ΜΟΝΙΜΟ ΚΑΚΟΥΡΓΙΟΔΙΚΕΙΟ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ
ΣΥΝΘΕΣΗ: Χρ. Παρπόττα, Π.Ε.Δ.
Χρ. Ρασπόπουλος, Α.Ε.Δ.
Π. Σαββίδης, Προσ. Ε.Δ.
Αρ. Υπόθεσης: 16850/22
ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ν.
Μ. Π.
Κατηγορούμενος
13 Δεκεμβρίου, 2023.
Εμφανίσεις:
Για την Κατηγορούσα Αρχή: κα Α. Ματθαίου μαζί με ασκούμενη δικηγόρο κα Ε. Βακή
Για τον Κατηγορούμενο: κ. Μ. Κωνσταντίνου
Κατηγορούμενος παρών
…………………….
Π Ο Ι Ν Η
Ο κατηγορούμενος με δική του παραδοχή βρέθηκε ένοχος σε τρεις κατηγορίες. Η κατηγορία 1 αφορά το αδίκημα της κατοχής ελεγχόμενου φαρμάκου τάξεως Α, ήτοι 20,97 γραμμαρίων ξηρού μανιταριού, εντός του οποίου περιέχονταν οι ουσίες Ψιλοκίνης και Ψιλοκυβίνης, κατά παράβαση των άρθρων 2, 3, 6(1)(2), 30, 31, 31Α και 36 και του Τρίτου Πίνακα του περί Ναρκωτικών Φαρμάκων και Ψυχοτρόπων Ουσιών Νόμου 29/1977. Η κατηγορία 3 αφορά το αδίκημα της καλλιέργειας φυτών κάνναβης, ήτοι 28 φυτών κάνναβης, κατά παράβαση των άρθρων 2, 3, 7(1)(α)(2), 30, 30Α, 31, 31Α και 36 και του Τρίτου Πίνακα του Ν.29/1977. Η κατηγορία 4 αφορά το αδίκημα της κατοχής ελεγχόμενου φαρμάκου τάξεως Β, ήτοι την προαναφερόμενη ποσότητα των 28 φυτών κάνναβης και 0,53 γραμμαρίων κάνναβης, κατά παράβαση των άρθρων 2, 3, 6(1)(2), 30, 30Α, 31, 31Α και 36 και του Τρίτου Πίνακα του Ν.29/1977. Τα αδικήματα διαπράχθηκαν στις 24.8.2022.
Σημειώνεται ότι ο κατηγορούμενος αντιμετώπιζε ακόμη δύο κατηγορίες για κατοχή ελεγχόμενου φαρμάκου τάξεως Α με σκοπό την προμήθεια σε άλλα πρόσωπα, ήτοι την προαναφερόμενη ποσότητα 20,97 γραμμαρίων ξηρού μανιταριού (κατηγορία 2) και κατοχή ελεγχόμενου φαρμάκου τάξεως Β με σκοπό την προμήθεια του σε άλλα πρόσωπα, ήτοι την προαναφερόμενη ποσότητα των 28 φυτών κάνναβης και 0,53 γραμμαρίων κάνναβης (κατηγορία 5), οι οποίες αναστάληκαν.
Σύμφωνα με τα αδιαμφισβήτητα γεγονότα της υπόθεσης προκύπτει ότι, στις 24.8.2022 στα πλαίσια εκτέλεσης εντάλματος έρευνας που εκδόθηκε για την οικία και υποστατικά του κατηγορούμενου, κατόπιν πληροφορίας ότι ο τελευταίος ασχολείται με την καλλιέργεια φυτών κάνναβης, μέλος της Υπηρεσίας Καταπολέμησης Ναρκωτικών (Υ.ΚΑ.Ν.) Αρχηγείου εντόπισε στην κουζίνα του 1ου ορόφου της οικίας, μέσα σε ένα ξύλινο κουτί, ένα πλαστικό δοχείο το οποίο περιείχε άγνωστη ουσία η οποία ομοίαζε με τη ναρκωτική ουσία «τρούφα». Αφού υποδείχθηκε το εν λόγω δοχείο στον κατηγορούμενο και αφού του επεστήθη η προσοχή του στον Νόμο, απάντησε «Νομίζω εν τρούφα, έχει πολύ τζαιρό που εν τζιαμέ». Ακολούθως, το μέλος της Υ.ΚΑ.Ν. εντόπισε στον πάγκο της κουζίνας του ισογείου, ποσότητα ξηρής φυτικής ύλης όμοια με κάνναβη και μία ζυγαριά ακριβείας. Αφού υποδείχθηκαν τα εν λόγω ανευρεθέντα στον κατηγορούμενο και του επεστήθη η προσοχή του στον Νόμο, απάντησε ότι «Εν παλιά φούντα που είχα». Για τη ζυγαριά ακριβείας, δεν απάντησε οτιδήποτε. Ακολούθως, ο κατηγορούμενος συνελήφθηκε και αφού του επεστήθη η προσοχή του στον Νόμο, απάντησε «Ok».
Στη συνέχεια, το μέλος της Υ.ΚΑ.Ν. εντόπισε έξω από ξεχωριστό δωμάτιο του ισογείου, του οποίου η πόρτα ήταν κλειδωμένη, πέντε φυτά τα οποία ομοίαζαν με φυτά κάνναβης. Το ένα εξ αυτών ήταν αποξηραμένο ενώ τα υπόλοιπα τέσσερα ήταν σε φάση αποξήρανσης. Όταν υποδείχθηκαν τα εν λόγω ανευρεθέντα στον κατηγορούμενο και του επεστήθη η προσοχή του στον Νόμο, δεν έδωσε οποιαδήποτε απάντηση. Αμέσως μετά, το μέλος της Υ.ΚΑ.Ν. ζήτησε από τον κατηγορούμενο να ξεκλειδώσει την πόρτα του προαναφερόμενου δωματίου, πράγμα το οποίο έπραξε. Κατά την έρευνα διαπιστώθηκε ότι το συγκεκριμένο δωμάτιο ήταν διαρρυθμισμένο με ειδικό εξοπλισμό και χρησιμοποιείτο ως θερμοκήπιο για καλλιέργεια φυτών κάνναβης. Αφού επεστήθη στον κατηγορούμενο η προσοχή στον Νόμο, απάντησε «Εν δικά μου».
Από την έρευνα στο εν λόγω δωμάτιο εντοπίστηκαν και κατασχέθηκαν 28 γλάστρες στις οποίες υπήρχαν ισάριθμα φυτά κάνναβης διαφορετικών διαστάσεων, τέσσερεις μετρητές θερμοκρασίας και υγρασίας, ένα μικροσκόπιο, πέντε συσκευές φωτισμού, τρεις ανεμιστήρες με βάση, ένας ανεμιστήρας οροφής, μία συσκευή αφυγραντήρα, μία συσκευή διοχέτευσης αέρα με φουγάρο, έντεκα συσκευασίες χάρτινες και πλαστικές με φυτοφάρμακα και λιπάσματα, τρεις συσκευασίες που περιείχαν χώμα, μία μπουκάλα CO2 στην οποία βρισκόταν τοποθετημένος ηλεκτρονικός ρυθμιστής και μία πλαστική ορθογώνια σκηνή μαζί με τις σωλήνες της. Αφού υποδείχθηκαν όλα τα πιο πάνω ανευρεθέντα στον κατηγορούμενο και του επεστήθη η προσοχή στον Νόμο, απάντησε «Είπα σου, εν δικά μου».
Στις 25.8.2022 ο κατηγορούμενος συνελήφθηκε δυνάμει δικαστικού εντάλματος σύλληψης και αφού του εξηγήθηκαν οι λόγοι της σύλληψης του και του επεστήθη η προσοχή στον Νόμο, απάντησε «Ότι έχω να πω θα το πω στην κατάθεση μου».
Ο κατηγορούμενος στις ανακριτικές καταθέσεις που του λήφθηκαν στις 26.8.2022 και 29.8.2022, παραδέχθηκε τη διάπραξη των αδικημάτων.
Από τις μετέπειτα επιστημονικές εξετάσεις διαφάνηκαν τα ακόλουθα:
(α) από τα 33 φυτά που εντοπίστηκαν, τα 28 εξ αυτών ήταν φυτά κάνναβης τα οποία καλλιέργησε ο κατηγορούμενος και είχαν ύψος από 4 – 37 εκατοστά. Ειδικότερα, τα 6 είχαν ύψος από 29,5 – 37 εκατοστά, τα 12 είχαν ύψος 10 – 23 εκατοστά, τα 9 είχαν ύψος 4 - 7 εκατοστά και το 1 ήταν στελέχη φυτού κάνναβης.
(β) το πλαστικό δοχείο - το οποίο εντοπίστηκε στην κουζίνα του 1ου ορόφου - περιείχε ελεγχόμενο φάρμακο τάξεως Α, δηλαδή 20,97 γραμμάρια ξηρού μανιταριού εντός του οποίου περιέχονται οι ουσίες Ψιλοκίνης και Ψιλοκυβίνης.
(γ) η ξηρή φυτική ύλη – η οποία εντοπίστηκε στον πάγκο της κουζίνας του ισογείου – είναι κάνναβη βάρους 0,53 γραμμαρίων.
Προς συμπλήρωση των γεγονότων αναφέρθηκε πως ο κατηγορούμενος είναι λευκού ποινικού μητρώου.
Για μετριασμό της ποινής ο ευπαίδευτος συνήγορος του κατηγορουμένου κ. Κωνσταντίνου, υιοθέτησε και κατέθεσε στο Δικαστήριο εμπεριστατωμένη γραπτή αγόρευση στην οποία γίνεται εκτενής αναφορά τόσο στις προσωπικές περιστάσεις του κατηγορούμενου όσο και στις περιστάσεις διάπραξης των αδικημάτων, εστιάζοντας, κατά τη δικάσιμο, στα κύρια σημεία της.
Ο κ. Κωνσταντίνου μετέφερε την απολογία του κατηγορούμενου προς το Δικαστήριο και την κοινωνία γενικότερα, διαβιβάζοντας επίσης την υπόσχεση του κατηγορούμενου ότι αυτή είναι η τελευταία φορά που απασχολεί Δικαστήριο με οποιαδήποτε παραβατική συμπεριφορά. Απ’ εκεί και πέρα, μολονότι αναγνωρίζεται η σοβαρότητα των αδικημάτων και η ανάγκη επιβολής αποτρεπτικής ποινής, ο συνήγορος Υπεράσπισης εξέφρασε την άποψη ότι δικαιολογείται, στη βάση μίας σειράς παραγόντων, οι οποίοι αναφέρονται στη συνέχεια, να επιδειχθεί από το Δικαστήριο η μεγαλύτερη δυνατή επιείκεια. Σε ότι αφορά λοιπόν τους παράγοντες τους οποίους ο κ. Κωνσταντίνου κάλεσε το Δικαστήριο να λάβει υπόψη κατά την επιβολή της ποινής, με αναφορά σε Νομολογία, κατ’ αρχάς αναφέρθηκε στην άμεση παραδοχή του, τόσο στην Αστυνομία όσο και στο Δικαστήριο, η οποία, κατά τον συνήγορο, είχε ως αποτέλεσμα την εξοικονόμηση πολύτιμου δικαστικού χρόνου και δημοσίου χρήματος, καθώς επίσης και εξοικονόμησης χρόνου των μελών της Αστυνομίας, τον οποίο θα αξιοποιήσουν στην πάταξη του εγκλήματος. Τόνισε, περαιτέρω, ότι η παραδοχή του κατηγορούμενου, υποδηλώνει την έμπρακτη και ειλικρινή μεταμέλεια του. Περαιτέρω, αναφέρθηκε στο λευκό ποινικό μητρώο του κατηγορούμενου και τις προσωπικές του περιστάσεις, τα οποία σε συνάρτηση με την ηλικία του, καταδεικνύουν, κατά τον κ. Κωνσταντίνου, ότι η παρούσα υπόθεση αποτελεί ένα μεμονωμένο περιστατικό, εντελώς ξένο προς τον χαρακτήρα του.
Σε ό,τι αφορά τις προσωπικές του περιστάσεις υιοθετήθηκε και η Έκθεση του Γραφείου Ευημερίας που υπάρχει κατατεθειμένη στο φάκελο του Δικαστηρίου. Απ’ αυτήν, αλλά και από τα όσα διασαφηνίζονται στην αγόρευση του συνηγόρου, προκύπτει ότι ο κατηγορούμενος είναι σήμερα ηλικίας 41 ετών, άγαμος και διαμένει μόνος του σε ενοικιαζόμενη κατοικία. Μετά την αποφοίτηση του από το Γυμνάσιο φοίτησε δύο χρόνια στο ΑΞΙΚ και δεν υπηρέτησε στην Εθνική Φρουρά. Για περίπου 14 χρόνια, εργάστηκε σε διάφορους τομείς. Ακολούθως και μέχρι το 2019 διατηρούσε δική του επιχείρηση, η οποία πωλήθηκε. Στη συνέχεια μετέβηκε στην Αγία Νάπα όπου εργάστηκε σε ξενοδοχείο και σε δικηγορικό γραφείο ως διανομέας. Από τη σύλληψη του, τον Αύγουστο του 2022 και έκτοτε εργάζεται ως οδηγός ταξί χωρίς να έχει σταθερό εισόδημα αφού απώλεσε την προηγούμενη του εργασία. Οι γονείς του είναι συνταξιούχοι. Ο κατηγορούμενος έχει ένα μεγαλύτερο αδελφό, έγγαμο και υπάλληλο σε γραφείο εξευρέσεως εργασίας. Περαιτέρω, σημειώνεται ότι ο κατηγορούμενος παραδέχεται χρήση ουσιών, ωστόσο παραμένει καθαρός στην παρούσα φάση μετά από απεξάρτηση.
Προς επίρρωση της πιο πάνω θέσης του, ο κ. Κωνσταντίνου εφοδίασε το Δικαστήριο με σχετική έκθεση - Έγγραφο 2, του Κέντρου Πολλαπλής Παρέμβασης ΨΕΜΑ, τονίζοντας ότι ο κατηγορούμενος αντιλαμβανόμενος την αιτία που τον οδήγησε στην επίδειξη παραβατικής συμπεριφοράς εντάχθηκε, αυτοβούλως, στο πρόγραμμα απεξάρτησης, έχοντας μέχρι σήμερα επιτύχει την καθολική απεξάρτηση του από τις ναρκωτικές ουσίες, παραμένοντας καθαρός. Η δε ένταξη του στο εν λόγω κέντρο, σύμφωνα με τον συνήγορο, αντανακλά την πρόθεση του να βελτιωθεί και να αντιμετωπίσει τα λάθη του με υπευθυνότητα.
Επιπροσθέτως, ο κ. Κωνσταντίνου ανέφερε ότι η παρούσα υπόθεση ήταν ο λόγος για τον οποίο η πρώην φιλενάδα του κατηγορούμενου τον εγκατέλειψε, γεγονός το οποίο τον έκανε να συνειδητοποιήσει ακόμη περισσότερο το λάθος του. Επισήμανε επίσης ότι, ο κατηγορούμενος παρά την άψογη επικοινωνία που διατηρεί με τους γονείς του, δεν τους έχει ενημερώσει για την παρούσα υπόθεση, ούτε ότι έχει ενταχθεί αυτοβούλως σε πρόγραμμα απεξάρτησης και τούτο γιατί αισθάνεται ντροπή αλλά και γιατί θέλει να προστατεύσει τη ψυχολογική τους ηρεμία, αφού πιστεύει ότι κάτι τέτοιο, πιθανόν, να εξέθετε σε κίνδυνο την υγεία τους.
Πέραν των πιο πάνω, ο κ. Κωνσταντίνου κάλεσε το Δικαστήριο να λάβει υπόψη ότι ο κατηγορούμενος υπήρξε απόλυτα συνεργάσιμος με την Αστυνομία, παραδέχθηκε άμεσα τη διάπραξη των αδικημάτων και η διαγωγή του μετά το συμβάν ήταν άμεμπτη.
Σε σχέση με τα αδικήματα και ειδικότερα τους λόγους που ώθησαν τον κατηγορούμενο να διαπράξει αυτά, ο συνήγορος προέβαλε ότι ο κατηγορούμενος ήταν χρήστης κάνναβης και λόγω της οικονομικής του αδυναμίας να εξασφαλίσει τη δόση του, θεώρησε ως οικονομικότερη λύση την καλλιέργεια φυτών κάνναβης. Ως προς τις συνθήκες διάπραξης των αδικημάτων, τόνισε ότι παρόλο που η διαμόρφωση της φυτείας του κατηγορούμενου φαινόταν επαγγελματική, τη γνώση του την άντλησε από το διαδίκτυο. Το γεγονός ότι κάποια φυτά είχαν καταστραφεί και κάποια από τα φυτά δεν ήταν φυτά κάνναβης, κατά τον συνήγορο, καταδεικνύει ότι ο κατηγορούμενος ήταν ερασιτέχνης. Τούτο δε, ως υποστήριξε, επιβεβαιώνει και τον ισχυρισμό του κατηγορούμενου ότι πρώτη φορά επιχειρούσε να καλλιεργήσει φυτά κάνναβης. Στο ίδιο πλαίσιο, τόνισε ότι αποκλειστικός σκοπός του κατηγορούμενου ήταν η προσωπική του χρήση.
Επιπρόσθετα, ζήτησε όπως ληφθεί υπόψη μετριαστικά κατά την επιμέτρηση της ποινής, η απουσία οποιουδήποτε επιβαρυντικού παράγοντα από αυτούς που απαριθμούνται στο άρθρο 30(4)(α) του Ν.29/1977 και την ύπαρξη περιστατικών που καθιστούν το αδίκημα λιγότερο σοβαρό, ως αυτά απαριθμούνται στο άρθρο 30(4)(β) του Ν.29/1977. Συγκεκριμένα, ανέφερε ότι ο κατηγορούμενος δεν είχε οποιαδήποτε ανάμειξη με εμπορία ή διακίνηση ναρκωτικών και ότι το παράπτωμα του σχετίζεται αποκλειστικά με χρήση ναρκωτικών, τον βαθμό της εξάρτησης του από ναρκωτικά και την αποδεδειγμένη μεταμέλεια του η οποία μαρτυρείται από τη συνεργασία του με τις Αρχές για τη δίωξη των προμηθευτών και την προθυμία του να υποβληθεί σε θεραπεία για απεξάρτηση.
Τέλος, ο κ. Κωνσταντίνου, αφού τόνισε την άμεση παραδοχή του κατηγορούμενου, το καθαρό ποινικό του μητρώο και κυρίως τις προσωπικές του περιστάσεις, κάλεσε το Δικαστήριο να αναστείλει την όποια ποινή ήθελε επιβληθεί – υπολογίζοντας προφανώς ότι αυτή θα είναι 3 χρόνια ή λιγότερα - εστιάζοντας την εισήγηση του στην οικειοθελή ένταξη του σε πρόγραμμα απεξάρτησης, η οποία αποτελεί, σύμφωνα με τον κ. Κωνσταντίνου, ένδειξη της αποφασιστικότητας του να αλλάξει τρόπο ζωής και να παραμείνει μακριά από οποιεσδήποτε απαγορευμένες ουσίες. Η ειδική αποτροπή, ως υποστήριξε, έχει επιτευχθεί και ο κατηγορούμενος έχει αντιληφθεί ότι οι έκνομες συμπεριφορές δεν είναι ανεκτές στο κοινωνικό σύνολο. Σε περίπτωση που η ποινή φυλάκισης δεν ανασταλεί, υποστήριξε ότι θα έχει καταστροφικές συνέπειες καθώς ο εγκλεισμός του στις Κεντρικές Φυλακές θα έχει αρνητικές επιπτώσεις παρά θετικές, εστιάζοντας στη θεραπευτική του προσπάθεια, η οποία ήταν η θέση του ότι θα διακοπή ως αποτέλεσμα του εγκλεισμού του.
Από πλευράς Δικαστηρίου, η πρώτη και σημαντικότερη επισήμανση είναι ότι τα αδικήματα που έχει διαπράξει ο κατηγορούμενος είναι εξαιρετικά σοβαρά. Όπως δε είναι νομολογημένο το ανώτατο όριο ποινής που προβλέπεται στον Νόμο αντανακλά αφενός τη σοβαρότητα που προσδίδεται από το Νομοθέτη σε ένα αδίκημα και αφετέρου αποτελεί και την αφετηρία από την οποία ξεκινά το Δικαστήριο για σκοπούς επιμέτρησης της ποινής (βλ. Δημοκρατία ν. Ομήρου, Ποιν. Έφ. 351/18, ημερ. 20.01.2020, ECLI:CY:AD:2020:B23 και Δημοκρατία ν. Hungaun, Ποιν. Έφ.130/20, ημερ. 20.07.2021), ECLI:CY:AD:2021:B348. Αρχίζοντας από το σοβαρότερο των αδικημάτων, της παρούσας υπόθεσης, σημειώνουμε ότι, για το αδίκημα της καλλιέργειας φυτών κάνναβης (κατηγορία 3), προβλέπεται ποινή φυλάκισης διά βίου ή πρόστιμο ή και οι δύο αυτές ποινές. Για το αδίκημα της κατοχής ναρκωτικών τάξεως Α (κατηγορία 1), προβλέπεται ποινή φυλάκισης μέχρι 12 χρόνια ή πρόστιμο ή και οι δύο αυτές ποινές και για το αδίκημα της κατοχής ελεγχόμενου φαρμάκου τάξεως Β (κατηγορία 4), προβλέπεται ποινή φυλάκισης μέχρι 8 έτη ή πρόστιμο ή και οι δύο αυτές ποινές.
Το Ανώτατο Δικαστήριο έχει επανειλημμένα υποδείξει την ανάγκη για επιβολή αυστηρών, αποτρεπτικών ποινών σε αδικήματα που σχετίζονται με ναρκωτικές ουσίες, λόγω των ολέθριων αποτελεσμάτων που ενέχει η εγκληματική αυτή συμπεριφορά και της ραγδαίας επιδείνωσης του φαινομένου της κατοχής και διακίνησης ναρκωτικών ουσιών. Το ακόλουθο απόσπασμα από την υπόθεση Παντελή Λαζάρου κ.ά ν. Δημοκρατίας (2010) 2 Α.Α.Δ. 633 το οποίο υιοθετήθηκε στην Αριστείδου ν. Δημοκρατίας (2011) 2 Α.Α.Δ. 32 αντικατοπτρίζει με ακρίβεια την ανησυχητική εξάπλωση των ναρκωτικών και την επιτακτική ανάγκη για αυστηρή μεταχείριση των παραβατών:
«Πιστεύουμε ότι κοινοτυπούμε και επαναλαμβάνουμε εαυτούς και τα τετριμμένα, επισημαίνοντας πως τα ναρκωτικά έχουν εξελιχθεί σε μάστιγα και καρκίνωμα της κοινωνίας μας, πληγές οι οποίες δυστυχώς, όπως διαπιστώνουμε από τη συχνότητα των υποθέσεων που έρχονται ενώπιον των δικαστηρίων, όχι μόνο δεν φαίνεται να υποχωρούν, αλλά επιδεινώνονται ραγδαία. Και στη συντριπτική πλειοψηφία τους οι παραβάτες είναι πρόσωπα νεαρής ηλικίας. Είναι πραγματικό λυπηρό, οδυνηρό και τραγικό να διαπιστώνουμε πως η απώλεια ζωών, νέων κυρίως ανθρώπων, έχει γίνει μέρος της καθημερινής μας πραγματικότητας και πως η λίστα των νέων που έχουν εθιστεί στα ναρκωτικά μεγαλώνει μέρα με τη μέρα. Η σκληρή αυτή πραγματικότητα επιτάσσει την επιβολή αποτρεπτικών ποινών και καθιστά τη αυστηρή μεταχείριση των παραβατών επιτακτική. Όπως έχει κατ’ επανάληψη λεχθεί οι έμποροι των ναρκωτικών θα πρέπει να κατανοήσουν ότι δεν μπορούν να αποφύγουν τις συνέπειες των απεχθών πράξεων τους. Θα πρέπει να υπολογίζουν τις επιπτώσεις της σύλληψης και καταδίκης τους.
Η σοβαρότητα των αδικημάτων δεν εξουδετερώνει βέβαια το στοιχείο της εξατομίκευσης της ποινής, το οποίο όμως σε περιπτώσεις όπως η παρούσα έρχεται σε δεύτερη μοίρα.»
(Η υπογράμμιση είναι δική μας).
Η θλιβερή διαπίστωση είναι πως η κατάσταση αυτή δεν έχει αλλάξει δυστυχώς μέχρι σήμερα και παρόμοιες διαπιστώσεις εξακολουθούν και σε άλλες μεταγενέστερες υποθέσεις όπως η Ismen Bora v. Δημοκρατίας, Ποιν. Έφ. 79/17, ημερ. 13.03.2018, ECLI:CY:AD:2018:B110, Ιωάννου ν. Δημοκρατίας, Ποιν. Έφ. 110/20, ημερ. 29.09.2020, Παττίχης ν. Δημοκρατίας, Ποιν. Εφ. 193/19, ημερ. 02.06.2021, ECLI:CY:AD:2021:B221, Γλυκερίου ν. Δημοκρατίας, Ποιν. Έφ. 171/20, ημερ. 08.07.2022, ECLI:CY:AD:2022:B287, Γενικός Εισαγγελέας ν. Πέτρου, Ποιν. Έφ. 71/22, ημερ. 01.12.2022 και Ανδρέας Νικολάου ν. Δημοκρατίας, Ποιν. Έφ. 2/22, ημερ. 19.12.2022. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι τα ναρκωτικά αποτελούν σοβαρότατο κίνδυνο για τον άνθρωπο, ο οποίος θα πρέπει πάραυτα να αντιμετωπιστεί. Το μέσο που έχουν τα Δικαστήρια για να αντιμετωπίσουν αυτό τον κίνδυνο είναι οι αυστηρές ποινές που πρέπει να επιβάλλουν. Σε αρκετές δε αποφάσεις έχει τονισθεί ότι οι επιβαλλόμενες ποινές θα πρέπει να καταστούν αυστηρότερες για να επενεργούν αποτρεπτικά στο είδος αυτό των αδικημάτων τα οποία κλονίζουν τα υγιή θεμέλια της κοινωνίας (βλ. Γενικός Εισαγγελέας ν. Mehmet Sak (2005) 2 Α.Α.Δ. 377).
Όπως υποδεικνύεται στην υπόθεση Ismen Bora v. Δημοκρατίας (ανωτέρω):
«Η αυστηρή μεταχείριση των παραβατών προβάλλει ως επιτακτική, δεδομένης της συχνότητας των υποθέσεων αυτής της μορφής που τίθενται ενώπιον των Δικαστηρίων και της ραγδαίας επιδείνωσης του φαινομένου της κατοχής και διακίνησης ναρκωτικών ουσιών. Η εξαθλίωση των θυμάτων, αλλά και η απώλεια ζωών, κυρίως νέων ανθρώπων, επιβάλλει τη δραστική παρέμβαση και συμμετοχή της δικαιοσύνης στην καθολική προσπάθεια αναχαίτισης της σύγχρονης μάστιγας των ναρκωτικών.»
Θεώρηση της πλούσιας νομολογίας για υποθέσεις που αφορούν ναρκωτικά, καταδεικνύει την αυστηρή αντιμετώπιση των παραβατών, με την επιβολή πολυετών ποινών φυλάκισης, το ύψος των οποίων εξαρτάται, μεταξύ άλλων παραγόντων, από το είδος, την ποσότητα και τον σκοπό κατοχής τους (βλ. Γενικός Εισαγγελέας ν. Mehmet Sak (ανωτέρω). Η επιβολή ιδιαίτερα σοβαρών ποινών ενδείκνυται σε περιπτώσεις όπου η ποσότητα είναι μεγάλη και η κατοχή των ναρκωτικών συνοδεύεται με εμπορία ή με πρόθεση προμήθειας αυτών σε τρίτα πρόσωπα [βλ. Moussa v. Δημοκρατίας (1992) 2 Α.Α.Δ. 320 και Γενικός Εισαγγελέας ν. Πέτρου (ανωτέρω)].
Ενδεικτικά παραπέμπουμε στις ακόλουθες υποθέσεις όπου υπάρχει κάποιου βαθμού εγγύτητα ή σχετικότητα, με τα αδικήματα που διέπραξε ο κατηγορούμενος.
Στην Κακής ν. Δημοκρατίας (1998) 2 Α.Α.Δ.162, επικυρώθηκε ποινή φυλάκισης 3 χρόνων στα αδικήματα της καλλιέργειας και κατοχής με σκοπό την προμήθεια 77 φυτών κάνναβης μετά από παραδοχή. Τα φυτά είχαν φυτευθεί σε γλάστρες σε κτήμα του εφεσείοντα σε παραθαλάσσιο χωριό. Ο Εφεσείων είχε διασυνδέσεις με άτομο στην Αίγυπτο στο οποίο θα πωλούσε ναρκωτικά έναντι αδρής αμοιβής.
Στην Κύρκος ν. Αστυνομίας (2013) 2 Α.Α.Δ. 211, ο Εφεσείων, λευκού ποινικού μητρώου, μετά από παραδοχή κρίθηκε ένοχος στα αδικήματα της κατοχής 25 φυτών κάνναβης και 2.703 γραμμαρίων φυτού κάνναβης, από το οποίο δεν είχε εξαχθεί ρητίνη (1η κατηγορία), για κατοχή των πιο πάνω ναρκωτικών, με σκοπό την προμήθεια σε άλλα πρόσωπα (2η κατηγορία), για καλλιέργεια των 25 φυτών κάνναβης (3η κατηγορία) και τέλος, για καλλιέργεια των πιο πάνω φυτών με σκοπό την προμήθεια σε άλλα πρόσωπα (4η κατηγορία). Το Κακουργιοδικείο, του επέβαλε συντρέχουσες ποινές φυλάκισης 7 ετών στη 2η κατηγορία και 2 ετών στην 3η κατηγορία. Κατ’ έφεση, η ποινή των 7 ετών μειώθηκε στα 5 έτη.
Στην υπόθεση Παντελή v. Δημοκρατίας (2014) 2 Α.Α.Δ. 301, η οποία αφορούσε καλλιέργεια, κατοχή και κατοχή με σκοπό την προμήθεια 12 φυτών κάνναβης, οι ποινές των 6 ετών για την κατοχή με σκοπό την προμήθεια και των 4 ετών για την καλλιέργεια οι οποίες επιβλήθηκαν από το πρωτόδικο Δικαστήριο, κρίθηκαν υπερβολικές και μειώθηκαν σε ποινές 3 και 2 ετών αντίστοιχα. Το Ανώτατο Δικαστήριο έλαβε υπόψη την απόσυρση της έφεσης κατά της καταδίκης, και συνεπώς τη μεταμέλεια που ο κατηγορούμενος έδειξε έστω και σε εκείνο το στάδιο, το γεγονός ότι ο κατηγορούμενος είχε πρόσφατα αποκτήσει ένα παιδί, τον μικρό αριθμό των φυτών και την απουσία μαρτυρίας που καταδείκνυε την ποσότητα της κάνναβης η οποία θα μπορούσε να εξαχθεί από αυτά.
Στην Χριστοφή ν. Δημοκρατία, Ποιν. Έφ. Αρ. 156/16, ημερ. 25.9.2018, ECLI:CY:AD:2018:B414, το Κακουργιοδικείο κατόπιν ακρόασης επέβαλε στον κατηγορούμενο ποινή φυλάκισης 7 ετών για κατοχή με σκοπό την προμήθεια και καλλιέργεια 29 φυτών κάνναβης, το ύψος των οποίων «κυμαινόταν» από 23 έως 129 εκατοστά και 36 στελεχών φυτού κάνναβης τα οποία βρέθηκαν σε γεμάτη νερό μπανιέρα με σκοπό να ριζώσουν. Υπήρχαν ιδιαίτερα επιβαρυντικά στοιχεία για τον κατηγορούμενο και έτσι το Εφετείο επικύρωσε την ποινή. Τα ενοχοποιητικά στοιχεία που αναδύονταν από την απόφαση του Κακουργιοδικείου ήταν ότι ο Εφεσείων ήταν ο ιθύνων νους στη διάπραξη του όλου εγκληματικού σχεδιασμού και ότι ενήργησε στη βάση ενός πολύ καλά οργανωμένου σχεδίου, μετατρέποντας διαμέρισμα σε ένα σύγχρονο φυτώριο- θερμοκήπιο, φυτών κάνναβης, το οποίο ήταν πλήρως εξοπλισμένο με συστήματα εξαερισμού, ρύθμιση θερμοκρασίας και υγρασίας για να υποβοηθούνται τα φυτά στη γρήγορη ανάπτυξή τους. Διαμόρφωσε υπόγεια κρύπτη και δημιούργησε ένα καταφύγιο στην εξοχική του κατοικία, της οποίας ο εντοπισμός θα ήταν αδύνατος χωρίς την ομολογία ενός μάρτυρα κατηγορίας.
Στην ΑΠΟΛΛΟ ΒΙΝΣΙ ν. Δημοκρατίας, Ποιν. Έφ. Αρ.178/21, ημερ. 27.09.2022, ECLI:CY:AD:2022:B367, ο Εφεσείων ως αποτέλεσμα δικής του παραδοχής καταδικάστηκε για το αδίκημα της καλλιέργειας 47 φυτών κάνναβης και το αδίκημα της παράνομης κατοχής ελεγχόμενου φαρμάκου τάξεως Β, ήτοι των προαναφερόμενων 47 φυτών κάνναβης. Του επιβλήθηκε ποινή φυλάκισης 2 ετών στην κατηγορία της καλλιέργειας φυτών κάνναβης και 18 μηνών στην κατηγορία της παράνομης κατοχής ελεγχόμενου φαρμάκου τάξεως Β. Κατά τη συζήτηση της Έφεσης αυτή περιορίστηκε στους λόγους που αφορούσαν στην αναστολή της εκτέλεσης της επιβληθείσας ποινής. Το Ανώτατο Δικαστήριο, αφού σημείωσε ότι ήταν εύρημα του Δικαστηρίου ότι οι παράνομες ενέργειες του Εφεσείοντα δεν συνδέονταν με παράνομο σκοπό και δη με πρόθεση εμπορίας, αλλά η κατοχή και καλλιέργεια των 47 φυτών κάνναβης ήταν για σκοπούς έρευνας, έκρινε ότι θα μπορούσε να υπάρξει διαφορετική προσέγγιση καθώς επίσης ότι η πρόσδοση άμεσης εκτελεστότητας στην ποινή κατέστησε την ποινική μεταχείριση του Εφεσείοντα έκδηλα υπερβολική. Λαμβάνοντας, δε υπόψη και τον χρόνο που παρέμεινε στις Φυλακές, έκρινε ότι η περίπτωση ήταν πρέπουσα για αναστολή της ποινής φυλάκισης.
Όσον αφορά τα αδικήματα της παράνομης κατοχής ελεγχόμενου φαρμάκου τάξεως Α’ και τάξεως Β’, παραπέμπουμε στις πιο κάτω αποφάσεις:
Στην Τσιάκκα Νίκη και Άλλος ν. Δημοκρατίας (2011) 2 Α.Α.Δ. 282, η οποία αφορούσε, μεταξύ άλλων, το αδίκημα της κατοχής 48.093 γρμμαρίων ηρωίνης – τάξεως Α, επιβλήθηκε πρωτόδικα στους Eφεσείοντες, οι οποίοι ήταν παντρεμένοι με ένα ανήλικο παιδί ηλικίας 9 ετών, το οποίο διέμενε στην Κρατική Παιδική Στέγη, ποινή φυλάκισης 4 ετών στη Eφεσείουσα και 4 ½ ετών στον Eφεσείοντα. Κατ΄ έφεση η ποινή φυλάκισης των 4 ετών η οποία επιβλήθηκε στην Eφεσείουσα μειώθηκε σε 3 έτη ενώ η ποινή φυλάκισης των 4 ½ ετών, η οποία επιβλήθηκε στον Eφεσείοντα, επικυρώθηκε. Σημαντικός παράγοντας για τη μείωση της ποινής της συζύγου αποτέλεσε το γεγονός ότι τούτη ήταν μητέρα ανήλικου τέκνου 9 ετών και έκανε προσπάθειες απεξάρτησης, παράγοντας που θα είχε ευεργετικά αποτελέσματα γι' αυτήν, γεγονός που θα επηρέαζε και την ευρύτερη σχέση με το παιδί της.
Στην Θεμιστοκλέους ν. Αστυνομίας (2016) 2 ΑΑΔ 154, για το αδίκημα της κατοχής 10,792 γραμμαρίων κοκαΐνης – τάξεως Α, επικυρώθηκε η ποινή φυλάκισης 18 μηνών.
Στο σημείο αυτό κρίνουμε σκόπιμο να διευκρινίσουμε ότι η αναφορά στις πιο πάνω αποφάσεις δεν γίνεται για σκοπούς δικαστικού προηγούμενου, εφόσον η κάθε υπόθεση κρίνεται με τα δικά της περιστατικά. Οι προηγούμενες αποφάσεις του Ανωτάτου Δικαστηρίου αναφορικά με τις επιβληθείσες ποινές παρέχουν απλώς κάποια ένδειξη σε σχέση με το είδος και το ύψος των ποινών που πρέπει να επιβάλλονται για τη διάπραξη συγκεκριμένων αδικημάτων. Η κάθε υπόθεση εξετάζεται στη βάση των ιδιαίτερων γεγονότων που αφορούν στις περιστάσεις διάπραξης του αδικήματος, χωρίς βεβαίως να παραγνωρίζονται και οι προσωπικές-οικογενειακές συνθήκες του παραβάτη [βλ. Θεοδώρου ν. Δημοκρατίας, Ποιν. Έφ. 208/18, ημερ. 27.11.2019 και Χαραλάμπους κ.α. v. Δημοκρατίας, Ποιν. Εφ. 127/19 και 130/19, ημερ. 10.03.2021, Γενικός Εισαγγελέας ν. Πέτρου (ανωτέρω)]. Δεν υπάρχουν όμοιες υποθέσεις για να υπάρχουν και όμοιες ποινές. Συνεπώς η όποια αναφορά σε παρόμοιες υποθέσεις γίνεται προς εμπέδωση – στον βαθμό του δυνατού - του αισθήματος ίσης μεταχείρισης στην αντιμετώπιση των δραστών (βλ. Μαυρολουκά ν. Δημοκρατίας (2015) 2(Α) Α.Α.Δ. 30, Δημοκρατία ν. Ανδρέου, Ποιν. Έφ. Αρ. 135/19, ημερ. 04.10.2022 και Ανδρέας Γεωργιάδης ν. Δημοκρατίας, Ποιν. Έφ. Αρ. 1/23, ημερ.06.07.2023).
Επισημάνουμε βεβαίως, την πάγια νομολογιακή αρχή, ότι όπου παρατηρείται έξαρση και επιμονή στη διάπραξη παρόμοιας φύσης αδικημάτων - όπως συμβαίνει με τα αδικήματα που σχετίζονται με ναρκωτικές ουσίες - παρά τις επιβληθείσες από τα Δικαστήρια αυστηρές ποινές, δικαιολογείται η επιβολή ακόμα αυστηρότερων ποινών (βλ. Selmani κ.ά. ν. Δημοκρατίας (2016) 2Β Α.Α.Δ. 854).
Μετά την πιο πάνω αναφορά σε νομολογία, επιστρέφουμε στα γεγονότα της παρούσας υπόθεσης και ειδικά στους παράγοντες που θα πρέπει να ληφθούν υπόψη στη διαμόρφωση της ποινής που θα επιβληθεί στον κατηγορούμενο.
Για προσδιορισμό, λοιπόν, της ποινής, πρώτα και πάνω απ’ όλα λαμβάνουμε υπόψη αφενός τη σοβαρότητα των αδικημάτων, ως προκύπτει από τις προβλεπόμενες ποινές που ως γνωστό, αποτελεί και την αφετηρία από την οποία ξεκινά το Δικαστήριο προς αναζήτηση της αρμόζουσας ποινής για τον κατηγορούμενο που έχει ενώπιον του και αφετέρου την ανάγκη επιβολής αποτρεπτικών ποινών, ενόψει της έξαρσης που παρατηρείται στη διάπραξης τους. Έπειτα, έχοντας εξετάσει με πολλή προσοχή τα γεγονότα που περιστοιχίζουν τα επίδικα αδικήματα, λαμβάνουμε σοβαρά υπόψη το γεγονός ότι ο κατηγορούμενος κατείχε ελεγχόμενο φάρμακο τάξεως Α, ήτοι 20.97 γραμμάρια ξηρού μανιταριού, η οποία συγκαταλέγεται στα «σκληρά» ναρκωτικά, όπως συνηθίζεται να αποκαλούνται οι ναρκωτικές ουσίες τάξεως Α. Αν και η ποσότητα αυτή μπορεί να μην θεωρείται τεράστια, σίγουρα δεν είναι αμελητέα. Επιπροσθέτως, λαμβάνουμε υπόψη ότι κατείχε και ελεγχόμενο φάρμακο τάξεως Β, ήτοι 0.53 γραμμάρια κάνναβη καθώς και 28 φυτά κάνναβης. Δεν μας διαφεύγει, ότι ο κατηγορούμενος μετέτρεψε ένα δωμάτιο της οικίας του σε θερμοκήπιο για την καλλιέργεια φυτών κάνναβης, εξοπλίζοντας το μεταξύ άλλων με μετρητές θερμοκρασίας και υγρασίας, συσκευές αφυγραντήρα, διοχέτευσης αέρα με φουγάρο κ.α.. Επίσης, σε άλλο σημείο της οικίας του, εντοπίστηκε μία ζυγαριά ακριβείας. Δεν παραγνωρίζουμε, βεβαίως τη θέση του συνηγόρου Υπεράσπισης η οποία δεν αμφισβητήθηκε από την εκπρόσωπο της Κατηγορούσας Αρχής, ότι ο σκοπός για τον οποίο ο κατηγορούμενος κατείχε τα ναρκωτικά τάξεως Α και Β καθώς επίσης και τα φυτά κάνναβης, ήταν για ιδίαν χρήση. Πρόκειται για ένα στοιχείο το οποίο λαμβάνουμε υπόψη αφού θεωρούμε ότι κατατάσσει την υπόθεση όχι στις σοβαρότερες του είδους, υπό την έννοια ότι δεν διατηρούσε κύκλωμα ή διασυνδέσεις για σκοπούς προμήθειας ναρκωτικών σε προτιθέμενους αγοραστές προς αποκόμιση κέρδους. Ωστόσο η αντικειμενική σοβαρότητα των αδικημάτων που διέπραξε ο κατηγορούμενος δεν αίρεται, αφού η καλλιέργεια φυτών κάνναβης δεν είναι νόμιμη. Ούτε μπορούν να αποτελέσουν δικαιολογία για προσφυγή στο έγκλημα και, ιδιαίτερα, του είδους που διέπραξε ο κατηγορούμενος, οι προσωπικές του ανάγκες λόγω της δικής του εξάρτησης από τα ναρκωτικά.
Αναφορικά δε με την ποσότητα που θα μπορούσε να εξαχθεί από τα 28 φυτά κάνναβης που ο κατηγορούμενος καλλιεργούσε δεν έχει αναφερθεί οτιδήποτε γι’ αυτή, και ως εκ τούτου δεν μπορούμε να την χαρακτηρίσουμε σε μέγεθος, στοιχείο που θα επενεργούσε είτε προς όφελος είτε ως πρόσθετος επιβαρυντικός παράγοντας για τον κατηγορούμενο, σε σχέση με την συνολική ποσότητα που είχε στην κατοχή του [βλ. Παντελή v. Δημοκρατίας (ανωτέρω)]. Δεν παραγνωρίζουμε ωστόσο, ότι επρόκειτο για σημαντικό αριθμό φυτών κάνναβης τα οποία είχαν ύψος από 4 έως 37 εκατοστά και ότι από τα γεγονότα που τέθηκαν ενώπιον μας δεν διαφάνηκε να υπήρχε σε αυτά παρουσία ανθοφόρων περιοχών.
Παρά τη διαπιστωθείσα σοβαρότητα και την ανάγκη για αποτρεπτική ποινή, υπάρχει πάντοτε και το καθήκον για εξατομίκευση της, ούτως ώστε αυτή να προσιδιάζει στις περιστάσεις της υπόθεσης και του κατηγορούμενου, το οποίο δεν ατονεί. Στα πλαίσια του καθήκοντος μας αυτού σημειώνουμε και συνεκτιμούμε τα ακόλουθα:
Την παραδοχή του ενώπιον του Δικαστηρίου, την οποία θα θεωρήσουμε ως άμεση. Είναι νομολογιακά αναγνωρισμένο ότι ένας κατηγορούμενος ο οποίος προβαίνει σε παραδοχή δικαιούται και εύλογα μπορεί να αναμένει έκπτωση στην ποινή. Η πιο πάνω στάση του κατηγορούμενου συνιστά ταυτόχρονα, όπως ορθώς επισήμανε και ο συνήγορος του, ένδειξη μεταμέλειας, στοιχείο το οποίο, επίσης, συνεκτιμούμε (βλ. Χαρτούπαλλος ν. Δημοκρατίας (2002) 2 Α.Α.Δ. 28 και M.C.T. v. Δημοκρατίας, Ποιν. Έφ. 222/20, ημερ. 10.10.2022), ECLI:CY:AD:2022:B386.
Σημειώνουμε βεβαίως ότι η παραδοχή και μεταμέλεια δεν επιδρούν κατά απόλυτο τρόπο, ιδίως όταν η μαρτυρία είναι συντριπτική. Στην παρούσα περίπτωση ήταν μειωμένες οι επιλογές του κατηγορούμενου υπό τις περιστάσεις υπό τις οποίες εξιχνιάστηκε η υπόθεση και της επιστημονικής μαρτυρίας που υπήρχε (βλ. Ανδρέου κ.ά. ν. Δημοκρατίας, Ποιν. Έφ. Αρ. 34/2017 (σχ. με 75/2017), ημερ. 18.09.2019 και Χαραλάμπους ν. Δημοκρατίας, Ποιν. Εφ. 127/2019 και 130/2019, ημερ. 10.03.2021). Παρά την πιο πάνω επισήμανση μας, η παραδοχή έχει τη σημασία της, όπως εξηγήθηκε στην υπόθεση Χαρτούπαλλος ν. Δημοκρατία (ανωτέρω), ακόμη και στην περίπτωση που κάποιος συλλαμβάνεται επ’ αυτοφώρω να διαπράττει αδίκημα που αφορά σε ναρκωτικές ουσίες και επομένως δεν την παραγνωρίζουμε (βλ. Δημήτρης Βασιλείου ν. Δημοκρατίας (2015) 2Α Α.Α.Δ. 424).
Παράλληλα και συναφώς, λαμβάνουμε υπόψη μας την πλήρη συνεργασία του με την Αστυνομία αν και ως προαναφέραμε δεν είχε πολλές επιλογές εφόσον τα ναρκωτικά εντοπίστηκαν στην οικία του και ήταν ουσιαστικά η έγκαιρη και αποτελεσματική παρέμβαση των μελών της Αστυνομίας που τερμάτισε και την εγκληματική του συμπεριφορά. Η συνεργασία του δεν εξαντλήθηκε μόνο στην παραδοχή του για τη δική του εμπλοκή στα αδικήματα, αλλά, σύμφωνα με την αναντίλεκτη θέση της Υπεράσπισης ο κατηγορούμενος συνεργάστηκε με την Αστυνομία για τη δίωξη των ατόμων τα οποία τον προμήθευσαν.
Το λευκό ποινικό μητρώο του κατηγορούμενου, το οποίο καταδεικνύει τη μέχρι σήμερα συμμόρφωση του με τους Νόμους και του δίδει το δικαίωμα να κριθεί με κάθε δυνατή επιείκεια (βλ. Γενικός Εισαγγελέας ν. Λουκά (1992) 2 Α.Α.Δ. 241). Τούτο δεικνύει επίσης πως η συγκεκριμένη συμπεριφορά του κατηγορούμενου ήταν μεμονωμένη.
Προσμετρούμε επίσης προς όφελος του κατηγορούμενου ότι κατά το διαρρεύσαν χρονικό διάστημα, από τη διάπραξη των αδικημάτων, μέχρι σήμερα, ήτοι για 15 περίπου μήνες, δεν έχει διαπράξει οποιοδήποτε άλλο αδίκημα.
Υπόψη λαμβάνουμε και τα όσα αφορούν στις προσωπικές, οικογενειακές, οικονομικές και άλλες περιστάσεις του κατηγορουμένου, όπως αναφέρονται στην αγόρευση του ευπαιδεύτου συνηγόρου του και την Έκθεση του Γραφείου Ευημερίας. Έχουμε ξεχωρίσει και καταγράψει ανωτέρω ό,τι θεωρούμε πιο σημαντικό στο πλαίσιο αυτό, χωρίς όμως να παραγνωρίζουμε οτιδήποτε άλλο έχει λεχθεί. Όλα έχουν συνεκτιμηθεί και διαδραματίσει τον ρόλο τους στη διαμόρφωση της ποινής. Αυτού λεχθέντος, θα πρέπει να επισημάνουμε ότι η έκπτωση που δίδεται για τις προσωπικές περιστάσεις του όποιου κατηγορούμενου σε υποθέσεις ναρκωτικών δεν μπορεί να είναι πολύ μεγάλη αφού πρωτίστως είναι οι ίδιοι με τις έκνομες ενέργειές τους που έφεραν τους εαυτούς τους σε αυτή τη δυσμενή θέση. Εξάλλου, όπως έχει νομολογηθεί, οι προσωπικές περιστάσεις – υπό την ευρύτερη έννοια – λαμβάνονται μεν υπόψη, αλλά, για αδικήματα που βρίσκονται σε έξαρση, υπερτερεί σαφώς η ανάγκη για επιβολή αυστηρής και αποτρεπτικής ποινής (βλ. Zahra Ali Gholi v. Δημοκρατίας (1997) 2 Α.Α.Δ. 30, Μιχαήλ ν. Δημοκρατίας (1999) 2 Α.Α.Δ. 577 και Χρυσάνθου v. Δημοκρατίας (2011) 2 Α.Α.Δ. 221).
Ιδιαίτερη βαρύτητα προσδίδουμε στην προσπάθεια που καταβάλλει ο κατηγορούμενος για απεξάρτηση από τα ναρκωτικά. Η νομολογία αναγνωρίζει ότι η προσπάθεια απεξάρτησης ενός κατηγορουμένου από τα ναρκωτικά αποτελεί σοβαρό μετριαστικό παράγοντα( βλ. Μαυραντωνίου ν. Δημοκρατίας (2012) 2 Α.Α.Δ. 333 και Γιαννάκη ν. Αστυνομίας, Ποιν. Έφ. Αρ. 177/15, ημερ. 21.04.2016). Το Δικαστήριο θα επιβραβεύσει την προσπάθεια αυτή του κατηγορούμενου με κάποια έκπτωση της ποινής, χωρίς βέβαια να παραγνωρίζεται η σοβαρότητα των αδικημάτων και η αναφερθείσα ανάγκη για επιβολή αποτρεπτικής ποινής.
Εδώ πρέπει να επισημάνουμε ότι, ενόψει της σοβαρότητας τέτοιας φύσεως αδικημάτων και της επιτακτικής ανάγκης για επιβολή αυστηρών και αποτρεπτικών ποινών, είναι νομολογιακά αναγνωρισμένο ότι οι προσωπικές περιστάσεις του κατηγορουμένου ή άλλοι ελαφρυντικοί παράγοντες δεν πρέπει να εξουδετερώνουν την προσπάθεια των Δικαστηρίων που καταβάλλεται για την προστασία της κοινωνίας από τη σύγχρονη μάστιγα των ναρκωτικών (βλ. Βαρνάβα Ευγενίου Κλεοβούλου v. Δημοκρατίας (1998) 2 Α.Α.Δ. 57 και Προεστού ν. Δημοκρατίας, Ποιν. Έφ.17/16, ημερ. 22.5.2017), ECLI:CY:AD:2017:D183.
Λαμβάνουμε περαιτέρω υπόψη, για σκοπούς μετριασμού της ποινής, ότι δεν συντρέχει οποιοσδήποτε από τους παράγοντες του άρθρου 30(4)(α)(i) – (vii) του Ν.29/1977 και την παρουσία κάποιων εκ των ελαφρυντικών παραγόντων ως καθορίζονται στο άρθρο 30(4)(β) του ίδιου Νόμου. Συγκεκριμενοποίηση επί του προκειμένου προκύπτει ήδη από τα όσα έχουμε ήδη παραθέσει και επεξηγήσει ανωτέρω.
Συνεκτιμώντας, αφενός, τη σοβαρότητα των αδικημάτων σε συνάρτηση με τις προβλεπόμενες ποινές, τις συνθήκες διάπραξης αυτών και αφετέρου όλες τις προσωπικές και άλλες περιστάσεις του κατηγορούμενου σε συνδυασμό με όλους τους παράγοντες που έχουμε αναπτύξει πιο πάνω, μη παραγνωρίζοντας την ανάγκη για αποτροπή, κρίνουμε ότι η μόνη αρμόζουσα ποινή είναι αυτή της φυλάκισης. Όλοι οι ελαφρυντικοί παράγοντες θα αντανακλούνται στο ύψος της ποινής που θα επιβληθεί.
Συνεκτιμώντας λοιπόν, κάθε σχετικό παράγοντα, κρίνουμε ως αρμόζουσες και επιβάλλουμε στον κατηγορούμενο τις ακόλουθες ποινές:
Στην κατηγορία 1, (κατοχή ελεγχόμενου φαρμάκου τάξεως Α) ποινή φυλάκισης 2 ½ ετών.
Στην κατηγορία 3, (καλλιέργεια φυτών κάνναβης) ποινή φυλάκισης 3 ετών.
Στην κατηγορία 4, (κατοχή ελεγχόμενου φαρμάκου τάξεως Β) ποινή φυλάκισης 2 ετών.
Οι επιβληθείσες ποινές θα συντρέχουν.
Προχωρούμε με την εξέταση της εισήγησης για αναστολή των ποινών. Η εξουσία του Δικαστηρίου για αναστολή ποινής φυλάκισης διέπεται από το άρθρο 3(2) του Υφ’ Όρων Αναστολής της Εκτέλεσης της Ποινής Φυλακίσεως εις Ωρισμένας Περιπτώσεις Νόμου 95/1972 όπως τροποποιήθηκε από το Ν.186(Ι)/2003. Χρήσιμη καθοδήγηση αναφορικά με την εφαρμογή του εν λόγω άρθρου προσφέρουν οι υποθέσεις Παπαευσταθίου ν. Αστυνομίας (2004) 2 Α.Α.Δ. 39, Τραλαλάς ν. Αστυνομίας (2004) 2 Α.Α.Δ. 323, Χριστοφίδης ν. Δημοκρατίας (2004) 2 Α.Α.Δ. 148 και Γενικός Εισαγγελέας ν. Κανάρη (Αρ. 2) (2005) 2 Α.Α.Δ. 327.
Στην υπόθεση Αστυνομίας ν. Μιλτιάδους, Ποιν. Έφ. 277/2018, ημερ. 10.05.2019, ECLI:CY:AD:2019:B179 ειπώθηκαν τα ακόλουθα για το θέμα της αναστολής:
«Αναφορικά όμως με την αναστολή της ποινής, τα πράγματα είναι διαφορετικά. Προς τούτο δεν χρειάζεται να αναφερθούμε στις εκατέρωθεν θέσεις εφόσον το σκεπτικό του πρωτόδικου Δικαστηρίου για αναστολή της ποινής (ανωτέρω) αποκαλύπτει λανθασμένη άσκηση διακριτικής ευχέρειας. Όπως συναφώς τονίζεται από τη νομολογία (βλ. ενδεικτικά Κωνσταντίνου ν. Αστυνομίας (2009) 2 Α.Α.Δ. 583, Σώζου ν. Αστυνομίας, Ποιν. Εφ. 12/2016 ημερ. 29.3.2016, Γεωργίου κ.α. ν. Αστυνομίας, Ποιν. Εφ. 27/2016 ημερ. 19.7.2016, Χαλκιά ν. Αστυνομίας, Ποιν. Εφ. 240/2016 ημερ. 13.3.2017, ECLI:CY:AD:2017:B90, Γενικός Εισαγγελέας ν. Χρυσάνθου, Ποιν. Εφ. 137/2015 ημερ. 23.6.2018 και άλλες), η διακριτική ευχέρεια του Δικαστηρίου για αναστολή ποινής φυλάκισης έχει διευρυνθεί από το Νόμο, ώστε αυτή να μπορεί να αποφασίζεται εάν δικαιολογείται, στη βάση του συνόλου των περιστάσεων της υπόθεσης και των προσωπικών περιστατικών ενός κατηγορουμένου. Με βασικό πάντοτε το ερώτημα κατά πόσο, ισοζυγίζοντας το σύνολο των περιστάσεων, θα μπορούσε ή θα έπρεπε οι παράγοντες αυτοί να επενεργήσουν κατά τρόπο ο οποίος να δικαιολογεί να δοθεί στον εφεσείοντα μια δεύτερη ευκαιρία. Κατά την εξέταση δε του ζητήματος σημαντικό είναι και το ερώτημα κατά πόσο η ανασταλείσα ποινή θα αντικατοπτρίζει επαρκώς την αντικειμενική σοβαρότητα του αδικήματος, θα εξυπηρετεί τους πολλαπλούς σκοπούς της ποινής και την ορθή απονομή της δικαιοσύνης.»
(Η υπογράμμιση είναι δική μας).
Σε προηγούμενο στάδιο έχουμε αναλύσει το σύνολο των περιστάσεων που περιβάλλουν την παρούσα υπόθεση και τα ελαφρυντικά του κατηγορούμενου. Έχουμε υπόψη μας όλα όσα έχουν ήδη αναφερθεί, για την εκ νέου θεώρησή τους στο στάδιο αυτό. Το βασικό λοιπόν ερώτημα που τίθεται είναι κατά πόσο ισοζυγίζοντας το σύνολο των περιστάσεων της υπόθεσης και του κατηγορούμενου θα μπορούσε ή θα έπρεπε να επενεργήσουν κατά τρόπο που να δικαιολογεί το να δοθεί μια δεύτερη ευκαιρία.
Λαμβάνουμε υπόψη κάθε ένα από τους μετριαστικούς παράγοντες που αναφέραμε πιο πάνω καθώς και το σύνολο των προσωπικών περιστάσεων του κατηγορούμενου και αποδίδουμε σε αυτά την βαρύτητα που επιτάσσει η νομολογία. Με γνώμονα την αδιαμφισβήτητη σοβαρότητα των αδικημάτων που ο κατηγορούμενος διέπραξε, και συνυπολογίζοντας, δεόντως και επαρκώς, όλους τους μετριαστικούς παράγοντες, κρίνουμε ότι οι πιο πάνω περιστάσεις στο σύνολο τους δεν είναι τέτοιες που να δικαιολογούν την αναστολή έκτισης της ποινής. Διαφορετική αντιμετώπιση, θα έστελνε λανθασμένα μηνύματα τόσον στον κατηγορούμενο όσο και σε άλλους επίδοξους παραβάτες, θα υπονόμευε τον αποτρεπτικό χαρακτήρα των ποινών, δεν θα αντικατόπτριζε την αντικειμενική σοβαρότητα των αδικημάτων που διέπραξε ο κατηγορούμενος και δεν θα εξυπηρετούσε τους πολλαπλούς σκοπούς της τιμωρίας (βλ. Κυπρίζογλου κ.ά. ν. Δημοκρατίας Ποιν. Εφ. 53/2017, 64/2017, 66/2017 και 68/2017, ημερ. 15/12/2017). Όπως δε έχει αναγνωριστεί πρόσφατα στην υπόθεση Νεοφύτου ν. Αστυνομίας, Ποιν. Έφ.9/21, ημερ. 29.07.2021, την αποτροπή τη δημιουργεί το άμεσο αποτέλεσμα και εφόσον η ποινή φυλάκισης ανασταλεί τότε το στοιχείο της αποτροπής εξασθενεί σε μεγάλο βαθμό.
Ως προς την εισήγηση του κ. Κωνσταντίνου ότι σε περίπτωση που επιβληθεί άμεση ποινή φυλάκισης θα έχει καταστροφικές συνέπειες παρά θετικές, εστιάζοντας στην προσπάθεια απεξάρτησης του κατηγορούμενου, σημειώνουμε ότι δεν έχει τεθεί οτιδήποτε ενώπιον μας το οποίο να δείχνει ότι σε περίπτωση επιβολής άμεσης ποινής φυλάκισης, η θεραπευτική προσπάθεια του κατηγορούμενου δεν μπορεί να συνεχισθεί επαρκώς, μέσω των αρμόδιων Υπηρεσιών των Κεντρικών Φυλακών.
Ενόψει όλων των πιο πάνω, απορρίπτεται η εισήγηση για αναστολή. Οι πιο πάνω επιβληθείσες συντρέχουσες ποινές φυλάκισης να εκτιθούν αμέσως.
Τα τεκμήρια που κατασχέθηκαν, δηλαδή ένα κινητό τηλέφωνο και το χρηματικό ποσό των €1.600 να επιστραφούν στον κατηγορούμενο. Τα υπόλοιπα τεκμήρια να κατασχεθούν και να καταστραφούν από την Αστυνομία.
(Υπ.) …………………………………………
Χρ. Παρπόττα, Π.Ε.Δ.
(Υπ.) …………………………………………
Χρ. Ρασπόπουλος, Α.Ε.Δ.
(Υπ.) …………………………………………
Π. Σαββίδης, Προσ. Ε.Δ.
Πιστό Αντίγραφο
Πρωτοκολλητής
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο