
ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΠΑΦΟΥ
ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ ΓΟΝΙΚΗΣ ΜΕΡΙΜΝΑΣ
ΕΝΩΠΙΟΝ: Χ. Πογιατζή Δ. Οικ. Δ.
Αρ. Αίτησης։ 189/2023
i-Justice
Μεταξύ:
P.J.B. από Πάφο
Αιτητή
-και-
Y.X. από Η.Π.Α.
Καθ' ης η αίτηση
----------------------
Ενδιάμεση αίτηση ημερομηνίας 25/10/2023
Ημερομηνία: 02/04/2025
ΕΜΦΑΝΙΣΕΙΣ:
Για Αιτητή։ κος Αντώνης Γεωργίου & κα Στάλω Κωνσταντίνου-Λιασίδου για Γεώργιος Κ. Κωνσταντίνου Δ.Ε.Π.Ε. & Φοίβος, Χρίστος Κληρίδης & Συνεργάτες Δ.Ε.Π.Ε.
Για Καθ’ ης η Αίτηση: κα Έλενα Πιτσιλλίδου για Μιχαλάκη, Πιτσιλλίδου & Σια Δ.Ε.Π.Ε.
Ε Ν Δ Ι Α Μ Ε Σ Η Α Π Ο Φ Α Σ Η
(I) ΕΙΣΑΓΩΓΗ-ΠΡΟΟΙΜΙΟ։
- Ο ανήλικος S.K.B. ο οποίος γεννήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 2008 αποτελεί τον καρπό του γάμου των διαδίκων οι οποίοι έζησαν ως παντρεμένο ζευγάρι στον Καναδά και στις Η.Π.Α. Κατά/ή περί τον Μάιο του 2023 ο Αιτητής μετεγκαταστάθηκε από τις Η.Π.Α. στην Κύπρο, ήτοι στην επαρχία Πάφου μαζί με τον ανήλικο που εγγράφηκε σε ιδιωτικό σχολείο, ενώ η Καθ’ ης η Αίτηση παρέμεινε στις Η.Π.Α. μαζί με τον μεγαλύτερο υιό των διαδίκων Α.Υ.Β. Περίπου κατά το ίδιο χρονικό διάστημα και/ή λίγους μήνες αργότερα φαίνεται να επήλθε και η διάσταση των διαδίκων, ενώ στις 16/10/2023 ο Αιτητής καταχώρησε αίτηση λύσης του γάμου τους στο Οικογενειακό Δικαστήριο Πάφου.
- Ακολούθως, ο Αιτητής καταχώρησε εναρκτήρια αίτηση με την οποία αιτείται μεταξύ άλλων από το Δικαστήριο την έκδοση διαταγμάτων για την ανάθεση σε αυτόν της φύλαξης και φροντίδας του ανήλικου τέκνου των διαδίκων S.K.B. αλλά και τον καθορισμό του τόπου διαμονής του παιδιού στον τόπο διαμονής του στην επαρχία Πάφου, εκτός αν οι διάδικοι συμφωνήσουν διαφορετικά γραπτώς.
- Στα πλαίσια της πιο πάνω Αίτησης, στις 25/10/2023 ο Αιτητής καταχώρησε την υπό εξέταση μονομερή Αίτηση με την οποία αξιώνει τα ακόλουθα προσωρινά διατάγματα։
Α. Διάταγμα του Δικαστηρίου διά του οποίου να ανατίθεται η φύλαξη και η φροντίδα του ανήλικου S.K.B. γεννηθείς την 31/10/08 στον Αιτητή.
Β. Διάταγμα του Δικαστηρίου δια του οποίου να καθορίζεται ως ο τόπος διαμονής του ανήλικου S.K.B. γεννηθείς την 31/10/08 ως ο τόπος διαμονής του Αιτητή εντός της επαρχίας Πάφου στην Κύπρο, εκτός αν οι διάδικοι συμφωνήσουν διαφορετικά γραπτώς.
Γ. Διάταγμα του Δικαστηρίου διά του οποίου να διατάσσεται η Καθ’ ης η Αίτηση να εξασφαλίζει την έγκριση του Αιτητή εάν θα ταξιδέψει εκτός της Κυπριακής Δημοκρατίας με τον ανήλικο S.K.B. γεννηθείς την 31/10/08.
- Το Δικαστήριο αφού εξέτασε μονομερώς την πιο πάνω ενδιάμεση αίτηση, στις 30/10/2023 εξέδωσε προσωρινό διάταγμα με το οποίο καθόρισε ως τόπο διαμονής του ανήλικου τέκνου των διαδίκων S.K.B. την κατοικία του Αιτητή στην Πάφο και/ή τον εκάστοτε τόπο διαμονής του Αιτητή στην Πάφο, αλλά και προσωρινό διάταγμα με το οποίο απαγορεύεται στην Καθ’ ης η Αίτηση να μεταφέρει εκτός Κύπρου τον ανήλικο χωρίς την γραπτή συγκατάθεση του Αιτητή, καθώς και προσωρινό διάταγμα με το οποίο διατάσσονται οι αρμόδιες αρχές όπως τοποθετήσουν το όνομα του ανήλικου τέκνου των διαδίκων στον κατάλογο των προσώπων των οποίων απαγορεύεται η έξοδος από το έδαφος της Κύπρου (stop list). Αναφορικά με την αιτούμενη θεραπεία υπό (Α) της ενδιάμεσης Αίτησης πιο πάνω, δόθηκαν οδηγίες για επίδοση, ώστε να ακουστούν οι θέσεις της άλλης πλευράς, πριν το Δικαστήριο καταλήξει στην απόφαση του.
- Η εκδίκαση της παρούσης αιτήσεως προωθήθηκε στην βάση των διατάξεων 23 και 25 των Κανονισμών Πολιτικής Δικονομίας του 2023. Το Δικαστήριο στα πλαίσια της Ακρόασης Διαδικαστικών Οδηγιών (Α.Δ.Ο.) και αφού οι διάδικοι είχαν καταχωρήσει χρονοδιαγράμματα της διαδικασίας με βάση το Έντυπο αρ. 38, έδωσε οδηγίες για την πορεία εκδίκασης της παρούσης. Στις 08/12/2023 η Καθ’ ης η Αίτηση καταχώρησε ειδοποίηση ένστασης στην οριστικοποίηση των προσωρινών διαταγμάτων και στην έκδοση των υπόλοιπων αιτούμενων θεραπειών, προβάλλοντας συνολικά 18 λόγους ένστασης και η οποία συνοδεύεται από την ένορκη δήλωση της κας Χλόης Καγιάτου εκ μέρους της.
- Με βάση το χρονοδιάγραμμα της διαδικασίας, στις 14/03/2024 ο Αιτητής καταχώρησε συμπληρωματική ένορκη δήλωση και το ίδιο έπραξε στις 19/04/2024 η Καθ’ ης η αίτηση. Δεν προωθήθηκε τελικά η εκατέρωθεν αντεξέταση των διαδίκων επί των ενόρκων δηλώσεων τους. Οι προσπάθειες των μερών και των συνηγόρων τους για συνολική εξώδικη διευθέτηση της παρούσης δεν κατέληξαν σε κάποιο θετικό αποτέλεσμα, παρά το γεγονός ότι υπογράφηκε και σχετική συμφωνία ρύθμισης των πτυχών της γονικής μέριμνας του ανήλικου η οποία παρουσιάστηκε στο Δικαστήριο και συνεπώς η παρούσα υπόθεση μετά από μεγάλη χρονική καθυστέρηση, για διάφορους λόγους, τους οποίους δεν κρίνω σκόπιμο να αναλύσω στην παρούσα, οδηγήθηκε τελικώς σε ακρόαση. Η ακρόαση της παρούσης ολοκληρώθηκε με την παράδοση των γραπτών αγορεύσεων των διαδίκων από τους ευπαίδευτους συνηγόρους τους, οι οποίοι προέβησαν σε υποστήριξη των θέσεων τους με παραπομπή σε σχετική νομική και ουσιαστική επιχειρηματολογία και τις οποίες λαμβάνω σοβαρά υπόψη.
- Περαιτέρω, να σημειωθεί ότι το Δικαστήριο στην βάση της σχετικής νομολογίας αλλά και στα πλαίσια απόφασης που εξέδωσε ημερομηνίας 01/07/2024, στις 20/11/2024 διεξήγαγε συνέντευξη με το ανήλικο τέκνο των διαδίκων S.K.B. μέσω εικονοτηλεδιάσκεψης, ούτως ώστε να ληφθεί υπόψη η γνώμη του, αφού το παιδί είχε στο μεταξύ μεταβεί στις Η.Π.Α. στην κατοικία όπου διαμένει η Καθ’ ης η Αίτηση μητέρα του.
(II) ΟΙ ΘΕΣΕΙΣ ΤΟΥ ΑΙΤΗΤΗ։
- Η ενδιάμεση Αίτηση του Αιτητή υποστηρίζεται από την ένορκη δήλωση του ημερομηνίας 25/10/2023 στην οποία γίνεται εκτενής αναφορά των ισχυρισμών αλλά και των επιχειρημάτων του.
- Αρχικά, ο Αιτητής αναφέρει ότι ο χωρισμός των διαδίκων ξεκίνησε περίπου τον Ιούλιο του 2023, ενώ στις 16/10/2023 κατέθεσε την αίτηση διαζυγίου με αρ. 172/2023 στο Οικογενειακό Δικαστήριο Πάφου της οποίας εκκρεμεί η εκδίκαση.
- Ακολούθως, δηλώνει ότι μετεγκαταστάθηκε μόνιμα στην Κύπρο στις 3 Μαΐου 2023, ενώ ο υιός του S.Κ.Β. μετεγκαταστάθηκε μόνιμα στην Κύπρο στις 29 Μαΐου 2023 φτάνοντας στην Κύπρο μαζί με την Καθ’ ης η Αίτηση. Όπως τον συμβουλεύουν οι δικηγόροι του, τα κυπριακά Οικογενειακά Δικαστήρια έχουν δικαιοδοσία επί αυτής της αίτησης γονικής μέριμνας. Η Καθ’ ης η Αίτηση διαμένει με τον υιό τους A.Υ.Β. στο Boulder του Κολοράντο των ΗΠΑ ως μέρος της συμφωνίας τους και του έχει ζητήσει αρκετές φορές να της πάρει τον S.Κ.Β. εκεί, ωστόσο, για όλους τους λόγους που θα εξηγήσει κατωτέρω, είναι απαραίτητο όπως αυτός παραμείνει μαζί του στην Κύπρο όπου βρίσκεται τώρα η μόνιμη κατοικία του.
- Ο Αιτητής υποστηρίζει μέσα από την ένορκη του δήλωση, ότι μετακόμισε μόνιμα στην Κύπρο με τον ανήλικο υιό του με τη συγκατάθεση της Καθ’ ης η Αίτηση παρουσιάζοντας ως Τεκμήριο 4 προς υποστήριξη της θέσης του, γραπτό μήνυμα που έλαβε από την Καθ’ ης η Αίτηση ημερομηνίας 18 Οκτωβρίου 2023. Υποστηρίζει ότι, μαζί με την Καθ’ ης η Αίτηση σχεδίαζαν να μεγαλώσουν τα παιδιά τους εκτός των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, στην Ευρώπη και συγκεκριμένα στην Κύπρο, όπου αγόρασε ένα σπίτι μέσω του επενδυτικού προγράμματος με την πρόθεση ότι όλη η οικογένεια τους θα μετεγκατασταθεί εκεί.
- Ειδικότερα, ο Αιτητής αναφέρει ότι επισκέφθηκαν την Κύπρο μαζί με την Καθ΄ ης η Αίτηση τον Ιούνιο και τον Ιούλιο του 2020 σε σχέση με το επενδυτικό πρόγραμμα και την αίτηση διαβατηρίου για να μελετήσουν τις επιλογές τους. Επιπρόσθετα, τον Φεβρουάριο του 2021 ήρθαν στην Κύπρο μαζί με τα παιδιά τους που έκαναν κατ' οίκον εκπαίδευση εκείνη την εποχή. Στις 13 Ιουλίου 2020 αγόρασαν ακίνητο εδώ και 4 διαμερίσματα στη Λεμεσό και ακολούθως ο ίδιος επέστρεψε στις Η.Π.Α. για να προετοιμαστεί για την μετεγκατάσταση τους. Ο Αιτητής δηλώνει επίσης, ότι πριν από τη μετεγκατάστασή τους στην Κύπρο αποφάσισε να αγοράσει ένα σπίτι στο νησί για να αποτελεί την οικογενειακή τους εστία και έτσι στις 8 Απριλίου του 2022 αγόρασε μια έπαυλη στο Cap. St. George στην Πάφο.
- Στην συνέχεια, ο Αιτητής αναφέρει ότι το ανήλικο τέκνο τους με τη συγκατάθεση της Καθ’ ης η Αίτηση, ενεγράφη σε αγγλόφωνο ιδιωτικό σχολείο στην Πάφο για το ακαδημαϊκό έτος 2023-2024, παρουσιάζοντας ως Τεκμήριο 7 την κοινοποίηση της κατάστασης αίτησης του S.Κ.Β. στο προαναφερθέν σχολείο καθώς και απόδειξη πληρωμής των διδάκτρων του για το εν λόγω ακαδημαϊκό έτος.
- Περαιτέρω, ο Αιτητής υποστηρίζει ότι ο υιός του απολαμβάνει την δραστηριότητα της αναρρίχησης από την ηλικία των 6 ετών, ενώ πριν από περίπου ένα έτος ξεκίνησε η αγάπη του για τις ανταγωνιστικές δραστηριότητες αναρρίχησης μετά από ενθάρρυνση του ίδιου που πήγαινε αναρρίχηση μαζί του και τον ενθάρρυνε να συνεχίσει αυτή τη δραστηριότητα. Μέχρι τον Απρίλιο του 2023, το ανήλικο τέκνο του είχε ενταχθεί στην εθνική ομάδα αναρρίχησης της Κύπρου και εκπροσωπείται από τον σύνδεσμο Paphos Atlas στην KOMOAAP και την Κυπριακή Ομοσπονδία Ορειβασίας, Αναρρίχησης & Προσανατολισμού (C.M.C.O.F). Παρουσίασε ως Τεκμήριο 9, μια περίληψη από την ιστοσελίδα της Διεθνούς Ομοσπονδίας Αθλητικής Αναρρίχησης (I.F.S.C.) όπου παρατίθενται τα επιτεύγματα του υιού του. Είναι η θέση του Αιτητή ότι, ένα από τα γεγονότα που δεικνύουν τον ισχυρό δεσμό του S.Κ.Β. με την Κύπρο είναι η αναρριχητική του δραστηριότητα και οι τεράστιες ευκαιρίες που διευρύνονται μπροστά του ζώντας εδώ.
- Ο Αιτητής αναφέρει ακόμα ότι η Καθ’ ης η Αίτηση παρείχε πάντοτε την συγκατάθεσή της στον S.Κ.Β. για να συμμετάσχει σε δραστηριότητες αναρρίχησης και το κάνει μέχρι σήμερα, αφού ταξίδεψε μαζί του σε αγώνες αναρρίχησης στο Imst της Αυστρίας τον Ιούλιο του 2023 και στη Σεούλ της Κορέας τον Αύγουστο του 2023. Επιπρόσθετα, η Καθ’ ης η Αίτηση του εξέφρασε ότι είναι ικανοποιημένη που ο υιός τους ασχολείται με αναρριχητικές δραστηριότητες στην Κύπρο με τέτοιες μοναδικές ευκαιρίες που προκύπτουν, οι οποίες θα ήταν δύσκολο να αποκτηθούν στις ΗΠΑ. Περαιτέρω, αναφέρει ότι το ανήλικο τέκνο τους ήταν το μοναδικό παιδί από την Κύπρο που εκπροσώπησε την εθνική ομάδα της Κύπρου και συμμετείχε στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Αναρρίχησης Νέων στην Κορέα τον Αύγουστο του 2023, όπου προκρίθηκε στα ημιτελικά, 23ος μεταξύ 50 συμμετεχόντων και τερμάτισε 24ος παγκοσμίως.
- Ο Αιτητής υποστηρίζει ότι ο υιός του ασχολείται και με άλλες εξωσχολικές δραστηριότητες, όπως η άσκηση με φίλους από το σχολείο 1-2 φορές την εβδομάδα σε γυμναστήριο κοντά στο σχολείο του, ενώ παρευρίσκεται σε πάρτι γενεθλίων ή συγκεντρώσεις με φίλους στο Mall περιστασιακά κατά τη διάρκεια των Σαββατοκύριακων. Αναφορικά με την αναρριχητική του δραστηριότητα, ο υιός του προπονείται 3-6 φορές την εβδομάδα είτε με έναν φίλο είτε με τον ίδιο, ενώ είναι αποκλειστικά υπεύθυνος για την οργάνωση του καθημερινού του προγράμματος, των δραστηριοτήτων του και διευθετεί τη μεταφορά του σε αυτές. Δηλώνει επίσης, ότι το ανήλικο τέκνο του έχει προσαρμοστεί στην τοπική κουλτούρα, απολαμβάνει την ζωή στην Κύπρο, έχει φίλους και επιθυμεί να μείνει εδώ και να συνεχίσει τις αναρριχητικές του δραστηριότητες.
- Στην συνέχεια της ένορκης δήλωσης του ημερομηνίας 25/10/2023, ο Αιτητής ισχυρίζεται ότι διαθέτει επαρκές εισόδημα και αποταμιεύσεις για να στηρίξει οικονομικά τον υιό του στην Κύπρο, αφού είναι επισκέπτης καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης και στο Πανεπιστήμιο Waseda στο Τόκιο, ενώ έχει κυρίως εισόδημα από μερίσματα, επενδύσεις και μίσθωση περιουσιακών στοιχείων. Αντιθέτως, η Καθ’ ης η Αίτηση δεν έχει κανένα εισόδημα πέραν της οικονομικής στήριξης που της παρείχε κατά την διάρκεια του γάμου τους.
- Είναι η θέση του Αιτητή, ότι είναι προς το συμφέρον του S.Κ.Β. να παραμείνει μόνιμα στην Κύπρο, δεδομένου ότι το επίπεδο εκπαίδευσης είναι υψηλότερο από ότι στην περιοχή του Boulder Colorado όπου ζούσαν. Υποστηρίζει ότι στην Κύπρο ο υιός του έχει καλύτερες ευκαιρίες όσον αφορά τη διεθνή αναρριχητική δραστηριότητα, ενώ μετά τη μετεγκατάστασή του στην Κύπρο, οι βαθμολογίες του στην αναρρίχηση αυξήθηκαν ραγδαία.
- Επιπρόσθετα, ισχυρίζεται ότι είναι προς το συμφέρον του ανήλικου να μείνει μαζί του στην Κύπρο, δεδομένου ότι το ποσοστό εγκληματικότητας στο Boulder του Κολοράντο είναι υψηλό και το 2021 ο S.Κ.Β. σε επίσκεψή του στην Κύπρο, εξέφρασε την επιθυμία να μην φύγει από την Κύπρο επειδή φοβόταν τους πυροβολισμούς, λόγω περιστατικού όπου δέκα άνθρωποι σκοτώθηκαν κατά τη διάρκεια μαζικών πυροβολισμών, στο σούπερμαρκετ κοντά στο σπίτι τους στις Η.Π.Α. τον Μάρτιο του 2021.
- Περαιτέρω, ο Αιτητής ισχυρίζεται ότι ακόμα ένας λόγος που είναι σημαντικός για την παραμονή του υιού του στην Κύπρο, είναι ότι η ιατρική περίθαλψη στις Η.Π.Α. είναι κατώτερη από αυτή της Κύπρου. Αυτό αποδεικνύεται στατιστικά συγκρίνοντας το προσδόκιμο ζωής και τη βρεφική θνησιμότητα που είναι υψηλότερες και χαμηλότερες αντίστοιχα στην Κύπρο. Επιπλέον, αναφέρει ως παράδειγμα έναν αθλητικό τραυματισμό του υιού του που διαγνώστηκε λανθασμένα στις ΗΠΑ, αλλά αναλύθηκε στην Κύπρο σε μία μόνο ημέρα και αποδείχθηκε ότι ήταν μια αθώα κύστη που του επέτρεψε να συνεχίσει την αναρριχητική του δραστηριότητα.
- Ο Αιτητής δηλώνει ότι με τον υιό του ανέπτυξε έναν πολύ ισχυρό δεσμό ως πατέρας, ενώ τον υποστήριξε πάρα πολύ στο χτίσιμο της καριέρας του στην αναρρίχηση, επενδύοντας περίπου 25.000 ευρώ, για να λάβει ένα υψηλό επίπεδο εκπαίδευσης σε αυτή τη δραστηριότητα και επίσης επένδυσε 7.000 ευρώ περίπου στην τοπική κοινωνία για να στηρίξει και να αναπτύξει περαιτέρω αυτή τη δραστηριότητα στην Κύπρο. Επιπλέον, πλήρωσε για τον υιό του όσον αφορά τις συνδρομές, τα ταξίδια και τις αμοιβές των προπονητών του, έναν ενήλικα κηδεμόνα για να τον συνοδεύσει, ξενοδοχεία και εξοπλισμό περίπου 30.000 ευρώ το 2023. Το όνειρο του υιού του, όπως του εκμυστηρεύτηκε, είναι να εκπροσωπήσει την Κύπρο στους Ολυμπιακούς Αγώνες σε πέντε χρόνια και ο Αιτητής υποστηρίζει ότι αυτό το όνειρο δεν θα ήταν ποτέ δυνατό στις Η.Π.Α. λόγω του μεγάλου ανταγωνισμού και του μεγάλου πληθυσμού εκεί.
- Ο Αιτητής υποστηρίζει ότι είναι επείγον να εκδοθεί το αιτούμενο διάταγμα, διότι φοβάται ότι εάν η Καθ' ης η Αίτηση αρνηθεί να επιστρέψει τον S.Κ.Β. στην Κύπρο μετά από επίσκεψη στις Η.Π.Α., τότε χωρίς δικαστική απόφαση θα είναι πολύ δύσκολο για τον ίδιο να φέρει το ανήλικο τέκνο του πίσω στην Κύπρο. Ο λόγος είναι ότι σε περίπτωση που δεν υπάρχει δικαστική απόφαση από το κυπριακό Δικαστήριο που να εξασφαλίζει ότι η μόνιμη κατοικία του είναι η Κύπρος, τα Δικαστήρια των Η.Π.Α. ενδέχεται να αποκτήσουν δικαιοδοσία για μια πιθανή υπόθεση επιμέλειας που η Καθ’ ης η Αίτηση θα μπορούσε να ξεκινήσει εκεί μετά τις απειλές της προς τον ίδιο από καιρό σε καιρό.
- Ο Αιτητής αναφέρει ότι θα ταξιδέψει μαζί με τον S.Κ.Β στο παγκοσμίου φήμης Kletter Zentrum στο Ίνσμπρουκ για προπόνηση στις 27 Οκτωβρίου και η Καθ’ ης η Αίτηση, θα φτάσει στην Κύπρο στις 30 Οκτωβρίου ενώ κατά τη διάρκεια του ταξιδιού της θα συναντήσει τον υιό τους και θα τον φέρει στο σπίτι του στην Πάφο. Ο ίδιος θα είναι εκτός Κύπρου για 4 εβδομάδες ώστε να είναι με τον γιό του τον A.Υ.Β. και έτσι επέτρεψε στην Καθ' ης η Αίτηση να μείνει στο σπίτι του στην Πάφο με τον ανήλικο S.Κ.Β. μέχρι τις 30 Νοεμβρίου. Ο Αιτητής ισχυρίζεται ότι φοβάται πως αν δεν γνωρίζει ότι ο τόπος διαμονής του S.Κ.Β. είναι η Κύπρος, μέσω δικαστικής απόφασης, τότε μπορεί να αποφασίσει να πάρει το ανήλικο τέκνο μαζί της στις Η.Π.Α. χωρίς τη συγκατάθεσή του.
- Περαιτέρω, ο Αιτητής δηλώνει ότι δεν μπορεί να εμπιστευτεί την η Καθ’ ης η Αίτηση πως δεν θα μεταφέρει τον S.Κ.Β. στις ΗΠΑ μακριά από τον ίδιο. Η Καθ’ ης η Αίτηση έχει άδεια απεριόριστων ταξιδιών από τον Αιτητή για να ταξιδεύει με το ανήλικο τέκνο τους οπουδήποτε στον κόσμο, παρουσιάζοντας σχετική επιστολή ως Τεκμήριο 16. Επιπρόσθετα, αναφέρει ότι η Καθ’ ης η Αίτηση συνήθως δείχνει ασυνεπή συμπεριφορά, αφού αρνήθηκε να πάει στο γιατρό για να ζητήσει φαρμακευτική αγωγή ενώ υπέφερε από τεράστιο άγχος λόγω του χωρισμού τους. Επίσης, η Καθ’ ης η Αίτηση αντιμετωπίζει ένα γενικό ζήτημα άρνησης γεγονότων που έχουν συμβεί, το οποίο είναι πολύ ανησυχητικό για την ίδια και για αυτό δεν μπορεί πλέον να την εμπιστευτεί.
- Ο Αιτητής υποστηρίζει ότι το ανήλικο τέκνο τους δεν είναι κοντά σε συγγενείς στο Κολοράντο των Η.Π.Α. όπου ζούσαν κάποτε. Αντιθέτως, στην Κύπρο έχει πολλούς φίλους και η αναρριχητική δραστηριότητα που κάνει είναι κάτι που τον έχει βοηθήσει να εξελίξει το δίκτυο φίλων του, ανθρώπων που γνωρίζει και θαυμάζει και αισθάνεται ότι η Κύπρος είναι το πιο κατάλληλο περιβάλλον για αυτόν. Περαιτέρω, υποστηρίζει ότι ουδέποτε έχει στερήσει την επικοινωνία του ανήλικου με τη μητέρα του και προωθεί την επικοινωνία και των δύο παιδιών τους μαζί με την μητέρα τους.
- Πιστεύει ότι είναι σε θέση να ανταποκριθεί στις απαραίτητες ανάγκες για την σωστή ανατροφή και εκπαίδευση του ανηλίκου στην Κύπρο και αυτό αποδεικνύεται από το γεγονός ότι ο ανήλικος διαμένει μαζί του συνεχώς από τον Μάιο του 2023 και η Καθ’ ης η Αίτηση δεν έχει ξεκινήσει υπόθεση απαγωγής, αλλά αντίθετα του παρείχε την συγκατάθεσή της για να μείνει μαζί με τον ανήλικο στην Κύπρο.
- Στις 14/03/2024 ο Αιτητής καταχώρησε την συμπληρωματική του ένορκη δήλωση από όπου θα προβώ σε ειδική αναφορά επί των κυριότερων σημείων της. Αρχικώς, ο Αιτητής αναφέρει ότι μετά την έκδοση του προσωρινού διατάγματος ημερομηνίας 30/10/2023, όπως προκύπτει από το φάκελο του Δικαστηρίου, έγιναν αρκετές συζητήσεις και σχεδόν επετεύχθη συμφωνία μεταξύ των διαδίκων, η οποία τελικά δεν προχώρησε. Σε κάθε περίπτωση, ισχυρίζεται ότι η Καθ’ ης η Αίτηση ενεργούσε βάσει σχεδίου με σκοπό να εκμεταλλευτεί πρώτα την αγάπη του Αιτητή για το παιδί του και αργότερα όταν θα μπορούσε να πάρει τον ανήλικο από τον ίδιο, κάτι που έκανε, να του επιτεθεί με σκοπό να τον αναγκάσει να της δώσει το 50% της περιουσίας του.
- Ο Αιτητής αναφέρει ότι συμφώνησε με την Καθ’ ης πως στις 16/12/2023 ο ανήλικος με την προσωρινή, γραπτή συγκατάθεση του να είναι με τη μητέρα του κατά τις διακοπές των Χριστουγέννων και όπως ταξιδέψει στο Κολοράντο, υπό τον όρο ότι θα επέστρεφε στην Κύπρο στις 07/01/2024. Παρουσιάζει ως Τεκμήριο 3 στην συμπληρωματική ένορκη δήλωση του, αντίγραφο της εν λόγω γραπτής συγκατάθεσης και διευκρινίζει ότι αυτή ίσχυε για ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα το οποίο έχει ήδη παρέλθει προ πολλού.
- Ακολούθως, ο Αιτητής ισχυρίζεται ότι υποψιάζεται πως η Καθ’ ης η Αίτηση χρησιμοποίησε προς τρίτα μέρη στις Η.Π.Α., εν αγνοία του, έγγραφο υπογεγραμμένο ηλεκτρονικά στις 5 Ιανουαρίου 2024, το οποίο προοριζόταν να κατατεθεί στο Δικαστήριο ως οριστική διευθέτηση της εκκρεμούσας υπόθεσης γονικής μέριμνας με αριθμό 189/23, με το οποίο έδινε τη συγκατάθεσή του για την μετεγκατάσταση του S.Κ.Β. στις Η.Π.Α. Ο Αιτητής διευκρινίζει ότι το προαναφερθέν υπογεγραμμένο έγγραφο παρελήφθη από τον δικηγόρο του ενώ διαπραγματεύονταν ακόμη τους όρους αυτού του εγγράφου με τον δικηγόρο της Καθ’ ης η Αίτηση. Ισχυρίζεται ότι, χωρίς την συγκατάθεσή του ή την έγκρισή του για την τελική έκδοση του συγκεκριμένου εγγράφου, η Καθ’ ης η Αίτηση το απέστειλε στον δικηγόρο της προσθέτοντας και την ηλεκτρονική της υπογραφή και στη συνέχεια αυτό διαβιβάστηκε στον δικηγόρο του. Όπως τον συμβουλεύουν οι δικηγόροι του, αυτό το υπογεγραμμένο έγγραφο δεν κατατέθηκε ποτέ στον φάκελο του Δικαστηρίου ως έχει.
- Στην συνέχεια, υποστηρίζει ότι η δικηγόρος του μετέφρασε αυτό το έγγραφο στα ελληνικά και αφού προχώρησε σε ορισμένες πρόσθετες τροποποιήσεις στο έγγραφο αυτό, σε συμφωνία με τον δικηγόρο της Καθ’ ης η Αίτηση, η δικηγόρος του το υπέβαλε στο Δικαστήριο. Εν τούτοις, στις 15/01/2024 κατά την προσέλευσή τους στο Δικαστήριο για την οριστικοποίηση της αίτησης γονικής μέριμνας, η Καθ’ ης η Αίτηση την τελευταία στιγμή πριν από την εμφάνισή αποφάσισε να τροποποιήσει εκ νέου τον όρο Η3 της εν λόγω συμφωνίας, τον οποίο δεν αποδέχθηκε. Έτσι, θεωρεί ότι το προαναφερόμενο έγγραφο δεν εκδόθηκε ποτέ ως δικαστική απόφαση.
- Ο Αιτητής υποστηρίζει ότι η τελευταία φορά που είδε το ανήλικο τέκνο του ήταν στις 16/12/2023 αφού μέχρι σήμερα δεν έχει επιστρέψει στην Κύπρο από τις Η.Π.Α. όπου μετέβη στην μητέρα του. Ζήτησε από την Καθ’ ης η Αίτηση να συμμορφωθεί με το εκδοθέν διάταγμα του Δικαστηρίου και να επιτρέψει στον ανήλικο να ταξιδέψει στην Κύπρο. Ωστόσο, η Καθ΄ ης η Αίτηση δεν του επιτρέπει να φύγει και τον κρατά παράνομα, αντίθετα με τα προαναφερθέντα διατάγματα και παρά τα πολλαπλά γραπτά αιτήματα του προς αυτήν για να τον αφήσει να επιστρέψει.
- Ειδικότερα, ο Αιτητής ισχυρίζεται ότι κατέληξε σε συμφωνία με την Καθ’ ης η Αίτηση εκδίδοντας εισιτήρια για να επιστρέψει ο ανήλικος πίσω στην Κύπρο αναχωρώντας στις 6 Ιανουαρίου 2024 και στη συνέχεια έκλεισε νέο εισιτήριο με αναχώρηση στις 23 Ιανουαρίου 2024, παρουσιάζοντας ως Τεκμήριο 6 τα εν λόγω εισιτήρια. Ο Αιτητής αναφέρει επίσης, ότι η Καθ’ ης η Αίτηση σε μήνυμα που του έστειλε ισχυρίστηκε ότι ο S.Κ.Β. μετέβη στο αεροδρόμιο, αλλά του αρνήθηκαν να ταξιδέψει λόγω του ότι δεν είχε άδεια ταξιδιού υπογεγραμμένη και από τους δύο γονείς, ωστόσο ο ανήλικος σταμάτησε να επικοινωνεί μαζί του εκείνη την ημέρα, κάτι που δεν είχε κάνει ποτέ πριν. Είναι η θέση του, ότι η Καθ’ ης η Αίτηση θα μπορούσε πολύ εύκολα να υπογράψει την άδεια ταξιδιού μέσα σε λίγα λεπτά ή ακόμα και να δείξει το διάταγμα στις αμερικανικές αρχές επαληθεύοντας ότι ο S.Κ.Β. όχι μόνο μπορούσε, αλλά ότι ήταν διάταγμα του Δικαστηρίου και ότι έπρεπε να είχε επιστρέψει στην Κύπρο.
- Ακολούθως, ο Αιτητής δηλώνει ότι περίμενε τον υιό του εκείνη την ημέρα, ωστόσο, την τελευταία στιγμή η Καθ΄ ης η Αίτηση τον ενημέρωσε ότι αυτός δεν θα επέστρεφε στην Κύπρο, χωρίς καμία έγκυρη δικαιολογία. Αναφέρει ότι για πολλές ώρες δεν μπορούσε να επικοινωνήσει τηλεφωνικά με τον ανήλικο και την Καθ΄ ης η Αίτηση, κάτι που τον οδήγησε να επικοινωνήσει με την αστυνομία του Boulder στο Κολοράντο. Επίσης, προσέφερε στην Καθ΄ ης η Αίτηση να κλείσει νέα εισιτήρια για τον ανήλικο στις 24 ή 25 Ιανουαρίου, ωστόσο αγνόησε για άλλη μια φορά τα μηνύματά του.
- Περαιτέρω, ο Αιτητής αναφέρει ότι η Καθ’ ης η Αίτηση έχει εγγράψει τον S.Κ.Β. στο Boulder High School στο Κολοράντο στις ΗΠΑ χωρίς την υπογεγραμμένη γραπτή συγκατάθεσή του και στις 15 Ιανουαρίου 2024, όταν τον ενημέρωσε ότι η εγγραφή του εγκρίθηκε και οι διαπραγματεύσεις με αυτήν για την εξεύρεση λύσης σε όλες τις εκκρεμότητες τους είχαν αποτύχει, την ενημέρωσε αμέσως ότι η συμφωνία τους για διακανονισμό δεν ισχύει πλέον αφού είχε προσπαθήσει να περιορίσει την πρόσβασή του στα παιδιά του. Ταυτόχρονα, υποστηρίζει ότι η Καθ΄ ης η Αίτηση, χωρίς τη συγκατάθεσή του προσπάθησε να αποσύρει τον S.Κ.Β. από το ιδιωτικό σχολείο που φοιτούσε στην Πάφο, παρουσιάζοντας ως Τεκμήριο 17, δέσμη εγγράφων που έλαβε από το εν λόγω σχολείο, διευκρινίζοντας ότι τους έχει ζητήσει να κρατήσουν ανοιχτή τη θέση του ανήλικου τέκνου του.
- Είναι η θέση του Αιτητή, ότι το εκδοθέν διάταγμα παραβιάστηκε κατάφωρα από την Καθ’ ης η Αίτηση η οποία ουσιαστικά απήγαγε τον υιό του και του έκανε μεθοδική πλύση εγκεφάλου σε σημείο που αυτός διέκοψε κάθε ουσιαστική επικοινωνία μαζί του. Επιπρόσθετα, ενημερώθηκε ότι στις 6 Φεβρουαρίου 2024, η Καθ΄ ης η Αίτηση ενέγραψε τον ανήλικο σε ψυχολογικές θεραπείες χωρίς τη συγκατάθεσή του, το οποίο αποτελεί άλλη μια απόδειξη των προσπαθειών της για να τον αποξενώσει από αυτόν.
- Ακολούθως, ο Αιτητής αναφέρει ότι η Καθ’ ης η Αίτηση κατέθεσε στα δικαστήρια των Η.Π.Α. διάφορες αιτήσεις όπως αίτηση διαζυγίου η οποία καλύπτει όλες τις πτυχές όπως την γονική μέριμνα, την διατροφή και τις περιουσιακές διαφορές των διαδίκων, επιχειρώντας ουσιαστικά να αμφισβητήσει την δικαιοδοσία του παρόντος Δικαστηρίου και να εξουδετερώσει την παρούσα διαδικασία, περιφρονώντας το προσωρινό διάταγμα που εκδόθηκε.
- Είναι η θέση του Αιτητή, ότι η Καθ’ ης η Αίτηση αρχικά συναίνεσε ο ανήλικος να μεγαλώσει στην Κύπρο όμως στην συνέχεια ίσως ενεργώντας υπό τις συμβουλές τρίτων, αποφάσισε ότι ήθελε τα περιουσιακά του στοιχεία. Λόγω του γεγονότος ότι είχε ήδη εκδοθεί διάταγμα εναντίον της που δεν της επέτρεπε να πάρει τον υιό του, προσποιήθηκε ότι ήθελε το καλύτερο για το παιδί τους και ότι απλώς επιθυμούσε να την επισκεφτεί προσωρινά στις ΗΠΑ. Η αγάπη που τρέφει για το παιδί του τον οδήγησε να αποδεχτεί και να παράσχει τη συγκατάθεσή του ώστε ο S.Κ.Β. να ταξιδέψει κοντά της προσωρινά. Αφού, το παιδί πήγε στις ΗΠΑ, η Καθ’ ης η Αίτηση δεν επέτρεψε ποτέ την επιστροφή του, κάτι που σχεδίαζε να κάνει από τότε.
- Ο Αιτητής δηλώνει ότι ξεκίνησε όλες τις διαδικασίες μέσω της Σύμβασης της Χάγης για την επιστροφή του παιδιού με βάση τη σαφή διάπραξη αδικημάτων από την πλευρά της Καθ’ ης η Αίτηση. Επιπρόσθετα, υπέβαλε παράπονο στον τοπικό αστυνομικό σταθμό της Πέγειας για την απαγωγή του ανήλικου τέκνου του.
- Στην συνέχεια, ο Αιτητής αρνούμενος την θέση της Αιτήτριας ότι η μόνιμη διαμονή του ανήλικου τέκνου τους ήταν στις Η.Π.Α. ισχυρίστηκε ότι το παιδί τους δεν είχε μόνιμο τόπο διαμονής πριν από τη μετεγκατάστασή του στην Κύπρο, λόγω του ότι ταξίδευαν πολύ με τα παιδιά τους, ενώ για κάποιες χρονικές περιόδους έκαναν εκπαίδευση στο σπίτι και επιπλέον διέμεναν τόσο στο Boulder των Η.Π.Α. όσο και στην Ολλανδία.
- Ο Αιτητής απορρίπτει τους ισχυρισμούς της Καθ’ ης η Αίτηση ότι την ανάγκασε να δεχθεί την Κύπρο ως μόνιμο τόπο διαμονής του S.K.B. αλλά και περί επιδέξιας μεταφοράς του ανήλικου στην Κύπρο. Υποστηρίζει επί τούτου, ότι η Καθ’ ης η Αίτηση είχε δώσει την συγκατάθεση της για να μετακομίσει ολόκληρη η οικογένεια στην Κύπρο όπως αναφέρεται στην ένορκη δήλωση της κας Καγιάτου. Επιπλέον, ο Αιτητής δηλώνει ότι ουδέποτε διέταξε την Καθ’ ης η Αίτηση να παραμείνει στις Η.Π.Α., αφού ήταν δική της απόφαση να μείνει εκεί και ούτε κράτησε τον ανήλικο στην Κύπρο παρά την θέληση του. Επιπρόσθετα, ο Αιτητής αρνείται την θέση της Καθ΄ ης η Αίτηση ότι αυτός προέβη μονομερώς στην εγγραφή του ανήλικου τέκνου τους στο σχολείο στην Πάφο, αφού όπως και η ίδια παραδέχεται μέσα από την ένορκη δήλωση της κας Καγιάτου η εγγραφή έγινε και με την δική της συγκατάθεση.
- Είναι η θέση του Αιτητή, ότι η Καθ’ ης η Αίτηση προσπαθεί να παρουσιάσει τον εαυτό της ως κάποιο είδος αδύναμου θύματος, ωστόσο οι πράξεις της καταδεικνύουν το ακριβώς αντίθετο. Θεωρεί ότι αν ήταν θύμα, δεν θα του στερούσε με τόσο σκληρό τρόπο τον γιο του. Αν ήταν θύμα, δεν θα «κρυβόταν στο σκοτάδι» για τόσο πολύ καιρό, χωρίς να του επιδώσει την Αίτηση περιουσιακών διαφορών με αρ. 13/2023 και τις διαδικασίες στις Η.Π.Α. τις οποίες κίνησε μονομερώς και τις οποίες του επέδωσε μόνο αφού εξασφάλισε να έχει κοντά της τον υιό του και αφού δοκίμασε πρώτα την τύχη της στα δικαστήρια των Η.Π.Α. όπου απέτυχε να εκδώσει τα διατάγματα που ζητούσε.
- Περαιτέρω, ο Αιτητής ισχυρίζεται ότι μέχρι την ημέρα που άφησε το ανήλικο τέκνο του με την Καθ’ ης η Αίτηση στην Κύπρο, τον Οκτώβριο του 2023, αυτός δεν εξέφρασε ποτέ κάποιο σοβαρό παράπονο για την Κύπρο. Καθ’ όλη τη διάρκεια του καλοκαιριού που η Καθ’ ης η Αίτηση δεν ήταν εδώ, ο S.Κ.Β. ήταν πάντα ευδιάθετος, είχε κάνει φίλους στο σχολείο και πήγαινε μαζί τους στο γυμναστήριο. Υποστηρίζει ότι η ιστορία που επινόησε η Καθ’ ης η Αίτηση ότι ο υιός του είναι δυστυχισμένος στην Κύπρο, καλλιεργήθηκε κατά τη διάρκεια του χρόνου που η Καθ' ης η Αίτηση ήταν μαζί του στην Κύπρο. Από τη στιγμή που η Καθ’ ης η Αίτηση έμαθε για το διαζύγιο, άρχισε να κάνει πλύση εγκεφάλου στον ανήλικο για να μισήσει την Κύπρο και να πάει να ζήσει μαζί της στις ΗΠΑ.
- Περαιτέρω, ο Αιτητής αρνείται κατηγορηματικά τον ισχυρισμό της Καθ’ ης η Αίτηση ότι οι δεξιότητες του ανηλίκου στην αναρρίχηση αποκτήθηκαν στην Αμερική και τονίζει ότι ο υιός τους προπονήθηκε τόσο στην Κύπρο όσο και στο εξωτερικό, ωστόσο το μεγαλύτερο μέρος της προπόνησης του για το παγκόσμιο κύπελλο έλαβε χώρα στην Κύπρο, γεγονός που τον οδήγησε σε αποτελέσματα που δεν είχε πετύχει ποτέ στο παρελθόν.
- Απορρίπτει τους ισχυρισμούς της Καθ’ ης η Αίτηση περί απουσίας του από την ζωή του ανήλικου και περί συχνών ταξιδιών του στο εξωτερικό, αφού η απουσία του από την Κύπρο περιορίστηκε μόνο για μία ή δύο φορές που είχε ταξιδέψει στην Ιαπωνία. Υποστηρίζει ότι, η Καθ’ ης η Αίτηση έκανε ότι περνούσε από το χέρι της για να τον αποξενώσει από τον υιό του, αφού ήταν μαζί του για έναν μήνα περίπου, τον Νοέμβριο του 2023 και άρχισε να του κάνει πλύση εγκεφάλου σε τέτοιο βαθμό ώστε να μην θέλει τον πατέρα του και να θέλει να επιστρέψει στις Η.Π.Α. μόνο και μόνο λόγω των περισσότερων σχολικών διακοπών, όπως του ανέφερε η Καθ’ ης η Αίτηση. Ισχυρίζεται ακόμα ότι ο ανήλικος μόνο σπάνια χρησιμοποιούσε τα μέσα μαζικής μεταφοράς, ενώ συνήθως του επέτρεπε να κλείσει ταξί και ήταν πάντα παρών στη ζωή του για να τον μεταφέρει στο σχολείο του.
- Ο Αιτητής υποστηρίζει ότι κατά τη διάρκεια του γάμου του με την Καθ’ ης η Αίτηση, αυτή είχε πάντα νταντάδες, καθαρίστριες και άλλους επαγγελματίες στη διάθεσή της, ενώ ποτέ δεν άφησε τα ανήλικα τέκνα μόνα τους χωρίς την παρουσία της Καθ’ ης η Αίτηση. Ωστόσο, τα όσα συνέβησαν από την 1η Ιανουαρίου 2024, τον έκαναν να αμφιβάλλει έντονα για το αν η Καθ’ ης η Αίτηση είναι σε θέση να λειτουργήσει ως μία καλή μητέρα και βεβαίως απέδειξε ότι αρνείται να συνεργαστεί. Απέρριψε διάφορες προτάσεις διευθέτησης που έγιναν από την πλευρά του και έλαβε μέτρα εναντίον του σε διεθνές επίπεδο. Κατά τη γνώμη του, είναι προς το συμφέρον του ανήλικου να βρίσκεται κοντά του στην Κύπρο, όπου το περιβάλλον είναι καλύτερο για να προετοιμαστεί για το πανεπιστήμιο, ενώ υποστηρίζει ότι η Κύπρος αποτελεί καλύτερο τόπο διαμονής από τις ΗΠΑ.
- Θεωρεί επίσης ότι το επάγγελμα, η εμπειρία, τα πτυχία του και όλα αυτά τα χρόνια που είναι εξαιρετικός πατέρας όπως μπορούν να δηλώσουν τα παιδιά του, πιστοποιούν ότι είναι ικανός να τα φροντίζει. Ισχυρίζεται ότι ο S.Κ.Β. έχει επηρεαστεί σοβαρά από την Καθ’ ης η Αίτηση εναντίον του, επομένως η άποψή του αυτή τη στιγμή, όποια κι αν είναι αυτή ίσως δεν είναι αντικειμενική.
- Είναι η θέση του Αιτητή, ότι η υπό εξέταση Αίτηση έχει καλές πιθανότητες επιτυχίας, καθώς ο ανήλικος ζούσε ευτυχισμένος στην Κύπρο, ωστόσο, η μητέρα του τον χρόνο που την καταχώρησε προσπαθούσε να το αλλάξει αυτό και να πάρει τον ανήλικο μακριά από τον ίδιο, παρόλο που συναίνεσε ο ανήλικος να μετεγκατασταθεί στην Κύπρο. Επιπλέον, απήγαγε τον ανήλικο, παραβιάζει το διάταγμα του Δικαστηρίου και πρέπει να επαναφέρει τον ανήλικο σύμφωνα με το εν λόγω διάταγμα. Η γνώμη του ανηλίκου επηρεάζεται επί του παρόντος κατάφωρα από την Καθ’ ης η Αίτηση και αυτό είναι αντίθετο προς το συμφέρον του παιδιού τους.
- Υποστηρίζει ότι μετά τη διάσταση των διαδίκων η συμπεριφορά της Καθ’ ης η Αίτηση είχε αλλάξει. Θεωρεί ότι ήταν επείγουσα η έκδοση του εν λόγω προσωρινού διατάγματος, αφού αιτιολόγησε στο Δικαστήριο με στοιχεία ότι φοβόταν πως η Καθ' ης η Αίτηση θα έπαιρνε τον ανήλικο μακριά του, κάτι που έγινε αφού τον απήγαγε δολίως. Ο S.Κ.Β. ήταν εγγεγραμμένος και παρακολουθούσε κανονικά το σχολείο εδώ, ενώ είχε επίσης μεγάλα επιτεύγματα στην αναρρίχηση, έχοντας ισχυρούς δεσμούς με την Κύπρο, επομένως, εάν η Καθ΄ ης η Αίτηση προσπαθούσε να τον πάρει μακριά του χωρίς τη συγκατάθεσή του, αυτό θα οδηγούσε σε ανεπανόρθωτη ζημιά σε αυτόν, κάτι που τελικά έγινε.
(III) ΟΙ ΘΕΣΕΙΣ ΤΗΣ ΚΑΘ’ ΗΣ Η ΑΙΤΗΣΗ։
- Η Καθ’ ης η Αίτηση καταχώρησε την ένσταση της στις 07/12/2023 προβάλλοντας συνολικά δεκαοχτώ λόγους, ως ακολούθως։
1. Δεν πληρούνται σωρευτικά οι προϋποθέσεις του άρθρου 32 του Ν. 14/60.
2. Ο Αιτητής δεν προσήλθε στο δικαστήριο με καθαρά χέρια και/ή με καλή πίστη.
3. Ο Αιτητής απέκρυψε εσκεμμένα από το δικαστήριο ουσιώδη γεγονότα και στοιχεία με στόχο την έκδοση διαταγμάτων και παραπλάνηση του Δικαστηρίου.
4. Η υπό εκδίκαση αίτηση είναι αδικαιολόγητη.
5. Η ένορκη δήλωση η οποία συνοδεύει την Αίτηση, στερείται τεκμηρίωσης και είναι κατασκευασμένη.
6. Οι λόγοι που προβάλλονται από τον Αιτητή για την έκδοση και/ή οριστικοποίηση των διαταγμάτων είναι γενικοί, αόριστοι και δεν δικαιολογούν την έκδοση των αιτούμενων διαταγμάτων.
7. Ο Αιτητής αλλά και ο ανήλικος ουδεμία ζημία θα υποστούν από την μη έκδοση των αιτούμενων διαταγμάτων.
8. Το παρόν δικαστήριο είναι καθ’ ύλην και/ή κατά τόπο αναρμόδιο να επιληφθεί της παρούσας Αιτήσεως.
9. Ο ανήλικος είναι ηλικίας 15 ετών και επιθυμεί να επιστρέψει στην Αμερική που αποτελούσε και τον μόνιμο τόπο διαμονής του μέχρι πρόσφατα.
10. Η παρούσα Αίτηση έχει εγερθεί παράτυπα και εκδικητικά αφού τα κίνητρα του Αιτητή είναι αλλότρια.
11. Οι Αιτούμενες θεραπείες αντίκεινται των εννόμων συμφερόντων του ανήλικου.
12. Ο ανήλικος έχει καλύτερη εκπαίδευση στην Αμερική και/ή καλύτερα εφόδια.
13. Ο ανήλικος έχει αποσχιστεί παράτυπα από τον αδερφό του ηλικίας 17 ετών ο οποίος διαμένει στην Αμερική με την Καθ΄ ης η Αίτηση.
14. Είναι προς το συμφέρον του ανηλίκου να διαμένει με την μητέρα του, αφού ο Αιτητής απουσιάζει συνεχώς στο εξωτερικό με αποτέλεσμα ο ανήλικος να μεγαλώνει μόνος του και με το υπηρετικό προσωπικό.
15. Τυχόν έκδοση και/ή οριστικοποίηση των αιτούμενων διαταγμάτων θα ήταν αντίθετη με την βούληση του ανηλίκου ο οποίος είναι αρκετά ώριμος ώστε να αποφασίσει και να επιλέξει.
16. Ο Αιτητής ουδέν δέσιμο και/ή δεσμό έχει με τον ανήλικο, τον οποίο χρησιμοποιεί ως μοχλό πίεσης και/ή ως διαπραγματευτικό χαρτί για να εξασφαλίσει την συγκατάθεση της Καθ’ ης η Αίτηση σε απόσυρση των απαιτήσεων της αναφορικά με τις περιουσιακές τους διαφορές.
17. Δεν είναι προς το συμφέρον της δικαιοσύνης η έκδοση των αιτούμενων διαταγμάτων.
18. Η παρούσα αίτηση αποτελεί κατάχρηση της διαδικασίας.
- Η ένσταση της Καθ’ ης η Αίτηση υποστηρίζεται από την ένορκη δήλωση της κας Καγιάτου ημερομηνίας 07/12/2023 στην οποία αναλύονται οι θέσεις και οι ισχυρισμοί της.
- Αρχικά, η Καθ’ ης η Αίτηση υποστηρίζει ότι ο Αιτητής προσπαθεί να παραπλανήσει το Δικαστήριο αναφορικά με τον τόπο διαμονής των διαδίκων και των ανηλίκων, συμπεριλαμβάνοντας στους τόπους διαμονής τους και την Κύπρο. Είναι η θέση της Αιτήτριας, ότι οι διάδικοι διέμεναν μόνιμα στη περιοχή Κολοράντο Αμερικής, ωστόσο ο Αιτητής μετακόμισε στην Κύπρο στις 02/05/2023. Αναφέρει ακόμα ότι κατά το 2020 ο Αιτητής είχε αποφασίσει να μετεγκατασταθεί στη Κύπρο και μάλιστα αποφάσισε πως ολόκληρη η οικογένεια θα έπρεπε να έρθει στη Κύπρο. Ακολούθως, αναφέρει ότι όλη η οικογένεια ήρθε στη Κύπρο από τις 29/02/2021 μέχρι και τις 18/06/2021. Εν τούτοις, η Αιτήτρια ισχυρίζεται ότι ο μεγαλύτερος υιός των διαδίκων δεν ήθελε να έρθει στη Κύπρο, επειδή του είχαν απομείνει δύο χρόνια για να ολοκληρώσει την φοίτηση του στο σχολείο. Προς το τέλος του 2021, ο Αιτητής αποφάσισε πως θα έπρεπε η Καθ’ ης η Αίτηση να παραμείνει στις Η.Π.Α. με τον μεγαλύτερο υιό τους μέχρι να τελειώσει το σχολείο τον Μάιο του 2024, ενώ ο ανήλικος S.K.B. θα έπρεπε να έρθει στη Κύπρο και να εγγραφεί στο γυμνάσιο. Έτσι, στις 29/05/2023 η Καθ’ ης η Αίτηση έφτασε στην Κύπρο με τον ανήλικο.
- Η Καθ’ ης η Αίτηση αρνείται τους ισχυρισμούς του Αιτητή οι οποίοι επιχειρούν να υπονομεύσουν τον γονικό της ρόλο, την γνώση και εμπειρία στα θέματα που αφορούν την υγεία. Πιο συγκεκριμένα, η Καθ’ ης η Αίτηση σπούδασε γραφικές τέχνες, πολυμέσα και επικοινωνίες και εργάστηκε τόσο με μερικό όσο και με πλήρες ωράριο ως λέκτορας σε πανεπιστήμια. Σε κάθε περίπτωση, υποστηρίζει ότι μετά την γέννηση των ανήλικων τέκνων των διαδίκων, η Καθ’ ης η Αίτηση αφοσιώθηκε στην ανατροφή των ανήλικων τέκνων τους, αφού ο Αιτητής απουσίαζε συνεχώς στο εξωτερικό για επαγγελματικούς σκοπούς.
- Η Καθ’ ης η Αίτηση αρνείται τους ισχυρισμούς του Αιτητή σε σχέση με την πορεία του γάμου τους αλλά και τον χρόνο της διάστασης τους. Ειδικότερα, η Καθ’ ης η Αίτηση υποστηρίζει ότι η διάσταση των διαδίκων επήλθε κατά ή περί την 13/10/2023 όπου ο Καθ’ ου η Αίτηση με ηλεκτρονικό του μήνυμα, την ενημέρωνε για πρώτη φορά πως την εγκαταλείπει και πως αποφάσισε να περάσει το υπόλοιπο της ζωής του με άλλο άτομο.
- Είναι η θέση της Καθ’ ης η Αίτηση μετά από συμβουλή που έλαβε από τους δικηγόρους της, ότι τα αμερικανικά δικαστήρια έχουν δικαιοδοσία να επιληφθούν της παρούσας Αίτησης, αφού ο ανήλικος μετακόμισε στην Κύπρο μόλις στις 29/05/2023 και άρα τα αμερικανικά δικαστήρια μέχρι την 26/11/2023 είχαν δικαιοδοσία για τον τόπο διαμονής του ανηλίκου. Να σημειωθεί πως πριν τις 29/05/2023 ο ανήλικος ζούσε μόνιμα στην Αμερική με τον αδερφό του και την Καθ’ ης η Αίτηση, είχε όλους του τους φίλους εκεί και διαφορετικό τρόπο ζωής. Υποστηρίζει ότι ο Αιτητής ουδέποτε του ανέφερε περί τον Μάιο του 2023 πως θα έμενε μόνιμα στη Κύπρο. Ισχυρίζεται ότι ο ανήλικος μάλιστα επιθυμεί να επιστρέψει πίσω στην Αμερική καθότι στην Κύπρο είναι μόνος του.
- Στην συνέχεια της ένορκης δήλωσης της, η Καθ’ ης η Αίτηση αρνείται ότι συγκατατέθηκε να διαμείνουν μόνιμα στην Κύπρο και δηλώνει ότι δεν είχε ποτέ την επιλογή, ούτε της δόθηκε ο λόγος. Ειδικότερα, ο Αιτητής διέταξε την Καθ’ ης η αίτηση όπως παραμείνει στην Αμερική για να φροντίσει τον μεγαλύτερο υιό τους μέχρι να γίνει 18 ετών, ενώ ο ίδιος θα ερχόταν στην Κύπρο. Μάλιστα, ο Αιτητής με έντεχνο τρόπο μετέφερε τον ανήλικο στη Κύπρο αποξενώνοντας τον από την Καθ’ ης η Αίτηση και τον αδερφό του, και αφού δήλωσε σε αυτήν πως θέλει να χωρίσουν περί τον Οκτώβριο του 2023, η Καθ’ ης η αίτηση ζήτησε από τον Αιτητή να πάει κοντά της ο ανήλικος για διακοπές. Περαιτέρω, όταν η Καθ’ ης η Αίτηση ζήτησε από τον Αιτητή την επιστροφή του ανήλικου στην Αμερική, αφού ο ίδιος ο ανήλικος το επιθυμούσε, ο Αιτητής της δήλωσε πως ο ανήλικος θα παραμείνει στη Κύπρο και προς τούτο θα αιτηθεί στο δικαστήριο για να καθοριστεί ο τόπος διαμονής του. Δηλώνει ακόμα ότι ουδέποτε συμφώνησε πως ο μόνιμος τόπος διαμονής του ανήλικου τέκνου της θα είναι η Κύπρος.
- Η Καθ’ ης η Αίτηση υποστηρίζει ότι ο Αιτητής ακύρωσε το ταξίδι του ανήλικου περί τον Οκτώβριο του 2023 στην Αμερική, διότι έλεγε ότι τα εισιτήρια ήταν ακριβά, με αποτέλεσμα ο ανήλικος να μην συναντήσει τον αδερφό του, από τον Μάιο του 2023. Έτσι, η Καθ’ ης η Αίτηση ήρθε στην Κύπρο για να επισκεφθεί τον ανήλικο περί τα τέλη Οκτωβρίου 2023 για περίπου ένα μήνα, ώστε να διαμείνει με αυτόν και ενώ ο Αιτητής ήταν στο εξωτερικό. Είναι η θέση της, πως καθ’ όλη τη διάρκεια της διαμονής της με το ανήλικο τέκνο της, αυτός της έλεγε πόσο δυστυχισμένος είναι στη Κύπρο, πως δεν έχει κανένα εδώ, αφού ο Αιτητής τον εγκαταλείπει και δεν του δίνει σημασία πως δεν έχει φίλους και δεν μπορεί να προσαρμοστεί.
- Ακολούθως, η Καθ’ ης η Αίτηση επαναλαμβάνει ότι δεν είχε άλλη επιλογή από το να συμφωνήσει ώστε να μετακομίσει ολόκληρη η οικογένεια στη Κύπρο. Ωστόσο κατά την περίοδο που δόθηκε η συναίνεση της, η ίδια δεν γνώριζε πως ο Αιτητής θα την εγκαταλείψει και θα την εκδιώξει, αποκόπτοντας την από τον ανήλικο υιό της ο οποίος την είχε ανάγκη. Επιπλέον, ήταν ρητός όρος μεταξύ των μερών πως η Καθ’ ης η Αίτηση θα ερχόταν μόνιμα στη Κύπρο κατά τον Μάιο του 2024, όταν δηλαδή ο μεγαλύτερος υιός τους θα τέλειωνε το σχολείο. Ωστόσο, κανείς δεν ήξερε την καλοστημένη παγίδα που έστησε ο Αιτητής, εξορίζοντας ουσιαστικά την Καθ’ ης η Αίτηση στην Αμερική και κρατώντας τον ανήλικο στην Κύπρο παρά την θέληση του.
- Αναφορικά με τους ισχυρισμούς του Αιτητή για την εξέλιξη του ανήλικου στον τομέα της αναρρίχησης στην Κύπρο, η Καθ’ ης η Αίτηση αναφέρει ότι ο ανήλικος είχε όλα τα εφόδια στην Αμερική για να εξελιχθεί στο εν λόγω άθλημα αναρρίχησης, ωστόσο η Κύπρος του κόβει τα φτερά αφού το άθλημα αυτό δεν είναι διαδεδομένο στην Κύπρο, ενώ τα βουνά προς αναρρίχηση δεν μπορούν να συγκριθούν με αυτά του Κολοράντο. Όπως της ανέφερε ο ανήλικος, η διαμονή του στη Κύπρο επηρεάζει την εξέλιξη του στο άθλημα αυτό, αφού οι υποδομές στη Κύπρο είναι ανεπαρκείς, με αποτέλεσμα αυτό να αντιβαίνει στα έννομα συμφέροντα του. Στο εξωτερικό έχει πολύ καλύτερες υποδομές και μέσα για την άσκηση του αλλά και καλύτερους προπονητές. Το γυμναστήριο στο οποίο πηγαίνει ο ανήλικος στα Κονιά είναι υποστελεχωμένο, πολύ μικρό και χωρίς τα κατάλληλα μέσα για την αναρρίχηση. Όλα αυτά οδηγούν τον ανήλικο στο να παραπονιέται συνεχώς για όλα αυτά και να αποτείνεται στους προηγούμενους προπονητές του στην Αμερική για παροχή συμβουλών. Μάλιστα υποστηρίζει ότι ο ανήλικος απέκτησε όλες τις δεξιότητες του στην αναρρίχηση στις Η.Π.Α. και όχι στην Κύπρο. Σε σχέση με τις δραστηριότητες που αναφέρει ο Αιτητής ότι κάνει μαζί με τον ανήλικο, είναι η θέση της πως από τον Μάιο του 2023 που ο ανήλικος είναι στη Κύπρο, το μόνο που έκαναν μαζί ήταν να πάνε δύο φορές για ορειβασία αρχές Σεπτεμβρίου και τέλος Οκτωβρίου 2023.
- Επιπρόσθετα, η Καθ’ ης η Αίτηση ισχυρίζεται ότι ο ανήλικος πέραν του σχολείου και της αναρρίχησης που πηγαίνει 1-2 φορές τη βδομάδα δεν παρακολουθεί κανένα άλλο μάθημα ή δραστηριότητα, είναι αποξενωμένος, δεν έχει φίλους ούτε και πηγαίνει σε δραστηριότητες και πάρτι αφού έχει έρθει μόλις τον Μάιο του 2023 στη Κύπρο και δεν μπορεί να προσαρμοστεί. Είναι η θέση της Καθ’ ης η Αίτηση, πως ο Αιτητής απουσιάζει συνεχώς από τη Κύπρο σε ταξίδια σχεδόν έξι μήνες τον χρόνο, δεν έχει σταθερό πρόγραμμα και δεν περνά χρόνο με τον ανήλικο, ο οποίος φροντίζεται αποκλειστικά από την γκουβερνάντα και οικιακή βοηθό. Αναφορικά με τους ισχυρισμούς του Αιτητή, πως ο ίδιος ρυθμίζει το πρόγραμμα του ανήλικου, η Καθ’ ης υποστηρίζει ότι αυτό είναι παντελώς αναληθές, αφού ελάχιστη επικοινωνία έχει με τον ανήλικο ο οποίος μάλιστα πηγαινοέρχεται μόνος του με ταξί τόσο στο σχολείο όσο και στην αναρρίχηση, αφού δεν έχει κανέναν άλλον να τον μεταφέρει, ενώ ο Αιτητής είναι απασχολημένος με την εργασία του.
- Είναι η θέση της Καθ’ ης η Αίτηση, ότι ο ανήλικος παραπονιέται συνεχώς για τις δασκάλες του αλλά και το χαμηλό επίπεδο εκπαίδευσης στην Κύπρο, καθώς και για το χαμηλό επίπεδο αναφορικά με το άθλημα που κάνει, ήτοι την αναρρίχηση. Υποστηρίζει ότι οι βαθμοί του ανηλίκου σε αντίθεση με τα όσα ισχυρίζεται ο Αιτητής έχουν επηρεαστεί αρνητικά, αφού ο ίδιος είναι σε κακή ψυχολογική κατάσταση λόγω της αλλαγής του περιβάλλοντος και της ζωής του κατά τρόπο αυταρχικό από τον Αιτητή.
- Η Καθ’ ης η Αίτηση απορρίπτει τον ισχυρισμό του Αιτητή πως ο ανήλικος δεν έχει συγγενείς στις Η.Π.Α. αφού εκεί έχει την μητέρα του, την γιαγιά του εκ μητρογονίας αλλά και τον αδερφό του, όπως και τους φίλους του. Σε αντίθεση με την Κύπρο, όπου δεν έχει κανένα άλλο πέραν από τον Αιτητή ο οποίος απουσιάζει αρκετές φορές στο εξωτερικό λόγω επαγγελματικών του υποχρεώσεων, με αποτέλεσμα ο ανήλικος να μην έχει κοντά του κανένα. Είναι η θέση της, ότι ο ανήλικος δεν έχει προσαρμοστεί στην Κύπρο και έχει ανάγκη να επιστρέψει στην Αμερική υποστηρίζοντας ότι ο Αιτητής έχει προτείνει πολλές φορές στον ανήλικο να ξεχάσει την Αμερική και να ξεκινήσει μαζί του μια νέα ζωή στη Κύπρο, κάτι που δεν επιθυμεί το παιδί τους.
- Είναι η θέση της Καθ’ ης η Αίτηση, πως δεν υπάρχει ορατή πιθανότητα επιτυχίας της παρούσας Αίτησης αλλά και της κυρίως, αφού ο ανήλικος επιθυμεί να επιστρέψει στην Αμερική. Περαιτέρω, είναι η θέση της πως δεν πληρείται το στοιχείο του κατ’ επείγοντος, αφού ο Αιτητής με ψεύδη κατάφερε να εξασφαλίσει την έκδοση του διατάγματος. Ανεξαρτήτως των πιο πάνω, το Δικαστήριο θα πρέπει να απορρίψει την ενδιάμεση αίτηση για τον λόγο ότι ο Αιτητής δεν ήταν ειλικρινής και δεν αποκάλυψε στο Δικαστήριο τα στοιχεία και/ή γεγονότα που αναφέρονται στην ένσταση της και που ήταν σε πλήρη γνώση του και/ή προσπάθησε να τα παραθέσει με άλλους τρόπους. Γεγονότα πολύ ουσιώδη και που οπωσδήποτε θα ασκούσαν επίδραση στην κρίση του Δικαστηρίου κατά την έκδοση του προσωρινού διατάγματος. Επίσης, ο Αιτητής, παρόλο που είχε προσωπική γνώση, ανέφερε ψευδώς ότι ο ανήλικος επιθυμεί να παραμείνει στη Κύπρο και πως υπήρχε κίνδυνος η Αιτήτρια να τον αποξενώσει.
- Ακολούθως, στις 19/04/2024 καταχωρήθηκε συμπληρωματική ένορκη δήλωση από την δικηγόρο κα Χριστιάνα Χαραλάμπους από το δικηγορικό γραφείο που εκπροσωπεί την Καθ΄ ης η Αίτηση, σε απάντηση αυτής που καταχώρησε ο Αιτητής στα πλαίσια της παρούσης.
- Αρχικά, η Καθ’ ης η Αίτηση παραδέχεται ότι πράγματι γίνονταν συζητήσεις μεταξύ των διαδίκων και σχεδόν επιτεύχθηκε συμφωνία, ωστόσο αυτή απέτυχε λόγω παρουσίας όρων και ρητρών που δεν πληρούσαν τα νομικά πρότυπα για την συμπερίληψη τους σε ένα διάταγμα.
- Ακολούθως, αναφέρει ότι ο Αιτητής ουδέποτε συμπεριφέρθηκε με καλή πίστη αφού ενώ γίνονταν συνομιλίες με την δικηγόρο του, προχώρησε και εξέδωσε προσωρινό διάταγμα φύλαξης σε σχέση με τον ανήλικο, απαγορεύοντας στην Καθ’ ης η αίτηση να απομακρύνει τον ανήλικο από την Κύπρο, χωρίς η ίδια να γνωρίζει το περιεχόμενο του διατάγματος και τις συνέπειες μη τήρησής του.
- Αναφορικά με την καταχώρηση αιτήσεων της Καθ’ ης η Αίτηση στις Η.Π.Α. υποστηρίζεται ότι αυτό έγινε για να διασφαλιστούν τα νόμιμα δικαιώματά της, ιδίως σε θέματα που δεν εμπίπτουν στη δικαιοδοσία των κυπριακών δικαστηρίων και για αυτό καθίστατο αναγκαία η λήψη συμβουλής από δικηγόρο στις Η.Π.Α.
- Ακολούθως, υποστηρίζεται ότι οι ενέργειες της Καθ’ ης η Αίτηση ασκούνταν πάντοτε με γνώμονα το συμφέρον των παιδιών της και πως ουδέποτε είχε πρόθεση να χειραγωγήσει ή να εκμεταλλευτεί οποιουσδήποτε συναισθηματικούς δεσμούς μεταξύ της ίδιας και του ανηλίκου. Σε αντίθεση με τους ισχυρισμούς του Αιτητή, ισχυρίζεται ότι αυτός ήταν στην πραγματικότητα που εκμεταλλεύτηκε τον συναισθηματικό δεσμό μεταξύ μητέρας και παιδιού εκδίδοντας μονομερώς το προσωρινό διάταγμα ημερομηνίας 30/10/2023 επιχειρώντας αργότερα την εξώδικη διευθέτηση, θέτοντας εντελώς παράλογους και άδικους όρους διακανονισμού. Επιπλέον, ο υπαινιγμός ότι οι ενέργειες της Καθ’ ης η αίτηση ήταν μέρος ενός σχεδίου για να εξαναγκάσει τον Αιτητή σε παραχωρήσεις όσον αφορά τις περιουσιακές διαφορές, είναι τόσο παράλογος όσο και προσβλητικός αλλά και άσχετος με την παρούσα διαδικασία.
- Η Καθ’ ης η Αίτηση αναφέρει ότι ο Αιτητής με ηλεκτρονικό μήνυμα προς την Καθ’ ης η αίτηση εξέφρασε πλήρως τη συγκατάθεση του για την επιστροφή του ανήλικου τέκνου τους στις Η.Π.Α. παρέχοντας και την συγκατάθεση του για εγγραφή του ανήλικου στο Boulder High School, συμμετέχοντας ενεργά στη διαδικασία, στις πολυάριθμες επικοινωνίες με τον σχολικό σύμβουλο και τον διευθυντή του σχολείου, ανταλλάσσοντας μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και συμμετέχοντας σε συζητήσεις σχετικά με την επιλογή μαθημάτων του. Ως εκ τούτου, θεωρεί ότι είναι προφανές ότι ο Αιτητής δεν είχε καμία πρόθεση να επιστρέψει ο ανήλικος υιός του στην Κύπρο, παρουσιάζοντας ως Τεκμήριο 3 ηλεκτρονικά μηνύματα από τον Αιτητή προς την Καθ’ ης η αίτηση.
- Επιπρόσθετα, η Καθ’ ης η Αίτηση ισχυρίζεται ότι στις 05/01/2024 σε μια προσπάθεια αποφυγής της επιστροφής του ανηλίκου τέκνου τους στην Κύπρο, ο Αιτητής επικοινώνησε με την Καθ’ ης η αίτηση για να οριστικοποιηθεί η συμφωνία επιμέλειας του ανηλίκου και διαφαίνεται μέσα από το μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου του Αιτητή προς την Καθ’ ης η αίτηση στις 05/01/2024 ότι ο Αιτητής δεν ανέμενε ότι ο ανήλικος θα επέστρεφε στην Κύπρο, αλλά ότι θα παρέμενε στις Η.Π.Α. με την Καθ’ ης η αίτηση μετά την υπογραφή της συμφωνίας επιμέλειας, παρουσιάζοντας το σχετικό ηλεκτρονικό μήνυμα ως Τεκμήριο 5. Ως εκ τούτου, υποστηρίζει ότι οι διάδικοι υπέγραψαν σχετική συμφωνία επιμέλειας του ανήλικου στις 05/01/2024 (βλ. Τεκμήριο 6 της συμπληρωματικής ένορκης δήλωσης ημερομηνίας 19/04/2024).
- Ακολούθως, η Καθ’ ης η Αίτηση αναφέρει ότι μετά την υπογραφή της πιο πάνω συμφωνίας, ο Αιτητής απέστειλε μέσω ηλεκτρονικού μηνύματος σχετική επιστολή του International School of Paphos ημερομηνίας 10/01/2024 για διαγραφή του ανήλικου από το σχολείο και ακολούθως ενέκρινε και την εγγραφή του στο σχολείο Boulder Valley School District στο Κολοράντο. Παρουσίασε ως Τεκμήριο 7 ηλεκτρονικό μήνυμα για διαγραφή του ανηλίκου από το σχολείο στην Πάφο και εγγραφή του στο σχολείο στο Κολοράντο.
- Περαιτέρω, ισχυρίζεται ότι ο Αιτητής είχε επικοινωνία με τον ανήλικο όπου συζητούσαν για την επιλογή των μαθημάτων στο νέο του σχολείο παρουσιάζοντας ως Τεκμήριο 8 την εν λόγω επικοινωνία τους. Ως εκ τούτου, ο ανήλικος απέκτησε την μαθητική του ταυτότητα στο Boulder High School στις 16/01/2024 και ξεκίνησε το λύκειο στις 17/01/2024.
- Είναι η θέση της Καθ’ ης η Αίτηση, ότι ο Αιτητής αρχικά συναίνεσε στη διαμονή του ανήλικου τέκνου τους στις ΗΠΑ, σύμφωνα με τη συμφωνία επιμέλειας που υπεγράφη στις 05/01/2024. Συμφωνήθηκε ότι ο ανήλικος θα παρέμενε στις ΗΠΑ και θα συνέχιζε τη διαμονή του εκεί. Ωστόσο, υποστηρίζει ότι η συμφωνία επιμέλειας δεν μπορούσε να τύχει εφαρμογής από το Δικαστήριο λόγω γενικότητας στους όρους της, αλλά και λόγω διαφωνίας από πλευράς του Αιτητή καθώς ήθελε να αποφασίζει αποκλειστικά ο ίδιος για θέματα υγείας και εκπαίδευσης του ανηλίκου. Στη συνέχεια, ισχυρίζεται ότι ο Αιτητής προσπάθησε να επιβάλει την επιστροφή του ανηλίκου στην Κύπρο, προκαλώντας σύγχυση και αναστάτωση στην καθημερινότητα του ανηλίκου. Ισχυρίζεται ακόμα ότι η μονομερής απόφαση του Αιτητή να κλείσει πτήση επιστροφής του ανηλίκου στην Κύπρο μετά την εγγραφή του σε νέο σχολείο στο Boulder του Κολοράντο των ΗΠΑ χωρίς βάσιμη αιτιολόγηση, προκάλεσε αδικαιολόγητο άγχος, σύγχυση και ανησυχία στον ανήλικο καθώς ο ίδιος ο ανήλικος δεν επιθυμούσε να επιστρέψει στην Κύπρο.
- Η Καθ’ ης η Αίτηση εκφράζει την θέση ότι είναι λυπηρό το γεγονός ότι ο Αιτητής επέλεξε να αποδώσει υπαιτιότητα στην ίδια για την κατάσταση, κατηγορώντας την ψευδώς για αθέμιτη υφαρπαγή των γονικών του δικαιωμάτων. Ο ισχυρισμός ότι η Καθ' ης η αίτηση κρατά παράνομα τον ανήλικο παρά τις δικαστικές αποφάσεις είναι αβάσιμος, αφού ήταν ο Αιτητής που συναίνεσε στην επιστροφή του ανήλικου τέκνου τους στις Η.Π.Α., και ο οποίος βοήθησε τον ανήλικο να ετοιμάσει τα πράγματα του, συνοδεύοντάς τον στο αεροδρόμιο.
- Επιπρόσθετα, υποστηρίζει πως είναι ο ίδιος ο Αιτητής που εξαπόλυε συνεχείς απειλές προς την Καθ’ ης η αίτηση, ότι σε περίπτωση που δεν συμφωνήσει με τους όρους του και δεν υπογράψει τη συμφωνία θα πρέπει να επιστρέψει στην Κύπρο ο ανήλικος και ότι σε αντίθετη περίπτωση θα καταγγείλει την Καθ’ ης η αίτηση για απαγωγή. Στην συνέχεια, όταν ο ανήλικος δεν μπήκε στο αεροπλάνο με προορισμό την Κύπρο, ο Αιτητής εξαπέλυσε απειλές προς την Καθ’ ης η αίτηση ότι θα την καταγγείλει για απαγωγή, αγνοώντας την επιθυμία του ανηλίκου να μην επιστρέψει στην Κύπρο.
- Η Καθ’ ης η Αίτηση αρνείται κατηγορηματικά τους ισχυρισμούς του Αιτητή ότι αυτή εμποδίζει την σχέση του με τον ανήλικο, καθώς ενθαρρύνει τον υιό της να έχει συχνή επικοινωνία με τον πατέρα του και καθ’ όλη τη διάρκεια Ιανουαρίου και Φεβρουαρίου διοργανώθηκαν συχνές βιντεοκλήσεις μεταξύ του ανηλίκου και του Αιτητή, γεγονός που αποδεικνύει τη δέσμευση της Καθ’ ης η αίτηση για την προώθηση της σχέσης πατέρα-παιδιού διασφαλίζοντας ότι δεν παρεμβαίνει στην σχέση του με τον ανήλικο.
- Ακολούθως, η Καθ’ ης η αίτηση αρνείται κατηγορηματικά τους ισχυρισμούς του Αιτητή περί παραβίασης οποιασδήποτε δικαστικής απόφασης δηλώνοντας ότι πάντοτε ενεργούσε και ενεργεί με συνέπεια προς το συμφέρον των παιδιών, συμμορφούμενη με όλες τις σχετικές νομικές υποχρεώσεις, σε αντίθεση με τον Αιτητή, που ενώ έδωσε τη συγκατάθεση του να ταξιδέψει ο ανήλικος στο Κολοράντο, απέστειλε επιστολή για διαγραφή του από το σχολείο στην Πάφο, έδωσε τη συγκατάθεση του για εγγραφή του σε λύκειο στο Κολοράντο δεικνύοντας έτσι τη συγκατάθεση για την μόνιμη διαμονή του ανηλίκου με τη μητέρα του, στην συνέχεια με σκοπό να εκδικηθεί την Καθ’ ης η αίτηση απαιτούσε και απαιτεί την επιστροφή του ανηλίκου στην Κύπρο δεικνύοντας με αυτό τον τρόπο πως αντιμετωπίζει τον ανήλικο υιό του.
- Η Καθ’ ης υποστηρίζει ότι οι δυσκολίες προσαρμογής του ανήλικου τέκνου τους και η δυστυχία του στην Κύπρο, σε συνδυασμό με την απουσία συναισθηματικής υποστήριξης, έγιναν εμφανείς με την πάροδο του χρόνου. Ο Αιτητής ενημερώθηκε για τα προβλήματα αυτά τον Νοέμβριο του 2023, γεγονός που τον ώθησε να επιτρέψει στον υιό του να επιστρέψει στις Η.Π.Α. και να συνεχίσει να διαμένει εκεί.
- Επιπρόσθετα, η Καθ’ ης η Αίτηση υποστηρίζει ότι η ακαδημαϊκή επιτυχία και τα επιτεύγματα του ανηλίκου σε εξωσχολικές δραστηριότητες είναι αναμφίβολα σημαντικά, αλλά δεν θα πρέπει να αποβαίνουν εις βάρος της συναισθηματικής και ψυχολογικής του υγείας. Θεωρεί ότι είναι ζωτικής σημασίας να εξεταστεί ο αντίκτυπος που μπορεί να έχει στη συνολική ευημερία και ανάπτυξη του ανηλίκου, ο αποχωρισμός από τη μητέρα του και τα άλλα αγαπημένα του πρόσωπα. Επιπλέον, ο εξαναγκασμός του ανηλίκου να παραμείνει στην Κύπρο παρά την επιθυμία του, ενδεχομένως να επιδεινώσει την όποια συναισθηματική δυσφορία μπορεί να βιώνει.
- Περαιτέρω, η Καθ’ ης η αίτηση αρνείται κατηγορηματικά τον ισχυρισμό του Αιτητή ότι ενέγραψε τον ανήλικο στο Boulder High School χωρίς την υπογεγραμμένη γραπτή συγκατάθεση του, αφού στην πραγματικότητα, ο Αιτητής ήταν εκείνος που έδωσε εντολή στην Καθ’ ης η αίτηση να εγγράψει τον ανήλικο στο Boulder High School, όπως προκύπτει από τη μεταξύ τους γραπτή επικοινωνία. Υποστηρίζει ότι ο Αιτητής με μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου με ημερομηνία 13/12/2023, εξέφρασε σαφώς την πλήρη συγκατάθεσή του για την επιστροφή του ανήλικου στις Η.Π.Α. και την επανάληψη της διαμονής του και την φοίτηση στο σχολείο εκεί υπό τη φροντίδα της Καθ’ ης η αίτηση, παρουσιάζοντας την σχετική αλληλογραφία μεταξύ των διαδίκων ως Τεκμήριο 15. Περαιτέρω, αναφέρει ότι στις 10/01/2024 ο Αιτητής απέστειλε στην Καθ’ ης η αίτηση επιστολή διαγραφής του ανηλίκου από το σχολείο στην Πάφο, παρουσιάζοντας ως Τεκμήριο 16 σχετικό ηλεκτρονικό μήνυμα μαζί με την επισυναπτόμενη επιστολή από το σχολείο. Στη συνέχεια, η Καθ’ ης η αίτηση για να επαληθεύσει τα ανωτέρω απέστειλε σχετικό ηλεκτρονικό μήνυμα στο σχολείο στην Πάφο για να επιβεβαιώσει τη διαγραφή του ανηλίκου από το σχολείο, την οποία παρουσίασε ως Τεκμήριο 17.
- Επιπλέον, ο ισχυρισμός ότι η Καθ’ ης η αίτηση ενέγραψε τον ανήλικο σε ψυχολογικές θεραπείες χωρίς τη συγκατάθεση του Αιτητή είναι παραπλανητικός, καθώς μετά την εμπλοκή των αστυνομικών αρχών στο Κολοράντο στις 24/01/2024 εναντίον της Καθ’ ης η αίτηση με την κατηγορία της απαγωγής που εκκίνησε ο Αιτητής εναντίον της, η Καθ’ ης η αίτηση ήταν εκείνη που προσπάθησε να διασφαλίσει την ευημερία του ανηλίκου παρέχοντάς του την απαραίτητη ψυχολογική υποστήριξη. Ο Αιτητής, παρά το γεγονός ότι γνώριζε το νόμιμο δικαίωμα του ανήλικου να αναζητήσει επαγγελματική βοήθεια χωρίς τη συγκατάθεσή του στο Κολοράντο καθώς, σύμφωνα με τον νόμο του Κολοράντο, ένας ανήλικος που είναι 12 ετών και άνω μπορεί να λάβει υπηρεσίες ψυχοθεραπείας χωρίς τη συγκατάθεση του γονέα, εάν ο ανήλικος ζητά εθελοντικά τις υπηρεσίες αυτές και είναι απαραίτητες για την ευημερία του, απέστειλε ηλεκτρονικό μήνυμα στην Καθ’ ης η αίτηση ζητώντας τα στοιχεία επικοινωνίας του ψυχολόγου, και απαίτησε τον τερματισμό της θεραπείας για τον ανήλικο, παρά το γεγονός ότι ο ίδιος είχε εκφράσει προφορικά την υποστήριξή του σε τέτοιου είδους θεραπείες κατά τη διάρκεια τηλεφωνικής επικοινωνίας με τον ανήλικο.
- Αναφορικά με τις διαδικασίες της Σύμβασης της Χάγης τις οποίες προώθησε ο Αιτητής, η Καθ' ης η αίτηση αρνείται κατηγορηματικά κάθε κατηγορία, ενώ δηλώνει ότι η καταγγελία του Αιτητή στο τοπικό αστυνομικό τμήμα της Πέγειας για την υποτιθέμενη απαγωγή του ανηλίκου, είναι τόσο αβάσιμη όσο και δόλια. Όπως υποστήριξε προηγουμένως, ο Αιτητής είχε δώσει τη συγκατάθεσή του για να μετακομίσει ο ανήλικος στις Η.Π.Α. και να συνεχίσει να διαμένει εκεί και μάλιστα ο ίδιος άδειασε το δωμάτιο του παιδιού στην Κύπρο, τον μετέφερε στο αεροδρόμιο και σχεδίαζε να δει τον ανήλικο σε διάφορες διακοπές κατά τη διάρκεια του έτους.
- Η Καθ’ ης η Αίτηση απορρίπτει ως ψευδή τον ισχυρισμό του Αιτητή ότι ο ανήλικος δεν είχε μόνιμη κατοικία πριν μετακομίσει στην Κύπρο, αφού ο κύριος τόπος διαμονής του ήταν πράγματι εγκατεστημένος στο Κολοράντο, όπου γεννήθηκε, μεγάλωσε, φοίτησε στο σχολείο και δημιούργησε σημαντικές σχέσεις. Η μητέρα του, η γιαγιά του και ο αδελφός του ανήλικου διαμένουν επίσης στο Κολοράντο εδώ και χρόνια. Παρόλο που υπήρχαν περίοδοι ταξιδιών και διδασκαλίας στο σπίτι, ο ανήλικος θεωρούσε σταθερά το Κολοράντο ως τον τόπο διαμονής του. Είναι η θέση της, ότι η προσωρινή διαμονή του στην Κύπρο από τις 29 Μαΐου έως τις 16 Δεκεμβρίου 2023 δεν αναιρεί τη μόνιμη κατοικία του στο Κολοράντο.
- Η Καθ’ ης η Αίτηση τονίζει ότι σε καμία περίπτωση δεν έχει αποδειχθεί ότι το ανήλικο τέκνο τους είχε ισχυρούς δεσμούς με την Κύπρο κατά τον χρόνο που ο Αιτητής κατέθεσε αίτηση στο Δικαστήριο. Υποστηρίζει ότι ο ανήλικος είναι κάτοικος του Κολοράντο από τη γέννησή του, και ως εκ τούτου, το Κολοράντο έχει δικαιοδοσία επί της υπόθεσής του. Συνεπώς, είναι η θέση της ότι η υπό εξέταση αίτηση θα πρέπει να απορριφθεί, αφού είναι προς το συμφέρον του ανήλικου να παραμείνει μαζί της στις Η.Π.Α. κάτι που επιθυμεί και ο ίδιος ο ανήλικος.
(IV) ΝΟΜΙΚΗ ΠΤΥΧΗ։
- Για να δικαιολογείται η έκδοση προσωρινού διατάγματος με βάση το άρθρο 32 του Ν. 14/60 πρέπει να συνυπάρχουν οι ακόλουθες προϋποθέσεις:
(α) η ύπαρξη σοβαρού ζητήματος προς εκδίκαση,
(β) η ύπαρξη ορατής πιθανότητας να δικαιούται ο ενάγοντας σε θεραπεία στην αγωγή, και
(γ) ότι θα είναι δύσκολο ή αδύνατο να απονεμηθεί πλήρης δικαιοσύνη σε κατοπινό στάδιο, εκτός εάν εκδοθεί το αιτούμενο διάταγμα. (Βλ. μεταξύ άλλων Odysseos v. Pieris Estates and Others (1982) 1 Α.Α.Δ. 557, Τσιολάκκη και άλλη ν. Στυλιανίδη (1992) 1 (Β) Α.Α.Δ. 782, Πουργουρίδη κ.ά. ν. Μέζου κ.ά., (1994) 1 Α.Α.Δ. 201, Κυτάλα κ.ά. ν. Χρυσάνθου κ.ά. (1996) 1 (Α) Α.Α.Δ. 253, M & Ch Mitsingas Tr. Ltd κ.ά. ν. Timberland Co. (1997) (Γ) 1 Α.Α.Δ. 1791).
- Επιπρόσθετα, το Δικαστήριο οφείλει να σταθμίσει το κατά πόσο είναι δίκαιο και εύλογο το αιτούμενο διάταγμα (Ιπποδρομιακή Αρχή Κύπρου ν. Χ''Βασίλη (1989) 1 (Ε) Α.Α.Δ. 152). Περαιτέρω, το Δικαστήριο δεν αποφασίζει πάνω στα διαφιλονικούμενα θέματα στα οποία θα κριθεί η κυρίως αίτηση (Βλ. Jonitexo Ltd v. Adidas, (1984) 1 Α.Α.Δ. 263).
- Σύμφωνα με το άρθρο 5 (1)(α) του Ν. 216/90, η γονική μέριμνα είναι καθήκον και δικαίωμα των γονέων, οι οποίοι το ασκούν από κοινού. Με βάση το άρθρο 5(1)(β) του Νόμου, η γονική μέριμνα περιλαμβάνει τον προσδιορισμό του ονόματος, την επιμέλεια του προσώπου, τη διοίκηση της περιουσίας και την εκπροσώπηση του τέκνου σε κάθε υπόθεση ή δικαιοπραξία που αφορούν το πρόσωπο ή την περιουσία του.
- Σύμφωνα με το άρθρο 7 του Ν. 216/90, αν οι γονείς διαφωνούν κατά την άσκηση της γονικής μέριμνας και το συμφέρον του τέκνου επιβάλλει να ληφθεί απόφαση, αποφασίζει το Δικαστήριο, έπειτα από αίτηση οποιουδήποτε από τους γονείς.
- Σύμφωνα με το άρθρο 6 παρ. (2) εδ. (α) του Ν. 216/90, η απόφαση του Δικαστηρίου πρέπει να αποβλέπει προς το συμφέρον του τέκνου, (Ευγ. Στυλιανού ν. Βασ. Στυλιανού (1993) 1 ΑΑΔ 130, Διευθύντρια Τμήματος Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας ν. Ντούμα κ.ά. (2001) 1 (Γ) ΑΑΔ 1911).
- Σύμφωνα με την καθοδηγητική νομολογία, κατά την εκδίκαση των αιτήσεων που αφορούν την άσκηση της γονικής μέριμνας ανήλικων τέκνων, δεν υπάρχει το στοιχείο της αντιπαράθεσης μεταξύ των γονέων. Πρόκειται για διαδικασία εξεταστικού χαρακτήρα, της οποίας ο τελικός σκοπός είναι η καλύτερη εξυπηρέτηση της ευημερίας και του συμφέροντος του ανηλίκου. Ως συμφέρον του τέκνου εννοείται το σωματικό, το υλικό, το πνευματικό, το ψυχικό, το ηθικό και γενικότερα το κάθε είδους συμφέρον. Γνώμονας είναι πάντοτε το συμφέρον του ανηλίκου (βλ. Ιακωβίδης ν. Ιακωβίδου (2001) 1 Α.Α.Δ. 1108, Στυλιανού ν. Στυλιανού (1993) 1 Α.Α.Δ. 130, Διευθύντρια Κοινωνικής Ευημερίας ν. Ντούμα κ.ά. (2001) 1 (Γ) 1911, Σοφοκλέους ν. Τσεσμέλογλου (2006) 1 (Β) Α.Α.Δ. 1153).
- Στην καθοδηγητική απόφαση Κκουφού ν. Κκουφού (1997) 1 ΑΑΔ 1588, 1593 επισημάνθηκαν τα ακόλουθα:
«Η διαμόρφωση κρίσης πάνω σε θέματα γονικής μέριμνας είναι έργο λεπτό και σύνθετο. Δεν είναι εγχείρημα που στοχεύει στην απόδοση ευθυνών ή στην επιβολή κύρωσης για μεμπτή συμπεριφορά. Γνώμονας είναι το συμφέρον του ανηλίκου και κατά την εκτίμησή του προσλαμβάνει σημασία το σύνολο των κριτηρίων».
- Στην υπόθεση Ιωαννίδης κ.ά. ν. Ιωαννίδη κ.ά. (2002) 1 (Γ) ΑΑΔ Σελ. 1446, 1452 λέχθηκαν τα πιο κάτω:
«Στη διαδικασία αιτήσεων γονικής μέριμνας δεν υπάρχει το στοιχείο της αντιπαράθεσης μεταξύ των γονέων. Πρόκειται για διαδικασία εξεταστικού χαρακτήρα της οποίας, ο τελικός σκοπός είναι η καλύτερη εξυπηρέτηση της ευημερίας και του συμφέροντος του ανηλίκου. Στα άρθρα 6 και 14 του νόμου, αναφέρεται ότι το κύριο κριτήριο για τη γονική μέριμνα είναι το συμφέρον του τέκνου. Πρόκειται για αρχή η οποία επαναλαμβάνεται συχνά στη νομολογία».
- Αναφορικά με το ζήτημα της απαγόρευσης εξόδου του ανήλικου τέκνου των διαδίκων από το έδαφος της Δημοκρατίας, θα πρέπει να καταδειχθεί ο κίνδυνος ο ένας γονέας που συνήθως είναι αλλοδαπός να εγκαταλείψει την Κύπρο μεταφέροντας μαζί του το ανήλικο τέκνο των διαδίκων, με αποτέλεσμα να επηρεαστούν δυσμενώς τα δικαιώματα του άλλου γονέα, όπως η άσκηση της επικοινωνίας με το παιδί του, αλλά και διαφόρων πτυχών της γονικής μέριμνας.
- Αναφορικά με την εξουσία των Δικαστηρίων να εκδίδουν τέτοιας φύσης διατάγματα, παραθέτω σχετικό απόσπασμα από το σύγγραμμα «Διατάγματα-Injuctions» έκδοση 2016, των κ.κ. Ερωτοκρίτου-Αρτέμη, όπου στην σελ. 286 αναφέρονται τα ακόλουθα։
« (ε) Διατάγματα εξόδου από τη Δημοκρατία։
Το δικαστήριο έχει εξουσία να εκδίδει διηνεκή ή παρεμπίπτοντα διατάγματα τα οποία να απαγορεύουν την έξοδο ανηλίκου από τη Δημοκρατία, χωρίς την συγκατάθεση του άλλου γονέα. Σε ορισμένες περιπτώσεις όπου υπάρχει υποψία ότι ενδεχομένως να επιχειρηθεί η μεταφορά του ανηλίκου στο εξωτερικό μπορεί να ζητηθεί από το δικαστήριο να συμπεριλάβει στο διάταγμα και διαταγή για τοποθέτηση του ανήλικου στον κατάλογο απαγορευμένων προσώπων για έξοδο από τη Δημοκρατία, γνωστό ως "stop list"».
(V) Η ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΟ ΑΝΗΛΙΚΟ ΤΕΚΝΟ։
- Στις 20/11/2024 το Δικαστήριο διεξήγαγε συνέντευξη με το ανήλικο τέκνο των διαδίκων S.K.B. μέσω εικονοτηλεδιάσκεψης, ούτως ώστε να ληφθεί υπόψη η γνώμη του, αφού το παιδί είχε στο μεταξύ μεταβεί στις Η.Π.Α. στην κατοικία όπου διαμένει η Καθ’ ης η Αίτηση μητέρα του, όπου και παρέμεινε. Το Δικαστήριο διεξήγαγε συνέντευξη με το ανήλικο τέκνο των διαδίκων ηλικίας 16 ετών και η οποία έλαβε χώρα στην βάση της απόφασης του Δευτεροβάθμιου Οικογενειακού Δικαστηρίου στην υπόθεση Γ.Δ. κ.α. -ν- Α.Β. κ.α. Έφεση Αρ. 1/2022, ημερομηνίας 07/07/2022, όπου κρίθηκε αναγκαία η λήψη προσωπικής συνέντευξης με έναν ανήλικο ακόμα και στα πλαίσια μίας ενδιάμεσης αίτησης.
- Το άρθρο 6 παρ. 3 του Ν.216/90 προνοεί ότι ανάλογα με την ωριμότητα του τέκνου και στο βαθμό που μπορεί να αντιληφθεί, πρέπει να ζητείται και να συνεκτιμάται η γνώμη του πριν από κάθε απόφαση σχετικά με τη γονική μέριμνα, εφόσον η απόφαση αφορά τα συμφέροντα του.
- Στην καθοδηγητική απόφαση στην υπόθεση Ευγ. Στυλιανού ν. Βασ. Στυλιανού (1993) 1 Α.Α.Δ. 130, το Δευτεροβάθμιο Οικογενειακό Δικαστήριο επισήμανε τα ακόλουθα:
«H μαρτυρία των ανηλίκων αναφορικά με τις επιθυμίες τους ως προς την επιμέλεια και φροντίδα του προσώπου τους αποτελεί πρωτογενές συστατικό στοιχείο για την άσκηση της δικαιοδοσίας του Οικογενειακού Δικαστηρίου για τη ρύθμιση της γονικής μέριμνας όπου καταρρέει ο γάμος. Αυτό συνάγεται ευθέως από τις πρόνοιες του άρθρου 6(3) του Ν. 216/90 που επιτάσσει την αναζήτηση της γνώμης των ανηλίκων, εφόσον έχουν την ωριμότητα να διαμορφώσουν γνώμη, πριν τη λήψη οποιασδήποτε απόφασης 'σχετικά με τη γονική τους μέριμνα'. Η μαρτυρία των ανηλίκων σε διαδικασία για γονική μέριμνα δεν στρέφεται εξ’ αντικειμένου εναντίον οποιουδήποτε• είναι δηλωτική της γνώμης τους για το συμφέρον και την ευημερία τους. Το δικαίωμα που τους αναγνωρίζεται αποτελεί απόρροια της αυθυπαρξίας του ατόμου τους.
Η λήψη της γνώμης του παιδιού, εφόσον η ωριμότητα του καθιστά δυνατή τη διαμόρφωση γνώμης, για την ανάθεση της επιμέλειας και μέριμνας του είναι υποχρεωτική, όπως προβλέπει το άρθρο 6(3) του Νόμου 216/90 και ενέχει βαρύνουσα σημασία ως αποκαλυπτική της δικής του βούλησης για την ευτυχία και πρόοδο του. Όπως εξηγείται στην υπόθεση Gillick, όσο μεγαλώνει το παιδί και ανεξαρτητοποιείται ανάλογα μεγαλύτερη και βαρύνουσα καθίσταται η γνώμη του για την επιμέλεια του ατόμου του».
- Στην απόφαση Π.Ε. -και- K.R.U. του Δευτεροβάθμιου Οικογενειακού Δικαστηρίου, Έφεση αρ. 23/18, ημερομηνίας 03/12/2019, η πρόεδρος του Ανώτατου Δικαστηρίου κα Σταματίου, επισήμανε τα ακόλουθα:
«H γνώμη του παιδιού έχει βαρύνουσα σημασία, και συνεπώς η βούληση του, αναλόγως της ωριμότητάς του, πρέπει να αναζητείται και να συνεκτιμάται (βλ. Στυλιανού ν. Στυλιανού (1993) 1 ΑΑΔ 130, Πασιαρδή ν. Θεοδοσίου (2004) 1 ΑΑΔ 338). Αυτό αποτελεί ένδειξη σεβασμού της προσωπικότητας του παιδιού από το νομοθέτη. Η αναζήτηση της γνώμης του παιδιού είναι υποχρεωτική, εφόσον το παιδί είναι ώριμο, λόγω βιολογικών ή κοινωνικών παραγόντων, να εκφράσει τη γνώμη του για συγκεκριμένο θέμα.
Η γνώμη του παιδιού λαμβάνεται υπόψη νοουμένου ότι είναι γνήσια και όχι υποβολιμαία ή στηρίζεται στη μονομερή επίδραση του ενός εκ των γονέων. Ιδιαίτερα στις περιπτώσεις όπου το παιδί ζει με τον ένα γονέα ή όπου καλλιεργείται από τον ένα γονέα η αποξένωση ως προς τον άλλο γονέα».
- Στο σύγγραμμα «Οικογενειακό Δίκαιο» Απόστολου Γεωργιάδη, εκδόσεις Σάκκουλα, 2014, αναφέρονται τα ακόλουθα (βλ. σελ. 560-561):
«β) Γνώμη τέκνου: Προκειμένου να διευκολυνθεί ο δικαστής (και των ασφαλιστικών μέτρων) στο έργο του, ο νόμος ορίζει ρητά ότι ανάλογα με την ωριμότητα του τέκνου πρέπει να ζητείται και να συνεκτιμάται η γνώμη του πριν από κάθε απόφαση σχετική με τη γονική μέριμνα, εφόσον η απόφαση αφορά στα συμφέροντα του (ΑΚ 1511 § 3, ΚΠολΔ 681Γ § 3 εδ. α'). Αντίστοιχη ρύθμιση περιέχει και η Ευρωπαϊκή Σύμβαση για την άσκηση των δικαιωμάτων των παιδιών (ν.2502/1997), σύμφωνα με την οποία «σε ένα παιδί που θεωρείται από το εσωτερικό δίκαιο ότι έχει επαρκή κρίση, στις διαδικασίες που το αφορούν ενώπιον μιας δικαστικής αρχής, παρέχονται τα ακόλουθα δικαιώματα, την απόλαυση των οποίων μπορεί να ζητήσει και το ίδιο: να ερωτάται και να εκφράζει τη γνώμη του» (άρθρο 3). Το δικαστήριο λοιπόν έχει καθήκον να αναζητήσει και να συνεκτιμήσει τη γνώμη του τέκνου, εφόσον πρόκειται για ώριμο παιδί που έχει την ικανότητα να αντιληφθεί το συμφέρον του, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι είναι υποχρεωμένο να την ακολουθήσει. Για τον λόγο αυτό το δικαστήριο εκτιμά ελεύθερα το επίπεδο ωριμότητας του τέκνου ενόψει και των εκάστοτε πραγματικών περιστατικών, οφείλει όμως να αιτιολογεί ειδικώς γιατί αυτό δεν έχει ενδεχομένως την απαιτούμενη ωριμότητα.»
- Το πότε ένα παιδί κρίνεται ώριμο να εκφράσει την γνώμη του σε θέματα που το αφορούν, δεν έχει θεσμοθετηθεί ρητά στην κυπριακή έννομη τάξη και έτσι αυτό επαφίεται στην διακριτική ευχέρεια του Δικαστηρίου. Αντλείται συνήθως καθοδήγηση από την σχετική νομολογία. Στο σύγγραμμα Οικογενειακό Δίκαιο, Β. Βαθρακοκοίλη (2004) στην σελ. 907, εκφράζεται η άποψη ότι για να είναι δυνατή η διακρίβωση της γνώμης του τέκνου πρέπει να έχει συμπληρώσει τουλάχιστον το 6ο έτος της ηλικίας του.
- Στην υπόθεση Αναφορικά με την Αίτηση της Α. Καλφοπούλου (1998) 1 Α.Α.Δ. 55, το Δικαστήριο, σε σχέση με τα κριτήρια καθορισμού της παιδικής ωριμότητας, επισήμανε στην σελ. 72 τα ακόλουθα։
«Όταν ο ανήλικος έχει φτάσει σε ηλικία που μπορεί να αποφασίζει, το Δικαστήριο θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη και τις επιθυμίες του ανηλίκου (Re Agar-Ellis (1883) 24 CH.D. 317). Στις υποθέσεις R. v. Clarke και R. v. Howes (3 El. & El. 332) αποφασίστηκε ότι η ηλικία που μπορεί να οδηγήσει έναν ανήλικο σε μία σωστή επιλογή είναι για τα αγόρια η ηλικία των 14 χρονών και για τα κορίτσια η ηλικία των 16 χρονών».
- Το άρθρο 12(1) του περί της Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Παιδιού Νόμου (Ν.5(ΙΙΙ)/2000) διαλαμβάνει ότι τα συμβαλλόμενα κράτη οφείλουν να διασφαλίζουν στο παιδί που είναι ικανό να σχηματίσει τις δικές του απόψεις, το δικαίωμα της ελεύθερης έκφρασής των απόψεων του, σχετικά με οποιοδήποτε θέμα που το αφορά και δίδεται στις απόψεις του παιδιού το απαιτούμενο βάρος σύμφωνα με την ηλικία και τον βαθμό ωριμότητας του.
- Η καταλυτική σημασία του δικαιώματος ακρόασης των παιδιών διαφαίνεται και μέσα από τον Ευρωπαϊκό Κανονισμό 2201/2003 για την διεθνή δικαιοδοσία και την αναγνώριση και εκτέλεση αποφάσεων σε γαμικές διαφορές και διαφορές γονικής μέριμνας, όπου στο άρθρο 23(β) αναφέρεται ότι, απόφαση που αφορά την γονική μέριμνα δεν αναγνωρίζεται αν έχει εκδοθεί χωρίς να δοθεί στο παιδί δυνατότητα ακρόασης κατά παράβαση των θεμελιωδών δικονομικών αρχών του κράτους αναγνώρισης.
- Ένεκα της φύσεως και των αιτούμενων θεραπειών της υπό εξέταση αίτησης, η συνέντευξη με τον ανήλικο επικεντρώθηκε κυρίως στην ζωή του στις Η.Π.Α. αλλά και στο χρονικό διάστημα που έζησε στην Κύπρο μαζί με τον πατέρα του. Μετά από σχετικές ερωτήσεις που του υποβλήθηκαν, ο ανήλικος ανέφερε ότι γεννήθηκε και ζει σήμερα στο Boulder του Κολοράντο, όπου διέμενε όλη του την ζωή, εκτός από την περίοδο που βρισκόταν στην Κύπρο. Διαμένει σε αυτήν την πόλη μαζί με την Καθ΄ ης η Αίτηση μητέρα του και την γιαγιά του, ενώ περιστασιακά τους επισκέπτεται και ο αδελφός του οποίος σπουδάζει στο πανεπιστήμιο.
- Περαιτέρω, στο σχολείο του στο Boulder φοιτά με την συγκατάθεση των γονέων του και γενικά δήλωσε ευχαριστημένος με το σχολικό του περιβάλλον, τους καθηγητές του, ενώ οι βαθμοί του είναι αρκετά καλοί. Δήλωσε ότι νοιώθει ευχαριστημένος με την ζωή στις Η.Π.Α. και ότι του αρέσει εκεί γιατί είναι ένα όμορφο μέρος, του αρέσει η αναρρίχηση, οι άνθρωποι, το σκι και ότι είναι ένα μέρος που είναι βολικό να πηγαίνεις παντού. Δεν τον προβληματίζει κάτι στην πόλη που διαμένει και δεν διακρίνει αν υπάρχει εγκληματικότητα, ενώ δεν βιώνει φόβο ή ανασφάλειες εκεί.
- Όταν ρωτήθηκε για το πως προέκυψε να έρθει στην Κύπρο με τον μπαμπά του, αυτός απάντησε ότι αρχικά το σχέδιο που υπήρχε ήταν να πήγαινε εκεί και να φοιτούσε σε γυμνάσιο και στην πορεία του χρόνου ένοιωσε τελικά ότι το μέρος αυτό δεν ήταν το σπίτι του. Παραδέχθηκε ότι το να έρθει στην Κύπρο ήταν κοινή απόφαση των γονέων του, αλλά όχι 100%. Ανέφερε ότι ήρθαν στην Κύπρο για να διαμείνουν με τον πατέρα του τον Μάιο του 2023. Μετά από σχετικές ερωτήσεις που του υποβλήθηκαν, ανέφερε για το σχολείο του, ότι ήταν ένα καλό, συνηθισμένο ιδιωτικό σχολείο στην Πάφο, ότι δεν ήταν κάτι το ιδιαίτερο και ότι δεν είχε κάποιο ιδιαίτερο πρόβλημα, ενώ δεν υπήρχε κάτι που να το ξεχωρίζει ως σχολείο. Δήλωσε ότι δεν υπήρχε κάτι που δεν του άρεσε σε αυτό το σχολείο, στο οποίο φοιτούσε από τον Σεπτέμβριο μέχρι και τον Δεκέμβριο. Στην συνέχεια, ο ανήλικος ανέφερε ότι το επίπεδο του σχολείου που φοιτούσε στην Πάφο ήταν αρκετά υψηλό και οι βαθμοί του κυμαίνονταν πάνω από το 80/100 επί το πλείστο. Ανέφερε ακόμα ότι έκαμε κάποιους φίλους στο σχολείο εκείνο με τους οποίους δεν διατηρεί πλέον αρκετή επαφή. Επιπλέον, ο ανήλικος ανέφερε ότι δεν είναι εγγεγραμμένος πλέον στο σχολείο αυτό, αφού νομίζει ότι ανέλαβε την διαγραφή του ο πατέρας του.
- Στην συνέχεια της συνέντευξης με το ανήλικο τέκνο των διαδίκων, αυτός ανέφερε ότι δεν έχει συγγενείς ή γνωστούς στην Κύπρο. Στις δραστηριότητες του μετέβαινε με ταξί ή με το σχολικό λεωφορείο και δεν τον έπαιρνε ο πατέρας του. Παραδέχθηκε όμως, ότι ο πατέρας του τον βοήθησε στην προσαρμογή του στην Κύπρο και ότι περνούσε χρόνο μαζί του. Γενικά, ανέφερε ότι επί το πλείστο είχε προσαρμοστεί στην ζωή στην Κύπρο και ότι ήταν πολύ αργοί οι ρυθμοί εκτός του σχολικού περιβάλλοντος, αλλά ο σχολικός χρόνος καταλάμβανε αρκετό όγκο από τον χρόνο του γενικότερα, ενώ είχε πολύ λιγότερο χρόνο για ψυχαγωγία σε σχέση με τις Η.Π.Α.
- Σε σχέση με την δραστηριότητα που ακολουθεί της αναρρίχησης, ανέφερε ότι τον βοήθησαν και οι δύο γονείς του, αλλά λίγο περισσότερο ο πατέρας του επειδή έκαναν μαζί αναρριχήσεις όταν ήταν μικρότερος. Ανέφερε ότι η απόδοση του στην Κύπρο ήταν καλή όπως και στις Η.Π.Α. Εν τούτοις, δήλωσε ότι στην Κύπρο ήταν πιο δύσκολο γιατί δεν υπάρχει γυμναστήριο με τις υποδομές για τέτοια αναρρίχηση όπως στις Η.Π.Α. όπου προπονείται. Δήλωσε επίσης ευχαριστημένος με τις ευκαιρίες που του έδωσε η Κύπρος οι οποίες τον έχουν εξελίξει και ότι στο παρόν στάδιο παραμένει μέλος της κυπριακής ομάδας αναρρίχησης, θέλοντας να εκπροσωπήσει την Κύπρο στους ολυμπιακούς αγώνες, αφού είναι και κύπριος πολίτης.
- Όταν ο ανήλικος ρωτήθηκε για το πότε και πως έτυχε να αποχωρήσει από την Κύπρο, αυτός απάντησε ότι έφυγε τον Δεκέμβριο του 2023 κατά την διάρκεια των διακοπών των Χριστουγέννων, ενώ δήλωσε ότι το γεγονός ότι η αναρρίχηση ήταν ένα μεγάλο μέρος της ζωής του, τον ώθησε να επιστρέψει στις Ή.Π.Α. αφού στην Κύπρο ήταν δύσκολο και ότι νοιώθει περισσότερο το Κολοράντο ως το σπίτι του.
- Ακολούθως, μετά από σχετικές ερωτήσεις που του υποβλήθηκαν αναφορικά με την σχέση του με τους γονείς του, ο ανήλικος χαρακτήρισε αρχικά πολύ καλή την σχέση του με την μητέρα του, σε αντίθεση με τον πατέρα του, όπου ανέφερε ότι δεν θέλει να τον βλέπει και ούτε να του μιλά, επειδή δεν κάνει πολλά πράγματα για την ζωή του όπως έχουν διαμορφωθεί τα πράγματα τώρα, όπως χαρακτηριστικά δήλωσε. Είπε ότι είχε να του μιλήσει από τον Σεπτέμβριο και ότι είχε να τον δει από τον Μάϊο του 2024. Δεν του απαντά το τηλέφωνο επειδή αυτός του προκαλεί άγχος και ένταση.
- Στην συνέχεια, ο ανήλικος ρωτήθηκε για το ζήτημα της παραμονής του στις Η.Π.Α. αλλά και για το θέμα της επιστροφής του στην Κύπρο. Παραθέτω χαρακτηριστικό απόσπασμα από τα στενοτυπημένα πρακτικά του Δικαστηρίου ημερομηνίας 20/11/2024։
«E. Έχεις συζητήσει καθόλου με τους γονείς σου το θέμα της παραμονής σου στις Η.Π.Α ή της επιστροφής σου στην Κύπρο;
A. Ναι.
E. Και τι σου είπαν δηλαδή;
A. Έχω ακούσει και τους δυο γονείς μου ότι θα με υποστηρίξουν να παραμείνω στις Η.Π.Α.
E. Τώρα που έζησες και για κάποιους μήνες στην Κύπρο έχεις σχηματίσει κάποια άποψη για το πού προτιμάς να μείνεις;
A. Στις Η.Π.Α.
E. Και αυτό πού το βασίζεις;
A. Η άποψη που έχω σχηματίσει από την εμπειρία μου ζώντας στις Η.Π.Α και στην Κύπρο μου είναι πιο ευχάριστη η παραμονή μου στις Η.Π.Α, έχω παραμείνει δύο περιόδους στην Κύπρο κατά τη διάρκεια της πανδημίας του κορονοϊού όπου παρέμεινα για 6 μήνες και το τελευταίο διάστημα που έμεινα πριν να αναχωρήσω για τις Η.Π.Α και θεωρώ περισσότερο και νιώθω ότι είναι το σπίτι μου οι Η.Π.Α παρά η Κύπρος».
- Μέσα από την διαδικασία της συνέντευξης, είχα την ευκαιρία να συζητήσω αρκετά θέματα με το ανήλικο τέκνο των διαδίκων και να αντιληφθώ τις πραγματικές ανησυχίες και προβληματισμούς του. Παρουσιάστηκε αρκετά αυθόρμητος μεν αλλά και προβληματισμένος δε, σε σχέση με την δυσάρεστη αυτή κατάσταση λόγω της διαφωνίας που προέκυψε μεταξύ των γονέων του αναφορικά με τον τόπο διαμονής του, το σχολικό του περιβάλλον στην Κύπρο και στις Η.Π.Α., την αναρριχητική του δραστηριότητα, αλλά και την ζωή του γενικότερα. Μέσα από τα λεγόμενα του, συνάγεται ο προβληματισμός του σε σχέση με την στάση που τηρεί ο πατέρας του. Ήταν ευδιάκριτη η προσπάθεια του να μην αδικήσει με τα όσα εξέφρασε κάποιον από τους γονείς του, αφού έσπευσε να επαινέσει και τον πατέρα του σε σχέση με την στήριξη που του παρείχε γενικότερα, αν και πλέον δεν έχει και τόσο καλές σχέσεις μαζί του, όπως ο ίδιος ανέφερε.
- Έχω διαπιστώσει έστω σε προκαταρτικό βαθμό και στα πλαίσια εξέτασης της παρούσης ενδιάμεσης αίτησης, ότι το ανήλικο τέκνο των διαδίκων διαθέτει σε αρκετά ικανοποιητικό βαθμό την αναγκαία εκείνη ωριμότητα και βαθμό αντίληψης, ώστε να αντιληφθεί τα πραγματικά δεδομένα της παρούσας υπόθεσης, λαμβάνοντας υπόψη και την ηλικία του, αφού είναι 16 ετών, ήτοι οδεύει προς την ενηλικίωση. Θεωρώ ότι εξέφρασε την αληθινή γνώμη και τις απόψεις του ελεύθερα, γνήσια και αυθόρμητα, χωρίς να διακρίνω οποιαδήποτε προκατάληψη ή επηρεασμό από κάποιον από τους γονείς του. Μου έδωσε την εντύπωση ότι είναι αρκετά συνειδητοποιημένος και ειλικρινής, αφού έχει πλήρη επίγνωση των επιλογών αλλά και των επιθυμιών του.
- Συνάγεται από τις αναφορές του ανήλικου η γενικότερη ανησυχία του για το μέλλον του, ενώ δήλωσε ξεκάθαρα και που επιθυμεί να διαμένει, εξηγώντας και τους λόγους που το επιθυμεί. Στην βάση των πιο πάνω, κρίνω ότι θα πρέπει να ληφθούν σοβαρά υπόψη από το Δικαστήριο οι θέσεις και επιθυμίες του, όπως αυτές διατυπώθηκαν μέσα από την συνέντευξη του, έστω και σε αυτό το προκαταρτικό στάδιο της υπόθεσης και έχοντας πάντα κατά νου τις προϋποθέσεις του άρθρου 32 του Ν. 14/60.
(VI) ΕΞΕΤΑΣΗ ΤΗΣ ΑΙΤΗΣΗΣ։
- Αρχικά να επισημάνω ότι και οι δύο πλευρές μερίμνησαν να συμπεριλάβουν στις πολυσέλιδες ένορκες δηλώσεις τους, διάφορους ισχυρισμούς που μεγάλο μέρος αυτών δεν σχετίζονται επακριβώς με τα επίδικα θέματα και τις αιτούμενες θεραπείες ή που αφορούν την μεταξύ τους σχέση και διαφορές, οι οποίες θα πρέπει με βάση την σχετική νομολογία να αγνοηθούν και να μην ληφθούν υπόψη από το Δικαστήριο. Επιπρόσθετα, προκύπτουν αρκετοί αντικρουόμενοι ισχυρισμοί και θέσεις, επί διάφορων γεγονότων και πραγματικών περιστατικών για τις οποίες φρονώ ότι το Δικαστήριο δεν μπορεί εκ των πραγμάτων να προβεί σε αξιολόγηση τους, ιδίως εκείνων που αφορούν την ουσία της εναρκτήριας αίτησης και οι οποίες θα εξεταστούν εις βάθος κατά το διερευνητικό στάδιο της υπόθεσης, όπου έχοντας ενώπιον του το σύνολο του μαρτυρικού υλικού, περιλαμβανομένης της έκθεσης της λειτουργού του Τμήματος Κοινωνικής Ευημερίας, θα καταλήξει σε ασφαλή συμπεράσματα σε σχέση με το γνήσιο συμφέρον του ανήλικου τέκνου των διαδίκων (βλ. Δαμιανού ν. Δαμιανού (1989) 1 Α.Α.Δ. 29).
· Η καθ’ ύλην και κατά τόπο αρμοδιότητα του Δικαστηρίου։
- Αναφορικά με το ζήτημα της δικαιοδοσίας του παρόντος Δικαστηρίου, έχω διαπιστώσει ότι μέσα από την ένσταση αλλά και τις ένορκες δηλώσεις της πλευράς της Καθ’ ης η Αίτηση προβάλλεται η θέση ότι το παρόν Δικαστήριο είναι καθ’ ύλην και κατά τόπο αναρμόδιο να επιληφθεί της παρούσας υπόθεσης και ότι αρμόδιο Δικαστήριο είναι αυτό των Η.Π.Α. Εν τούτοις, έχω παρατηρήσει ότι στην Έκθεση Υπεράσπισης της, αλλά και στις αγορεύσεις των συνηγόρων της, η πλευρά της Καθ’ ης η Αίτηση δεν ασχολείται με αυτό το ζήτημα προς υποστήριξη της πιο πάνω θέσης της, σε αντίθεση με αυτές των συνηγόρων του Αιτητή. Επιπρόσθετα, κρίνω σκόπιμο να επισημάνω ότι η Καθ’ ης η Αίτηση παρέλειψε να καταχωρήσει σχετική ενδιάμεση αίτηση με σκοπό να αμφισβητήσει την δικαιοδοσία του παρόντος Δικαστηρίου, εντός 14 ημερών από την καταχώρηση του σημειώματος εμφάνισης της, όπως προνοεί ο Κ.12.1. των Κανονισμών Πολιτικής Δικονομίας του 2023.
- Σε κάθε περίπτωση, κρίνω ότι το Δικαστήριο καθηκόντως θα πρέπει να εξετάσει το ζήτημα της δικαιοδοσίας του από αυτό το στάδιο, αφού αφορά ζήτημα πρωταρχικής σημασίας, το οποίο δύναται να αποκλείσει ένα Δικαστήριο από του να εξετάσει μία διαφορά. Με βάση την σχετική νομολογία, ένα τέτοιο ζήτημα μπορεί να εγερθεί σε οποιοδήποτε στάδιο της διαδικασίας ή και αυτεπάγγελτα από το ίδιο το Δικαστήριο (βλ. Γεωργίου ν. Γεωργίου [2001] 1 Α.Α.Δ. 1592 και Α. Θεοχάρους (Αρ. 2) [2011] 1 Α.Α.Δ. 866).
- Στην Βερεγγάρια Παπακόκκινου ν. Εταιρείας LANDBROKE GROUP P.L.C. κ.α. (1999) 1(Β) Α.Α.Δ. 838, επισημάνθηκε ότι για να αναλάβει δικαιοδοσία ένα Δικαστήριο για επίλυση συγκεκριμένης διαφοράς θα πρέπει απαραίτητα να έχει ταυτόχρονα καθ’ ύλην και κατά τόπο αρμοδιότητα.
- Αρχικά, να επισημάνω ότι η καθ’ ύλην αρμοδιότητα του παρόντος Δικαστηρίου καθορίζεται στην βάση του άρθρου 11 (2) (ε) (3) του Ν.23/90, το οποίο προνοεί τα ακόλουθα։
«11.-(1) Τα οικογενειακά δικαστήρια έχουν τη δικαιοδοσία και ασκούν τις εξουσίες που τους ανατίθενται δυνάμει του Άρθρου 111 του Συντάγματος, του παρόντος Νόμου και οποιουδήποτε άλλου νόμου.
(2) Χωρίς να επηρεάζεται η γενικότητα του εδαφίου (1), τα οικογενειακά δικαστήρια έχουν ειδικότερα την εξουσία να επιλαμβάνονται υποθέσεων που αφορούν-
(α) Λύση Θρησκευτικού γάμου, ο οποίος τελέσθηκε κατά τα θέσμια της Ελληνικής Ορθόδοξης Εκκλησίας ή τους κανόνες θρησκευτικής ομάδας ή οποιασδήποτε άλλης θρησκείας ή οποιουδήποτε άλλου δόγματος.
(β) [Διαγράφηκε].
(γ) Λύση πολιτικού γάμου.
(δ) Θέματα οικογενειακών σχέσεων σε δικαστική διαδικασία που εγείρεται σύμφωνα με το ενωσιακό δίκαιο ή με τις διατάξεις διμερών ή πολυμερών συμβάσεων στις οποίες έχει προσχωρήσει η Κυπριακή Δημοκρατία.
(ε) Θέματα γονικής μέριμνας, διατροφής, αναγνώρισης τέκνου, υιοθεσίας, περιουσιακών σχέσεων των συζύγων και οποιαδήποτε άλλη γαμική ή οικογενειακή διαφορά, εφόσον οι διάδικοι ή ένας από αυτούς έχουν τη διαμονή τους στη Δημοκρατία:
Νοείται ότι στην περίπτωση που υπάρχει περιουσία, σύμφωνα με την έννοια που αποδίδεται σε αυτήν από το άρθρο 2 του περί Ρυθμίσεως των Περιουσιακών Σχέσεων των Συζύγων Νόμου, τότε δεν απαιτείται οιαδήποτε διαμονή στην Κύπρο των διαδίκων ή ενός από αυτούς.
(3) Για τους σκοπούς του άρθρου αυτού “διαμονή” σημαίνει οποιαδήποτε συνεχή περίοδο πέραν των τριών μηνών» (η υπογράμμιση είναι του Δικαστηρίου).
119. Στην βάση της πιο πάνω διάταξης, προκύπτει ουσιαστικά ότι το Δικαστήριο αποκτά καθ’ ύλην αρμοδιότητα εφόσον οι διάδικοι ή ένας από αυτούς έχει την διαμονή του στην Δημοκρατία και διαμένει εκεί για συνεχή περίοδο πέραν των τριών μηνών.
120. Το ζήτημα της κατά τόπου αρμοδιότητας, ρυθμίζεται νομοθετικά μέσα από το άρθρο 12 (1) (β) του Ν. 23/90 το οποίο προνοεί τα ακόλουθα։
«12.-(1) Το Οικογενειακό Δικαστήριο είναι αρμόδιο να ακούει και να αποφασίζει για οποιοδήποτε ζήτημα, όταν:
(α) Ο ενάγων ή ο εναγόμενος έχει τη διαμονή του ή τον τόπο διεξαγωγής της εργασίας του μέσα στην επαρχία για την οποία ιδρύθηκε το Οικογενειακό Δικαστήριο·
(β) η διαφορά αφορά ανήλικο και ο ανήλικος ή ο εναγόμενος διαμένει μέσα στην επαρχία για την οποία ιδρύθηκε το Οικογενειακό Δικαστήριο· και
………………………………………………………………………………………
(2) Τηρουμένων των διατάξεων του εδαφίου (1Α), σε περίπτωση κατά την οποία το Οικογενειακό Δικαστήριο ενώπιον του οποίου εγέρθηκε οποιοδήποτε ζήτημα, δεν είναι κατά τόπο αρμόδιο, δυνάμει των προνοιών του παρόντος Νόμου, μπορεί να παραπέμψει την υπόθεση στο αρμόδιο κατά τόπο Οικογενειακό Δικαστήριο.» (η υπογράμμιση είναι δική μου).
- Από την πιο πάνω διάταξη, συνάγεται ότι το Οικογενειακό Δικαστήριο είναι αρμόδιο να επιλαμβάνεται οποιουδήποτε ζητήματος εφόσον η διαφορά αφορά ανήλικο ο οποίος κατά τον χρόνο καταχώρησης της Αίτησης, διέμενε εντός της επαρχίας στην οποία ιδρύθηκε το Οικογενειακό Δικαστήριο. Η αλλαγή του τόπου διαμονής του εκκρεμούσης της διαδικασίας, δεν αποτελεί παράγοντα μεταβολής της κατά τόπο αρμοδιότητας του Δικαστηρίου η οποία υπήρχε κατά τον χρόνο καταχώρησης της Αίτησης (βλ. Αναφορικά με την Αίτηση του Α. Θεοχάρους, Πολ. Αίτηση με αρ. 67/2011, ημερομηνίας 13/05/2011).
- Από τα γεγονότα που έχουν παρατεθεί μέσα από τις ένορκες δηλώσεις των διαδίκων, αλλά και από όσα έχει αναφέρει το ίδιο το ανήλικο τέκνο των διαδίκων μέσα από την συνέντευξη του με το Δικαστήριο, προκύπτει ότι ο Αιτητής μετακόμισε μόνιμα στην Κύπρο μαζί με τον S.K.B. κατά/ή περί τον Μάϊο του 2023, ήτοι πέντε ολόκληρους μήνες πριν την καταχώρηση της υπό εξέταση Αίτησης, κάτι που παραδέχεται και η ίδια η Καθ’ ης η Αίτηση στην ένορκη δήλωση της. Μάλιστα αυτό φαίνεται να έγινε και με την δική της συγκατάθεση, ενώ είναι παραδεκτό ότι συγκατατέθηκε και στην εγγραφή του ανήλικου τέκνου της στο ιδιωτικό σχολείο στην Πάφο, με σκοπό να συνεχίσει εκεί ο ανήλικος την μαθησιακή φοίτηση του.
- Στην βάση των πιο πάνω και χωρίς να απαιτείται η παράθεση οποιασδήποτε άλλης μαρτυρίας, καθίσταται πρόδηλο ότι κατά τον χρόνο καταχώρησης της υπό εξέταση Αίτησης, η συνήθης και μόνιμη διαμονή του Αιτητή με το ανήλικο τέκνο του, ήταν η επαρχία Πάφου όπου αγοράστηκε για τον σκοπό αυτό και οικία στην οποία αυτοί διέμεναν και δραστηριοποιούνταν. Οι ενέργειες των διαδίκων καταδεικνύουν ότι υπήρχε πρόθεση μόνιμης και όχι προσωρινής διαμονής του ανήλικου στην Κύπρο και ότι δεν ήταν κάτι το παροδικό. Αυτό συνάγεται από το γεγονός της εγγραφής του ανήλικου σε σχολείο στην Κύπρο του οποίου ακολουθούσε ομαλά το κανονικό πρόγραμμα, από την συνεχή μόνιμη διαμονή του μαζί με τον πατέρα του στην επαρχία Πάφου υπό την φύλαξη και φροντίδα του πατέρα του σε οικία που αγοράστηκε για τον σκοπό αυτό, στην διεξαγωγή δραστηριοτήτων από τον ανήλικο με συγκεκριμένο πρόγραμμα, συμπεριλαμβανομένης της αναρρίχησης, αλλά και της κοινωνικής ζωής που είχε στην Πάφο. Τα γεγονότα που ακολούθησαν με την διάσταση των διαδίκων και την παραμονή της μητέρας του ανήλικου στις Η.Π.Α. μαζί με το μεγαλύτερο τέκνο τους, δεν αλλάζει αυτή την πραγματικότητα.
- Ουσιαστικά προκύπτει ότι κατά τον χρόνο καταχώρησης της παρούσης, ο ανήλικος διέμενε μόνιμα στην Πάφο για χρονική περίοδο που ξεπερνούσε τους τρείς μήνες, πριν να αποχωρήσει τον Δεκέμβριο του 2023 από την Κύπρο για να μεταβεί στις Η.Π.Α όπου διαμένει μέχρι και σήμερα. Ως εκ τούτου, θεωρώ στην βάση των πιο πάνω διαπιστώσεων αλλά και στα πλαίσια των προαναφερόμενων νομοθετικών διατάξεων και της σχετικής νομολογίας, ότι το παρόν Δικαστήριο είναι καθ’ ύλην και κατά τόπο αρμόδιο για να επιληφθεί της παρούσης διαφοράς που άπτεται πτυχών άσκησης της γονικής μέριμνας του ανήλικου τέκνου των διαδίκων.
· Το εκπρόθεσμο της συμπληρωματικής ένορκης δήλωσης της Καθ’ ης։
- Αναφορικά με το ζήτημα που τέθηκε από την πλευρά του Αιτητή για το εκπρόθεσμο της καταχώρησης της συμπληρωματικής ένορκης δήλωσης από την πλευρά της Καθ’ ης η Αίτηση ημερομηνίας 19/04/2024, οφείλω να επισημάνω τα ακόλουθα։
- Μελετώντας αρχικά την γραπτή αγόρευση των συνηγόρων του Αιτητή, παρατηρώ ότι εκφράζεται η θέση ότι με βάση το χρονοδιάγραμμα εκδίκασης της υπό εξέταση Αίτησης δόθηκαν οδηγίες από το Δικαστήριο να καταχωρηθεί συμπληρωματική ένορκη δήλωση από την πλευρά της Καθ’ ης η Αίτηση μέχρι τις 15/04/2025, αλλά αυτή καταχωρήθηκε στις 19/04/2024 και ουδέποτε τους επιδόθηκε. Δηλώνουν ότι δεν υποβλήθηκε από την πλευρά της Καθ’ ης η Αίτηση οποιοδήποτε αίτημα για παράταση του χρόνου καταχώρησης της συμπληρωματικής ένορκης δήλωσης της και ούτε εκδόθηκε τέτοιο διάταγμα αποδοχής της ως εμπρόθεσμης από το Δικαστήριο, όπως ακριβώς προνοούν οι σχετικοί Κανονισμοί.
- Επιπρόσθετα, προβάλλει την θέση, ότι ο σκοπός της εκπρόθεσμης καταχώρησης της εν λόγω ένορκης δήλωσης της Καθ’ ης η Αίτηση, ήταν η αποστέρηση του Αιτητή να αντεξετάσει και έτσι να επιφέρει ουσιαστικό πλήγμα στα δικαιώματα του. Συνεπώς, είναι δεδομένο ότι η εν λόγω συμπληρωματική ένορκη δήλωση δεν μπορεί να θεωρηθεί ως εμπρόθεσμη και δεν μπορεί να ληφθεί υπόψη από το Δικαστήριο, αφού θα παραβιάζονταν ευθέως οι Κανονισμοί, οι κανόνες της φυσικής δικαιοσύνης, αλλά και η ισότητα των όπλων.
- Στον αντίποδα, οι συνήγοροι της Καθ’ ης η Αίτηση στις αγορεύσεις τους υποστηρίζουν ότι η εν λόγω συμπληρωματική ένορκη δήλωση η οποία έπρεπε να καταχωρηθεί στις 16/04/2024 καταχωρήθηκε εκ λάθους στην πλατφόρμα του i-justice, αλλά σε άλλη αίτηση που εκκρεμεί μεταξύ των διαδίκων, ήτοι στην Αίτηση περιουσιακών διαφορών με αρ. 13/2023. Παρόλα αυτά, θεωρούν ότι η συγκεκριμένη παρατυπία έχει διορθωθεί, δεδομένου ότι ο Αιτητής με την καταχώρηση αίτησης για αντεξέταση επί συγκεκριμένων παραγράφων της ένορκης δήλωσης ημερομηνίας 19/04/2024, δεν έθεσε οποιοδήποτε ζήτημα για το εκπρόθεσμο της και συνεπώς αποδέχθηκε σιωπηρά την μη έγκαιρη καταχώρηση της.
- Αρχικά, διαπιστώνω ότι είναι παραδεκτό πως η συμπληρωματική ένορκη δήλωση της Καθ’ ης η Αίτηση καταχωρήθηκε κατά παράβαση των οδηγιών του Δικαστηρίου, ήτοι στις 19/04/2024 αντί στις 15/04/2024, ήτοι 4 ημέρες μετά την καθορισμένη προθεσμία καταχώρησης. Αυτή καταχωρήθηκε χωρίς να ληφθεί οποιαδήποτε άδεια από το Δικαστήριο ή χωρίς πρώτα να ενημερωθεί η πλευρά του Αιτητή, ενώ ούτε προωθήθηκε οποιαδήποτε αίτηση ή συμφωνία για τροποποίηση του χρονοδιαγράμματος της διαδικασίας, στην βάση του Κ. 23.12 των Κανονισμών Πολιτικής Δικονομίας του 2023.
- Παρατηρώ μέσα από την ηλεκτρονική πλατφόρμα i-justice ότι η συμπληρωματική ένορκη δήλωση της κας Χαραλάμπους εκ μέρους της Καθ’ ης η Αίτηση πράγματι καταχωρήθηκε προφανώς εκ λάθους στον ηλεκτρονικό φάκελο της Αίτησης περιουσιακών διαφορών με αρ. 13/2023 που επίσης εκκρεμούσε μεταξύ των διαδίκων, αντί στον φάκελο της παρούσης υπόθεσης, στις 16/04/2024 η ώρα 11.45 και η οποία εγκρίθηκε από την Γραμματεία του Οικογενειακού Δικαστηρίου Πάφου στις 12.55 της ίδιας ημέρας. Δηλαδή, καταχωρήθηκε μία ημέρα μετά την καθορισμένη καταληκτική προθεσμία που τέθηκε από το Δικαστήριο στις 15/04/2024. Στην συνέχεια, ανατρέχοντας στον ηλεκτρονικό φάκελο της παρούσης, διαπίστωσα ότι η προαναφερόμενη συμπληρωματική ένορκη δήλωση της κας Χαραλάμπους ημερομηνίας 16/04/2024 και με το ίδιο ακριβώς περιεχόμενο καταχωρήθηκε εκ νέου στις 19/04/2024 στις 09.30, αυτή την φορά στον ορθό φάκελο.
- Στις περιπτώσεις που διάδικος παραλείπει να συμμορφωθεί με κανονισμό ή δικαστικό διάταγμα, το Δικαστήριο έχει την εξουσία να διατάξει απαλλαγή από οποιαδήποτε κύρωση για μη συμμόρφωση μετά από αίτηση, υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις, όπως ρητά προνοεί ο Κ.3.6. των Κανονισμών Πολιτικής Δικονομίας του 2023, ο οποίος αναφέρει τα ακόλουθα։
«3.6. Απαλλαγή από κυρώσεις
(1) Όταν διάδικος παραλείπει να συμμορφωθεί με κανονισμό ή δικαστικό διάταγμα, οποιαδήποτε κύρωση για μη συμμόρφωση, η οποία επιβάλλεται από τον κανονισμό ή το δικαστικό διάταγμα, ισχύει, εκτός αν ο διάδικος, ο οποίος παρέλειψε να συμμορφωθεί αιτηθεί και εξασφαλίσει απαλλαγή από την κύρωση.
(2) Σε αίτηση για απαλλαγή από οποιαδήποτε επιβληθείσα κύρωση, λόγω παράλειψης συμμόρφωσης με οποιαδήποτε κανονισμό ή δικαστικό διάταγμα, το δικαστήριο θα λάβει υπόψη όλες τις περιστάσεις της υπόθεσης προκειμένου να χειριστεί με δίκαιο τρόπο, την αίτηση, με γνώμονα τον πρωταρχικό σκοπό, περιλαμβανομένης της ανάγκης:
(α) διεξαγωγής της δικαστικής διαδικασίας αποτελεσματικά και με αναλογικό κόστος· και
(β) επιβολής συμμόρφωσης με κανονισμούς και δικαστικά διατάγματα.
(3) Αίτηση για απαλλαγή υποστηρίζεται από μαρτυρία».
- Επιπρόσθετα, το Δικαστήριο έχει γενική εξουσία να εκδώσει διάταγμα διόρθωσης διαδικαστικού σφάλματος στην βάση του Κ.3.8. των Κανονισμών Πολιτικής Δικονομίας του 2023, ο οποίος προβλέπει ρητά τα ακόλουθα։
«3.8. Γενική εξουσία του δικαστηρίου για διόρθωση θεμάτων όταν υπήρξε διαδικαστικό σφάλμα
(1) Όταν υπήρξε διαδικαστικό σφάλμα, όπως παράλειψη συμμόρφωσης με κανονισμό:
(α) το σφάλμα δεν ακυρώνει οποιοδήποτε βήμα στη διαδικασία εκτός αν κάτι τέτοιο διαταχθεί από το δικαστήριο· και
(β) το δικαστήριο δύναται να εκδώσει διάταγμα διόρθωσης του σφάλματος.
(2) Δικαστήριο δεν εκδίδει διάταγμα ακύρωσης οποιουδήποτε βήματος εκτός αν ικανοποιηθεί ότι:
(α) το διαδικαστικό σφάλμα ήταν σοβαρό· και
(β) τέτοιο διάταγμα είναι αναγκαίο προς το συμφέρον της δικαιοσύνης, λαμβάνοντας υπόψη τον πρωταρχικό σκοπό».
- Σε σχέση με το τι συνιστά διαδικαστικό σφάλμα, σχετικά είναι τα όσα λέχθηκαν στην απόφαση του Εφετείου ημερομηνίας 05/04/2024, Ελευθέριος Θεοδώρου ν. Κωνσταντίνος Μαλλούπα κ.α., Πολ. Εφ. αρ. 62/2018:
«Το Μέρος 3.8 των Κανονισμών Πολιτικής Δικονομίας του 2023, παρέχει γενική εξουσία στο Δικαστήριο για διόρθωση θεμάτων όταν διαπιστωθεί διαδικαστικό σφάλμα. Καθορίζεται στο Μέρος 3.8 (1) ότι η ύπαρξη διαδικαστικού σφάλματος δεν ακυρώνει οποιοδήποτε βήμα στη διαδικασία εκτός αν διαταχθεί κάτι τέτοιο από το Δικαστήριο και ότι το Δικαστήριο δύναται να εκδώσει διάταγμα διόρθωσης του σφάλματος. Επιπλέον, όπως προβλέπεται στο Μέρος 3.8 (2), το Δικαστήριο δεν εκδίδει διάταγμα ακύρωσης της διαδικασίας εκτός αν ικανοποιηθεί ότι το εν λόγω διαδικαστικό σφάλμα ήταν σοβαρό και ότι η έκδοση τέτοιου διατάγματος ακύρωσης, είναι αναγκαία προς το συμφέρον της δικαιοσύνης, λαμβάνοντας πάντοτε υπόψη τον πρωταρχικό σκοπό των Κανονισμών του 2023».
- Επιπρόσθετα, στην απόφαση που εκδόθηκε στην υπόθεση Miltiades Neophytou Civil Engineering Contractors & Developers Ltd ν. Δήμου Πάφου, Πολ. Εφ. αρ. Ε5/2018, ημερομηνίας 16/01/2024, γίνεται παραπομπή στις πρόνοιες του Μέρους 3.8 των Κανονισμών, όπου μεταξύ άλλων επισημάνθηκαν τα ακόλουθα:
«Έχοντας υπόψη τις πιο πάνω πρόνοιες και παρά την διαπίστωση μας ότι η επιλογή του εφεσίβλητου να προωθήσει το αίτημα του με τον τύπο των παλαιών Θεσμών δεν ήταν η ενδεδειγμένη, κρίνουμε ότι η ως άνω λανθασμένη δικονομική διαδικασία δεν οδηγεί χωρίς άλλο στον αποκλεισμό και την απόρριψη της αίτησης. Η αίτηση περιλαμβάνει όλα τα αναγκαία για την προώθηση και εξέταση της στοιχεία, χωρίς παράλληλα να επηρεάζονται τα δικαιώματα οποιουδήποτε τρίτου.
Η διάσωση του διαβήματος κατά τον πιο πάνω τρόπο, συνάδει κατά την κρίση μας με τον Πρωταρχικό Σκοπό των Κανονισμών Πολιτικής Δικονομίας του 2023, ήτοι της διασφάλισης του δικαιώματος πρόσβασης στο Δικαστήριο κατά τρόπο δίκαιο και αποτελεσματικό και της ερμηνείας των Κανονισμών προς αποφυγή αχρείαστων διαδικασιών, σε σχέση με διαδικαστικά θέματα. Συνάδει επίσης με το Μέρος 3.8 (1) όπου υποδεικνύεται ότι η παράλειψη διαδίκου να συμμορφωθεί με τους πιο πάνω Κανονισμούς δεν καθιστά τη διαδικασία άκυρη και ότι το Δικαστήριο, σε περίπτωση τέτοιας μη συμμόρφωσης, μπορεί να εκδώσει διάταγμα διόρθωσης του σφάλματος.
Επιπλέον δυνάμει των διατάξεων του Μέρους 3.8.(2) δεν ακυρώνεται η διαδικασία εκτός αν το σφάλμα είναι σοβαρό και η ακύρωση είναι αναγκαία προς το συμφέρον της δικαιοσύνης, λαμβάνοντας υπόψη και τον Πρωταρχικό Σκοπό. Στην παρούσα περίπτωση για τους λόγους που εξηγήσαμε πιο πάνω, όπως το ότι αίτηση περιλαμβάνει όλα τα αναγκαία για την εξέταση της στοιχεία, χωρίς να επηρεάζονται τα δικαιώματα οποιουδήποτε τρίτου, κρίνουμε ότι το σφάλμα δεν είναι σοβαρό και η ακύρωση της αίτησης δεν είναι αναγκαία για τους σκοπούς απονομής δικαιοσύνης. Αντιθέτως συνυπολογίζοντας όλα τα πιο πάνω και έχοντας υπόψη τον Πρωταρχικό Σκοπό των Κανονισμών, θεωρούμε ότι είναι προς το συμφέρον της δικαιοσύνης όπως μην ακυρωθεί η παρούσα διαδικασία, παρά τον λανθασμένο έντυπο αίτησης με το οποίο προωθείται».
- Υπεισερχόμενος τώρα στο υπό κρίση ζήτημα, είναι η θέση μου ότι πράγματι η συμπληρωματική ένορκη δήλωση της κας Χαραλάμπους ημερομηνίας 19/04/2024 καταχωρήθηκε εκπρόθεσμα, όμως αυτή καταχωρήθηκε κανονικά στις 16/04/2024 δηλαδή μία μόνο ημέρα μετά την λήξη της προθεσμίας σε λανθασμένο όμως φάκελο και η οποία καταρτίστηκε και εκτελέστηκε δεόντως ενώπιον του Πρωτοκολλητή. Μόλις τρείς ημέρες μετά την καταχώρηση της, αυτή καταχωρήθηκε εκ νέου στον ορθό ηλεκτρονικό φάκελο, ενώ το Δικαστήριο και η πλευρά του Αιτητή ενημερώθηκαν κατά την δικάσιμο της παρούσης για το λάθος που έγινε στην καταχώρηση αλλά και για το εκπρόθεσμο της, ενώ επεξηγήθηκε και η αιτία του εν λόγω σφάλματος ή/και παράλειψης. Δεν καταχωρήθηκε οποιαδήποτε αίτηση για παραμερισμό ή διαγραφή της από την πλευρά του Αιτητή, η οποία μάλιστα καταχώρησε και αίτηση για αντεξέταση επί συγκεκριμένων παραγράφων της εν λόγω συμπληρωματικής ένορκης δήλωσης στις 13/05/2024, η οποία όμως στην συνέχεια αποσύρθηκε.
- Είναι η θέση μου, ότι η φύση της εν λόγω παράλειψης, με βάση το πιο πάνω ιστορικό γεγονότων και για μία μόνο ημέρα καθυστέρησης, αποτελεί ένα είδος διαδικαστικού τυπικού σφάλματος και μία επουσιώδης τεχνική παράβαση για την οποία δικαιολογείται η απαλλαγή από οποιαδήποτε κύρωση και η οποία δύναται να θεραπευθεί (βλ. απόφαση του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λάρνακας που εκδόθηκε στην Αγωγή με αρ. 44/2024 μεταξύ Κ.Ε.ΔΙ.ΠΕ.Σ. -και- 1. Αγάπιος Ιωάννου κ.α. ημερομηνίας 30/09/2024). Κατέληξα σε αυτή την διαπίστωση, λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν έχω διακρίνει να προκαλείται οποιοσδήποτε δυσμενής επηρεασμός ή αδικία στην πλευρά του Αιτητή, η οποία μάλιστα προώθησε και αίτηση αντεξέτασης επί της εν λόγω συμπληρωματικής ένορκης δήλωσης, την οποία στην συνέχεια απέσυρε για τους δικούς της λόγους. Σε κάθε περίπτωση, η πλευρά του Αιτητή προώθησε και ανέλυσε δεόντως και εκτενώς τις θέσεις της μέσα από τις πολυσέλιδες ένορκες δηλώσεις του Αιτητή, όπου απάντησε και στους ισχυρισμούς που τέθηκαν από την Καθ’ ης η Αίτηση. Ούτε έχω διαπιστώσει εν προκειμένω, να αναδεικνύεται οποιαδήποτε κακοπιστία ή προσπάθεια υπονόμευσης της διαδικασίας ή κατάχρησης της από την πλευρά της Καθ’ ης η Αίτηση (βλ. απόφαση Georgios Kounis, άλλως Thomas Wells, άλλως George Kounis, άλλως Georgios Nikola Kounis ν. Δρ. Κατερίνα Αλεξάνδρου Θεοδότου κ.α. Πολ. Εφ. αρ. Ε22/2019 ημερομηνίας 11/02/2025). Απεναντίας, τυχόν παράβλεψη της συμπληρωματικής ένορκης δήλωσης ημερομηνίας 19/04/2024 θα ισοδυναμούσε με πλήρη αποστέρηση του συνταγματικού δικαιώματος της Καθ’ ης η Αίτηση να ακουστεί σε μία τόσο σοβαρή υπόθεση, ενώ το Δικαστήριο δεν θα είχε ενώπιον του τις ολοκληρωμένες θέσεις και των δύο διαδίκων, ώστε να μπορέσει να καταλήξει στην απόφαση του, έστω και στον προκαταρτικό βαθμό που απαιτείται στην υπό εξέταση Αίτηση.
- Ως εκ τούτου, το Δικαστήριο ισοζυγίζοντας τα πιο πάνω δεδομένα και με γνώμονα πάντοτε το συμφέρον της δικαιοσύνης αλλά και τον πρωταρχικό σκοπό, στην βάση των Κ.3.6. και Κ.3.8. των Κανονισμών Πολιτικής Δικονομίας του 2023 και ασκώντας περαιτέρω την διακριτική του εξουσία, εκδίδει διάταγμα με το οποίο αίρεται η παρατυπία στον χρόνο καταχώρησης της πιο πάνω συμπληρωματικής ένορκης δήλωσης και η οποία πλέον θα θεωρείται ως εμπροθέσμως καταχωρηθείσα και θα ληφθεί δεόντως υπόψη για σκοπούς εξέτασης της παρούσας.
- Λαμβάνοντας υπόψη την μαρτυρία που παρουσιάστηκε στις ένορκες δηλώσεις των διαδίκων και προσεγγίζοντας την με ιδιαίτερη προσοχή, έχοντας πάντοτε κατά νου ότι το Δικαστήριο, σε αυτό το στάδιο δεν ενεργεί ως Δικαστήριο ουσίας και θα πρέπει να αποφεύγει να προβαίνει σε διεξοδική αξιολόγηση της μαρτυρίας και εξαγωγή συμπερασμάτων επί των διαφιλονικούμενων θεμάτων, θα προχωρήσω στην εξέταση των προϋποθέσεων που θέτει το άρθρο 32 του Ν. 14/60 αλλά και η σχετική νομολογία.
- Εξετάζοντας αρχικά το αν ικανοποιείται η προϋπόθεση του κατ’ επείγοντος στην παρούσα υπόθεση ως δικαιοδοτικός όρος, κρίνω ότι αυτή πληρείται με επάρκεια αφού το υπό εξέταση ζήτημα απαιτεί επείγουσας ρύθμισης προς όφελος του ανήλικου τέκνου των διαδίκων και καθίσταται κατεπείγουσας φύσης, ενώ δεν έχω διαπιστώσει να προκύπτει οποιαδήποτε καθυστέρηση στην προώθηση των αιτούμενων θεραπειών εκ μέρους του Αιτητή. Κατά τον χρόνο καταχώρησης της υπό εξέταση Αίτησης, διαφάνηκε ότι πράγματι πληρείτο η εν λόγω προϋπόθεση στον απαιτούμενο βαθμό, αφού τα ζητήματα που τέθηκαν και αφορούσαν την άσκηση της γονικής μέριμνας του ανήλικου, έχρηζαν άμεσης ρύθμισης. Στην απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου Χρίστος Ανδρέου ν. Olympic Insurance Company Ltd, στην Πολιτική Έφεση αρ. Ε396/2016 ημερομηνίας 12/10/2023, η κα Εφραίμ Δ. επισήμανε στην σελ. 5 επ. τα ακόλουθα σε σχέση με το ζήτημα του κατ’ επείγοντος։
«Το ζήτημα του επείγοντος ηγέρθη ως λόγος ένστασης. Από τη στιγμή που το ζήτημα είχε εγερθεί και ήταν αντικείμενο της αίτησης, τότε ανεξαρτήτως της έκδοσης μονομερώς του διατάγματος, το πρωτόδικο Δικαστήριο όφειλε να εξετάσει εκ νέου κατά πόσο πράγματι συνέτρεχε το στοιχείο του κατεπείγοντος που να δικαιολογούσε την μονομερή του έκδοση. Σε περίπτωση που διαπίστωνε ότι δεν ικανοποιείτο το επείγον, τότε έπρεπε να προχωρήσει δίχως άλλο σε ακύρωση του. Αυτή η εξουσία, ακόμη και αυτεπάγγελτη, του Δικαστηρίου περιγράφεται στις υποθέσεις Stavros Hotels Apartments Ltd κ.α. (Αρ. 1) (1994) 1 Α.Α.Δ. 389 και Aspis Liberty Life Insurance Public Co Ltd v. Σιακατίδου (2014) 1(Α) Α.Α.Δ. 637. Στην τελευταία μάλιστα υπόθεση το Εφετείο επέκρινε ξανά την ευκολία με την οποία πρωτόδικα εκδίδονταν διατάγματα μονομερώς χωρίς την εξέταση του κατά πόσο συνέτρεχε το στοιχείο του επείγοντος για την έκδοση τους. Το ακόλουθο απόσπασμα είναι διαφωτιστικό։
΄΄ Έχει επικριθεί επανειλημμένως από το Εφετείο το οποίο είχε κατακρίνει την ευκολία με την οποία εκδίδονται διατάγματα επί μονομερούς αίτησης ως θέμα συνήθους τακτικής, χωρίς εκείνο τον ιδιαίτερο προβληματισμό που η φύση του θέματος απαιτεί για να καταδειχθεί αν πράγματι το ζήτημα είναι επείγον έτσι «που να παραγνωρίζεται η θεμελιακή σημασία του κατεπείγοντος ως δικαιοδοτικού όρου, τακτική μάλιστα που απολήγει συχνά σε εξευτελισμό της διαδικασίας αφού με δεδομένη πλέον την έκδοση του διατάγματος ex parte η τελική κρίση παρατείνεται αδικαιολογήτως. (Αμβροσιάδου (ανωτέρω). Το κατεπείγον ως δικαιοδοτικός όρος μπορεί να κρίνεται και στα πλαίσια της έφεσης κατά της απόφασης οριστικοποίησης του, εφόσον μάλιστα είχε εγερθεί και πρωτοδίκως και εγείρεται κατ' έφεση (Vuitton ν. Δερμοσάκ Λτδ κ.ά. (1992) 1 Α.Α.Δ. 1453, 1462).
Ένα Δικαστήριο όταν επιλαμβάνεται μονομερούς αίτησης και παραχωρεί το διάταγμα δύναται να επανεξετάσει μετά από καταχώριση σχετικής ένστασης όλα τα ζητήματα, συμπεριλαμβανομένου και του ζητήματος του χρόνου, ως στοιχείο που εμπίπτει στα πλαίσια της δικαιοδοσίας του, ώστε να καταλήξει να επικυρώσει ή να ακυρώσει ένα διάταγμα υπό το φως του συνόλου των γεγονότων που έχουν τεθεί ενώπιον του και από τους δύο πλέον διαδίκους΄΄».
- Ειδικότερα, η εξέταση του ζητήματος για τον καθορισμό του τόπου διαμονής του ανήλικου τέκνου των διαδίκων, δεν μπορεί να αναμένει μέχρι την οριστική ρύθμιση και εκδίκαση της εναρκτήριας αίτησης και να παραμείνει να εκκρεμεί σε βάθος χρόνου. Αφορά ένα τρέχον ζήτημα επείγουσας φύσης, το οποίο θα πρέπει να ρυθμιστεί άμεσα, ούτως ώστε να μην διαιωνίζεται η ανασφάλεια και η αβεβαιότητα του επηρεαζόμενου ανήλικου, αλλά και ο φαύλος κύκλος αντιπαράθεσης μεταξύ των γονέων του. Είναι ευδιάκριτο, ότι οι σχέσεις των διαδίκων μετά την διάσταση τους δεν έχουν ακόμα ομαλοποιηθεί, αφού επικρατεί αρκετή ένταση και συγκρούσεις μεταξύ τους, ενώ φαίνεται να διαφωνούν σε σειρά ζητημάτων που αφορούν την γονική μέριμνα του ανήλικου τέκνου τους. Επιβάλλεται να επικρατήσει άμεσα σταθερότητα στο ευρύτερο περιβάλλον του S.K.B., ο οποίος διέρχεται της δύσκολης εφηβικής ηλικίας όπου χρειάζεται σταθερότητα, φροντίδα και στήριξη.
- Στην υπό εξέταση αίτηση, στην βάση των δικογράφων και των ένορκων δηλώσεων των διαδίκων, θεωρώ ότι υπάρχει σοβαρό ζήτημα προς εκδίκαση και ορατή πιθανότητα επιτυχίας, εφόσον ο Αιτητής είναι ο πατέρας του ανήλικου τέκνου των διαδίκων, δηλαδή ένας εκ των δύο φορέων της γονικής μέριμνας και τόσο ο ίδιος όσο και η Καθ’ ης η Αίτηση διαφωνούν ως προς την άσκηση σοβαρών και ουσιωδών πτυχών της γονικής μέριμνας του υιού τους. Περαιτέρω, θεωρώ ότι ο Αιτητής μέσα από τους ισχυρισμούς που προβάλλει στις ένορκες δηλώσεις του, έχει καταδείξει ότι υπάρχει σοβαρό ζήτημα προς εκδίκαση, το οποίο δεν είναι άλλο από την διασφάλιση της άσκησης ουσιωδών πτυχών της γονικής μέριμνας του ανήλικου τέκνου των διαδίκων, όπως η φύλαξη και φροντίδα του, ο καθορισμός του τόπου διαμονής του, η εξασφάλιση έγκρισης για να ταξιδεύει στο εξωτερικό και κατ’ επέκταση η προστασία και προώθηση του γνήσιου και καλώς νοούμενου συμφέροντος του.
- Σε σχέση με το δεύτερο κριτήριο, ήτοι της ύπαρξης πιθανότητας επιτυχίας έχω διαπιστώσει χωρίς να προβαίνω σε ουσιώδη αξιολόγηση αλλά προκαταρτική εξέταση των θέσεων του Αιτητή, ότι αυτός αρχικά παρουσίασε μία πιθανότητα επιτυχίας, αφού το επίπεδο του αποδεικτικού εμποδίου που αυτός απαιτείτο να υπερπηδήσει δεν ήταν πολύ υψηλό. Όπως ορίζει η σχετική νομολογία, η έννοια της «πιθανότητας» εισάγει κάτι περισσότερο από μία απλή δυνατότητα, αλλά και κάτι λιγότερο από το «ισοζύγιο των πιθανοτήτων». Συνεπώς, κρίνω εν προκειμένω ότι πληρείται και η δεύτερη προϋπόθεση.
- Αναφορικά με την τρίτη προϋπόθεση ότι θα είναι δύσκολο ή αδύνατο να απονεμηθεί πλήρης δικαιοσύνη σε μεταγενέστερο στάδιο εκτός αν εκδοθεί το ενδιάμεσο διάταγμα, παραπέμπω στην απόφαση M & Ch Mitsingas Tr. Ltd κ.ά. ν. Timberland Co (ανωτέρω), όπου επισημάνθηκαν τα πιο κάτω (σελ. 1799):
«Όπως επισημαίνεται στην Papastratis v. Petrides (1979) 1 CLR 231, 240, την οποία το πρωτόδικο Δικαστήριο επικαλείται στην απόφασή του, το κριτήριο για την έκδοση ενδιάμεσου διατάγματος είναι η αδυναμία απονομής πλήρους δικαιοσύνης σε μεταγενέστερο στάδιο. Η έννοια της δικαιοσύνης δεν συναρτάται με τη στενή αντίληψη της υλικής ζημίας αλλά, με την ευρύτερη προστασία των δικαιωμάτων του αιτούμενου σε θεραπεία».
- Η τρίτη προϋπόθεση, όπως πιο πάνω αναφέρεται, δεν πρέπει να συναρτάται με τη στενή αντίληψη της υλικής ζημιάς στις υποθέσεις των πολιτικών Δικαστηρίων, πόσο μάλλον στις υποθέσεις των οικογενειακών διαφορών, όπως η παρούσα. Στην απόφαση Κατσουρίδης ν. Κατσουρίδη (1997) 1 Α.Α.Δ. 415, τονίστηκαν τα ακόλουθα (σελ. 427):
«Ο εφεσείων δεν αμφισβήτησε ούτε την τρίτη προϋπόθεση από τις προϋποθέσεις της επιφύλαξης στο άρθρο 32(1). Το πρωτόδικο Δικαστήριο αναφέρθηκε στο σύγγραμμα του David Bean, Injunctions, 5η έκδοση σελ. 149 ως προς τη δυνατότητα του Δικαστηρίου για άμεση παρέμβαση με παρεμπίπτον διάταγμα στις περιπτώσεις οικογενειακών διαφορών που απολήγουν σε πράξεις βίας ή που επηρεάζουν την ευημερία ανηλίκων για να καταλήξει πως «οι πληγωμένες σχέσεις και τα τραυματισθέντα συναισθήματα των διαδίκων και των ανηλίκων δεν αποτιμούνται σε χρήμα και δεν αποκαθίστανται μεταγενέστερα.»
- Στην παρούσα υπόθεση, θεωρώ ότι δεν είναι δύσκολο ή αδύνατο να απονεμηθεί πλήρης δικαιοσύνη σε μεταγενέστερο στάδιο, αλλά και ότι ο Αιτητής που φέρει και το βάρος απόδειξης των ισχυρισμών του, έστω και σε αυτό το προκαταρτικό στάδιο παρέλειψε να εξειδικεύσει και/ή να αιτιολογήσει στον απαιτούμενο βαθμό, γιατί δεν θα μπορεί να ικανοποιηθεί οποιαδήποτε απόφαση εκδοθεί υπέρ του στο μέλλον και κυρίως γιατί θα επηρεαστεί ανεπανόρθωτα το γνήσιο συμφέρον του ίδιου αλλά και του ανήλικου τέκνου του σε περίπτωση που δεν εκδοθούν τα αιτούμενα διατάγματα ή αν δεν οριστικοποιηθεί το εκδοθέν διάταγμα.
- Έχω καταλήξει σε αυτή την θέση, αφού δεν έχω πειστεί από τους ισχυρισμούς του Αιτητή περί απαγωγής του ανήλικου ή μονομερούς αρπαγής του από την Καθ’ ης η Αίτηση, από την στιγμή που διαφαίνεται μέσα από τις ένορκες δηλώσεις των μερών ότι ακόμα και μετά την 6ην Ιανουαρίου του 2024 που έπρεπε ο S.K.B. να επιστρέψει στην Κύπρο, ο Αιτητής είχε ήδη υπογράψει την συμφωνία με την οποία καθοριζόταν ως τόπος διαμονής του οι Η.Π.Α. ενώ ανατίθετο η φύλαξη και φροντίδα του στην Καθ’ ης η Αίτηση και μάλιστα και το επόμενο χρονικό διάστημα ο ίδιος υπέβαλε και τροποποιήσεις επί του κειμένου της συμφωνίας μέσω των δικηγόρων του και δηλώθηκε αρχικά ετοιμότητα κατά την ορισθείσα δικάσιμο στις 15/01/2024 ώστε να καταλήξουν σε έκδοση εκ συμφώνου τελικών διαταγμάτων που να ρυθμίζουν την γονική μέριμνα του ανήλικου.
- Με ευκολία συνάγεται ότι οι ως τότε ενέργειες και πράξεις του Αιτητή δεν συνάδουν με τις μετέπειτα θέσεις και ισχυρισμούς του, ενώ προκύπτει ότι η πραγματική του βούληση και τελική απόφαση ήταν ο ανήλικος υιός του να επιστρέψει μόνιμα στις Η.Π.Α. για να διαμείνει μαζί με την μητέρα του, ενώ ο ίδιος θα είχε και σημαντικό πρωτεύοντα ρόλο στην άσκηση συγκεκριμένων πτυχών της γονικής μέριμνας του υιού του, όπως τα ζητήματα της υγείας και εκπαίδευσης του. Για αυτό και συγκατατέθηκε στην εγγραφή του παιδιού σε σχολείο στο Κολοράντο και προέβη και σε διάφορες παρεμφερείς ενέργειες προς αυτή την κατεύθυνση, όπως την διαγραφή του από το σχολείο στην Πάφο. Όταν κατά την δικάσιμο της παρούσης στις 15/01/2024 προέκυψαν συγκεκριμένα ζητήματα, τα οποία έθιξε το Δικαστήριο προς υποβοήθηση της διαδικασίας και τα οποία αφορούσαν ουσιαστικά την καλύτερη διατύπωση του λεκτικού των διαταγμάτων που θα εκδίδονταν εκ συμφώνου και είχαν προσυμφωνηθεί, η πλευρά του Αιτητή υπαναχώρησε πλήρως από τις θέσεις της και μεταγενέστερα προέβαλε τους ισχυρισμούς περί απαγωγής του ανήλικου και ότι είναι προς το συμφέρον του να επιστρέψει στην Κύπρο για συγκεκριμένους λόγους, οι οποίοι αναλύθηκαν πιο πάνω.
- Ούτε φυσικά μπορώ να αποδεχθώ την θέση του Αιτητή, ότι δηλαδή αυτός δεν συναίνεσε να καθοριστεί ο τόπος διαμονής του παιδιού του στις Η.Π.Α. διότι εν τέλει δεν είχε εκδοθεί σχετικό διάταγμα, αφού η προγενέστερη υπογραφή της συμφωνίας μεταξύ των διαδίκων, η οποία ρύθμιζε τελεσίδικα το ζήτημα, κατέδειξε ποια ήταν η πραγματική του βούληση. Δεν παραβλέπω φυσικά την θέση του ίδιου του ανήλικου επί του εν λόγω θέματος, όπως εκφράστηκε μέσα από την συνέντευξη του, ότι δηλαδή άκουσε και τους δύο γονείς του να υποστηρίζουν την παραμονή του στις Η.Π.Α. και η οποία δεν συνάδει με τα όσα επικαλέστηκε ο πατέρας του.
- Το Δικαστήριο αδυνατεί πραγματικά να αντιληφθεί για ποιο λόγο ο πατέρας του ανήλικου επιμένει να επιστρέψει το ανήλικο τέκνο του στην Κύπρο και όχι στις Η.Π.Α. όπου αυτός διαμένει τους τελευταίους 16 περίπου μήνες, αλλά και όπου διέμενε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του από την γέννηση του, δεδομένης της εκπεφρασμένης βούλησης του ίδιου του παιδιού, την οποία λαμβάνω σοβαρά υπόψη και η οποία πιστεύω ότι θα πρέπει να γίνει σεβαστή υπό τις περιστάσεις. Ούτε μπορώ να αντιληφθώ την θέση του Αιτητή που αποδέχθηκε ουσιαστικά να παραμείνει ο ανήλικος στις Η.Π.Α. αφού υπόγραψε αρχικά και σχετική συμφωνία, ενώ αμέσως μετά υποστήριξε ότι δεν είναι προς το συμφέρον του να παραμείνει εκεί. Αν πραγματικά πίστευε ότι ο υιός του θα έπρεπε για συγκεκριμένους λόγους να παραμείνει στην Κύπρο μαζί του, τότε γιατί διαπραγματευόταν να επιστρέψει στις Η.Π.Α. ακόμα και μετά την μετακίνηση του στο Κολοράντο, όπως προκύπτει μέσα και από τα ηλεκτρονικά μηνύματα που αντάλλαζαν οι διάδικοι; Γιατί τότε ενέκρινε και την εγγραφή του στο σχολείο του Κολοράντο κατά/ή περί τον Ιανουάριο του 2024, αλλά και την διαγραφή του από το σχολείο του στην Πάφο; Γιατί τότε συζητούσε με τον ίδιο τον ανήλικο και τον συμβούλευε για την επιλογή μαθημάτων στο σχολείο του Κολοράντο, όπως αποκαλύφθηκε μέσα από τα ηλεκτρονικά μηνύματα που αυτοί αντάλλαζαν;
- Εξάλλου, ο Αιτητής ουδέποτε αμφισβήτησε ουσιωδώς την βούληση του ανήλικου τέκνου του να παραμείνει στις Η.Π.Α. παρά το γεγονός ότι εξέφρασε την θέση ότι επηρεάζεται αρνητικά από την μητέρα του και ότι γενικά υπέστη πλύση εγκεφάλου. Σε κάθε περίπτωση, αυτό που αμφισβήτησε ο Αιτητής, μέσα από τις ένορκες δηλώσεις του, είναι να φοιτεί το παιδί του σε σχολείο στις Η.Π.Α. για τους λόγους που υποστήριξε και διότι εναντιώνεται στα συμφέροντα του ανήλικου, αλλά και το ότι θα ήταν καλύτερο για αυτόν να ασκεί την αναρριχητική του δραστηριότητα στην Κύπρο, παρά στις Η.Π.Α. Εν τούτοις, προκαταρτικώς συνάγεται μέσα από τη συνέντευξη του ανήλικου, ότι ο S.K.B. ουσιαστικά διαφώνησε με τις πιο πάνω θέσεις του Αιτητή εξηγώντας και τους λόγους. Ούτε βέβαια μπορώ να αποδεχθώ την θέση του Αιτητή, ότι ο ανήλικος στο Κολοράντο δεν έχει συγγενείς και φίλους κάτι που έχει στην Κύπρο, αλλά και ότι ο ίδιος αισθάνεται ότι η Κύπρος είναι το πιο κατάλληλο περιβάλλον για αυτόν, αφού αυτό δεν φαίνεται να ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα, όπως αποκαλύφθηκε μέσα από τις ένορκες δηλώσεις των μερών αλλά και μέσα από την συνέντευξη του ίδιου του ανήλικου.
- Θεωρώ, ότι το συμφέρον του ανήλικου επιβάλλει αυτό να βρίσκεται εκεί όπου νοιώθει πραγματικά ευτυχισμένο. Διαφαίνεται προκαταρτικά ότι φοιτά σε κατάλληλο σχολείο στις Η.Π.Α., λαμβάνει την κατάλληλη φροντίδα, αγάπη και σταθερότητα κοντά στην μητέρα, στον αδελφό και τους συγγενείς του, είναι περισσότερο ευχαριστημένος με την αναρριχητική δραστηριότητα στο Κολοράντο και γενικά νοιώθει τον τόπο εκείνο σαν το σπίτι του, όπως ο ίδιος χαρακτηριστικά ανέφερε. Νοιώθει ικανοποιημένος με όσα έζησε στην Κύπρο και για την στήριξη του πατέρα του, αλλά ο ίδιος προτιμά να παραμείνει στις Ή.Π.Α. Δεν ήταν καθόλου εύκολο για αυτόν να επιλέξει μετά τον χωρισμό των γονιών του και την κατάρρευση του οικογενειακού οικοδομήματος, αλλά συνειδητά αναγκάστηκε να λάβει την απόφαση του και νοιώθει αποφασισμένος και ήρεμος που το έπραξε, όπως έχω αντιληφθεί. Συνεπώς, κρίνω ότι δεν πληρείται η τρίτη προϋπόθεση του άρθρου 32 του Ν. 14/60 δεδομένων και των πιο πάνω περιστάσεων και ούτε μπορώ να αποδεχθώ ότι θα επέλθει ανεπανόρθωτη ζημιά στον Αιτητή και στο ίδιο το παιδί του.
- Παρόλο που οι πιο πάνω διαπιστώσεις μου σφραγίζουν και την τύχη της υπό εξέταση Αίτησης, εν τούτοις για σκοπούς πληρότητας και αφού έχω καταλήξει ότι δεν πληρούνται σωρευτικά οι τρείς προϋποθέσεις του άρθρου 32 του Ν.14/60, προχωρώ να εξετάσω το ζήτημα του ισοζυγίου της ευχέρειας. Ως γενική αρχή, το Δικαστήριο κατά την άσκηση της διακριτικής του εξουσίας θα πρέπει να λάβει πρωτίστως υπόψη του τις ανάγκες της δικαιοσύνης σε συνδυασμό με τα ιδιαίτερα γεγονότα της υπόθεσης και κυρίως το καλώς νοούμενο συμφέρον του τέκνου.
- Λαμβάνοντας υπόψη τις θέσεις των διαδίκων όπως τέθηκαν ενώπιον μου, αλλά και τις ειδικές περιστάσεις της παρούσης υπόθεσης, δεν έχω πειστεί ότι το καθεστώς του ανήλικου τέκνου των διαδίκων με την παραμονή του εδώ και 16 μήνες στις Ή.Π.Α. μπορεί να λειτουργήσει εις βάρος των συμφερόντων του, έστω και σε αυτό το προκαταρτικό στάδιο της διαδικασίας. Η ζωή του ανήλικου είναι στις Η.Π.Α., όλοι οι φίλοι και στενοί συγγενείς πλην του πατέρα του βρίσκονται εκεί και φαίνεται να τον στηρίζουν, ενώ συνεχίζει την επιτυχή φοίτηση του στο σχολείο εκεί (βλ. αγγλική υπόθεση T (A Child։ Application to Permanently Relocate) [2023] EWHC 545 (Fam) ημερομηνίας 08/02/2023). Η συνειδητή επιλογή του ίδιου του ανήλικου να μην επιστρέψει στην Κύπρο θα πρέπει να γίνει σεβαστή υπό τις περιστάσεις, αφού φαίνεται προκαταρτικά να εξυπηρετεί το καλώς νοούμενο συμφέρον του.
- Ισοζυγίζοντας τα δεδομένα της υπόθεσης και σταθμίζοντας τα επιχειρήματα των δύο πλευρών, έχοντας πάντα κατά νου ως κυρίαρχο παράγοντα το συμφέρον του παιδιού, κρίνω ότι οι δυσμενείς συνέπειες που πιθανόν να επέλθουν στο ανήλικο τέκνο των διαδίκων σε περίπτωση που εκδοθούν ή οριστικοποιηθούν τα αιτούμενα διατάγματα, όπως μεταξύ άλλων η αναστάτωση, η απογοήτευση, η σύγχυση και η απόγνωση, θα είναι πολύ μεγαλύτερες, παρά από το να μην εγκριθούν οι αιτούμενες θεραπείες. Δεν παραβλέπω ότι ενδέχεται ο αποδέκτης των όποιων αρνητικών συμπεριφορών του ανήλικου να είναι ο ίδιος ο πατέρας του, αφού ο S.K.B. θα εξαναγκαστεί ουσιαστικά να επιστρέψει στην Κύπρο παρά την βούληση του, καθιστώντας τον άμεσα υπαίτιο αυτής της εξέλιξης. Κάτι τέτοιο δεν θα ήταν επιθυμητό και ορθό, αφού θα κλόνιζε ακόμη περισσότερο την σχέση του παιδιού με τον πατέρα του.
- Θεωρώ συνεπώς ότι δεν θα ήταν εύλογο και δίκαιο να παραμείνει σε ισχύ το εκδοθέν προσωρινό διάταγμα ημερομηνίας 30/10/2023 και να διακοπεί απότομα η φοίτηση του ανήλικου στις Ή.Π.Α. αλλά και η ρουτίνα ή οι καθημερινές του δραστηριότητες και ούτε θεωρώ ορθό να αποστερηθούν σε μεγάλο βαθμό τα δικαιώματα, τα συμφέροντα και η επιθυμία του ίδιου του ανήλικου, αφού πέραν του πατέρα του, τίποτε δεν τον συνδέει πραγματικά με την Κύπρο, όπου έζησε για πολύ μικρή χρονική περίοδο. Ως εκ τούτου, το ισοζύγιο της ευχέρειας κλίνει υπέρ της μη έκδοσης και/ή της μη οριστικοποίησης των αιτούμενων διαταγμάτων. Περαιτέρω, το γνήσιο συμφέρον του ανήλικου επιβάλλει να μην διαταραχθεί η υφιστάμενη κατάσταση των πραγμάτων όπως έχει διαμορφωθεί, ούτως ώστε να αποφευχθεί οποιαδήποτε πρόκληση ανεπανόρθωτης ζημίας στον υιό των διαδίκων σε μία κρίσιμη και ευαίσθητη ηλικία, όπου προέχει η διασφάλιση της σταθερότητας και ηρεμίας του παιδιού και όχι οι προσωπικές προτιμήσεις και επιδιώξεις των γονέων του.
- Τα ίδια φρονώ και για το ζήτημα του προσωρινού διατάγματος με το οποίο απαγορεύεται στην Καθ’ ης η Αίτηση να μεταφέρει εκτός Κύπρου το ανήλικο τέκνο των διαδίκων, χωρίς την γραπτή συγκατάθεση του Αιτητή, αλλά και την τοποθέτηση του ονόματος του στον κατάλογο των προσώπων των οποίων απαγορεύεται η έξοδος του από την Κύπρο (stop list). Να επισημάνω, ότι τα εν λόγω διατάγματα αλλά και ο καθορισμός του τόπου διαμονής του ανήλικου στην Κύπρο εκδόθηκαν μονομερώς από το Δικαστήριο, αφού το Δικαστήριο θεώρησε ορθό να αποκλείσει οποιοδήποτε άμεσο ενδεχόμενο μεταφοράς του ανήλικου στο εξωτερικό από την μητέρα του που εκείνη την περίοδο βρισκόταν στην Κύπρο, όπως ακριβώς υποστήριξε ο Αιτητής μέσα από την ένορκη του δήλωση ημερομηνίας 25/10/2023, αφού ο ίδιος θα έλειπε στο εξωτερικό εκείνη την χρονική περίοδο για 4 βδομάδες και υπήρχε ο κίνδυνος να τον μεταφέρει η Καθ’ ης η Αίτηση στο εξωτερικό χωρίς την συγκατάθεση του.
- Εν τούτοις, μετά την έκδοση των πιο πάνω διαταγμάτων ημερομηνίας 30/10/2023, επισυνέβησαν σημαντικά γεγονότα και εξελίξεις, οι οποίες δικαιολογούν την αφαίρεση του ονόματος του ανήλικου από τον κατάλογο, αφού πλέον βρίσκεται στις Ή.Π.Α. και δεν βρίσκεται εντός της δικαιοδοσίας του παρόντος Δικαστηρίου, συνεπώς δεν προκύπτει πλέον ανάγκη ή κάποιος λόγος για να διατηρηθούν τα εν λόγω διατάγματα σε ισχύ. Η ακύρωση των διαταγμάτων και η μη συνέχιση της ισχύος τους, αποτελεί εύλογη αναγκαιότητα, αφού πλέον δεν υπάρχει ο κίνδυνος να μεταφερθεί το ανήλικο τέκνο των διαδίκων εκτός Κύπρου, αφού βρίσκεται ήδη εδώ και 16 μήνες στις Ή.Π.Α. και όχι στο έδαφος της Δημοκρατίας. Συνεπώς, θα ήταν ατελέσφορο να συνεχίσει να ισχύει το εν λόγω προσωρινό διάταγμα, αφού δεν εξυπηρετείται ο σκοπός έκδοσης του και ούτε πληρούνται πλέον οι προϋποθέσεις έκδοσης του στην βάση του αρ. 32 του Ν.14/60 αλλά και της σχετικής Νομολογίας.
- Οι αντικρουόμενες θέσεις των διαδίκων ως προς την άσκηση της φροντίδας, φύλαξης και επιμέλειας του ανήλικου τέκνου τους, δεν μπορούν να θεωρηθούν ως απόκρυψη και παραπλάνηση του Δικαστηρίου, ιδίως από την στιγμή που σε αυτό το στάδιο, το Δικαστήριο δεν θα προβεί σε τελικά ευρήματα αξιολόγησης της μαρτυρίας που τέθηκε ενώπιον του. Ούτε δικαιούται το Δικαστήριο να ασχοληθεί σε αυτό το στάδιο με κάθε ξεχωριστό περιστατικό ή γεγονός που αναφέρουν με ιδιαίτερη λεπτομέρεια και γλαφυρότητα οι διάδικοι μέσα από τις πολυσέλιδες ένορκες δηλώσεις τους, ωσάν να πρόκειται περί εκδίκασης της κυρίως αιτήσεως και τεκμηρίωσης για το ποιος γονέας είναι καταλληλότερος σε σχέση με την φροντίδα, διαπαιδαγώγηση και ανατροφή του ανήλικου. Δεν παραβλέπω ότι έχουν προβληθεί και από τους δύο διαδίκους, διάφορα περιστατικά σε σχέση με την κακή ή αμελή άσκηση των γονικών καθηκόντων τους, τα οποία σε κάθε περίπτωση αυτοί αμφισβητούν και αντικρούουν, εν τούτοις αυτό δεν είναι το στάδιο κατά το οποίο θα τα εξετάσω, ούτως ώστε να καταλήξω σε ασφαλή τελικά ευρήματα και συμπεράσματα.
- Αναφορικά με την αιτούμενη θεραπεία υπό (Α) της ενδιάμεσης Αίτησης με την οποία αξιώνεται η ανάθεση της φύλαξης και φροντίδας του ανήλικου τέκνου των διαδίκων στον Αιτητή, είναι η θέση μου, ότι στα πλαίσια εξέτασης της παρούσης και στην βάση των πιο πάνω δεδομένων και προκαταρτικών διαπιστώσεων του Δικαστηρίου, αυτή δεν μπορεί να επιτύχει αφού εξάλλου το Δικαστήριο δεν μπορεί να ασχοληθεί εις βάθος σε αυτό το στάδιο με τους αντικρουόμενους ισχυρισμούς που προβάλλονται από τους διαδίκους, ούτως ώστε να καταλήξει σε οποιοδήποτε εύρημα για την αναγκαιότητα προσωρινής ρύθμισης των πιο πάνω πτυχών της γονικής μέριμνας του ανήλικου τέκνου των διαδίκων, μέχρι την εκδίκαση της εναρκτήριας Αίτησης και ενώ μάλιστα το παιδί διαμένει εδώ και 16 περίπου μήνες στις Η.Π.Α.
- Σε κάθε περίπτωση, θεωρώ ότι το Δικαστήριο οφείλει να αξιολογήσει τους ισχυρισμούς των διαδίκων σε σχέση με την άσκηση της φροντίδας και επιμέλειας του ανήλικου τέκνου τους και κατ’ επέκταση της αξιολόγησης του γονικού τους ρόλου και καταλληλότητας, κατά το στάδιο της εκδίκασης της εναρκτήριας αίτησης, όταν πλέον θα έχει ενώπιον του την ολοκληρωμένη μαρτυρία των διαδίκων και κυρίως τα ευρήματα και τις διαπιστώσεις της έκθεσης του Γραφείου Ευημερίας, ούτως ώστε να είναι σε θέση να εξάγει ασφαλή συμπεράσματα. Οτιδήποτε διαφορετικό, δεν θα ήταν ορθό ή εύλογο υπό τις περιστάσεις της παρούσης υπόθεσης, ενώ θα προκαλούσε αδικία στην μία ή την άλλη πλευρά.
- Επαναλαμβάνω ότι οι προαναφερόμενες θέσεις του Δικαστηρίου, έγιναν στα πλαίσια της εξέτασης για την έκδοση ή μη και/ή την οριστικοποίηση των αιτούμενων προσωρινών διαταγμάτων και μόνο, αφού όλα τα ζητήματα που ηγέρθηκαν στην εναρκτήρια αίτηση θα εξεταστούν και θα αποφασισθούν, όταν θα εκδικαστεί η ουσία της υπόθεσης (βλ. Δημοκρατία της Σλοβενίας ν. Beograska Banka D.D. (1999) 1 (A) Α.Α.Δ. 225,236).
- Κρίνω ορθό να αναφέρω ότι με βάση την σχετική νομολογία, το παρόν Δικαστήριο λειτουργεί, κατά το μεγαλύτερο μέρος της δικαιοδοσίας του στον ευαίσθητο και πιο σοβαρό κοινωνικό χώρο των οικογενειακών σχέσεων και ότι σκοπός του θα πρέπει να είναι η διόρθωση ή ο περιορισμός της περαιτέρω επιδείνωσης της οικογενειακής σχέσης με σοβαρές αρνητικές επιπτώσεις στα μέλη της. (βλ. Κατσουρίδη v. Κατσουρίδης (1997) 1 Α.Α.Δ. 415).
- Στην απόφαση που εκδόθηκε από το Δευτεροβάθμιο Οικογενειακό Δικαστήριο στην υπόθεση Δημοσθένους ν. Δημοσθένους Έφ. Αρ. 21/2019, ημερομηνίας 26/09/2020, επισημάνθηκε ότι όπου η λογική και η έμφυτη μητρική ή πατρική αγάπη πρυτανεύουν, οι σύζυγοι δεν διασταυρώνουν τα ξίφη τους, ούτε αναλώνουν τις δυνάμεις τους στα Δικαστήρια, αλλά αντίθετα τις ενώνουν χάριν της ευημερίας των παιδιών.
- Το Δευτεροβάθμιο Οικογενειακό Δικαστήριο στην απόφαση Γιάγκου ν. Λάμπρου (Γιάγκου) Έφ. Αρ. 15/2019, ημερομηνίας 28/07/2020 εύστοχα ανέφερε τα ακόλουθα:
«Προτού τελειώσουμε θεωρούμε σκόπιμο να σημειώσουμε αυτό που σημείωσε και το πρωτόδικο Δικαστήριο, ενόψει της διαπίστωσής του ότι και οι δύο γονείς αγαπούν και ενδιαφέρονται για τον ανήλικο. Οι γονείς θα πρέπει να συνεργαστούν και να προσφέρουν στο παιδί τους κάθε δυνατή υποστήριξη, κυρίως ψυχολογική. Ένα παιδί που σε αυτή την κρίσιμη ηλικία που μπαίνει στην εφηβεία, αντιμετωπίζει πρόβλημα υγείας, το οποίο απαιτεί καθημερινή θεραπεία, χρειάζεται όλη την αγάπη, φροντίδα και υποστήριξη των γονέων του».
- Έχω παραπέμψει στα πιο πάνω αποσπάσματα προς προβληματισμό, διότι έχω αντιληφθεί μέσα από τις ένορκες δηλώσεις των διαδίκων, ότι τα αισθήματα τα οποία τρέφει ο ένας γονέας για τον άλλο, παραμένουν έντονα αρνητικά και αποτελεί θεωρώ χρέος τους να ομαλοποιήσουν την σχέση τους, προς όφελος του παιδιού τους, πριν κλονιστεί ανεπανόρθωτα ο ψυχοσυναισθηματικός του κόσμος. Ούτε βέβαια επιτρέπεται οι γονείς να «εργαλειοποιούν» τα παιδιά τους, με στόχο να προωθήσουν άλλες επιδιώξεις που αφορούν για παράδειγμα τυχόν αξιώσεις στην περιουσία του άλλου γονέα ή ακόμα και αξιώσεις διατροφής. Εξάλλου, στην υπόθεση Σ. Παπαβαρνάβα ν. Ελ. Παστελλά, Έφ. Αρ. 32/2015, του Δευτεροβάθμιου Οικογενειακού Δικαστηρίου, ημερομηνίας 19/12/2017, επισημάνθηκε στους γονείς ότι η οξύτητα που παρατηρείται στην αντιπαράθεση τους, ενδεχομένως να προκαλέσει ζημιά στην ηρεμία των παιδιών τους και για αυτό τους παρότρυνε να κάνουν δεύτερες σκέψεις σε ότι αφορά τους περαιτέρω χειρισμούς τους, αλλά και να προβληματιστούν σοβαρά κατά πόσο μία φιλική διευθέτηση θα επέφερε ηρεμία τόσο στους ίδιους, όσο και στα ανήλικα τέκνα τους.
(VII) ΚΑΤΑΛΗΞΗ։
- Συνεπακόλουθα για τους πιο πάνω λόγους, το προσωρινό διάταγμα ημερομηνίας 30/10/2023 ακυρώνεται στην ολότητα του αλλά και οι υπόλοιπες αιτούμενες θεραπείες της μονομερούς αίτησης ημερομηνίας 25/10/2023 απορρίπτονται στο σύνολο τους.
- Ασκώντας τη διακριτική μου εξουσία και ενόψει της πιο πάνω κατάληξης, κρίνω ότι τα έξοδα της παρούσας διαδικασίας θα πρέπει να ακολουθήσουν το αποτέλεσμα και να επιδικαστούν υπέρ της Καθ’ ης η Αίτηση και εναντίον του Αιτητή, όπως αυτά θα υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή και εγκριθούν από το Δικαστήριο και να καταβληθούν μετά την εκδίκαση της εναρκτήριας Αίτησης.
(Υπ.) ............................................................
Χ. Πογιατζής Δ. Οικ. Δ.
Πιστό αντίγραφο
Πρωτοκολλητής
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο