ΕΠΑΡΧΙΑΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΠΑΦΟΥ

ΕΝΩΠΙΟΝ: Χρ. Μίτλεττον, Ε.Δ.

Αίτηση (mental): 15/2025

 

Αναφορικά με τον Ά. Μ. (Α.Δ.Τ. []) από την Πάφο

 

___________________

 

Ημερομηνία: 27 Ιανουαρίου 2025

 

Καθ’ ου η αίτηση: παρών μαζί με τον πατέρα του

 

 

Α Π Ο Φ Α Σ Η

(ex tempore)

 

1.        Υποβλήθηκε από την Αστυνομία αίτηση με την οποία η αιτούσα ζητά την υποχρεωτική ψυχιατρική νοσηλεία του Καθ’ ου η αίτηση (ασθενούς).

 

2.        Τα γεγονότα που περιβάλλουν την αίτηση περιέχονται στην ένορκη δήλωση του Αστ.1672 Σ. Τσαππή και είναι τα εξής: Μετά από ένταλμα σύλληψης που εκκρεμούσε εναντίον του Καθ’ ου η αίτηση, την 26.01.2025, μετέβησαν μέλη της Αστυνομίας στην οικία του, στην Ίνεια, για τη σύλληψη του Καθ’ ου η αίτηση. Επειδή διαπιστώθηκε βίαιη και επιθετική συμπεριφορά, μεταφέρθηκε στην ψυχιατρική κλινική για εξέταση.

 

3.        Ειδικότερα, σύμφωνα με την κατάθεση του Αστ.4207 Μ. Θεοχάρους, εκ των μελών της Αστυνομίας που μετέβησαν στην οικία του Καθ’ ου η αίτηση για την εκτέλεση του εντάλματος, μόλις ο Καθ’ ου η αίτηση αντιλήφθηκε την παρουσία της Αστυνομίας, άρχισε να κλαίει και να λέει ότι κουράστηκε πλέον από τη ζωή του και ήθελε να σταματήσει να ζει. Συνέχισε να φωνάζει και να λέει διάφορα που δεν έβγαζαν νόημα. Έκλαιγε και άλλαζε συνεχώς θέματα συζήτησης χωρίς να μπορεί να συγκεντρωθεί και αποφεύγοντας την οπτική επαφή. Τον ενημέρωσε πως βρίσκεται υπό σύλληψη δυνάμει του άρθρου 36 ν.77(Ι)/1997[1] για πρόκληση διασάλευσης της τάξης σε δημόσιο χώρο και με δεδομένη την εύλογη υποψία ότι πάσχει από ψυχική διαταραχή και ότι πρόκειται για άτομο με ψυχική ασθένεια που χρήζει άμεσης βοήθειας, του επέστησε την προσοχή στον νόμο. Εκείνος απάντησε «εγιώ είμαι πελλός εν φοούμαι κανέναν». Δεν συνεργάζονταν για την τοποθέτηση χειροπέδων και χρησιμοποιήθηκε ανάλογη βία. Έφερε διάφορα τραύματα στους αστραγάλους και στους καρπούς. Ερωτώμενος σχετικά με αυτά, είχε αναφέρει πως είχε ατύχημα. Επιπλέον, είχε αναφέρει πως την 31.01.2025 είχε προγραμματισμένο ραντεβού με τον Δρ. Γεωργίου, εκ των Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας.

 

4.        Κατά την εξέταση του Καθ’ ου η αίτηση από την Ψυχίατρο Δρ. Μαρίνα Πολυκάρπου, στην οποία εν τέλει μεταφέρθηκε με εξαναγκασμό, σημειώθηκαν τα ακόλουθα, σε σχετική γνωμάτευση που εξέδωσε για τους σκοπούς της διαδικασίας: Στην εξέταση (ο ασθενής) παρουσιάζει ψυχωσική συμπτωματολογία επί εδάφους νοητικής υστέρησης. Παρουσιάζει ιδέες δίωξης (κάποιοι στην Πόλη Χρυσοχούς θέλουν να του κάνουν κακό, τον κυνηγούν, τον κοροϊδεύουν). Λήφθηκε υπόψη η αναφορά της Αστυνομίας πως ήταν επιθετικός απέναντί της. Η ψυχίατρος τηλεφώνησε στους γονείς του ασθενούς. Ο πατέρας του είχε αναφέρει πως είχε έντονα και επικίνδυνα ξεσπάσματα θυμού απέναντί του, με πρόκληση σωματικής βλάβης. Στην παρούσα φάση, όπως σημείωσε, λόγω της επικινδυνότητας προς τρίτους, χρήζει νοσηλείας σε τμήμα υψηλής ασφάλειας, όπως το Νοσοκομείο Αθαλάσσας. Δεν είναι σε θέση να παρακολουθήσει τη διαδικασία.

 

5.        Παρά την ενημέρωση των γονιών του ασθενούς και από την Αστυνομία, για το όλο συμβάν, ο πατέρας του αρνήθηκε να υποβάλει αίτηση για ψυχιατρική νοσηλεία, προβάλλοντας τον λόγο ότι η ψυχίατρος που τον εξέτασε δεν είναι ιατρός που τον παρακολουθεί, ενώ ο ασθενής παρακολουθείται εδώ και χρόνια από ψυχιάτρους λόγω της κατάστασής του.

 

6.        Η αίτηση τέθηκε ενώπιον μου την 27.01.2025 ώρα 01:00. Λόγω της αναγκαιότητας να ακουστεί ο προσωπικός αντιπρόσωπος ή το γραφείο ευημερίας καθώς και ο ασθενής, η αίτηση παρέμεινε για εξέταση αυθημερόν, ώρα 09:00, με οδηγίες να επιδοθεί στον Καθ’ ου η αίτηση καθώς και στον πλησιέστερο συγγενή.

 

7.        Άκουσα τώρα τον Καθ’ ου η αίτηση και τον πατέρα του και όσα ανέφεραν καταγράφθηκαν στα πρακτικά της διαδικασίας.

 

8.        Σύμφωνα με το άρθρο 36 του νόμου:

 

36.—(1) Σε περίπτωση που περιπέσει στην αντίληψη αστυνομικού ότι πρόσωπο, λόγω της συμπεριφοράς του, διαταράσσει τη δημόσια τάξη και δημιουργεί εύλογη υποψία ότι αυτό πάσχει από ψυχική διαταραχή και ότι χρήζει άμεσης φροντίδας προσοχής και ελέγχου ο αστυνομικός δύναται για σκοπούς προστασίας του προσώπου αυτού ή άλλου προσώπου να το συλλάβει και να το μεταφέρει πάραυτα σε κέντρο ασφαλούς νοσηλείας και αν αυτό είναι ανέφικτο σε άλλο χώρο ασφαλούς νοσηλείας, όπου εξετάζεται από ψυχίατρο και ακολουθείται εντός είκοσι τεσσάρων ωρών από τη σύλληψη του η ίδια διαδικασία ως να επρόκειτο για υποχρεωτική νοσηλεία.

 

(2) Ο γιατρός που εξετάζει το πρόσωπο αυτό δύναται στις περιπτώσεις που αναφέρονται στις παραγράφους (α) και (β) του άρθρου 27 να παράσχει οποιαδήποτε θεραπεία κρίνεται αναγκαία.

 

 

9.        Η προαναφερόμενη νομοθετική διάταξη, που αναφέρεται σε ασθενείς που διαταράσσουν τη δημόσια τάξη, νομιμοποιεί την Αστυνομία να ενεργοποιεί τη διαδικασία για υποχρεωτική ψυχιατρική εξέταση. Η διαδικασία που εφαρμόζεται για την υποχρεωτική νοσηλεία εφαρμόζεται και σε αυτή την περίπτωση, αναλογικά.

 

10.     Σύμφωνα με το άρθρο 10 του νόμου (η υπογράμμιση είναι του Δικαστηρίου):

 

10.—(1) Η διαδικασία για την παροχή υποχρεωτικής νοσηλείας είναι η ακόλουθη:

 

(α) Υποβάλλεται αίτηση στο Δικαστήριο από τον προσωπικό αντιπρόσωπο του ασθενούς για την έκδοση διατάγματος προσωρινής νοσηλείας ασθενούς. Σε περίπτωση που ο προσωπικός αντιπρόσωπος δεν υποβάλει αίτηση ή δε δύναται να εντοπιστεί, την αίτηση υποβάλλει η αστυνομία ή κοινωνικός λειτουργός·

 

(β) τηρουμένων των διατάξεων του εδαφίου (3) η αίτηση υποστηρίζεται από ψυχιατρική γνωμάτευση σχετικά με την αναγκαιότητα της παροχής νοσηλείας βάσει του παρόντος άρθρου·

 

(γ) το διάταγμα προσωρινής νοσηλείας έχει διάρκεια μέχρι είκοσι οκτώ μέρες·

 

(δ) το δικαστήριο κατά την έκδοση του διατάγματος ορίζει ημερομηνία κατά την οποία εξετάζει κατά πόσο επιβάλλεται ή όχι η έκδοση διαρκούς νοσηλείας·

 

(ε) αν το δικαστήριο κρίνει, κατά την ημερομηνία που ορίζεται στο εδάφιο (δ) πιο πάνω, ότι από την προσαχθείσα μαρτυρία δε συνιστάται η έκδοση διατάγματος διαρκούς νοσηλείας, τότε ο ασθενής αφήνεται ελεύθερος. Αν όμως το δικαστήριο κρίνει ότι ο ασθενής πρέπει να κρατηθεί σε κέντρο για σκοπούς νοσηλείας, τότε εκδίδει διάταγμα διαρκούς νοσηλείας:

 

Νοείται ότι αν ο υπεύθυνος ψυχίατρος κρίνει ότι ο ασθενής δε χρήζει περαιτέρω νοσηλείας, δύναται να τον απολύσει, προτού εκπνεύσει η διάρκεια του διατάγματος προσωρινής νοσηλείας, αφού δώσει έγκαιρη ειδοποίηση προς το δικαστήριο·

 

(στ) το διάταγμα διαρκούς νοσηλείας είναι για αρχική περίοδο μέχρι 2 μηνών και δύναται να ανανεώνεται βάσει των προνοιών του άρθρου 11·

 

(ζ) κατά την έκδοση κάθε διατάγματος νοσηλείας το δικαστήριο ακούει και τον ασθενή, εκτός αν από την προσαχθείσα μαρτυρία πειστεί ότι ο ασθενής δεν είναι σε θέση να καταθέσει. Σε τέτοια περίπτωση το δικαστήριο ακούει τις απόψεις του προσωπικού αντιπροσώπου του ασθενούς και όταν αυτός δεν εντοπίζεται, τις απόψεις του κοινωνικού λειτουργού, ο οποίος μπορεί να συνοδεύεται από δικηγόρο και ψυχίατρο της δικής του επιλογής·

 

(η) το δικαστήριο δύναται, αν κρίνει τούτο σκόπιμο, έχοντας πάντοτε υπόψη την οικονομική κατάσταση του ασθενούς, να διατάξει τα έξοδα τόσο του δικηγόρου όσο και του ψυχίατρου του να καταβληθούν από δημόσιους πόρους.

 

(2) Η Επιτροπή ενημερώνεται από το δικαστήριο για την έκδοση διατάγματος προσωρινής νοσηλείας και για την ημερομηνία κατά την οποία το δικαστήριο θα εξετάσει την έκδοση ή όχι διατάγματος διαρκούς νοσηλείας.

 

(3) Σε περίπτωση κατά την οποία ο ασθενής αρνείται να εξεταστεί για σκοπούς προσκόμισης της ιατρικής γνωμάτευσης που απαιτείται από τις διατάξεις της παραγράφου (α) του εδαφίου (1), ισχύουν οι πιο κάτω διατά ξεις:

 

(α) Ύστερα από αίτηση από οποιοδήποτε πρόσωπο που αναφέρεται στην παράγραφο (α) του εδαφίου (1), το δικαστήριο δύναται να εκδώσει διάταγμα για άμεση εξέταση και εκτίμηση της κατάστασης του ασθενούς και έκδοσης της σχετικής γνωμάτευσης, το οποίο στη συνέχεια θα αναφέρεται ως διάταγμα εξέτασης·

 

(β) η έκδοση διατάγματος εξέτασης παρέχει στην αστυνομία την εξουσία και την υποχρέωση να συλλάβει πάραυτα τον ασθενή και να τον μεταφέρει στο κέντρο ή σε οποιοδήποτε άλλο χώρο κατονομάζεται στο διάταγμα·

 

(γ) η αστυνομία παραμένει στο χώρο εξέτασης, όπου μεταφέρθηκε ο ασθενής για εξέταση, μέχρις ότου συμπληρωθεί αυτή και ακολούθως:

 

(i) αποχωρεί από το χώρο εξέτασης, αν ο ψυχίατρος που εξέτασε τον ασθενή είναι της γνώμης ότι ο ασθενής δε χρήζει υποχρεωτικής νοσηλείας· ή

 

(ii) μεταφέρει τον ασθενή σε χώρο ασφαλούς κράτησης, αν η γνώμη του ψυχίατρου είναι ότι ο ασθενής χρήζει άμεσης υποχρεωτικής νοσηλείας, μέχρις ότου το δικαστήριο διατάξει να μεταφερθεί σε κέντρο ασφαλούς κράτησης. Σε τέτοια περίπτωση η αστυνομία, εκτός αν άλλο πρόσωπο πράξει αυτό, υποβάλλει αίτηση στο δικαστήριο για έκδοση διατάγματος προσωρινής νοσηλείας·

 

(δ) στην περίπτωση που αναφέρεται στην υποπαράγραφο (i) της παραγράφου (γ) πιο πάνω, ο ψυχίατρος εκδίδει αιτιολογημένη έκθεση για τα ευρήματά του, τα οποία αποστέλλει στο δικαστήριο που εξέδωσε το διάταγμα εξέτασης·

 

(ε) στην περίπτωση που αναφέρεται στην υποπαράγραφο (ii) της παραγράφου (γ) πιο πάνω, ο ψυχίατρος εκδίδει τη γνωμάτευση που απαιτείται για έκδοση διατάγματος προσωρινής νοσηλείας δυνάμει των διατάξεων του άρθρου αυτού.»

 

 

11.     Έχω επίσης υπόψη μου τους περί Ψυχιατρικής Νοσηλείας Διαδικαστικούς Κανονισμούς.

 

12.     Η αίτηση υποβλήθηκε παραδεκτά από την Αστυνομία και μπορεί να εξεταστεί.

 

13.     Ο ασθενής ενώπιον του Δικαστηρίου φαίνεται να μπορεί να επικοινωνεί τις σκέψεις του, συνεκτικά και ήρεμα, εάν δέχεται ήρεμο λόγο, με τρόπο που να συνάδει με τους βασικούς κοινωνικούς κανόνες, χωρίς οι κινήσεις και οι τρόποι του να εκφράζονται αδικαιολόγητα με τρόπο που να μπορεί να εκληφθεί ως βία. Ο πατέρας του ανέφερε πως απλώς, λόγω δικών του προβλημάτων υγείας, είχε παραμεληθεί η ένεση που βάζει τακτικά, αλλά ακολουθεί την ήδη υφιστάμενη ψυχιατρική θεραπεία, στο πλαίσιο της οποίας, εάν ο θεράπων ιατρός του Καθ’ ου η αίτηση, που τον παρακολουθεί για χρόνια, εισηγηθεί ο ίδιος ότι χρειάζεται πλέον και νοσηλεία, δεν θα υπάρχει πρόβλημα να ακολουθηθεί η δική του εισήγηση.

 

14.     Βεβαίως, θα μπορούσε, σήμερα, να συνοδεύεται ο Καθ’ ου η αίτηση και ο πατέρας του από τον ψυχίατρο της επιλογής του ασθενούς, για να κατατεθεί τυχόν διαφορετική γνωμάτευση από εκείνην της Δρ. Πολυκάρπου σχετικά με την αναγκαιότητα ο ασθενής να υποβληθεί σε προσωρινή νοσηλεία.

 

15.     Εν πάση περιπτώσει, η ψυχιατρική γνωμάτευση που είναι ενώπιον του Δικαστηρίου κάνει αναφορά σε επιθετική συμπεριφορά με βάση τα γεγονότα που αναφέρθηκαν στην ψυχίατρο από την Αστυνομία, κατά την προσπάθεια σύλληψης του Καθ’ ου η αίτηση. Επίσης, σύμφωνα με τα λεγόμενα του πατέρα του Καθ’ ου η αίτηση, που ενώπιον του Δικαστηρίου δεν έδωσε τέτοια εικόνα, ότι ο υιός του είναι βίαιος και επικίνδυνος. Αυτή η επιθετικότητα που διατυπώθηκε, σε συνάρτηση με την παρατηρούμενη ψυχωσική συμπτωματολογία, οδήγησε λογικά και στο συμπέρασμα ότι η συμπεριφορά του είναι επικίνδυνη για τους άλλους, εάν δε ληφθεί θεραπεία που να περιλαμβάνει και την προσωρινή νοσηλεία. Δεν εξηγείται όμως λεπτομερώς η επικινδυνότητα και δεν γίνεται οποιαδήποτε αναφορά στην ήδη υφιστάμενη ψυχιατρική θεραπεία που λαμβάνει ο ασθενής, σε συνάρτηση με τη χρονιότητα του προβλήματος.

 

16.     Ενόψει και της γενικότητας των αναφορών στη ψυχιατρική γνωμάτευση, αλλά και των λοιπών δεδομένων της υπόθεσης, και έχοντας υπόψη τη δραστικότητα ενός τέτοιου διατάγματος, κρίνεται πως, υπό το σύνολο των περιστάσεων, δεν θα πρέπει να εγκριθεί η αίτηση, ως διάβημα προς το συμφέρον του ασθενούς.

 

17.     Για τους λόγους που εξηγήθηκαν, η αίτηση απορρίπτεται. Ο Καθ’ ου η αίτηση να αφεθεί ελεύθερος.

 

(Υπ.) ………………………..

Χρ. Μίτλεττον, Ε.Δ.

Πιστό Αντίγραφο

ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΗΤΗΣ