ΣΤΟ ΕΠΑΡΧΙΑΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΛΕΜΕΣΟΥ
ΕΝΩΠΙΟΝ: Μ. Αγιομαμίτη, Π.Ε.Δ.
Αρ. Αγωγής: 4739/14
Μεταξύ:
2. MAVLANA INVESTMENT LTD
3. Dmitry Pogorelov
4. AGENDA DEVELOPMENTS INC
5. EFTEX CORPORATION
6. LAVR ESTATES LTD
7. KROCUS HEIGHTS LTD
Εναγόντων
v.
1. Ευγενία Παρασκευαΐδου
2. APL Alexander Promotions Ltd
3. G. K. Theonell Building and Constructions Ltd
4. Jermaco Ltd
5. Elite Developments Limited
6. Γεώργιος Παρασκευόπουλος
7. Σοφία Μπουντακίδου
8. Κορνήλιος Παρασκευόπουλος
9. Texmart Ltd
10. Property Investment & Consulting Ltd
11. Ναντέζντα Ποσναγκίδου
12. Στέφανος Ποσναγκίδης
13. Magnifia Grandhill Limited
14. Παυλίδης και Συνεργάτες, Αρχιτέκτονες και Μηχανικοί
15. Χρίστου Θεορή Εργοληπτική Εταιρεία Λτδ
16. S. Koulendros Construction Co Ltd
17. Belisito Ltd
18. Έλενα Κωνσταντίνου & Σία Δ.Ε.Π.Ε.
19. Kyprianides, Nicolaou, Economides Ltd
Εναγομένων
ΚΑΙ ΟΠΩΣ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΘΗΚΕ ΔΥΝΑΜΕΙ ΔΙΑΤΑΓΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΠΑΡΧΙΑΚΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ΛΕΜΕΣΟΥ ΗΜΕΡ. 10.06.2021
Μεταξύ:
1. GERLINGTON LTD
2. MAVLANA INVESTMENT LTD
3. Dmitry Pogorelov
4. AGENDA DEVELOPMENTS INC
5. EFTEX CORPORATION
6. LAVR ESTATES LTD
7. KROCUS HEIGHTS LTD
8. AGENDA DEVELOPMENTS INC
9. EFTEX CORPORATION
Εναγόντων
v.
1. Ευγενία Παρασκευαΐδου
2. APL Alexander Promotions Ltd
3. G. K. Theonell Building and Constructions Ltd
4. Jermaco Ltd
5. Elite Developments Limited
6. Γεώργιος Παρασκευόπουλος
7. Σοφία Μπουντακίδου
8. Κορνήλιος Παρασκευόπουλος
9. Texmart Ltd
10. Property Investment & Consulting Ltd
11. Ναντέζντα Ποσναγκίδου
12. Στέφανος Ποσναγκίδης
13. Magnifia Grandhill Limited
14. Παυλίδης και Συνεργάτες, Αρχιτέκτονες και Μηχανικοί
15. Χρίστου Θεορή Εργοληπτική Εταιρεία Λτδ
16. S. Koulendros Construction Co Ltd
17. Belisito Ltd
18. Έλενα Κωνσταντίνου & Σία Δ.Ε.Π.Ε.
19. Kyprianides, Nicolaou, Economides Ltd
Εναγομένων
- - - - - - - - - - - -
21.02.2025
Εμφανίσεις:
Για τους Ενάγοντες 1, 2, 3, 6, 7, 8 και 9: κ. Γ. Θωμά με κ. Κ. Θωμά
Για τους Εναγόμενους 1, 3, 6, 7, 11 και 12: κ. Μ. Ιωάννου
Για την Εναγόμενη 2: κα Α. Ιωάννου για κ.κ. Βορκάς & Συνεργάτες
Για τους Εναγόμενους 8 και 13: κα Ε. Ιωάννου προσωπικά
Για τους Εναγόμενους 18: κα Α. Ιωάννου προσωπικά
Ε Ν Δ Ι Α Μ Ε Σ Η Α Π Ο Φ Α Σ Η
(ex-tempore)
Η πλευρά των Εναγόντων για την κλήτευση του Αστυφύλακα [ ] ακολούθησε τη διαδικασία της κλήσης μάρτυρα για προσαγωγή εγγράφων γνωστή ως Subpoena duces tecum. Ο μάρτυρας παρουσιάστηκε σήμερα ενώπιον του Δικαστηρίου και ανέφερε, χωρίς να ορκιστεί, ότι δεν έχει ένσταση στο να παρουσιάσει τα έγγραφα τα οποία περιλαμβάνονται στον κατάλογο ο οποίος συνόδευε τη μαρτυρική κλήση. Η πλευρά των Eναγομένων ήγειρε ένσταση ως προς τη διαδικασία κλήσης του προαναφερόμενου μάρτυρα ζητώντας όπως δεν δοθεί άδεια για παρουσίαση των εγγράφων μέσω της προαναφερόμενης κλήσης.
Η κλήση τύπου Subpoena duces tecum προνοείται ρητά στη Δ.32 θ.3 και 5 των παλαιών θεσμών Πολιτικής Δικονομίας, οι οποίοι τυγχάνουν εφαρμογής στην υπό εκδίκαση υπόθεση. Μέσα από την έρευνα που έχω διενεργήσει, αλλά και στη βάση των όσων οι ευπαίδευτοι συνήγοροι των διαδίκων έθεσαν σήμερα ενώπιον μου, δεν εντοπίζεται σχετική νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου στην οποία να αναλύεται η διαδικασία αλλά και οι παράμετροι που το Δικαστήριο λαμβάνει υπόψη του σε διαδικασία αυτής της φύσης. Στην Αίτηση με αριθμό 32/2000, Αναφορικά με την Αίτηση των Apak Agro Industries Ltd κ.α (2000) 1A Α.Α.Δ 287 η οποία αφορούσε αίτηση για την έκδοση προνομιακού εντάλματος certiorari αναφέρθηκαν τα ακόλουθα σε σχέση με την κλήση duces tecum:
«Ένας διάδικος μπορεί να εκδώσει κλήση subpoena duces tecum. Ωστόσο το δικαστήριο μπορεί να ασκήσει έλεγχο για να αποτρέψει την καταπιεστική χρήση μιας τέτοιας διαδικασίας. Το δικαστήριο μπορεί να επέμβει οσάκις ικανοποιείται ότι η διαδικασία χρησιμοποιείται για έμμεσους ή ανάρμοστους σκοπούς (indirect or improper objects) (Βλ. Raymond v. Tapson [1883] 22 Ch. D. 430).
Η διαδικασία ακύρωσης της κλήσης subpoena duces tecum είναι θέμα που εμπίπτει αποκλειστικά στη δικαιοδοσία του πρωτόδικου δικαστηρίου. …»
Βοηθητικές ως προς τη διαδικασία και τις παραμέτρους που λαμβάνει υπόψη του το Δικαστήριο είναι οι πρωτόδικες αποφάσεις στις αγωγές 5581/2005 του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας, ημερομηνίας 10/7/2008 και 8/10/2008, Lasala κ.α ν. Κυπριανού κ.α, καθώς και στην αγωγή με αριθμό 7457/14 Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας, ημερομηνίας 18/12/2015, Ταμείο Συντάξεων και Χορηγημάτων Υπαλλήλων Αρχής Τηλεπικοινωνιών Κύπρου ν. Cyprus Popular Bank Public Co Ltd κ.α. Βοηθητικά, επίσης, είναι και όσα αναφέρονται στο σύγγραμμα των κ.κ. Ηλιάδη και Σάντη, Το Δίκαιο της Απόδειξης, έκδοση 2014, σελίδες 357 - 359.
Συνοψίζοντας τα όσα αναφέρονται τόσο στις πιο πάνω πρωτόδικες αποφάσεις, όσο και στο σύγγραμμα που έχω επικαλεστεί διαφαίνεται ότι η κλήση Subpoena duces tecum εκδίδεται με αποκλειστικό σκοπό την παρουσίαση εγγράφων τα οποία θα πρέπει να εξειδικεύονται στη σχετική κλήση. Ο κλητευθείς να παρουσιάσει το έγγραφο δεν ορκίζεται. Σε περιπτώσεις δε που φέρει ένσταση στην παρουσίαση του, τότε ενδείκνυται να ορκιστεί για να δηλώσει ενόρκως τους λόγους ένστασής του. Δεν καθίσταται όμως και σ' αυτήν την περίπτωση μάρτυρας στη διαδικασία.
Όπως ήδη αναφέρθηκε, ο μάρτυρας στην προκείμενη περίπτωση δεν έχει φέρει ένσταση στην παρουσίαση των εγγράφων εξού και δεν κλήθηκε από το Δικαστήριο να ορκιστεί. Οι λόγοι για έγερση ένστασης και ακύρωση της υπό εξέταση κλήσης, όπως προκύπτει από τις πρωτόδικες αποφάσεις που έχω ήδη προαναφέρει, αλλά και από το αγγλικό σύγγραμμα Halsbury's Laws of England, 3η έκδοση, Τόμος 15, παράγραφος 772, συνίστανται στο ότι τα έγγραφα καλύπτονται από προνόμιο καθώς και ότι τα έγγραφα δεν σχετίζονται με τα επίδικα θέματα. Ως επιπρόσθετος λόγος ένστασης, όπως προκύπτει από την απόφαση Apak Agro Industries Ltd την οποία έχω αναφέρει πιο πάνω, αλλά και από την αγγλική υπόθεση Raymond v. Tapson (1883) Ch. D. 430, είναι οι περιπτώσεις εκείνες κατά τις οποίες η διαδικασία της κλήσης χρησιμοποιείται κατά τρόπο καταπιεστικό.
Έχοντας υπόψη μου τα όσα έχουν ειπωθεί από τους συνηγόρους των Εναγομένων, διαπιστώνω ότι στην προκείμενη περίπτωση δεν εγείρεται ζήτημα ως προς το νομότυπο της διαδικασίας. Σημειώνω, ότι εξετάζοντας την επίμαχη κλήση δεν διαπιστώνω οποιανδήποτε παρατυπία. Επιπροσθέτως, επισημαίνω, ότι δεν έχει τεθεί ζήτημα ως προς το ότι οποιαδήποτε από τα έγγραφα των οποίων ζητείται η προσαγωγή καλύπτεται από προνόμιο. Οι ενστάσεις επικεντρώνονται στο ζήτημα της σχετικότητας των εγγράφων και της κακοπιστίας, καθώς επίσης και στο ζήτημα της ανορθόδοξης, όπως χαρακτήρισε ο κ. Ιωάννου, διαδικασίας που ακολούθησε ο μάρτυρας κατά τη λήψη καταθέσεων οι οποίες αποτελούν και το μεγαλύτερο μέρος των εγγράφων που ζητείται να κατατεθούν.
Ξεκινώντας από το ζήτημα της σχετικότητας σημειώνω, ότι η ενδελεχής εξέταση του θα είχε ουσιαστική σημασία αν η διαδικασία της κλήσης για προσαγωγή εγγράφων γινόταν σε προδικαστικό στάδιο όπως τις πλείστες φορές συνηθίζεται να γίνεται σε μια τέτοια διαδικασία. Εν προκειμένω, βρισκόμαστε ήδη εν μέσω της ακροαματικής διαδικασίας έχοντας ήδη ακούσει εννέα μάρτυρες. Θεωρώ, επομένως, ότι υπό τις περιστάσεις της παρούσας υπόθεσης θα ήταν αντιπαραγωγικό και σε κάθε περίπτωση δεν θα συνέβαλλε στην απρόσκοπτη διεξαγωγή της ακροαματικής διαδικασίας η εξέταση της σχετικότητας των εγγράφων των οποίων ζητείται η προσαγωγή τους. Επαναλαμβάνω, ότι η ακροαματική διαδικασία έχει ήδη ξεκινήσει. Η δε σχετικότητα ως αναπόσπαστο μέρος της κρίσης επί της αποδεκτότητας ενός εγγράφου ως μαρτυρικού υλικού, θα τύχει εξέτασης στο κατάλληλο στάδιο για οποιοδήποτε εκ των εγγράφων επιχειρηθεί να κατατεθεί ως τεκμήριο στην πορεία της διαδικασίας.
Προχωρώ στην εξέταση του ζητήματος της ύπαρξης κατάχρησης στην ακολουθητέα διαδικασία. Έχοντας ακούσει προσεκτικά τα όσα έχουν αναφερθεί από τους συνηγόρους των Εναγομένων, παρατηρώ, ότι παρά την επίκληση κακοπιστίας, δεν έχει τεθεί ενώπιον μου οτιδήποτε συγκεκριμένο και χειροπιαστό που να μπορεί να οδηγήσει σε ένα τέτοιο συμπέρασμα. Αν και θα ήταν ορθότερο όπως η παρούσα διαδικασία διεξαγόταν στο στάδιο κατά το οποίο έτυχαν εξέτασης τα έγγραφα που η πλευρά των Εναγόντων είχε στην κατοχή της και ζήτησε όπως κατατεθούν ως τεκμήρια, αλλά και να ξεκαθάριζε σε εκείνο το στάδιο ή ακόμα και νωρίτερα το ότι ο Αστυφύλακας [ ] δεν θα κατέθετε ως μάρτυρας γεγονότων, εντούτοις δεν θεωρώ ότι τα προαναφερόμενα μπορούν από μόνα τους να οδηγήσουν σε συμπεράσματα κακοπιστίας ή κατάχρησης της παρούσας διαδικασίας.
Η κα Ιωάννου κατά την επιχειρηματολογία της επικαλέστηκε αποφάσεις του Ανωτάτου Δικαστηρίου, επισημαίνοντας ότι, μέσα από τις εν λόγω αποφάσεις, αναδεικνύεται ως αρχή ότι δεν επιτρέπεται στο πλαίσιο πολιτικής διαδικασίας να παρουσιαστεί μαρτυρία η οποία αποτέλεσε ταυτόχρονα μαρτυρία στο πλαίσιο ποινικής διαδικασίας. Στη βάση αυτής της αναφοράς επισήμανε η κα Ιωάννου προς το Δικαστήριο, ότι τα έγγραφα των οποίων επιχειρείται η κατάθεση τους ως έγγραφα προερχόμενα από ανακριτικό έργο ποινικής υπόθεσης δεν μπορούν να αποτελέσουν αποδεκτή μαρτυρία στην παρούσα αγωγή και ως εκ τούτου δεν θα εξυπηρετούσε οποιανδήποτε πρακτική σκοπιμότητα η προσαγωγή τους. Είχα την ευκαιρία να μελετήσω τις υποθέσεις που επικαλέστηκε η κα Ιωάννου. Θεωρώ, ότι οι συγκεκριμένες υποθέσεις στις οποίες με παρέπεμψε άπτονται ενός ειδικού ζητήματος το οποίο αφορά την αποδεκτότητα μαρτυρίας κατά προσώπου που κρίθηκε ένοχο σε ποινική υπόθεση, ως απόδειξη του εν λόγω γεγονότος στο πλαίσιο πολιτικής διαδικασίας. Στις εν λόγω υποθέσεις γίνεται, μάλιστα, διάκριση μεταξύ εκείνων των περιπτώσεων όπου η ενοχή προκύπτει από παραδοχή του προσώπου εναντίον του οποίου επιχειρείται να προσαχθεί σχετική μαρτυρία και της καταδίκης του εν λόγω προσώπου κατόπιν ακρόασης. Στην πρώτη περίπτωση η μαρτυρία είναι αποδεκτή, ενώ στη δεύτερη περίπτωση όχι. Πρόκειται, επομένως, για ζήτημα εξειδικευμένο το οποίο δεν αφορά τα ζητήματα τα οποία εγείρονται στην παρούσα υπόθεση. Σε κάθε περίπτωση, με κάθε σεβασμό προς την εισήγηση της κας Ιωάννου, παρατηρώ ότι η προαναφερόμενη νομολογία δεν έχει θέσει ως κανόνα ή γενική αρχή ότι δεν είναι επιτρεπτό να κατατίθεται στο πλαίσιο πολιτικής υπόθεσης μαρτυρία η οποία παρουσιάστηκε και αποτέλεσε αντικείμενο ποινικής δίκης. Ούτε και έχω εντοπίσει ανάλογη νομολογία που να υποστηρίζει κάτι τέτοιο.
Υπό το φως, επομένως, των πιο πάνω τα έγγραφα τα οποία περιλαμβάνονται στην κλήση προσαγωγής εγγράφων, με εξαίρεση τα έγγραφα υπ' αριθμόν 10 και 13 του καταλόγου που επισυνάπτεται στην εν λόγω κλήση και σε σχέση με τα οποία ο κ. Θωμά ανέφερε ότι δεν θα ζητήσει εντέλει την κατάθεσή τους, δίδεται άδεια όπως παρουσιαστούν στο Δικαστήριο και σημειώνονται ως Δέσμη A.
Αντίγραφα των εγγράφων της Δέσμης A δίδονται οδηγίες όπως παραδοθούν στους διαδίκους προς επιθεώρηση. Επισημαίνω, ότι τα εν λόγω έγγραφα δεν καθίστανται μέρος του μαρτυρικού υλικού με την εν λόγω παρουσίαση τους. Για να καταστούν ως τεκμήρια στη διαδικασία και να ενταχθούν, επομένως, στο μαρτυρικό υλικό το οποίο θα αξιολογηθεί στην υπό εκδίκαση υπόθεση θα πρέπει να ακολουθηθούν οι σχετικοί κανόνες αποδεκτότητας της μαρτυρίας. Σε αυτό το στάδιο, δηλαδή στο στάδιο που θα αποτελέσουν αντικείμενο επιχειρούμενης κατάθεσης ως τεκμηρίων από άλλους μάρτυρες, θα τύχουν και εξέτασης τα ζητήματα τα οποία έχουν εγερθεί από τους ευπαίδευτους συνηγόρους των Εναγομένων στο πλαίσιο της παρούσας διαδικασίας, ήτοι της ισχυριζόμενης μη ορθής λήψης των καταθέσεων ή της γνησιότητας των εγγράφων, εάν φυσικά εγερθούν στο στάδιο που θα επιχειρηθεί η κατάθεση των εν λόγω εγγράφων ως τεκμηρίων.
(Υπ.) …………………………………..
Μ. Αγιομαμίτης, Π.Ε.Δ.
Πιστόν αντίγραφο
Πρωτοκολλητής
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο