ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΕΛΕΓΧΟΥ ΕΝΟΙΚΙΟΣΤΑΣΕΩΝ ΛΑΡΝΑΚΑΣ – ΑΜΜΟΧΩΣΤΟΥ
TMHMA ΛΑΡΝΑΚΑΣ
ΕΝΩΠΙΟΝ: Χρ. Ραγουζαίου, Π.Ε.Δ.
Αρ. Αίτησης: E1/2025
Μεταξύ:
Ελένη Αγαπίου Χρίστου
Αιτήτρια
ν.
1. Ελένη Τραουδά
2. Αντώνιος Λασκαρίδης Καθ΄ ων η Αίτηση
Ημερομηνία: 06.03.2025
Εμφανίσεις:
Για Αιτήτρια: κα Χρυσάφη για Ανδρέου, Χ”Χριστοφής Δ.Ε.Π.Ε.
Για Καθ΄ ων η Αίτηση: κος Ταμπούρλας
Η παρούσα υπόθεση αφορά αίτημα έξωσης, στην βάσει του άρθρου 11(1)(α) του περί Ενοικιοστασίου Νόμου, Ν.23/1983. Επομένως, η καταχώρηση Απάντησης από μέρους του Καθ’ ου η αίτηση εμπίπτει στους περιορισμούς του άρθρου 11(1)(α)(ii).
“(ii) απάντηση σε καταχωριζόμενη δυνάμει της υποπαραγράφου (i) αίτηση για ανάκτηση κατοχής γίνεται δεκτή για καταχώριση από το Γραμματέα του Δικαστηρίου μόνο σε περίπτωση που η απάντηση συνοδεύεται είτε από απόδειξη του λογιστηρίου του Δικαστηρίου ότι έχει κατατεθεί στο Δικαστήριο το αναφερόμενο στην αίτηση οφειλόμενο ποσό ως καθυστερημένα ενοίκια κατά την ημερομηνία καταχώρισης αυτής είτε από απόδειξη είσπραξης του ενοικίου εκδοθείσα υπό του ιδιοκτήτη ή αντιπροσώπου αυτού ή από απόδειξη κατάθεσης χρηματοπιστωτικού ιδρύματος προς όφελος του ιδιοκτήτη ή αντιπροσώπου αυτού:
Νοείται ότι η απόφαση του Γραμματέα για αποδοχή ή απόρριψη της καταχώρισης της απάντησης τίθεται εντός τριών (3) εργάσιμων ημερών ενώπιον του Δικαστηρίου προς τελεσίδικη έγκριση ή απόρριψη, η δε απόφαση του Δικαστηρίου δεν υπόκειται σε έφεση.”
Η Απάντηση που καταχώρησε ο Καθ’ ου η αίτηση, τέθηκε ενώπιον του Δικαστηρίου το οποίο κατέληξε εκ πρώτης όψεως (στις 30.01.2025) στο συμπέρασμα ότι η Απάντηση δεν ικανοποιούσε τις προϋποθέσεις του προαναφερόμενου άρθρου.
Προκειμένου να μην στερηθεί ο Καθ’ ου η αίτηση το δικαίωμα να ακουστεί, το Δικαστήριο κάλεσε αυτόν και τον αντίδικο του να εκφέρουν τις απόψεις τους σχετικά με το ζήτημα του κατά πόσον θα πρέπει να επιτραπεί ή όχι η καταχώρηση της Απάντησης.
Στις 04.02.2025, δόθηκε χρόνος προκειμένου ο Καθ’ ου η αίτηση να εξετάσει εκ νέου το ζήτημα της συμμόρφωσης του με το άρθρο 11(1)(α)(ii). Η αίτηση ορίστηκε ξανά στις 18.02.2025 και την μέρα εκείνη ο Καθ’ ου η αίτηση υπέβαλε στο δικαστήριο αίτημα για παραπομπή από το παρόν δικαστήριο στο Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο, ερωτήματος αναφορικά με την συνταγματικότητα του άρθρου 11(1)(α)(ii) του Ν.23/1983.
Αγόρευσαν επί του ζητήματος αυτού οι συνήγοροι στις 20.02.2025.
Υποστηρίζει συγκεκριμένα ο Καθ’ ου η αίτηση ότι η διάταξη αυτή του Νόμου παραβιάζει:
1. την αρχή της ισότητας (άρθρο 4 του Συντάγματος)
2. το δικαίωμα πρόσβασης στην δικαιοσύνη (άρθρο 30 του Συντάγματος)
3. το δικαίωμα σε δίκαιη δίκη και την αρχή της δίκαιης ακρόασης (άρθρο 30 του Συντάγματος)
4. την αρχή της οικονομικής ελευθερίας (άρθρο 24 του Συντάγματος)
5. την αρχή της δίκαιης και ισότιμης δικονομικής μεταχείρισης.
6. την αρχή της αναλογικότητας
7. την αρχή της φυσικής δικαιοσύνης
Ενιστάμενη στο αίτημα αυτό, η συνήγορος των Αιτητών επικαλέστηκε αρχικά την αιτιολογική έκθεση που κατατέθηκε μαζί με την πρόταση νόμου, υποστηρίζοντας ότι η τροποποίηση του περί Ενοικιοστασίου Νόμου, σκοπό έχει να καταστήσει γρηγορότερη και αποτελεσματικότερη την διαδικασία της ανάκτησης ιδιοκτησίας στην περίπτωση που ενοικιαστής δεν ανταποκρίνεται στις υποχρεώσεις του για καταβολή του ενοικίου.
Η άσκηση του δικαιώματος του Καθ’ ου η αίτηση να αιτηθεί την εξέταση της συνταγματικότητας της νομοθεσίας είναι θεμιτή μεν, αλλά αυτό θα έπρεπε να γίνει αφού πρώτα αυτός συμμορφωνόταν με τις πρόνοιες της νομοθεσίας, διότι διαφορετικά θα προκληθεί καθυστέρηση και η ενέργεια αυτή θα αποτελεί κατάχρηση της δικαστικής διαδικασίας.
Νομική πτυχή
Οι Αρχές που διέπουν την παραπομπή νομικού ερωτήματος στο Ανώτατο Δικαστήριο έχουν αναλυθεί από την νομολογία (βλ. The Attorney-General of the Republic v. Mustafa Ibrahim and others (1964) 1 CLR 195) και δεν προτίθεμαι να τις επαναλάβω.
Η σχετική πρόνοια του Συντάγματος βρίσκεται στο άρθρο 144, όπου στις διατάξεις των υποπαραγράφων 1(1) και 1(2), αναφέρονται τα εξής:
«1. (1) Κάθε διάδικος, σε οποιοδήποτε στάδιο της διαδικασίας περιλαμβανομένης της κατ’ έφεση, δύναται να εγείρει ζήτημα αντισυνταγματικότητας νόμου, απόφασης ή διάταξης αυτών ουσιώδους για τη διάγνωση της εκκρεμούσας ενώπιον του δικαστηρίου υποθέσεως.
(2) Το δικαστήριο ενώπιον του οποίου εγείρεται ζήτημα αντισυνταγματικότητας νόμου, απόφασης ή διάταξης αυτών ουσιώδους για τη διάγνωση εκκρεμούσας ενώπιόν του υποθέσεως, δύναται να παραπέμψει τούτο ενώπιον του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου ως νόμος ήθελε ορίσει, εν τοιαύτη δε περιπτώσει αναστέλλει την πρόοδο της διαδικασίας ενώπιόν του, μέχρις ότου το Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο αποφανθεί επί τούτου, όπως προβλέπεται από τις διατάξεις του εδαφίου (3).
[…]»
Είναι φανερό πως το Δικαστήριο δεν έχει υποχρέωση αλλά διακριτική ευχέρεια, να παραπέμψει ζήτημα αντισυνταγματικότητας στο Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο δυνάμει του άρθρου 144 του Συντάγματος. Αυτό εξάλλου αναφέρει και η απόφαση Mustafa Ibrahim and others (πιο πάνω).
Εξετάζοντας το παρόν αίτημα για παραπομπή νομικού ερωτήματος, διαπιστώνω πως η επίμαχη πρόνοια του άρθρου 11(1)(α)(ii), δεν είναι ουσιώδης για την «διάγνωση εκκρεμούσας υποθέσεως». Αυτό που ο νομοθέτης εδραίωσε με την προσθήκη αυτής της πρόνοιας στον περί Ενοικιοστασίου Νόμο, είναι η μετάθεση του βάρους ότι τα ποσά δεν οφείλονται, (στις περιπτώσεις όπου επιζητείται η έξωση, στην βάση οφειλόμενων ενοικίων), στους ώμους του (οφειλέτη) ενοικιαστή.
Σχετική με το ζήτημα είναι και η ερμηνεία που δόθηκε στο άρθρο αυτό στο πλαίσιο της απόφασης στην υπόθεση
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΤΟΥ ΜΑΡΚΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ VEGGERA TRADING STORES LTD ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΔΟΣΗ ΠΡΟΝΟΜΙΑΚΟΥ ΕΝΤΑΛΜΑΤΟΣ CERTIORARI H KAI MANDAMUS, Πολιτική Αίτηση Αρ. 82/2021, 24/7/2021, ECLI:CY:AD:2021:D272.
Λέχθηκαν τα εξής στην υπόθεση αυτή από τον έντιμο Λιάτσο, Δ. (όπως ήταν τότε):
«[δ]εν βρισκόμαστε ενώπιον περίπτωσης ξεκάθαρης παράλειψης και/ή άρνησης καταβολής ενοικίου, ούτε και ενώπιον προβολής γενικών και αόριστων αναφορών περί εξόφλησης του οφειλόμενου ποσού. Ο Νόμος, όπως προσφάτως τροποποιήθηκε, δεν στοχεύει στη στέρηση του δικαιώματος διεξαγωγής δίκαιης δίκης, βασική παράμετρος της οποίας είναι η παροχή της δυνατότητας προώθησης της υπεράσπισης και προβολής ενώπιον δικαστηρίου των ισχυρισμών που δικογραφούνται. Αυτό το οποίο διασφαλίζει είναι η αποφυγή προκλήσεις αδικαιολόγητων καθυστερήσεων και η αποστέρηση από τον ιδιοκτήτη νομίμως οφειλόμενων ενοικίων.»
Είναι η γνώμη μου πως αυτή η μετάθεση βάρους δεν αντίκειται στο Σύνταγμα, αφού διασφαλίζει (α) την αποφυγή πρόκλησης αδικαιολόγητων καθυστερήσεων και αποστέρησης από τον ιδιοκτήτη νομίμως οφειλόμενων ενοικίων, ενώ (β) ο ενοικιαστής δεν στερείται του δικαιώματος καταχώρησης Απάντησης, χωρίς εύλογη αιτία.
Το παρόν Δικαστήριο, εφόσον ο Αιτητής δεν έχει παρουσιάσει μέχρι τώρα οποιοδήποτε από τα έγγραφα που αναφέρονται στο άρθρο 11(1)(α)(ii) του Ν.23/1983, θα ανατρέξει στο περιεχόμενο της Απάντησης του Καθ’ ου η αίτηση αναζητώντας μέσα από αυτήν, τα στοιχεία που καταδεικνύουν απόσειση του βάρους ότι οφείλονται από τον Καθ’ ου η αίτηση δεδουλευμένα ενοίκια στους Αιτητές.
Η καταχώρηση της Απάντησης θα απορριφθεί μόνο εφόσον διαπιστωθεί πως οι αναφορές περί εξόφλησης των ενοικίων είναι γενικές και αόριστες και πως η περίπτωση που εξετάζεται αφορά αδικαιολόγητη άρνηση καταβολής ενοικίου.
Στην βάση των όσων εξηγούνται πιο πάνω, το αίτημα του Καθ’ ου η αίτηση για παραπομπή στο Ανώτατο Δικαστήριο, ζητήματος συνταγματικότητας του άρθρου 11(1)(α)(ii) του Ν.23/1983, απορρίπτεται.
Τα έξοδα που έχουν προκληθεί, λόγω του προφορικού αιτήματος, €200,00, να βαρύνουν τον Καθ’ ου η αίτηση.
(Υπ.) .................................................
Χρ. Ραγουζαίου,
Πρόεδρος Δικαστηρίου
Πιστό Αντίγραφο
Γραμματέας
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο