
ΜΟΝΙΜΟ ΚΑΚΟΥΡΓΙΟΔΙΚΕΙΟ ΛΑΡΝΑΚΑΣ
ΣΥΝΘΕΣΗ ΚΑΚΟΥΡΓΙΟΔΙΚΕΙΟΥ: Λ. Μουγής, Π.Ε.Δ.
Μ. Χριστοδούλου, Α.Ε.Δ.
A. Θωμά – Θεοδοσίου, Προσ. Ε.Δ.
Υπόθεση Αρ.: 2764/2024
ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
v.
ΚΚ
Κατηγορούμενου
Ημερομηνία: 12 Ιουνίου 2025
Εμφανίσεις:
Για την Κατηγορούσα Αρχή: Η κα Σ. Παπουή (Για την απόφαση ο κ. Κουτσόφτας).
Για τον Κατηγορούμενο: Ο κ. Η. Πεκρής με κα Θεμιστού.
Κατηγορούμενος παρών.
ΑΠΟΦΑΣΗ
Η κυκλοφορία της απόφασης υπόκειται σε περιορισμό και απαγορεύεται η οποιαδήποτε δημοσίευση ή δημοσιοποίηση της χωρίς την άδεια του εκδικάζοντος Δικαστηρίου
Ο κατηγορούμενος αντιμετωπίζει έξι κατηγορίες για σεξουαλική κακοποίηση παιδιού, κατά παράβαση των άρθρων 2, 6(4)(α) και 53 του Περί της Πρόληψης και της Καταπολέμησης της Σεξουαλικής Κακοποίησης της Σεξουαλικής Εκμετάλλευσης Παιδιών και της Παιδικής Πορνογραφίας Νόμου 91(Ι)/2014.
Προσάπτεται στον κατηγορούμενο, σύμφωνα με τις λεπτομέρειες των αδικημάτων, ότι την 1/4/2021 στην Πάφο καταχρώμενος θέση εμπιστοσύνης και επιρροής τέλεσε σεξουαλική πράξη με την ΛΛ που γεννήθηκε στις 8/2/2008, δηλαδή αυνανιζόταν στην παρουσία της, την άγγιξε με τα χέρια στο στήθος, στον πισινό και στα πόδια και της έκανε στοματικό έρωτα (κατηγορία 1). Του αποδίδεται επίσης ότι σε άγνωστο ακριβή χρόνο ή και κατά έτη 2021 και 2022 καταχρώμενος και πάλι θέση εμπιστοσύνης και επιρροής τέλεσε σεξουαλική πράξη με την ανήλικη ΛΛ ήτοι, σε ξεχωριστές περιπτώσεις, την άγγιξε στα πόδια, στο σημείο του γεννητικού οργάνου, στο στήθος και στον πισινό και της έκανε αλλά και του έκανε στοματικό έρωτα (κατηγορίες 2-6).
Για την απόδειξη της υπόθεσης της η κατηγορούσα αρχή κάλεσε 12 συνολικά μάρτυρες, ενώ από πλευράς υπεράσπισης κατέθεσε ενόρκως ο κατηγορούμενος και κάλεσε και δύο μάρτυρες. Κατατέθηκαν 35 τεκμήρια ενώ δηλώθηκαν ως παραδεκτά γεγονότα, ως αυτά καταγράφονται στο Έγγραφο Α, τα ακόλουθα:
«1. Η Αστ. 3497 Α. Κούμα (μάρτυρας 14 επί του κατηγορητηρίου) υπηρετεί στο Αρχηγείο Αστυνομίας και είναι τοποθετημένη στην Υποδιεύθυνση Διαχείρισης Υποθέσεων Ευάλωτων Προσώπων, στον Κλάδο Διερεύνησης Αδικημάτων Σεξουαλικής Κακοποίησης Ανηλίκων.
2. Στις 23/02/2024 και μεταξύ των ωρών 10:27 – 11:47 π.μ η Αστ. 3497 (μάρτυρας 14 επί του κατηγορητηρίου) έλαβε οπτικογραφημένη κατάθεση από την ανήλικη ΛΛ (εφεξής «η παραπονούμενη»), στο ειδικά διαμορφωμένο δωμάτιο λήψης οπτικογραφημένων καταθέσεων που βρίσκεται στο «Σπίτι του Παιδιού» στη Λευκωσία. Η κατάθεση λήφθηκε κατόπιν γραπτής συγκατάθεσης της μητέρας της, ΜΛ (μάρτυρας επί του κατηγορητηρίου 2) και την οποία συνυπόγραψε και η Κοινωνική Λειτουργός από το «Σπίτι του Παιδιού» Αλεξάνδρα Ιακωβίδου Καμέρη (μάρτυρας επί του κατηγορητηρίου 3). Η δήλωση ανακριτή προς συνοδό πριν την οπτικογράφηση ημερομηνίας 23/02/2024 και η γραπτή συγκατάθεση συνοδού/κηδεμόνα θύματος/μάρτυρα ημερομηνίας 23/02/2024, κατατίθενται ως τεκμήρια.
3. Κατά τη λήψη της οπτικογραφημένης κατάθεσης, ο Αστ.448 Π. Σταυρινού (μάρτυρας 11 επί του κατηγορητηρίου) ο οποίος υπηρετεί στο Αρχηγείο Αστυνομίας και είναι τοποθετημένος στην Υποδιεύθυνση Διαχείρισης Υποθέσεων Ευάλωτων Προσώπων, στον Κλάδο Διερεύνησης Αδικημάτων Σεξουαλικής Κακοποίησης Ανηλίκων και ο οποίος είναι ειδικά εκπαιδευμένος στην τεχνική συνέντευξης και στη λήψη οπτικογραφημένων καταθέσεων από ευάλωτους μάρτυρες αφού έτυχε εκπαίδευσης στην Τεχνική Συνεντεύξεων, Πρωτόκολλο NCAC (National Children’s Advocacy Center), χειρίστηκε τη συσκευή οπτικογράφησης, που βρίσκεται στο διπλανό δωμάτιο από όπου λήφθηκε η κατάθεση.
4. Μετά την ολοκλήρωση της κατάθεσης ο Αστ. 448 Π. Σταυρινού (μάρτυρας 11 επί του κατηγορητηρίου) αφού έθεσε τα διακριτικά Π.Σ.1 - ΠΣ.3 στους τρεις πρωτότυπους ψηφιακούς δίσκους, τους τοποθέτησε σε πλαστική θήκη και τους σφράγισε με ειδική ταινία. Η κάθε πλαστική θήκη φέρει την υπογραφή του, την υπογραφή της Αστ.3497 Α. Κούμα (μάρτυρας 14 επί του κατηγορητηρίου), την υπογραφή της Κοινωνικής Λειτουργού από το «Σπίτι του Παιδιού» Αλεξάνδρας Ιακωβίδου Καμέρη (μάρτυρας επί του κατηγορητηρίου 3), καθώς επίσης και της μητέρας της ανήλικης παραπονούμενης (μάρτυρας επί του κατηγορητηρίου 2).
5. Στις 27/02/2024 ο Αστ. 448 Π. Σταυρινού (μάρτυρας 11 επί του κατηγορητηρίου) ξεσφράγισε τον ψηφιακό δίσκο με διακριτικά Π.Σ.3 της οπτικογραφημένης κατάθεσης της παραπονούμενης και την ίδια ημέρα έκανε απομαγνητοφώνηση της κατάθεσης. Η διαδικασία απομαγνητοφώνησης ολοκληρώθηκε την ίδια μέρα και ο Αστ. 448 Π. Σταυρινού (μάρτυρας 11 επί του κατηγορητηρίου) επανασφράγισε τον ψηφιακό δίσκο με αστυνομική ταινία επί της οποίας υπέγραψε και τον τοποθέτησε σε φάκελο τεκμήριων μαζί με τους ψηφιακούς δίσκους με διακριτικά Π.Σ.1 και Π.Σ.2. Η απομαγνητοφώνηση αποδίδει πιστά την κατάθεση και δεν έχει αφαιρεθεί ή προστεθεί οτιδήποτε σε ό,τι λέχθηκε κατά την οπτικογράφηση και δεν έγινε οποιαδήποτε αλλοίωση της οπτικογράφησης.
6. Αντίγραφο της απομαγνητοφωνημένης κατάθεσης της παραπονούμενης παραδόθηκε στην ΜΛ (μάρτυρας επί του κατηγορητηρίου 2) από την Αστ. 3497 (μάρτυρας 14 επί του κατηγορητηρίου) την 13/9/2024. Σχετική απόδειξη παράδοσης της απομαγνητοφωνημένης κατάθεσης κατατίθεται ως Τεκμήριο.
7. Κατά τη λήψη της οπτικογραφημένης κατάθεσης, τηρήθηκαν οι κανόνες λήψης οπτικογραφημένης κατάθεσης όπως προβλέπονται στο Αρ. 10 του Περί Προστασίας Μαρτύρων Νόμου. Οι 3 ψηφιακοί δίσκοι έχουν το ίδιο περιεχόμενο και αποτελούν την οπτικογραφημένη κατάθεση της ανήλικης, δημιουργήθηκαν ορθά, αποδίδουν σε αυτούς πιστώς την κατάθεση, δεν έγινε οποιαδήποτε αλλοίωση ή επέμβαση και βρίσκονταν υπό την ασφαλή φύλαξη της Αστυνομίας μέχρι και την κατάθεση τους στο Δικαστήριο.
8. Οι 2 ψηφιακοί δίσκοι με διακριτικά Π.Σ.2 και Π.Σ.3 και το απομαγνητοφωνημένο κείμενο κατατίθενται ως μέρος της κυρίως εξέτασης της παραπονούμενης. O 3ος ψηφιακός δίσκος με διακριτικά Π.Σ.1, παραμένει υπό την ασφαλή φύλαξη της Αστυνομίας.
9. Οι εν λόγω ψηφιακοί δίσκοι παραλήφθηκαν νομότυπα, διακινήθηκαν νομότυπα από την παραλαβή τους μέχρι και την παρουσίασή τους στο Δικαστήριο, χωρίς να έχουν υποστεί οποιαδήποτε αλλοίωση ή επέμβαση.
10. Ο Λοχ. 2478 Α. Μουστάκας (μάρτυρας 15 επί του κατηγορητήριου) υπηρετεί στο Αρχηγείο Αστυνομίας και είναι τοποθετημένος στην Υποδιεύθυνση Διαχείρισης Υποθέσεων Ευάλωτων Προσώπων, στον Κλάδο Διερεύνησης Αδικημάτων Σεξουαλικής Κακοποίησης Ανηλίκων και είναι ο υπεύθυνος της ‘Α Αλλαγής η οποία ανέλαβε τη διερεύνηση της παρούσας υπόθεσης.
11. Στις 27/02/2024 και μεταξύ των ωρών 17.55 – 18.55 ο Λοχ. 2478 Α. Μουστάκας (μάρτυρας 15 επί του κατηγορητήριου) έλαβε οπτικογραφημένη κατάθεση από τον ανήλικο ΔΛ (μάρτυρας 7 επί του κατηγορητηρίου), με ημερομηνία γεννήσεως 19/06/2006, στο ειδικά διαμορφωμένο δωμάτιο λήψης οπτικογραφημένων καταθέσεων που βρίσκεται στο «Σπίτι του Παιδιού» στη Λευκωσία. Η κατάθεση λήφθηκε κατόπιν γραπτής συγκατάθεσης της μητέρας του, ΜΔ (μάρτυρας επί του κατηγορητηρίου 8) και την οποία συνυπόγραψε και η Κοινωνική Λειτουργός από το «Σπίτι του Παιδιού» Αλεξάνδρα Ιακωβίδου Καμέρη (μάρτυρας επί του κατηγορητηρίου 3). Η δήλωση ανακριτή προς συνοδό πριν την οπτικογράφηση ημερομηνίας 27/02/2024 και η γραπτή συγκατάθεση συνοδού/κηδεμόνα θύματος/μάρτυρα ημερομηνίας 27/02/2024, κατατίθενται ως τεκμήρια.
12. Κατά τη λήψη της οπτικογραφημένης κατάθεσης, ο Αστ.1714 Π. Κωνσταντίνου (μάρτυρας 13 επί του κατηγορητήριου) ο οποίος υπηρετεί στο Αρχηγείο Αστυνομίας και είναι τοποθετημένος στην Υποδιεύθυνση Διαχείρισης Υποθέσεων Ευάλωτων Προσώπων, στον Κλάδο Διερεύνησης Αδικημάτων Σεξουαλικής Κακοποίησης Ανηλίκων και ο οποίος είναι ειδικά εκπαιδευμένος στην τεχνική συνέντευξης και στη λήψη οπτικογραφημένων καταθέσεων από ευάλωτους μάρτυρες αφού έτυχε εκπαίδευσης στην Τεχνική Συνεντεύξεων, Πρωτόκολλο NCAC (National Children’s Advocacy Center), χειρίστηκε τη συσκευή οπτικογράφησης, που βρίσκεται στο διπλανό δωμάτιο από όπου λήφθηκε η κατάθεση.
13. Μετά την ολοκλήρωση της κατάθεσης σφράγισε τους τρεις δίσκους με ειδική ταινία και έδωσε σε αυτούς τα διακριτικά Π.Κ.1, με αρίθμηση 1-2-3 στους 3 ψηφιακούς δίσκους με την καταγεγραμμένη κατάθεση του ανήλικου. Η κάθε ταινία σφράγισης φέρει την υπογραφή του, την υπογραφή του Λοχ. 2478 (μάρτυρας 15 επί του κατηγορητήριου), της μητέρας του ανήλικου ΔΛ, ΜΔ (μάρτυρας επί του κατηγορητηρίου 8) καθώς και της Κοινωνικής Λειτουργού από το «Σπίτι του Παιδιού» Αλεξάνδρας Ιακωβίδου Καμέρη (μάρτυρας επί του κατηγορητηρίου 3).
14. Στις 28/02/2024 ο Αστ.1714 Π. Κωνσταντίνου (μάρτυρας 13 επί του κατηγορητήριου) αποσφράγισε τον ψηφιακό δίσκο με διακριτικά Π.Κ.1 και α/α 3 ο οποίος περιείχε την οπτικογραφημένη κατάθεση του ΔΛ και την ίδια ημέρα έκανε απομαγνητοφώνηση της κατάθεσης. Η διαδικασία απομαγνητοφώνησης ολοκληρώθηκε την ίδια μέρα και ο Αστ.1714 Π. Κωνσταντίνου (μάρτυρας 13 επί του κατηγορητήριου) επανασφράγισε τον ψηφιακό δίσκο και τον τοποθέτησε σε φάκελο τεκμήριων μαζί με τους ψηφιακούς δίσκους με διακριτικά Π.Κ.1 και αρίθμηση 1 και 2. Η απομαγνητοφώνηση αποδίδει πιστά την κατάθεση και δεν έχει αφαιρεθεί ή προστεθεί οτιδήποτε σε ό,τι λέχθηκε κατά την οπτικογράφηση και δεν έγινε οποιαδήποτε αλλοίωση της οπτικογράφησης.
15. Αντίγραφο της απομαγνητοφωνημένης κατάθεσης του ΔΛ παραδόθηκε στην ΜΔ από τον Αστ.448 Π. Σταυρινού (μάρτυρας 11 επί του κατηγορητηρίου) την 16/9/2024. Σχετική απόδειξη παράδοσης της απομαγνητοφωνημένης κατάθεσης κατατίθεται ως Τεκμήριο.
16. Κατά τη λήψη της οπτικογραφημένης κατάθεσης, τηρήθηκαν οι κανόνες λήψης οπτικογραφημένης κατάθεσης όπως προβλέπονται στο Αρ. 10 του Περί Προστασίας Μαρτύρων Νόμου. Οι 3 ψηφιακοί δίσκοι έχουν το ίδιο περιεχόμενο και αποτελούν την οπτικογραφημένη κατάθεση του ανήλικου, δημιουργήθηκαν ορθά, αποδίδουν σε αυτούς πιστώς την κατάθεση, δεν έγινε οποιαδήποτε αλλοίωση ή επέμβαση και βρίσκονταν υπό την ασφαλή φύλαξη της Αστυνομίας μέχρι και την κατάθεση τους στο Δικαστήριο.
17. Οι 2 ψηφιακοί δίσκοι διακριτικά Π.Κ.1, με αρίθμηση 2 και 3 και το απομαγνητοφωνημένο κείμενο κατατίθενται ως μέρος της κυρίως εξέτασης του ΔΛ. O 3ος ψηφιακός δίσκος με διακριτικά Π.Κ.1 και α/α 1, παραμένει υπό την ασφαλή φύλαξη της Αστυνομίας.
Αποτελεί καλά θεμελιωμένη αρχή ότι γεγονός που δηλώνεται ως παραδεκτό, αποτελεί όχι μόνο μέρος της μαρτυρίας ενώπιον του Δικαστηρίου, αλλά και αδιαμφισβήτητο γεγονός αναγόμενο σε ουσιαστικό δεδομένο (βλ. Ανδρέα κ.ά. ν. Αστυνομίας (1999) 2 ΑΑΔ 498 και Ihab Im Sbaih v. Αστυνομίας, 2Β ΑΑΔ 542). Συνεπώς, τα όσα δηλώθηκαν ενώπιον μας, ως παραδεκτά γεγονότα, τα εντάσσουμε ως μέρος των ευρημάτων μας.
Οι αναφορές όλων των μαρτύρων, συμπεριλαμβανομένου και του κατηγορούμενου, ως επίσης και τα τεκμήρια που κατατέθηκαν, αξιολογήθηκαν πλήρως, έστω και αν αυτά δεν αναφέρονται ρητά στην απόφαση, χωρίς να είναι αναγκαία η καταγραφή του περιεχομένου τους κάτι το οποίο θα γίνει εκεί όπου κριθεί αναγκαίο (Βλέπε κατ΄ αναλογίαν, G & K Exclusive Fashions Ltd v. Παπαδοπούλου κ.ά (2001) 1 ΑΑΔ 88 και Al Watani κ.ά. ν. Παπαδόπουλου (2001) 1Γ ΑΑΔ 1924).
Τυχόν αποσπάσματα που αναφέρονται στην απόφαση μεταφέρθηκαν αυτούσια από τα πρακτικά, τα τεκμήρια και τις γραπτές αγορεύσεις.
Συνοψίζουμε τη μαρτυρία των μαρτύρων.
Η Αιμιλία Μιχαήλ, ΜΚ1, αναφέρθηκε ως καταγράφεται και στην κατάθεση της τεκμήριο 2, στη συνομιλία που είχε με την ΛΛ στις 2/2/2024 και τι της ανέφερε αναφορικά με την παρούσα υπόθεση.
Ο Λοχίας 2498 Αντώνης Μουστάκας, ΜΚ2, αναφέρθηκε στις ενέργειες του στο πλαίσιο των καθηκόντων του για τη διερεύνηση της υπόθεσης και τη διαδικασία λήψης οπτικογραφημένων καταθέσεων από ευάλωτους μάρτυρες. Προέβηκε στην κατάθεση του τεκμήριο 13 όπως και στην κατάθεση των τεκμηρίων 15-20.
Η παραπονούμενη ΛΛ, ΜΚ3, έθεσε την εκδοχή της ως προς το πως διαδραματίστηκαν τα γεγονότα και που αποτέλεσαν το αντικείμενο της καταγγελίας της σε σχέση με σεξουαλική κακοποίηση της από τον κατηγορούμενο.
Η ΜΔ, ΜΚ4, κατέθεσε αναφορικά με τη γνώση της ως προς την παρούσα υπόθεση και ως αυτή προκύπτει από το περιεχόμενο της κατάθεσης της τεκμήριο 22.
Η ΜΛ, ΜΚ5, κατέθεσε για τη σχέση που διατηρούσε με την παραπονούμενη κόρη της (ΜΚ3) και αναφέρθηκε στα προβλήματα που υπήρχαν μεταξύ τους και το τι γνώριζε για την υπόθεση ως καταγράφονται και στις καταθέσεις της τεκμήρια 23 και 24.
Ο ΔΛ, ΜΚ6, κατέθεσε για τη σχέση που διατηρούσε με την ΜΚ3, το τι του μεταφέρθηκε από αυτήν για την υπόθεση αλλά και το περιεχόμενο της συνομιλίας που είχε μετά από συνάντηση του με τον κατηγορούμενο.
Η Χρυστάλλα Μωυσέως, ΜΚ7, αναφέρθηκε στις συναντήσεις που είχε με την ΜΚ3 στα πλαίσια των καθηκόντων της ως σχολική ψυχολόγος και το τι διαμείφθηκε μεταξύ τους τα οποία και καταγράφει στην κατάθεση της τεκμήριο 25.
Ο Ανδρέας Δημητρίου, ΜΚ8, κατέθεσε σε σχέση με τις διαπιστώσεις του, ως αυτές καταγράφονται στην κατάθεση του τεκμήριο 26, κατά την περίοδο που παρακολουθούσε την ΜΚ3 ως εκπαιδευτικός ψυχολόγος.
Η Σταύρη Ανδρέου, ΜΚ9, αναφέρθηκε στην ψυχολογική αξιολόγηση της ΜΚ3 και τη διαδικασία που ακολούθησε και στα ευρήματα στα οποία κατέληξε και τα οποία κατέγραψε στην έκθεση της τεκμήριο 28.
Η Τίνα Παύλου, ΜΚ10, κατέθεσε αναφορικά με τις επιπτώσεις που έχουν διάφορα είδη ναρκωτικών στον άνθρωπο όπως και η αλκοόλη και ειδικότερα σε νεαρούς χρήστες.
Η αστυφύλακας 3497 Αντωνία Κούμα, ΜΚ11, αναφέρθηκε στη λήψη οπτικογραφημένης κατάθεσης από την ΜΚ3 και σε άλλες ενέργειες στις οποίες προέβηκε για τη διερεύνηση της υπόθεσης, ως αυτές καταγράφονται στην κατάθεση της τεκμήριο 31. Κατέθεσε επίσης τα τεκμήρια 32-34.
Ο ΠΛ, ΜΚ12, κατέθεσε για τη σχέση που διατηρούσε με την ΜΚ3 κόρη του και τη γνώση του όσον αφορά τα γεγονότα που περιβάλλουν την υπό εξέταση υπόθεση. Υιοθέτησε το περιεχόμενο της κατάθεσης του τεκμήριο 35.
Ο κατηγορούμενος έθεσε την εκδοχή του σε σχέση με αυτά που του καταλογίζονται απορρίπτοντας τους ισχυρισμούς της παραπονούμενης ως αποκύημα της φαντασίας της λόγω χρήσης εξαρτησιογόνων ουσιών.
Η ΜΜ, ΜΥ1, κατέθεσε σε σχέση με τη σχέση που διατηρούσε με την ΜΚ5 κόρη της και το τι γνώριζε για την υπόθεση.
Ο Λάμπρος Σαμαρτζής, ΜΥ2, κατέθεσε αναφορικά με τη λήψη ναρκωτικών ουσιών και τις επιπτώσεις που μπορεί αυτά να επιφέρουν στον άνθρωπο.
Είχαμε την ευκαιρία μέσα στη ζωντανή ατμόσφαιρα της δίκης κάτι που θέτει το Δικαστήριο σε πλεονεκτική θέση στο να βλέπει, να ακούει και να αξιολογεί τους μάρτυρες (βλ. κατ΄ αναλογίαν, Μελή ν. Κωνσταντίνου κ.ά., Πολιτική Έφεση Αρ. 2/13, ημερομηνίας 13/3/19), ECLI:CY:AD:2019:A83, να παρακολουθήσουμε και να ακούσουμε με προσοχή και υπομονή τους μάρτυρες που κατέθεσαν. Θέσαμε ως δείκτη ανάμεσα σε άλλα το στάδιο από το οποίο ανέκυψε η μαρτυρία, την πηγή και το κύρος της γνώσης των μαρτύρων, το όποιο προσωπικό συμφέρον ή προκατάληψη τους, τις ευκαιρίες που είχαν για να αντιληφθούν τα διαδραματιζόμενα, τη μνήμη τους και τους λόγους που είχαν για να θυμούνται ή για να πιστεύουν σε αυτά στα οποία κατέθεσαν, τη σαφήνεια και αμεσότητα των απαντήσεων τους και τις όποιες υπερβολές, ανακολουθίες ή αντιφάσεις τους σε αντιπαραβολή με τις μικροαντιφάσεις, τη φιλαλήθεια τους και τον τρόπο αφήγησης των γεγονότων. Ήμασταν προσεκτικοί να μην προσδώσουμε υπέρμετρο βάρος στα εξωτερικά γνωρίσματα της μαρτυριακής τους συμπεριφοράς αφού κάτι τέτοιο εμπεριέχει επικινδυνότητα δεδομένου ότι δεν είναι σπάνιο κάποιοι μάρτυρες να είναι ιδιαίτερα ικανοί στο να παρουσιάζουν μία εντελώς διαφορετική εικόνα από εκείνη που πραγματικά τους χαρακτηρίζει αλλά και διότι κάποιες συμπεριφορές στο εδώλιο του μάρτυρα μπορεί να εδράζονται σε μεγάλο αριθμό αιτών και όχι κατ΄ ανάγκη από διάθεση να πουν ψέματα ή να παραπλανήσουν.
Αποτιμώντας τη μαρτυρία που τέθηκε ενώπιον μας δεν περιοριστήκαμε στην ατομική εκτίμηση της αξιοπιστίας των μαρτύρων, αλλά τη συσχετίσαμε και την αντιπαραβάλαμε με το σύνολο της υπόλοιπης μαρτυρίας. Τη μαρτυρία των αστυνομικών την προσεγγίσαμε με ιδιαίτερη προσοχή έτσι ώστε να διακριβώσουμε αν τα όσα ανέφεραν εξέφραζαν πιστά και ορθά την πραγματικότητα (βλέπε, Volettos v. The Republic (1960) CLR 169).
Έχει σημασία, ως ζήτημα αρχής, να υπογραμμιστεί πως το γεγονός ότι κάποιοι μάρτυρες γίνονται δεκτοί ως αξιόπιστοι, δεν εξυπακούει αδηρίτως πως τα όσα είπαν υπέχουν και ανάλογης αποδεικτικής βαρύτητας, μια και η γενικότερη αξιοπιστία των μαρτύρων δεν εναρμονίζεται πάντοτε με την αποδεικτική δύναμη της μαρτυρίας τους (βλ. κατ’ αναλογίαν, Κίμωνος ως Εκκαθαριστή της Blue Seal Shoes Ltd v. Χρ. Ιωάννου & Υιοί (Υποδήματα) Λτδ, Πολ. Έφεση 66/13, ημ. 4/11/19, Ευσταθίου ν. Μιχαήλ και Άλλης, Πολ. Έφεση 269/12, ημ. 23/7/19, ECLI:CY:AD:2019:A341, Θεοχαρίδης ν. Ιωάννου κ.ά (2012) 1Β ΑΑΔ 1311, 1319-1322).
Η Αιμιλία Μιχαήλ, ΜΚ1, ως αναφέρει και στην κατάθεση της τεκμήριο 2, είναι κλινική ψυχολόγος στη θεραπευτική κοινότητα εφήβων της Αγίας Σκέπης. Ήταν το πρόσωπο στο οποίο απευθύνθηκε η ΜΚ3 παραπονούμενη, αναφέροντας της ότι την παρενόχλησε σεξουαλικά ο κατηγορούμενος. Η μάρτυρας ήταν άμεση, σαφής και σταθερή στις απαντήσεις της και δεν προέκυψε οτιδήποτε το οποίο θα κλόνιζε την αξιοπιστία της. Δεν διακρίναμε ενσυνείδητη προσπάθεια της, ως ήταν η θέση της υπεράσπισης, να ενισχύσει τη μαρτυρία της ΜΚ3 έτσι ώστε το Δικαστήριο να καταλήξει σε ενοχή του κατηγορούμενου. Τα όσα είπε η μάρτυρας και αφορούσαν την καταγγελία, προέρχονταν από το τί της λέχθηκε από την ΜΚ3 και επί αυτών προέβηκε στην αναφορά της προς την αστυνομία ημερομηνίας 12/2/2023 που επισυνάπτεται στην κατάθεση της τεκμήριο 2. Είπε μάλιστα ότι άφησε την ΜΚ3 να εκφράσει αυτά που ήθελε να πει χωρίς η ίδια να μπει στη διαδικασία να προβεί σε ερωτήσεις. Έθεσε η μάρτυρας ότι γνώριζε την ΜΚ3 πριν τα Χριστούγεννα του 2023 όταν τη συνάντησε για συλλογή πληροφοριών και αξιολόγηση της πριν γίνει δεκτή για θεραπεία στην κοινότητα, η οποία έγινε στις 15/1/2024. Εξήγησε η ΜΚ1 το λόγο της καθυστέρησης που υπήρξε για την ένταξη της στην κοινότητα αφού για τους έφηβους γίνεται άμεσα. Έθεσε επίσης και τα κριτήρια τα οποία απαιτούνται για την ένταξη στο πρόγραμμα. Είπε περαιτέρω ότι η ΜΚ3 είχε παραπεμφθεί σε ένα ανοικτό πρόγραμμα στη Λάρνακα και στη συνέχεια παραπέμφθηκε στην Αγία Σκέπη μετά από δικό της αίτημα. Την πρώτη μέρα είχε μιλήσει με την μητέρα της η οποία ήταν αρκετά δύσπιστη στο να ενταχθεί η κόρη της στο κλειστό πρόγραμμα. Όταν μάλιστα πρωτοπήγε στο πρόγραμμα, της ανέφερε ότι ο πατριός της ήταν ένα άτομο το οποίο εμπιστευόταν και το οποίο ήξερε για τα ναρκωτικά. Στην πρώτη τους συνάντηση γνώριζε ότι έκανε καθημερινή χρήση κάνναβης και περιστασιακά έπαιρνε LSD και Molly και ότι είχε δοκιμάσει και ηρωίνη. Ανέφερε η ΜΚ1 ότι χρειάστηκε πάρα πολύς καιρός για να νιώσει ότι το προσωπικό της Αγίας Σκέπης ήταν εκεί δίπλα της για ό,τι χρειαζόταν. Είχε μαζί της συστηματική επαφή. Στις 2/2/2024 συνάντησε την ΜΚ3 κατόπιν αιτήματος της τελευταίας. Ήταν μόνες τους και της ανέφερε ότι δεν αισθανόταν καλά και ότι είχε αρκετές αρνητικές σκέψεις και φοβίες. Ήταν τότε που της ανέφερε ότι την παρενόχλησε σεξουαλικά ο κατηγορούμενος λέγοντας της «με πείραξε ο πατριός μου». Συνέχισε να της μιλάει αναφέροντας της ότι δεν θυμόταν ακριβώς πού ήταν η πρώτη φορά λέγοντας της «πέρσι ή πρόπερσι». Της είπε περαιτέρω ότι δεν έκαναν σεξ και ότι αυτό έγινε αρκετές φορές όταν βρισκόταν υπό την επήρεια. Ανέφερε επίσης η μάρτυρας ότι η ΜΚ3 κατά τη διάρκεια της συνάντησης τους έκλαιγε και ήταν έντονα φορτισμένη και αναστατωμένη. Της ανέφερε επίσης ότι κάθε φορά που γινόταν αυτό ο κατηγορούμενος της έλεγε τη φράση «ΛΛ μου μην με αφήσεις να σε ξανααγγίξω». Παρά το γεγονός ότι από τη μια την στήριζε και την φρόντιζε όταν έβλαπτε τον εαυτό της, από την άλλη της έκανε αυτά τα πράγματα. Το μόνο πρόσωπο που τα γνωρίζει, σύμφωνα με αυτά που της λέχθηκαν από την ΜΚ3, ήταν ο Δ ο οποίος ήταν ο δεσμός της ο οποίος και πήγε και βρήκε τον κατηγορούμενο και τον απείλησε. Η μητέρα της δεν γνωρίζει οτιδήποτε και ότι φοβάται να το μάθει γιατί δεν θα την πιστέψει. Είχε ξανά συνάντηση με την ΜΚ3 μετά από δύο μέρες και όσα της αναφέρθηκαν στις δύο συναντήσεις τα κατέγραψε σε έκθεση της ημερομηνίας 12/2/2024. Έθεσε επίσης η μάρτυρας ότι μετά που της ανέφερε τα περιστατικά υπήρξε μια αλλαγή στην ΜΚ3 προς το καλύτερο. Άρχιζε να εκφράζει τα συναισθήματα της και τις σκέψεις της και να μιλά με άλλα άτομα. Είπε η μάρτυρας ότι όσον αφορά το θέμα της εξάρτησης δεν είχαν πολλά πράγματα να δουλέψουν γι΄ αυτό αλλά περισσότερο με τα τραύματα που υπήρχαν. Δεν υπήρχε οποιοδήποτε στοιχείο ότι έψαχνε ναρκωτικά για χρήση μετά που κατάλαβε ότι δεν είχε κανένα λόγο να κάνει χρήση. Κατά τη δεύτερη συνάντηση τους αν και ήταν πιο ανακουφισμένη εντούτοις υπήρχε ανησυχία και αφορούσε περισσότερο την αδελφή της και τι θα γινόταν αν αποφάσιζε να μιλήσει. Ανέφερε περαιτέρω ότι στην εφηβεία πολύ δύσκολα μπορεί να μιλήσουν για εθισμό στα ναρκωτικά και στην προκειμένη περίπτωση υπάρχει μία τραυματική εμπειρία. Εξήγησε ότι η ΜΚ3 όταν μπήκε στο πρόγραμμα η ίδια διερωτήθηκε το λόγο για τον οποίο μπήκε αφού θα μπορούσε να ανταποκριθεί και σε ανοικτό πρόγραμμα. Μετά φάνηκε και ο λόγος αφού ήταν μία κοπέλα που πληρούσε τα κριτήρια κάποιας που είχε υποστεί κάποιο τραύμα και αυτό φαινόταν στη συμπεριφορά της αφού υπήρχαν κρίσεις πανικού, εξάρσεις θυμού, δυσκολευόταν να κοιμηθεί και είχε εφιάλτες. Όσον αφορά την εξάρτηση δεν είχε λάβει οποιαδήποτε φαρμακευτική αγωγή. Ανέφερε η μάρτυρας ότι κάποιες σχέσεις με την μητέρα της όσο και με τον πατέρα της στο παρελθόν θα μπορούσαν να δημιουργήσουν τραυματικές εμπειρίες όχι όμως όλα. Της έγινε αναφορά σε περιστατικό που την εκδίωξε η μητέρα της από το σπίτι και διέμενε σε πάρκο χωρίς όμως να μπουν σε ουσιαστικές λεπτομέρειες. Αυτό είπε η μάρτυρας είναι μια τραυματική εμπειρία και είναι κάτι που κουβαλούσε και που έπαιξε πολύ σημαντικό ρόλο στη ζωή της. Δεν γνώριζε αν υπήρχε καταγγελία από την ΜΚ3 εναντίον συμμαθητών της αλλά έγινε αναφορά ότι υπήρξε περιστατικό χωρίς όμως να γίνει κάποια συζήτηση γι΄ αυτό. Είχε λεχθεί και για βίντεο σεξουαλικής πράξης της ΜΚ3 με συμμαθητές της αλλά δεν μπορούσε να προσδιορίσει το χρονικό πλαίσιο. Πληροφορία υπήρχε και για καταγγελία εναντίον της μητέρας της που της ανέφερε ότι την τράβηξε από τα μαλλιά. Συμφώνησε η μάρτυρας ότι αυτό που έγινε κατά τη δική της περιγραφή περιγράφεται στην κατάθεση της τεκμήριο 2. Δεν γνώριζε να πει τέλος η μάρτυρας κατά πόσο έγινε καταγγελία της ΜΚ3 και εναντίον του πατέρα της.
Αποδεχόμαστε τη μαρτυρία της ΜΚ1.
Ο λοχίας 2478 Αντώνης Μουστάκας, ΜΚ2, ήταν ο επικεφαλής της ανακριτικής ομάδας για διερεύνηση της υπόθεσης και ταυτόχρονα ένας εκ των ανακριτών μαζί με την ομάδα. Τα τελευταία δύο χρόνια υπηρετεί στον κλάδο διερεύνησης αδικημάτων σεξουαλικής κακοποίησης ανηλίκων. Δεν έχουμε οποιαδήποτε αμφιβολία ότι ο εν λόγω μάρτυρας ήταν ειλικρινής στο Δικαστήριο και παρέθεσε τις ενέργειες του στο πλαίσιο των καθηκόντων του ως αυτές καταγράφονται και στην κατάθεση του τεκμήριο 13. Η αξιοπιστία του κατά το στάδιο της αντεξέτασης του παρέμεινε ακλόνητη. Ανέφερε ότι στις 24/2/2024 συνέλαβε τον κατηγορούμενο, του εξήγησε τους λόγους της σύλληψης του, του επέστησε την προσοχή του στο Νόμο και του επέδωσε και τα δικαιώματα του. Στη συνέχεια τον ανέκρινε προφορικά, σύμφωνα με σχετικό ημερολόγιο ενέργειας. Στις 25/2/2024 ο κατηγορούμενος οδηγήθηκε στο Δικαστήριο για τη διαδικασία προσωποκράτησης του και την ίδια μέρα διενεργήθηκε έρευνα στην οικία του. Στις 27/2/2024 έλαβε οπτικογραφημένη κατάθεση από τον ΔΛ με τον αστυφύλακα 1714 Π. Κωνσταντίνου να χειρίζεται τη συσκευή οπτικογράφησης. Στις 28/2/2024 έλαβε με την αστυφύλακα 3497 Α. Κούμα, ανακριτική κατάθεση από τον κατηγορούμενο στην παρουσία του δικηγόρου του. Έθεσε ο μάρτυρας ότι από την ημέρα μετάθεσης του στον κλάδο διερεύνησης αδικημάτων σεξουαλικής κακοποίησης ανηλίκων έχει εμπλακεί σε υποθέσεις που αριθμούν πάνω από 150 αφού ως επικεφαλής εμπλέκεται σχεδόν σε όλες για τη λήψη οπτικογραφημένων καταθέσεων. Κατέθεσε ο ΜΚ2 αντίγραφο βεβαίωσης για παρακολούθηση προγράμματος εκπαίδευσης λήψης οπτικογραφημένων καταθέσεων τεκμήριο 14. Υπήρξε στοιχείο αντεξέτασης του κατά πόσο είχε τα προσόντα και ήταν ειδικός στη λήψη οπτικογραφημένων καταθέσεων και συνεντεύξεων. Αναφέρθηκε στο σεμινάριο στο οποίο παρακολούθησε στην Αστυνομική Ακαδημία και ότι αυτή περιλάμβανε θεωρητικό και πρακτικό μέρος. Εξήγησε ότι κατά τη διάρκεια του σεμιναρίου παρακολούθησε και έλαβε τεχνικές εκπαίδευσης στα πλαίσια της πρακτικής εξάσκησης με την καθοδήγηση έμπειρων εξεταστών. Είπε περαιτέρω ότι πρόκειται για εκπαίδευση που δεν την έχουν πολλά άτομα στην αστυνομία και γίνεται καθοδήγηση και επεξήγηση από έμπειρα άτομα και ανθρώπους για την τεχνική και τον τρόπο λήψης οπτικογραφημένων καταθέσεων. Πέραν της υποβολής από πλευράς υπεράσπισης ότι δεν είναι ειδικός, δεν τέθηκε οτιδήποτε περαιτέρω που να θέτει εν αμφιβόλω το ότι ο μάρτυρας είχε τα προσόντα και την απαραίτητη ικανότητα για τη λήψη οπτικογραφημένων καταθέσεων. Προχώρησε επίσης και κατέθεσε το ένταλμα σύλληψης τεκμήριο 15, βεβαίωση πληροφόρησης και παραλαβής έγγραφων δικαιωμάτων τεκμήριο 16 και ημερολόγια ενέργειας, τεκμήρια 17 και 18. Αναφερόμενος στο τεκμήριο 17 είπε ότι είναι το περιεχόμενο της προφορικής ανάκρισης και ήταν στη βάση ερωτήσεων που τέθηκαν στον κατηγορούμενο. Ανέφερε περαιτέρω, κάτι που καταγράφεται και στο τεκμήριο 18, ότι αμέσως πριν τη διαδικασία της προσωποκράτησης του ο κατηγορούμενος ανέφερε στην παρουσία των δικηγόρων του, ότι ρώτησε την παραπονούμενη κατά πόσο επιθυμούσε να της αγοράσει δώρο δονητή και να τον κρύψει από την μητέρα της. Να πούμε εδώ ότι η κατάθεση των τεκμηρίων 17 και 18 δεν είναι δυνατόν να προσδώσει το χαρακτήρα προσπάθειας δημιουργίας εντυπώσεων εκ μέρους του μάρτυρα, ως ήταν η θέση της υπεράσπισης, ούτε βέβαια και να πλήξει την αξιοπιστία του. Ο ΜΚ2, καθηκόντως, κατέθεσε τα εν λόγω τεκμήρια αφού το περιεχόμενο τους αφορούσε την υπόθεση. Δεν υποστηρίζεται από κάτι το απτό και συνεπώς δεν αλλοιώνει την καλή εικόνα που αποκομίσαμε για τον μάρτυρα ως προς τις καταγραφές στο τεκμήριο 17 στη βάση του ότι γίνεται μια διαλογή εκ μέρους της αστυνομίας στο τι θα συμπεριληφθεί στο φάκελο ενώπιον του Δικαστηρίου και ότι αυτά που καταγράφονται είναι για δημιουργία εντυπώσεων σε βάρος του κατηγορούμενου. Ήταν θέσεις βέβαια τις οποίες ο μάρτυρας αρνήθηκε. Δεν είναι βέβαια δυνατό να καταγράφονται τα πάντα και είναι επιτρεπτό να καταγράφονται αυτά που είναι σημαντικά για την υπόθεση. Σε κάθε περίπτωση δεν τέθηκε στον μάρτυρα ότι λέχθηκε οτιδήποτε από τον κατηγορούμενο και το οποίο δεν συμπεριλήφθηκε στο ημερολόγιο ενέργειας ή και ότι συμπεριλήφθηκε κάτι το διαφορετικό από αυτά που είπε. Πόσο μάλλον αυτό να έγινε σκόπιμα από τον ΜΚ2. Έθεσε επίσης ο μάρτυρας ότι ήταν θεμιτή η προφορική ανάκριση και μάλιστα από αυτή έκανε και κάποιες ενέργειες με βάση αναφορών του κατηγορούμενου. Όσον αφορά την αναφορά του για τις 25/2/2024 είπε ότι αυτή έγινε από τον κατηγορούμενο χωρίς ο τελευταίος να ρωτηθεί, όταν διάβαζε τον όρκο της προσωποκράτησης και μάλιστα έγινε στην παρουσία των δικηγόρων του. Για δε τα γεγονότα που ακολούθησαν στο αυτοκίνητο έδωσε ο ίδιος επεξήγηση για το πρώτο περιστατικό όπου ανάφερε για τον δονητή. Αναφορά επί των εν λόγω τεκμηρίων θα κάνουμε και σε κατοπινό στάδιο κατά την εξέταση σχετικής εισήγησης της υπεράσπισης. Αναφέρθηκε επίσης ο μάρτυρας και σε μία άλλη καταγραφή που υπάρχει στο ημερολόγιο ενέργειας τεκμήριο 21, όταν η μητέρα της ΜΚ3 δέχθηκε τηλεφώνημα από τον αδελφό του κατηγορούμενου που της είπε ότι πρέπει να σκεφτούν τον τελευταίο για το καλό της βιολογικής κόρης του. Με τη λήψη της οπτικογραφημένης κατάθεσης από την ΜΚ3 εκδόθηκε και το ένταλμα σύλληψης εναντίον του κατηγορούμενου, συνελήφθηκε και σε μεταγενέστερο στάδιο του λήφθηκε και κατάθεση. Υποβλήθηκε στο μάρτυρα ότι αν δεν λάμβαναν οποιαδήποτε άλλη μαρτυρία πέραν του φερόμενου θύματος δεν θα προχωρούσαν να κατηγορήσουν τον κατηγορούμενο. Απάντησε ο μάρτυρας ότι η αστυνομία είχε λάβει συγκεκριμένο μαρτυρικό υλικό που παρουσιάζεται στην κατάθεση της ανήλικης και ότι ακόμα και μία κατάθεση να υπάρχει εάν είναι ικανοποιητική μπορεί να οδηγήσει η υπόθεση στο Δικαστήριο. Αρνήθηκε ότι στον ΔΛ είχαν δοθεί καθοδηγητικές ερωτήσεις όπως και το ότι οι ερωτήσεις που του τέθηκαν δεν προέρχονταν από ανεξάρτητο ανακριτή που ήθελε να μάθει την αλήθεια. Ερωτήθηκε ο μάρτυρας επί συγκεκριμένων ερωτήσεων στο τεκμήριο 12, όπως παραδείγματος χάριν η ερώτηση 28 με τον μάρτυρα να επεξηγεί ότι ήθελε να μάθει τον χρονικό ορίζοντα ενός γεγονότος. Έδωσε επεξηγήσεις ο μάρτυρας και σε άλλες ερωτήσεις που τέθηκαν στον ανήλικο κατά τη λήψη της οπτικοακουστικής κατάθεσης του χωρίς να διακρίνουμε ότι εμφιλοχώρησε το στοιχείο της μεροληψίας εκ μέρους του κάτι που προβλήθηκε από την υπεράσπιση.
Η μαρτυρία του ΜΚ2 γίνεται αποδεκτή.
Η ΛΛ, ΜΚ3, είναι η παραπονούμενη στην υπό κρίση περίπτωση. Στις 15/1/2024 εντάχθηκε στο κλειστό πρόγραμμα της θεραπευτικής κοινότητας της Αγίας Σκέπης και σε συνάντηση που είχε στις 2/2/2024 με την ΜΚ1, ανέφερε στην τελευταία ότι την πείραξε ο πατριός της. Αυτό αποτέλεσε το έναυσμα για την καταγγελία στην αστυνομία που οδήγησε και στη σύλληψη του κατηγορούμενου και την προσαγωγή του ενώπιον του Δικαστηρίου. Στις 23/2/2024 της λήφθηκε οπτικογραφημένη κατάθεση με την απομαγνητοφώνηση της να κατατίθεται ως τεκμήριο 7 και που αποτέλεσε και την κυρίως εξέταση της. Τέθηκαν στην μάρτυρα, κατά την ένορκη μαρτυρία της και διευκρινιστικές ερωτήσεις από την συνήγορο για την κατηγορούσα αρχή. Είχαμε την ευκαιρία να παρακολουθήσουμε την ΜΚ3 που κατάθεσε από το Σπίτι του Παιδιού και δεν έχουμε ίχνος αμφιβολίας για την ειλικρίνεια της. Η εντύπωση που αποκομίσαμε ήταν εξαιρετική. Ήταν σταθερή και άμεση στη μαρτυρία της χωρίς να υποπέσει σε αντιφάσεις, που θα κλόνιζαν την αξιοπιστία της. Παρέθεσε και περιέγραψε με απλότητα και ανεπιτήδευτο τρόπο το πως διαδραματίστηκαν τα γεγονότα που αφορούν οι κατηγορίες, χωρίς την παραμικρή προσπάθεια να τα παρουσιάσει με τρόπο που θα βοηθούσαν την υπόθεση της. Αν και υπάρχει ασάφεια όσον αφορά την ακριβή περίοδο των αναφερόμενων συμβάντων εν τούτοις το στοιχείο αυτό δεν επηρεάζει την αξιοπιστία της αφού ως θα εξηγήσουμε κατωτέρω αναφέρθηκε με σαφή τρόπο στα συμβάντα που αποτελούν το αντικείμενο των υπό κρίση κατηγοριών. Τονίστηκε από την υπεράσπιση ότι η όλη υπόθεση περιστρέφεται γύρω από την μαρτυρία της ΜΚ3 η οποία όμως είχε ανακολουθίες σε σχέση με τη μαρτυρία άλλων μαρτύρων και την καθιστούν μη αξιόπιστη. Ακόμα και να υπάρχουν ανακολουθίες δεν είναι επί ουσιωδών ζητημάτων, ως θα εξηγήσουμε κατωτέρω, που θα καθιστούσαν την μαρτυρία της αναξιόπιστη. Επί των ουσιωδών γεγονότων και που αποτέλεσαν το αντικείμενο των κατηγοριών υπήρξε σαφής, σταθερή και άμεση. Σε κάθε περίπτωση οι αναφορές της για τα επίδικα ισχυριζόμενα συμβάντα σε άλλα πρόσωπα όπως ο ΜΚ6 ήταν επί γενικής βάσεως χωρίς τις λεπτομέρειες που τα περιβάλλουν και καταγράφονται στην οπτικογραφημένη κατάθεση της και τέθηκαν και κατά την ένορκη μαρτυρία της. Άμεση γνώστης των γεγονότων ήταν η ίδια η ΜΚ3 και τα οποία έθεσε με σαφή τρόπο ενώπιον του Δικαστηρίου. Δεν είναι δυνατόν να γίνεται λόγος για ανακολουθίες που καθιστούν την μαρτυρία της αναξιόπιστη. Δεν δίστασε να αναφερθεί και σε συμπεριφορές της, ιδιαίτερα σκληρές και πρωτοφανείς για την ηλικία της όταν αυτές εκδηλώθηκαν. Άρχισε χρήση ναρκωτικών (κάνναβης) από την ηλικία των 11 ετών και στην ηλικία των 13 ετών έκανε για πρώτη φορά χρήση ηρωίνης. Πέραν των ναρκωτικών κατανάλωνε και αλκοόλη. Είπε επίσης ότι για να εξασφαλίσει τη δόση της σε ναρκωτικά, όπως η ίδια χαρακτηριστικά το έθεσε «Βασικά λόγω του ότι νόμιζα ότι ήταν φυσιολογικό το να έχω σεξουαλική επαφή με κάποιον έκαμνα ό’τι έκαμνα μαζί με κάποιον τζιαι διούσε μου χρήση.». Αναφέρθηκε επίσης η μάρτυρας και σε περιστατικά με σεξουαλικές επαφές με συμμαθητές της χωρίς να προσπαθήσει να αποκρύψει οτιδήποτε αλλά ούτε και να τα δικαιολογήσει με οποιονδήποτε τρόπο και που ενδεχομένως να καταδείκνυε προσπάθεια αποφυγής τυχόν δική της ευθύνης. Αναφέρθηκε περαιτέρω και στη χρήση ναρκωτικών και στο είδος των ναρκωτικών με κάθε λεπτομέρεια χωρίς και πάλι να διερευνά τρόπους επίρριψης ευθυνών σε άλλα πρόσωπα. Δεν δίστασε να πει ότι στις περιπτώσεις που την άγγιζε ο κατηγορούμενος δεν αντέδρασε ποτέ, με τον κίνδυνο να εκληφθεί η μη αντίδραση της ότι δεν αντέδρασε διότι ουδέποτε την άγγιξε. Ακόμα και σε περιπτώσεις που δεν θυμόταν το έλεγε ευθαρσώς χωρίς να διακρίνουμε ότι αυτό γινόταν σκόπιμα σε μια προσπάθεια της να υπεκφύγει. Δεν μπορεί βέβαια να κριθούν ως ουσιώδη τα κενά στην μνήμη της η ώρα που έφυγαν από το ξενοδοχείο στην Πάφο ή και αν φορούσαν μάσκες για τον κορωνοϊό. Στην οπτικογραφημένη κατάθεση της ημερομηνίας 23/2/2024, θέτει τα κατ’ ισχυρισμό περιστατικά που αποτελούν και το αντικείμενο των κατηγοριών στην υπό εξέταση υπόθεση χωρίς να θυμάται τη σειρά τους. Αναφέρει ότι την 1η Απριλίου πριν τρία χρόνια, μετέβηκε με τον κατηγορούμενο και την αδελφή της στην Πάφο. Στο ξενοδοχείο που διέμεναν και ενώ κοιμόταν ένιωσε τον κατηγορούμενο από πάνω της. Γύρισε και τον είδε να είναι από πάνω της και να αυνανίζεται. Την άγγιζε στο στήθος, στα χέρια, στα πόδια και στον πισινό. Σε κάποια στιγμή ξάπλωσε στο κρεβάτι μαζί της και της είπε ότι θα της έκανε στοματικό έρωτα. Της έβγαλε το παντελόνι και το εσώρουχο και της έκανε στοματικό έρωτα. Όταν τέλειωσε της είπε «ΛΛ μην με ξαναφήκεις να σε αγγίξω.». Πρόσθεσε ότι εκείνη την ημέρα είχε πιει 3 μπουκάλες Smirnoff που της της είχε αγοράσει ο κατηγορούμενος και δεν είχε κάνει χρήση ναρκωτικών. Εξήγησε μάλιστα ότι ενώ άλλες φορές του ζητούσε να πιει αλκοόλ της απαγόρευε λόγω της ηλικίας της. Εκείνη την ημέρα την άφησε να πιει κάτι που την παραξένευσε και κατάλαβε ότι, όπως χαρακτηριστικά το έθεσε «κάτι πάει χ». Δεν ήταν μεθυσμένη αλλά ζαλιζόταν λίγο και είχε τα λογικά της. Τέθηκε από την υπεράσπιση, στην τελική αγόρευση της, ότι δεν είναι δυνατόν να έγιναν τα όσα περιέγραψε η παραπονούμενη τη στιγμή που στο ίδιο δωμάτιο κοιμόταν και η αδελφή της χωρίς αυτή να αντιληφθεί κάτι. Πέραν των ερωτήσεων ως προς τη διαμόρφωση του δωματίου και που ξάπλωνε η αδελφή της, τέτοια θέση δεν υποβλήθηκε στην μάρτυρα. Είπε όμως ότι αν και αδελφή της ήταν δίπλα εν τούτοις δεν άκουσε κάτι διότι κοιμόταν. Σε κάθε περίπτωση όμως δεν αποκλείεται να λάβουν χώρα συμβάντα με την απαραίτητη προσοχή έτσι ώστε πρόσωπα που κοιμούνται, ακόμα και αν βρίσκονται δίπλα, να μην αντιληφθούν. Αυτό μπορεί να γίνει και χωρίς να καθιστούμε τους εαυτούς μας εμπειρογνώμονες, και στην παρουσία ενός παιδιού ηλικίας 8-9 ετών ως ήταν τότε η αδελφή της ΜΚ3. Εξήγησε η μάρτυρας και για την αναφορά της ότι την έπιασαν οι «παράνοιες», ότι δηλαδή λόγω του ότι πέρασε από κακοποίηση στο σχολείο, όταν κοιμόταν με κάποιον άντρα μέσα στο ίδιο δωμάτιο ένιωθε ότι κάποιος την άγγιζε. Δεν ίσχυε όμως στην παρούσα περίπτωση διότι αυτό που έγινε με τον κατηγορούμενο ήταν αλήθεια. Η δεύτερη φορά ήταν κοντά στα Χριστούγεννα του 2021 που ήταν στην ‘Α τάξη Γυμνασίου όταν πήγε και την παρέλαβε από ένα πάρτι και ήταν πιωμένη και με ουσίες και την άγγιξε στο πόδι και στο σημείο του γεννητικού οργάνου και πάλι με τον ίδια να του λέει να σταματήσει. Είπε περαιτέρω ότι είχε πιει μισό μπουκάλι βότκα και είχε κάνει χρήση «χόρτο» όχι όμως στο πάρτυ αλλά πριν πάει σε αυτό. Όταν την παρέλαβε ο κατηγορούμενος ένιωθε υπερβολικά χαλαρή, καταλάβαινε όμως τι γινόταν γύρω της. Η τρίτη φορά ήταν το 2022 όταν την είχε διώξει η μητέρα της από το σπίτι και πήγε στο πάρκο και έκανε ενδοφλέβια χρήση ηρωίνης και αυτοτραυματιζόταν. Ήταν η δεύτερη φορά που έκανε χρήση ηρωίνης. Ένιωθε ευφορία και ότι όλος ο κόσμος της ανήκε αλλά και πάλι καταλάβαινε τί συνέβαινε γύρω της. Πήγε στο πάρκο ο κατηγορούμενος και την πήρε στο σπίτι του και την αγκάλιασε πάνω στο κρεβάτι και άρχισε να την αγγίζει και πάλι στο στήθος και στα πόδια. Την έβαλε να του κάνει στοματικό έρωτα με την ΜΚ3 να το πράττει. Στη συνέχεια το ίδιο βράδυ και ενώ κοιμόταν άρχιζε να την αγγίζει και πάλι στο στήθος, στα πόδια και στον πισινό και της έκανε στοματικό έρωτα. Κατ’ εκείνο το βράδυ και πάλι και ενώ κοιμόταν της είχε κατεβάσει το παντελόνι και την άγγιξε με το πέος του στον πισινό της. Όταν άρχισε να αγγίζει το πέος του στον πισινό της ξύπνησε και έκλεισε τα μάτια της και άρχισε να κλαίει. Το κατά πόσο βρέθηκε τυχαία στο πάρκο ο κατηγορούμενος ή κατόπιν τηλεφωνικής κλήσης του και που προβλήθηκε ως στοιχείο ανακολουθίας των λεχθέντων της ΜΚ3, δεν έχει σημασία τη στιγμή που αποτελεί κοινό έδαφος ότι όντως ο κατηγορούμενος μετέβηκε στο πάρκο και την παρέλαβε. Σημασία έχει το τι επακολούθησε της παραλαβής και μεταφοράς της στην οικία του κατηγορούμενου. Είπε και για συμβάν το καλοκαίρι του 2022 που αφορούσε δεύτερο πάρτυ χωρίς όμως να θυμάται με ποια αφορμή έλαβε χώρα, όταν την παρέλαβε πάλι ο κατηγορούμενος και την μετέφερε στο διαμέρισμα του οπόταν και άρχισε να την αγγίζει. Της έκανε στοματικό έρωτα και επειδή ήταν πιωμένη και πτώμα δεν καταλάβαινε τίποτε. Απλώς έκλεισε το στόμα της και έκλαιγε. Όταν τελείωσε αυτό που έκανε την πήρε στο σπίτι της και είπε στην μητέρα της ότι άργησε να τελειώσει το πάρτυ. Διευκρίνισε η μάρτυρας, ως προς το ότι ήταν «πτώμα», ότι είχε πιει βότκα, είχε κάνει χρήση χόρτο και LSD και ήταν πολύ κουρασμένη. Αναφέρθηκε και σε συμβάν που ενώ καθόταν στο γραφείο στο δωμάτιο της και μιλούσε στο τηλέφωνο, μπήκε μέσα ο κατηγορούμενος και την έπιασε από το στήθος. Δεν είχε κάνει χρήση ουσιών ή αλκοόλης εκείνη την ημέρα. Όσον αφορά το βράδυ που πήγε σε συναυλία με τον φίλο της, ΜΚ6, η μάρτυρας είπε ότι ο κατηγορούμενος όταν την παρέλαβε από την συναυλία και ενώ βρίσκονταν στο αυτοκίνητο, της ζήτησε να δει τα σκουλαρίκια που είχε στο στήθος της. Είχε πει όμως στον ΜΚ6 να μείνει σε ανοιχτή κλήση μαζί της διότι φοβόταν και σε εκείνη την περίπτωση του είπε όχι και του είπε ότι αυτός ήταν η αιτία που κάνει χρήση ουσιών. Τα πιο πάνω ήταν τα αναφερθέντα από την ΜΚ3 συμβάντα της σεξουαλικής κακοποίησης της από τον κατηγορούμενο. Επί της ουσίας αυτών, υπό την έννοια του τρόπου που διαδραματίστηκαν, δεν υπήρξε αντεξέταση από την πλευρά της υπεράσπισης. Δεν ρωτήθηκε δηλαδή η μάρτυρας ως προς τον τρόπο που έγιναν τα αγγίγματα ή και ότι έγιναν με διαφορετικό τρόπο και ότι δεν συνιστούσαν σεξουαλική κακοποίηση ή και ότι οι όποιες ενέργειες του κατηγορούμενου δεν είχαν σεξουαλικό χαρακτήρα. Τα συμβάντα ως η ΜΚ3 τα περιέγραψε παρέμειναν αναντίλεκτα. Η υπερασπιστική γραμμή είχε να κάνει με την χρήση ναρκωτικών ουσιών και αλκοόλης από την ΜΚ3 και ότι αυτά που περιέγραψε ήταν αποκύημα της φαντασίας της και αποτέλεσμα των παρενεργειών και παραισθήσεων που της προκάλεσε η χρήση ουσιών και αλκοόλης ή ο συνδυασμός και των δύο. Προωθήθηκε επίσης η θέση, σε συνάρτηση με τη χρήση ουσιών και τις παραισθήσεις που κατά τη θέση της υπεράσπισης της προκαλούσαν, ότι δεν είναι δυνατόν ο κατηγορούμενος να την κακοποίησε σεξουαλικά τη στιγμή που ήταν το ουσιαστικό στήριγμα της σε βοήθεια που ζητούσε για κάθε πρόβλημα που αντιμετώπιζε. Βάσισε επίσης ο κατηγορούμενος τη θέση του και επί τούτου αντεξετάστηκε η ΜΚ3 και στο ότι δεν μπορούσε να τοποθετήσει χρονικά επακριβώς τα ισχυριζόμενα συμβάντα. Υποβλήθηκε στη μάρτυρα σε σχέση με το ισχυριζόμενο συμβάν στο ξενοδοχείο ότι δεν ήταν την 1η Απριλίου 2021 που πήγαν στην Πάφο αλλά προς τα τέλη Μαΐου αφού είχαν κλείσει και τα σχολεία. Η μάρτυρας είναι γεγονός ότι αν και κατά την κυρίως εξέταση της τοποθέτησε το συμβάν την 1η Απριλίου, αντεξεταζόμενη είπε τελικά ότι δεν θυμόταν. Να επισημάνουμε ότι το ότι ήταν το 2021 δεν αμφισβητήθηκε. Δεν θυμόταν επίσης να πει με βεβαιότητα αν το συμβάν που την παρέλαβε από το πάρτυ έγινε τον Δεκέμβριο του 2021 ή το 2022 και παρά την τοποθέτηση της ότι ήταν τον Δεκέμβρη του 2021. Τα πιο πάνω και που η υπεράσπιση προσπάθησε να αναδείξει ως στοιχεία αφενός αναξιοπιστίας της ΜΚ3 και αφετέρου ότι τα ισχυριζόμενα συμβάντα ουδέποτε έλαβαν χώρα, δεν θεωρούμε ότι αλλοιώνουν την καλή εικόνα που αποκομίσαμε από την μάρτυρα. Η ίδια τοποθέτησε τα συμβάντα εντός των ετών 2021 και 2022 χωρίς αυτό να καταρρίπτεται. Τώρα αν δεν θυμόταν επακριβώς την ημερομηνία δεν πλήττει την αξιοπιστία της την στιγμή που περιέγραψε με σαφήνεια το πώς διαδραματίζονταν τα γεγονότα. Σε περίπτωση που τα περιστατικά είναι πολλά, όμοια και επαναλαμβανόμενα, όπως και στην υπό κρίση περίπτωση (αγγίγματα σε ευαίσθητα μέρη του σώματος, στοματικός έρωτας), και έχει παρέλθει και μεγάλο χρονικό διάστημα τότε δεν μπορεί να θυμάται και να περιγράψει όλα τα περιστατικά με το πρόβλημα να μεγαλώνει όταν το θύμα είναι παιδί ( βλ. Ν.Σ ν. Δημοκρατίας Ποιν. Έφεση 99/21 ημερ. 11/5/2022, ECLI:CY:AD:2022:B183, Γ.Ι. ν. Δημοκρατίας, Ποιν. Έφ. Αρ.44/2019, ημερ.18/9/2020). Σημασία εδώ έχει να κριθεί αν όντως τα επικαλούμενα συμβάντα και που αποτελούν το αντικείμενο των κατηγοριών έχουν γίνει έχοντας κατά νουν ότι το χρονικό σημείο δεν αποτελεί και συστατικό στοιχείο του αδικήματος. Δεν μπορεί όμως από μόνο του να αποτελέσει στοιχείο αναξιοπιστίας της ΜΚ3 λαμβανομένου υπόψη ότι ως προς την ουσία τους ήταν σαφής και σταθερή. Ρωτήθηκε αναφορικά με το πότε άρχισε τη χρήση ναρκωτικών. Είπε ότι άρχισε χρήση χόρτου στα 11 της χρόνια και στη συνέχεια έκανε χρήση ηρωίνης, κοκαΐνης και παραισθησιογόνων. Περιστράφηκε περαιτέρω, ως έχουμε αναφέρει και πιο πάνω, η αντεξέταση στη χρήση ναρκωτικών από την μάρτυρα σε συνάρτηση με διάφορα γεγονότα που ανέφερε αλλά και σε άλλα που δεν ανέφερε με στόχο πάντα η υπεράσπιση να κλονίσει την αξιοπιστία της έχοντας ως αιχμή του δόρατος της αυτή τη χρήση ναρκωτικών και που είχαν ως αποτέλεσμα, πάντα κατά την θέση του κατηγορούμενου, τις παραισθήσεις. Αρχικά εξήγησε η ΜΚ3 το λόγο που ενώ παρακολουθείτο από ψυχολόγους εν τούτοις δεν ανέφερε σε αυτούς τα περιστατικά της σεξουαλικής κακοποίησης. Είπε ότι δεν ήθελε να ξέρει κάποιος τα περιστατικά διότι ο κατηγορούμενος είναι ο πατέρας της αδελφής της και επειδή η ίδια μεγάλωσε χωρίς ο δικός της πατέρας να είναι κοντά της, δεν ήθελε να τον χάσει και αυτή. Η ανησυχία και το άγχος της για αυτό το στοιχείο εκφράστηκε αρκετές φορές από την ΜΚ3 και το δήλωσε και στην ΜΚ1 όταν της ανέφερε ότι παρενοχλείτο από τον κατηγορούμενο. Αναφερόμενη στη συνέχεια στις παράνοιες που δήλωσε στην οπτικογραφημένη κατάθεση της επανέλαβε ότι το συμβάν στο ξενοδοχείο στην Πάφο ήταν αλήθεια. Αντεξετάστηκε βέβαια ως προς τις λεπτομέρειες της επίσκεψης αυτής που είχαν να κάνουν και με την χρονική περίοδο που πήγαν χωρίς όμως να αμφισβητηθεί ότι όντως μετέβηκαν στην Πάφο. Ως προς τον μη επακριβή καθορισμό του χρόνου έχουμε αναφερθεί προηγουμένως και δεν είναι κάτι που επηρεάζει την αξιοπιστία της. Αναφέρθηκε και στην κατανάλωση αλκοόλης (Smirnoff) πριν το περιστατικό και τη γνώση του κατηγορούμενου για αυτό αφού του είχε ζητήσει να σταματήσει στο περίπτερο για να το αγοράσει. Δέχθηκε επίσης ότι είχε κάνει και χρήση «χόρτο» αλλά μετά το περιστατικό. Εξήγησε επίσης η μάρτυρας και το λόγο που φορούσε πολλά ρούχα στο δωμάτιο του ξενοδοχείου. Είπε ότι όταν ήταν Γ΄ Γυμνασίου ο κατηγορούμενος της έστειλε φωτογραφία ένα δονητή και της πρότεινε να της τον αγοράσει για τα Χριστούγεννα και επειδή της φάνηκε πολύ περίεργο και ήθελε να προστατεύσει τον εαυτό της αφού δεν ένιωθε άνετα με τους άντρες της ηλικίας της και με μεγαλύτερους άντρες και ένιωθε άβολα να κοιμηθεί μέσα σε δωμάτιο με άλλο άντρα. Είχε υποψιαστεί, από αυτή του την ενέργεια, ότι είχε ερωτικές διαθέσεις προς εκείνη. Τέθηκε στη μάρτυρα ότι παρά τις υποψίες της εμπιστευόταν τον κατηγορούμενο και μοιραζόταν μαζί του τα πάντα με την ΜΚ3 να απαντά καταφατικά. Η θέση αυτή της υπεράσπισης υποβλήθηκε στην μάρτυρα αρκετές φορές κατά το στάδιο της αντεξέτασης της όπως και ενώ έγινε το περιστατικό στο ξενοδοχείο εν τούτοις εμπιστεύτηκε τον κατηγορούμενο να την παραλάβει από το πάρτυ. Εντάσσεται στην προσπάθεια της να καταδείξει ότι οι αναφορές της ΜΚ3 για σεξουαλική κακοποίηση της είναι αναληθείς διότι δεν είναι δυνατόν να την κακοποιούσε και αυτή να του έχει απόλυτη εμπιστοσύνη. Πέραν της σταθερότητας της, ως προς τα συμβάντα που αποτελούν το αντικείμενο της παρούσας υπόθεσης, η ΜΚ3 έβλεπε στο πρόσωπο του κατηγορούμενου ένα στήριγμα αφού οι σχέσεις της με τη μητέρα της ήταν συγκρουσιακές με την τελευταία να φθάνει στο σημείο να εκδιώχνει αρκετές φορές ένα ανήλικο κορίτσι από το σπίτι και με τον πατέρα της να εκτελεί, ως η ίδια ανέφερε, χρέη ταξιτζή, χωρίς δηλαδή να μπορεί να εξασφαλίσει την ασφάλεια που ένα παιδί επιζητεί από τους γονείς του. Ο κατηγορούμενος ήταν ο μόνος από τους κοντινούς της ανθρώπους, αφού ήταν και ο πατέρας της ετεροθαλούς αδελφής της και ήταν εκεί από την πολύ μικρή της ηλικία που της έδειχνε κατανόηση και ανταποκρινόταν στις ανάγκες της. Η ίδια ανέφερε χαρακτηριστικά ότι «ήταν όπως τον παπά μου.». Αυτό βέβαια, ως θα εξηγήσουμε κατωτέρω, έγινε αντικείμενο εκμετάλλευσης από τον κατηγορούμενο και τροχοπέδη για την μάρτυρα να καταγγείλει τα εις βάρος της περιστατικά αφού το πρόσωπο που την κακοποιούσε ήταν αυτό στο οποίο είχε εμπιστοσύνη να αποταθεί για κάποιο πρόβλημα της. Ήταν επίσης και ο πατέρας της αδελφής της για την οποία ανησυχούσε να μην τον στερηθεί ως η ίδια στερήθηκε τον δικό της πατέρα. Ερωτήθηκε περαιτέρω η μάρτυρας και για τη χρήση του Instagram και το ότι αναρτούσε προκλητικές φωτογραφίες και προκλητικά μηνύματα και που είχε σαν αποτέλεσμα την εκδίωξη της από την μητέρα της και την διαμονή της με τον πατέρα της για 3 μήνες. Ανέκυψε το θέμα της παραλαβής της από το πάρτυ όπου κατά τη θέση της και ενώ βρισκόταν στο αυτοκίνητο ο κατηγορούμενος άρχισε να την αγγίζει. Η μάρτυρας είπε ότι σε ένα καυγά με την μητέρα της η τελευταία της είπε ότι έβαλε τον κατηγορούμενο να την αγγίξει για να δει αν αντιδράσει. Είναι κάτι για το οποίο ερωτήθηκε και που επανέλαβε κατά την αντεξέταση της. Μίλησε η μάρτυρας και για βίντεο το οποίο όμως δεν είδε ποτέ. Δεν υποβλήθηκε στην μάρτυρα κάτι το συγκεκριμένο. Αυτό που παραμένει και χωρίς να εξετάζουμε αν όντως η μητέρα της είπε κάτι τέτοιο στον κατηγορούμενο, είναι αν ο τελευταίος υπό οποιεσδήποτε συνθήκες άγγιζε ένα ανήλικο κορίτσι σε ευαίσθητα σημεία. Να πούμε εδώ παρενθετικά αφού επί του σημείου αυτού θα αναφερθούμε και στην αξιολόγηση του, ότι ο κατηγορούμενος έθεσε διαφορετική θέση από αυτή που ερωτήθηκε η ΜΚ3. Διαφώνησε τέλος η ΜΚ3 ότι η καταγγελία έγινε από πλευράς της για να δικαιολογήσει τη χρήση ναρκωτικών ουσιών που κάνει ή έκανε εκείνη την περίοδο. Θέσαμε και πιο πάνω ότι η πλευρά της υπεράσπισης υποστήριξε ότι τα όσα η ΜΚ3 ανέφερε σε σχέση με κακοποίηση της από τον κατηγορούμενο είναι αποτέλεσμα παραισθήσεων και χρήσης ναρκωτικών και αλκοόλης. Επουδενί αποκομίσαμε αυτή την εντύπωση από την μαρτυρία της παραπονούμενης. Τα περιστατικά που περιέγραψε και αφορούν την υπόθεση είναι συνολικά έξι. Σε όλα αυτά τα έξι περιστατικά, και που κατά την υπεράσπιση ήταν αποτέλεσμα παραισθήσεων, κεντρικό πρόσωπο ήταν ο κατηγορούμενος και κανένα άλλο άτομο, λαμβανομένου υπόψη ότι η ΜΚ3 υπήρξε θύμα και άλλων κακοποιητικών συμπεριφορών. Δεν είχε κανένα λόγο και δεν προέκυψε σε κάθε περίπτωση από την μαρτυρία, να κατηγορήσει τον άνθρωπο που εμπιστευόταν, την βοηθούσε και τον ένιωθε σαν πατέρα της σε αυτής της φύσεως τα σοβαρά αδικήματα και που μάλιστα ήταν το αποτέλεσμα της χρήσης αλκοόλης και ναρκωτικών.
Αποδεχόμαστε τη μαρτυρία της ΜΚ3 ως καθόλα αξιόπιστη.
Θεωρούμε εδώ ορθό όπως επισημάνουμε ότι για σκοπούς απόδειξης αδικημάτων με βάση τον Περί της Πρόληψης και της Καταπολέμησης της Σεξουαλικής Κακοποίησης, της Σεξουαλικής Εκμετάλλευσης Παιδιών και της Παιδικής Πορνογραφίας Νόμου 91(Ι)/2014 και σύμφωνα με το άρθρο 21(1) δεν απαιτείται ενισχυτική μαρτυρία. Επιπρόσθετα, δυνάμει του άρθρου 9 του Περί Αποδείξεως Νόμου Κεφ.9, ως έχει τροποποιηθεί δεν είναι απαραίτητη η αναζήτηση ενισχυτικής μαρτυρίας της ένορκης ή ανώμοτης μαρτυρίας παιδιού ούτε και η αυτοπροειδοποίηση του Δικαστηρίου για κίνδυνο καταδίκης με μόνη την ένορκη ή ανώμοτη μαρτυρία παιδιού (βλ. Γ.Α. ν. Δημοκρατίας Ποιν. Εφέσεις Αρ.61/20 και 64/20 ημερ. 14/7/2022). Σε σχέση με την ύπαρξη ενισχυτικής μαρτυρίας η οποία θα μπορούσε, υπό κάποιες προϋποθέσεις, να επιρρώσει τη μαρτυρία της ΜΚ3 και έχοντας γνώση των αρχών της νομολογίας επί του θέματος όπως την ΣΣ και Άλλου v. Δημοκρατία, Ποιν. Έφ. 147/16, ημ. 20/11/19), ECLI:CY:AD:2019:B477, καταλήξαμε ότι δεν υπάρχει εδώ τέτοια μαρτυρία, που να έχει, με άλλα λόγια, ανεξάρτητη προέλευση από τη μαρτυρία της και να τείνει στο να καταλήξει ουσιωδώς πως διαπράχθηκαν τα αδικήματα που αποδίδονται στον κατηγορούμενο και στο ότι ο δράστης είναι αυτός. Αναφέρουμε εδώ αλλά και ως αυτοπροειδοποίηση, ότι στην κάθε αρμόζουσα περίπτωση, ένας κατηγορούμενος μπορεί να καταδικαστεί και χωρίς προγενέστερη αναζήτηση ενισχυτικής μαρτυρίας, (βλ. κατ’ αναλογίαν, ΜΚ v. Δημοκρατίας (2014) 2(A) ΑΑΔ 225, 241), έστω και αν τέτοια υπάρχει (βλ. κατ’ αναλογίαν, Neica v. Δημοκρατίας (2012) 2 ΑΑΔ 527, 533), εκτός και αν το Δικαστήριο είναι αναγκασμένο να πράξει διαφορετικά στη βάση ρητής νομοθετικής διάταξης κάτι που δεν εφαρμόζεται στην παρούσα. Με την ίδια λογική, δεν είναι μεμπτό η αναζήτηση ενισχυτικής μαρτυρίας, ακόμη και αν το Δικαστήριο είναι διατεθειμένο να καταδικάσει χωρίς αυτή, αφού η εν λόγω μαρτυρία μπορεί να ενδυναμώσει το ήδη αξιόπιστο της υπάρχουσας μαρτυρίας αλλά και την Δικαστική κρίση που βασίστηκε σε αυτή (βλ. κατ’ αναλογίαν, Brierley v. Αστυνομίας (2012) 2 ΑΑΔ 476, 492). Ούτε και η διαδικασία εξεύρεσης ενισχυτικής μαρτυρίας τεκμαίρει ύπαρξη υποβοσκουσών αμφιβολιών στη σκέψη του Δικαστηρίου ως προς την ενοχή ή την αθωότητα του εκάστοτε κατηγορουμένου (βλ. κατ’ αναλογίαν, Χρυσάνθου v. Δημοκρατίας (2011) 2 ΑΑΔ 221, 259).
Να επαναλάβουμε εδώ ότι η μαρτυρία της ΜΚ3, παρά το νεαρό της ηλικίας της, αφού γεννήθηκε στις 8/2/2008, χαρακτηρίζεται από συμπαγή ποιότητα και δυναμική, απορρέουσα και από μια πηγαία και ανεπιτήδευτη παράθεση των γεγονότων τα οποία μόνον η ίδια ήταν σε θέση και μπορούσε να αποδώσει λόγω της προσωπικής επίδικης της εμπειρίας. Αυτοπροειδοποιηθήκαμε σε ύψιστο βαθμό, με ένταση, αισθαντικότητα και περίσκεψη κατά την αξιολόγηση της μαρτυρίας της, κατανοώντας πως η κοινή λογική και πείρα δείχνουν ότι αδικήματα που συναρτώνται με γενετήσιες ορμές, αφορούν εν γένει σε περίπλοκες ανθρώπινες νοητικές διεργασίες και συμπεριφορές, με συνεπακόλουθο να επιβάλλεται η επίδειξη μέγιστης προσοχής στην κρίση της μαρτυρίας αυτής. Είχαμε συνεχώς κατά νουν και την έμφυτη αδυναμία και ροπή πολλών ανθρώπων στο ψεύδος, για λόγους που χάνονται στο ανθρώπινο ασυνείδητο, εξ ου και η Δικαστική θέληση για ανεύρεση ενισχυτικής μαρτυρίας στον βαθμό που εδώ εξετάζεται (βλ. κατ’ αναλογίαν, Μηνά ν. Δημοκρατίας, Ποιν. Έφ. 228/18, ημερ. 16/3/20, ECLI:CY:AD:2020:B102, ΣΠ ν. Αστυνομίας (2014) 2(Α) ΑΑΔ 468, 492). Αποφαινόμαστε ότι ως εκ της δύναμης, της ποιότητας, του εύρους και της πειστικότητας της μαρτυρίας της ΜΚ3 θα μπορούσαμε - και είμαστε διατεθειμένοι-να στηριχθούμε αποκλειστικώς στη μαρτυρία της χωρίς ενισχυτική μαρτυρία και να καταδικάσουμε τον κατηγορούμενο σε περίπτωση βέβαια που αποδειχθούν τα συστατικά στοιχεία των αδικημάτων. (βλ. κατ’ αναλογίαν, Mazid v. Δημοκρατίας, Ποιν. Έφ. 215/16, ημερ. 30/4/20, ECLI:CY:AD:2020:B135, ΟΟ ν. Δημοκρατίας, Ποιν. Έφ. 337/18, ημερ. 20/1/20, ECLI:CY:AD:2020:B23, ΣΘΠ v. Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας (2005) 2 ΑΑΔ 604, 618).
Η ΜΔ, ΜΚ4, είναι η μητέρα του ΔΛ ο οποίος διατηρούσε δεσμό με την ΜΚ3. Η εντύπωση που αποκομίσαμε από την ένορκη μαρτυρία της εν λόγω μάρτυρος ήταν θετική. Δεν διακρίναμε οτιδήποτε από την ένορκη μαρτυρία της που θα μας οδηγούσε στο συμπέρασμα ότι δεν ήταν μάρτυρας της αλήθειας. Βέβαια κάποιες αναφορές της προέρχονταν από τον γιο της που του τις είχε πει η ΜΚ3. Στην κατάθεση της τεκμήριο 22 αναφέρει ότι ο γιος της της είπε ότι η ΛΛ κακοποιείτο σεξουαλικά από τον πατριό της χωρίς όμως η ίδια να θυμάται λεπτομέρειες για το είδος της κακοποίησης. Της είπε για ένα περιστατικό που έγινε τον Σεπτέμβριο του 2023 όταν η ΜΚ3 είχε πάει σε συναυλία στη Λάρνακα. Της είχε αναφέρει και για τη συνάντηση που είχε ο ίδιος με τον κατηγορούμενο στην Κοκκινοτριμιθιά και την αντίδραση που είχε ο τελευταίος. Όταν τα έμαθε είπε στον γιο της ότι θα προχωρήσει σε καταγγελία στην αστυνομία αλλά δεν το έπραξε μετά από παράκληση της ΜΚ3 διότι θα το έκανε η ίδια όταν θα ένιωθε έτοιμη. Ανέφερε η μάρτυρας ότι δεν γνώριζε λεπτομέρειες για την αναφερόμενη σεξουαλική κακοποίηση της ΜΚ3 και εάν και της είχε και η ίδια μιλήσει εντούτοις δεν είχε λεπτομέρειες γιατί δεν ήθελε να την πιέσει. Γνώριζε για το περιστατικό με τα σκουλαρίκια στο στήθος και την αντίδραση της ΜΚ3 όταν ο πατριός της της ζήτησε να τα δει. Εξήγησε η μάρτυρας ότι ήταν μαζί με τον γιο της στο αυτοκίνητο όταν η ΜΚ3 επικοινώνησε τηλεφωνικά με τον γιο της. Η ίδια δεν άκουγε αλλά της τα είπε ο γιος της μετά που πήγαν σπίτι. Ανέφερε η μάρτυρας ότι ο γιος της δεν της έχει πει λεπτομέρειες και είναι αυτός που ξέρει περισσότερο, χωρίς όμως η ίδια να γνωρίζει τι ακριβώς ξέρει. Είπε επίσης η μάρτυρας ότι αν και η ίδια δεν άκουσε παράπονα από την ΜΚ3 τα όσα της είπε ο γιος της της τα επιβεβαίωσε η ίδια αργότερα. Αρκέστηκε όμως στο ότι γινόντουσαν πράξεις οι οποίες θεωρούνταν προκαταρκτικά μιας ερωτικής επαφής. Δέχθηκε η μάρτυρας ότι δεν τα αναφέρει στην κατάθεση της και ότι ήρθε στο Δικαστήριο για να συμπληρώσει τα κενά της μαρτυρίας του γιου της. Η αναφορά της αυτή αποτέλεσε στοιχείο για το οποίο, κατά την υπεράσπιση, θα πρέπει να κριθεί αναξιόπιστη. Το σημαντικό εδώ είναι αν η ΜΚ4 είχε ιδία γνώση για τα επίδικα συμβάντα κάτι για το οποίο ήταν ξεκάθαρη. Δεν πρέπει να διαφεύγει η διευκρίνιση της ότι σκοπός της ήταν αυτός διότι τη μέρα της οπτικογραφημένης λήψης κατάθεσης από τον γιο της, λόγω της ηλικίας του αδυνατούσε να θυμηθεί και είναι γι΄ αυτό το λόγο που κλήθηκε από την αστυνομία για να καταθέσει και όχι για να μην πει την πραγματικότητα. Συνεπώς η πιο πάνω αναφορά της δεν συνεπάγεται ότι τα όσα έθεσε ενώπιον του Δικαστηρίου είναι αναληθή και τα είπε για να βοηθήσει το γιο της και συνεπακόλουθα την υπόθεση της κατηγορούσας αρχής. Ούτε όμως μπορεί να την καταστήσει αναξιόπιστη μάρτυρα. Αναφέρθηκε επίσης η μάρτυρας και στη νοσηλεία της ΜΚ3 στο νοσοκομείο όταν είχε πάρει και τον γιο της για να την επισκεφθεί. Τον λόγο όμως της νοσηλείας της που ήταν για σεξουαλικά μεταδιδόμενο νόσημα, τον έμαθε πολύ πρόσφατα από αναφορά του γιου της. Δεν ξέρει κατά πόσο ισχύει. Γνώριζε όμως ότι δόθηκε θεραπεία και στον γιο της λόγω του ότι είχε επαφή με την ΜΚ3.
Αποδεχόμαστε τη μαρτυρία της ΜΚ4.
Η ΜΛ, ΜΚ5, μητέρα της ΜΚ3 αναγνώρισε και υιοθέτησε το περιεχόμενο των καταθέσεων της τεκμήρια 23 και 24. Κατά την ένορκη μαρτυρία της αναφέρθηκε στη γνώση της για το αντικείμενο της υπό κρίση υπόθεσης και τη σχέση την οποία είχε με την παραπονούμενη κόρη της. Η εντύπωση που δημιουργήσαμε από την όλη παρουσία της στο εδώλιο του μάρτυρα ήταν θετική. Θα πρέπει να πούμε όμως ως και η ίδια δέχθηκε η σχέση της με την ΜΚ3 ήταν συγκρουσιακή με καβγάδες και αντιπαραθέσεις και που είχε σαν αποτέλεσμα την εκδίωξη της τελευταίας από την οικία της. Το στοιχείο όμως αυτό της συγκρουσιακής σχέσης δεν κλόνισε την αξιοπιστία της μάρτυρος, ως ήταν η εισήγηση της πλευράς της υπεράσπισης ούτε και αποκομίσαμε την εντύπωση ότι η παρουσία της στο Δικαστήριο ήταν για να τιμωρήσει τον κατηγορούμενο ή και να θωρακίσει την μαρτυρία της κόρης της. Να προσθέσουμε εδώ και σε απάντηση της θέσης της υπεράσπισης, ότι η ΜΚ5 δεν κρίνεται για την ορθή ή και λανθασμένη ή και παραβατική συμπεριφορά της (χωρίς να λέμε ότι υπάρχει), απέναντι στην κόρη της. Δεν αποτελεί ζήτημα προς κρίση στην παρούσα διαδικασία. Αυτό που εδώ ενδιαφέρει είναι το τι γνώριζε σε σχέση με την ισχυριζόμενη κακοποιητική συμπεριφορά εναντίον της ΜΚ3 από τον κατηγορούμενο. Επί αυτού ακριβώς η μαρτυρία της κρίνεται, δηλαδή σε αυτά που γνώριζε και που ομολογουμένως κατά το χρόνο που συνέβαιναν, σύμφωνα με τη θέση της ΜΚ3, η ίδια δεν τα γνώριζε. Αρκετά από αυτά τα έμαθε σε μεταγενέστερο χρόνο. Η συγκρουσιακή σχέση τους ήταν αυτή που δημιούργησε απόσταση μεταξύ μητέρας και κόρης και που αποτέλεσμα της ήταν και η μη γνώση της για το τι ακριβώς συνέβαινε. Στην κατάθεση της τεκμήριο 23 αναφέρει ότι η ΜΚ3 είναι παιδί της από προηγούμενο γάμο για τον οποίο εκδόθηκε διαζύγιο το 2011. Την ίδια χρονιά δημιούργησε σχέση με τον κατηγορούμενο από την οποία απέκτησε ακόμη ένα παιδί την Α. Αναφέρθηκε στη σχέση του κατηγορούμενου με την ΜΚ3 και ότι αυτή ήταν πάρα πολύ καλή και την είχε σαν κόρη του. Όταν η ΜΚ3 ήταν στην ΣΤ τάξη δημοτικού σχολείου, ενημερώθηκε από το σχολείο ότι τσακώθηκε με άλλα παιδιά και κατ’ εκείνο το διάστημα κοίταξε το κινητό της τηλέφωνο με την κόρη της να έχει μία γυμνή φωτογραφία της σε αυτό που ήταν το στήθος της. Στα πλαίσια αυτά διευθετήθηκε μέσω του σχολείου όπως η ΜΚ3 επισκέπτεται ψυχολόγο για να την παρακολουθεί. Όταν ήταν πρώτη γυμνασίου ενημερώθηκε και πάλι από το σχολείο ότι την εντόπισαν να κάνει στοματικό έρωτα σε ένα άλλο μαθητή στην παρουσία και άλλων μαθητών. Αντιλήφθηκε επίσης ότι η κόρη της ξεκίνησε το κάπνισμα με την ίδια να προσπαθεί να διαχειριστεί τα προβλήματα που δημιουργούνταν. Αναφέρθηκε στη μετάβαση του κατηγορούμενου με τα δύο παιδιά στην Πάφο και με την επιστροφή τους δεν παρατήρησε οτιδήποτε το επιλήψιμο. Αναφέρθηκε επίσης στο περιστατικό που ο κατηγορούμενος πήγε να παραλάβει την ΜΚ3 από ένα πάρτι και ότι της τηλεφώνησε ο κατηγορούμενος και της είπε ότι η ΜΚ3 ήταν σε κακή κατάσταση και το φόρεμα της ήταν πάνω από το εσώρουχο της. Της είπε επίσης ότι έβαλε το χέρι του πάνω στο πόδι της στο γόνατο και μετά προχώρησε πιο πάνω με την ΜΚ3 να μην αντιδρά. Της είπε ότι το έκανε για να δει αν θα αντιδρούσε η ΜΚ3. Η ίδια δεν μίλησε με την ΜΚ3 για το περιστατικό γιατί ο κατηγορούμενος της είπε να μην της πει τίποτε. Δέχθηκε όμως ότι σε κάποιο τσακωμό μπορεί να της ανέφερε κάτι χωρίς όμως να είναι βέβαιη. Επέμενε κατά την αντεξέταση της ότι δεν είπε στον κατηγορούμενο να προβεί σε αυτήν την ενέργεια. Η ίδια σε καμία περίπτωση ζήτησε από τον κατηγορούμενο να προβεί σε αυτήν την ενέργεια. Να πούμε εδώ, κάτι που προβλήθηκε από την υπεράσπιση, ότι η ΜΚ3 ανέφερε στη μαρτυρία της ότι η ΜΚ5 είπε στον κατηγορούμενο να της «τζοίσει» για να δει αν είναι μεθυσμένη. Πέραν του ότι ο κατηγορούμενος άγγιξε την ΜΚ3 στο πόδι και στο σημείο του γεννητικού οργάνου επί των υπολοίπων και για ποιο λόγο την άγγιξε τα γεγονότα δεν ήταν ξεκάθαρα. Αυτό που ρωτήθηκε η ΜΚ3 κατά την αντεξέταση της ήταν αν η ΜΚ5 έβαλε τον κατηγορούμενο να την αγγίξει για να δει αν είναι μεθυσμένη χωρίς να ρωτηθεί περαιτέρω για το σημείο που την άγγιξε. Ακόμα όμως και αν η ΜΚ5 είπε στον κατηγορούμενο να την αγγίξει δεν μπορούμε να δεχθούμε ότι του είπε να την αγγίξει στο σημείο του γεννητικού οργάνου. Δεν διαπιστώσαμε από την όλη παρουσία της ΜΚ5 ενώπιον του Δικαστηρίου, ότι θα εξέθετε την ανήλικη κόρη της με αυτό τον τρόπο τη στιγμή που ήταν αυστηρή σε όλα τα ζητήματα. Της είπε επίσης ότι η ΜΚ3 είχε πρόβλημα και θα έπρεπε να την πάρουν σε ψυχολόγο για βοήθεια. Ήταν τότε που ο κατηγορούμενος βρήκε ένα ψυχολόγο και ξεκίνησε να παρακολουθεί την κόρη της. Αντιλήφθηκε η ΜΚ5 ότι η συμπεριφορά της ΜΚ3 από το καλοκαίρι του 2022 χειροτέρευε. Στο πάρτι της τρίτης γυμνασίου την πήραν τηλέφωνο ότι η κόρη της ήταν μεθυσμένη. Άρχισε να μην φροντίζει τον εαυτό της, να μην κάνει μπάνιο, ήταν αντιδραστική και δεν την άφηνε να μπει στο δωμάτιο της το οποίο ήταν συνέχεια βρώμικο. Δεν γνώριζε ούτε και αντιλήφθηκε για χρήση ναρκωτικών από την κόρη της. Τον Σεπτέμβριο του 2023 την ειδοποίησαν από το σχολείο για να της μιλήσουν για κάτι που έγινε και το απόγευμα της ίδιας ημέρας την κάλεσαν από την ΥΚΑΝ και της είπαν ότι η κόρη της συνελήφθηκε γιατί είχε στην κατοχή της ναρκωτικά. Μετά από επιθυμία της ίδιας της ΜΚ3 εντάχθηκε για θεραπεία στο κλειστό πρόγραμμα της Αγίας Σκέπης. Στη δεύτερη της κατάθεση τεκμήριο 24, που δόθηκε τρεις ημέρες μετά το τεκμήριο 23, ανέφερε σε συνάρτηση με τη συμπεριφορά του κατηγορούμενου, δικές της θέσεις και απόψεις ως προς την καταγγελία που έγινε στην αστυνομία. Ανέφερε περαιτέρω η μάρτυρας ότι η ΜΚ3 δεν έπινε αλκοόλ στο σπίτι και έμαθε ότι ο κατηγορούμενος γνώριζε και για τη χρήση αλκοόλ αλλά και ναρκωτικών πριν από την ίδια. Δεν ήταν σε γνώση της από την αρχή ούτε το ότι η ΜΚ3 προέβαινε σε ενέργειες αυτοτραυματισμού της. Το έμαθε λίγο πριν μάθει και για τη χρήση ναρκωτικών. Έθεσε επίσης η μάρτυρας ότι η ΜΚ3 δεν της είπε ότι την είχαν βιάσει άτομα από το σχολείο της. Έλαβε γνώση αυτής της καταγγελίας από τον κατηγορούμενο ο οποίος της είπε ότι την πείραξε ο ένας και ο άλλος και να μην το λάβει σοβαρά υπόψη της. Από το σχολείο δεν έλαβε οποιαδήποτε ενημέρωση για το περιστατικό αυτό. Έλαβε όμως ενημέρωση για το περιστατικό που εντοπίστηκε η ΜΚ3 να κάνει στοματικό έρωτα σε άλλο μαθητή του σχολείου. Το ότι συνέβηκε αυτό το περιστατικό της το επιβεβαίωσε και η κόρη της η οποία της είπε ότι ήταν χωρίς τη θέληση της. Για το τεθέν συμβάν δεν έγινε καταγγελία στην αστυνομία. Δεν γνώριζε να πει αν η ΜΚ3 ζήτησε από τον κατηγορούμενο να πάει σε αστυνομικό σταθμό για να την καταγγείλει για βίαιη συμπεριφορά εναντίον της αλλά ούτε και ενημερώθηκε από οποιονδήποτε αστυνομικό σταθμό για τέτοια καταγγελία. Δέχθηκε ότι η παρέμβαση που γινόταν από τον κατηγορούμενο ήταν περισσότερη από εκείνη που ήθελε η ίδια χωρίς όμως να ζηλεύει τη σχέση του με την ΜΚ3. Την ενοχλούσε το ότι κάποια πράγματα που γίνονταν αποδεκτά από τον κατηγορούμενο, για την ίδια ήταν παράλογα.
Η μαρτυρία της ΜΚ5 γίνεται αποδεκτή.
Ο ΔΛ, ΜΚ6, έδωσε οπτικογραφημένη κατάθεση στον ΜΚ2 στις 27/2/2024 που κατατέθηκε ως τεκμήριο 12 και αποτέλεσε την κυρίως εξέταση του με την κατηγορούσα αρχή να του θέτει κάποιες διευκρινιστικές ερωτήσεις. Ο μάρτυρας δημιούργησε θετική εντύπωση στο Δικαστήριο. Ήταν ειλικρινής και παρά το γεγονός ότι σε κάποιες περιπτώσεις εξέφραζε δικές του απόψεις χωρίς να είναι άμεσος γνώστης των γεγονότων ή και τι διαδραματίστηκε εντούτοις δεν κρίνεται αναξιόπιστος μάρτυρας έχοντας κατά νουν την όλη παρουσία του στο Δικαστήριο και την μαρτυρία του σε σχέση με γεγονότα τα οποία ο ίδιος γνώριζε. Να προσθέσουμε εδώ ότι και η αντεξέταση που υποβλήθηκε στον μάρτυρα στο μεγαλύτερο μέρος της δεν περιστράφηκε επί των όσων ο μάρτυρας γνώριζε. Αυτό βέβαια έγινε με σκοπό τον κλονισμό της αξιοπιστίας του μάρτυρα πλην όμως δεν είχε οποιοδήποτε αντίκτυπο στην όλη εικόνα την οποία αποκομίσαμε. Σε κάθε περίπτωση η αξιοπιστία του μάρτυρα κρίνεται επί γεγονότων που έχουν σχέση με τα ισχυριζόμενα συμβάντα. Στην οπτικογραφημένη κατάθεση του αναφέρει τη σχέση που διατηρεί με την ΜΚ3 και το ότι με τον καιρό που η τελευταία ένιωσε άνετα μαζί του του εκμυστηρεύτηκε κάποια πράγματα. Του είχε αναφέρει για ένα περιστατικό παρενόχλησης της από τον πατριό της την ώρα που κοιμόταν χωρίς να θυμάται όμως πότε του το είπε. Ήταν όμως στο τρίμηνο τετράμηνο της σχέσης τους η οποία είχε ξεκινήσει 21/5/2023. Ως προς τις λεπτομέρειες του συμβάντος είπε ότι αυτό που του αναφέρθηκε ήταν ότι την ώρα που κοιμόταν σε ένα δωμάτιο ξενοδοχείου άρχισε να νιώθει χέρια πάνω της. Είχε γίνει συζήτηση για το ίδιο θέμα και σε κατοπινό στάδιο και αντιλήφθηκε ότι η ΜΚ3 δεν ήθελε να μιλήσει λέγοντας του ότι σκεφτόταν την αδελφή της και ότι θα μεγαλώσει χωρίς τον πατέρα της ή και ότι θα καταστραφεί το σπίτι της. Αναφέρθηκε όμως ο μάρτυρας και σε ένα άλλο περιστατικό όταν του ζήτησε η ΜΚ3 να είναι σε ανοικτή κλήση διότι θα την παραλάμβανε ο πατριός της για να την μεταφέρει στο σπίτι. Όταν την παρέλαβε ο πατριός της με τον ΜΚ6 να είναι σε ανοικτή γραμμή, ο πατριός της της ζήτησε να του δείξει τα σκουλαρίκια που είχε στις ρώγες του στήθους της. Άκουγε και ο ίδιος τη συζήτηση μεταξύ τους. Η ΜΚ3 ήταν νευριασμένη και ενοχλημένη και προσπαθούσε να αλλάξει τη συζήτηση. Αναφέρθηκε επίσης ο μάρτυρας και σε μια συνάντηση που είχε με τον κατηγορούμενο σε ένα πρατήριο βενζίνης στη Κοκκινοτριμιθιά όπου ανέφερε στον τελευταίο ότι γνώριζε και ότι η ΜΚ3 δεν ήταν μόνη της. Η αντιμετώπιση του κατηγορούμενου ήταν αμυντική και έκανε ότι δεν γνώριζε τίποτα. Αντεξετάστηκε ο μάρτυρας σε σχέση με το περιεχόμενο των πληροφοριών που έλαβε από την ΜΚ3. Ρωτήθηκε αν η ηλικία της όταν έγινε το ισχυριζόμενο συμβάν στο ξενοδοχείο ήταν αυτή των 10 χρόνων με τον μάρτυρα να απαντά ότι ήταν κοντά στα 10 χρόνια ως του αναφέρθηκε και ότι αυτό του λέχθηκε περί τον Σεπτέμβριο με Οκτώβριο του 2023 χωρίς να είναι όμως απόλυτα σίγουρος. Γνώριζε ότι η ΜΚ3 προέβαινε σε χρήση ναρκωτικών χωρίς όμως ο ίδιος να την έχει δει ποτέ. Για το συμβάν με το τηλεφώνημα δεν αντιλήφθηκε να είναι η ΜΚ3 υπό την επήρεια ναρκωτικών ή αλκοόλης. Διαφώνησε με την υποβολή της υπεράσπισης ότι οι αναφορές της ΜΚ3 ότι ένιωθε χέρια ενώ κοιμόταν μόνη της στο σπίτι της ήταν της φαντασίας της. Πρόσθεσε ο μάρτυρας ότι έτυχε να κοιμηθεί μαζί της και τις πρώτες φορές ξυπνούσε μέσα στη νύχτα και μπορεί να έτρωγε κλοτσιά και αγκωνιά χωρίς να υπάρχει άλλο άτομο στο δωμάτιο εκτός από αυτόν και την ΜΚ3.
Αποδεχόμαστε τη μαρτυρία του ΜΚ6.
Η Χρυστάλλα Μωυσέως, ΜΚ7, είναι σχολική ψυχολόγος. Στην κατάθεση της τεκμήριο 25, αναφέρει την επικοινωνία που είχε τον Απρίλιο του 2023 μαζί της ο κατηγορούμενος ζητώντας συμβουλές σχετικά με την ΜΚ3 λόγω προβλημάτων που η τελευταία αντιμετώπιζε. Της είπε για έντονες συμπεριφορές, ότι δηλαδή είχε φύγει από το σπίτι, έκανε χρήση ουσιών και είχε ερωτικές επαφές με διάφορους. Είχε συνάντηση με την ΜΚ3 τέλη Δεκεμβρίου το 2023 στην οποία συνάντηση πήγε μαζί με την μητέρα της. Δεν έχουμε οποιαδήποτε αμφιβολία περί της ειλικρίνειας της μάρτυρας. Κατέθεσε με ανεξάρτητο και σαφή τρόπο το τι γνώριζε σε σχέση με την υπόθεση. Σε κάθε περίπτωση η αξιοπιστία της δεν τέθηκε υπό αμφισβήτηση κατά το στάδιο της αντεξέτασης της. Ανέφερε ότι στις συναντήσεις που είχε με την ΜΚ3 ουδέποτε της ανέφερε κάτι που να αφορά σεξουαλική κακοποίηση της. Της μιλούσε για τον κατηγορούμενο με τα καλύτερα λόγια και ότι μόνο αυτός τη στήριζε και ήταν δίπλα της με τους γονείς της να μην ενδιαφέρονται. Με καλά λόγια αναφέρθηκε και για τον ΜΚ6. Είχε μαζί της μόνο τρεις συναντήσεις και αυτές αφορούσαν αναπνοές για διαχείριση άγχους και συναισθημάτων. Στη συνέχεια η ΜΚ3 εντάχθηκε στην Αγία Σκέπη και δεν έχει προχωρήσει η ίδια σε οποιαδήποτε αξιολόγηση της. Εξήγησε η μάρτυρας ότι ένας σχολικός ψυχολόγος αξιολογεί θέματα που έχουν να κάνουν με μαθησιακές δυσκολίες. Για πιο σοβαρά θέματα αναλαμβάνει κλινικός ψυχολόγος ο οποίος προβαίνει και σε περαιτέρω αξιολόγηση. Είπε η μάρτυρας ότι η μητέρα της ΜΚ3 δεν είχε έρθει σε επαφή μαζί της και η ίδια δεν είχε μιλήσει καθόλου με αυτήν. Στην πρώτη συνάντηση που η ΜΚ3 πήγε με την μητέρα της η τελευταία της είπε ότι η κόρη της βίωνε πάρα πολύ άγχος λόγω του εγκλεισμού της στην Αγία Σκέπη. Γνώριζε για τα ναρκωτικά αλλά δεν της είπε αν γνώριζε για ερωτικές πράξεις, ούτε και αν η ΜΚ3 αυτοτραυματιζόταν. Το γεγονός αυτό της το ανέφερε η ίδια η ΜΚ3.
Η μαρτυρία της ΜΚ7 γίνεται αποδεκτή.
Ο Ανδρέας Δημητρίου, ΜΚ8, είναι εκπαιδευτικός ψυχολόγος και εργάζεται στην υπηρεσία εκπαιδευτικής ψυχολογίας του Υπουργείου Παιδείας Αθλητισμού και Νεολαίας. Για την περίοδο από τις 4/10/2010 μέχρι και τις 14/11/2022, ως αναφέρει στην κατάθεση του τεκμήριο 26, εργαζόταν ως αυτοτελώς ιδιώτης ψυχολόγος. Είχε παρακολουθήσει την ΜΚ3 από 19/4/2022 μέχρι και τις 19/7/2022. Κατέθεσε ο μάρτυρας σε σχέση με τις διαπιστώσεις του για τη συμπεριφορά της ΜΚ3 μετά που διευθετήθηκε συνάντηση κατόπιν προσέγγισης του από την μητέρα της. Ο μάρτυρας ήταν αντικειμενικός στις απαντήσεις του και έθεσε με ανεξάρτητο τρόπο τα προβλήματα που διαπίστωσε από συναντήσεις που είχε με την ΜΚ3. Αυτό που του αναφέρθηκε από την ΜΚ5, ήταν θέματα γενικής συμπεριφοράς της ΜΚ3 απέναντι στην οικογένεια της αλλά και αντιδραστικότητας σε θέματα σχολείου. Στις συναντήσεις τους η ΜΚ3 ήταν πολύ συνεργάσιμη και συζητούσαν για τη σχέση της με την μητέρα της και τον κατηγορούμενο αλλά και τρόπους εφαρμογής αποτελεσματικής συνεργασίας μεταξύ τους και αποφυγής αντιδράσεων ως επίσης και για το διάβασμα της και για τις υπευθυνότητες στο σπίτι καθώς και για τις σχέσεις της με τους καθηγητές και συμμαθητές της. Ο κατηγορούμενος σε κάποιες συναντήσεις την συνόδευε στο γραφείο του και την παραλάμβανε μετά την ολοκλήρωση τους. Μετά το πέρας των συναντήσεων κάποιες φορές συζητούσε με τον κατηγορούμενο για τον τρόπο που ο ίδιος ως φροντιστής θα πρέπει να αντιμετωπίζει την συμπεριφορά και τη συναισθηματική διάθεση της ΜΚ3. Αυτό που προβλημάτισε τον ΜΚ8 ήταν το γεγονός του αυτοτραυματισμού της ανήλικης στα χέρια, κάτι που του λέχθηκε από τις πρώτες συναντήσεις και ενημέρωσε άμεσα την μητέρα της καθότι θα έπρεπε να παραπεμφθεί σε παιδοψυχίατρο για αντιμετώπιση αυτής της συμπεριφοράς. Δεν γνώριζε όμως αν έγιναν οποιαδήποτε διαβήματα από την μητέρα. Ανέφερε ο μάρτυρας ότι κατά τη διάρκεια των συναντήσεων δεν είχε αντιληφθεί ότι η ΜΚ3 έκανε χρήση ναρκωτικών διότι πήγαινε επιμελημένη και ήταν συνεργάσιμη αλλά ούτε και στην εξωτερική της εμφάνιση είδε κάποια στοιχεία που θα τον οδηγούσαν σε τέτοιο συμπέρασμα. Είπε ο μάρτυρας ότι είχε θέματα αυτοεκτίμησης αφού είχε πρόβλημα σύγκρουσης από παιδική ηλικία με άλλα παιδιά στο σχολείο και είχε υποστεί κάποιας μορφής εκφοβισμό και προσπάθησε να την βοηθήσει έτσι ώστε να δικτυώνεται με πιο αποδεκτό τρόπο με άλλα παιδιά της ηλικίας της. Με το τέλος των συναντήσεων ο ίδιος είδε πρόοδο σε σχέση με το κομμάτι του διαβάσματος αλλά και με τη συμπεριφορά της. Αναφερόμενος στους λόγους που την οδηγούσαν στον αυτοτραυματισμό είπε ο μάρτυρας ότι δεν ήταν σταθερή σε αυτό και ήταν αρκετοί οι παράγοντες που την επηρέαζαν όπως αρνητικές σκέψεις αλλά και σχέσεις με την οικογένεια και το σχολείο. Είπε περαιτέρω ότι υπήρξαν συγκρούσεις μεταξύ μητέρας και ΜΚ3 αλλά δεν υπήρχε αναφορά σε επίπεδο βίας, πέραν λεκτικών λογομαχιών. Ούτε και του είχε λεχθεί ότι η ανήλικη είχε εκδιωχθεί από την μητέρα της από το σπίτι. Ερωτώμενος κατά πόσο είχε αντιληφθεί σε οποιεσδήποτε από τις συναντήσεις που είχε με την ΜΚ3 αν η τελευταία έλεγε πράγματα που δεν είχαν πραγματικά γίνει απάντησε αρνητικά λέγοντας ότι το παιδί είχε καλή χρονική αντίληψη και καλή αίσθηση του χρόνου και χώρου και βρισκόταν σε ικανοποιητικό επίπεδο σύμφωνα με το αναπτυξιακό ψυχολογικό επίπεδο για την ηλικία της.
Αποδεχόμαστε τη μαρτυρία του ΜΚ8.
Η Σταύρη Ανδρέου, ΜΚ9, δικανική ψυχολόγος στο επάγγελμα, κλήθηκε ως εμπειρογνώμονας μάρτυρας για να καταθέσει σε σχέση με τα ευρήματα της κατόπιν ψυχολογικής αξιολόγησης της ΜΚ3.
Είναι νομολογημένο ότι ο πραγματογνώμονας θα πρέπει να παρουσιάσει αιτιολογημένα, αντικειμενικά και αμερόληπτα τα αναγκαία επιστημονικά κριτήρια έτσι ώστε να δώσουν την δυνατότητα στο Δικαστήριο να κρίνει την ακρίβεια των επίδικων συμπερασμάτων του για να διαμορφώσει την δική του ανεξάρτητη άποψη με την εφαρμογή των κριτηρίων αυτών στα γεγονότα της υπόθεσης (βλ. Σαρρής v. Καλλέγιας κ.ά. (2011) 1Β Α.Α.Δ. 958, Πιττάλης κ.ά. v. Ianira Enterprises Ltd κ.ά. (1997) 1 Α.Α.Δ. 814). Είναι επίσης νομολογημένο ότι η μαρτυρία εμπειρογνωμόνων δεν δεσμεύει αλλά απλώς βοηθά το Δικαστήριο το οποίο δικαιούται να διαφοροποιήσει τη θέση του και να μη δεχθεί τη μαρτυρία ενός εμπειρογνώμονα, νοουμένου ότι υπάρχουν οι συνθήκες εκείνες που να δικαιολογούν τέτοια κατάληξη (βλ. Muskita Aluminium Industries Ltd κ.ά. v. Alsako Aluminium Ltd κ.ά. (2009) 1Β ΑΑΔ 1481).
Στην υπό κρίση περίπτωση, πέραν του ότι τα προσόντα της, ως αυτά καταγράφονται στο τεκμήριο 27, δεν αμφισβητήθηκαν, η ίδια προς επίρρωση της εμπειρογνωμοσύνης της για τον λόγο που κλήθηκε, ανέφερε ότι εργάζεται στον Οργανισμό Hope for Children και έχει δει 28 παιδιά για αξιολόγηση σε σχέση με υποψία σεξουαλικής κακοποίησης τους.
Εξήγησε η μάρτυρας ποιες είναι οι αρμοδιότητες ενός δικανικού ψυχολόγου και ποια η διαφορά του τελευταίου με τον εκπαιδευτικό ψυχολόγο. Εξήγησε περαιτέρω τι είναι ψυχολογική αξιολόγηση, κλινική συνέντευξη, ως επίσης και το σκοπό των ψυχολογιών διαγνωστικών συνεντεύξεων. Η ΜΚ9 ετοίμασε την έκθεση ψυχολογικής αξιολόγησης της ΜΚ3 την οποία και κατέθεσε ως τεκμήριο 28. Κατέθεσε επίσης και αντίγραφο εγχειριδίου που αναφέρεται στη σύνθετη διαταραχή μετατραυματικού στρες ως τεκμήριο 29. Η εντύπωση που αποκομίσαμε από την εν λόγω μάρτυρα ήταν πολύ καλή. Παρέθεσε με λεπτομέρεια και σαφήνεια αλλά και με επιστημονικό τρόπο, τη διαδικασία που ακολούθησε για αξιολόγηση της ΜΚ3 και την κατάληξη της στην κλινική διάγνωση και τα συμπεράσματα της. Δεν προέκυψε οτιδήποτε το οποίο θα έπληττε την επιστημονική μέθοδο την οποία χρησιμοποίησε και που θα μας οδηγούσε σε κατάληξη ότι ενήργησε με λανθασμένο τρόπο και που θα έπληττε και τα συμπεράσματα της. Ακόμα και οι θέσεις που υποβλήθηκαν στην μάρτυρα ότι δηλαδή πήρε αναφορές και έγινε εις βάθος συζήτηση με την αστυνομία για τα γεγονότα όπως τα ισχυρίζεται η ΜΚ3, θέση με την οποία διαφώνησε η μάρτυρας, δεν είναι δυνατό να πλήξουν την αξιοπιστία της αλλά ούτε και τον τρόπο με τον οποίο ενήργησε για την αξιολόγηση της ΜΚ3. Σε κάθε περίπτωση, ως και η ίδια η μάρτυρας δέχθηκε, δεν είναι αυτή που εξετάζει κατά πόσο τα περιστατικά τα οποία αναφέρεται το θύμα έγιναν στην πραγματικότητα ή όχι. Είναι θέμα το οποίο θα εξεταστεί από το Δικαστήριο. Δεν διαπιστώσαμε τέλος ούτε και ότι επηρεάστηκε με οποιοδήποτε τρόπο από τις αναφορές της αστυνομίας τις οποίες έλαβε το Σπίτι του Παιδιού για αξιολόγηση της ψυχολογικής κατάστασης της ΜΚ3. Αυτό που επισημαίνουμε είναι ότι αναφορές της μάρτυρος επί του γνωστικού πεδίου της σε συνάρτηση με την αξιολόγηση της ΜΚ3 είναι ότι παρέθεσε στοιχεία που άπτονται και επεξηγούν την συμπεριφορά της τελευταίας ως προς τα συμβάντα, την αντίδραση της και αν μπορούσε να διακρίνει το αληθές από το φανταστικό. Έθεσε η μάρτυρας ότι η διαδικασία που ακολουθείται, μετά την καταγγελία για πιθανή σεξουαλική κακοποίηση ανηλίκου, λαμβάνεται αναφορά από το Σπίτι του Παιδιού και γίνεται συνάντηση μαζί με την αστυνομία, την οικογένεια και την κοινωνική λειτουργό. Μετά τη λήψη της οπτικογραφημένης κατάθεσης και αν η αστυνομία χρειάζεται ψυχολογική αξιολόγηση, τότε ανατίθεται σε ψυχολόγο να προβεί στην αξιολόγηση κάτι που ανατέθηκε στην ίδια. Αναφέρθηκε η μάρτυρας στο ότι το ιστορικό ενός παιδιού δίνει σημαντικές πληροφορίες σχετικά με το περιβάλλον του, τις εμπειρίες και τα ερεθίσματα του, αλλά και παράγοντες που μπορεί να το επηρεάσουν και μπορεί να υποδηλώσουν ευαλωτότητα του. Από το ιστορικό της ΜΚ3 εξάχθηκε συναισθηματική παραμέληση, αδυναμία των γονιών να ανταποκριθούν στις συναισθηματικές ανάγκες του παιδιού, χαλαρά όρια μέσα στην οικογένεια, απόσταση, καβγάδες, κακομεταχείριση, χρήση ουσιών και αλκοόλ και μία άρνηση ότι δεν αξίζει και υποφέρει από χρόνιο άγχος. Αναφέρθηκε η μάρτυρας και στη δυσκολία της ΜΚ3 ως προς τα κενά μνήμης τα οποία παρουσίαζε και αφορούσαν την περίοδο των καταγγελθέντων περιστατικών. Εξήγησε ότι συνέδεσε τη δυσκολία αυτή με τη χρήση ουσιών και τη ζάλη που μπορεί να συνδέεται με τη χρήση αλλά κάτι τέτοιο παρατηρείται και λόγω του στρες και του σοκ που βιώνουν κάποια παιδιά. Δύσκολα όμως, ως έθεσε, αναφέρουν περιφερειακές λεπτομέρειες χωρίς όμως αυτό να επηρεάζει τα κύρια γεγονότα που έχουν βιώσει. Είπε περαιτέρω η μάρτυρας ότι δεν ρώτησε την ΜΚ3 να της περιγράψει τα περιστατικά και τι ακριβώς έγινε, αλλά η ΜΚ3 της είπε ότι τα περιστατικά ξεκίνησαν όταν η ίδια ήταν στην ηλικία των 12 ετών περίπου και ότι χρήση ναρκωτικών ξεκίνησε στην ηλικία των 11 ετών. Ως προς τη χρήση ουσιών και αν η ΜΚ3 φανταζόταν πράγματα είπε η μάρτυρας ότι το παιδί κατά την αξιολόγηση μπορούσε να ξεχωρίσει το ψέμα και το φανταστικό από το πραγματικό. Όταν δε η συζήτηση περιστρεφόταν γύρω από την περίοδο των καταγγελθέντων, ήταν αναστατωμένη, έκλαιγε, φοβόταν και φαινόταν θυμός όταν αναφερόταν στην μητέρα της. Μέσα από τις αναφορές της φάνηκε ότι ο κατηγορούμενος για την ΜΚ3 πέραν από πατρική φιγούρα ήταν και ένα άτομο εμπιστοσύνης και που μπορούσε να συζητήσει όλα τα θέματα που την απασχολούσαν. Λόγω του ότι δεν υπήρχε κατάλληλο υποστηρικτικό πλαίσιο τη δεδομένη στιγμή ο κατηγορούμενος ήταν σημαντικός στη ζωή της και είχε φροντιστικό ρόλο απέναντι της, καλύπτοντας μαζί και συναισθηματικές ανάγκες της. Εξήγησε περαιτέρω ότι πολλά παιδιά που έχουν υποστεί σεξουαλική κακοποίηση νιώθουν συναίσθημα ενοχής και ευθύνης και θεωρούν ότι είναι κάτι το οποίο επέτρεψαν τα ίδια και κατά τη διάρκεια του περιστατικού υπάρχει το συναισθηματικό πάγωμα που είναι σαν μηχανισμός προστατευτικής αντίδρασης προς το τραύμα, δηλαδή προστατεύει τον εαυτό της από το να πληγωθεί ξανά. Η στάση αυτή σε συνδυασμό με την κλιμάκωση των περιστατικών την είχαν επιβαρύνει συναισθηματικά προσθέτοντας συναισθήματα δειλίας, φόβου, αποτυχίας και ανημποριάς και τα οποία δεν μπορούσε να διαχειριστεί. Η χρήση ουσιών και η εναλλαγή ερωτικών συντρόφων ενεργούσαν ως μηχανισμός ρύθμισης συναισθημάτων που είναι ενέργειες για αλλαγή της έντασης μιας συναισθηματικής εμπειρίας. Η χρήση ουσιών λειτουργούσε ως μια γρήγορη ανακούφιση στο ψυχικό κόσμο ενώ η εναλλαγή ερωτικών συντρόφων, ως μια προσπάθεια ελέγχου του σώματος και του εαυτού της. Πρόσθεσε η μάρτυρας ότι δεν είναι ασυνήθιστο ένα άτομο που έχει υποστεί σεξουαλική κακοποίηση να έχει πολλούς ερωτικούς συντρόφους αφού είναι μια συνήθης αντιμετώπιση στις διαπροσωπικές δυσκολίες. Εξηγώντας τις αναβιώσεις και επαναλαμβανόμενους εφιάλτες είπε ότι είναι ένα σύμπτωμα που το άτομο βρίσκεται σε ένα χώρο που δεν υπάρχει κίνδυνος με αποτέλεσμα να γίνεται επιφυλακτικό ακόμα και σε καταστάσεις που δεν υπάρχει κίνδυνος. Είπε περαιτέρω ότι η ευαλωτότητα που παρουσιάζει η ανήλικη ενδεχομένως να προέρχεται από το γεγονός ότι γενικά οι θύτες αναζητούν παιδιά ευάλωτα και συναισθηματικά παραμελημένα. Στην περίπτωση της ΜΚ3 η αδυναμία των γονέων να ανταποκριθούν στη συναισθηματική ανάγκη της, η προηγούμενη χρήση ουσιών, η κοινωνική απομόνωση και η έλλειψη υποστηρικτικού πλαισίου είναι παράγοντες ευαλωτότητας για σεξουαλική κακοποίηση. Εξήγησε περαιτέρω και την έννοια της σύνθετης διαταραχής μετατραυματικού στρες λέγοντας ότι μπορεί να αναδυθεί μετά από έκθεση σε ένα γεγονός ή κρίση όπου η διαφυγή είναι αδύνατη και υπάρχει δυσκολία του ατόμου με τη διαχείριση της διάθεσης. Επίσης αρνητικές πεποιθήσεις για τον εαυτό του που συναρτώνται με συναισθήματα ντροπής, ενοχής και αποτυχίας και συνδέεται με τραυματικό γεγονός προκαλούν σημαντική έκπτωση στη λειτουργία του ατόμου. Ένα παιδί συμπλήρωσε η μάρτυρας είναι πιο ευάλωτο στην ανάπτυξη μετατραυματικού στρες. Αναφερόμενη στην ΜΚ3 είπε ότι παρουσίαζε αναβιώσεις των καταγγελθέντων περιστατικών, δυσκολία διατήρησης των σχέσεων και να νιώθει κοντά με άλλους, αρνητικές πεποιθήσεις για τον εαυτό της και δυσκολία στη ρύθμιση των συναισθημάτων της. Δεν αντιλήφθηκε όμως να έχει η ΜΚ3 διαταραχή προσωπικότητας, αλλά δεν ενδείκνυται κιόλας να δίδεται διάγνωση για διαταραχή προσωπικότητας για άτομα κάτω των 18 ετών για το λόγο ότι η προσωπικότητα σε άτομα τέτοιας ηλικίας ακόμη δημιουργείται. Ερωτώμενη αν υπάρχει τάση για διαταραχή προσωπικότητας και να μην ληφθεί διάγνωση είπε ότι αν δεν πληροί κάποια συμπτώματα ή να έχει κάποια από τα κοινά δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι υπάρχει διαταραχή αν δεν τα πληροί όλα. Δεν γνωρίζει η μάρτυρας όμως όλα τα συμπτώματα όλων των διαταραχών προσωπικότητας και δεν μπορούσε να περιγράψει μια από αυτές. Εμφάνιζε όμως χαρακτηριστικά ενός χρόνιου κακοποιημένου ατόμου πολλών μορφών αφού υπήρχε σωματική κακοποίηση από την μητέρα της, συναισθηματική κακοποίηση από τους γονείς της, λεκτική κακοποίηση και πιθανή σεξουαλική κακοποίηση. Αναφορά έγινε και ως προς το λόγο που η ΜΚ3 προχώρησε σε καταγγελία του περιστατικού όταν εντάχθηκε στο πρόγραμμα της Αγίας Σκέπης. Είπε ότι οι αποκαλύψεις προκαλούν άγχος στα παιδιά και κάποιοι παράγοντες είναι ο φόβος για αντίποινα, οι πιθανές αρνητικές επιπτώσεις που μπορεί να έχει στην οικογένεια, συναισθηματική σύγχυση και έντονη ανησυχία να εκφραστεί λεκτικά. Όσο πιο στενή είναι η σχέση τόσο πιο απίθανη είναι η αποκάλυψη. Μέσα στο κλειστό πρόγραμμα της Αγίας Σκέπης βρισκόταν σε ένα κατάλληλο υποστηρικτικό πλαίσιο όπου φάνηκε να ένιωθε ασφάλεια κάτι που προηγουμένως δεν είχε. Ρωτήθηκε η μάρτυρας κατά πόσο εντόπισε κάποιο κίνητρο το οποίο θα ωθούσε την ΜΚ3 να προβεί στην καταγγελία εναντίον του κατηγορούμενου. Είπε ότι η ίδια δεν μπορεί να αξιολογήσει αν έγινε το περιστατικό ή όχι αλλά με βάση βιβλιογραφία τα παιδιά δεν βάζουν τον εαυτό τους σαν πρωταγωνιστή σε αρνητικές εμπειρίες. Το πως περιγράφει την εμπειρία του ένα παιδί που έχει βιώσει κάτι με ένα άλλο παιδί που είδε και άκουσε είναι διαφορετικό. Στην ΜΚ3 φάνηκε έντονο συναίσθημα με την αφήγηση και δεν εντοπίστηκε οτιδήποτε δυσλειτουργικό σε σχέση με την αντίληψη ή τις γνωστικές λειτουργίες της. Δεν φάνηκε να υπάρχει και κάποιο όφελος. Συμπλήρωσε ότι ο πατριός της ήταν και πατέρας της αδελφής της, άρα μια τέτοια καταγγελία από την ΜΚ3 δημιουργούσε τον κίνδυνο για την αδελφή της να χάσει τον πατέρα της. Ανέφερε η μάρτυρας και σε σχέση με τα πολλά ρούχα που φορούσε για να μην προκαλεί και αν ήταν μια πρακτική που χρησιμοποιούσε πριν το κατ’ ισχυρισμό πρώτο περιστατικό απάντησε αρνητικά συμπληρώνοντας ότι ουδέποτε της είπε κάτι τέτοιο η ΜΚ3. Δεν γνώριζε επίσης η μάρτυρας να πει κατά πόσο βιβλιογραφικά υπάρχει και ως λόγος για ψευδή καταγγελία στην προσπάθεια παιδιού να επιρρίψει ευθύνες δικές του σε τρίτα πρόσωπα και να φύγει τα φώτα από πάνω του.
Η μαρτυρία της ΜΚ9 γίνεται αποδεκτή.
Η Τίνα Παύλου, ΜΚ10, κλήθηκε για να καταθέσει σε σχέση με την πρόκληση παρανοιών και παραισθήσεων από τη χρήση εξαρτησιογόνων ουσιών. Ανέφερε ότι έχει πτυχίο ψυχολογίας με μεταπτυχιακό τίτλο στην οικογενειακή θεραπεία με εξειδίκευση στις εξαρτήσεις. Κατέθεσε βιογραφικό σημείωμα τεκμήριο 30, όπου καταγράφονται τα επιστημονικά και επαγγελματικά προσόντα της. Παρά το γεγονός ότι δεν υποβλήθηκε στην μάρτυρα ξεκάθαρη θέση προς αμφισβήτηση αν είναι ειδική για να δώσει μαρτυρία ως προς τις επιπτώσεις των εξαρτήσεων εν τούτοις ρωτήθηκε από τον συνήγορο υπεράσπισης για το ποιος θεωρείται ως αρμόδιος να επεξηγήσει για τη χρήση ουσιών και τις επιπτώσεις τους. Η μάρτυρας και πέραν των όσων καταγράφονται στο τεκμήριο 30, ανέφερε και με τα λεχθέντα της να παραμένουν αναντίλεκτα, ότι εμπειρογνωμοσύνη στις εξαρτήσεις μπορεί να δώσει ένας ψυχίατρος, ένας ψυχολόγος ή ένας σύμβουλος εξαρτήσεων που έχει εξειδικευτεί σε αυτές. Η ίδια είναι ψυχολόγος και από το 1998 είναι κλινική διευθύντρια των θεραπευτικών προγραμμάτων της Αγίας Σκέπης με την ευθύνη του σχεδιασμού των προγραμμάτων και την κλινική εποπτεία όλων των περιστατικών που φιλοξενούνται εκεί. Εργάστηκε με εκατοντάδες άτομα τα οποία αντιμετώπιζαν πρόβλημα εξάρτησης και είχε επαφή μαζί τους. Κρίση μας είναι ότι η ΜΚ10 είναι εμπειρογνώμονας μάρτυρας για το σκοπό που κλήθηκε.
Αξιολογώντας τώρα την όλη παρουσία της στο εδώλιο του μάρτυρα δεν έχουμε αμφιβολία ότι ήταν ειλικρινής και παρέθεσε με ανεξάρτητο και αντικειμενικό τρόπο για τις επιπτώσεις από τη χρήση διάφορων εξαρτησιογόνων ουσιών. Δεν προέκυψε οτιδήποτε που θα αλλοίωνε την ορθότητα αυτών ου με σαφή και επιστημονικό τρόπο ανέφερε. Δεν διακρίναμε επίσης οποιαδήποτε μεροληπτική διάθεση δεδομένου ότι γνώριζε την ΜΚ3 αφού η τελευταία εντάχθηκε στο πρόγραμμα της Αγίας Σκέπης και είχε ατομικές συναντήσεις μαζί της. Αντιθέτως. Παρέθεσε και πάλι με αντικειμενικότητα τις διαπιστώσεις της σε σχέση με τις επιπτώσεις που είχαν τα ναρκωτικά στην ΜΚ3 και αν αυτά τις προκαλούσαν παραισθήσεις ή και παράνοιες στοιχείο που βοηθά το Δικαστήριο να δημιουργήσει την δική του ανεξάρτητη άποψη.
Είπε αρχικά η μάρτυρας ότι κάποιες ουσίες προκαλούν παραισθήσεις και κάποιες ψύχωση η οποία συμπεριλαμβάνει παράνοιες και παραισθήσεις. Εξήγησε ότι παράνοια είναι μέρος της ψύχωσης με την οποία το άτομο χάνει την επαφή με την πραγματικότητα που μπορεί να νομίζει ότι συμβαίνουν καταστάσεις όπως π.χ ότι το τι δείχνει η τηλεόραση είναι για τον ίδιο. Αντιμετωπίζονται με αντιψυχωσική αγωγή. Παραισθήσεις, ως εξήγησε, είναι δύο ειδών και είναι διαφορετικά πράγματα. Είναι αυτές που προκαλούνται από παραισθησιογόνες ουσίες και αφορούν παραμόρφωση αντικειμένων και αυτές που αφορούν ψύχωση με το άτομο να ακούει φωνές και να βλέπει πράγματα που δεν υπάρχουν. Στην περίπτωση των παραισθήσεων από ουσίες το άτομο αντιλαμβάνεται τι συμβαίνει ενώ στις παραισθήσεις της ψύχωσης, σχεδόν πάντα, δεν θυμάται τίποτα μετά τη λήψη της φαρμακευτικής αγωγής. Καθορίζοντας τις επιπτώσεις των ουσιών είπε ότι η κάνναβη είναι παραισθησιογόνα ουσία αλλά δεν προκαλεί τις παραισθήσεις των υπολοίπων παραισθησιογόνων όπως το LSD και τα μανιτάρια. Η συνθετική μαριχουάνα όμως μπορεί να προκαλέσει ψυχωσικό επεισόδιο. Η ενδοφλέβια ηρωίνη δεν προκαλεί παραισθήσεις παρά μόνο σε περίπτωση συνδρόμου στέρησης. Ο συνδυασμός κάνναβης και LSD μπορεί να προκαλέσει παραισθήσεις αν υπάρχει ψυχωσικό επεισόδιο από την κάνναβη. Η κοκαΐνη σε μεγάλες ποσότητες και αν υπάρχει προδιάθεση μπορεί σε κάποια περιστατικά να προκαλέσει ψύχωση όχι όμως η έκσταση. Τα MDMA και Molly που είναι μεθαμφεταμίνες αλλά και το crystal, μπορεί να προκαλέσουν ψυχωσικό επεισόδιο. Τα δε μανιτάρια προκαλούν οπτικές παραισθήσεις όπως τα σχήματα αντικειμένων και χρώματα. Είπε περαιτέρω ότι η χρήση αλκοόλης δεν προκαλεί ούτε παράνοιες ούτε παραισθήσεις όπως δεν προκαλεί και ο συνδυασμός της με κάνναβη. Αναφερόμενη στην ΜΚ3 είπε ότι είχε τόσο ατομικές συναντήσεις μαζί της όσο και με μέλη της οικογένειας της. Κατά το χρόνο που βρισκόταν στην Αγία Σκέπη δεν βίωνε παραισθήσεις. Δεν γνώριζε να βίωνε πριν την ένταξη της στο πρόγραμμα αλλά εξέφρασε την σιγουριά ότι δεν είχε περάσει ψυχωσικό επεισόδιο διότι θα ήταν κάτι που θα το έβλεπαν στα θέματα φαρμακευτικής αγωγής αφού άτομα που βιώνουν τέτοιο επεισόδιο έρχονται με συγκεκριμένη φαρμακευτική αγωγή και υπάρχει συνεργασία από την ίδια με τους ψυχίατρους τους. Συμπλήρωσε η μάρτυρας ότι αν η ΜΚ3 πριν την ένταξη της στο πρόγραμμα είχε ψυχωσικό επεισόδιο και δεν έλαβε αγωγή τότε τα συμπτώματα παραμένουν. Εξήγησε περαιτέρω ότι η ουσιεπαγόμενη ψύχωση αγγίζει ένα μέρος του εγκεφάλου και ανοίγει το ψυχωσικό επεισόδιο. Αυτό πρέπει να το διαχειριστεί γιατρός με τον ίδιο τρόπο που θα διαχειριζόταν οποιοδήποτε ψυχωσικό επεισόδιο. Το γεγονός ότι σταματά να παίρνει την ουσία δεν επουλώνει το ψυχωσικό επεισόδιο. Έθεσε σε σχέση με την ΜΚ3 ότι παρακολουθείτο από ψυχίατρο και ουδέποτε υπήρξε ένδειξη ψύχωσης. Δεν βίωνε ούτε και παράνοιες ευρισκόμενη στην Αγία Σκέπη και δεν είχε και κάποιο σύμπτωμα ψυχιατρικής φύσης ενώ ήταν εκεί. Αυτό που είχαν να αντιμετωπίσουν ήταν ένα θέμα κατάθλιψης που υπήρχε και διαχείρισης άγχους. Στην περίπτωση ψυχωσικού επεισοδίου το άτομο μπορεί να φανταστεί ότι κάποιος το αγγίζει και που δεν είναι πραγματικότητα. Είπε επίσης ότι σε περίπτωση ουσιεπαγόμενης ψύχωσης το άτομο δεν θυμάται πως ήταν κατά την διάρκεια της ψύχωσης. Θυμάται όταν έχει παραισθήσεις από παραισθησιογόνες ουσίες. Φέρνει δε στην σφαίρα της λογικής ότι αυτό που έζησε δεν ήταν πραγματικότητα από μισή ώρα μέχρι 4 με 5 ώρες μετά τη χρήση. Συμφώνησε ότι η χρήση LSD επιφέρει επαναβιώσεις διότι προκαλεί μόνιμη βλάβη στον εγκέφαλο, δεν είναι όμως ψύχωση αλλά επανάληψη της εικόνας που είχε το άτομο υπό την επήρεια της ουσίας. Είπε συγκεκριμένα για την ΜΚ3 αν επηρεάστηκε ο εγκέφαλος της από τη χρήση LSD ή άλλων παραισθησιογόνων ότι δεν έχουν διακρίνει κάτι τέτοιο. Πρόσθεσε ότι η ΜΚ3 δεν έκανε σοβαρής μορφής χρήση όπως οι χρόνιοι χρήστες και κανένας έφηβος στην θεραπευτική κοινότητα δεν είναι εξαρτημένος στις ουσίες αφού ναι μεν μπορεί να υπάρχει κατάχρηση αλλά λόγω ηλικίας δεν προλαβαίνουν να εξαρτηθούν και δεν υπάρχουν τέτοια συμπτώματα στην ΜΚ3. Ακόμα και πέντε χρόνια είτε συστηματικής είτε περιστασιακής χρήσης, δεν επηρεάζει κατ’ ανάγκη τον εγκέφαλο. Εξαρτάται ως ανέφερε η ΜΚ10 από το άτομο. Ένα νεαρό άτομο δεν είναι λιγότερο ή περισσότερο επιρρεπές στις εξαρτήσεις. Στους ανήλικους ο μέσος χρόνος χρήσης είναι 15 χρόνια άρα, πρόσθεσε, η περιστασιακή χρήση 5 χρόνων είναι πάρα πολύ μικρή περίοδος. Συμφώνησε ότι η χρήση ναρκωτικών από ανήλικους πολλές φορές συνδέεται με ένα σοβαρό τραύμα που έχουν βιώσει. Διαφώνησε όμως ότι η κακή σχέση παιδιού με γονείς μπορεί να προκαλέσει τραύμα. Είπε ότι οι δύσκολες σχέσεις σε μια οικογένεια προκαλούν συναισθηματική επιβάρυνση και παραμέληση αλλά όχι τραύματα. Δέχθηκε ότι στα πλείστα παιδιά που βιώσουν την εκδίωξη από το σπίτι από τη μητέρα τους και να ζουν στο πάρκο έχουν συμπτωματολογία τραύματος. Τραυματική εμπειρία είναι και αν ένα παιδί 11-13 ετών βιώνει επιθετική βία από την μητέρα του. Αναφέρθηκε η μάρτυρας και στην διαταραχή προσωπικότητας και αν η ΜΚ3 είχε διαγνωστεί με αυτή. Είπε ότι η διαταραχή προσωπικότητας δεν μπορεί να διαγνωστεί πριν της ενηλικίωση αν και μπορεί να υπάρχει κάποια συμπτωματολογία αλλά είναι επικίνδυνο να διαγνωστεί τόσο νωρίς διότι μπορεί να την προκαλέσουν οι τραυματικές εμπειρίες. Η ΜΚ3 είχε συμπτωματολογία οριακής μεταιχμιακής διαταραχής προσωπικότητας. Ανέφερε περαιτέρω ότι ο παρανοϊκός ιδεασμός των οριακών μεταιχμιακών διαταραχών προσωπικοτήτων αφορούν συνήθως ότι παρανοεί κάποιος ότι η μητέρα του θα του πάρει την περιουσία αλλά όχι ότι κάποιος θα κακοποιήσει κάποιον σεξουαλικά. Απαντώντας στην υποβολή ότι η ΜΚ3 παρανοούσε πριν καν αναφερθεί σε περιστατικά κατ’ ισχυρισμό σεξουαλικής παρενόχλησης της και ντυνόταν με βαριά ρούχα γιατί θα μπορούσε να προκαλέσει και αν αυτό αποτελούσε Βorderline Personality Disorder απάντησε αρνητικά. Είπε ότι «…ειδικά στους ανήλικες που ντύνονται για να μην προκαλέσουν, η μόνη σύνδεση είναι κάποιος φόβος, από που προήλθε όμως δεν το ξέρουμε.».
Η μαρτυρία της ΜΚ10 γίνεται αποδεκτή.
Η αστυφύλακας 3497 Αντωνία Κούμα, ΜΚ11, ήταν μία εκ των εξεταστών της υπόθεσης και το πρόσωπο που έλαβε την οπτικογραφημένη κατάθεση από την ΜΚ3. Στην κατάθεση της τεκμήριο 31, καταγράφει τη διαδικασία που ακολουθήθηκε στο δωμάτιο λήψης οπτικογραφημένων καταθέσεων στο Σπίτι του Παιδιού. Η μάρτυρας κρίνεται ως μάρτυρας της αλήθειας που παράθεσε τις δικές της ενέργειες στο πλαίσιο διερεύνησης της υπόθεσης. Αν και ρωτήθηκε κατά την αντεξέταση της και για την εκπαίδευση της οποίας έτυχε για λήψη οπτικογραφημένων καταθέσεων, εν τούτοις δεν υποβλήθηκε οτιδήποτε στη μάρτυρα που θα δημιουργούσε αμφιβολία ως προς την ικανότητα της για λήψη τέτοιων καταθέσεων, συμπεριλαμβανομένης και αυτής της ΜΚ3. Εξήγησε σε κάθε περίπτωση η ΜΚ11 την εκπαίδευση που έλαβε στην αστυνομική ακαδημία. Αναγνώρισε το έντυπο αναφοράς, τεκμήριο 32, που αποστάλθηκε στο Σπίτι του Παιδιού ενημερώνοντας τους για την καταγγελία περί σεξουαλικής κακοποίησης. Διευκρίνισε ότι το επώνυμο του προσώπου που αναγράφεται στο έντυπο είναι λανθασμένο αφού αντί για Λ καταγράφεται Μ. Κατέθεσε επίσης την αναφορά της αστυνομίας προς το Σπίτι του Παιδιού για ετοιμασία ψυχολογικής αξιολόγησης τεκμήριο 33. Αναγνώρισε την υπογραφή της στα τεκμήρια 17 και 18 λέγοντας ότι ήταν παρούσα όταν ο κατηγορούμενος παραδέχθηκε ότι είχε στείλει μήνυμα στην ΜΚ3 για να της αγοράσει δονητή. Αναγνώρισε και κατάθεσε το τεκμήριο 34 που είναι το ημερολόγιο ενεργείας όπου καταγράφεται αυτό που της είπε η ΜΚ5 ότι διαμείφθηκε μεταξύ αυτής και του κατηγορούμενου και ότι θα δήλωνε παραδοχή στις κατηγορίες διότι ο δικηγόρος του ζητά πολλά λεφτά για την υπεράσπιση του. Είπε ότι ακόμα και αν ο κατηγορούμενος δεν έλεγε αυτά που καταγράφονται στο τεκμήριο 17 θα προχωρούσε να τον κατηγορήσει αφού υπήρχε η κατάθεση της ανήλικης. Είπε περαιτέρω, στη θέση της υπεράσπισης ότι καμιά ερώτηση δεν ήταν επιτρεπτή για τα όσα καταγράφονται στο τεκμήριο 17, ότι είχαν δοθεί και εξηγήθηκαν τα δικαιώματα του στον κατηγορούμενο και ότι μπορούσε να επικοινωνήσει με δικηγόρο κάτι που αποποιήθηκε λέγοντας ότι ήταν όλα ψέματα.
Αποδεχόμαστε την μαρτυρία της ΜΚ11.
Τελευταίος μάρτυρας για την υπόθεση της κατηγορούσας αρχής ήταν ο ΠΛ, ΜΚ12, πατέρας της ΜΚ3. Ο εν λόγω μάρτυρας κλήθηκε να καταθέσει κατόπιν αιτήματος της υπεράσπισης στα πλαίσια του δικαιώματος της να ζητήσει να αντεξετάσει μάρτυρα που συμπεριλαμβάνεται στον κατάλογο των μαρτύρων στο κατηγορητήριο και τον οποίο η κατηγορούσα αρχή δεν είχε σκοπό να κλητεύσει. Αναγνώρισε και υιοθέτησε το περιεχόμενο της κατάθεσης του τεκμήριο 35. Παρά την θετική εντύπωση που αποκομίσαμε από την παρουσία του ΜΚ12 στο Δικαστήριο εν τούτοις ως προς τα επίδικα γεγονότα δεν γνώριζε να πει. Έμαθε για χρήση ναρκωτικών όταν κλήθηκε από το σχολείο της για το λόγο αυτό χωρίς όμως να θυμάται πότε ήταν. Αρνήθηκε ότι ο κατηγορούμενος του είπε οποτεδήποτε για χρήση ναρκωτικών από την ΜΚ3 όπως και ότι δεν του είπε η κόρη του ότι την παρενοχλούσαν σεξουαλικά κάποιοι συμμαθητές της. Όσον αφορά καυγάδες της με τη μητέρα της αυτό που γνώριζε ότι ήταν φυσιολογικοί καυγάδες μεταξύ μητέρας και κόρης. Αρνήθηκε επίσης ότι ο κατηγορούμενος του είπε ότι η ΜΚ3 λέει ότι θα πάει να μείνει μαζί του ενώ στην πραγματικότητα πηγαίνει και κλείνει ξενοδοχείο στην Αγία Νάπα. Για τις προσπάθειες της κόρης του να αυτοτραυματιστεί το έμαθε πριν ένα μήνα. Χαρακτήρισε τέλος ως «πελλάρες» ότι είπε η κόρη του στον κατηγορούμενο ότι της βάζει (ο ΜΚ12), το «πιστόλι στον κρόταφο».
Η μαρτυρία του ΜΚ12 γίνεται αποδεκτή.
Πριν αξιολογήσουμε την μαρτυρία του κατηγορούμενου, θεωρούμε ορθό όπως εξετάσουμε πρώτα την εισήγηση της υπεράσπισης σε σχέση με ανακριτικές ερωτήσεις που του τέθηκαν ενώ κρατείτο και που πρόβηκε σε ενοχοποιητικές απαντήσεις.
Προβάλλει ο κύριος Πεκρής, παραπέμποντας και σε νομολογία, ότι το Δικαστήριο δεν θα πρέπει να λάβει υπόψη του αναφορές του κατηγορούμενου που καταγράφονται στα ημερολόγια ενέργειας τεκμήρια 17 και 18 καθότι υπάρχει παραβίαση των Δικαστικών Κανόνων και συγκεκριμένα του Δικαστικού Κανόνα ΙΙΙΒ. Θέτει ότι μέρος των γεγονότων που περιβάλλουν την κατηγορία 2 τα έκανε αποδεκτά ο κατηγορούμενος και ότι η ΜΚ1 είχε αναφέρει ότι στο στάδιο που βρισκόταν η διερεύνηση της υπόθεσης είτε απαντούσε ερωτήσεις ο κατηγορούμενος είτε όχι, είχε ικανοποιητική μαρτυρία για να τον κατηγορήσει. Ως εκ τούτου, καταλήγει η υπεράσπιση, καμία αναφορά του κατηγορούμενου στα τεκμήρια 17 και 18 δεν θα πρέπει να ληφθεί υπόψη σε βάρος του καθότι ουδεμία ερώτηση ήταν επιτρεπτή κατ΄ εκείνο το στάδιο.
Είναι γεγονός ότι ο κατηγορούμενος στο τεκμήριο 17 κάνει αναφορά, ανάμεσα σε άλλα, και στο περιστατικό εντός του αυτοκινήτου, που σύμφωνα με τις λεπτομέρειες της κατηγορίας 2 φέρεται να την άγγιξε στο πόδι και στο σημείο του γεννητικού οργάνου. Δέχεται, για τους λόγους βέβαια που εξηγεί, ότι την άγγιξε αρχικά στο πόδι πάνω από τον αστράγαλο, στη συνέχεια στο πάνω μέρος της γάμπας λίγο πιο πάνω από το γόνατο και ακολούθως ότι την άγγιξε πιο πάνω στη γάμπα κοντά στη μέση της. Στο τεκμήριο 18 προβαίνει σε αναφορά σε σχέση με την πρόταση του προς την ΜΚ3 να της αγοράσει δονητή. Το στοιχείο αυτό αν και δεν αφορά κάποια συγκεκριμένη κατηγορία εν τούτοις σχετίζεται με το ζήτημα της αξιοπιστίας του αφού η θέση του είναι ότι ουδέποτε είπε στην ΜΚ3 τέτοιο πράγμα. Αυτό όμως που θα απασχολήσει και σχετίζεται με την εισήγηση της υπεράσπισης και άπτεται και της κατηγορίας 2, είναι η αναφορά του ως αυτή περιλαμβάνεται στο τεκμήριο 17.
Καταρχάς να πούμε ότι η θέση, ως προβάλλεται από την υπεράσπιση, ότι δηλαδή ο κατηγορούμενος έκανε αποδεκτά μέρος από τα γεγονότα που περιβάλλουν την κατηγορία 2, δεν είναι ξεκάθαρη. Αντιλαμβανόμαστε όμως ότι το θέτει υπό την έννοια της αποδοχής εκ μέρους του κατηγορούμενου ότι άγγιξε την ΜΚ3, ως καταγράφεται στο τεκμήριο 17, πλην όμως με διαφορετική πρόθεση από αυτή που προβάλλεται από την τελευταία. Όπως και να έχει όμως και ανεξαρτήτως της πρόθεσης του κατηγορούμενου, η δήλωση του ότι άγγιξε την ΜΚ3 στο πόδι και στο πλαίσιο της υπό εξέτασης υπόθεσης δεν μπορεί παρά να εκληφθεί ως ενοχοποιητική δήλωση. Συνεπώς αν η θέση του είναι ότι λήφθηκε κατά παράβαση Δικαστικού κανόνα θα έπρεπε κατά την κατάθεση του τεκμηρίου 17 να φέρει ένσταση και να υπάρξει εισήγηση για διεξαγωγή δίκης εντός δίκης. Σε περίπτωση δε που και μετά την διεξαγωγή δίκης εντός δίκης, γινόταν δεκτή η κατάθεση του τεκμήριου 17 τότε στο τελικό στάδιο της δίκης και μετά την ολοκλήρωση της μαρτυρίας θα μπορούσε να θέσει ότι με την υπάρχουσα πλέον μαρτυρία το Δικαστήριο θα πρέπει να διαφοροποιηθεί από την ενδιάμεση απόφαση του για αποδοχή κατάθεσης του ως τεκμηρίου και να μην το εντάξει στην αποδεκτή μαρτυρία. Τέτοια ένσταση δεν υπήρξε με αποτέλεσμα το τεκμήριο 17 να κατατεθεί ενώπιον του Δικαστηρίου και να αποτελεί μέρος της προς αξιολόγηση μαρτυρίας. Είναι λοιπόν σαφές ότι η εισήγηση της υπεράσπισης είναι εκ προοιμίου αβάσιμη.
Ανεξαρτήτως όμως των πιο πάνω, να πούμε ότι στην παρούσα περίπτωση και στο στάδιο που βρισκόταν η διερεύνηση της υπόθεσης όταν ο κατηγορούμενος προέβηκε στις επίδικες αναφορές, δεν τύγχανε εφαρμογής ο Δικαστικός Κανόνας ΙΙΙ, επί του οποίου επικεντρώθηκε η πλευρά της υπεράσπισης. Ο εν λόγω κανόνας εφαρμόζεται κατά τα τελικά στάδια της ανάκρισης και όταν πλέον ο ύποπτος έχει κατηγορηθεί ή πληροφορηθεί ότι θα κατηγορηθεί. Με την εφαρμογή του αναφερόμενου κανόνα τονίζεται το δικαίωμα του υπόπτου στη σιωπή αφού ότι πει δυνατόν να γραφεί και να δοθεί ως μαρτυρία σε μεταγενέστερο στάδιο. Η παράλειψη καταγραφής της απάντησης του ύποπτου μπορεί να τύχει αμφισβήτησης ως προς την αποδεκτότητα της δήλωσης του ως μαρτυρία στη δίκη αλλά και της αξιοπιστίας του αστυνομικού ως προς το ακριβές περιεχόμενο της φερόμενης αναφοράς (βλ. Το Δίκαιο της Απόδειξης Ηλιάδη & Σάντη σελ.846 επ.). Στην εδώ περίπτωση οι δηλώσεις του κατηγορούμενου δόθηκαν και καταγράφηκαν στις 24/2/2024 (τεκμήριο 17) και 25/2/2024 (τεκμήριο 18), με την πρώτη να γίνεται μετά την σύλληψη του δυνάμει Δικαστικού εντάλματος, του δόθηκαν τα δικαιώματα συλληφθέντα και αφού του εξηγήθηκε η υπόθεση που διερευνάτο εναντίον του, του επιστήθηκε η προσοχή του στο νόμο χωρίς να γίνει οποιαδήποτε αναφορά στο περιεχόμενο της κατάθεσης που είχε ληφθεί από την ΜΚ3. Ο ίδιος είχε δηλώσει ότι δεν επιθυμούσε την παρουσία δικηγόρου αφού τα όσα καταγγέλθηκαν ήταν όλα ψέματα. Συνεπώς μέχρι εκείνου του σημείου δεν είχε κατηγορηθεί ούτε και πληροφορήθηκε ότι θα κατηγορηθεί έτσι ώστε να τίθεται θέμα επίκλησης του Δικαστικού Κανόνα ΙΙΙ. Όσον δε αφορά την αναφορά του στο τεκμήριο 18 αυτή δεν έγινε καν στα πλαίσια προφορικής ανάκρισης του. Ως καταγράφεται στο εν λόγω τεκμήριο προέβηκε στη δήλωση όταν οδηγήθηκε στο Δικαστήριο για τη διαδικασία προσωποκράτησης. Ενώ του διαβαζόταν ο όρκος, στην παρουσία των δικηγόρων του, δήλωσε τα του δονητή με τον Λοχ.2478 να τον σταματά και να του λέει να μιλήσει με τον δικηγόρο του. Να επισημάνουμε ότι κατάθεση (τεκμήριο 19), λήφθηκε από τον κατηγορούμενο σε μεταγενέστερο στάδιο ήτοι στις 28/2/2024, οπόταν και δήλωσε ότι «Ό,τι έχω να πω θα το πω στο Δικαστήριο». Σε κάθε περίπτωση ως τέθηκε και στην Ονήσιλλος ν. Δημοκρατίας (1991) 2 ΑΑΔ 556, παρέκκλιση από τους Δικαστικούς Κανόνες κατά τη λήψη κατάθεσης υπόπτου από τις αστυνομικές αρχές, δεν συνεπάγεται και την απόρριψη της κατάθεσης ως μαρτυρίας. Παρέχεται διακριτική ευχέρεια στο Δικαστήριο να την απορρίψει με έρεισμα τις επιπτώσεις που ενέχει η παρέκκλιση άμεσα ή έμμεσα στο εκούσιο της κατάθεσης που συνιστά και το κύριο εχέγγυο για την ορθότητα και την ακρίβεια του περιεχομένου της. Η αποτίμηση των επιπτώσεων από παράβαση των Δικαστικών Κανόνων στη θεληματικότητα της κατάθεσης επαφίεται στο πρωτόδικο Δικαστήριο.
Καταλήγουμε λοιπόν ότι δεν έχει τεθεί οτιδήποτε που να αποτρέπει το Δικαστήριο από το να κρίνει ως αποδεκτή τη μαρτυρία του κατηγορούμενου στη βάση και περιεχόμενο της εισήγησης της υπεράσπισης. Τηρήθηκαν από την αστυνομία όλα τα εχέγγυα κατά την διερεύνηση της υπόθεσης και χωρίς να παραβλάπτονται τα δικαιώματα του κατηγορούμενου καθ’ οιονδήποτε τρόπο.
Αξιολογώντας τώρα την μαρτυρία του κατηγορούμενου, κατέθεσε ενόρκως θέτοντας, ως έχουμε αναφέρει και προηγουμένως, την εκδοχή του ως προς τις κατηγορίες που του αποδίδονται. Ως προς την ουσία τους και πέραν της μη αποδοχής των θέσεων της ΜΚ3, δεν μπορούσε να σκεφτεί με βεβαιότητα το λόγο που η τελευταία τον κατήγγειλε στην αστυνομία. Σκέφτηκε, ερωτώμενος κατά την κυρίως εξέταση του, ότι ίσως να την πίεσε η μητέρα της ή ίσως και ο ΔΛ (ΜΚ6), με τον οποίο είχε πει κάποιες κουβέντες και είχε θυμώσει μαζί του ή ακόμα και να ξεφύγει για να μην πει ονόματα γνωστά στη Λάρνακα που την «πούλαγαν» και της έδιναν ναρκωτικά. Πρόκειται για προσπάθεια του κατηγορούμενου δημιουργίας εικόνας ενός ανθρώπου που παρά το ότι κατέβαλε κάθε προσπάθεια για να βοηθήσει την ΜΚ3 και στάθηκε δίπλα της ως δεύτερος πατέρας αλλά ήταν και η γέφυρα έτσι ώστε να βρίσκονται λύσεις αφού οι σχέσεις της τελευταίας με τη μητέρα της ήταν συγκρουσιακές, εν τούτοις αδίκως κατηγορήθηκε αφού ουδέν το μεμπτό έπραξε. Αυτή η προσπάθεια, που αποτελεί και προσπάθεια αποποίησης ευθύνης, αναδύεται ξεκάθαρα καθ’ όλη την διάρκεια της ένορκης μαρτυρίας του. Δεν είναι δυνατόν να γίνει δεκτό ότι ένα ανήλικο κορίτσι με τα προβλήματα που αντιμετώπιζε ακόμα και τη χρήση ναρκωτικών που έκανε, για να μην καταδώσει κάποιους, τους οποίους ο κατηγορούμενος ειρήσθω εν παρόδω αν και γνώριζε δεν ανέφερε, τον κατήγγειλε για σεξουαλική κακοποίηση της. Τον άνθρωπο μάλιστα που τον εμπιστευόταν απόλυτα και για οποιοδήποτε θέμα αντιμετώπιζε κατέφευγε σε αυτόν. Τα πιο πάνω βέβαια τα θέτουμε ως προοίμιο της πολύ κακής εντύπωσης που ο κατηγορούμενος μας δημιούργησε αφού και ο ίδιος εξέφρασε υποθέσεις ως προς το λόγο που καταγγέλθηκε, πλην όμως αποτελούσε μέρος της προσπάθειας του για αποφυγή ευθύνης και δημιουργίας εντυπώσεων. Η μαρτυρία του είναι διάτρητη από ψεύδη και προσθήκες για κάθε θέμα που τίθετο έτσι ώστε να ελίσσεται με τρόπο που να δείχνει ότι ουδέποτε κακοποίησε την ΜΚ3 αλλά ότι έκανε ήταν από ενδιαφέρον στην προσπάθεια του να την βοηθήσει αφού οι γονείς της δεν ήταν ποτέ δίπλα της. Να πούμε αρχικά ότι για την μετάβαση τους στην Πάφο, γεγονός που αποδέχεται, δεν θυμόταν ούτε ο ίδιος το ακριβές χρονικό σημείο που πήγαν. Υπέθεσε ότι δεν πρέπει να ήταν 1η Απριλίου διότι είχαν ανοίξει οι πισίνες του ξενοδοχείου και είχε ναυαγοσώστες. Υπέθεσε στη συνέχεια ότι μπορεί να ήταν ή τέλος Απρίλη ή Μάη. Θέτουμε το ζήτημα του χρόνου και που αφορά το ισχυριζόμενο από την ΜΚ3 περιστατικό στο ξενοδοχείο στην Πάφο, όχι ως ένδειξη αναξιοπιστίας του κατηγορούμενου επί αυτού αλλά ότι η θέση της υπεράσπισης που υποβλήθηκε στην ΜΚ3 ήταν ότι ήταν τον Μάιο. Αναφέρθηκε ο κατηγορούμενος για το περιστατικό στο ξενοδοχείο στην Πάφο όταν ρωτήθηκε από το συνήγορο του για το τι ακριβώς συνέβηκε κατά το διήμερο εκεί. Προέβαλε ο κατηγορούμενος ότι με την άφιξη τους εκεί η κόρη του και η ΜΚ3 έβαλαν μαγιό και πήγαν στην πισίνα. Η ΜΚ3 ανέβηκε στις τσουλήθρες αλλά δεν κατέβηκε με την τσουλήθρα διότι ως του ανέφερε, όταν την ρώτησε, της ήρθε περίοδος. Αναφέρθηκε στη συνέχεια ότι πήγαν στο Mall στην Πάφο αφού η ΜΚ3 του είπε ότι επικοινώνησε μαζί της κάποιος φίλος της και θα τον συναντούσε θέτοντας όμως (ο κατηγορούμενος), ως προϋπόθεση ότι θα ήταν και αυτός σε διπλανό τραπέζι για να βλέπει τι γίνεται. Τελικά αν και πήγαν, ο φίλος της δεν μπόρεσε να πάει. Να πούμε αρχικά ότι τέτοια εκδοχή όσον αφορά τις τσουλήθρες, δεν τέθηκε στην ΜΚ3. Η ίδια είχε δεχθεί ότι μπήκε στην πισίνα. Αυτό που τώρα της τέθηκε σε σχέση με το Mall ήταν ότι ζήτησε από τον κατηγορούμενο να την μεταφέρει στο Mall για να δει ένα φίλο της με τον οποίο μάλιστα κάθισε και ήπιε και καφέ και μίλησαν. Είναι σαφής η διαφοροποίηση υποβληθείσας από τον συνήγορο υπεράσπισης και εκφρασθείσας από τον κατηγορούμενο θέσης κατά την ένορκη μαρτυρία του. Έπειτα, είναι ξεκάθαρο ότι η προβαλλόμενη από τον κατηγορούμενο θέση ήταν εντός του πλαισίου της εκδοχής που ο ίδιος ήθελε να παρουσιάσει. Ότι δηλαδή δεν είναι δυνατόν να του καταλογίζονται τέτοιες κατηγορίες τη στιγμή που ήταν αυτός που προστάτευε την ΜΚ3. Στα πλαίσια των πιο πάνω ανέδειξε και πάλι την πατρική φιγούρα λέγοντας ότι όταν ήταν μαζί του δεν είχε αλλά ούτε έπινε αλκοόλ. Προχώρησε ο κατηγορούμενος και ανέφερε ότι κατά την παραμονή τους στην Πάφο κάθισαν στο λιμανάκι για να πιούνε καφέ και εκεί η ΜΚ3 του έλεγε τα προβλήματα της και το λόγο που έκοβε τα χέρια της. Του είπε ότι αυτοτραυματιζόταν διότι την είχαν πιάσει πίσω από το σχολείο να κάνει στοματικό έρωτα σε ένα συμμαθητή της και κάποιοι τραβούσαν βίντεο. Από τότε ένιωθε ότι όλοι την έβλεπαν με μισό μάτι και δεν έβρισκε στο σπίτι συμπαράσταση. Δεν τέθηκε στην ΜΚ3 ούτε αν του είπε το λόγο αλλά ούτε και αν αυτός ήταν ο λόγος που αυτοτραυματιζόταν. Δεν τέθηκε επίσης στην ΜΚ3 η εκδοχή που ο κατηγορούμενος προέβαλε σε σχέση με το περιστατικό όταν την παρέλαβε από το πάρτυ. Είπε αρχικά ότι το πάρτυ ήταν μετά που την έπιασαν να κάνει στοματικό έρωτα σε ένα συμμαθητή της και η μητέρα της δεν την άφηνε να πάει. Μετά από δική του παρέμβαση την άφησε. Όταν την παρέλαβε από το πάρτυ το φόρεμα της, σύμφωνα με τον κατηγορούμενο, ήταν πάνω με τα μισά οπίσθια της να είναι έξω. Ήταν έξαλλη διότι την είχε πειράξει ο φίλος κάποιου Γ αλλά το κυριότερο ήταν διότι κάποιο αγόρι που ήθελε να κάνει σχέση μαζί του και ενώ έπαιζαν μπουκάλα, την απέρριψε στο να την φιλήσει λέγοντας της «σιγά μην φιλήσω την ΛΛ να κολλήσω και τίποτα.». Ενώ ήταν στο αυτοκίνητο έβγαλε τα παπούτσια της και έβαλε τα πόδια της στο ταμπλό. Πέρασαν από την πλατεία του Αγίου Λάζαρου που είχε κίνηση και ο κόσμος κοίταγε μέσα από το αυτοκίνητο, λόγω του φορέματος και του τρόπου που είχε τα πόδια της. Της είπε τότε «μαζέψου» και κάποια στιγμή της έπιασε τα πόδια και τα έριξε κάτω από το ταμπλό. Πέραν όμως ότι τέτοια θέση δεν τέθηκε στην ΜΚ3 αποτελεί και εκδοχή ως προς το πως κατά τον ίδιο, διαδραματίστηκαν τα γεγονότα όταν την παρέλαβε από το πάρτυ και που είναι εντελώς διαφορετικά από αυτά που εξιστορήθηκαν από αυτήν και που θα έπρεπε να ρωτηθεί για να τοποθετηθεί. Να προσθέσουμε περαιτέρω εδώ ότι είναι και διαφορετικά από τα όσα δήλωσε στους αστυνομικούς και καταγράφονται στο τεκμήριο 17. Συμπληρώνουμε ότι στο τεκμήριο 17 ουδεμία αναφορά γίνεται από τον ίδιο ότι άγγιξε ην ΜΚ3 διότι του είπε η ΜΚ5. Εκδοχή που και πάλι δεν τέθηκε στην ΜΚ3 έθεσε ο κατηγορούμενος κατά την κυρίως εξέταση του αναφορικά με τον ισχυρισμό της ότι μπήκε στο δωμάτιο της και την άγγιξε στο στήθος. Είπε ο κατηγορούμενος ότι ουδέποτε μπήκε στο δωμάτιο της παρά μόνο μία φορά όταν ήταν να την πάρει στο πάρτυ. Του είπε η ίδια να ανέβει στο δωμάτιο της να την βοηθήσει διότι είχε χάσει το εισιτήριο και δεν θα της επιτρεπόταν η είσοδος σε αυτό. Αποτελεί και αυτή η θέση αποτέλεσμα ύστερης σκέψης για να δικαιολογήσει τις πράξεις του και να αποποιηθεί οποιασδήποτε ευθύνης. Σε αυτή του την προσπάθεια αλλά και για να διαβάλει τον χαρακτήρα της ΜΚ3 ο κατηγορούμενος αναφέρθηκε και στο αν είχε καταγγείλει ψευδώς σεξουαλικές επιθέσεις εναντίον της. Είπε ότι η ΜΚ3 ανέφερε στους γονείς της ότι το περιστατικό στο σχολείο ήταν βιασμός. Όταν όμως ο ίδιος μίλησε μαζί της του είπε ότι το διοργάνωσαν τα παιδιά να κάνει στοματικό και να τραβήξουν βίντεο έτσι ώστε να το δείξουν στην διευθύντρια για να τους βάλει καλούς βαθμούς. Χωρίς να εξετάζουμε αν η λήψη τέτοιου βίντεο και παράδοση του στην διευθύντρια ενός σχολείου μπορεί να αποτελέσει λόγο για να λάβουν μαθητές καλούς βαθμούς, τέτοια θέση προβλήθηκε από τον κατηγορούμενο κατά την ένορκη μαρτυρία του και που πάλι δεν υποβλήθηκε στην ΜΚ3. Αναφέρθηκε περαιτέρω και σε περιστατικό που η ΜΚ3 είχε με τον Γ και ότι έτριψε το πέος του πάνω της με την παρότρυνση του κατηγορούμενου να τον καταγγείλει στην αστυνομία αλλά και το ότι ο πατέρας της δεν της έδινε σημασία. Θεωρούμε εδώ ορθό να επισημάνουμε ότι η μαρτυρία του κατηγορούμενου κατά την κυρίως εξέταση του περιστράφηκε και αναλώθηκε, ως επί το πλείστον, γύρω από συμπεριφορές της ΜΚ3 έτσι ώστε να πλήξει την αξιοπιστία της, θέτοντας στοιχεία που κατά την άποψη του θα την παρουσίαζαν ως άτομο αντιδραστικό, με ερωτικές συνευρέσεις όχι μόνο από πολύ μικρή ηλικία αλλά και με πολλούς ερωτικούς συντρόφους και που σε συνδυασμό με τη χρήση ναρκωτικών δεν θα είχε κανένα ενδοιασμό να τον εμπλέξει σε μία υπόθεση σεξουαλικής κακοποίησης που ουδεμία σχέση είχε. Αναφέρθηκε ακόμα και σε τσακωμό και που και πάλι δεν τέθηκε ούτε κατά την αντεξέταση της ΜΚ3 αλλά ούτε και του ΜΚ12, που είχε με τον πατέρα της (ΜΚ12), όταν θα έμενε μαζί του κάποιο βράδυ και αυτή κανόνιζε να βγει έξω με φίλες της και ο πατέρας της δεν την άφηνε. Ο πατέρας της μάλιστα του τηλεφώνησε λέγοντας του ότι δεν την αντέχει και πήγαν κάτω από το σπίτι του κατηγορούμενου και τσακωνόταν με την κόρη του. Το ισχυριζόμενο αυτό περιστατικό έχει ακόμα μία προέκταση αφού η ερώτηση που τέθηκε στον κατηγορούμενο ήταν αν ο πατέρας της την έβλεπε ερωτικά. Ισχυρίστηκε ο κατηγορούμενος ότι κατά τη διάρκεια του καυγά που είχε ο ΜΚ12 με την ΜΚ3 η τελευταία του είπε ότι κοιμάται γυμνή και ο πατέρας της πάει στο δωμάτιο της και την βλέπει. Τέτοια θέση ουδέποτε τέθηκε και είναι και αυτή στην προσπάθεια του κατηγορούμενου να αναδείξει ουσιαστικά ότι η ΜΚ3 ήταν ικανή για τα πάντα και ότι τα όσα του προσάπτει είναι ψέματα. Αρνήθηκε ο μάρτυρας και ότι πρότεινε στην ΜΚ3 να της αγοράσει δονητή. Δεν αρνήθηκε ότι έγινε κουβέντα για αυτό πλην όμως έθεσε ένα εντελώς διαφορετικό σενάριο. Είπε ότι όταν την έπιασαν με ναρκωτικά στο σχολείο η μητέρα της έψαξε το δωμάτιο της και βρήκε τρεις δονητές και αυτό αποτέλεσε γεγονός για έντονο καυγά μεταξύ μητέρας και κόρης. Τότε και πάλι με παρέμβαση δική του, είπε στην μητέρα της να την αφήσει να τους έχει λέγοντας της «ΜΛ μου ασ’ την, είναι 16 χρόνων, από το να κάνει τι θα κάνει έξω ασ’ την να τα κάνει εδώ». Ρώτησε μάλιστα την ΜΚ3 από που βρήκε τους δονητές και η τελευταία του απάντησε ότι τους της έκανε δώρο ο Δ. Είναι προφανώς επινόηση του κατηγορούμενου για να πλήξει το χαρακτήρα της παραπονούμενης και να αναδείξει τον εαυτό του ως γεφυροποιό στη διαταραγμένη σχέση μεταξύ των δύο. Συνάμα όμως είναι και εκτός πραγματικότητας και στερείται κάθε λογικής. Η μητέρα της ΜΚ3, ως ο ίδιος ο κατηγορούμενος ανέφερε, ήταν αυστηρή και δεν ενέκρινε συμπεριφορές της κόρης της για πολύ λιγότερο σοβαρά θέματα πόσω μάλλον ότι θα την άφηνε να έχει τρεις δονητές στο σπίτι. Αποτελεί μάλιστα και εύκολο τρόπο να επιρρίψει ευθύνες και στον ΜΚ6 στον οποίο και δεν υποβλήθηκε τέτοια θέση όπως δεν υποβλήθηκε και στην ΜΚ5. Επί του ίδιου θέματος διαφορετική είναι κα πάλι η τοποθέτηση του ως αναφέρεται στο τεκμήριο 18 όπου παραδέχεται ότι απέστειλε μήνυμα στην ΜΚ3 με το οποίο την ρωτούσε αν ήθελε να της αγοράσει δονητή. Άρνηση υπήρξε και για το ότι σε συνάντηση που είχε με τον ΜΚ6 σε πρατήριο βενζίνης στην Κοκκινοτριμιθιά ο τελευταίος του έδειξε ότι γνώριζε για την κακοποίηση της ΜΚ3. Ο κατηγορούμενος βρήκε τον τρόπο και ελίχθηκε λέγοντας ότι αν ίσχυε αυτό δεν θα τον έπαιρνε τηλέφωνο όποτε προέκυπταν προβλήματα. Αυτό όμως δεν πείθει διότι ήταν πριν η ΜΚ3 μιλήσει στον ΜΚ6 για την κακοποίηση της. Ενδιαφέρον όμως έχει και η απάντηση που έδωσε όταν του υποβλήθηκε ότι κατά τον χρόνο που τελούσε υπό κράτηση μίλησε με την ΜΚ5 και της είπε ότι σκεφτόταν να κάνει παραδοχή. Θεωρούμε σκόπιμο να παραθέσουμε το σχετικό απόσπασμα από τα πρακτικά και που καταδεικνύει την ευκολία με την οποία ο κατηγορούμενος επινοούσε δικαιολογίες χωρίς όμως να αρνείται ότι είπε στην ΜΚ5 ότι σκεφτόταν να παραδεχθεί. «Α. Όταν μπήκα στα κρατητήρια στην Αραδίππου είχ[ε] ακόμα έναν άνθρωπο, ο οποίος περίμενε ποινή για βιασμό, μου είπε ότι από τη στιγμή που μπλέχτηκε το όνομα σου είτε έκανες είτε δεν έκανες δεν γλιτώνεις, ούτε καλό δικηγόρο να πάρεις ούτε τίποτα, θα φας την ποινή. Το μόνο που μπορείς να κάνεις είναι να πιάσεις τον Εισαγγελέα να του πεις από τις 10 κατηγορίες να παραδεχτώ μία, δύο και να βρεις μέσω Εισαγγελέα, έτσι μου είπε πανικόβλητος δεν ήξερα τι μου γίνεται, ο δικηγόρος θέλει λεφτά, θα πάω φυλακή δώσω δεν δώσω, να πάω να παραδεχτώ χωρίς να ξέρω τις συνέπειες να παραδεχτών να τελειώνω;
Ε. Προφανώς ήξερες τις συνέπειες, αφού τώρα μας είπες ότι θα έμπαινες φυλακή;
Α. Δεν ήξερα ότι με το να έρθω και να παραδεχτώ ότι θα είναι δύο χρόνια θα φας 15, δεν ήξερα για 15 και πίστευα με το να πω παραδέχομαι τη μια, μια αναστολή έτσι το είχα στο μυαλό μου.». Αυτό που προβάλλει δηλαδή ο κατηγορούμενος είναι ότι σκεφτόταν να διαπραγματευθεί με τον Εισαγγελέα για να παραδεχθεί σοβαρότατα αδικήματα για σεξουαλική κακοποίηση παιδιού τα οποία, κατά τη θέση του, δεν διέπραξε, επειδή του είπε κάποιος, τον οποίο δεν κατονόμασε, που θα του επιβαλλόταν ποινή για βιασμό, ότι η καταδίκη του ήταν δεδομένη. Υπήρξε όμως και συνέχεια επί του θέματος. Ότι δηλαδή σκεφτόταν να παραδεχθεί έτσι ώστε κάποιες οικονομίες που είχε να τις πάρει η κόρη του, από το να τις δώσει σε δικηγόρο, αφού ήταν καταδικασμένος σε φυλάκιση ούτως ή άλλως. Θα παραδεχόταν δηλαδή αδικήματα, αυτής της φύσεως μάλιστα, τα οποία ψευδώς του αποδίδονταν, για να μην πληρώσει δικηγόρο έτσι ώστε να επωφεληθεί οικονομικά η κόρη του. Ρωτήθηκε επίσης ο μάρτυρας και που σχετίζεται και με την εκδοχή που προώθησε, αν είχε αντιληφθεί είτε μετά που την παρέλαβε από πάρτυ είτε σε οποιοδήποτε άλλο στάδιο που να συνδέεται με τα υπό κρίση περιστατικά είτε που δεν συνδέεται, με την ΜΚ3 να είναι υπό την επήρρεια ναρκωτικών. Η απάντηση του ήταν «Ποτέ». Όταν όμως ρωτήθηκε αν πρόσεξε να παρανοεί ή να φαντάζεται πράγματα έθεσε μία ιστορία που πέραν του ότι δεν τέθηκε στην ΜΚ3, δεν έχει σχέση με τις κατηγορίες που αντιμετωπίζει, δεν απαντά στην ερώτηση που του υποβλήθηκε από την συνήγορο για την κατηγορούσα αρχή αλλά το κυριότερο είναι ένας τρόπος για να πείσει περί παρανοιών της. Ο λόγος είναι προφανής. Γνώριζε και ο ίδιος ότι τα περιστατικά που του αποδίδονται δεν είναι προϊόντα της φαντασίας της ΜΚ3. Θεωρούμε σκόπιμο να παραθέσουμε και πάλι το σχετικό απόσπασμα. «Ε. Δεν πρόσεξες να παρανοεί ή να φαντάζεται πράγματα;»
Α. Πράγματ[α] έμπλεξε όταν βγήκε από το νοσοκομείο έμεινε και στη γιαγιά αλλά κάποιες μέρες έμενε και στη μάνα της και μου είπε ότι πήρε τηλέφωνο κάποιος φίλος της και της πήγε σπίτι ένα τσιγάρο χασίσι νομίζω, το είπα στη μάνα, το οποίο κάτι είχε μέσα και την έκανε να πεθάνει και αυτό της το έδωσε ο συγκεκριμένος να την πεθάνει γιατί όταν έδωσε την κατάθεση στην Αστυνομία ενώ είπε ότι δεν κάρφωσε κάποιον μετά από λίγες μέρες επιάσαν ένα 27 χρόνο από έναν χωριό κοντά στα Λιβάδια και οι φίλοι του σκέφτηκαν ότι η ΛΛ τον έδωσε. Άρα το τσιγάρο απ' ό, τι μου είπε της έβαλαν κάτι για να πεθάνει και πέθανε και εμφανίστηκε ο παππούς και η γιαγιά της από του πατέρα της μεριά που έχουν πεθάνει και της είπαν «δεν είναι ώρα να πεθάνεις, πρέπει να ζωντανέψεις» και ζωντάνεψε. Αυτό ήταν λίγες μέρες πριν μπει στο πρόγραμμα, δεν μπορούσα να βοηθήσω σε κάτι, μόνο το είπα στη μάνα και θα έμπαινε στο πρόγραμμα μετά και θα έβρισκαν το πρόβλημα.
Το αφήγημα του κατηγορούμενου, στη βάση των όσων πιο πάνω εξηγήσαμε καταρρίπτεται. Η προβολή φαντασιώσεων και παραισθήσεων της παραπονούμενης για όσα του καταλογίζει, είναι διάτρητη από τις ανακολουθίες, τα ψέματα και τις ύστερες επινοήσεις του για να δικαιολογήσει την έκνομη συμπεριφορά του.
Η μαρτυρία του κατηγορούμενου δεν γίνεται αποδεκτή.
Κλήθηκε από την υπεράσπιση και κατέθεσε η γιαγιά της ΜΚ3, ΜΜ ΜΥ1. Να πούμε εξαρχής, με τα όσα ανέφερε, ότι οι σχέσεις της τόσο με την κόρη της όσο και με την εγγονή της, μετά την καταγγελία, είναι ουσιαστικά ανύπαρκτες. Ουδεμία επαφή υπάρχει μεταξύ τους. Όταν επιχείρησε να την επισκεφθεί στην Αγία Σκέπη της λέχθηκε από τον πατέρα της ΜΚ3 ότι θα της βάλουν περιοριστικά μέτρα. Αντιθέτως επαφή με τον κατηγορούμενο υπάρχει αφού, ως και ο ίδιος ανέφερε, τον επισκέφθηκε αρκετές φορές στις φυλακές όπου κρατείται. Αναφορικά τώρα με την υπόθεση, η ΜΥ1 δεν είχε προσωπική γνώση για τα ισχυριζόμενα περιστατικά και τα όσα ανέφερε ως προς αυτά είναι το τι άκουσε από άλλους. Παρά ταύτα διακρίναμε μία τάση από την μάρτυρα να βοηθήσει την πλευρά του κατηγορούμενου. Είναι χαρακτηριστικές οι απαντήσεις που έδωσε αντεξεταζόμενη «Ε. Δεν ξέρετε αν αυτά για τα οποία κατηγορείται ο ΚΚ έγιναν;
Α. Δεν τον έχω ικανό.
Ε. Σας ρώτησα αν ξέρετε;
Α. Δεν μου είπε η εγγόνισα μου ουδέποτε ότι είχε κάτι με τον ΚΚ, πάντα γύρευε τον ΠΛ, τον παπά της κατηγόρησε μου τον αλλά τον ΚΚ δεν μου τον κατηγόρησε.».
Η απάντηση που θα ανάμενε κάποιος από την μάρτυρα ήταν ανάλογη της γνώσης της. Η ίδια είχε αναφέρει ότι η ΜΚ3 πέρασε πολλά με την ίδια να είναι παρούσα σε ξυλοδαρμό της. Εν τούτοις σε μία σοβαρή καταγγελία της ΜΚ3 για σεξουαλική κακοποίηση της όχι μόνο δεν το έκρινε ως πιθανότητα αλλά θεώρησε ότι ο κατηγορούμενος δεν ήταν ικανός για κάτι τέτοιο. Ο προσανατολισμός της αυτός σε συνάρτηση με τις υπόλοιπες αναφορές της που καταφαινόταν εναντίον της κόρης της και ότι η ΜΚ3 έλεγε συνέχεια ψέματα μας δημιουργεί αμφιβολίες ως προς την αντικειμενικότητα της. Όταν τέλος της υποβλήθηκε ότι μοναδικός σκοπός της μαρτυρίας της ήταν να βοηθήσει τον ΚΚ απάντησε αρνητικά λέγοντας ότι ήθελε να βοηθήσει «πρώτα-πρώτα» την εγγονή της διότι βίωσε πολλά. Διερωτόμαστε αν με το να αμφισβητήσει ευθύς εξαρχής την καταγγελία της χωρίς να έχει άμεση γνώση για τα γεγονότα είναι τρόπος να την βοηθήσει. Για αποφυγή τυχόν παρεξήγησης δεν εννοούμε επουδενί να πει ψέματα για να την βοηθήσει αλλά η τοποθέτηση της ως προς την ικανότητα του κατηγορούμενου να διαπράξει τα αδικήματα για τα οποία κατηγορείται αφήνουν σκιά ως προς τον προσανατολισμό της.
Η μαρτυρία της δεν γίνεται αποδεκτή.
Κλήθηκε τέλος ως εμπειρογνώμονας μάρτυρας ο Λάμπρος Σαμαρτζής, ΜΥ2. Ανέφερε ότι είναι ψυχίατρος και προ τριών χρόνων ανέλαβε την διεύθυνση του Νοσοκομείου Αθαλάσσας. Αντικείμενο της μαρτυρίας του ήταν τα εξαρτησιογόνα φάρμακα και οι επιπτώσεις τους στον άνθρωπο. Τα προσόντα του δεν αμφισβητήθηκαν από την κατηγορούσα αρχή αλλά ούτε και η εμπειρογνωμοσύνη του. Σε κάθε περίπτωση ανέφερε ότι ολοκλήρωσε την ιατρική σχολή Αθήνας και στη συνέχεια έκανε ειδικότητα στην ψυχιατρική. Εξασφάλισε διδακτορικό τίτλο στο Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών και κατέχει και δύο μεταπτυχιακούς τίτλους. Εργάστηκε ως ψυχίατρος στο Υπουργείο Υγείας και έχει εργαστεί για 10 χρόνια ως συντονιστής δομών θεραπείας εξάρτησης. Ανέφερε περαιτέρω ότι έχει μεγάλη επαγγελματική εμπειρία σε θεραπεία ουσιοεξάρτησης. Συνεπώς ο ΜΥ2 κρίνεται ως εμπειρογνώμονας μάρτυρας για τα θέματα ουσιοεξάρτησης.
Ο μάρτυρας αν και δεν εξέτασε ή και γνώριζε την ΜΚ3 και συνεπώς δεν μπορούσε να προβεί σε συγκεκριμένες αναφορές ως προς τυχόν επιπτώσεις σε αυτήν από την χρήση ουσιών, εν τούτοις παρέθεσε με επιστημονικό και λεπτομερή τρόπο τόσο για την κάθε ουσία που ρωτήθηκε ξεχωριστά όσο και τις επιπτώσεις που δυνατόν να έχουν στον άνθρωπο ανάλογα, ανάμεσα σε άλλα, με την ηλικία του, τον οργανισμό του και το χρονικό διάστημα που κάνει χρήση. Δεν έχουμε αμφιβολία για την αξιοπιστία του μάρτυρα. Σε κάθε περίπτωση και η συνήγορος για την κατηγορούσα αρχή δεν αμφισβήτησε τα λεχθέντα του αλλά περιορίστηκε σε διευκρινιστικού τύπου ερωτήσεις ακριβώς για να αναδείξει την απουσία γνώσης του για την περίπτωση της ΜΚ3 κάτι που και ο ίδιος άλλωστε δέχθηκε. Ανέφερε αρχικά ο μάρτυρας ότι το αλκοόλ επηρεάζει τη ψυχοσύνθεση ενός ανθρώπου και αν κάνει χρόνια υπερκατανάλωση μπορεί να οδηγήσει και σε εκφύλιση του νευρικού συστήματος. Εξήγησε ότι παραισθήσεις κατά τη διάρκεια της χρήσης δεν μπορεί να έχει, μπορεί όμως να έχει όταν θα βρίσκεται σε φάση στέρησης και είναι εξαρτημένος από το αλκοόλ. Είπε επίσης ότι η χρόνια βαριά υπερκατανάλωση μπορεί να επιφέρει και ψύχωση που είναι η απώλεια ελέγχου της πραγματικότητας, διαταραχές αντίληψης, παραισθήσεις, ψευδαισθήσεις και διαταραχή της συμπεριφοράς. Ερωτώμενος για το συνδυασμό αλκοόλης με άλλες ουσίες και κάνναβη και αν μπορεί να επιφέρει ψύχωση είπε ότι πολύ συχνά βλέπουν ασθενείς που έχουν πάθει ψύχωση από τη χρήση κάνναβης. Εξήγησε περαιτέρω ότι σε περιπτώσεις ανήλικων χρηστών ο εγκέφαλος είναι πιο ευαίσθητος και ευάλωτος στη χρήση ουσιών διότι δεν έχει αποκτήσει ανοχή και η μικρή δόση μπορεί να φέρει αποτελέσματα τα οποία θα ήταν αναμενόμενα από μεγαλύτερη δόση σε ένα ενήλικα. Ερωτώμενος για τη χρήση από μια δεκατριάχρονη 5 περίπου τσιγάρων ημερησίως είπε ότι είναι μια σοβαρή χρήση αλλά οι επιδράσεις εξαρτώνται από το είδος της κάνναβης. Πρόσθεσε ότι υπάρχουν άνθρωποι που κάνουν χρήση κάνναβης χρόνια και δεν τους πειράζει, ενώ κάποιοι άλλοι από τον πρώτο καιρό αρχίζουν να εκδηλώνουν ψυχωτικά συμπτώματα. Όσον αφορά τις ουσίες molly, ηρωίνη και LSD από νεαρό άτομο είπε ότι η ηρωίνη επιφέρει μια κατάσταση ηρεμίας και ευφορίας σαν να είσαι σε ένα ξεχωριστό σύμπαν και που διαρκεί για μισή ώρα περίπου, το LSD είναι ουσία που κατατάσσεται στις παραισθησιογόνες που προκαλούν δράση που μοιάζει με ψύχωση, ενώ το molly δημιουργεί συναισθηματική διαστρέβλωση των γεγονότων. Σε ερώτηση αν ένα νεαρό άτομο 11 με 15 χρόνων έχει παραισθήσεις από συγκεκριμένη χρήση ουσιών και αντιλαμβάνεται είτε την ώρα των παραισθήσεων είτε σε μεταγενέστερο στάδιο ότι αυτό το πράγμα δεν είναι αλήθεια και αν μπορεί να διαχωρίσει την πραγματικότητα με την παραίσθηση, ο μάρτυρας εξήγησε τη διαφορά που υπάρχει μεταξύ παραισθήσεων και ψευδαισθήσεων. Είπε επίσης ότι σε άτομα ηλικίας 12 με 15 ετών με κακοποιητικό παρελθόν και χρήσης ουσιών η συμπεριφορά τους επηρεάζεται από πολλούς παράγοντες που δεν έχουν να κάνουν τόσο με το ψυχισμό τους αφού η προσωπικότητα τους εξελίσσεται και μπορεί χρόνο με το χρόνο να είναι εντελώς διαφορετικό παιδί. Η προσωπικότητα τους επηρεάζεται από άλλους παράγοντες με τη συμπεριφορά τους να είναι κάπως απρόβλεπτη και ασταθής και δεν βγάζουν διάγνωση διαταραχής προσωπικότητας διότι αυτό μπορεί να οφείλεται από κάποιους εξωγενείς παράγοντες. Αναφερόμενος στον ορισμό του χρόνιου χρήστη και τι αυτό συνιστά είπε ότι δεν ορίζεται με κάποιο συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα. Εξήγησε περαιτέρω ότι αν υπάρχει κάποιο ψυχωτικό επεισόδιο που να οφείλεται σε χρήση ουσιών είπε ότι το πρώτο που θα πρέπει να γίνει είναι να σταματήσει η χρήση καθότι αν συνεχίσει δεν μπορεί να γίνει θεραπεία αποτοξίνωσης και μετά μπορεί να γίνει θεραπεία με φάρμακα. Είπε ότι η αλκοολική ψύχωση σε έφηβους χρήστες είναι κάτι εξαιρετικά σπάνιο στην Κύπρο.
Αποδεχόμαστε τη μαρτυρία του ΜΥ2.
Έχοντας υπόψιν τη μαρτυρία, δεδομένης και της αξιολόγησης της και αυτή που έχουμε αποδεχθεί ως αξιόπιστη καταλήγουμε στα κάτωθι επιπρόσθετα ευρήματα:
Η ΜΚ3 είναι θυγατέρα της ΜΚ5 από το γάμο της με τον ΜΚ12. Γεννήθηκε στις 8/2/2008. Το ζευγάρι χώρισε και εκδόθηκε διαζύγιο το 2011. Την ίδια χρονιά η ΜΚ5 σύναψε δεσμό με τον κατηγορούμενο με τον οποίο απέκτησε ένα παιδί. Οι σχέσεις ΜΚ3 και ΜΚ5 ήταν συγκρουσιακές με καυγάδες και εντάσεις που σε κάποιες περιπτώσεις οδήγησαν και στην εκδίωξη της πρώτης από το σπίτι. Η ΜΚ3 άρχισε την χρήση κάνναβης από την ηλικία των 11 ετών και στα δώδεκα της είχε κάνει χρήση ηρωίνης. Κάπνιζε περί τα 5 τσιγάρα με κάνναβη ημερησίως. Έκανε χρήση αλκοόλης, LSD και molly. Στο πλαίσιο εξασφάλισης της δόσης της είχε σεξουαλικές επαφές με άλλα πρόσωπα. Προέβαινε επίσης και σε πράξεις αυτοτραυματισμού. Από τον Απρίλιο του 2022 μέχρι τον Ιούλιο του 2022 παρακολουθείτο από τον ψυχολόγο ΜΚ8 ο οποίος διαπίστωσε ότι η ΜΚ3 αυτοτραυματιζόταν κάτι το οποίο ανέφερε στην ΜΚ5 προτρέποντας την να επισκεφθούν παιδοψυχίατρο. Τον Απρίλιο του 2023 ο κατηγορούμενος είχε επικοινωνία με την σχολική ψυχολόγο ΜΚ7 ζητώντας της συμβουλές για προβλήματα που η ΜΚ3 αντιμετώπιζε. Περί τα τέλη Δεκεμβρίου του 2023 την επισκέφθηκε η ΜΚ3 μαζί με την μητέρα της. Τον Σεπτέμβριο του 2023 συνελήφθητε καθότι είχαν εντοπιστεί ναρκωτικά στην κατοχή της. Τον Ιανουάριο του 2024 μετά από δική της επιθυμία εντάχθηκε στο κλειστό πρόγραμμα της θεραπευτικής κοινότητας της Αγίας Σκέπης. Κατά την παραμονή της εκεί και στα πλαίσια της θεραπείας της, είχε ατομικές συναντήσεις τόσο με την ΜΚ1 όσο και με την ΜΚ10. Στις 2/2/2024 ημέρα Παρασκευή η ΜΚ3 είχε συνάντηση με την ΜΚ1 μετά από αίτημα της πρώτης. Της ανέφερε ότι δε αισθανόταν καλά και ότι είχε άγχος και φοβίες. Της είπε επίσης ότι την παρενόχλησε σεξουαλικά ο κατηγορούμενος. Ήταν ιδιαίτερα αναστατωμένη, φορτισμένη και έκλαιγε. Τη Δευτέρα είχαν ξανά συνάντηση με την ΜΚ7 να αποστέλλει αναφορά στην αστυνομία, ημερομηνίας 12/2/2024 με την οποία ενημέρωνε για σεξουαλική κακοποίηση της ΜΚ3. Στις 23/02/2024 η ΜΚ11 έλαβε οπτικογραφημένη κατάθεση από την ΜΚ3 στο ειδικά διαμορφωμένο δωμάτιο λήψης οπτικογραφημένων καταθέσεων που βρίσκεται στο Σπίτι του Παιδιού στη Λευκωσία. Η κατάθεση λήφθηκε κατόπιν γραπτής συγκατάθεσης της μητέρας της ΜΚ5. Στις 27/02/2024 ο ΜΚ2 έλαβε οπτικογραφημένη κατάθεση από τον ΜΚ6 στο ειδικά διαμορφωμένο δωμάτιο λήψης οπτικογραφημένων καταθέσεων που βρίσκεται στο Σπίτι του Παιδιού στη Λευκωσία. Η κατάθεση λήφθηκε κατόπιν γραπτής συγκατάθεσης της μητέρας του, ΜΚ4. Κατά τη λήψη της οπτικογραφημένης κατάθεσης, τηρήθηκαν οι κανόνες λήψης οπτικογραφημένης κατάθεσης όπως προβλέπονται στο άρθρο 10 του Περί Προστασίας Μαρτύρων Νόμου. Οι οπτικογραφημένες καταθέσεις των δύο ανήλικων απομαγνητοφώνηθηκαν και η απομαγνητοφώνηση αποδίδει πιστά την κατάθεση τους ως αυτή καταγράφεται στα τεκμήρια 7 και 12 και δεν έχει αφαιρεθεί ή προστεθεί οτιδήποτε σε ό,τι λέχθηκε κατά την οπτικογράφηση και δεν έγινε οποιαδήποτε αλλοίωση της. Περί τον Απρίλιο-Μάιο του 2021, η ΜΚ3 μετέβηκε με τον κατηγορούμενο και την αδελφή της στην Πάφο. Είχε καταναλώσει 3 μπουκάλες Smirnoff που αγόρασε από περίπτερο εν γνώση του κατηγορούμενου αφού ήτανε εκείνος που την μετέφερε με το αυτοκίνητο για να τις αγοράσει. Δεν είχε όμως προβεί σε χρήση ναρκωτικών Στο ξενοδοχείο που διέμεναν και ενώ κοιμόταν ένιωσε τον κατηγορούμενο από πάνω της. Γύρισε και τον είδε να είναι από πάνω της και να αυνανίζεται. Την άγγιζε στο στήθος, στα χέρια, στα πόδια και στον πισινό. Σε κάποια στιγμή ξάπλωσε στο κρεβάτι μαζί της και της είπε ότι θα της έκανε στοματικό έρωτα. Της έβγαλε το παντελόνι και το εσώρουχο και της έκανε στοματικό έρωτα. Όταν τέλειωσε της είπε «ΛΛ μην με ξαναφήκεις να σε αγγίξω.». Κατά την περίοδο των Χριστουγέννων του 2021 που ήταν στην ‘Α τάξη Γυμνασίου πήγε ο κατηγορούμενος και την παρέλαβε από ένα πάρτι. Η ΜΚ3 είχε, πριν μεταβεί στο πάρτυ, καταναλώσει αλκοόλη αλλά έκανε και χρήση κάνναβης. Ο κατηγορούμενος και ενώ βρίσκονταν εντός του οχήματος την άγγιξε στο πόδι και στο σημείο του γεννητικού οργάνου με τον ίδια να του λέει να σταματήσει. Το 2022 μετά από καυγά με τη μητέρα της η τελευταία την είχε διώξει από το σπίτι και πήγε στο πάρκο και έκανε ενδοφλέβια χρήση ηρωίνης και αυτοτραυματιζόταν. Πήγε εκεί ο κατηγορούμενος και την μετέφερε στο σπίτι του και την αγκάλιασε πάνω στο κρεβάτι και άρχισε να την αγγίζει και πάλι στο στήθος και στα πόδια. Την έβαλε να του κάνει στοματικό έρωτα με την ΜΚ3 να το πράττει. Στη συνέχεια και ενώ κοιμόταν άρχιζε να την αγγίζει και πάλι στο στήθος, στα πόδια και στον πισινό και της έκανε στοματικό έρωτα. Στο ίδιο συμβάν της και ενώ κοιμόταν της είχε κατεβάσει το παντελόνι και την άγγιξε με το πέος του στον πισινό της. Όταν άρχισε να αγγίζει το πέος του στον πισινό της ξύπνησε και έκλεισε τα μάτια της και άρχισε να κλαίει. Το καλοκαίρι του 2022 είχε και πάλι μεταβεί σε πάρτυ και είχε καταναλώσει βότκα και είχε κάνει χρήση χόρτο και LSD. Την παρέλαβε και πάλι ο κατηγορούμενος, την μετέφερε στο διαμέρισμα του οπόταν και άρχισε να την αγγίζει στα πόδια στο στήθος και στον πισινό. Της έκανε στοματικό έρωτα. Η ίδια έκλεισε το στόμα της και έκλαιγε. Το ίδιο έτος ήτοι το 2022 και ενώ η ΜΚ3 καθόταν στο γραφείο στο δωμάτιο της και μιλούσε στο τηλέφωνο, μπήκε μέσα ο κατηγορούμενος και την έπιασε από το στήθος. Δεν είχε κάνει χρήση ουσιών ή αλκοόλης εκείνη την ημέρα. Στις 23/2/2024 εκδόθηκε ένταλμα σύλληψης εναντίον του κατηγορούμενου ο οποίος συνελήφθηκε στις 24/2/2024. Στα γραφεία της ΑΔΕ Λάρνακας του δόθηκαν τα δικαιώματα συλληφθέντος τα οποία υπέγραψε δηλώνοντας ότι κατ’ εκείνο το στάδιο δεν επιθυμούσε τις υπηρεσίες δικηγόρου διότι ήταν όλα ψέματα. Ανακρίθηκε προφορικά όπου μεταξύ άλλων είπε ότι κάποια μέρα παρέλαβε την ΜΚ3 από σχολικό πάρτυ και αυτή έβαλε το πόδι της στο ταμπλώ του αυτοκινήτου. Της έκανε παρατήρηση για να το κατεβάσει αγγίζοντας με το χέρι του στο πόδι της πάνω από τον αστράγαλο ακολούθως στο πάνω μέρος της γάμπας λίγο πιο πάνω από το γόνατο και ακολούθως πιο πάνω στη γάμπα κοντά στη μέση της. Ανέφερε επίσης ότι σε άλλη περίπτωση που την παρέλαβε από πάρτυ στη Λευκωσία της ζήτησε να δει τα σκουλαρίκια στο στήθος της με την ΜΚ3 να αρνείται. Στις 25/2/2024 βρίσκονταν στο Επαρχιακό Δικαστήριο Λάρνακας για διαδικασία προσωποκράτησης του και ενώ ο λοχίας 2478 του διάβαζε τον όρκο στην παρουσία των δικηγόρων του δέχθηκε ότι ρώτησε την ΜΚ3 κατά πόσο ήθελε να της αγοράσει δονητή. Στις 28/2/2024 λήφθηκε κατάθεση από τον κατηγορούμενο όπου στις ερωτήσεις που του τέθηκαν απαντούσε «Ό,τι έχω να πω θα το πω στο Δικαστήριο». Στα πλαίσια ψυχολογικής αξιολόγησης της ΜΚ3 πραγματοποιήθηκε σειρά ψυχοδιαγνωστικών κλινικών συνεντεύξεων στο Σπίτι του Παιδιού με το παιδί καθώς και συναντήσεις με τους γονείς ξεχωριστά. Μέσα από τα ευρήματα της αξιολόγησης προέκυψε πως η ΜΚ3 εμφάνιζε χαρακτηριστικά ενός χρόνια κακοποιημένου όλων των μορφών καθώς και συναισθηματικά παραμελημένου παιδιού τα οποία επηρέασαν τη λειτουργικότητα της δίνοντας το έναυσμα σε αισθήματα αναξιότητας και αβοηθησίας που την οδήγησε στην αναζήτηση αποδοχής και εγγύτητας με παρορμητικό τρόπο. Παρουσίαζε επίσης ελλιπείς διαπροσωπικές σχέσεις και η χρήση εξαρτισιογώνων ουσιών από μικρή ηλικία ήταν το επακόλουθο των τραυματικών εμπειριών που βίωνε και μια προσπάθεια διαχείρισης του ψυχικού πόνου. Τα καταγγελθέντα περιστατικά επιβάρυναν περαιτέρω τη συναισθηματική κατάσταση της επιφέροντας επιπλέον ψυχικά ενοχλήματα που σε συνδυασμό με τις δυσμενείς εμπειρίες που βίωνε από παιδική ηλικία λειτούργησαν ως επιβαρυντικοί παράγοντες για την εκδήλωση των συμπτωμάτων της σύνθετης διαταραχής μετατραυματικού στρες.
Στη βάση λοιπόν της μαρτυρίας που τέθηκε ενώπιον μας και που αυτή έγινε αποδεκτή κατόπιν αξιολόγησης της και που αποτέλεσε τη βάση των ευρημάτων μας θα προχωρήσουμε να εξετάσουμε αν η κατηγορούσα αρχή έχει αποδείξει την υπόθεση της και την ενοχή του κατηγορούμενου πέραν πάσης λογικής αμφιβολίας στις κατηγορίες που αντιμετωπίζει.
Το σύνολο των κατηγοριών που ο κατηγορούμενος αντιμετωπίζει έχουν σαν νομικό υπόβαθρο τους το άρθρο 6(4)(α) του Περί της Πρόληψης και της Καταπολέμησης της Σεξουαλικής Κακοποίησης της Σεξουαλικής Εκμετάλλευσης Παιδιών και της Παιδικής Πορνογραφίας Νόμου 91(Ι)/2014.
Από τις λεπτομέρειες των αδικημάτων καταλογίζεται στον κατηγορούμενο ότι σε έξι διαφορετικές περιπτώσεις μεταξύ Απριλίου του 2021 και του έτους 2022, τέλεσε σεξουαλική πράξη με την ανήλικη ΜΚ3 καταχρώμενος τη σχέση εμπιστοσύνης και επιρροής που κατείχε.
Θεωρούμε σκόπιμο να παραθέσουμε το σχετικό άρθρο του Νόμου 91(Ι)/2014 επί του οποίου βασίζονται οι κατηγορίες 1-6 και που έχει ως ακολούθως:
«6.(1)………………………………………………………………………………………
(4) Όποιος συµµετέχει σε σεξουαλική πράξη µε παιδί όταν –
(α) γίνεται κατάχρηση θέσης εµπιστοσύνης, εξουσίας ή επιρροής επάνω στο παιδί, είναι ένοχος κακουργήµατος και, σε περίπτωση καταδίκης του, υπόκειται σε ποινή φυλάκισης διά βίου,
(β)……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….»
Το άρθρο 2 του πιο πάνω νόμου προνοεί τι περιλαμβάνει η έννοια της θέσης εμπιστοσύνης, εξουσίας ή επιρροής ως εξής:
«θέση εµπιστοσύνης, εξουσίας ή επιρροής» περιλαµβάνει –
(α) σχέση συγγένειας εξ αίµατος ή εξ αγχιστείας µέχρι του τρίτου βαθµού µεταξύ του θύµατος και του προσώπου που διαπράττει ποινικό αδίκηµα που προβλέπεται στον παρόντα Νόµο, ή
(β) οποιαδήποτε άλλη σχέση µεταξύ του θύµατος και του προσώπου αυτού, λόγω της θέσης του ή της ιδιότητάς του περιλαµβανοµένης της σχέσης του µε τον κηδεµόνα του παιδιού, εκπαιδευτικό, εργοδότη, υπεύθυνο οποιουδήποτε δηµόσιου ή ιδιωτικού ιδρύµατος το οποίο φιλοξενεί παιδιά ή στο οποίο περιορίζονται ή κρατούνται πρόσωπα δυνάµει οποιουδήποτε νόµου ή απόφασης διοικητικών ή δικαστικών αρχών, καθώς και µε άλλα πρόσωπα µε ανάλογη θέση ή ιδιότητα·»
Το ίδιο άρθρο, δίδοντας την ερμηνεία στην κατάχρηση θέσης εξουσίας, εμπιστοσύνης ή επιρροής ή ευάλωτης θέσης καθορίζει ότι:
««κατάχρηση θέσης εξουσίας, εµπιστοσύνης ή επιρροής ή ευάλωτης θέσης» περιλαµβάνει την περίπτωση όπου το θύµα δεν έχει άλλη πραγµατική ή παραδεκτή επιλογή από το να υποστεί ή να υποκύψει στη συγκεκριµένη κατάχρηση·»
Αναφορικά, τέλος, με το τι αποτελεί σεξουαλική πράξη αυτή καθορίζεται και πάλι από το άρθρο 2 ως ακολούθως:
««σεξουαλική πράξη» περιλαµβάνει οποιαδήποτε πράξη η οποία εύλογα θεωρείται- (α) ως εκ της φύσεώς της σεξουαλική, ανεξάρτητα από το σκοπό του προσώπου που προβαίνει σε αυτή, ή (β) δυνατό να είναι ως εκ της φύσεώς της σεξουαλική και οι περιστάσεις υπό τις οποίες διενεργείται την καθιστούν σεξουαλική·».
Στην υπόθεση Γ.Α. ν. Δημοκρατίας Ποιν. Έφεση Αρ.178/17 ημερ.24/10/2018, ECLI:CY:AD:2018:B457, αναλύεται η έννοια και η έκταση που οι αναφερόμενοι στο Νόμο όροι «θέση εμπιστοσύνης, εξουσίας ή επιρροής» και «κατάχρηση θέσης εξουσίας, εμπιστοσύνης ή επιρροής ή ευάλωτης θέσης» πρέπει να έχουν, ως ακολούθως:
«Κατ’ αρχάς θα πρέπει να τονίσουμε ότι ο κύπριος νομοθέτης εισάγοντας εν πολλοίς τις πρόνοιες της Οδηγίας, παρά ταύτα δεν μετέφερε στο εθνικό δίκαιο την έννοια της «αναγνωρισμένης σχέσης εμπιστοσύνης», εφόσον το άρθρο 6(4)(α) αναφέρεται σε κατάχρηση «θέσης εμπιστοσύνης». Αυτό δεν μπορεί να έγινε στο κενό. Είναι ενδεικτικό ότι ο νομοθέτης δεν περιόρισε την εμβέλεια του νόμου σε εκείνες τις περιπτώσεις που αφορούν σε πρόσωπα που βρίσκονται σε «συγκεκριμένες θέσεις εξουσίας», όπως το έθεσε ο ευπαίδευτος δικηγόρος του εφεσείοντα. Δεν τίθεται από το δικό μας Νόμο περιορισμός μόνο σε αναγνωρισμένες από το Νόμο θέσεις ή ιδιότητες, όπως είναι η περιοριστική ταξινόμηση της αγγλικής νομοθεσίας (βλ., επίσης, Sexual Offences (Scotland) Act 2009, άρθρα 42 και 43). Στο δικό μας Νόμο οι κατά συγκεκριμένο τρόπο αναφερόμενες θέσεις ή ιδιότητες δεν αποτελούν «κλειστό αριθμό» (numerus clausus), η δε γενική φράση που ακολουθεί δεν αναφέρεται σε πρόσωπα που βρίσκονται σε θέσεις ή ιδιότητες της ίδιας τάξης ή κατηγορίας, αλλά, διευρυντικά, σε πρόσωπα ευρισκόμενα σε ανάλογες θέσεις ή ιδιότητες. Οι διαφορές αυτές στο γράμμα του άρθρου 6(4)(α) και εδαφίου (β) του ορισμού υποδηλώνουν ήδη φανερά την πρόθεση του νομοθέτη να μην περιοριστεί στην πιο στενή έννοια όπως ήταν η εισήγηση της Υπεράσπισης.
Αλλά και από το γράμμα του εδαφίου (α) του ορισμού προκύπτει η ευρύτητα που απέδωσε ο νομοθέτης στην υπό εξέταση έννοια. Καθορίζοντας την άλλη κατηγορία προσώπων που τελούν σε «θέση εμπιστοσύνης, εξουσίας ή επιρροής», ήτοι με βάση τη συγγένεια μέχρι του τρίτου βαθμού, έθεσε ως μόνη προϋπόθεση τη συγγένεια μέχρι τρίτου βαθμού. Συνεπώς από το βαθμό συγγένειας και μόνο, ακόμα και εξ αγχιστείας μέχρι τρίτου βαθμού, ο νομοθέτης τεκμαίρει θέση εμπιστοσύνης, εξουσίας και επιρροής. Η ευρεία προσέγγιση είναι φανερή προς ευόδωση των σκοπών του Νόμου (βλ. άρθρο 3 του Νόμου) η οποία και δεν συνάδει με την εισήγηση της υπεράσπισης εν προκειμένω. Διαφορετική ερμηνεία, μάλιστα, θα κατέληγε στο παράλογο αποτέλεσμα ότι η πρόθεση του νομοθέτη ήταν να θεωρείται σχέση εμπιστοσύνης, εξουσίας και επιρροής η θέση λ.χ. του συζύγου με την ανιψιά της συζύγου του (εξ αγχιστείας, εκ πλαγίου, γ’ βαθμός), χωρίς να απαιτείται οποιοδήποτε άλλο γεγονός, παρά μόνο η συγγένεια αυτή και να μη θεωρείται σχέση εμπιστοσύνης εξουσίας και επιρροής μια στενή σχέση που δημιουργείται με τέτοιο τρόπο ώστε εν τοις πράγμασι να είναι ανάλογη της θέσης του κηδεμόνα του παιδιού.
Προκύπτει με σαφήνεια η επιλογή του νομοθέτη να μην περιορίσει τα πράγματα σε «αναγνωρισμένες θέσεις», αλλά να αποδώσει στον όρο «θέση εμπιστοσύνης, εξουσίας ή επιρροής» ευρύτερη, πραγματιστική, έννοια. Είναι υπ΄αυτή την έννοια του νόμου που κατηγορήθηκε και βρέθηκε ένοχος ο εφεσείοντας.»
Στην παρούσα περίπτωση να πούμε αρχικά ότι η ΜΚ3 είναι παιδί εν τη εννοία του Νόμου αφού με βάση το άρθρο 2, παιδί σημαίνει πρόσωπο ηλικίας κάτω των 18 ετών. Η ΜΚ3 ως εξηγήθηκε πιο πάνω γεννήθηκε στις 8/2/2008 και κατά τον χρόνο που φέρονται να διαπράχθηκαν τα αδικήματα ήτοι τα έτη 2021 και 2022 ήταν ηλικίας κάτω των 18 ετών.
Περαιτέρω, όλες οι πράξεις που περιγράφονται στις λεπτομέρειες των αδικημάτων είναι σεξουαλικές. Στην απόφαση της υπόθεσης A.R.R v. Αστυνομίας Ποιν. Έφεση Αρ. 20/2022 ημερομηνίας 30/4/2024, απόφαση που αναφέρθηκε και από τον κύριο Πεκρή, τίθενται τα ακόλουθα σε σχέση με την έννοια της σεξουαλικής πράξης:
«Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι ορθώς κρίθηκε εναντίον του Εφεσείοντος πέραν λογικής αμφιβολίας, η απόδειξη των συστατικών στοιχείων των αδικημάτων που αφορούν την Ι.Κ. ήτοι (α) για συμμετοχή σε σεξουαλική πράξη με παιδί καταχρώμενος θέση εμπιστοσύνης, εξουσίας, ή επιρροής [Άρθρο 6.4(α) του Ν.91(Ι)/2014], και (β) άσεμνης επίθεσης (Άρθρο 151 του Κεφ. 154). Ορθώς το Δικαστήριο αναφέρει ότι ο Εφεσείων, ο οποίος κατά τον ουσιώδη χρόνο ήταν πατριός των ανηλίκων συζώντας μαζί τους στην οικογενειακή κατοικία, ήταν πρόσωπο σε θέση εμπιστοσύνης προς τις ανήλικες (βλ. Αστυνομία ν. Πατούρη, Ποιν. Έφ. 51/20, ημερ. 3.12.2020). Η δε πράξη στην οποία προέβη ευλόγως θεωρείται ως εκ της φύσεως της σεξουαλική, ανεξαρτήτως του σκοπού του προσώπου που προβαίνει σε αυτή και ικανοποιεί το καθαρά αντικειμενικό κριτήριο της σεξουαλικής πράξης που τίθεται στο στοιχείο (α) του Άρθρου 2, του Ν.91(1)/2014.
Διευκρινίζεται ότι το διαζευκτικό κριτήριο που τίθεται στο στοιχείο (β) του ορισμού της σεξουαλικής πράξης, συμφώνως του οποίου «η πράξη δυνατό να είναι εκ της φύσεως της σεξουαλική και οι περιστάσεις υπό τις οποίες διενεργείται την καθιστούν σεξουαλική», αφορά πράξη η οποία δεν ικανοποιεί το καθαρά αντικειμενικό κριτήριο του στοιχείου (α), αλλά οι συνθήκες υπό τις οποίες διενεργείται, λαμβανομένου υπόψη του σκοπού του δράστη, καθιστούν την πράξη σεξουαλική. Καθοδηγητική επί τούτου είναι η απόφαση στην υπόθεση R v. H [2005] EWCA Crim 732, η οποία ερμηνεύει τον σχεδόν πανομοιότυπο ορισμό της σεξουαλικής πράξης, στο Άρθρο 78 του Sexual Offences Act 2003, αναφέροντας μάλιστα ότι η βαθμιαία προσέγγιση (staged approach) του Εφετείου (παρ. 9, 10) στην ανάλυση του Άρθρου 78(b) [το οποίο αντιστοιχεί στον ορισμό που περιέχεται στο στοιχείο (β) ανωτέρω], αντανακλάται στην απόφαση του Λόρδου Ackner στην R v. Court [1989] A.C.28 (βλ. Blackstone’s Criminal Practice 2003, B3.58, Rook and Ward on Sexual Offences Law & Practice, 6η έκδοση, παρ. 2.62 -2.72). Συμφώνως της R v. H (ανωτέρω, παρ.13) η εξέταση του στοιχείου (β) καθίσταται αναγκαία μόνο σε περίπτωση που η απάντηση επί του στοιχείου (α) είναι αρνητική.».
Στην εδώ περίπτωση τα αγγίγματα στο στήθος, στα πόδια και στον πισινό αλλά και η διενέργεια στοματικού έρωτα τόσο από τον κατηγορούμενο στην ΜΚ3 όσο και το αντίστροφο δεν μπορούν παρά να κριθούν ως σεξουαλικές πράξεις εν τη εννοία του νόμου. Τέθηκε από τον συνήγορο υπεράσπισης η θέση, με αναφορά και στα τεκμήρια 17 και 18, ότι υπό τις συνθήκες που ο κατηγορούμενος ανέφερε ότι άγγιξε την ΜΚ3, η πράξη του δεν εμπίπτει στην έννοια της σεξουαλικής. Δεν θα επαναλάβουμε τα όσα θέσαμε κατά την αξιολόγηση της μαρτυρίας της ΜΚ3 αποδεχόμενοι την περιγραφή της για το πως διαδραματίστηκαν τα γεγονότα εντός του αυτοκινήτου μετά που ο κατηγορούμενος την παρέλαβε από το πάρτυ. Τα αγγίγματα στο πόδι της και στο σημείο του γεννητικού οργάνου είναι εκ της φύσεως της σεξουαλική πράξη ανεξαρτήτως ακόμα και του σκοπού του προσώπου που προβαίνει σε αυτή. Ακόμα δηλαδή και να δεχόμασταν τη θέση του κατηγορούμενου, κάτι που δεν κάνουμε, από μόνα τους τα αγγίγματα εμπίπτουν στην έννοια της σεξουαλικής πράξης. Να διευκρινίσουμε εδώ ότι το άγγιγμα στο σημείο του γεννητικού οργάνου δεν μπορεί να του αποδοθεί άλλη έννοια από σεξουαλική πράξη.
Αναφορικά τώρα με τη σχέση εμπιστοσύνης και επιρροής δεν έχει αμφισβητηθεί, αλλά αποτελεί και κοινό έδαφος, ότι ο κατηγορούμενος κατείχε θέση εμπιστοσύνης και επιρροής. Αν και χώρισε με την ΜΚ5, μητέρα της ΜΚ3, με την οποία απέκτησε και ένα παιδί εν τούτοις συνέχιζε να υπάρχει σχέση μεταξύ τους. Μετέβαινε στην οικία τους και μετέφερε την ΜΚ3 σε διάφορα μέρη που ήθελε να πάει και τον εμπιστευόταν. Για προβλήματα που αντιμετώπιζε έβρισκε καταφύγιο στον κατηγορούμενο. Υπήρχε συνεπώς τέτοια εγγύτητα μεταξύ τους που δημιουργούσε σχέση εμπιστοσύνης και επιρροής. Η ΜΚ3 ανέφερε ότι ήταν όπως τον πατέρα της και τη βοηθούσε σε ότι χρειαζόταν. Σε κάθε περίπτωση και ο κατηγορούμενος βάσισε την υπεράσπιση του στο ότι δεν είναι δυνατόν να προέβηκε στις πράξεις που του καταλογίζονται τη στιγμή που η ΜΚ3 του είχε απόλυτη εμπιστοσύνη, τον έβλεπε σαν δεύτερο πατέρα της και για οποιαδήποτε προβλήματα αντιμετώπιζε αποτεινόταν σε εκείνον.
Ο κατηγορούμενος καταχρώμενος την εμπιστοσύνη και επιρροή που ασκούσε επί της ΜΚ3 προέβηκε σε σεξουαλική πράξη μαζί της ως η σεξουαλική πράξη περιγράφεται στην κάθε κατηγορία ξεχωριστά. Έχουμε αποδεχθεί τη μαρτυρία της ανήλικης παραπονούμενης ως αξιόπιστης η οποία παρέθεσε με σαφή και λεπτομερή τρόπο τα περιστατικά κάτω από τα οποία ο κατηγορούμενος την κακοποίησε σεξουαλικά και που αποτελούν το αντικείμενο των κατηγοριών 1-6. Η μαρτυρία της αποτέλεσε και τη βάση των ευρημάτων του Δικαστηρίου.
Κατάληξη μας είναι ότι ο κατηγορούμενος σε έξι διαφορετικές περιπτώσεις, ως περιλαμβάνονται στις λεπτομέρειες των αδικημάτων, μεταξύ των ετών 2021 με 2022, καταχρώμενος σχέση εμπιστοσύνης και επιρροής κακοποίησε σεξουαλικά την ΜΚ3 αγγίζοντας την στα πόδια, στο στήθος και στον πισινό, και της έκανε στοματικό έρωτα, την άγγιξε στο πόδι και στο σημείο του γεννητικού οργάνου, την άγγιξε στα πόδια και στο στήθος και της ζήτησε και του έκανε στοματικό έρωτα, την άγγιξε με τα χέρια στα πόδια, στο στήθος στον πισινό και την άγγιξε με το πέος στον πισινό, την άγγιξε με τα χέρια στα πόδια, στο στήθος και στον πισινό και της έκανε στοματικό έρωτα ως επίσης την έπιασε με το χέρι το στήθος. Η υπεράσπιση που προώθησε ότι δηλαδή τα περιστατικά που του καταλογίζονται ήταν αποκύημα της φαντασίας της ΜΚ3 λόγω και της χρήσης εξαρτησιογόνων ουσιών έχει απορριφθεί. Δεν έχουν αυτά συνδεθεί καθ’ οιονδήποτε τρόπο με τη χρήση ουσιών. Δεν υποστηρίζεται ούτε από την επιστημονική μαρτυρία που τέθηκε ενώπιον του Δικαστηρίου. Το αντίθετο μάλιστα. Σχετική είναι η μαρτυρία των ΜΚ9 και ΜΚ10 οι οποίες είχαν συναντήσεις με την ΜΚ3 και είχαν την ευκαιρία να δημιουργήσουν την επιστημονική άποψη τους την οποία έθεσαν ενώπιον του Δικαστηρίου και δεν χρειάζεται να την επαναλάβουμε. Επισημαίνουμε όμως ότι η ΜΚ9 ανέφερε ότι ακόμα και χρήση ουσιών να γίνεται από θύμα, αν και δύσκολα αναφέρει περιφερειακές λεπτομέρειες εν τούτοις δεν υπάρχει επηρεασμός των κύριων γεγονότων που βιώνει. Είπε ότι η ΜΚ3 μπορούσε να ξεχωρίσει το ψέμα και να διακρίνει το φανταστικό από το πραγματικό. Η χρήση ουσιών λειτουργούσε ως μια γρήγορη ανακούφιση στο ψυχικό κόσμο ενώ η εναλλαγή ερωτικών συντρόφων, ως μια προσπάθεια ελέγχου του σώματος και του εαυτού της. Από την μαρτυρία της ΜΚ10, που είχε επαφή με την ΜΚ3 όταν η τελευταία εντάχθηκε στην θεραπευτική κοινότητα της Αγίας Σκέπης, δεν έθεσε ότι η ανήλικη παρουσίαζε την εικόνα προσώπου που λόγω χρήσης ουσιών είχε παραισθήσεις ή ψυχωσικό επεισόδιο. Δεν υπάρχει τέλος οτιδήποτε που να αποδεικνύει διαταραχή προσωπικότητας δεδομένου βέβαια ότι από το σύνολο της επιστημονικής μαρτυρίας τέτοια διάγνωση μπορεί να γίνει μετά την ενηλικίωση του ατόμου.
Συνεπώς και στη βάση των πιο πάνω κρίνουμε ότι η κατηγορούσα αρχή έχει αποδείξει την υπόθεση της και συνεπακόλουθα την ενοχή του κατηγορούμενου πέραν πάσης λογικής αμφιβολίας, στο σύνολο του κατηγορητηρίου.
Καταληκτικά και ως εκ των ανωτέρω, βρίσκουμε ένοχο τον κατηγορούμενο και στις έξι κατηγορίες που αντιμετωπίζει.
(Υπ.) ………………………..
Λ. Μουγής, Π.Ε.Δ.
(Υπ.) ………………………..
Μ. Χριστοδούλου, Α.Ε.Δ.
(Υπ.) ………………………..
Α. Θωμά-Θεοδοσίου, Προσ. Ε.Δ.
Πιστό Αντίγραφο
Πρωτοκολλητής
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο