ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ
ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ
ΕΝΩΠΙΟΝ: Μ. Τσαγγαρίδη, Πρ. Οικ. Δ.
Αρ. Αίτησης: 4/2022
(iJUSTICE)
Μεταξύ:
Α. Κ.
Αιτήτρια
και
Α. Λ.
Καθ΄ ου η Αίτηση
-----------------------------------
Μονομερής αίτηση ημερομ. 7/2/22
12 Ιουλίου 2022
Εμφανίσεις:
Για Αιτήτρια: κα Λ. Κούτρα για Δ. Κούτρας & Σία
Για Καθ’ ου η αίτηση: κα Γ. Ζαχαρίου για Α. Β. Ζαχαρίου & Σία Δ.Ε.Π.Ε.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Μέσα στα πλαίσια καταχώρισης εναρκτήριας αίτησης δικαιοδοσίας διατροφής ανηλίκων, η Αιτήτρια καταχώρισε στις 7/2/22 και την παρούσα μονομερή αίτηση, με την οποία αιτείται τον προσωρινό καθορισμό της συνεισφοράς του Καθ’ ου η αίτηση για τη διατροφή και συντήρηση της ανήλικης θυγατέρας των διαδίκων Ι. Λ. στο ποσό των €300 μηνιαίως.
Το Δικαστήριο, επιλαμβανόμενο της πιο πάνω μονομερούς αιτήσεως, διέταξε την επίδοσή της στον Καθ’ ου η αίτηση.
Ο Καθ’ ου η αίτηση, στις 17/6/22, καταχώρισε ένσταση.
Οι λόγοι ένστασης είναι οι ακόλουθοι:
«1. Η αίτηση είναι ουσιαστικά και νομικά αβάσιμη.
2. Το ποσό που ζητείται είναι υπερβολικό, εξογκωμένο και αδικαιολόγητο.
3. Ο καθ’ ου η αίτηση δεν έχει τις δυνάμεις για την καταβολή του αιτούμενου ποσού.
4. Η αιτήτρια δεν παρουσιάζει οιαδήποτε στοιχεία και τεκμήρια που να επιβεβαιώνουν τους ισχυρισμούς της.
5. Η αίτηση είναι καταχρηστική.
6. Η αιτήτρια στηρίζει την αίτησή της σε αναληθή γεγονότα.
7. Η αιτήτρια απέκρυψε ουσιώδη γεγονότα για την επίτευξη της έκδοσης του αιτούμενου διατάγματος.
8. Η ένορκη δήλωση που συνοδεύει την αίτηση περιέχει διαζεύξεις.»
Τόσο η αίτηση όσο και η ένσταση υποστηρίζονται, αντίστοιχα, με τις ένορκες δηλώσεις των διαδίκων. Οι διάδικοι είναι γονείς της ανήλικης Ι. Λ., η οποία γεννήθηκε στις 26/3/21, λόγω του δεσμού τον οποίο διατηρούσαν οι διάδικοι. Ο Καθ’ ου η αίτηση, στις 29/5/21, προέβη στην αναγνώριση της ως άνω ανήλικης. Σημειώνεται, ότι ο δεσμός των διαδίκων κατέρρευσε τον Ιανουάριο του 2021.
Η Αιτήτρια, όπως ισχυρίζεται στην ένορκή της δήλωση, είναι άνεργη, ενώ ο Καθ’ ου η αίτηση εργάζεται στην Εθνική Φρουρά με μηνιαίο μισθό €1.080. Από τη διάσταση και εντεύθεν, ο Καθ’ ου η αίτηση δεν καταβάλλει οποιοδήποτε ποσό για τη διατροφή του παιδιού τους.
Σύμφωνα με την Αιτήτρια, τα μηνιαία έξοδα διατροφής και συντήρησης του ανήλικου παιδιού των διαδίκων έχουν ως ακολούθως:
Α/Α |
Περιγραφή |
Ποσό |
1. |
Διατροφή (Γάλα, κρέμες κτλ) |
€250,00σ |
2. |
Παιδίατρος |
€100,00σ |
3. |
Είδη υγιεινής (κρέμες, πανιά, μωρομάντιλα, Σαμπουάν κτλ) |
€200,00σ |
4. |
Ένδυση – Υπόδηση |
€100,00σ |
5. |
Φαρμακείο |
€50,00σ |
6. |
Απρόβλεπτα (Ηλεκτρικό, ρεύμα, νερό (αναλογία ανηλίκου) |
€30,00σ €70,00σ |
Σύνολο |
€800,00σ |
Ο Καθ’ ου η αίτηση, στην ένστασή του, ισχυρίζεται ότι η Αιτήτρια εργάζεται σε καφετέρια εδώ και αρκετό καιρό και σίγουρα από την ημερομηνία που προέβηκε στην ένορκή της δήλωσης δικαιούται, εφόσον το επιθυμούσε, να λαμβάνει και επίδομα για το παιδί τους, γεγονός το οποίο αποκρύπτει.
Ως προς τα έξοδα συντήρησης και διατροφής του παιδιού τους, ο Καθ’ ου η αίτηση τα χαρακτηρίζει ως υπερβολικά εξογκωμένα και ότι δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα και ότι δεν έχει προσκομίσει οποιαδήποτε αποδεικτικά στοιχεία για τα κατ’ ισχυρισμό της έξοδα διατροφής και συντήρησης του παιδιού τους. Ο Καθ’ ου η αίτηση, περαιτέρω, ισχυρίζεται ότι η οικονομική του κατάσταση δεν του επιτρέπει να συνεισφέρει στον βαθμό που απαιτεί η Αιτήτρια για τη διατροφή του παιδιού τους, το οποίο, μέχρι πρότινος, η Αιτήτρια δεν του επέτρεπε να έχει επικοινωνία. Εκτός από τα μηνιαία πάγια έξοδά του, τα οποία ανέρχονται σε €760 μηνιαίως, έχει παντρευτεί και έχει αναλάβει και τα έξοδα της συζύγου του, η οποία, λόγω εγκυμοσύνης, αδυνατεί να εργαστεί. Περαιτέρω, ο χώρος της εργασίας του είναι μακριά από τον χώρο διαμονής του και αναγκάζεται να δαπανεί ποσά πέραν των €350 για τα καύσιμά του.
Η ακρόαση της ενδιάμεσης αίτησης διεξήχθη με τις γραπτές αγορεύσεις των δικηγόρων των διαδίκων.
Θεωρώ κατάλληλο το στάδιο αυτό για να αναφέρω ότι το Δικαστήριο δεν θα ασχοληθεί με τους λόγους κατάρρευσης της συμβίωσης των διαδίκων, αφού το θέμα αυτό είναι άσχετο και ασύνδετο με την κοινή υποχρέωση των γονέων να διατρέφουν τα παιδιά τους, σύμφωνα με τις δυνάμεις τους και τις ανάγκες των δικαιούχων παιδιών, ως ορίζουν οι πρόνοιες των άρθρων 33 και 37 του Ν.216/90.
Περαιτέρω, τονίζεται ότι το Δικαστήριο δεν εξέδωσε προσωρινό διάταγμα, έτσι η θέση του Καθ’ ου η αίτηση περί απόκρυψης ουσιωδών γεγονότων παραβλέπει το γεγονός ότι το Δικαστήριο δεν εξέδωσε προσωρινό διάταγμα στη βάση της μονομερούς αίτησης. Αντίθετα το Δικαστήριο, όπως ήδη λέχθηκε, διέταξε την επίδοση της μονομερούς αιτήσεως στον Καθ’ ου η αίτηση. Με την επίδοσή της, η αίτηση απώλεσε τη μονομερή υπόσταση της και απέκτησε την υπόσταση της αίτησης δια κλήσεως. Σύμφωνα πάντα με τη νομολογία στις αιτήσεις διά κλήσεως δεν εφαρμόζονται οι κανόνες της πλήρους αποκάλυψης, (βλ. Κώστας Σμυρνιός (2000) 1 ΑΑΔ 43, Κυριακίδης ν. Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος (Κύπρου) Λ.τ.δ. (2011) 1(β) ΑΑΔ 2011, The Royal Bank of Scotland v. Πλοίο “KALIA” (2012) 1 ΑΑΔ 6).
Η ακρόαση της ενδιάμεσης αίτησης, διεξήχθηκε με τις γραπτές αγορεύσεις των δικηγόρων των διαδίκων, οι θέσεις των οποίων θα εξετασθούν κατωτέρω.
Οι προϋποθέσεις που πρέπει να συντρέχουν κατά το άρθρο 32 του Ν.14/60 είναι οι πιο κάτω:
α) Η ύπαρξη σοβαρού ζητήματος προς εκδίκαση.
β) Η ύπαρξη πιθανότητας να δικαιούται ο ενάγων σε θεραπεία στην αγωγή, και
γ) Ότι θα είναι δύσκολο ή αδύνατο να απονεμηθεί πλήρης δικαιοσύνη, σε μεταγενέστερο στάδιο, χωρίς την έκδοση του διατάγματος (βλ. μεταξύ άλλων Odysseos v. Pieris Estates and others (1982) 1 Α.Α.Δ. 557, Κύταλα κ.ά ν. Χρυσάνθου κ.ά. (1996) 1 (Α) Α.Α.Δ. 253.
Το Δικαστήριο πρέπει επίσης στο τελικό στάδιο να σταθμίσει το κατά πόσο είναι δίκαιο και εύλογο το αιτούμενο διάταγμα (Ιπποδρομιακή Αρχή Κύπρου ν. Χατζηβασίλη (1989) 1 Α.Α.Δ. 152). Πρόσθετα, στο στάδιο αυτό, το Δικαστήριο εξετάζει την ενώπιον του μαρτυρία με μόνο σκοπό να αποφασίσει κατά πόσο είναι δίκαιο ή όχι να εκδοθεί το διάταγμα και δεν αποφασίζει πάνω στα διαφιλονικούμενα θέματα επί των οποίων θα κριθεί η κυρίως αίτηση (Jonitexo Ltd v. Adidas (1984) 1 Α.Α.Δ. 263).
Επίσης, οι οποιεσδήποτε διαπιστώσεις στις οποίες προβαίνει το Δικαστήριο, γίνονται για τους σκοπούς της εξέτασης της έκδοσης ή μη του προσωρινού διατάγματος. Όλα τα ζητήματα που εγείρονται στην αγωγή παραμένουν ζωντανά για να αποφασιστούν όταν θα εκδικασθεί η ουσία της (Δημοκρατία της Σλοβενίας ν. Beograska Banka D.D. (1999) 1 (A) A.A.Δ. 225, 236).
Οι προϋποθέσεις που απαιτεί το άρθρο 32 του Ν. 14/60 και οι οποίες αναφέρθηκαν ανωτέρω, κρίνονται με βάση τα γεγονότα που τίθενται ενώπιον του Δικαστηρίου, αλλά και με βάση τις διατάξεις του Νόμου που διέπει το υπό κρίση θέμα, οι οποίες στην εξεταζόμενη περίπτωση είναι τα άρθρα 33 (1) και 37 του περί Σχέσεων Γονέων και Τέκνων Νόμου του 1990, Ν. 216/90.
Συγκεκριμένα το άρθρο 33(1) ορίζει ότι:
«Οι γονείς έχουν υποχρέωση να διατρέφουν το ανήλικο τέκνο τους από κοινού ο καθένας ανάλογα με τις δυνάμεις του.»
Το άρθρο 37 ορίζει ότι:
"(α) Η διατροφή προσδιορίζεται με βάση τις ανάγκες του δικαιούχου, όπως αυτές προκύπτουν από τις συνθήκες της ζωής του και τις οικονομικές δυνατότητες που υπάρχουν για διατροφή προσώπου.
(β) Η διατροφή περιλαμβάνει όλα όσα είναι αναγκαία για τη συντήρηση και ευημερία του δικαιούχου και επιπλέον, ανάλογα με την περίπτωση, τα έξοδα για την εν γένει εκπαίδευση του".
Η διατροφή ανηλίκων, όπως προκύπτει από τα άρθρα 33(1) και 37 του Ν.216/90, συνιστά νομική υποχρέωση των γονέων. Η υποχρέωση αυτή ουσιαστικά αποβλέπει στην ικανοποίηση των αναγκών των ανηλίκων. Οι ανάγκες αυτές καθορίζονται στο άρθρο 37 του Ν.216/90, και η ικανοποίηση τους, από τους υπόχρεους γονείς, αποβλέπει στην εξασφάλιση της ευημερίας του ανηλίκου. Έτσι, στη βάση των πιο πάνω, κρίνω ότι στην παρούσα αίτηση υπάρχει σοβαρό ζήτημα προς εκδίκαση και ότι η Αιτήτρια έχει ορατές πιθανότητες επιτυχίας στην εναρκτήρια αίτηση.
Περαιτέρω, το θέμα διατροφής ανηλίκου είναι άμεσα συνυφασμένο με την καθημερινή διαβίωση και ευημερία του ανηλίκου και η μη συνεισφορά του γονέα, εύλογου ποσού, για τη διατροφή του ανηλίκου είναι κάτι το οποίο αναπόφευκτα επηρεάζει δυσμενώς την καθημερινή διαβίωση και την εν γένει ευημερία του.
Όπως χαρακτηριστικά λέχθηκε στη Mitsingas Ltd v. Timberland (1997) 1 ΑΑΔ 1791, «η έννοια της δικαιοσύνης δεν συναρτάται με τη στενή αντίληψη της υλικής ζημιάς, αλλά, με την ευρύτερη προστασία των δικαιωμάτων του αιτούμενου σε θεραπεία.»
Ειδικότερα, ως προς τη συνδρομή της τρίτης προϋπόθεσης του άρθρου 32 του Ν.14/60, παραπέμπω στο πιο κάτω απόσπασμα από την πρόσφατη απόφαση του Δ.Ο.Δ. στην υπόθεση Γ. Γ. και Ι. Γ., Έφεση αρ. 26/2017, ημερ. 12/4/19.
«Ορθή, επίσης, κρίνουμε και την κατάληξη του πρωτόδικου Δικαστηρίου ότι θα είναι δύσκολο ή αδύνατο να απονεμηθεί πλήρης δικαιοσύνη σε μεταγενέστερο στάδιο εφόσον οι ανάγκες διατροφής και εκπαίδευσης είναι τρέχουσες και σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να αποζημιωθούν μεταγενέστερα.»
Η παρούσα αίτηση, ως ενδιάμεση αίτηση, θα πρέπει να κριθεί με βάση τις αρχές που διέπουν την εξέταση ενδιάμεσων αιτήσεων, όπως αυτές καθορίστηκαν από τη νομολογία.
Αναφέρομαι στο πιο κάτω απόσπασμα από την απόφαση του Δευτεροβάθμιου Οικογενειακού Δικαστηρίου στη Μάριος Αποστόλου ν. Ροδούλας Ιωάννου (2002) 1 Α.Α.Δ. 604:
«Εκείνο το οποίο πρέπει ξανά εδώ να υπενθυμισθεί είναι η πραγματική φύση της υπό εξέταση ενδιάμεσης διαδικασίας. Με αυτή δεν κρίνονται τελικά και ουσιαστικά δικαιώματα των διαδίκων έτσι με αυστηρούς κανόνες απόδειξης να αξιολογηθεί η εκατέρωθεν προσκομισθείσα μαρτυρία, να εξαχθούν τελικά ευρήματα και να κατανεμηθούν δικαιώματα και υποχρεώσεις.»
Ως προς τα έξοδα του παιδιού των διαδίκων, σημειώνεται ότι η νομολογία του Δευτεροβάθμιου Οικογενειακού Δικαστηρίου σε υποθέσεις διατροφής, έχει καθορίσει ότι το μέτρο με το οποίο θα καθορισθεί η διατροφή δεν μπορεί να αποτιμάται με απόλυτους αριθμούς, ούτε αναμένεται η απόδειξη των κονδυλίων με περισσή αυστηρότητα, ενώ η κοινή λογική και η πείρα της ζωής είναι παράγοντες που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τις ανάγκες των συγκεκριμένων ενώπιον του Δικαστηρίου ατόμων (βλ. Μαρκουλίδης ν. Μαρκουλίδη κ.ά. (1998) 1 Α.Α.Δ. 1386, Παναγιώτου ν. Σφικτού (2001) 1 Α.Α.Δ. 625, Χαραλάμπους ν. Χαραλάμπους (2010) 1 (Β) Α.Α.Δ. 951).
Δεν αναμένεται από το Δικαστήριο στο παρόν στάδιο να προβεί σε ευρήματα επί των εκατέρωθεν ισχυρισμών των διαδίκων σε σχέση με το απαιτούμενο έξοδο κάλυψης κάθε συγκεκριμένης ανάγκης του παιδιού. Αυτό το έργο αποτελεί καθήκον του Δικαστηρίου κατά την εξέταση της εναρκτήριας αίτησης.
Ως προς τις δυνάμεις των διαδίκων σημειώνεται ότι σύμφωνα με τη νομολογία του Δ.Ο.Δ., οι υπόχρεοι προς συνεισφορά γονείς έχουν το καθήκον όπως προβαίνουν σε πλήρη αποκάλυψη των οικονομικών τους πόρων και δυνατοτήτων (βλ. Δημητρίου ν. Περδίου, (2005) 1(Β) ΑΑΔ 1418 και Π. Μαρκουλίδης ν. Α. Μαρκουλίδη, (1998) 1 ΑΑΔ 1386).
Προτού προχωρήσω κατωτέρω, στον καθορισμό ενός ποσού υπό τη μορφή προσωρινού διατάγματος για συνεισφορά του Καθ’ ου η αίτηση στη διατροφή του παιδιού των διαδίκων, κρίνω αναγκαίο να τονίσω ότι όπως παραδέχεται η Αιτήτρια στη γραπτή της αγόρευση, ναι μεν κατά τον χρόνο καταχώρισης της αίτησης ήταν άνεργη, σήμερα εργάζεται σε καφετέρια, γεγονός το οποίο θα ληφθεί υπόψη από το Δικαστήριο, εφόσον αφορά την εισοδηματική της ικανότητα, όπως επίσης λαμβάνεται υπόψη και ότι είναι δικαιούχος επιδομάτων μονογονιού και τέκνου, τα οποία παρέχει το κράτος.
Στη βάση όλων των πιο πάνω γεγονότων και των νομολογιακών αρχών που αναφέρονται και σφαιρικά εξετάζοντας τις εκατέρωθεν θέσεις των διαδίκων, θεωρώ υπό τις περιστάσεις ότι, ένα ποσό της τάξης των €200 μηνιαίως είναι ορθό και εύλογο ποσό συνεισφοράς του Καθ’ ου η αίτηση. Ως προς τον χρόνο έναρξης της ισχύος του προσωρινού διατάγματος, κρίνω ότι ο χρόνος αυτός πρέπει να είναι η ημερομηνία της καταχώρισης της αίτησης, εφόσον ο Καθ’ ου η αίτηση ουδέν ποσό έχει καταβάλει οικειοθελώς ως συνεισφορά του στη διατροφή του παιδιού των διαδίκων.
Η πιο πάνω παράλειψη του Καθ’ ου η αίτηση δεν μπορεί να δικαιολογήσει τον λόγο που προβάλλει, ότι δηλαδή δεν είχε επικοινωνία με το παιδί του λόγω της στάσης της μητέρας, ως ισχυρίζεται. Για το θέμα αυτό θα μπορούσε, ασφαλώς, να προσφύγει στο Οικογενειακό Δικαστήριο για να εξασφαλίσει προσωρινό διάταγμα ρύθμισης του δικαιώματος επικοινωνίας του με το παιδί τους.
Σύμφωνα με τον νόμο και συγκεκριμένα σύμφωνα με το άρθρο 33(1) του Ν.216/90, η υποχρέωση των γονέων για συνεισφορά τους στη διατροφή του ανήλικου παιδιού τους είναι απόλυτη και συνεχής και δεν εξαρτάται σύμφωνα με τον νόμο από την άσκηση ή μη επικοινωνίας του υπόχρεου γονέα με το παιδί.
Συνακόλουθα, η μονομερής αίτηση γίνεται δεκτή.
Εκδίδεται προσωρινό διάταγμα με το οποίο διατάσσεται ο Καθ’ ου η αίτηση όπως από 7/2/22 και κάθε αντίστοιχη ημέρα κάθε επόμενου μηνός καταβάλλει στην Αιτήτρια το ποσό των €200 μηνιαίως ως συνεισφορά του για τη διατροφή και συντήρηση της ανήλικης θυγατέρας των διαδίκων Ι. Λ.
Το παρόν προσωρινό διάταγμα ισχύει μέχρι περατώσεως της εναρκτήριας αίτησης ή μέχρι νεότερης διαταγής του Δικαστηρίου.
Τα έξοδα της μονομερούς αίτησης να ακολουθήσουν το αποτέλεσμα της εναρκτήριας αίτησης σε καμία όμως περίπτωση να είναι εναντίον της Αιτήτριας.
(Υπ.) ………………………………
Μ. Τσαγγαρίδης
Πρόεδρος Οικογενειακού Δικαστηρίου
/ΚΤ
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο