ΕΠΑΡΧΙΑΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΠΑΦΟΥ

ΕΝΩΠΙΟΝ: Λ. Χατζηξενοφώντος, Ε.Δ.

Αρ. Υπόθεσης: 10544/2023

 

ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΠΑΦΟΥ

 

εναντίον

 

Π. Α. Γ.

Κατηγορούμενος

 

ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 30/05/2025

 

Εμφανίσεις:

Για Κατηγορούσα Αρχή: κος Μ. Παπαγεωργίου μαζί με κ. Σ. Σοφοκλέους

Για Κατηγορούμενο: κος Η. Στεφάνου μαζί με κ. Γ. Νεάρχου και κ. Σ. Δημητρίου

Κατηγορούμενος παρών

 

Α Π Ο Φ Α Σ Η

 

Α.   Το Κατηγορητήριο

Ο Κατηγορούμενος αντιμετωπίζει τις ακόλουθες κατηγορίες:

·         Πρόκληση θανάτου λόγω αλόγιστης, απερίσκεπτης ή επικίνδυνης πράξης ή συμπεριφοράς, που δεν ανάγεται σε υπαίτια αμέλεια, χωρίς πρόθεση, κατά παράβαση του άρθρου 210 του Ποινικού Κώδικα, Κεφ. 154 (πρώτη κατηγορία)∙ και

·         Οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλης κατά παράβαση των άρθρων 5 και 11 του περί Οδικής Ασφάλειας Νόμου (Ν.174/86) (δεύτερη κατηγορία).

 

Το κατηγορητήριο καταχωρήθηκε ως συνέπεια θανατηφόρου τροχαίου δυστυχήματος, το οποίο συνέβη τις πρώτες πρωινές ώρες στις 27/11/2021 στην Πόλη Χρυσοχού της Επαρχίας Πάφου, που είχε ως αποτέλεσμα να χάσει την ζωή του ένας νέος άνθρωπος, ο [….], τέως από την [….] .

Ο Κατηγορούμενος, αρχικά, δεν παραδέχτηκε και τις δύο κατηγορίες του κατηγορητηρίου. Ωστόσο, πριν την έναρξη της ακρόασης της υπόθεσης, ο Κατηγορούμενος ζήτησε την άδεια του Δικαστηρίου να αλλάξει την απάντηση του στην δεύτερη κατηγορία, σχετική άδεια δόθηκε από το Δικαστήριο, και σημειώθηκε η παραδοχή του Κατηγορούμενου στην δεύτερη κατηγορία.

 

Β.   Εισαγωγή

Στα πλαίσια της ακροαματικής διαδικασίας κατατέθηκαν αρκετά παραδεκτά έγγραφα για την αλήθεια του περιεχομένου τους (βλ. Τεκμήρια 1 – 31 και 52). Τα εν λόγω τεκμήρια έχουν ενταχθεί και αναλυθεί, ανεξάρτητα αν δεν γίνεται ρητή αναφορά στην απόφαση, στο πλαίσιο του συνόλου της μαρτυρίας. Τα θεωρώ ως δεδομένα και κρίνω ότι περιέχουν παραδεκτή μαρτυρία (βλ. Χριστοδούλου άλλως Ρόπας κα ν Δημοκρατίας (Αρ. 2) (2000) 2 ΑΑΔ 628). Αναφορά στο περιεχόμενο των εν λόγω τεκμηρίων θα γίνει όπου κρίνεται αναγκαίο για σκοπούς της απόφασης.

 

Η Κατηγορούσα Αρχή για σκοπούς απόδειξης της υπόθεσης της κάλεσε 5 μάρτυρες κατηγορίας, τον Αστυφύλακα 1142, Κ. Κωνσταντίνου (Μ.Κ.1), τον [….] (Μ.Κ.2), ο οποίος ήταν ο οδηγός του οχήματος που βρισκόταν το θύμα, τον Λοχία 1289, Π. Αναστάση (M.K.3), τον Λοχία 466, Ε. Ανδρέου (Μ.Κ.4) και τον κ. Ε. Θανασιά (Μ.Κ.5).

 

Ο Κατηγορούμενος μετά που κρίθηκε εκ πρώτης όψεως ένοχος και κλήθηκε σε απολογία, άσκησε το δικαίωμα της σιωπής, και κάλεσε τον κ. Κ. Λοιζίδη (Μ.Υ.1) ως μάρτυρα υπεράσπισης.

 

Με βάση τα παραδεκτά και αδιαμφισβήτητα γεγονότα, όπως παρουσιάστηκαν δια των χειρισμών των μερών κατά την ακρόαση  (βλ. Κυριακίδης ν Τράπεζα Πειραιώς (Κύπρου) Λτδ, Πολιτική             Έφεση αρ. 185/2012, 19/04/2018), προκύπτουν τα ακόλουθα:

 

Στις 27/11/2021 και περί ώρα 03.15, επεσυνέβη τροχαίο δυστύχημα στην Λεωφόρο Ακάμαντος, στην Πόλη Χρυσοχούς, της Επαρχίας Πάφου, που είχε ως αποτέλεσμα να χάσει την ζωή του ο [….], ηλικίας περίπου  [….] ετών (στο εξής το «θύμα»).

 

Ο Κατηγορούμενος, ηλικίας τότε [….] ετών, κατά τον ουσιώδη χρόνο, ήτοι στις 27/11/2021 περί τις 03.15, οδηγούσε το όχημα με αριθμούς εγγραφής [….], μάρκας AUDI (στο εξής «Αudi») στην λεωφόρο Ακάμαντος με κατεύθυνση προς Λατσί. 

 

Κατά τον ίδιο τόπο και χρόνο ο Μ.Κ.2 οδηγούσε το όχημα με αριθμούς εγγραφής [….] μάρκας SMART (στο εξής «Smart»), με συνοδηγό το θύμα, με αντίθετη κατεύθυνση, προς Πόλη Χρυσοχούς.

 

Σε κάποιο σημείο επί της λεωφόρου Ακάμαντος τα δύο οχήματα συγκρούστηκαν, και συνέπεια του εν λόγω δυστυχήματος ήταν ο θάνατος του θύματος.

 

Η σύγκρουση έγινε κατά την διάρκεια της νύχτας. Ο δρόμος φωτίζετο από οδικό φωτισμό ο οποίος δεν ήταν ικανοποιητικός. Στην σκηνή του δυστυχήματος κατέφθασε αρχικά ο [….], ο οποίος λίγο πριν την σύγκρουση, περί τις 03.05, είδε το όχημα Smart να οδηγεί στον δρόμο με κατεύθυνση από το Λατσί  προς την Πόλη Χρυσοχούς με «κανονική ταχύτητα», σύμφωνα πάντα με την δική του εκτίμηση, στην αριστερή πλευρά του δρόμου σύμφωνα με την πορεία του Smart. Μετά από λίγο το εν λόγω άτομο άκουσε ένα θόρυβο, και αντιλήφθηκε ότι έγινε δυστύχημα, ωστόσο δεν είχε οπτική επαφή της σκηνής του δυστυχήματος λόγω της στροφής που υπήρχε στο δρόμο.

 

Ο [….] όταν κατέφθασε στην σκηνή του δυστυχήματος είδε τα ενεχόμενα οχήματα στις τελικές τους θέσεις. Είδε τον Μ.Κ.2 να βρίσκεται έξω από το όχημα Smart, στην πλευρά του οδηγού, βαριά τραυματισμένο και δεν επικοινωνούσε. Ο ίδιος κάλεσε ασθενοφόρο και τότε ήρθε και ένας άλλος φίλος του στην σκηνή του δυστυχήματος, ο [….], ο οποίος πήγε προς το μέρος του οχήματος Audi, άνοιξε την πόρτα του οδηγού και έβγαλε έξω από το όχημα τον Κατηγορούμενο. Όταν βοήθησαν τον Κατηγορούμενο να καθίσει στην απέναντι πλευρά του δρόμου μέχρι να καταφθάσει το ασθενοφόρο, ο [….] αντιλήφθηκε ότι στο Smart στην θέση του συνοδηγού βρισκόταν το θύμα, το σώμα του οποίου κρεμόταν έξω από το παράθυρο της θέσης του συνοδηγού.

 

Στη σκηνή του δυστυχήματος αφίχθηκαν μέλη του Αστυνομικού Σταθμού Πόλης Χρυσοχούς όπου διαφύλαξαν την σκηνή του δυστυχήματος μέχρι να καταφθάσουν μέλη του Τμήματος Τροχαίας Πάφου. Ο Αστυφύλακας 3161 Χ. Αγγελή, όταν κατέφθασε στην σκηνή εντόπισε εντός του Smart, στην θέση του συνοδηγού, το θύμα σοβαρά τραυματισμένο χωρίς να έχει τις αισθήσεις του, και έξω από το Smart εντόπισε τον οδηγό του οχήματος, ο οποίος ήταν επίσης σοβαρά τραυματισμένος αλλά είχε τις αισθήσεις του.

 

Στην σκηνή κατέφθασε ασθενοφόρο το οποίο παρέλαβε τον Μ.Κ.2 και τον Κατηγορούμενο. Ο Μ.Κ.2 λόγω της τροχαίας σύγκρουσης βρισκόταν σε κωματώδη κατάσταση. Στην συνέχεια, και περί ώρα 03.26, μετέβηκε στην σκηνή του δυστυχήματος ο νοσηλευτικός λειτουργός της Υπηρεσίας Ασθενοφόρων, Ι. Ιγνατίου, εξέτασε το θύμα και διαπίστωσε ότι δεν είχε ζωτικά σημεία, και τον μετέφερε με το ασθενοφόρο στο Νοσοκομείο της Πόλης Χρυσοχούς όπου τον παρέδωσε στον επί καθήκοντά ιατρό (βλ. Τεκμήριο 26).

 

Στη συνέχεια και περί ώρα 05.00 μετέβηκαν στην σκηνή του δυστυχήματος οι Μ.Κ.1 και Μ.Κ.3, μαζί με την Α/Αστυφύλακα 3257, Μ. Ευδοκίου. Ο Μ.Κ.1 ετοίμασε πρόχειρο σχεδιάγραμμα στο οποίο σημειώθηκαν οι πορείες των ενεχόμενων οχημάτων, το σημείο σύγκρουσης των οχημάτων, και τα όσα εντοπίστηκαν επί σκηνής. Η Α/Αστυφύλακα 3257, Μ. Ευδοκίου έλαβε φωτογραφίες από την σκηνή του δυστυχήματος, στις οποίες παρουσιάζονται τα οχήματα στις τελικές τους θέσεις, οι ζημιές που υπέστηκαν τα οχήματα αλλά και η πραγματική μαρτυρία επί της σκηνής του δυστυχήματος (βλ. Τεκμήριο 35).

 

Στις 27/11/2021 και ώρα 05.00 η Δρ. Αιολά Γκουροβανίδου εξέτασε το θύμα στο Νοσοκομείο Πόλης Χρυσοχούς, όπου διαπίστωσε τον θάνατο του και εξέδωσε σχετικό πιστοποιητικό θανάτου (βλ. Τεκμήριο 1).

 

Στις 27/11/2021 και ώρα 06.00 λήφθηκε συγκατάθεση από τον θεράπον ιατρό του Μ.Κ.2, να ληφθεί δείγμα αίματος για ανάλυση, για να διαπιστωθεί κατά ποσό οδηγούσε υπό την επήρεια αλκοόλης (βλ. Τεκμήρια 3 και 30). Στις 06.30 λήφθηκε ανάλογη συγκατάθεση από τον Κατηγορούμενο, και από τον πατέρα του Κατηγορούμενου καθώς και από τον θεράποντα ιατρό του (βλ. Τεκμήρια 2 και 31).

 

Τα δείγματα αίματος του Κατηγορούμενου και του Μ.Κ.2 στάλθηκαν στο Κυβερνητικό Χημείο για επιστημονικές εξετάσεις (βλ. Τεκμήρια 14 και 27) και σύμφωνα με τα αποτελέσματα του Γενικού Χημείου του Κράτους η αναλογία αλκοόλης στο αίμα του Κατηγορούμενου ήταν 92 χιλιοστά αντί 20 χιλιοστά του γραμμαρίου αλκοόλης σε κάθε 100 χιλιοστά του λίτρου αίματος και η αναλογία αλκοόλης στο αίμα του Μ.Κ.2 ήταν 98 χιλιοστά αντί 50 χιλιοστά του γραμμαρίου αλκοόλης σε κάθε 100 χιλιοστά του λίτρου αίματος (βλ. Τεκμήριο 23).

 

Στις 27/11/2021 και ώρα 12.23 ο Αστυφύλακας 2411 Κ. Τιττώνης συνέλαβε τον Κατηγορούμενο στο Γενικό Νοσοκομείο Πάφου δυνάμει δικαστικού εντάλματος σύλληψης, και αφού τον πληροφόρησε για τα αδικήματα που διερευνώνται εναντίον του και του επέστησε την προσοχή του στον Νόμο απάντησε «Δεν φταίω» (βλ. Τεκμήρια 5, 6 και 28). Κατά την σύλληψη του παραδόθηκαν τα δικαιώματα συλληφθέντων (βλ. Τεκμήριο 7).

 

Στις 27/11/2021 και περί ώρα 22.45 ο Θανατικός Ανακριτής Πάφου εξέδωσε προς τον Ιατροδικαστή Νικόλα Χαραλάμπους διάταγμα για μεταθανάτια εξέταση του θύματος (βλ. Τεκμήριο 9).  

 

Στις 28/11/2021 ο Ιατροδικαστής Νικόλας Χαραλάμπους διενήργησε στο Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας νεκροτομή στη σορό του θύματος και σύμφωνα με σχετική βεβαίωση του ο θάνατος του θύματος επήλθε από ρήξη θωρακικής αορτής συνέπεια τροχαίου δυστυχήματος (βλ. Τεκμήρια 10 και 21). Ο Αστυφύλακας 2641 Χ. Ανδρέου στις 28/11/2021 στο νεκροτομείο του Γενικού Νοσοκομείου Λευκωσίας έλαβε αριθμό φωτογραφιών κατά την νεκροψία που διενεργήθηκε επί της σορού του θύματος από τον Ιατροδικαστή Νικόλα Χαραλάμπους (βλ. Τεκμήρια 24 και 25). Η σορός του θύματος αναγνωρίστηκε από τον θείο του θύματος, [….], στο νεκροτομείο του Γενικού Νοσοκομείου Λευκωσίας (βλ. Τεκμήριο 11).

 

Ο Μ.Κ.2 είχε αγοράσει το Smart πριν περίπου μια βδομάδα από το θανατηφόρο δυστύχημα.

 

Για όλα τα πιο πάνω προβαίνω σε σχετικά ευρήματα.

 

Γ.    Μαρτυρία

Θα παραθέσω στην συνέχεια  συνοπτικά την μαρτυρία ενός έκαστου των μαρτύρων, όχι με την σειρά που κλήθηκαν και κατέθεσαν ενώπιον του Δικαστηρίου, αλλά με την σειρά που κατά την άποψη μου δίνει την καλύτερη δυνατή εικόνα αναφορικά με την εξέλιξη των γεγονότων.

 

Μ.Κ.1

Ο Αστυφύλακας 1142, Κωνσταντίνος Κωνσταντίνου, Μ.Κ.1,  ο οποίος υπηρετεί στο Τμήμα Τροχαίας Πάφου στο Τμήμα Διερεύνησης Τροχαίων Δυστυχημάτων, υιοθέτησε δυνάμει του άρθρου 25 του Κεφ. 9 τη γραπτή κατάθεση του (βλ. Τεκμήριο 32), ως μέρος της κυρίως εξέτασης του. Ο Μ.Κ.1 είναι ειδικός φωτογράφος της Αστυνομίας, εξουσιοδοτημένος χειριστής της συσκευής Skidman, η οποία υπολογίζει τον συντελεστή τριβής με δοκιμή τροχοπέδησης, και έτυχε σχετικής εκπαίδευσης στην διερεύνηση, αποτύπωση και σχεδιαγράφηση σκηνής τροχαίων οδικών δυστυχημάτων και σκηνών εγκλήματος.  

 

Στις 27/11/2021, περί τις 04.05 ενημερώθηκε ότι προκλήθηκε σοβαρό τροχαίο δυστύχημα στον κύριο δρόμο Πόλης Χρυσοχού προς Λατσί. Στις 05.00, επισκέφθηκε την σκηνή του δυστυχήματος με τον υπεύθυνο τροχαίας Πάφου Α. Αλεξίου, τον Μ.Κ.3 και την Α/ Αστυφύλακα 3257. Τα δύο ενεχόμενα οχήματα βρίσκονταν στις τελικές τους θέσεις. Το όχημα Audi με αριθμούς εγγραφής [….] οδηγείτο από τον Κατηγορούμενο, ενώ το όχημα με αριθμό εγγραφής [….], μάρκας Smart, οδηγείτο από τον Μ.Κ.2, και στην θέση του συνοδηγού βρισκόταν το θύμα. Από τη σύγκρουση των δύο οχημάτων τραυματίστηκαν όλοι οι ενεχόμενοι, και μεταφέρθηκαν στο Γενικό Νοσοκομείο Πάφου όπου διαπιστώθηκε ο θάνατος του θύματος. Σοβαρά είχε τραυματιστεί ο Μ.Κ.2, ενώ ο Κατηγορούμενος τραυματίστηκε πιο ελαφρά.

 

Ο δρόμος στον οποίο έλαβε χώρα η σύγκρουση βρίσκεται εντός κατοικημένης περιοχής, αποτελείται από δύο λωρίδες κυκλοφορίας, μια για κάθε κατεύθυνση, που διαχωρίζονται με άσπρη συνεχή γραμμή. Η απόσταση από την κίτρινη γραμμή αριστερά του δρόμου, που είναι το πεζοδρόμιο, μέχρι την γραμμή που ορίζει τον δρόμο στην δεξιά πλευρά, είναι 6 μέτρα. Στα αριστερά του δρόμου με κατεύθυνση από το Λατσί προς την Πόλη Χρυσοχούς υπάρχει ασφάλτινη διαπλάτυνση πλάτους 90 εκατοστών και στην συνέχεια χωμάτινη διαπλάτυνση, όπου υπάρχουν φυτεμένα κατά μήκος δέντρα. Στην δεξιά άκρια του δρόμου υπάρχει ασφάλτινη διαπλάτυνση πλάτους 50 εκατοστών και στην συνέχεια χτιστή νησίδα στην οποία υπάρχουν φυτεμένοι θάμνοι, ενώ δεξιότερα υπάρχει πεζόδρομος και ποδηλατόδρομος. Ο δρόμος στο σημείο της σύγκρουσης σχηματίζει ελαφρά αριστερή στροφή. Πριν το σημείο σύγκρουση, ως ήταν η κατεύθυνση του οχήματος του Κατηγορούμενου προς Λατσί, υπάρχουν τουλάχιστον δύο κυρτώματα.  Το όριο ταχύτητας είναι 50 Χ.Α.Ω.

 

Η σύγκρουση έγινε κατά την διάρκεια της νύχτας. Ο δρόμος φωτίζεται  από οδικό φωτισμό ο οποίος δεν ήταν ικανοποιητικός αφού οι λαμπτήρες που υπήρχαν ήταν στα δεξιά, στην άκρια του πεζοδρομίου, σε απόσταση 8,30 μέτρα από το κέντρο του δρόμου.

 

Ο Μ.Κ.1 αφού επιθεώρησε τη σκηνή του δυστυχήματος, ετοίμασε πρόχειρο σχέδιο της σκηνής, στο οποίο σημείωσε όλη την πραγματική μαρτυρία και το σημείο σύγκρουσης (βλ. Τεκμήριο 33). Ακολούθως ετοίμασε επίσημο σχεδιαγράφημα της σκηνής του δυστυχήματος επί κλίμακας (βλ. Τεκμήριο 34).

 

Επί του Τεκμηρίου 34 υπέδειξε τις τελικές θέσεις των οχημάτων και το σημείο σύγκρουσης, το οποίο παρουσιάζεται ως σημείο Χ επί του Τεκμηρίου 34. Αναφερόμενος στο σημείο σύγκρουσης εξήγησε ότι εντοπίστηκε στην αριστερή ασφάλτινη διαπλάτυνση, με κατεύθυνση από Λατσί προς Πόλη Χρυσοχούς, 40 εκατοστά από την άκρια της ασφάλτου και 50 εκατοστά από την κίτρινη γραμμή. Εξήγησε ότι το σημείο σύγκρουσης εντοπίστηκε αφού στο συγκεκριμένο σημείο βρισκόταν ο κύριος όγκος των συντριμμιών των δύο οχημάτων, και επίσης υπήρχε η μπροστινή πινακίδα του Audi, και στο συγκεκριμένο σημείο υπήρχαν ίχνη που κατέληγαν στην τελική θέση του οχήματος Audi.

 

Με κατεύθυνση από το Λατσί προς την Πόλη Χρυσοχούς υπήρχε η ακόλουθη πραγματική μαρτυρία στην σκηνή του δυστυχήματος:

 

Στην άκρια της αριστερής λωρίδας του δρόμου υπήρχε κομμάτι από τον μπροστινό προφυλακτήρα του Audi. Σε ανοιχτό χώρο στα αριστερά βρισκόταν το μπροστινό δεξί φανάρι του Audi και η μπροστινή γρίλια του. Στην αριστερή άκρια της διαπλάτυνσης και στην άκρια του δρόμου κοντά στην κίτρινη γραμμή υπήρχαν εκδορές. Στην αριστερή διαπλάτυνση υπήρχε μεγάλος όγκος συντριμμιών και των δύο οχημάτων καθώς και η μπροστινή πινακίδα του Audi. Επίσης υπήρχαν διάσπαρτα συντρίμμια και υγρά που είχαν κατεύθυνση προς το κέντρο του δρόμου, σύμφωνα με την τελική θέση του Smart. Στην δεξιά λωρίδα υπήρχαν υγρά που κατέληγαν στο μπροστινό μέρος του Smart. Στην αριστερή λωρίδα μετά τα συντρίμμια των δύο οχημάτων υπήρχαν εκδορές στην άσφαλτο που προκλήθηκαν από το Audi. Στην αριστερή διαπλάτυνση υπήρχαν εκδορές που προκλήθηκαν από το Audi, και στον ανοιχτό χωμάτινο χώρο υπήρχαν τριψίματα από τους τροχούς του Audi που κατέληγαν στην τελική του θέση.

 

Κατά την αντεξέταση του συμφώνησε ότι οι επιβαίνοντες στο Smart δεν έφεραν ζώνη ασφαλείας και δεν εντοπίστηκαν στην σκηνή ίχνη τροχοπέδησης του οχήματος Smart. Σύμφωνα με την εμπειρία του ανέφερε ότι αν κάποιος οδηγούσε όχημα του μεγέθους του Smart με 80 Χ.Α.Ω και απότομα έστριβε το τιμόνι του αριστερά ή δεξιά, το όχημα λόγω της απότομης ενέργειας θα πλαγιολισθούσε.

 

Και τα δύο ενεχόμενα οχήματα υπέστηκαν ζημιές στο μπροστινό μέρος τους, κυρίως στην αριστερή τους πλευρά. Κατά την αντεξέταση του συμφώνησε ότι το κύριο σημείο που ήρθε σε επαφή το Audi με το Smart είναι η αριστερή πλευρά του Audi. Συμφώνησε επίσης ότι το σημείο σύγκρουσης βρισκόταν στην αριστερή πλευρά του Audi, στα 50 εκατοστά από την κίτρινη γραμμή και το αυτοκίνητο ήταν προς την άκρη του δρόμου.

 

Την ημέρα του δυστυχήματος, περί τις 05.45, ο Αστυφύλακας 1804 Π. Πόρακος μετέβηκε στο Νοσοκομείο Πάφου για να επικοινωνήσει με τον Κατηγορούμενο. Η θέση του Κατηγορούμενου ήταν ότι οδηγούσε προς το Λατσί, στην λωρίδα κυκλοφορίας του, και ότι το άλλο όχημα τον κτύπησε. Για αυτά ενημερώθηκε ο Μ.Κ.1 όπου τα κατέγραψε σε σχετικό ημερολόγιο ενεργείας (βλ. Τεκμήριο 36). Αντεξεταζόμενος ο Μ.Κ.1 συμφώνησε ότι η θέση αυτή του Κατηγορούμενου δόθηκε πριν να έχει υπόψη του ο Κατηγορούμενος τα ευρήματα των ανακριτών και πριν να λάβει νομική συμβουλή.

 

Την επόμενη ημέρα του δυστυχήματος ο Μ.Κ.3 έλαβε ανακριτική κατάθεση από τον Κατηγορούμενο. Ο Κατηγορούμενος υπέγραψε το πρόχειρο σχέδιο της σκηνής (βλ. Τεκμήριο 33) ως ορθό.

 

Η πρώτη ανακριτική κατάθεση του Μ.Κ.2 λήφθηκε στις 31/05/2022. Αντεξεταζόμενος ο Μ.Κ.1 ανέφερε ότι η απόφαση να ληφθεί ανακριτική κατάθεση από τον Μ.Κ.2 ήταν του Μ.Κ.3, ο οποίος ήταν ο εξεταστής της θανατηφόρας σύγκρουσης. Ο Μ.Κ.1 συμφωνούσε με αυτή την απόφαση του Μ.Κ.3. Μετά την λήψη ανακριτικής κατάθεσης από τον Μ.Κ.2, ο δικηγόρος του Μ.Κ.2  επικοινώνησε με το Τμήμα Τροχαίας, ζητώντας να δώσει ο πελάτης του δεύτερη κατάθεση.

 

Στις 06/09/2022 και ώρα 16.50 ο Μ.Κ.1, μαζί με τον Μ.Κ.3, επισκέφθηκαν εκ νέου την σκηνή της τροχαίας σύγκρουσης, όπου στο μέρος βρισκόταν ο Μ.Κ.2 μαζί με τον δικηγόρο του. Ο Μ.Κ.1 εξήγησε στον Μ.Κ.2 το πρόχειρο σχέδιο της σκηνής της σύγκρουσης, και ο Μ.Κ.2 του υπέδειξε την πορεία του οχήματος του. Ο Μ.Κ.2 υπέγραψε το Τεκμήριο 33 στην παρουσία του Μ.Κ.1 και σημείωσε κάτω από την υπογραφή του «επιφύλαξη δικαιωμάτων», σύμφωνα με συμβουλή του δικηγόρου του. Ακολούθως μετέβηκαν στον Αστυνομικό Σταθμό Πόλης Χρυσοχους, όπου ο Μ.Κ.1 έλαβε συμπληρωματική ανακριτική κατάθεση από τον Μ.Κ.2. Η δεύτερη ανακριτική κατάθεση του Μ.Κ.2 (βλ. Τεκμήριο 37), λήφθηκε στην παρουσία του δικηγόρου του Μ.Κ.2, και ο Μ.Κ.2 είχε μαζί του ένα προετοιμασμένο κείμενο. Η κατάθεση ήταν σε αφηγηματική μορφή, ωστόσο υπήρχαν και ερωτήσεις από τον ανακριτή.

 

Κατά την λήψη της ανακριτικής κατάθεσης ο Μ.Κ.1 ζήτησε από τον Μ.Κ.2 να διευκρινίσει ποια ήταν η θέση που είχε το όχημα του Κατηγορούμενου, γιατί από την πραγματική μαρτυρία στην σκηνή του δυστυχήματος υπήρχε ίχνος που φανέρωνε ότι το όχημα του Κατηγορούμενου είχε διαγώνια πορεία. Συγκεκριμένα αναφέρθηκε στο σημείο 1 επί του Τεκμηρίου 34  όπου είναι ένα ίχνος από τον πίσω τροχό του οχήματος του Κατηγορούμενου, και όπως ανέφερε ο Μ.Κ.1 αν προεκτείνει κάποιος μια γραμμή από το σημείο 1 στο σημείο Χ, που είναι το σημείο της σύγκρουσης, φαίνεται η πορεία του οχήματος του Κατηγορούμενου. Ο Μ.Κ.2 διευκρίνισε ότι το όχημα του Κατηγορούμενου βρισκόταν στο κέντρου του δρόμου.

 

Ο Μ.Κ.1 δεν είχε επιθεωρήσει το όχημα Smart και δεν γνώριζε αν το ταχύμετρο παρουσίαζε την ταχύτητα σε μίλια ή χιλιόμετρα ανά ώρα.

 

M.K.3

Ο εξεταστής αυτής της θανατηφόρας τροχαίας σύγκρουσης, ο Λοχίας 1289, Πάμπος Αναστάση, Μ.Κ.3,  υιοθέτησε δυνάμει του άρθρου 25 του Κεφ. 9 τη γραπτή κατάθεση του (βλ. Τεκμήριο 44), ως μέρος της κυρίως εξέτασης του. Υπηρετεί στο Τμήμα Διερεύνησης Τροχαίων Δυστυχημάτων από το 1992. Έτυχε εκπαίδευσης στην διερεύνηση και σχεδιαγράφηση τροχαίων δυστυχημάτων, στην επιθεώρηση μηχανοκίνητων οχημάτων και στην διερεύνηση και αναπαράσταση τροχαίων δυστυχημάτων. Είναι ειδικός φωτογράφος της Αστυνομίας και εξουσιοδοτημένος χειριστής της συσκευής SKIDMAN.  

 

Στις 27/11/2021, περί τις 04.10, πληροφορήθηκε ότι στον κύριο δρόμο Πόλης Χρυσοχούς – Λατσί επεσυνέβη σοβαρή τροχαία σύγκρουση. Περί τις 05.00 της ίδιας ημέρας μετέβηκε στην σκηνή του δυστυχήματος μαζί με τον Μ.Κ.1 και την Α/Αστυφύλακα 3257 Μ. Ευδοκίου. Στο μέρος ήδη βρίσκονταν μέλη του Αστυνομικού Σταθμού Πόλης Χρυσοχούς οι οποίοι διαφύλασσαν την σκηνή του δυστυχήματος. Στην σκηνή ενημερώθηκε ότι από την σύγκρουση το θύμα τραυματίστηκε θανάσιμα, και ότι οι δύο οδηγοί μεταφέρθηκαν στο Νοσοκομείο. Μαζί με τους συναδέλφους του μελέτησε την σκηνή του δυστυχήματος, και διαπίστωσαν την πραγματική μαρτυρία που υπήρχε σε αυτή. Για τους ίδιους λόγους που εξήγησε και ο Μ.Κ.1 καθόρισε το σημείο σύγκρουσης των δύο οχημάτων στο σημείο Χ επί του Τεκμηρίου 34.

 

Ο Μ.Κ.3 ανέφερε ότι το δυστύχημα έγινε κατά την διάρκεια της νύχτας. Στο μέρος υπήρχε οδικός φωτισμός ο οποίος δεν είναι επαρκής. Ο δρόμος στο σημείο που έγινε η εν λόγω οδική τροχαία σύγκρουση είναι ανοικτή στροφή με δύο λωρίδες κυκλοφορίας μια για κάθε κατεύθυνση, οι οποίες διαχωρίζονται από άσπρη συνεχή γραμμή. Ο δρόμος βρίσκεται εντός κατοικημένης περιοχής με όριο ταχύτητας 50 Χ.Α.Ω. Η ορατότητα και για τους δύο οδηγούς στην στροφή ήταν περί τα 150 μέτρα.

 

Στις 28/11/2022 η ώρα 13.00 ο Μ.Κ.3 επιθεώρησε τα δύο ενεχόμενα οχήματα, τα οποία υπέστηκαν ζημιές σε ολόκληρο το μπροστινό τους μέρος, με κύριο κτύπημα την αριστερή μπροστινή τους γωνιά.  Και τα δύο οχήματα είχαν σύστημα αντιπλοκαρίσματος φρένων (antilock braking system), το οποίο ήταν σε καλή και λειτουργήσιμη κατάσταση και τα οχήματα δεν είχαν οποιαδήποτε βλάβη που να συνέτεινε στην πρόκληση του δυστυχήματος.

 

Ήταν η θέση του ότι η σύγκρουση των δύο οχημάτων ήταν σχεδόν μετωπική αφού ήταν στην αριστερή μπροστινή πλευρά και των δύο οχημάτων, και το Smart ήταν ελαφρός σε γωνία με το Audi. Οι δύο αριστεροί τροχοί του Smart, στην τελική τους θέση, έχουν ευθεία πορεία, ενώ ο δεξής τροχός λόγω της σύγκρουσης γύρισε.

 

Αντεξεταζόμενος ο Μ.Κ.3 ανέφερε ότι όπως φαίνεται στην φωτογραφία 27 του Τεκμηρίου 35 η ζώνη ασφαλείας στην θέση του οδηγού του Smart ήταν προσδεμένη και ο Μ.Κ.3 συμφώνησε ότι πολύ πιθανόν ο Μ.Κ.2 να είχε προσδέσει την ζώνη ασφαλείας πριν να ξεκινήσει να οδηγεί το όχημα του για να μην κτυπά ο συναγερμός υπενθύμισης, αλλά να μην φορούσε ο ίδιος την ζώνη ασφαλείας, και για αυτό η ζώνη βρέθηκε με αυτό τον τρόπο προσδεμένη. 

 

Στις 28/11/2021 μεταξύ των ωρών 09.20 – 10.15 ο Μ.Κ.3 έλαβε ανακριτική κατάθεση από τον Κατηγορούμενο, αφού του επέστησε την προσοχή του στον Νόμο και τον πληροφόρησε για τα αδικήματα που εξετάζονται εναντίον του (βλ. Τεκμήριο 45). Την συγκεκριμένη ημερομηνία ο Μ.Κ.3 επέδειξε στον Κατηγορούμενο το πρόχειρο σχέδιο της σκηνής του δυστυχήματος αλλά δεν επιθυμούσε να το υπογράψει και εκδήλωσε την επιθυμία να επισκεφτεί την σκηνή του δυστυχήματος μαζί με την Αστυνομία σε μεταγενέστερο στάδιο για να τους υποδείξει το σημείο σύγκρουσης. Ο Μ.Κ.3 αντεξεταζόμενος ανέφερε ότι η πρόταση «Η απόσταση που είδα πρώτη φορά το αυτοκίνητο να έρχεται από απέναντι μου ήταν περίπου 15 μέτρα» στην κατάθεση του Κατηγορούμενου (βλ. Τεκμήριο 45), προστέθηκε μετά το τέλος της λήψης της κατάθεσης, λόγω συγκεκριμένης ερώτησης που έγινε στον Κατηγορούμενο. Ανέφερε περαιτέρω ότι δεν θα ήταν δυνατόν ο Κατηγορούμενος να είδε το ενεχόμενο όχημα στα 15 μέτρα. Συμφώνησε περαιτέρω ότι οι αποστάσεις που αναφέρουν οι οδηγοί μετά από κάποιο τροχαίο δυστύχημα, δεν είναι ακριβείς, αφού λόγω της αγωνίας της στιγμής και της κατάστασης σοκ στην οποία βρίσκονται, οι εμπλεκόμενοι δεν μπορούν να έχουν αντίληψη των ακριβή αποστάσεων.

 

Στις 31/05/2022 και μεταξύ των ωρών 12.20 – 12.40 στο Τμήμα Τροχαίας Πάφου  ο Μ.Κ.3 έλαβε ανακριτική κατάθεση από τον Μ.Κ.2 (βλ. Τεκμήριο 38) στην παρουσία του δικηγόρου του, αφού πρώτα του επέστησε την προσοχή του στο Νόμο  και τον πληροφόρησε για τα αδικήματα που εξετάζονται εναντίον του. Η κατάθεση ήταν αφηγηματικής μορφής, αλλά έγιναν και ερωτήσεις για το πως έγινε το δυστύχημα. Ο Μ.Κ.3 του υπέδειξε και εξήγησε το πρόχειρο σχέδιο της σκηνής του δυστυχήματος αλλά ο Μ.Κ.2 δεν επιθυμούσε να το υπογράψει, ούτε και επιθυμούσε να μεταβεί στην σκηνή του δυστυχήματος για περαιτέρω εξηγήσεις. Κατά την αντεξέταση του Μ.Κ.3, του ζητήθηκε να παρουσιάσει το ιατρικό πιστοποιητικό σχετικά με την τραυματική αμνησία που επικαλέστηκε ο Μ.Κ.2 στην κατάθεση του στις 31/05/2023. Ο Μ.Κ.3 ανέφερε ότι δεν υπήρχε στον ανακριτικό φάκελο της υπόθεσης.

 

Κατά την αντεξέταση του ανέφερε ότι καθυστέρησαν να λάβουν ανακριτική κατάθεση από τον Μ.Κ.2, καθότι ενώ ο Μ.Κ.2 έλαβε εξιτήριο από το Νοσοκομείο πριν από τις 23/01/2022, όταν ο Μ.Κ.3 επικοινωνούσε ανά τακτά χρονικά διαστήματα με τον πατέρα του Μ.Κ.2, ο τελευταίος τον ενημέρωνε ότι ο Μ.Κ.2 δεν ήταν σε θέση να δώσει κατάθεση, και έτσι παρήλθε ο χρόνος μέχρι τον Μάιο του 2022.

 

Το Τμήμα Τροχαίας στις 18/08/2022 έλαβε επιστολή από τον δικηγόρο του Μ.Κ.2, με την οποία τους ενημέρωνε ότι ο Μ.Κ.2 επιθυμούσε να δώσει συμπληρωματική κατάθεση σχετικά με τα γεγονότα πρόκλησης του δυστυχήματος (βλ. Τεκμήριο 48). Ο συνήγορος του Μ.Κ.2 πριν την αποστολή του Τεκμηρίου 48 είχε αποστείλει στο Τμήμα Τροχαίας άλλη επιστολή με την οποία τους ζητούσε να επιθεωρήσει τα οχήματα για να προβεί σε αναπαράσταση του δυστυχήματος. Ο ειδικός που διόρισε η πλευρά του Μ.Κ.2 εξέτασε τα οχήματα και την σκηνή τον Ιούνιο του 2022.

 

Στις 06/09/2022 και ώρα 16.30 ο Μ.Κ.3 επισκέφθηκε μαζί με τον Μ.Κ.1, τον Μ.Κ.2 και τον δικηγόρο του, το μέρος όπου έγινε το δυστύχημα. Ο Μ.Κ.1 εξήγησε στον Μ.Κ.2 το πρόχειρο σχέδιο της σκηνής, και αφού ο Μ.Κ.2 συμφώνησε με αυτό το υπέγραψε, αναγράφοντας κάτω από την υπογραφή του ότι επιφυλάσσει τα δικαιώματα του (βλ. Τεκμήριο 33), χωρίς όμως να τους αναφέρει ως προς τι επιφυλάσσει τα δικαιώματα του. 

 

Την ίδια ημέρα, μεταξύ των ωρών 17.10 – 17.45 στον Αστυνομικό Σταθμό Πόλης Χρυσοχού ο Μ.Κ.1, στην παρουσία του Μ.Κ.3, έλαβε συμπληρωματική ανακριτική κατάθεση από τον Μ.Κ.2, αφού πρώτα του επιστήθηκε η προσοχή του στον Νόμο και πληροφορήθηκε για τα αδικήματα που εξετάζονται εναντίον του (βλ. Τεκμήριο 37). Η κατάθεση λήφθηκε στην παρουσία του δικηγόρου του Μ.Κ.2. Ο Μ.Κ.2 κρατούσε καταγεγραμμένο κείμενο, το οποίο ανάγνωσε στον Μ.Κ.1, ο οποίος και το κατέγραψε ως μέρος της συμπληρωματικής κατάθεσης του Μ.Κ.2. Ο Μ.Κ.3 ανέφερε κατά την αντεξέταση του ότι η πρόταση στην κατάθεση του Μ.Κ.2 (βλ. Τεκμήριο 37) «Επίσης θέλω να προσθέσω ότι το αυτοκίνητο που είπα πιο πριν ότι ερχόταν προς τα πάνω μου ήταν μέσα στο κέντρο του δρόμου και όταν έσπασα εγώ το τιμόνι μου αριστερά, έστριψε και τούτο σύμφωνα με την πορεία του δεξιά και ήρθε πάνω μου και συγκρουστήκαμε» ήταν η απάντηση που έδωσε ο Μ.Κ.2 έπειτα από σχετική ερώτηση που του υποβλήθηκε, ούτως ώστε να τους διευκρινίσει την ακριβή θέση του αυτοκινήτου του Κατηγορούμενου όταν ο Μ.Κ.2 τον είδε να έρχεται κατά πάνω του.

 

Κατά την αντεξέταση του ο Μ.Κ.3 ανέφερε ότι στις 06/09/2022 έλαβε ανακριτική κατάθεση από τον Μ.Κ.2  αφού είχε εύλογες υποψίες σε εκείνο το στάδιο, ως ο ανακριτής της υπόθεσης, ότι ο Μ.Κ.2 ενέχεται στην διάπραξη του αδικήματος της πρόκλησης θανάτου λόγω αλόγιστης, απερίσκεπτης ή επικίνδυνης πράξης, της οδήγησης χωρίς να βρίσκεται σε ισχύ πιστοποιητικό ασφάλισης ευθύνης έναντι τρίτου και της οδήγησης υπό την επήρεια αλκοόλης.

 

Στις 07/01/2023 ο Μ.Κ.3 έλαβε συμπληρωματική ανακριτική κατάθεση από τον Κατηγορούμενο (βλ. Τεκμήριο 46), κατά την οποία του έδειξε και εξήγησε το πρόχειρο σχέδιο της σκηνής του δυστυχήματος και αφού ο Κατηγορούμενος συμφώνησε με το σημείο σύγκρουσης το υπέγραψε.

 

Στις 22/08/2023 ο Κατηγορούμενος κατηγορήθηκε γραπτώς για τα υπό εξέταση αδικήματα (βλ. Τεκμήριο 47). Ο Κατηγορούμενος δεν παραδέχθηκε τις κατηγορίες.

 

Ο Μ.Κ.3 ανέφερε ότι ο ίδιος δεν διερεύνησε αν το ταχύμετρο του Smart παρουσίαζε την ταχύτητα σε μίλια ή χιλιόμετρα ανά ώρα, ωστόσο δεν απέκλεισε ο Μ.Κ.2 να είδε την απεικόνιση στο ταχύμετρο του  Smart ως παρουσιάζεται στην φωτογραφία 43 του Τεκμηρίου 35 και λόγω αυτού να ανέφερε στην δεύτερη κατάθεση του ότι οδηγούσε με 50-60 χιλιόμετρα γιατί το είδε στο «μιλίμετρο του αυτοκινήτου». Ο Μ.Κ.3 αντεξεταζόμενος ανέφερε ότι πιθανόν η ταχύτητα που είπε ο Μ.Κ.2 να ήταν σε μίλια.

 

Σύμφωνα με την εμπειρία του, ανέφερε ότι όταν ένα όχημα του μεγέθους και του βάρους του Smart, το οποίο κινείται με ταχύτητα 50 μίλια ανά ώρα, έστριβε απότομα το τιμόνι του αριστερά κατά 80 με 90 μοίρες, θα άφηνε ίχνη πλαγιολίσθησης. Αν όμως έστριβε το τιμόνι του αργά τότε μπορεί να μην άφηνε ίχνη πλαγιολίσθησης. Στην σκηνή του δυστυχήματος δεν βρέθηκε ίχνος πλαγιολίσθησης του οχήματος Smart. Συμφώνησε ότι και οι δύο αριστεροί τροχοί του Smart είχαν ευθεία πορεία, όπως ήταν στην τελική θέση του οχήματος, ενώ ο δεξής τροχός γύρισε λόγω της σύγκρουσης (βλ. φωτογραφία 39 Τεκμηρίου 35).

 

Παραπέμποντας στο τελικό σχεδιαγράφημα της σκηνής εξήγησε ότι η απόσταση από το σημείο 1 μέχρι το σημείο Χ είναι λιγότερη από 15 μέτρα, αλλά εξήγησε ότι το σημείο 1 δεν είχε σχέση με την κατεύθυνση του οχήματος Audi, αλλά είναι το σημείο όπου περιστράφηκε το αυτοκίνητο Audi μετά την σύγκρουση.

 

Καταληκτικά, ανέφερε ότι η εισήγηση που έκανε ο ίδιος στο Αρχηγείο του Τμήματος Τροχαίας ήταν να κλείσει η υπόθεση ως ανεξιχνίαστη, διότι η πραγματική μαρτυρία δεν βοηθούσε για να διαπιστωθεί ποιος από τους δύο οδηγούς έλεγε την αλήθεια. Ωστόσο ήταν η απόφαση του Αρχηγείου του Τμήματος Τροχαίας να διωχθεί ο Κατηγορούμενος και για τον Μ.Κ.2 να καταχωρηθεί ξεχωριστό κατηγορητήριο που αφορούσε την οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλης και την οδήγηση χωρίς να βρίσκεται σε ισχύ ασφαλιστική κάλυψη έναντι τρίτου (βλ. Τεκμήριο 49).

 

Μ.Κ.2

Ο [….], Μ.Κ.2, οδηγός του οχήματος Smart, υιοθέτησε το περιεχόμενο των δύο γραπτών του καταθέσεων στην Αστυνομία ημερομηνίας 31/05/2022 και 06/09/2022 (βλ. Τεκμήρια 38 και 37 αντίστοιχα) ως μέρος της κυρίως του εξέτασης.

 

Στην πρώτη του κατάθεση ημερομηνίας 31/05/2022 (Τεκμήριο 38) (στο εξής «πρώτη κατάθεση») αναφέρονται συνοπτικά τα ακόλουθα:

 

Λόγω της ιατρικής κατάστασης του Μ.Κ.2 δεν μπορούσε να αναφέρει οτιδήποτε για το δυστύχημα. Παρατίθεται αυτούσιο σχετικό απόσπασμα της κατάθεσης του: «Λόγω περί τραυματικής αμνησίας και λόγω του ιατρικού πιστοποιητικού που σας παρουσίασα δεν είμαι σε θέση να δώσω την οποίαν κατάθεση αλλά ούτε και να αναφερθώ σε γεγονότα που έλαβαν προ, κατά ή μετά, την πρόκληση του τροχαίου δυστυχήματος». Σχετικά με το πρόχειρο σχεδιαγράφημα που του υποδείχθηκε, όπως εξήγησε «λόγω και της παρούσας μου κατάστασης και επιφυλασσόμενος των δικαιωμάτων μου αλλά και της πραγματικής κατάστασης των γεγονότων, η οποία θα διαφανεί μέσω δικής μας ανεξάρτητης αναπαράστασης, η οποία θα πραγματοποιηθεί αρκετά σύντομα» δεν μπορούσε να εκφέρει οποιαδήποτε άποψη για το σχεδιαγράφημα.  Επίσης στην κατάθεση του ανέφερε ότι δεν επιθυμούσε να μεταβεί στην σκηνή του δυστυχήματος στο εν λόγω στάδιο, αφού δεν ήταν γνώστης όλων των γεγονότων. Ζήτησε περαιτέρω με την κατάθεση του να του δοθεί αντίγραφο του πρόχειρου και τελικού σχεδιαγραφήματος της σκηνής του δυστυχήματος για σκοπούς αμερόληπτης, και ανεξάρτητης αναπαράστασης του τροχαίου ατυχήματος. Το μόνο που μπορούσε να αναφέρει ήταν ότι το όχημα Smart έφερε πιστοποιητικό ασφάλισης έναντι τρίτου, το οποίο κάλυπτε τον ίδιο.

 

Στην δεύτερη του κατάθεση ημερομηνίας 06/09/2022 (Τεκμήριο 37) (στο εξής «δεύτερη κατάθεση») ανέφερε συμπληρωματικά με την πρώτη του κατάθεση τα ακόλουθα:

 

Πριν το δυστύχημα βρισκόταν στο Λατσί και αναχώρησε με το όχημα του Smart, μαζί με το θύμα, ο οποίος ήταν φίλος του, για να πάνε προς την Πόλη Χρυσοχούς. Ο ίδιος κατευθυνόταν προς την Πόλη Χρυσοχούς, βρισκόταν «πάντα μέσα στην λωρίδα» του, και όταν πλησίασε στο σημείο όπου έγινε το δυστύχημα, είδε ένα όχημα να έρχεται κατά πάνω του, μέσα στην λωρίδα του, από την αντίθετη κατεύθυνση. Η απόσταση ήταν μικρή, αλλά δεν θυμόταν πόση ήταν για να προσδιορίσει αυτή. Εκείνη την στιγμή έστριψε απότομα το τιμόνι του προς το αριστερό παγκέτο για να αποφύγει το όχημα. Μετά από αυτό δεν θυμάται κάτι άλλο. Τα φώτα πορείας του οχήματος του ήταν ανοιχτά, και δεν θυμόταν αν το ενεχόμενο όχημα είχε αναμμένα τα φώτα πορείας του. Το όχημα του κινείτο με ταχύτητα περί τα 50 – 60 Χ.Α.Ω, αναφέροντας ότι «την ταχύτητα αυτή που ανάφερα την είδα πάνω στο μιλίμετρο του αυτοκινήτου». Δεν θυμόταν αν κατανάλωσε ποτό πριν να φύγει από το Λατσί. Ανέφερε επίσης ότι πριν την λήψη της δεύτερης κατάθεσης του, μετέβηκε στην σκηνή του δυστυχήματος με τον δικηγόρο του και την Αστυνομία, η Αστυνομία του εξήγησε το πρόχειρο σχέδιο της σκηνής, με το οποίο συμφώνησε ως προς τις πορείες των οχημάτων, τις τελικές τους θέσεις, και το σημείο σύγκρουσης και το υπέγραψε ως ορθό. Τόνισε μάλιστα ότι «θέλω να ξανααναφέρω ότι σε καμία περίπτωση δεν οδηγούσα το αυτοκίνητο σε άλλη λωρίδα εκτός από την δική μου». Δεν θυμόταν πως το όχημα Smart ήρθε στην κατοχή του ή αν είχε ασφάλεια ευθύνης έναντι τρίτου. Μετά από διευκρινιστική ερώτηση ανέφερε ότι «Επίσης θέλω να προσθέσω ότι το αυτοκίνητο που είπα πιο πριν ότι ερχόταν προς τα πάνω μου ήταν μέσα στο κέντρο του δρόμου και όταν έσπασα εγώ το τιμόνι μου αριστερά, έστριψε και τούτο σύμφωνα με την πορεία του δεξιά και ήρθε πάνω μου και συγκρουστήκαμε».

 

Κατά την αντεξέταση του ανέφερε τα ακόλουθα:

 

• Πρώτη Κατάθεση Μ.Κ.2 

Δεν θυμόταν αν στην πρώτη του κατάθεση συνοδεύτο από τον δικηγόρο του και δεν θυμόταν αν η κατάθεση αποτελείτο από ερωτήσεις που γίνονταν από τους ανακριτές και απαντήσεις που έδιδε ο ίδιος. Όταν του υποδείχθηκε η πρώτη του κατάθεση συμφώνησε ότι ήταν μαζί του ο δικηγόρος του.

 

Όταν του ζητήθηκε να παρουσιάσει το ιατρικό πιστοποιητικό στο οποίο γίνεται αναφορά στην πρώτη του κατάθεση, ανέφερε ότι δεν είχε μαζί του κάτι, και δεν θυμόταν αν υπάρχει άλλο ιατρικό πιστοποιητικό, στο οποίο να γίνεται αναφορά στην τραυματική αμνησία που έχει, κατά τον ίδιο, υποστεί, εκτός από την ιατρική έκθεση του Δρ. Ευθύμιου Θανασιά (βλ. Τεκμήριο 39). Ερωτώμενος επί της φράσης «λόγω τραυματικής αμνησίας» στην πρώτη του κατάθεση εξήγησε ότι κάποια πράγματα κάποτε τα θυμάται, και κάποια άλλα όχι, έχοντας αναλαμπές. Όταν του υποδείχθηκε η αναφορά του στην πρώτη του κατάθεση ότι δεν θυμόταν τι έγινε πριν, κατά τη διάρκεια και μετά το δυστύχημα, απάντησε ότι μέχρι και σήμερα κάποια γεγονότα τα θυμάται ενώ κάποια άλλα όχι.

 

Αντεξεταζόμενος επί της φράσης «επιφυλασσόμενος των δικαιωμάτων μου» στην πρώτη κατάθεση του συμφώνησε ότι στις 31/05/2022 επειδή δεν θυμόταν τα γεγονότα δεν υπέγραψε το πρόχειρο σχέδιο της σκηνής του δυστυχήματος και επιφυλάχθηκε να υπογράψει αυτό μόλις γίνει η ειδική εξέταση από τον δικό του εμπειρογνώμονα ως προς τις συνθήκες που επεσυνέβη το δυστύχημα. Ανέφερε επίσης ότι η φράση που ανέγραψε στο πρόχειρο σχέδιο της σκηνής του δυστυχήματος (βλ. Τεκμήριο 33) κάτω από την υπογραφή του «επιφύλαξη δικαιωμάτων» έχει την ίδια έννοια για τον ίδιο, αφού και κατά την υπογραφή του Τεκμηρίου 33 δεν θυμόταν τι έγινε και ήθελε να γίνει εξέταση από τον ειδικό που θα διόριζε.

 

Δεν θυμόταν επίσης αν το έγγραφο Δικαιώματα Υπόπτων/ Κατηγορούμενων (βλ. Τεκμήριο 43) του δόθηκε πριν να του λάβουν την πρώτη ανακριτική κατάθεση, και όταν του υποβλήθηκε ότι αρνήθηκε να υπογράψει τα δικαιώματα που του δόθηκαν και πάλι δεν θυμόταν.

 

• Δεύτερη Κατάθεση Μ.Κ.2

Δεν θυμόταν τι μεσολάβησε για να δώσει δεύτερη κατάθεση στην Αστυνομία, περίπου 3 μήνες μετά από την λήψη της πρώτης του κατάθεσης, και ούτε θυμόταν αν δόθηκε μετά από αίτημα του δικηγόρου του.

 

Κατά την αντεξέταση του ανέφερε ότι την πρώτη φορά που αντιλήφθηκε το Audi, ήταν όταν είδε το εν λόγω όχημα να κινείται από την αριστερή πλευρά του δρόμου, σύμφωνα με την κατεύθυνση του Audi, προς την δεξιά πλευρά και να έρχεται κατά πάνω του. Όταν ο Μ.Κ.2 είδε το όχημα να έρχεται κατά πάνω του  «έσπασε» το τιμόνι του στα αριστερά (σύμφωνα με την πορεία του Μ.Κ.2) για να πάει προς το αριστερό παγκέτο και να αποφύγει το δυστύχημα.

 

Κατά την αντεξέταση, του υποδείχθηκε ότι στην δεύτερη κατάθεση του, η αρχική του τοποθέτηση ήταν ότι όταν είδε το όχημα Audi να έρχεται κατά πάνω του, το Audi ήταν «μέσα» στη λωρίδα κυκλοφορίας του Μ.Κ.2, και για αυτό έστριψε το τιμόνι του αριστερά. Περαιτέρω του υποβλήθηκε ότι μετά από ερώτηση των ανακριτών λόγω αποτυπώματος που υπήρχε στον δρόμο, ανέφερε μια διαφορετική θέση, και συγκεκριμένα ότι το όχημα Audi ήταν μέσα στο «κέντρο του δρόμου» και όταν ο Μ.Κ.2 «έσπασε» το τιμόνι του αριστερά (σύμφωνα με την πορεία του Μ.Κ.2), έστριψε και ο οδηγός του Audi σύμφωνα με την πορεία του δεξιά και συγκρούστηκαν. 

 

Κατά την αντεξέταση του ο Μ.Κ.2 συμφώνησε ότι είδε το Audi μέσα στην δική του λωρίδα κυκλοφορίας (βλ. πρακτικά ημερομηνίας 09/01/2025, σελίδα 53, γραμμές 3-20). Στην συνέχεια, αντεξεταζόμενος, ανέφερε ότι την πρώτη φορά που αντιλήφθηκε το Audi, ήταν όταν αυτό από την μέση του δρόμου ξεκίνησε και ερχόταν προς τα πάνω του, και μέσα σε κλάσματα δευτερολέπτου βρέθηκε μέσα στην δική του λωρίδα κυκλοφορίας, και μετά έξω από την λωρίδα του στα αριστερά όταν ο ίδιος πήγε να το αποφύγει (βλ. πρακτικά ημερομηνίας 09/01/2025, σελίδα 53, γραμμές 21 – 27).

 

Κατά την αντεξέταση του ανέφερε ότι όταν είδε το άλλο όχημα να έρχεται κατά πάνω του «έσπασε» το τιμόνι του αριστερά για να αποφύγει το δυστύχημα, δείχνοντας προς το Δικαστήριο τον τρόπο που έστριψε το τιμόνι, ήτοι ένα απότομο στρίψιμο 80 – 90 μοίρες. Σε σχετική ερώτηση συμφώνησε ότι αυτό που περιγράφει σαν «σπάσιμο» είναι απότομη κίνηση του τιμονιού προς τα αριστερά.

 

Δεν θυμόταν πότε θυμήθηκε όλα αυτά τα γεγονότα που διαδραματίστηκαν πριν την σύγκρουση, συμφωνώντας ότι κάποια πράγματα τα θυμάται, κάποια τα ξεχνά, και κάποια άλλα τα ξαναθυμάται. 

 

Όταν του υποδείχθηκε κατά την αντεξέταση του, η θέση του στην δεύτερη του κατάθεση σχετικά με την ταχύτητα που οδηγούσε, και ερωτήθηκε αν θυμόταν την ταχύτητα ή εάν είδε κάποιο στοιχείο μετά και υπολόγισε ότι αυτή ήταν η ταχύτητα του, απάντησε ότι δεν θυμόταν, παρά μόνο ότι γενικά δεν ξεπερνά το προβλεπόμενο όριο. Στην συνέχεια της αντεξέτασης του ανέφερε ότι «είχα δει και το αυτοκίνητο γιατί πάντα την ώρα που οδηγώ βλέπω το ταμπλό και είμαι συγκεντρωμένος την ώρα που οδηγώ», συμφωνώντας ότι είδε ότι οδηγούσε με 50-60 Χ.Α.Ω βλέποντας το ταχύμετρο του αυτοκινήτου του. Όταν του υποβλήθηκε ότι αυτό που είδε είναι σε μίλια και όχι σε χιλιόμετρα, απάντησε ότι δεν θυμάται.

 

Ανέφερε κατά την αντεξέταση του ότι το βράδυ στις 26/11/2021 προς 27/11/2021 πήγε μαζί με το θύμα σε νυκτερινό κέντρο διασκέδασης στο Λατσί, ωστόσο δεν θυμόταν αν κατανάλωσε αλκοολούχα ποτά το εν λόγω βράδυ. Όταν ερωτήθηκε κατά την αντεξέταση του γιατί δεν ρώτησε τους φίλους του, που ήταν μαζί του στην εν λόγω νυκτερινή έξοδο, αν κατανάλωσε αλκοόλ, απάντησε ότι δεν ρώτησε γιατί δεν τον ενδιέφερε. Περαιτέρω, ο Μ.Κ.2 δεν θυμόταν αν τον ενημέρωσαν οι αστυνομικοί ότι είχαν στην κατοχή τους επιστημονική μαρτυρία που να έδειχνε ότι βρισκόταν υπό την επήρεια αλκοόλης. 

 

Ανέφερε περαιτέρω ότι δεν θυμόταν αν το πρόχειρο σχέδιο της σκηνής του δυστυχήματος (βλ. Τεκμήριο 33) το υπέγραψε και ανέγραψε «επιφύλαξη δικαιωμάτων» πριν να δώσει δεύτερη κατάθεση στην Αστυνομία, αλλά θυμόταν σίγουρα ότι το όχημα Audi δεν είχε φώτα αναμμένα, και ο ίδιος φορούσε την ζώνη ασφαλείας του.

 

• Ιατρικά Προβλήματα Μ.Κ.2

Αντεξεταζόμενος ανέφερε ότι τα ιατρικά προβλήματα που του δημιουργήθηκαν λόγω του δυστυχήματος συνεχίζουν μέχρι και σήμερα. Συγκεκριμένα αναφέρθηκε στην αδυναμία του να περπατήσει χωρίς βοήθεια, ότι δεν μπορεί να εργαστεί στην οικογενειακή επιχείρηση με την οποία διοργανώνονται μικρές κρουαζιέρες στο Λατσί, ότι δεν μπορεί να σηκώνει βάρος πέραν των 5 κιλών, ότι δεν μπορεί να τραβά τα σχοινιά της βάρκας, ούτε να οδηγεί οποιοδήποτε όχημα. Λόγω των τραυμάτων αυτών ανέφερε ότι επηρεάστηκε και κοινωνικά, αφού κλείστηκε στον εαυτό του, και δεν διασκεδάζει με τους φίλους του. Ερωτώμενος αν πραγματοποιεί ταξίδια εκτός Κύπρου, απάντησε «Έκαμα, αλλά δεν κάνω ταξίδια … Έκαμα». Δεν θυμόταν να αναφέρει που ταξίδεψε. Ανέφερε ότι δυσκολεύεται να θυμάται γεγονότα, κάτι το οποίο του προκλήθηκε λόγω του δυστυχήματος, και η κατάσταση αυτή συνεχίζει μέχρι σήμερα χωρίς να έχει οποιαδήποτε βελτίωση. Αντεξεταζομενος ανέφερε ότι κάποια πράγματα τα θυμάται περιστασιακά.

 

Ερωτώμενος αν από την έκβαση της υπόθεσης αυτής έχει οποιοδήποτε προσωπικό όφελος απάντησε «νομίζω όχι». Δεν θυμόταν αν καταχώρησε αγωγή εναντίον της ασφαλιστικής εταιρείας του Κατηγορούμενου, με την οποία ζητά αποζημιώσεις πέραν του ενός εκατομμυρίου ευρώ, και ερωτώμενος αν θέλει να αποζημιωθεί απάντησε «αν πρέπει ναι».  Του υποδείχθηκε κατά την αντεξέταση του το έντυπο απαίτησης στην απαίτηση υπ’ αριθμό 70/2024 του Ε.Δ. Πάφου ημερομηνίας 01/03/2024 (βλ. Τεκμήριο 40), και παρά το ότι αναγνώρισε την υπογραφή του στην τελευταία σελίδα στην Δήλωση Αλήθειας, ωστόσο δεν θυμόταν το εν λόγω έγγραφο. Ερωτώμενος επί των όσων αναφέρονται στις παραγράφους 27 – 31 του Τεκμηρίου 40 δεν θυμόταν αν ανέφερε στον δικηγόρο του τα γεγονότα αυτά. Ωστόσο συμφώνησε κατά την αντεξέταση του ότι αυτά ισχύουν μέχρι σήμερα. Κατά την αντεξέταση του εξήγησε ότι δεν μπορεί να χρησιμοποιεί μέσα μαζικής μεταφοράς λόγω φοβίας ότι μπορεί να γίνει κάποιο ατύχημα.

 

Όταν του υποδείχθηκαν οι φωτογραφίες Τεκμήρια 41^Α και 41Β, δεν μπορούσε να αναγνωρίσει οποιοδήποτε πρόσωπο, δεν θυμόταν αν ο ίδιος πήγε κάποιο ταξίδι στο Ντουμπαί με τον [….], που ως ανέφερε κατά την αντεξέταση του είναι γνωστός του, και δεν μπορούσε να καταλάβει αν το δεύτερο άτομο που απεικονίζεται στις εν λόγω φωτογραφίες είναι ο ίδιος. Ούτε θυμόταν αν ο ίδιος οδήγησε ποτέ τετράτροχη μοτοσυκλέτα. Στην συνέχεια της αντεξέτασης του ανέφερε ότι μπορεί και να προσπάθησε. Ερωτώμενος επί των φωτογραφιών δεν θυμόταν αν έχει το κόκκινο σάλι, το τσαντάκι μέσης, τα γυαλιά και το ρολόι που φοράει το πρόσωπο που απεικονίζεται στην δεξιά πλευρά της φωτογραφίας Τεκμήριο 41Β.

 

Ο Μ.Κ.2 συμφώνησε ότι έχει λογαριασμό στην πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης Instagram, με την ονομασία [….], o οποίος λογαριασμός του παρουσιάζεται στο βίντεο αρ. 3 του Τεκμηρίου 42, αλλά δεν αναγνώρισε τον εαυτό του στα πρώτα 5 δευτερόλεπτα του βίντεο αρ. 3 του Τεκμηρίου 42. Στην συνέχεια της αντεξέτασης του ανέφερε ότι «μπορεί να είμαι εγώ». Δεν θυμόταν να απαντήσει αν το ταξίδι που φαίνεται στο βίντεο αρ. 3 του Τεκμηρίου 42 έγινε μετά το δυστύχημα, και όταν προβλήθηκε το βίντεο αρ. 3 του Τεκμηρίου 42 από τα 00.05 δευτερόλεπτα μέχρι το τέλος, συμφώνησε ότι είναι στιγμιότυπα από «story» δικά του, ωστόσο δεν μπορούσε να ξεχωρίσει τον εαυτό του σε αυτά.

 

Δεν μπορούσε να αναγνωρίσει αν το πρόσωπο που απεικονίζεται στα βίντεο αρ. 4, 5, 6 και 8 του Τεκμηρίου 42 ήταν ο ίδιος. Ούτε μπορούσε να αναγνωρίσει αν το άτομο που κτυπούσε το τύμπανο στο βίντεο αρ. 7 του Τεκμηρίου 42 ήταν ο ίδιος. Ερωτώμενος αν παίζει «ταμπουλέκι» απάντησε αρχικά «δεν θυμούμαι», στην συνέχεια «κάποτε» και στην συνέχεια αρνήθηκε ότι παίζει «ταμπουλέκι» για διασκέδαση.

 

Ανέφερε ότι δεν εργάζεται στην οικογενειακή επιχείρηση αλλά είναι μαζί με τον πατέρα του, και τον βοηθά όταν μπορεί. Όταν του υποβλήθηκε ότι μεταξύ 11/05/2024 και 13/07/2024 βοήθησε στο απόπλου του πλοίου τοποθετώντας την μεταλλική ράμπα επιβίβασης, στην εισαγωγή βάρκας στην θάλασσα και στην συνέχεια ταξίδεψε με αυτή, και ότι περπατά και βαδίζει γρήγορα και μάλιστα πήδηξε από κάποιο ύψωμα απάντησε ότι δεν θυμόταν.

 

M.K.5

Ο Ευθύμιος Θανασιάς, Μ.Κ.5, όπως ανέφερε κατά την κυρίως εξέταση του είναι ιατρός με εξειδίκευση στα θέματα επαγγελματικής υγείας. Εργάζεται στον εν λόγω τομέα από το 2011, τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Κύπρο, διδάσκει σε πανεπιστημιακές σχολές, σε μεταπτυχιακά προγράμματα σπουδών με θέμα την ειδικότητα του και συμμετέχει σε ερευνητικές ομάδες στην Ελλάδα, στην Κύπρο και στο εξωτερικό. Κατά την κυρίως εξέταση του παρουσίασε στο Δικαστήριο το βιογραφικό του σημείωμα (βλ. Τεκμήριο 53). Αναφερόμενος στην ειδικότητα του,  Ιατρική της Εργασίας, εξήγησε ότι αποτελεί κλάδο της παθολογίας, με εξειδίκευση στην αξιολόγηση εργαζόμενων σε εργασία. Αντεξεταζόμενος ανέφερε ότι ο Ιατρός Εργασίας αξιολογεί την κατάσταση ενός εργαζόμενου, μετά από την τέλεση κάποιου συμβάντος, όπως ένα ατύχημα είτε στο εργασιακό περιβάλλον είτε εκτός, και εκτιμά σε τι τομέα θα μπορεί πλέον να εργοδοτηθεί ο εξεταζόμενος. Εξήγησε περαιτέρω ότι η έκθεση εντός Ιατρού Εργασίας χρησιμοποιείται από τους εργαζόμενους όταν θέλουν να διεκδικήσουν αποζημιώσεις για κάποιο εργατικό ατύχημα, και ο Ιατρός Εργασίας καλείται στο Δικαστήριο να αναφέρει την γνώμη του ως προς το ποια εργασία θα μπορεί πλέον να κάνει αυτό το άτομο, ένεκα του ατυχήματος.

 

Υιοθέτησε κατά την κυρίως εξέταση του την Ιατρική Πραγματογνωμοσύνη που συνέταξε στις 29/08/2023 και αφορούσε τον Μ.Κ.2 (βλ. Τεκμήριο 39). Αναλύοντας το Τεκμήριο 39 ανέφερε ότι εκτός από την Ιατρική Πραγματογνωμοσύνη που αφορά τον Μ.Κ.2, επισυνάπτεται και το έντυπο Δελτίο Καταλληλότητας Προς Εργασία, το οποίο έντυπο είναι η γνωμάτευση του προς τον πιθανό εργοδότη του Μ.Κ.2 ως προς το ποιες εργασίες μπορεί να εκτελέσει ο Μ.Κ.2 σε ένα εργασιακό χώρο. 

 

Ανέφερε ότι η εξέταση που διενήργησε στον Μ.Κ.2 στις 22/08/2023, έγινε με σκοπό να αξιολογήσει την κατάσταση της υγείας του Μ.Κ.2 για πιθανή εργασία, δηλαδή για να εκτιμήσει τι εργασία θα μπορούσε να εξασφαλίσει ο Μ.Κ.2 για να βιοποριστεί. Πριν να συναντήσει τον Μ.Κ.2, ο Μ.Κ.5 προμηθεύτηκε από τον δικηγόρο του Μ.Κ.2 το ιστορικό της υπόθεσης, και προηγούμενες ιατρικές εκθέσεις από άλλους ιατρούς του Μ.Κ.2, τις μελέτησε, και στην συνέχεια συνάντησε τον Μ.Κ.2 στις 22/08/2023 και τον εξέτασε λεπτομερώς κλινικά, προβαίνοντας τόσο σε μυοσκελετικό έλεγχο όσο και σε νευροψυχολογική αξιολόγηση, ρωτώντας τον διάφορες ερωτήσεις για να ελέγξει τον τρόπο που αντιλαμβάνεται, που θυμάται, και που έχει συναισθηματική αντίδραση στις ερωτήσεις και στα γεγονότα.

 

Σύμφωνα με την εκτίμηση του Μ.Κ.5, ο Μ.Κ.2 στις 22/08/2023, μεταξύ άλλων, παρουσίαζε δυσκολία στην ομιλία, δεν μπορούσε να ανακαλέσει βασικές πληροφορίες, όπως για παράδειγμα ποιος ήταν ο θεράπων ιατρός του, ήταν συναισθηματικά αποξενωμένος, απαθής, βαθιά καταθλιπτικός και λυπημένος, αφού όπως ο Μ.Κ.2 του ανέφερε κανείς δεν του μιλούσε πλέον γιατί τον αποκαλούσαν εγκληματία αποδίδοντας του ευθύνες για το θανατηφόρο δυστύχημα. Περαιτέρω ήταν η θέση του ότι ο Μ.Κ.2 δεν είχε την ικανότητα να αντιδράσει συναισθηματικά και να επικοινωνήσει νοητικά.

 

Κατά την κρίση του Μ.Κ.5, ο Μ.Κ.2 παρουσίαζε διαλειμματική μνήμη, μερική απώλεια μνήμης, και αδυναμία ανάκλησης γεγονότων. Ωστόσο ο Μ.Κ.5 ανέφερε ότι δεν μπορούσε να εξηγήσει αν αυτό οφειλόταν στην κατάθλιψη που βίωνε ο Μ.Κ.2, αν ήταν υπολείμματα του τραύματος του ένεκα του δυστυχήματος, ή αν ήταν αποτέλεσμα την φαρμακευτικής αγωγής που λάμβανε, αναφέροντας ότι ένας νευροχειρουργός θα μπορούσε να δώσει αυτή την απάντηση. Κατά την αντεξέταση του ο Μ.Κ.5 ανέφερε ότι όταν ρώτησε τον Μ.Κ.2 για τα γεγονότα που αφορούσαν το δυστύχημα, ο τελευταίος δεν θυμόταν σχεδόν τίποτα.

 

Στην μαρτυρία του ο Μ.Κ.5 εξήγησε ότι για να αξιολογήσει την μνήμη του Μ.Κ.2 με σκοπό να διαπιστώσει κατά πόσον ο Μ.Κ.2 μπορεί να θυμάται πληροφορίες και να εκτελέσει πνευματικές εργασίες, και κατ’ επέκταση να βιοποριστεί από αυτές, χρησιμοποίησε την γνωστική εκτίμηση του Μόντρεαλ, στην οποία περιλαμβάνονται διάφορες ερωτήσεις και ανάλογα με τις απαντήσεις του εξεταζόμενου, ο ιατρός αποφασίζει αν κάποιο άτομο είναι λειτουργικό. Όπως ανέφερε, ο Μ.Κ.2 δεν ήταν σε θέση να ολοκληρώσει τις ερωτήσεις της προαναφερόμενης μεθόδου, και από τις απαντήσεις που έδωσε ο Μ.Κ.2 το σκορ του δεν ξεπερνούσε τα 15 με άριστα το 30. Κατά την αντεξέταση του Μ.Κ.5, ο συνήγορος του Κατηγορούμενου ζήτησε από τον Μ.Κ.5 να τον προμηθεύσει με το έντυπο με το οποίο κατέληξε ότι το σκορ του Μ.Κ.2 ήταν 15 από τα 30 στην γνωστική εκτίμηση Μόντρεαλ. Ο Μ.Κ.5 παρέδωσε στον κο Στεφάνου ένα κενό έντυπο με τίτλο «Γνωστική Εκτίμηση Μόντρεαλ», εξηγώντας ότι κατά την εξέταση του Μ.Κ.2 χρησιμοποίησε το εν λόγω έντυπο ως οδηγό για να αξιολογηθεί η κατάσταση του εξεταζόμενου, και όχι για να παρουσιαστεί στο Δικαστήριο. Προς τούτο δεν συμπλήρωσε τις απαντήσεις που δόθηκαν από τον Μ.Κ.2.

 

Σε σχετική υποβολή προς τον Μ.Κ.5 κατά την αντεξέταση του, ότι την εξέταση αυτή θα μπορούσε να την έκανε μόνο ένας δικανικός ψυχολόγος ή ψυχίατρος ή νευροψυχίατρος, ο Μ.Κ.5 συμφώνησε εν μέρει, επαναλαμβάνοντας ωστόσο ότι η δική του εξέταση αφορούσε αποκλειστικά να αξιολογήσει την ικανότητα του Μ.Κ.2 για εργασία, και το ζήτημα της μνήμης του Μ.Κ.2 αφορούσε ένα μικρό μέρος της κλινικής εξέτασης του Μ.Κ.5.

 

Σύμφωνα με την κρίση του Μ.Κ.5, ο Μ.Κ.2 έχει πλήρη αδυναμία για οποιαδήποτε εργασία που απαιτεί να στέκεται όρθιος, να βαδίζει, να σηκώνει βάρος πέραν των 5 κιλών, να εργάζεται σε εξώστες, να εκτελεί νυκτερινή εργασία, ή να εκτελεί εργασία που να χρειάζεται να οδηγεί οποιοδήποτε όχημα. Κατά την αντεξέταση του εξήγησε ότι κατέληξε σε αυτά τα συμπεράσματα λόγω του προβλήματος που έχει ο Μ.Κ.2 με τον αστράγαλο του, αλλά και λόγω πρόσφατου ιστορικού επιληπτικών κρίσεων και της αντιεπιληπτικής αγωγής που λάμβανε, η οποία μειώνει σε μεγάλο βαθμό την ισορροπία του, τα αντανακλαστικά του αλλά και την αντίδραση του Μ.Κ.2.

 

Όταν προβλήθηκαν στον Μ.Κ.5 τα βίντεο του Τεκμηρίου 54, στα οποία παρουσιάζεται ο Μ.Κ.2 να κρατά ένα παιδάκι πέραν των 5 κιλών και να βαδίζει, εξήγησε ότι η ιατρική του πραγματογνωμοσύνη δόθηκε για να αναφέρει τι εργασία θα μπορούσε να εκτελεί ο Μ.Κ.2 επί καθημερινής βάσης, για να παραμείνει υγιείς και να μην επιδεινωθεί η κατάσταση της υγείας του. Οι οδηγίες του ως αναφέρονται στο Τεκμήριο 39 αφορούσαν τι θα μπορούσε να έκανε ο Μ.Κ.2 σε βάθος χρόνου, και όχι στιγμιαία. Όταν προβλήθηκαν στον Μ.Κ.5 τα βίντεο αρ. 3 και 5 του Τεκμηρίου 42, ο Μ.Κ.5 ανέφερε ότι ο Μ.Κ.2 δεν θα έπρεπε να χορεύει, ούτε να οδηγεί, ούτε να ξενυχτάει, και ούτε να καταναλώνει οινοπνευματώδη ποτά, αφού όλα αυτά είναι απαγορευτικά για την υγεία του.

 

Αντεξεταζόμενος ο Μ.Κ.5 διευκρίνισε ότι τα όσα αναφέρονται στο Τεκμήριο 39 αφορούν εργασιακές οδηγίες προς τον μελλοντικό/ πιθανό εργοδότη του Μ.Κ.2. Στην Ιατρική Πραγματογνωμοσύνη, όπου γίνεται αναφορά στην «Παρούσα Κατάσταση» του Μ.Κ.2, εξήγησε ότι αφορούσαν την ικανότητα που είχε ο Μ.Κ.2 κατά τις 22/08/2023 όπου έγινε η εξέταση. Ανέφερε ότι η πρόγνωση του για τον Μ.Κ.2 ήταν αρνητική αφού έπασχε από μετατραυματική οστεοαρθρίτιδα, και αυτό θα είχε ως αποτέλεσμα, να προστίθεται περαιτέρω δυσκαμψία, αστάθεια βάδισης, ισορροπίας, τάση προς πτώση και πόνος σε κάθε κίνηση των κάτω άκρων. Όταν προβλήθηκε το βίντεο αρ. 2 του Τεκμηρίου 54, ο Μ.Κ.5 ανέφερε ότι φαίνεται ότι η κατάσταση της υγείας του Μ.Κ.2 είναι ικανοποιητική, ωστόσο η μετατραυματική αρθρίτιδά ήταν εκτίμηση και άλλων ιατρών και είναι βέβαιο ότι θα χειροτερέψει η κατάσταση του Μ.Κ.2, χωρίς να γνωρίζει τον ρυθμό εξέλιξης. Ερωτώμενος κατά την αντεξέταση του αν η εκτίμηση του για τον Μ.Κ.2, θα ήταν διαφορετική αν εξέταζε αυτόν μετά την προβολή των βίντεο των Τεκμηρίων 42 και 54, απάντησε αρνητικά, αναφέροντας ότι τις ίδιες οδηγίες θα έδιδε στον εργοδότη του Μ.Κ.2. Τέλος, κατά την αντεξέταση του ανέφερε ότι από τις 22/08/2023 δεν ξαναείδε τον Μ.Κ.2.

 

Μ.Κ.4

Ο Αρχιλοχίας 466, κ. Ευριπίδης Ανδρέου, Μ.Κ.4, είναι υπεύθυνος στον Κλάδο Εξέτασης και Αναπαράστασης Τροχαίων Συγκρούσεων του Αρχηγείου Αστυνομίας. Από το έτος 2004 μελετά τα θανατηφόρα δυστυχήματα που γίνονται ανά το παγκύπριο και προβαίνει σε σχετικές εισηγήσεις προς την Νομική Υπηρεσία, ως προς τον παραπέρα χειρισμό των υποθέσεων. Ο Μ.Κ.4 κατέθεσε ημερολόγιο ενεργείας όπου ετοιμάστηκε από τον ίδιο ημερομηνίας 05/02/2023 (βλ. Τεκμήριο 50), στο οποίο αναφέρονται συνοπτικά τα ακόλουθα:

 

Παρά το ότι ο ίδιος αναγνωρίζει ότι «δεν υπάρχει οποιαδήποτε ανεξάρτητη μαρτυρία που θα ρίξει φως στις συνθήκες πρόκλησης του δυστυχήματος», και παρά το ότι ο υπεύθυνος Τροχαίας Πάφου εισηγήθηκε όπως το εν λόγω δυστύχημα ταξινομηθεί ως ανεξιχνίαστο καθ’ ότι δεν υπάρχει ουσιαστική μαρτυρία ποιο εμπλεκόμενο πρόσωπο ευθύνεται για την πρόκληση του θανατηφόρου δυστυχήματος, ο Μ.Κ.4 δηλώνει προβληματισμένος με την κατάθεση του Κατηγορούμενου. Ο Μ.Κ.4 λαμβάνοντας ως αληθή την θέση του Κατηγορούμενου ότι το όχημα του πριν το δυστύχημα κινείτο με 30 Χ.Α.Ω., αλλά και την θέση του Κατηγορούμενου ως προς την πορεία των δύο οχημάτων αλλά και της θέσης που είχαν επί της ασφάλτου, δηλαδή σε ποιες λωρίδες κυκλοφορίας κινούνταν, καταλήγει ότι ο Κατηγορούμενος θα μπορούσε να ακινητοποιήσει το όχημα του στην αριστερή πλευρά του δρόμου ως η πορεία του, αφού το εξ΄ αντιθέτου όχημα όπως ανέφερε ο Κατηγορούμενος δεν καταλάμβανε όλη τη λωρίδα του αλλά κινείτο στο κέντρο του δρόμου.  Επίσης κρίνει ότι στα δεξιά υπήρχε άνοιγμα που μπορούσε ο Κατηγορούμενος να εισέλθει εντός του ανοίγματος και να μην προκληθεί το εν λόγω δυστύχημα. Ο Μ.Κ.4 κρίνει ότι η σύγκρουση των δύο οχημάτων ήταν μετωπική, και όχι από γωνιά, αφού σύμφωνα με τις φωτογραφίες 20, 38 και 39 (προφανώς του Τεκμηρίου 35), τα οχήματα αμέσως πριν την σύγκρουση κινούνταν με ευθεία πορεία. Καταλήγει στο σημείωμα του (βλ. Τεκμήριο 50), ως εξής:

 

«Από τα πιο πάνω, δηλαδή οι θέσεις που είχαν τα οχήματα πριν τη σύγκρουση (ευθεία πορεία), το σημείο σύγκρουσης που εντοπίστηκε στην τελείως αριστερή πλευρά ως η πορεία του αυτοκινήτου [….], η οδήγηση από πλευρά του οδηγού του αυτοκινήτου [….] υπό την επήρεια αλκοόλης, θα μπορούσε κατά την άποψη μου την ποινική δίωξη του κατά παράβαση του Άρθρου 210 του Κεφ. 154.  Σίγουρα δεν μπορεί να μην σχολιαστεί ότι και ο οδηγός του οχήματος [….] οδηγούσε υπό την επήρεια αλκοόλης και πιθανότατα η οδηγική του  συμπεριφορά να ήταν όπως αναφέρει στην κατάθεση του και ο οδηγός του αυτοκίνητου [….] ».

 

Κατά την αντεξέταση του ο Μ.Κ.4 ανέφερε ότι ο ίδιος μελέτησε μόνο τον φάκελο της υπόθεσης, χωρίς να κάνει οποιαδήποτε άλλη εξέταση, ετοίμασε το Τεκμήριο 50, το οποίο προώθησε στην Νομική Υπηρεσία, και η Νομική Υπηρεσία συμφώνησε με την θέση και επιχειρηματολογία του Μ.Κ.4 ως παρουσιάζεται στο Τεκμήριο 50.

 

Αντεξεταζόμενος ανέφερε ότι στην κατάθεση του Κατηγορούμενου υπήρχαν κάποια σημαντικά σημεία τα οποία δεν ταυτίζονταν με τα γεγονότα της σκηνής, όπως το ύψος των ζημιών, το σημείο σύγκρουσης και ο τρόπος σύγκρουσης. Όταν του υποβλήθηκε ότι στο Τεκμήριο 50, και στην εκεί επιχειρηματολογία του για δίωξη του Κατηγορούμενου δεν αναφέρεται σε αυτά, παρά μόνο καταλήγει ότι ο Κατηγορούμενος δεν έκανε τις σωστές αποφευκτικές κινήσεις λόγω μέθης, ο Μ.Κ.4 απάντησε ότι ο λόγος που κατέληξε ότι έπρεπε να διωχθεί ο Κατηγορούμενος ήταν από τα τεκμήρια που υπήρχαν στην σκηνή, το σημείο σύγκρουσης που εντοπίστηκε στο αντίθετο ρεύμα κυκλοφορίας ως η πορεία του Κατηγορούμενου, την ορμή των δύο οχημάτων όταν συγκρούστηκαν, καθώς και λόγω του ότι και οι δύο οδηγοί βρίσκονταν υπό την επήρεια αλκοόλης. Ερωτώμενος αν από τα ευρήματα της σκηνής και τις φωτογραφίες που είδε προκύπτει ότι ο Μ.Κ.2 «έκοψε» πριν την σύγκρουση απότομα το τιμόνι του προς τα αριστερά κατά 90 μοίρες με σκοπό να αποφύγει την σύγκρουση,  η απάντηση του ήταν αρνητική αναφέροντας ότι για ένα χρονικό διάστημα τουλάχιστον δύο δευτερολέπτων πριν την σύγκρουση δεν προέβη ο Μ.Κ.2 σε τέτοια κίνηση. Απάντησε περαιτέρω ότι αν πριν τα δύο δευτερόλεπτα το τιμόνι του Smart είχε κλήση 90 μοιρών, με την ταχύτητα που είχε, θα έφευγε εκτός πορείας.

 

Σε σχέση με την ταχύτητα του Smart συμφώνησε ότι δεν έγινε κάποια εξέταση για να διαπιστωθεί ποια ήταν η ταχύτητα του κατά τον χρόνο του δυστυχήματος, παρά μόνο αυτό που φαινόταν οπτικά στο ταχύμετρο του οχήματος. Εξήγησε ότι θα έπρεπε να γίνει συγκεκριμένη εξέταση για να διαπιστωθεί με ποιο τρόπο στάλθηκε η ταχύτητα στον δείκτη και αυτή αναγράφηκε στο ταχύμετρο, αφού ο δείκτης μπορεί να μετατοπιστεί είτε προς τα πάνω είτε προς τα κάτω, και έτσι δεν μπορεί να εξαχθεί ασφαλές συμπέρασμα ποια ήταν η ταχύτητα του οχήματος κατά τον χρόνο της σύγκρουσης. Τέτοιος έλεγχος θα μπορούσε να γίνει από τον εξεταστή της υπόθεσης αμέσως μετά το δυστύχημα. Συμφώνησε ότι η ταχύτητα του οχήματος, αν δηλαδή ήταν 50 Χ.Α.Ω ή 50 μίλια ανά ώρα θα ήταν σημαντική για την κρίση του. Όταν του υποδείχθηκε το Τεκμήριο 51, όπου είναι μιλίμετρο οχήματος τύπου Smart, ανάφερε ότι ομοιάζει με τη φωτογραφία 43 του Τεκμηρίου 35, ωστόσο ο ίδιος δεν έλεγξε αν το όχημα του Μ.Κ.2 παρουσίαζε την ταχύτητα σε μίλια ή χιλιόμετρα.  

 

M.Y.1

Ο Κυριάκος Λοιζίδης, Μ.Υ.1, είναι ιδιωτικός ερευνητής, ιδιοκτήτης και διευθυντής της εταιρείας K.L. Western Eagle Private Investigation Agency Limited, στην οποία και εργάζεται. Η εν λόγω εταιρεία ασχολείται με έρευνες και παρακολουθήσεις που αφορούν ασφαλιστικές υποθέσεις. Κατέθεσε στο Δικαστήριο την Ειδική Άδεια Παροχής Ιδιωτικών Υπηρεσιών Έρευνας για την εταιρεία του, η οποία εκδόθηκε από την Αστυνομία Κύπρου, για την περίοδο από 07/02/2023 μέχρι 06/02/2024 (βλ. Τεκμήριο 55^Α) και την αντίστοιχή άδεια της εταιρείας του για την περίοδο από 07/02/2025 μέχρι 06/02/2026 (βλ. Τεκμήριο 55Β).

 

Ο Μ.Κ.1 κλήθηκε από την ασφαλιστική εταιρεία Trust International, έναντι αμοιβής, να παρακολουθήσει τον Μ.Κ.2 για να διαπιστωθεί η σωματική του κατάσταση και οι δραστηριότητες του. Διεξήγαγε την έρευνα του από τις 11/05/2024 μέχρι τις 13/06/2024 και βιντεοσκόπησε τον Μ.Κ.2, στο χώρο εργασίας του στο λιμανάκι στο Λατσί, χωρίς την συγκατάθεση του Μ.Κ.2. Αναγνώρισε τα βίντεο του Τεκμηρίου 54, αναφέροντας ότι αυτός τα βιντεοσκόπησε με την βιντεοκάμερα του και ανέφερε ότι δεν παρέμβηκε με οποιοδήποτε τρόπο στο περιεχόμενο αυτών. Τα βίντεο αρ. 1 και 2 είναι ημερομηνίας 12/05/2024 και το βίντεο αρ. 3 είναι ημερομηνίας 23/05/2024. Εξήγησε ότι την στιγμή της λήψης των βίντεο μπορεί να ρυθμίσει την βιντεοκάμερα του έτσι ώστε να φαίνεται η ώρα και η ημερομηνία λήψης, ωστόσο όταν μεταφερθούν τα βίντεο σε ηλεκτρονικό υπολογιστή ή σε κινητό τηλέφωνο δεν μεταφέρεται η ώρα και η ημερομηνία λήψης. Ο ίδιος ήταν σίγουρος για τις ημερομηνίες λήψης των βίντεο καθ’ ότι αναφέρονται στην έκθεση του προς τον εντολέα του αλλά και λόγω του ότι αυτό διαφαίνεται από την αρίθμηση των λήψεων.

 

Αντεξεταζόμενος ανέφερε ότι οι όροι εντολής του στάλθηκαν μέσω ηλεκτρονικού μηνύματος, και στόχο είχαν να διαπιστωθεί αν ο Μ.Κ.2 είχε κινητικά προβλήματα. Κατά την αντεξέταση του ανέφερε ότι εξ’ όσων γνωρίζει επιτρέπεται η παρακολούθηση από ασφαλιστικές εταιρείας, και προς τούτο κατέθεσε σύνοψη απόφασης του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ημερομηνίας 17/01/2019 (βλ. Τεκμήριο 56).

 

Δ.   Αξιολόγηση Μαρτυρίας

Έχω παρακολουθήσει με προσοχή όλους τους μάρτυρες που κατέθεσαν ενώπιον του Δικαστηρίου και είμαι σε θέση να αξιολογήσω την μαρτυρία τους, έχοντας την ευκαιρία να παρακολουθήσω τις αντιδράσεις τους, φυσικές ή αφύσικες, τον τρόπο που απαντούσαν, τη νευρικότητα ή την επιφυλακτικότητά τους, ή την ιδιοσυγκρασία που εκδήλωσαν, λαμβάνοντας υπόψη τις αρχές που έχει καθιερώσει η σχετική νομολογία (βλ.  Αυξεντίου v. Διγκλη (2007) 1 ΑΑΔ 1367, Χάρης Χρίστου v. Ευγενείας Khoreva (2002) 1 AAΔ.454, Παπαδοπούλου v Αστυνομίας (2007) 2 ΑΑΔ 173).

 

Είναι καλά γνωστό ότι η μαρτυρία που παρουσιάζεται απ' όλες τις πλευρές στο Δικαστήριο, δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται μικροσκοπικά, αλλά μέσα στο συνολικό της πλαίσιο, με όλα τα πιθανά επακόλουθα που μπορεί να επιφέρει. Έτσι στην αξιολόγηση της μαρτυρίας που παρουσιάζεται, το Δικαστήριο, που έχει την ευκαιρία να ακούσει και να παρακολουθήσει τους μάρτυρες που καταθέτουν, έχει τη διακριτική ευχέρεια να αποδεχθεί ολόκληρη ή μέρος της μαρτυρίας ενός μάρτυρα και να ενεργήσει ανάλογα (βλ.  Κωνσταντίνου v Αστυνομίας (1989) 2 ΑΑΔ 109).

 

Σημειώνεται ότι η αξιολόγηση δεν έχει περιοριστεί στην ατομική κρίση της αξιοπιστίας του κάθε μάρτυρα αλλά συσχετίστηκε, τέθηκε σε αντιπαράθεση και διερευνήθηκε με την αντικειμενική υπόσταση των εκατέρωθεν θέσεων (βλ. Στυλιανίδης v Χατζηπιέρα (1992) 1 ΑΑΔ 1056 και Mustafa v Κακουρή κ.α (2002) 1 ΑΑΔ 165).

 

Επισημάνω ότι ενέταξα και ανάλυσα όλα τα παραδεκτά έγγραφα στο σύνολο της μαρτυρίας που τέθηκε ενώπιον μου, θεωρώντας τα ως δεδομένα και κρίνοντας τα, ως περιέχοντα, παραδεκτή μαρτυρία (βλ. Χριστοδούλου άλλως Ρόπας κ.α.α ν Δημοκρατίας (αρ. 2) (2000) 2 ΑΑΔ 628). Τονίζω ότι κάθε αποδεκτή μαρτυρία των μαρτύρων, όπως και το περιεχόμενο των κατατεθέντων τεκμηρίων, αξιολογήθηκαν πλήρως και στον επιτρεπτό βαθμό, έστω και αν δεν διατυπώνονται γλωσσικώς στο σκεπτικό μου.

 

Σε ότι αφορά την αξιολόγηση μαρτύρων εμπειρογνωμόνων παραθέτω μια σύνοψη της νομολογίας επί του ζητήματος. Οι πραγματογνώμονες μάρτυρες δεν αντιμετωπίζονται από το Δικαστήριο με διαφορετικό τρόπο από ότι οι άλλοι μάρτυρες. Η μαρτυρία τους αξιολογείται στη βάση των ίδιων αρχών και το Δικαστήριο μπορεί να δεχτεί μέρος της μαρτυρίας του ενός ή άλλου εμπειρογνώμονα και να εξάγει τα δικά του συμπεράσματα (βλ. Πιττάλης v Ianira Enterprises Ltd κ.α. (1997) 1 ΑΑΔ 814).  Ο ρόλος του εμπειρογνώμονα είναι να προμηθεύει το Δικαστή με τα αναγκαία επιστημονικά κριτήρια για την αξιολόγηση της ορθότητας των συμπερασμάτων του για να μπορέσει έτσι το Δικαστήριο να σχηματίσει τη δική του ανεξάρτητη γνώμη εφαρμόζοντας αυτά τα κριτήρια πάνω στα γεγονότα που αποδεικνύονται με μαρτυρία (βλ. Καούρης v Δημητρίου (2008) 1 ΑΑΔ 967). Αναμφίβολα, η σοβαρότητα και υπευθυνότητα, με την οποία μάρτυρες πραγματογνώμονες εκτελούν τα καθήκοντά τους, αποτελεί σημαντικό στοιχείο αξιολόγησης (βλ. Μιτσιγιώργη κ.ά. ν. Αδελφών Γαλαζή (Ομόρρυθμης Εταιρείας) (1997) 1 ΑΑΔ 1811).  Στο σύγγραμμα Blackstone's Criminal Practice (2004), στη σελ. 2183, αναφέρονται τα ακόλουθα,  σε σχέση με το καθήκον των πραγματογνωμόνων όταν αυτοί καταθέτουν υπό αυτή τους την ιδιότητα ενώπιον Δικαστηρίου:

 

"The duty of the expert witness is to furnish the judge or jury with the necessary scientific criteria for testing the accuracy of their conclusions, so as to enable the judge or jury to form their own independent judgment by the application of those criteria to the facts proved in evidence;"

 

Αποτελεί θεμελιώδες αξίωμα ότι οι εμπειρογνώμονες δεν αποφασίζουν την ουσία της υπόθεσης, και η μαρτυρία τους δεν υποκαθιστά την κρίση του Δικαστηρίου το οποίο θα πρέπει να καταλήξει σε δικά του ευρήματα (βλ. Νεάρχου ν Στεφανίδη (2003) 1 ΑΑΔ 351). Η εμπειρογνωμοσύνη πάνω σε ένα θέμα δεν βασίζεται μόνο στα ακαδημαϊκά προσόντα του μάρτυρα αλλά και στην πραγματική εμπειρία που αποκτάται πάνω σε συγκεκριμένο αντικείμενο (βλ. Χατζηξενοφώντος Ανδρέας κ.α ν. Αστυνομίας (2013) 2 ΑΑΔ 316). Το βάρος απόδειξης της πραγματογνωμικής ιδιότητας του μάρτυρα με αρμόζουσα μαρτυρία ως προς τα αφορώντα ακαδημαϊκά, επαγγελματικά και εμπειρικά του προσόντα το φέρει η πλευρά που τον παρουσιάζει.

 

Έχοντας παραθέσει τις πιο πάνω αρχές, θα προχωρήσω με την αξιολόγηση της μαρτυρίας που παρουσιάστηκε ενώπιον του Δικαστηρίου. Για σκοπούς ευκολότερης παρακολούθησης της αξιολόγησης, θεωρώ ορθό να παρακάμψω τη σειρά παρουσίασης των μαρτύρων αλλά και της σειράς που τέθηκε η μαρτυρία τους ανωτέρω.

 

Μ.Κ.1 και Μ.Κ.3

Θα αρχίσω την αξιολόγηση με την μαρτυρία των Μ.Κ.1 και Μ.Κ.3, όπου ήταν τα πρόσωπα που μετέβηκαν στην σκηνή του δυστυχήματος, και προέβησαν στις ενέργειες που περιέγραψαν. Η μαρτυρία τους έχει ήδη εκτεθεί με λεπτομέρεια πιο πάνω και δεν χρήζει επανάληψης. Σημειώνεται ότι ο συνήγορος της Υπεράσπισης ανέφερε κατά την αντεξέταση τους ότι δεν αμφισβητεί την εμπειρογνωμοσύνη των εν λόγω μαρτύρων αναφορικά με τα θέματα για τα οποία κλήθηκαν να μαρτυρήσουν, στοιχείο που σε συνάρτηση με την εμπειρία τους, αποδέχομαι ότι οι Μ.Κ.1 και Μ.Κ.3 κατατάσσονται στην κατηγορία μαρτύρων εμπειρογνωμόνων. Ως εκ τούτου η μαρτυρία τους θα προσεγγιστεί ως η νομολογία επιτάσσει (βλ. Ευαγγέλου ν Αμπίζα (1982) 1 ΑΑΔ 41, Νικολάου ν Σταύρου (1992) 1 ΑΑΔ 746, Αθηνής ν. Δημοκρατίας (1990) 2 ΑΑΔ 41).

 

Και οι δύο μάρτυρες μου έκαναν εξαιρετική εντύπωση. Δεν περιέπεσαν σε οποιαδήποτε αντίφαση ικανή να κλονίσει την αξιοπιστία τους καθ' οιονδήποτε τρόπο.  Επεξήγησαν, κατά τρόπο σαφή, πειστικό και τεκμηριωμένο, ότι το σημείο σύγκρουσης είναι το σημείο Χ επί του Τεκμηρίου 34 και εξήγησαν τους λόγους που κατέληξαν ότι αυτό ήταν το σημείο σύγκρουσης. Παρέθεσαν με αντικειμενικότητα και επάρκεια το τι εντόπισαν στην σκηνή του δυστυχήματος και τις ενέργειες που έλαβαν στην συνέχεια χωρίς οποιεσδήποτε υπερβολές. Ήταν μάρτυρες της αλήθειας.

 

Αποδέχομαι ως ορθά όλα τα ευρήματα, τις μετρήσεις και τα σημεία που έθεσε ο Μ.Κ.1 τόσο επί του πρόχειρου όσο και επί του τελικού σχεδιαγραφήματος της σκηνής του δυστυχήματος. Σημειώνεται ότι το σχέδιο από μόνο του δεν αποδεικνύει τον τρόπο που έγινε ένα δυστύχημα αλλά αποτελεί σταθερό οδηγό για την κρίση της αξιοπιστίας της υπόλοιπης μαρτυρίας για την εξαγωγή των ορθών συμπερασμάτων (βλ. Αντώνη Σωτηρίου ν Αστυνομίας (2002) 2 ΑΑΔ 307).  

 

Δεν παραβλέπω ότι ερμηνεύουν διαφορετικά το σημείο 1 που παρουσιάζεται στο Τεκμήριο 34, το οποίο είναι μαύρισμα από το πισινό αριστερό ελαστικό του Audi. Από την μια ο M.K.1 ανέφερε ότι είναι ίχνος από τον πίσω τροχό του οχήματος του Κατηγορούμενου, και αν προεκταθεί μια γραμμή από το σημείο 1 στο σημείο Χ, που είναι το σημείο της σύγκρουσης, φαίνεται η πορεία του οχήματος του Κατηγορούμενου. Από την άλλη ο Μ.Κ.3 ανέφερε ότι το σημείο 1 δεν είχε σχέση με την κατεύθυνση του οχήματος Audi, αλλά είναι το σημείο που περιστράφηκε το αυτοκίνητο Audi μετά την σύγκρουση. Ωστόσο η εν λόγω αντίφαση, δεν θεωρώ ότι επηρεάζει με οποιοδήποτε τρόπο την αξιοπιστία τους, αντιθέτως υποδηλώνει έλλειψη προσυνεννόησης και προσχεδιασμού. Είναι κοινή θέση και των δύο η ύπαρξη του σημείου 1 επί της ασφάλτου. Απλά αποδίδουν μια διαφορετική ερμηνεία σε αυτό.

 

Περαιτέρω αποδέχομαι την θέση που εκφράστηκε και από τους δύο μάρτυρες, σύμφωνα με την εμπειρία τους στη διερεύνηση τροχαίων δυστυχημάτων, και συγκεκριμένα ότι αν ο οδηγός του Smart οδηγούσε με 80 Χ.Α.Ω ή με 50 μίλια ανά ώρα και έστριβε απότομα το τιμόνι του αριστερά ή δεξιά, το όχημα λόγω της απότομης ενέργειας θα πλαγιολισθούσε και θα άφηνε ίχνη πλαγιολίσθησης στην άσφαλτο.

 

Αποδέχομαι επίσης την θέση του Μ.Κ.3 ότι δεν θα ήταν δυνατόν ο Κατηγορούμενος να είδε το όχημα Smart σε απόσταση 15 μέτρων, όπως ο Κατηγορούμενος ανέφερε στην κατάθεση του, αφού ως εξήγησε ο Μ.Κ.3 σύμφωνα με την εμπειρία του, οι αποστάσεις που αναφέρουν οι οδηγοί μετά από κάποιο τροχαίο δυστύχημα δεν είναι ακριβείς λόγω του σοκ και της αγωνίας της στιγμής.

 

Γενικά η μαρτυρία των Μ.Κ.1 και Μ.Κ.3 δεν χαρακτηρίζεται από διαθλάσεις, εξογκώσεις ή υπερβολές. Η μαρτυρία του Μ.Κ.1 υποστηρίζεται από την μαρτυρία του Μ.Κ.3 και αντιστρόφως. Οι Μ.Κ.1 και Μ.Κ.3 κρίνονται αξιόπιστοι και αποδέχομαι την μαρτυρία τους ως αληθή, μαρτυρία η οποία υποστηρίζεται από την ενώπιον μου πραγματική μαρτυρία, και προβαίνω σε σχετικά ευρήματα, πλην της ερμηνείας που έκαστος έδωσε για το σημείο 1 επί του Τεκμηρίου 34.

 

Μ.Κ.4

Ούτε η εμπειρογνωμοσύνη του Μ.Κ.4 έχει αμφισβητηθεί από την υπεράσπιση. Αποδέχομαι ότι ο Μ.Κ.4 λόγω της μακροχρόνιας εμπειρίας του στο Κλάδο Εξέτασης και Αναπαράστασης Τροχαίων Συγκρούσεων του Αρχηγείου Αστυνομίας, καθώς και την εξειδίκευση του από το έτος 2004 να μελετά θανατηφόρα δυστυχήματα κατατάσσεται στην κατηγορία μαρτύρων εμπειρογνωμόνων. Η μαρτυρία του θα προσεγγιστεί από το Δικαστήριο ως η νομολογία επιτάσσει. Όπως έχει νομολογηθεί το καθήκον κάθε εμπειρογνώμονα είναι να εφοδιάσει το δικαστήριο με όλες τις απαραίτητες επιστημονικές πληροφορίες, για σκοπούς ελέγχου της ορθότητας των συμπερασμάτων του, έτσι ώστε το δικαστήριο να είναι σε θέση, εφαρμόζοντας αυτές τις πληροφορίες στα γεγονότα της ενώπιον του υπόθεσης, να σχηματίσει τη δική του κρίση.

 

Σαφέστατα η διακρίβωση των γεγονότων, η αξιολόγηση της μαρτυρίας και η τελική ετυμηγορία περί ενοχής ή μη κατηγορούμενου σε ποινική υπόθεση ανήκει στο Δικαστήριο και δεν γίνεται ανεκτή καμία εξωγενής επέμβαση σε αυτό το έργο. Είναι πολύ καλά γνωστό πως δεν είναι έργο του εμπειρογνώμονα να προβαίνει σε συμπεράσματα που άπτονται της ενοχής ή μη του κατηγορούμενου. Τα έσχατα συμπεράσματα (ultimate issues) επαφίενται στην αποκλειστική κρίση του Δικαστηρίου (βλ. Νικολάου ν Δημοκρατίας (2000) 2 ΑΑΔ 390, Λ. Λ. ν Δημοκρατίας, Ποινική Έφεση Αρ. 27/2017, ημερομηνία 21/11/2017).

 

Όπως ανέφερε ο Μ.Κ.4 κατά την αντεξέταση του απλά μελέτησε τον φάκελο της υπόθεσης, συμπεριλαμβανομένων των φωτογραφιών της σκηνής του δυστυχήματος και τις ανακριτικές καταθέσεις του Κατηγορούμενου και του Μ.Κ.2, και στην βάση αυτών ετοίμασε το Τεκμήριο 50, με το οποίο εισηγήθηκε στην Νομική Υπηρεσία την δίωξη του Κατηγορούμενου.

 

Αυτό που προκύπτει εξετάζοντας το Τεκμήριο 50, είναι ότι ο Μ.Κ.4 λαμβάνει ως αληθή την θέση του Κατηγορούμενου ως προς την οδηγική συμπεριφορά αυτού και του Μ.Κ.2, όπως είναι καταγεγραμμένη στην κατάθεση του Κατηγορούμενου. Δηλαδή αποδέχεται την θέση του Κατηγορούμενου ότι ο Μ.Κ.2 οδηγούσε το όχημα Smart στην μέση των δύο λωρίδων κυκλοφορίας, και με σκοπό ο Κατηγορούμενος να αποφύγει την σύγκρουση έστριψε δεξιά σύμφωνα με την πορεία του. Ο λόγος που καταλήγει ο Μ.Κ.4 να εισηγείται στην Νομική Υπηρεσία την δίωξη του Κατηγορούμενου, είναι γιατί σύμφωνα με τον ίδιο θα μπορούσε να λάμβανε άλλες ενέργειες για να αποφύγει την σύγκρουση, κάτι το οποίο δεν έκανε καθ’ ότι η κρίση του ήταν επηρεασμένη λόγω του ότι οδηγούσε υπό την επήρεια μέθης.

 

Ο εμπειρογνώμονας, κατ' εξαίρεση του γενικού κανόνα που δεν επιτρέπει την έκφραση γνώμης από μάρτυρα, μπορεί να εκφράσει γνώμη αναφορικά με ζητήματα που εμπίπτουν στην σφαίρα της ειδικότητας του (βλ. Δημοκρατία ν Νικολάου, Ποινική Έφεση 59/2020, ημερομηνίας 27/05/2021). Η γνώμη του πραγματογνώμονα θα πρέπει να αιτιολογείται και να τεκμηριώνεται με απόλυτη επάρκεια και πειστικότητα. Διαφορετικά το Δικαστήριο δεν μπορεί να αποδεχτεί και να στηριχτεί στη μαρτυρία του, έστω και αν είναι ο μόνος πραγματογνώμονας που κατάθεσε στο Δικαστήριο (βλ. Αυγουστή κ.ά. v. Ιωάννου (2005) 1(Β) ΑΑΔ 149).

 

Δεν έχω καμία αμφιβολία ότι ο Μ.Κ.4 προσήλθε στο Δικαστήριο για να αναφέρει την αλήθεια, και δεν έδειξε κατά την μαρτυρία του οποιαδήποτε προκατάληψη εναντίον του Κατηγορούμενου. Ωστόσο, σπεύδω εξ αρχής να σημειώσω το αυτονόητο. Οι τοποθετήσεις, επιχειρηματολογία και τα συμπεράσματα του Μ.Κ.4, ως αναγράφονται στο Τεκμήριο 50, σε σχέση με τους λόγους που υποστηρίζει ότι ο Κατηγορούμενος πρέπει να διωχθεί στην βάση του άρθρου 210 του Περί Ποινικού Κώδικα Νόμου, Κεφ. 154, δεν μπορούν να ληφθούν υπόψην από το Δικαστήριο και εκ των πραγμάτων αποκλείονται ως μαρτυρικό υλικό δυνάμενο να αξιοποιηθεί από το τελευταίο, από την στιγμή που ο Μ.Κ.4 δεν εφοδίασε το Δικαστήριο με καμία επιστημονική πληροφορία, ούτως ώστε το Δικαστήριο εφαρμόζοντας αυτή την πληροφορία στα γεγονότα της υπόθεσης, να σχηματίσει την δική του κρίση. Τα όσα ανέφερε δηλαδή σχετικά με τις αποφευκτικές ενέργειες που θα μπορούσε να λάβει ο Κατηγορούμενος δεν έχουν τεθεί συγκεκριμένα, σε συνάρτηση με την πραγματική μαρτυρία της σκηνής του δυστυχήματος, για να μπορούν να εξεταστούν και να αξιολογηθούν από το Δικαστήριο. Δηλαδή, ο Μ.Κ.4 καταλήγει σε ένα συμπέρασμα, χωρίς να το δικαιολογήσει, είτε με την ορατότητα που είχε ο Κατηγορούμενος στον συγκεκριμένο δρόμο, είτε με  τον χρόνο αντίδρασης που ενδεχομένως να είχε όταν αντιλήφθηκε το ενεχόμενο όχημα, είτε σε συνάρτηση με την ταχύτητα που είχαν τα δύο οχήματα τους χρόνους αμέσως πριν την σύγκρουση.  

 

Περαιτέρω, δεν μπορώ να παραβλέψω ότι στην αντεξέταση του ο Μ.Κ.4 ανέφερε ότι ο λόγος που εισηγήθηκε ότι ο Κατηγορούμενος πρέπει να διωχθεί ποινικά είναι γιατί στην κατάθεση του υπήρχαν κάποια σημαντικά στοιχεία τα οποία δεν ταυτίζονταν με την πραγματική μαρτυρία στην σκηνή του δυστυχήματος, όπως το σημείο σύγκρουσης, το ύψος των ζημιών, και ο τρόπος σύγκρουσης. Τις εν λόγω αντιφάσεις όμως παρέλειψε να τις συμπεριλάβει στο Τεκμήριο 50, παρά μόνο λέχθηκαν κατά την αντεξέταση του. Επίσης ο Μ.Κ.4 συμφώνησε κατά την αντεξέταση του ότι η ταχύτητα με την οποία κινείτο το Smart, αν δηλαδή κινείτο με 50 Χ.Α.Ω. ή με 50 μίλια ανά ώρα, θα ήταν σημαντική για την κρίση του, αλλά καμία εξέταση δεν είχε γίνει από την ανακριτική ομάδα κατά την διερεύνηση της σύγκρουσης. Ουσιαστικά ο Μ.Κ.4 προβαίνει στην προαναφερόμενη εισήγηση χωρίς να γνωρίζει την ταχύτητα με την οποία κινούνταν τα ενεχόμενα οχήματα τους χρόνους πριν την σύγκρουση.

 

Ως εκ των ανωτέρω καμία απολύτως βαρύτητα δεν μπορεί να αποδοθεί στα συμπεράσματα του Μ.Κ.4 που οδήγησαν στην ετοιμασία του Τεκμηρίου 50.

 

Ωστόσο αποδέχομαι τις ακόλουθες θέσεις του Μ.Κ.4 σύμφωνα με την εμπειρία του:

·         Από τα  ευρήματα της σκηνής και τις φωτογραφίες, προκύπτει ότι ο Μ.Κ.2 δεν «έκοψε», για ένα χρονικό διάστημα τουλάχιστον δύο δευτερολέπτων πριν την σύγκρουση, απότομα το τιμόνι του προς τα αριστερά κατά 90 μοίρες.

·         Αν πριν τα δύο δευτερόλεπτα το τιμόνι του Smart είχε κλήση 90 μοιρών, με την ταχύτητα που είχε, θα έφευγε εκτός πορείας.

·         Δεν έγινε κάποια εξέταση για να διαπιστωθεί ποια ήταν η ταχύτητα του Smart κατά τον χρόνο του δυστυχήματος.

·         Για να διαπιστώνετο με ποιο τρόπο στάλθηκε η ταχύτητα στον δείκτη και αυτή αναγράφηκε στο ταχύμετρο του Smart θα έπρεπε να γίνει συγκεκριμένη εξέταση η οποία δεν πραγματοποιήθηκε.

 

Μ.Κ.5

Προχωρώ με την αξιολόγηση της μαρτυρίας του Μ.Κ.5. Για να αποφασίσει το Δικαστήριο κατά πόσο ένας μάρτυρας είναι ικανός να δώσει μαρτυρία ως εμπειρογνώμονας, θα πρέπει να εξακριβωθεί από το Δικαστήριο, πρώτον, κατά πόσο το αντικείμενο της εμπειρογνωμοσύνης του εμπίπτει στην κατηγορία των θεμάτων εκείνων για τα οποία επιτρέπεται να δοθεί μαρτυρία πραγματογνώμονα και δεύτερο, κατά πόσο ο μάρτυρας έχει αποκτήσει είτε κατόπιν σπουδών είτε λόγω εμπειρίας επαρκή γνώση του αντικειμένου ώστε η γνώμη του να καθίσταται πολύτιμη (of value) στην επίλυση των επίδικων θεμάτων (βλ. Σιακόλα ν Αστυνομίας (2013) 2 ΑΑΔ 110). Όπως έχει νομολογηθεί η μαρτυρία ενός πραγματογνώμονα θα πρέπει να είναι αναγκαία για την υπόθεση με σκοπό την επίλυση των επίδικων θεμάτων.

 

Προβληματίστηκα αρκετά σχετικά με το τι αποσκοπούσε η μαρτυρία του Μ.Κ.5 και για το αν όντως ήταν σχετική ως προς τα επίδικα θέματα. Σημειώνεται ότι όταν τέθηκε ένσταση από την Υπεράσπιση σχετικά με την σχετικότητα της μαρτυρίας του Μ.Κ.5, ο ευπαίδευτος συνήγορος της Κατηγορούσας Αρχής τοποθετήθηκε ότι η μαρτυρία του Μ.Κ.5 αποσκοπούσε στο να αναφερθεί στα προβλήματα υγείας που αντιμετώπιζε ο Μ.Κ.2 μετά το δυστύχημα αλλά και στους λόγους που καθυστέρησε ο Μ.Κ.2 να δώσει την κατάθεση του στην Αστυνομία.

 

Αναφέρω αρχικά ότι δεν έχω καμιά αμφιβολία ότι ο Μ.Κ.5 παρουσιάστηκε στο Δικαστήριο με σκοπό να αναφέρει την αλήθεια για τα γεγονότα που εμπίπτουν στο πεδίο γνώσεων του, υπό την ειδικότητα του ως ιατρός της εργασίας. Δεν εντόπισα οποιοδήποτε σημείο στην μαρτυρία του που να δεικνύει πρόθεση να θέλει να παραποιήσει τα γεγονότα. Αυτό όμως που δεν μπορώ να παραβλέψω είναι τα ακόλουθα.

 

Όπως διαφάνηκε από την μαρτυρία του Μ.Κ.5 συνάντησε μια και μοναδική φορά τον Μ.Κ.2 στις 22/08/2023, 2 χρόνια περίπου μεταγενέστερα του τροχαίου δυστυχήματος, και εξέτασε τον Μ.Κ.2 με αποκλειστικό σκοπό να διαπιστώσει τι εργασία μπορεί να εκτελέσει ο Μ.Κ.2 στο μέλλον με σκοπό τον βιοπορισμό του, ένεκα των επιπτώσεων που είχε το τροχαίο δυστύχημα σε αυτόν. Στο Τεκμήριο 39 κατέγραψε κάποιες οδηγίες προς τον μελλοντικό εργοδότη του Μ.Κ.2 σχετικά με το τι θα πρέπει να αποφεύγει να κάνει ο Μ.Κ.2 επί καθημερινής βάσης στο μέλλον, ούτως ώστε να μην χειροτερέψει η κατάσταση της υγείας του.

 

Αναφέρω εξ αρχής το αυτονόητο. Η κατάσταση της υγείας του Μ.Κ.2, και η ικανότητα αυτού προς εργασία είναι θέματα παντελώς άσχετα με την υπό εκδίκαση υπόθεση, και επομένως  μαρτυρία που τέθηκε σε σχέση με αυτά τα ζητήματα δεν χρήζει κατά την κρίση μου αξιολόγησης και ούτε λαμβάνεται υπόψη (βλ. Hasan ν Ανδρέου, Πολιτική Έφεση αρ. 2/2011 ημερ.02.12.15, Hellenic Bank Public Co Ltd ν Χριστοδουλίδη (2016) 1 ΑΑΔ 585). Δεν δύναμαι να εξετάσω κατά πόσο τα ευρήματα του Μ.Κ.5 σχετικά με τα αναφερόμενα κινητικά προβλήματα που είχε ο Μ.Κ.2 ήταν ορθά ή όχι, και πως αυτά ενδεχομένως να επηρεάζουν την ικανότητα του προς εργασία, καθ’ ότι δεν σχετίζονται με τα επίδικα ζητήματα.

 

Περαιτέρω, όπως προκύπτει από την μαρτυρία του Μ.Κ.5 καμία εξήγηση δεν έδωσε σχετικά με την καθυστέρηση του Μ.Κ.2 να δώσει την πρώτη του κατάθεση στην Αστυνομία.

 

Δεν παραβλέπω ότι το Δικαστήριο μπορεί να αποδεχτεί μαρτυρία από εμπειρογνώμονα, έστω και αν αυτή δεν έχει άμεση σχέση με το ουσιαστικό στοιχείο στην επίδικη διαφορά. Κατά κύριο λόγο η μαρτυρία αυτή αφορά μαρτυρία ειδικών ψυχιάτρων και ψυχολόγων, οι οποίοι καλούνται να εξηγήσουν την ιδιαίτερη συμπεριφορά των εμπλεκομένων προσώπων στη δίκη. Το θέμα συζητιέται σε έκταση στα συγγράμματα Phipson on Evidence 15th ed. στη σελίδα 924, Τhe Modern Law of Evidence Κεφ.17, σελ.453 του Adrian Keane 3rd ed. και Novel Psychological Evidence του Ian Freckelton. Παραθέτω σχετικό απόσπασμα από το σύγγραμμα Phipson on Evidence 16th ed., παράγραφο 12-51:

 

“In a proper case, if a witness is suffering from a mental disability it may be permissible to call psychiatric evidence to show that the witness is incapable of giving reliable evidence, but such evidence cannot be called when the purpose is not to establish scientific fact but to establish or challenge credibility and thereby to take over the function of the jury”.

 

Σε μετάφραση:

 

«Στην κατάλληλη περίπτωση, εάν ένας μάρτυρας πάσχει από ψυχική αναπηρία, μπορεί να επιτραπεί η κατάθεση μαρτυρίας από ψυχίατρο για να αποδειχθεί ότι ο μάρτυρας δεν είναι σε θέση να δώσει αξιόπιστη μαρτυρία, αλλά τέτοια μαρτυρία δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή όταν ο σκοπός δεν είναι να τεκμηριωθεί ένα επιστημονικό γεγονός αλλά για να αποδειχθεί ή να αμφισβητηθεί η αξιοπιστία και ως εκ τούτου να υποκαταστήσει τον ρόλο των ενόρκων».

 

Όπως λέχθηκε στην υπόθεση Νικολάου ν Δημοκρατίας (2000) 2 ΑΑΔ 390, δεν έχει καθιερωθεί γενική αρχή για την αποδοχή ή απόρριψη από το Δικαστήριο μαρτυρίας η οποία προέρχεται από ειδήμονα ψυχίατρο ή ψυχολόγο. Η κάθε περίπτωση αποφασίζεται ανάλογα με τις ιδιαίτερες περιστάσεις της υπόθεσης, και ειδικότερα ερευνάται ο στόχος τέτοιας μαρτυρίας. Απαραβίαστη όμως είναι η αρχή πως η διακρίβωση των γεγονότων, η αξιολόγηση της μαρτυρίας και η τελική ετυμηγορία, περί ενοχής ή μη του κατηγορουμένου σε ποινική υπόθεση, ανήκει στο Δικαστήριο, και δε γίνεται ανεκτή καμιά εξωγενής επέμβαση σ' αυτό το έργο.

 

Ο Μ.Κ.5 δεν καλέστηκε για να υποστηρίξει ότι ο Μ.Κ.2 πάσχει από κάποια ασθένεια η οποία επηρεάζει την αξιοπιστία της μαρτυρίας του. Αυτό που ο Μ.Κ.5 ανέφερε, σύμφωνα με τα δικά του ευρήματα, είναι ότι ο Μ.Κ.2 είχε υποστεί τραυματική αμνησία.

 

Για αυτό το ζήτημα κρίνω ότι δεν είχε την κατάρτιση, την μελέτη, ή την εμπειρία για να εκφέρει άποψη. Άλλωστε και ο ίδιος συμφώνησε κατά την αντεξέταση του ότι την εξέταση που αφορούσε το ζήτημα της μνήμης του Μ.Κ.2 θα μπορούσε να την κάνει μόνο ένας δικανικός ψυχολόγος ή ψυχίατρος ή νευροψυχίατρος, τονίζοντας ότι η δική του εξέταση αφορούσε αποκλειστικά να αξιολογήσει την ικανότητα του Μ.Κ.2 για εργασία. Περαιτέρω, δεν παραβλέπω ότι η κατάληξη του Μ.Κ.5 ότι ο Μ.Κ.2 έπασχε από τραυματική αμνησία παρέμεινε αόριστη, χωρίς να ήταν σε θέση ο Μ.Κ.5 να παρουσιάσει στο Δικαστήριο τα αναγκαία επιστημονικά κριτήρια για αξιολόγηση της ορθότητας των συμπερασμάτων του. Προς επίρρωση της θέσης του αναφέρθηκε στην χρησιμοποίηση της γνωστικής εκτίμησης του Μόντρεαλ, το οποίο έντυπο δεν συμπληρώθηκε είτε από τον ίδιο είτε από τον Μ.Κ.2, και χωρίς να αναφέρει εκτενώς στο Δικαστήριο πως κατέληξε στο εν λόγω εύρημα. Περαιτέρω, ο Μ.Κ.5 δεν μπορούσε να εξηγήσει αν η απώλεια μνήμης του Μ.Κ.2 οφειλόταν στην κατάθλιψη που βίωνε ο Μ.Κ.2, αν ήταν υπολείμματα του τραύματος του ένεκα του δυστυχήματος, ή αν ήταν αποτέλεσμα της φαρμακευτικής αγωγής που λάμβανε, αναφέροντας ότι ένας νευροχειρουργός θα μπορούσε να δώσει αυτή την απάντηση.

 

Ως εκ των ανωτέρω κρίνω ότι το ζήτημα του αν είχε υποστεί τραυματική αμνησία ο Μ.Κ.2 δεν ενέπιπτε στην σφαίρα ειδικότητας του Μ.Κ.5 για να εκφράσει άποψη στο θέμα αυτό. Αλλά ακόμη και αν ενέπιπτε, με τον τρόπο και το ύφος της μαρτυρίας του Μ.Κ.5 η γνώμη του δεν αιτιολογήθηκε, ούτε τεκμηριώθηκε με απόλυτη επάρκεια και πειστικότητα με αποτέλεσμα το Δικαστήριο να είναι αδύνατο να εξάγει ασφαλή συμπεράσματα (βλ. Σπύρου ν. Χατζηχαραλάμπους (1989) 1(Ε) ΑΑΔ 298, Δημοκρατία ν. Αγιώτου (2000) 1 ΑΑΔ 1020).

 

Ως εκ των ανωτέρω καμία βαρύτητα δεν μπορεί να προσδοθεί στην μαρτυρία του Μ.Κ.5, αλλά ούτε και στο Τεκμήριο 39 για τους λόγος που εξηγούνται ανωτέρω.

 

Μ.Κ.2

Η μαρτυρία του Μ.Κ.2 έχει εκτεθεί με λεπτομέρεια πιο πάνω, και δεν θα επαναλάβω αυτή. Ήταν ο οδηγός του οχήματος Smart, στο οποίο όχημα, στην θέση του συνοδηγού βρισκόταν το θύμα, και που ως ήταν η θέση του κατά την πρώτη του κατάθεση λόγω «τραυματικής αμνησίας» δεν ήταν σε θέση να αναφερθεί στα γεγονότα που διαδραματίστηκαν πριν, κατά ή μετά την πρόκληση του τροχαίου θανατηφόρου δυστυχήματος. Αυτή ήταν η θέση του στις 31/05/2022. Ωστόσο, μετά από σχεδόν 3 μήνες, όπως ήταν η θέση των Μ.Κ.1 και Μ.Κ.3, η οποία έγινε αποδεκτή από το Δικαστήριο, ο δικηγόρος του Μ.Κ.2 ζητά να δώσει ο τελευταίος συμπληρωματική κατάθεση. Στην δεύτερη κατάθεση του ο Μ.Κ.2 με έτοιμο κείμενο, προβαίνει σε συγκεκριμένες αναφορές στα γεγονότα που εξελίχθηκαν κατά τους χρόνους πριν από την σύγκρουση.

 

Αυτό που παρατηρώ εξ αρχής ήταν ότι η μαρτυρία του Μ.Κ.2 σε σχέση με την θέση και πορεία που είχαν τα δύο οχήματα επί της ασφάλτου πριν το δυστύχημα ήταν νεφελώδης και παρουσιάζει αντιφάσεις. Και εξηγώ. Στην δεύτερη κατάθεση του, στο έτοιμο κείμενο που ανάγνωσέ στον Μ.Κ.1, ήταν η θέση του Μ.Κ.2 ότι όταν είδε το όχημα Audi, αυτό βρισκόταν μέσα στην λωρίδα κυκλοφορίας του Μ.Κ.2. Αυτό ανέφερε και σε κάποιο σημείο κατά την αντεξέταση του (βλ. πρακτικά ημερομηνίας 09/01/2025, σελίδα 53, γραμμές 3-20). Σε άλλο σημείο της αντεξέτασης του συμφώνησε ότι την πρώτη φορά που αντιλήφθηκε το Audi, ήταν όταν το είδε να κινείται από την αριστερή πλευρά του δρόμου, σύμφωνα με την κατεύθυνση του Audi, προς την δεξιά πλευρά και να έρχεται κατά πάνω του (βλ. πρακτικά ημερομηνίας 09/01/2025, σελίδα 50, γραμμές 27-32). Στην δεύτερη κατάθεση του όμως, μετά από διευκρινιστική ερώτηση των ανακριτών, προβάλλει μια διαφορετική εκδοχή ως προς το σημείο του δρόμου που είδε το Audi για πρώτη φορά. Αναφέρει ότι το Audi βρισκόταν μέσα στο κέντρο του δρόμου. Αντεξεταζόμενος, όταν του υποδείχθηκαν οι αντιφάσεις αυτές, ανέφερε ότι πρώτη φορά είδε το Audi στην μέση του δρόμου, όταν αυτό ξεκίνησε να κατευθύνεται προς τα πάνω του, και μέσα σε κλάσματα δευτερολέπτου βρέθηκε μέσα στην δική του λωρίδα κυκλοφορίας.

 

Η εξήγηση που έδωσε για τους πιο πάνω αντιφατικούς ισχυρισμούς ήταν η ακόλουθη:

 

«Για εμένα το ίδιο είναι, τούτο θέλω να πω. Ότι πάλι και στην μέση που ήταν και ερχόταν προς εμένα, σε κάποια φάση ήταν και στη λωρίδα μου και στην μέση και στην λωρίδα μου, έννεν?».

 

Το σημείο επί του δρόμου που ο Μ.Κ.2  είδε για πρώτη φορά το Audi, είναι ένα καθοριστικό σημείο, για το οποίο δεν νοείτο η προβολή τριών διαφορετικών θέσεων, ήτοι (1) μέσα στην λωρίδα κυκλοφορίας του, (2) στο κέντρο του δρόμου, και (3) από την αριστερή πλευρά του δρόμου να κινείται στην δεξιά πλευρά του δρόμου.

 

Περαιτέρω, διιστάμενες εκδοχές προβλήθηκαν από τον Μ.Κ.2 σχετικά με τα γεγονότα που εξελίχθηκαν μετά. Στην δεύτερη του κατάθεση, με το έτοιμο κείμενο, ανέφερε ότι μετά που είδε το όχημα Audi μέσα στην λωρίδα κυκλοφορίας του έστριψε απότομα το τιμόνι του προς το αριστερό παγκέτο για να αποφύγει το δυστύχημα και μετά δεν θυμάται τίποτα. Στην ίδια κατάθεση του, μετά από την διευκρινιστική ερώτηση των ανακριτών, ανέφερε ότι «έσπασε» το τιμόνι του αριστερά, και τότε το όχημα Audi έστριψε δεξιά σύμφωνα με την πορεία του και συγκρούστηκαν. Κατά την αντεξέταση του προέβαλε την θέση ότι το Audi βρισκόμενο στο κέντρο του δρόμου ερχόταν προς την πλευρά του στα δεξιά «συνέχεια» (βλ. πρακτικά 09/01/2025, σελίδα 51, γραμμές 22-26). Η θέση που εξέφρασε κατά την αντεξέταση του για το εν λόγω ζήτημα αντικρούεται με την τοποθέτηση του στην δεύτερη του κατάθεση, ότι δηλαδή το Audi έστριψε δεξιά μετά που ο Μ.Κ.2 έσπασε το τιμόνι του στα αριστερά.  

 

Οι αντιφάσεις αυτές, επί των βασικών σημείων του πως προκλήθηκε το θανατηφόρο αυτό δυστύχημα, δεν μπορούν να προσπεραστούν από το Δικαστήριο και εκθεμελιώνουν την αξιοπιστία του Μ.Κ.2.

 

Περαιτέρω, η θέση του Μ.Κ.2 περί απότομου σπασίματος του τιμονιού του προς τα αριστερά, σύμφωνα με την πορεία του, έρχεται σε αντίθεση με την αποδεκτή μαρτυρία των Μ.Κ.1, Μ.Κ.3 και Μ.Κ.4 σύμφωνα με την εμπειρογνωμοσύνη τους, αλλά και της πραγματικής μαρτυρίας που βρέθηκε στην σκηνή του δυστυχήματος. Υπενθυμίζεται ότι ο Μ.Κ.1 ανέφερε ότι αν ο Μ.Κ.2 έστριβε απότομα το τιμόνι του, το  Smart θα πλαγιολισθούσε, και ο Μ.Κ.3 ανέφερε ότι αν συνέβαινε κάτι τέτοιο θα αφήνονταν ίχνη πλαγιολισθησης στον δρόμο, κάτι το οποίο δεν εντόπισαν στην σκηνή του δυστυχήματος. Περαιτέρω, η αποδεκτή θέση του Μ.Κ.4 ήταν ότι ο Μ.Κ.2 για ένα χρονικό διάστημα τουλάχιστον δύο δευτερολέπτων πριν την σύγκρουση, δεν «έκοψε» απότομα το τιμόνι του προς τα αριστερά κατά 90 μοίρες, και αν το τιμόνι του Smart πριν τα δύο δευτερόλεπτα είχε κλήση 90 μοιρών, με την ταχύτητα που είχε, θα έφευγε εκτός πορείας.

 

Διιστάμενες εκδοχές παρουσίασε κατά την αντεξέταση του σχετικά με το αν συνοδέυετο από τον δικηγόρο του στην πρώτη του κατάθεση. Αντιφατική ήταν επίσης η θέση που προέβαλε στις δύο καταθέσεις του στην Αστυνομία σχετικά με το αν το Smart έφερε πιστοποιητικό ασφάλισης ευθύνης έναντι τρίτου. Στην πρώτη κατάθεση του ανέφερε ότι το μόνο που μπορούσε να αναφέρει ήταν ότι το Smart έφερε πιστοποιητικό ασφάλισης ευθύνης έναντι τρίτου, το οποίο κάλυπτε τον ίδιο, ενώ στην δεύτερη του κατάθεση ανέφερε ότι δεν θυμόταν αν το Smart είχε πιστοποιητικό ασφάλισης ευθύνης έναντι τρίτου. Περαιτέρω η θέση του ότι φορούσε την ζώνη ασφαλείας, έρχεται σε αντίθεση με την πραγματική μαρτυρία που έχει τεθεί ενώπιον του Δικαστηρίου (βλ. φωτογραφία αρ. 27 Τεκμηρίου 35), αλλά και με την αποδεκτή μαρτυρία των Μ.Κ.1 και Μ.Κ.3, οι οποίοι ανέφεραν ότι οι επιβαίνοντες στο Smart δεν φορούσαν την ζώνη ασφαλείας τους.

 

Δεν μπορώ να παραβλέψω επίσης ότι η μαρτυρία του Μ.Κ.2 έβριθε από ανακολουθίες, αοριστίες, και κάποιες υπερβολές που μάλιστα αντιστρατεύονται στην κοινή λογική (βλ. Θεοφάνους Θεόδωρος Κώστας ν. Δημοκρατίας (2015) 2 ΑΑΔ 161). Εξηγώ. Αντεξεταζόμενος ανέφερε ότι όταν υπέγραψε το πρόχειρο σχέδιο της σκηνής του δυστυχήματος (βλ. Τεκμήριο 33) και ανέγραψε κάτω από την υπογραφή του «επιφύλαξη δικαιωμάτων» ήταν γιατί δεν θυμόταν τα γεγονότα και επιθυμούσε να γίνει εξέταση από τον ειδικό που θα διόριζε. Λίγα λεπτά μετά όμως, μετέβηκε με τον δικηγόρο του στον Αστυνομικό Σταθμό και έδωσε την δεύτερη κατάθεση του, στην οποία με έτοιμο κείμενο αναφέρθηκε με λεπτομέρεια στα γεγονότα που εξελίχθηκαν. Ευλόγως γεννάται το ακόλουθο ερώτημα: Πως ήταν σε θέση κάποια λεπτά μετά να θυμάται τα γεγονότα που διαδραματίστηκαν με αποτέλεσμα το θανατηφόρο τροχαίο δυστύχημα, ενώ λίγο πριν επιφύλασσε τα δικαιώματα του με σκοπό να διαπιστωθούν τα πραγματικά γεγονότα μέσω ειδικού που θα διόριζε?

 

Ερωτηματικά προκύπτουν και από το ότι δεν θυμόταν κατά την αντεξέταση του να αναφέρει τι προέκυψε έτσι ώστε να δοθεί δεύτερη κατάθεση από τον ίδιο, 3 μήνες μετά περίπου από την λήψη της πρώτης του κατάθεσης στην Αστυνομία. Περιορίζομαι απλά να υποδείξω το παράλογο της τοποθέτησης του, αφού θα αναμένετο έστω την προηγούμενη ημέρα της αντεξέτασης του, όπου ολοκληρώθηκε η κυρίως εξέταση του και κατατέθηκαν και υιοθέτησε τις δύο καταθέσεις του στην Αστυνομία ως μέρος της κυρίως του εξέτασης, να διερωτηθεί ή έστω να φρεσκάρει την μνήμη του για αυτό το θέμα.

 

Η μαρτυρία του ήταν νεφελώδεις και σε άλλα ουσιαστικά ζητήματα, και χαρακτηρίζεται από παλινδρομήσεις και υπεκφυγές. Για παράδειγμα, ενώ τοποθέτησε την ταχύτητα με την οποία κινείτο το όχημα του πριν το δυστύχημα γύρω στα 50-60 Χ.Α.Ω., γιατί ως ανέφερε είδε το ταχύμετρο του αυτοκινήτου του, δεν θυμόταν αν αυτό που είδε ήταν σε μίλια ή σε χιλιόμετρα. Την στιγμή μάλιστα που ο ίδιος στην δεύτερη του κατάθεση αναφέρθηκε στην ταχύτητα που είχε το αυτοκίνητο του. Θα αναμένετο να ήταν σε θέση να απαντήσει αν το ταχύμετρο του Smart, το οποίο οδηγούσε το μοιραίο εκείνο βράδυ, παρουσίαζε την ταχύτητα σε μιλιά ή σε χιλιόμετρα ανά ώρα.  Στο σημείο αυτό σημειώνω ότι από την πιο πάνω αξιολογούμενη αποδεκτή μαρτυρία, και σε συνάρτηση με την φωτογραφία 42 του Τεκμηρίου 35 και το Τεκμήριο 51 προβαίνω σε εύρημα ότι το ταχύμετρό του Smart παρουσίαζε την ταχύτητα σε μίλια ανά ώρα.

 

Εμφανής ήταν η πρόθεση του να αποστασιοποιηθεί από κάθε γεγονός, το οποίο κατά τον ίδιο προφανώς, θα υποδήλωνε ανάμειξη του ιδίου στο τροχαίο αυτό θανατηφόρο δυστύχημα. Το γεγονός ότι δεν ήταν σε θέση να θυμηθεί αν το βράδυ πριν το δυστύχημα κατανάλωσε αλκοολούχα ποτά είναι ένα παράδειγμα της διαπίστωσης αυτής του Δικαστηρίου. Αν όντως δεν θυμόταν, θα αναμένετο να ρωτήσει τους φίλους ή γνωστούς του με τους οποίους ήταν μαζί στην νυκτερινή τους έξοδο. Την στιγμή μάλιστα που οι ανακριτές της υπόθεσης, στην δεύτερη ανακριτική του κατάθεση, διερευνούσαν εναντίον του, μεταξύ άλλων, το αδίκημα της οδήγησης μηχανοκίνητου οχήματος υπό την επήρεια αλκοόλης, και που στην συνέχεια καταχώρησαν ποινική υπόθεση εναντίον του για την οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλης (βλ. Τεκμήριο 49). Η απάντηση που έδωσε κατά την αντεξέταση του, και συγκεκριμένα ότι δεν ρώτησε τους φίλους του γιατί δεν τον ενδιέφερε, δεν μπορεί να γίνει πιστευτή.

 

Δεν παραβλέπω επίσης ότι ενώ από την μια ο Μ.Κ.2 στις πλείστες ερωτήσεις δεν θυμόταν ουσιαστικά γεγονότα, ισχυριζόμενος ότι η μνήμη του έχει επηρεαστεί λόγω του δυστυχήματος, από την άλλη, αντεξεταζόμενος, ανέφερε με κατηγορηματικό τρόπο ότι το όχημα Audi δεν είχε τα φώτα πορείας του αναμμένα, την στιγμή μάλιστα που στην δεύτερη κατάθεση του ανέφερε ότι δεν θυμόταν το γεγονός αυτό.

 

Η εντύπωση που αποκόμισα κατά την αντεξέταση του Μ.Κ.2 είναι ότι η μνήμη του ήταν άκρως επιλεκτική και προσπαθούσε με κάθε τρόπο, να αποστασιοποιηθεί από τα γεγονότα. Όταν ερωτήθηκε ο Μ.Κ.2 αν πραγματοποίησε ταξίδια εκτός Κύπρου απάντησε ότι έκανε ταξίδια στο παρελθόν, αλλά όταν ερωτήθηκε αν το ταξίδι που φαίνεται στο βίντεο αρ. 3 του Τεκμηρίου 42 έγινε μετά το δυστύχημα απάντησε τα ακόλουθα:

 

«Δεν θυμούμαι πότε ήταν, αλλά και να ήταν είναι κακό ή δεν γίνεται? Προσπαθώ να ενταχθώ ξανά και εγώ στην κοινωνία ας πούμε και κάτω και που πίεση και που τους γονιούς μου και νομίζω μπορείτε να με καταλάβετε, έχασα τον καλύτερο μου φίλο που ας πούμε μεγαλώσαμε μαζί, ήταν ο φίλος μου δεν είχα άλλο. Νομίζω ότι μπορείτε να με καταλάβετε και εμένα».

 

Το σημείο αυτό από την αντεξέταση του παρατίθεται για να υποδείξω ότι ο Μ.Κ.2 βρισκόταν συνεχώς σε μια αμυντική στάση, απαντώντας με υπεκφυγές σε απλές και ξεκάθαρες ερωτήσεις κατά την αντεξέταση του, σε μια προσπάθεια του ιδίου να αποστασιοποιηθεί από τα γεγονότα, είτε που είχαν σχέση με την οδήγηση του στις 27/11/2021, είτε σε μεταγενέστερα γεγονότα που αφορούσαν την προσωπική του ζωή, όπως για παράδειγμα αν ταξίδεψε στο Ντουμπάι ή αν οδήγησε τετράτροχη μοτοσυκλέτα, ή γενικά αν διασκεδάζει πλέον με τους φίλους του. Σαφέστατα και τίποτε μεμπτό δεν έχει η προσπάθεια του Μ.Κ.2, ο οποίος είναι ένας νέος άνθρωπος, να επανενταχθεί στην κοινωνία, και γενικά στους ρυθμούς της ζωής, μετά από το χαμό του φίλου του και την τραυματική εμπειρία που βίωσε και ο ίδιος.

 

Το να μην μπορεί όμως να αναγνωρίσει τον εαυτό του είτε στις φωτογραφίες Τεκμήρια 41Β, είτε στα βίντεο αρ. 3,4,5,6 και 8 του Τεκμηρίου 42, την στιγμή που τα εν λόγω βίντεο δημοσιεύτηκαν στον λογαριασμό του στο Instagram, και ένεκα και της ευκρίνειας αυτών με βάση τις αρχές της απλής παρατήρησης, και χωρίς να μετατρέπω τον εαυτό μου σε εμπειρογνώμονα, μπορεί να διαπιστωθεί ότι στις φωτογραφίες και στα βίντεο απεικονίζεται ο Μ.Κ.2, δεικνύουν ότι ο Μ.Κ.2 δεν προσήλθε στο Δικαστήριο για να αναφέρει την αλήθεια.  

 

Αυτό που επίσης δεν μπορώ να μην σχολιάσω, είναι την υπεκφυγή σε υπερβολή με την μαρτυρία του. Δεν θυμόταν αν καταχώρησε αγωγή εναντίον της ασφαλιστικής του Κατηγορούμενου. Σημειώνεται ότι στο Δικαστήριο κατατέθηκε αντίγραφο της απαίτησης υπ’ αριθμό 70/2024 του Επαρχιακού Δικαστηρίου Πάφου (βλ. Τεκμήριο 40) με την οποία ο Μ.Κ.2 αξιώνει εναντίον της ασφαλιστικής εταιρείας του Κατηγορούμενου αποζημιώσεις ύψους €1,061,750.65 πλέον νόμιμους τόκους και έξοδα, και μάλιστα ο Μ.Κ.2 υπογράφει την δήλωση αληθείας. Ο λόγος που προβαίνω στην αναφορά αυτή είναι για να υποδείξω ότι δεν μπορεί να αποδοθεί από το Δικαστήριο αξιοπιστία στον μάρτυρα αυτό, ένεκα και της υπερβολής στον τρόπο των απαντήσεων του.

 

Η όλη παρουσία του στο εδώλιο του μάρτυρα δεν ήταν θετική. Συνακόλουθα για όλους τους λόγους που εξηγούνται πιο πάνω, η μαρτυρία του δεν γίνεται αποδεκτή.

 

Καταληκτικά, και προς ολοκλήρωση του σκεπτικού του Δικαστηρίου, επιθυμώ να αναφέρω, με κάθε σεβασμό προς την αδιαμφισβήτητα τραυματική εμπειρία που έχει βιώσει ο Μ.Κ.2, να εμπλακεί σε ένα θανατηφόρο τροχαίο δυστύχημα, ότι ακόμη και αν δεν υπήρχαν οι προαναφερόμενες αντιφάσεις και παλινδρομήσεις στην μαρτυρία του Μ.Κ.2, με δεδομένη την θέση του Μ.Κ.2 ότι κάποια πράγματα τα ξεχνά, κάποια τα θυμάται και γενικά έχει αναλαμπές των γεγονότων, και μάλιστα όπως ανέφερε κάποια γεγονότα μέχρι και την ημέρα της αντεξέτασης του δεν τα θυμόταν, διερωτώμαι τι βαρύτητά θα μπορούσε να δοθεί στην μαρτυρία του από το Δικαστήριο. Πως το Δικαστήριο θα μπορούσε με ασφάλεια να εξάγει τα οποιαδήποτε συμπεράσματα, από την στιγμή που ο ίδιος ο μάρτυρας αναφέρει ότι κάποια γεγονότα δεν τα θυμάται. Πως το Δικαστήριο θα μπορούσε να είναι σίγουρο ότι τα γεγονότα αυτά που δεν θυμάται, δεν επηρεάζουν ορισμένα πράγματα που είχαν να κάνουν με τον πυρήνα της εκδοχής του για τα γεγονότα που διαδραματίστηκαν και οδήγησαν στην τροχαία αυτή σύγκρουση. Θα ήταν τουλάχιστον ακροσφαλές και επίφοβο για το Δικαστήριο να βασιστεί στην μαρτυρία του Μ.Κ.2.  

 

Μ.Υ.1

Στην ουσία η μαρτυρία του Μ.Υ.1 αφορούσε τις συνθήκες κάτω από τις οποίες λήφθηκαν τα  βίντεο που περιλαμβάνονται στο Τεκμήριο 54. Σημειώνεται ότι ο συνήγορος της Κατηγορούσας Αρχής δεν αμφισβήτησε τις άδειες που κατείχε  η εταιρεία του Μ.Υ.1 κατά την περίοδο της παρακολούθησης από την Αστυνομία Κύπρου (βλ. Τεκμήρια 55^Α και 55Β).

 

Επιθυμώ να τονίσω αρχικά ότι όταν επιχειρήθηκαν να προβληθούν τα βίντεο του Τεκμηρίου 54 κατά την αντεξέταση του Μ.Κ.5, τέθηκε αρχικά ένσταση από τον ευπαίδευτο συνήγορο της Κατηγορούσας Αρχής καθ’ ότι παρουσιάζετο εικόνα με ανήλικο παιδί, ένσταση η οποία στην συνέχεια αποσύρθηκε. Όταν επιχειρήθηκε να κατατεθεί ως τεκμήριο ο ψηφιακός δίσκος που περιείχε τα εν λόγω βίντεο ο συνήγορος της Κατηγορούσας Αρχής ανέφερε ότι δεν υπήρχε ένσταση. Ο ψηφιακός δίσκος, λοιπόν, εντάχθηκε δεόντως στο αποδεικτικό υλικό που τέθηκε ενώπιον του  Δικαστηρίου. Σαφέστατα η μη υποβολή ένστασης στην κατάθεση του ψηφιακού δίσκου δεν συνεπάγει αυτομάτως και την αποδοχή του περιεχομένου του από μέρους της Κατηγορούσας Αρχής (βλ. Δαμιανού ν. White Knight Holdings Limited και Άλλων (2012) 1 ΑΑΔ 699).

 

Κατά το στάδιο της αντεξέτασης του Μ.Υ.1, προωθήθηκε η θέση από τον συνήγορο της Κατηγορούσας Αρχής ότι η λήψη των βίντεο του Τεκμηρίου 54 παραβιάζει τις πρόνοιες του περί Επεξεργασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα (Προστασία του Ατόμου) Νόμου (προφανώς εννοώντας του περί της Προστασίας των Φυσικών Προσώπων Έναντι της Επεξεργασίας των Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα και της Ελεύθερης Κυκλοφορίας των Δεδομένων αυτών Νόμος του 2018 (125(I)/2018) καθότι ο Νόμος 138(Ι)/2001 καταργήθηκε με τον Νόμο 125(Ι)/2018) και του άρθρου 15 του Συντάγματος σε δικαίωμα σε ιδιωτική και οικογενειακή ζωή.

 

Αυτό που σπεύδω να αναφέρω εξ αρχής είναι ότι όπως διαφάνηκε και από την πιο πάνω αξιολόγηση της μαρτυρίας του Μ.Κ.5, η ιατρική κατάσταση του Μ.Κ.2 μετά το δυστύχημα, και ενδεχόμενα ιατρικά προβλήματα που αντιμετωπίζει, καθώς και η δυνατότητα του Μ.Κ.2 για εργοδότηση είναι ζητήματα άσχετα με την παρούσα διαδικασία. Προς τούτο τα εν λόγω ζητήματα δεν εξετάστηκαν και δεν αξιολογήθηκαν από το Δικαστήριο. Για τον λόγο αυτό καμία αποδεικτική βαρύτητα δεν έχει δοθεί από το Δικαστήριο στο Τεκμήριο 54. Τα βίντεο που προβάλλονται στο Τεκμήριο 54 είναι άσχετα τόσο με τα επίδικα θέματα, και δεν αντιπαραβλήθηκαν με θέματα αξιοπιστίας του Μ.Κ.5, έτσι ώστε να αξιολογηθούν με οποιοδήποτε τρόπο από το Δικαστήριο. Προς τούτο δεν χρήζει εξέτασης αν κατά την λήψη των βίντεο παραβιάστηκαν συνταγματικά δικαιώματα.

 

Ενόψει της πιο πάνω κατάληξης, αλλά και έχοντας ως δεδομένο ότι η μαρτυρία του Μ.Υ.1 αφορούσε μόνο το ζήτημα της λήψης των βίντεο του Τεκμηρίου 54, καμία βαρύτητα δεν δύναμαι να αποδώσω στην μαρτυρία του Μ.Υ.1.

 

Κατηγορούμενος

Ο Κατηγορούμενος μετά που κρίθηκε εκ πρώτης όψεως ένοχος τήρησε το δικαίωμα της σιωπής. Σημειώνεται ότι δεν μπορούν να εξαχθούν ενοχοποιητικά συμπεράσματα από την άσκηση του δικαιώματος της σιωπής από τον Κατηγορούμενο, δικαίωμα το οποίο δίδει ο νόμος, αφού σε  αντίθετη περίπτωση, θα υπάρχει κίνδυνος να παραβιαστεί το δικαίωμα εναντίον της μη αυτοενοχοποίησης και του τεκμηρίου της αθωότητας (βλ. Χάμαλης ν. Αστυνομικού Διευθυντή Αμμοχώστου (2010) 2 ΑΑΔ 329).

 

Στρέφομαι τώρα στο περιεχόμενο της κατάθεσης του Κατηγορούμενου που έδωσε στην Αστυνομία, ημερομηνίας 28/11/2021 (βλ. Τεκμήριο 45), η οποία έγινε χωρίς την παρουσία του δικηγόρου του Κατηγορούμενου.

 

Για σκοπούς πληρότητας, παρατίθεται κατωτέρω μια σύνοψη της ανακριτικής του κατάθεσης στην Αστυνομία.

 

Ο Κατηγορούμενος στις 26/11/2021 πήγε σε νυκτερινό κέντρο στο Λατσί, κατανάλωσε «δύο μεζούρες» βότκα, μαζί με ενεργειακό ποτό. Έξω από το νυκτερινό κέντρο είχε δει το θύμα, το οποίο και γνώριζε. Περί τις 03.00 ο Κατηγορούμενος έφυγε από το νυκτερινό κέντρο, και οδήγησε με το όχημα του για να μεταφέρει ένα φίλο του στο σπίτι του, που βρίσκεται στο Προδρόμι. Αφού τον άφησε στο σπίτι του, ξεκίνησε για το δικό του σπίτι, που βρίσκεται στο Λατσί, και οδηγούσε στον κύριο δρόμο Πόλης Χρυσοχούς – Λατσιού, με κατεύθυνση προς Λατσί. Ήταν μόνος του στο όχημα του, φορούσε την ζώνη ασφαλείας του, οδηγούσε στην αριστερή μεριά του δρόμου ως η πορεία του και η ταχύτητα του ήταν γύρω στα 30 Χ.Α.Ω. γιατί στον δρόμο υπήρχαν «σαμαράκια». Είχε τα ψηλά φώτα του οχήματος του αναμμένα, στην χαμηλή στάση, και δεν τον ακολουθούσε οποιοδήποτε όχημα. Ξαφνικά είδε ένα όχημα να έρχεται από την αντίθετη κατεύθυνση, το οποίο όχημα αντί να βρίσκεται στην αριστερή λωρίδα σύμφωνα με την κατεύθυνση του, ήταν στο κέντρο του δρόμου, «δηλαδή το μισό αυτοκίνητο βρισκόταν στην αριστερή πλευρά και το άλλο μισό στην δεξιά λωρίδα του δρόμου». Μόλις είδε το όχημα να έρχεται κατά πάνω του, κόρναρε και άρχισε να του κάνει σήμα με τα «τίπς» των φώτων πορείας του οχήματος του, με την ελπίδα ότι θα επανέρχετο στην λωρίδα κυκλοφορίας του. Μόλις αντιλήφθηκε ότι ο οδηγός δεν πήγαινε πίσω στην λωρίδα κυκλοφορίας του, και ερχόταν κατά πάνω του, και λόγω του ότι στα αριστερά του δρόμου σύμφωνα με την πορεία του Κατηγορούμενου υπήρχε «λίνια» και δεν μπορούσε να πάει προς τα αριστερά, οδήγησε το όχημα του προς τα δεξιά για να μην κτυπήσουν. Το μόνο που θυμάται μετά είναι ότι κτύπησε με το ενεχόμενο όχημα. Ο ίδιος δεν μπορούσε να καθορίσει πόσο δεξιά είχε πάει το όχημα του, αν δηλαδή ήταν στην δεξιά μεριά του δρόμου ή στο δεξί παγκέτο.

 

Θυμάται ότι και το ενεχόμενο όχημα είχε τα φώτα πορείας του αναμμένα και θυμάται ότι είχε αυξημένη ταχύτητα. Μετά την σύγκρουση προσπάθησε να ανοίξει την πόρτα του οχήματος του αλλά δεν άνοιγε, και μετά από λίγο κάποιος του άνοιξε την πόρτα από εξωτερικά. Στην συνέχεια πήγε στην απέναντι πλευρά του δρόμου και κάθισε, μέχρι να τον παραλάβει το ασθενοφόρο. Πριν να έρθει το ασθενοφόρο να τον παραλάβει είδε ότι συγκρούστηκε με όχημα μάρκας Smart. Στην άσφαλτο βρισκόταν ένας νεαρός πεσμένος, τον οποίο δεν κατάλαβε ποιος ήταν, και αρκετά άτομα να του παρέχουν τις πρώτες βοήθειες. Στην συνέχεια ασθενοφόρο παρέλαβε τον Κατηγορούμενο. Ο Κατηγορούμενος νοσηλεύτηκε στο Γενικό Νοσοκομείο Πάφου. Όταν βρισκόταν στο Νοσοκομείο ο πατέρας του τον ενημέρωσε ότι στο ενεχόμενο όχημα βρισκόταν το θύμα, ο οποίος απεβίωσε, και ο Μ.Κ.2 ο οποίος τραυματίστηκε σοβαρά και βρισκόταν στο Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας. 

 

Στην κατάθεση του ανέφερε περαιτέρω ότι όταν είδε το ενεχόμενο όχημα να έρχεται προς τα πάνω του για να αποφύγει την σύγκρουση ο ίδιος έκρινε, την δεδομένη στιγμή, να οδηγήσει προς τα δεξιά αντί να παραμείνει στην δική του λωρίδα κυκλοφορίας. Όταν του υποδείχθηκε το πρόχειρο σχέδιο δεν ήταν σε θέση να καθορίσει το σημείο σύγκρουσης, ζητώντας να μεταβούν στο μέρος όπου έγινε το δυστύχημα όταν λάβει εξιτήριο από το Νοσοκομείο για να προσπαθήσει να το υποδείξει. Ο ίδιος είδε για πρώτη φορά το όχημα μάρκας Smart να έρχεται από την αντίθετη κατεύθυνση στα 15 μέτρα περίπου.

 

Αυτά ανέφερε στην ανακριτική του κατάθεση. Το Δικαστήριο είναι ελεύθερο και μπορεί να αποδώσει την βαρύτητα που κρίνει ότι επιβάλλεται σε διαφορετικά μέρη της κατάθεσης. Καθοδηγητική επί του θέματος είναι η απόφαση Χαράλαμπος Κωνσταντίνου ν Αστυνομίας (1989) 2 ΑΑΔ 109, όπου υιοθετήθηκαν οι αρχές της αγγλικής απόφασης Duncan (1989) Cr. App. R 359. Παραθέτω το σχετικό απόσπασμα:

 

«Δηλώσεις του κατηγορουμένου που συνιστούν άμεσα ή έμμεσα παραδοχή του αδικήματος γίνονται παραδεκτές ως μαρτυρία κατ' εξαίρεση προς τον κανόνα που αποκλείει την εξ ακοής μαρτυρία (hearsay rule). Αυστηρή εφαρμογή του κανόνα περί εξ ακοής μαρτυρίας θα περιόριζε την αποδεικτική αξία του μέρους της κατάθεσης κατηγορουμένου που δεν συνιστά άμεσα ή έμμεσα παραδοχή σε πρωτογενή μαρτυρία (original evidence). Στην υπόθεση Duncan αποφασίστηκε ότι κάθε μέρος της κατάθεσης λαμβάνεται υπόψη και εκτιμάται και ως προς την αλήθεια των ισχυρισμών που προβάλλονται. Η προσέγγιση αυτή είναι και ρεαλιστική και δίκαιη. Τονίστηκε όμως στην Duncan ότι το Δικαστήριο είναι ελεύθερο και μπορεί να αποδώσει την βαρύτητα που κρίνει ότι επιβάλλεται σε διαφορετικά μέρη κατάθεσης. Όπως είναι φυσικό μπορεί να αποδοθεί μεγαλύτερη βαρύτητα στο μέρος εκείνο το οποίο συνθέτει παραδοχή στο αδίκημα ή περιέχει δηλώσεις ενάντια προς τα συμφέροντα του κατηγορουμένου. Είναι όμως ελεύθερο το Δικαστήριο να αποδώσει μικρότερη σημασία ή ακόμη να απορρίψει άλλα μέρη της κατάθεσης για τα οποία παρέχεται εξήγηση ή δικαιολογία για εκ πρώτης όψης εγκληματικές πράξεις. Συνοψίζοντας η απόφαση στην Duncan αφήνει το βάρος το οποίο θα αποδοθεί στα διάφορα μέρη της κατάθεσης κατηγορουμένου στη διακριτική ευχέρεια των κριτών των γεγονότων της υπόθεσης».

 

Διερχόμενη της κατάθεσης του Κατηγορούμενου παρατηρώ ότι παραδέχεται ότι το μοιραίο βράδυ οδηγούσε το όχημα Audi στον κύριο δρόμο Πόλης Χρυσοχού – Λατσιού, με κατεύθυνση προς Λατσί, ενώ είχε καταναλώσει αλκοολούχα ποτά. Στην συνέχεια αναφέρει την δική του εκδοχή ως προς τα γεγονότα της υπόθεσης, και συγκεκριμένα ότι οδηγούσε με χαμηλή ταχύτητα γύρω στα 30 Χ.Α.Ω,  ότι οδηγούσε στην αριστερή λωρίδα κυκλοφορίας σύμφωνα με την πορεία του, αλλά και την θέση που είχε και οδηγούσε το ενεχόμενο όχημα, καθώς και τις ενέργειες που έλαβε ο ίδιος για να αποφύγει το δυστύχημα. Λόγω του ότι οι εν λόγω ισχυρισμοί δεν υποστηρίζονται από την πραγματική μαρτυρία της σκηνής του δυστυχήματος, όπως έχει τεθεί ενώπιον του Δικαστηρίου μέσου του πρόχειρου και τελικού σχεδιαγραφήματος της σκηνής, το Δικαστήριο για να προσέδιδε σε αυτούς βαρύτητα θα έπρεπε να δοθούν ενόρκως, έτσι ώστε να τεθούν στη βάσανο της αντεξέτασης. Μόνο τότε θα μπορούσε να κριθεί και να αξιολογηθεί η αξιοπιστία των ισχυρισμών αυτών.

 

Περαιτέρω δεν παραβλέπω, ότι λίγες ώρες μετά το δυστύχημα, περί τις 05.45, ο Αστυφύλακας 1804 Π. Πόρακος μετέβηκε στο Νοσοκομείο Πάφου για να επικοινωνήσει με τον Κατηγορούμενο. Όπως ανέφερε ο Μ.Κ.1, ο Κατηγορούμενος, πριν να έχει υπόψη του τα ευρήματα των ανακριτών και πριν να λάβει νομική συμβουλή, έδωσε άμεσα την δική του θέση, και συγκεκριμένα ότι οδηγούσε προς το Λατσί, στην λωρίδα κυκλοφορίας του, και ότι το άλλο όχημα τον κτύπησε (βλ. Τεκμήριο 36).

 

Η πιο πάνω δήλωση του Κατηγορούμενου είναι εν συνόλω απαλλακτική (αθωωτική) δήλωση οποιασδήποτε ενοχής και ασφαλώς ως τέτοια δεν θα μπορούσε ούτως ή άλλως να συνιστά απόδειξη του περιεχομένου της (βλ. «Το Δίκαιο της Απόδειξης», Τ. Ηλιάδης & Ν. Σάντης, 2014, σελ. 690, R v. Storey (1968) 52 Cr. App. R. 334). Η εν λόγω δήλωση δεν μπορεί να έχει κάποια αποδεικτική αξία πέραν του να δείξει την αντίδρασή του Κατηγορούμενου ή τη στάση του κατά την ώρα που έγινε η δήλωση (βλ. R v. Pearce (1979) 69 Cr. App. R. 365).

 

Ε.   Ευρήματα

Υπό το φως της πιο πάνω αξιολόγησης της μαρτυρίας που έχει τεθεί ενώπιον του Δικαστηρίου, καταλήγω στα ακόλουθα ευρήματα. Σημειώνω ότι τα παραδεκτά γεγονότα τα οποία αναφέρονται στην αρχή της απόφασης του Δικαστηρίου, και για τα οποία έχω προβεί σε σχετικά ευρήματα, δεν θα επαναληφθούν στο μέρος αυτό της απόφασης μου.

 

Στις 27/11/2021 και περί ώρα 03.15 το όχημα με αριθμούς εγγραφής [….], μάρκας Audi, οδηγείτο από τον Κατηγορούμενο στην λεωφόρο Ακάμαντος με κατεύθυνση από Πόλη Χρυσοχούς προς Λατσί. Την ίδια ώρα επί του πιο πάνω δρόμου κινείτο το όχημα μάρκας Smart με αριθμούς εγγραφής  [….], το οποίο οδηγείτο από τον Μ.Κ.2, με αντίθετη κατεύθυνση, ήτοι από Λατσί προς Πόλη Χρυσοχούς. Στο εν λόγω όχημα, συνοδηγός ήταν το θύμα. Οι επιβαίνοντες στο Smart δεν έφεραν ζώνη ασφαλείας.

 

Σε κάποιο σημείο επί της λεωφόρου Ακάμαντος, περί τις 03.15 στις 27/11/2021, τα δύο οχήματα συγκρούστηκαν, και συνέπεια του εν λόγω τροχαίου δυστυχήματος ήταν ο θάνατος του θύματος, ο οποίος οφειλόταν σε ρήξη θωρακικής αορτής, αλλά και ο τραυματισμός του Μ.Κ.2 και του Κατηγορούμενου. Ο Μ.Κ.2 είχε τραυματιστεί σοβαρά και βρισκόταν σε κωματώδη κατάσταση, ενώ ο Κατηγορούμενος τραυματίστηκε πιο ελαφρά.

 

Ο δρόμος στο σημείο όπου έγινε η εν λόγω τροχαία σύγκρουση είναι ανοικτή στροφή με δύο λωρίδες κυκλοφορίας μια για κάθε κατεύθυνση, οι οποίες διαχωρίζονται με άσπρη συνεχή γραμμή. Ο δρόμος βρίσκεται εντός κατοικημένης περιοχής με όριο ταχύτητας 50 Χ.Α.Ω. Η ορατότητα και για τους δύο οδηγούς στην στροφή ήταν περί τα 150 μέτρα. Η απόσταση από την κίτρινη γραμμή αριστερά του δρόμου, που είναι το πεζοδρόμιο, μέχρι την γραμμή που ορίζει τον δρόμο στην δεξιά πλευρά, είναι 6 μέτρα. Στα αριστερά του δρόμου με κατεύθυνση από το Λατσί προς την Πόλη Χρυσοχούς υπάρχει ασφάλτινη διαπλάτυνση πλάτους 90 εκατοστών και στην συνέχεια χωμάτινη διαπλάτυνση, όπου υπάρχουν φυτεμένα κατά μήκος δέντρα. Στην δεξιά άκρια του δρόμου υπάρχει ασφάλτινη διαπλάτυνση πλάτους 50 εκατοστών και στην συνέχεια χτιστή νησίδα στην οποία υπάρχουν φυτεμένοι θάμνοι, ενώ δεξιότερα υπάρχει πεζόδρομος και ποδηλατόδρομος. Πριν το σημείο σύγκρουση, ως ήταν η κατεύθυνση του οχήματος του Κατηγορούμενου προς Λατσί, υπάρχουν τουλάχιστον δύο κυρτώματα. 

 

Το σημείο σύγκρουσης εντοπίστηκε στην αριστερή ασφάλτινη διαπλάτυνση, με κατεύθυνση από Λατσί προς Πόλη Χρυσοχούς, 40 εκατοστά από την άκρια της ασφάλτου και 50 εκατοστά από την κίτρινη γραμμή. Στο εν λόγω σημείο βρισκόταν ο κύριος όγκος των συντριμμιών των δύο οχημάτων, και επίσης υπήρχε η μπροστινή πινακίδα του Audi, και στο συγκεκριμένο σημείο υπήρχαν ίχνη που κατέληγαν στην τελική θέση του οχήματος Audi. Στην σκηνή του δυστυχήματος δεν εντοπίστηκαν ίχνη τροχοπέδησης του οχήματος Smart.

 

Η σύγκρουση έγινε κατά την διάρκεια της νύχτας, και ο δρόμος φωτίζετο  από οδικό φωτισμό ο οποίος δεν ήταν ικανοποιητικός αφού οι λαμπτήρες που υπήρχαν ήταν στα δεξιά, στην άκρια του πεζοδρομίου, σε απόσταση 8,30 μέτρα από το κέντρο του δρόμου.

 

Και τα δύο ενεχόμενα οχήματα υπέστηκαν ζημιές στο μπροστινό μέρος τους κυρίως στην αριστερή τους πλευρά και το κύριο σημείο που ήρθαν σε επαφή τα δύο οχήματα ήταν η μπροστινή αριστερή τους πλευρά. Κατά την τελική θέση του Smart, οι δύο αριστεροί τροχοί του είχαν ευθεία πορεία, ενώ ο δεξής τροχός λόγω της σύγκρουσης γύρισε. Και τα δύο οχήματα είχαν σύστημα αντιπλοκαρίσματος φρένων (antilock braking system), το οποίο ήταν σε καλή και λειτουργήσιμη κατάσταση και τα οχήματα δεν είχαν οποιαδήποτε βλάβη που να συνέτεινε στην πρόκληση του δυστυχήματος.

 

Παρά το ότι Μ.Κ.1 και Μ.Κ.3 δεν διερεύνησαν αν το ταχύμετρο του Smart παρουσίαζε την ταχύτητα σε μίλια ή σε χιλιόμετρα, για τους λόγους που εξηγήθηκαν ανωτέρω στην απόφαση, προβαίνω σε εύρημα ότι το ταχύμετρο του Smart παρουσίαζε την ταχύτητα σε μίλια ανά ώρα.

 

Δεν μπορώ να προβώ σε οποιοδήποτε θετικό συμπέρασμα σε σχέση με την ακριβή ταχύτητα που κινούνταν τα ενεχόμενα οχήματα λίγο πριν την σύγκρουση καθότι δεν υπήρχαν ίχνη τροχοπέδησης επί της ασφάλτου. Όπως ανέφερε ο Μ.Κ.4 για να διαπιστώνετο η ταχύτητα με την οποία κινείτο το Smart κατά τον χρόνο της σύγκρουσης, θα έπρεπε να γινόταν συγκεκριμένη εξέταση για να διαπιστωθεί με ποιο τρόπο στάλθηκε η ταχύτητα στον δείκτη και αυτή αναγράφηκε στο ταχύμετρο του Smart, εξέταση η οποία δεν έγινε από την ανακριτική ομάδα της υπόθεσης. Περαιτέρω, η αναφορά του [….] στην κατάθεση του Τεκμήριο 52, και συγκριμένα ότι το Smart κινείτο με «κανονική ταχύτητα», δεν μπορεί να με οδηγήσει σε ασφαλή εύρημα αφού αφορά την άποψη και αντίληψη του εν λόγω ατόμου ως προς το τι αποτελεί «κανονική ταχύτητα».

 

ΣΤ.Νομική Πτυχή

Το άρθρο 210 του Ποινικού Κώδικα Κεφ. 154 προνοεί τα ακόλουθα:

 

«Όποιος λόγω αλόγιστης, απερίσκεπτης ή επικίνδυνης πράξης ή συμπεριφοράς, που δεν ανάγεται σε υπαίτια αμέλεια, χωρίς πρόθεση επιφέρει το θάνατο άλλου προσώπου, είναι ένοχος αδικήματος και σε περίπτωση καταδίκης υπόκειται σε φυλάκιση μέχρι τεσσάρων χρόνων ή σε χρηματική ποινή που δεν υπερβαίνει τις δύο χιλιάδες πεντακόσιες λίρες».

 

Από το λεκτικό του άρθρου 210 του Ποινικού Κώδικα προκύπτει ότι το ζητούμενο είναι η απόδειξη ότι ο κατηγορούμενος προκάλεσε τον θάνατο του θύματος λόγω κάποιας αλόγιστης, απερίσκεπτης ή επικίνδυνης πράξης ή συμπεριφοράς. Οι προαναφερόμενοι όροι υποδηλώνουν διαζευκτικούς τρόπους διάπραξης του ιδίου αδικήματος (βλ. Ζυπιτής κ.α ν. Αστυνομίας (2003) 2 ΑΑΔ 220). Το εν λόγω άρθρο δεν καθορίζει κριτήρια ως προς το τι αποτελεί απερίσκεπτη ή αλόγιστη ή επικίνδυνη πράξη και αφήνεται στο Δικαστήριο να ερμηνεύσει το νομοθέτημα με βάση τα γεγονότα της κάθε υπόθεσης.

 

Τέλος, με βάση το λεκτικό του εν λόγω άρθρου οι πιο πάνω αναφερόμενες συμπεριφορές, πρέπει να συνδέονται με το αποτέλεσμα, δηλαδή θα πρέπει να υπάρχει αιτιώδης συνάφεια μεταξύ της αλόγιστης, απερίσκεπτης ή επικίνδυνης πράξης ή συμπεριφοράς με το αποτέλεσμα, δηλαδή τον θάνατο άλλου προσώπου.

Για να καταδειχθεί απερισκεψία το Δικαστήριο πρέπει να ικανοποιηθεί ότι:

1)    Ο κατηγορούμενος πράγματι οδηγούσε το όχημα κατά τρόπο που να δημιουργούσε εμφανή και σοβαρό κίνδυνο πρόκλησης φυσικής βλάβης σε άλλο πρόσωπο που θα τύγχανε να χρησιμοποιούσε το δρόμο ή ουσιαστικής ζημιάς σε περιουσία· και

2)    O κατηγορούμενος οδηγούσε κατ' αυτό τον τρόπο χωρίς να είχε στρέψει την προσοχή του προς την δυνατότητα ύπαρξης τέτοιου κινδύνου ή, αφού αναγνώρισε πως υπήρχε κάποιος κίνδυνος, εν τούτοις προχώρησε αναλαμβάνοντας τον (βλ. Γενικός Εισαγγελέας ν. Χρυσοστόμου (2002) 2 ΑΑΔ 473, Μαρίνος Ιωάννου ν Δημοκρατίας (2015) 2 ΑΑΔ 256, R v. Lawrence [1982] 1 AC 510 και R. v. Reid [1992] 3 All ER 673).

 

Στην απόφαση R. v Lawrence [1981] 1 All Ε.R. 974, αποφασίστηκε ότι ένα στοιχείο του αδικήματος της απερίσκεπτης οδήγησης είναι η πρόθεση (mens rea), με την έννοια ότι τέτοια πρόθεση είναι εκείνη σύμφωνα με την οποία ένας οδηγός ο οποίος πριν αρχίσει να οδηγεί με τρόπο που περιέχει καθαρό και σοβαρό κίνδυνο πρόκλησης σωματικής βλάβης ή άλλης ζημιάς παραλείπει να λάβει υπόψη μια τέτοια πιθανότητα ή την αγνοεί και αποφασίζει να διακινδυνεύσει οδηγώντας με αυτό τον τρόπο (βλ. Πέτρου ν Αστυνομίας (1994) 2 ΑΑΔ 233). Επομένως το κριτήριο δεν είναι μόνο αντικειμενικό αλλά και υποκειμενικό και θα πρέπει να εξετάζεται σε συνάρτηση με την οδήγηση του κατηγορουμένου.

 

Σε σχέση με την εισήγηση των συνηγόρων της Υπεράσπισης ότι σύμφωνα με την νομολογία στην Αγγλία, ως έχει εξελιχθεί, για να κριθεί μια συμπεριφορά ως απερίσκεπτη είναι απαραίτητο ο Κατηγορούμενος να έχει αντιληφθεί τον κίνδυνο που ελλοχεύει, παραπέμποντας προς τούτο στην απόφαση R v. G (2003) UKHL 50 η οποία, ως εισηγήθηκε, ανέτρεψε την R v. Lawrence (1981) 1 All E.R. 974, σημειώνω τα ακόλουθα.

 

Το ζήτημα αυτό εξετάστηκε πρόσφατα από το Εφετείο στην υπόθεση Ορέστης Χριστοφή ν Αστυνομίας, Ποινική Έφεση αρ. 50/2024, ημερομηνίας 02/08/2024, η οποία αφορούσε έφεση στην βάση του άρθρου 210 του Κεφ. 154, και στην οποία λέχθηκαν τα ακόλουθα:

 

«Η εισήγηση δεν μας βρίσκει σύμφωνους. Εν πρώτοις παραγνωρίζει τις πρόνοιες του Άρθρου 29 του περί Δικαστηρίων Νόμου 14/60, το οποίο προέβλεψε τόσο για πολιτικές όσο και για ποινικές διαδικασίες. Συγκεκριμένα αναφέρει τα εξής:

 

  «Τo εφαρμoζόμεvov δίκαιov

29(1)      Έκαστov δικαστήριov εv τη ασκήσει της πoλιτικής ή πoιvικής αυτoύ δικαιoδoσίας θα εφαρμόζη-

           (α)  τo Σύvταγμα της Δημoκρατίας και τoυς δυvάμει αυτoύ γεvoμέvoυς ή υπό Δικαστηρίoυ εφαρμoστέoυς vόμoυ

           (β) τoυς vόμoυς τoυς διατηρηθέvτας εv ισχύϊ δυvάμει τoυ άρθρoυ 188 τoυ Συvτάγματoς υπό τoυς εv αυτώ πρoβλεπoμέvoυς όρoυς εκτός εάv άλλη πρόβλεψις εγέvετo ή θα γίvη δυvάμει vόμoυ εφαρμoστέoυ ή γεvoμέvoυ δυvάμει τoυ Συvτάγματoς

           (γ) τo κoιvόv δίκαιov (common law) και τας αρχάς της επιεικίας (equity) εκτός εάv άλλη πρόβλεψις εγέvετo ή θα γίvη υπό oιoυδήπoτε vόμoυ εφαρμoστέoυ ή γεvoμέvoυ δυvάμει τoυ Συvτάγματoς ή oιoυδήπoτε vόμoυ διατηρηθέvτoς εv ισχύϊ δυvάμει της παραγράφoυ (β) τoυ παρόvτoς εδαφίoυ, εφόσov δεv αvτιβαίvoυv ή δεv είvαι ασυμβίβαστoι πρoς τo Σύvταγμα

            (δ) ........».

(Έμφαση δοθείσα)

(βλ. επίσης Αστυνομία ν. Ξυδιά (1992) 2 Α.Α.Δ. 26).

 

Η ορθή διάσταση του θέματος τίθεται στο πιο κάτω απόσπασμα από το Σύγγραμμα «Το Δίκαιο της Απόδειξης», 1η Έκδοση, των Τ. Ηλιάδη & Ν. Σάντη, στο οποίο παρέπεμψε και η ευπαίδευτη συνήγορος για την Εφεσίβλητη, όπου στη σελ. 42 καταγράφονται τα εξής:

 

«. η αυστηρή προσήλωση στη νομολογία συνιστά καθιερωμένη αρχή δικαίου, θεμελιωμένη στο δόγμα της δεσμευτικότητας της νομολογίας (stare decisis), ως μέσου διασφάλισης της βεβαιότητας του δικαίου (βλ. επίσης Michaelides v Gavrielides (1980) 1 CLR 244). Στη χώρα μας, το δικαστικό προηγούμενο λειτουργεί στη βάση αρχών που διαμόρφωσε η νομολογία. Τούτες μπορεί να συνοψισθούν ως εξής:

 

(i)        Οι αποφάσεις του Ανωτάτου Δικαστηρίου ως Εφετείου, είναι δεσμευτικές για τα Επαρχιακά Δικαστήρια, τα Κακουργιοδικεία και όλα τα άλλα πρωτοβάθμια δικαστήρια ειδικών δικαιοδοσιών. Οι αποφάσεις του Εφετείου είναι επίσης δεσμευτικές για τους Δικαστές του Ανωτάτου Δικαστηρίου κατά την ενάσκηση της πρωτοβάθμιας δικαιοδοσίας τους.

 

(ii)        Οι αποφάσεις πρώτου βαθμού δικαιοδοσίας του Ανωτάτου Δικαστηρίου έχουν μόνο πειστική αξία για τα Επαρχιακά Δικαστήρια. Πειστική μόνο είναι και η αξία των αποφάσεων των Επαρχιακών Δικαστηρίων  σε σχέση προς άλλα Δικαστήρια. Μετά την ανεξαρτησία της Κύπρου το 1960, η αξία των Αγγλικών αποφάσεων είναι μόνο πειστική και όχι δεσμευτική, γεγονός που κάποιες φορές παραγνωρίζεται ή δεν εκτιμάται σωστά ώστε να τους αποδίδεται και η δέουσα σημασία

(iii)       .....».

(Έμφαση δοθείσα)

Είναι λοιπόν εντός του πιο πάνω πλαισίου που θα πρέπει να εξεταστεί και η παραπομπή στην απόφαση R v. G (πιο πάνω).

 

Εν πρώτοις σημειώνουμε ότι δεν μας βρίσκει σύμφωνους η εισήγηση πως με την R v. G (πιο πάνω) ανατράπηκε η R v. Lawrence (ανωτέρω), ως εισηγείται ο ευπαίδευτος συνήγορος για τον Εφεσείοντα, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά το Άρθρο 210 του Ποινικού Κώδικα. Η R v. G (πιο πάνω) αφορούσε σε αδίκημα δυνάμει του Άρθρου 1 του Αγγλικού Criminal Damage Act 1971. Έχει τη σημασία της η αναδρομή στην εξέλιξη της αγγλικής Νομοθεσίας που γίνεται στην R v. G (πιο πάνω) αφού από αυτή την ανασκόπηση διαφαίνεται ότι το ερώτημα ηγέρθη εν όψει της διαφοροποίησης του λεκτικού από το αρχικά ισχύον Άρθρο 51 του Malicious Damage Act 1861, το οποίο προέβλεπε πως «Whosoever shall unlawfully and maliciously commit any damage, injury or spoil to or upon any real or personal property .» στο λεκτικό του Άρθρου 1 του Criminal Damage Act 1971 που προνοεί:

 

«Α person who without lawful excuse destroys or damages any property belonging to another intending to destroy or damage such property or being reckless as to whether any such property would be destroyed.». 

 

(Έμφαση δοθείσα)

 

Εξάλλου στην ίδια την R v. G (πιο πάνω) δηλώνονται τα εξής στην παρ. 28:

 

«The task confronting the House in this appeal is, first of all, one of statutory construction: what did Parliament mean when it used the word 'reckless' in section 1(1) and (2) of the 1971 Act? In so expressing the question I mean to make it as plain as I can that I am not addressing the meaning of 'reckless' in any other statutory or common law context. In particular, but perhaps needlessly since 'recklessly' has now been banished from the lexicon of driving offences, I would wish to throw no doubt on the decisions of the House in R v Lawrence (Stephen) (1982) AC 510 and R v Reid (1992) 1 WLR 793».

(Έμφαση δοθείσα)

 

Θα πρέπει λοιπόν να τονιστούν δύο σημεία από το πιο πάνω απόσπασμα, ήτοι αφενός ότι σκοπός της Βουλής των Λόρδων δεν ήταν η ανατροπή της Lawrence (πιο πάνω) στον βαθμό που αφορά σε τροχαία αδικήματα και, αφετέρου, ότι η αναφορά σε "recklessness" δεν χρησιμοποιείται πλέον σε σχέση με τέτοια αδικήματα στην Αγγλική Νομοθεσία, σε αντίθεση με το Άρθρο 210 του Ποινικού Κώδικα. Πρέπει, επιπλέον, να σημειωθεί πως το αδίκημα που αντιμετώπιζαν οι κατηγορούμενοι στην R v. G (πιο πάνω) τιμωρείτο με δια βίου φυλάκιση, παράγοντας ο οποίος είχε εξεταστεί σε συνάρτηση με την ερμηνεία που έπρεπε να δοθεί στη λέξη "recklessness" και στο νοητικό στοιχείο (mens rea) που απαιτείτο να συνοδεύει τη διάπραξη ενός τόσο σοβαρού αδικήματος.

 

Η εισήγηση του ευπαιδεύτου συνηγόρου για τον Εφεσείοντα εδράζεται στο επιχείρημα ότι η συμπεριφορά κάποιου θα μπορούσε να κριθεί ως απερίσκεπτη μόνον εάν ο ίδιος είχε όντως αντιληφθεί την παρουσία του θύματος, και ως εκ τούτου τον κίνδυνο πρόκλησης σωματικής βλάβης στο θύμα. Τυχόν αποδοχή της εισήγησης θα εσήμαινε (σε γεγονότα τροχαίου) ότι οδηγός που αρχίζει να οδηγεί με τρόπο που δημιουργεί εμφανή και σοβαρό κίνδυνο πρόκλησης βλάβης, παραλείποντας να λάβει υπ' όψιν την πιθανότητα αυτή, δεν δύναται να κριθεί ένοχος απερισκεψίας εκτός εάν καταδειχθεί ότι πράγματι έχει αντιληφθεί τον συγκεκριμένο κίνδυνο που ελλοχεύει. Σε αυτό ακριβώς στοχεύει η σχετική εισήγηση στην παρούσα. Πλην όμως, όπως έχουμε πει και θα διαφανεί λεπτομερέστερα κατωτέρω, πρόκειται για εισήγηση η οποία δεν συνάδει με την υφιστάμενη, σαφή και πάγια ημεδαπή νομολογία».

 

Σύμφωνα με το δόγμα της δεσμευτικότητας της νομολογίας δεν δύναμαι να αποστώ από την πιο πάνω απόφαση του Εφετείου, η οποία απαντά στο εν λόγω ζήτημα που ήγειραν οι συνήγοροι του Κατηγορούμενου.

 

Όπως λέχθηκε στην απόφαση Πέτρου ν. Αστυνομίας (1994) 2 ΑΑΔ 233, για να αποδειχθεί επικίνδυνη οδήγηση απαιτείται τουλάχιστο απόδειξη κάποιας παράλειψης ή λάθους (fault) εκ μέρους του οδηγού. Πρέπει να αποδειχθεί η πρόκληση, αντικειμενικά ιδωμένης, επικίνδυνης κατάστασης από σφάλμα του οδηγού, ο οποίος έστω και στιγμιαία πέφτει κάτω από το επίπεδο του  μέσου συνετού οδηγού (βλ. Σάββα ν. Αστυνομίας (2000) 2 ΑΑΔ 115, Γενικός Εισαγγελέας ν. Σαζός (2001) 2 ΑΑΔ 18).

 

Στην υπόθεση Σάββα ν. Αστυνομίας (ανωτέρω) επισημάνθηκε ότι η επικίνδυνη οδήγηση δεν εξομοιώνεται προς την οδήγηση χωρίς τη δέουσα επιμέλεια και φροντίδα. Αυτό που πρέπει να διαπιστωθεί από το Δικαστήριο στην τελευταία περίπτωση είναι το κατά πόσο το επίπεδο της προσοχής και φροντίδας που επιδείχθηκε υπολείπεται εκείνο που αναμένεται από το μέσο συνετό οδηγό, ενώ στην περίπτωση της επικίνδυνης οδήγησης, είναι αν η συγκεκριμένη πράξη ή συμπεριφορά είναι επικίνδυνη. Η απόδειξη μιας επικίνδυνης κατάστασης δεν αρκεί. Χρειάζεται και απόδειξη ότι την προκάλεσε κάποιο σφάλμα, το οποίο όμως δεν είναι απαραίτητο να αποτελεί την μόνη αιτία της επικίνδυνης κατάστασης.

 

Ως προς δε την έννοια του σφάλματος που αρκεί για τη στοιχειοθέτηση της επικίνδυνης οδήγησης, στην απόφαση R. v. Gosney [1971] 2 Q.Β. 674 λέχθηκαν τα ακόλουθα (σε μετάφραση):

«Σφάλμα εμπεριέχει αποτυχία· πτώση από το επίπεδο της φροντίδας και δεξιότητας ικανού και έμπειρου οδηγού σε σχέση με τον τρόπο της οδήγησης και τις σχετικές περιστάσεις της υπόθεσης. Σφάλμα με αυτή την έννοια, αν και μπορεί να είναι ελαφρό, ακόμα και στιγμιαίο ολίσθημα, όσο και αν κανονικά δεν θα προκαλείτο κίνδυνος από αυτό, είναι αρκετό. Το σφάλμα δεν είναι απαραίτητο να αποτελεί τη μόνη αιτία της επίκινδυνης κατάστασης. Είναι αρκετό αν, βλέποντάς το λογικά, να αποτελεί μια αιτία».

 

Η έννοια «σφάλμα» δεν περιλαμβάνει κατ' ανάγκη εσκεμμένη παράβαση ή απερισκεψία ή πρόθεση οδήγησης κατά τρόπο που αντίκειται στο ορθό επίπεδο οδήγησης. Ούτε το σφάλμα κατ’ ανάγκη εμπεριέχει ηθική μομφή. Επομένως, υπάρχει σφάλμα εάν ένας άπειρος ή εκ φύσεως κακός οδηγός, ενώ προσπαθεί να πράξει το ορθό, πέφτει κάτω από το επίπεδο ενός ικανού και προσεκτικού οδηγού.

 

Στην απόφαση Γενικός Εισαγγελέας ν. Σαζός (2001) 2 ΑΑΔ 18 αναφέρθηκε ότι «η επικίνδυνη οδήγηση δεν αποδεικνύεται απόλυτα μόνο με την ύπαρξη κάποιου λάθους (fault). Το στοιχείο αυτό είναι το ελάσσον που πρέπει να αποδειχθεί και συνυπολογίζεται πάντα με τις υπόλοιπες συνθήκες και την οδική συμπεριφορά που οδήγησε στη σύγκρουση. Η λέξη 'επικίνδυνος' στη συνήθη γραμματική της ερμηνεία, σημαίνει αυτόν που εμπεριέχει κίνδυνο, φόβο ή απειλή για τους άλλους (Επίτομο Νέο Λεξικό της Ελληνικής Γλώσσας του Σπύρου Τσιούνη)». Επομένως απαιτείται τουλάχιστον απόδειξη κάποιας παράλειψης ή λάθους εκ μέρους του οδηγού, ο οποίος έστω και στιγμιαία πέφτει κάτω από το επίπεδο του μέσου συνετού οδηγού.  Η δε λέξη «επικίνδυνος» στην συνήθη της γραμματική έννοια, σημαίνει αυτόν που εμπεριέχει κίνδυνο.

 

Σε σχέση με την ερμηνεία του όρου «αλόγιστη», είναι η πράξη ή συμπεριφορά η οποία εγκυμονεί άμεσο κίνδυνο για την ασφάλεια προσώπων, τον οποίο ο Κατηγορούμενος αψηφά. Είναι η μη λελογισμένη ενέργεια δηλαδή απόρροια της κοινής λογικής κάτω από τις συγκεκριμένες περιστάσεις (βλ. Κώστας Ζυπίτης κ.α. ν Αστυνομίας (2003) 2 ΑΑΔ 220).

 

Σημειώνω ακόμα, ότι όπως έχει νομολογηθεί θέματα που σχετίζονται με οδική συμπεριφορά και δυνατότητα αντίδρασης οδηγού σε επερχόμενο κίνδυνο αντικρίζονται με βάση τη γενική αντίληψη του Δικαστηρίου ως προς τα πράγματα, υπό το φως πάντοτε της λογικής, εκτός όπου παρουσιάζεται κάποια επιστημονική ή τεχνική πτυχή όπου απαιτείται μαρτυρία εμπειρογνώμονα (βλ. Κωνσταντίνου ν. Αστυνομίας, Ποινική Έφεση αρ. 221/2018).

 

Ζ.    Βάρος Απόδειξης

Σε όλες τις ποινικές υποθέσεις, το βάρος της απόδειξης σωρευτικής συνύπαρξης όλων των συστατικών στοιχείων του αδικήματος το έχει η Kατηγορούσα Aρχή, με υψηλότατο επίπεδο απόδειξης, δηλαδή πέραν πάσης λογικής αμφιβολίας. Εναπόκειται στην Κατηγορούσα Αρχή να παρουσιάσει μαρτυρία που να είναι και αξιόπιστη και σαφής (βλ. Φλουρής v Αστυνομίας (1989) 2 ΑΑΔ 401).

 

Η Κατηγορούσα Αρχή θα πρέπει να αποδείξει, με αποδεκτή μαρτυρία, την ύπαρξη κάθε συστατικού στοιχείου της κατηγορίας και δεν επιτρέπονται υποθέσεις ως προς την ύπαρξη γεγονότων, όσο εύλογες και εάν είναι (βλ. Sener Erbekci v. Δημοκρατίας (2005) 2 ΑΑΔ 434). Όσα ερωτηματικά και αν η συμπεριφορά του κατηγορούμενου εγείρει, δεν είναι δυνατόν να καταδικαστεί μετά την απόρριψη της μαρτυρίας της Κατηγορούσας Αρχής (βλ. Γενικός Εισαγγελέας v. Ανδρέα Ευριπίδου (2002) 2 ΑΑΔ 246). Εάν στο τέλος της υπόθεσης μείνει έστω και η παραμικρή αμφιβολία στο μυαλό του Δικαστηρίου για την ενοχή του κατηγορούμενου, τότε αυτό θα πρέπει να αποφασισθεί υπέρ του και να απαλλαγεί της κατηγορίας.

 

Η πεμπτουσία της ποινικής δίκης είναι η θεμελιακή αρχή ότι η καταδίκη είναι επιτρεπτή μόνο όταν αναδύεται, ασφαλής, ως αποτέλεσμα κρυστάλλινης και χωρίς λογική αμφιβολία δικανικής πεποίθησης (βλ. ΧΧ ΧΧ ν Αστυνομίας, Ποινική Έφεση αρ. 294/2018, ημερομηνίας 19/11/2019, ECLI:CY:AD:2019:B474).

 

Η.   Κατάληξη - Συμπεράσματα

Έχοντας υπόψη μου τις πιο πάνω νομικές αρχές, τα αδιαμφησβήτητα γεγονότα και τα ευρήματα στα οποία έχω καταλήξει θα προχωρήσω να εξετάσω κατά πόσο η Κατηγορούσα Αρχή έχει αποδείξει την πρώτη κατηγορία πέραν πάσης λογικής αμφιβολίας.

 

Ένεκα της αξιολόγησης της μαρτυρίας του Μ.Κ.2 σε σχέση με την αξιοπιστία του, προκύπτει πως το θεμέλιο επί του οποίου βασίστηκε η εκδοχή της Κατηγορούσας Αρχής ως προς την οδηγική συμπεριφορά του Κατηγορούμενου δεν έχει αποδειχθεί.  Υπενθυμίζεται ότι ο Μ.Κ.3, ο οποίος έφτασε στην σκηνή του δυστυχήματος και ήταν ο εξεταστής της θανατηφόρας σύγκρουσης, δεν μπορούσε να διαφωτίσει ως προς τις θέσεις και την πορεία που είχαν τα ενεχόμενα οχήματα επί της ασφάλτου πριν την σύγκρουση λόγω της απουσίας πραγματικής μαρτυρίας στην σκηνή του δυστυχήματος. Ακόμη και για το μαύρισμα από το πισινό αριστερό ελαστικό του Audi δόθηκε διαφορετική ερμηνεία από τους Μ.Κ.1 και Μ.Κ.3, καθώς επίσης οι Μ.Κ.3 και Μ.Κ.4 είχαν διαφορετική άποψη αν η σύγκρουση των δύο οχημάτων ήταν μετωπική ή σχεδόν μετωπική.

 

Το αποτέλεσμα είναι να μην έχει αποδειχθεί η πορεία του οχήματος του Κατηγορούμενου πριν την σύγκρουση, αλλά και η οδηγική του συμπεριφορά το κρίσιμο αυτό χρονικά σημείο. Η αποτυχία απόδειξης των πιο πάνω αφήνει αστήρικτη την εκδοχή της Κατηγορούσας Αρχής και δεν επιτρέπει στο Δικαστήριο να καταλήξει σε ασφαλές συμπέρασμα σε σχέση με τις ενέργειες του Κατηγορούμενου πριν την σύγκρουση για να εξετάσει αν η οδηγική του συμπεριφορά ήταν απερίσκεπτη, αλόγιστη ή επικίνδυνη.  

 

Όπως λέχθηκε στην υπόθεση Λοΐζου ν Αστυνομίας (1989) 2 ΑΑΔ 363 η απόδειξη της κατηγορίας, και κάθε στοιχείου που τη συνιστά, βαρύνει εξ' ολοκλήρου την Κατηγορούσα Αρχή. Δεν επιτρέπονται υποθέσεις ως προς την ύπαρξη γεγονότων, όσο εύλογες κι  αν είναι. Κενά αναφορικά με την ύπαρξη των πρωτογενών γεγονότων που συνιστούν και αποδεικνύουν το αδίκημα αφήνουν την κατηγορία ατεκμηρίωτη και έκθετη σε απόρριψη.

 

Το γεγονός ότι το σημείο σύγκρουσης των δύο οχημάτων βρίσκεται στην πλευρά του Smart, δεν μπορεί να αποτελέσει από μόνο του υπόβαθρό για να διαπιστωθεί πως έγινε το υπό κρίση θανατηφόρο δυστύχημα, συνέπεια του οποίου ήταν να χαθεί τόσο άδικα η ζωή ενός νέου ανθρώπου.

 

Ουσιαστικά δεν έχω ενώπιον μου αξιόπιστη μαρτυρία που να περιγράφει τον τρόπο με τον οποίον κινούνταν τα δύο οχήματα, την απόσταση που ο Κατηγορούμενος είδε το ενεχόμενο όχημα, καθώς και την ταχύτητα που είχαν τα δύο οχήματα πριν την σύγκρουση. Τα πραγματικά ευρήματα επί της σκηνής του δυστυχήματος, που αποτελούν την πραγματική μαρτυρία, δεν ρίχνουν φως στα προηγηθέντα της σύγκρουσης, ούτε παρέχουν ένδειξη για το βάσιμο των δύο εκδοχών.

 

Δεν μπορεί να αποκλειστεί το ενδεχόμενο ο Κατηγορούμενος να βρέθηκε προ ενός διλήμματος σύγκρουσης, και να αναγκάστηκε να κινηθεί δεξιότερα σύμφωνα με την πορεία του. Και είναι στο σημείο αυτό που το Δικαστήριο καλείται να εξετάσει αν λόγω αυτής της ενέργειας του μπορεί να του αποδοθεί ποινική ευθύνη βάσει του άρθρου 210 του Κεφ. 154.  Στη Νικολαϊδης κ.α. ν Κλεοβούλου (1992) 1 ΑΑΔ 422 επισημάνθηκαν τα ακόλουθα:

 

«Όπως κατ’ επανάληψη τονίστηκε οι πράξεις οδηγού που βρίσκεται αντιμέτωπος με επικείμενη σύγκρουση δεν κρίνονται μικροσκοπικά, αλλά με ευρύτητα ανάλογη με τα αγωνιώδη διλήμματα που αντιμετωπίζει και την έλλειψη ουσιαστικής ευκαιρίας για προγραμματισμό των πράξεων του. Οι αρχές αυτές συνοψίζονται στην Adamis and Another ν. Eracleous (1982) 1 C.L.R. 746 και επαναλαμβάνονται σε πολλές άλλες αποφάσεις. (Βλ. Μεταξύ άλλων Παπαχριστοδούλου ν. Χ’’Νεοφύτου (1991) 1 Α.Α.Δ. 426 και Κωνσταντίνου ν. Φιλίππου (1991) 1 Α.Α.Δ. 1110)».

 

Στην υπό κρίση περίπτωση δεν υπάρχει εύρημα, ούτε θα μπορούσε να εξαχθεί από την μαρτυρία, ότι η ταχύτητα που οδηγούσε ο Κατηγορούμενος ήταν πέραν του επιτρεπτόμενου ορίου. Η ανακριτική ομάδα παρέλειψε να προβεί σε ενέργειες για τον υπολογισμό της ταχύτητας με την οποία κινούνταν τα δύο οχήματα πριν την σύγκρουση. Τα δύο οχήματα κινούνταν το ένα προς το άλλο. Η ορατότητα των δύο οδηγών ήταν 150 μέτρα. Ο οδικός φωτισμός ήταν φτωχός. Στα αριστερά, σύμφωνα με την πορεία του Κατηγορούμενου, υπήρχε ασφάλτινη διαπλάτυνση 50 εκατοστών και στην συνέχεια υπήρχε κτιστή νησίδα. Χωρίς να επιθυμώ να προσεγγίσω την υπόθεση με τρόπο που να δοθεί η εντύπωση ότι προβαίνω σε αριθμητικούς υπολογισμούς και ασκήσεις επί χάρτου, σημειώνω ότι ακριβώς λόγω της φύσης του δρόμου, ο Κατηγορούμενος δεν θα είχε την δυνατότητα να ακινητοποιήσει το όχημα του στην αριστερή ασφάλτινη διαπλάτυνση πλάτους 50 εκατοστών. Ούτε το γεγονός ότι ο Κατηγορούμενος δεν εισήλθε στην χωμάτινη διαπλάτυνση που βρισκόταν στα δεξιά σύμφωνα με την πορεία του, μπορεί κριθεί ότι συνιστά αλόγιστη, απερίσκεπτη ή επικίνδυνη πράξη ή συμπεριφορά. Το δυστύχημα έγινε κατά την διάρκεια της νύχτας, σε ένα δρόμο με φτωχό οδικό φωτισμό και δεν μπορεί να αποκλειστεί ο Κατηγορούμενος να μην είχε ορατότητα ως προς το βάθος της χωμάτινης διαπλάτυνσης για να ενεργήσει με αυτό τον τρόπο. Άλλωστε καμία τέτοια μαρτυρία δεν δόθηκε προς αυτή την κατεύθυνση από την Κατηγορούσα Αρχή σε συνάρτηση με τα πραγματικά δεδομένα της σκηνής του δυστυχήματος.

 

Κρίνω ότι εάν το Δικαστήριο βασιζόταν αποκλειστικά στο γεγονός ότι επήλθε η σύγκρουση μεταξύ των δύο οχημάτων στην πλευρά του Smart για να καταδικάσει τον Κατηγορούμενο, τούτο θα οδηγούσε σε μικροσκοπική κρίση ως προς τις ενέργειες ή παραλείψεις του Κατηγορούμενου παραβιάζοντας έτσι την νομολογιακή αρχή της Νικολαϊδης κ.α. ν Κλεοβούλου (ανωτέρω).

 

Εξετάζοντας τώρα την εισήγηση του Μ.Κ.4 ότι λόγω της μέθης είχε επηρεαστεί η κρίση του Κατηγορούμενου και προς τούτο δεν έλαβε τις ορθές αποφευκτικές ενέργειες, σημειώνω ότι καμία μαρτυρία δεν έχει τεθεί ενώπιον του Δικαστηρίου που να υποδηλώνει ότι η κατανάλωση αλκοόλης ήταν η γενεσιουργός αιτία του δυστυχήματος. Σύμφωνα με την νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου δεν είναι απαραίτητο για την Κατηγορούσα Αρχή να παρουσιάσει επιστημονική μαρτυρία για να αποδείξει πως η κατανάλωση αλκοόλης επηρέασε με αρνητικό τρόπο την οδηγική συμπεριφορά του Κατηγορούμενου. Το Δικαστήριο μπορεί να καταλήξει σε αυτό το συμπέρασμα εξετάζοντας σωρευτικά την ενώπιον του μαρτυρία (βλ. Στέλιος Σάββα ν Αστυνομίας (2000) 2 ΑΑΔ 115). Στην υπό κρίση περίπτωση όμως καμία μαρτυρία δεν έχει τεθεί ενώπιον του Δικαστηρίου ότι ο Κατηγορούμενος οδηγούσε με αυξημένη ταχύτητα ή ότι συμπεριφερόταν με τέτοιο τρόπο που να υποδήλωνε ότι η κατανάλωση αλκοόλης είχε επηρεάσει την κρίση του σχετικά με την αποφευκτική ενέργεια που θα μπορούσε να λάβει. Η προσπάθεια συσχετισμού της αλκοόλης με το αδίκημα του άρθρου 210 του Κεφ. 154 δεν υποστηρίζεται από την μαρτυρία που βρίσκεται ενώπιον του  Δικαστηρίου ώστε να τύχουν εφαρμογής τα λεχθέντα στην Σάββα ν. Αστυνομίας (2000) 2 ΑΑΔ 115.

 

Για τους λόγος που έχω αναφέρει η Κατηγορούσα Αρχή απέτυχε να αποδείξει πέραν πάσης λογικής αμφιβολίας την πρώτη κατηγορία.  

 

Ακριβώς λόγω της απουσίας μαρτυρίας, ως προς το πως επεσυνέβη η τροχαία αυτή σύγκρουση, δεν δύναμαι να εξετάσω κατά ποσό  στοιχειοθετείται το αδίκημα της αμελούς οδήγησης στην βάση του άρθρου 8 του Περί Μηχανοκίνητων Οχημάτων και Τροχαίας Κινήσεως Νόμου, Ν. 86/1972, και κατά πόσο θα μπορούσε με σχετική τροποποίηση του κατηγορητηρίου στη βάση του άρθρου 85(4) του Περί Ποινικής Δικονομίας Νόμου, Κεφ. 155, να κριθεί ένοχος ο Κατηγορούμενος σε αυτή την κατηγορία.

 

Ως εκ των ανωτέρω, ο Κατηγορούμενος αθωώνεται και απαλλάσσεται στην πρώτη κατηγορία.

 

Ενόψει της πιο πάνω κατάληξης μου, καθίσταται άνευ αντικειμένου η εξέταση της εισήγησης της Υπεράσπισης περί κατάχρησης της διαδικασίας.

 

Υπενθυμίζω στο σημείο αυτό ότι ο Κατηγορούμενος έχει παραδεχτεί το αδίκημα της δεύτερης κατηγορίας, και έτσι η υπόθεση σε σχέση με την δεύτερη κατηγορία θα οριστεί για μετριασμό της ποινής του Κατηγορούμενου.

 

 

(Υπογρ.)……………………………….

                                                                                           Λ. Χατζηξενοφώντος, Ε.Δ.

Πιστό Αντίγραφο

 

Πρωτοκολλητής

---

cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο