ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ
ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΚΩΝ ΔΙΑΦΟΡΩΝ
Ενώπιον: Μ.Χ.Κάιζερ, Π.
Μεταξύ:
Αρ. Αίτησης: 20/2008
Μ-Ρ. Λ.
Αιτήτριας
-και-
Ι. Κ. Ο.
Καθ’ ου η αίτηση
Αίτημα εκ μέρους της Αιτήτριας για εξαίρεση του Δικαστηρίου
ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 30 Σεπτεμβρίου, 2025
ΕΜΦΑΝΙΣΕΙΣ:
Για την Αιτήτρια: κος Μ. Κιτρομηλίδης για Μ. Κιτρομηλίδης Δ.Ε.Π.Ε
Για Καθ'ου η αίτηση: κα Χριστοφή για M.Violares L.L.C.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Οι διάδικοι είναι πρώην σύζυγοι. Παρά το γεγονός ότι ο γάμος τους λύθηκε προ πολλών ετών και τα περιουσιακά τους ζητήματα ρυθμίστηκαν κατόπιν συμφωνίας με την έκδοση εκ συμφώνου δικαστικής απόφασης, ημερομηνίας 30/04/2013, η μεταξύ τους έντονα συγκρουσιακή σχέση οδήγησε στην καταχώριση πλειάδας αιτήσεων οι οποίες δικάστηκαν κατά καιρούς. Οι διαδικασίες αυτές κινήθηκαν, κυρίως, με πρωτοβουλία της Αιτήτριας, με σκοπό την συμμόρφωση του Καθ’ ου η αίτηση προς τις υποχρεώσεις που κατά την ίδιαν απορρέουν από την προαναφερθείσα εκ συμφώνου απόφαση. Στο πλαίσιο των εν λόγω διαδικασιών το δικαστήριο κατά καιρούς εξέδωσε σειρά αποφάσεων.
Κατά την πρώτη εμφάνιση νέας αίτησης η οποία υποβλήθηκε από την Αιτήτρια με σκοπό την επιδίωξη της εκτέλεσης της εκ συμφώνου απόφασης, ο συνήγορoς της υπέβαλε προφορικό αίτημα εξαίρεσης του Δικαστηρίου.
Το αίτημα του ευπαίδευτου συνηγόρου της Αιτήτριας βασίζεται αποκλειστικά σε λόγους φαινομενικής αμεροληψίας, λόγω της προηγούμενης εμπλοκής του Δικαστηρίου στην υπόθεση και σε αποφάσεις που έχουν δοθεί κατά καιρούς, οι οποίες που έχουν αποτελέσει αντικείμενο εφέσεων οι οποίες επικυρώθηκαν πλην μιας. Ειδικότερα, αναφέρθηκε στην έφεση υπ’ αριθμ. ΠΕ Ε135/23, όπου το Εφετείο εξέδωσε διάταγμα εκτέλεσης της απόφασης, το οποίο δεν είχε εκδοθεί από το παρόν Δικαστήριο. Διευκρίνισε ρητά ότι βασίζει το αίτημά του αποκλειστικά σε λόγους φαινομενικής αμεροληψίας, λόγω της προηγούμενης εμπλοκής του Δικαστηρίου και ότι δεν τίθεται οποιοδήποτε ζήτημα υποκειμενικής ή αντικειμενικής μεροληψίας.
Προς υποστήριξη του αιτήματος του, παρέπεμψε το Δικαστήριο σε πρωτόδικη απόφαση στην οποία γίνεται αναφορά μεταξύ άλλων, σε εξαίρεση Προέδρου Επαρχιακού Δικαστηρίου λόγω προηγούμενης εμπλοκής του στην υπόθεση, κατά την οποία είχε εκδοθεί ερήμην απόφαση εναντίον των Εναγομένων 4–7. Κρίθηκε ότι η συνέχιση της εκδίκασης από τον ίδιο Δικαστή ενδέχεται να δημιουργούσε, στους εν λόγω Εναγόμενους, την εντύπωση φαινομενικής μεροληψίας και έλλειψης δίκαιης μεταχείρισης. Υποδείχθηκε, επίσης, πως στο πλαίσιο του αιτήματος εξαίρεσης δεν τέθηκε ζήτημα προκατάληψης (bias). Επισημαίνοντας ότι ένας Δικαστής δεν αρκεί απλά να είναι αμερόληπτος, αλλά και να φαίνεται αμερόληπτος κατέληξε ότι δεν του παρέχεται άλλη οδός παρά να εξαιρεθεί.
Από πλευράς της, η συνήγορος του Καθ’ ου η αίτηση δήλωσε ότι δεν υφίσταται καμία υπόνοια ή αμφιβολία ως προς την αμεροληψία του Δικαστηρίου, υπογραμμίζοντας επιπλέον ότι ουδείς διάδικος δικαιούται να επιλέγει τον Δικαστή της προτίμησης του.
Έχω ακούσει με τη δέουσα προσοχή και επιμέλεια τα όσα ανέφεραν και οι δυο πλευρές, λαμβάνοντας πλήρως υπόψη τα όσα εκτέθηκαν ενώπιον του Δικαστηρίου.
Το αίτημα εξαίρεσης του Δικαστηρίου από την εκδίκαση της υπόθεσης είναι παντελώς αβάσιμο και δεν μπορώ να αντιληφθώ που εδράζεται. Η υιοθέτηση μιας τέτοιας αντίληψης, ότι δηλαδή ένας Δικαστής θα πρέπει να απέχει από την εκδίκαση υπόθεσης επειδή έχει εκδώσει προηγουμένως αποφάσεις στην ίδια υπόθεση, οι οποίες εφεσιβλήθηκαν και σε μια εξ αυτών ανατράπηκε, θα οδηγούσε σε πλήρη αποδόμηση της δικαστικής λειτουργίας και σε ανεπίτρεπτες καθυστερήσεις στην απονομή της Δικαιοσύνης. Η εμπλοκή ενός Δικαστή σε διαφορετικές φάσεις της ίδιας υπόθεσης αποτελεί αναγκαία φυσική συνέπεια της ενάσκησης των καθηκόντων του και, από μόνη της, δεν μπορεί να στοιχειοθετήσει λόγο εξαίρεσης.
Περαιτέρω, η νομολογία στην οποία με παρέπεμψε ο συνήγορος της Αιτήτριας αφορά σε πρωτόδικη κρίση και διαφέρει ουσιωδώς από τα πραγματικά περιστατικά της παρούσας υπόθεσης, δεδομένου ότι εκεί η εμπλοκή του Δικαστή είχε λάβει χώρα σε διαδικασία ερήμην της άλλης πλευράς, ενώ εδώ, όλες οι αποφάσεις έχουν εκδοθεί κατόπιν ακρόασης και των δύο μερών.
Κατά συνέπεια, η Αιτήτρια δεν κατόρθωσε να εντάξει τα πραγματικά περιστατικά της υπό κρίση υπόθεσης στο πλαίσιο εκείνων των περιπτώσεων όπου, ακόμη και με βάση την προβαλλόμενη πρωτόδικη κρίση στην οποία με παρέπεμψε, θα μπορούσε να τεθεί ζήτημα φαινομενικής μεροληψίας.
Οι δικαστές δεν θα πρέπει να συναινούν σε αιτήματα εξαίρεσης τους χωρίς πραγματικό και ουσιαστικό λόγο, γιατί αλλιώς θα φτάναμε στο σημείο ο διάδικος να επιλέγει το δικαστή που θα τον δικάσει. Το κριτήριο, όπως επισημαίνεται και στις υποθέσεις Piersack v. Belgium [1982] 5 EHRR 169, De Cubber v. Belgium [1984] 7 EHRR236 και Hauschildt v. Denmark [1989] 12 EHRR266, είναι η διασφάλιση της διαφάνειας στη διαδικασία απονομής της δικαιοσύνης.
Όπως έχει λεχθεί στην Πίτσιλλος v. Δημοκρατίας κ.ά. (1994) 1 Α.Α.Δ.268, το κριτήριο για την εξαίρεση δικαστή είναι η δημιουργία στο νου του μέσου εχέφρονα πολίτη που γνωρίζει τα γεγονότα, δικαιολογημένης εντύπωσης ύπαρξης πραγματικής πιθανότητας προκατάληψης δικαστή. Εικασίες μόνο, δεν είναι αρκετές.
Στην υπόθεση A.B. v. Γ. Δ., ΄Εφεση Αρ. 23/2021, 23/6/2022 αναφέρθηκαν τα ακόλουθα:
«Θεωρούμε καθήκον μας να υπομνήσουμε πως τέτοια αιτήματα εξαίρεσης δεν πρέπει αβασάνιστα και χωρίς ισχυρούς λόγους να προβάλλονται και μάλιστα να ανακόπτουν αχρείαστα την πορεία εκδίκασης. Όταν δε, δεν στηρίζονται σε σοβαρούς λόγους μπορούν να εκληφθούν ως «μέτρα απειλής ή εκφοβισμού δικαστών» στο να πράξουν το καθήκον τους, κάτι απολύτως κατακριτέο.»
Η αποδοχή της αίτησης εξαίρεσης, θα ισοδυναμούσε με παραίτηση από την άσκηση των δικαστικών μου καθηκόντων. Παράλληλα, θα δημιουργούσε ένα ιδιαίτερα επικίνδυνο προηγούμενο, αναγνωρίζοντας στον διάδικο τη δυνατότητα να επιλέγει τον Δικαστή που θα επιληφθεί της υπόθεσης του, γεγονός που αντιστρατεύεται ευθέως τις θεμελιώδεις αρχές της ανεξαρτησίας και της αμεροληψίας της Δικαιοσύνης.
Ενόψει των πιο πάνω, το υπό κρίση αίτημα εξαίρεσης απορρίπτεται.Τα έξοδα της προηγούμενης (18/09/2025) και της σημερινής δικασίμου επιδικάζονται υπέρ του Καθ’ου η αίτηση και εναντίον της Αιτήτριας, τα οποία αφού έτυχα σχετικής υποβοήθησης από τον Πρωτοκολλητή καθορίζονται στα €514 πλέον Φ.Π.Α.
Η αίτηση ημερομηνίας 26/08/2025 ορίζεται για ακρόαση στις 25/11/2025 και ώρα 9:00 π.μ. Τυχόν ένσταση εκ μέρους του Καθ’ου η αίτηση να καταχωρηθεί το αργότερο μέχρι τις 02/11/2025. Οι αγορεύσεις των διαδίκων να αποσταλούν ηλεκτρονικά το αργότερο μέχρι τις 20/11/2025 και ώρα 10:00 π.μ. και να ανταλλαγούν μεταξύ των μερών.
(Υπ.) ……………………….
Μ.Χ. Κάιζερ, Π.
ΠΙΣΤΟΝ ΑΝΤΙΓΡΑΦΟ
ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΗΤΗΣ
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο