ΕΠΑΡΧΙΑΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΠΑΦΟΥ
ΕΝΩΠΙΟΝ: Χρ. Μίτλεττον, Ε.Δ.
Υπόθεση αρ. 3264/2025
ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΠΑΦΟΥ
ν.
Σ. Λ.
____________
Ημερομηνία: 18 Ιουνίου 2025
Εμφανίσεις:
Σ. Χρυσοστόμου, για την Κατηγορούσα Αρχή / Αιτητές
Αλ. Αλεξάνδρου με Ε. Αλεξάνδρου (κα), για τον Κατηγορούμενο / Καθ’ ου η αίτηση
Κατηγορούμενος / Καθ’ ου η αίτηση: παρών
Αίτηση ημερομηνίας 03.06.2025 και προσωρινά διατάγματα ημερομηνίας 03.06.2025
Α Π Ο Φ Α Σ Η
1. Τα περιστατικά που τέθηκαν ενώπιον του Δικαστηρίου, βάσει του διαθέσιμου μαρτυρικού υλικού, συνοψίζονται ως εξής:
1.1. Την 01.06.2025 και περί ώρα 22:20, ο Κατηγορούμενος τηλεφώνησε στην Αστυνομία, καταγγέλλοντας ότι η σύζυγός του, G.G., επέστρεψε στην οικία τους, όπου επακολούθησε λεκτική αντιπαράθεση. Ο ίδιος ανέφερε ότι η G.G. φώναζε και έλεγε ασυνάρτητα πράγματα.
1.2. Ο Αστ.836 μετέβη στην οικία και εντόπισε τον Κατηγορούμενο με εκδορές στο πρόσωπο, καθώς και την G.G. και τα δύο τέκνα τους. Σύμφωνα με τη μαρτυρία, η G.G., ευρισκόμενη στο σαλόνι και συνομιλώντας με τα παιδιά της, ήλθε σε συναισθηματική έξαρση, έλαβε κουζινομάχαιρο και αποπειράθηκε να τραυματιστεί στον αριστερό βραχίονα, δηλώνοντας ότι επιθυμούσε να πεθάνει. Συνελήφθη βάσει του άρθρου 36 ν.77/97 και εξετάστηκε ψυχιατρικά τα ξημερώματα της 02.06.2025. Δεν διαπιστώθηκε ενεργός αυτοκτονικός ιδεασμός ή ψυχοπαθολογία επιβάλλουσα νοσηλεία.
1.3. Την ίδια ημέρα, η G.G. υπέβαλε καταγγελία κατά του Κατηγορουμένου, περιγράφοντας επεισόδιο σωματικής και λεκτικής βίας εντός της οικίας. Ισχυρίστηκε ότι ο Κατηγορούμενος την είχε κλειδώσει έξω και, μόλις εισήλθε με παρέμβαση του υιού τους, εκείνος της απηύθυνε χυδαίους σεξιστικούς χαρακτηρισμούς και την κτύπησε στο πρόσωπο. Ακολούθησαν απειλές για την εργασία και τη ζωή της. Υποστήριξε ότι τον απώθησε για να αμυνθεί και ότι ο υιός τους παρενέβη. Ειδικότερα, ανέφερε ότι την 01.06.2025, γύρω στις 22:00, είχε επιστρέψει στο σπίτι μετά που σχόλασε από τη δουλειά της, σε ξενοδοχείο. Φτάνοντας στο σπίτι, διαπίστωσε πως δεν μπορούσε να εισέλθει, καθότι ο Κατηγορούμενος κλείδωσε την πόρτα, για να αποτρέψει την είσοδό της. Χτύπησε την πόρτα, της άνοιξε, μετά από παρότρυνση του υιού τους, και μόλις μπήκε στο σπίτι, εκείνος άρχισε να της φωνάζει: «ρα πο*τάνα, πού ήσουν, πάεις και γ*μιέσαι». Εκείνη του είπε να σταματήσει γιατί ήταν κουρασμένη από τη δουλειά. Εκείνος, τότε, της επιτέθηκε, δηλαδή την γρονθοκόπησε μία φορά στο δεξί μάγουλο και μία φορά πάνω στο αριστερό φρύδι. Η καταγγέλλουσα πονούσε, του είπε να σταματήσει, και εκείνος συνέχισε να της επιτίθεται φραστικά «θα έρθω στη δουλειά σου και θα σε κάνω ρεζίλι και θα σε σκοτώσω». Τον έσπρωξε πίσω, για να μην την ξανακτυπήσει. Αναφέρθηκε σε προγενέστερο περιστατικό βίας τον Δεκέμβριο, το οποίο δεν είχε καταγγείλει, και εξέφρασε φόβο για τη ζωή της, ζητώντας αστυνομική προστασία.
1.4. Ο Κατηγορούμενος συνελήφθη το απόγευμα της ίδιας ημέρας, βάσει δικαστικού εντάλματος, δηλώνοντας μη αποδοχή των κατηγοριών. Σε κατάθεσή του αρνήθηκε κάθε βίαιη συμπεριφορά, αποδίδοντας την καταγγελία σε ψεύδη και εκδικητικά κίνητρα. Παρέθεσε φωτογραφίες με σωματικά σημάδια, αποδίδοντάς τα σε επίθεση της συζύγου του από το ίδιο επεισόδιο της 01.06.2025. Δήλωσε ότι ειδοποίησε την Αστυνομία και ότι εκείνη, φοβούμενη ενδεχόμενη έρευνα σε βάρος της, προσποιήθηκε απόπειρα αυτοτραυματισμού.
1.5. Ο υιός του ζεύγους, καταθέτοντας στην παρουσία οικογενειακής συμβούλου, επιβεβαίωσε την εκδοχή της μητέρας του, για ό,τι έλαβε χώρα την 01.06.2025, περιγράφοντας το περιστατικό της κλειδωμένης εισόδου, τις ύβρεις και τον ξυλοδαρμό από τον πατέρα του. Δεν παρατήρησε οποιαδήποτε βία από την πλευρά της μητέρας του. Όλα άρχισαν, όπως ανέφερε, από τη συμπεριφορά του πατέρα του, ο οποίος, όπως κατέθεσε, συνεχώς δημιουργεί εντάσεις διότι η μητέρα του είναι εκείνη που εργάζεται και φέρνει τα χρήματα στο σπίτι, για να συντηρούνται.
2. Κατόπιν των πιο πάνω, καταχωρίστηκε ποινική υπόθεση κατά του Κατηγορουμένου για σωρεία αδικημάτων σχετιζόμενων με ενδοοικογενειακή βία.
3. Στο πλαίσιο της ποινικής διαδικασίας, ο Αστυνομικός Διευθυντής Πάφου υπέβαλε μονομερώς αίτηση για την έκδοση προσωρινών διαταγμάτων, με βάση τον περί της Πρόληψης και της Καταπολέμησης της Βίας κατά των Γυναικών και της Ενδοοικογενειακής Βίας και περί Συναφών Θεμάτων Νόμο 115(Ι)/2021 και τον περί Προστασίας από Παρενόχληση και Παρενοχλητική Παρακολούθηση Νόμο 114(Ι)/2021. Το πρώτο αφορά στον αποκλεισμό του Κατηγορουμένου από την κοινή οικία, και το δεύτερο στην απαγόρευση προσέγγισης της καταγγέλλουσας σε ακτίνα μικρότερη των 200 μέτρων ή παρενόχλησής της με οποιονδήποτε τρόπο.
4. Τα αιτήματα έγιναν δεκτά από το Δικαστήριο με βάση το αποδεικτικό υλικό, εκ πρώτης όψεως, και υπό την επιφύλαξη επανεξέτασης κατόπιν ακρόασης του Κατηγορουμένου.
5. Με ένσταση που καταχώρισε ο Κατηγορούμενος, ο οποίος αρνήθηκε ενοχή στις κατηγορίες, προβάλλει ‒ 15 στον αριθμό ‒ λόγους για τους οποίους, κατά τη θέση του, θα πρέπει να ακυρωθούν τα διατάγματα και να απορριφθεί η αίτηση. Οι λόγοι ένστασης έχουν ως εξής, με ανάλογη κατηγοριοποίηση: η αίτηση είναι παράτυπη ή και αντινομική καθότι δεν συνοδεύεται από μαρτυρία ατόμου με άμεση γνώση των γεγονότων (1ος λόγος)· η αίτηση προωθήθηκε λανθασμένα με βάση τις διατάξεις των δύο νόμων και όχι με βάση τον ν.119(Ι)/2000, εφόσον πρόκειται για μέλος της οικογένειας και υπάρχει κοινή διαμονή, η δε μη χρησιμοποίηση του ν.119(Ι)/2000 απέτρεψε από το να εξεταστεί το θέμα της διαμονής του Κατηγορούμενου, με βάση το άρθρο 24 ν.119(Ι)/2000, ο οποίος είναι αποκλειστικός ιδιοκτήτης της οικίας και με σοβαρά προβλήματα υγείας χωρίς δυνατότητα διαμονής οπουδήποτε αλλού, στοιχεία που αποκρύφθηκαν, κατά τρόπο ώστε η έκδοση των διαταγμάτων να απολήγει σε παραβίαση των κατοχυρωμένων δικαιωμάτων του υπό τα άρθρα 7Α, 15, 16 και 23 του Συντάγματος (2ος λόγος, 4ος λόγος, 5ος λόγος, 6ος λόγος)· τα διατάγματα εκδόθηκαν κατά παράβαση των προνοιών του ν.115(Ι)/2021 και του ν.114(Ι)/2021, χωρίς να συντρέχει οποιαδήποτε ουσιαστική προϋπόθεση (3ος λόγος, 7ος λόγος, 8ος λόγος, 12ος λόγος)· οι αναφορές της καταγγέλλουσας είναι ψευδείς και είναι ο ίδιος ο Κατηγορούμενος που είναι δέκτης επίθεσης και πρόκλησης πραγματικής σωματικής βλάβης, οι δικές του αναφορές ουδέποτε διερευνήθηκαν, και η καταγγελία εις βάρος του είναι εκδικητική και καταχρηστική (9ος λόγος, 10ος λόγος, 11ος λόγος)· τα προσωρινά διατάγματα αντιστρατεύονται το τεκμήριο της αθωότητας του Κατηγορούμενου και κάθε αρχή δικαίου, θέτοντας σε κίνδυνο τη ζωή του Κατηγορούμενου (13ος λόγος, 15ος λόγος).
6. Η ένσταση υποστηρίζεται από τη μαρτυρία του Κατηγορούμενου, ο οποίος επαναλαμβάνει τους λόγους ένστασης, θέτοντας πως είναι ο αποκλειστικός ιδιοκτήτης της οικίας, ηλικίας 72 ετών, συνταξιούχος, με ποσό σύνταξης €400 μηνιαίως, από το οποίο καλύπτει προσωπικές ανάγκες, με σοβαρά προβλήματα υγείας. Επειδή δεν έχει άλλο τόπο διαμονής, αναγκάστηκε να διαμένει σε μάντρα που διαθέτει, πλησίον του χωριού, με 30 πρόβατα, σε άθλιες συνθήκες, που θέτουν σε κίνδυνο τη ζωή του. Έχει τραπεζικό χρέος και δεν έχει τη δυνατότητα να μισθώσει ακίνητο για να διαμένει, ενώ εκφράζει την αδικία που αισθάνεται εκ του ότι η καταγγέλλουσα δεν συνεισέφερε οικονομικά στην απόκτηση της οικίας. Προσκομίζει τίτλο ιδιοκτησίας που φέρεται ως ο τίτλος ιδιοκτησίας της κατοικίας, στο όνομά του, καθώς και ιατρική βεβαίωση από ουρολόγο ότι πάσχει από αριστερά βουβονοκύλη με άλγος αριστερά που προκαλεί δυσκολίες βάδισης και θα πρέπει να τύχει χειρουργικής αποκατάστασης της κύλης. Επίσης, βεβαίωση, από παιδίατρο, ότι λαμβάνει ινσουλίνη, ότι πριν από δύο χρόνια εγχειρίστηκε στην καρδιά με ανοιχτή επέμβαση, λόγω κλειστής κεντρικής αρτηρίας, ενώ πάσχει και από υπερλιπιδαιμία και υπερχοληστερολαιμία. Λαμβάνει φάρμακα τα οποία θα πρέπει να διατηρούνται σε ψυγείο. Δεν παραδέχεται τη διάπραξη των αδικημάτων που του καταλογίζει ο καταγγέλλουσα και θεωρεί την καταγγελία της ψευδή και με αλλότριο κίνητρο να δικαιολογήσει την από μέρους της επίθεση που έγινε την 01.06.2025 εναντίον του, που του προκάλεσε τραυματισμό. Προσκομίζει φωτογραφίες, που δείχνουν εκδορές στο μάγουλο και ερεθισμό στον λαιμό. Η εκδοχή του είναι πως την 01.06.2025, όταν η καταγγέλλουσα επέστρεψε στο σπίτι του, ήταν σε έξαλλη κατάσταση και ότι του επιτέθηκε με βάρβαρο τρόπο, ειδοποίησε την Αστυνομία, αλλά όταν εκείνη αντιλήφθηκε πως η Αστυνομία θα διερευνούσε υπόθεση εναντίον της, έπιασε ένα κουζινομάχαιρο και δήθεν αποπειράθηκε να κόψει της φλέβες της, οπότε εξέτρεψε την έρευνα αλλού. Ουδέποτε την εξύβρισε και θεωρεί φανταστικές τις αναφορές της.
7. Η ακρόαση έγινε στη βάση των ενόρκων δηλώσεων που συνοδεύουν την αίτηση και την ένσταση, αντίστοιχα, χωρίς αντεξέταση. Ο συνήγορος της Κατηγορούσας Αρχής και ο συνήγορος του Κατηγορούμενου αγόρευσαν, προς υποστήριξη των εκατέρωθεν θέσεων. Έχω υπόψη μου ό,τι αναφέρθηκε, στην πλήρη του μορφή.
8. Κατά την έννοια του ν. 115(Ι)/2021, ως «βία» νοείται κάθε πράξη ή παράλειψη, περιλαμβανομένης και οποιασδήποτε σεξουαλικής πράξης χωρίς συναίνεση, ή οποιαδήποτε συμπεριφορά η οποία ενδέχεται να προκαλέσει βλάβη στο θύμα. Η έννοια της βίας καταλαμβάνει όλες τις μορφές – σωματική, λεκτική, σεξουαλική, ψυχολογική, οικονομική ή άλλη – καθώς και κάθε απειλή τέτοιας πράξης ή αυθαίρετη στέρηση της ελευθερίας, ανεξαρτήτως αν διαπράττονται στον δημόσιο ή ιδιωτικό χώρο. Ως «εξαναγκασμός» νοείται η κάμψη της ελεύθερης βούλησης προσώπου με τη χρήση βίας ή απειλών· κατάχρησης σχέσης εμπιστοσύνης, εξουσίας, επιρροής ή ευάλωτης θέσης· εκμετάλλευσης νομικών ή διοικητικών διαδικασιών· άλλων μέσων απαγορευμένων από τον νόμο. Ο σκοπός του εξαναγκασμού περιλαμβάνει την πρόκληση σωματικής, σεξουαλικής, ψυχολογικής ή οικονομικής βλάβης, την αυθαίρετη στέρηση ελευθερίας ή τη σύναψη αναγκαστικού γάμου. Τέλος, ως εξαναγκαστική συμπεριφορά νοείται και κάθε πράξη ή παράλειψη που στοχεύει να δημιουργήσει στο θύμα την εντύπωση ότι η άρνηση εκτέλεσης συγκεκριμένης πράξης θα επιφέρει βλάβη ή στέρηση δικαιωμάτων.
9. Το άρθρο 32 ν. 115(Ι)/2021 προβλέπει τη δυνατότητα έκδοσης προσωρινού διατάγματος αποκλεισμού, είτε πριν είτε μετά την καταχώριση της ποινικής υπόθεσης, για όσο χρονικό διάστημα απαιτείται μέχρι την εκδίκασή της. Η έκδοση δύναται να παραταθεί ανάλογα με την πρόοδο της υπόθεσης. Το Δικαστήριο διατηρεί τη δυνατότητα να εκδώσει νέο προσωρινό διάταγμα και μετά την καταχώριση της υπόθεσης, εντός της ίδιας ποινικής διαδικασίας. Σύμφωνα με τις §§ 2, 6, το Δικαστήριο μπορεί, κατόπιν αίτησης, να εκδώσει προσωρινό διάταγμα αποκλεισμού όταν έχει καταχωριστεί ποινική υπόθεση για αδίκημα βίας κατά γυναίκας. Η αίτηση συνοδεύεται από ένορκη δήλωση του θύματος· ή ένορκη δήλωση άλλου προσώπου με άμεση γνώση των γεγονότων· ή αποδεικτικά στοιχεία, όπως καταθέσεις, βεβαιώσεις ή έγγραφα, που δημιουργούν εκ πρώτης όψεως κίνδυνο άσκησης ή επανάληψης βίας ή επηρεασμού του θύματος. Τα κριτήρια αφορούν την ύπαρξη τεκμηριωμένου κινδύνου ενδοοικογενειακής βίας και την ανάγκη προληπτικής προστασίας. Η ουσιαστική προϋπόθεση για την έκδοση διατάγματος είναι η εκ πρώτης όψεως υπόδειξη κινδύνου άσκησης ή επανάληψης βίας ή ανάγκης προστασίας από επηρεασμό. Στο πλαίσιο αυτό, το Δικαστήριο δεν εκδικάζει την ουσία της υπόθεσης, δεν αξιολογεί την αξιοπιστία των μαρτύρων· εξετάζει τη μαρτυρία στην εξωτερική της όψη, όπως προσκομίζεται. Πρόκειται για προληπτικό μηχανισμό και όχι για ποινική κρίση ενοχής.
10. Τα άρθρα 32 ν. 115(Ι)/2021 και 22 του περί Πρόληψης της Βίας στην Οικογένεια και την Προστασία των Θυμάτων Νόμου 119(Ι)/2000 συνιστούν αυτοτελείς νομικές βάσεις για την έκδοση προσωρινού διατάγματος αποκλεισμού. Καθένα από αυτά επαρκεί αυτοδύναμα για την ενεργοποίηση του προσωρινού μηχανισμού προστασίας μέχρι την εκδίκαση της υπόθεσης. Η επίκληση αποκλειστικά του άρθρου 32 ν. 115(Ι)/2021, ειδικά όταν καλύπτει τόσο τον αποκλεισμό από την κατοικία όσο και την αποτροπή προσέγγισης, δεν δημιουργεί ανάγκη σωρευτικής επίκλησης και του ν. 119(Ι)/2000. Η νομική βάση θεωρείται πλήρης και επαρκής. Οι ρυθμίσεις σχετικά με την ιδιοκτησία της οικογενειακής κατοικίας και η έκδοση διατάγματος για τη διαμονή των προσώπων, κατά τον τίτλο του άρθρου 24 ν.119(Ι)/2000, είναι συμπληρωματικές προς το άρθρο 23 του ιδίου νόμου. Πρόκειται για ρυθμίσεις που μπορούν να γίνουν μόνον κατόπιν ακρόασης και του Κατηγορούμενου, όχι κατά το στάδιο της έκδοσης προσωρινού διατάγματος με βάση το άρθρο 22 του ιδίου νόμου, μονομερώς, ή και κατά την έκδοση προσωρινού διατάγματος με βάση το άρθρο 32 ν.115(Ι)/2021.
11. «Παρενόχληση», στο πλαίσιο του ν.114(Ι)/2021, σημαίνει την πρόκληση ανησυχίας ή αγωνίας σε άλλο πρόσωπο∙ «συμπεριφορά» σε σχέση με την παρενόχληση ενός προσώπου, σημαίνει την επίδειξη τουλάχιστον δύο φορές συμπεριφοράς που συνιστά παρενόχληση. Πρόσωπο, το οποίο προβαίνει σε συμπεριφορά η οποία προκαλεί παρενόχληση, ενώ γνωρίζει ή όφειλε να γνωρίζει ότι η εν λόγω συμπεριφορά προκαλεί παρενόχληση, είναι ένοχο ποινικού αδικήματος. Το αξιόποινο είναι διευρυμένο σε περίπτωση κατά την οποία η παρενόχληση συνίσταται στην πρόκληση φόβου στο θύμα ότι θα ασκηθεί βία εναντίον του. Ουσιαστικά ζητούμενο, για να εκδοθεί προσωρινό διάταγμα με βάση το άρθρο 6 § 5, είναι η εκ πρώτης όψεως απόδειξη του κινδύνου επανάληψης ή/και εξακολούθησης της συμπεριφοράς που συνιστά ποινικό αδίκημα δυνάμει των διατάξεων του εν λόγω νόμου και θέτει σε κίνδυνο την ασφάλεια ή/και σωματική ή/και ψυχική υγεία του θύματος ή/και μέλους της οικογένειάς του. Το προσωρινό διάταγμα με βάση το άρθρο 6 § 5 παρέχει ακόμα ευρύτερη προστασία στο θύμα, εφόσον επεκτείνεται στην απαγόρευση παρενόχλησής του με οποιονδήποτε τρόπο.
12. Η καταγγελία της G.G. φέρεται, εκ πρώτης όψεως, να στοιχειοθετεί σοβαρά περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας, με επανειλημμένες εκδηλώσεις ψυχολογικής κακοποίησης και σωματικής βίας, που απολήγουν σε ένδειξη αποσταθεροποίησης της ψυχικής της ισορροπίας. Υπάρχει και η κατάθεση του υιού της, που υποστηρίζει την εκδοχή της καταγγέλλουσας, επιβεβαιώνει τον αποκλεισμό της εισόδου της μητέρας του στο σπίτι την 01.06.2025 και την επιθετικότητα του πατέρα, και αρνείται οποιαδήποτε βία από πλευράς μητέρας προς τον πατέρα. Η καταγγέλλουσα είχε αναφέρει και η ίδια άμυνά της στην επίθεση που δέχθηκε από τον Κατηγορούμενο, που δεν αποκλείει, σε αυτό το στάδιο, την πρόκληση των τραυματισμών του Κατηγορούμενου, όπως φαίνονται στις φωτογραφίες, εκδορές στο μάγουλο και ερυθρότητα στον λαιμό. Από πλευράς της καταγγέλλουσας, κατ’ επέκταση της Αστυνομίας, δίδεται βαρύτητα στην προστασία από ενδοοικογενειακή βία και στην ανάγκη λήψης μέτρων ασφαλείας. Υπάρχει υποστήριξη από μαρτυρίες και ιατρική εξέταση που διαψεύδει ενεργό αυτοκτονικό ιδεασμό, αλλά αναδεικνύει, εκ πρώτης όψεως, ψυχολογική κρίση. Η λεκτική και σωματική βία, όπως καταγράφεται, συνιστούν ουσιαστικά στοιχεία, για την έκδοση τέτοιας φύσης διαταγμάτων.
13. Ο Κατηγορούμενος, από τη δική του πλευρά, προβάλλει ιατρικά προβλήματα που περιορίζουν τη δυνατότητα διαμονής αλλού, κάτι που ενισχύεται από ιατρικές βεβαιώσεις, που δεν αξιολογούνται σε αυτό το στάδιο. Υποστηρίζει, επίσης, ότι η κατοικία είναι αποκλειστικά στο όνομά του. Η έλλειψη εναλλακτικής στέγης και η σοβαρότητα της υγείας, εφόσον υφίστανται, εγείρουν κυρίως θέμα αναλογικότητας των μέτρων αποκλεισμού, και εκεί εστιάζεται η προσοχή. Εστιάζει, ο ίδιος ο Κατηγορούμενος, στην αμφισβήτηση της αξιοπιστίας των καταγγελιών και κατηγορεί την καταγγέλλουσα για εκδικητικότητα και φαντασία.
14. Έχοντας υπόψη τις θέσεις και των δύο πλευρών, ως αυτές εκτέθηκαν, με δικονομικά αποδεκτό τρόπο, χωρίς αξιολόγηση της αξιοπιστίας οποιασδήποτε πλευράς, προχωρώ στην εξέταση της αίτησης και στην αναθεώρηση των προσωρινών διαταγμάτων που εκδόθηκαν την 03.06.2025. Προς αυτό να λεχθεί πως όσα γεγονότα αναφέρθηκαν κατά την αγόρευση του συνηγόρου του Κατηγορούμενου, ως μεταγενέστερα, και δεν έχουν περιληφθεί στη μαρτυρία, δεν μπορούν να ληφθούν υπόψη.
15. Καταρχάς, η υπό κρίση αίτηση είναι σαφώς θεμελιωμένη σε νομική βάση και αφορά την έκδοση προσωρινού διατάγματος αποκλεισμού κατά το άρθρο 32 ν.115(Ι)/2021 και απαγορευτικού διατάγματος κατά το άρθρο 6 ν.114(Ι)/2021, χωρίς να υφίσταται αμφιβολία ως προς την ταυτότητα των διαταγμάτων, και πως έγινε χρήση συγκεκριμένων νομικών βάσεων.
16. Σε σχέση με τον 1ο λόγο ένστασης, προκύπτει από την ένορκη δήλωση του Αστ.4362/Ν. Παναγιώτου ότι ο μάρτυρας υπηρετεί στην αρμόδια Αστυνομική Διεύθυνση, λαμβάνοντας γνώση των σχετικών περιστατικών βάσει επίσημου μαρτυρικού υλικού και δρώντας υπό την καθοδήγηση της αρμόδιας εισαγγελικής Αρχής. Επιπλέον, φέρει εξουσιοδότηση εκ μέρους της καταγγέλλουσας. Τα προσκομισθέντα αποδεικτικά μέσα αποτελούν επίσημα έγγραφα με αποδεικτική ισχύ, συνιστώντας επαρκές μαρτυρικό υλικό για τεκμηρίωση της αίτησης. Δεν υφίσταται ρητή ή συναγόμενη δικονομική επιταγή για κατάθεση περαιτέρω αποδεικτικών στοιχείων προκειμένου να υποστηριχθεί η αίτηση. Κατά συνέπεια, ο 1ος λόγος ένστασης είναι νομικά αβάσιμος.
17. Σε ό,τι αφορά τον 2ο λόγο ένστασης, το Δικαστήριο διαπιστώνει ότι είναι επιτρεπτή η εφαρμογή των ν.115(Ι)/2021 και ν.114(Ι)/2021 επί της παρούσας υπόθεσης. Η επιλογή της νομικής βάσης δεν συνιστά νομική ή δικονομική πλημμέλεια, δεδομένου ότι οι προαναφερθείσες ειδικές διατάξεις, οι οποίες αποσκοπούν στην αντιμετώπιση της έμφυλης και ενδοοικογενειακής βίας, αποτελούν lex specialis σε σχέση με τον γενικότερο ν.119(Ι)/2000 περί βίας στην οικογένεια. Η συμπληρωματική εφαρμογή και όχι αποκλειστική αντικατάσταση του τελευταίου είναι αποδεκτή και εναρμονίζεται με τις διεθνείς υποχρεώσεις της Κυπριακής Δημοκρατίας, ειδικά όσον αφορά την προστασία από βία και τη διασφάλιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Το άρθρο 32 ν.115(Ι)/2021 παρέχει ανεξάρτητη και επαρκή νομική βάση για έκδοση προσωρινών διαταγμάτων αποκλεισμού ανεξαρτήτως της εφαρμογής των διατάξεων του άρθρου 24 ν.119(Ι)/2000. Συνεπώς, ο 2ος λόγος ένστασης απορρίπτεται, επίσης, ως αβάσιμος.
18. Αναφορικά με τον συναφή 4ο λόγο ένστασης, που αφορά παραβίαση του άρθρου 24 ν.119(Ι)/2000 λόγω μη αναφοράς των περιουσιακών στοιχείων και της διαμονής του Κατηγορούμενου, το Δικαστήριο κρίνει ότι η απουσία τέτοιων αναφορών δεν συνιστά ουσιώδη παράλειψη, ούτε ανατρέπει τη νομιμότητα της έκδοσης των προσωρινών διαταγμάτων. Η εν λόγω παράλειψη δεν συνιστά δικονομική ή ουσιαστική ατέλεια που θα δικαιολογούσε ακύρωση των διαταγμάτων. Η ύπαρξη ή μη ιδιοκτησίας δεν μεταβάλλει την ανάγκη για προστασία της καταγγέλλουσας από ενδεχόμενη ενδοοικογενειακή βία, όπως επιβάλλεται από την ειδική νομοθεσία.
19. Οι 5ος και 6ος λόγοι ένστασης περί ιδιοκτησίας και κατάστασης υγείας του Κατηγορούμενου, καθώς και η υπόθεση ότι το διάταγμα αποστερεί τον Κατηγορούμενο από κατοικία και μέσα διαβίωσης, επίσης, δεν έχουν βασιμότητα. Το διάταγμα αποτελεί προσωρινό, αναγκαίο και αναλογικό μέτρο, αποσκοπώντας στην προστασία της ζωής και της σωματικής ακεραιότητας της καταγγέλλουσας, και δεν επεμβαίνει στην ουσία της κυριότητας που απολαμβάνει ο Κατηγορούμενος. Η συνταγματική προστασία της ιδιοκτησίας δεν θίγεται από το προσωρινό μέτρο, το οποίο εξυπηρετεί συνταγματικώς θεμιτό σκοπό, δημοσίου συμφέροντος. Επιπρόσθετα, το Δικαστήριο δύναται να παραπέμψει το ζήτημα της διασφάλισης στέγης και αναγκαίων συνθηκών διαβίωσης στον αρμόδιο φορέα κοινωνικής πρόνοιας (Γραφείο Ευημερίας), εξασφαλίζοντας την αναγκαία κοινωνική προστασία και τη σύννομη εφαρμογή του δικαίου.
20. Κατά την άσκηση της διακριτικής του ευχέρειας και με γνώμονα την αρχή της αναλογικότητας, το Δικαστήριο προβαίνει σε στάθμιση των συγκρουόμενων δικαιωμάτων των διαδίκων. Στην παρούσα υπόθεση, σε αυτό το στάδιο, υπερισχύει το δικαίωμα της καταγγέλλουσας στην προστασία της ζωής, της σωματικής και ψυχικής της ακεραιότητας, έναντι του προσωρινού περιορισμού του δικαιώματος του Κατηγορούμενου στην χρήση της οικογενειακής οικίας. Σε περιπτώσεις επαπειλούμενης ενδοοικογενειακής βίας, η προσωρινή απομάκρυνση του φερόμενου ως δράστη είναι θεμιτό μέτρο προστασίας, εφόσον υπηρετεί επιτακτικούς σκοπούς δημόσιου συμφέροντος. Ο Κατηγορούμενος επικαλέστηκε προβλήματα υγείας και δυσχέρειες στέγασης. Ωστόσο, δεν τεκμηρίωσε πλήρως την πλήρη αδυναμία εύρεσης εναλλακτικής διαμονής ούτε την απουσία κάθε μορφής κρατικής ή άλλης αρωγής. Αντιθέτως, προκύπτει ότι λαμβάνει μηνιαία σύνταξη και διαθέτει αγροτικό υποστατικό με 30 ζώα, ενώ δεν προσκομίστηκε αποδεικτικό στοιχείο που να καταδεικνύει αναντίρρητη στέρηση κάθε μέσου προσωρινής διαβίωσης. Ο Κατηγορούμενος δεν προέβη σε οποιαδήποτε αναφορά σε οποιοδήποτε άλλο οικογενειακό του περιβάλλον στην Κύπρο, που είναι η χώρα καταγωγής του, σε αντίθεση με ό,τι συμβαίνει στην περίπτωση της καταγγέλλουσας. Η ρύθμιση δεν στερεί από τον Κατηγορούμενο την επικοινωνία με τα τέκνα του ούτε παρεμποδίζει την πρόσβασή του σε προσωπικά του αντικείμενα ή σε φάρμακα, με ασφαλή και καθορισμένο τρόπο (μέσω τρίτων προσώπων). Υπό το φως αυτών, η έκδοση και διατήρηση του προσωρινού διατάγματος αποκλεισμού κρίνεται αναγκαία, πρόσφορη και ανάλογη προς τον επιδιωκόμενο σκοπό, δηλαδή την πρόληψη περαιτέρω επιβλαβών ενεργειών και τη διασφάλιση της φυσικής και ψυχικής ακεραιότητας της καταγγέλλουσας, που ευρίσκεται σε εξαιρετικά ευάλωτη θέση.
21. Συναφώς, σχετικά και με τους λόγους ένστασης 3ο, 7ο, 8ο, 12ο τα διατάγματα εκδόθηκαν κατ’ εφαρμογή των προνοιών του ν.115(Ι)/2021 και του ν.114(Ι)/2021, εφόσον αποδεικνύεται, εκ πρώτης όψεως, κίνδυνος άσκησης ή επανάληψης βίας εναντίον της καταγγέλλουσας και πρόκλησης σε αυτήν ψυχικής ή και σωματικής βλάβης. Υπήρξε μαρτυρία για συστηματική άσκηση βίας, σε βαθμό που ωθεί την καταγγέλλουσα σε εξαιρετικά ευάλωτη θέση. Δεν ευσταθούν οι συγκεκριμένοι λόγοι ένστασης, οι οποίοι, εξάλλου, δεν έτυχαν και περαιτέρω ανάλυσης.
22. Στο βαθμό που συμπλέκονται με τους λόγους ένστασης 9ο, 10ο, 11ο, σημειώνεται, εκ νέου, πως δεν εξετάζεται η αξιοπιστία των μαρτύρων σε αυτό το στάδιο. Υπάρχει η μαρτυρία τόσο της καταγγέλλουσας, όσο και του υιού της, όσο και μέλους της Αστυνομίας που μαρτύρησε την απελπισία στην οποία οδηγείται η καταγγέλλουσα, υπό τις υποψίες του Κατηγορούμενου ότι πηγαίνει με άλλον άνδρα και τις σχετικές με αυτές τις υποψίες πράξεις του, όπως το να την κλειδώνει έξω από το σπίτι, να την εξευτελίζει, λέγοντάς της ότι συνουσιάζεται με άλλους άνδρες και βρίζοντάς την με σχετικούς χαρακτηρισμούς, και με τρόπο στον οποίο υπερέχει το σεξιστικό στοιχείο, και να την κτυπά, και δη μπροστά στα παιδιά της. Η μαρτυρία που δόθηκε, στην όψη της, εμπλέκει τον Κατηγορούμενο στη διάπραξη σοβαρών αδικημάτων. Ασφαλώς, η αλήθεια, με δεδομένους τους ισχυρισμούς του Κατηγορούμενου πως έλαβε μεν χώρα επεισόδιο την 01.06.2025, αλλά εκείνος ήταν το θύμα, είναι αυτή που θα διαγνωστεί κατά την εκδίκαση της υπόθεσης, η οποία, με δεδομένη την ύπαρξη τέτοιων περιοριστικών όρων, θα πρέπει να γίνει σε σύντομο χρόνο. Ήδη είναι ορισμένη η υπόθεση σήμερα, για τον σχετικό προγραμματισμό της ακρόασης. Δεν είναι βάσιμοι αυτοί οι λόγοι ένστασης.
23. Το Δικαστήριο αναγνωρίζει πλήρως το θεμελιώδες τεκμήριο της αθωότητας του Κατηγορούμενου, το οποίο παραμένει ανέπαφο. Ωστόσο, δεν αποτελεί φραγμό για τη λήψη προσωρινών μέτρων προστασίας που αποσκοπούν στην πρόληψη άμεσου κινδύνου κατά της ζωής, της σωματικής ακεραιότητας ή της ψυχικής υγείας προσώπων. Η σχετική νομοθεσία, και ειδικότερα οι διατάξεις των άρθρων 32 ν.115(Ι)/2021 και 6 § 5 ν.114(Ι)/2021, θεσπίζουν ένα προληπτικό σύστημα προστασίας, βασισμένο όχι στην απόδειξη ενοχής, αλλά στην εκ πρώτης όψεως απόδειξη υφιστάμενου ή επικείμενου κινδύνου. Η κρίση που απαιτείται από το Δικαστήριο περιορίζεται σε εξωτερική, μη ουσιαστική αξιολόγηση της μαρτυρίας – δηλαδή στην διαπίστωση εάν, στην όψη της, η υπόθεση δημιουργεί την πιθανότητα άσκησης ή επανάληψης βίας ή παρενόχλησης. Δεν επιτρέπεται ούτε απαιτείται εις βάθος εκτίμηση της αξιοπιστίας των διαδίκων σε αυτό το στάδιο. Η λήψη τέτοιων μέτρων δεν υπονοεί ενοχή ούτε φέρει ποινική απαξία. Αντιθέτως, αποτελεί εφαρμογή της θετικής υποχρέωσης του κράτους να προλαμβάνει κινδύνους σε βάρος ευάλωτων προσώπων. Η προσωρινότητα, η αναστρεψιμότητα και η ύπαρξη διαδικαστικών εγγυήσεων – περιλαμβανομένου του δικαιώματος αναθεώρησης κατόπιν μεταβολής των συνθηκών – διασφαλίζουν την ισορροπία μεταξύ του τεκμηρίου αθωότητας και του καθήκοντος πρόληψης σοβαρής βλάβης. Ενόψει τούτων, και με δεδομένη την ύπαρξη συγκεκριμένων ισχυρισμών, επαρκώς στηριγμένων σε καταθέσεις μαρτύρων και ενδείξεις ψυχολογικής αποσταθεροποίησης, η διατήρηση των προσωρινών διαταγμάτων δεν παραβιάζει το τεκμήριο αθωότητας του Κατηγορούμενου, ούτε συνιστά ανεπίτρεπτη ποινική προεξόφληση. Αντιθέτως, αποτελεί ενδεδειγμένο μέτρο προστασίας εν αναμονή της εκδίκασης της υπόθεσης. Δεν ευσταθούν ούτε οι λόγοι ένστασης 13ος και 15ος.
24. Καταληκτικά, επειδή πληρούνται όλες οι προϋποθέσεις έκδοσης και εξακολούθησης της ισχύος των προσωρινών διαταγμάτων που εκδόθηκαν την 03.06.2025, διότι μέσα από τη μαρτυρία, στην όψη της, υπάρχει κίνδυνος άσκησης ή επανάληψης βίας από τον Κατηγορούμενο εναντίον της καταγγέλλουσας, η οποία περιήλθε σε πολύ ευάλωτη θέση, που με ορατό τρόπο μπορεί να της προκαλέσει ψυχική ή και σωματική βλάβη, και εφόσον δεν μπορεί να επιτύχει οποιοσδήποτε λόγος εκ των λόγων ένστασης του Κατηγορούμενου και ο υφιστάμενος κίνδυνος δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά με άλλον τρόπο προς το παρόν, τα προσωρινά διατάγματα ημερομηνίας 03.06.2025 καθίστανται απόλυτα και ισχύουν οριστικά μέχρι την εκδίκαση της ποινικής υπόθεσης ή νεότερη διαταγή του Δικαστηρίου.
25. Νεότερη διαταγή του Δικαστηρίου δυνατόν να υπάρξει κατόπιν αίτησης, εφόσον υπάρξει διαφοροποίηση των δεδομένων βάσει των οποίων εκδόθηκαν τα διατάγματα, ή σε περίπτωση που ο χρόνος ισχύος τους υπερβεί τον εύλογο χρόνο.
26. Δίδονται οδηγίες:
(α) Εφόσον και όταν ο Κατηγορούμενος εξεύρει κατάλληλη οικία για την οικογένειά του, μπορεί να αποταθεί στο Δικαστήριο με αίτησή του, δια κλήσεως, για την επανεξέταση της καθοριζόμενης στα προσωρινά διατάγματα διεύθυνσης της κατοικίας.
(β) Στο μεταξύ, να ειδοποιηθεί το Γραφείο Ευημερίας, για να επιληφθεί των προσωρινών δυσκολιών που ανέφερε ο Κατηγορούμενος σχετικά με τα οικονομικά και στεγαστικά του προβλήματα.
Διευκρινίσεις: Ο Κατηγορούμενος μπορεί να παραλάβει από την οικία τα προσωπικά του πράγματα, δια της Αστυνομίας ή οποιουδήποτε άλλου προσώπου. Η έκδοση των διαταγμάτων αυτών δεν εμποδίζει την επικοινωνία του Κατηγορούμενου με τα παιδιά του. Η συνύπαρξη στον ίδιο χώρο της καταγγέλλουσας με τον Κατηγορούμενο, για σκοπούς δικαστικών διαδικασιών με την παρουσία των δικηγόρων τους, και γενικότερα η επικοινωνία δια των δικηγόρων της καταγγέλλουσας και του Κατηγορούμενου, δεν αντιτίθενται στα διατάγματα. Τυχόν αίτημα για συγκεκριμένη εξαίρεση, για ικανοποίηση μεμονωμένης ανάγκης, μπορεί να εξεταστεί από το Δικαστήριο, κατόπιν συγκεκριμένου αιτήματος.
(Υπ.) ………………………
Χρ. Μίτλεττον, Ε.Δ.
Πιστό Αντίγραφο
ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΗΤΗΣ
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο