμό περί παραγραφής μέρους των αξιώσεων των Εναγόντων. Ειδικότερα, πριν από την έναρξη της προγραμματισμένης ακροαματικής διαδικασίας, η συνήγορος του Εναγόμενου υπέβαλε προφορικά αίτημα για την προδικαστική εξέταση της εν λόγω ένστασης.
[2.]. Σύμφωνα με την Έκθεση Απαίτησης, μεταξύ άλλων, η αξίωση των Εναγόντων υπό το στοιχείο Α αφορά:
«Γενικές αποζημιώσεις λόγω παραβίασης θέσμιου καθήκοντος και/ή καθήκοντος επιμέλειας και/ή παράλειψης και/ή αμέλειας εκ μέρους του Εναγόμενου και/ή των αντιπροσώπων του, συνεπεία των οποίων οι Ενάγοντες υπέστησαν σωματικές βλάβες».
[3.]. Κατόπιν ακρόασης των διαδίκων και ειδικότερα αφού έλαβε υπόψη τις τοποθετήσεις τόσο της συνηγόρου του Εναγόμενου όσο και της συνηγόρου των Εναγόντων, στις 02/10/2025 το Δικαστήριο αποφάσισε την προδικαστική εκδίκαση της ένστασης που ο Εναγόμενος εγείρει με την παράγραφο 3 της Έκθεσης Υπεράσπισης.
[4.]. Σύμφωνα με τον εν λόγω ισχυρισμό:
«… η Αγωγή, καθόσον αφορά στους ισχυρισμούς και/ή αξιώσεις των Εναγόντων υπό τις παραγράφους Α και Β της Έκθεσης Απαίτησης, είναι απαράδεκτη λόγω εκπρόθεσμου».
[5.]. Η προδικαστική εξέταση, ωστόσο, περιορίστηκε αποκλειστικά στην αξίωση υπό το στοιχείο Α, καθότι η συνήγορος του Εναγόμενου, κατά τη προβολή του αιτήματος, περιόρισε ρητώς το αίτημά της ως προς το συγκεκριμένο σκέλος της ένστασης, χωρίς αυτό να εκτείνεται στην αξίωση υπό το στοιχείο Β.
[6.]. Οι βασικές θέσεις και ισχυρισμοί των διαδίκων, όπως προκύπτουν από τις αγορεύσεις των συνηγόρων τους και τις γραπτές τους θέσεις, συνοψίζονται ως εξής.
[7.]. Η συνήγορος του Εναγόμενου υποστηρίζει ότι η αξίωση έχει παραγραφεί, δεδομένου ότι τα επίδικα περιστατικά έλαβαν χώρα πριν την έναρξη ισχύος του Περί Παραγραφής Αγώγιμων Δικαιωμάτων Νόμος του 2012, Νόμος 66(I)/2012, και κατά τον χρόνο καταχώρισης της αγωγής στις 10/11/2016 η προθεσμία παραγραφής του Άρθρου 68 του περί Αστικών Αδικημάτων Νόμου, Κεφ. 148, είχε παρέλθει, με αποτέλεσμα το Δικαστήριο να μην έχει δικαιοδοσία και εξουσία να εξετάσει την αξίωση υπό το στοιχείο Α. Προς υποστήριξη αυτής της τής θέσης, μεταξύ άλλων, η κα Τσαγκάρη παρέπεμψε στις υποθέσεις Χαραλαμπίδης ν. Louis Hotels Public Company Ltd, Πολιτική Έφεση Αρ. 8/2013, 04/10/2019, ECLI:CY:AD:2019:A406, Ανδρέου, κ.α. ν. Νικηφόρου, Πολιτική Έφεση Αρ. Ε49/2016, 16/01/2015 και Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου ν. Ιεροδιακόνου, Πολιτική Έφεση Αρ. Ε307/2016, κ.α., 06/07/2018 (Πλειοψηφίας).
[8.]. Αντιθέτως, η συνήγορος των Εναγόντων υποστηρίζει ότι, κατά τον χρόνο καταχώρισης της αγωγής, η αξίωση υπό το στοιχείο Α δεν είχε παραγραφεί, δεδομένου ότι οι μεταβατικές διατάξεις του Άρθρου 26 του Νόμου 66(Ι)/2012, όπως τροποποιήθηκαν με τους Νόμους 41(Ι)/2013, 159(Ι)/2013, 190(Ι)/2014 και 207(Ι)/2015, προέβλεπαν ότι ο χρόνος παραγραφής για αξιώσεις που αφορούν περιστατικά πριν την 01/07/2012 άρχισε να προσμετράται από 01/01/2016. Προς επίρρωση της πιο πάνω θέσης της, μεταξύ άλλων, η κα Πεκρή παράπεμψε στην υπόθεσή Ανδρέου, κ.α. ν. Νικηφόρου, Πολιτική Έφεση Αρ. Ε49/2016, 16/01/2015.
[9.]. Σε σχέση με το δικαίωμα που παρέχει το Άρθρο 51 του Περί Αστικών Αδικημάτων Νόμος, Κεφ. 148 (εφεξής «το Κεφ. 148») για θεραπεία, βάσει του Άρθρου 3 του Κεφ. 148, για το αστικό αδίκημα της αμέλειας, υπήρχε από την αρχή, μέσω της γενικής πρόνοιας του Άρθρου 68 του Κεφ. 148, ρύθμιση για την παραγραφή του μετά τη λήξη ορισμένης χρονικής περιόδου. Όσον αφορά τη διεκδίκηση θεραπείας βάσει του αστικού αδικήματος της παράβασης θεσμικού καθήκοντος, βάσει του Άρθρου 29(1)(γ) του Περί Δικαστηρίωv Νόμoς τoυ 1960, Νόμος 14/1960 (εφεξής «ο Νόμος 14/1960») και του Άρθρου 3 του Κεφ. 148, πρόνοια περί παραγραφής, υπήρχε μέσω της ανωτέρω γενικής πρόνοιας του Άρθρου 68 του Κεφ. 148, από την έναρξη ισχύος του Νόμου 14/1960. Συνεπώς, ο Περί Παραγραφής Νόμος, Κεφ. 15, δεν είχε εφαρμογή σε αγωγές που είχαν ως βάση αστικό αδίκημα και ειδικότερα, τις διατάξεις του Κεφ. 148. Βλ. Κουππαρής ν. Οργανισμού Γεωργικής Ασφάλισης, (1997) 1 Α.Α.Δ. 1780, Κασαπη ν. Φεσσά, κ.α., (1998) 1 Α.Α.Δ. 341 και Fekkas v. The Electricity Authority of Cyprus, (1968) 1 C.L.R. 173.
[10.]. Οι πρόνοιες του προαναφερόμενου Άρθρου 68 του Κεφ. 148, ως αποτέλεσμα της έκρυθμης κατάστασης που δημιουργήθηκε στα τέλη του 1963, αναστάληκαν από τις 30/10/1964 δυνάμει του Περί Αναστολής της Παραγραφής Νόμου του 1964, Νόμος 57/1964 (εφεξής «ο Νόμος 57/1964»), ο οποίος προέβλεπε την αναστολή της παραγραφής που προβλεπόταν από όλους τους μέχρι τότε ισχύοντες νόμους (βλ. Μυλωνάς ν. Μυλωνά, (Αρ. 2) (2003) 1Β Α.Α.Δ. 688 και Κασάπη ν. Φέσσα κ.α., (1998) 1Α Α.Α.Δ. 341). Ο Νόμος 57/1964 τροποποιήθηκε αργότερα από τον Περί Αναστολής της Παραγραφής (Τροποποιητικός) Νόμο του 1982, Νόμος 36/1982 (εφεξής «ο Νόμος 36/1982»), οι πρόνοιες του οποίου δεν επηρέασαν την αναστολή της παραγραφής που είχε ήδη καθοριστεί βάσει του Νόμου 57/1964. Σημαντικός λόγος για την αναστολή της παραγραφής, πλέον, σχετιζόταν με την έκρυθμη κατάσταση που προκλήθηκε λόγω της Τουρκικής εισβολής το 1974 και της έκτοτε παράνομης κατοχής μεγάλου τμήματος της Δημοκρατίας.
[11.]. Η καθολική αναστολή της παραγραφής που θέτει το Άρθρο 68 του Κεφ. 148 ήταν προσωρινή, καθώς, με τον Περί Παραγραφής (Προσωρινές Διατάξεις) Νόμο του 1990, Νόμος 217/1990 (εφεξής «ο Νόμος 217/1990»), ο οποίος τέθηκε σε ισχύ την 30/11/1990, εξαιρέθηκαν από τις πρόνοιες των Νόμων 57/1964 και 36/1982 οι αγωγές για ή σε σχέση με αποζημιώσεις λόγω αμέλειας, των οποίων η πράξη ή παράλειψη συνέβη πριν την 31/10/1984. Σύμφωνα με το Άρθρο 2 του Νόμου 217/1990, καμία τέτοια αγωγή δεν θα μπορούσε να εγερθεί μετά την 31/12/1993, τηρουμένης όμως της επιφύλαξης του Άρθρου 3 του ίδιου νόμου, σύμφωνα με την οποία καμία αξίωση δεν παραγράφεται εφόσον αποδειχθεί ενώπιον του Δικαστηρίου ότι λόγω της έκρυθμης κατάστασης δεν ήταν δυνατή η αποτελεσματική προώθηση του αγώγιμου δικαιώματος έως την προαναφερόμενη ημερομηνία. Συνεπώς, οι πρόνοιες των Νόμων 57/1964 και 36/1982 συνέχιζαν να εφαρμόζονται σε αγωγές για ή σε σχέση με αποζημιώσεις λόγω αμέλειας των οποίων η πράξη ή παράλειψη συνέβη μετά την 31/10/1984, αναστέλλοντας την περίοδο παραγραφής που προβλέπει το Άρθρο 68 του Κεφ. 148.
[12.]. Οι Νόμοι 57/1964 και 36/1982 καταργήθηκαν από τον Περί Αναστολής του Χρόνου Παραγραφής (Προσωρινές Διατάξεις) Νόμο του 2002, Νόμος 110(Ι)/2002 (εφεξής «ο Νόμος 110(Ι)/2002»), ο οποίος τέθηκε σε ισχύ την 01/06/2005. Σύμφωνα με το Άρθρο 3(2) και υπό την επιφύλαξη του Άρθρου 4, προβλέπεται ότι ο χρόνος παραγραφής οποιουδήποτε αγώγιμου δικαιώματος συνεχίζει να είναι ανεσταλμένος κατά την περίοδο αναστολής, μόνο εφόσον ο ενάγων αποδείξει ότι λόγω της έκρυθμης κατάστασης δεν μπορούσε να προωθήσει αποτελεσματικά την αγωγή του. Επιπλέον, η κατάργηση των Νόμων 57/1964 και 36/1982 δεν καθιστά παραγεγραμμένο δικαίωμα που διατηρείται σε ισχύ βάσει αυτών, εκτός εάν συμπληρωθεί νέος χρόνος παραγραφής μετά την έναρξη ισχύος του Νόμου 110(Ι)/2002.
[13.]. Ως εκ των προνοιών του Νόμου 110(Ι)/2002, τα αγώγιμα δικαιώματα βάσει του Κεφ. 148 και του Άρθρου 29(1)(γ) του Νόμου 14/1960, όσον αφορά σε αστικά αδικήματα, τα οποία, υπό την επίδραση των προνοιών των Νόμων 57/1964 και 36/1982 περί αναστολής του Άρθρου 68 του Κεφ. 148, δεν είχαν παραγραφεί, διατηρήθηκαν σε ισχύ από την 01/06/2005, για την περίοδο που προβλέπει το Άρθρο 68 του Κεφ. 148, ήτοι «εκ νέου και από την αρχή». Δηλαδή, σύμφωνα με τον Νόμο 110(Ι)/2002, αγώγιμο δικαίωμα βάσει του Κεφ. 148, το οποίο είχε διατηρηθεί ζωντανό με τις προαναφερόμενες αναστολές των Νόμων 57/1964 και 36/1982, θα παραγραφόταν μετά την παρέλευση της περιόδου παραγραφής του Άρθρου 68 του Κεφ. 148, με τον χρόνο παραγραφής να υπολογίζεται από 01/06/2005 (βλ. Astor Manufacturing & Exporting Co, κ.α. ν. A. & G. Leventis & Co (Nigeria) Ltd, κ.α., (1993) 1 Α.Α.Δ. 726, N.S.K. Leather Plast Ltd, κ.α. ν. Τράπεζα Κύπρου Δημόσια Εταιρεία Λτδ, (2007) 1Α Α.Α.Δ. 145 και Marfin Popular Bank Public Co Ltd v. Maxdata Holdings Ltd, (2011) 1Γ Α.Α.Δ. 2215), τηρουμένης πάντοτε της επιφύλαξης των παραγράφων (1) και (2) του Άρθρου 3 του Νόμου 110(Ι)/2002.
[14.]. Σημειώνεται ότι, κατά την 01/06/2005, ο γενικός χρόνος παραγραφής, βάσει του Άρθρου 68 του Κεφ. 148, ήταν δύο έτη. Συνεπώς, το δικαίωμα σε θεραπεία από αστικό αδίκημα στις περιπτώσεις όπου δεν είχε παραγραφεί λόγω της εφαρμογής των Νόμων 57/1964 και 36/1982, «ανανεώθηκε» για περίοδο δύο ετών από την 01/06/2005, ήτοι μέχρι και την 01/06/2007. Ωστόσο, οι πρόνοιες του Άρθρου 68 του Κεφ. 148 τροποποιήθηκαν στις 29/12/2006 από τον Περί Αστικών Αδικημάτων (Τροποποιητικός) (Αρ. 2) Νόμο του 2006, Νόμος 171(Ι)/2006 (εφεξής «ο Νόμος 171(Ι)/2006»), με τον οποίο ο γενικός χρόνος παραγραφής αυξήθηκε σε τρία έτη. Κατά συνέπεια, το δικαίωμα σε θεραπεία από αστικό αδίκημα, για την περίπτωση που έχει προαναφερθεί, βάσει του Νόμου 110(Ι)/2002 και της τροποποίησης του Νόμου 171(Ι)/2006, «ανανεώθηκε» και «επεκτάθηκε» για περίοδο τριών ετών από την 01/06/2005, ήτοι μέχρι και την 01/06/2008.
[15.]. Ο Περί Παραγραφής Αγώγιμων Δικαιωμάτων Νόμος του 2012, Νόμος 66(I)/2012 (εφεξής «ο Νόμος 66(Ι)/2012»), που δημοσιεύτηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας στις 31/05/2012, τέθηκε σε ισχύ την 01/07/2012. Δυνάμει του Άρθρου 29(1) του Νόμου 66(Ι)/2012, καταργήθηκαν οι πρόνοιες των προαναφερόμενων νομοθετημάτων, ήτοι του Κεφ. 15, του Άρθρου 68 του Κεφ. 148 (μόνο σε σχέση με πράξεις ή παραλείψεις που συνέβησαν κατά ή μετά την έναρξη ισχύος του Νόμου την 01/07/2012) και του Νόμου 110(Ι)/2002.
[16.]. Μεταβατικά, σύμφωνα με τις πρόνοιες του Άρθρου 26 του Νόμου 66(Ι)/2012:
«Καμιά αγωγή δεν εγείρεται μετά την εκπνοή ενός έτους από την ημερομηνία ισχύος του παρόντος Νόμου, αν η βάση της αγωγής συμπληρώθηκε οποτεδήποτε πριν από την ημερομηνία έναρξης της ισχύος του παρόντος Νόμου, εκτός αν ο χρόνος μεταξύ της ημέρας κατά την οποία είχε συμπληρωθεί η βάση της αγωγής μέχρι την συμπλήρωση ενός έτους από την έναρξη της ισχύος του παρόντος Νόμου είναι μικρότερος από τον δυνάμει του παρόντος Νόμου χρόνο παραγραφής για το συγκεκριμένο δικαίωμα αγωγής, οπότε ο χρόνος παραγραφής είναι ο καθοριζόμενος από τον παρόντα Νόμο χρόνος.».
[17.]. Οι πρόνοιες του προαναφερόμενου Άρθρου 26 του Νόμου 66(Ι)/2012, τροποποιήθηκαν την 31/05/2013, με τον Περί Παραγραφής Αγώγιμων Δικαιωμάτων (Τροποποιητικό) Νόμο του 2013, Νόμος 41(Ι)/2013, και διαμορφώθηκαν ως εξής:
«Καμιά αγωγή δεν εγείρεται μετά την 31η Δεκεμβρίου 2013, αν η βάση της αγωγής συμπληρώθηκε οποτεδήποτε πριν από την ημερομηνία έναρξης της ισχύος του παρόντος Νόμου, εκτός αν ο χρόνος μεταξύ της ημέρας κατά την οποία είχε συμπληρωθεί η βάση της αγωγής μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2013 είναι μικρότερος από τον δυνάμει του παρόντος Νόμου χρόνο παραγραφής για το συγκεκριμένο δικαίωμα αγωγής, οπότε ο χρόνος παραγραφής είναι ο καθοριζόμενος από τον παρόντα Νόμο χρόνος.».
[18.]. Στο προαναφερόμενο Άρθρου 26 του Νόμου 66(Ι)/2012, υπήρξε περαιτέρω τροποποίηση, την 13/12/2013, με τον Περί Παραγραφής Αγώγιμων Δικαιωμάτων (Τροποποιητικό) (Αρ. 2) Νόμο του 2013, Νόμος159(Ι)/2013, δια του οποίου διαμορφώθηκε ως εξής:
«Καμιά αγωγή δεν εγείρεται μετά την 31η Δεκεμβρίου 2014, αν η βάση της αγωγής συμπληρώθηκε οποτεδήποτε πριν από την ημερομηνία έναρξης της ισχύος του παρόντος Νόμου, εκτός αν ο χρόνος μεταξύ της ημέρας κατά την οποία είχε συμπληρωθεί η βάση της αγωγής μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2014 είναι μικρότερος από τον δυνάμει του παρόντος Νόμου χρόνο παραγραφής για το συγκεκριμένο δικαίωμα αγωγής, οπότε ο χρόνος παραγραφής είναι ο καθοριζόμενος από τον παρόντα Νόμο χρόνος.».
[19.]. Το ίδιο Άρθρο 26 του Νόμου 66(Ι)/2012 είχε τροποποίηση και την 16/12/2014, από τον Περί Παραγραφής Αγώγιμων Δικαιωμάτων (Τροποποιητικό) Νόμο του 2014, Νόμος 190(Ι)/2014 δια του οποίου οι πρόνοιες του διαμορφώθηκαν ως εξής:
«Καμιά αγωγή δεν εγείρεται μετά την 31η Δεκεμβρίου 2015, αν η βάση της αγωγής συμπληρώθηκε οποτεδήποτε πριν από την ημερομηνία έναρξης της ισχύος του παρόντος Νόμου, εκτός αν ο χρόνος μεταξύ της ημέρας κατά την οποία είχε συμπληρωθεί η βάση της αγωγής μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2015 είναι μικρότερος από τον δυνάμει του παρόντος Νόμου χρόνο παραγραφής για το συγκεκριμένο δικαίωμα αγωγής, οπότε ο χρόνος παραγραφής είναι ο καθοριζόμενος από τον παρόντα Νόμο χρόνος.».
[20.]. Με τον ίδιο Νόμο 190(Ι)/2014, προστέθηκε, δια τροποποίησης του Άρθρου 28 του Νόμου 66(Ι)/2012 (που προνοεί ότι ο Νόμος 66(Ι)/2012 τίθεται σε ισχύ από την 01/07/2012), επιφύλαξη ως προς το ότι:
«Η διάταξη αυτή δεν παραγράφει και δεν επηρεάζει οποιαδήποτε δικαιώματα δίδονται με την προβλεπόμενη στο άρθρο 26 αναστολή.».
[21.]. Τελικά, το πιο πάνω Άρθρο 26 του Νόμου 66(Ι)/2012, καταργήθηκε δια του Περί Παραγραφής Αγώγιμων Δικαιωμάτων (Τροποποιητικού) Νόμου του 2015, Νόμος 207(Ι)/2015, από 01/01/2016. Με τον ίδιο Νόμο 207(Ι)/2015, προστέθηκε, δια τροποποίησης του Άρθρου 3 του Νόμου 66(Ι)/2012 (που προνοεί ότι ο χρόνος παραγραφής αρχίζει να τρέχει όταν συμπληρωθεί η βάση της αγωγής), επιφύλαξη ως προς το ότι:
«Νοείται ότι, χωρίς επηρεασμό των διατάξεων των άρθρων 24 και 29, ο χρόνος παραγραφής αρχίζει να προσμετρείται από την 1η Ιανουαρίου 2016.».
[22.]. Με βάση τον κατάλογο παραδεκτών γεγονότων που καταχωρήθηκε στο Δικαστήριο εκ μέρους των διαδίκων στις 15/06/2018, αποτελεί κοινό τόπο ότι, στις 05/11/2010, στην περιοχή των Φοινικούδων Λάρνακας και σε γειτονικές τοποθεσίες, διεξήχθησαν δύο ξεχωριστές εκδηλώσεις από οργανωμένους φορείς, οι οποίες οδήγησαν σε συμπλοκές, εξυβρίσεις και αλληλοεπιθέσεις. Στα επεισόδια αυτά τραυματίστηκαν ορισμένα άτομα, μεταξύ των οποίων και οι Ενάγοντες, οι οποίοι συμμετείχαν ως μουσικοί στο πρόγραμμα της μίας από τις δύο εκδηλώσεις.
[23.]. Η εξέταση της Έκθεσης Απαίτησης των Εναγόντων δείχνει ότι οι παράγραφοι 3 έως 13 συνδέουν την αξίωση υπό το στοιχείο Α με την ισχυριζόμενη αμέλεια και παραβίαση θέσμιου καθήκοντος εκ μέρους της Επαρχιακής Διοίκησης Λάρνακας και της Αστυνομίας, και αναφέρονται στα παραδεκτά γεγονότα που περιγράφονται ανωτέρω. Ειδικότερα, σύμφωνα με τις παραγράφους 9, 10 και 11 της Έκθεσης Απαίτησης, οι Ενάγοντες ισχυρίζονται ότι δέχθηκαν επίθεση από ομάδα κουκουλοφόρων με χρήση ρόπαλων, μαχαιριού και σπρέι πιπεριού. Κατά τη διάρκεια της επίθεσης, τόσο ο Ενάγοντας 1 όσο και ο Ενάγοντας 2 κτυπήθηκαν αρχικά στο κεφάλι με ρόπαλο, στη συνέχεια σε διάφορα μέρη του σώματος με ρόπαλο και κλοτσιές, και ψεκάστηκαν στο πρόσωπο με σπρέι πιπεριού από πολύ κοντινή απόσταση. Επιπλέον, ο Ενάγοντας 1 δέχθηκε τρεις μαχαίρες στην αριστερή πλευρά του στήθους του.
[24.]. Επιπλέον, σύμφωνα με τον κατάλογο παραδεκτών γεγονότων που αναφέρθηκε ανωτέρω, έχει διαπιστωθεί ότι, ως αποτέλεσμα των παραπάνω επεισοδίων, ο Ενάγοντας 1 παρέμεινε στο Γενικό Νοσοκομείο Λάρνακας για τρεις ημέρες, ενώ ο Ενάγοντας 2 δεν νοσηλεύτηκε.
[25.]. Από τα ανωτέρω προκύπτει ότι η φερόμενη υπό εξέταση βάση της παρούσας Αγωγής των Εναγόντων είχε θεμελιωθεί από την 05/11/2010 (βλ. Κασάπη ν. Φέσσα, κ.α., (1998) 1Α Α.Α.Δ. 341, Petrou v. Petrou, (1978) 1 C.L.R. 257 και Diplaros v. Nicola, (1974) 1 C.L.R. 19).
[26.]. Επισημαίνεται σχετικά ότι, το Άρθρο 68 του Κεφ. 148 ενσωματώνει τη θεμελιώδη αρχή των «Limitation Acts» του Ηνωμένου Βασιλείου, σύμφωνα με την οποία η περίοδος παραγραφής αρχίζει να υπολογίζεται από τη στιγμή που θεμελιώνεται το αγώγιμο δικαίωμα («from the date on which the cause of action accrued»). Ένα δικαίωμα θεωρείται θεμελιωμένο και ο χρόνος παραγραφής αρχίζει να τρέχει από τη στιγμή που συντελείται μια κατάσταση γεγονότων η οποία παρέχει σε ένα δυνητικό ενάγοντα το δικαίωμα να αξιώσει θεραπεία εναντίον ενός δυνητικού εναγόμενου (βλ. Petrou v. Petrou, (1978) 1 C.L.R. 257).
[27.]. Όσον αφορά αστικά αδικήματα που είναι αγώγιμα χωρίς να απαιτείται επίκληση ή απόδειξη πρόκλησης ζημιάς («actionable per se»), ο χρόνος παραγραφής αρχίζει να υπολογίζεται από τη στιγμή τέλεσης της αδικοπραξίας (βλ. Άρθρο 68(α) του Κεφ. 148), ανεξαρτήτως του κατά πόσο ο παθών γνώριζε ή όχι για την ύπαρξή της, εκτός εάν αποδειχθεί δόλια απόκρυψη εκ μέρους του εναγόμενου (βλ. Άρθρο 68(δ) του Κεφ. 148). Το ίδιο ισχύει ακόμη και όταν η ζημιά επέρχεται ή καθίσταται αντιληπτή σε μεταγενέστερο στάδιο.
[28.]. Αντίθετα, σε περιπτώσεις αστικών αδικημάτων των οποίων η ουσία έγκειται στην ύπαρξη ζημιάς, όπως εν προκειμένω, όπου πρόκειται για αδικήματα αμέλειας και παράβασης θέσμιου καθήκοντος, ο χρόνος παραγραφής αρχίζει να υπολογίζεται από την ημερομηνία κατά την οποία επήλθε η ζημιά («damage»), δηλαδή η απώλεια ή η βλάβη («loss or harm») του ενάγοντος. Η ζημιά αυτή, συνήθως, αν και όχι κατ’ ανάγκη, συμπίπτει χρονικά με την τέλεση της αδικοπραξίας (βλ. Άρθρο 68(γ) του Κεφ. 148). Βλ. επίσης, Cartledge v. E. Jopling & Sons Ltd, [1963] 1 All ER 341 και Χαραλαμπίδης ν. Louis Hotels Public Company Ltd, Πολιτική Έφεση Αρ. 8/2013, 04/10/2019), ECLI:CY:AD:2019:A406.
[29.]. Στην παρούσα περίπτωση, η κατά τους ισχυρισμούς των Εναγόντων σωματική βλάβη λόγω της αμέλειας ή της παράβασης θέσμιου καθήκοντος από πλευράς της Επαρχιακής Διοίκησης Λάρνακας ή και της Αστυνομίας επήλθε στις 05/11/2010, ημερομηνία από την οποία άρχισε να υπολογίζεται ο σχετικός χρόνος παραγραφής. Δεν έχει τεθεί, ούτε αποκαλύπτεται άλλως πως, οποιοδήποτε ζήτημα περί άγνοιας ή άλλης αιτίας εκ μέρους των Εναγόντων ή άλλων προσώπων αναφορικά με τα ουσιώδη γεγονότα που συνθέτουν τη βάση της Αγωγής τους ως άνω (βλ. A v. Hoare, a.o., [2008] 2 All ER 1).
[30.]. Ως εκ τούτου, καθίσταται πρόδηλο ότι η υπό εξέταση βάση της παρούσας Αγωγής είχε ήδη θεμελιωθεί από την 05/11/2010 ενώ η Αγωγή καταχωρήθηκε ενώπιον του Δικαστηρίου στις 10/11/2016. Σύμφωνα με το Άρθρο 68 του Κεφ. 148, η γενική περίοδος παραγραφής για αγωγές βάσει αστικού αδικήματος είναι τρία έτη, η οποία, υπό κανονικές συνθήκες, θα είχε λήξει στις 05/11/2013. Ωστόσο, ο Νόμος 66(Ι)/2012, που ετέθη σε ισχύ την 01/7/2012, εισήγαγε μεταβατικές διατάξεις μέσω του Άρθρου 26, οι οποίες ανέστειλαν την παραγραφή για αγωγές των οποίων η βάση είχε δημιουργηθεί πριν την ισχύ του Νόμου. Το Άρθρο 26 τροποποιήθηκε επανειλημμένα: αρχικά μετατέθηκε η προθεσμία έως τις 31/12/2013 (Νόμοι 41(Ι)/2013 και 159(Ι)/2013), ακολούθως έως τις 31/12/2015 (Νόμος 190(Ι)/2014) και τελικά καταργήθηκε με τον Νόμο 207(Ι)/2015 από 01/01/2016. Κατά συνέπεια, η τελευταία ημερομηνία κατά την οποία η αναστολή της παραγραφής εξακολουθούσε να ισχύει ήταν η 31/12/2015. Δεδομένου ότι η Αγωγή καταχωρήθηκε μετά την ημερομηνία αυτή, δηλαδή στις 10/11/2016 και ο χρόνος μεταξύ της ημέρας κατά την οποία είχε συμπληρωθεί η βάση της αγωγής στις 05/11/2010 μέχρι την 31/12/2015, ήτοι πέντε έτη, ένας μήνας και 26 ημέρες, ήταν μεγαλύτερος από τον δυνάμει του Νόμου 66(Ι)/2012 χρόνο παραγραφής των τριών ετών (βλ. Άρθρο 6(2) του Νόμου 66(Ι)/2012), η αγωγή στο βαθμό που αφορά τις εξεταζόμενες βάσεις είναι σύμφωνα με το Άρθρο 68 του Κεφ. 148 παραγεγραμμένη. Συνεπώς, οι μεταβατικές πρόνοιες του Άρθρου 26 του Νόμου 66(Ι)/2012 δεν βρίσκουν εφαρμογή στην παρούσα υπόθεση, καθώς η καταχώριση έγινε εκτός της παραταθείσας περιόδου αναστολής.
[31.]. Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η πιο πάνω προδικαστική ένσταση του Εναγόμενου γίνεται αποδεκτή, και η Αγωγή των Εναγόντων, κατά το μέρος που αφορά τις αξιώσεις τους υπό το στοιχείο Α της έκθεσης απαίτησης, αναστέλλεται λόγω παραγραφής σύμφωνα με το Άρθρο 68 του Κεφ. 148 ως προς τα ισχυριζόμενα αστικά αδικήματα της αμέλειας και παράβασης θέσμιου καθήκοντος.
[32.]. Ως εκ του αποτελέσματος, τα έξοδα των δικασίμων ημερομηνιών 24/09/2025, 02/10/2025, 07/10/2025 και 13/10/2025 επιδικάζονται υπέρ του Εναγόμενου και εναντίον των Εναγόντων, όπως αυτά θα υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή και εγκριθούν από το Δικαστήριο. Τα εν λόγω έξοδα θα είναι πληρωτέα στο τέλος της υπόθεσης.
Υπογραφή: ____________________
Μιχάλης Γ. Λοΐζου, Α. Ε. Δ.
Πιστό Αντίγραφο
Πρωτοκολλητής
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο