ΕΠΑΡΧΙΑΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΛΑΡΝΑΚΑΣ
Ενώπιον: Λ. ΧΑΒΙΑΡΑ, Ε.Δ.
Αρ. Υπ. 4905/2022
Μεταξύ:
C.L.R. BEEKEEPING LTD
Κατηγορούσα Αρχή
-και-
1.LAMBROU & POUTZIOURIS CONSTRUCTION LTD
2.ΙΩΑΝΝΑ ΛΑΜΠΡΟΥ
Κατηγορούμενοι
Ημερομηνία: 22.5.2025
Για την Κατηγορούσα Αρχή: κ. Νικολάου
Για Κατηγορούμενους: κ. Ζαχαρίου
ΑΠΟΦΑΣΗ
Η Κατηγορούμενη 1 κατηγορείται για έκδοση επιταγής χωρίς αντίκρισμα και ανάκληση επιταγής χωρίς εύλογη αιτία κατά παράβαση του άρθρου 305Α του Ποινικού Κώδικα Κεφ.154 (κατηγορίες 1 και 3) και η Κατηγορούμενη 2 κατηγορείται ότι συνέδραμε στην διάπραξη των αδικημάτων από μέρους της Κατηγορούμενης 1 (κατηγορίες 2 και 4).
Σύμφωνα με τις λεπτομέρειες του κατηγορητήριου, η Κατηγορούμενη 1 εξέδωσε κατά ή περί τις 15.4.2021 προς όφελος της παραπονούμενης την επιταγή με αριθμό [ ] της Τράπεζας Κύπρου για το ποσό των €56.534,15 η οποία κατέστη πληρωτέα κατά ή περί τις 31.12.2021 και η οποία αφού παρουσιάστηκε στην τράπεζα για πληρωμή μετά τις 31.12.2021 δεν εξοφλήθηκε λόγω έλλειψης διαθέσιμων κεφαλαίων ή/και λόγω παγοποίησης του λογαριασμού του εκδότη της (ΚΑΠ) και η Κατηγορούμενη 1 χωρίς εύλογη αιτία προκάλεσε την μη εξόφληση της πιο πάνω επιταγή, ανακαλώντας την πληρωμή της πριν ή κατά την ημερομηνία που η επιταγή κατέστη πληρωτέα. Η Κατηγορούμενη 2 παρείχε συνδρομή και/ή βοήθεια και/ή παρακίνησε την Κατηγορούμενη 1 προς τα πιο πάνω.
Η Μαρτυρία
Η Κατηγορούσα Αρχή παρουσίασε τρεις μάρτυρες κατηγορίας, δυο τραπεζικούς υπαλλήλους (ΜΚ1 και ΜΚ2) και τον Δ.Π. (ΜΚ3). Για τους κατηγορούμενους, αφότου κλήθηκαν να προβάλουν υπεράσπιση, έδωσε μαρτυρία η Κατηγορούμενη 2 και δεν κλήθηκε οποιοσδήποτε μάρτυρας υπεράσπισης.
Μαρτυρία ΜΚ1
Ο ΜΚ1 εργάζεται στην Τράπεζα Κύπρου. Γνωρίζει την Κατηγορούμενη 1 διότι η τελευταία ήταν πελάτης όταν ο ΜΚ1 ήταν υπεύθυνος στο κατάστημα της τράπεζας στην Αραδίππου από το 2015 μέχρι τον Αύγουστο του 2022 και διατηρούσε λογαριασμούς. Ο ΜΚ1 Κατάθεσε την επίδικη επιταγή (Τεκμήριο 1) και ανάφερε ότι εκδότης της είναι η Κατηγορούμενη 1 με δικαιούχο την παραπονούμενη και η ημερομηνία πληρωμής της επιταγής ήταν η 31.12.2021. Ο ΜΚ1 ανάφερε επίσης ότι η επιταγή κατατέθηκε στις 2.3.2022 σύμφωνα με τις σφραγίδες και 2.3.2022 επιστράφηκε. Ο λόγος που δεν εξοφλήθηκε ήταν γιατί από τις 14.1.2022 ο εκδότης είχε καταχωρηθεί στο ΚΑΠ λόγω άλλων επιταγών που επιστράφηκαν και για τον λόγο ότι την 1.3.2022 προέβη σε ανάκληση της επιταγής. Δεν γνωρίζει εάν η Κατηγορούμενη 1 συνεχίζει να βρίσκεται στο ΚΑΠ αλλά για όσο χρόνο ήταν εκείνος στο κατάστημα στην Αραδίππου η Κατηγορούμενη 1 βρισκόταν στο ΚΑΠ. Δεν γνωρίζει ποιο πρόσωπο έδωσε τις οδηγίες για ανάκληση της επιταγής ούτε πως δόθηκαν και δεν γνωρίζει τον λόγο ανάκλησης της. Στην αντεξέταση του συμφώνησε ότι δεν παρουσιάστηκε η επιταγή για πληρωμή στις 31.12.2021.
Προχώρησε και κατάθεσε κατάσταση λογαριασμού από 2.3.2022 μέχρι 8.3.2022 (Τεκμήριο 2) στην οποία φαίνεται ότι η επιταγή παρουσιάστηκε στις 2.3.2022 και επιστράφηκε απλήρωτη στις 3.3.2022 και το υπόλοιπο του λογαριασμού. Την ημερομηνία παρουσίασης της δεν υπήρχε επαρκές κεφάλαιο. Κατά την 31.12.2021 ως φαίνεται από την κίνηση του λογαριασμού (Τεκμήριο 3) δεν υπήρχαν διαθέσιμα κεφάλαια. Διαθέσιμα κεφάλαια δεν υπήρχαν ούτε στις 15.4.2021 (Τεκμήριο 4). Στην αντεξέταση του είπε ότι η Κατηγορούμενη 1 είχε όριο €30.000. Ρωτήθηκε επίσης εάν υπήρχε χρεωστικό και ειδοποιήθηκε η Κατηγορούμενη 1 να καταβάλει €3.400 και είπε μπορεί να έγινε. Ρωτήθηκε εάν ήταν πρακτική να καλείται να καταθέτει ποσά όποτε υπήρχε επιταγή και είπε ότι ήταν αλλά σταμάτησε να γίνεται.
Με βάση τα δεδομένα του 2021 δεν μπορεί να πει με απόλυτη σιγουριά ότι η διευθύντρια της Κατηγορούμενης 1 μπορούσε να ενημερώνεται ανά πάσα στιγμή για τα κεφάλαια του λογαριασμού. Τώρα γίνεται αποστολή μηνυμάτων στους πελάτες για τις επιταγές. Μπορεί να ενημερώνεται και μέσω internet banking και τηλεφωνικώς.
Μαρτυρία ΜΚ2
Η ΜΚ2 κατέχει διευθυντική θέση στην Τράπεζα Κύπρου εδώ και 17 χρόνια. Τον τελευταίο χρόνο είναι στο κατάστημα της τράπεζας στην Αραδίππου. Ανάφερε ότι λόγω των καθηκόντων της γνωρίζει την Κατηγορούμενη 1 καθότι είναι πελάτης και μέχρι σήμερα έχουν ομαλή συνεργασία.
Αναφορικά με τον λογαριασμό της Κατηγορούμενης 1, η ΜΚ1 είπε ότι στην αρχή ήταν λογαριασμός όψεως και μετατράπηκε στην πορεία σε λογαριασμό με όριο παρατραβήγματος (overdraft). Προς τούτο, κατάθεσε στο Δικαστήριο συμφωνία ανοίγματος λογαριασμού (Τεκμήριο 5) και υπόδειξε ότι το όριο ήταν €30.000. Η ΜΚ1 ανάφερε επιπρόσθετα, ότι ο λογαριασμός με παρατράβηγμα δίδεται σε εταιρείες για κεφαλαιοκίνηση. Όταν παρουσιαστεί μια επιταγή αλλά έχει χρησιμοποιηθεί όλο το όριο πρέπει ο πελάτης να καλύψει το ποσό για να πληρωθεί η επιταγή και η Κατηγορούμενη 1 για τον συγκεκριμένο λογαριασμό είχε την ευχέρεια έκδοσης επιταγών και διέθετε βιβλιάριο επιταγών.
Ακολούθως, η ΜΚ5 ανάφερε ότι σύμφωνα με το Τεκμήριο 5, το εξουσιοδοτημένο πρόσωπο να εκδίδει και υπογράφει επιταγές ήταν η Κατηγορούμενη 2 μέχρι τον Μάρτιο του 2019 και μετέπειτα είχε και ο Γ.Λ.. Η μάρτυρας ρωτήθηκε μετέπειτα εάν έχει δει την επίδικη επιταγή και απάντησε ότι δεν είδε την πρωτότυπη αλλά την είδε μέσα από το σύστημα. Αναφορικά με την σφραγίδα που φέρει η επιταγή, για παγοποίηση του λογαριασμού, δεν γνωρίζει εάν η Κατηγορούμενη 1 μπήκε στο ΚΑΠ λόγω της συγκεκριμένης επιταγής. Σε σχέση με την οδηγία ανάκλησης της, είπε ότι η εντολή δόθηκε μέσω της προσωπικής συνδρομής της Κατηγορούμενης 2 από το διαδικτυακό σύστημα της τράπεζας (online banking) και αυτό το γνωρίζει γιατί κάθε πελάτης έχει ένα μοναδικό συνδρομήτη με τον οποίο μπορεί να έχει πρόσβασει διαδικτυακά στο σύστημα και να χειρίζεται τους λογαριασμούς όπως αυτός επιθυμεί. Ως προς τον λόγο ανάκλησης, η ΜΚ2 κατάθεσε τις σχετικές οδηγίες (Τεκμήριο 7) στις οποίες καταγράφεται ως λόγος ανάκλησης η παραβίαση συμφωνίας.
Η ΜΚ2 παρουσίασε επίσης κατάσταση λογαριασμού από 1.4.2021 μέχρι 31.3.2022 (Τεκμήριο 8). Ο λογαριασμός στις 15.4.2021 ήταν πλην €29.545,09, στις 20.5.2021 ήταν πλην €29.778,45, στις 31.12.2021 ήταν πλην €30.880,94 και στις 2.3.2022 ήταν πλην €29.999,89. Αναφερόμενη στην κίνηση του λογαριασμού είπε ότι δεν υπήρχαν διαθέσιμα κεφάλαια να καλύψουν την επίδικη επιταγή κατά τις πιο πάνω ημερομηνίες και επεσήμανε ότι όταν παρουσιαστεί μια επιταγή και δεν υπάρχει αρκετό υπόλοιπο να την καλύψει, ο πελάτης ενημερώνεται και έχει μέχρι το τέλος της ημέρας να καταθέσει χρήματα στο λογαριασμό.
Αντεξεταζόμενη σχετικά με το πιο πάνω, η ΜΚ2 είπε ότι οι επιταγές παρουσιάζονται μέσω του συστήματος clearing για πληρωμή. Οπότε, όταν παρουσιαστεί μια επιταγή φαίνεται χρεωμένη στον λογαριασμό του εκδότη και αν δεν καλυφθεί μέχρι το τέλος της εργάσιμης ημέρας, επιστρέφεται με την ανάλογη δικαιολογία. Η συγκεκριμένη επιταγή, ήρθε στην τράπεζα στις 2.3.2022 και κατατέθηκε στο κεντρικό κατάστημα της Τράπεζας Κύπρου στην Λάρνακα και ως φαίνεται στην κατάσταση λογαριασμού (Τεκμήριο 8), χρεώθηκε ο λογαριασμός της Κατηγορούμενης 1.
Υποδείχθηκε επίσης στην ΜΚ2 ότι στον λογαριασμό (Τεκμήριο 8) υπάρχει κατάθεση σε μια συγκεκριμένη ημερομηνία ύψους €4.500 και ρωτήθηκε εάν ειδοποιήθηκε ο εκδότης να καταθέσει χρήματα. Η ΜΚ2 απάντησε ότι ανάλογα με τη κατάθεση που κάνει ο πελάτης, έρχεται σε συνεννόηση με τον υπεύθυνο λειτουργό που χειρίζεται τον συγκεκριμένο λογαριασμό για ποιες επιταγές θα γίνει πληρωμή και ποιες θα επιστραφούν, αλλά ερωτώμενη για την πρακτική της τράπεζας είπε ότι στη συγκεκριμένη περίοδο δεν θυμάται εάν υπήρχε η ειδοποίηση με μήνυμα (sms) ότι μέχρι το τέλος της ημέρας πρέπει να κατατεθεί το ποσό για κάλυψη των επιταγών. Η πρακτική που συνήθιζαν να ακολουθούν, ήταν η τηλεφωνική επικοινωνία.
Η ΜΚ2 ρωτήθηκε ακόμη στην αντεξέταση της εάν είναι συνήθης πρακτική να επιστρέφεται μια επιταγή με δυο σφραγίδες και είπε ότι στην συγκεκριμένη περίπτωση, προηγήθηκε ότι παγοποιήθηκε ο λογαριασμός και το σύστημα δεν μπορεί να αναγνωρίσει την ώρα που δίδεται διαδικτυακά η οδηγία για ανάκληση, οπότε επιστράφηκε με τους δυο λόγους. Η οδηγία για ανάκληση έγινε ηλεκτρονικά την 1.3.2022 πριν παρουσιαστεί η επιταγή στην τράπεζα για αυτό εμφανίστηκε και στην επιταγή.
Μαρτυρία ΜΚ3
Ο ΜΚ3 υιοθέτησε και κατάθεσε γραπτή δήλωση (Τεκμήριο 9). Ο ΜΚ3 ανάφερε ότι εργάζεται σε μια εταιρεία η οποία δραστηριοποιείται στον τομέα της μελισσοκομίας, στην οποία κατέχει διευθυντική θέση και είναι μέτοχος. Η σχέση του με την παραπονούμενη είναι ότι προορίζεται να αναλάβει την θέση του Γενικού Διευθυντή όταν και αν τεθεί σε λειτουργία το έργο για το οποίο συστάθηκε. Αναφορικά με την μαρτυρία που θα έδιδε κατάθεσε εξουσιοδότηση από την μοναδική διευθύντρια της παραπονούμενης (Τεκμήριο 10). Ανάφερε επιπρόσθετα ότι οι μέτοχοι και η διευθύντρια της παραπονούμενης είναι συγγενικά του πρόσωπα και του ανάθεσαν εξ υπαρχής τη διαχείριση έργου για κατασκευή και ετοιμασία θεματικού πάρκου μελισσοκομίας στην Σκαρίνου.
Η κατασκευή του πάρκου ανατέθηκε στην Κατηγορούμενη 1, γεγονός στο οποίο συνέβαλαν οι φιλικές σχέσεις μεταξύ της οικογένειας της Κατηγορούμενης 2 και του ΜΚ3, οι οποίες ενέπνεαν εμπιστοσύνη ότι όλα θα έβαιναν καλώς. Σύμφωνα με τον ΜΚ3, κατά ή περί τις 15.6.2020 στη βάση υπογεγραμμένης επιστολής πρόθεσης ημερομηνίας 5.11.2019 (Τεκμήριο 13), η παραπονούμενη συμφώνησε με την Κατηγορούμενη 1 και υπόγραψαν συμβόλαιο με βάση το οποίο η Κατηγορούμενη 1 ανάλαβε την κατασκευή του πάρκου ως εργολάβος (Τεκμήριο 12). Η υπογραφή εκ μέρους της Κατηγορούμενης 1 έπρεπε να γινόταν από την Κατηγορούμενη 2 η οποία απουσίαζε έτσι συμφωνήθηκε όπως υπογραφεί σε μεταγενέστερο στάδιο όπως και έγινε αλλά οι εργασίες είχαν ήδη ξεκινήσει.
Σύμφωνα με τον ΜΚ3 το όλο έργο θα χρηματοδοτείτο από κονδύλια της Ευρωπαικής Ένωσης και θα ολοκληρωνόταν μέχρι τις 26.7.2021. Με βάση τα Τεκμήρια 12 και 13 είχαν συμφωνήσει ότι η παραπονούμενη θα πλήρωνε την Κατηγορούμενη 1 το ποσό του €1.130.683. Στην βάση του Τεκμηρίου 13 η Κατηγορούμενη θα εξέδιδε ανέκκλητη τραπεζική εγγυητική από εμπορική τράπεζα στο όνομα της παραπονούμενης αξίας €22.613,66, ποσό το οποίο αντιστοιχεί σε 2% της συνολικής αξίας του έργου και τραπεζική επιταγή για ποσό €33.920,49 που αντιστοιχεί στο 3% της συνολικής αξίας του έργου.
Αντί των πιο πάνω, κατά ή περί τις 15.4.2021 η Κατηγορούμενη 1 εξέδωσε και παρέδωσε στον ίδιο την επίδικη επιταγή για ποσό €56.534,16 ως εγγύηση πιστής εκτέλεσης των εργασιών για το έργο μετά από εισήγηση της Κατηγορούμενης 1 και των αντιπροσώπων της στα πλαίσια της συνάντησης που είχαν για την υπογραφή του Τεκμηρίου 12 και αφού η Κατηγορούμενη 1 παραιτήθηκε από οποιοδήποτε δικαίωμα είχε για προκαταβολή και αφού πρότεινε αύξηση του ποσοστού της κράτησης από 5% σε 10% και παρά τις αμφιβολίες που εξέφρασε ο Επιμετρητής Ποσοτήτων συμβουλεύοντας τον ΜΚ3 να μην κάνει αποδεκτή την εισήγηση. Η επιταγή εν τέλει, μετά από επανειλημμένες οχλήσεις προς την Κατηγορούμενη 1, υπογράφηκε στην παρουσία του από την Κατηγορούμενη 2 σε συνάντηση που είχαν στο εργοτάξιο.
Ο ΜΚ3 πρόσθεσε ότι ο λόγος για τον οποίο συμφωνήθηκε ότι η επιταγή θα ήταν πληρωτέα στις 31.12.2021 είχε να κάνει με δηλώσεις του Χ.Π. εκ μέρους της Κατηγορούμενης 1 ότι το έργο θα ολοκληρωνόταν μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2021, έτσι θεωρήθηκε ορθό και δίκαιο όπως η επιταγή καταστεί πληρωτέα τρεις μήνες μετά.
Η Κατηγορούμενη 1 μετά που άρχισαν να διαπιστώνονται οι πρώτες προστριβές ανάμεσα στις δυο πλευρές, λόγω υπέρμετρων και αδικαιολόγητων καθυστερήσεων στην εκτέλεση εργασιών, επικαλέστηκε ότι στην μεταξύ τους συμφωνία η εγγύηση είχε μηδενική ένδειξη για πρώτη φορά στις 25.1.2022 με επιστολή της (Τεκμήριο 15) προς την Αρχιτέκτονα του Έργου αλλά με άλλη επιστολή της ημερομηνίας 3.2.2022 παραδέχθηκε την ύπαρξη εγγύησης (Τεκμήριο 16). Λόγω του ότι η Κατηγορούμενη 1 ενεργούσε κατά παράβαση της μεταξύ τους συμφωνίας η Αρχιτέκτονας του έργου απέστειλε ειδοποίηση προς την Κατηγορούμενη 1 την 1.2.2022 ζητώντας από την τελευταία να αποδείξει ότι το έργο θα παραδοθεί περί τον Μάιο του 2022 (Τεκμήριο 17) και αφού παρήλθαν 14 ημέρες από την πιο πάνω ειδοποίηση της Αρχιτέκτονα χωρίς συμμόρφωση από πλευράς Κατηγορούμενης 1, η Αρχιτέκτονας πιστοποίησε προς την παραπονούμενη ότι συνεχίζονταν οι παραλείψεις από πλευράς Κατηγορούμενης 1 να εκτελέσει τις εργασίες της (Τεκμήριο 18), με αποτέλεσμα η παραπονούμενη να προχωρήσει να τερματίσει την εργοδότηση της Κατηγορούμενης 1 με σχετική ειδοποίηση της ίδιας ημέρας (Τεκμήριο 19).
Μετά τον τερματισμό ασκώντας τα δικαιώματα της στην βάση της μεταξύ τους συμφωνίας, η παραπονούμενη προχώρησε να εξαργυρώσει την επιταγή στις 2.3.2022 η οποία επιστράφηκε απλήρωτη με τις ενδείξεις ότι ο λογαριασμός παγοποιήθηκε και ότι η πληρωμή ανακλήθηκε από τον εκδότη.
Η παραπονούμενη έχει επίσης καταχωρήσει την αγωγή 445/22 του Ε.Δ. Λάρνακας για ανάκτηση του ποσού της επιταγής (Τεκμήρια 20-22).
Στην αντεξέταση του αποδέχθηκε ότι στην συμφωνία που υπέγραψαν αναφέρει τραπεζική εγγύηση μηδέν. Υποστήριξε όμως ότι ανεξάρτητα της αναφοράς σε οποιοδήποτε αριθμό και εξ όσων αντιλαμβάνεται η συμφωνία αναφέρεται ρητά σε τραπεζική εγγύηση και όχι επιταγή για αυτό στο μυαλό του, όταν υπόγραφαν είχε ότι ήταν μηδέν αφού δεν αποδέχθηκαν να πάρουν τραπεζική εγγύηση αλλά αποδέχθηκαν να πάρουν επιταγή, για να του υποβληθεί ότι λέει ψέματα για να δικαιολογήσει την έκδοση της επιταγής η οποία εκδόθηκε εκβιαστικά κάτι το οποίο ο ΜΚ3 αρνήθηκε.
Ρωτήθηκε εάν με βάση το συμβόλαιο δοθεί μια εγγυητική από την τράπεζα πότε λήγει και είπε αν γνωρίζει καλά ένα μήνα μετά την λήξη του έργου και συμφώνησε ότι πρέπει να λήγει μετά που θα τελειώσει το έργο. Σε σχέση με την επιστολή προθέσεως συμφώνησε ότι η ημερομηνία έναρξης και η ημερομηνία λήξης των εργασιών μετατέθηκαν. Το έργο όμως ξεκίνησε όπως αναγράφει η συμφωνία απλώς μετατέθηκαν οι ημερομηνίες ένεκα της πανδημίας. Ήταν ισχυρισμός του ΜΚ3 ότι η επιστολή προθέσεως καθορίζει τι είχαν συμφωνήσει σε ό,τι αφορά την εγγύηση αλλά δεν το έβαλαν στη συμφωνία από λάθος τους να επιδείξουν καλή πίστη.
Ο ΜΚ3 είπε ότι η επίδικη επιταγή εκδόθηκε σχεδόν ένα χρόνο μετά την υπογραφή της συμφωνίας και ρωτήθηκε γιατί δεν απαίτησε την τραπεζική εγγύηση διαφορετικά να μην προχωρήσει η συμφωνία και είπε ότι καίγονταν να προχωρήσιε το έργο. Στο σημείο αυτό αν και ανάφερε ότι πιστεύει πως έστειλε email παρά τον χρόνο που του δόθηκε από το Δικαστήριο διακόπτωντας για διάλειμμα δεν το εντόπισε, αναφέροντας ότι το email που είχε υπόψιν αναφέρεται τελικά σε άλλα πράγματα. Δέχθηκε ότι δεν έγινε διαμαρτυρία και όχληση γραπτώς και επανέλαβε ότι έδειξαν καλή πίστη.
Η πρώτη συνάντηση εργοταξίου έλαβε χώρα ένα χρόνο μετά την έναρξη του έργου και αν θυμάται σωστά ήταν στις 15.4.2021 και απ’ ότι θυμάται είναι εκείνη την ημέρα που παράλαβε την επιταγή ή τον επόμενο μήνα. Κατάθεσε το πρακτικό της συνάντησης του εργοταξίου (Τεκμήριο 23) και είπε ότι δεν γίνεται αναφορά στο πρακτικό για την επιταγή γιατί δόθηκε μετά το πέρας της συνάντησης εκείνης ή τον επόμενο μήνα. Πρόσθεσε ότι εκείνη η συνάντηση είχε ως σκοπό να επιλύσει διάφορα θέματα που προέκυψαν στο εργοτάξιο και όχι την επιταγή ή εγγύηση. Ο λόγος για τον οποιο δεν είναι 100% βέβαιος εάν είναι εκείνη την ημέρα ή ένα μήνα μετά που δόθηκε η επιταγή είναι λόγω ενός εγγράφου που κατάθεσε ο κ. Ζαχαρίου στα πλαίσια της μεταξύ των μερών διαιτησία. Εξ όσων θυμάται ήταν με το πέρας εκείνης της συνάντησης.
Συμφώνησε ακολούθως ότι η ημερομηνία πληρωμής της επιταγής ήταν η 31.12.2021 αλλά την παρουσίασαν στην τράπεζα στις 2.3.2022. Ρωτήθηκε εάν ξαναζήτησε τραπεζική εγγύηση ή τραπεζική επιταγή ξανά μετά που τους δόθηκε η επίδικη επιταγή και είπε μάλιστα, για να προσθέσει ότι ζήτησε επανειλημμένα και παρακάλεσε να δοθεί η επιταγή που συμφώνησαν 9 μήνες προηγουμένως και η ερώτηση από πλευράς Κατηγορούμενης 1 ήταν τι ημερομηνία θα μπει, και ο σύζυγος της Κατηγορούμενης 2 είπε να μπει 31.12.2021 διότι το έργο θα τέλειωνε Σεπτέμβριο, όταν πέρασε όμως ο καιρός η Κατηγορούμενη 1 δεν προχωρούσε το έργο και ήταν αδύνατο να ολοκληρωθεί μέχρι 31.12.2021 εξού και ο διευθυντής της παραπονούμενης έστειλε αρκετές επιστολές προς τους Κατηγορούμενους να ανανεώσουν την εγγύηση η οποία συμφώνησε ότι έληγε στις 31.12.2021. Ο ΜΚ3 αποδέχθηκε επίσης στην αντεξέταση του ότι σε συνάντηση που έγινε περί τον Ιανουάριο του 2022 τέθηκε ζήτημα ανανέωσης της εγγύησης αλλά δεν ανανεώθηκε (Τεκμήριο 24).
Αναφορικά με το ΚΑΠ του υποβλήθηκε ότι η Κατηγορούμενη 1 για αυτήν την επιταγή βγήκε από το ΚΑΠ και του υποδείχθηκε συγκεκριμένο έγγραφο ημερομηνίας 4.10.2024 (Τεκμήριο 25). Του υποβλήθηκε επίσης ότι κατά τον χρόνο που δόθηκε η επίδικη επιταγή, οι Κατηγορούμενοι ως συνέταιροι του συνεταιρισμού Πουτζιουρής και DLA Construction, με απόλυτο δικαίωμα διαχείρισης είχε διαθέσιμα πέραν των €200.000 και ο ΜΚ3 είπε ότι αυτό δεν τον απασχολεί.
Ο κ. Ζαχαρίου υπέβαλε επίσης στον ΜΚ3 ότι δικαιολογημένα έγινε ανάκληση της επιταγής λόγω της απειλής του να την εξαργυρώσει και ο ΜΚ3 απάντησε ότι δεν είναι απειλή αλλά δικαίωμα. Είχε δοθεί ως εγγύηση για την πιστή εκτέλεση του έργου κάτι το οποίο δεν έγινε.
Μαρτυρία Κατηγορούμενης 2
Η Κατηγορούμενη 2 υιοθέτησε και κατάθεσε γραπτή δήλωση (Έγγραφο Α), στα πλαίσια της οποίας έκανε αναφορές, μεταξύ άλλων, σε δόλια συμπεριφορά της παραπονούμενης. Αφού αναφέρθηκε στην συμφωνία μεταξύ των μερών παρουσίασε πιστοποιητικό πληρωμής (Τεκμήριο 28) για ποσό €71.453,42 για το οποίο ισχυρίστηκε ότι εκβιαστικά ο ΜΚ3 δήλωσε εκ μέρους της παραπονούμενης προς την Κατηγορούμενη 1 ότι δεν θα πληρωνόταν εάν δεν παράδιδε τραπεζική επιταγή αξίας €56.534,15 ως εγγύηση, με αποτέλεσμα οι Κατηγορούμενοι χωρίς ελεύθερη βούληση να αναγκαστούν αν ενδώσουν στον εκβιασμό της παραπονούμενης λόγω του μεγάλου ποσού του Τεκμηρίου 28 και να παραδώσουν την επίδικη επιταγή η οποία δεν εκδόθηκε στις 15.4.2021.
Η παραπονούμενη στις 25.5.2021 πλήρωσε στην Κατηγορούμενη 1 το ποσό των €50.000 έναντι του Τεκμηρίου 28 και το υπολοιπόμενο ποσό στις 28.5.2021 ως φαίνεται σε σχετική κατάσταση (Τεκμήριο 29).
Αναφέρει περαιτέρω στην δήλωση της ότι είναι θέση των Κατηγορούμενων ότι η επίδικη επιταγή δόθηκε χωρίς ελεύθερη βούληση και εκβιαστικά και είχε τον ρόλο εγγύησης μέχρι 31.12.2021 η οποία έληξε. Στην συνάντηση 17.1.2022 στο εργοτάξιο (Τεκμήριο 24) ζητήθηκε η έκδοση τραπεζικής εγγύησης αποδεικνύοντας την μη ισχύ της επίμαχης επιταγής. Η παραπονούμενη δόλια προχώρησε στην κατάθεση της επιταγής στις 2.3.2022 ενώ ήταν εις γνώση της ότι η εν λόγω εγγύηση ακόμη και αν εξασφαλίστηκε με δόλο, είχε λήξει δεν είχε ισχύ. Περαιτέρω, την 1.3.2022 η παραπονούμενη τερμάτισε την μεταξύ τους συμφωνία προβάλλοντας ανυπόστατους ισχυρισμούς και θεωρεί την λύση της συμφωνίας παράνομη.
Σε σχέση με τα πιο πάνω, συμφώνησε στην αντεξέταση της ότι η επιταγή φέρει την υπογραφή της, ότι εκδόθηκε και παραδόθηκε στην παραπονούμενη. Ρωτήθηκε επίσης πότε υπόγραψαν την συμφωνία και είπε δεν θυμάται, συμφώνησε ότι ήταν παρούσα όμως στις διαπραγματεύσεις και η υπογραφή στην συμφωνία είναι η δική της. Ρωτήθηκε εάν ήταν 15.6.2020 και είπε ότι η σελίδα 1 έτσι αναφέρει. Ρωτήθηκε επίσης εάν έγιναν εκείνη την ημέρα οι διαπραγματεύσεις για την εγγύηση και είπε ότι ήταν αρκετές μέρες πριν οι διαπραγματεύσεις. Η Κατηγορούμενη 2 πρόσθετε ότι συναντήθηκαν πολλές φορές και κατάληξαν σε κάτι που συμφωνούσαν και οι δυο και αναφέρθηκε στην τελευταία σελίδα της συμφωνίας όπου αναφέρει ότι το ποσό της κράτησης γίνεται 10% αντί 5% και σαν αντιστάθμισμα έδωσαν την εγγυητική. Πρόσθεσε επίσης ότι εκείνο που υπόγραψε ήταν εις γνώση της. Δεν θα έπαιρναν προκαταβολή, δεν θα έβαζαν εγγυητική και θα αύξαναν τα χρήματα που θα κατακρατούνταιν στη συμφωνία εξασφαλίζοντας έτσι την παραπονούμενη.
Ο κ. Νικολάου κάλεσε την Κατηγορούμενη 2 να ξεκαθαρίσει την θέση της ρωτώντας εάν αυτή είναι ότι, την επιταγή της την πήραν εκβιαστικά ή ότι αυτή ήταν εγγύηση που έληξε στις 31.12.2021. Η Κατηγορούμενη 2 είπε ότι δεν ήθελε να δώσει την επιταγή. Βρέθηκε προ τετελεσμένων και ήταν εκβιαστικά. Σε μεταγενέστερο στάδιο της αντεξέτασης της είπε ότι είχε άρνηση, δεν ήθελε να την δώσει και συζήτησε έντονα με τον επιτστάτη του εργοταξίου. Στεναχωρέθηκε και ενέδωσε.
Ρωτήθηκε επίσης πως είναι εγγύηση που λήγει αφού τελικά δεν έπρεπε να εκδοθεί και είπε ότι η προυπόθεση για να πληρωθεί την εκτελεσθείσα εργασία ήταν να δώσει την επιταγή. Την δεδομένη στιγμή δεν είχε πολλές επιλογές και αυτό νομίζει είναι εκβιασμός. Σε σειρά σχετικών ερωτήσεων και αφού υπόδειξε ότι εκβιάστηκε από τον ΜΚ3 ρωτήθηκε εάν ενέδωσε επειδή χρειαζόταν τα χρήματα και συμφώνησε. Αυτή η συνάντηση έγινε περί την 11.5.2021 και ξεκαθάρισε μέσα της ότι δεν θα πληρωνόταν και μεταγενέστερα του έδωσε την επιταγή.
Της υποδείχθηκε ότι το πιστοποιητικό για το οποίο είπε δεν θα πληρωνόταν (Τεκμήριο 28) είχε σταλθεί στις 18.5.2021 δηλαδή μεταγενέστερα από την συνάντηση στις 11.5.2021 και είπε ότι ο εργολάβος κάνει πρώτα την απαίτηση με την εκτελεσθείσα εργασία, γίνεται συνάντηση επιτόπου, πάει ο επιμετρητής ελέγχει και εκδίδει το πιστοποιητικό. Ανάφερε επίσης ότι οι πληρωμές σύμφωνα με τους όρους της συμφωνίας τους είναι 14 ημερολογιακές ημέρες και συμφώνησε ότι το Τεκμήριο 28 πληρώθηκε κανονικά μέσα σε 7 και 10 ημέρες μετά την έκδοση του. Ρωτήθηκε επίσης αν μετά την πληρωμή αποτάθηκε στον ΜΚ3 να του αναφέρει ότι αυτό που έκανε ήταν εκβιασμός και είπε ότι δεν το θεώρησε απαραίτητο. Συνέχιζε το έργο και προσπαθούσε να κρατήσει μια ήρεμη πορεία μεταξύ εργολάβου και ιδιοκτήτη. Ρωτήθηκε εάν ανάφερε ποτέ πριν την 31.12.2021 προς την παραπονούμενη ότι κακώς κρατά την επιταγή και είπε δεν υπήρχε λόγος.
Η Κατηγορούμενη 2 ρωτήθηκε πως βρήκε το θάρρος να ζητήσει καταβολή €30.000 μέσα σε δυομιση ώρες (Τεκμήριο 36) απο κάποιο άτομο που ισχυρίζεται ότι την εκβίασε και είπε ότι οι Παρασκευές είναι ημέρες πληρωμών. Δεν ζήτησε δανεικά αλλά να πληρωθεί εκτελεσθείσες εργασίες. Δεν τις πληρώθηκε αυτές τις €30.000 για τις οποίες δέχθηκε ότι δεν υπήρχε τιμολόγιο. Επί τούτου, ήταν η θέση της ότι όταν υπάρχει πιεσμένο χρονοδιάγραμμα, κάνεις διατακτικά και βλέπεις ότι πρέπει να γίνουν πληρωμές και προσπαθείς να επιταχύνεις. Της υποβλήθηκε ότι ο πραγματικός λόγος ήταν η αντιμετώπιση προβλημάτων με τον λογαριασμό της με επιταγή που είχε κατατεθεί και χρειαζόταν να καλύει την τρύπα και είπε ότι μπορεί να το ελέγξει κάτω από ποια συνθήκη έγινε αλλά τώρα δεν μπορεί να απαντήσει.
Υποβλήθηκε στην Κατηγορούμενη 2 δεν έκανε ποτέ κανένα παράπονο, ουδέποτε διαμαρτυρήθηκε και δεν προέβη σε ανάκληση της επιταγής καθότι όταν πληρωνόταν το Τεκμήριο 28 μέχρι τις 2.3.2022 αναγνώριζε, αντιλαμβανόταν και συμφωνούσε ότι η επίδικη επιταγή έπρεπε να δοθεί από την πρώτη ημέρα που ξεκίνησε το έργο και είπε ότι ο υπεύθυνος του έργου ήταν ο σύζυγος της και είχαν πάντα αυτή την διαφωνία διότι εκείνη δεν ήθελε να δοθεί η επιταγή και είχε την αίσθηση ότι έπρεπε να το σταματήσουν. Ερωτώμενη γιατί τότε δεν το σταμάτησαν είπε ότι εκ των υστέρων βλέπει τα λάθη.
Συμφώνησε ότι η πληρωμή της θα της έδιδε το δικαίωμα να τερματίσει την συμφωνία. Σε μετέπειτα σειρά ερωτήσεων αναφορικά με το κατά πόσο το ποσό του Τεκμηρίου 28 ήταν καταλυτικό για το μέλλον της εταιρείας είπε ότι δεν ήταν, έπρεπε όμως να παντρέψει το χρονοδιάγραμμα με τις πληρωμές και ήθελε να είναι τυπική. Της υποδείχθηκε επίσης ότι το ποσό της επιταγής συμφωνεί με το ποσό που αναφέρεται στο Τεκμήριο 13 για το οποίο η Κατηγορούμενη 2 επέμεινε ότι δεν εγκρίθηκε με εκείνο το περιεχόμενο αναφέροντας ότι δεν έδωσαν εγγυητική, έδωσαν παράταση 2 μήνες ενωρίτερα απ’ ότι είχαν συμφωνήσει και περισσότερο ποσό στην κράτηση του συμβολαίου. Ρωτήθηκε γιατί δεν τα ανάφερε αυτά τότε που της ζητήθηκε η επιταγή και είπε ότι στο μεσοδιάστημα είχε μια αποβολή και μια δύσκολη γέννα. Ξέρει τα συμβόλαια αλλά εκείνο το διάστημα δεν είχε εξ ολοκλήρου στραμμένη την προσοχή της σε αυτή την υπόθεση. Αναφορικά με τις επιστολές που αντάλλαξαν με την αρχιτέκτονα επέμεινε ότι ουδέποτε άλλαξε η στάση της Κατηγορούμενης 1 αναφορικά με το θέμα της εγγύησης.
Επίσης, η Κατηγορούμενη 2 ανάφερε ότι κατά τον επίδικο χρόνο διατηρούσε και άλλους τραπεζικούς λογαριασμούς από τους οποίους μπορούσε να καλύψει το ποσό της επίδικης επιταγής. Η Κατηγορούμενη 1 είχε συστήσει συναιτερισμό ο οποίος διέθετε λογαριασμό με κεφάλαια πέραν των €200.000 (Τεκμήριο 27). Περαιτέρω, υπόγραψε σύμβαση με το Τμήμα Δημόσιων Έργων στις 2.4.2021 με ποσό συμβολαίου €739.999,99 (Τεκμήριο 31) και στις 13.5.2021 παράδωσε έργο στον Δήμο Λάρνακας αναμένοντας άμεση πληρωμή ποσού €87.178,68 και συνολική πληρωμή ποσού €132.973,28 μέχρι 12.5.2022 (Τεκμήριο 32). Τέλος υπόγραψε σύμβαση με τον Δήμο Λάρνακας για κατασκευή πολυδύναμου πολυχώρου κοινωνικής πρόνοιας και απασχόλησης αξίας €3.339.000 και υποβλήθηκε διατακτικά πληρωμής (Τεκμήρια 33 και 34). Δικαιούτε επίσης σε επιστροφή ΦΠΑ το οποίο πληρώθηκε στις 31.1.2022 και δικαιούτο πληρωμή άλλων διατακτικών για κατασκευή γηπέδων αντισφαίρισης. Σύμφωνα με τους ισχύοντες κανονισμούς του ΚΑΠ, η επιταγή η οποία επιστρέφεται λόγω παγοποίησης λογαριασμού μπορεί να επανακατατεθεί και να τιμηθεί ακόμη και όταν ο λογαριασμός είναι παγοποιημένος όπως έγινε με άλλες επιταγές και θα μπορούσε η παραπονούμενη να πληρωθεί εάν δεν προηγείτο η νόμιμη ανάκληση της.
Τέλος ισχυρίστηκε ότι κατά τον χρόνο ανάκλησης της επιταγής δεν υπήρξε ενημέρωση της Κατηγορούμενης 1 από την τράπεζα και η παγοποίηση οφειλόταν σε γεγονότα τα οποία δεν μπορούσαν να είναι γνωστά και προβλεπτά από τους Κατηγορούμενους.
Κατά την αντεξέταση της, της υποδείχθηκαν αντίγραφα εκθέσεων και οικονομικών καταστάσεων της Κατηγορούμενης 1 για τα έτη που έληξαν το 2021 (Τεκμήριο 38) και 2022 (Τεκμήριο 37) στις οποίες αναγνώρισε την υπογραφή της. Της υποδείχθηκε επίσης στο Τεκμήριο 38 ότι οι ελεγκτές σημειώνουν ότι παρά την παρουσίαση κέρδους, οι τρέχουσες υποχρεώσεις της Κατηγορούμενης 1 υπερέβαιναν τα κυκλοφορούντα περιουσιακά στοιχεία κατά €323.595 και είπε ότι το 2023 δείχνει κέρδος, το 2024 έδωσε φορολογία πέραν των €50.000. Ήξερε καλύτερα από τον λογιστή για τις προσφορές που θα έπαιρνε. Συμφωνεί ότι τότε ίσχυε αυτό το πράγμα, δεν ισχύει όμως σήμερα.
Της υποδείχθηκε επίσης το Τεκμήριο 8 και της ζητήθηκε να πει εάν η επίδικη επιταγή είναι η μόνη ακάλυπτη που εκδόθηκε την επίδικη περίοδο από τον λογαριασμό και είπε όχι, ότι είχε θέμα καθυστερημένων πληρωμών όμως διαβεβαιώνει ότι όλες οι επιταγές έχουν τακτοποιηθεί. Σε ερώτηση εάν εξέδιδε επιταγές ευχόμενη ότι θα μπορέσει να τις πληρώσει όταν καθιστούν πληρωτέες απάντησε ότι έιχε κάποια νούμερα που μπορούσε να προβλέψει, κάποιες εισροες χρημάτων, όμως είναι προβλέψεις. Σε υποβολή ότι είναι κάτι που γινόταν συνέχεια και με την εικόνα του λογαριασμού δεν ήταν τυχαίο ότι δεν μπορούσαν να πληρωθούν είπε ότι εκείνο το διάστημα είχε τύχει. Μετέπειτα αναφέρθηκε στο Τεκμήριο 35 όπου φαίνονται οι επιταγές να κατατίθεντε ξανά και να πληρώνεται διότι είπε αυτή ήταν εντολή της τραπεζικού της (banker).
Αγορεύσεις
Και οι δυο πλευρές αγόρευσαν υποστηρίζοντας τις θέσεις τους. Το περιεχόμενο και οι εισηγήσεις των διαδίκων έχουν μελετηθεί προσεκτικά από το Δικαστήριο στα πλαίσια μελέτης της υπόθεσης για σκοπούς έκδοσης της παρούσας απόφασης έστω και αν δεν γίνεται αναλυτική αναφορά και επανάληψη στο περιεχόμενο των αγορεύσεων τους.
Αξιολόγηση
Παρακολούθησα με προσοχή τους μάρτυρες και τον Κατηγορούμενο 2. Αξιολόγησα τη μαρτυρία τους σύμφωνα με τις αρχές της νομολογίας, έχοντας εξετάσει επίσης το περιεχόμενο των εγγράφων που κατατέθηκαν ως Τεκμήρια και έλαβα υπόψη την εικόνα του στο Δικαστήριο (βλ. Ζαβρού ν. Χαραλάμπους (1996) 1 Α.Α.Δ 447, Χριστοφή ν. Ζαχαριάδη (2002) 1 Α.Α.Δ 401, Παπαδοπούλου v. Αστυνομίας (2007) 2 Α.Α.Δ 173, Κυπριανού ν. Αστυνομίας (2008) 2 Α.Α.Δ 816). Μικρές αντιφάσεις σε ασήμαντες λεπτομέρειες ή ελαχίστου σημασίας ανακρίβειες δεν καταστρέφουν την όλη αξιοπιστία του μάρτυρα, την οποία το Δικαστήριο δεν εξετάζει αποσπασματικά (βλ. Κουδουνάρης ν. Αστυνομίας (1991) 2 Α.Α.Δ 320).
Με βάση τα πιο πάνω προχωρώ να καταγράψω όσα αποκόμισα από την ενώπιον μου μαρτυρία.
Αναφορικά με τους ΜΚ1 και ΜΚ2 δεν υπάρχει αμφιβολία στο μυαλό μου ότι ήταν μάρτυρες της αλήθειας. Δεν έχω εντοπίσει οτιδήποτε στην μαρτυρία τους που να δεικνύει το αντίθετο. Σημειώνω δε ότι δεν έχει αμφισβητηθεί η μαρτυρία τους με οποιοδήποτε τρόπο, συνεπώς γίνεται αποδεκτή στο σύνολο της.
Στρεφόμενος στην μαρτυρία του ΜΚ3, μεγάλο μέρος της αντεξέτασης του αναλώθηκε σε θέματα του συμβολαίου υπόγραψε η παραπονούμενη με την Κατηγορούμενη 1 και στο κατά πόσο η επιταγή αυτή αποτελούσε εγγύηση η οποία είχε λήξει. Σημειώνω όμως ότι στην μεγαλύτερη έκταση της, η μαρτυρία του ΜΚ3 δεν έχει αμφισβητηθεί από την υπεράσπιση. Δεν αμφισβητείται ότι υπογράφηκε η συμφωνία, δεν αμφισβητείται ότι η Κατηγορούμενη 1 εξέδωσε την επίδικη επιταγή, δεν αμφισβητείται ότι η επιταγή φέρει την υπογραφή της Κατηγορούμενης 2, δεν αμφισβητείται ούτε η ανάκληση πληρωμής της επιταγής με οδηγίες της Κατηγορούμενης 2. Εν όψει των πιο πάνω δεν υπάρχει οποιοσδήποτε λόγος μη αποδοχής της μαρτυρίας του ΜΚ3.
Η Κατηγορούμενη 2 με την μαρτυρία της επιχείρησε περισσότερο να δικαιολογήσει τους δικούς της χειρισμούς σε ό,τι αφορά την συνεργασία μεταξύ Κατηγορούμενης 1 και παραπονούμενης και γιατί, κατά την ίδια, δικαιούτο να ανακαλέσει την επίδικη επιταγή. Αρχικά σημειώνω την αντιφατικότητα στον ισχυρισμό ότι η επιταγή αφορούσε εγγύηση που έληξε και δεν έπρεπε να εκδοθεί και ότι εκδόθηκε εκβιαστικά. Εάν αποτελούσε εγγύηση τότε έπρεπε να έχει αξία για να μπορεί το μέρος που την λαμβάνει να την χρησιμοποιήσει, εάν δεν έπρεπε να εκδοθεί τότε πολύ απλά δεν έπρεπε να εκδοθεί.
Σημειώνω επίσης, ότι η όλη εκδοχή σε σχέση με το πως ενέδωσε ή αναγκάστηκε να εκδώσει την επιταγή ουδέποτε τέθηκε στον ΜΚ3. Το μόνο που υποβλήθηκε στον ΜΚ3 ήταν ότι εκβιαστικά εκδόθηκε η επιταγή χωρίς περαιτέρω λεπτομέρειες για να τοποθετηθεί, πλήττωντας έτσι την αξιοπιστία της εκδοχής της υπεράσπισης. Σε κάθε περίπτωση προκύπτει από την μαρτυρία της Κατηγορούμενης 2 ότι την επιταγή την παράδωσε στον ΜΚ3 γιατί ήθελε να πληρωθεί το ποσό των €71.000 περίπου (Τεκμήριο 28). Ακόμη και αν γινόταν αποδεκτός ο ισχυρισμός της ότι ο ΜΚ3 την εκβίασε για να εκδώσει την επιταγή ενώ δεν την δικαιούτο γιατί, να προχωρήσει να του δώσει την επιταγή αντί να στείλει την απαίτηση για πληρωμή και αν δεν πληρωνόταν να κινείτο νομικά εναντίον της παραπονούμενης;
Είμαι της γνώμης ότι, η επιταγή εκδόθηκε για να εμποδίσει την παραπονούμενη από του να ασκήσει τα δικαιώματα που η ίδια θεωρούσε ότι δικαιούτο να ασκήσει. Η Κατηγορούμενη 1 άφησε τον χρόνο να περάσει και αφού πληρώθηκε τερμάτισε την πληρωμή της, επιδεικνύοντας με αυτόν τον τρόπο συμπεριφορά που δεικνύει ότι ουδέποτε είχε πρόθεση να πληρώσει την επιταγή. Υπενθυμίζω ότι η Κατηγορούμενη 2 έσπευσε να ανακαλέσει την πληρωμή επιταγή που εκδόθηκε περί τον Μάιο του 2021 με ημερομηνία πληρωμής 31.12.2021, τον Μάρτιο του 2022 μετά που η παραπονούμενη τερμάτισε την συμφωνία μεταξύ αυτής και της Κατηγορούμενης 1.
Οι ισχυρισμοί επίσης της Κατηγορούμενης 2 ότι υπήρχε τρόπος πληρωμής της επιταγής έρχονται σε αντίθεση με τους ισχυρισμούς της ότι ορθά ανακάλεσε την πληρωμή της. Τα όσα ανάφερε σε σχέση με χρήματα που δικαιούτο η Κατηγορούμενη 1 ή και σε σχέση με τον λογαριασμό συνεταιρισμού στον οποίο υπήρχαν διαθέσιμα €200.000 ουδέποτε υποβλήθηκαν στους ΜΚ1 και ΜΚ2. Τέλος δεν μπορεί η Κατηγορούμενη 2 να ισχυρίζεται ότι ουδέποτε είχε ενημέρωση η Κατηγορούμενη 1 από την τράπεζα, εφόσον στην αντεξέταση της ανάφερε ότι για την πληρωμή των επιταγών ακολουθούσε εντολές της τραπεζικού της.
Ευρήματα
Προτού προχωρήσω να καταγράψω τα ευρήματα που προκύπτουν από την πιο πάνω αξιολόγηση σημειώνω ότι στα πλαίσια της διαδικασίας ουδέποτε αποτέλεσαν αμφισβητούμενα γεγονότα τα εξής:
Η σύναψη συμφωνίας μεταξύ παραπονούμενης και Κατηγορούμενης 1 με την οποία η τελευταία ανάλαβε σαν εργολάβος την κατασκευή θεματικού πάρκου στην Σκαρίνου στην Λάρνακα.
Η επίδικη επιταγή εκδόθηκε από την Κατηγορούμενη 1 και φέρει την υπογραφή της Κατηγορούμενης 2 η οποία είναι διευθυντής στην Κατηγορούμενη 1.
Η ανάκληση της πληρωμής της επίδικης επιταγής και ότι οι οδηγίες για την ανάκληση της δόθηκαν από την Κατηγορούμενη 2.
Ο λογαριασμός της Κατηγορούμενης τοποθετήθηκε στο ΚΑΠ τον Ιανουάριο του 2022.
Τα πιο πάνω αποτελούν πλέον ευρήματα του Δικαστηρίου. Στην βάση της πιο πάνω αξιολόγησης αποτελούν επίσης ευρήματα του Δικαστηρίου τα πιο κάτω:
Η επίδικη επιταγή εκδόθηκε μέσα στον Μάιο του 2021 και δη μετά την αποστολή της απαίτησης πληρωμής (Τεκμήριο 28) από πλευράς Κατηγορούμενης 1.
Η συμφωνία τερματίστηκε την 1.3.2022. Η Κατηγορούμενη 2 έδωσε οδηγίες για ανάκληση της επιταγής την ίδια ημέρα και προτού παρουσιαστεί η επιταγή για πληρωμή στις 2.3.2022.
Κατά τον χρόνο παρουσίασης της επιταγής στην τράπεζα και 15 ημέρες μετά δεν υπήρχαν διαθέσιμα κεφάλαια στον λογαριασμό της Κατηγορούμενης 1 για να καλύψουν την επιταγή.
Το ποσό της επιταγής δεν έχει πληρωθεί μέχρι σήμερα.
Νομική Πτυχή
Με την άρνηση των Κατηγοριών η Κατηγορούσα Αρχή έχει υποχρέωση να αποδείξει κάθε συστατικό στοιχείο των αδικημάτων, με αποδεκτή μαρτυρία, και δεν επιτρέπονται υποθέσεις ως προς την ύπαρξη γεγονότων, όσο εύλογες και εάν είναι (βλ. Γενικός Εισαγγελέας ν. Σπύρος Σπύρου (2002) 2 ΑΑΔ 71, Λοϊζου ν. Αστυνομίας (1989) 2 Α.Α.Δ. 363 και Σωτηριάδης ν. Αστυνομίας (1991) 2 Α.Α.Δ. 482). Ο κατηγορούμενος δεν υποχρεούται να αποδείξει ότι οι ισχυρισμοί του είναι αληθινοί ή βάσιμοι αλλά αρκεί η δημιουργία λογικής αμφιβολίας. Διαφορετική προσέγγιση θα παραβίαζε το τεκμήριο της αθωότητας το οποίο κατοχυρώνεται από το Άρθρο 12(4) του Συντάγματος (Ιακώβου ν. Δημοκρατίας (1991) 2 Α.Α.Δ. 211).
Το εδάφιο (1) του άρθρου 305Α του Ποινικού Κώδικα Κεφ.154 προνοεί τα εξής:
«Πρόσωπο που εκδίδει επιταγή η οποία, κατά ή μετά την ημερομηνία, κατά την οποία αυτή έχει καταστεί πληρωτέα, παρουσιάζεται στο πιστωτικό ίδρυμα, επί του οποίου εκδόθηκε, δεν εξοφλείται, λόγω έλλειψης διαθέσιμων κεφαλαίων του εκδότη της ή λόγω του ότι ο λογαριασμός του εκδότη ήταν κλειστός κατά το χρόνο της παρουσίασης της επιταγής, και παραμένει απλήρωτη για περίοδο δεκαπέντε (15) ημερών από την παρουσίασή της, είναι ένοχο ποινικού αδικήματος και, σε περίπτωση καταδίκης, υπόκειται σε ποινή φυλάκισης που δεν υπερβαίνει τα τρία (3) έτη ή σε χρηματική ποινή που δεν υπερβαίνει τις δέκα χιλιάδες ευρώ (€10.000,00) ή και στις δύο ποινές.»
Με βάση το πιο πάνω λεκτικό τα συστατικά στοιχεία του εν λόγω αδικήματος είναι (α) η έκδοση της επιταγής (β) η παρουσίαση της επί του πιστωτικού ιδρύματος επί του οποίου εκδόθηκε (γ) η παρουσία να έγινε κατά ή μετά την ημερομηνία που κατέστη πληρωτέα (δ) η μη εξόφληση να οφείλεται σε έλλειψη διαθέσιμων κεφαλαίων του εκδότη ή λόγω του ότι ο λογαριασμός ήταν κλειστός κατά τον χρόνο παρουσίασης της και (ε) η μη πληρωμή εντός 15 ημερών από την παρουσίαση της (βλ. επίσης MILITOS TRADING LIMITED ν. Μαλέκκου (2012) 2 Α.Α.Δ. 609, Vrontis Builders Ltd v. M&H Steel Construction Ltd (2016) 2 Α.Α.Δ. 322, Γεώργιος Κλεόπα & Υιοι Λτδ ν. Vrontis Builders Ltd (Αρ.1) (2016) 2 Α.Α.Δ. 1041, ΣΑΒΒΑΣ ΘΕΟΧΑΡΟΥΣ & ΥΙΟΣ ΛΤΔ ν. Ορφανίδη (2015) 2 Α.Α.Δ. 721, Ανδρέου ν. Μινέρβα Ασφαλιστική Εταιρεία Δημόσια Λτδ, Ποιν. Έφ. 42/2021, ημερ. 22.9.23, M & K TELEFONE LTD ν. Νικολάου κ.α. Ποινική Έφεση 206/22 ημερ. 30.5.2024).
Στο Σύγγραμμα «Τραπεζική Επιταγή» του Χρ. Λουκά, 2η έκδοση 2008, παρα. 158, σελ. 399 – 401 καταγράφονται τα εξής σημαντικά αναφορικά με το ζήτημα των διαθέσιμων κεφαλαίων։
«Στην τραπεζική πρακτική, ο τραπεζικός υπάλληλος, προκειμένου να αποφασίσει αν θα πληρώσει ή όχι επιταγή που εμφανίζεται ενώπιόν του, εξετάζει το συγκεκριμένο τρεχούμενο λογαριασμό του πελάτη επί του οποίου εξεδόθη η επιταγή.
Για τους σκοπούς του άρθρου 305Α(1) του Ποινικού Κώδικα το Ανώτατο Δικαστήριο της Κύπρου έχει αποφασίσει στην υπόθεση Πασχάλη (βλ. Πασχάλης κ.α. ν Αστυνομίας (1993) 2 ΑΑΔ 83 , 287) ότι «διαθέσιμα κεφάλαια του εκδότου της επιταγής, σημαίνει τα διαθέσιμα κεφάλαια του εκδότη που έχει γενικά στην τράπεζα και όχι εκείνα του συγκεκριμένου λογαριασμού επί του οποίου εξεδόθη η επιταγή». (Η θέση αυτή υιοθετήθηκε και στην υπόθεση Wellfit Engineering Co. Ltd v Άκη Χαπίπη, Ποινικές Εφέσεις 7413 και 7414, ημερ. 23/4/04).
Έχει αποφασιστεί, όμως, από το Ανώτατο Δικαστήριο ότι το βάρος που έχει ο παραπονούμενος είναι να αποδείξει την έλλειψη διαθεσίμων κεφαλαίων στο λογαριασμό του κατηγορούμενου και το βάρος αυτό εξαντλείται με την παρουσίαση της επιταγής και της μαρτυρίας του τραπεζικού υπαλλήλου ότι η επίδικη επιταγή δεν πληρώθηκε λόγω έλλειψης διαθεσίμων και είναι στα χέρια του κατηγορούμενου «να αμφισβητήσει την ορθότητα και αποτελεσματικότητα της μαρτυρίας αυτής μέσω της αντεξέτασης ή της παρουσίασης άλλης μαρτυρίας» (βλ. Wellfit Engineering Co. Ltd v Άκη Χαπίπη, Ποινικές Εφέσεις 7413 και 7414, ημερ. 23/4/04).
Στην υπόθεση Χαπίπη αποφασίστηκε ότι ορθά το πρωτόδικο Δικαστήριο δεν έλαβε υπόψη του την απλή δήλωση του τραπεζικού υπαλλήλου ότι ο κατηγορούμενος διέθετε και άλλο λογαριασμό στον οποίο υπήρχε πιστωτικό υπόλοιπο και μπορούσε να πληρωθεί η επίδικη επιταγή. Το δικαστήριο είπε ότι։ «Πέραν της παραδοχής για την ύπαρξη του πιστωτικού υπολοίπου δεν υπήρχε οποιαδήποτε άλλη μαρτυρία ότι ήταν δυνατή η ανάληψη ή μεταφορά κεφαλαίων από τον ως άνω πιστωτικό λογαριασμό για πληρωμή της επιταγής. Είμαι της άποψης ότι ήταν υποχρέωση των κατηγορουμένων να προσκομίσουν μαρτυρία που να καταδεικνύει ότι ο ως άνω λογαριασμός δεν ήταν καθ' οιονδήποτε χρόνο παγοποιημένος ή δεσμευμένος και ότι μπορούσαν να αναληφθούν κεφάλαια από αυτόν καθ' οιανδήποτε στιγμή.».
Το εδάφιο (2) του άρθρου 305(Α) πιο πάνω διαλαμβάνει τα εξής:
«Ανεξάρτητα από τις διατάξεις του εδαφίου (1), πρόσωπο το οποίο, χωρίς εύλογη αιτία, προκαλεί με οποιαδήποτε πράξη τη μη εξόφληση επιταγής που εκδόθηκε από το ίδιο, οποτεδήποτε πριν ή κατά την ημερομηνία που η επιταγή έχει καταστεί πληρωτέα, είναι ένοχο ποινικού αδικήματος και, σε περίπτωση καταδίκης υπόκειται σε ποινή φυλάκισης που δεν υπερβαίνει τα τρία (3) έτη ή σε χρηματική ποινή που δεν υπερβαίνει τις δέκα χιλιάδες ευρώ (€10.000,00) ή και στις δύο ποινές:
Νοείται ότι, για τους σκοπούς του παρόντος εδαφίου, επίκληση της υπεράσπισης της εύλογης αιτίας, δυνατό να γίνει από τον κατηγορούμενο εφόσον, κατά ή πριν από την παρουσίαση της επιταγής για σκοπούς πληρωμής της, ο κατηγορούμενος ως εκδότης παρέθεσε γραπτώς στο πιστωτικό ίδρυμα, επί του οποίου εκδόθηκε η επιταγή, το λόγο ή τους λόγους για τους οποίους δόθηκε εντολή μη πληρωμής της.»
Στην Ttozios Management Ltd v Κυριάκος Κυριάκος, Ποινική Έφεση 96/2014 ημερομηνίας 15.04.2016 λέχθηκαν τα πιο κάτω:
«… τα συστατικά στοιχεία του αδικήματος που δημιουργούνται με βάση το άρθρο αυτό είναι:
(1) Η έκδοση της επιταγής.
(2) Η πρόκληση της μη εξόφλησης της επιταγής από τον εκδότη της με οποιαδήποτε πράξη του πριν ή κατά την ημερομηνία που αυτή κατέστη πληρωτέα.
…
Εφόσον αποδειχθούν τα συστατικά στοιχεία του αδικήματος που στοιχειοθετείται με το Άρθρο 305Α(2) τότε το βάρος απόδειξης μετατίθεται επί των ώμων του Κατηγορουμένου (εκδότη) να αποδείξει την ύπαρξη εύλογης αιτίας, για την ανάκληση της επιταγής. Το βάρος απόδειξης από τον Κατηγορούμενο (εκδότη) είναι εκείνο του ισοζυγίου των πιθανοτήτων. Η ποινική ευθύνη του εκδότη επιταγής καθορίζεται στο αυστηρό πλαίσιο που θέτει το εδάφιο 2 του Άρθρου 305Α χωρίς να επεκτείνεται σε άλλες παραμέτρους όπως φαίνεται να είναι η εισήγηση των Εφεσειόντων. ...».
Περαιτέρω, στην υπόθεση Nikiforos Technologies Ltd v Στυλιανού Γ. Χρήστου, Ποινική Έφεση Αρ. 18/2012, 16/04/2014, το Ανώτατο Δικαστήριο, ως προς την εύλογη αιτία ανάφερε ότι «αποτελεί κατά τη νομολογία, η παρουσίαση γεγονότων και δεδομένων που δικαιολογούν την ανάκληση και που παρατίθενται γραπτώς στο πιστωτικό ίδρυμα επί του οποίου εκδόθηκε η επιταγή». Η αιτία αυτή πρέπει να είναι άμεσα και αποκλειστικά συναρτώμενη με τον δηλωθέντα προς την τράπεζα λόγο ανάκλησης (βλ. Ttozios Management Ltd ανωτέρω και Louis Travel Ltd v Idrogios Lia’s Travel and Tours Ltd κ.α. Ποινική Έφεση 211/2019, ημερομηνίας 7.9.2020, ECLI:CY:AD:2020:B302).
Στην προκείμενη περίπτωση υπάρχει η ιδιαιτερότητα του ότι οι Κατηγορούμενοι αντιμετωπίζουν ξεχωριστές κατηγορίες για την ίδια επιταγή, οι οποίες έχουν όμως ως κοινό χαρακτηριστικό την έκδοση επιταγής και την μη πληρωμή της. Αποτελούν όμως μεταξύ τους δυο ξεχωριστά αδικήματα ως δημιουργούνται από το άρθρο 305(Α) του Κεφ.154 τα οποία αποδεικνύονται με διαφορετικό τρόπο και στην περίπτωση της ανάκλησης επιταγής το βάρος μετατίθεται στην υπεράσπιση να αποδείξει εύλογη αιτία στο ισοζύγιο των πιθανοτήτων, με αποτέλεσμα οι Κατηγορούμενοι στην παρούσα να βρίσκονται αντιμέτωποι με προώθηση ασυμβίβαστων κατηγοριών, που αφορούν όμως ουσιαστικά σε διαζευκτικό τρόπο μη εξόφλησης επιταγής. Αν και δεν τέθηκε ευθέως από την υπεράσπιση, λόγω κάποιων εκ των προβαλλόμενων ισχυρισμών του κ. Ζαχαρίου αναφορικά με το κατηγορητήριο, παραπέμπω στην υπόθεση Ανδρονίκου ν. Δημοκρατίας (2008) 2 Α.Α.Δ. 486 όπου λέχθηκαν τα εξής:
«Στην υπόθεση R. v. Bellman (1989) 2 W.L.R. 37, (απόφαση της Βουλής των Λόρδων), αναφέρθηκε στη σελ. 46 ότι δεν υπάρχει κανόνας που απαγορεύει τη συνένωση αμοιβαίως αντιφατικών κατηγοριών, αλλά αντίθετα υπάρχουν περιπτώσεις όπου η δικαιοσύνη επιβάλλει αυτή τη συνένωση.
Στην Bellman υιοθετήθηκε επίσης η R. v. Kray [1970] 1 Q.B.D. 125, όπου στη σελ. 131 αναφέρθηκε ότι οποιαδήποτε αδικία μπορεί να αποφευχθεί με το διαχωρισμό των κατηγοριών κατά την κρίση του Δικαστηρίου και ότι το μόνο που χρειάζεται για την ταυτόχρονη εκδίκαση τους είναι τα αδικήματα να έχουν κοινά χαρακτηριστικά. Ακόμη μπορεί να προστεθεί ότι στην ίδια την Plain - πιο πάνω - ο Winn L.J. ανέφερε ότι η ορθή πορεία σε διαζευκτικές κατηγορίες κλοπής και κλεπταποδοχής είναι η συνεκδίκαση τους, αφήνοντας την τελική κρίση στους ενόρκους ανάλογα με την μαρτυρία που προσάγεται.»
Στην βάση του ότι η επιταγή έφερε και τις δυο σφραγίδες, τόσο της παγοποίησης λογαριασμού όσο και της ανάκλησης θεωρώ ότι ήταν ενδεδειγμένος ο τρόπος με τον οποίο ενήργησε η Κατηγορούσα Αρχή, ήτοι να παρουσιάσει τις κατηγορίες που αφορούν και στα δυο εδάφια του Άρθρου 305(Α) ανωτέρω στο ίδιο κατηγορητήριο.
Επί του προκειμένου, η ουσία του πράγματος έγκειται στο ότι η Κατηγορούμενη 2 ανακέλεσε την πληρωμή μιας επιταγής η οποία πληρωμή όμως δεν θα μπορούσε να λάβει χώρα ένεκα του ότι δεν υπήρχαν διαθέσιμα κεφάλαια στον λογαριασμό της Κατηγορούμενης 1 καθώς και ένεκα του ότι κατά την ημερομηνία παρουσίασης της ο λογαριασμός της Κατηγορούμενης 1 ήταν ήδη στο ΚΑΠ. Το γεγονός ότι οι οδηγίες ανάκλησης δόθηκαν μια ημέρα πριν την παρουσίαση της επιταγής στην τράπεζα δεν μεταβάλλει το γεγονός ότι ο λογαριασμός ήταν παγοποιημένος και δεν υπήρχαν διαθέσιμα κεφάλαια παράγοντας ο οποίος υπερκαλύπτει το ζήτημα της ανάκλησης. Κατά συνέπεια, η ενασχόληση του Δικαστηρίου με ζητήματα ανάκλησης της επιταγής καθίσταται ακαδημαικού χαρακτήρα.
Η επίδικη επιταγή συνεπώς εκδόθηκε, παρουσιάστηκε στην τράπεζα επί της οποίας εκδόθηκε μετά την ημερομηνία που κατέστη πληρωτέα, παράμεινε απλήρωτη λόγω του ότι στο μεταξύ ο λογαριασμός της Κατηγορούμενης 1 παγοποιήθηκε και εξακολουθεί να παραμένει απλήρωτη μέχρι σήμερα.
Τα όσα επιχείρησε να προβάλει υπεράσπιση με την μαρτυρία της με κάθε σεβασμό δεν συνιστούν υπεράσπιση για το αδίκημα της έκδοσης ακάλυπτης επιταγής κατά παράβαση του άρθρου 305Α(1) ανωτέρω. Η Κατηγορούμενη 1 ως αναφέρω και πιο πάνω, έχοντας ως σκοπό να εμποδίσει την παραπονούμενη από το να αξιώσει τι η τελευταία θεωρούσε ότι δικαιούταν, εξέδωσε την επιταγή και πετυχαίνοντας τον σκοπό της, ταυτόχρονα διέπραξε αδίκημα και για αυτό θα πρέπει να κριθεί ένοχη. Διαφορετική προσέγγιση θα σήμαινε ότι το ρητό «ο σκοπός αγιάζει τα μέσα» δικαιολογεί την διάπραξη αδικημάτων ή στοιχειοθετεί υπερασπίσεις.
Στοιχειοθετείται συνεπώς το αδίκημα της 1ης κατηγορίας εναντίον της Κατηγορούμενης 1, η οποία θα πρέπει παράλληλα να αθωωθεί στην 3η κατηγορία.
Συνδρομή Κατηγορούμενης 2
Σε σχέση με το άρθρο 20 του Ποινικού Κώδικα Κεφ. 154 που αφορά στην παροχή συνδρομής, η ιδιότητα του διευθυντή ή αξιωματούχου από μόνη της δεν είναι ικανή για καταδίκη του Κατηγορούμενου ως συνεργού αλλά χρειάζεται μαρτυρία η οποία να καταδεικνύει την συμμετοχή ή συμπεριφορά η οποία να στοιχειοθετεί την συνέργεια και θα πρέπει να καλύπτει χρονικά όλο το διάστημα παροχής συνδρομής στη διάπραξη του αδικήματος ή στην παράλειψη που συνεισφέρει στην δημιουργία του αδικήματος (βλ. Terezian v. Θεοδώρου, Ποινική Έφεση Αρ. 198/2015, ημερομηνίας 2.12.2016 Ευρυβιάδης ν. Αστυνομίας (2000) 2 Α.Α.Δ. 600, Παυλόπουλος ν Scopy Shoe Factory Ltd (2003) 2 A.A.Δ. 261, Ιωαννίδη ν Gastop Boutique Ltd κ.α. Ποινική Έφεση 161/2014, ημερομηνίας 30.6.2017, ECLI:CY:AD:2017:B235).
Πολύ πρόσφατα, το Εφετείο, στην M&K TELEFONE LTD (ανωτέρω), εξετάζοντας την ποινική ευθύνη συνεργών ανάφερε τα εξής:
« Το πρώτιστο λοιπόν, το οποίο εξετάζεται, είναι το κατά πόσον εντοπίζεται από πλευράς γεγονότων συγκεκριμένη συμπεριφορά ή δράση, η οποία να συνιστά τη συμμετοχή κάποιου στο αδίκημα άλλου προσώπου. Αυτή η δράση, αν εντοπιστεί, αποτελεί την αντικειμενική υπόσταση της συμμετοχής ή της συνέργειας (actus reus). Η οποία και πάλι δεν αρκεί από μόνη της για να στοιχειοθετήσει το αδίκημα βάσει του Π.Κ.20, αφού ακόμα και στα αδικήματα αυστηρής ευθύνης (strict liability), απαιτείται για τον συνεργό να υφίσταται η αναγκαία γνώση ή πρόθεση, δηλαδή η υποκειμενική υπόσταση ή άλλως, η ένοχη διάνοια (mens rea).
.....
Στη βάση των πιο πάνω είχαμε καταλήξει πως το απαύγασμα της νομολογίας αποκρυσταλλώνεται στη θέση ότι αυτό το οποίο απαιτείται για τον συνεργό δεν είναι η βεβαιότητα εκείνου ότι θα διαπραχθεί αδίκημα αλλά η αντίληψη του, υπό την έννοια συνειδητοποίησης, περί ύπαρξης κινδύνου διάπραξης αδικήματος (εν προκειμένω σχετικού με επιταγή) και παρόλα αυτά να προβαίνει εκουσίως στην παροχή συνδρομής. Όντως είναι από τα γεγονότα της κάθε υπόθεσης που δύναται να καταδειχθεί είτε η γνώση του προβαλλόμενου ως συνεργού (εν προκειμένω ενός διευθυντή) είτε η εθελοτυφλία του ενώπιον της πραγματικότητας, (η οποία εθελοτυφλία συνιστά πτυχή της γνώσης) είτε η αδιαφορία ως προς τον κίνδυνο επέλευσης κολάσιμου αποτελέσματος.»
Η εμπλοκή της Κατηγορούμενης 2 σε όλη την έκφανση των γεγονότων κρίνω ότι ήταν εμφανής. Επίσης, υπενθυμίζω ότι στα πλαίσια της αντεξέτασης της δέχθηκε ότι κατά την επίδικη περίοδο υπήρχαν προβλήματα πληρωμών, ότι η επίδικη επιταγή δεν ήταν η μόνη ακάλυπτη που εκδόθηκε από την Κατηγορούμενη 1 με βάση το Τεκμήριο 8, ότι οι πληρωμές γίνονταν με προβλέψεις που έκανε η ίδια για κάποιες εισροές χρημάτων, τις οποίες δέχθηκε ότι είναι απλά προβλέψεις. Τα πιο πάνω σε συνδυασμό με τα όσα ανάφερε στην κυρίως εξέταση και αντεξέταση της, καταδεικνύουν κατά την κρίση μου ότι η Κατηγορούμενη 2 είχε απόλυτη γνώση της οικονομικής κατάστασης της Κατηγορούμενης 1 όταν υπόγραφε και παρέδιδε την επίδικη επιταγή, η οποία στο μεταξύ αποτέλεσε μη αμφισβητούμενο γεγονός ότι ήταν με δική της εντολή που ανακλήθηκε, και σε κάθε περίπτωση παράμεινε απλήρωτη λόγω έλλειψης διαθέσιμων κεφαλαίων.
Κατάληξη
Εν όψει όλων των πιο πάνω η Κατηγορούμενη 1 κρίνεται ένοχη στην 1η κατηγορία και αθωώνεται στην 3η κατηγορία. Η Κατηγορούμενη 2 κρίνεται ένοχη στην 2η κατηγορία και επομένως αθωώνεται στην 4η κατηγορία.
(Υπ.) .....................................
Λ. Χαβιαράς, Ε.Δ.
Πιστόν Αντίγραφον
Πρωτοκολλητής
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο