ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΠΑΦΟΥ
ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ ΓΟΝΙΚΗΣ ΜΕΡΙΜΝΑΣ
ΕΝΩΠΙΟΝ: Χ. Πογιατζή Δ. Οικ. Δ.
Αρ. Αίτησης։ 189/2023
i-Justice
Μεταξύ:
P.J.B. από Πάφο
Αιτητή
-και-
Y.X. από Η.Π.Α.
Καθ' ης η αίτηση
----------------------
Αίτηση Παρακοής, ημερομηνίας 18/09/2024
Ημερομηνία: 21/05/2025
Εμφανίσεις:
Για Αιτητή։ κος Αντώνης Γεωργίου & κα Στάλω Κωνσταντίνου-Λιασίδου για Γεώργιος Κ. Κωνσταντίνου Δ.Ε.Π.Ε. & Φοίβος, Χρίστος Κληρίδης & Συνεργάτες Δ.Ε.Π.Ε.
Για Καθ’ ης η Αίτηση: κα Έλενα Πιτσιλλίδου για Μιχαλάκη, Πιτσιλλίδου & Σια Δ.Ε.Π.Ε.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
(I) ΠΡΟΟΪΜΙΟ։
1. Με την υπό εκδίκαση Αίτηση, ο Αιτητής αξιώνει την έκδοση διατάγματος του Δικαστηρίου με το οποίο να διατάσσεται η έκδοση εντάλματος προσωποκράτησης και ή σύλληψη της Καθ’ ης η Αίτηση λόγω της άρνησης και/ή παράλειψης της να συμμορφωθεί με το διάταγμα του Δικαστηρίου ημερομηνίας 30/10/23 ή και λόγω απείθειας προς το Διάταγμα του Δικαστηρίου ημερομηνίας 30/10/23.
2. Επιπρόσθετα, ο Αιτητής αξιώνει την έκδοση διατάγματος με το οποίο η Καθ’ ης η αίτηση να διατάζεται όπως προβεί άμεσα σε κάθε εύλογο διάβημα, περιλαμβανομένης της μεταφοράς του ανήλικου τέκνου των διαδίκων S.B. στο πλησιέστερο αεροδρόμιο στο χώρο όπου πλέον παράνομα κατακρατείται ή και διαμένει ο ανήλικος στο Κολοράντο των Η.Π.Α. ή και σε οποιοδήποτε μέρος των Η.Π.Α. ή και οποιαδήποτε πολιτεία των Η.Π.Α. με σκοπό την πτήση του ανήλικου ή και με κάθε δυνατό τρόπο την κάθοδο ή και επιστροφή του στην Κύπρο, ήτοι στην Πάφο, όπου έχει καθοριστεί ο τόπος διαμονής του.
3. Νομικό βάθρο της αίτησής του Αιτητή αποτελούν το Άρθρο 111 του Συντάγματος όπως τροποποιήθηκε από τον περί της Πρώτης Τροποποίησης του Συντάγματος Νόμο (Ν.95/89) ειδικά αλλά όχι αποκλειστικά τα άρθρα 1, 2 και 3, ο περί Οικογενειακών Δικαστηρίων Νόμος (Ν.23/90) και οι τροποποιήσεις αυτού και ειδικά αλλά όχι αποκλειστικά ο Ν.2(Ι)/2023 και ο Ν. 20(I)/2023 και τα άρθρα 11,12,15,16, 17Β, ο περί Οικογενειακών Δικαστηρίων Διαδικαστικός Κανονισμός του 1990 (2/1990) και ειδικά αλλά όχι αποκλειστικά οι Καν. 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 (3) και 11, ο περί Σχέσεων Γονέων και Τέκνων Νόμος (Ν.216/90), ο Νόμος 121(I)/2000 που προνοεί για την Αναγνώριση, Εγγραφή και Εκτέλεση Αποφάσεων Αλλοδαπών Δικαστηρίων, ο Περί Δικαστηρίων Νόμος (Ν. 14/60), άρθρα 2, 21, 29, 30, 32, 42 και 43, ο Πολιτικής Δικονομίας Νόμος (Κεφ. 6), άρθρα 2, 3, 4, 5, και 9, οι Κανονισμοί Πολιτικής Δικονομίας Μέρος 23 Κανονισμοί 23.1 – 23.16, Μέρος 25 Κανονισμοί 25.1 – 25.16, Μέρος 47, Καν. 47.1 (14) (α) και (β), Μέρος 50, Καν. 50.1 – 50.5, η νομολογία του Ανώτατου Δικαστηρίου, οι αρχές της επιείκειας και η πρακτική και συμφυή δικαιοδοσία και εξουσίες του Δικαστηρίου.
4. Η αίτηση συνοδεύεται από την ένορκη δήλωση του Αιτητή ημερομηνίας 18/09/2024 στην οποία περιγράφει τα γεγονότα επί των οποίων στηρίζει την υπόθεση του. Στις 03/12/2024 η Καθ’ ης η Αίτηση καταχώρησε την ένσταση της στην οποία παραθέτει 13 λόγους ένστασης και η οποία υποστηρίζεται από την συνοδευτική ένορκη δήλωση της δικηγόρου Ε.Γ., στην οποία αναλύει τους ισχυρισμούς της Καθ’ ης προβάλλοντας την δική της εκδοχή γεγονότων.
5. Η ακρόαση της παρούσης διεξήχθη με την υποβολή των γραπτών αγορεύσεων των συνηγόρων των μερών, χωρίς να υπάρξει αίτημα για αντεξέταση των ενόρκως δηλούντων εκ μέρους οποιασδήποτε πλευράς, ενώ ούτε αυτοί προέβησαν σε οποιαδήποτε καταχώρηση συμπληρωματικών ενόρκων δηλώσεων. Την επιχειρηματολογία των ευπαίδευτων συνηγόρων των διαδίκων λαμβάνω σοβαρά υπόψη μου για τους σκοπούς της παρούσας απόφασης.
(II) ΟΙ ΘΕΣΕΙΣ ΤΟΥ ΑΙΤΗΤΗ։
6. Αρχικά, ο Αιτητής αναφέρει ότι το εκδοθέν προσωρινό διάταγμα ημερομηνίας 30/10/2023 το οποίο καθόριζε ότι ο τόπος διαμονής του ανήλικου τέκνου του S.B. είναι στην Πάφο επιδόθηκε δεόντως και προσωπικά στην Καθ’ ης η Αίτηση (βλ. Τεκμήριο 36-ένορκη δήλωση επίδοσης), βρίσκεται στο φάκελο του Δικαστηρίου και είναι ακόμα σε ισχύ.
7. Ακολούθως, ο Αιτητής υποστηρίζει ότι μετά από την έκδοση του εν λόγω διατάγματος, έγιναν αρκετές συζητήσεις και οι διάδικοι είχαν σχεδόν καταλήξει σε συμφωνία, αλλά τελικά αυτή δεν επικυρώθηκε κατά την εμφάνιση στο Δικαστήριο στις 15 Ιανουαρίου 2024. Προσθέτει ότι οι διάδικοι έχουν πολλές δικαστικές διαμάχες τόσο στην Κύπρο όσο και στις Η.Π.Α.
8. Ο Αιτητής ισχυρίζεται ότι η υπό εξέταση Αίτηση καταχωρήθηκε λόγω του γεγονότος ότι η Καθ’ ης η Αίτηση έχει απαγάγει τον υιό του σε απευθείας παράβαση και περιφρόνηση του διατάγματος του Δικαστηρίου.
9. Ισχυρίζεται ότι ενώ οι διάδικοι βρίσκονταν σε διαπραγματεύσεις μέσω των δικηγόρων τους, για την επίλυση της υπόθεσης της γονικής μέριμνας του ανήλικου τέκνου τους S.B., η συμφωνία δεν επήλθε εξ υπαιτιότητας της Καθ’ ης η Αίτηση η οποία την ίδια ώρα, επεδίωκε μονομερώς θεραπείες μέσω αιτήσεων που προώθησε στο Κολοράντο των Η.Π.Α. καταχωρώντας την υπόθεση με αρ. […] στις 2 Ιανουαρίου 2024, χωρίς να το γνωρίζει ο Αιτητής κατά τον χρόνο εκείνο.
10. Ο Αιτητής αναφέρει ότι στο Κολοράντο σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, η υπόθεση διαζυγίου περιλαμβάνει την ρύθμιση όλων των γαμικών διαφορών των διαδίκων, ήτοι για τα θέματα γονικής μέριμνας, διατροφής και επίλυσης των περιουσιακών διαφορών τους. Ισχυρίζεται ακόμα, ότι η εν λόγω υπόθεση δεν θα προχωρήσει μέχρι τα Κυπριακά Δικαστήρια να εκδώσουν αποφάσεις αναφορικά με την επίλυση των γαμικών διαφορών των διαδίκων, παραπέμποντας σε σχετική δικαστική απόφαση ημερομηνίας 14/06/2024, την οποία παρουσίασε ως Τεκμήριο 1 στην ένορκη δήλωση του.
11. Υποστηρίζει ότι, η Καθ’ ης η Αίτηση ενεργούσε βάσει σχεδίου για να εκμεταλλευτεί πρώτα την αγάπη του για το παιδί του και έπειτα όταν θα μπορούσε να πάρει το παιδί του από τον ίδιο, το οποίο και έπραξε, να του επιτεθεί με σκοπό να τον αναγκάσει να της παραδώσει το 50% της περιουσίας του.
12. Ισχυρίζεται ότι πραγματοποιήθηκαν διαπραγματεύσεις μεταξύ της δικηγόρου του και της Καθ’ ης η Αίτηση και μέρος της προτεινόμενης διευθέτησης ήταν ότι και οι δύο αποδέχθηκαν όπως τα κυπριακά Δικαστήρια αποκτήσουν δικαιοδοσία για όλα τα οικογενειακά τους ζητήματα. Πρότεινε στην Καθ’ ης η Αίτηση και της επέτρεψε να μείνει στο σπίτι του στην Πέγεια της Πάφου μαζί με το ανήλικο τέκνο τους S.B. από τις 30 Οκτωβρίου 2023 μέχρι και τις 28 Νοεμβρίου 2023, ενώ εκείνη την περίοδο, είχε ταξιδέψει στις Η.Π.Α. για δύο εβδομάδες, για να είναι με τον υιό του Α.Β. αλλά και για δύο εβδομάδες για να πάει στην Ασία για εργασία και αναψυχή.
13. Στην συνέχεια, ο Αιτητής αναφέρει ότι επειδή αντιλαμβάνεται ότι οι διαφορές του με την Καθ’ ης η Αίτηση δεν πρέπει να παρεμβαίνουν και να επηρεάζουν τη σχέση τους με τα παιδιά τους και ιδιαίτερα τον ανήλικο υιό τους, συμφώνησε ότι στις 16/12/2023 ο ανήλικος S.Κ., έχοντας την προσωρινή γραπτή συγκατάθεση του για να είναι με την μητέρα του κατά τις διακοπές των Χριστουγέννων, θα ταξίδευε στο Κολοράντο και ότι θα έπρεπε να επιστρέψει στην Κύπρο στις 07/01/2024. Παρουσίασε ως Τεκμήριο 3, σχετικό αντίγραφο της εν λόγω έγγραφης συγκατάθεσης.
14. Ο Αιτητής ισχυρίζεται ότι η τελευταία φορά που είδε τον S.Κ. ήταν τον Μάιο του 2024, όταν επισκέφτηκε το Κολοράντο αφού μέχρι σήμερα ο ανήλικος δεν έχει επιστρέψει στην Κύπρο. Ζήτησε επανειλημμένα από την Καθ’ ης η Αίτηση να συμμορφωθεί με το εκδοθέν διάταγμα του Δικαστηρίου και να επιτρέψει στον ανήλικο να ταξιδέψει στην Κύπρο. Ωστόσο, η Καθ΄ ης η Αίτηση δεν του επιτρέπει να φύγει και τον κρατά παράνομα, κατά παράβαση των προαναφερόμενων διαταγμάτων και σε αντίθεση με τα πολλαπλά γραπτά αιτήματα προς αυτήν για να τον αφήσει να επιστρέψει, αλλά και παρά τις καλόπιστες διαπραγματεύσεις μαζί της ούτως ώστε να εξεύρουν εναλλακτικές λύσεις. Αναφέρεται σε ένα από τα γραπτά του αιτήματα προς την Καθ’ ης η Αίτηση, το οποίο είχε σταλεί στις 15/04/2024 το οποίο παρουσίασε ως Τεκμήριο 4. Επιπρόσθετα, υποστηρίζει ότι η Καθ’ ης η Αίτηση συμφώνησε όπως ο S.Κ. ταξιδέψει κοντά του στον Καναδά για μερικές ημέρες, ήτοι το Σάββατο 27/07/2024. Ξαφνικά, ενημερώθηκε από την Καθ’ ης η Αίτηση και από την δικηγόρο της, ότι δεν θα επιτρέψει στον ανήλικο να ταξιδέψει, αναφερόμενος σε σχετικό ηλεκτρονικό μήνυμα που έλαβε από την Καθ’ ης η Αίτηση το οποίο παρουσίασε ως Τεκμήριο 5.
15. Για να καταδείξει την κακόβουλη συμπεριφορά και πρόθεση της Καθ’ ης η Αίτηση, αναφέρει ότι έχει ήδη ζητήσει σε πολλές περιπτώσεις από αυτήν να επιτρέψει στον S.Κ. να επιστρέψει στην Κύπρο σύμφωνα με το διάταγμα του Δικαστηρίου ημερομηνίας 30/10/23. Ωστόσο, η Καθ’ ης η Αίτηση εμποδίζει τον ανήλικο να επιστρέψει στην Κύπρο. Συγκεκριμένα, προέβη σε συμφωνία με την Καθ’ ης η Αίτηση και είχε κλείσει εισιτήρια για να ταξιδέψει κοντά του ο ανήλικος υιός του στην Κύπρο με αναχώρηση στις 6 Ιανουαρίου 2024 και στη συνέχεια έκλεισε νέο εισιτήριο με αναχώρηση στις 23 Ιανουαρίου 2024 και τα οποία παρουσίασε ως Τεκμήριο 6. Τονίζει ότι η Καθ’ ης η Αίτηση είχε συναινέσει στο να ταξιδέψει ο ανήλικος στην Κύπρο.
16. Ισχυρίζεται ότι η Καθ’ ης η Αίτηση του απέστειλε ένα μήνυμα όπου του ανέφερε ότι ο υιός τους μετέβη στο αεροδρόμιο αλλά του αρνήθηκαν να ταξιδέψει, λόγω του ότι δεν είχε άδεια ταξιδιού υπογεγραμμένη και από τους δύο γονείς του, ωστόσο, ο ανήλικος σταμάτησε να επικοινωνεί μαζί του εκείνη την ημέρα, κάτι που δεν το έκανε ποτέ πριν. Περαιτέρω, ο Αιτητής ισχυρίζεται ότι η Καθ’ ης η Αίτηση θα μπορούσε πολύ εύκολα να υπογράψει την άδεια ταξιδιού μέσα σε λίγα λεπτά ή ακόμα και να παρουσιάσει το διάταγμα ημερομηνίας 30/10/2023 στις αμερικανικές αρχές, επαληθεύοντας ότι ο ανήλικος υιός τους όχι μόνο μπορούσε, αλλά επρόκειτο για δικαστικό διάταγμα και ότι έπρεπε να είχε ταξιδέψει και να επιστρέψει στην Κύπρο. Παρουσίασε το προαναφερθέν μήνυμα ως Τεκμήριο 7.
17. Επιπλέον, η δικηγόρος της Καθ΄ ης η Αίτηση τους είχε ενημερώσει μέσω ηλεκτρονικού μηνύματος, ότι εάν δεν προχωρήσουν σε συμφωνία μαζί τους, για τον καθορισμό του τόπου διαμονής του ανήλικου, τότε αυτός θα έπρεπε να ταξιδέψει πίσω στην Κύπρο στις 06/01/2024, παρουσιάζοντας το εν λόγω ηλεκτρονικό μήνυμα ως Τεκμήριο 8. Περιγράφει πως ανέμενε τον ανήλικο υιό του εκείνη την ημέρα, ωστόσο την τελευταία στιγμή η Καθ΄ ης η Αίτηση τον ενημέρωσε ότι ο ανήλικος δεν θα επέστρεφε στην Κύπρο, χωρίς καμία έγκυρη δικαιολογία. Περαιτέρω, πρότεινε στην Καθ΄ ης η Αίτηση να κλείσει νέα εισιτήρια για τον ανήλικο στις 24 ή 25 Ιανουαρίου, ωστόσο αυτή αγνόησε για άλλη μια φορά τα μηνύματά του. Παραπέμπει σε μια σειρά από συνομιλίες και ανταλλαγές μηνυμάτων μεταξύ της Καθ΄ ης η Αίτηση και του ίδιου, που καταδεικνύουν τα συνεχή αιτήματα και την αγωνία του για να επιστρέψει το παιδί του στην Κύπρο (βλ. Τεκμήριο 9 που συνοδεύει την ένορκη δήλωση του).
18. Ο Αιτητής υποστηρίζει ότι η έκβαση και η τρέχουσα κατάσταση των γεγονότων είναι ότι δεν έχει προσωπική επαφή με το ανήλικο τέκνο του, ενώ το δικαστικό διάταγμα κατέστη εντελώς αναποτελεσματικό αφού εξακολουθεί να ισχύει και η Καθ΄ ης η Αίτηση εμποδίζει τη σχέση του με τον υιό του και τον χρησιμοποιεί εναντίον του.
19. Είναι η θέση του Αιτητή, ότι η Καθ’ ης η Αίτηση προκαλεί σοβαρή ζημιά στην ευημερία και στα καλύτερα συμφέροντα του ανήλικου τέκνου τους, αφού μεταξύ άλλων ο ανήλικος είχε προσαρμοστεί στην ζωή του στην Κύπρο. Και τούτο, διότι φοιτούσε με επιτυχία σε ιδιωτικό αγγλόφωνο σχολείο στην Πάφο με την συναίνεση της Καθ’ ης η Αίτηση, διέμενε στην οικία που αγόρασε ο Αιτητής στην Πάφο, ενώ συμμετείχε ενεργά στην εθνική κυπριακή ομάδα αναρρίχησης με μεγάλα επιτεύγματα, αλλά και σε διάφορες κοινωνικές δραστηριότητες και ασχολίες.
20. Περαιτέρω, ο Αιτητής υποστηρίζει ότι είναι προς το συμφέρον του ανήλικου να παραμείνει μαζί του στην Κύπρο παρά στις Η.Π.Α., αφού το επίπεδο εκπαίδευσης στην Κύπρο είναι υψηλότερο και η παροχή ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης καλύτερη, ενώ το ποσοστό εγκληματικότητας στο Boulder του Κολοράντο είναι πολύ υψηλό λόγω μαζικών πυροβολισμών σε δημόσιους χώρους αλλά και ατυχημάτων.
21. Ο Αιτητής ισχυρίζεται ότι η Καθ΄ ης η Αίτηση έχει εγγράψει το ανήλικο τέκνο τους στο Boulder High School στο Κολοράντο χωρίς την υπογεγραμμένη γραπτή συγκατάθεσή του και στις 15 Ιανουαρίου 2024, όταν αυτή τον ενημέρωσε ότι η εγγραφή του εγκρίθηκε και οι διαπραγματεύσεις για την εξεύρεση λύσης σε όλες τις εκκρεμότητες μεταξύ τους είχαν αποτύχει, αυτός την ενημέρωσε αμέσως ότι η συμφωνία τους για διακανονισμό δεν ισχύει πλέον, αφού είχε προσπαθήσει να περιορίσει την πρόσβασή του στα παιδιά τους. Επιπρόσθετα, ο Αιτητής υποστηρίζει ότι κατά τον ίδιο χρόνο, η Καθ΄ ης η Αίτηση, χωρίς τη συγκατάθεσή του προσπάθησε να διαγράψει τη συμμετοχή του ανήλικου στο σχολείο που φοιτούσε στην Πάφο.
22. Όπως τον συμβουλεύουν οι δικηγόροι του, το προσωρινό διάταγμα ημερομηνίας 30/10/2023, παραβιάστηκε κατάφωρα από την Καθ’ ης η Αίτηση η οποία ουσιαστικά απήγαγε τον υιό του και του έκανε μεθοδική πλύση εγκεφάλου, σε σημείο που αυτός διέκοψε κάθε ουσιαστική επικοινωνία μαζί του. Μάλιστα πληροφορήθηκε, ότι στις 6 Φεβρουαρίου 2024, η Καθ’ ης η Αίτηση ενέγραψε τον ανήλικο σε ψυχολογική θεραπεία χωρίς τη συγκατάθεσή του, γεγονός που αποτελεί άλλη μια απόδειξη των προσπαθειών της για να τον αποξενώσει από το παιδί του. Επιπλέον, υποστηρίζει ότι η Καθ’ ης η Αίτηση τον έχει αποξενώσει από τη ζωή του ανήλικου, αφού αυτή λαμβάνει σημαντικές αποφάσεις σχετικά με το μέλλον και την εκπαίδευση του χωρίς να ζητήσει την έγκρισή του ίδιου. Και τούτο, διότι πρόσφατα προσπάθησε να αλλάξει το σχολικό πρόγραμμα του παιδιού, το οποίο συνειδητοποίησε μόνο αφού έγινε αυτή η αλλαγή.
23. Περαιτέρω, ο Αιτητής υποστηρίζει ότι η Καθ΄ ης η Αίτηση προσπαθεί να αμφισβητήσει την δικαιοδοσία του παρόντος Δικαστηρίου, έτσι ώστε να αποκτήσει δικαιοδοσία το αμερικανικό Δικαστήριο για την υπόθεση του υιού του, αναφερόμενος σε αίτηση που αυτή καταχώρησε ημερομηνίας 23/01/2024 με την οποία να του απαγορεύει να απομακρύνει τον υιό του από τις ΗΠΑ και η οποία απορρίφθηκε από το Δικαστήριο.
24. Ο Αιτητής ισχυρίζεται ότι η Καθ’ ης η Αίτηση αρχικά συναίνεσε ο υιός τους να μεγαλώσει στην Κύπρο, όμως έπειτα ίσως ενεργώντας υπό τις συμβουλές τρίτων, αποφάσισε ότι ήθελε τα περιουσιακά του στοιχεία. Λόγω του γεγονότος ότι είχε ήδη εκδοθεί διάταγμα εναντίον της το οποίο δεν της επέτρεπε να πάρει τον υιό του, προσποιήθηκε ότι ήθελε το καλύτερο για το παιδί τους και ότι απλώς επιθυμούσε να την επισκεφτεί προσωρινά στις Η.Π.Α. Η αγάπη που τρέφει για το παιδί του, τον οδήγησε να παρέχει την συγκατάθεσή του ώστε ο ανήλικος να ταξιδέψει κοντά της προσωρινά. Όταν ο ανήλικος μετέβη στις Η.Π.Α., η Καθ’ ης η Αίτηση δεν επέτρεψε ποτέ την επιστροφή του, κάτι που σχεδίαζε να κάνει από τότε. Γι' αυτό δεν του επέδωσε ποτέ τίποτα, παρόλο που είχε ήδη καταχωρήσει αίτηση περιουσιακών διαφορών εναντίον του στο Οικογενειακό Δικαστήριο Πάφου, από τις 20/11/2023 καθώς και διάφορες αιτήσεις στα Δικαστήρια των Η.Π.Α. από τον Ιανουάριο του 2024 και αυτές του επιδόθηκαν μόλις πρόσφατα στις 05/02/2024, αφού πήρε το παιδί κοντά της.
25. Περαιτέρω, ο Αιτητής δηλώνει ότι είχε ξεκινήσει όλες τις διαδικασίες μέσω της Σύμβασης της Χάγης για την επιστροφή του ανήλικου τέκνου του, βασιζόμενος στην ξεκάθαρη διάπραξη του αδικήματος της απαγωγής από την Καθ’ ης η Αίτηση, παρ’ όλα αυτά η διαδικασία αυτή κατέστη άνευ αντικειμένου, λόγω του ότι ο ανήλικος είναι πλέον σχεδόν 16 ετών.
26. Ο Αιτητής ισχυρίζεται ότι η Καθ’ ης η Αίτηση κακόβουλα χρησιμοποιεί το ανήλικο τέκνο του για να αποκομίσει οικονομικά οφέλη από τον ίδιο, αφού τον ξεγέλασε για να επιστρέψει το παιδί τους στις Η.Π.Α. Παρά το γεγονός ότι της έδωσε ήδη περισσότερα από 2,300.000 εκατομμύρια δολάρια, αυτή διεκδικεί τα περιουσιακά του στοιχεία.
27. Καταληκτικά, ο Αιτητής θεωρεί με βάση τις συμβουλές των δικηγόρων του, ότι το Δικαστήριο εκτός από την ποινή φυλάκισης ή χρηματική ποινή σε περίπτωση παράβασης της διαταγής του, μπορεί να εκδώσει οποιοδήποτε διάταγμα με το οποίο η Καθ’ ης η Αίτηση να αναγκάζεται να συμμορφωθεί, αλλά και ότι έχει την δυνατότητα και την εξουσία να εκδώσει οποιοδήποτε διάταγμα κρίνει σκόπιμο σε σχέση με τη γονική μέριμνα του παιδιού του, όπως η αιτούμενη θεραπεία υπό (Β) της Αίτησης του.
(III) ΟΙ ΘΕΣΕΙΣ ΤΗΣ ΚΑΘ’ ΗΣ Η ΑΙΤΗΣΗ։
28. Η αίτηση και η ένορκη δήλωση του Αιτητή, συνάντησαν την ένσταση της Καθ΄ ης η Αίτηση ημερομηνίας 03/12/2024, στην οποία προβάλλει τους ακόλουθους λόγους ένστασης:
1. Οι ισχυριζόμενες παραβιάσεις του διατάγματος το οποίο εκδόθηκε στις 30/10/2023, βασίζονται σε ψευδείς ισχυρισμούς, απόκρυψη στοιχείων και σε αλλοιωμένα πραγματικά γεγονότα.
2. Δεν υπήρξε από πλευράς της Καθ' ης η Αίτηση πρόθεση καταστρατήγησης του διατάγματος.
3. Δεν υφίστανται τα συστατικά στοιχεία του ισχυριζόμενου αδικήματος παρακοής.
4. Η υπό κρίση αίτηση καταχωρήθηκε καταχρηστικά και/ή εκδικητικά.
5. Η υπό κρίση Αίτηση είναι παράτυπη και/ή εκτός των ορίων που καθόρισε η Νομολογία.
6. Δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις έκδοσης των Αιτούμενων θεραπειών της υπό κρίση Αίτησης καθ' ότι δεν υπήρξε ηθελημένη ανυπακοή και/ή δεν υπήρξε καθόλου ανυπακοή του διατάγματος ημερομηνίας 30/10/2023.
7. Ο Αιτητής κωλύεται από το να προωθεί την παρούσα διαδικασία και/ή η υπό κρίση Αίτηση είναι καταχρηστική και/ή εκδικητική και/ή έχει αλλότριους σκοπούς.
8. Ο Αιτητής απέκρυψε σκόπιμα από το δικαστήριο πως ο ίδιος έδωσε τη συγκατάθεση του για να ταξιδέψει στην Αμερική και να εγγραφεί ο ανήλικος σε σχολείο στο Κολοράντο της Αμερικής.
9. Ο Αιτητής δεν έχει αναφέρει κάθε ενέργεια η οποία σύμφωνα με τους ισχυρισμούς του, ισοδυναμεί με παρακοή του δικαστικού διατάγματος.
10. Δεν συντρέχουν ούτε ικανοποιούνται οι προϋποθέσεις παρακοής διατάγματος από πλευράς της Καθ’ ης η Αίτηση.
11. Ο Αιτητής δεν προσήλθε στο Δικαστήριο με καθαρά χέρια και με καλή πίστη.
12. Ο Αιτητής έχει ως μοναδικό στόχο την εκδίκηση και βασανισμό της Καθ’ ης η Αίτηση με αχρείαστες διαδικαστικές διαδικασίες.
13. Ο Αιτητής δεν αποκάλυψε και/ή απέκρυψε ουσιώδη γεγονότα με σκοπό να παραπλανήσει το Δικαστήριο
29. Η ένσταση της Καθ’ ης η Αίτηση συνοδεύεται από την ένορκη δήλωση της κας Ε.Γ. ημερομηνίας 03/12/2024, η οποία δηλώνει ότι είναι πλήρως εξουσιοδοτημένη από την Καθ’ ης η Αίτηση, όπως προβεί στην εν λόγω ένορκη δήλωση, αφού η ίδια διαμένει μόνιμα στις Η.Π.Α. και στην οποία γίνεται παράθεση των δικών της θέσεων και ισχυρισμών.
30. Αρχικά, η Καθ’ ης η Αίτηση υποστηρίζει πως η παρούσα Αίτηση εγείρεται εκδικητικά και με αλλότρια κίνητρα από τον Αιτητή, με στόχο την οικονομική της εξαθλίωση και την ικανοποίηση των ψυχωτικών του εμμονών. Παραδέχεται τον ισχυρισμό του Αιτητή ότι πράγματι έγιναν αρκετές συζητήσεις και σχεδόν επετεύχθη συμφωνία μεταξύ τους, ωστόσο αυτή απέτυχε λόγω παρουσίας όρων και ρητρών που δεν πληρούσαν τα νομικά πρότυπα για την συμπερίληψή τους σε διάταγμα.
31. Η Καθ’ ης η Αίτηση ισχυρίζεται ότι, ενώ γίνονταν όντως συζητήσεις για επίλυση των διαφορών των διαδίκων, ο Αιτητής δεν προσήλθε στις συζητήσεις με καθαρά χέρια και/ή με καλή τη πίστη, καθώς ενώ γίνονταν συζητήσεις με την δικηγόρο του, προχώρησε και εξέδωσε προσωρινό διάταγμα φύλαξης για τον ανήλικο υιό τους, απαγορεύοντας στην Καθ’ ης η αίτηση να απομακρύνει τον ανήλικο από την Κύπρο, χωρίς η ίδια να γνωρίζει το περιεχόμενο του διατάγματος και τις συνέπειες μη τήρησής του. Αναφέρει επίσης, ότι ο Αιτητής και η δικηγόρος του προσπαθούσαν με έντεχνο και μεθοδικό τρόπο να πείσουν την Καθ’ ης η αίτηση για την επίλυση των μεταξύ τους διαφορών προς όφελος του Αιτητή και για να μην διορίσει η Καθ’ ης αίτηση δικό της δικηγόρο, με σκοπό να την ξεγελάσει και να επιτύχει τη λήψη σχετικών διαταγμάτων προς όφελος του, παρουσιάζοντας και σχετικά ηλεκτρονικά μηνύματα (βλ. Τεκμήριο 1 της ένορκης δήλωσης που συνοδεύει την ένσταση της).
32. Αναφορικά με την καταχώρηση της αίτησης περιουσιακών διαφορών, η Καθ’ ης υποστηρίζει ότι αυτή προωθήθηκε υπό την καθοδήγηση της δικηγόρου της, ενώ η απόφαση για δέσμευση της περιουσίας του Αιτητή επιδιώχθηκε ένα μήνα αργότερα, που σε κάθε περίπτωση η αίτηση για επίλυση των περιουσιακών διαφορών των διαδίκων αποτελεί νόμιμη και λογική ενέργεια. Υποστηρίζει περαιτέρω, ότι η καταχώρηση σχετικών αιτήσεων της Καθ’ ης η αίτηση στις Η.Π.Α. έγινε για να διασφαλιστούν τα νόμιμα δικαιώματά της, ειδικά σε θέματα που δεν εμπίπτουν στη δικαιοδοσία των κυπριακών δικαστηρίων.
33. Ακολούθως, υποστηρίζεται ότι οι ενέργειες της Καθ’ ης η Αίτηση λαμβάνονταν πάντοτε με γνώμονα το συμφέρον των παιδιών της και ουδέποτε είχε την πρόθεση να χειραγωγήσει ή να εκμεταλλευτεί οποιουσδήποτε συναισθηματικούς δεσμούς μεταξύ της ίδιας και του ανηλίκου. Σε αντίθεση με τους ισχυρισμούς του Αιτητή, εκείνος ήταν στην πραγματικότητα που εκμεταλλεύτηκε τον συναισθηματικό δεσμό μεταξύ μητέρας και παιδιού, εκδίδοντας μονομερώς το διάταγμα ημερομηνίας 30/10/2023, επιχειρώντας μετέπειτα την εξώδικη διευθέτηση και θέτοντας εντελώς παράλογους και άδικους όρους διακανονισμού. Επιπλέον, ο υπαινιγμός του Αιτητή, ότι οι ενέργειες της Καθ’ ης η αίτηση ήταν μέρος ενός σχεδίου για να τον εξαναγκάσει σε παραχωρήσεις όσον αφορά τις περιουσιακές τους διαφορές, είναι τόσο παράλογος όσο και προσβλητικός αλλά και άσχετος με την παρούσα διαδικασία.
34. Η Καθ’ ης η αίτηση αρνείται κατηγορηματικά τους ισχυρισμούς του Αιτητή και αναφέρει ότι ο Αιτητής με ηλεκτρονικό του μήνυμα προς την Καθ’ ης η αίτηση συναίνεσε πλήρως στην επιστροφή του ανήλικου τέκνου τους στις ΗΠΑ, παρέχοντας και την συγκατάθεση του για την εγγραφή του παιδιού τους στο Boulder High School, συμμετέχοντας ενεργά στη διαδικασία, στις πολυάριθμες επικοινωνίες με τον σχολικό σύμβουλο και τον διευθυντή του σχολείου, ανταλλάσσοντας μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και συμμετέχοντας σε συζητήσεις σχετικά με την επιλογή μαθημάτων του ανήλικου. Ως εκ τούτου, δηλώνει ότι είναι προφανές ότι ο Αιτητής δεν είχε καμία πρόθεση για να επιστρέψει ο ανήλικος στην Κύπρο. Παρουσίασε σχετικά ηλεκτρονικά μηνύματα από τον Αιτητή προς την Καθ’ ης η αίτηση, ως Τεκμήριο 2.
35. Περαιτέρω, η Καθ’ ης η Αίτηση αναφέρει ότι στις 05/01/2024 σε μια προσπάθεια αποφυγής της επιστροφής του ανηλίκου τέκνου στην Κύπρο, ο Αιτητής επικοινώνησε με την Καθ’ ης η αίτηση για να οριστικοποιηθεί η συμφωνία επιμέλειας του ανηλίκου. Σύμφωνα με το μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου του Αιτητή προς την Καθ’ ης η αίτηση στις 05/01/2024, ο Αιτητής δεν ανέμενε ότι ο ανήλικος θα επέστρεφε στην Κύπρο, αλλά ότι θα παρέμενε στις Η.Π.Α. με την Καθ’ ης η αίτηση, μετά την υπογραφή της συμφωνίας επιμέλειας. Παρουσίασε ηλεκτρονικό μήνυμα ημερομηνίας 05/01/2024 καθώς και την σχετική συμφωνία επιμέλειας ως Τεκμήριο 4.
36. Η Καθ’ ης η Αίτηση υποστηρίζει ότι ακόμα ακόμα και πριν ξεκινήσουν συνομιλίες αναφορικά με την επιμέλεια του ανηλίκου αλλά και πριν την επιστροφή του στις Η.Π.Α., ο ίδιος ο Αιτητής ενημέρωσε την οικιακή βοηθό ότι ο ανήλικος πρόκειται να επιστρέψει πίσω στην Αμερική και δεν θα χρειαστεί πλέον τις υπηρεσίες της, καθώς ο κύριος λόγος που την εργοδότησε ήταν για το ανήλικο τέκνο τους. Παρουσίασε σχετική επιστολή του Αιτητή προς την οικιακή βοηθό ως Τεκμήριο 5.
37. Η Καθ’ ης η Αίτηση ισχυρίζεται ότι μετά την υπογραφή της σχετικής συμφωνίας, ο Αιτητής απέστειλε μέσω ηλεκτρονικού μηνύματος σχετική επιστολή προς το International School of Paphos ημερομηνίας 10/01/2024 για την διαγραφή του ανήλικου από το σχολείο και ακολούθως ενέκρινε και την εγγραφή του στο σχολείο Boulder Valley School District στο Κολοράντο. Παρουσίασε ηλεκτρονικό μήνυμα για την διαγραφή του ανηλίκου από το σχολείο στην Πάφο και εγγραφή του στο σχολείο του Κολοράντο ως Τεκμήριο 6. Περαιτέρω, η Καθ’ ης αναφέρει ότι ο Αιτητής μετά από επικοινωνία που είχε με τον ανήλικο, συζητούσε μαζί του για την επιλογή των μαθημάτων στο νέο του σχολείο, παρουσιάζοντας την σχετική επικοινωνία τους ως Τεκμήριο 7. Ως εκ των ανωτέρω, αναφέρει ότι ο ανήλικος απέκτησε τη μαθητική του ταυτότητα στο Boulder High School στις 16/01/2024 και ξεκίνησε να φοιτά στο λύκειο στις 17/01/2024.
38. Η Καθ’ ης η Αίτηση ισχυρίζεται ότι από τα παραπάνω γεγονότα και τεκμήρια, προκύπτει ότι ο Αιτητής όχι μόνο έδωσε τη συγκατάθεσή του για την επιστροφή του ανηλίκου στις Η.Π.Α., αλλά συμμετείχε ενεργά σε όλες τις διαδικασίες που αφορούσαν την εγγραφή και την φοίτησή του στο Boulder High School. Επιπρόσθετα, υποστηρίζει ότι η συμμετοχή του Αιτητή στις συζητήσεις για την επιλογή μαθημάτων του ανήλικου, η έγκρισή του για την εγγραφή του στο αμερικανικό σχολείο, καθώς και η διαγραφή του από το International School of Paphos, καταδεικνύουν την πρόθεση του Αιτητή να διευκολύνει την συνέχιση της ζωής του ανηλίκου στις Η.Π.Α.
39. Η Καθ’ ης η αίτηση δηλώνει ότι το ανήλικο τέκνο τους, ηλικίας 16 ετών, αποτελεί έναν ώριμο έφηβο με σαφή και διαμορφωμένη άποψη και αρνείται κατηγορηματικά ότι κατακρατεί τον ανήλικο παρανόμως ή ότι τον εμποδίζει με οποιονδήποτε τρόπο να αποχωρήσει. Ο ανήλικος έχει γεννηθεί και μεγαλώσει στις Η.Π.Α. και είναι πλήρως ενσωματωμένος στον εκεί τρόπο ζωής, ενώ έχει εκφράσει την ξεκάθαρη επιθυμία του να παραμείνει στον τόπο διαμονής του και να μην μετοικήσει μόνιμα στην Κύπρο. Λαμβάνοντας υπόψη τα ανωτέρω, η Καθ’ ης η αίτηση υποστηρίζει ότι η επιστροφή του ανήλικου στην Κύπρο δεν εξαρτάται από την ίδια, καθώς δεν είναι σε θέση να τον εξαναγκάσει να εγκαταλείψει τον τόπο διαμονής του και να εγκατασταθεί στην Κύπρο.
40. Ακολούθως, η Καθ’ ης η Αίτηση ισχυρίζεται ότι ο Αιτητής είχε αρχικά συναινέσει στη διαμονή του ανήλικου στις Η.Π.Α. με την Καθ’ ης η αίτηση, στη βάση της συμφωνίας επιμέλειας που υπογράφηκε στις 05/01/2024. Βάσει της συμφωνίας αυτής, είχε προβλεφθεί ότι ο ανήλικος θα παρέμενε στις Η.Π.Α., εν τούτοις υποστηρίζει ότι η συγκεκριμένη συμφωνία δεν κατέστη δυνατό να εφαρμοστεί από το Δικαστήριο λόγω ασαφειών στους όρους της, καθώς και εξαιτίας της διαφωνίας του Αιτητή, ο οποίος επεδίωξε να αποκτήσει αποκλειστικό δικαίωμα λήψης αποφάσεων, αναφορικά με τα ζητήματα υγείας και εκπαίδευσης του ανηλίκου.
41. Στη συνέχεια, υποστηρίζει ότι ο Αιτητής επιδίωξε μονομερώς την επιστροφή του ανήλικου στην Κύπρο, προκαλώντας αναστάτωση και σύγχυση στην καθημερινότητά του. Επιπροσθέτως, η απόφαση του Αιτητή να κλείσει μονομερώς πτήση επιστροφής του ανηλίκου στην Κύπρο, αμέσως μετά την εγγραφή του σε νέο σχολείο στις Η.Π.Α., στερείτο βάσιμης αιτιολογίας. Ισχυρίζεται ότι, η ενέργεια του αυτή προκάλεσε αδικαιολόγητο άγχος, αναστάτωση και ανησυχία στον ανήλικο, δεδομένου ότι ο ίδιος είχε εκφράσει σαφώς την επιθυμία του να παραμείνει στις Η.Π.Α.
42. Είναι η θέση της Καθ’ ης η Αίτηση, ότι ο ισχυρισμός περί παράνομης κατακράτησης του ανήλικου, παραβιάζοντας δικαστικές αποφάσεις, είναι παντελώς αβάσιμος. Σημειώνεται ότι ο Αιτητής είχε συναινέσει στην επιστροφή του ανήλικου στις Η.Π.Α., συνοδεύοντας τον μάλιστα στο αεροδρόμιο και βοηθώντας τον να ετοιμάσει τα προσωπικά του αντικείμενα. Περαιτέρω, η Καθ’ ης η αίτηση ισχυρίζεται ότι ουδέποτε παραβίασε τους όρους του διατάγματος και επέδειξε σταθερά ειλικρινή βούληση για επίτευξη συναινετικής λύσης, ενεργώντας με καλή πίστη, ενώ κάθε υπαινιγμός περί του αντιθέτου είναι ψευδής και παραπλανητικός.
43. Αντιθέτως, η Καθ’ ης η Αίτηση ισχυρίζεται ότι είναι ο Αιτητής που επανειλημμένα προέβη σε απειλές προς την ίδια, δηλώνοντας ότι, εάν δεν αποδεχθεί τους όρους του και δεν υπογράψει την συμφωνία, ο ανήλικος θα έπρεπε να επιστρέψει στην Κύπρο. Επιπρόσθετα, αναφέρει ότι ο Αιτητής την απείλησε με καταγγελία για απαγωγή του παιδιού τους, ενώ απειλές διατυπώθηκαν ακόμα και προς τη νομική εκπρόσωπο της Καθ’ ης η αίτηση, με την προειδοποίηση ότι οποιαδήποτε αλλαγή στους όρους της συμφωνίας θα οδηγούσε σε διακοπή των διαπραγματεύσεων, καταδεικνύοντας έτσι την εκδικητική του στάση. Μετά την απόφαση του ανηλίκου να μην επιβιβαστεί στο αεροπλάνο με προορισμό την Κύπρο, ο Αιτητής εξαπέλυσε νέες απειλές προς την Καθ’ ης η αίτηση, δηλώνοντας ότι θα την καταγγείλει για απαγωγή, αγνοώντας πλήρως την εκπεφρασμένη επιθυμία του ανηλίκου να παραμείνει στις Η.Π.Α.
44. Στην συνέχεια, η Καθ’ ης η Αίτηση υποστηρίζει ότι η δυσαρέσκεια του ανήλικου για τη ζωή στην Κύπρο ήταν πολύπλευρη, αφού εκτός από τις πολιτισμικές διαφορές, διαπιστώθηκε έλλειψη επαρκών πόρων και εγκαταστάσεων για τις αναρριχητικές του δραστηριότητες, οι οποίες αποτελούν για τον ίδιο κεντρικό παράγοντα της καθημερινότητάς του, όπως η απουσία σύγχρονων γυμναστηρίων αναρρίχησης, εξειδικευμένων προπονητών και συνομηλίκων με αντίστοιχα ενδιαφέροντα, και η οποία περιόριζε αρκετά την ικανότητά του να προπονείται αποτελεσματικά και να συμμετέχει σε αγώνες. Ισχυρίζεται ότι, οι εν λόγω παράγοντες ενέτειναν την ανάγκη του ανηλίκου για να επιστρέψει στο περιβάλλον όπου μεγάλωσε, το οποίο του παρείχε τα μέσα και την υποστήριξη για την ανάπτυξη των δεξιοτήτων και των ενδιαφερόντων του.
45. Οι δυσκολίες προσαρμογής του ανηλίκου τέκνου των διαδίκων στην Κύπρο, σε συνδυασμό με τη συναισθηματική του δυσφορία και την έλλειψη επαρκούς υποστήριξης, κατέστησαν εμφανείς με την πάροδο του χρόνου, ενώ ο Αιτητής είχε πλήρη γνώση των ζητημάτων αυτών από τον Νοέμβριο του 2023, οπότε και ενημερώθηκε σχετικά. Έτσι μετά από αυτή την ενημέρωση, υποστηρίζει ότι ο Αιτητής συναίνεσε στην επιστροφή του ανήλικου στις Η.Π.Α., επιτρέποντάς του να συνεχίσει τη διαμονή του εκεί, αναγνωρίζοντας προφανώς τη σημασία της για την ευημερία και την ψυχική του υγεία.
46. Η Καθ’ ης η αίτηση αρνείται κατηγορηματικά τους ισχυρισμούς του Αιτητή περί μονομερούς εγγραφής του ανήλικου στο σχολείο στις Η.Π.Α. από την Καθ’ ης η Αίτηση, αφού στην πραγματικότητα ο Αιτητής ήταν εκείνος που έδωσε εντολή στην Καθ’ ης η αίτηση να εγγράψει τον ανήλικο στο Boulder High School, όπως προκύπτει από τη μεταξύ τους γραπτή επικοινωνία. Παρουσίασε ως Τεκμήριο 13 μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ημερομηνίας 13/12/2023, από τον Αιτητή με το οποίο αυτός εξέφρασε σαφώς την πλήρη συγκατάθεσή του για την επιστροφή του ανήλικου στις ΗΠΑ και την φοίτηση στο σχολείο εκεί υπό τη φροντίδα της Καθ’ ης η αίτηση. Επιπρόσθετα, η Καθ’ ης αναφέρει ότι στις 10/01/2024 ο Αιτητής απέστειλε στην Καθ’ ης η αίτηση επιστολή διαγραφής του ανηλίκου από το σχολείο στην Πάφο, την οποία παρουσίασε ως Τεκμήριο 14.
47. Συν τοις άλλοις, η Καθ’ ης η Αίτηση ισχυρίζεται ότι ένα ηλεκτρονικό μήνυμα του Αιτητή προς τον ανήλικο και την Καθ’ ης η αίτηση, ημερομηνίας 18/10/2023, στο οποίο ανέφερε την απόφασή του να παραμείνει το παιδί τους στην Κύπρο και να μην επιστρέψει στις Η.Π.Α., προκάλεσε σοβαρή αναστάτωση στον ανήλικο, αφού η απόφαση αυτή στερούσε από τον ανήλικο την δυνατότητα να δει τον αδελφό του και τους φίλους του, ενώ αντιτίθετο στα ήδη προγραμματισμένα σχέδια για ταξίδι στις Η.Π.Α., τα οποία είχαν καθοριστεί τέσσερις μήνες νωρίτερα (βλ. Τεκμήριο 20).
48. Περαιτέρω, η Καθ’ ης η αίτηση υποστηρίζει δεν είχε ποτέ την πρόθεση να παρακρατήσει τον ανήλικο ή να αποτρέψει τη διατήρηση της σχέσης του με τον Αιτητή, αλλά και ότι η απόφαση για την μετεγκατάσταση του ανηλίκου στις Η.Π.Α. λήφθηκε με κύριο γνώμονα το βέλτιστο συμφέρον του ανηλίκου και με την πλήρη συναίνεση του Αιτητή. Σε αντίθεση με τους ισχυρισμούς του Αιτητή, η Καθ’ ης η αίτηση υποστηρίζει ότι έχει καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια για τη διατήρηση μιας υγιούς σχέσης μεταξύ του ανηλίκου και του πατέρα του.
49. Η Καθ’ ης η Αίτηση υποστηρίζει ότι η μη συμμόρφωση με τις διαταγές του προσωρινού διατάγματος προέκυψε πρωτίστως από τον ίδιο τον Αιτητή, ο οποίος έδωσε τη συγκατάθεσή του για την επιστροφή του ανηλίκου στις Η.Π.Α., προχώρησε στη διαγραφή του από το σχολείο στην Πάφο και την επανεγγραφή του στο σχολείο στο Κολοράντο. Ισχυρίζεται ότι, η αλλαγή της στάσης του Αιτητή ακολούθησε μόνο όταν η Καθ’ ης η αίτηση αρνήθηκε να ενδώσει στις εκβιαστικές και παράλογες προτάσεις του για εξώδικη διευθέτηση της υπόθεσης. Η συμπεριφορά αυτή του Αιτητή καταδεικνύει τη σκοπιμότητα των κατηγοριών του και αποδεικνύει ότι οι ενέργειες της Καθ’ ης η αίτηση έγιναν με καλή πίστη και σε συμμόρφωση με τις νόμιμες διαδικασίες.
50. Περαιτέρω, η Καθ’ ης η Αίτηση υποστηρίζει ότι οι ισχυρισμοί του Αιτητή οι οποίοι σχετίζονται με τη Σύμβαση της Χάγης, είναι εντελώς αβάσιμοι και αναληθείς, αφού δεν υπήρξε καμία περίπτωση απαγωγής παιδιού, όπως ισχυρίζεται ο Αιτητής. Αντιθέτως, ο ίδιος ο Αιτητής είχε δώσει τη συγκατάθεσή του για την επιστροφή του ανηλίκου στις Η.Π.Α., όπου είχε συμφωνηθεί να συνεχίσει τη διαμονή του.
51. Είναι η θέση της Καθ’ ης η Αίτηση, ότι από το σύνολο των πραγματικών περιστατικών, τα τεκμήρια και τις θέσεις που παρατίθενται, αποδεικνύεται ότι η αίτηση του Αιτητή είναι καταχρηστική, αβάσιμη και στερείται οποιασδήποτε ουσιαστικής νομικής ή πραγματικής βάσης. Υποστηρίζει ότι έχει ενεργήσει διαρκώς με γνώμονα το βέλτιστο συμφέρον του ανηλίκου, διασφαλίζοντας τα δικαιώματα, τις ανάγκες και την ευημερία του. Επαναλαμβάνει, ότι παρά το ότι ο Αιτητής συναίνεσε στη μετεγκατάσταση και μόνιμη εγκατάσταση του ανηλίκου στις Η.Π.Α., προβάλλει τώρα ανυπόστατους ισχυρισμούς που έχουν ως στόχο να εξυπηρετήσουν προσωπικά και εκδικητικά κίνητρα, προκαλώντας περιττή νομική ταλαιπωρία. Οι ενέργειες του δεν συνάδουν με το βέλτιστο συμφέρον του ανηλίκου και καταδεικνύουν σκοπιμότητα για εκμετάλλευση της δικαστικής διαδικασίας προς επίτευξη οικονομικών ή άλλων σκοπών. Για αυτό και η Καθ’ ης η αίτηση αξιώνει την απόρριψη της αίτησης του Αιτητή, καθώς είναι σαφές ότι δεν προκύπτει παραβίαση των δικαστικών αποφάσεων ή κακή διαχείριση των συμφερόντων του ανηλίκου.
(IV) ΝΟΜΙΚΗ ΠΤΥΧΗ։
52. Η υπακοή προς τα διατάγματα των Δικαστηρίων είναι υψίστης σημασίας, αφού αποτελεί τον θεμέλιο λίθο του κράτους δικαίου. Η νομολογία έχει τονίσει επανειλημμένα τη μεγάλη σοβαρότητα των υποθέσεων παρακοής. Στην απόφαση του Δευτεροβάθμιου Οικογενειακού Δικαστηρίου Μαυρονικόλα ν. Ξάνθου (2011) 1 Α.Α.Δ. στην σελ. 297 αναφέρθηκαν τα ακόλουθα σχετικά։
«Πιστεύουμε ότι δεν θα ήταν πλεονασμός να επιβεβαιώσουμε, για μια ακόμη φορά, την αναγκαιότητα συμμόρφωσης προς τα δικαστικά διατάγματα. Σε αντίθετη περίπτωση, το κράτος δικαίου επί του οποίου θεμελιώνονται τα δικαιώματα και υποχρεώσεις των ατόμων και εδράζεται η απαίτηση του κοινωνικού συνόλου, για εφαρμογή του νόμου και της τάξης σε μια δημοκρατική κοινωνία, θα κατέρρεε (Photiou v. Hadjiforados (1988) 1 C.L.R. 384)».
53. Η διαδικασία η οποία ακολουθείται προς αντιμετώπιση και τιμωρία ενός παραβάτη σε περίπτωση παρακοής είναι ιδιόμορφης φύσεως. Και τούτο, διότι ενώ εντάσσεται στο πεδίο αστικής δικαιοδοσίας του Επαρχιακού Δικαστηρίου, η στοιχειοθέτηση και απόδειξη της κατηγορίας συναρτώνται με τα θέσμια και τους κανόνες της ποινικής δίκης. Όπως υποδεικνύεται στην απόφαση που εκδόθηκε στην Έφεση του Οικογενειακού Δικαστηρίου αρ. 153 Χρ. Κώστα -και- Ελένης Κώστα, ημερομηνίας 17/2/2003, επανατονίζεται ότι η φύση της διαδικασίας είναι οιονεί ποινική και το αίτημα για ανυπακοή διατάγματος του Δικαστηρίου αποβλέπει στην τιμωρία του παραβάτη.
54. Το δικαιοδοτικό πλαίσιο που παρέχει στο Δικαστήριο την εξουσία για εξαναγκασμό σε συμμόρφωση με τις αποφάσεις και τα διατάγματά του, δια της φυλάκισης ενός προσώπου που βρίσκεται σε ανυπακοή, καθορίζεται από το άρθρο 162 του Συντάγματος της Κυπριακής Δημοκρατίας, το οποίο προνοεί ρητά τα ακόλουθα։
«Το Ανώτατον Δικαστήριον κέκτηται δικαιοδοσίαν να επιβάλλη ποινάς ένεκεν περιφρονήσεως του Δικαστηρίου τούτου και παν έτερον δικαστήριον της Δημοκρατίας, περιλαμβανομένων και των κατά το άρθρον 160 ιδρυομένων υπό κοινοτικού νόμου τοιούτων, έχει εξουσίαν να διατάσση την φυλάκισιν οιουδήποτε προσώπου μη υπακούντος εις απόφασιν ή διαταγήν αυτού μέχρι της συμμορφώσεως αυτού προς την απόφασιν ή διαταγήν ταύτην, εν πάση όμως περιπτώσει η φυλάκισις δεν δύναται να υπερβή τους δώδεκα μήνας».
55. Επειδή, η υπό εξέταση Αίτηση καταχωρήθηκε μετά την υιοθέτηση των Κανονισμών Πολιτικής Δικονομίας του 2023, τίθενται μεταξύ άλλων σε εφαρμογή εν προκειμένω οι Κ. 50.2 και 50.3 οι οποίοι προνοούν για σύλληψη ενός προσώπου για απείθεια δικαστικού διατάγματος αλλά και για κατάσχεση της περιουσίας του. Ειδικότερα, ο Κ. 50.2 (1) και (2) προβλέπει ρητά τα ακόλουθα։
«50.2. Σύλληψη για απείθεια σε διάταγμα
(1) (α) Όταν εκδίδεται διάταγμα από δικαστήριο σύμφωνα με τον κανονισμό 50.1 και το πρόσωπο το οποίο διατάσσεται να τελέσει ή το πρόσωπο στο οποίο απαγορεύεται να τελέσει πράξη (το οποίο εφεξής θα καλείται «ο καθ’ ου η αίτηση») αρνείται ή παραλείπει να την τελέσει ή να απέχει από την τέλεσή της σύμφωνα με τις οδηγίες του εν λόγω διατάγματος, το πρόσωπο υπέρ του οποίου δόθηκε το εν λόγω διάταγμα (το οποίο εφεξής θα καλείται «ο αιτητής») δύναται να αιτηθεί από το δικαστήριο την έκδοση εντάλματος σύλληψης.
(β) Η εν λόγω αίτηση υποστηρίζεται από ένορκη δήλωση και πιστό αντίγραφό της, εκτός αν το δικαστήριο διατάξει διαφορετικά, επιδίδεται στον καθ’ ου η αίτηση προσωπικά. Αλλά αν το δικαστήριο ικανοποιηθεί ότι η καθυστέρηση η οποία προκαλείται από την πιο πάνω διαδικασία θα συνεπαγόταν ή πιθανόν να συνεπάγεται ανεπανόρθωτη ή σοβαρή αδικία, δύναται να εκδώσει διάταγμα χωρίς ειδοποίηση με τέτοιους όρους ως προς τα έξοδα ή διαφορετικά και υπό την αίρεση τέτοιας δέσμευσης, αν υπάρξει, ως το δικαστήριο θεωρήσει δίκαιο· και διάδικος ο οποίος επηρεάζεται από τέτοιο διάταγμα δύναται να λάβει μέτρα προς παραμερισμό του».
56. Μία από τις βασικές προϋποθέσεις, για την στοιχειοθέτηση υπόθεσης περιφρόνησης του Δικαστηρίου, αποτελεί με βάση τον Κ. 50.2 (1) (β) των Κανονισμών Πολιτικής Δικονομίας του 2023, η προηγούμενη προσωπική επίδοση του διατάγματος, όπως δηλαδή ακριβώς προνοούσε και η προϊσχύσασα Δ.42(Α) των Θεσμών Πολιτικής Δικονομίας.
57. Στην απόφαση στην υπόθεση Χριστοδούλου ν. Χριστοδούλου (2003) 1(Β) Α.Α.Δ. 1085, υποδείχθηκαν τα ακόλουθα σε σχέση με το ζήτημα της επίδοσης και της οπισθογράφησης ενός διατάγματος։
«Στην Antonis Mouzouris and Another v. Xylophagou Plantations Ltd. (1977) 1 C.L.R. 287, διευκρινίστηκε και, σε σειρά μεταγενέστερων αποφάσεων, βεβαιώθηκε ότι η επίδοση συντεταγμένου διατάγματος δικαστηρίου, οπισθογραφημένου με προειδοποίηση για τις συνέπειες που ενέχει η παρακοή του, αποτελεί προϋπόθεση για τη στοιχειοθέτηση κατηγορίας για παρακοή του υπό κρίση διατάγματος του Δικαστηρίου».
58. Κρίνω ορθό να αναφέρω ότι η σχετική διάταξη των Κανονισμών Πολιτικής Δικονομίας εφαρμόζεται κατ’ αναλογία από τα Οικογενειακά Δικαστήρια, σύμφωνα με τον Κανονισμό 11 του Οικογενειακών Δικαστηρίων Διαδικαστικού Κανονισμού του 1990.
59. Στην καθοδηγητική απόφαση που εκδόθηκε στην υπόθεση Krashias Shoe Factory Ltd v. Adidas (1989) 1 Α.Α.Δ (Ε) 750, επισημαίνεται ότι για να υπάρχει αστική καταφρόνηση διατάγματος του Δικαστηρίου θα πρέπει να πληρούνται οι πιο κάτω προϋποθέσεις:
«(α) Επιβεβαίωση ότι οι όροι του διατάγματος είναι καθαροί και σαφείς.
(β) Ότι ο καθ? ου η αίτηση είχε τη δέουσα και σωστή γνώση των όρων του διατάγματος και
(γ) ότι αποδείχθηκε παράβαση των όρων του διατάγματος.»
60. Στο σύγγραμμα του Σ. Λιασίδη ‘’Οι Περί Πολιτικής Δικονομίας Διαδικαστικοί Κανονισμοί’’ Τόμος 4 στην σελ. 1505, συνοψίζονται οι απαραίτητες προϋποθέσεις που θα πρέπει να συνυπάρχουν για να κριθεί ένα πρόσωπο ως ένοχο παρακοής։
«(α) Η έκδοση του διατάγματος και ο καθορισμός του χρόνου εντός του οποίου θα πρέπει να υπάρξει συμμόρφωση.
(β) Ο καθορισμός του τόπου, στην περίπτωση που παρίσταται ανάγκη προσδιορισμού του, όπου η διατασσόμενη ενέργεια θα πρέπει να εκτελεστεί.
(γ) Η προσωπική επίδοση του οπισθογραφημένου διατάγματος στον Καθ’ ου η Αίτηση.
(δ) Η ηθελημένη ανυπακοή στις πρόνοιες του διατάγματος από τον Καθ’ ου η Αίτηση.
(ε) Η απόδειξη πέραν πάσης λογικής αμφιβολίας του αδικήματος.»
61. Στην αγγλική υπόθεση J (Children) [2015] EWCA Civ 1019, ημερομηνίας 07/10/2015, το Δικαστήριο συνόψισε τις προϋποθέσεις που θα πρέπει να εξετάζονται σε αιτήσεις παρακοής ως εξής։
«-the judge should first identify precisely what the order requires the defendant to do;
-he or she should then determine whether the defendant has done what he was required to do;
-if he has not, the judge should determine whether or not it was in his power to have done so;
-the burden of proof lies on the applicant throughout;
-the standard of proof is the criminal standard;
-if the judge finds the defendant guilty, then the judgement should set out what the defendant has failed to do and the finding that he had the ability to do it».
62. Όσον αφορά το μέτρο απόδειξης της παρακοής δικαστικού διατάγματος, είναι εκείνο που εφαρμόζεται στις ποινικές υποθέσεις, αφού η παρακοή θα πρέπει να αποδεικνύεται πέραν πάσης λογικής αμφιβολίας. Όπως έχει επισημανθεί στην απόφαση του Δευτεροβάθμιου Οικογενειακού Δικαστηρίου Μ. Παπαχρυσοστόμου v. Μ. Σιδερά (1993) 1 Α.Α.Δ. 309:
«Παρά τον αστικό χαρακτήρα της διαδικασίας για καταφρόνηση και τον μανδύα της πολιτικής δικαιοδοσίας που την περιβάλλει, το αίτημα για καταδίκη για ανυπακοή διατάγματος του δικαστηρίου αποβλέπει στην τιμωρία του παραβάτη. Κατά συνέπεια η αίτηση για καταδίκη προσλαμβάνει το χαρακτήρα κατηγορίας η απόδειξη της οποίας υπόκειται στους κανόνες που διέπουν την απόδειξη ποινικού αδικήματος, δηλαδή απόδειξη της κατηγορίας γενικά και των συστατικών της στοιχείων ειδικότερα, πέραν πάσης λογικής αμφιβολίας».
63. Το δε βάρος απόδειξης βρίσκεται στους ώμους του Αιτητή. Στην απόφαση του Δευτεροβάθμιου Οικογενειακού Δικαστηρίου στην υπόθεση Ν. Ιακώβου ν. Α. Γεωργίου, Έφεση αρ. 4/14, 02/06/2017, επισημάνθηκε ότι։
«Το αποδεικτικό βάρος το φέρει ο Αιτητής ο οποίος έχει την υποχρέωση να αποδείξει τα γεγονότα στα οποία στηρίζεται η Αίτηση του και να ικανοποιήσει το Δικαστήριο, στον απαιτούμενο βαθμό και στην διαπίστωση της βεβαιότητας της ενοχής του Καθ’ ου, πέραν πάσης λογικής αμφιβολίας».
64. Όπως εύστοχα έχει τονιστεί στην Antonis Mοuzouris & Another v. Xylophaghou Plantations Ltd (1977(1) C.L.R 287, για να στοιχειοθετηθεί η καταφρόνηση πρέπει να αποδειχθεί ηθελημένη ανυπακοή προς το διάταγμα του Δικαστηρίου. Το αποτέλεσμα της ανυπακοής αφ΄ εαυτού δεν αρκεί, πρέπει να συνοδεύεται από πρόθεση καταστρατήγησης του διατάγματος του Δικαστηρίου.
65. Ουσιαστικά συνάγεται ότι, απαιτείται η απόδειξη ηθελημένης παράλειψης συμμόρφωσης με το διάταγμα, η οποία να μην οφείλεται σε αδυναμία εκτέλεσης του. Σε περίπτωση που προβάλλεται ως υπεράσπιση η αδυναμία συμμόρφωσης με το εκδοθέν διάταγμα, η αδυναμία αυτή απαραιτήτως πρέπει να διαπιστώνεται ως πραγματικό γεγονός (βλ. Έπαρχος Πάφου ν. Κωνσταντίνου (2009) 2 Α.Α.Δ. 594). Εν προκειμένω, το βάρος απόδειξης της αδυναμίας αυτής μετατίθεται και πλέον βαρύνει αυτόν προς τον οποίο απευθύνεται το διάταγμα και ο οποίος προβάλλει το γεγονός της εν λόγω αδυναμίας. (βλ. Yugos Finance BV v. Halebay Holdings Limited (2009) 1 A.A.Δ. 569).
66. Παραθέτω χαρακτηριστικό απόσπασμα από την απόφαση που εκδόθηκε στην υπόθεση Κωνσταντίνου v. Ξιούρου (2014) Α.Α.Δ. 1 σελ. όπου αναφέρθηκαν τα ακόλουθα:
«Πριν τελειώσουμε επιθυμούμε να προβούμε σε κάποιες παρατηρήσεις αναφορικά με την παρακοή διαταγμάτων επικοινωνίας γονέων με τα ανήλικα τέκνα τους, τα οποία δεν ζουν μαζί τους. Τα διατάγματα αυτά εκδίδονται κατά κύριο λόγο προς όφελος των ανηλίκων τέκνων εφόσον αναγνωρίζεται η μεγάλη σημασία της επικοινωνίας των ανηλίκων τέκνων και με τους δύο γονείς τους, παρά το χωρισμό των γονέων. Σε περίπτωση που ο γονέας, που διατάσσεται να συμμορφωθεί με διάταγμα επικοινωνίας του ανήλικου τέκνου του με τον άλλο γονέα, προβάλλει κάποια δικαιολογία για τη μη συμμόρφωση του, το βάρος το έχει εκείνος που προβάλλει τη δικαιολογία να αποδείξει ότι αυτή είναι εύλογη, υπό τις περιστάσεις, στο ισοζύγιο των πιθανοτήτων. Αυτό, αντίθετα με τον αιτητή που ισχυρίζεται παρακοή διατάγματος του δικαστηρίου, ο οποίος θα πρέπει να αποδείξει τον ισχυρισμό του πέραν πάσης λογικής αμφιβολίας»
67. Αντλώ επίσης καθοδήγηση από το σύγγραμμα «The Law of Contempt, Borrie and Lowe», όπου στην σελίδα 322 αναφέρονται τα ακόλουθα σχετικά:
«it is the duty of the defendants to find out the proper means of obeying the order and although it may be a defence to show that compliance with the order was impossible, the burden of proving such impossibility is upon the defendants».
68. Επιπρόσθετα, στην απόφαση του Δευτεροβάθμιου Οικογενειακού Δικαστηρίου με αρ. 22/2009 Δρόσος Μιχαηλίδης -και- Margita Μιχαηλίδου Poliakova ημερομηνίας 24/02/2011, αποφασίστηκε πως πρέπει να ικανοποιηθεί τόσο η αντικειμενική υπόσταση (actus reus) του αδικήματος, όσο και η υποκειμενική υπόστασή του (mens rea), όπως προδιαγράφεται στο Άρθρο 42 του περί Δικαστηρίων Νόμου του 1960 (Ν.14/60).
(V) ΕΞΕΤΑΣΗ ΤΗΣ ΑΙΤΗΣΗΣ։
69. Προχωρώ πλέον στην εξέταση της παρούσης Αίτησης, έχοντας υπόψη μου τις προαναφερόμενες αρχές, την σχετική νομολογία, το μαρτυρικό υλικό που έχω ενώπιον μου στην βάση των ενόρκων δηλώσεων των διαδίκων, αλλά και των τεκμηρίων που έχουν κατατεθεί ενώπιον του Δικαστηρίου.
70. Από την προσκομισθείσα μαρτυρία και ανατρέχοντας στον φάκελο της παρούσης υπόθεσης, διαπιστώνω ότι το επίδικο προσωρινό διάταγμα ημερομηνίας 30/10/2023 επιδόθηκε δεόντως και προσωπικά στην Καθ’ ης η αίτηση στην Κύπρο, στις 23/11/2023, όπως διαπιστώνεται μέσα από το Τεκμήριο 36, που συνοδεύει την ένορκη δήλωση του Αιτητή ημερομηνίας 18/09/2024. Όσον αφορά την επίδοση της υπό εξέταση αίτησης παρακοής, αυτή επιδόθηκε στην δικηγόρο της Καθ’ ης η Αίτηση στις 18/09/2024, αφού η ίδια κατοικεί μόνιμα στις Η.Π.Α. γεγονός που καταδεικνύει ότι ουσιαστικά αυτή την αποδέχθηκε ως καλή επίδοση και ακολούθως καταχώρησε την ένσταση της. Ουδέποτε η Καθ’ ης η Αίτηση αμφισβήτησε με οποιοδήποτε τρόπο ότι οι εν λόγω επιδόσεις δεν ήταν νομότυπες ή ότι δεν έγιναν δεόντως.
71. Επιπρόσθετα, αποτελεί εύρημα του Δικαστηρίου, ότι η φερόμενη παρακοή του επίδικου διατάγματος, έλαβε χώρα μετά την επίδοση του στις 23/11/2023, ήτοι κατά την χρονική περίοδο που ακολούθησε την 07/01/2024 όπου δηλαδή το ανήλικο τέκνο των διαδίκων θα έπρεπε να είχε επιστρέψει στην Κύπρο, κατά τον Αιτητή (βλ. Α. Ονουφρίου ν. J. Bye, Εφ, Αρ. 7/2005 Δ.Ο.Δ. (2007) 1 Α.Α.Δ. 317).
72. Αναφορικά με το ζήτημα της επαρκούς και ορθής οπισθογράφησης, μελετώντας το προσωρινό διάταγμα που εκδόθηκε στις 30/10/2023, διαπιστώνω ότι διαφαίνεται στο κάτω μέρος του στην τελευταία του σελίδα, η προβλεπόμενη οπισθογράφηση με το ορθό λεκτικό και του οποίου οι όροι είναι σαφείς και επιβλητοί, αφού εμπεριέχει ξεκάθαρη πρόνοια για άμεση επιβολή ποινής φυλάκισης ή κατάσχεσης της περιουσίας των διαδίκων, σε περίπτωση μη συμμόρφωσης με το διάταγμα.
73. Αναφορικά με την φύση των διαταγμάτων που δύνανται να αποτελέσουν αντικείμενο αστικής καταφρόνησης του Δικαστηρίου, αντλώ καθοδήγηση από τα όσα επισημάνθηκαν από το Δευτεροβάθμιο Οικογενειακό Δικαστήριο στην απόφαση που εκδόθηκε στην υπόθεση Πετράκης v. Petraki (2002) 1 Α.Α.Δ. 911։
«Ο εφεσείων καταχώρησε την παρούσα έφεση προβάλλοντας ένα και μοναδικό λόγο έφεσης ότι το εύρημα του πρωτόδικου Δικαστηρίου ότι το διάταγμα δεν ήταν επιβλητό γιατί δεν καθορίζει καμιά προσταγή προς την εφεσίβλητη είναι λανθασμένο.
Το άρθρο 42 του Νόμου 14/60, στο οποίο βασίζεται η αίτηση του εφεσείοντα στο πρωτόδικο Δικαστήριο, έχει ως ακολούθως:-
"42. Τηρουμένου οιουδήποτε διαδικαστικού κανονισμού έκαστον δικαστήριον θα έχει εξουσίαν να εξαναγκάσει εις υπακοήν προς οιονδήποτε διάταγμα εκδοθέν υπ' αυτού, διατάττον ή απαγορεύον την εκτέλεσιν οιασδήποτε πράξεως, δια προστίμου ή φυλακίσεως ή μεσεγγυήσεως πραγμάτων. Και το δικαστήριον δύναται επιπροσθέτως να επιδικάσει εις το πρόσωπον προς το συμφέρον του οποίου εξεδόθη το διάταγμα τοιούτο ποσόν υπό μορφήν αποζημιώσεως, ως το δικαστήριον δύναται να θεωρήσει πρέπον."
Για την εφαρμογή του πιο πάνω άρθρου του νόμου πρέπει απαρέγκλιτα και με αυστηρότητα να τηρηθούν οι προϋποθέσεις της Δ.42Α(1) των Θεσμών Πολιτικής Δικονομίας, που προνοεί τα εξής:-
"Where any order is issued by any Court directing any act to be done or prohibiting the doing of any act there shall be endorsed by the Registrar on the copy of it, to be served on the person required to obey it, a memorandum in the words or to the effect following:
If you, the within-named A.B., neglect to obey this order, by the time therein limited, you will be liable to be arrested and to have your property sequestered."
Σύμφωνα με την Krashias Shoe Factory v. Adidas (1989) 1 Α.Α.Δ. 750 "η διαταγή 42(Α) πραγματεύεται αποκλειστικά τη διαδικασία για την αναφορά παρακοής διατάγματος στο Δικαστήριο. Είναι η μόνη διάταξη η οποία κάμνει πρόβλεψη γι' αυτό το θέμα. Οι πρόνοιες της συνιστούν τις δικονομικές διατάξεις που διέπουν και ρυθμίζουν την άσκηση της πολιτικής δικαιοδοσίας που παρέχει το άρθρο 42 του Ν. 14/60." Δεν θα επεκταθούμε περαιτέρω, στην ερμηνεία και τις προϋποθέσεις της πιο πάνω Διαταγής γιατί το πρωτόδικο Δικαστήριο κατέληξε στο εύρημα ότι συνέτρεχαν όλες οι προϋποθέσεις που απαιτούνται, το δε εύρημα του αυτό δεν αμφισβητήθηκε στην παρούσα έφεση.
Το άρθρο 42 του Ν. 14/60 περιέχει το ουσιαστικό δίκαιο για τη χορήγηση της επίδικης θεραπείας. (Βλέπε: K. Wunderlich v. Ε. Παναγιώτου (1999) 1 Α.Α.Δ. 366 και Οικονομίδου ν. Ph. Economides Estates Ltd (1999) 1 Α.Α.Δ. 1145).
Από το κείμενο του άρθρου 42 του Ν. 14/60, όπως και η νομολογία το έχει ερμηνεύσει, προκύπτει ότι για να είναι επιβλητό (enforceable) ένα διάταγμα του Δικαστηρίου πρέπει να είναι είτε αναγκαστικό (coercive order) είτε διατακτικό (mandatory) είτε απαγορευτικό (prohibitory). Αναγνωριστικά διατάγματα δικαιώματος, τα οποία εκδίδονται δυνάμει του άρθρου 41 του Ν. 14/60, δεν είναι επιβλητά δυνάμει του άρθρου 42.
Στο σύγγραμμα των Borvie and Lowe's Law of Contempt, 2η έκδοση, σελ. 418, αναφέρονται τα εξής:-
"Not every order that the courts make is enforceable......it was established that declaratory order was not a coercive order and that a refusal to comply with it did not amount to contempt. If therefore a litigant or even the court is in doubt as to whether a declaration will be observed they would be better advised to seek an injunction."
(Βλέπε επίσης: Π. Κυριάκου ν. Υπουργού Εσωτερικών (1986) 3 Α.Α.Δ. 300 και Webster v. Southwark London B. Council [1983] 2 W.L.R. 217 όπου στις σελίδες 222-3 αναφέρεται:-
"....Where a court makes only a declaratory order, it is not contempt for the party affected by the order to refuse to abide by it. ....but mere refusal of one party to an action to abide by a declaratory order it not, as I understand it, contempt of court."
Στην απόφαση του Αγγλικού Εφετείου D. v. D. [1991] F.C.R. 323 που αφορούσε παρόμοια υπόθεση με την παρούσα έφεση έχουν λεχθεί τα εξής στη σελίδα 329:-
"What is fundamental in each case is that an order can only be enforced by committal if it is an order requiring a person to do an act or to abstain from doing an act.
Thus an order which makes a declaration of rights cannot be enforced by committal against a person who chooses to ignore it...
So it was held by court in Re P (Minors) [1990] F.C.R. 909 that it is not appropriate to include the penal notice in the common form order in matrimonial proceedings giving interim care and control or custody of children to one parent with reasonable access to the other, and with the usual directions that the children are not to be removed from the jurisdiction of the court and their names are not to be changed. The reason why this penal notice is inappropriate is that the order is not an injunction susceptible of enforcement by committal.
...................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
There has been no order of the court requiring the husband to do any act or abstain from doing any act in relation to that, or any other period of access."
Και στη σελίδα 330 καταλήγει:-
"The fundamental point is that the penal notice was inappropriate because the order of May 24 was not an order capable of founding a commital for breach».
74. Εν προκειμένω και σε σχέση με το προσωρινό διάταγμα για το οποίο κατηγορείται η Καθ’ ης η Αίτηση ότι παρήκουσε και με το οποίο καθορίστηκε ως τόπος διαμονής του ανήλικου τέκνου των διαδίκων, η κατοικία του Αιτητή στην Πάφο (βλ παρ. 1 του προσωρινού διατάγματος ημερομηνίας 30/10/2023), είναι η θέση μου ότι το εν λόγω διάταγμα είναι αναγνωριστικής και ρυθμιστικής φύσεως. Δηλαδή δεν είναι ούτε προστακτικό, ούτε αναγκαστικό (coercive), ούτε διατακτικό (mandatory), ούτε απαγορευτικό (prohibitory), αφού με βάση αυτό απλά ρυθμίζεται ο τόπος διαμονής του ανήλικου, με την εισαγωγή του ρήματος «καθορίζεται» προβαίνοντας σε τελολογική ερμηνεία του όρου. Δεν έχω διαπιστώσει να καθορίζεται στο κείμενο του εν λόγω διατάγματος ποιες ακριβώς ήταν οι ενέργειες ή οι παραλείψεις στις οποίες θα έπρεπε να προβεί ή από τις οποίες θα έπρεπε να απόσχει η Καθ’ ης η Αίτηση.
75. Στην απόφαση που εξέδωσε το Δευτεροβάθμιο Οικογενειακό Δικαστήριο στην Εφ. 11/2019 στην υπόθεση Παφίτη ν. Ιωαννίδης ημερομηνίας 12/02/2020, έγινε αναφορά στις θέσεις του πρωτόδικου Δικαστηρίου που αποδέχθηκε τις θέσεις του εφεσίβλητου πως το μεγαλύτερο μέρος του διατάγματος ήταν ρυθμιστικό, έχοντας αναγνωριστικό χαρακτήρα και ότι ως τέτοιο δεν μπορούσε να αποτελέσει αντικείμενο εκτέλεσης με αίτηση παρακοής, παραπέμποντας στην Πετράκης v. Petraki (2002) 1 Α.Α.Δ. 911. Παραθέτω χαρακτηριστικό απόσπασμα αποκλειστικά σε σχέση με το ζήτημα του τόπου διαμονής։
«Δεν είναι βέβαια εξ ορισμού κάθε διάταγμα που ρυθμίζει την επιμέλεια του παιδιού και ειδικότερα τα της διαμονής του, αναγνωριστικό. Εξαρτάται από την πρόθεση υπό την οποία εκδόθηκε, όπως αυτή αποκαλύπτεται από τους όρους και τον τρόπο διατύπωσης τους. Εάν από τις πρόνοιες τους είναι σαφές ότι εσκοπείτο να έχει προστατικό ή απαγορευτικό χαρακτήρα, με αναφορά σε συγκεκριμένη συμπεριφορά, τότε είναι δεκτικό εκτέλεσης με αίτηση παρακοής (βλ. απόφαση Gibson, LJ, στην D v. D, ανωτέρω).
Εν προκειμένω, ναι μεν υπήρχε η προαναφερθείσα καταληκτική γενική διατακτική πρόνοια, την οποία τόνισε ιδιαιτέρως ο δικηγόρος της εφεσείουσας, όμως οι επιμέρους πρόνοιες διατυπώθηκαν με τέτοιο τρόπο ώστε στο μεγαλύτερο του μέρος το διάταγμα να έχει αναγνωριστικό χαρακτήρα, ως ρυθμιστικό της επιμέλειας της ανήλικης στο βαθμό που αφορούσε στον προσδιορισμό του τόπου διαμονής της, κατά τα προβλεπόμενα από το άρθρο 9 του περί Σχέσεων Γονέων και Τέκνων Νόμου του 1990, Ν. 216/90, όπως τροποποιήθηκε».
76. Επιπρόσθετα, παραπέμπω στην απόφαση που εκδόθηκε στην Εφ. 41/2018 Αναστασίου ν. Χαραλάμπους Αναστασίου ημερομηνίας 22/04/2020, όπου το Δευτεροβάθμιο Οικογενειακό Δικαστήριο υπέδειξε σχετικά τα ακόλουθα։
«Εξετάσαμε με προσοχή το Διάταγμα ημερ. 16.3.2018 και καταλήξαμε χωρίς δισταγμό ότι πρόκειται περί Διατάγματος το οποίο έχει αναγνωριστικό χαρακτήρα, καθορίζοντας τον τόπο διαμονής των ανήλικων των διαδίκων που είναι ο εκάστοτε τόπος διαμονής της Εφεσίβλητης εντός της δικαιοδοσίας του πρωτόδικου Δικαστηρίου Λάρνακας. Το Διάταγμα δεν περιέχει καμία διαταγή προς την Εφεσίβλητη να προβεί σε συγκεκριμένη πράξη ή να της απαγορεύει να πράξει κάτι.
Γι' αυτό το λόγο και μόνο η Έφεση θα πρέπει να απορριφθεί» (η υπογράμμιση είναι δική μου).
77. Συνεπώς, στην βάση των πιο πάνω νομολογιακών αρχών, είναι η θέση μου ότι το προσωρινό διάταγμα ημερομηνίας 30/10/2023 σε σχέση με τον καθορισμό του τόπου διαμονής του ανήλικου τέκνου των διαδίκων, είναι αναγνωριστικής φύσης και δεν καθίσταται επιβλητό (enforceable) δυνάμει του άρθρου 42 του Νόμου 14/60, ώστε να δύναται να αποτελέσει αντικείμενο αίτησης για αστική καταφρόνηση του Δικαστηρίου.
78. Αναφορικά με τις παρ. 2 και 3 του προσωρινού διατάγματος ημερομηνίας 20/10/2023, η κατάσταση διαφοροποιείται εν μέρει. Εν προκειμένω, αν ανατρέξουμε στην ερμηνεία των όρων του εν λόγω διατάγματος, ουσιαστικά εκδόθηκε προσωρινό διάταγμα με το οποίο απαγορεύεται στην Καθ’ ης η Αίτηση να μεταφέρει εκτός Κύπρου το ανήλικο τέκνο των διαδίκων S.K.B. χωρίς την γραπτή συγκατάθεση του Αιτητή, η οποία θα δίδεται ενώπιον του Πρωτοκολλητή ή πιστοποιούντος υπαλλήλου ή άδεια του Δικαστηρίου, μέχρι νεότερης διαταγής του Δικαστηρίου και/ή μέχρι τελικής εκδίκασης της κυρίως αίτησης. Επιπρόσθετα, εκδόθηκε προσωρινό διάταγμα με το οποίο διατάχθηκαν οι αρμόδιες αρχές όπως τοποθετήσουν το όνομα του ανήλικου τέκνου των διαδίκων, στον κατάλογο των προσώπων των οποίων απαγορεύεται η έξοδος από το έδαφος της Κύπρου.
79. Καθίσταται προφανές, ότι οι προαναφερόμενες πρόνοιες εμπεριέχουν απαγορευτικό και διατακτικό χαρακτήρα, αφού εξάλλου αυτή ήταν και η πρόθεση του Δικαστηρίου όταν εξέτασε τότε μονομερώς τις θέσεις του Αιτητή, αφού προβλήθηκε από αυτόν ο ισχυρισμός ότι θα πρέπει να εκδοθούν τα εν λόγω προσωρινά διατάγματα, γιατί υπήρχε ο κίνδυνος κατά το χρονικό διάστημα που η Καθ΄ ης η Αίτηση βρισκόταν στην Κύπρο στην οικία του με τον ανήλικο, αυτή να μετακινήσει το παιδί τους στο εξωτερικό, αφού ο ίδιος κατά το ίδιο χρονικό διάστημα θα ήταν εκτός Κύπρου.
80. Δεν παραβλέπω βέβαια το γεγονός ότι ο ανήλικος ταξίδεψε στην μητέρα του στις Η.Π.Α. με την γραπτή συγκατάθεση του πατέρα του μόνο για την χρονική περίοδο από τις 16/12/2023 μέχρι και τις 07/01/2024 (βλ. Τεκμήριο 3 της ένορκης δήλωσης που συνοδεύει την Αίτηση του Αιτητή). Εν τούτοις, το ανήλικο τέκνο δεν επέστρεψε στην Κύπρο με το πέρας του εν λόγω χρονικού διαστήματος και παρέμεινε στις Η.Π.Α. με την Καθ’ ης η Αίτηση μητέρα του.
81. Εκ πρώτης όψεως, θα κατέληγε κάποιος αβίαστα στο συμπέρασμα ότι η Καθ’ ης η Αίτηση έχει ξεκάθαρα προβεί σε παρακοή των προαναφερόμενων προνοιών του προσωρινού διατάγματος ημερομηνίας 30/10/2023, αφού το ανήλικο μεταφέρθηκε εκτός Κύπρου χωρίς την συγκατάθεση του πατέρα του. Εν τούτοις, αν προβούμε σε ακριβή ερμηνεία του εν λόγω διατάγματος, καταλήγω στην διαπίστωση ότι η Καθ’ ης η Αίτηση δεν μετέφερε προσωπικά τον ανήλικο από την Κύπρο στις Η.Π.Α., όπως ακριβώς προνοεί η απαγόρευση του διατάγματος ημερομηνίας 30/10/2023, αλλά αυτός μετέβη μόνος του στις Η.Π.Α. και με την γραπτή συγκατάθεση του πατέρα του, η οποία είχε λήξει.
82. Συνεπώς, κρίνω ότι δεν έχει καταδειχθεί με ποιο ακριβώς τρόπο η Καθ’ ης η Αίτηση παρέβη το εν λόγω διάταγμα, αφού δεν ήταν η ίδια που προσωπικά μετέφερε τον ανήλικο εκτός Κύπρου, ούτως ώστε να στοιχειοθετηθεί η αντικειμενική αλλά και η υποκειμενική υπόσταση του αδικήματος της καταφρόνησης του διατάγματος ημερομηνίας 30/10/2023. Ως εκ τούτου, κρίνω ότι η εν λόγω μαρτυρία του Αιτητή δεν κατέδειξε επαρκώς και ικανοποιητικά, ότι η Καθ’ ης η Αίτηση παρέβη το εν λόγω διάταγμα με συγκεκριμένο τρόπο, αλλά και πέραν πάσης λογικής αμφιβολίας. Σε κάθε περίπτωση, δεν έχει καταδειχθεί οποιαδήποτε πρόθεση καταστρατήγησης του εν λόγω διατάγματος από την πλευρά της Καθ’ ης η Αίτηση. Συνεπακόλουθα, αποτελεί εύρημα του Δικαστηρίου ότι δεν έχει στοιχειοθετηθεί ούτε η αντικειμενική αλλά ούτε και η υποκειμενική υπόσταση του αδικήματος της παρακοής στο επίδικο διάταγμα, σε σχέση με τις παρ. 2 και 3 αυτού και άρα η Καθ’ ης θα πρέπει να απαλλαχθεί σε σχέση με αυτές.
83. Αναφορικά με την αιτούμενη θεραπεία υπό (Β) της υπό εξέταση Αίτησης, με την οποία αξιώνεται ουσιαστικά η έκδοση διατάγματος με το οποίο η Καθ’ ης η Αίτηση να διατάσσεται όπως προβεί άμεσα σε κάθε εύλογο διάβημα για την επιστροφή του ανήλικου τέκνου των διαδίκων στην Πάφο, όπου έχει καθοριστεί ο τόπος διαμονής του, θεωρώ ότι το παρόν Οικογενειακό Δικαστήριο και στα πλαίσια εξέτασης μίας αίτησης παρακοής δεν διαθέτει την εξουσία να εκδώσει ένα δραστικό διάταγμα τέτοιας φύσεως.
84. Το Δικαστήριο εν προκειμένω, διαθέτει αρκετά περιορισμένες εξουσίες στα πλαίσια εξέτασης μίας αίτησης παρακοής, με βάση το αρ. 162 του Συντάγματος της Κυπριακής Δημοκρατίας, του αρ. 42 του Ν.14/60 αλλά και στην βάση του Κ. 50.2 και 50.3 των Κανονισμών Πολιτικής Δικονομίας του 2023. Κατ’ ουσία, η εξουσία του Δικαστηρίου περιορίζεται αποκλειστικά στην έκδοση εντάλματος σύλληψης του προσώπου που τελεί σε παρακοή, στην φυλάκιση του, την επιβολή προστίμου, αλλά και στην κατάσχεση της περιουσίας του. Ούτε έχει διαπιστωθεί εν προκειμένω, οποιαδήποτε απείθεια ή παρακοή του επίδικου διατάγματος από την πλευρά της Καθ’ ης η Αίτηση, η οποία να δικαιολογεί την έκδοση του αιτούμενου διατάγματος.
85. Σε κάθε περίπτωση, δεδομένης της πιο πάνω θέσης του Δικαστηρίου σε σχέση με την αναγνωριστική φύση του διατάγματος που καθορίζει τον τόπο διαμονής του ανήλικου τέκνου των διαδίκων, θεωρώ ότι το εν λόγω αίτημα καθίσταται πλέον ανεδαφικό και χωρίς έρεισμά. Επιπρόσθετα, επειδή το Δικαστήριο στα πλαίσια εξέτασης της ενδιάμεσης αίτησης ημερομηνίας 25/10/2023, εξέδωσε ενδιάμεση απόφαση στις 02/04/2025 με την οποία προχώρησε στην ακύρωση του προσωρινού διατάγματος ημερομηνίας 30/10/2023 στην ολότητα του, κρίνω συναφώς ότι η αιτούμενη θεραπεία κατέστη πλέον άνευ αντικειμένου και δεν εξυπηρετεί κάποιο σκοπό ή το γνήσιο συμφέρον και τις επιθυμίες του ανήλικου.
86. Εν κατακλείδι, με βάση τις πιο πάνω διαπιστώσεις, οι οποίες είναι καταλυτικές για το αποτέλεσμα της υπό κρίση Αίτησης, θεωρώ ότι παρέλκει η εξέταση οποιωνδήποτε λόγων ένστασης που προώθησε η Καθ’ ης η Αίτηση ή ακόμα και των υπόλοιπων απαραίτητων προϋποθέσεων οι οποίες θα πρέπει να συνυπάρχουν, ώστε να κριθεί ένα πρόσωπο ως ένοχο παρακοής ενός διατάγματος.
(VI) ΚΑΤΑΛΗΞΗ։
87. Συνεπακόλουθα, για τους λόγους που έχω εξηγήσει εκτενώς πιο πάνω, η Αίτηση απορρίπτεται στην ολότητα της.
88. Ασκώντας τη διακριτική μου εξουσία και ενόψει της πιο πάνω κατάληξης, κρίνω ότι τα έξοδα της παρούσας διαδικασίας θα πρέπει να ακολουθήσουν το αποτέλεσμα και να επιδικαστούν υπέρ της Καθ’ ης η Αίτηση και εναντίον του Αιτητή, όπως αυτά θα υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή και εγκριθούν από το Δικαστήριο και να καταβληθούν μετά το πέρας της εναρκτηρίας Αίτησης.
(Υπ.) ………………………………………..
Χ. Πογιατζής, Δ.Ο.Δ.
Πιστό αντίγραφο
Πρωτοκολλητής
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο